Thực trạng công tác bảo hộ lao động tại công ty bóng đèn - Phích nước rạng đông

¹i l­îng c­êng ®é s¸ng.C¸c nguån s¸ng ta gÆp trong thùc tÕ th­êng cã c­êng ®é s¸ng kh¸c nhau theo c¸c h­íng nªn th­êng dïng ®­êng cong ph©n bè c­êng ®é s¸ng ®Ó x¸c ®Þnh c­êng ®é s¸ng theo mét h­íng nµo ®ã. C­êng ®é s¸ng lµ mËt ®é quang th«ng theo mét h­íng nµo ®ã g©y ra bao trïm lªn mét khèi kh«ng gian . Ký hiÖu: I §¬n vÞ: Cd (Candela) 1.1.2.3. §é tr­ng MËt ®é quang th«ng hay bøc x¹ ¸nh s¸ng ph¸t ra tõ mét diÖn tÝch v« cïng nhá bÐ cña bÒ mÆt ph¸t s¸ng. Ký hiÖu: M §¬n vÞ: Lm/m2 1.1.2.4. §é chãi §é chãi lµ ®¹i l­îng v« cïng quan träng trong Kü thuËt ¸nh s¸ng ,x¸c ®Þnh b»ng mËt ®é c­êng ®é ¸ng s¸ng (chiÕu theo 1 h­íng a) Ký hiÖu: L §¬n vÞ: Nt(Nhit) 1.1.2.5. §é räi §é räi lµ mËt ®é quang th«ng r¬i trªn bÒ mÆt nhËn bøc x¹ ¸nh s¸ng. Nguån s¸ng cµng xa th× ®é räi cµng thÊp. Ký hiÖu: E §¬n vi: Lx(Lux) 1.1.3. TiÖn nghi nh×n Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, con ng­êi nhËn biÕt ®­îc sù vËt, hiÖn t­îng x¶y ra xung quanh chñ yÕu nhê vµo c¬ quan thÞ gi¸c. M¾t nhËn biÕt ®­îc h×nh d¹ng, kÝch th­íc, mµu s¾c cña sù vËt, hiÖn t­îng khi vµ chØ khi gi÷a vËt ph©n biÖt vµ nÒn cã sù sai kh¸c nhÊt ®Þnh vÒ ®é s¸ng. Sù sai kh¸c nµy ®­îc ®¸nh gi¸ b»ng gi¸ trÞ cña ®é t­¬ng ph¶n vÒ ®é chãi K §é t­¬ng ph¶n (K) |Lv - Ln.| Ln K = Trong ®ã” Lv: §é chãi cña vËt Ln: §é chãi cña nÒn ®Æt vËt cµn ph©n biÖt DL=Lv-Ln: Sù sai kh¸c vÒ ®é chãi. ë mét gi¸ trÞ K nµo ®ã mµ m¾t ng­êi b¾t ®Çu ph¸t hiÖn ®­îc vËt th× gäi lµ gi¸ trÞ t­¬ng ph¶n ng­ìng. §Ó nhËn râ ®­îc vËt th× ®é t­¬ng ph¶n vÒ ®é chãi gi÷a vËt vµ nÒn thùc tÕ Ktt ph¶i lín h¬n ®é t­¬ng ph¶n ng­ìng Kng nhiÒu lÇn (Ktt > Kng).V× vËy, ®Ó ®Æc tr­ng cho møc ®é nh×n râ vËt,ng­êi ta sö dông kh¸i niÖm ®é nh×n râ V: V= §é nh×n râ lín nhÊt Vmax chØ ®¹t ®­îc trong ®iÒu kiÖn chiÕu s¸ng tèt nhÊt ®¶m b¶o cho ®é t­¬ng ph¶n Kng lµ nhá nhÊt (thùc tÕ v« cïng khã). V× vËy,®Ó ®¸nh gi¸ ®é chiÕu s¸ng thùc tÕ so víi ®iÒu kiÖn chiÕu s¸ng tèt nhÊt vÒ mÆt sinh lý, ng­êi ta sö dông kh¸i niÖm ®é nh×n râ t­¬ng ®èi Vo. Vo= £ 1 Khi ®é nh×n râ t­¬ng ®èi Vo=1 th× chiÕu s¸ng thùc tÕ t­¬ng ®­¬ng víi ®iÒu kiÖn chiÕu s¸ng tèt nhÊt. §©y lµ ®iÒu kiÖn lý t­ëng v× ®¹t ®­îc ®iÒu kiÖn nµy, ®é chãi cña vËt sÏ rÊt lín. Khi ®ã,viÖc ®Çu t­ nghiªn cøu, øng dông vµ chi phÝ cho kü thuËt chiÕu s¸ng còng rÊt lín. V× vËy mçi quèc gia khi thiÕt lËp chi tiªu ®Þnh l­îng, chÊt l­îng ¸nh s¸ng ®Òu ®­a ra mét gi¸ trÞ ®é râ t­¬ng ®èi Vo phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ liªn quan ®Õn kü thuËt cña quèc gia ®ã. HiÖn nay,ë n­íc ta, tiªu chuÈn chiÐu s¸ng hiÖn hµnh ®­îc x©y dùng trªn c¬ së gi¸ trÞ ®é nh×n râ t­¬ng ®èi Vo=0,6 Khi trong tr­êng nh×n râ xuÊt hiÖn vËt cã ®é chãi qu¸ lín th× x¶y ra hiªn t­îng m¾t bÞ chãi. Khi ®ã,m¾t sÏ kh«ng lµm viÖc b×nh th­êng, thËm chÝ kh«ng nh×n râ vËt, m¾t bÞ mái mÖt, ho¹t ®éng thÇn kinh c¨ng th¼ng . HiÖn t­îng chãi lãa ®­îc chia thµnh 2 lo¹i: +Chãi lãa lµm gi¶m kh¶ n¨ng nh×n. +Chãi lãa lµm mÊt tiÖn nghi . §Ó ®¸nh gi¸ hiªn t­îng chãi lãa lµm mÊt kh¶ n¨ng nh×n thÊy, ng­êi ta dïng ®¹i l­îng ®é chãi lãa mê b. b = K. E q2 Trong ®ã: E: §é räi cña nguån g©y lãa q: Gãc c¸ch ly gi÷a nguån g©y lãa vµ h­íng nh×n tõ m¾t ®Õn vËt. K: HÖ sè Khi ®ã, hÖ sè t­¬ng ph¶n vÒ ®é chãi gi÷a vËt vµ nÒn lµ K: K’=|Lv-Ln|/ Ln+ b (K’< K) Kh¶ n¨ng nh×n cµng gi¶m khi b cµng lín . §Ó ®¸nh gi¸ hiÖn t­îng chãi lãa mÊt tiÖn nghi,ng­êi ta sö dông chØ sè chãi lãa mÊt tiÖn nghi M: M =k.LvnwmPn.Lnb Theo kÕt qu¶ nghiªn cøu vÒ kü thuËt ¸nh s¸ng cho thÊy: M< 8 : TiÖn nghi M=8-35 : B¾t ®Çu thÊy khã chÞu M=35-50 : B¾t ®Çu thÊy lãa. M=150-600: B¾t ®Çu mÊt tiÖn nghi M>600 : kh«ng thÓ chÞu ®uîc §Ó t¹o ra mét m«i tr­êng ¸ng s¸ng hîp lý,nhiÖm vô cña kü thuËt ¸ng s¸ng lµ: +§¶m b¶o ®é nh×n râ ®­îc tèt nhÊt (¶nh h­ëng víi møc ®é ¸ng s¸ng phï hîp vµ giíih¹n chãi lãa). +TÝnh thuËn tiÖn quan s¸t (¶nh h­ëng víi sù ph©n bè ¸nh s¸ng hµi hßa còng nh­ ph¶n ¸nh mµu s¾c ®óng cña ¸nh s¸ng). +TÝnh hÊp dÉn quan s¸t chÞu ¶nh h­ëng bëi mµu s¾c cña ¸nh s¸ng, h­íng chiÕu vµ sù h×nh thµnh bãng khuÊt cña vËt thÓ quan s¸t. 1.2. Nguån s¸ng. Nguån s¸ng lµ c¬ së t¹o ra ¸nh s¸ng ®Ó con ng­êi nhËn thøc ®­îc vËt. 1.2.1. Nguån s¸ng tù nhiªn Nguån s¸ng tù nhiªn bao gåm ¸ng s¸ng trùc tiÕp cña mÆt trêi,¸nh s¸ng khuÕch t¸n cña bÇu trêi,¸nh s¸ng ph¶n x¹ tõ mÆt ®Êt,c«ng tr×nh ®èi diÖn. Tæ hîp c¸c yÕu tè ®Æc tr­ng cho t×nh h×nh ¸ng s¸ng ®Þa ph­¬ng gäi lµ khÝ hËu ¸nh s¸ng ®Þa ph­¬ng. Mçi ®Þa ph­¬ng cã khÝ hËu ¸nh s¸ng kh¸c nhau ,biÕn ®æi theo kh«ng gian vµ thêi gian . ViÖc hiÓu biÕt vµ n¾m b¾t t×nh h×nh ¸ng s¸ng ®Þa ph­¬ng cho phÐp ta hiÓu ®­îc nguån ¸nh s¸ng trêi cho phôc vô lîi Ých con ng­êi. MÆt trêi lµ nguån gèc ®Çu tiªn cña ¸nh s¸ng tù nhiªn. N¨ng l­îng cña mÆt trêi rÊt lín vµ ®Æc tr­ng bëi: H»ng sè bøc x¹ mÆt trêi So=1,94 cal/cm2 .phót H»ng sè ¸nh s¸ng Eo=125,4 KLux §é chãi cña mÆt trêi Lo=1,86.109 Cd/m2 Riªng vïng bøc x¹ quang häc bao gåm: +vïng tö ngo¹i ng¾n cã b­íc sãng 1000¸2800 Ao +vïng tö ngo¹i trung cã b­íc sãng 2800¸3150 Ao +vïng tö ngo¹i gÇn cã b­íc sãng 3150¸3800 Ao +vïng kh«ng khÝ cã b­íc sãng 3800¸7800 Ao + vïng hång ngo¹i ng¾n cã b­íc sãng 7800¸15000Ao + vïng hång ngo¹i trung cã b­íc sãng 15000¸30000Ao +vïng hång ngo¹i dµi cã b­íc sãng 30000¸100000Ao Vµo ®Õn vïng ngo¹i vi cña khÝ quyÓn, c¸c bøc x¹ tö ngo¹i ng¾n 3000Ao. Nh­ vËy d­íi t¸c dông c¸c yÕu tè trªn, bøc x¹ mÆt trêi khi ®Õn mÆt ®Êt sÏ bÞ gi¶m rÊt m¹nh vÒ c­êng ®é vµ thu hÑp….®ång thêi ph¸t sinh ra ¸nh s¸ng t¸n x¹ cña bÇu trêi. §Õn mÆt ®Êt chØ cßn tia n¾ng vµ ¸nh s¸ng bøc x¹ cña mÆt trêi mµ th«i. §Æc tr­ng c¬ b¶n ®Ó ®¸nh gi¸ sù g¶m sót cña c­êng ®é bøc x¹ xuyªn qua bÇu khÝ quyÓn xuèng mÆt ®Êt trong tõng giê gäi lµ hÖ sè trong suèt cña khÝ quyÓn P. HÖ sè nµy phô thuéc vµo mËt ®é c¸c chÊt mµ lÉn ë trong kh«ng khÝ. MËt ®é cµng lín th× hÖ sè cµng cao. HÖ sè trong suèt sÏ biÕn ®æi theo kh«ng gian vµ thêi gian. HÖ sè trong suèt cña khÝ quyÓn P biÕn ®æi nhiÒu tõ ®Þa ph­¬ng nµy sang ®Þa ph­¬ng kh¸c: +vïng cã khÝ hËu kh« vµ l¹nh cã ®é trong suèt cña khÝ quyÓn > vïng nãng Èm. +vïng nói th× ®é trong suèt cña khÝ quyÓn > vïng ®ång b»ng +vïng biÓn cã ®é trong suèt cña khÝ quyÓn> vïng ven biÓn. +vïng n«ng th«n cã ®é trong suèt cña khÝ quyÓn > vïng thµnh thÞ. T¹i mçi ®Þa ph­¬ng,hÖ sè trong suèt cßn biÕn ®æi theo thêi gian: +mïa n¾ng nãng th× hÖ sè trong suèt < mïa m­a l¹nh +mïa xu©n lµ mïa cã hÖ sè trong suèt thÊp nhÊt . HÖ sè trong suèt cao nhÊt vµo gi÷a tr­a. Ngoµi ra kh¶ n¨ng hÊp thô bøc x¹ t¹o ra ¸nh s¸ng khuÕch t¸n cña mÆt ®Êt cßn phô thuéc vµo t×nh h×nh m©y v× chóng hÊp thô n¨ng l­îng bøc x¹ ®i qua nã lµm gi¶m ¸nh s¸ng trùc x¹ nh­ng t¨ng ¸nh s¸ng t¸n x¹. M©y lµ vËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng. L­îng m©y lµ ®é dÇy m©y cña bÇu trêi tøc lµ diÖn tÝch bÇu trêi bÞ m©y bao phñ. D­íi ¶nh h­ëng cña l­îng m©y, bÇu trêi ®­îc ph©n ra thµnh c¸c d¹ng: +Trêi quang m©y :l­îng m©y tõ 0-2/10 +Trêi m©y trung b×nh :l­îng m©y tõ 3/10-7/10 +Trêi ®Çy m©y :l­îng m©y tõ 8/10-10/10. Khi bÇu trêi quang m©y th× cã n¾ng to,b Çu trêi m©y trung b×nh cã n¾ng võa, bÇu trêi ®Çy m©y cã n¾ng nh¹t. §Ó x¸c ®Þnh ®é räi ¸nh s¸ng tù nhiªn, ng­êi ta sö dông ®¹i l­îng hÖ sè ®Æc tr­ng l­îng s¸ng h . Trong ®ã h ®­îc tÝnh b»ng: HÖ sè nµy chñ yÕu phô thuéc vµo ®é cao cña mÆt trêi, ®é trong suèt cña khÝ quyÓn vµ l­îng m©y. Ngoµi ra khÝ hËu ¸nh s¸ng cßn phô thuéc vµo tû lÖ n¾ng vµ sè l­îng n¾ng. Nguån s¸ng tù nhiªn ®­îc sö dông trong h×nh thøc chiÕu s¸ng tù nhiªn cho c¸c c«ng tr×nh. 1.2.2. Nguån s¸ng nh©n t¹o. Trong c«ng viÖc còng nh­ trong cuéc sèng hµng ngµy,nguån s¸ng tù nhiªn h«ng thÓ ®¸p øng ®ñ yªu cÇu vÒ chiÕu s¸ng.V× vËy, ng­êi ta sö dông h×nh thøc chiÕu s¸ng nh©n t¹o trong kü thuËt chiÕu s¸ng nh»m mang ®Õn cho con ng­êi ¸nh s¸ng nhiÒu h¬n, tèt h¬n, ho¹t ®éng thÞ gi¸c thuËn lîi h¬n. Ngoµi nguån s¸ng nh©n t¹o lµ ngän löa, tõ ®Çu thÕ kû 19 ®Õn nay, nhiÒu lo¹i ®Ìn ®· ®­îc ph¸t minh chÕ t¹o dùa vµo ®Æc ®iÓm vËt lý, hãa häc, quang häc cña c¸c chÊt. Nguån s¸ng nh©n t¹o rÊt ®a d¹ng, trong viÖc chÕ t¹o nguån s¸ng hiÖn nay ®· s¶n xuÊt hµng tr¨m lo¹i nguån s¸ng kh¸c nhau nh­ng cã thÓ xÕp thµnh 3 lo¹i. +§Ìn nung s¸ng +§Ìn huúnh quang +§Ìn phãng ®iÖn hå quang. Mçi lo¹i nguån s¸ng chØ phï hîp chiÕu s¸ng cho mét sè lo¹i ®èi t­îng nhÊt ®Þnh chø kh«ng thÓ sö dông chiÕu s¸ng cho hÇu hÕt mäi lÜnh vùc. H×nh 5: C¸c lo¹i nguån s¸ng th«ng dông. NS th«ng th­êng NS Halogen Huúnh Quang compact Huúnh quang èng Thuû ng©n cao ¸p Natri cao ¸p Metal Halide Bãng ®Ìn Bãng ®Ìn Huúnh quanh quang Nung s¸ng Phãng ®iÖn Huúnh quang 2. 2.1. §Ìn nung s¸ng(trßn, sîi ®èt, d©ytãc) §Ìn nung s¸ng lµ lo¹i ®Ìn cã cÊu t¹o ®¬n gi¶n, kÝch th­íc nhá, dÔ sö dông, gi¸ thµnh rÎ, ¸nh s¸ng ph¸t ra kh«ng phô thuéc vµo ®iÖn ¸p. §Ìn nung s¸ng cã d©y tãc b»ng V«nfram. D©y V«nfram ®­îc ®Æt trong bãng thuû tinh cã ®é ch©n kh«ng cao chøa c¸c khÝ tr¬. Khi cã dßng ®iÖn ®i qua, d©y tãc ®­îc nung nãng vµ ph¸t quang. HiÖu suÊt ph¸t quang cña ®Ìn thÊp tõ 0,3Lm/W -18Lm/W. §Ìn nung nãng cã c«ng suÊt tõ mét vµi W ®Õn mét vµi KW. Tuæi thä cña ®Ìn ng¾n (1000h). Tuy nhiªn ®Ìn nung s¸ng Halogen ho¹t ®éng dùa trªn viÖc ®èt hÕt kh«ng khÝ bªn trong ®Ó t¨ng nhiÖt ®é nguån s¸ng vµ tuæi thä bãng ®Ìn, kh¸c víi ®Ìn nung s¸ng th«ng th­êng chØ cã sîi ®èt. §Ìn nung s¸ng th«ng th­êng cã c«ng suÊt <50 W trong khi c«ng suÊt cña ®Ìn nung s¸ng Halogen lµ 100-1500W. 1.2.2.2. §Ìn huúnh quang §Ìn hïynh quang ph¸t s¸ng dùa trªn hai nguyªn lý. +Bøc x¹ hå quang trong h¬i Hg ¸p suÊt thÊp . +Bøc x¹ hå quang cña líp bét hung quang ë bªn trong vá bãng ®Ìn, ®­îc kÝch thÝch bëi c¸c tia tö ngo¹i cña bøc x¹ hå quang. Ho¹t ®éng cña ®Ìn huúnh quang: Bøc x¹ hå quang trong h¬i Hg ¸p suÊt thÊp ph¸t ra c¸c bøc x¹ phæ v¹ch ë c¶ vïng tö ngo¹i vµ vïng kh¶ kiÕn. Bøc x¹ tö ngo¹i kÝch thÝch chÊt bét huúnh quang trªn thµnh èng ph¸t ra bøc x¹ ë vïng ¸nh s¸ng nh×n thÊy. Bét huúnh quang cã nhiÒu lo¹i nÐn cho ta c¸c mµu s¾c ¸nh s¸ng kh¸c nhau . C¸c ®Ìn huúnh quang s¶n xuÊt theo c«ng nghÖ hiÖn ®¹i sö dông bét huúnh quang 3 mµu cho ¸nh s¸ng gÇn víi ¸nh s¸ng tù nhiªn vµ cã hiÖu suÊt ph¸t quang cao. Tuy nhiªn ®Ìn cã nh­îc ®iÓm lµ ¸nh s¸ng dao ®éng víi tÇn sè gÊp ®«i ®iÖn c«ng nghiÖp (100Hz). Phæ ¸nh s¸ng cña c¸c lo¹i ®Ìn huúnh quang lµ phæ hçn hîp gi÷a phæ v¹ch cña bøc x¹ h¬i thuû ng©n vµ phæ liªn tôc cña bét huúnh quang. L­îng ¸nh s¸ng chñ yÕu do bét huúnh quang ph¸t ra. §ång thêi ®Ìn huúnh quang cã nh­îc ®iÓm lµ sö dông phøc t¹p, ®Ó biÕn ®æi ho¹t ®éng cÇn ph¶i cã chÊn l­u, bé måi. §iÒu kiÖn ho¹t ®éng b×nh th­êng cña ®Ìn ®ßi hái ph¶i cã m¹ng ®iÖn æn ®Þnh,kÝch th­íc h×nh häc cña ®Ìn lín. ViÖc hñy c¸c ®Ìn háng cÇn kh«ng g©y « nhiÔm cho m«i tr­êng vµ ng­êi sö dông v× huúnh quang trong ®Ìn vµ bét huúnh quang lµ rÊt ®éc. Huúnh quang compact t­¬ng tù nh­ huúnh quang èng chØ kh¸c ë chç cã kÝch th­íc thu nhá vµ c¸c èng ®­îc uèn theo h×nh ch÷. §Ìn huúnh quang th«ng dông cã c«ng suÊt tõ 15-215W. H×nh d¸ng cña ®Ìn ®a d¹ng ,hiÖu suÊt ph¸t quang tõ 60-70Lm/W, tuæi thä ®¹t 10000h. §Ìn huúnh quang sö dông thay thÕ cho c¸c bãng ®Ìn nung s¸ng ë nh÷ng n¬i cÇn chiÕu s¸ng cã ®é s¸ng. 1.2.2.3. §Ìn phãng ®iÖn. §Ó kh¾c phôc nh÷ng nh­îc ®iÓm cña ®Ìn huúnh quang, ng­êi ta chÕ t¹o ®Ìn thñy ng©n cao ¸p cã nguyªn lý ho¹t ®éng nh­ ®Ìn huúnh quang, tuæi thä bÒn, kÝch th­íc nhá nh­ ®Ìn nung s¸ng, hiÖu suÊt ph¸t quang ®¹t 40-60 Lm/W. Ngoµi ra cßn cã mét sè lo¹i ®Ìn kh¸c nh­: ®Ìn Natri cao ¸p cã hiÖu suÊt ph¸t quang ®¹t 130Lm/W, ®Ìn Metal Halide hiÖu suÊt ph¸t quang ®¹t: 95 Lm/W, ®Ìn Compac cã hiÖu suÊt ph¸t quang lín, kÝch thuíc nhá, tuæi thä lín. Tïy thuéc vµo môc ®Ých, yªu cÇu chiÕu s¸ng mµ ng­êi ta lùa chän c¸c lo¹i ®Ìn kh¸c nhau. C¸c lo¹i ®Ìn chiÕu s¸ng nh©n t¹o sÏ ph¸t huy ®­îc hÕt t¸c dông khi th«ng qua sù tÝnh to¸n, thiÕt kÕ chiÕu s¸ng hîp lý. 1.3. Tiªu chuÈn chiÕu s¸ng. 1.3.1.Tiªu chuÈn chiÕu s¸ng tù nhiªn ë n­íc ta,dùa vµo tiªu chuÈn sinh lý thÞ gi¸c, ®Æc ®iÓm nguån s¸ng tù nhiªn còng nh­ ®iÒu kiÖn kinh tÕ, tr×nh ®é ®Ó ®­a ra tiªu chuÈn vÒ chiÕu s¸ng tù nhiªn. Trong viÖc tÝnh to¸n chiÕu s¸ng tù nhiªn,ng­êi ta sö dông ®¹i l­îng gäi lµ hÖ sè ®é räi tù nhiªn (e%) vµ ®©y lµ tiªu chuÈn ®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é chiÕu s¸ng tù nhiªn. 1.3.2. Tiªu chuÈn chiÕu s¸ng nh©n t¹o ViÖc sö dông c¸c nguån s¸ng nh©n t¹o, c¸c ph­¬ng thøc chiÕu s¸ng ®Ó quy ®Þnh ®é räi tiªu chuÈn E(Lux). C¸c gi¸ trÞ ®é räi tiªu chuÈn ®­îc sö dông ®Ó thiÕt kÕ, kiÓm tra, ®¸nh gi¸ hÖ thèng chiÕu s¸ng nh©n t¹o. Quy ®Þnh gi¸ trÞ ®é räi cùc ®¹i trªn mÆt ph¼ng lµm viÖc. §é räi tiªu chuÈn ®­îc quy ®Þnh trªn c¬ së ®¶m b¶o ®é nh×n râ c¸c chi tiÕt cÇn ph©n biÖt. §ång thêi tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng kü thuËt vµ ®iÖn n¨ng cña quèc gia trong tõng giai ®o¹n. Tiªu chuÈn ®é räi chiÕu s¸ng nh©n t¹o ®­îc lÊy lµ tiªu chuÈn chiÕu s¸ng nh©n t¹o. 1.3.3. Tiªu chuÈn chiÕu s¸ng ¸p dông cho ph©n x­ëng bãng ®Ìn nung s¸ng cña C«ng ty Bãng ®Ìn- phÝch n­íc R¹ng §«ng. §Æc ®iÓm c«ng viÖc trong ph©n x­ëng cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh trong viÖc lùa chän hÖ sè ®é räi tù nhiªn vµ ®é räi chiÕu s¸ng nh©n t¹o sao cho thÝch øng víi ho¹t ®éng thÞ gi¸c cña ng­êi lao ®éng. C«ng nghÖ s¶n xuÊt bãng ®Ìn lµ l¾p ghÐp c¸c trô vµ vá ®Ìn. ViÖc ghÐp c¸c bé phËn ®ßi hái ph¶i cã ®é chÝnh x¸c vÒ kÝch th­íc,v Þ trÝ. MÆt kh¸c, khi l¾p ghÐp, sù t­¬ng ph¶n vÒ mµu s¾c gi÷a vËt vµ nÒn nhá. §Æc ®iÓm cña nÒn tèi, kÝch th­íc nhá nhÊt cña vËt cÇn ph©n biÖt tõ 0,3 ®Õn 0,5. V× vËy chiÕu s¸ng trong ph©n x­ëng ph¶i ®¸p øng nhu cÇu ho¹t ®éng thÞ gi¸c .§Æc ®iÓm ph©n x­ëng bãng ®Ìn th­êng tËp trung nhiÒu ng­êi, nhiÒu m¸y mãc thiÕt bÞ nªn ®Ó võa nh×n râ chç lµm viÖc, võa quan s¸t tèt khi ®i l¹i vËn chuyÓn hµng hãa, C«ng ty ®· sö dông ph­¬ng thøc chiÕu s¸ng bªn hai phÝa (chiÕu s¸ng tù nhiªn) vµ ph­¬ng thøc chiÕu s¸ng chung ®Òu (chiÕu s¸ng nh©n t¹o). C¨n cø vµo hai b¶ng ,c«ng viÖc trong ph©n x­ëng ë cÊp chÝnh x¸c III a,tiªu chuÈn hÖ sè ®é räi tù nhiªn trong ph©n x­ëng etc ³ 1,0%, ®é räi chiÕu s¸ng nh©n t¹o Etc >=200 Lx. ViÖc thiÕt kÕ hÖ thèng chiÕu s¸ng tù nhiªn vµ nh©n t¹o ph¶i c¨n cø vµo tiªu chuÈn hÖ sè ®é räi tù nhiªn vµ ®é räi chiÕu s¸ng nh©n t¹o. HÖ sè chiÕu s¸ng trong ph©n x­ëng nÕu tháa m·n tiªu chuÈn sÏ gãp phÇn ®¸ng kÓ trong viÖc c¶i thiÖn m«i tr­êng lµm viÖc cho ng­êi lao ®éng trong ph©n x­ëng nãi riªng vµ trong toµn C«ng ty nãi chung. B¶ng 10.Tiªu chuÈn ®é räi chiÕu s¸ng tù nhiªn trong c¸c nhµ s¶n xuÊt.(TCXD29-68). CÊp c«ng viÖc TÝnh chÊt c«ng viÖc HÖ sè ®é räi tù nhiªn tiªu chuÈn(%) Lo¹i c«ng viÖc theo møc ®é chÝnh x¸c KÝch th­íc nhá nhÊt cña vËt cÇn ph©n biÖt ChiÕu s¸ng trªn vµ chiÕu s¸ng hçn hîp ChiÕu s¸ng bªn I RÊt chÝnh x¸c Nhá h¬n 0,10 7,0 2,5 II ChÝnh x¸c cao Tõ 0,1 ®Õn 0,3 4,9 1,4 III ChÝnh x¸c Tõ 0,3 ®Õn 1 3,5 1,0 IV ChÝnh x¸c võa Tõ 1 ®Õn 10 2,1 0,7 V C«ng viÖc th« Tõ 10 vµ lín h¬n 2,0 0,5 VI Yªu cÇu quan s¸t chung trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt mµ kh«ng cÇn ph¶i ph©n biÖt c¸c chi tiÕt 1,0 0,25 B¶ng 11 .Tiªu chuÈn ®é räi chiÕu s¸ng nh©n t¹o trªn bÒ mÆt lµm viÖc trong c¸c gian phßng s¶n xuÊt.(TrÝch TCVN 3743-83) TÝnh chÊt c«ng viÖc KÝch th­íc nhá nhÊt cña vËt cÇn ph©n biÖt CÊp c«ng viÖc Ph©n cÊp Sù t­¬ng ph¶n gi÷a vËt vµ nÒn §Æc ®iÓm cña nÒn §é räi nhá nhÊt Khi dïng ®Ìn huúnh quang Khi dïng ®Ìn nung s¸ng ChiÕu s¸nh hçn hîp ChiÕu s¸ng chung ChiÕu s¸ng hçn hîp ChiÕu s¸ng chung 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 RÊt chÝnh x¸c Nhá h¬n 0,15 I a b c d Nhá Nhá Tb×nh Nhá Tb×nh Lín Tb×nh Lín RÊt Lín Tèi Tb×nh Tèi S¸ng Tb×nh Tèi S¸ng S¸ng Tb×nh 1500 1000 750 500 506 400 300 200 750 500 400 300 200 200 150 100 ChÝnh x¸c cao Tõ 0,15 ®Õn 0,30 II a b c d Nhá Nhá Tb×nh Nhá Tb×nh Lín Tb×nh Lín RÊt lín Tèi Tb×nh Tèi S¸ng Tb×nh Tèi S¸ng S¸ng Tb×nh 1000 750 500 400 400 300 200 150 500 400 300 200 200 150 100 75 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ChÝnh x¸c Tõ 0,3 ®Õn 0,5 III a b c d Nhá Nhá Tb×nh Nhá Tb×nh Lín Tb×nh Lín Lín Tèi Tb×nh Tèi S¸ng Tb×nh Tèi S¸ng S¸ng Tb×nh 500 400 300 200 200 150 100 100 300 200 150 100 100 75 50 50 ChÝnh x¸c Trung b×nh Tõ 0,5 ®Õn 0,5 IV a b c d Nhá Nhá Tb×nh Nhá Tb×nh Lín Tb×nh Lín Lín Tèi Tb×nh Tèi S¸ng Tb×nh Tèi S¸ng S¸ng Tb×nh 300 200 150 100 100 100 10 100 150 100 100 100 50 50 50 50 Ýt chÝnh x¸c Tõ 1®Õn 5 V a b c d Nhá Nhá Tb×nh Nhá Tb×nh Lín Tb×nh Lín Lín Tèi Tb×nh Tèi S¸ng Tb×nh Tèi S¸ng S¸ng Tb×nh 100 100 100 100 75 75 100 100 50 50 36 30 Th« s¬ Lín h¬n 5 VI Kh«ng phô thuéc hÖ sè s¶n xuÊt 75 30 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 C«ng viÖc cã c¸c vËt liÖu, s¶n phÈm tù ph¸t s¸ng VII 100 50 Yªu cÇu quan s¸t chung trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt mµ kh«ng cÇn ph¶i ph©n biÖt c¸c chi tiÕt VIII 50 20 Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c chiÕu s¸ng t¹i ph©n x­ëng Bãng ®Ìn C«ng ty Bãng ®Ìn - phÝch n­íc r¹ng §«ng. 2.1. H×nh thøc chiÕu s¸ng t¹i ph©n x­ëng bãng ®Ìn. Ph©n x­ëng bãng ®Ìn cña C«ng ty ®­îc bè trÝ t¹i tÇng 2 cña khu s¶n xuÊt chÝnh. T¹i ph©n x­ëng,nhµ sö dông cho s¶n xuÊt cã kÝch th­íc c¬ b¶n sau: ChiÒu dµi nhµ :55m ChiÒu réng nhµ :35m ChiÒu cao nhµ : 6m HÖ thèng chiÕu s¸ng cña ph©n x­ëng bao gåm hÖ thèng chiÕu s¸ng tù nhiªn vµ hÖ thèng chiÕu s¸ng nh©n t¹o. 2.1.1. HÖ thèng chiÕu s¸ng tù nhiªn. ChiÕu s¸ng tù nhiªn lµ ph­¬ng thøc chiÕu s¸ng lîi dông c¸c nguån s¸ng tù nhiªn, ¸nh s¸ng tù nhiªn cã kh¶ n¨ng ph©n bè ®Òu nªn rÊt tèt cho ho¹t ®éng cña thÞ gi¸c. V× vËy, C«ng ty ®· tæ chøc thiÕt kÕ chiÕu s¸ng tù nhiªn cho khu nhµ s¶n xuÊt nãi chung vµ ph©n x­ëng bãng ®Ìn nãi riªng. HiÖn nay, do d­îc x©y dùng theo kiÓu nhµ c«ng nghiÖp nhiÒu tÇng nªn hÖ thèng chiÕu s¸ng tù nhiªn cña ph©n x­ëng sö dông cöa sæ ®Ó lÊy ¸nh s¸ng tù nhiªn. ChiÕu s¸ng ë ph©n x­ëng cã h×nh thøc chiÕu s¸ng ë hai bªn b»ng hÖ thèng cöa sæ. Cöa sæ ®­îc bè trÝ ®Òu theo kÕt cÊu nhµ víi chiÒu dµi lµ 55m, chiÒu réng lµ 35m. Toµn bé oh©n x­ëng ®­îc thiÕt kÕ chiÕu s¸ng bªn hai phÝa b»ng 16 cöa sæ, kÝch th­íc mçi cöa sæ lµ 4m x 2m. VËy tæng diÖn tÝch cöa sæ lµ 128m2 . KÕt cÊu cöa sæ cña ph©n x­ëng gåm líp cöa chíp phÝa ngoµi b»ng gç, líp trong lµ cöa kÝng th­êng khung b»ng gç. Mçi cöa sæ cã mét « v¨ng ®Ó tr¸nh hiÖn t­îng chãi lãa do ¸nh s¸ng mÆt trêi chiÕu th¼ng vµo chç lµm viÖc vµ cã t¸c dông chèng h¾t khi m­a. Khi chiÕu s¸ng bªn cã sù ph¶n x¹ ¸nh s¸ng bªn trong ph©n x­ëng, C«ng ty ®· quÐt v«i trÇn, quÐt t­êng b»ng v«i tr¾ng, l¸t b»ng g¹ch men mµu ghi s¸ng nh»m t¨ng l­îng ¸nh s¸ng ph¶n x¹. Do khÈu ®é cña ph©n x­ëng t­¬ng ®èi lín nªn chiÕu s¸ng tù nhiªn chØ ®¶m b¶o cho c¸c vÞ trÝ m¸y gÇn cöa sæ. Bªn c¹nh ®è,nhiÒu lóc chiÕu s¸ng tù nhiªn kh«ng ®¶m b¶o cho toµn ph©n x­ëng khi thêi tiÕt xÊu. §Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng chiÕu s¸ng tèt, ng­êi lao ®éng lµm viÖc bít c¨ng th¼ng thÞ gi¸c h¬n, C«ng ty ®· thiÕt kÕ hÖ thèng chiÕu s¸ng nh©n t¹o nh»m bæ sung thªm l­îng ¸nh s¸ng trong ph©n x­ëng. 2.1.2. HÖ thèng chiÕu s¸ng nh©n t¹o. HÖ thèng chiÕu s¸ng nh©n t¹o trong ph©n x­ëng ®­îc thiÕt kÕ theo ph­¬ng thøc chiÕu s¸ng chung ®Òu, c¸c nguån s¸ng ®­îc ph©n bè ®Òu trªn diÖn tÝch chiÕu s¸ng vµ treo ®Ìn trªn cïng ®é cao. Ph­¬ng thøc chiÕu s¸ng chung ®Òu rÊt phï hîp víi mËt ®é lµm viÖc tËp trung nhiÒu ng­êi, m¸y mãc, thiÕt bÞ t¹i ph©n x­ëng vµ viÖc bè trÝ m¸y mãc theo hµng, d·y. Víi ph­¬ng thøc chiÕu s¸ng nµy, ng­êi lao ®éng lµm viÖc trong ph©n x­ëng cã ®iÒu kiÖn quan s¸t tèt, kh«ng bÞ c¶n trë ®Õn thao t¸c, viÖc ®i l¹i vËn chuyÓn hµng hãa. HÖ thèng chiÕu s¸ng nh©n t¹o trong ph©n x­ëng ®­îc bè trÝ gåm cã 36 bé m¸ng ®Ìn ®«i. Lo¹i ®Ìn sö dông trong ph©n x­ëng lµ ®Ìn huúnh quang cã c«ng suÊt 36 W. Mçi ®Ìn ®Òu ®­îc l¾p chao ®Ìn ®Ó tËp trung ¸nh s¸ng vµ t¨ng c­êng ®é chiÕu s¸ng nhê sù ph¶n x¹ ¸nh s¸ng trong chao ®Ìn. HÖ thèng chiÕu s¸ng nh©n t¹o t¹i ph©n x­ëng cã thÝch øng víi yªu cÇu s¶n xuÊt hay kh«ng ta c¨n cø vµo viÖc tÝnh to¸n kiÓm tra ë phÇn sau. 2.2. TÝnh to¸n kiÓm tra hÖ thèng chiÕu s¸ng cña ph©n x­ëng bãng ®Ìn nung s¸ng. 2.2.1. TÝnh to¸n kiÓm tra hÖ thèng chiÕu s¸ng tù nhiªn. 2.2.1.1. Ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n kiÓm tra chung. §Ó kiÓm tra hÖ thèng chiÕu s¸ng tù nhiªn trong ph©n x­ëng, ta cÇn ph¶i tÝnh hÖ sè ®é räi tù nhiªn. HÖ sè ®é räi tù nhiªn thùc tÕ t¹i ph©n x­ëng ®­îc x¸c ®Þnh dùa vµo c«ng thøc. 100. = ett . hcs . K fx to. r1 (m2). Þ ett = Scs. to . r1 .100 Ss. hcs. K fx (%) Trong ®ã: Scs :Tæng diÖn tÝch cöa sæ. Ss :DiÖn tÝch sµn. to : HÖ sè truyÒn qua cña cöa sæ. t1 :HÖ sè xuyªn suèt cña vËt liÖu trong suèt. Nã phô thuéc vµo lo¹i kÝnh l¾p cöa vµ ®­îc tra theo b¶ng sau: B¶ng 12 : HÖ sè xuyªn suèt t1 cña vËt liÖu trong suèt. KÝnh t1 KÝnh th­êng mét líp 0,90 KÝnh hoa v¨n 0,60 KÝnh cèt thÐp 0,60 KÝnh mµu s÷a 0,40 Khèi thñy tinh 0,50 KÝnh h÷u c¬ trong suèt 0,90 KÝnh h÷u c¬ mµu s÷a 0,60 t2 :Tû lÖ ¸nh s¸ng cßn l¹i qua khung cöa vµ phô thuéc vµo kÕt cÊu khung. t2 ®­îc tra theo b¶ng sau: B¶ng 13 :Tû lÖ ¸nh s¸ng cßn l¹i t2 qua khung cöa . Lo¹i kÕt cÊu khung t2 Khung gç 0,75 Khung thÐp, nh«m 0,75 Khung Panen bªt«ng vµ khèi thñy tinh 0,85 t3 : Tû lÖ ¸nh s¸ng cßn l¹i qua líp bÈn ë kÝnh nªn phô thuéc vµo møc ®é bÈn cña kÝnh. t3 ®­îc tra theo b¶ng sau: B¶ng 14 :Tû lÖ ¸nh s¸ng cßn l¹i t3 qua líp kÝnh bÈn. Møc ®é bÈn t3 BÈn ®Æc (bôi, khãi) kÝnh ®øng 0,65 BÈn võa (bôi, khãi) kÝnh ®øng 0,7 BÈn nhÑ (bôi, khãi) kÝnh ®øng 0,8 t4 :Tû lÖ ¸nh s¸ng cßn l¹i qua kÕt cÊu chÞu lùc nªn phô thuéc vµo lo¹i kÕt cÊu chÞu lùc. t4 ®­îc tra theo b¶ng sau: B¶ng 15 : Tû lÖ ¸nh s¸ng cßn l¹i t4 qua kÕt cÊu chÞu lùc . Lo¹i kÕt cÊu chÞu lùc t4 V× kÌo dµn b»ng thÐp = 0,9 Dµn vµ vßm b»ng bªt«ng cèt thÐp, gç 0,8 V× kÌo ®Æc chiÒu cao ³ 0,50 m 0,8 V× kÌo ®Æc chiÒu d­íi ³ 0,5 m 0,9 r1: HÖ sè t¨ng ¸nh s¸ng nhê ph¶n x¹ bªn trong phßng khi chiÕu s¸ng bªn. r1 phô thuéc tû sè gi÷a chiÒu réng nhµ víi chiÒu cao tõ mÆt ph¼ng lao ®éng ®Õn mÐp trªn cöa sæ (B/h1), tû sè gi÷a chiÒu dµi nhµ víi chiÒu réng nhµ (L1/B), nã phô thuéc vµo hÖ sè ph¶n x¹ cña sµn nhµ, t­êng, trÇn nhµ, chiÕu s¸ng 1 bªn hay hai bªn. r1 ®­îc tra theo b¶ng sau: B¶ng 16 : HÖ sè t¨ng ¸nh s¸ng nhê ph¶n x¹ bªn trong phßng khi chiÕu s¸ng bªn, r1 B/ h1 ChiÕu s¸ng rtb = 0,5 rtb = 0,3 L1/B=0,5 L1/B=1 L1/B³2 L1/B=0,5 L1/B=1 L1/B³2 Tõ 1 ®Õn 1,5 1 bªn 2 bªn 2,1 1,35 1,9 1,25 1,5 1,15 1,4 1,1 1,3 1,1 1,2 1,1 >1,5 ®Õn 2,5 1 bªn 2 bªn 3,8 1,8 3,3 1,45 2,4 1,25 2,8 1,25 2,4 1,15 1,8 1,1 > 2,5 ®Õn 4 1 bªn 2 bªn 7,2 1,5 5,4 1,4 4,3 1,25 2,6 1,2 2,2 1,1 1,7 1,1 hcs : ChØ sè ¸nh s¸ng cña cöa sæ hcs phô thuéc vµo tû sè chiÒu dµi nhµ víi chiÒu réng nhµ ( L1/B ) vµ tû sè gi÷a chiÒu réng nhµ víi chiÒu cao tõ mÆt ph¼ng lao ®éng ®Õn mÐp trªn cöa sæ ( B/h1) hcs ®­îc tra theo b¶ng sau: B¶ng 17 :ChØ sè ¸nh s¸ng cöa sæ hcs L1/B B/h1 1 1,5 2 3 4 5 7,5 10 ³ 4 6,5 7 7,5 8 9 10 11 12,5 3 7,5 8 8,5 9,6 10 11 12,5 14 2 8,5 9 9,5 10,5 11,5 13 15 17 1,5 9,5 10,5 13 15 17 19 21 23 1 11 13 16 18 21 25 26,5 29 0,5 18 23 31 37 45 54 66 __ Kfx : hÖ sè ¶nh h­ëng cña kiÕn tróc ®èi diÖn. Kfx: phô thuéc vµo tû sè gi÷a kho¶ng c¸ch c«ng tr×nh cÇn x¸c ®Þnh ®Õn c«ng tr×nh bªn c¹nh víi chiÒu cao cña c«ng tr×nh cÇn x¸c ®Þnh. Kfx ®­îc tra theo b¶ng: B¶ng 18 ; HÖ sè ¶nh h­ëng cña kiÕn tróc ®èi diÖn Kfx L/H 0,5 1 1,5 2 ³ 3 Kfx 1,7 1,4 1,2 1,1 1,0 Khi x¸c ®Þnh ®­îc hÖ sè ®é räi thùc tÕ, ta ®em so s¸nh víi tiªu chuÈn vµ tõ ®ã ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng. 2.2.1.2. TÝnh to¸n cô thÓ cho ph©n x­ëng bãng ®Ìn. ¸p dông c«ng thøc tÝnh ®é räi tù nhiªn cho ph©n x­ëng ta cã: ett = Scs. to. r1. 100 Ss. hcs. K fx (%) §Ó x¸c ®Þnh ®­îc hÖ sè ®é räi tù nhiªn, ta cÇn x¸c ®Þnh ®­îc c¸c th«ng sè sau: DiÖn tÝch sµn Ss: Ss = 55. 35 = 1925 (m2) Tæng diÖn tÝch cöa sæ: Scs = 16. 2. 4 = 128 (m2) HÖ sè t¨ng ph¶n x¹ trong ph©n x­ëng khi chiÕu s¸ng bªn lµ: r1. BiÕt hÖ sè ph¶n x¹ cña t­êng trÇn lµ: r t =0,5, r tr = 0,7, r s = 0,3 nªn r tb = 0,5. ChiÒu réng nhµ lµ B=35m, chiÒu dµi nhµ lµ L1= 55m, chiÒu cao tõ mÆ ph¼ng lao ®éng ®Õn mÐp trªn cña cöa sæ : h1 =2,4m ta cã: L1/B = 1,57 , B/h1 = 14,6 XÝ nghiÖp chiÕu s¸ng bªn 2 phÝa. Tra b¶ng ta ®­îc r1 = 1,4. HÖ sè cña cöa sæ tÝnh cho vËt liÖu: to = t1 .t2 .t3 .t4 Cöa sæ cña ph©n x­ëng lµm b»ng kÝnh th­êng 1 líp. Tra b¶ng ®­îc: t1 = 0,9. KÕt cÊu khung cöa sæ b»ng khung gç nªn ta tra b¶ng ®­îc: t2 = 0,75. KÝnh bÈn võa nªn ta tra b¶ng ®­îc : t3 = 0,7. KÕt cÊu chÞu lùc cña ph©n x­ëng b»ng bªt«ng cèt thÐp nªn tra b¶ng ta ®­îc: t4 = 0,8. Þ to = 0,9. 0,75. 0,7. 0,8 = 0,378 ChØ sè ¸nh s¸ng cöa sæ :h cs BiÕt L1/B = 1,57 ; B/h1 = 14,6 nªn tra b¶ng ta ®­îc h cs = 23. HÖ sè ¶nh h­ëng cña kiÕn tróc nhµ ®èi diÖn : Kfx = 1. VËy hÖ sè ®é räi tÝnh to¸n : ett = = 0,153 (%) 2.2.1.3. So s¸nh víi tiªu chuÈn. C«ng viÖc trong ph©n x­ëng lµ lo¹i c«ng viÖc ®ßi hái tÝnh chÝnh x¸c võa. Theo tiªu chuÈn TCXD 29- 69 : hÖ sè ®é räi tù nhiªn tiªu chuÈn cho møc ®é chÝnh x¸c cña c«ng viÖc vµ h×nh thøc chiÕu s¸ng bªn t¹i ph©n x­ëng lµ etc ³ 1,0%. Theo kÕt qu¶ tÝnh to¸n, hÖ sè ®é räi tù nhiªn thùc tÕ t¹i ph©n x­ëng lµ 0,153 % so víi tiªu chuÈn th× nhá h¬n rÊt nhiÒu. VËy hÖ thèng chiÕu s¸ng tù nhiªn cña ph©n x­ëng kh«ng ®¶m b¶o hÖ sè ®é räi tù nhiªn theo tiªu chuÈn nªn ho¹t ®éng thÞ gi¸c cña ng­êi lao ®éng bÞ ¶nh h­ëng. 2.2.2. TÝnh to¸n kiÓm tra hÖ thèng chiÕu s¸ng nh©n t¹o. 2.2.2.1. Ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n chung. HiÖn nay, ng­êi ta dïng 2 ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n chñ yÕu: +HÖ sè hiÖu dông quang th«ng . +Ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n ®iÓm. Trong ®å ¸n nµy, ta sö dông hÖ sè hiÖu dông quang th«ng. Nguyªn lý cña ph­¬ng ph¸p nµy lµ ®¶m b¶o trªn mÆt ph¼ng lµm viÖc cã gi¸ trÞ ®é räi ®óng theo tiªu chuÈn Etc t­¬ng øng víi hÖ sè dù tr÷ K. §Ó kiÓm tra hÖ thèng chiÕu s¸ng nh©n t¹o cña ph©n x­ëng ta cÇn x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ trÞ ®é räi trong ph©n x­ëng. §é räi thùc tÕ trong ph©n x­ëng ®­îc x¸c ®Þnh dùa vµo c«ng thøc. Ft = S . Ett . K . U. Z .h (Lm)  Trong ®ã: - S: DiÖn tÝch cÇn chiÕu s¸ng (m2) -Ft: Quang th«ng tæng cña c¸c bãng ®Ìn. - h : hiÖu suÊt cña 1bãng ®Ìn - U: HÖ sè hiÖu dông quang th«ng. U phô thuéc vµo rÊt nhiÒu yÕu tè : CÊu t¹o ®Ìn §Æc tÝnh ph¶n x¹ cña trÇn, tuêng vµ sµn. §é cao treo ®Ìn KÝch th­íc phßng i : ChØ sè phßng. i ®­îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: i = a. b (a + b) . h Trong ®ã: a,b lµ chiÒu réng, chiÒu dµi phßng cÇn chiÕu s¸ng. h : ®é cao treo ®Ìn so víi bÒ mÆt lµm viÖc. Z : hÖ sè chiÕu s¸ng ®ång ®Òu khi sö dông chiÕu s¸ng nh©n t¹o. K : hÖ sè dù tr÷ cña ®Ìn. U ®­îc tra theo b¶ng sau ®©y. B¶ng 19 : HÖ sè hiÖu dông quang th«ng( ®Ìn huúnh quang) ®­îc x¸c ®Þnh theo b¶ng sau: r trÇn % r t­êng % r sµn % 70 50 30 70 50 10 50 50 10 50 30 10 0 0 0 I HÖ sè U % 0,5 23 22 16 14 10 0,6 29 28 21 18 12 0,7 33 32 24 21 14 0,8 37 35 27 24 16 0,9 40 38 30 27 18 1,0 43 41 32 29 19 1,1 46 43 34 31 20 1,25 49 46 37 34 22 1,5 54 50 40 37 24 1,75 57 53 43 40 25 2,0 60 55 45 42 27 2,25 63 57 47 44 28 2,5 65 59 48 45 29 3,0 68 61 50 48 30 3,5 71 63 52 50 31 4,0 73 65 54 52 32 5,0 76 67 56 53 34 2.2.2.2. TÝnh to¸n cô thÓ t¹i ph©n x­ëng Bãng ®Ìn. ¸p dông c«ng thøc tÝnh ®é räi thùc tÕ cho ph©n x­ëng ta cã: Ett = Ft .h. U. Z S. K ( Lux) §Ó tÝnh ®é räi thùc tÕ ta cÇn x¸c ®Þnh c¸c th«ng sè sau: Quang th«ng cña mçi bãng ®Ìn. Ph©n x­ëng dïng bãng ®Ìn huúnh quang 36 W nªn ta cã F = 3200 Lm. Tæng sè bãng ®Ìn trong ph©n x­ëng: n = 36 . 2 = 72 . Þ Ft = n. F = 72 . 3200 = 230400 (Lm) HiÖu suÊt ®Ìn lµ 100% nªn h = 1. HÖ sè dù tr÷ : K = 1,3. §é chiÕu s¸ng ®ång ®Òu lµ : Z = 0,77. DiÖn tÝch chiÕu s¸ng : 1925 m2 HÖ sè hiÖu dông quang th«ng ®­îc x¸c ®Þnh víi chØ sè phßng i = 35 . 55 (35 + 55) . 3,2 = 6,7 vµ rtr = 70%, rt = 50%, rs = 30% Tra b¶ng ta ®­îc U = 76% Ett = 230400. 0,76. 0,77 1925. 1,3 = 54 ( Lux) 2.2.2.3. So s¸nh víi tiªu chuÈn C¨n cø theo tiªu chuÈn TCVN 3743-83 ®é räi tiªu chuÈn lµ 200 Lux khi dïng ®Ìn huúnh quang chiÕu s¸ng chung. Theo kÕt qu¶ tÝnh to¸n, ®é räi chiÕu s¸ng nh©n t¹o t¹i ph©n x­ëng lµ Ett=54 Lux , nhá h¬n nhiÒu so víi tiªu chuÈn. 2.3. KÕt luËn chung Qua tÝnh to¸n kiÓm tra trªn, hÖ sè ®é räi tù nhiªn vµ ®é räi chiÕu s¸ng nh©n t¹o t¹i ph©n x­ëng Bãng ®Ìn kh«ng ®¹t tiªu chuÈn quy ®Þnh.HÖ thèng chiÕu s¸ng tù nhiªn vµ hÖ thèng chiÕu s¸ng nh©n t¹o cña ph©n x­ëng ch­a cung cÊp ®ñ ¸nh s¸ng cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh lµm viÖc cña ng­êi lao ®éng. §Ó gãp phÇn t¹o ®iÒu kiÖn lµm viÖc tèt h¬n cho ng­êi lao ®éng, trong ®å ¸n nµy, em xin tr×nh bµy 1 ph­¬ng ¸n thiÕt kÕ hÖ thèng chiÕu s¸ng cho ph©n x­ëng Bãng ®Ìn nung s¸ng cña C«ng ty. Ch­¬ng III: ThiÕt kÕ hÖ thèng chiÕu s¸ng tù nhiªn vµ hÖ thèng chiÕu s¸ng nh©n t¹o cho ph©n x­ëng Bãng ®Ìn nung s¸ng C«ng ty Bãng ®Ìn - phÝch n­íc R¹ng §«ng. 3.1. ThiÕt kÕ hÖ thèng chiÕu s¸ng. 3.1.1. ThiÕt kÕ hÖ thèng chiÕu s¸ng tù nhiªn. 3.1.1.1. Ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n chung. HÖ thèng chiÕu s¸ng tù nhiªn cña ph©n x­ëng sö dông c¸c cöa sæ bªn hai phÝa ®Ó lÊy ¸nh s¸ng. V× vËy, ®Ó thiÕt kÕ hÖ thèng chiÕu s¸ng tù nhiªn cho ph©n x­ëng, ta cÇn tÝnh to¸n tæng diÖn tÝch cöa sæ ®¶m b¶o hÖ sè ®é räi tù nhiªn ³ 1,0% (TCXD 29.68) Tæng diÖn tÝch cöa sæ ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: Scs = etc. hcs. Kfx .Ss 100. to. r1 (m2) Trong ®ã: Ss: DiÖn tÝch sµn cÇn chiÕu s¸ng(m2) etc: HÖ sè ®é räi tù nhiªn tiªu chuÈn (%). Kfx: HÖ sè ¶nh h­ëng bëi kiÕn tróc ®èi diÖn. r1 : HÖ sè ph¶n x¹ ¸nh s¸ng trong phßng. hcs: ChØ sè ¸nh s¸ng cña cöa sæ. to: HÖ sè cña cöa sæ tÝnh cho vËt liÖu. Khi tÝnh ®­îc tæng diÖn tÝch cöa sæ, ta sÏ x¸c ®Þnh sè l­îng cöa sæ vµ diÖn tÝch cho mçi cöa sæ ®Ó ®¶m b¶o ®é räi tù nhiªn theo ®óng tiªu chuÈn. 3.1.1.2. TÝnh to¸n thiÕt kÕ cho ph©n x­ëng Bãng ®Ìn. ¸p dông ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n thiÕt kÕ hÖ thèng chiÕu s¸ng tù nhiªn cho ph©n x­ëng ta cã: Scs = etc. hcs. Kfx .Ss 100. to. r1 (m2) Trong ®ã: DiÖn tÝch sµn cÇn chiÕu s¸ng cña ph©n x­ëng: Ss= 1925 (m2). HÖ sè ®é räi tù nhiªn tiªu chuÈn cña ph©n x­ëng: etc = 0,7%. ChØ sè lÊy ¸nh s¸ng cña cöa sæ : hcs = 23. HÖ sè ph¶n x¹ ¸nh s¸ng trong phßng : r1 = 1,4. HÖ sè cña cöa sæ tÝnh cho vËt liÖu : to = 0,378 . HÖ sè ¶nh h­ëng cña kiÕn tróc nhµ ®èi diÖn : K fx = 1. VËy tæng diÖn tÝch cöa sæ cÇn thiÕt ®Ó ®¶m b¶o hÖ sè ®é räi tù nhiªn tiªu chuÈn trong ph©n x­ëng lµ: Scs = 0,7. 23. 1925 100. 0,378. 1,4 = 585 (m2). Ta sÏ bè trÝ c¸c cöa sæ ®¶m b¶o hÖ sè ®é räi tù nhiªn theo tiªu chuÈn cho c¸c d·y m¸y däc theo ph©n x­ëng ë gÇn cöa sæ. Chän cöa sæ cã kÝch th­íc 4 x 3,5m. Khi ®ã, diÖn tÝch mét cöa sæ sÏ lµ : 4 .3,5 = 14 (m2). Sè l­îng cöa sæ lµ 20 cöa. VËy tæng diÖn tÝch cöa sæ lµ : Scs = 20 . 14 = 280 (m2). 3.1.2. ThiÕt kÕ hÖ thèng chiÕu s¸ng nh©n t¹o. Nh­ ®· ph©n tÝch ë trªn,viÖc sö dông ph­¬ng thøc chiÕu s¸ng chung ®Òu b»ng ®Ìn huúnh quang ë ph©n x­ëng lµ hîp lý. Trªn c¬ së ®ã, ta thiÕt kÕ l¹i hÖ thèng chiÕu s¸ng nh©n t¹o cho ph©n x­ëng còng sö dông hÖ thèng ®Ìn huúnh quang. Lo¹i ®Ìn huúnh quang ®­îc sö dông lµ ®Ìn huúnnh quang 36W 100% 3 phæ d­íi d¹ng bé m¸y ®«i do chÝnh C«ng ty s¶n xuÊt. 3.1.2.1. Ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n thiÕt kÕ chung. §Ó ®¶m b¶o ®é räi chiÕu s¸ng nh©n t¹o trong ph©n x­ëng = 200 Lux, ta ph¶i tÝnh to¸n ®­îc sè l­îng ®Ìn cÇn thiÕt . Sè l­îng ®Ìn cÇn sö dông trong ph©n x­ëng ®­îc tÝnh dùa vµo c«ng thøc Ft = S . Eyc K . U. Z .h (Lm) Trong ®ã: - S: DiÖn tÝch cÇn chiÕu s¸ng (m2) -Ft: Quang th«ng tæng cña c¸c bãng ®Ìn. - h : HiÖu suÊt cña 1bãng ®Ìn - U: HÖ sè hiÖu dông quang th«ng. - Z: §é chiÕu s¸ng ®ång ®Òu. - K: HÖ sè dù tr÷ . 3.1.2.2. TÝnh to¸n thiÕt kÕ cho ph©n x­ëng Bãng ®Ìn . ¸p dông ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n, thiÕt kÕ hÖ thèng chiÕu s¸ng cho ph©n x­ëng ta cã: Ft = S . Eyc K . U. Z .h (Lm) Trong ®ã: DiÖn tÝch chiÕu s¸ng : Ss = 1925 m2. §é räi tiªu chuÈn : Eyc = 200 Lx. HÖ sè dù tr÷: K = 1,3. HÖ sè hiÖu dông quang th«ng : U Ta sÏ treo ®Ìn s¸t trÇn do ®ã : §é cao treo ®Ìn lµ : h= 6 – 0,8 = 5,2(m). ChØ sè phßng i lµ: i = 35 . 55 (35 + 55) . 5,2 = 4,1 vµ rtr = 70%, rt = 50%, rs = 30% Tra b¶ng ta ®­îc U = 73% §é chiÕu s¸ng ®ång ®Òu: Z = 0,77. Quang th«ng cña 1 bãng ®Ìn lµ : F= 3200 Lux VËy quang th«ng tæng sÏ lµ: Ft = 1925. 200. 1,3 0,73. 0,77. 1 = 890410 (Lm) VËy sè ®Ìn cÇn thiÕt lµ : n = 890410 3200 = 278 bãng ®Ìn . Do vËy sÏ cÇn kho¶ng 140 ®Ìn ®«i. Ta chän 144 ®Ìn ®«i vµ bè trÝ bãng thµnh 9 d·y, mçi d·y 16 ®Ìn. Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c bãng lµ 2,1 m, kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c d·y ®Ìn lµ 3,5m. 3.2. TÝnh to¸n kiÓm tra l¹i hÖ thèng chiÕu s¸ng cña ph©n x­ëng 3.2.1. TÝnh to¸n kiÓm tra hÖ thèng chiÕu s¸ng tù nhiªn. 3.2.1.1. Ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n kiÓm tra. X¸c ®Þnh ®iÓm cÇn tÝnh to¸n kiÓm tra . X¸c ®Þnh gãc më ¸nh s¸ng theo ph­¬ng ngang a1 vµ theo ph­¬ng däc b1 ( Coi toµn bé t­êng bªn lµ cöa lÊy s¸ng). Tra biÓu ®å tÝnh to¸n hÖ sè ®é räi tù nhiªn phô thuéc vµo gãc më cöa s¸ng a1 ,b1 ®­îc hÖ sè ®é räi tù nhiªn e1. Khi tÝnh to¸n kiÓm tra coi toµn bé diÖn tÝch t­êng bªn lµ cöa lÊy ¸nh s¸ng nªn hÖ sè ®é räi tù nhiªn sÏ bÞ gi¶m ®i do thùc tÕ gi÷a c¸c cöa cã cét chÞu lùc. PhÇn gi¶m ®i ®­îc tÝnh b»ng c¸ch: tÝnh tæng diÖn tÝch c¸c cét chÞu lùc vµ coi ®ã lµ mét cöa sæ, x¸c ®Þnh gãc më cöa a2, b2 tra biÓu ®å ®­îc hÖ sè ®é räi e2. VËy hÖ sè ®é räi thùc tÕ t¹i ®iÓm kiÓm tra sÏ lµ: e = e1 – e2. 3.2.1.2. TÝnh to¸n kiÓm tra cô thÓ cho ph©n x­ëng Bãng ®Ìn. Nh­ ta ®· tÝnh to¸n thiÕt kÕ ë trªn, víi 20 cöa sæ cã kÝch th­íc 4 m x 3,5m,ta chØ cã thÓ chiÕu s¸ng ®¶m b¶o ®é räi tù nhiªn : etc ³ 1,0 % cho khu vùc lµm gÇn cöa sæ. V× vËy, ta chØ kiÓm tra hÖ sè ®é räi tù nhiªn gÇn khu vùc cöa sæ. Chän 2 ®iÓm ®Ó kiÓm tra lµ N1, N2 c¸ch cöa sæ lµ 5m. N1 ë vÞ trÝ gi÷a nhµ theo chiÒu däc, N2 ë vÞ trÝ ®Çu nhµ, c¸ch t­êng 3m. 55 m 27,5 m 5m 3m N1 N2 H×nh 6: MÆt b»ng vÞ trÝ c¸c ®iÓm kiÓm tra . -)KiÓm tra ®iÓm N1: +X¸c ®Þnh gãc më cöa s¸ng : A B E C b2 D F a b1 N1 AE = CF = 27,5 m. AC = BD = EF = 3,5 m ( T­¬ng øng víi chiÒu cao cña cöa sæ). AB = CD = (55 – 10.4)/2 = 7,5 m (T­¬ng øng víi tæng chiÒu réng cña sè cét chÞu lùc cã trong mét nöa t­êng bªn). + X¸c ®Þnh gãc më cöa s¸ng a: tga = AC CN1 = = 0,7. Þ a = arctg( 0,7) = 35°. +X¸c ®Þnh gãc më cöa s¸ng b1 tg b1 = CF CN1 = = 5,5. Þb1 = arctg(5,5) = 80°. Tra biÓu ®å h×nh víi a = 35° , b1 = 80° ®­îc hÖ sè ®é räi e1 = 3,5 %. + X¸c ®Þnh gãc b2: tgb2 = CD CN1 = = 1,5. Þ b2 = arctg(1,5) = 56,3°. Tra biÓu ®å h×nh víi a= 35°, b2= 56,3° ta ®­îc hÖ sè ®é räi gi¶m ®i do cét che khuÊt lµ: e2 = 2,6%. VËy hÖ sè ®é räi tù nhiªn tÝnh trong mét nöa chiÒu dµi t­êng bªn lµ: e = e1 – e2 = 3,5 – 2,6 = 0,9 % . V× ®iÓm N1 n»m gi÷a nhµ theo chiÒu däc nªn ®é räi t¹i ®iÓm N1 lµ : eM1 = 2. 0,9 = 1,8 % > 1,0 % KÕt luËn: HÖ sè ®é räi tù nhiªn t¹i ®iÓm N1 ®¶m b¶o yªu cÇu chiÕu s¸ng tù nhiªn theo tiªu chuÈn quy ®Þnh. -)KiÓm tra hÖ sè ®é räi t¹i ®iÓm N2: Do ®iÓm N2 n»m kh«ng ®èi xøng nªn ta ph¶i tÝnh hÖ sè ®é räi tù nhiªn t¹i ®iÓm N2 thµnh 2 phÇn t¸ch biÖt: -PhÇn 1: TÝnh ®é räi tù nhiªn t­¬ng øng víi 3m dµi t­êng bªn( Do N2 ë vÞ trÝ ®Çu nhµ c¸ch t­êng 3 m). -PhÇn 2: TÝnh hÖ sè ®é räi tù nhiªn t­¬ng øng víi 52 m chiÒu dµi t­êng bªn: PhÇn 1: D’ A’ B’ E’ C’ b2’ F’ a b1’ N2 +X¸c ®Þnh gãc më cöa s¸ng : A’E’ = C’F’ = 3 m. A’B’ = C’D’ = 0,82 m ( T­¬ng øng víi chiÒu réng cña cét cã trong 3 m chiÒu dµi t­êng bªn, lÊy theo tû lÖ chiÒu dµi). A’C’= B’D’ = E’F’ = 3,5m (T­¬ng øng víi chiÒu cao cöa sæ ) + X¸c ®Þnh gãc më cöa s¸ng a: tga = A’C’ CN2 = = 0,7 Þ a = arctg( 0,7) = 35°. +X¸c ®Þnh gãc më cöa s¸ng b1’ tg b1’ = C’F’ CN2 = = 0,6. Þb1’ = arctg(0,6) = 31°. Tra biÓu ®å h×nh víi a = 35° , b1’ = 31° ®­îc hÖ sè ®é räi e1 = 1,7%. + X¸c ®Þnh gãc b2’: tgb2’ = C’D’ CN2 = = 0,164. Þ b2’ = arctg(0,164) = 9,32°. Tra biÓu ®å h×nh víi a= 35°, b2’= 9,32° ta ®­îc hÖ sè ®é räi gi¶m ®i do cét che khuÊt lµ: e2 = 0,7%. VËy hÖ sè ®é räi tù nhiªn tÝnh trong mét nöa chiÒu dµi t­êng bªn lµ: e = e1 – e2 = 1,7 – 0,7 = 1,0 % . PhÇn 2: TÝnh hÖ sè ®é räi tù nhiªn t­¬ng øng víi 52 m chiÒu dµi t­êng bªn: D’’ A’’ B’’ E’’ C’’ b2’’ F’’ a b1’’ N2 +X¸c ®Þnh gãc më cöa s¸ng : A’’E’’ = C’’F’’ = 52 m. A’’C’’ = B’’D’’ = E’’F’’ = 3,5 m ( T­¬ng øng víi chiÒu cao cña cöa sæ). A’’B’’= C’’D’’= =14,2m ( T­¬ng øng víi tæng chiÒu réng cña c¸c cét cã trong 52 m chiÒu dµi t­êng bªn,lÊy theo tû lÖ chiÒu dµi). + X¸c ®Þnh gãc më cöa s¸ng a: tga = A’’C’’ C’’N2 = = 0,7 Þ a = 35° +X¸c ®Þnh gãc më cöa s¸ng b1’’ tg b1’’ = C’’F’’ C’’N2 = = 10,4. Þb1’’ = arctg(10,4) = 84,5°. Tra biÓu ®å h×nh víi a = 35° , b1’’ = 84,5° ®­îc hÖ sè ®é räi e1(a,b1’’) = 3,4%. + X¸c ®Þnh gãc më cöa s¸ng b2’’: tgb2’’ = C’’D’’ C’’N2 = = 2,84. Þ b2’’ = arctg(2,84) = 70,6°. Tra biÓu ®å h×nh víi a= 35°, b2’’= 70,6° ta ®­îc hÖ sè ®é räi gi¶m ®i do cét che khuÊt lµ: e2( a,b2’’) = 3%. VËy hÖ sè ®é räi tù nhiªn t¹i ®iÓm N2 tÝnh cho 52 m chiÒu dµi lµ: e’ = e1 – e2 = 3,4 – 3 = 0,4 % . Nh­ vËy, hÖ sè ®é räi tù nhiªn tÝnh t¹i ®iÓm N2 lµ: eM2 = e + e’ = 1,0 + 0,4 = 1,4 (%). VËy hÖ sè ®é räi tù nhiªn t¹i ®iÓm N2 ®¶m b¶o yªu cÇu chiÕu s¸ng tù nhiªn theo tiªu chuÈn quy ®Þnh. KÕt luËn: Do khÈu ®é cña ph©n x­ëng lín nªn viÖc thiÕt kÕ, bè trÝ c¸c cöa sæ chØ ®¶m b¶o hÖ sè ®é räi tù nhiªn theo tiªu chuÈn quy ®Þnh cho c¸c d·y m¸y gÇn cöa sæ nªn c¸c d·y m¸y cßn l¹i cña ph©n x­ëng cÇn ph¶i ®­îc bæ sung b»ng hÖ thèng chiÕu s¸ng nh©n t¹o mét c¸ch th­êng xuyªn vµ hîp lý. 3.2.2. TÝnh to¸n kiÓm tra cho hÖ thèng chiÕu s¸ng nh©n t¹o. 3.2.2.1. Ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n kiÓm tra chung. §Ó kiÓm tra ®é räi chiÕu s¸ng nh©n t¹o sau khi thiÕt kÕ, ta sö dông ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n ®iÓm. Gi¶ sö tÝnh to¸n kiÓm tra M cã h×nh chiÕu trïng víi h×nh chiÕu cña ®iÓm ®Çu d·y ®Ìn cã chiÒu dµi L ph©n bè trªn theo quy luËt Cosin, ë ®é cao H so víi bÒ mÆt tÝnh to¸n( Chøa ®iÓm M).  L dL H dIg l z P j x qz M y Theo c«ng thøc tÝnh ®é räi( ®Þnh luËt b×nh ph­¬ng kho¶ng c¸ch), ®é räi t¹i M ®­îc t¹o bëi nguyªn tè ®é dµi ®Ìn dL ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: dEM = dIg. cosqz L2 Trong ®ã: dIg : C­êng ®é s¸ng cña nguyªn tè ®é dµi cña nguån s¸ng dL ®Õn ®iÓm M. Z : Gãc gi÷a h­íng c­êng ®é s¸ng vµ ph¸p tuyÕn cña bÒ mÆt tÝnh to¸n . L : Kho¶ng c¸ch tõ nguyªn tè ®é dµi cña nguån s¸ng dL ®Õn ®iÓm M. §é räi t¹i ®iÓm M t¹o bëi nguån s¸ng(chiÒu dµi L) ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: EM = Ig 2H. cos2g . (j +0,5. sin2j) Trong ®ã: Ig : C­êng ®é s¸ng theo mét ®¬n vÞ ®é dµi cña d·y ®Ìn. H : §é cao cña ®Ìn so víi bÒ mÆt chiÕu s¸ng j : Gãc mµ tõ M cã thÓ nh×n thÊy toµn bé d·y ®Ìn. Trong tr­êng hîp h×nh chiÕu cña ®iÓm M n»m trong hay bªn ngoµi d·y ®Ìn th× ®é räi sÏ ®­îc tÝnh b»ng tæng thµnh phÇn ®é räi hay hiÖu thµnh phÇn ®é räi. Mçi lo¹i ®Ìn dïng ®Ó chiÕu s¸ng ®Òu cã sù ph©n bè ¸nh s¸ng ®Æc thï( ThÓ hiÖn qua ®­êng cong ph©n bè c­êng ®é s¸ng). Do ®ã, ®Ó ®¬n gi¶n h¬n, c¸c nhµ chÕ t¹o ®Ìn th­êng ®­a ra c¸c ®­êng cong ®¶ng Lux kh«ng gian cho tõng lo¹i ®Ìn cô thÓ víi quy uíc 1 m ®é dµi ®Ìn cã ht«ng l­îng ¸nh s¸ng lµ 1000 Lm vµ treo ë ®é cao 1 m. Khi ®ã, ®é räi t¹i ®iÓm tÝnh to¸n ®­îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc. E = F. E. 1000. H. K (Lux) Trong ®ã: F : Quang th«ng cña ®Ìn (Lm). E : Gi¸ trÞ x¸c ®Þnh tõ ®­êng ®¼ng Lux kh«ng gian. H : §é cao treo ®Ìn K : HÖ sè dù tr÷ tÝnh ®Õn ®é giµ vµ thêi gian sö dông ®Ìn. NÕu cã nhiÒu d·y ®Ìn cïng chiÕu s¸ng ®Õn ®iÓm M th× ®é räi t¹i ®iÓm M do tÊt c¶ c¸c d·y ®Ìn t¹o nªn : EM = EM(d·y1) + EM(d·y2)+ EM(d·y3)+…….+ EM (d·yn). 3.2.2.2. TÝnh to¸n kiÓm tra cô thÓ cho ph©n x­ëng bãng ®Ìn nung s¸ng. 3 1 2 2200 3500 3500 3500 3500 3500 3500 3500 3500 2200  5200 6000 M1 M2 M3 800 2200 1750 3500 27550 35000 H×nh 7: H×nh chiÕu ®øng cña ph©n x­ëng Bãng ®Ìn nung s¸ng. D·y1 D·y2 D·y3 D·y4 D·y5 D·y6 D·y7 D·y8 D·y9 M1 M2 M3 H×nh 8 : H×nh chiÕu b»ng cña ph©n x­ëng Bãng ®Ìn nung s¸ng . Chän 3 ®iÓm kiÓm tra ®é räi : M1, M2, M3 M1: lµ ®iÓm ë vÞ trÝ c¸ch t­êng 2,2 m trªn d·y m¸y 1. M2: Lµ ®iÓm n»m s¸t t­êng vµ ë gi÷a d·y ®Ìn 1 vµ 2. M3: lµ ®iÓm n»m s¸t t­êng trªn d·y m¸y 2 vµ gi÷a d·y ®Ìn 2 vµ 3. L H Ll P M1(M2,M3) §é räi t¹i c¸c ®iÓm kiÓm tra ®­îc tra theo biÓu ®å ®­êng ®¼ng Lux kh«ng gian cña ®Ìn huúnh quang 2x36W-220V. Trong biÓu ®å nµy, gi¸ trÞ tra ®­îc vµo c¸c chØ sè L’ vµ p: + L’ = L/ H +P’ = P/ H Trong ®ã: -L : ChiÒu dµi tæng céng cña mçi d·y ®Ìn chiÕu s¸ng ®Õn ®iÓm kiÓm tra. -H : §é cao treo ®Ìn tÝnh ®Õn mÆt ph¼ng lao ®éng ;H = 5,2 m -P : Kho¶ng c¸ch tõ h×nh chiÕu cña mçi ®Ìn ®Õn c¸c ®iÓm kiÓm tra. §é räi t¹i c¸c ®iÓm kiÓm tra do c¸c d·y ®Ìn t¹o ra nªn lµ: E = F. E. 1000. H. K (Lux) Trong ®ã: + E: Gi¸ trÞ x¸c ®Þnh tõ ®­êng cong ®¼ng Lux kh«ng gian. + F: Quang th«ng cña c¸c bãng ®Ìn chiÕu tíi ®iÓm kiÓm tra F = N. Fb Ld +l Víi N: sè bãng ®Ìn Fb: Quang th«ng cña mét bãng ®Ìn; Fb= 6400 Lm(Do sö dông bãng ®Ìn kÐp). L® : ChiÒu dµi cña c¸c bãng ®Ìn :L® = 1,2 . 16 =19,2 m. l: Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c ®Ìn : l =2,1 m ÞF = = 4807,5(Lm). H: §é cao treo ®Ìn tÝnh tõ mÆt ph¼ng lao ®éng; H= 5,2 m. K: HÖ sè dù tr÷ K =1,3. KiÓm tra ®é räi t¹i ®iÓm M1 : §é räi t¹i ®iÓm M1 do d·y 1 t¹o nªn: L’ = = = 9,75 P’= = 0 Tra biÓu ®å ta ®­îc E = 210 Lux F = 4807,5 Lm ÞE = 4807,5 .210 1000. 5,2 .1,3 =149,4(Lux) VËy ®é räi t¹i ®iÓm M1 do d·y ®Ìn 1 t¹o nªn lµ EM1(d·y1) = 149,4 Lux. §é räi t¹i ®iÓm M1 do d·y2 t¹o nªn lµ: L’ = == 9,75 P’ = = = 0,67 Tra biÓu ®å ta ®­îc E = 120 Lux F = 4807,5 Lm ÞE = 4807,5 .120 1000. 5,2 .1,3 =85,34(Lux) VËy ®é räi t¹i ®iÓm M1 do d·y ®Ìn 2 t¹o nªn lµ: EM1(d·y2) = 85,34Lux. §é roi t¹i ®iÓm M1 do d·y 3 t¹o nªn lµ: L’ = == 9,75 P’ = = = 1,35 Tra biÓu ®å ta ®­îc E = 40 Lux F = 4807,5 Lm ÞE = 4807,5 .40 1000. 5,2 .1,3 =28,45(Lux) VËy ®é räi t¹i ®iÓm M1 do d·y ®Ìn 3 t¹o nªn lµ: EM1(d·y3)= 28,45 Lux §é roi t¹i ®iÓm M1 do d·y 4 t¹o nªn lµ: L’ = == 9,75 P’ = = = 2,02 Tra biÓu ®å ta ®­îc E = 14 Lux F = 4807,5 Lm ÞE = 4807,5 .14 1000. 5,2 .1,3 =9,96(Lux) VËy ®é räi t¹i ®iÓm M1 do d·y ®Ìn 4 t¹o nªn lµ: EM1(d·y4)= 9,96 Lux. §é roi t¹i ®iÓm M1 do d·y 5 t¹o nªn lµ: L’ = == 9,75 P’ = = = 2,7 Tra biÓu ®å ta ®­îc E = 5,5 Lux F = 4807,5 Lm ÞE = 4807,5 .5,5 1000. 5,2 .1,3 =3,9(Lux) VËy ®é räi t¹i ®iÓm M1 do d·y ®Ìn 5 t¹o nªn lµ: EM1(d·y5)= 3,9 Lux. §é roi t¹i ®iÓm M1 do d·y 6 t¹o nªn lµ: L’ = == 9,75 P’ = = = 3,4 Tra biÓu ®å ta ®­îc E = 2,7 Lux F = 4807,5 Lm ÞE = 4807,5 .2,7 1000. 5,2 .1,3 =1,92(Lux) VËy ®é räi t¹i ®iÓm M1 do d·y ®Ìn6 t¹o nªn lµ: EM1(d·y6)= 1,92 Lux. §é roi t¹i ®iÓm M1 do d·y 7 t¹o nªn lµ: L’ = == 9,75 P’ = = = 4,01 Tra biÓu ®å ta ®­îc E = 0 Lux VËy ®é räi t¹i ®iÓm M1 do d·y ®Ìn 7 t¹o nªn lµ: EM1(d·y7)= 0 Lux. T­¬ng tù ®é räi t¹i diÓm M1 do d·y ®Ìn 8 vµ 9 t¹o nªn ®Òu lµ 0 Lux. B¶ng 20.§é räi t¹i ®iÓm M1 do tÊt c¶ c¸c d·y ®Ìn t¹o nªn. Nguån s¸ng §é räi E(Lux) D·y ®Ìn 1 149,4 D·y ®Ìn 2 85,34 D·y ®Ìn 3 28,45 D·y ®Ìn 4 9,96 D·y ®Ìn 5 3,9 D·y ®Ìn 6 1,92 D·y ®Ìn 7 0 D·y ®Ìn 8 0 D·y ®Ìn 9 0 Tæng c¸c d·y ®Ìn 279 KiÓm tra ®é räi t¹i ®iÓm M2: §é roi t¹i ®iÓm M2 do d·y 1 t¹o nªn lµ: L’ = == 9,75 P’ = = = 0,34 Tra biÓu ®å ta ®­îc E = 155 Lux F = 4807,5 Lm ÞE = 4807,5 .155 1000. 5,2 .1,3 =110,2 (Lux) VËy ®é räi t¹i ®iÓm M2 do d·y ®Ìn 1 t¹o nªn lµ: EM2(d·y1)= 110,2 Lux. §é roi t¹i ®iÓm M2 do d·y 2 t¹o nªn lµ: Do ®iÓm M2 n»m gi÷a d·y ®Ìn 1 vµ 2 nªn ®é räi t¹i ®iÓm M2 do hai d·y ®Ìn nµy chiÕu ®Õn lµ nh­ nhau. VËy ®é räi t¹i ®iÓm M2 do d·y ®Ìn 2 t¹o nªn lµ: EM2(d·y2)= 110,2 Lux. §é roi t¹i ®iÓm M2 do d·y3 t¹o nªn lµ: L’ = == 9,75 P’ = = = 1,01 Tra biÓu ®å ta ®­îc E = 70Lux F = 4807,5 Lm ÞE = 4807,5 .70 1000. 5,2 .1,3 =49,8(Lux) VËy ®é räi t¹i ®iÓm M2 do d·y ®Ìn 3 t¹o nªn lµ: EM2(d·y3)= 49,8 Lux. §é roi t¹i ®iÓm M2 do d·y4 t¹o nªn lµ: L’ = == 9,75 P’ = = =1,7 Tra biÓu ®å ta ®­îc E =23 Lux F = 4807,5 Lm ÞE = 4807,5 .23 1000. 5,2 .1,3 =16,4(Lux) VËy ®é räi t¹i ®iÓm M2 do d·y ®Ìn 4 t¹o nªn lµ: EM2(d·y4)= 16,4 Lux. §é roi t¹i ®iÓm M2 do d·y5 t¹o nªn lµ: L’ = == 9,75 P’ = = = 2,35 Tra biÓu ®å ta ®­îc E = 8Lux F = 4807,5 Lm ÞE = 4807,5 .8 1000. 5,2 .1,3 =5,7(Lux) VËy ®é räi t¹i ®iÓm M2 do d·y ®Ìn 5 t¹o nªn lµ: EM2(d·y5)= 5,7 Lux. §é roi t¹i ®iÓm M2 do d·y6 t¹o nªn lµ: L’ = == 9,75 P’ = = = 3,03 Tra biÓu ®å ta ®­îc E = 3,9Lux F = 4807,5 Lm ÞE = 4807,5 .3,9 1000. 5,2 .1,3 =2,8(Lux) VËy ®é räi t¹i ®iÓm M2 do d·y ®Ìn 6 t¹o nªn lµ: EM2(d·y6)= 2,8 Lux. §é roi t¹i ®iÓm M2 do d·y7 t¹o nªn lµ: L’ = == 9,75 P’ = = = 3,7 Tra biÓu ®å ta ®­îc E = 2,2Lux F = 4807,5 Lm ÞE = 4807,5 .2,2 1000. 5,2 .1,3 =1,56(Lux). VËy ®é räi t¹i ®iÓm M2 do d·y ®Ìn 7 t¹o nªn lµ: EM2(d·y7)= 1,56 Lux. §é roi t¹i ®iÓm M2 do d·y8 t¹o nªn lµ: L’ = == 9,75 P’ = = = 4,375 Tra biÓu ®å ta ®­îc E = 0 Lux Þ E = 0 Lux VËy ®é räi t¹i ®iÓm M2 do d·y ®Ìn 76 t¹o nªn lµ: EM2(d·y7)= 1,56 Lux. T­¬ng tù nÕu tÝnh ta sÏ ®­îc ®é räi t¹i ®iÓm M2 do d·y 8 vµ 9 t¹o nªn lµ E = 0 Lux. B¶ng21 . §é räi t¹i ®iÓm M2 do tÊt c¶ c¸c d·y ®Ìn t¹o nªn. Nguån s¸ng §é räi E(Lux) D·y ®Ìn 1 110,2 D·y ®Ìn 2 110,2 D·y ®Ìn 3 49,8 D·y ®Ìn 4 16,4 D·y ®Ìn 5 5,7 D·y ®Ìn 6 2,8 D·y ®Ìn 7 1,56 D·y ®Ìn 8 0 D·y ®Ìn 9 0 Tæng c¸c d·y ®Ìn 296,7 KiÓm tra ®é räi t¹i ®iÓm M3 : §é roi t¹i ®iÓm M3 do d·y1 t¹o nªn lµ: L’ = == 9,75 P’ = = = 1,01 Tra biÓu ®å ta ®­îc E = 70 Lux F = 4807,5 Lm ÞE = 4807,5 .70 1000. 5,2 .1,3 =49,8(Lux). VËy ®é räi t¹i ®iÓm M3 do d·y ®Ìn 1 t¹o nªn lµ: EM3(d·y1)= 49,8 Lux. §é roi t¹i ®iÓm M3 do d·y2 t¹o nªn lµ: L’ = == 9,75 P’ = = = 0,34 Tra biÓu ®å ta ®­îc E = 155 Lux F = 4807,5 Lm ÞE = 4807,5 .155 1000. 5,2 .1,3 =110,2(Lux). VËy ®é räi t¹i ®iÓm M3 do d·y ®Ìn2 t¹o nªn lµ: EM3(d·y2)= 110,2 Lux. V× ®iÓm M3 n»m gi÷a d·y ®Ìn 2 vµ 3 nªn ®é räi t¹i ®iÓm M3 do d·y ®Ìn 3 t¹o nªn còng chÝnh b»ng ®ä räi do d·y ®Ìn 2 t¹o nªn . VËy ®é räi t¹i ®iÓm M3 do d·y ®Ìn 3 t¹o nªn lµ :EM3(d·y3)= 110,2 Lux. §é roi t¹i ®iÓm M3 do d·y4 t¹o nªn lµ: L’ = == 9,75 P’ = = = 1,01 Tra biÓu ®å ta ®­îc E = 70 Lux F = 4807,5 Lm ÞE = 4807,5 .70 1000. 5,2 .1,3 =49,8(Lux). VËy ®é räi t¹i ®iÓm M3 do d·y ®Ìn 4 t¹o nªn lµ: EM3(d·y4)= 49,8 Lux. §é roi t¹i ®iÓm M3 do d·y5 t¹o nªn lµ: L’ = == 9,75 P’ = = = 1,7 Tra biÓu ®å ta ®­îc E =23Lux F = 4807,5 Lm ÞE = 4807,5 .23 1000. 5,2 .1,3 =16,4(Lux). VËy ®é räi t¹i ®iÓm M3 do d·y ®Ìn 5 t¹o nªn lµ: EM3(d·y5)= 16,4 Lux. §é roi t¹i ®iÓm M3 do d·y6 t¹o nªn lµ: L’ = == 9,75 P’ = = = 2,35 Tra biÓu ®å ta ®­îc E = 8 Lux F = 4807,5 Lm ÞE = 4807,5 .8 1000. 5,2 .1,3 = 5,7(Lux). VËy ®é räi t¹i ®iÓm M3 do d·y ®Ìn 6 t¹o nªn lµ: EM3(d·y6)=5,7 Lux. §é roi t¹i ®iÓm M3 do d·y7 t¹o nªn lµ: L’ = == 9,75 P’ = = = 3,03 Tra biÓu ®å ta ®­îc E = 3,9Lux F = 4807,5 Lm ÞE = 4807,5 .3,9 1000. 5,2 .1,3 =2,8(Lux) VËy ®é räi t¹i ®iÓm M3 do d·y ®Ìn 7 t¹o nªn lµ: EM3(d·y7)= 2,8 Lux. §é roi t¹i ®iÓm M3 do d·y8 t¹o nªn lµ: L’ = == 9,75 P’ = = = 3,7 Tra biÓu ®å ta ®­îc E = 2,2Lux F = 4807,5 Lm ÞE = 4807,5 .2,2 1000. 5,2 .1,3 =1,56(Lux). VËy ®é räi t¹i ®iÓm M3 do d·y ®Ìn 8 t¹o nªn lµ: EM3(d·y8)= 1,56 Lux. §é roi t¹i ®iÓm M3 do d·y9 t¹o nªn lµ: L’ = == 9,75 P’ = = = 4,375 Tra biÓu ®å ta ®­îc E = 0 Lux Þ E = 0 Lux VËy ®é räi t¹i ®iÓm M3 do d·y ®Ìn 9 t¹o nªn lµ: EM3(d·y9)= 0 Lux. B¶ng 22 . §é räi t¹i ®iÓm M3 do tÊt c¶ c¸c d·y ®Ìn t¹o nªn. Nguån s¸ng §é räi E(Lux) D·y ®Ìn 1 49,8 D·y ®Ìn 2 110,2 D·y ®Ìn 3 110,2 D·y ®Ìn 4 49,8 D·y ®Ìn 5 16,4 D·y ®Ìn 6 5,7 D·y ®Ìn 7 2,8 D·y ®Ìn 8 1,56 D·y ®Ìn 9 0 Tæng c¸c d·y ®Ìn 346,5 KÕt luËn: So s¸nh c¸c gi¸ trÞ ®é räi cña 3 ®iÓm ®Æc biÖt mµ ta xÐt lµ: åM1 =279 (Lux); åM2= 296,7(Lux); åM3 = 346,5 (Lux) víi gi¸ trÞ ®é räi tiªu chuÈn lµ Etc = 200 Lux th× ta thÊy r»ng c¸c gi¸ trÞ nµy ®Òu lín h¬n so víi tiªu chuÈn.Nh­ vËy ®ä räi t¹i c¸c ®iÓm M1, M2, M3 ®Òu ®¶m b¶o tiªu chuÈn quy ®Þnh. Víi 144 ®Ìn huúnh quang kÐp 36 W-220 vµ sù bè trÝ c¸c ®Ìn trong b¶n vÏ sè 2, hÖ thèng chiÕu s¸ng nh©n t¹o míi thiÕt kÕ lµ ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng thÞ gi¸c cña ng­êi lao ®éng ®­îc lµm viÖc trong ®iÒu kiÖn tèi ­u. PhÇn IV: KÕt luËn chung Sau h¬n 3 th¸ng thùc tËp t×m hiÓu thùc tÕ c¸c vÊn ®Ò vÒ c«ng t¸c BHL§ t¹i C«ng ty Bãng ®Ìn- phÝch n­íc R¹ng §«ng, ®­îc sù gióp ®ì tËn t×nh cña ban l·nh ®¹o C«ng ty, c¸c phßng ban vµ ®Æc biÖt lµ sù chØ b¶o tËn t×nh cña TS. TrÇn §×nh B¾c cïng víi c¸c kiÕn thøc ®· häc trong 4 n¨m vÒ chuyªn ngµnh BHL§ ®Õn nay t«i ®· hoµn thµnh §å ¸n tèt nghiÖp nµy. §å ¸n ®· nªu ®­îc: +Tæng quan nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ c«ng t¸c BHL§ qua ®ã kh¼ng ®Þnh tÇm quan träng cña c«ng t¸c BHL§ trong ho¹t ®éng lao ®éng s¶n xuÊt vµ trong cuéc sèng. + Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, qu¸ tr×nh c«ng nghÖ, m¸y mãc thiÕt bÞ cña C«ng ty. + Thùc tr¹ng ®iÒu kiÖn lµm viÖc, qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng t¸c BHL§ vÒ mÆt tæ chøc, qu¶n lý, ¸p dông c¸c biÖn ph¸p kü thuËt. §­a ra nh÷ng ­u ®iÓm, còng nh­ ®Ò xuÊt kiÕn nghÞ cho C«ng ty trong C«ng t¸c BHL§. Trªn c¬ së t×m hiÓu mÆt b»ng, c¬ së vËt chÊt kü thuËt vµ c«ng viÖc cña xÝ nghiÖp còng nh­ th«ng qua kÕt qu¶ tÝnh to¸n kiÓm tra hÖ thèng chiÕu s¸ng tù nhiªn vµ nh©n t¹o cña C«ng ty ch­a ®¹t yªu cÇu. Do vËy t«i ®· ®i s©u vµo nghiªn cøu vµ thiÕt kÕ l¹i hÖ thèng chiÕu s¸ng tù nhiªn vµ nh©n t¹o cho ph©n x­ëng Bãng ®Ìn nung s¸ng cña C«ng ty nh­ sau: +HÖ thèng chiÕu s¸ng tù nhiªn bao gåm 20 cöa sæ kÝch th­íc 4 x3,5 m, chiÕu s¸ng 2 bªn ®¶m b¶o chiÕu s¸ng cho hai d·y m¸y gÇn cöa sæ trong nh÷ng ngµy thêi tiÕt b×nh th­êng . +HÖ thèng chiÕu s¸ng nh©n t¹o sö dông h×nh thøc chiÕu s¸ng b»ng ®Ìn huúnh quang lo¹i 2x 36W- 220 bao gåm 144 ®Ìn ®­îc chia ®Òu lµm 9 d·y(®­îc thÓ hiÖn trªn b¶n vÏ sè 2) ®¶m b¶o ®é räi cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt còng nh­ viÖc ®i l¹i trong ph©n x­ëng. Tµi liÖu tham kh¶o 1. Tµi liÖu tËp huÊn vÒ c«ng t¸c BHL§. ViÖn nghiªn cøu Khoa häc kü thuËt- BHL§ 2.Bµi gi¶ng “ Kü thuËt chiÕu s¸ng” TS. TrÇn §×nh B¾c 3. §¹i c­¬ng vÒ BÖnh nghÒ nghiÖp TS. NguyÔn §øc Träng 4. VÖ sinh lao ®éng TS. NguyÔn §øc Träng. 5.Gi¸o tr×nh “Kü thuËt An toµn ®iÖn” TS. §inh H¹nh Th­ng 6. ThiÕt kÕ kiÕn tróc c«ng nghiÖp PTS- KTS NguyÔn Minh Th¸i. 7. Tµi liÖu “ 40 n¨m tõ R¹ng §«ng cã B¸c Hå ®Õn R¹ng §«ng anh hïng-cã B¸c Hå” C«ng ty Bãng ®Ìn- phÝch n­íc R¹ng §«ng. 8. B¸o c¸o tæng kÕt vÒ viÖc thùc hiÖn c«ng t¸c BHL§ cña C«ng ty Bãng ®Ìn- phÝch n­íc R¹ng §«ng. 9. KÕ ho¹ch BHL§ cña C«ng ty Bãng ®Ìn- phÝch n­íc R¹ng §«ng. Cïng c¸c tµi liÖu cã liªn quan kh¸c vÒ c¸c lÜnh vùc nh­ TiÕng ån vµ rung ®éng, nåi h¬i vµ c¸c thiÕt bÞ chÞu ¸p lùc, Ðcgonomi….