Thực trạng của công trình xây dựng tại phường thanh Xuân Bắc

môc lôc LỜI MỞ ĐẦU Trong thời gian qua, thực hiện chủ trương cải cách hành chính của Đảng, Chính phủ, Bộ Xây dựng và các địa phương đã kịp thời ban hành các quy định về cấp giấy phép xây dựng, quản lý trật tự xây dựng đô thị theo hướng phân cấp mạnh cho cơ sở; công khai và đơn giản các thủ tục xin cấp phép xây dựng; quy định cụ thể thời hạn xét cấp giấy phép; trách nhiệm của các cơ quan, cá nhân trực tiếp thực hiện công việc cấp giấy phép cũng như tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm trật tự xây dựng; một số địa phương đã triển khai cấp giấy phép xây dựng tạm và giấy phép xây dựng nhà ở nông thôn. Nhờ đó, công tác cấp giấy phép xây dựng đã được đẩy mạnh, số giấy phép xây dựng được cấp năm sau tăng hơn năm trước. Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác cấp phép xây dựng và quản lý trật tự xây dựng vẫn còn những tồn tại, một số địa phương đã tự đặt thêm các thủ tục ngoài quy định; triển khai công tác cấp phép xây dựng chậm trễ; việc kiểm tra thực hiện xây dựng theo giấy phép và quản lý trật tự xây dựng còn bị buông lỏng, xử lý chưa kịp thời, chưa nghiêm minh; tình trạng xây dựng sai phép, không phép vẫn còn diễn ra và có chiều hướng tăng cả về số lượng và quy mô xây dựng gây ảnh hưởng tới cảnh quan, môi trường đô thị, thậm chí đã xẩy ra các sự cố nghiêm trọng thiệt hại về người và của gây bức xúc trong dư luận xã hội. Tiªu biÓu lµ nh÷ng sai ph¹m trong c«ng tr×nh x©y dùng nhµ ë cho c¸n bé, c«ng nh©n viªn chøc khu vùc Thanh Xu©n B¾c cña Trung t©m y tÕ Bé X©y dùng. Lµ nh÷ng ng­êi nghiªn cøu chóng t«i xin ph©n tÝch nh÷ng nguyªn nh©n vµ hËu qu¶ cña nh÷ng sai sãt vµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c nhµ qu¶n lý vÒ vô viÖc trªn ®Ó cã nh÷ng gi¶i ph¸p kÞp thêi vµ nhanh chãng. Bài viết của chúng tôi bao gồm 5 phần ( không kể phần mở đầu ) như sau: Phần I: Mét vµi nÐt vÒ c«ng tr×nh x©y dùng t¹i ph­êng Thanh Xu©n B¾c Phần II: Một số lý luận chung về cấp phép và quản lý giấy phép. Phần III: Thực trạng của công trình xây dựng tại Phường Thanh Xuân Bắc. Phần IV: Một số giải pháp và kiến nghị. Phần V: Kết luận. I. Mét vµi nÐt vÒ c«ng tr×nh x©y dùng t¹i ph­êng Thanh Xu©n B¾c: Thực hiện chủ trương tạo nhà ở cho cán bộ công nhân viên chức Nhà nước của Đảng và Nhà nước, từ cuối những năm 1970 đầu năm 1980 Nhà nước ta đã cho xây dựng các khu nhà nhiều tầng tập trung, trong đó có khu nhà ở Thanh Xuân. Đây là khu nhà ở được xây dựng từ những năm 1979 bao gồm khu Thanh Xuân Bắc và Thanh Xuân Nam. Do yêu cầu tiêu độ, chất lượng, Chính phủ đã xác định đây là công trình trọng điểm cấp Nhà nước và đã giao cho Bộ Xây dựng chủ trì về quy hoạch, thiết kế và thi công. Khu nhà được thiết kế, quy hoạch hợp lý có tính đến các yêu cầu phục vụ và môi trường. Mỗi tiểu khu đều có các hệ thống phục vụ khá đầy đủ theo cơ cấu một chung cư hiện đại như nhà trẻ, mẫu giáo, vườn hoa, sân chơi, các công trình dịch vụ v.v…Trong đó có trường tiểu học, trường phổ thông cơ sở, trường phổ thông trung học…Điều kiện về không gian môi trường ở đây được quy hoạch thoáng, rộng đảm bảo khoảng cách giữa các nhà theo quy phạm, có nhiều khu vực bố trí để trồng cây xanh, nhằm làm giảm ô nhiễm của khu công nghiệp Thượng Đình gần đó. Mặc dù đến nay chưa hoàn chỉnh toàn bộ nhưng nhờ xây dựng cuốn chiếu nên có nhiều khu vực đã được đưa vào sử dụng hàng chục năm nay. Tuy vậy, trong các khu ở đó, các nơi giành làm vườn, cây xanh vẫn chưa được thực hiện. Đến ngày 25/9/1990 Bộ Xây dựng đã có công văn 770/KHNN yêu cầu điều chỉnh, bổ sung, quy hoạch khu Bắc và Nam Thanh Xuân và đề án điều chỉnh này do Viện thiết kế nhà ở và công trình công cộng thực hiện, đó là bản quy hoạch số QH – 01 tháng 9/1990 với nội dung bổ sung thêm một số công trình, ở các khu chưa xây dựng bố trí thêm một số công trình cửa hàng ki ốt một tầng bám dọc theo các trục đường và xây dựng xen kẽ một số nhà ở hai tầng cạnh các nhà ở cao tầng đang được sử dụng. Do được tiếp cận với bản quy hoạch bổ sung và nhu cầu xây dựng nhà ở cho lãnh đạo cán bộ nên trung tâm Y tế đã làm công văn xin Bộ Xây dựng và UBND thành phố xin được xây dựng nơi ở cho công nhân viên tại nơi được quy hoạch bổ sung. Trung tâm Y tế là một đơi vị sự nghiệp thuộc Bộ Xây dựng được thành lập theo quyết định số 272/BXD – TCLĐ của Bộ trưởng Bộ Xây dựng trên cơ sở chuyển ban y tế nghành xây dựng thành trung tâm Y tế xây dựng thuộc Bộ xây dựng có chức năng giúp Bộ quản lý, chØ ®¹o c«ng t¸c y tÕ vµ vÖ sing lao ®éng t¹i c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc Bé vµ b¶o vÖ søc kháe c¸n bé c«ng nh©n viªn trong ngµnh. Do nhu cÇu x©y dùng nhµ ë cho l·nh ®¹o vµ c¸n bé nªn Trung t©m y tÕ Bé x©y dùng ®· cã c«ng v¨n 210/TTYT-TCHC ngµy 5/10/1991 vÒ viÖc ®Ò nghÞ Bé X©y dùng cho trung t©m ®­îc sö dông diÖn tÝch ®Êt x©y dùng xen kÏ khu nhµ ë Thanh Xu©n ®Ó x©y dùng 15 c¨n hé cho c¸c gia ®×nh c¸n bé c«ng nh©n viªn trung t©m y tÕ thuéc Bé X©y dùng. Ngµy 2/10/1991, Bé x©y dùng ®· cã c«ng v¨n sè 475/BXD/KH-UN do thø tr­ëng NguyÔn M¹nh KiÓm ký víi néi dung ®ång ý ®Ó trung t©m y tÕ ®­îc ®Çu t­ x©y dùng 8 c¨n hé nhµ ë 2 tÇng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn cña Trung t©m b»ng nguån vèn tù cã trong quy ho¹ch x©y xen kÏ t¹i nhãm nhµ B (khu phô B5, B8) thuéc tiÓu khu B5, B8 tiÓu khu Thanh Xu©n B¾c. Sau ®ã, ngµy 10/5/1992, Trung t©m y tÕ ®· lµm luËn chøng kinh tÕ kü thuËt x©y dùng nhµ ë gia ®×nh 2 tÇng cã 13 c¨n hé, diÖn tÝch ë 533m2, diÖn tÝch sµn 1051m2, ®Þa ®iÓm x©y dùng trªn 2 m¶nh ®Êt trèng ®· ®­îc quy ho¹ch x©y dùng bæ sung nhµ ë hai tÇng, mét nhµ c¸ch ®Çu nhµ B5 vÒ phÝa B¾c lµ 6,8m vµ mét nhµ c¸ch nhµ B8 vÒ phÝa Nam lµ 6,5m víi nguån vèn tù cã 10% vµ vèn ®ãng gãp 90% lµ cña tõng c¸ nh©n. Ngµy 20/7/1992 Bé X©y dùng ®· ra quyÕt ®Þnh sè 130 BXD/KH-UN phª duyÖt luËn chøng kinh tÕ kü thuËt c«ng tr×nh nhµ 2 tÇng Trung t©m y tÕ Bé X©y dùng theo c¸c néi dung nh­ ®· nªu trªn. Ngµy 3/10/1992 UBND thµnh phè Hµ Néi ®· ra quyÕt ®Þnh sè 2322 Q§/UB vÒ viÖc: giao 460 m2 ®Êt t¹i khu vùc B5p vµ B8p theo quy ho¹ch tiÓu khu Thanh Xu©n B¾c. Yªu cÇu Trung t©m y tÕ ph¶I liªn hÖ víi Së X©y dùng ®Ó ®o ®¹c b¶n ®å tû lÖ 1/500, x¸c ®Þnh ranh giíi « ®Êt, c¾m mèc, cÊp trÝch lôc b¶n ®å; c¬ quan cã tr¸ch nhiÖm ®ãng gãp víi ®Þa ph­¬ng ®Ó x©y dùng c¸c hÖ thèng h¹ tÇng kü thuËt cña khu vùc… QuyÕt ®Þnh nµy do Phã chñ tÞch UBND thµnh phè Tr­¬ng Tïng ký. Sau khi cã QuyÕt ®Þnh cÊp ®Êt. Trung t©m y tÕ ®· ®­îc cÊp giÊy phÐp x©y dùng sè 04-10-1992 ngµy 7/10/1992 cña V¨n phßng KiÕm tróc s­ tr­ëng thµnh phè so phã kiÕn tróc s­ tr­ëng thµnh phè TrÞnh Hång TriÓn ký. Trong ®ã quy ®Þnh ®­îc phÐp x©y dùng hai nhµ ë 2 tÇng B5p vµ B8p víi diÖn tÝch lµ: - Nhµ B5p cã diÖn tÝch sµn tÇng 1 lµ 144,66m2 DiÖn tÝch sµn tÇng 2 lµ 159,80m2 - Nhµ B8p cã diÖn tÝch sµn tÇng 1 lµ 223,56m2 DiÖn tÝch sµn tÇng 2 lµ 240,84m2. II. Lý luận chung về cấp phép và quản lý giấy phép xây dựng 1.Thủ tục và quy trình cấp phép xây dựng 1.1.Qu¶n lý c«ng t¸c lập và xét duyệt quy hoạch xây dựng đô thị: Môc ®Ých c«ng t¸c lËp, xÐt duyÖt quy ho¹ch x©y dùng ®« thÞ nh»m x¸c lËp c¬ së ph¸p lý vµ khoa häc cho viÖc qu¶n lý, ph¸t triÓn ®« thÞ; thùc hiÖn môc tiªu c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n­íc; tõng b­íc h×nh thµnh m¹ng l­íi ®« thÞ hîp lý, tr¸nh kh«ng t¹o thµnh c¸c siªu ®« thÞ; ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh ®« thÞ hãa vµ ®iÒu hßa sù t¨ng tr­ëng, ph¸t triÓn cña c¸c ®« thÞ lín. 1.1.1HÖ thèng ®å ¸n quy ho¹ch x©y dùng ®« thÞ: ViÖc lËp quy ho¹ch x©y dùng ®« thÞ lµ b¾t buéc. NghÞ ®Þnh 91/CP ngµy 17/8/1994 cña ChÝnh phñ ®· quy ®Þnh: “tÊt c¶ c¸c ®« thÞ ®Òu ph¶I ®­îc x©y dùng vµ ph¸t triÓn theo quy ho¹ch vµ c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt nh»m phôc vô cho c¸c môc tiªu chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n hãa, an ninh quèc phßng”. HÖ thèng c¸c ®å ¸n quy ho¹ch x©y dùng ph¸t triÓn ®« thÞ bao gåm: * §å ¸n quy ho¹ch chung ®« thÞ: X¸c lËp ph­¬ng h­íng nhiÖm vô x©y dùng, c¶i t¹o vµ ph¸t triÓn ®« thÞ (kh«ng gian, h¹ tÇng, m«I tr­êng, quy m«, tÝnh chÊt,…) nh»m ®¸p øng c¸c yªu cÇu cña ph¸t triÓn s¶n xuÊt, kinh tÕm, x· héi, d©n sinh, m«I tr­êng, an ninh quèc phßng theo chiÕn l­îc, ®Þnh h­íng ®· ®Æt ra (®Þnh h­íng ph¸t triÓn kh«ng gian, quy ho¹ch sö dông ®Êt vµ quy ho¹ch chuyªn ngµnh). Quy ho¹ch chung bao gåm ph¹m vi ®Êt ®ai ®« thÞ vµ ®Êt ®ai ngo¹i ®« cho ph¸t triÓn ®« thÞ vµ ph¹m vi ®Êt ®ai lËp quy ho¹ch chung ph¶I ®­îc c¬ quan Nhµ n­íc cã thÈm quyÒn phª duyÖt quy ho¹ch ®« thÞ ®ã quyÕt ®Þnh. Quy ho¹ch chung x©y dùng ®« thÞ bao gåm 2 néi dung chÝnh lµ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn kh«ng gian ®« thÞ vµ quy ho¹ch sö dông ®Êt. Quy ho¹ch chung ®­îc x©y dùng cho thêi gian 15 – 20 n¨m vµ quy ho¹ch x©y dùng ®ît ®Çu cho kho¶ng thêi gian tõ 5 – 10 n¨m. Tr­íc khi tr×nh c¸c c¬ quan nhµ n­íc cã thÈm quyÒn phª duyÖt quy ho¹ch chung ph¶I cã ý kiÕn cña H§ND thµnh phè, thÞ x·, thÞ trÊn së t¹i vµ c¸c ban ngµnh cã liªn quan. * §å ¸n quy ho¹ch chi tiÕt: Chi tiÕt, cô thÓ hãa c¸c quy ®Þnh cña quy ho¹ch chung x©y dùng ®« thÞ cho x©y dùng vµ c¶I t¹o c¸c khu ®Êt trong c¸c ®« thÞ, quy ®Þnh chÕ ®é qu¶n lý, sö dông cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô, c«ng tr×nh nhµ ë, vui ch¬I, gi¶I trÝ, h¹ tÇng kü thuËt, b¶o tån c¶nh quan m«I tr­êng, an ninh quèc phßng, an toµn ®« thÞ, … t¹o c¬ së lËp c¸c dù ¸n ®Çu t­, x©y dùng cô thÓ. §å ¸n quy ho¹ch chi tiÕt ®­îc lËp cho tõng phÇn ®Êt cña ph¹m vi ®« thÞ, kÓ c¶ ®Êy ®ai ngo¹i ®« n»m trong ®« thÞ ®· ®­îc duyÖt vµ ph¶I ®­îc lËp ®ång bé ®¸p øng c¸c nhu cÇu c¶I t¹o vµ x©y dùng vµ lµ c¬ së lËp c¸c dù ¸n ®Çu t­, giao ®Êt, cho thuª ®Êt, cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt, cÊp phÐp ®Çu t­ x©y dùng c¸c c«ng tr×nh kiÕn tróc, c¸c c«ng tr×nh trªn mÆt ®Êt còng nh­ c¸c c«ng tr×nh ngÇm. §å ¸n quy ho¹ch chung vµ quy ho¹ch chi tiÕt x©y dùng ®« thÞ ph¶I do c¸c c¬ quan chuyªn m«n nhµ n­íc hoÆc do c¸c tæ chøc cã t­ c¸ch ph¸p nh©n lËp ra vµ ph¶I tu©n theo c¸c tiªu chuÈn quy ph¹m, quy tr×nh thiÕt kÕ, … do Nhµ n­íc ban hµnh. C¸c ®å ¸n quy ho¹ch x©y dùng ®« thÞ khi ®· ®­îc phª duyÖt cÇn ph¶I ®­îc c«ng khai cho d©n c­ ®« thÞ biÕt vµ thùc hiÖn. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c ®å ¸n quy ho¹ch cÇn ®­îc bæ sung, xem xÐt vµ ®iÒu chØnh cho phï hîp víi thùc tÕ ph¸t sinh vµ ph¸t triÓn ®« thÞ mµ trong quy ho¹ch ch­a l­êng hÕt ®­îc vµ ph¶I ®­îc c¬ quan Nhµ n­íc cã thÈm quyÒn phª duyÖt. C¬ quan phª duyÖt ®å ¸n quy ho¹ch chung th× còng ®ång thêi lµ c¬ quan phª duyÖt ®å ¸n quy ho¹ch ®iÒu chØnh cña c¸c ®« thÞ. Việc xem xét điều chỉnh các đồ án quy hoạch chung được tiến hành theo định kỳ 5 năm một lần, khi cần thiết có thể sớm hơn. Các điều chỉnh bổ sung có tính chất cục bộ đối với đồ án quy hoạch chung hoặc quy hoạch chi tiết được tiến hành khi cần thiết. Mọi việc điều chỉnh các đồ án quy hoạch xây dựng đô thị đều phải được phép của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt đồ án đó. Đồ án quy hoạch chung xây dựng đô thị xác định phương hướng phát triển không gian đô thị, xây dựng cơ sở hạ tầng, tạo lập môi trường sống thích hợp có xét đến sự cân đối hài hoà giữa việc mở rộng đô thị với sản xuất nông – lâm nghiệp, đảm bảo an ninh quốc phòng và các hoạt động kinh tế khác, với việc bảo tồn di tích lịch sử, cảnh quan thiên nhiên có tính đến hậu quả của thiên tai cũng như sự cố công nghệ có thể xảy ra. Đồ án quy hoạch chung được lập trên bản đồ có tỷ lệ 1/2000 -1/25.000 tuỳ theo loại đô thị và được thể hiện bang sơ đồ định hướng phát triển đô thị ( 15 – 20 năm) và quy hoạch xây dựng đợt đầu (5 – 10 năm). Đồ án quy hoạch chung phải có ý kiến của Hội đồng nhân dân thành phố, thị xã, thị trấn sở tại và các ngành có liên quan trước khi trình cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt. Đồ án quy hoạch chung xây dựng đô thị xác định phương hướng phát triển không gian đô thị, xây dựng cơ sở hạ tầng, tạo lập môi trường sống thích hợp có xét đến sự cân đối hài hòa giữa việc mở rộng đô thị với sản xuất nông – lâm nghiệp, đảm bảo an nịnh quốc phòng và các hoạt động kinh tế khác, với việc bảo tồn các di tích lịch sử, cảnh quan thiên nhiên có tính đến hậu quả của thiên tai cũng như sự cố công nghệ có thể xảy ra. Đồ án quy hoạch chung được lập trên bản đồ có tỷ lệ 1/2000 – 1/25.000 tùy theo loại đô thị và được thể hiện bằng sơ đồ định hướng phát triển đô thị (15 – 20 năm) và quy hoạch xây dựng đợt đầu (5-10 năm). Các đồ án quy hoạch chi tiết được lập trên cơ sở bản đồ địa hình và địa chính tỷ lệ 1/500 – 1/2000, nhằm cụ thể hóa và tuân theo các quy định của đồ án quy hoạch chung và được lập đồng bộ cho từng khu vực đô thị có yêu cầu cải tạo và xây dựng trong giai đoạn trước mắt để làm cơ sở xây dựng các công trình trên mặt đất và các công trình ngầm như: nhà ở, các công trình sản xuất và dịch vụ, công viên, cây xanh, công trình cơ sở hạ tầng kỹ thuật và các quy định về giữ gìn và tôn tạo các công trình kiến trúc có giá trị và cảnh quan thiên nhiên, bảo đảm an toàn phòng cháy, chữa cháy, bảo vệ môi trường đô thị. Đồ án quy hoạch chi tiết được duyệt là căn cứ để lập các dự án đầu tư, lựa chọn xét duyệt địa điểm và cấp chứng chỉ quy hoạch, quyết định giao đất và cấp giấy phép xây dựng. 1.1.2. Thẩm quyền lập, xét duyệt các đồ án quy hoạch: Bé x©y dùng lËp vµ thÈm ®Þnh ®å ¸n quy ho¹ch chung ®« thÞ lo¹i ®Æc biÖt, lo¹i 1 , lo¹i 2 vµ c¸c lo¹i kh¸c khi cÇn thiÕt. V¨n phßng kiÕn tróc s­ tr­ëng vµ Së X©y dùng lËp vµ thÈm ®Þnh ®å ¸n quy ho¹ch chung c¸c ®« thÞ cßn l¹i (tõ lo¹i 3 ®Õn lo¹i 5), quy ho¹ch chi tiÕt cña c¸c ®« thÞ (®Æc biÖt lµ quy ho¹ch chi tiÕt trung t©m ®« thÞ lo¹i 1 vµ 2). C¸c c¬ quan chuyªn m«n cã t­ c¸ch ph¸p nh©n ®­îc Nhµ n­íc cho phÐp, hoÆc c¬ quan t­ vÊn, thiÕt kÕ n­íc ngoµi cã thÓ lËp ®å ¸n thiÕt kÕ chi tiÕt quy ho¹ch ®« thÞ, c¸c khu ®« thÞ míi. Néi dung cña c¸c ®å ¸n quy ho¹ch x©y dùng ®« thÞ theo h­íng dÉn trong th«ng t­ ban kÌm Q§ 322/Q§-BXD/KTQH ngµy 28/12/1993 cña Bé X©y dùng. 1.1.3. Tr×nh vµ xÐt duyÖt quy ho¹ch: UBND tØnh vµ thµnh phè trùc thuéc trung ­¬ng tr×nh ChÝnh phñ phª duyÖt ®å ¸n quy ho¹ch chung ®« thÞ lo¹i 1, 2 vµ c¸c ®« thÞ kh¸c nÕu thÊy cÇn thiÕt. UBND c¸c thµnh phè thuéc tØnh, thÞ x·, huyÖn tr×nh UBND tØnh vµ thµnh phè trùc thuéc Trung ­¬ng phª duyÖt c¸c ®å ¸n quy ho¹ch chung c¸c ®« thÞ cßn l¹i (tõ lo¹i 3 ®Õn lo¹i 5) vµ c¸c quy ho¹ch chi tiÕt cña c¸c ®« thÞ. Tr­íc khi UBND tØnh vµ thµnh phè trùc thuéc Trung ­¬ng phª duyÖt c¸c ®å ¸n quy ho¹ch chung ®« thÞ lo¹i 3, 4, quy ho¹ch chi tiÕt trung t©m ®« thÞ lo¹i 1,2 vµ c¸c quèc lé ®I qua c¸c ®« thÞ tØnh lþ ph¶i cã ý kiÕn cña Bé X©y dùng b»ng v¨n b¶n. Quy chÕ thÈm ®Þnh ®å ¸n thiÕt kÕ quy ho¹ch x©y dùng thùc hiÖn theo quyÕt ®Þnh sè 116-BXD/CSXD ngµy 16/5/1995. Tr×nh tù vµ néi dung thÈm tra, phª duyÖt c¸c ®å ¸n quy ho¹ch x©y dùng ®« thÞ theo Th«ng t­ 25/TT-BXD-KTQH ngµy 22/8/1995. 1.1.4. Tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn h¹n qu¶n lý quy ho¹ch vµ x©y dùng ®« thÞ: ChÝnh phñ thèng nhÊt qu¶n lý x©y dùng quy ho¹ch ®« thÞ trªn ®Þa bµn c¶ n­íc. C¸c Bé, Ban, Ngµnh cã liªn quan ë Trung ­¬ng gióp chÝnh phñ qu¶n lý quy ho¹ch vµ x©y dùng ®« thÞ trong ph¹m vi c¶ n­íc, trong ®ã Bé X©y dùng cã tr¸ch nhiÖm ban hµnh c¸c th«ng t­ h­íng dÉn thùc hiÖn c¸c quyÕt ®Þnh cña ChÝnh phñ vÒ qu¶n lý quy ho¹ch vµ x©y dùng ®« thÞ. UBND tØnh, thµnh phè trùc thuéc Trung ­¬ng chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý quy ho¹ch x©y dùng ®« thÞ trªn ®Þa bµn m×nh phô tr¸ch. UBND thµnh phè thuéc tØnh, thÞ x·, quËn, huyÖn vµUBND ph­êng, thÞ trÊn chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý quy ho¹ch x©y dùng ®« thÞ theo sù ph©n cÊp hµnh chÝnh, trong ®Þa bµn m×nh phô tr¸ch. C¸c Së, Ban, Ngµnh cña ®Þa ph­¬ng trong ®ã cã V¨n phßng kiÕn tróc s­ tr­ëng vµ Së X©y dùng cã tr¸ch nhiÖm gióp UBND tØnh, thµnh phè trùc thuéc Trung ­¬ng ban hµnh c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh cña chÝnh phñ, cña UBND tØnh, thµnh phè trùc thuéc Trung ­¬ng. C¸c c¬ quan chuyªn m«n cã tr¸ch nhiÖm gióp UBND c¸c cÊp t­¬ng øng qu¶n lý quy ho¹ch vµ x©y dùng ®« thÞ theo sù ñy quyÒn cña UBND vµ c¬ quan chuyªn m«n cÊp trªn. 1.2 Quy tr×nh cÊp phÐp x©y dùng: Căn cứ theo thông tư 09/1999 TTLB BXD – TCĐC của Bộ Xây dựng và tổng cục địa chính về hướng dẫn cấp phép cải tạo và xây dựng công trình trong đô thị thì trình tự cấp giấy phép xây dựng và theo dõi quá trình thực hiện giấy phép xây dựng đã được tién hành như sau: Tiếp nhận và phân loại hồ sơ xin cấp phép xây dựng: Cơ quan cấp có thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng có nhiệm vụ cử cán bộ có đầy đủ thẩm quyền và năng lực tiếp nhận hồ xin phép xây dựng , kiểm tra nội dung và quy cách hồ sơ, sau đó phân loại ghi vào sổ theo dõi. Xin ý kiến các tổ chức có liên quan: Khi giải quyết cấp giấy phép xây dựng, ytong trường hợp cần thiết cơ quan cấp giấy phép xây dựng có thể gửi văn bản cho các tổ chức có liên quan như: Kiến trúc, quy hoạch, địa chính, văn hoá, y tế, công nghệ môi trường, phòng cháy chữa cháy, giao thông công chính, quốc phòng,… và UBND sở tại để xin ý kiến. Sau 10 ngày kể từ khi nhận được công văn xin ý kiến, các tổ chức và cá nhân được hỏi ý kiến có trách nhiệm trả lồi bằng văn bản cho cơ quan cấp giấy phép xây dựng . Thẩm tra hồ sơ, quyết định cấp phép xây dựng và thu lệ phí. Căn cứ vào hồ sơ xin cấp giấy phép xây dựng, các ý kiến tham vấn, chứng chỉ quy hoạch (nếu có), quy chuẩn, tiêu chuẩn về xây dựng và các văn bản pháp luậtkhác có liên quan, cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng thẩm định hồ sơ, kiểm tra tại thực địa để quyết định hoặc từ chối cấp giấy phép xây dựng. Giấy phép xây dựng được lập thành 2 bản chính, một bản cấp cho người xin cấp giấy phép xây dựng và một bản lưu ở cơ quan cấp giấy phép xây dựng. Trường hợp giấy phép xây dựng bị mất , thì người xin cấp giấy phép xây dựng phải thông báo cho cơ quan cấp giấy phép xây dựng biết để xét cấp lại. Trước khi khởi công, chủ đầu tư phải thông báo ngày khởi công cho cơ quan cấp giấy phép xây dựng và chính quyền sở tại cấp xã biết. Trong thời hạn 12 tháng kể từ khi nhận được giấy phép xây dựng mà công trình vẫn chưa có điều kiện khởi côngthì chủ đầu tư phải xin phép gia hạn. Thời hạn gia hạn thêm là 12 tháng; quá thời hạn trên mà chủ đầu tư vẫn không khởi công xây dựng công trình thì giấy phép xây dựng công trình sẽ không còn giá trị. Kiểm tra, theo dõi việc thực hiện giấy phép xây dựng. Các chủ đầu tư phải chấp hành nghiêm chỉnh các quy định tại giấy phép xây dựng. Khi có nhu cầu thay đổi, bổ sung những nội dung ghi trong giấy phép xây dựng thì chủ đầu tư phải xin phép cơ quan cấp giấy phép xây dựng, trong đó phải giải trình rõ lý do và nội dung cần thay đổi bổ sung. Cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng xem xét và quyết định thay đổi, bổ sung giấy phép xây dựng trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận được đơn giải trình của chủ đầu tư. Khi tiến hành định vị công trình, xác định độ cao nền cốt 0.00, xây dựng nền móng và công trình ngầm, chủ đầu tư phỉa báo cho cơ quan cấp giấy phép xây dựng biết để cử cán bộ đến kiểm tra tại hiện trường và xác định việc thi công công trình theo đúng giấy phép xây dựng đã cấp. Sau 3 ngày kể từ khi nhận được giấy báo của chủ đầu tư mà cơ quan cấp giấy phép xây dựng không cử người đến kiểm tra , xác minh tại hiện trường thì chủ đầu tư được tiếp tục triển khai thi công công trình MỌi sai sót do việc kiểm tra chậm trễ gây ra, cơ quan cấp giấy phép xây dựng phải chịu trách nhiệm. Đối với các giai đoạn thi công còn lại, chủ đầu tư phải thi công theo đúng giấy phép xây dựng được cấp. Trường hợp chủ đầu tư xây dựng sai với quy định của giấy phép xây dựng được cấp thì phải xử lý theo đúng quy định pháp luật, sau đó mới được thi công. Khi công trình đã được xây dựng xong, chủ đầu tư phải tổ chức nghiệm thu công trình theo đúng quy định của Bộ Xây dựng tại điều lệ quản lý chất lượng công trình xây dựng. Trường hợp công trình xây dựng không đúng với giấy phép xây dựng dã cấp, nhưng có lý do chính đáng và đã được cơ quan cấp giấy phép chấp thuận cho phép điều chỉnh thì chủ đầu tư phải lập hồ sơ hoàn công. Thµnh phÇn hå s¬ hoµn c«ng nh­ thµnh phÇn hå s¬ xin cÊp giÊy phÐp x©y dùng vµ chØ ph¶I thÓ hiÖn l¹i nh÷ng b¶n vÏ mµ thùc tÕ x©y dùng c«ng tr×nh cã nh÷ng thay ®æi so víi giÊy phÐp x©y dùng. L­u tr÷ hå s¬ xin cÊp giÊy phÐp x©y dùng vµ hå s¬ hoµn c«ng: C¬ quan cÊp giÊy phÐp x©y dùng cã tr¸ch nhiÖm l­u tr÷ hå s¬ cÊp giÊy phÐp x©y dùng vµ hå s¬ hoµn c«ng ®Ó qu¶n lý chÆt chÏ viÖc c¶i t¹o vµ x©y dùng c¸c c«ng tr×nh. 2. Chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan cÊp phÐp x©y dùng: 2.1. Bộ xây dựng: Vị trí và chức năng : Bộ Xây dựng là cơ quan của Chính phủ thực hiện chức năng quản lý nhà nước về : xây dựng; vật liệu xây dựng; nhà ở và công sở; kiến trúc, quy hoạch xây dựng đô thị, quy hoạch xây dựng nông thôn; hạ tầng kỹ thuật đô thị; quản lý nhà nước các dịch vụ công và thực hiện đại diện chủ sở hữu phần vốn của nhà nước tại doanh nghiệp có vốn nhà nước trong các lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ theo quy định của pháp luật. Nhiệm vụ và quyền hạn : 1. Trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ các dự án luật, pháp lệnh và dự thảo văn bản quy phạm pháp luật khác về các lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ; 2. Trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chiến lược, quy hoạch phát triển, kế hoạch dài hạn, năm năm, hàng năm, các chương trình dự án quốc gia và các công trình quan trọng khác thuộc các lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ; 3. Ban hành các quyết định, chỉ thị, thông tư thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ; 4. Chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra và chịu trách nhiệm thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch sau khi đã được phê duyệt và các văn bản pháp luật khác thuộc phạm vi quản lý của Bộ; tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật và thông tin về các lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ. 5. Về xây dựng : a) Trình Chính phủ quy định việc phân công, phân cấp quản lý các hoạt động xây dựng: từ khâu lập và quản lý thực hiện dự án xây dựng, khảo sát, thiết kế, xây lắp, nghiệm thu, bảo hành đến bảo trì công trình xây dựng; b) Thẩm định các dự án đầu tư xây dựng (về quy hoạch, kiến trúc, thiết kế sơ bộ), thẩm định thiết kế kỹ thuật và tổng dự toán công trình xây dựng theo phân công của Chính phủ; hướng dẫn, kiểm tra công tác thẩm định, thiết kế kỹ thuật và tổng dự toán công trình xây dựng theo quy định về quản lý đầu tư và xây dựng; c) Hướng dẫn, kiểm tra công tác đấu thầu trong xây dựng theo quy định của pháp luật về đấu thầu; d) Thống nhất quản lý về chất lượng công trình xây dựng; tổ chức thực hiện và chịu trách nhiệm về việc giám định chất lượng công trình xây dựng theo phân cấp của Chính phủ; đ) Thống nhất quản lý việc cấp giấy phép xây dựng theo quy định của pháp luật; quy định các điều kiện năng lực của tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động xây dựng; e) Hướng dẫn việc quản lý và lưu trữ hồ sơ tài liệu khảo sát, thiết kế, hồ sơ hoàn công công trình xây dựng theo quy định của pháp luật về lưu trữ. 6. Về vật liệu xây dựng : a) Thống nhất quản lý các hoạt động thẩm định, đánh giá về công nghệ sản xuất và chất lượng sản phẩm vật liệu xây dựng; b) Hướng dẫn, kiểm tra việc quản lý chất lượng vật liệu sử dụng trong các công trình xây dựng. 7. Về quản lý và phát triển nhà : a) Chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan xây dựng trình Chính phủ các giải pháp, chính sách về quản lý thị trường nhà ở đô thị; chỉ đạo và thực hiện theo phân công, phân cấp của Chính phủ; b) Xây dựng, trình Chính phủ phê duyệt quy hoạch, tiêu chuẩn xây dựng nhà công sở các cơ quan hành chính nhà nước; c) Thống nhất quản lý về nhà ở và công sở; d) Ban hành quy định về thiết kế mẫu, thiết kế điển hình, chế độ bảo hành, bảo trì nhà công vụ, trụ sở làm việc của cơ quan Đảng, Nhà nước, đoàn thể từ Trung ương đến địa phương; đ) Hướng dẫn công tác điều tra, tổng hợp đánh giá quỹ nhà ở, nhà công vụ, trụ sở làm việc; e) Hướng dẫn ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương trong việc thực hiện cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở theo quy định của pháp luật; g) Thống nhất quản lý việc khai thác sử dụng đất xây dựng đô thị theo quy hoạch xây dựng đô thị đã được duyệt. 8. Về kiến trúc, quy hoạch xây dựng đô thị, quy hoạch xây dựng nông thôn : a) Trình Chính phủ quy định việc phân công, phân cấp quản lý kiến trúc, quy hoạch xây dựng vùng, quy hoạch xây dựng đô thị, quy hoạch xây dựng nông thôn, phân loại đô thị; b) Quyết định công nhận loại đô thị theo phân cấp của Chính phủ; c) Thống nhất quản lý về kiến trúc, quy hoạch xây dựng đô thị, quy hoạch xây dựng nông thôn; d) Thẩm định, phê duyệt và chịu trách nhiệm về nội dung thẩm định các đồ án quy hoạch xây dựng theo phân cấp của Chính phủ; đ) Xây dựng, trình Chính phủ quy định điều kiện hành nghề kiến trúc sư, hướng dẫn thực hiện quy định của pháp luật về quyền tác giả đối với tác phẩm kiến trúc. 9. Về hạ tầng kỹ thuật đô thị (hè, đường đô thị, cấp nước, thoát nước, chiếu sáng, công viên cây xanh, rác thải đô thị, nghĩa trang, bãi đỗ xe trong đô thị) : a) Trình Chính phủ quy định việc phân cấp quản lý quy hoạch xây dựng, khai thác các công trình hạ tầng kỹ thuật đô thị; b) Thống nhất quản lý về hạ tầng kỹ thuật đô thị; c) Hướng dẫn, kiểm tra việc quản lý quy hoạch xây dựng các công trình hạ tầng kỹ thuật đô thị. 10. Thực hiện hợp tác quốc tế về các lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ theo quy định của pháp luật; 11. Tổ chức và chỉ đạo thực hiện kế hoạch nghiên cứu khoa học, ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ về các lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ; 12. Quyết định các chủ trương, biện pháp cụ thể và chỉ đạo việc thực hiện cơ chế hoạt động của các tổ chức dịch vụ công thuộc Bộ quản lý theo quy định của pháp luật; quản lý và chỉ đạo hoạt động đối với các tổ chức sự nghiệp thuộc Bộ; 13. Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể thuộc quyền đại diện chủ sở hữu phần vốn của nhà nước tại doanh nghiệp có vốn nhà nước thuộc Bộ quản lý theo quy định của pháp luật; 14. Quản lý nhà nước đối với các tổ chức kinh tế tập thể và kinh tế tư nhân hoạt động trong các lĩnh vực quản lý của Bộ theo quy định của pháp luật; 15. Quản lý nhà nước đối với các hoạt động của các hội và tổ chức phi chính phủ về các lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ theo quy định của pháp luật; 16. Thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, chống tham nhũng, tiêu cực và xử lý các vi phạm pháp luật về các lĩnh vực thuộc thẩm quyền quản lý nhà nước của Bộ; 17. Quyết định và chỉ đạo thực hiện chương trình cải cách hành chính của Bộ theo mục tiêu và nội dung chương trình cải cách hành chính nhà nước đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; 18. Quản lý về tổ chức bộ máy, biên chế; chỉ đạo thực hiện chế độ tiền lương và các chế độ, chính sách đãi ngộ, khen thưởng, kỷ luật và các chế độ khác đối với cán bộ, công chức, viên chức nhà nước thuộc phạm vi quản lý của Bộ; đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ đối với cán bộ, công chức, viên chức trong ngành xây dựng; 19. Quản lý tài chính, tài sản được giao và tổ chức thực hiện ngân sách được phân bổ theo quy định của pháp luật 2.2. Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương 2.2.1 Về quy hoạch xây dựng: - Đầu tư nguồn lực để đẩy mạnh công tác lập quy hoạch xây dựng, đặc biệt là quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị, bảo đảm quy hoạch xây dựng phải được đi trước một bước làm cơ sở cho việc cấp phép xây dựng. - Công bố, công khai quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị để nhân dân biết, thực hiện và giám sát việc thực hiện xây dựng theo quy hoạch. 2.2.2 Về cấp phép xây dựng : - Rà soát lại các quy định về cấp phép xây dựng trên địa bàn theo đúng các quy định của Luật Xây dựng và các văn bản hướng dẫn thực hiện Luật; bãi bỏ các quy định trái pháp luật, gây phiền hà cho người xin giấy phép. - Chỉ đạo các cơ quan có thẩm quyền có biện pháp tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, phiền hà trong việc xác nhận giấy tờ hợp pháp về đất đai nhằm tạo điều kiện thuận lợi đẩy nhanh việc cấp phép xây dựng. - Sắp xếp, củng cố tổ chức, tăng cường cán bộ có đủ năng lực, phẩm chất đạo đức thực hiện công tác cấp phép xây dựng, thanh tra xây dựng và đội ngũ quản lý trật tự xây dựng; trong đó phân định rõ quyền hạn, trách nhiệm của cơ quan cấp phép, cơ quan thanh tra và UBND các cấp trong việc kiểm tra, thanh tra, xử lý vi phạm đối với các công trình xây dựng không phép, sai phép và vi phạm các quy định về an toàn, vệ sinh, môi trường, kể cả những công trình được miễn giấy phép xây dựng. Kiên quyết xử lý các vi phạm về xây dựng thuộc thẩm quyền hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý khi phát hiện các vi phạm trong quá trình thanh tra, kiểm tra. 2.2.3. Ban hành quy chế phối hợp giữa các cơ quan có liên quan trong việc cấp phép xây dựng, thanh tra xây dựng và quản lý trật tự xây dựng bảo đảm phát huy hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý xây dựng ở địa phương. 2.3. Cơ quan cấp giấy phép xây dựng (Sở Xây dựng, UBND cấp huyện, xã): a. Chấp hành đúng các quy định của pháp luật về cấp phép xây dựng, không được gây phiền hà, nhũng nhiễu cho người xin cấp phép xây dựng. b. Niêm yết công khai các thủ tục, quy trình cấp phép xây dựng tại nơi cấp giấy phép; thực hiện cải cách hành chính trong việc nhận hồ sơ và trả kết quả theo cơ chế một cửa. Khi cần làm rõ thông tin liên quan đến các cơ quan khác để phục vụ việc cấp giấy phép xây dựng mà không thuộc trách nhiệm của người xin cấp giấy phép xây dựng, thì cơ quan cấp phép xây dựng có trách nhiệm lấy ý kiến các cơ quan đó. c. Gửi bản sao giấy phép xây dựng đã cấp cho UBND cấp xã nơi xây dựng công trình biết để kiểm tra, theo dõi và quản lý việc xây dựng. d. Kiểm tra thường xuyên để kịp thời xử lý các vi phạm trong việc xây dựng công trình không phép, sai phép kể cả trường hợp sai với thiết kế cơ sở đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền thẩm định đối với những công trình được miễn giấy phép xây dựng trong đô thị. đ. Sắp xếp, củng cố tổ chức, đầu tư cơ sở vật chất phục vụ cho công tác cấp phép xây dựng và kiểm tra trật tự xây dựng; bồi dưỡng kiến thức chuyên môn và pháp luật cho cán bộ thực hiện các công việc này. Kiên quyết xử lý những cán bộ vi phạm các quy định về cấp phép xây dựng; thay thế những cán bộ không đủ phẩm chất đạo đức hoặc có biểu hiện tiêu cực trong việc cấp phép xây dựng. e. Sở Xây dựng có trách nhiệm: - Hướng dẫn về chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ quản lý xây dựng của cấp huyện, cấp xã về cấp phép xây dựng và tăng cường kiểm tra việc thực hiện công tác này. - Hướng dẫn chủ đầu tư và nhà thầu thi công xây dựng thực hiện nghiêm túc quy định về treo biển báo tại công trường theo quy định tại Điều 74 của Luật Xây dựng. Nội dung của biển báo phải có đầy đủ các thông tin đã được quy định trong giấy phép xây dựng về diện tích xây dựng, số tầng, chiều cao tối đa toàn công trình và hình vẽ phối cảnh công trình. 3. ¦u ®iÓm, nh­îc ®iÓm cña viÖc cÊp vµ qu¶n lý giÊy phÐp x©y dùng: 3.1. ¦u ®iÓm: gióp c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc qu¶n lý tèt h¬n viÖc x©y dùng, quy ho¹ch c¸c khu ®« thÞ còng nh­ c¸c c«ng tr×nh x©y dùng trªn mÆt ®Êt. MÆt kh¸c viÖc cÊp vµ qu¶n lý giÊy phÐp cßn h¹n chÕ ®­îc viÖc c¸c chñ ®Çu t­ x©y dùng còng nh­ c¸c tËp thÓ, t­ nh©n x©y dùng mét c¸ch bõa b·i, lµm mÊt mü quan ®« thÞ. 3.2. Nh­îc ®iÓm: Công tác cấp phép xây dựng và quản lý trật tự xây dựng vẫn còn những tồn tại, một số địa phương đã tự đặt thêm các thủ tục ngoài quy định; triển khai công tác cấp phép xây dựng chậm trễ; việc kiểm tra thực hiện xây dựng theo giấy phép và quản lý trật tự xây dựng còn bị buông lỏng, xử lý chưa kịp thời, chưa nghiêm minh; tình trạng xây dựng sai phép, không phép vẫn còn diễn ra và có chiều hướng tăng cả về số lượng và quy mô xây dựng gây ảnh hưởng tới cảnh quan, môi trường đô thị, thậm chí đã xẩy ra các sự cố nghiêm trọng thiệt hại về người và của gây bức xúc trong dư luận xã hội. III. Thực trạng và một số đánh giá: 1. Tóm tắt: Thực hiện chủ trương tạo nhà ở cho cán bộ, công nhân viên chức nhà nước từ cuối những năm 1970 đầu 1980, Nhà nước ta đã cho xây dựng các khu nhà nhiều tầng tập trung, trong đó có khu nhà ở Thanh Xuân. Đây là khu nhà ở được xây dựng từ năm 1979 bao gồm khu Thanh Xuân Bắc và Thanh Xuân Nam. Chính Phủ đã xác định đây là công trình trọng điểm cấp nhà nước và đã giao cho Bộ Xây Dựng chủ trì về qui hoạch, thiết kế và thi công. Khu nhà được thiết kế, qui hoạch hợp lí, có tính đến các yêu cầu về phục vụ và môi trường. Trong đó có nhiều khu vực bố trí để trồng cây xanh. Tuy đã có nhiều khu vực đã được hoàn thành và đưa vào sử dụng nhưng trong các khu ở đó, các nơi dành làm vườn hoa, cây xanh vẫn chưa được thực hiện. Ngày 25/9/1990 Bộ Xây Dựng đã có công văn yêu cầu điều chỉnh, bổ xung qui hoạch khu Bắc và Nam Thanh Xuân. Đề án điều chỉnh này do viện thiết kế nhà ở và công trình công cộng thực hiện, đó là bản qui hoạch QH-01 tháng 9/1990 với nội dung bổ xung thêm một số công trình ở các khu chưa xây dựng, bổ sung thêm một số công trình cửa hàng kiôt một tầng bám dọc theo các trục đường và xây dựng xen kẽ một số nhà ở hai tầng cạnh các nhà ở cao tầng đang sử dụng. UBND thành phố Hà Nội ghi duyệt lại quyết định số 1273/CV-UB ngày 5/6/1992 và đến ngày 29/8/1994 Chính Phủ mới chấp thuận qui hoạch bổ sung điều chỉnh này tại văn bản số 4788KTN. Trung tâm Y tế Bộ Xây Dựng là một đơn vị sự nghiệp thuộc Bộ, đơn vị này đã có công văn xin Bộ Xây Dựng và UBND thành phố xây dựng nơi ở cho cán bộ công nhân viên. Trung tâm có số lượng cán bộ tại thời điểm năm 1991 là trên 20 người. Ngày 3/10/1992 UBND thành phố Hà Nội đã quyết định giao 460 m2 đất tại khu vực B5p và B8p cho Trung tâm Y tế. Ngày 7/10/1992, Trung tâm Y tế đã được cấp phép xây dựng của Văn phòng Kiến trúc sư trưởng thành phố. Ngày 31/12/1992, UBND thành phố Hà Nôị đã có chỉ thị số 63/CT-UB về việc tạm dừng xây xen kẽ trong các khu tập thể cao tầng. Tuy nhiên, ngày 12/1/1993, Trung tâm đã khởi công xây dựng nhà B5p. Trung tâm đã xây dựng khu nhà B5p theo thiết kế của công ty xây dựng kinh doanh phát triển nhà, khác với bản vẽ thiết kế đã được Kiến trúc sư trưỏng thành phố phê duyệt. Việc thi công xây dựng ở đây đã gặp phải sự phản đối của người dân trong khu vực và đã bị tạm đình chỉ thi công. Sau hơn một năm, ngày 29/4/1994, Trung tâm Y tế lại tiếp tục xây dựng và một lần nữa UBND quận Đống Đa ra quyết định đình chỉ xây dựng và cho lực lượng phá dỡ phần đã xây dựng. Ngày 5/10/1994, UBND thành phố đã có chỉ thị cho phép những mảnh đất nhỏ xen kẽ trong khu nhà ở cao tầng được tiến hành xây dựng. Vì thế, ngày 20/3/1995, dù không có đủ giấy tờ thủ tục hợp pháp tại thời điểm đó nhưng Trung tâm Y tế đã cấp tập cho xây dựng công trình bất chấp sự phản đối của tổ dân phố. Đến tối 9/4/1995, đã đổ xong mái tầng một và sau đó dưới sự cưỡng chế đến ngày 2/5/1995, lực lượng thi công mới rút hết. Sau đó các cơ quan chức năng một lần nữa lại vào cuộc nhưng do chưa giải quyết h ợp l ý n ên g ây khi ếu ki ện l âu d ài v à v ẫn ch ưa đ ư ợc x ử l ý th ích h ợp.V ụ việc xây dựng công trình của Trung tâm Y tế đã diễn ra 3 lần từ năm 1993 đến năm 1995 nhưng công trình vẫn dở dang v à h ơn l úc n ào h ết c ác b ên tham gia đ ều mong mu ốn c ó m ột bi ện ph áp x ử l ý th ích h ợp c ủa c ác c ơ quan ch ức n ăng. 2. Một số đánh giá: Tiếp tục cho xây dựng và yêu cầu hoàn thiện các thủ tục. Sau khi việc xây dựng của TTYT vẫn còn dở dang và vẫn còn những ý kiến của nhân dân bất bình xung quanh vụ việc này thì tìm ra một phương án hợp lý nh ằm giải quyết ổn thỏa vấn đề là mối quan tâm hàng đầu của các nhà quản lý. Giải pháp đưa ra sau đây là tổng hợp ý kiến của cả nhóm dựa trên đề xuất là tiếp tục cho xây dựng và yêu cầu hoàn thiện các thủ tục. N ội dung ph ư ơng án: - Tiếp tục cho xây dựng và hoàn thiện khu nhà B5p, với điều kiện Trung tâm y tế Bộ Xây dựng phải hoàn thiện hồ sơ sử dụng đất, thực hiện trình tự xây dựng theo đúng quy định và pháp luật hiện hành Theo như vậy thì TTYT cần phải đến UBND Thành phố xin giấy chứng nhận quyền sử dụng đất rồi mới tiến hành làm lu ận chứng kỹ thuật. - Bộ Xây dựng phải tiến hành đo đạc, lập quy hoạch bổ sung cho khu Thanh Xuân Bắc, lên phương án cụ thể cho khu vực công cộng, v à công bố công khai, r ộng rãi cho nhân dân tìm hiểu.Về khu nhà B5p, Bộ xây dựng phải có bán thiết kế thất chi tiết, nhằm đảm bảo giải quyết vấn đề như đường vào khu tập thể phải đủ rộng, để xe cứu hoả, xe cứu thương, ô tô có thể vào được, tránh trường hợp đáng tiếc sau này. - Vì khu nhà B5p được xây dựng với diện tích 266m2, lớn hơn nhiều so với giấy phép 144,66m2 , nên UBND sẽ xem xét, có thể tiến hành tịch thu phần diện tích không được phép xây dựng để, tr ồng cây xanh như quy hoạch ban đầu bán đấu giá, hoặc cho thuê lại, lấy nguồn thu từ đó để xây dựng công trình công cộng như vườn hoa, sân chơi nhằm đảm bảo chất lượng môi trường sống cho nhân dân gần đó và phục hồi quy hoạch cũ. - Thu hồi toàn bộ diện tích khu nhà B8p với diện tích là 250m2 bị để hoang do TT Y tế không xây dựng, thiết kế biên khu đất đó thành nơi xây dựng các công trình công cộng như vườn hoa, sân chơi, với thiết kế do Văn phòng kiến trúc sư trưởng thành phố phê duyệt. - Phạt bên sai phạm một khoản tiền theo đúng Luật hiện hành quy định, số tiền đó một phần nộp về Ngân sách Nhà nước, phần còn lại dùng để xây dựng khu công cộng nêu trên. - Tiến hành kiểm tra giám sát chặt chẽ quá trình hoàn tất thủ tục và quá trình xây dựng hoàn thiện nhà B5p, nghiêm minh xử lý nếu tiếp tục sai phạm.Các hình thức xủ lý phải được công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng. Phương án này có những ưu điểm mà phương án phá dỡ hoàn toàn không c ó được: - Không bắt buộc phá dỡ công trình vi phạm, tiếp tục cho hoàn thiện để sớm đưa vào sử dụng là một giải pháp ổn thoả, không gây lãng phí tài sản của Nhà nư ớc cũng như của nhân dân. - Công trình không bị phá dỡ sẽ không gây ảnh hưởng tới môi trường sống của người dân xung quanh do ảnh hưởng bụi và tiếng ồn. - Công trình nhà ở B5p được xây dựng dựa trên nguồn vốn tự có và đến 90% là do đóng góp của cán bộ viên chức TT Y tế Bộ Xây dựng , nên nếu bây giờ bắt buộc phá dỡ công trình , đợi tới khi nào hoàn tất thủ tục, được các cơ quan hữu quan phê duyệt mới được phép xây dựng lại thì các cán bộ đó sẽ phải nộp thêm một khoản tiền lớn, mà với thu nhập của một Cán bộ viên chức NN thì khó mà có thể đáp ứng. - Tiến hành xử phạt, thu hồi diện tích vi phạm để bán hoặc cho thuê theo phương án đã nêu cũng là một giải pháp khả thi, vì khi đó sẽ không cần chờ nguồn vốn từ Ngân sách, có thể tiến hành xây dựng song song khu vực công cộng với khu nhà B5p, hạn chế thời gian thi công, không gây mất mỹ quan trong một thời gian dài và dàn trải. Mặc dù vậy, bên cạnh những ưu điểm nêu trên, phương án 2 vẫn tồn tại một số nhược điểm: -Do được phép xây dựng, do đó có thể sẽ không nêu được một tấm gương điển hình, không có ví dụ cụ thể về Vi phạm và xử lý vi phạm đất công, có thể dẫn đến tình trạng một số các công trình sau này sẽ tuân theo tiền lệ, biết là vi phạm mà vẫn cố tình làm vì không bị xử phạt nặng. - Do chấp nhận cho khu nhà B5p tiếp tục được xây dựng, dẫn đến phá vỡ quy hoạch ban đầu, phá vỡ kết cấu hợp lý của bản quy hoạch. - Ảnh hưởng tới môi trường cảnh quan của khu nhà B4 - B5 - B6 và nếu cơ sở hạ tầng kỹ thuất không được tôn trọng và tiến hành xây dựng, đo đạc cẩn thận thì có thể xảy ra trờng hợp là có cháy mà xe cứu hoả khôgn thể vào để chữa cháy, có thể gây hậu quả rất nghiêm trọng. Sau khi tiến hành thảo luận và nghiên cứu về phương án số 2, nhóm nghiên cứu chúng tôi xin đưa ra kiến nghị như sau : - Nội dung phương án được thực hiện đầy đủ các bước và giải quyết hết các vấn đề mà chúng tôi đã đưa ra cũng như các vấn đề còn tồn đọng trong khâu Thủ tục và ra quyết định. - Ngoài ra, yêu cầu các cơ quan chức năng tiến hành thanh tra giám sát thật nghiêm minh và kỹ lưỡng, tránh trường hợp xử lý sai phạm không nghiêm dẫn đến hậu quả nặng nề. IV. Giải pháp Qua những phần trình bày ở trên ta thấy phần nào việc xây dựng sai, không đúng qui hoạch của công trình B5p của Trung tâm y tế ở phường Thanh Xuân Bắc. Sau đây là một số phương án khắc phục được đưa ra: A. Phương án phá dỡ hoàn toàn công trình xây dựng để trả về nguyên trạng ban đầu: Chỉ thị số 02/2007/CT-BXD vừa được Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Hồng Quân ký ban hành ngày 7/2/2007 nhấn mạnh: Cơ quan thanh tra xây dựng các cấp cần xử lý kịp thời, dứt điểm các vi phạm đối với công trình xây dựng kh«ng phÐp, sao phÐp. Các cơ quan này cần phối hợp chặt chẽ với UBND các cấp trong công tác thanh, kiểm tra và xử lý vi phạm bảo đảm giữ vững trật tự, kỷ cương trong hoạt động xây dựng nói chung. Theo đó, cả chủ đầu tư và nhà thầu thi công chỉ được khởi công xây dựng công trình khi đã có đủ các điều kiện khởi công theo quy định tại Điều 72 Luật Xây dựng: có mặt bằng xây dựng; có giấy phép xây dựng đối với các công trình phải có giấy phép xây dựng; có thiết kế bản vẽ thi công đã được phê duyệt; có biện pháp bảo đảm an toàn, vệ sinh môi trường; có hợp đồng xây dựng; có đủ nguồn vốn để thực hiện theo tiến độ. HiÖn nay quan ®iÓm cña UBND thµnh phè lµ phải xử lý nghiêm để lập lại kỷ cương, trật tự. Còn phương án phạt cho tồn tại cũng phải đủ mạnh, đủ sức răn đe mới ngăn chặn được tái phạm, ngoài ra phải thoả mãn một số điều kiện an toàn và đảm bảo quy hoạch Chủ đầu tư phải thông báo ngày khởi công xây dựng bằng văn bản cho UBND phường (xã) nơi xây dựng công trình trong thời hạn 7 ngày làm việc trước khi khởi công xây dựng công trình. Chủ đầu tư phải xây dựng theo đúng nội dung giấy phép được cấp, nhà thầu cũng phải thi công theo đúng giấy phép này cùng hợp đồng đã ký với chủ đầu tư. Ph­¬ng ¸n nµy cã nh÷ng ­u ®iÓm vµ nh÷ng nh­îc ®iÓm cßn tån t¹i nh­ sau: 1.¦u ®iÓm: ViÖc ph¸ dì c«ng tr×nh sai qui ho¹ch sÏ gióp gi÷ ®­îc ®óng thiÕt kÕ qui ho¹ch ban ®Çu. Qui ho¹ch ®« thÞ hÕt søc quan träng nã t¹o nªn bé mÆt cña thµnh phè, kh«ng ph¶i mét sím, mét chiÒu cã thÓ thay ®æi ®­îc. V× vËy nÕu kh«ng kiªn quyÕt xö lÝ døt ®iÓm c¸c vi ph¹m sai qui ho¹ch sÏ dÉn tíi cã nhiÒu vi ph¹m kh¸c lµm xÊu mÜ quan thµnh phè. Do xây dựng trái phép, sai qui hoạch nên đã hơn ba lần đến xây dựng đều bị dân phản đối, việc phá vỡ công trình xây dựng trái phép là hợp lòng dân, tạo được lòng tin của dân đối với cán bộ quản lý đô thị Thành phố nói riêng, Đảng và Nhà nước nói chung Việc phá dỡ công trình xây dựng trái phép và thực hiện đúng theo qui hoạch chứng tỏ sự thống nhất, nghiêm minh trong cấp quản lý công trình xây dựng đô thị, sai là sửa. Vì làm đúng theo bản qui hoạch nên đáp ứng tốt yêu cầu về phục vụ, cảnh quan và môi trường 2. Nh­îc ®iÓm: Các công trình xây dựng đã được xây, việc quyết định đình chỉ và phá dỡ trước hết gây tổn thất tới các nhà đầu tư. Ngoài ra, việc xây dựng rồi mới ra quyết định phá dỡ công trình xây dựng trái phép, làm đúng theo qui hoạch cũng đã gây ảnh hưởng không nhỏ tới môi trường khu vực. ViÖc ph¸ dì c«ng tr×nh cã thÓ g©y l·ng phÝ tiÒn cña, thêi gian cña nh©n d©n vµ c¸c c¬ quan chøc n¨ng, nh­ng nÕu ®Ó t×nh tr¹ng trªn tiÕp tôc vi ph¹m trªn ®Þa bµn thµnh phè chóng ta sÏ cßn g©y l·ng phÝ nhiÒu h¬n cho nhµ n­íc, cho c¸c hé d©n kh¸c. Gây mất thời gian của nhân dân trong thời gian chờ quyết định đình chỉ và phá dỡ công trình xây dựng trái phép trên, gây ra sự bất bình của nhân dân, đặc biệt càng mất thời gian và gây ra bất bình lớn hơn nếu quản lý, kiểm tra giám sát việc thực quyết định không nghiêm dẫn tới tình trạng ra quyết định nhiều lần, thực hiện nhiều lần. ViÖc qu¶n lÝ sau khi ph¸ dì c«ng tr×nh B5p vµ B8p kh«ng ®­îc thùc hiÖn ngay cã thÓ g©y nªn t×nh tr¹ng lÊn chiÕm cña c¸c hé d©n xung quanh. B. Tiếp tục cho công trình được xây dựng, hoàn thiện các thủ tục Sau khi việc xây dựng của TTYT vẫn còn dở dang và vẫn còn những ý kiến của nhân dân bất bình xung quanh vụ việc này thì tìm ra một phương án hợp lý nh ằm giải quyết ổn thỏa vấn đề là mối quan tâm hàng đầu của các nhà quản lý. Giải pháp đưa ra sau đây là tổng hợp ý kiến của cả nhóm dựa trên đề xuất là tiếp tục cho xây dựng và yêu cầu hoàn thiện các thủ tục. N ội dung ph ư ơng án: - Tiếp tục cho xây dựng và hoàn thiện khu nhà B5p, với điều kiện Trung tâm y tế Bộ Xây dựng phải hoàn thiện hồ sơ sử dụng đất, thực hiện trình tự xây dựng theo đúng quy định và pháp luật hiện hành Theo như vậy thì TTYT cần phải đến UBND Thành phố xin giấy chứng nhận quyền sử dụng đất rồi mới tiến hành làm lu ận chứng kỹ thuật. - Bộ Xây dựng phải tiến hành đo đạc, lập quy hoạch bổ sung cho khu Thanh Xuân Bắc, lên phương án cụ thể cho khu vực công cộng, v à công bố công khai, r ộng rãi cho nhân dân tìm hiểu.Về khu nhà B5p, Bộ xây dựng phải có bán thiết kế thất chi tiết, nhằm đảm bảo giải quyết vấn đề như đường vào khu tập thể phải đủ rộng, để xe cứu hoả, xe cứu thương, ô tô có thể vào được, tránh trường hợp đáng tiếc sau này. - Vì khu nhà B5p được xây dựng với diện tích 266m2, lớn hơn nhiều so với giấy phép 144,66m2 , nên UBND sẽ xem xét, có thể tiến hành tịch thu phần diện tích không được phép xây dựng để, tr ồng cây xanh như quy hoạch ban đầu bán đấu giá, hoặc cho thuê lại, lấy nguồn thu từ đó để xây dựng công trình công cộng như vườn hoa, sân chơi nhằm đảm bảo chất lượng môi trường sống cho nhân dân gần đó và phục hồi quy hoạch cũ. - Thu hồi toàn bộ diện tích khu nhà B8p với diện tích là 250m2 bị để hoang do TT Y tế không xây dựng, thiết kế biên khu đất đó thành nơi xây dựng các công trình công cộng như vườn hoa, sân chơi, với thiết kế do Văn phòng kiến trúc sư trưởng thành phố phê duyệt. - Phạt bên sai phạm một khoản tiền theo đúng Luật hiện hành quy định, số tiền đó một phần nộp về Ngân sách Nhà nước, phần còn lại dùng để xây dựng khu công cộng nêu trên. - Tiến hành kiểm tra giám sát chặt chẽ quá trình hoàn tất thủ tục và quá trình xây dựng hoàn thiện nhà B5p, nghiêm minh xử lý nếu tiếp tục sai phạm.Các hình thức xủ lý phải được công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng. Phương án này có những ưu điểm mà phương án phá dỡ hoàn toàn không c ó được: - Không bắt buộc phá dỡ công trình vi phạm, tiếp tục cho hoàn thiện để sớm đưa vào sử dụng là một giải pháp ổn thoả, không gây lãng phí tài sản của Nhà nư ớc cũng như của nhân dân. - Công trình không bị phá dỡ sẽ không gây ảnh hưởng tới môi trường sống của người dân xung quanh do ảnh hưởng bụi và tiếng ồn. - Công trình nhà ở B5p được xây dựng dựa trên nguồn vốn tự có và đến 90% là do đóng góp của cán bộ viên chức TT Y tế Bộ Xây dựng , nên nếu bây giờ bắt buộc phá dỡ công trình , đợi tới khi nào hoàn tất thủ tục, được các cơ quan hữu quan phê duyệt mới được phép xây dựng lại thì các cán bộ đó sẽ phải nộp thêm một khoản tiền lớn, mà với thu nhập của một Cán bộ viên chức NN thì khó mà có thể đáp ứng. - Tiến hành xử phạt, thu hồi diện tích vi phạm để bán hoặc cho thuê theo phương án đã nêu cũng là một giải pháp khả thi, vì khi đó sẽ không cần chờ nguồn vốn từ Ngân sách, có thể tiến hành xây dựng song song khu vực công cộng với khu nhà B5p, hạn chế thời gian thi công, không gây mất mỹ quan trong một thời gian dài và dàn trải. Mặc dù vậy, bên cạnh những ưu điểm nêu trên, phương án 2 vẫn tồn tại một số nhược điểm: -Do được phép xây dựng, do đó có thể sẽ không nêu được một tấm gương điển hình, không có ví dụ cụ thể về Vi phạm và xử lý vi phạm đất công, có thể dẫn đến tình trạng một số các công trình sau này sẽ tuân theo tiền lệ, biết là vi phạm mà vẫn cố tình làm vì không bị xử phạt nặng. - Do chấp nhận cho khu nhà B5p tiếp tục được xây dựng, dẫn đến phá vỡ quy hoạch ban đầu, phá vỡ kết cấu hợp lý của bản quy hoạch. - Ảnh hưởng tới môi trường cảnh quan của khu nhà B4 - B5 - B6 và nếu cơ sở hạ tầng kỹ thuất không được tôn trọng và tiến hành xây dựng, đo đạc cẩn thận thì có thể xảy ra trờng hợp là có cháy mà xe cứu hoả khôgn thể vào để chữa cháy, có thể gây hậu quả rất nghiêm trọng. Sau khi tiến hành thảo luận và nghiên cứu về phương án số 2, nhóm nghiên cứu chúng tôi xin đưa ra kiến nghị như sau : - Nội dung phương án được thực hiện đầy đủ các bước và giải quyết hết các vấn đề mà chúng tôi đã đưa ra cũng như các vấn đề còn tồn đọng trong khâu Thủ tục và ra quyết định. - Ngoài ra, yêu cầu các cơ quan chức năng tiến hành thanh tra giám sát thật nghiêm minh và kỹ lưỡng, tránh trường hợp xử lý sai phạm không nghiêm dẫn đến hậu quả nặng nề.