Thực trạng phong trào tập luyện bóng rổ ngoại khóa của học sinh các trường Trung học Phổ thông huyện Đông Anh, Hà Nội

26 BµI B¸O KHOA HäC THÖÏC TRAÏNG PHONG TRAØO TAÄP LUYEÄN BOÙNG ROÅ NGOAÏI KHOÙA CUÛA HOÏC SINH CAÙC TRÖÔØNG TRUNG HOÏC PHOÅ THOÂNG HUYEÄN ÑOÂNG ANH, HAØ NOÄI Tóm tắt: Bằng các phương pháp nghiên cứu khoa học thường quy chúng tôi tiến hành đánh giá thực trạng phong trào tập luyện ngoại khóa môn Bóng rổ của học sinh các Trường THPT huyện Đông Anh. Đề xuất được 05 giải pháp phát triển phong trào tập luyện môn bóng rổ cho học sinh các trường THPT trên đại bàn huyện Đông Anh, Thành phố Hà Nội. Bước đầu kiểm nghiệm lý thuyết đã cho thấy tính khoa học và khả thi của các giải pháp. Từ khóa: Thực trạng, Bóng rổ, học sinh THPT, huyện Đông Anh, Thành phố Hà Nội. The status of extracurricular basketball practice movement of high school students in Dong Anh district, Hanoi city Summary: Using regular scientific research methods, the topic has evaluated the real situation of basketball extracurricular practice movement of high school students in Dong Anh district and proposed 05 solutions to develop student’s basketball extracurricular movement. The initial theorical testing has showed the feasibility of solutions. Keywords: Current situation, Basketball, high school students, Dong Anh district, Hanoi city. *TS, Trường Đại học TDTT Bắc Ninh **ThS, Trường Đại học TDTT Bắc Ninh ***ThS, Trường Đại học Tài chính - Quản trị Kinh doanh Phạm Văn Thắng* Lê Thị Tuyết Thương** Nguyễn Việt Hưng*** ÑAËT VAÁN ÑEÀ Việc đánh giá thực trạng hoạt động TDTT ngoại khoá môn Bóng rổ của học sinh các trường THPT trên đại bàn huyện Đông Anh, tìm ra những yếu tố làm hạn chế hoạt động TDTT ngoại khoá (TDTT NK) của học sinh làm cơ sở thực tiễn để đề xuất những giải pháp phù hợp và vận dụng vào thực tiễn nhằm góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động tập luyện TDTT NK cũng như nâng cao thể lực cho học sinh là một vấn đề cấp thiết từ thực tiễn công tác GDTC của các trường THPT trên địa bàn. PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU Trong quá trình nghiên cứu chúng tôi sử dụng các phương pháp sau: Phương pháp phân tích và tổng hợp tài liệu, phương pháp quan sát sư phạm, phương pháp phỏng vấn và phương pháp toán học thống kê. KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU VAØ BAØN LUAÄN 1. Thực trạng những yếu tố ảnh hưởng đến phong trào tập luyện Bóng rổ trong các trường THPT trên địa bàn huyện Đông Anh, Thành phố Hà Nội 1.1. Thực trạng cơ sở vật chất tập luyện và thi đấu môn Bóng rổ tại các trường THPT trên địa bàn huyện Đông Anh, Thành phố Hà Nội Về thực trạng cơ sở vật chất phục vụ tập luyện và thi đấu môn Bóng rổ tại các trường THPT trên địa bàn huyện Đông Anh, Thành phố Hà Nội, chúng tôi tiến hành điều tra, khảo sát kết hợp với phỏng vấn giáo viên các trường. Kết quả được trình bày tại bảng 1. Qua bảng 1 cho thấy: Về sân tập Bóng rổ: Các trường THPT trên địa bàn huyện hiện có 9 sân tập Bóng rổ, phần lớn các sân tận dụng sân trường, chất lượng trung 27 - Sè 4/2020 Bảng 1. Thực trạng cơ sở vật chất phục vụ tập luyện và thi đấu môn Bóng rổ tại các trường THPT huyện Đông Anh, Thành phố Hà Nội (n=10 trường) Loại hình sân bãi – dụng cụ Số lượng Chất lượng Hiệu quả sử dụng Mức độ đáp ứng nhu cầu Tốt Trung bình Kém Tốt Chưa tốt Tốt Chưa tốt Sân tập 9 2 7 - 6 3 x Rổ ném bóng 18 4 14 - 12 6 x Bóng 109 45 64 - 76 33 x Cọc mốc 150 76 74 - 120 30 x Dụng cụ bổ trợ khác 0 - - - - - x bình nhưng có hiệu quả cao trong việc phục vụ tập luyện môn Bóng rổ (theo đánh giá của các giáo viên thể dục và học sinh), tuy nhiên, mức độ đáp ứng nhu cầu tập luyện là chưa cao. Mới chỉ có 9/10 trường có sân Bóng rổ. Về rổ ném bóng: Hiện các trường THPT trên địa bàn huyện chỉ có 18 rổ ném bóng kèm theo sân. Hiệu quả phục vụ tập luyện của rổ ném bóng là tốt nhưng mức độ đáp ứng nhu cầu sử dụng rổ ném bóng là chưa tốt. Về bóng tập và cọc mốc: Các trường THPT trên địa bàn huyện hiện có 109 quả bóng dành cho tập luyện và 150 cọc mốc các loại hỗ trợ tập luyện. Ngoài ra, các cá nhân tham gia tập luyện cũng thường tự trang bị thêm bóng cá nhân trong quá trình tập luyện. Theo đánh giá của các thầy cô giáo và học sinh, số lượng bóng tập và cọc mốc hỗ trợ tập luyện đạt hiệu quả sử dụng tốt và đáp ứng được nhu cầu tập luyện của học sinh. 1.2. Thực trạng mức độ và nội dung tập luyện TDTT ngoại khóa của học sinh các trường THPT trên địa bàn huyện Đông Anh, Thành phố Hà Nội Khảo sát thực trạng nội dung tập luyện TDTT NK của học sinh các trường THPT huyện Đông Anh, Thành phố Hà Nội thông qua điều tra 1247 học sinh (654 học sinh nam và 593 học sinh nữ) thuộc 10 trường THPT trên địa bàn huyện. Phỏng vấn được tiến hành bằng phiếu hỏi. Kết quả được trình bày tại bảng 2. Bảng 2. Thực trạng mức độ và nội dung tập luyện TDTT NK của học sinh các trường THPT huyện Đông Anh, Thành phố Hà Nội (n=1247) TT Nội dung Tổng số (n=1247) Giới tính mi % HS nam (n=654) HS nữ (n=593) mi % mi % 1 Không tham gia tập luyện 649 52.04 355 54.28 294 49.58 2 Có tham gia tập luyện TDT ngoại khóa 598 47.96 315 53.12 283 43.27 Nội dung tập luyện n=598 n=326 n=272 2.1 Bóng đá 201 33.61 149 45.71 52 19.12 2.2 Bóng rổ 240 40.13 137 42.02 103 37.5 2.3 Cầu lông 147 24.58 85 26.07 62 22.5 2.4 Điền kinh 131 21.91 70 21.47 61 22.5 2.5 Võ thuật 102 17.06 58 17.79 44 16.25 2.6 Đá cầu 221 36.96 113 34.66 108 40 2.7 Các môn thể thao khác 35 5.85 18 5.52 17 6.25 28 BµI B¸O KHOA HäC Qua bảng 2 cho thấy: Tỷ lệ học sinh tham gia tập luyện TDTT NK trung bình đạt 47.96% số học sinh, trong đó tỷ lệ học sinh tham gia tập luyện TDTT NK của nam cao hơn nữ (xấp xỉ 10%). Tỷ lệ học sinh tham gia tập luyện TDTT ngoại khóa cao ở các môn Bóng đá (chủ yếu ở nam, tỷ lệ nữ tham gia tập luyện ít hơn), Bóng rổ, Đá cầu, Cầu lông. Các môn thể thao khác chiếm tỷ lệ ít hơn. Tỷ lệ học sinh tham gia tập luyện TDTT ngoại khóa môn Bóng rổ tương đối cao ở cả nam và nữ, với tổng số 240 học sinh trên 1247 học sinh khảo sát và 598 học sinh tham gia tập luyện TDTT ngoại khóa (chiếm tới 40.13%). Như vậy, môn Bóng rổ rất được yêu thích tập luyện trong các trường THPT trên địa bàn huyện Đông Anh, Hà Nội. 1.3. Thực trạng đội ngũ giáo viên Giáo dục thể chất tại các trường THPT trên địa bàn huyện Đông Anh, Thành phố Hà Nội Đội ngũ giáo viên phục vụ công tác GDTC tại các trường THPT huyện Đông Anh, Thành phố Hà Nội thông qua phân tích hồ sơ giáo viên và phỏng vấn trực tiếp các giáo viên Thể dục tại các trường. Kết quả khảo sát được chúng tôi trình bày tại bảng 3. Bảng 3. Thực trạng đội ngũ giáo viên Giáo dục thể chất tại các trường THPT huyện Đông Anh, Hà Nội (n=10 trường) Tổng số Trình độ Chuyên ngành đào tạo Thâm niên Tỷ lệ HS/ GV Đại học Cao đẳng Bóng rổ Các chuyênngành khác Dưới 5 năm 5 – 10 năm Trên 10 năm mi % mi % mi % mi % mi % mi % mi % 457 HS/GV42 31 73.81 11 26.19 8 19.05 34 80.95 10 23.81 13 30.95 19 45.24 Kết quả bảng 3 cho thấy: Tổng số giáo viên dạy môn Thể dục tại các trường THPT trên địa bàn huyện Đông Anh, Hà Nội là 42, trong đó giáo viên có trình độ Đại học chiếm 73.81% và có 8 giáo viên được đào tạo chuyên ngành Bóng rổ, chiếm 19.05%; Số giáo viên có thâm niên giảng dạy dưới 5 năm chiếm 23.81%, từ 5-10 năm chiếm 30.95% và từ 10 năm trở lên có 19 người, chiếm 45.24%. Như vậy, về cơ bản các giáo viên đều có kinh nghiệm trong công tác giảng dạy, có trình độ chuyên môn tốt, tuy số lượng giáo viên được đào tạo chuyên ngành Bóng rổ còn ít nhưng các giáo viên thể dục đều đã được trang bị những kiến thức cơ bản về nội dung của môn Bóng rổ và hoàn toàn có thể tham gia giảng dạy và tổ chức phát triển phong trào Bóng rổ cho học sinh của các trường. Tỷ lệ học sinh/giáo viên là 457 học sinh/ giáo viên. Các giáo viên phải giảng dạy cả giờ học Thể dục nội khóa và tổ chức các hoạt động TDTT ngoại khóa, huấn luyện các đội tuyển các môn thể thao phục vụ tham gia các giải đấu trong năm. Như vậy, số lượng giáo viên Thể dục tại các trường còn thiếu về số lượng so với yêu cầu hoạt động. Đây cũng là điểm hạn chế trong phát triển phong trào tập luyện Bóng rổ tại các trường THPT trên địa bàn huyện. 1.4. Thực trạng mức độ yêu thích và nhu cầu tập luyện Bóng rổ ngoại khóa của học sinh các trường THPT trên địa bàn huyện Đông Anh, Thành phố Hà Nội Tiến hành khảo sát mức độ yêu thích và nhu cầu tập luyện Bóng rổ ngoại khóa của 1247 học sinh các trường THPT trên địa bàn huyện. Kết quả khảo sát được trình bày tại bảng 4. Qua bảng 4 cho thấy: Về mức độ yêu thích tập luyện môn Bóng rổ ngoại khóa: Chỉ có 33.44% số học sinh được hỏi không thích tập luyện môn Bóng rổ ngoại khóa. Đây là một lợi thế trong quá trình phát triển phong trào tập luyện ngoại khóa môn thể thao này. Về nhu cầu tập luyện môn Bóng rổ ngoại khóa: Có tới 36.33% số học sinh được hỏi có nhu cầu tập luyện Bóng rổ ngoại khóa. Nếu so sánh với số lượng 19.25% học sinh đã tham gia tập luyện trong thực tế (240 học sinh trên tổng số 1247 học sinh được khảo sát, bảng 2) thì số 29 - Sè 4/2020 Bảng 4. Thực trạng mức độ yêu thích và nhu cầu tập luyện Bóng rổ ngoại khóa của học sinh các trường THPT huyện Đông Anh, Thành phố Hà Nội (n=1247) TT Nội dung Kết quả phỏng vấn mi % 1 Mức độ yêu thích tập luyện môn Bóng rổ (n=1247) Yêu thích 278 22.29 Bình thường 552 44.27 Không yêu thích 417 33.44 2 Nhu cầu tập luyện ngoại khóa môn Bóng rổ (n=1247) Có nhu cầu 453 36.33 Không có nhu cầu 794 63.67 3 Nhu cầu về thời gian tham gia tập luyện Bóng rổ ngoại khóa (n=453) Thường xuyên (từ 3 buổi/tuần trở lên) 161 35.54 Không thường xuyên (từ 1 đến 2 buổi/tuần) 180 39.74 Thỉnh thoảng (1 tới 2 buổi/ tháng) 112 24.72 4 Nhu cầu về thời điểm tham gia tập luyện Bóng rổ ngoại khóa (n=453) Sáng sớm (trước giờ học) 113 24.94 Buổi chiều (sau giờ học) 218 48.12 Buổi tối (sau 8h tối) 122 26.93 5 Nhu cầu về địa điểm tham gia tập luyện Bóng rổ ngoại khóa (n=453) Tại sân trường 379 83.66 Các CLB ngoài trường 45 9.93 Địa điểm tự do 29 6.4 6 Nhu cầu tham gia Câu lạc bộ Bóng rổ ngoại khóa (n=453) Có nhu cầu 369 81.46 Không có nhu cầu 84 18.54 lượng có nhu cầu nhưng chưa tham gia tập luyện còn rất cao (gần 20% số học sinh được hỏi). Đây cũng là lợi thế lớn trong việc phát triển phong trào tập luyện Bóng rổ ngoại khóa tại các trường THPT huyện Đông Anh, Thành phố Hà Nội. Khảo sát về nhu cầu tần suất tập luyện cho thấy đa số học sinh có nhu cầu tham gia tập luyện Bóng rổ ngoại khóa thường xuyên. Thời điểm tập luyện chủ yếu lựa chọn là buổi chiều (Sau giờ học), địa điểm tập luyện chủ yếu là tại sân trường và có tới 81.46% học sinh có nhu cầu tập luyện Bóng rổ thích tham gia các CLB Bóng rổ ngoại khóa. Đây là những định hướng cần thiết trong phát triển phong trào tập luyện Bóng rổ ngoại khóa tại trường. 1.5. Thực trạng mức độ hiểu biết, quan tâm, nhận thức của giáo viên và học sinh các trường THPT trên địa bàn huyện Đông Anh, Thành phố Hà Nội Để đánh giá được thực trạng mức độ hiểu biết, quan tâm, nhận thức của giáo viên và học sinh trong các trường THPT trên địa bàn huyện Đông Anh, Thành phố Hà Nội về vai trò, ý nghĩa của việc tập luyện TDTT ngoại khóa nói chung và tập luyện ngoại khóa môn Bóng rổ nói riêng. Kết quả trình bày tại bảng 5. 30 BµI B¸O KHOA HäC Qua bảng 5 cho thấy: Mức độ hiểu biết, quan tâm của giáo viên và học sinh các trường THPT huyện Đông Anh, Hà Nội tới việc tập luyện Bóng rổ đã có những nhận thức đúng đắn nhưng cũng còn một số quan điểm chưa thực sự phù hợp. Nhận thức của giáo viên và học sinh tương đối tương đồng. Đánh giá về mức độ phù hợp của Bóng rổ với đối tượng người tập: Chỉ có hơn 20% tỷ lệ giáo viên và học sinh được phỏng vấn đánh giá đúng Bảng 5. Thực trạng mức độ hiểu biết, quan tâm, nhận thức của giáo viên và học sinh các trường THPT huyện Đông Anh, Hà Nội về môn Bóng rổ (n=1400) TT Nội dung Giáo viên (n=153) Học sinh (n=1247) mi % mi % 1 Đánh giá về mức độ phù hợp của Bóng rổ với đối tượng người tập Dành riêng cho giới trẻ 41 26.8 347 27.83 Cho người cao to khỏe mạnh 46 30.07 439 35.2 Cho người thấp bé yếu ớt 31 20.26 184 14.76 Tất cả mọi đối tượng 36 23.53 276 22.13 2 Đánh giá về mức độ ảnh hưởng của Bóng rổ đối với việc học tập của học sinh Rất tốt 41 26.8 198 15.88 Tốt 56 36.6 418 33.52 Không ảnh hưởng 41 26.8 386 30.95 Ảnh hưởng xấu 15 9.8 244 19.57 3 Đánh giá về yêu cầu kinh phí trong tập luyện Rất nhiều 26 16.99 244 19.57 Bình thường 66 43.14 538 43.14 Rất ít 36 23.53 340 27.27 Không tốn kinh phí 26 16.99 124 9.94 4 Tác dụng của Bóng rổ trong phát triển thể lực Phát triển sức khỏe, chiều cao và sức đề kháng 56 36.6 503 40.34 Phát triển khả năng nhận thức và các kỹ năng mềm trong cuộc sống 77 50.33 418 33.52 Bồi dưỡng tinh thần tập thể, tăng cường sự tập trung và ý thức tổ chức kỷ luật 46 30.07 241 19.33 Phát huy tính tư duy sáng tạo trong hoạt động thể thao 26 16.99 220 17.64 5 Thực trạng nguyên nhân chưa tham gia tập luyện Bóng rổ của học sinh Không muốn tập 26 16.99 280 22.45 Gia đình ngăn cấm 5 3.27 43 3.45 Sức khỏe không phù hợp 46 30.07 301 24.14 Không có đủ cơ sở vật chất 82 53.59 599 48.04 Đáp án khác 15 9.8 81 6.5 31 - Sè 4/2020 về mức độ phù hợp của Bóng rổ với người tập (Bóng rổ dành cho tất cả mọi đối tượng). Còn phần lớn số người được hỏi vẫn cho rằng Bóng rổ chỉ dành cho từng nhóm đối tượng như: Dành riêng cho giới trẻ, dành cho người cao to khỏe manh, hoặc dành cho người thấp bé yếu ớt Chính việc chưa nhận htức đúng về tính phù hợp của Bóng rổ với đối tượng người tập đã dẫn đến hạn chế việc tham gia tập luyện của học sinh. Đánh giá về mức độ ảnh hưởng của Bóng rổ đối với việc học tập của học sinh: đa số giáo viên và học sinh đã nhận thức đúng về mức độ ảnh hưởng của Bóng rổ đối với việc học của học sinh (chiếm tới 90% số giáo viên được hỏi và hơn 80% số học sinh được hỏi). Tuy nhiên, vẫn còn 10% số giáo viên và xấp xỉ 20% số học sinh được hỏi nhận thức chưa đúng. Đây là nguyên nhân ảnh hưởng tiêu cực tới việc phát triển phong trào tập luyện Bóng rổ tại các trường, cần có các giải pháp phù hợp tác động nhằm điều chỉnh nhận thức của đối tượng này cho phù hợp. Đánh giá về yêu cầu kinh phí trong tập luyện: Có gần 20% tổng số người được phỏng vấn nhận thức tập luyện Bóng rổ rất tốn kém về kinh phí. Đây là nhận thức chưa đúng đắn. Trên thực tế, tập luyện Bóng rổ chỉ tốn kinh phí ở mức thấp và mức bình thường. Hơn 10% tổng số người được phỏng vấn đánh giá tập luyện Bóng rổ không tốn kém về kinh phí. Nhận thức như vậy cũng chưa thực sự chính xác. Về tác dụng của Bóng rổ trong phát triển thể lực của học sinh cho thấy: Đa số giáo viên đã nhận thức được lợi ích của tập luyện Bóng rổ đối với thể lực học sinh. Tuy nhiên phát huy tính tư duy sáng tạo trong hoạt động TDTT cũng là một trong những tác dụng của Bóng rổ mang lại cho người tập nhưng chỉ có 16.99% giáo viên và 17.64% học sinh đồng ý với tác dụng trên. Như vậy vẫn còn một số ít giáo viên và học sinh nhận thức chưa toàn diện về tác dụng của việc tập luyện môn Bóng rổ. Khi được hỏi về các nguyên nhân dẫn tới việc học sinh chưa tham gia tập luyện Bóng rổ, các nguyên nhân chiếm tỷ lệ cao nhất vẫn là chưa có đủ cơ sở vật chất, điều kiện sức khỏe không phù hợp. Các nguyên nhân khác chiếm tỷ lệ ít hơn. Như vậy, qua khảo sát nhận thức và mức độ yêu thích với việc tập luyện Bóng rổ của giáo viên và học sinh các trường THPT huyện Đông Anh, Hà Nội cho thấy vẫn còn tỷ lệ không nhỏ giáo viên và học sinh nhận thức chưa đúng về việc tập luyện Bóng rổ. Cần có các giải pháp phù hợp, có hiệu quả để cải thiện vấn đề này. 2. Thực trạng phong trào tập luyện Bóng rổ ngoại khóa trong các trường THPT trên địa bàn huyện Đông Anh, Thành phố Hà Nội 2.1. Thực trạng tiếp cận thông tin về việc tổ chức tập luyện Bóng rổ ngoại khóa của học sinh các trường THPT huyện Đông Anh, Hà Nội Kết quả khảo sát thực trạng tiếp cận thông tin về việc tổ chức tập luyện Bóng rổ ngoại khóa của học sinh các trường THPT huyện Đông Anh, Hà Nội. Kết quả phỏn vấn được trình bày tại bảng 6. Bảng 6. Thực trạng tiếp cận thông tin về tổ chức tập luyện môn Bóng rổ tại các trường THPT huyện Đông Anh, Hà Nội (n=1247) TT Nội dung Kết quả phỏng vấn mi % 1 Mức độ tiếp nhận thông tin về việc tổ chức tập luyện Bóng rổ tại các trường (n=1247) Biết 910 72.98 Không biết 337 27.02 2 Kênh thông tin biết tới việc tổ chức tập luyện Bóng rổ tại các trường (n=910) Internet, biển quảng cáo, truyền thông 237 26.04 Giáo viên 443 48.68 Bạn bè, người thân 294 32.31 Các kênh thông tin khác 74 8.13 32 BµI B¸O KHOA HäC Qua bảng 6 cho thấy: Về mức độ tiếp nhận thông tin về việc tổ chức tập luyện Bóng rổ tại các trường THPT huyện Đông Anh, Hà Nội: Có tới xấp xỉ 27% số học sinh được hỏi không biết trường có tổ chức tập luyện môn Bóng rổ ngoại khóa. Như vậy, có thể nhận xét việc thông tin, quảng bá về việc tổ chức tập luyện môn Bóng rổ ngoại khóa tại trường chưa đạt hiệu quả cao. Về các kênh thông tin giúp học sinh biết tới việc tổ chức tập luyện Bóng rổ ngoại khóa tại Trường: Kênh thông tin chính giúp các học sinh biết tới việc tổ chức tập luyện Bóng rổ ngoại khóa tại trường là do giáo viên, bạn bè và người thân giới thiệu. Kênh thông tin chính quảng bá qua Internet, biến quảng cáo, truyền thông trên thực tế chư có hiệu quả tốt (chỉ 26.04% số học sinh tiếp cận thông tin). Bảng 7. Thực trạng phong trào tập luyện môn Bóng rổ tại các trường THPT huyện Đông Anh, Hà Nội (n=1247) TT Nội dung Kết quả phỏng vấn mi % 1 Thực trạng tham gia tập luyện ngoại khóa môn Bóng rổ (n=1247) Có tham gia 240 19.25 Không tham gia 1007 80.75 2 Tần suất tham gia tập luyện Bóng rổ ngoại khóa (n=240) Thường xuyên (từ 3 buổi/tuần trở lên) 131 54.58 Không thường xuyên (từ 1 đến 2 buổi/tuần) 64 26.67 Thỉnh thoảng (1 tới 2 buổi/ tháng) 45 18.75 3 Thực trạng về thời điểm tham gia tập luyện Bóng rổ ngoại khóa (n=240) Sáng sớm (trước giờ học) 35 14.58 Buổi chiều (Sau giờ học) 163 67.92 Buổi tối (sau 8h tối) 42 17.5 4 Thực trạng về địa điểm tham gia tập luyện Bóng rổ ngoại khóa (n=240) Tại sân trường 65 86.67 Các CLB ngoài trường 0 0 Địa điểm tự do 10 13.33 5 Thực trạng về động cơ tham gia tập luyện Bóng rổ ngoại khóa (n=240) Do yêu thích Bóng rổ 144 60 Do nhận thức được tác dụng của tập luyện Bóng rổ tới sức khỏe 163 67.92 Do bạn bè lôi kéo 73 30.42 Lý do khác 35 14.58 6 Nguyên nhân không tham gia tập luyện (n=1007) Không yêu thích Bóng rổ 84 8.34 Không có thời gian tập 320 31.78 Không được sự ủng hộ của gia đình, bạn bè 171 16.98 Không có kinh phí tham gia tập luyện 287 28.5 Không đủ cơ sở vật chất tập luỵen 567 56.31 Không có giáo viên hướng dẫn 607 60.28 Tập luyện Bóng rổ không có lợi ích cho sức khỏe 124 12.31 Tập luyện Bóng rổ ảnh hưởng tiêu cực tới việc học 76 7.55 Các nguyên nhân khác 55 5.46 33 - Sè 4/2020 2.2. Thực trạng phong trào tập luyện Bóng rổ ngoại khóa Kết quả khảo sát về thực trạng phong trào tập luyện môn Bóng rổ ngoại khóa tại các trường THPT huyện Đông Anh, Hà Nội được trình bày tại bảng 7. Qua bảng 7 cho thấy: Về thực trạng tham gia tập luyện ngoại khóa môn Bóng rổ: Chỉ có 19.25% số học sinh được hỏi có tham gia tập luyện môn Bóng rổ, trong đó có 54.58% tập luyện ngoại khóa môn Bóng rổ thường xuyên. Như vậy, số lượng học sinh tập luyện Bóng rổ ngoại khóa thường xuyên chỉ chiếm khoảng 10% số lượng học sinh được hỏi. So với nhiều môn thể thao ngoại khóa phổ biến khác như Bóng đá, Điền kinh... con số này vẫn còn rất hạn chế. Học sinh tập luyện Bóng rổ ngoại khóa chủ yếu tại sân trường, chiếm tới 86.67% số học sinh được hỏi. Có 13.33% số học sinh được hỏi tập luyện tại các địa điểm tự do (như công viên, sân nhà, sân khu tập thể...). Không có học sinh nào tham gia các CLB Bóng rổ ngoài trường. Về động cơ tham gia tập luyện Bóng rổ ngoại khóa: Học sinh tham gia tập luyện Bóng rổ ngoại khóa đều có động cơ bền vững như: Do yêu thích; Do nhận thức được tác dụng của tập luyện Bóng rổ tới sức khỏe. Các động cơ không bền vững như tập luyện do bạn bè lôi kéo và các động cơ khác chiếm tỷ lệ ít hơn. Con số này giải thích vì sao có tới hơn 50% số học sinh tập luyện Bóng rổ ngoại khóa thường xuyên (từ 3 buổi/tuần trở lên). Kết quả khảo sát các nguyên nhân chính dẫn tới việc không tham gia tập luyện ngoại khóa của học sinh gồm: Không có giáo viên hướng dẫn, không đủ cơ sở vật chất tập luyện, không có thời gian tập và không có kinh phí tham gia tập luyện. Các nguyên nhân khác chiếm tỷ lệ ít hơn. KEÁT LUAÄN Đội ngũ giáo viên phục vụ phát triển phong trào tập luyện Bóng rổ ngoại khóa tại các trường THPT trên địa bàn huyện Đông Anh, Hà Nội còn thiếu cả về số lượng và chất lượng so với nhu cầu tập luyện tại các trường. Về cơ sở vật chất: Mới chỉ có những trang thiết bị tập luyện cơ bản, còn hạn chế về sân tập và rổ tập. Các cơ sở vật chất khác đáp ứng tương đối tốt nhu cầu tập luyện. Nhu cầu tham gia tập luyện Bóng rổ ngoại khóa chiếm tới 36.33% số học sinh được hỏi cho thấy tiềm năng phát triển Bóng rổ ngoại khóa còn rất lớn. Nhận thức và mức độ yêu thích với việc tập luyện Bóng rổ của giáo viên và học sinh các trường THPT trên địa bàn huyện Đông Anh vẫn còn một tỷ lệ không nhỏ giáo viên và học sinh nhận thức chưa đúng, cần có các giải pháp phù hợp, có hiệu quả để cải thiện vấn đề này. Về thực trạng phong trào tập luyện Bóng rổ ngoại khóa tại trường: Học sinh biết tới việc tổ chức tập luyện Bóng rổ ngoại khóa chủ yếu do giáo viên, bạn bè và người thân giới thiệu. Có tới 19.25% số học sinh được hỏi đã tham gia tập luyện Bóng rổ ngoại khóa, trong đó có hơn 50% số học sinh tập luyện thường xuyên. Thời điểm tập luyện chủ yếu là buổi chiều (sau giờ học), địa điểm là tại sân trường. Động cơ tham gia tập luyện Bóng rổ của học sinh chủ yếu là các động cơ bền vững như: Do yêu thích Bóng rổ, do nhận thức được tác dụng của tập luyện Bóng rổ tới sức khỏe. Các nguyên nhân chính dẫn tới việc không tham gia tập luyện ngoại khóa của học sinh gồm: Không có giáo viên hướng dẫn, không đủ cơ sở vật chất tập luyện, không có thời gian tập và không có kinh phí tham gia tập luyện. TAØI LIEÄU THAM KHAÛ0 1. Giáo dục và Đào tạo (2008), Quyết định số 72/2008/QĐ-BGDĐT ngày 23/12/2008 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc quy định tổ chức hoạt động thể thao ngoại khóa cho HS, SV. 2. Dương Nghiệp Chí (2004), Đo lường thể thao, Nxb TDTT, Hà Nội. 3. Lưu Quang Hiệp, Phạm Thị Uyên (2003), Sinh lý học TDTT, Nxb TDTT, Hà Nội. 4. Nôvicốp A. D, Mátvêép L. P (1976), Lý luận và phương pháp giáo dục thể chất, (Dịch: Phạm Trọng Thanh, Lê Văn Lẫm), Nxb TDTT, Hà Nội. 5. Nguyễn Toán, Phạm Danh Tốn (2006), Lý luận và Phương pháp TDTT, Nxb TDTT, Hà Nội. 6. Nguyễn Văn Trung, Phạm Văn Thảo (2002), Bóng rổ, Nxb TDTT, Hà Nội. (Bài nộp ngày 16/7/2020, Phản biện ngày 22/7/2020, duyệt in ngày 21/8/2020 Chịu trách nhiệm chính: Phạm Văn Thắng; Email: phamvanthangtdtt@gmail.com)