Thực trạng đào tạo cử nhân công tác xã hội tại trường Đại học Y tế công cộng: Một số khuyến nghị

67 HNUE JOURNAL OF SCIENCE DOI: 10.18173/2354-1075.2021-0007 Educational Sciences, 2021, Volume 66, Issue 1, pp. 67-77 This paper is available online at THỰC TRẠNG ĐÀO TẠO CỬ NHÂN CÔNG TÁC XÃ HỘI TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y TẾ CÔNG CỘNG: MỘT SỐ KHUYẾN NGHỊ Phạm Tiến Nam Bộ môn Công tác xã hội, Trường Đại học Y tế công cộng Tóm tắt: Đào tạo cử nhân công tác xã hội đóng một vai trò quan trọng nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực công tác xã hội trong ngành y tế. Mục tiêu của nghiên cứu là mô tả thực trạng đào tạo cử nhân công tác xã hội định hướng trong bệnh viện tại Trường Đại học Y tế công cộng. Trên cơ sở đó, nghiên cứu đề xuất một số khuyến nghị. Thiết kế nghiên cứu mô tả cắt ngang, thông qua thu thập số liệu thứ cấp và nghiên cứu định tính (09 cuộc phỏng vấn sâu, 03 cuộc thảo luận nhóm tập trung). Kết quả nghiên cứu cho thấy: chuẩn đầu ra và khung chương trình đào tạo có tính logic và phù hợp, thể hiện rõ nét chương trình đào tạo cử nhân công tác xã hội định hướng trong bệnh viện; đội ngũ giảng viên tham gia giảng dạy có trình độ chuyên môn phù hợp, có phương pháp giảng dạy đa dạng, có sự tâm huyết, công bằng, bình đẳng đối với người học; mạng lưới thực hành/thực tập công tác xã hội hết sức đa dạng tại các bệnh viện có quy mô lớn; các tài liệu/giáo trình về công tác xã hội trong bệnh viện đã được biên soạn để phục vụ cho việc giảng dạy trong chương trình. Nghiên cứu cũng đã chỉ ra một số khó khăn về thực trạng đào tạo cử nhân công tác xã hội hiện nay tại Trường Đại học Y tế công cộng và đề xuất một số khuyến nghị để nâng cao chất lượng đào tạo cử nhân công tác xã hội của Nhà trường trong thời gian tới. Từ khóa: Đào tạo, cử nhân công tác xã hội định hướng trong bệnh viện, trường Đại học Y tế công cộng. 1. Mở đầu Nguồn nhân lực công tác xã hội trong bệnh viện đóng một vai trò quan trọng trong việc giải quyết các vấn đề tâm lí – xã hội của người bệnh, người nhà người bệnh, và nhân viên y tế; góp phần đáp ứng sự hài lòng và nâng cao chất lượng khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế hiện nay. Theo kết quả khảo sát của Trường Đại học Y tế công cộng năm 2019 trên 503 bệnh viện cho thấy: hiện nay trên cả nước có 975 nhân viên chuyên trách công tác xã hội (người làm việc toàn thời gian tại Phòng/Tổ công tác xã hội), 1.935 nhân viên kiêm nhiệm công tác xã hội (người làm việc bán thời gian tại Phòng/Tổ công tác xã hội), và 3.925 cộng tác viên công tác xã hội [1]. Như vậy, số lượng nhân viên chuyên trách công tác xã hội tại các bệnh viện Việt Nam còn khá khiêm tốn so với tiêu chuẩn quốc tế. Đặc biệt, bệnh viện tuyến quận/huyện có tỷ lệ nhân viên kiêm nhiệm công tác xã hội còn khá cao. Bên cạnh đó, đa số nguồn nhân lực công tác xã hội trong bệnh viện được đào tạo từ khối ngành khoa học sức khỏe, một tỷ lệ rất nhỏ cán bộ/nhân viên được đào tạo từ chuyên ngành công tác xã hội. Một số bệnh viện tại các tuyến chưa có điều kiện để tổ chức các khóa đào tạo tập huấn nghiệp vụ công tác xã hội trong bệnh viện cho người làm công tác xã hội [2]. Điều này, đã ảnh hưởng phần nào đến việc triển khai các nhiệm vụ công tác xã hội trong bệnh viện theo Thông tư Số: 43/2015/TT-BYT. Việc nâng Ngày nhận bài: 14/11/2020. Ngày sửa bài: 22/12/2020. Ngày nhận đăng: 2/1/2021. Tác giả liên hệ: Phạm Tiến Nam. Địa chỉ e-mail: phamtiennam1987@gmail.com Phạm Tiến Nam 68 cao chất lượng nguồn nhân lực công tác xã hội trong bệnh viện không chỉ chú trọng đến người làm công tác xã hội tại các bệnh viện hiện nay mà còn chú trọng đến đạo tạo cử nhân chính quy công tác xã hội tại các trường cao đẳng/đại học. Trường Đại học Y tế công cộng là đơn vị đầu tiên và duy nhất trong hệ thống ngành y tế tại Việt Nam đào tạo mã ngành cử nhân công tác xã hội định hướng trong bệnh viện. Nhà trường chính thức được Bộ Giáo dục và Đào tạo cho phép đào tạo cử nhân chính quy công tác xã hội từ năm 2017. Đến thời điểm hiện tại, Nhà trường đã tuyển sinh được 04 khóa cử nhân chính quy công tác xã hội với gần 100 sinh viên [3]. Để nâng cao chất lượng đầu ra của mã ngành đào tạo cũng như để cập nhật xu thế phát triển Nghề công tác xã hội trong bệnh viện theo hướng chuyên nghiệp hóa, Nhà trường cần đánh giá thực trạng đào tạo cử nhân công tác xã hội để có sự chỉnh sửa, bổ sung và đầu tư một cách kịp thời trong đào tạo. Qua việc tổng quan tài liệu trên các tạp chí quốc tế có uy tín (qua hệ thống google scholar, ISI, Scopus và pubmed), chúng tôi nhận thấy đã có một số nghiên cứu về đào tạo cử nhân công tác xã hội tại Việt Nam một cách nói chung, đặc biệt tập trung trong thực hành công tác xã hội [4, 5]. Tuy nhiên, các nghiên cứu về thực trạng đào tạo cử nhân công tác xã hội định hướng trong bệnh viện còn rất hạn chế hiện nay. Do đó, mục tiêu nghiên cứu của chúng tôi nhằm đánh giá thực trạng đào tạo cử nhân công tác xã hội định hướng trong bệnh viện tại Trường Đại học Y tế công cộng, bao gồm: chuẩn đầu ra và khung chương trình đào tạo; đội ngũ giảng viên; mạng lưới thực hành/thực tập; và tài liệu học tập. Trên cơ sở đó, chúng tôi đưa ra một số khuyến nghị nhằm nâng cao hiệu quả chương trình đào tạo cử nhân công tác xã hội định hướng trong bệnh viện tại Trường Đại học Y tế công cộng.. 2. Nội dung nghiên cứu Thiết kế nghiên cứu: Thiết kế nghiên cứu mô tả cắt ngang, trong đó thu thập số liệu thứ cấp kết hợp với phương pháp nghiên cứu định tính. Địa điểm và thời gian nghiên cứu: Nghiên cứu được tiến hành tại Trường Đại học Y tế công cộng (Số 1A đường Đức Thắng, phường Đức Thắng, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) từ tháng 6/2020 đến tháng 8/2020. Khách thể nghiên cứu: Về số liệu thứ cấp (các văn bản, báo cáo, quy định liên quan đến đào tạo cử nhân công tác xã hội tại Trường Đại học Y tế công cộng). Về nghiên cứu định tính: Lãnh đạo Vụ Tổ chức cán bộ - Bộ Y tế, giảng viên Bộ môn công tác xã hội – Trường Đại học Y tế công cộng, sinh viên công tác xã hội – Trường Đại học Y tế công cộng, lãnh đạo Phòng/tổ Công tác xã hội tại một số bệnh viện tuyến Trung ương. Tiêu chuẩn lựa chọn khách thể nghiên cứu: có liên quan và hiểu biết về vấn đề nghiên cứu; có mặt tại thời điểm nghiên cứu; và đồng ý tham gia nghiên cứu. Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu: Thu thập số liệu thứ cấp (thông tin, số liệu được thu thập từ các văn bản, báo cáo, quy định liên quan đến đào tạo cử nhân công tác xã hội với các nhóm biên số chính: chuẩn đầu ra và khung chương trình đào tạo; đội ngũ giảng viên; mạng lưới thực hành/thực tập; và tài liệu học tập). Nghiên cứu định tính (chọn mẫu có chủ đích, thực hiện 09 cuộc phỏng vấn sâu với 01 Vụ phó Vụ tổ chức cán bộ - Bộ Y tế , 03 giảng viên Bộ môn Công tác xã hội, 05 Trưởng Phòng Công tác xã hội của Viện Huyết học Truyền máu TW, Bệnh viện Nhi TW, Bệnh viện Mắt TW, Bệnh viện TW Quân đội 108, Bệnh viện Chợ Rẫy; 03 cuộc thảo luận nhóm với 06 sinh viên công tác xã hội khóa 1/cuộc, 06 sinh viên công tác xã hội khóa 2/cuộc, và 06 sinh viên công tác xã hội khóa 3/cuộc. Bộ công cụ: Bộ công cụ thu thập số liệu được xây dựng dựa trên tình hình thực tiễn về triển khai đào tạo cử nhân công tác xã hội định hướng trong bệnh viện tại Trường Đại học Y tế công cộng. Tuy nhiên, bộ công cụ có sự tham khảo từ kết quả nghiên cứu của tác giả Nguyễn Thị Thái Lan và nhóm cộng sự về đào tạo công tác xã hội nói chung tại Việt Nam [4]. Phương pháp xử lí số liệu: Với thông tin định tính: Thông tin định tính qua phỏng vấn sâu, thảo luận nhóm được ghi âm, tiến hành gỡ băng, mã hóa nội dung theo các chủ đề nghiên cứu. Nội dung trả lời của khách thể nghiên cứu được chắt lọc các ý chính, quan trọng để trả lời các câu hỏi nghiên cứu. Nghiên cứu sử dụng phần mềm Thực trạng đào tạo cử nhân công tác xã hội tại trường Đại học Y tế công cộng: một số khuyến nghị 69 NVIVO 7.0 để gỡ băng, mã hóa (coding) theo các chủ đề nghiên cứu, xuất ra file Microsoft Word 2013 để trích dẫn trong phần kết quả nghiên cứu. Kết quả nghiên cứu được trình bày thành các chủ đề từ lớn đến nhỏ theo mục tiêu nghiên cứu. Đạo đức của nghiên cứu: Tất cả khách thể nghiên cứu đã tình nguyện tham gia vào nghiên cứu của chúng tôi. Họ có thể từ chối trả lời bộ công cụ ở bất cứ thời điểm nào. 2.1. Chuẩn đầu ra, và khung chương trình đào tạo Chuẩn đầu ra của chương trình đào tạo cử nhân công tác xã hội tại Trường Đại học Y tế công cộng được Bộ môn công tác xã hội chỉnh sửa và được Hội đồng Khoa học Nhà trường thông qua vào tháng 03/2020. Chuẩn đầu ra gồm có 9 chuẩn đầu ra và 31 tiêu chí cụ thể tương ứng [6]. Trong nghiên cứu này, chúng tôi đề cập tới 9 chuẩn đầu ra như sau: - Chuẩn 1 (Kiến thức). Mô tả những kiến thức cơ bản về y học: thống kê, tin học cơ bản; dịch tễ cơ bản; dinh dưỡng; phục hồi chức năng; giáo dục và nâng cao sức khỏe; tổ chức và quản lí hệ thống y tế. - Chuẩn 2 (Kiến thức). Diễn giải những kiến thức về tâm lí – xã hội, an sinh xã hội và chính sách xã hội. - Chuẩn 3 (Kiến thức). Diễn giải những kiến thức nền tảng của công tác xã hội và các hướng tiếp cận làm việc trong công tác xã hội. - Chuẩn 4 (Kiến thức). Diễn giải những kiến thức về công tác xã hội trong bệnh viện. - Chuẩn 5 (Kĩ năng). Áp dụng nhóm kĩ năng giao tiếp trong việc trợ giúp đối tượng, đặc biệt đối với người bệnh, người nhà người bệnh và nhân viên y tế. - Chuẩn 6 (Kĩ năng). Áp dụng nhóm kĩ năng điều phối và lãnh đạo trong việc trợ giúp đối tượng, đặc biệt đối với người bệnh, người nhà người bệnh và nhân viên y tế. - Chuẩn 7 (Kĩ năng). Áp dụng các kiến thức, kĩ năng của công tác xã hội để thực hiện các hoạt động công tác xã hội trong việc trợ giúp người bệnh, người nhà người bệnh và nhân viên y tế tại bệnh viện - Chuẩn 8 (Thái độ). Tôn trọng triết lí, giá trị nghề nghiệp của công tác xã hội và công tác xã hội trong bệnh viện; lắng nghe ý kiến của các bên có liên quan về nhu cầu của đối tượng và các hoạt động trợ giúp. - Chuẩn 9 (Thái độ). Chủ động học tập và phát triển chuyên môn nghề nghiệp liên tục. Theo ý kiến của hầu hết khách thể tham gia phỏng vấn sâu thì chuẩn đầu ra khá phù hợp với yêu cầu thực tiễn công việc sau khi sinh viên công tác xã hội tốt nghiệp. Chuẩn đầu ra cho thấy, nét đặc thù đào tạo của Nhà trường là công tác xã hội định hướng trong bệnh viện. Trường Đại học Y tế công cộng là đơn vị đào tạo công lập thuộc Bộ Y tế, có sứ mệnh đào tạo và cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao cho hệ thống ngành y tế, trong đó có nguồn nhân lực về công tác xã hội trong bệnh viện. Tuy nhiên, chuẩn đầu ra cho thấy sinh viên vẫn có cơ hội làm việc ở các lĩnh vực khác như lao động, thương binh và xã hội; các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội; trường học; viện nghiên cứu; và các tổ chức phi chính phủ trong nước và quốc tế. Như vậy, sinh viên sẽ có nhiều cơ hội việc làm sau khi tốt nghiệp cử nhân công tác xã hội tại Trường Đại học Y tế công cộng. Ngoài ra, chuẩn đầu ra đã bao gồm các chuẩn đầu ra về kiến thức, kĩ năng, và thái độ cần thiết đối với người học. Công tác xã hội là một nghề và hoạt động chuyên nghiệp, đòi hỏi nhân viên công tác xã hội có kiến thức, kĩ năng và thái độ để làm việc trực tiếp với các nhóm đối tượng khác nhau, đặc biệt nhóm đối tượng yếu thế, dễ bị tổn thương trong xã hội. Ở bệnh viện, đối tượng công tác xã hội hướng tới là người bệnh, người nhà người và nhân viên y tế có các vấn đề về tâm lí - xã hội cần sự trợ giúp của nhân viên công tác xã hội [7]. Phạm Tiến Nam 70 “Tôi thấy, chuẩn đầu ra về kiến thức, kĩ năng và thái độ của người học là phù hợp. Đặc thù của chương trình đào tạo là công tác xã hội trong bệnh viện. Do đó, sinh viên cần được trang bị các kiến thức cơ bản về y khoa; kiến thức, kĩ năng và thái độ về công tác xã hội nói chung và công tác xã hội trong bệnh viện. Chuẩn đầu ra của chương trình cử nhân công tác xã hội đã bảo phủ được các khía cạnh này. Đặc biệt, chuẩn đầu ra về kĩ năng như nhóm kĩ năng giao tiếp, kĩ năng điều phối và lãnh đạo sẽ giúp người học có thể trợ giúp các nhóm đối tượng khác nhau, đặc biệt đối với người bệnh, người nhà người bệnh và nhân viên y tế”. (PVS_01_Trưởng Phòng Công tác xã hội). Tuy nhiên, rất nhiều sinh viên công tác xã hội của Nhà trường chưa biết đến chuẩn đầu ra của chương trình đào tạo. Bởi lẽ, nhiều giảng viên không giới thiệu về chuẩn đầu ra của môn học gắn kết với chuẩn đầu ra của chương trình đào tạo. Phòng Quản lí đào tạo thường xuyên cập nhật chương trình đào tạo cử nhân công tác xã hội lên website của Nhà trường nhưng sinh viên hiếm khi vào website đọc. “Chúng em chưa quan tâm đến chuẩn đầu ra của chương trình đào tạo lắm, chỉ chú ý đến nội dung của các bài học/môn học để có thể thi qua môn học và có kĩ năng sau này ra trường làm việc thật tốt. Đối với các môn công tác xã hội nói chung, thầy/cô thường giảng các kiến thức chung, sau đó lấy ví dụ cụ thể trong môi trường bệnh viện. Em thấy chuẩn đầu ra chương trình đào tạo của Nhà trường có màu sắc công tác xã hội trong bệnh viện. Ngoài ra, chúng em được trang bị kiến thức, kĩ năng công tác xã hội nói chung để có thể xin việc bên ngành lao động, thương binh, và xã hội; trường học; các tổ chức phi chính phủ” (TLN_01_Sinh viên Công tác xã hội). Khung chương trình đào tạo cử nhân công tác xã hội của Trường Đại học Y tế công cộng gồm có 132 tín chỉ, thời gian đào tạo là 4 năm [[6]], trong đó: - Khối kiến thức giáo dục đại cương (không kể nội dung giáo dục thể chất và giáo dục quốc phòng – an ninh) là 28 tín chỉ, bao gồm: Triết học Mác – Lênin, Kinh tế chính trị Mác – Lênin, Chủ nghĩa xã hội khoa học, Tư tưởng Hồ Chí Minh, Lịch sử Đảng cộng sản Việt Nam, Pháp luật đại cương, Tiếng Anh 1, Tiếng Anh 2, Tiếng Anh 3, Tiếng Anh 4, Tiếng Anh 5 (chuyên ngành), Tiếng Anh 6 (chuyên ngành), Tin học đại cương. - Khối kiến thức cơ sở của khối ngành là 24 tín chỉ, bao gồm: Giải phẫu - Sinh lí học, Sơ cấp cứu thông thường tại cộng đồng, Xử trí ban đầu cấp cứu nội khoa, sản khoa và ngoại khoa, Đại cương giáo dục sức khỏe & nâng cao sức khỏe cộng đồng, Phương Pháp nghiên cứu định lượng, Phương pháp nghiên cứu định tính, Bệnh không truyền nhiễm, Bệnh truyền nhiễm, Xây dựng khẩu phần và Tư vấn dinh dưỡng, Tổ chức và quản lí hệ thống y tế. - Khối kiến thức cơ sở của ngành là 22 tín chỉ, bao gồm: Tâm lí học đại cương, Tâm lí học sức khỏe, Xã hội học đại cương, An sinh xã hội, Chính sách xã hội, Xã hội học sức khỏe, Giới và phát triển, Thống kê y tế, Phục hồi chức năng xã hội, Phục hồi chức năng y tế. - Khối kiến thức ngành công tác xã hội là 48 tín chỉ, bao gồm: Đại cương về công tác xã hội, Tham vấn tâm lí, Công tác xã hội với cá nhân và gia đình, Công tác xã hội với nhóm, Phát triển cộng đồng, Quản trị công tác xã hội, Công tác xã hội trong bệnh viện, Truyền thông trong công tác xã hội, Thực hành tham vấn tâm lí, Thực hành công tác xã hội với cá nhân, Thực hành công tác xã hội với nhóm, Thực hành phát triển cộng đồng, Thực tập tốt nghiệp, Khóa luận tốt nghiệp, Môn chuyên ngành (Thay thế khóa luận tốt nghiệp). - Khối kiến thức bổ trợ (tự chọn 10 chín chỉ), bao gồm: Công tác xã hội trong chăm sóc sức khỏe tâm thần; Công tác xã hội với trẻ có nhu cầu đặc biệt; Công tác xã hội với người nghiện ma túy, người bán dâm, người bị nhiễm HIV/AIDS; Công tác xã hội trong chăm sóc sức khỏe phụ nữ; Công tác xã hội với người khuyết tật; Công tác xã hội trong chăm sóc sức khỏe người Thực trạng đào tạo cử nhân công tác xã hội tại trường Đại học Y tế công cộng: một số khuyến nghị 71 nghèo và người dân tộc thiểu số; Công tác xã hội trong chăm sóc sức khỏe người cao tuổi; Công tác xã hội trong trường học; Công tác xã hội với quản lí thảm họa; Công tác xã hội trong chăm sóc giảm nhẹ với người bệnh ung thư. Như vậy, khung chương trình đào tạo cử nhân công tác xã hội của Trường Đại học Y tế công cộng đã bám sát theo hướng dẫn Thông tư số 10/2010/TT-BGDĐT ngày 22 tháng 03 năm 2010 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về chương trình khung giáo dục đại học ngành công tác xã hội [8]. Trong khung chương trình đào tạo cử nhân công tác xã hội của Trường Đại học Y tế công cộng thì các môn học của khối kiến thức giáo dục đại cương, khối kiến thức ngành công tác xã hội có sự tương đồng với các trường đào tạo công tác xã hội khác. Vì đặc thù đào tạo cử nhân công tác xã hội định hướng trong bệnh viện nên các môn học của khối kiến thức cơ sở của khối ngành, khối kiến thức cơ sở của ngành, khối kiến thức bổ trợ tập trung vào việc trang bị các kiến thức y học cơ bản, tâm lí sức khỏe, xã hội học sức khỏe, phục hồi chức năng và công tác xã hội trong việc chăm sóc sức khỏe với các nhóm đối tượng khác nhau. Các môn học trong khung chương trình được thiết kế đã đảm bảo tính logic, phù hợp với chuẩn đầu ra của chương trình đào tạo. Ngoài ra, các môn học này cũng dựa trên thế mạnh đào tạo của Nhà trường trong chuyên ngành y tế công cộng, dinh dưỡng và phục hồi chức năng. “Các môn học trong khung chương trình đào tạo cử nhân công tác xã hội là phù hợp với chuẩn đầu ra. Các môn học trong khối kiến thức ngành công tác xã hội được xây dựng với mục tiêu trang bị những kiến thức chung nhất về công tác xã hội cho sinh viên. Sinh viên có thể áp dụng các kiến thức này ở các lĩnh vực khác nhau như: lao động, thương binh, xã hội; trường học; các tổ chức chính trị xã hộiMột điểm đặc biệt trong khung chương trình đào tạo là có nhiều môn học liên quan đến kiến thức y tế, công tác xã hội trong chăm sóc sức khỏe. Điểm đặc biệt này có sự khác biệt so với các cơ sở đào tạo khác tại Việt Nam nhưng nói rất ăn khớp với chuẩn đầu ra hiện tại của chương trình. Đây là nét đặc sắc đào tạo cử nhân công tác xã hội tại trường chúng tôi” (PVS_01_Giảng viên Bộ môn công tác xã hội). Các môn học thực hành/thực tập trong khung chương trình đào tạo cử nhân công tác xã hội tại Trường Đại học Y tế công cộng có thời lượng thấp hơn so với cơ sở đào tạo công tác xã hội tại một số nước trên thế giới như Singapore, Philippines Thực hành tham vấn tâm lí đã được Nhà trường chú trọng, bổ sung trong khung chương trình đào tạo. Bởi lẽ, sinh viên công tác xã hội cần thực hành tốt các kĩ năng tham vấn tâm lí để giảm thiểu cảm xúc tiêu cực cho người bệnh, người nhà người bệnh và nhân viên y tế trong môi trường bệnh viện. “Các cơ sở đào tạo công tác xã hội khác chỉ giảng dạy lí thuyết tham vấn ở trên lớp, rất nhiều trường không có môn thực hành tham vấn tâm lí ở dưới cơ sở. Đặc thù đào tạo của Nhà trường là công tác xã hội trong bệnh viện; do đó, các em phải nắm chắc quy trình và kĩ năng tham vấn tâm lí khi trợ giúp người bệnh, người nhà người bệnh, và nhân viên y tế có vấn đề tâm lí. Chúng ta đều biết, người bệnh có cảm xúc, trạng thái tâm lí khác nhau trong bệnh viện. Hỗ trợ tinh thần cho người bệnh cần được ưu tiến trong bệnh viện. Đó là một trong những nhiệm vụ của nhân viên công tác xã hội trong bệnh viện theo hướng chuyên nghiệp hóa” (PVS_02_Giảng viên Bộ môn công tác xã hội). 2.2. Đội ngũ giảng viên tham gia giảng dạy trong chương trình Tại Trường Đại học Y tế công cộng, giảng viên Khoa Y học lâm sàng, Khoa Y học cơ sở, Khoa Khoa học cơ bản, Khoa Sức khỏe môi trường và nghề nghiệp, Khoa Khoa học xã hội và Hành vi, Viện Đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lí ngành y tế, và Bộ môn Ngoại ngữ tham gia giảng dạy các môn học trong chương trình cử nhân công tác xã hội. Tuy nhiên, chủ yếu giảng viên Khoa Khoa học xã hội và Hành vi, đặc biệt Bộ môn Công tác xã hội tham gia giảng dạy chính trong chương trình [9]. Theo đánh giá của giảng viên và sinh viên tham gia vào nghiên cứu thì sự phân công như vậy là hoàn toàn phù hợp dựa trên trình độ chuyên môn của giảng Phạm Tiến Nam 72 viên, kinh nghiệm và thế mạnh đào tạo của mỗi Bộ môn/Khoa trong trường. Ví dụ: Khoa Y học lâm sàng sẽ chịu trách nhiệm giảng dạy các môn liên quan đến y học cơ bản như sơ cấp cứu thông thường tại cộng đồng; xử trí ban đầu cấp cứu nội khoa, sản khoa và ngoại khoa; bệnh không truyền nhiễm; bệnh truyền nhiễm; phục hồi chức năng xã hội; phục hồi chức năng y tế. Đa số cán bộ giảng viên của Khoa Y học lâm sàng được đào tạo ngành bác sỹ đa khoa hoặc điều dưỡng hoặc kĩ thuật viên phục hồi chức năng. Do đó, họ có kiến thức chuyên môn sâu trong y khoa. Trong khi đó, Khoa Khoa học xã hội và Hành vi là đơn vị điều phối mã ngành cử nhân công tác xã hội của Nhà trường. Hầu hết cán bộ giảng viên trong Khoa có trình độ chuyên môn về y tế công cộng hoặc xã hội học hoặc tâm lí học hoặc công tác xã hội. Khoa Khoa học xã hội và Hành vi phụ trách giảng dạy các môn liên quan tâm lí học đại cương; tâm lí học sức khỏe; xã hội học đại cương; xã hội học sức khỏe; giới và phát triển; phương pháp nghiên cứu định tính; đại cương giáo dục và nâng cao sức khỏe; các môn của khối kiến thức ngành công tác xã hội và khối kiến thức bổ trợ. Bộ môn Công tác xã hội trực thuộc Khoa Khoa học xã hội và Hành vi có 04 giảng viên (01 Tiến sỹ công tác xã hội, 02 thạc sỹ công tác xã hội, 01 thạc sỹ tâm lí) chịu trách nhiệm giảng dạy các môn công tác xã hội nói chung, thực hành/thực tập công tác xã hội, và công tác xã hội trong việc chăm sóc sức khỏe với các nhóm đối tượng khác nhau [9]. Hầu hết các cán bộ giảng viên tham gia giảng dạy chương trình cử nhân công tác xã hội của Nhà trường được đào tạo thạc sỹ hoặc tiến sỹ ở nước ngoài. Theo đánh giá của sinh viên, trình độ chuyên môn của các thầy/cô là khá tốt, kiến thức phong phú, cập nhật theo xu thế phát triển. “Chương trình cử nhân công tác xã hội của Nhà trường có sự tham gia của nhiều thầy/cô đến từ các Khoa/Bộ môn khác trong trường. Nhưng giảng dạy chính trong chương trình vẫn là các thầy/cô ở Bộ môn Công tác xã hội, Khoa Khoa học xã hội và Hành vi. Các thầy/cô này đều được đào tạo bài bản thạc sỹ, tiến sỹ công tác xã hội trong nước hoặc nước ngoài. Đào tạo đặc thù của Nhà trường là công tác xã hội định hướng trong bệnh viện; do đó, sinh viên công tác xã hội cần nắm được những kiến thức sơ đẳng của y khoa, quản lí hệ thống y tế. Do đó, một số thầy/cô có trình độ chuyên môn về bác sỹ đa khoa hay y tế công cộng cũng tham gia giảng dạy trong chương trình” (PVS_03_Giảng viên Bộ môn Công tác xã hội). “Chúng em thấy hầu hết các thầy/cô đều giảng hay, có chiều sâu, và nhiều ví dụ thực tế liên quan đến y tế và công tác xã hội. Nhiều thầy/cô được đào tạo ở nước ngoài nên kiến thức cập nhật và phong phú. Ngoài ra, các thầy/cô cũng khá nghiêm khắc, yêu cầu cao trong hoạt động đóng vai và bài tập nhóm” (TLN_03_Sinh viên Công tác xã hội). Trước khi tuyển sinh khóa 1 chương trình cử nhân công tác xã hội, Nhà trường đã mời các chuyên gia đến chia sẻ các kiến thức về công tác xã hội trong bệnh viện cho toàn bộ cán bộ/giảng viên trong trường. Bên cạnh đó, Nhà trường cũng đã tổ chức các khóa tập huấn ngắn hạn về công tác xã hội trong bệnh viện cho các thầy/cô trong trường. Tuy nhiên, một số thầy/cô ở các khoa chưa thể sắp xếp thời gian và công việc để tham gia khóa tập huấn này bởi vì những lí do khác nhau. Điều này đã phần nào ảnh hưởng đến việc lấy ví dụ minh họa hoặc đưa ra các tình huống liên quan đến công tác xã hội trong các tiết giảng. “Một số thầy cô ở các khoa khác như Khoa Y học lâm sàng, Khoa Sức khỏe môi trường và nghề nghiệp, hay Viện Đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lí ngành y tế.. có chia sẻ rằng các thầy/cô chưa thực sự tự tin khi đưa ra các ví dụ hoặc tình huống để gắn kết nội dung tiết học với công tác xã hội. Bộ môn công tác xã hội cũng đã cố gắng ở mức có thể để chia sẻ trực tiếp nội dung bản chất của công tác xã hội, công tác xã hội trong bệnh viện và xây dựng một số tình huống mẫu để các thầy/cô tham khảo thêm” (PVS_03_Giảng viên Bộ môn Công tác xã hội). Hầu hết sinh viên đánh giá cao về phương pháp giảng dạy của các thầy/cô tham gia giảng dạy trong chương trình cử nhân công tác xã hội. Các phương pháp giảng dạy chính được nhiều sinh viên đề cập như: thuyết trình, thảo luận nhóm, và đóng vai. Đặc biệt, trong các môn học Thực trạng đào tạo cử nhân công tác xã hội tại trường Đại học Y tế công cộng: một số khuyến nghị 73 chuyên ngành công tác xã hội, sinh viên được thảo luận nhóm về các tình huống thực tế, thực hành kĩ năng công tác xã hội thông qua hình thức đóng vai. Đối với hình thức đóng vai, giảng viên sẽ quan sát một cách trực tiếp về kĩ năng công tác xã hội mà sinh viên đã thực hiện; để từ đó, góp ý những điểm sinh viên đã làm tốt, chưa làm tốt, cần rút kinh nghiệm để lần sâu làm tốt hơn. Một số thầy/cô đã cho sinh viên xem các đoạn video liên quan đến nội dung bài học để sinh viên thảo luận nhóm, đưa ra ý kiến quan điểm của nhóm mình. “Mỗi thầy/cô sẽ có phương pháp giảng dạy khác nhau. Nhìn chung, chúng em hài lòng về phương pháp giảng dạy của các thầy/cô. Trong các tiết học về tâm lí và xã hội học sức khỏe, chúng em thường được hay xem các đoạn video để có thêm sự trải nghiệm, hiểu biết, bày tỏ suy nghĩa của mình về một vấn đề cụ thể có liên quan. Trong khí đó, các môn học về công tác xã hội và công tác xã hội trong bệnh viện thì chúng em có nhiều cơ hội để đóng vai là người bệnh, người nhà người bệnh, nhân viên y tế và nhân viên công tác xã hội”. Mới đầu khi thực hành đóng vai, chúng em còn ngại ngùng, chưa thực sự nghiêm túc nhưng được sự nhắc nhở của thầy/cô, chúng em dần hiểu về mức độ quan trọng của phương pháp giảng dạy này”. (TLN_02_Sinh viên Công tác xã hội). Theo kết quả nghiên cứu từ sinh viên và các thầy/cô trong Bộ môn công tác xã hội thì hầu hết các thầy/cô tham gia giảng dạy trong chương trình cử nhân công tác xã hội có một thái độ nghiêm túc, công bằng, bình đẳng đối với người học. Các thầy/cô luôn chấp hành đúng lịch giảng đường của Nhà trường, đánh giá và cho điểm công khai trước lớp và dựa trên năng lực của người học. Hầu hết các đề cương môn học/bài học đều được thông qua Hội đồng khoa học Nhà trường trước khi giảng dạy. Bên cạnh đó, các thầy/cô rất tâm huyết, tận tình hướng dẫn chỉ bảo sinh viên trong các tiết học. “Theo quy định của trường chúng tôi, tất cả đề cương môn học/bài học phải được thông qua Hội đồng khoa học Nhà trường trước khi giảng dạy. Nếu giảng viên nào đó không thông qua đề cương thì coi như “dạy chui”, vi phạm nguyên tắc/quy định của Nhà trường. Tôi thấy điều này là rất tốt, để đảm bảo chất lượng trong giảng dạy. Giảng viên chúng tôi luôn coi sinh viên là khách hàng sử dụng dịch vụ, do đó chúng tôi luôn cố gắng, trang bị kiến thức cho các em một cách tốt nhất” (PVS_01_Giảng viên Bộ môn Công tác xã hội). “Các thầy/cô, đặc biệt thầy/cô trong Bộ môn công tác xã hội luôn quan tâm, tạo điều kiện tốt nhất cho sinh viên. Chúng em là sinh viên công tác xã hội khóa 1 của Nhà trường nên dành được sự quan tâm hơn cả. Các thầy/cô rất dễ tính nhưng cũng có lúc rất nghiêm khắc, đặc biệt trong học tập. Các thầy/cô hướng dẫn tận tình, chu đáo cho chúng em các hoạt động thực hành/thực tập công tác xã hội ở dưới cơ sở. Tuần nào, các thầy/cô cũng xuống bệnh viện để kiểm huấn sinh viên. Cuối tuần thì tất cả các nhóm chúng em đều họp qua zoom với các thầy/cô trong Bộ môn để báo cáo kết quả thực hành, kế hoạch của tuần mới cũng như những khó khăn, vướng mặt đang gặp phải” (TLN_01_Sinh viên Công tác xã hội). 2.3. Mạng lưới thực hành/thực tập công tác xã hội Một số nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng thực hành/thực tập đóng một vai trò quan trọng nhằm nâng cao tay nghề thực hành cho sinh viên công tác xã hội [5]. Trường Đại học Y tế công cộng là cở sở giáo dục thuộc Bộ Y tế. Do đó, Nhà trường đã có mạng lưới thực hành/thực tập đa dạng tại cơ sở y tế của các tuyến. Công tác xã hội là một mã ngành đào tạo mới của Nhà trường. Trong những năm vừa qua, Bộ môn công tác xã hội đã tích cực xây dựng và mở rộng mối quan hệ với một số bệnh viện trên cả nước: Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Phụ Sản TW, Bệnh viện Nhi TW, Viện Huyết học Truyền máu TW, Bệnh viện Mắt TW, Bệnh viện Chợ Rẫy để gửi sinh viên công tác xã hội xuống thực hành/thực tập tại các cơ sở này. Đây cũng nét đào tạo đặc thù của Nhà trường khi sinh viên được thực hành/thực tập công tác xã hội tại các cơ sở y tế. Theo ý kiến của tất cả giảng viên Bộ môn công tác xã hội và Trưởng Phòng công tác xã hội của Phạm Tiến Nam 74 một số bệnh viện tham gia vào nghiên cứu này thì Nhà trường có nhiều điều kiện thuận lợi và biết cách tạo lập, duy trì mạng lưới thực hành/thực tập công tác xã hội. “Bộ môn công tác xã hội là đơn vị điều phối mã ngành cử nhân công tác xã hội của Nhà trường. Các thầy/cô trong Bộ môn rất uy tín, làm việc có trách nhiệm khi gửi sinh viên xuống dưới đây thực hành/thực tập công tác xã hội. Ngoài ra, Bộ môn cũng hay mời chúng tôi tham gia các Hội thảo khoa học quốc gia, Hội thảo lấy ý kiến của chuyên gia và phản biện đề cương môn học/bài học, tài liệu. Do đó, mối quan hệ của chúng tôi với Nhà trường, Bộ môn công tác xã hội là khá gắn kết với nhau” (PVS_05_Trưởng Phòng Công tác xã hội). Ngoài ra, hầu hết các ý kiến cho rằng quy trình hướng dẫn thực hành/thực tập công tác xã hội của Nhà trường là khá rõ ràng và cụ thể. Điều này đã tạo ra sự thống nhất trong cách hướng dẫn giữa các giảng viên với nhau, giữa cán bộ kiểm huấn dưới cơ sở và cách thực hành giữa các sinh viên với nhau. “Theo đúng quy trình của Nhà trường thì Bộ môn chúng tôi lần lượt phải thông qua Hội đồng khoa học Nhà trường: đề cương môn học, đề cương bài học, tài liệu hướng dẫn/training package của các môn thực hành/thực tập công tác xã hội. Các đề cương và tài liệu hướng dẫn này được 02 phản biện và Hội đồng khoa học Nhà trường đóng góp khá kĩ lưỡng và một cách cẩn thận. Trên cơ sở đó, Bộ môn chúng tôi nghiêm túc chỉnh sửa lại và giải trình phản biện. Chúng tôi xây dựng các môn học thực hành/thực tập này dựa trên chuẩn đầu ra và chỉ tiêu tay nghề của chương trình cử nhân công tác xã hội. Nên giảng viên, và sinh viên dễ dàng thực hành dựa trên tài liệu biên soạn này” (PVS_01_Giảng viên Bộ môn Công tác xã hội). Tuy nhiên, Nhà trường cũng gặp không ít những khó khăn về nguồn nhân lực ở trường và ở dưới bệnh viện tham gia hướng dẫn sinh viên công tác xã hội thực hành/thực tập công tác xã hội. Hiện nay, Trường Đại học Y tế công cộng có 04 giảng viên của Bộ môn công tác xã hội tham gia hướng dẫn chính thực hành/thực tập công tác xã hội cho 04 khóa đào tạo. Điều này đã gây ra những áp lực và khối lượng công việc lớn cho các thầy/cô trong Bộ môn công tác xã hội. Trong khi đó, hầu hết cán bộ kiểm huấn/hướng dẫn sinh viên thực hành/thực tập dưới bệnh viện chưa được đào tạo bài bản về công tác xã hội. Do đó, có thể phần nào ảnh hưởng đến chất lượng thực hành/thực tập công tác xã hội cho sinh viên. “Như tôi được biết, hầu hết cán bộ/nhân viên của Phòng/Tổ công tác xã hội tại một số bệnh viện được đào tạo chuyên ngành khoa học sức khỏe. Sau đó, được phân công nhiệm vụ sang Phòng/tổ công tác xã hội. Trong khi đó, đội ngũ này chưa có nhiều cơ hội được tập huấn kiến thức chuyên môn về công tác xã hội trong bệnh viện. Ở nước ngoài như Philippines, Singapore, cán bộ hướng dẫn thực hành công tác xã hội cho sinh viên tại bệnh viện phải được đào tạo bài bản về công tác xã hội và được cấp chứng chỉ hành nghề. Trong thời gian tới, Trường Đại học Y tế công cộng cần ký hợp đồng một cách chính thức với một số cơ sở đào tạo để hướng dẫn thực hành/thực tập tốt hơn cho sinh viên. Theo tôi, chính giảng viên Bộ môn công tác xã hội sẽ đứng ra tập huấn cho đội ngũ này”. (PVS_Lãnh đạo Vụ tổ chức cán bộ, Bộ Y tế). 2.4. Tài liệu học tập Ngay từ khi xây dựng đề án mở mã ngành cử nhân công tác xã hội, Ban Giám hiệu Nhà trường đã có chủ trương sử dụng các tài liệu/giáo trình công tác xã hội sẵn có từ một số cơ sở đào tạo công tác xã hội lâu năm và có uy tín như Trường Đại học Lao động – Xã hội, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn. Một số môn học liên quan đến kiến thức y khoa cơ bản thì sử dụng tài liệu sẵn có trước đây của Nhà trường. Nhà trường tập trung biên soạn tài liệu/giáo trình công tác xã hội trong bệnh viện và công tác xã hội trong chăm sóc sức khỏe với một số nhóm đối tượng đặc thù. Những tài liệu này còn khá mới, chưa được biên soạn một cách chính thống tại Việt Nam. Kể từ năm 2017 đến nay, Vụ tổ chức cán bộ - Bộ Y tế thường giao Thực trạng đào tạo cử nhân công tác xã hội tại trường Đại học Y tế công cộng: một số khuyến nghị 75 nhiệm vụ cho Trường Đại học Y tế công cộng biên soạn tài liệu công tác xã hội trong bệnh viện (Dành cho người làm công tác xã hội trong bệnh viện) cũng như biên soạn các giáo trình trong chương trình cử nhân công tác xã hội. Hiện nay, một số tài liệu/giáo trình đã được Bộ môn công tác xã hội hoàn thành việc biên soạn như: Công tác xã hội trong bệnh viện, Quản lí trường hợp trong bệnh viện, Tham vấn tâm lí trong bệnh viện, Hướng dẫn thực hành/thực tập công tác xã hội, và Truyền thông trong công tác xã hội. Những tài liệu này rất có giá trị và phục vụ hiệu quả cho việc giảng dạy trong chương trình cử nhân công tác xã hội của Nhà trường. Sinh viên dễ dàng tiếp cận những tài liệu này trên Trung tâm thông tin thư viện hoặc từ phía giảng viên. “Hàng năm, Bộ môn công tác xã hội mời chúng tôi tham gia biên soạn tài liệu và giáo trình liên quan đến công tác xã hội trong bệnh viện. Chúng tôi làm việc nhóm với các thầy/cô để thống nhất đề cương môn học/bài học và tham gia trực tiếp biên soạn tài liệu/giáo trình. Do đó, các tài liệu/giáo trình đảm bảo được tính lí luận và thực tiễn cao, phù hợp với nhiệm vụ của nhân viên công tác xã hội trong bệnh viện hiện nay” (PVS_04_Trưởng Phòng Công tác xã hội). “Trường Đại học Y tế công cộng là hạt nhân của Bộ Y tế trong việc biên soạn tài liệu/giáo trình về công tác xã hội trong bệnh viện. Tôi thấy các tài liệu được biên soạn một cách nghiêm túc, có sự tham gia phối hợp với một số bệnh viện trên toàn quốc. Trong thời gian tới, Bộ Y tế vấn tiếp tục phối hợp với Nhà trường để biên soạn các tài liệu/giáo trình chuyên sâu, đặc biệt công tác xã hội trong chăm sóc sức khỏe với một số nhóm đối tượng đặc thù tại bệnh viện và tổ chức các khóa đào tạo tập huấn để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực công tác xã hội trong y tế” (PVS_Lãnh đạo Vụ tổ chức cán bộ, Bộ Y tế). Thực tế hiện nay, Trung tâm thông tin thư viện Nhà trường và các giảng viên trong Khoa Khoa học xã hội và Hành vi rất tích cực tìm kiếm và đặt mua các tài liệu tham khảo công tác xã hội trong y tế bằng Tiếng Anh. Tuy nhiên, sinh viên công tác xã hội chưa thực sự quan tâm và tìm đọc các tài liệu tham khảo này do trình độ Tiếng Anh của các em còn rất hạn chế. Ngoài ra, các mô hình công tác xã hội trong bệnh viện ở nước ngoài từ tài liệu tham khảo chưa thể áp dụng tại Việt Nam đến thời điểm hiện tại. Bởi lẽ, giữa Việt Nam và các quốc gia có sự khác biệt về bối cảnh, văn hóa, hệ thống quản lí bệnh viện cũng như sự phát triển Nghề công tác xã hội trong bệnh viện. Một số kết quả nghiên cứu trước đây cũng đã đề cập tới việc tài liệu công tác xã hội nước ngoài khá phong phú nhưng chưa được Việt hóa và khó áp dụng trong bối cảnh tại Việt Nam [4]. “Bộ môn công tác xã hội cũng đã tích cực tìm kiếm các tài liệu quốc tế về công tác xã hội trong bệnh viện. Tuy nhiên, chúng tôi chỉ đọc để tham khảo mô hình, cách thực hiện và xu thế phát triển Nghề công tác xã hội trong bệnh viện của một số quốc gia phát triển như Úc, Mỹ, Singapore. Chứ thực tế, mô hình công tác xã hội trong bệnh viện ở một số quốc gia chưa thể áp dụng ở Việt Nam lúc này” (PVS_03_Giảng viên Bộ môn Công tác xã hội). 2.5. Khuyến nghị Nghiên cứu đưa ra một số khuyến nghị như sau để nâng cao chất lượng đào tạo cử nhân công tác xã hội tại Trường Đại học Y tế công cộng: - Đối với chuẩn đầu ra và khung chương trình đào tạo: + Các giảng viên tham gia giảng dạy trong chương trình cần giới thiệu chuẩn đầu ra của môn học, gắn kết với chuẩn đầu ra chung của chương trình đào tạo. + Cần tăng cường thời lượng các môn thực hành/thực tập công tác xã hội. - Đối với đội ngũ giảng viên tham gia giảng dạy trong chương trình: + Đội ngũ giảng viên tham gia giảng dạy các môn học liên quan đến công tác xã hội và công tác xã hội trong chăm sóc sức khỏe cần có thời gian đi kiến tập bệnh viện hàng năm để có kinh nghiệm thực tế. Phạm Tiến Nam 76 + Đội ngũ giảng viên tham gia giảng dạy các môn học liên quan đến y học cơ bản cần tham gia tập huấn các khóa học ngắn hạn về công tác xã hội và công tác xã hội trong bệnh viện. - Đối với mạng lưới thực hành/thực tập công tác xã hội: + Cần huy động sự tham gia của giảng viên trong Khoa Khoa học Xã hội và Hành vi vào hoạt động hướng dẫn thực hành/thực tập công tác xã hội (bên cạnh giảng viên Bộ môn công tác xã hội là nòng cốt hướng dẫn chính). + Nhà trường cần tổ chức lễ ký kết hợp tác toàn diện giữa Trường Đại học Y tế công cộng với cơ sở thực hành về công tác xã hội trong bệnh viện. + Nhà trường cần tổ chức các khóa đào tạo tập huấn để nâng cao trình độ chuyên môn và khả năng hướng dẫn thực hành của cán bộ/nhân viên tại bệnh viện. - Đối với tài liệu học tập: + Cần biên soạn các tài liệu chuyên sâu về công tác xã hội trong chăm sóc sức khỏe với một số nhóm đối tượng đặc thù trong thời gian tới. + Cần lựa chọn tài liệu quốc tế về công tác xã hội trong bệnh viện một cách phù hợp để giới thiệu tới sinh viên tham khảo. 3. Kết luận Nghiên cứu đã mô tả thực trạng đào tạo cử nhân công tác xã hội định hướng trong bệnh viện tại Trường Đại học Y tế công cộng. Kết quả nghiên cứu cho thấy, đào tạo cử nhân công tác xã hội đang được thực hiện theo đúng quy định của Nhà trường và Bộ Giáo dục – Đào tạo, góp phần đáp ứng nguồn nhân lực công tác xã hội trong ngành y tế. Tuy nhiên, vẫn còn có những khó khăn và thách thức trong quá trình triển khai chương trình đào tạo. TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Đại học Y tế công cộng, 2019. Đánh giá về hệ thống công tác xã hội trong bệnh viện tại Việt Nam. Đại học Y tế công cộng: Hà Nội. [2] Nam, P.T., et al., 2020. Social Work Services at Dakto District Health Center, Kon Tum Province, Vietnam: Challenges and Policy Recommendations. Social Work in Public Health: p. 1-14. [3] Đại học Y tế công cộng, 2020. Giới thiệu về chương trình cử nhân công tác xã hội định hướng trong bệnh viện tại Đại học Y tế công cộng. [cited 2020 mùng 5 tháng 1]; Available from: https://dtdh.huph.edu.vn/vi/node/7538. [4] Thi Thai Lan, N., R. Hugman, and C. Briscoe, 2010. Moving towards an ‘indigenous’ Social Work education in Vietnam. Social work education. 29(8): p. 843-854. [5] Nguyen, H.T., et al., 2020. Social work field education in Vietnam: Challenges and recommendations for a better model. International Social Work: p. 0020872820930264. [6] Nam, P.T., 2020. Một số đề xuất về chuẩn đầu ra và các tiêu chí của chương trình cử nhân công tác xã hội định hướng trong bệnh viện tại Trường Đại học Y tế công cộng. Tâm lí học Việt Nam, (10-2020). [7] Phạm Tiến Nam, L.T.H., Bùi Thị Thu Hà, 2019. Tài liệu công tác xã hội trong bệnh viện (Dành cho người làm công tác xã hội trong bệnh viện). Nxb Lao động - Xã hội, Hà Nội. [8] Bộ Giáo dục và Đào tạo, 2010. Thông tư Số: 10/2010/TT-BGDĐT ban hành chương trình khung giáo dục đại học ngành Công tác xã hội trình độ đại học, cao đẳng. [cited 2010 5/1]; Available from: https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Giao-duc/Thong-tu-10-2010-TT- Thực trạng đào tạo cử nhân công tác xã hội tại trường Đại học Y tế công cộng: một số khuyến nghị 77 BGDDT-Chuong-trinh-khung-giao-duc-dai-hoc-nganh-Cong-tac-xa-hoi-trinh-do-dai-hoc- cao-dang-102615.aspx. [9] Trường Đại học Y tế công cộng, 2020. Giới thiệu về Khoa Khoc học Xã hội và Hành vi. [cited 2002 5/1]; Available from: https://khxh.huph.edu.vn/. ABSTRACT Status of training a bachelor degree in hospital social work at the Hanoi University of Public Health: Some recommendations Pham Tien Nam Social Work Department, Hanoi University of Public Health Training a bachelor degree in hospital social work plays an important role in improving the quality of human resources on social work in the health sector. The objective of the study was to describe the status of training a bachelor degree in hospital social work at the Hanoi University of Public Health and to give a number of recommendations. This was a cross-sectional study, through collection of secondary data and qualitative research (09 in-depth interviews, 03 focus group discussions). The research results showed that the outcome standards and curriculum framework are logical and appropriate, clearly showing the training program of hospital social work. Faculty members have appropriate professional qualifications, diversified teaching methods, enthusiasm, fairness and equality with learners. The network of social work practice/internships is diversified in large-scale hospitals. The hospital social work materials/textbooks have been compiled for instruction in the training program. The study also pointed out some difficulties in the status of training a bachelor degree in hospital social work at the Hanoi University of Public Health and proposed some recommendations to improve the quality of the training program in the future. Keyword: Training, a bachelor degree in hospital social work, Hanoi University of Public Health.