Thực trạng mô hình quản lý điện nông thôn tỉnh Hà Tây

µ doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. Nh­îc ®iÓm cña c¸c lo¹i h×nh nµy lµ do kinh doanh ®iÖn lµ mét lo¹i h×nh kinh doanh cÇn cã chuyªn m«n cao, vèn bá ra lín, thu håi vèn chËm, mµ c¸c c«ng ty t­ nh©n hÇu nh­ cã sè vèn rÊt Ýt ái, viÖc ®Çu t­ cho söa ch÷a, b¶o d­ìng, ®Çu t­ c¶i t¹o n©ng cÊp l­íi ®iÖn hÇu nh­ kh«ng cã. Riªng c«ng ty cæ phÇn cßn cã thªm nh­îc ®iÓm lµ viÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ cßn l¹i cña l­êi ®iÖn rÊt khã kh¨n. Tuy nhiªn trong thêi gian tíi Hµ T©y nªn t×m ra c¸c biÖn ph¸p ®Ó cã thÓ ph¸t triÓn c¸c m« hinh nµy, bëi v× c¸c m« h×nh nh­ c«ng ty TNHH, c«ng ty cæ phÇn, doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi nÕu ®­îc tæ chøc tèt cã thÓ huy ®éng ®­îc mét sè vèn rÊt lín ë c¸c tæ chøc kh¸c vµ cña nh©n d©n. M« h×nh ®¹i lý b¸n lÎ ®iÖn HiÖn nay, viÖc c¸c c«ng ty ®iÖn lùc b¸n ®iÖn trùc tiÕp ®Õn tÊt c¶ c¸c hé d©n n«ng th«n lµ kh«ng thÓ thùc hiÖn ®­îc. Tuy vËy, kh«ng thÓ kh«ng chuÈn bÞ c¸c tiÒn ®Ò cÇn thiÕt ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc chuyÓn giao viÖc qu¶n lý vÒ c¸c c«ng ty ®iÖn lùc trong ®iÒu kiÖn l©u dµi. ë Hµ T©y, C«ng ty §iÖn lùc Hµ T©y ®ang chuÈn bÞ tiÕp nhËn l­íi ®iÖn cña mét sè x· lµng nghÒ, vµ sÏ thùc hiÖn m« h×nh ®¹i lý b¸n lÎ ®iÖn n¨ng. V× vËy Hµ T©y cÇn tham kh¶o kinh nghiÖm cña mét sè tØnh ®· thÝ ®iÓm. M« h×nh ®¹i lý b¸n lÎ ®iÖn ®· ®­îc thÝ ®iÓm ë mét sè tØnh ®ång b»ng nam bé. Nh×n chung ho¹t ®«ngj cña c¸c lo¹i ®¹i lý ®ang thÝ ®iÓm lµ rÊt tèt. Nh©n viªn ®¹i lý nhiÖt t×nh, lµm viÖc cã tr¸ch nhiÖm. Sè ho¸ ®¬n tån thu lµ rÊt nhá. Trªn thùc tÕ c¸c ®¹i lý ®· tù øng tiÒn nép cho ®iÖn lùc víi sè ho¸ ®¬n tån thu ®Ó h­ëng thªm tiÒn th­ëng, v× vËy ®iÖn lùc kh«ng bÞ tån thu vµ ®¹i lý còng vÉn thu ®­îc c¸c ho¸ ®¬n tån thu vµo th¸ng kÕ tiÕp. Nh©n viªn ®¹i lý mong muèn ®­îc ®iÖn lùc tiÕp tôc båi huÊn thªm c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ kü thuËt ®iÖn n¨ng. ChÝnh quyÒn vµ nh©n d©n c¸c ®Þa ph­¬ng rÊt ñng hé m« h×nh ®¹i lý v× thùc chÊt c¸c hé d©n trong x· vÉn ®­îc ngµnh ®iÖn qu¶n lý trùc tiÕp nªn kh«ng ph¶i chÞu gi¸ ®iÖn cao so víi c¸c d¹ng m« h×nh qu¶n lý trung gian kh¸c. KÕt qu¶ ph©n tÝch ë mét sè tØnh nh­ Sãc Tr¨ng, Kiªn Giang cho thÊy víi mét x· cã kho¶ng 2000 kh¸ch hµng sö dông ®iÖn, nÕu ¸p dông m« h×nh ®¹i lý b¸n lÎ, ngµnh ®iÖn cã thÓ tiÕt kiÖm ®­îc mçi n¨m tõ 40 triÖu ®ång ®Õn 70 triÖu ®ång cho x· so víi m« h×nh §iÖn ly qu¶n lý trùc tiÕp. Thï lao cho ®¹i lý chiÕm kho¶ng 3,7% ®Õn 5,7% doanh thu. Tû lÖ% cña thï lao trªn doanh thu víi mét ®iÖn lùc hoÆc c«ng ty ®iÖn lùc sÏ gi¶m xuèng nÕu ¸p dông réng r·i m« h×nh ®¹i lý cho nhiÒu x· v× víi nh÷ng x· ph¸t triÓn th× tû lÖ nµy cã gi¸ trÞ thÊp h¬n. kinh nghiÖm b­íc ®Çu cho thÊy, quy m« ®¹i lý kh«ng nªn qu¸ lín. Trªn ®Þa bµn mét x· cã thÓ tæ chøc tõ mét ®Õn ba ®¹i lý ®Ó t¨ng tÝnh c¹nh tranh. Tuy nhiªn møc doanh thu cho mét ®¹i lý kh«ng nªn v­ît qu¸ 50 triÖu ®ång/th¸ng, thËm chÝ cã thÓ quy ®Þnh ë møc thÊp h¬n. Quy m« ®¹i lý nhá cã nh­îc ®iÓm lµ ph¶i tæ chøc nhiÒu ®¹i lý, t¨ng ®Çu mèi qu¶n lý cho ®iÖn lùc, nh­ng l¹i cã nh÷ng ­u ®iÓm c¬ b¶n nh­ sau: Møc ký quü thÕ chÊp kh«ng lín nªn dÔ tuyÓn chän ®­îc nh©n viªn ®¹i lý lµ ng­êi ®Þa ph­¬ng. ®¹i lý quy m« nhá, cã ®é rñi ro thÊp vÒ nhiÒu mÆt. Trong tr­êng hîp cã rñi ro, §iÖn lùc dÔ dµng kh¾c phôc. MÆt kh¸c, tr¸nh ®­îc t×nh tr¹ng ®¹i lý lµ d¹ng cai thÇu, lµm cho nh©n viªn trùc tiÕp cña ®¹i lý kh«ng nhiÖt t×nh vµ thiÕu tinh thÇn tr¸ch nhiÖm víi c«ng viÖc ®­îc giao, v× møc thu nhËp thÊp. Quy m« ®¹i lý lín cã ­u ®iÓm lµ t¹o thuËn lîi cho ®iÖn lùc trong qu¶n lý, nh­ng l¹i cã nh­îc ®iÓm nh­: Chñ ®¹i lý ph¶i lµ nh÷ng ng­êi giµu trong x· hoÆc lµ nh÷ng ng­êi cã tiÒn tõ ®Þa bµn kh¸c ®Õn v× møc thÕ chÊp cao. §¹i lý lín th× ®é rñi ro lín, ®iÖn lùc khã kh¨n h¬n trong viÖc kh¾c phôc hËu qu¶. §¹i lý sÏ chuyÓn thµnh h×nh thøc cai thÇu kÐm hiÖu qu¶ nh­ ®· ph©n tÝch ë trªn. ¦u tiªn tuyÓn chän ng­êi c­ tró trªn ®Þa bµn x· lµm ®¹i lý lµ rÊt cã lîi v× hä th«ng th¹o ®Þa bµn, hiÓu râ tËp qu¸n sinh ho¹t vµ t©m lý ng­êi d©n sö dông ®iÖn trong khu vùc, do ®ã viÖc ®i l¹i, ghi thu tiÒn ®iÖn vµ kiÓm tra ph¸t hiÖn c¸c vi ph¹m sö dông ®iÖn ®­îc dÔ dµng. Ngoµi ra cßn gióp t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho lao ®éng t¹i chç, vµ §iÓn lùc dÔ nhËn ®­îc sù ®ång t×nh ñng hé cña chÝnh quyÒn vµ nh©n d©n trong x·. ChÝnh v× vËymµ nªn ¸p dông h×nh thøc tuyÓn chän ®¹i lý trªn c¬ së chµo gi¸ c¹nh tranh ®Ó gi¶m chi phÝ thï lao ®Õn møc hîp lý, phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ t¹i ®Þa ph­¬ng dùa trªn c¬ së nh÷ng ng­êi tham gia tuyÓn chän ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu c¬ b¶n vÒ tr×nh ®é, n¨ng lùc, t­ c¸ch ®¹o ®øc, møc thÕ chÊp… ChØ nªn ¸p dông h×nh thøc thÕ chÊp b»ng ký quü tiÒn mÆt t¹i ng©n hµng kh«ng qu¸ lín v× nÕu kh«ng, ng­êi d©n t¹i c¸c x· khã cã kh¶ n¨ng ®¸p øng. Ngoµi ra, còng lµ ®Ó tr¸nh rñi ro, nguy hiÓm cho nh©n viªn ®¹i lý khi mang mét sè tiÒn lín trªn ®­êng tíi nép cho ®iÖn lùc ë ®Þa bµn n«ng th«n réng, v¾ng vÎ. Cã thÓ quy ®Þnh møc thÕ chÊp nhá h¬n 30 triÖu ®ång. Trong tr­êng hîp møc ký quü thÕ chÊp nhá h¬n doanh thu mét th¸ng cña khu vùc giao cho ®¹i lý th× ¸p dông h×nh thøc giao ho¸ ®¬n cho ®¹i lý lµm nhiÒu lÇn trong mét th¸ng. Sè lÇn giao ho¸ ®¬n tuú theo ®iÒu kiÖn cô thÓ cña mçi ®¹i lý mµ ®iÖn lùc sÏ quy ®Þnh. Gi¸ trÞ mét lÇn giao ho¸ ®¬n tèi ®a chØ b»ng møc tiÒn ký quü cña ®¹i lý. ChØ sau khi ®¹i lý nép tiÒn ®iÖn cña ®ît tr­íc ®¹t tû lÖ thu rãc trªn 90% th× míi giao ho¸ ®¬n ®ît kÕ tiÕp. C«ng t¸c quyÕt to¸n ®­îc thùc hiÖn ngay sau mçi lÇn giao hãa ®¬n vµ thªm mét lÇn tæng hîp vµo cuèi th¸ng. TiÒn ký quü cña §¹i lý ®­îc gi÷ ë mét sè ng©n hµng uy tÝn do §iÖn lùc quy ®Þnh. Kh«ng nªn chän nhiÒu ng©n hµng vµ chØ ký göi tËp trung ë Héi së Ng©n hµng tØnh n»m ë thµnh phè, thÞ x· ®Ó tiÖn cho viÖc qu¶n lý vµ giao dÞch. Tuy §iÖn lùc n¾m gi÷ sæ tiÕt kiÖm vµ ®¬n tù nguyÖn ký quü cña ®¹i lý, nh­ng §iÖn lùc ph¶i tho¶ thuËn víi ng©n hµng b»ng biªn b¶n ®Ó ®¶m b¶o tr¸ch nhiÖm cña ng©n hµng kh«ng cho ®¹i lý rót tiÒn gèc ký quü nÕu kh«ng cã tho¶ thuËn cña §iÖn lùc. TiÒn ký quü cña ®¹i lý nªn lµ h×nh thøc göi tiÕt kiÖm cã kú h¹n nh­ng cã thÓ rót ra tr­íc kú h¹n khi cÇn thiÕt. Víi h×nh thøc göi cã kú h¹n sÏ cã ®­îc møc l·i suÊt cao, ®¶m b¶o quyÒn lîi cho ®¹i lý. Tuy n»m trong ®¹i bµn cña ®¹i lý nh­ng ®èi víi nh÷ng kh¸ch hµng lín, kh¸ch hµng cã ho¸ ®¬n ph©n kú, §iÖn lùc vÉn qu¶n lý trùc tiÕp mµ kh«ng giao cho ®¹i lý ®Ó tr¸nh c¸c hiÖn t­îng tiªu cùc. §iÖn lùc ph¶i cã kÕ ho¹ch kiÓm tra, phóc tra ®Þnh kú vµ ®ét xuÊt víi khu vùc giao cho ®¹i lý. Cã kÕ ho¹ch ho¸n ®æi kh©u ghi ®iÖn kh¸ch hµng ®Ó kiÓm tra, chèng tiªu cùc. Riªng kh©u thu tiÒn ®iÖn th× cÇn cè ®Þnh sè kh¸ch hµng, sÏ cã nhiÒu thuËn lîi nhê nh©n viªn ®¹i lý th«ng thuéc ®Þa bµn vµ cã quan hÖ mËt thiÕt víi kh¸ch hµng trong x·… §iÖn lùc ph¶i cã kÕ ho¹ch båi huÊn chuyªn m«n, nghiÖp vô cho c¸c ®¹i lý; chuÈn bÞ tr­íc c¸c tµi liÖu, gi¸o tr×nh ®Ó cÊp cho c¸c ®¹i lý, ®ång thêi cã ch­¬ng tr×nh båi d­ìng, tËp huÊn thªm trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng. §iÖn lùc lµm viÖc trùc tiÕp víi c¸c cÊp chÝnh quyÒn, c¸c ®oµn thÓ vµ nh©n d©n ë c¸c x·, c¸c khu vùc cã ®¹i lý ®Ó b¸o c¸o vµ bµn biÖn ph¸p phèi hîp gi¸m s¸t kiÓm tra. VËn ®éng chÝnh quyÒn, ®oµn thÓ vµ nh©n d©n ®Þa ph­¬ng tham gia gi¸m s¸t, kiÓm tra ho¹t ®éng cña c¸c ®¹i lý, th«ng b¸o cho §iÖn lùc nh÷ng biÓu hiÖn bÊt th­êng, nh÷ng thiÕu sãt, vi ph¹m cña nh©n viªn ®¹i lý ®Ó cã biÖn ph¸p chÊn chØnh kÞp thêi. Tuú theo sè l­îng vµ quy m« cña ®¹i lý trªn ®Þa bµn mµ §iÖn lùc cã ph­¬ng ¸n bè trÝ lùc l­îng dù phßng võa ®Ó ho¸n ®æi kh©u ghi ®iÖn nh»m môc ®Ých kiÓm tra ho¹t ®éng cña ®¹i lý, võa ®Ó thay thÕ ®¹i lý kh«ng hoµn thµnh nhiÖm vô ®­îc giao hoÆc gÆp hoµn c¶nh ®ét xuÊt, bÊt kh¶ kh¸ng. VÒ l©u dµi cÇn ph¶i trÝch khÊu hao TSC§ theo ®óng quy ®Þnh cña nhµ n­íc. HiÖn nay ë Hµ T©y møc trÝch khÊu hao TSC§ cßn tuú thuéc vµo rÊt nhiÒu yÕu tè vµ cã rÊt Ýt c¸c tæ chøc thùc hiÖn trÝch khÊu hao 10% nh­ Nhµ n­íc quy ®Þnh do l­íi ®iÖn cò n¸t nªn tæn thÊt rÊt cao, nÕu thùc hiÖn ®óng quy ®Þnh th× gi¸ ®éi lªn rÊt lín. Cho nªn gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy cÇn ph¶i gi¶i quyÕt ®­îc vÊn ®Ò tÝnh tæn thÊt ®iÖn n¨ng vµ ®Çu t­ c¶i t¹o l­íi ®iÖn. D­íi ®©y lµ mét sè biÖn ph¸p ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy. CÇn sö dông vèn hoµn tr¶ l­íi ®iÖn trung ¸p n«ng th«n ®óng môc ®Ých ®Ó gi÷ æn ®Þnh gi¸ ®iÖn n«ng th«n Ngay sau khi Liªn Bé Tµi chÝnh – Bé C«ng nghiÖp ban hµnh th«ng t­ 06/2002/TTLT/BCN-BTC ngµy 23/8/2001(thay thÕ th«ng t­ 04/1999/TTLT/BCN-BTC ngµy 27/8/1999) ®Ó thùc hiÖn ý kiÕn chØ ®¹o cña Thñ t­íng ChÝnh phñ t¹i kú häp Quèc Héi kho¸ IX vÒ giao nhËn vµ hoµn tr¶ vèn L§TANT. UBND tØnh, Héi ®ång ®Þnh gi¸ tµi s¶n L§TANT tØnh Hµ T©y ®· chØ ®¹o c¸c ngµnh liªn quan vµ c¸c huyÖn thÞ x· vµ hai bªn giao nhËn thùc hiÖn lËp hå s¬ hoµn tr¶ vèn khÈn tr­¬ng, ®ång bé, ®óng tr×nh tù vµ quy ®Þnh cña Nhµ n­íc. V× vËy ®Õn 25/10/2002, tØnh Hµ T©y ®· hoµn thµnh viÖc lËp hå s¬ hoµn tr¶ vèn cña 100% sè x· (286/286) trong diÖn ®­îc xÐt hoµn tr¶ vèn vµ ®· ®­îc Tæng c«ng ty §iÖn lùc ViÖt Nam kiÓm tra vµ chÊp thuËn hoµn tr¶ vèn ®Çu t­ cña HTX vµ vèn huy ®éng cña d©n theo gi¸ trÞ cßn l¹i cña c¸c c«ng tr×nh L§TANT víi sè vèn ®­îc hoµn tr¶ lín nhÊt c¶ n­íc (trªn 46 tû ®ång). Hµ T©y lµ tØnh ®Çu tiªn trong c¶ n­íc hoµn thµnh viÖc lËp hå s¬ vµ tiÕp nhËn vèn hoµn tr¶ vÒ ®Þa ph­¬ng, v­ît thêi gian theo kÕ ho¹ch ban ®Çu cña tØnh quy ®Þnh lµ 8 th¸ng. Tæng gi¸ trÞ tiÒn hoµn tr¶ vèn L§TANT ®· ®­îc Tæng c«ng ty §iÖn lùc ViÖt Nam, c«ng ty §iÖn lùc 1 chuyÓn toµn bé (100%) vÒ tØnh Hµ T©y ®Ó tr¶ cho 286 x· lµ 46.031.851.323®ång. Trong ®ã cã 1.703.919.270 ®ång vèn huy ®éng cña d©n vµ 44.327.932.053 ®ång lµ phÇn vèn ®Çu t­ cña HTX. §Ó chØ ®¹o, h­íng dÉn c¸c ®Þa ph­¬ng sö dông vèn hoµn tr¶ L§TANT ®óng môc ®Ých, ngµy 14/9/2001 UBND tØnh Hµ T©y ®· cã chØ thÞ sè 21/2001/CT-UB vµ ngµy 6/12/2001 Héi ®ång ®Þnh gi¸ tµi s¶n L§TANT tØnh Hµ T©y ®· cã h­íng dÉn cô thÓ vÒ viÖc thùc hiÖn hoµn tr¶ vµ sö dông vèn hoµn tr¶ L§TANT trªn ®Þa bµn tØnh Hµ T©y trong ®ã quy ®Þnh UBND x· chÞu tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶ vèn cho d©n vµ sö dông vèn hoµn tr¶ cña HTX vµ cña x·. Chñ tÞch H§ND x· gi¸m s¸t viÖc hoµn tr¶ vèn cho d©n vµ sö dông vèn ®­îc hoµn tr¶ cña x·. Ph­¬ng ¸n sö dông vèn hoµn tr¶ cña HTX x· do Ban chñ nhiÖm HTX x· x©y dùng, trªn c¬ së bµn b¹c d©n chñ víi d©n vµ do Héi nghÞ x· viªn quyÕt ®Þnh, ®ång thêi b¸o c¸o víi th­êng trùc §¶ng uû, Chñ tich, Phã chñ tÞch H§ND x· vµ UBND x·. Ph­¬ng ¸n sö dông vèn hoµn tr¶ ph¶i ­u tiªn cho c¶i t¹o l­íi ®iÖn h¹ ¸p ë ®Þa ph­¬ng vµ øng vèn x©y dùng tr¹m biÕn ¸p míi (cho ngµnh ®iÖn vay kh«ng tÝnh l·i ®Ó x©y dùng thªm TBA, sau 3 n¨m sÏ ®­îc ngµnh ®iÖn hoµn tr¶ ®Çy ®ñ). Yªu cÇu c¸c x· ph¶i kiÓm tra toµn bé l­íi ®iÖn h¹ ¸p vµ tËp trung mäi nguån vèn ®­îc hoµn tr¶ ­u tiªn c¶i t¹o, n©ng cÊp, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó gi¶m gÝa b¸n ®iÖn ®Õn hé d©n. UBND x· chÞu tr¸ch nhiÖm tr×nh UBND huyÖn, thÞ x· phª duyÖt c¸c ph­¬ng ¸n sö dông phÇn vèn ®­îc hoµn tr¶. Tõ cuèi n¨m 2001 sè tiÒn hoµn tr¶ cho c¸c x· ®· ®­îc Së Tµi chÝnh VËt gi¸ chuyÓn vÒ ng©n s¸ch c¸c huyÖn thÞ x·. Trong gÇn mét n¨m qua, 240 x· thuéc 14 huyÖn, thÞ x· ®· lËp ph­¬ng ¸n tr×nh UBND c¸c huyÖn, thÞ x· phª duyÖt vµ ®· sö dông 21,403tû ®ång (chiÕm 46,5% sè tiÒn ®­îc hoµn tr¶), trong ®ã cã 68 x· ®· tho¶ thuËn cho ngµnh ®iÖn vay ®Ó x©y dùng TBA víi sè tiÒn lµ:5,689tû ®ång (chiÕm 26,58% sè tiÒn ®· sö dông); sè tiÒn tr¶ nî cho viÖc x©y dùng c¸c c«ng tr×nh ®iÖn lµ: 4,231 tû ®ång (chiÕm19,77% sè tiÒn ®· sö dông); §· ®Çu t­ c¶i t¹o l­íi ®iÖn h¹ thÕ: 4,145 tû ®ång (chiÕm 19,37% sè tiÒn ®· sö dông); §· dïng vµo c¸c c«ng viÖc kh¸c ch­a ­u tiªn ®Ó ®Çu t­ c¶i t¹o n©ng cÊp l­íi ®iÖn h¹ ¸p hiÖn cã lµ: 7,337 tû ®ång (chiÕm 34,28% sè tiÒn ®· sö dông). Tæng sè tiÒn c¸c x· ch­a sö dông lµ: 24,628 ®ång (chiÕm 53,5% sè tiÒn ®­îc dù kiÕn sÏ dïng vµo c¸c c«ng viÖc kh¸c lµ: 2,892 tû ®ång. Cã 43 x· ë c¸c huyÖn: §an Ph­îng, Ch­¬ng Mü, Phó Xuyªn, Quèc Oai ch­a lËp ph­¬ng ¸n sö dông vµ dù kiÕn dïng vµo viÖc g× víi tæng sè tiÒn: 5,831 tû ®ång. Cã 20 x· ®· sö dông 100% sè tiÒn hoµn tr¶ vèn L§TANT vµo c¸c c«ng viÖc kh¸c vµ 5 x· dù kiÕn sÏ dïng sè tiÒn nµy vµo c¸c c«ng viÖc kh¸c mµ kh«ng sö dông cho viÖc c¶i t¹o l­íi ®iÖn h¹ ¸p cña x· trong khi nhu cÇu ®Çu t­ thùc sù lµ rÊt lín vµ cÊp thiÕt nh»m môc ®Ých gi÷ æn ®Þnh gi¸ c¶ b¸n ®iÖn sinh ho¹t kh«ng v­ît qu¸ gi¸ trÇn ChÝnh phñ quy ®Þnh sau khi Nhµ n­íc ®iÒu chØnh gi¸ b¸n bu«n ®iÖn n«ng th«n phôc vô môc ®Ých sinh ho¹t tõ 360 ®/KWh lªn 429®/KWh (bao gåm c¶ thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng) kÓ tõ ngµy 1/10/2002 nh­ng vÉn quy ®Þnh gi¸ b¸n lÎ ®Õn hé d©n n«ng th«n lµ <=700®/KWH. VÝ dô ë x· Tuy Lai huyÖn Mü §øc sè tiÒn ®­îc hoµn tr¶ lµ 281 triÖu ®ång th× x· ®· ®Çu t­ x©y dùng kªnh m­¬ng 150 triÖu, x©y dùng tr­êng häc 100 triÖu, cßn l¹i cã 31 triÖu ®Çu t­ cho tu söa l­íi ®iÖn h¹ thÕ cña x·. Theo b¸o c¸o cña c¸c tæ chøc qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n vµ qua ®iÒu tra kh¶o s¸t l­íi ®iÖn h¹ ¸p vµ tØnh h×nh qu¶n lý kinh doanh ®iÖn ë c¸c x·, thÞ trÊn cã gi¸ b¸n ®iÖn sinh ho¹t ®Õn hé trªn 630®/KWh cña §iÖn lùc Hµ T©y trong thêi gian qua cho thÊy tæn thÊt ®iÖn n¨ng thùc tÕ tÝnh trong kÕt cÊu gi¸ b¸n ®iÖn ®Õn hé cña c¸c x· cßn cao, phÇn l¬n l­íi ®iÖn h¹ ¸p (gåm c¸c ®­êng trôc, nh¸nh rÏ vµo hé d©n, c«ng t¬, trang thiÕt bÞ ®ãng c¾t vµ b¶o vÖ) cña c¸c x· kh«ng ®¶m b¶o tiªu chuÈn kü thuËt vËn hµnh vµ kinh doanh (d©y chuÈn…) dÉn ®Õn vËn hµnh kÐm an toµn, tæn thÊt ®iÖn n¨ng t¨ng cao (trung b×nh 15-20%, cao 30-40%, c¸ biÖt ®Õn 45% vµ chÊt l­îng ®iÖn xÊu (tæn thÊt ®iÖn ¸p lín). Qua qu¸ tr×nh sö dông l¹i kh«ng ®­îc b¶o d­ìng söa ch÷a th­êng xuyªn vµ c¶i t¹o n©ng cÊp lµm cho l­íi ®iÖn ngµy cµng xuèng cÊp. §©y lµ nguyªn nh©n chñ yÕu lµm cho chi phÝ tæn thÊt ®iÖn n¨ng cao dÉn tíi gi¸ b¸n ®iÖn cña c¸c x· nµy cßn cao. V× vËy ®Ó gi÷ æn ®Þnh gi¸ b¸n ®iÖn sinh ho¹t ®Õn hé d©n n«ng th«n ®¶m b¶o vÉn ë møc <=700®/KWh sau khi nhµ n­íc ®iÒu chØnh t¨ng gi¸ th× viÖc sö dông nguån vèn hoµn tr¶ L§TANT cho ®Çu t­ c¶i t¹o n©ng cÊp l­íi ®iÖn h¹ thÕ cña c¸c x· cÇn ®­îc c¸c ®Þa ph­¬ng quan t©m trong ®iÒu kiÖn nguån tÝch luü khÊu hao söa ch÷a lín tÝnh trong gi¸ b¸n ®iÖn cßn Ýt, viÖc huy ®éng nh©n d©n ë n«ng th«n ®ãng gãp ®Ó c¶i t¹o l­íi ®iÖn h¹ thÕ gÆp nhiÒu khã kh¨n. Tõ thùc tÕ sö dông vèn hoµn tr¶ L§TANT trong thêi gian qua, ®Ò nghÞ c¸c c¬ quan chøc n¨ng: Héi ®ång ®Þnh gi¸ tµi s¶n L§TANT, Së Tµi chÝnh VËt gi¸, Së c«ng nghiÖp, UBND c¸c huyÖn thÞ x·,… t¨ng c­êng kiÓm tra gi¸m s¸t, t¨ng c­êng chØ ®¹o kiÓm tra, c¸c tæ chøc ®oµn thÓ quÇn chóng vµ nh©n d©n ®Þa ph­¬ng gi¸m s¸t chÆt chÏ viÖc sö dông nguån vèn hoµn tr¶ L§TANT ®óng môc ®Ých, chèng tiªu cùc, ­u tiªn sö dông cho viÖc c¶i t¹o l­íi ®iÖn h¹ ¸p ®Ó ®¶m b¶o an toµn, gi¶m tæn thÊt ®iÖn n¨ng vµ gi÷ æn ®Þnh gi¸ b¸n ®iÖn ®Õn hé d©n n«ng th«n kh«ng v­ît qu¸ gi¸ trÇn ChÝnh phñ quy ®Þnh lµ 700®/KWh. 2.1 CÇn x©y dùng c«ng thøc x¸c ®Þnh chi phÝ tæn thÊt ®iÖn n¨ng tÝnh trong gi¸ b¸n ®iÖn ®Õn hé d©n ë n«ng th«n phï hîp. Víi møc gi¸ trÇn Nhµ n­íc ®­a ra lµ 700®/KWh, trong khi møc b¸n bu«n lµ 429® (tr­íc kia lµ 360®) th× viÖc trÝch khÊu hao 10% theo quy ®Þnh lµ rÊt khã kh¨n cho c¸c tæ chøc kinh doanh ®iÖn. Trªn thùc tÕ theo c¸c sè liÖu b¸o c¸o th× tæn thÊt ®iÖn n¨ng chiÕm mét phÇn lín chi phÝ cÊu thµnh gi¸ ®iÖn, ®iÒu nµy ¶nh h­ëng lín ®Õn møc trÝch khÊu hao, trong khi ®ã c¸c tæ chøc kinh doanh ®iÖn mét phÇn thiÕu do chuyªn m«n, phÇn v× cè t×nh tÝnh sai møc tæn thÊt, cho møc tæn thÊt lªn rÊt cao ®Ó t¨ng gi¸ b¸n ®iÖn. Tr­íc t×nh h×nh trªn, tØnh Hµ T©y cÇn x©y dùng mét c«ng thøc tÝnh tæn thÊt sao cho phï hîp, b¾t buéc c¸c tæ chøc ph¶i thùc hiÖn. Tuy nhiªn, míi cã rÊt Ýt tµi liÖu ®Ò cËp tíi viÖc x©y dùng biÓu thøc to¸n häc tæng qu¸t gióp cho viÖc x¸c ®Þnh thuËn tiÖn, nhanh chãng vµ chÝnh x¸c chi phÝ tæn thÊt ®iÖn n¨ng tÝnh trong gÝa b¸n ®iÖn vµ mèi quan hÖ gi÷a gi¸ mua bu«n cña ngµnh ®iÖn vµ tæn thÊt ®iÖn n¨ng thùc tÕ víi chi phÝ tæn thÊt ®iÖn n¨ng tÝnh trong gi¸ b¸n ®iÖn ®Õn hé d©n ë n«ng th«n. Sau khi tham kh¶o mét sè bµi b¸o vµ hái ý kiÕn cña c¸c kü s­ ®iÖn, em xin ®Ò cËp ®Õn c¸ch tÝnh chi phÝ tæn thÊt ®iÖn n¨ng mµ kü s­ NguyÔn §¨ng Th¾ng (Phã tr­ëng chi nh¸nh ®iÖn lùc Phó Xuyªn, Hµ T©y) ®­a ra. Bµi to¸n thùc tÕ Gi¶ sö mçi th¸ng, HTX mua bu«n 10000kWh cña ngµnh ®iÖn víi gi¸ 360 ®/kWh, sau ®ã tæ chøc b¸n lÎ ®Õn hé d©n phôc vô cho sinh ho¹t th×: Sè tiÒn ph¶i tr¶ cho ngµnh ®iÖn lµ: 10000kWh x 360 ®/kWh = 3.600.000 ® NÕu kh«ng cã tæn thÊt ®iÖn n¨ng th× l­îng ®iÖn n¨ng b¸n ®­îc cho c¸c hé dïng ®iÖn trong x· ®óng b»ng l­îng ®iÖn mua bu«n cña ngµnh ®iÖn, tøc lµ 10.000 kWh. Nh­ng v× cã tæn thÊt ®iÖn n¨ng, gi¶ thiÕt lµ 20%, nªn thùc tÕ l­îng ®iÖn n¨ng b¸n ®Õn hé chØ cßn lµ 80%, tøc lµ: Ab = 10.000 kWh x 80% = 8.000 kWh Nh­ vËy ®Ó tr¶ ®ñ sè tiÒn 3.600.000 ®ång cho ngµnh ®iÖn, ch­a kÓ ®Õn c¸c chi phÝ kh¸c th× gi¸ b¸n ®iÖn ®Õn hé ph¶i lµ: ®ång/8.0000kWh = 450 ®/kWh Nh­ vËy chi phÝ tæn thÊt ®iÖn n¨ng (sè tiÒn bÞ mÊt m¸t do tæn thÊt ®iÖn n¨ng) cho 1 kWh ®iÖn sinh ho¹t lµ: 450 ®/kWh – 360 ®/kWh = 90 ®/kWh X©y dùng biÓu thøc tæng qu¸t b»ng c«ng thøc to¸n häc. Gi¶ sö mét x· mua ®iÖn cña ngµnh ®iÖn trong mét th¸ng víi s¶n l­îng lµ Am kWh víi gi¸ mua lµ Gm. Khi ®ã tiÒn ph¶i tr¶ ngµnh ®iÖn lµ: Tm = Am x Gm NÕu kh«ng cã tæn thÊt ®iÖn n¨ng th× l­îng ®iÖn n¨ng b¸n ®­îc cho c¸c hé dïng ®iÖn trong x· lµ Ab = Am Nh­ng v× cã tæn thÊt ®iÖn n¨ng DA nªn thùc tÕ chóng ta chØ b¸n ®­îc l­îng ®iÖn n¨ng lµ: Ab = Am - DA (kWh) Khi ®ã gi¸ b¸n ®iÖn ®Õn hé (ký hiÖu lµ Gb) ph¶i t¨ng lªn b»ng gi¸ mua cña ngµnh ®iÖn céng víi chi phÝ tæn thÊt lµ: Gb = Gm + GD Trong ®ã, Gm lµ gi¸ mua cña ngµnh ®iÖn (®/kWh). GD lµ chi phÝ tæn thÊt ®iÖn n¨ng tÝnh theo ®/kWh. Khi chØ xÐt tíi chi phÝ tæn thÊt ®iÖn n¨ng, mµ ch­a tÝnh tíi c¸c chi phÝ kh¸c trong qu¸ tr×nh qu¶n lý kinh doanh ®iÖn tõ c«ng t¬ tæng cña tr¹m biÕn ¸p ®Õn c«ng t¬ c¸c hé d©n th×: Sè tiÒn thu ®­îc theo gi¸ b¸n Gb víi gi¸ s¶n l­îng Ab lµ Tb =Ab x Gb ph¶i b»ng sè tiÒn tr¶ cho ngµnh ®iÖn lµ Tm = Am x Gm tøc lµ ta cã: Tb = Tm Þ Ab x Gb = Am x Gm (1) V× Ab = Am - DA vµ Gb = Gm + GD nªn thay vµo c«ng thøc (1) trªn ta cã: (Am - DA) x (Gm + GD) = Am x Gm (2) Sau khi biÕn ®æi ta ®­îc:??? Mét sè øng dông tõ c«ng thøc trªn TÝnh chi phÝ tæn thÊt ®iÖn n¨ng vµ gi¸ b¸n ®iÖn ®Õn hé d©n n«ng th«n øng víi c¸c møc tæn thÊt ®iÖn n¨ng thùc tÕ vµ gi¸ mua bu«n cña ngµnh ®iÖn. C«ng thøc to¸n häc trªn cho phÐp tÝnh to¸n chÝnh x¸c vµ nhanh chãng chi phÝ tæn thÊt ®iÖn n¨ng tÝnh b»ng ®/kWh øng víi c¸c møc tæn thÊt kh¸c nhau hoÆc ng­îc l¹i. Tõ ®ã cã thÓ lËp s½n thµnh b¶ng øng víi tõng møc gi¸ mua kh«ng ®æi, rÊt tiÖn lîi. Víi cïng mét møc gi¸ mua bu«n cña ngµnh ®iÖn, hÖ sè tæn thÊt ®iÖn cµng cao th× chi phÝ tæn thÊt ®iÖn n¨ng cµng lín vµ do ®ã gi¸ b¸n ®iÖn ®Õn hé d©n ë n«ng th«n sÏ cµng cao vµ ng­îc l¹i. C«ng thøc trªn còng chØ râ b¶n th©n chi phÝ tæn thÊt ®iÖn n¨ng phô thuéc vµo hai th«ng sè lµ gi¸ mua vµ tæn thÊt ®iÖn n¨ng thùc tÕ, v× thÕ khi Nhµ n­íc ®iÒu chØnh t¨ng gÝa b¸n bu«n ®iÖn phôc vô sinh ho¹t ë n«ng th«n tõ 360 ®/kWh lªn 429 ®/kWh tõ ngµy 1-10-2002 (®· tÝnh thuÕ VAT) th× c¸c tæ chøc qu¶n lý b¸n ®iÖn n«ng th«n kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ lÊy gi¸ b¸n ®iÖn sinh ho¹t hiÖn t¹i ®ang b¸n céng thªm 69 ®ång/kWh lµ cã gi¸ b¸n ®iÖn míi. Bëi v× nhµ n­íc vÉn gi÷ nguyªn møc gi¸ trÇn TT Møc tæn thÊt ®iÖn n¨ng (%) 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 1 Chi phÝ tæn thÊt ®iÖn n¨ng tÝnh trong gi¸ b¸n ®iÖn khi gi¸ mua cña ngµnh ®iÖn lµ 360 ®/kWh 40 63,53 90 120 154,3 193,8 240 294,5 360 440 2 Chi phÝ tæn thÊt ®iÖn n¨ng tÝnh trong gi¸ b¸n ®iÖn khi gi¸ mua cña ngµnh ®iÖn lµ 429 ®/kWh 47,67 75,71 107,3 143 183,9 231 286 351 429 524,33 3 Møc chi phÝ tæn thÊt ®iÖn n¨ng do thay ®æi gi¸ mua bu«n cña ngµnh ®iÖn 7,667 12,18 17,25 23 29,57 37,15 46 56,45 69 84,33 4 Gi¸ b¸n ®iÖn míi (chØ tÝnh do t¨ng gi¸ mua vµ chi phÝ tæn thÊt t¨ng) nÕu gi¸ b¸n ®iÖn ®Õn hé d©n tr­íc ®ã lµ 600 ®/kWh 676,7 681,2 686,3 692 698,6 706,2 715 725,5 738 753,33 5 Gi¸ b¸n ®iÖn míi (chØ tÝnh do t¨ng gi¸ mua vµ chi phÝ tæn thÊt t¨ng) nÕu gi¸ b¸n ®iÖn ®Õn hé d©n tr­íc ®ã lµ 650 ®/kWh 726,7 731,2 736,3 742 748,6 756,2 765 775,5 788 803,33 6 Gi¸ b¸n ®iÖn míi (chØ tÝnh do t¨ng gi¸ mua vµ chi phÝ tæn thÊt t¨ng) nÕu gi¸ b¸n ®iÖn ®Õn hé d©n tr­íc ®ã lµ 700 ®/kWh 776,7 781,2 786,3 792 798,6 806,2 815 825,5 838 853,33 Sö dông c«ng thøc trªn ®Ó x¸c ®Þnh tiÒn thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (GTGT) ®­îc khÊu trõ ®èi víi l­îng ®iÖn n¨ng dïng cho môc ®Ých kh¸c ngoµi sinh ho¹t theo c«ng v¨n sè 3298 TC/TCT ngµy 05-07-1999 cña bé Tµi chÝnh h­íng dÉn thùc hiÖn thuÕ GTGT ®èi víi ho¹t ®éng b¸n ®iÖn cña Ban qu¶n lý ®iÖn lùc huyÖn, x·, th«n cho c¸c hé tiªu dïng ë n«ng th«n. TiÒn thuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ b»ng TiÒn thuÕ GTGT tÝnh trong gi¸ b¸n ®iÖn ®Õn hé trõ ®i TiÒn thuÕ GTGT ®· tr¶ trong gi¸ mua cña ngµnh ®iÖn t¹i c«ng t¬ tæng dïng cho c¸c môc ®Ých kh¸c ®· quy ®æi cã xÐt ®Õn tæn thÊt ®iÖn n¨ng cña l­íi ®iÖn h¹ thÕ. TiÒn thuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ =GGTGTMxDA%/(100-DA%) (®/kWh) Trong ®ã: +GGTGTM lµ tiÒn thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng tÝnh trong gi¸ mua bu«n cña ngµnh ®iÖn (®ång/kWh) +DA%=DA/Am x 100% lµ tæn thÊt ®iÖn n¨ng cña l­íi ®iÖn h¹ thÕ trong toµn x·, hoÆc toµn th«n tÝnh theo phÇn tr¨m. Tæng sè tiÒn khÊu trõ thuÕ GTGT ®­îc tÝnh theo s¶n l­îng ®iÖn n¨ng ghi ®­îc ë c¸c c«ng t¬ ®Æt t¹i c¸c hé dïng ®iÖn cho c¸c môc ®Ých kh¸c ë sau c«ng t¬ tæng phÝa thø cÊp cña MBA cÊp ®iÖn. VÝ dô:Mét HTX mua cña ngµnh ®iÖn s¶n l­îng ®iÖn dïng cho môc ®Ých kh¸c (ngoµi môc ®Ých sinh ho¹t) t¹i c«ng t¬ tæng ë TBA víi gi¸ mua hiÖn nay lµ 830 ®/kWh (trong ®ã gi¸ mua ®iÖn ch­a cã thuÕ GTGT lµ 730 ®/kWh, thuÕ GTGT lµ 73 ®/kWh) vµ b¸n ®Õn hé d©n dïng ®iÖn cho kinh doanh dÞch vô víi gi¸ b¸n lµ 1551 ®/kWh (trong ®ã gi¸ b¸n ®iÖn ch­a cã thuÕ GTGT lµ 1410 ®/kWh, thuÕ GTGT tÝnh trong gi¸ b¸n lµ 141 ®/kWh). L­íi ®iÖn cña x· cã tæn thÊt ®iÖn n¨ng lµ 30,3%. Khi h¹ch to¸n b¸n ®iÖn vµ nép thuÕ GTGT cho c¬ quan thuÕ ®Þa ph­¬ng, sè tiÒn ph¶i nép ®èi víi 1 kWh ®iÖn th­¬ng phÈm b¸n ®Õn hé sÏ lµ: 141 – 73 x 20/(100-20) = 141 –18,25 = 122,75 ®/kWh Mét sè biÖn ph¸p nh»m gi¶m tæn thÊt ®iÖn n¨ng ®Ó gi¶m chi phÝ tæn thÊt ®iÖn n¨ng vµ gi÷ æn ®Þnh gi¸ b¸n ®iÖn ®Õn hé d©n n«ng th«n kh«ng v­ît qu¸ gi¸ trÇn ChÝnh phñ quy ®Þnh khi nhµ n­íc t¨ng gi¸ b¸n bu«n ®iÖn phôc vô sinh ho¹t tõ 360 ®/kWh lªn 429 ®/kWh. Nh­ trªn ®· ph©n tÝch chi phÝ tæn thÊt ®iÖn n¨ng phô thuéc vµo hai biÕn sè lµ gi¸ mua vµ tæn thÊt ®iÖn n¨ng thùc tÕ, nh­ng gi¸ mua bu«n cña ngµnh ®iÖn lµ do Nhµ n­íc quyÕt ®Þnh, v× vËy ®Ó gi¶m chi phÝ tæn thÊt ®iÖn n¨ng c¸c tæ chøc qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n cµng ph¶i nç lùc ¸p dông c¸c biÖn ph¸p gi¶m tæn thÊt ®iÖn n¨ng thùc tÕ. HiÖn nay ë n«ng th«n tæn thÊt ®iÖn n¨ng bao gåm tæn thÊt do chÊt l­îng kü thuËt cña l­íi ®iÖn (gäi lµ tæn thÊt kü thuËt) vµ tæn thÊt do qu¶n lý (cßn gäi lµ tæn thÊt th­¬ng m¹i). §Ó gi¶m tæn thÊt kü thuËt cña l­íi ®iÖn ngoµi viÖc c¸c tæ chøc qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n ë ®Þa ph­¬ng ph¶i chñ ®éng huy ®éng c¸c nguån vèn ®Ó ®Çu t­ c¶i t¹o n©ng cÊp m¹ng l­íi ®iÖn h¹ thÕ hiÖn cã cßn rÊt cÇn sù ®Çu t­ c¶i t¹o l­íi ®iÖn trung ¸p n«ng th«n cña c¸c x· ®· bµn giao cho ngµnh ®iÖn qu¶n lý nh»m ®­a s©u m¹ng l­íi ®iÖn trung ¸p vµo trung t©m phô t¶i vµ gi¶m b¸n kÝnh cÊp ®iÖn ®Õn hé tiªu thô ®iÖn. Tõ ®ã sÏ n©ng cao chÊt l­îng ®iÖn vµ gi¶m tæn thÊt ®iÖn n¨ng. Trong c«ng t¸c c¶i t¹o l­íi ®iÖn h¹ thÕ cña c¸c ®Þa ph­¬ng còng rÊt cÇn sù gióp ®ì t­ vÊn cña ngµnh ®iÖn, ®Æc biÖt lµ c¸c chi nh¸nh ®iÖn ®Ó n©ng cao hiÖu suÊt chi phÝ ®Çu t­. Kinh nghiÖm ë mét sè n¬i cho thÊy cã nhiÒu x· nhê ®­îc sù gióp ®ì cña ngµnh ®iÖn nªn chØ víi sè vèn ®Çu t­ kh«ng lín nh­ng ®· n©ng cÊp vµ c¶i thiÖn cÊu tróc cña ®­êng d©y h¹ thÕ, cã tiÕt diÖn hîp lý, gi¶m thiÓu tæn thÊt do rß rØ ®iÖn qua sø, c¸c mèi nèi vµ c¸c ®iÓm tiÕp xóc v× vËy ®· gi¶m ®­îc kh¸ nhiÒu thÊt tho¸t l­íi ®iÖn. §Ó gi¶m tæn thÊt th­¬ng m¹i, viÖc quan träng nhÊt lµ cÇn hoµn thiÖn hÖ thèng ®o ®Õm ®iÖn n¨ng vµ t¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra xö lý vi ph¹m sö dông ®iÖn. HiÖn nay ë hÇu hÕt c¸c x·, c«ng t¬ do c¸c hé gia ®×nh tù trang bÞ, tr­íc khi treo lªn l­íi l¹i kh«ng ®­îc kiÓm ®Þnh theo quy ®Þnh Nhµ n­íc nªn ®a sè kh«ng ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu kü thuËt dÉn ®Õn sai sè lín. T×nh tr¹ng vi ph¹m hµnh lang l­íi ®iÖn h¹ thÕ vµ vi ph¹m sö dông ®iÖn ë nhiÒu n¬i cßn nghiªm träng dÉn ®Õn thÊt tho¸t ®iÖn n¨ng lín. V× vËy c¸c tæ chøc qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n ë ®Þa ph­¬ng cÇn yªu cÇu c¸c hé sö dông ®iÖn ph¶i cã c«ng t¬ ®Õm ®iÖn chÝnh x¸c do c¬ quan chuyªn m«n kiÓm ®Þnh, kÑp ch×, niªm phong vµ cã c«ng suÊt phï hîp víi phô t¶i sö dông. C«ng t¬ ph¶i ®Æt trong hßm, cã kho¸ b¶o vÖ. T¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra, ph¸t quang hµnh lang l­íi ®iÖn, b¶o ®¶m chÊt l­îng vµ an toµn. C¸c tæ chøc qu¶n lý ®iÖn cÇn tÝnh to¸n cô thÓ, chÝnh x¸c tæn thÊt ®iÖn n¨ng lµm c¬ së x¸c ®Þnh chi phÝ tæn thÊt ®iÖn n¨ng vµ x©y dùng gi¸ b¸n ®iÖn ®Õn hé. Kh«ng tÝnh vµo chi phÝ tæn thÊt ®iÖn n¨ng l­îng ®iÖn phôc vô c«ng céng vµ c¸c môc ®Ých kh¸c t¹i th«n x· mµ kh«ng thu tiÒn ®iÖn (¸nh s¸ng c«ng céng, tr¹m x¸, tr­êng häc, UBND x·, v.v…). Xö lý nghiªm c¸c tr­êng hîp vi ph¹m néi quy, quy ®Þnh trong sö dông ®iÖn. TuyÖt ®èi kh«ng ®­îc dïng h×nh thøc kho¸n tr¶ sö dông ®iÖn kh«ng qua c«ng t¬. CÇn coi träng båi d­ìng huÊn luyÖn nghiÖp vô vµ n©ng cao n©ng cao n¨ng lùc tr¸ch nhiÖm cña ng­êi qu¶n lý ®iÖn ®Ó x¸c ®Þnh ®óng tæn thÊt ®iÖn n¨ng vµ møc chi phÝ tæn thÊt ®iÖn n¨ng tÝnh trong gi¸ b¸n ®iÖn. 2.2 KhuyÕn khÝch m« h×nh cho thuª l­íi ®iÖn h¹ ¸p §Æt vÊn ®Ò Trong nh÷ng n¨m qua, Tæng c«ng ty §iÖn lùc ViÖt Nam ®Çu t­ vµ tæ chøc b¸n ®iÖn t¹i h¬n1344 x· trong toµn quèc. §Õn n¨m 2005, khi c¸c dù ¸n n¨ng l­îng n«ng th«n hoµn thµnh th× EVN sÏ qu¶n lý b¸n ®iÖn t¹i n«ng th«n, nÕu EVN trùc tiÕp b¸n ®iÖn ®Õn hé d©n, thu sÏ kh«ng bï ®ñ chi. Cho thuª tµi s¶n vËn hµnh cã thÓ ®­îc xem lµ mét trong nh÷ng m« h×nh qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n phï hîp trong giai ®o¹n hiÖn nay, v× mét mÆt sÏ gi¶m ®­îc nh÷ng khã kh¨n vÒ tµi chÝnh, nh©n lùc cña c¸c c«ng ty ®iÖn lùc, mÆt kh¸c sù tham gia cña ®Þa ph­¬ng trong tæ chøc b¸n ®iÖn t¹i n«ng th«n sÏ gãp phÇn thóc ®Èy ch­¬ng tr×nh ®iÖn khÝ ho¸ n«ng th«n, c¶i thiÖn t×nh h×nh qu¶n lý vµ cung cÊp ®iÖn t¹i n«ng th«n hiÖn nay. Cßn ®èi víi c¸ tæ chøc kinh doanh ®iÖn ®Þa ph­¬ng chi phÝ ®Çu t­ bá ra Ýt h¬n, khÊu hao tµi s¶n mét phÇn sÏ do ®iÖn lùc bá ra. §èi t­îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu §èi t­îng nghiªn cøu lµ ®Çu t­ vµ cho thuª l­íi ®iÖn h¹ ¸p. Ph¹m vi nghiªn cøu lµ b¶y x· thuéc tØnh Qu¶ng Nam. §©y lµ c¸c x· ®ang thÝ ®iÓm cho thuª l­íi ®iÖn h¹ ¸p, gåm hai x· trung du lµ QuÕ Ninh, QuÕ Ph­íc (huyÖn QuÕ S¬n) vµ n¨m x· miÒn nói ®Æc biÖt khã kh¨n lµ Tam trµ (huyÖn Nói Thµnh), Trµ Ginag, Trµ Bui (huyÖn Trµ My), x· Bèn (huyÖn Nam Giang). Môc ®Ých nghiªn cøu Môc ®Ých nh»m xem xÐt tÝnh kh¶ thi, ®iÒu kiÖn ¸p dông, tÝnh ph¸p lý cña m« h×nh cho thuª l­íi ®iÖn h¹ ¸p ®èi víi l­íi ®iÖn thuéc c¸c x· n«ng th«n – miÒn nói do eVN ®Çu t­ hoÆc c¸c l­íi h¹ ¸p do ®Þa ph­¬ng ®Çu t­ ®· ®­îc EVN tiÕp nhËn. C¬ së ph¸p lý h×nh thµnh m« h×nh cho thuª l­íi ®iÖn C¬ së ph¸p lý h×nh thµnh m« h×nh cho thuª l­íi ®iÖn h¹ ¸p xuÊt ph¸t tõ c¸c v¨n b¶n ph¸p quy sau: Bé luËt d©n sù; nghÞ ®Þnh 103 ngµy 10/ 09/ 1999 cña ChÝnh phñ vÒ giao b¸n, kho¸n kinh doanh, cho thuª doanh nghiÖp Nhµ n­íc; quyÕt ®Þnh sè 22/ 1999/ Q§- TTg ngµy 13/ 02/ 1999 cña thñ t­íng ChÝnh phñ vÒ phª duyÖt ®Ò ¸n ®iÖn n«ng th«n; nghÞ ®Þnh sè 45/ 2001/ N§-CP ngµy 21/ 08/ 2001 vÒ “Ho¹t ®äng ®iÖn lùc vµ sö dông ®iÖn” vµ c¸c v¨n b¶n ph¸p quy liªn quan kh¸c. Lîi Ých cña m« h×nh ®èi víi bªn cho thuª vµ bªn ®i thuª. Lîi Ých vÒ mÆt tµi chÝnh: Lîi Ých vÒ µi chÝnh ®èi víi bªn ®i thuª lµ c©n ®èi ®­îc chi phÝ vµ cã tÝch luü. §èi víi EVN (bªn cho thuª), lîi Ých tµi chÝnh ë ®©y thÓ hiÖn th«ng qua kh¸i niÖm “chi phÝ cã thÓ tr¸nh ®­îc”, nã ®­îc xem lµ chi phÝ EVN kh«ng ph¶i thanh to¸n nhê chän m« h×nh qu¶n lý nµy thay v× chän m« h×nh qu¶n lý kh¸c. Dùa trªn kh¸i niÖm nµy ta xÐt ba ph­¬ng ¸n: Ngµnh ®iÖn b¸n lÎ trùc tiÕp (PA1), dÞch vô ®¹i lý b¸n lÎ (PA2), cho thuª l­íi ®iÖn h¹ ¸p (PA3). C¸c sè liÖu x©y dùng c¸c ph­¬ng ¸n dùa trªn sè liÖu thùc tÕ tæ chøc b¸n ®iÖn t¹i b¶y x· tØnh Qu¶ng nam. Thêi ®iÓm ph©n tÝch tÝnh tõ n¨m 2001. C¸c gi¶ ®Þnh vÒ gi¸ mua ®iÖn, gi¸ b¸n ®iÖn, s¶n l­îng ®iÖn, tæn thÊt ®iÖn n¨ng lµ nh­ nhau cho c¶ ba ph­¬ng ¸n. C¸c chi phÝ kh¸c nh­: b¶o d­ìng söa ch÷a, nh©n c«ng qu¶n lý, khÊu hao tµi s¶n, tiÒn thuª… ®­îc tÝnh phï hîp víi sè liÖu thèng kª cña §iÖn lùc vµ ®Þa ph­¬ng. Môc ®Ých x©y dùng ba ph­¬ng ¸n b¸n ®iÖn nh»m xem xÐt møc ®é gi¶m chi phÝ cña m« h×nh cho thuª tµi s¶n so víi m« h×nh ngµnh ®iÖn trùc tiÕp b¸n lÎ vµ m« h×nh dÞch vô ®¹i lý b¸n lÎ mµ kh«ng xÐt toµn diÖn c¸c mÆt qu¶n lý kh¸c cña tõng m« h×nh. KÕt qu¶ tÝnh to¸n ®­îc cho trong b¶ng Ph©n tÝch c¸c yÓu tè ®Çu vµo, ®Çu ra cña EVN ®èi víi ba ph­¬ng ¸n Néi dung Ngµnh ®iÖn b¸n lÎ (PA1) DÞch vô ®¹i lýb¸n lÎ(PA2) Cho thuª l­íi ®iÖn (PA3) Bªn cho thuª (EVN) Bªn ®i thuª (®ia ph­¬ng) 1. Chªnh lÖch thu nhËp Mua ®iÖn B¸n ®iÖn 2.S¶n l­îng TP (9 n¨m) 3.Tæng thu nhËp sau VAT 4.Tæng chi phÝ Trong ®ã Chi phÝ thuª l­íi ®iÖn Chi phÝ khÊu hao Chi phÝ nh©n c«ng Chi phÝ cho ®¹i lý 5.Chi phÝ cho 1 kWh 6.L·i (+), lç (-) (9 n¨m) L·i (+), lç (-) (15 n¨m) Tû suÊt hoµn vèn tµi chÝnh vµ kinh tÕ cña 15 n¨m 140 360 500 8.579.022 kWh 1.174.059.700 2.489.784.902 0 1.684..275.315 577.344.192 0 290,2 ®ång -1.315.725.202 -1.032.788.331 FIRR= -10,62% EIRR= 3,62% 140 360 500 8.579.022 kWh 1.174.059.700 2.338.896.787 0 1.684.275.315 165.912.117 303.439.069 272,6 ®ång -1.164.837.086 -733.130.659 FIRR= -8,16% EIRR= 4,06% 95 360+95 8.579.022 kWh 876.351.705 1.684.275.315 0 1.684.275.315 0 0 196,3 ®ång -807.923.610 76.211.769 FIRR= 11,32% EIRR= 27,45% 292 360 652 8.579.022 kWh 2.505.780.936 1.563.289.256 876.351.705 0 443.400.340 0 182, 22 ®ång 942.491.680 1.960.081.829 C©n ®èi thu chi vµ cã l·i FIRR= 30,72% EIRR= 33,64% M« h×nh EVN b¸n ®iÖn lùc trùc tiÕp ®Õn hé qua ph­¬ng ¸n 1 vµ 2 cho thÊy kh«ng thÓ hoµn vèn ®Çu t­ sau 15 n¨m, tû suÊt néi hoµn tµi chÝnh (FIRR) lu«ng ©m, tû suÊt néi hoµn kinh tÕ (EIRR) ®¹t rÊt thÊp. Trong khi ®ã, theo ph­¬ng ¸n cho thuª, bªn cho thuª (EVN) hoµn ®­îc vèn ®Çu t­ sau 15 n¨m, tû suÊt hoµn vèn tµi chÝnh ( FIR) vµ kinh tÕ (EIR) ®¹t kh¸ cao; bªn thuª tµi s¶n (®Þa ph­¬ng) lu«n c©n ®èi thu chi nhê ¸p dông gia b¸n ®iÖn theo c¬ chÕ gi¸ trÇn. Lîi Ých mµ m« h×nh ®em l¹i cho bªn cho thuª vµ bªn ®i thuª rÊt lín ®­îc thÓ hiÖn qua tû suÊt néi hoµn tµi chÝnh lµ 30,72%, tû suÊt néi hoµn kinh tÕ lµ 33,64%. C¸c lîi Ých kh¸c qua thùc hiÖn m« h×nh cho thuª l­íi ®iÖn Ngoµi lîi Ých vÒ tµi chÝnh, c¸c lîi Ých kh¸c mµ m« h×nh ®em l¹i ch« bªn cho thuª vµ bªn ®i thuª nh­ sau: Bªn cho thuª (EVN) ngoµi viÖc gi¶m ®­îc chi phÝ cßn cã sù tham gia cña ®Þa ph­¬ng trong vËn hµnh vµ kinh doanh b¸n ®iÖn t¹i n«ng th«n, nhê ®ã gãp phÇn gi¶i quyÕt c¸c khã kh¨n vÒ tµi chÝnh, nh©n lùc cho EVN trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh ®iÖn khÝ ho¸ n«ng th«n t¹i ViÖt Nam. Bªn ®i thuª (®Þa ph­¬ng) , ngoµi viÖc c©n ®èi thu chi vµ cã l·i, m« h×nh ®· t¹o ra b­íc tiÕn míi c¶ trong qu¶n lý vµ cung cÊp ®iÖn n«ng th«n nh­: Thùc hiÖn gi¸ b¸n ®iÖn ®Õn hé d©n ë n«ng th«n thÊp h¬n hoÆc b»ng gi¸ trÇn, tû lÖ tæn thÊt ®iÖn n¨ng dao ®éng tö 5% ®Õn 12%; tû lÖ thu tiÒn ®iÖn rÊt cao, cã n¬i ®¹t 100%. Ph­¬ng ph¸p tÝnh ®¬n gi¸ cho thuª Qua viÖc chän ®¬n gi¸ cho thuª ¸p dông t¹i b¶y x· thuéc tØnh Qu¶ng nam, ph­¬ng ph¸p tÝnh ®¬n gi¸ cho thuª cÇn xuÊt ph¸t tõ bèn nguyªn t¾c c¬ b¶n sau: §¬n gi¸ thuª tÝnh theo kWh nh»m kh«ng lµm biÕn ®éng ®Õn biªn chi phÝ vµ ®¶m b¶o cho bªn ®i thuª cã thÓ b¸n ®iÖn ®Õn hé d©n ë n«ng th«n theo gi¸ trÇn §¬n gi¸ cho thuª ph¶i b¶o ®¶m ®­îc thêi gian hoµn vèn cho bªn ®Çu t­ theo ®iÒu kiÖn vay tÝn dông. Lóc ®ã c«ng thøc tÝnh ®¬n gi¸ cho thuª lµ: §¬n gi¸ cho thuª ph¶i b¶o ®¶m cho bªn ®i thuª trang tr¶i ®ñ chi phÝ khi b¸n ®iÖn theo gi¸ trÇn §¬n gi¸ cho thiª ¸p dông thèng nhÊt cho c¸c x· khi dù ¸n cã nhiÒu x· ®­îc ®Çu t­ trªn cïng mét ®Þa bµn (tØnh, huyÖn) lµ ®¬n gi¸ cho thuª tÝnh ®­îc thÊp nhÊt cña x· cã chi phÝ cao nhÊt, hay…… Trong ®ã.. lµ ®¬n gi¸ cho thuª tÝnh theo c«ng thøc (1.10 cña x· thø j trong m x· ®­îc ®Çu t­. C¸c ®iÒu kiÖn ¸p dông m« h×nh cho thuª l­íi ®iÖn h¹ ¸p Qua thùc tiÔn ¸p dông m« h×nh cho thuª tµi s¶n t¹i b¶y x· thuéc tØnh Qu¶ng Nam cã thÓ rót ra kÕt luËn: C¸c x· n«ng th«n miÒn nói ®Òu cã thÓ ¸p dông m« h×nh cho thuª tµi s¶n. Tuy nhiªn, cÇn cã ®iÒu kiÖn c¬ b¶n sau: X· míi ®­îc ®Çu t­ vµ §iÖn lùc ch­a thÓ tæ chøc b¸n lÎ ®Õn hé v× sÏ cã ph¶n øng khi chuyÓn tõ gi¸ b¸n bËc thang sang ¸p dông gi¸ b¸n ®iÖn trÇn hoÆc c¸c x· bµn giao l­íi ®iÖn h¹ ¸p cho §iÖn lùc qu¶n lý vµ ®ång ý cho thuª l¹i ®Ó tæ chøc b¸n ®iÖn. Ph¸p nh©n ®i thuª ph¶i d­îc tæ chøc phï hîp víi ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn v¨n ho¸ x· héi cña c¸c x·. §èi víi c¸c huyÖn miÒn nói, ph¸p nh©n ®i thuª ph¶i lµ ®¬n vÞ kinh tÕ cÊp huyÖn; ®èi víi c¸c x· thuéc huyÖn trung du, ®ång b»ng cã c¸c ®iÒu kiÖn v¨n ho¸ x· héi ph¸t triÓn h¬n, ph¸p nh©n ®i thuª cã thÓ lµ c¸c hîp t¸c x· ®iÖn n¨ng hoÆc ®a dÞch vô. Trî gióp ban ®Çu cña §iÖn lùc khi tæ chøc bµn giao l­íi ®iÖn ®Ó ®Þa ph­¬ng qu¶n lý vËn hµnh vµ tæ chøc b¸n ®iÖn theo quy tr×nh kinh doanh ®iÖn n¨ng. Cã sù ñng hé vµ tham gia cña c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng. Sù tham gia cña ®Þa ph­¬ng trong khi triÓn khai m« h×nh cho thuª l­íi ®iÖn lµ cÇn thiÕt, kh«ng chØ phï hîp víi QuyÕt ®Þnh 22 cña ChÝnh phñ mµ cßn liªn quan ®Õn sù qu¶n lý cña nhµ n­íc vÒ ®iÖn: +Thèng nhÊt qu¶n lý vÒ gi¸ b¸n ®iÖn. +Thèng nhÊt qu¶n lý vÒ ho¸ ®¬n, sæ s¸ch theo dâi kinh doanh, më sæ vµ ghi chÐp h¹ch to¸n kÕ to¸n. +Thèng nhÊt kiÓm tra thanh tra.. KÕt luËn Dù ¸n n¨ng l­îng n«ng th«n do Ng©n hµng ThÕ giíi tµi trî ®Çu t­ c¶ ®­êng d©y h¹ ¸p vµ c«ng t¬ ®Õn hé cho c¸c x·, dù kiÕn giai ®o¹n tiÕp theo sÏ tiÕp nhËn vµ n©ng cÊpc¸c l­íi ®iÖn ¹h ¸p kÐm chÊt l­îng cña c¸c x· ®ang cã ®iÖn nh»m gi¶m tæn thÊt ®iÖn n¨ng, n©ng cao chÊt l­îng ®iÖn n¨ng. M« h×nh cho thuª l­íi ®iÖn h¹ ¸p sÏ më ra c¬ héi ®Çu t­ vµ tæ chøc b¸n ®iÖn ®Õn hé d©n ë n«ng th«n cña EVN ®a d¹ng h¬n. Vai trß ®Çu t­ cña EVN sÏ ®­îc më réng ®ång thêi vai trß qu¶n lý nhµ n­íc vÒ ®iÖn cña chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng còng cÇn thiÕt kh«ng kÐm trong tiÕn tr×nh ®Èy m¹nh ch­¬ng tr×nh ®iÖn khÝ ho¸ vµ lµm l¹nh m¹nh h¬n t×nh h×nh kinh doanh ®iÖn ë n«ng th«n ViÖt Nam hiÖn nay. C¸c tæ chøc cÇn nhanh chãng hoµn thµnh viÖc ký hîp ®ång víi hé d©n n«ng th«n theo ®óng ph¸p luËt. Hai môc tiªu lín cña viÖc chuyÓn ®æi m« h×nh qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n mµ NghÞ ®Þnh 45 CP cña ChÝnh phñ ®­a ra lµ ®¶m b¶o quyÒn lîi hîp ph¸p cña ng­êi b¸n ®iÖn vµ ®¶m b¶o quyÒn lîi hîp ph¸p cña ng­êi mua ®iÖn, hai môc tiªu nµy ®­îc thÓ hiÖn b»ng hîp ®ång mua b¸n ®iÖn. Nh­ng trong thùc tÕ Hîp ®ång mua b¸n ®iÖn ®· kh«ng thùc hiÖn hÕt ®­îc vai trß cña nã, theo kÕt qu¶ b¸o c¸o kiÓm tra cña tØnh Hµ T©y th× chØ cã tõ 15%-20% c¸c tæ chøc thùc hiÖn ký hîp ®ång ®Õn c¸c hé d©n n«ng th«n. T¹i sao l¹i x¶y ra mét thùc tÕ nh­ vËy? Nh­ c¸c hµng ho¸ kh¸c, ®iÖn ®­îc mua b¸n th«ng qua hîp ®ång. Tuú theo môc ®Ých sö dông, ®ã cã thÓ lµ hîp ®ång kinh tÕ hay hîp ®ång d©n sù (®iÖn dïng cho sinh ho¹t th× ký hîp ®ång d©n sù, cßn ®iÖn dïng cho c¸c môc ®Ých kh¸c th× ký kÕt hîp ®ång kinh tÕ). Song, ®iÖn ®­îc x¸c ®Þnh lµ mét lo¹i “hµng ho¸ ®Æc biÖt”. Yªu cÇu tr­íc tiªn trong lÜnh vùc mua b¸n vµ sö dông ®iÖn lµ ph¶i ®¶m b¶o an toµn kh«ng chØ cho ng­êi mua, ng­êi b¸n, mµ cho c¶ x· héi. §Æc ®iÓm næi bËt cña hîp ®ång, ngoµi viÖc thùc hiÖn nghiªm ngÆt ph¸p luËt qu¶n lý chuyªn ngµnh ®iÖn, thÓ hiÖn tËp trung ë NghÞ ®Þnh 45/2001/ND – CP ngµy 02/8/2001 cña ChÝnh phñ vÒ ho¹t ®éng ®iÖn vµ sö dông ®iÖn. Trong phÇn c¨n cø ph¸p lý cña b¶n hîp ®ång mua b¸n ®iÖn, sau khi x¸c ®Þnh c¨n cø ph¸p luËt chung cña hîp ®ång, c¸c hîp ®ång mua b¸n ®iÖn ph¶i nªu c¨n cø NghÞ ®Þnh 45/2001/N§ - CP ngµy 02/8/2001 cña ChÝnh phñ vÒ ho¹t ®éng ®iÖn. Trong c¸c b¶n hîp ®ång kinh tÕ vÒ ®iÖn cña mét sè C«ng ty ®iÖn lùc kh«ng thÓ hiÖn ®óng theo tinh thÇn trªn. VÝ dô c¸c hîp ®ång kinh tÕ hiÖn hµnh cña C«ng ty ®iÖn lùc Hµ Néi l¹i nªu: “…C¨n cø vµo quy tr×nh quy ph¹m cña bªn b¸n ®iÖn…”. §iÒu nµy kh«ng chuÈn vÒ ph¸p lý bëi hai lÏ: bªn b¸n ®iÖn lµ C«ng ty ®iÖn lùc – c¬ quan kinh doanh, kh«ng cã thÈm quyÒn ban hµnh nh÷ng v¨n b¶n ph¸p luËt ®Æt ra cho mäi ng­êi d©n ph¶i thùc hiÖn. MÆt kh¸c, trong lÜnh vùc ho¹t ®éng ®iÖn cã rÊt nhiÒu v¨n b¶n ph¸p quy, mçi lo¹i ®iÒu chØnh mét lÜnh vùc ho¹t ®éng cô thÓ. NÕu kh«ng x¸c ®Þnh râ sÏ khã kh¨n trong ®iÒu chØnh xö lý khi thùc hiÖn hîp ®ång mua b¸n ®iÖn. Nªn ch¨ng cÇn söa l¹i: “C¨n cø theo NghÞ ®Þnh 45/2001/N§-CP ban hµnh ngµy 02/8/2001 cña ChÝnh phñ”. Trong b¶n “hîp ®ång mÉu” dïng cho mua b¸n ®iÖn sinh ho¹t do Bé C«ng nghiÖp ban hµnh ë ®iÒu 7, kho¶n 6, môc C l¹i x¸c ®Þnh cho bªn mua ®iÖn nh­ sau: “…ChÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý tõ ®Çu d©y ra cña c«ng t¬ vµo nhµ (®èi víi c«ng t¬ ®Æt ë ngoµi nhµ), qu¶n lý tõ ®o¹n d©y vµo ®Õn c«ng t¬ (kÓ c¶ c«ng t¬) thuéc ®Þa phËn qu¶n lý cña bªn mua ®iÖn (®èi víi c«ng t¬ ®Æt trong nhµ)…”. CÇn lµm râ tr¸ch nhiÖm ph¸p lý cña chiÕc c«ng t¬ ®Æt ngoµi nhµ (thùc tÕ phÇn lín ®ang ®Æt ë c¸c cét ®iÖn ë ngoµi phè. Râ rµng c¶ c«ng t¬ vµ ®o¹n d©y tõ c«ng t¬ ra kÐo vµo ®Õn ®Þa phËn nhµ ë kh¸ch hµng kh«ng thÓ ®Æt ra chØ cã kh¸ch hµng, ng­êi dïng ®iÖn ph¶i cã tr¸ch nhiÖm b¶o vÖ v× toµn bé tµi s¶n ®ã n»m ë ngoµi x· héi, kh«ng trong ph¹m vi qu¶n lý cña ng­êi mua ®iÖn. V× thÕ lµm sao ®¶m b¶o kh«ng cã hiÖn t­îng trém c¾p ®iÖn, kÓ c¶ lÊy trém c«ng t¬ vµ ®o¹n d©y dÉn ®ã cña kÎ gian. TrÇm träng h¬n nÕu ®o¹n d©y ®ã ®ang mang ®iÖn bÞ ®øt lµm chÕt ng­êi trªn ®­êng. Ai sÏ chÞu tr¸ch nhiÖm? Ch¼ng lÏ l¹i quy cho kh¸ch hµng mua ®iÖn ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm ph¸p lý tr­íc c¸c hËu qu¶ trªn. §iÒu nµy cÇn sím x¸c ®Þnh l¹i ®¶m b¶o tÝnh c«ng b»ng vµ kh¸ch quan. Trong ®iÒu 7, kho¶n 9, môc C cña b¶n “hîp ®ång mÉu” cña Bé c«ng nghiÖp cã nªu: “NÕu bªn mua ®iÖn cã hµnh vi trém c¾p ®iÖn d­íi mäi h×nh thøc th× ngoµi viÖc xö lý theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt, bªn mua ®iÖn ph¶i båi th­êng thiÖt h¹i cho bªn b¸n ®iÖn b»ng gi¸ trÞ phÇn ®iÖn n¨ng lÊy c¾p nh©n víi møc gi¸ sinh ho¹t bËc thang cao nh©t”. ë ®iÒu nµy còng cÇn ph¶i lµm râ. Theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt, hµnh vi vi ph¹m bÞ xö lý mét lÇn. NÕu trém c¾p ®iÖn lµ vi ph¹m vµo ph¸p luËt qu¶n lý hµnh chÝnh Nhµ n­íc vÒ ®iÖn th× sÏ bÞ xö lý theo quy ®Þnh cô thÓ cña tõng lo¹i hµnh vi. Ngoµi ra kÎ vi ph¹m ph¶i båi th­êng thiÖt h¹i d©n sù cho ng­êi bÞ vi ph¹m, trªn c¬ së tÝnh to¸n thùc tÕ thiÖt h¹i cô thÓ do hµnh vi vi ph¹m g©y ra. L­îng ®iÖn vi ph¹m ph¶i ®­îc tÝnh theo gi¸ luü tiÕn cô thÓ mµ kÎ vi ph¹m ®· vi ph¹m ®Ó tr¶ ®ñ cho bªn b¸n ®iÖn. Nh­ vËy míi ®¶m b¶o tÝnh kh¸ch quan cña viÖc ®Òn bï thiÖt h¹i d©n sù theo ph¸p luËt quy ®Þnh vµ míi cã t¸c dông ®èi víi ng­êi vi ph¹m. Còng trong b¶n “hîp ®ång mÉu” trªn ë ®iÒu 8 cã nªu: “…Tr­êng hîp ph¸t sinh tranh chÊp, hai bªn gi¶i quyÕt b»ng c¸ch tù th­¬ng l­îng. NÕu hai bªn kh«ng tù gi¶i quyÕt ®­îc th× viÖc tranh chÊp sÏ ®­îc ®­a tíi Së C«ng nghiÖp. Sau khi cã kÕt luËn cña Së c«ng nghiÖp, hai bªn kh«ng nhÊt trÝ th× sÏ ®­a vô viÖc ra toµ ¸n gi¶i quyÕt theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt…”. Nh­ trªn ®· x¸c ®Þnh, ®· lµ hîp ®ång th× ph¶i tu©n thñ theo ph¸p luËt hîp ®ång. Mµ ph¸p luËt hîp ®ång quy ®Þnh mäi v­íng m¾c tranh chÊp hai bªn (chñ thÓ hîp ®ång) kh«ng tù gi¶i quyÕt ®­îc th× cã thÓ ®­a ra toµ d©n sù ®èi víi hîp ®ång d©n sù vµ hîp ®ång kinh tÕ th× do toµ kinh tÕ ph¸n quyÕt. Nghiªm cÊm c¸c c¬ quan tæ chøc kh¸c can thiÖp vµo quan hÖ hîp ®ång. Kho¶n 1, ®iÒu 47 cña NghÞ ®Þnh 45/2001/N§ - CP ngµy 02/8/2001 còng quy ®Þnh râ ë c¸c ®iÓm a, b, c, cô thÓ ë ®iÓm b cã nªu: “Tæ chøc c¸ nh©n cã hµnh vi vi ph¹m hîp ®ång sÏ bÞ xö lý theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt hîp ®ång”. Së C«ng nghiÖp lµ c¬ quan gióp chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng qu¶n lý hµnh chÝnh Nhµ n­íc trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp, trong ®ã cã ®iÖn, chØ ®­îc quyÒn ®iÒu chØnh xö lý nh÷ng vi ph¹m vÒ qu¶n lý hµnh chÝnh Nhµ n­íc trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp ®iÖn. C¬ quan nµy kh«ng cã chøc n¨ng hoµ gi¶i trong quan hÖ d©n sù, mµ chØ xö lý khi cã vi ph¹m vµo quy ®Þnh cña nhµ n­íc. Ë ®©y cã sù lÉn lén vÒ thÈm quyÒn, cÇn xem xÐt, h­íng dÉn xö lý theo ®óng ph¸p luËt. §iÒu cÇn l­u ý lµ quan hÖ hîp ®ång mua b¸n ®iÖn sÏ chÞu sù qu¶n lý ®iÒu chØnh bëi hai quan hÖ ph¸p luËt: quan hÖ kinh tÕ d©n sù, thÓ hiÖn b»ng ph¸p luËt hîp ®ång (th«ng qua bé luËt d©n sù vµ ph¸p luËt hîp ®ång kinh tÕ) vµ quan hÖ qu¶n lý hµnh chÝnh Nhµ n­íc chuyªn ngµnh ®iÖn (th«ng qua NghÞ ®Þnh 45/2001/N§ - CP). Bëi thÕ, khi thùc thi ¸p dông nÕu lÉn lén gi÷a hai quan hÖ ph¸p luËt ®ã sÏ dÉn ®Õn triÖt tiªu, v« hiÖu ho¸ ph¸p luËt. Nªn ch¨ng cÇn tæ chøc héi th¶o tËp huÊn phæ biÕn réng r·i cho mäi ng­êi hiÓu ®­îc ®Çy ®ñ yªu cÇu nµy, tr­íc hÕt lµ nh÷ng ng­êi lµm c«ng t¸c qu¶n lý thùc thi trong lÜnh vùc ho¹t ®ång ®iÖn vµ tiªu dïng ®iÖn Mét sè kiÕn nghÞ C¸c ngµnh: C«ng nghiÖp, §iÖn lùc cÇn gióp ®ì c¸c ®Þa ph­¬ng tiÕp tôc hoµn thiÖn c¸c m« h×nh qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n hîp ph¸p vµ phèi hîp víi c¸ ngµnh Tµi chÝnh-VËt gÝa, C«ng an, Côc ThuÕ, Thanh tra Nhµ n­íc tØnh, thanh tra c¸c huyÖn thÞ x· cÇn ®i kiÓm tra t×nh h×nh qu¶n lý kinh doanh b¸n ®iÖn hiÖn nay ë c¸c x· ph¸t sinh gi¸ b¸n ®iÖn trªn 700 ®/kWh ®Ó gióp c¸ x· thùc hiÖn ®óng quy ®Þnh cña nhµ n­íc, kÞp thêi uèn n¾n nh÷ng sai ph¹m, yÕu kÐm trong c«ng t¸c qu¶n lý sö dông ®iÖn ë ®Þa ph­¬ng. Kiªn quyÕt sö lý mét sè tr­êng hîp ®iÓn h×nh vi ph¹m c¸c quy ®Þnh vÒ c«ng t¸c qu¶n lý vµ thùc hiÖn gi¸ b¸n ®iÖn ë c¸c x·, thÞ trÊn. C¸c c¬ quan th«ng tin ®¹i chóng cÇn ®Èy m¹nh c«ng t¸c tuyªn truyÒn ®Ó c¸c tæ chøc qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n vµ nh©n d©n thùc hiÖn tèt gi¸ b¸n ®iÖn ë n«ng th«n theo quy ®Þnh cña ChÝnh phñ, lµm cho nh©n d©n hiÓu ®­îc viÖc ký hîp ®ång víi c¸c tæ chøc b¸n ®iÖn lµ nh»m ®¶m b¶o quyÒn lîi cho hä. Nªn biÓu d­¬ng nh÷ng ®Þa ph­¬ng lµm tèt vµ phª ph¸n c¸c tËp thÓ, c¸ nh©n lµm kh«ng ®óng víi quy ®Þnh cña nhµ n­íc gãp phÇn gi÷ æn ®Þnh t×nh h×nh an ninh chÝnh trÞ x· héi, ®¶m b¶o lîi Ých chÝnh ®¸ng cña hé sö dông ®iÖn ë n«ng th«n. Ngµnh ®iÖn cÇn tiÕp tôc quan t©m c¶i t¹o l­íi ®iÖn trung ¸p, tranh thñ mäi nguån vèn ®Çu t­ ®Ó c¶i t¹o vµ ph¸t triÓn l­íi ®iÖn trung thÕ cña c¸c x·, thÞ trÊn x©y dùng ®Õn nay ®· cò n¸t nh»m n©ng cao chÊt l­îng ®iÖn vµ gióp c¸c x· gi¶m tæn thÊt ®iÖn n¨ng. Gióp ®ì di chuyÓn cac TBA tr­íc ®©y c¸c x· x©y dùng kh«ng hîp lý vµo trung t©m phô t¶i vµ thay ®æi c«ng suÊt MBA cho phï hîp víi phô t¶i ®Ó tr¸nh qu¸ t¶i g©y ch¸y m¸y; tiÕp tôc më c¸c líp ®µo t¹o c«ng nh©n qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n vµ gióp ®ì kiÓm ®Þnh c«ng t¬ phô cho n«ng th«n theo gi¸ b¶o trî. VÒ phÝa c¸c x· ph¶i sö dông nguån vèn hoµn tr¶ L§TANT vµo c¶i t¹o l­íi ®iÖn. §Ò nghÞ c¸c c¬ quan chøc n¨ng t¨ng c­êng chØ ®¹o kiÓm tra, c¸c tæ chøc ®oµn thÓ quÇn chóng vµ nh©n d©n ®Þa ph­¬ng gi¸m s¸t chÆt chÏ viÖc sö dông nguån vèn hoµn tr¶ L§TANT C¸c tæ chøc qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n cÇn t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý ®Ó gi¶m tæn thÊt, h¹ch to¸n tµi chÝnh ®óng ®ñ, c«ng khai víi hé dïng ®iÖn. §Ó gi¶m tæn thÊt kü thuËt cña l­íi ®iÖn c¸c x·, thÞ trÊn ph¶i chñ ®éng huy ®éng c¸c nguån vèn ®Ó ®Çu t­ c¶i t¹o n©ng cÊp m¹ng l­íi ®iÖn h¹ thÕ hiÖn cã lµm cho ®­êng d©y cã tiÕt diÖn hîp lý, kh¾c phôc tèi ®a sù rß rØ ®iÖn qua sø, t¹i c¸c mèi nèi vµ c¸c ®iÓm tiÕp xóc. §Ó gi¶m tæn thÊt th­¬ng m¹i cÇn hoµn thiÖn hÖ thèng ®o ®Õm ®iÖn n¨ng vµ t¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra xö ly vi ph¹m sö dông ®iÖn. Yªu cÇu c¸c hé sö dông ®iÖn ph¶i cã c«ng t¬ ®Õm ®iÖn chÝnh x¸c do c¬ quan chuyªn m«n kiÓm ®Þnh §iÖn lùc cÇn hç trî gi¸ cho c¸c tæ chøc trong viÖc kiÓm ®Þnh c«ng t¬ ®o ®iÖn. HiÖn nay gi¸ kiÓm ®Þnh c«ng t¬ cßn rÊt cao. KÕt luËn Tõ thùc tiÔn qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n ë trªn ®Þa bµn tØnh Hµ T©y cho thÊy qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi m« h×nh qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n tõ c¸c m« h×nh ch­a hîp ph¸p sang c¸c m« h×nh thùc sù lµ cuéc c¸ch m¹ng chuyÓn ®æi m« h×nh qu¶n lý §iÖn n«ng th«n tõ c¸c m« h×nh ch­a hîp ph¸p sang c¸c m« h×nh thùc sù lµ cuéc c¸ch m¹ng chuyÓn ®æi vÒ ph­¬ng thøc qu¶n lý ®iÖn vµ x©y dùng, cñng cè c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp, nhÊt lµ doanh nghiÖp nhá vµ võa ë n«ng th«n ®Æc biÖt lµ m« h×nh Hîp t¸c x·, c«ng ty cæ phÇn, doanh nghiÖp t­ nh©n,… ®ang tån t¹i vµ cã xu h­íng ph¸t triÓn m¹nh mÏ trong thêi gian tíi nh»m thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc ®Çu t­ vµ qu¶n lý §iÖn n«ng th«n, huy ®éng mäi nguån lùc (vèn, lao ®éng…) t¹i chç cho ®Çu t­ ph¸t triÓn §iÖn n«ng th«n trong ®iÒu kiÖn c¶ nhµ n­íc vµ nh©n d©n cßn thiÕu vèn, nhu cÇu sö dông ®iÖn cña nh©n d©n ë n«ng th«n ngµy cµng t¨ng cao (ë Hµ T©y ®iÖn n¨ng cña khu vùc n«ng nghiÖp n«ng th«n chiÕm tû träng kho¶ng 60% tæng ®iÖn n¨ng th­¬ng phÈm vµ møc t¨ng tr­ëng b×nh qu©n hµng n¨m lµ 15%). §iÒu nµy hoµn toµn phï hîp víi tinh thÇn NghÞ quyÕt TW3, NhgÞ quyÕt TW5 kho¸ IX vµ thùc hiÖn chèng ®éc quyÒn trong s¶n xuÊt kinh doanh ®iÖn n¨ng, tiÕp tôc thùc hiÖn ph­¬ng ch©m “ Nhµ n­íc vµ nh©n d©n, Trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng cung lµ trong viÖc ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn §iÖn n«ng th«n”. Tuy nhiªn qu¸ tr×nh nµy sÏ gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n do ®ông ch¹m ®Õn quyÒn lîi cña mét sè c¸ nh©n, mét vµi nhãm ng­êi thËm chÝ cã c¶ mét sè Ýt c¸n bé ®ang ®­îc h­ëng lîi tõ h×nh thøc qu¶n lý ®iÖn hiÖn nay (nhÊt lµ m« h×nh giao thÇu kho¸n tr¾ng, ng­êi qu¶n lý ®iÖn khån bÞ kiÓm tra gi¸m s¸t vÒ thu nhËp nªn cã n¬i thu nhËp rÊt cao so víi khèi l­îng qu¶n lý nh­ng l¹i kh«ng quan t©m ®Çu t­ ph¸t triÓn l­íi ®iÖn). Trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi còng cÇn ph¶i gi¶i quyÕt mét sè vÊn ®Ò v­íng m¾c ph¸t sinh nh­ ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ trÞ tµi s¶n cßn l¹i cña tµi s¶n l­íi ®iÖn h¹ ¸p, xö lý vÊn ®Ò vèn ®Çu t­ do mét sè c¸ nh©n ®· bá mét phÇn vµo c¶i t¹o l­íi ®iÖn h¹ ¸p (phÇn tµi s¶n chñ yÕu vÉn lµ cña tËp thÓ) ®Ó ®­îc lµm qu¶n lý ®iÖn, tr×nh tù thñ tôc thµnh lËp Doanh nghiÖp t­ nh©n, C«ng ty cæ phÇn qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n,…, tæ chøc bé m¸y cña HTX tiªu thô ®iÖn n¨ng, cñng cè c¶i t¹o l­íi ®iÖn ®Ó qu¶n lý kinh doanh vµ tÝch luü ®Çu t­, x©y dùng c¬ chÕ chÝnh s¸ch huy ®éng vèn ®Ó ph¸t triÓn l­íi ®iÖn h¹ ¸p sau chuyÓn ®æi,.vv… V× vËy rÊt cÇn thiÕt tiÕn hµnh lµm thÝ ®iÓm ®Ó rót kinh nghiÖm trong tæ chøc chØ ®¹o, thùc hiÖn vµ x©y dùng ®ång bé c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn. Do n¨ng lùc cña m×nh cßn h¹n chÕ, thêi gian thùc tËp ng¾n nªn luËn v¨n cña em cã thÓ cßn nhiÒu thiÕu sãt. Em rÊt mong ®­îc sù quan t©m söa ch÷a cña thÇy! Danh s¸ch c¸c tõ viÕt t¾t CBCNV C¸n bé c«ng nh©n viªn chøc EVN §iÖn lùc ViÖt Nam HTX Hîp t¸c x· HTXDV§N Hîp t¸c x· dÞch vô ®iÖn n¨ng HTXDVTH Hîp t¸c x· dÞch vô tæng hîp KHTSC§ KhÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh L§TANT L­íi ®iÖn trung ¸p n«ng th«n MHQL M« h×nh qu¶n lý PT-TH Ph¸t thanh, truyÒn h×nh PPKTT Ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ QL§NT Qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n SCL Söa ch÷a lín SCN Söa ch÷a nhá SXKD S¶n xuÊt kinh doanh TBA Tr¹m biÕn ¸p TNHH Tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n UBND Uû ban nh©n d©n Danh môc tµi liÖu tham kh¶o NghÞ ®Þnh sè 45/2001/N§-CP ngµy 2/8/2001 cña Thñ t­íng ChÝnh phñ vÒ ho¹t ®éng ®iÖn lùc vµ sö dông ®iÖn NghÞ ®Þnh sè 54 Th«ng t­ liªn tÞch sè 01/1999/BVGCP-BCN cña Ban VËt gi¸ ChÝnh phñ vµ Bé C«ng nghiÖp ngµy 10/2/1999 h­íng dÉn thùc hiÖn gi¸ b¸n ®iÖn tiªu dïng sinh ho¹t ®Õn hé d©n n«ng th«n QuyÕt ®Þnh sè 27/2002/Q§-BCN ngµy 18/6/2002 cña Bé tr­ëng Bé C«ng nghiÖp vÒ viÖc ban hµnh quy ®Þnh, ®iÒu kiÖn, tr×nh tù vµ thñ tôc cÊp giÊy phÐp ho¹t ®éng ®iÖn lùc ChØ thÞ sè 1615/CV-EVN-KD&§NT ngµy 25/4/2003 cña Tæng gi¸m ®èc Tæng c«ng ty ®iÖn lùc ViÖt Nam vÒ viÖc ®Èy m¹nh hç trî c¸c ®Þa ph­¬ng chuyÓn ®æi m« h×nh tæ chøc qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n QuyÕt ®Þnh sè 491 Q§/UB ngµy 22/4/2003 cña UBND tØnh Hµ T©y vÒ viÖc ban hµnh chØ tiªu chuyÓn ®æi m« h×nh qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n QuyÕt ®Þnh sè 494 Q§/UB cña UBND tØnh Hµ T©y ngµy 22/4/2003 vÒ viÖc Ban hµnh quy ®Þnh vÒ chuyÓn ®æi m« h×nh qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n tØnh Hµ T©y Gi¸o tr×nh HiÖu qu¶ vµ Qu¶n lý dù ¸n nhµ n­íc, TS.Mai V¨n B­u chñ biªn, Nhµ xuÊt b¶n Khoa häc vµ Kü thuËt, Hµ Néi-2001 Gi¸o tr×nh Khoa häc qu¶n lý, chñ biªn TS.§oµn ThÞ Thu Hµ - TS.NguyÔn ThÞ Ngäc HuyÒn, nhµ xuÊt b¶n Khoa häc vµ Kü thuËt, Hµ Néi-2003 LuËt gia TuÊn §øc, §Ó thùc thi hîp ®ång theo ®óng Ph¸p LuËt, T¹p chÝ §iÖn vµ §êi sèng, sè 45, th¸ng 11 n¨m 2002, trang 30 KS. NguyÔn §¨ng Minh, Phã gi¸m ®èc §iÖn lùc Hµ T©y, Kinh nghiÖm gióp ®ì c¸c ®Þa ph­¬ng chuyÓn ®æi m« h×nh tæ chøc qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n cña §iÖn lùc Hµ T©y, t¹p chÝ §iÖn vµ §êi sèng, sè 58+59, th¸ng 2+3 n¨m 2004, trang 10 KS. NguyÔn §¨ng Th¾ng, ChuyÓn ®æi m« h×nh qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n, B¸o nh©n d©n, sè 2, ngµy 23/6/2002, trang 2 Th¹c sü §oµn Tranh, M« h×nh cho thuª l­íi ®iÖn h¹ ¸p-mét h×nh thøc ®Çu t­ vµ tæ chøc b¸n ®iÖn t¹i n«ng th«n, t¹p chÝ §iÖn lùc, sè 5, th¸ng 5 n¨m 2002, trang 9 môc lôc PhÇn më ®Çu 1 Ch­¬ng i:C¬ së lý luËn 2 I. Kh¸i niÖm, vai trß, yªu cÇu cña m« h×nh qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n 3 Kh¸i niÖm m« h×nh qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n 3 C¸c yªu cÇu ®èi víi m« h×nh qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n. 3 Vai trß cña m« h×nh qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n 3 T¹i sao ph¶i chuyÓn ®æi m« h×nh qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n hiÖn nay 5 II. M« h×nh qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n theo tinh thÇn nghÞ ®Þnh 45 CP cña chÝnh phñ 6 1. VÒ ®èi t­îng chuyÓn ®æi m« h×nh: 6 2. VÒ néi dung chuyÓn ®æi: 6 3. Yªu cÇu cña qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi m« h×nh: 7 Thùc chÊt cña m« h×nh m¹ng l­íi ®iÖn n«ng th«n theo tinh thÇn cña nghÞ ®Þnh 45/N§-CP. 8 C¸c m« h×nh m¹ng l­íi ®iÖn n«ng th«n 9 III. M« h×nh qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n ë mét sè tØnh 12 TØnh Th¸i B×nh 12 TØnh H¶i D­¬ng 13 3.TØnh B¾c K¹n 16 Ch­¬ng ii: Thùc tr¹ng m« h×nh qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n tØnh hµ t©y 19 I. C¬ quan qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n tËp trung cña Hµ T©y 19 II. Thùc tr¹ng m« h×nh qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n Hµ T©y tr­íc chuyÓn ®æi m« h×nh qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n theo nghÞ ®Þnh 45 cña ChÝnh Phñ 20 III. M« h×nh qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n Hµ T©y sau chuyÓn ®æi 24 IV. VÝ dô vÒ mét ph­¬ng ¸n kinh doanh b¸n ®iÖn cña mét tæ chøc kinh doanh ®iÖn (Hå s¬ xin cÊp giÊy phÐp ho¹t ®éng ®iÖn lùc cña HTX n«ng nghiÖp D­¬ng LiÔu) 35 1. Môc ®Ých yªu cÇu 35 2. C«ng t¸c tæ chøc 35 3 .C«ng t¸c qu¶n lý 36 4. BiÖn ph¸p chèng tæn hao. 36 5. ChÕ ®é 6. C«ng t¸c h¹ch to¸n vµ c¬ cÊu gi¸ b¸n ®iÖn ®Õn hé. V.Nh©n xÐt, ®¸nh gi¸ 1. Thµnh tùu, nguyªn nh©n 2. Nh÷ng tån t¹i, nguyªn nh©n Ch­¬ng iii: gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ I. Gi¶i ph¸p 43 TiÕp tôc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c m« h×nh qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n cho phï hîp. 1.1 M« h×nh hîp t¸c x· dÞch vô tæng hîp (HTX DV tæng hîp) 1.2 M« h×nh HTX dÞch vô ®iÖn n¨ng 1.3 Mét sè lo¹i h×nh doanh nghiÖp t­ nh©n vµ doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. 1.4 M« h×nh ®¹i lý b¸n lÎ ®iÖn 45 VÒ l©u dµi cÇn ph¶i trÝch khÊu hao TSC§ theo ®óng quy ®Þnh cña nhµ n­íc. 2.1 CÇn x©y dùng c«ng thøc x¸c ®Þnh chi phÝ tæn thÊt ®iÖn n¨ng tÝnh trong gi¸ b¸n ®iÖn ®Õn hé d©n ë n«ng th«n phï hîp. 2.2 KhuyÕn khÝch m« h×nh cho thuª l­íi ®iÖn h¹ ¸p C¸c tæ chøc cÇn nhanh chãng hoµn thµnh viÖc ký hîp ®ång víi hé d©n n«ng th«n theo ®óng ph¸p luËt. II. Mét sè kiÕn nghÞ KÕt luËn Danh s¸ch c¸c tõ viÕt t¾t i Môc lôc c¸c h×nh vÏ vµ b¶ng ii Tµi liªu tham kh¶o iii