Thực trạng và giải pháp nâng cao kỹ năng gõ phím nhanh đúng kỹ thuật của sinh viên trường đại học Trà Vinh

169 169 Kỹ thuật và Công nghệ Số 22, tháng 7/2016 THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO KỸ NĂNG GÕ PHÍM NHANH ĐÚNG KỸ THUẬT CỦA SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC TRÀ VINH CURRENT SITUATIONS AND POSSIBLE SOLUTIONS TO IMPROVING STUDENTS’ PROPER AND RAPID TYPING SKILLS AT TRA VINH UNIVERSITY Tóm tắt Bài viết phân tích những thực trạng về kỹ năng mềm gõ phím nhanh đúng kỹ thuật của sinh viên Trường Đại học Trà Vinh. Những thực trạng cụ thể được phân tích như: nhận thức, thái độ quan tâm của sinh viên về kỹ năng gõ phím nhanh đúng kỹ thuật; tốc độ gõ; tư thế ngồi làm việc với máy tính; kỹ thuật gõ phím 10 ngón. Qua đó, chúng tôi đề xuất giải pháp phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả kỹ năng gõ phím nhanh đúng kỹ thuật của sinh viên tại Trường. Từ khóa: kỹ thuật đánh máy nhanh, gõ phím 10 ngón, gõ phím đúng kỹ thuật. Abstract In the period of rapid development of information technology, students tend to be required to sharpen proper and fast typing skills since using computers for studying and working is largely popular now. It is also worth noting that typing is the first basic step in working with computers. Therefore, it is necessary for university students in general and students at Tra Vinh University (TVU) in particular to acquire proper and rapid typing skills. This paper aims to analyze the current situations of TVU students’ proper and fast typing skills including awareness, attitude of the students towards proper and rapid typing skills, typing speed, proper typing postures and 10-finger typing skills. Furthermore, possible solutions to improving the rapid typing skills for the students are also proposed in this paper. Keywords: fast typing technique, 10 - finger typing skills, correct techniques in typing. 1. Đặt vấn đề1 Trong xu thế hội nhập với quốc tế, Việt Nam có rất nhiều cơ hội, triển vọng phát triển giáo dục, nhưng đồng thời đây cũng chính là những thách thức to lớn trong lĩnh vực giáo dục Việt Nam. Trong lĩnh vực giáo dục, việc chú trọng đến chất lượng đào tạo, chất lượng sản phẩm là tiêu chuẩn hàng đầu. Đào tạo chuyên sâu từng chuyên ngành là điều cần thiết trong giai đoạn hiện nay để tạo nguồn nhân lực thật sự chất lượng phục vụ đất nước trong thời kỳ hội nhập quốc tế. Bên cạnh đó, trang bị kỹ năng mềm cho sinh viên cũng là vấn đề đang được quan tâm rất nhiều. Kỹ năng là năng lực hay khả năng chuyên biệt của một cá nhân về một hoặc nhiều khía cạnh nào đó được sử dụng để giải quyết tình huống hay công việc nào đó phát sinh trong cuộc sống. Những năm qua, Trường Đại học Trà Vinh đã rất chú trọng đến việc phát triển kỹ năng mềm cho sinh viên. Cụ thể ngày 08 tháng 4 năm 2013 Trường Đại học Trà Vinh đã ban hành Quyết định số 564/QĐ-ĐHTV về việc quy định Kỹ năng mềm là học phần bắt buộc 1 Khoa Quản trị Văn phòng – Việt Nam học – Thư viện, Trường Đại học Trà Vinh trong chương trình đào tạo từ khóa 2012. Để công nhận hoàn thành học phần này, mỗi sinh viên, học sinh cần phải đăng ký tham gia ít nhất năm khóa tập huấn kỹ năng mềm do Trường Đại học tổ chức và được cấp chứng nhận hoàn thành khóa tập huấn. (Đại học Trà Vinh, 564/QĐ-ĐHTV, Điều 1). Theo quy định, sinh viên phải hoàn thành hai kỹ năng mềm bắt buộc (Kỹ năng tìm kiếm tài liệu, đọc hiểu và ghi nhớ tài liệu hiệu quả; Kỹ năng thuyết trình). Đối với ba kỹ năng còn lại sinh viên tự chọn phù hợp với lĩnh vực ngành nghề và khả năng của mình. Ngày nay, máy tính được ví như bộ não thứ hai của con người, nhiều chuyên ngành liên quan đến máy tính được mở ra. Tuy nhiên, có một kỹ năng mềm liên quan đến máy tính mà tất cả các ngành, lĩnh vực khác cần có để phục vụ trong công việc. Đó chính là kỹ năng gõ phím nhanh đúng kỹ thuật, kỹ năng thật sự cần thiết đối với sinh viên Trường Đại học Trà Vinh nói riêng và sinh viên toàn quốc nói chung. Nhiều ý kiến cho rằng: kỹ năng gõ phím nhanh đúng kỹ thuật chỉ dành cho công tác văn phòng. Ý kiến trên không hẳn sai, nhưng cũng không chắc Dương Tuấn Vũ1 170 170 Kỹ thuật và Công nghệ Số 22, tháng 7/2016 chắn đúng vì hiện nay tất cả các ngành, lĩnh vực đều sử dụng máy tính, đồng nghĩa với việc tiếp xúc với máy tính với bàn phím máy tính. Kỹ năng gõ phím nhanh đúng kỹ thuật mang lại nhiều lợi ích như rút ngắnthời gian hoàn thành, tăng năng suất công việc; hạn chế tối đa lỗi đánh máy, lỗi chính tả và lỗi dùng câu, từ; tăng cường khả năng phản xạ với ngôn ngữ. Áp dụng đúng kỹ thuật gõ phím 10 ngón còn ngăn ngừa được một số chứng bệnh thường gặp khi làm việc với máy tính như cận thị, đau cột sống, xương khớp, nhức đầu, mỏi mắt Sự khác biệt giữa gõ phím nhanh đúng kỹ thuật và gõ phím theo thông thường, gõ phím đúng kỹ thuật có những đặc điểm như: sử dụng cả 10 ngón tay để gõ bàn phím; gõ phím không cần nhìn bàn phím; tốc độ gõ nhanh và chính xác; ngồi làm việc với máy tính đúng tư thế, chuyên nghiệp. Kỹ năng gõ phím nhanh đúng kỹ thuật còn có tên gọi phổ biến là đánh máy nhanh hoặc tùy theo lĩnh vực, chuyên môn, địa phương mà kỹ năng này còn có những tên gọi khác như kỹ thuật sử dụng phím, kỹ thuật sử dụng bàn phím, gõ phím đúng kỹ thuật, gõ phím 10 ngón Để có cơ sở khách quan trong việc đánh giá thực trạng và đề ra giải pháp nâng cao hiệu quả gõ phím nhanh đúng kỹ thuật cho sinh viên, chúng tôi tiến hành thực hiện đề tài “Thực trạng và giải pháp nâng cao kỹ năng gõ phím nhanh đúng kỹ thuật của sinh viên Trường Đại học Trà Vinh”với mục đích tìm hiểu nhận thức và thực trạng gõ phím nhanh đúng kỹ thuật của sinh viên Trường Đại học Trà Vinh, đồng thời đề xuất giải pháp nâng cao kỹ năng gõ phím nhanh đúng kỹ thuật đối với sinh viên Trường Đại học Trà Vinh. 2. Nội dung nghiên cứu 2.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Mẫu phiếu nghiên cứu được xây dựng bằng 20 câu hỏi có các câu trả lời lựa chọn sẵn, xoay quanh về kỹ năng đánh máy nhanh. Để thực hiện đề tài này, nghiên cứu sử dụng phiếu điều tra Anket. Phiếu điều tra trực tiếp 300 sinh viên của các Khoa thuộc Trường Đại học Trà Vinh gồm: Khoa Kỹ thuật và Công nghệ; Kinh tế - Luật, Ngôn ngữ - Văn hóa - Nghệ thuật Khmer Nam Bộ, Nông nghiệp – Thủy sản, Ngoại ngữ, Sư phạm, Y – Dược. Phạm vi thực hiện đề tài nghiên cứu: Trường Đại học Trà Vinh. Thời gian thực hiện: tháng 01/2016. Bảng 1: Phân bố phiếu điều tra theo khoa, năm học, giới tính, dân tộc Tiêu chí phân loại sinh viên Số lượng Tỷ lệ (%) Tổng Khoa Kỹ thuật và Công nghệ 30 10 300 Kinh tế - Luật 90 30 Ngôn ngữ - Văn hóa - Nghệ thuật Khmer Nam Bộ 40 13.3 Nông nghiệp – Thủy sản 20 6.7 Ngoại ngữ 20 6.7 Sư phạm 40 13.3 Y – Dược 60 20 Năm học Năm I 70 23.3 300 Năm II 70 23.3 Năm III 80 26.7 Năm IV 80 26.7 Giới tính Nam 90 30 300 Nữ 210 70 Dân tộc Kinh 219 73 300 Khmer 81 27 Phiếu điều tra được phát trực tiếp cho sinh viên các Khoa. Nội dung phiếu điều tra gồm: sự quan tâm, mức độ hiểu biết, tốc độ đánh máy, tầm quan trọng của đánh máy nhanh, tư thế ngồi làm việc với máy tính, kỹ thuật đánh máy nhanh và sự mong muốn được trang bị kỹ năng đánh máy trong tương lai. 2.2. Kết quả khảo sát 2.2.1. Nhận thức của sinh viên về gõ phím nhanh đúng kỹ thuật Theo Dương Tuấn Vũ (2016: 13-16), gõ phím đúng kỹ thuật là việc vận dụng các ngón tay gõ trên từng phím tương ứng, tăng tốc độ gõ, chính xác và hiệu quả nhất. Để gõ đúng kỹ thuật, người gõ cần xác định được hai yếu tố chính là hàng phím chuẩn và các phím ứng với từng ngón. Cụ thể: “Xác định các hàng phím chuẩn gồm các phím: A S D F và J K L ; Hình 1.3. Hàng phím chuẩn 171 171 Kỹ thuật và Công nghệ Số 22, tháng 7/2016 Các phím ứng với từng ngón tay * Với bàn tay trái: - Ngón trỏ: luôn đặt cố định ở phím F. Ngoài ra, ngón trỏ này còn phải di chuyển tới vùng phím xung quanh là R, T, G, V, B và phím số 4, 5. - Ngón giữa: luôn đặt ở phím D, thuận tiện để di chuyển lên phím E và phím số 3, xuống phím C. - Ngón áp út: vị trí cố định là phím S. Giống như ngón trỏ và ngón giữa, ngón áp út cũng chịu trách nhiệm sử dụng phím W, X và phím số 2. - Ngón út: phím cố định là A, phụ trách thêm Q, Z, số 1 và các phím chức năng khác bên trái bàn phím như: Shift, Ctrl, Alt, Tab, - Ngón cái: để cố định tại phím Space (phím dài nhất bàn phím). * Với bàn tay phải: - Ngón trỏ: luôn đặt cố định ở phím J, và di chuyển tới vùng phím xung quanh là U, Y, H, N, M và phím số 6, 7. - Ngón giữa: luôn đặt ở phím K, ngoài ra còn phải di chuyển lên phím I và phím số 8 và phím “<” cũng là phím dấu “,”. - Ngón áp út: vị trí cố định là phím L, ngoài ra còn chịu trách nhiệm sử dụng phím O, > (đồng thời cũng là phím dấu ”.”) và phím số 9. - Ngón út: phím cố định là “;”, phụ trách thêm P, ?, số 0 và các phím chức năng khác bên phải bàn phím như: Shift, Ctrl, Enter, Backspace - Ngón cái: để cố định tại phím Space. Hình 1.4. Hình đặt tay lên hàng phím chuẩn Hình 1.5. Các phím tương ứng từng ngón tay 172 172 Kỹ thuật và Công nghệ Số 22, tháng 7/2016 Nội dung khảo sát về mức độ sử dụng máy tính của sinh viên cho thấy 9.0% sinh viên sử dụng máy tính với mức độ rất thường xuyên, 38.7% thường xuyên và 52.3% thỉnh thoảng sử dụng máy tính. Như vậy, có thể kết luận rằng: sinh viên sử dụng máy tính phổ biến nhằm mục đích phục vụ học tập. Đồng thời, đây cũng là cơ sở để tiếp tục nghiên cứu về thực trạng và giải pháp nâng cao kỹ năng gõ phím nhanh đúng kỹ thuật của sinh viên Trường Đại học Trà Vinh. Biểu đồ 1. Mức độ quan tâm của sinh viên về Kỹ năng gõ phím nhanh đúng kỹ thuật Nhận thức của sinh viên về sự quan tâm đối với kỹ năng đánh máy nhanh, kết quả khảo sát ở Biểu đồ 1 cho thấy: 28,3 % sinh viên rất quan tâm, 67,7 % sinh viên quan tâm, chỉ có 4,0% sinh viên cho rằng không quan tâm đến kỹ năng này. Đa số (94,4%) sinh viên quan tâm đến kỹ năng đánh máy nhanh. Tuy nhiên, vẫn có một số (4,0%) sinh viên không quan tâm đến kỹ năng gõ phím nhanh đúng kỹ thuật. Vấn đề này có thể ảnh hưởng đến bản thân sinh viên về rèn luyện các kỹ năng trong quá trình học tập và làm việc sau này. Để đánh giá nhận thức của sinh viên về tầm quan trọng của kỹ năng gõ phím nhanh đúng kỹ thuật đối với học tập và làm việc sau này, nhóm tác giả tiếp tục khảo sát và phân tích kết quả đạt được như sau: Hầu hết tất cả sinh viên (99,7%) các ngành đều cho rằng kỹ năng gõ phím nhanh đúng kỹ thuật có ích trong học tập và phục vụ trong công việc sau này. Như vậy, sinh viên đã xác định được lợi ích của kỹ năng này đối với học tập và trong công việc. Vấn đề đặt ra, làm thế nào để trang bị được kỹ năng này cho tất cả sinh viên của Trường? Để giải quyết vấn đề trên, nhóm tác giả sẽ trình bày chi tiết tại nội dung đề xuất giải pháp. Tuy nhiên, vẫn có 0,3 % sinh viên cho rằng kỹ năng gõ phím nhanh đúng kỹ thuật không có ích cả trong học tập và công việc sau này. Qua đó cho thấy, vẫn còn số ít sinh viên chưa nhận thức được tầm quan trọng của kỹ năng này đối với học tập và công việc. Vì vậy, việc định hướng và làm thay đổi nhận thức của một số ít sinh viên trên là một vấn đề cần được quan tâm và tìm ra giải pháp phù hợp. Biểu đồ 2: Lợi ích của gõ phím nhanh đúng kỹ thuật trong học tập và công việc sau này Trong xu thế hội nhập quốc tế, việc sử dụng máy tính để phục vụ các ngành, lĩnh vực rất phổ biến và cần thiết. Chính vì vậy, sinh viên nhận thức được tầm quan trọng của máy tính, cũng như tầm quan trọng của kỹ năng gõ phím nhanh đúng kỹ thuật đối với ngành mình đang theo học. Cụ thể: 48,6% sinh viên cho rằng kỹ năng gõ phím nhanh đúng kỹ thuật rất quan trọng, 45,0% nhận định là quan trọng, 5,7% tương đối quan trọng, chỉ có0,7% sinh viên được khảo sát cho rằng kỹ năng này không quan trọng. Như vậy, phần lớn (298/300) sinh viên nhận định tầm quan trọng của kỹ năng gõ phím nhanh đúng kỹ thuật đối với chuyên ngành mà sinh viên đang học. Đây là dấu hiệu khả quan cho sinh viên trong việc nhận thức đúng kiến thức kỹ năng cần được trang bị phục vụ học tập và làm việc sau này. 2.2.2. Thực trạng gõ phím nhanh đúng kỹ thuật Tốc độ gõ phím nhanh hay chậm được xác định bởi lượng từ đạt được trong khoảng thời gian xác định (ví dụ: 20 từ/phút). Thực tế tốc độ gõ phím chưa được sinh viên quan tâm nhiều, ngoài sinh viên chuyên ngành Quản trị Văn phòng do đây là kỹ năng đặc thù của ngành. Để đạt được tốc độ gõ phím nhanh đúng kỹ thuật, chúng ta cần đáp ứng những yêu cầu như sử dụng kiểu gõ Tiếng Việt (Telex, VNI, VIQR ), không gian làm việc, tư thế ngồi, quan trọng nhất là áp dụng đúng kỹ thuật gõ phím 10 ngón tay. Bên cạnh đó, kết quả khảo sát về áp dụng kỹ thuật gõ phím cũng được làm rõ tại Biểu đồ 3 với số lượng sinh viên áp dụng gõ phím 10 ngón tay chỉ chiếm 28,0% (84/300 sinh viên), 72,0% (216/300 sinh viên) không áp dụng, đây là thực trạng đáng báo động của sinh viên đang theo học tại Trường. 173 173 Kỹ thuật và Công nghệ Số 22, tháng 7/2016 Nhằm làm sáng tỏ về thực trạng áp dụng kỹ thuật gõ phím 10 ngón tay, nhóm tác giả tiếp tục khảo sát nội dung về tư thế ngồi, khoảng cách từ mắt nhìn đến màn hình, kỹ thuật đặt tay lên dãy phím chuẩn, số lượng ngón tay sinh viên sử dụng để gõ phím Biểu đồ 3: Thực trạng về áp dụng gõ phím 10 ngón đúng kỹ thuật Ngồi làm việc đúng tư thế, giữ cho cơ thể thoải mái. Theo Dương Tuấn Vũ (2016: 4), “Trong khi sử dụng máy tính bàn, laptop hoặc các thiết bị di động, tuyệt đối không được nằm trên giường hoặc trên sàn nhà. Ngoài ra, tránh đặt laptop trên đùi vì nhiệt độ của máy quá cao có thể gây bỏng rát. Nên sử dụng chúng với vị trí thích hợp như đặt laptop trên bàn và ngồi trên ghế để điều khiển. Ngồi làm việc đúng tư thế, giữ cho cơ thể thoải mái. Như vậy, sẽ không bị mệt mỏi nhanh, cũng tránh được những bệnh thường gặp của giới làm việc văn phòng. Cách ngồi đúng tư thế: ngồi thẳng người sao cho tay vuông góc với người, chân vuông góc với đùi, hai đùi song song với mặt đất, thả lỏng hai vai, hai bàn chân để bằng phẳng tiếp xúc đều trên mặt sàn”. Như vậy, sẽ không bị mệt mỏi nhanh, cũng tránh được những bệnh thường gặp như đau mắt, mệt mỏi, mắt bị rát hoặc ngứa, chảy nước mắt hoặc mắt bị khô, có dấu hiệu mờ đi, đau lưng, mỏi cổ, vai, cánh tay và cổ tay. Kết quả khảo sát sự quan tâm của sinh viên về tư thế ngồi làm việc với máy tính như sau: 76,5% sinh viên quan tâm và 23,5% sinh viên không quan tâm đến tư thế ngồi làm việc với máy tính. Phần lớn sinh viên quan tâm đến tư thế ngồi làm việc với máy tính nhưng chưa đồng nghĩa với áp dụng đúng tư thế ngồi. Minh chứng là 31,7% sinh viên cảm thấy đau mắt, mệt mỏi, mắt bị rát hoặc ngứa; 27,7% sinh viên chảy nước mắt hoặc mắt bị khô, có dấu hiệu mờ đi; 32,9% đau lưng, mỏi cổ, vai, cánh tay và cổ tay; chỉ có 7,7% sinh viên cho rằng thấy bình thường khi ngồi làm việc với máy tính trong thời gian dài. Biểu đồ 4: Những triệu chứng khi ngồi làm việc với máy tính trong thời gian dài Do áp dụng tư thế ngồi làm việc với máy tính chưa phù hợp nên khi làm việc với máy tính trong khoảng thời gian dài, hầu hết (92,3%) sinh viên đều có những triệu chứng có hại cho sức khỏe. Ngoài ra, một yếu tố khác cũng làm ảnh hưởng đến sức khỏe, đặc biệt là mắt, chính là khoảng cách từ mắt nhìn đến màn hình máy tính. Theo Dương Ngọc Vân Khanh (2008:10), giữ khoảng cách phù hợp sẽ giảm thiểu các triệu chứng về mắt, khoảng cách phù hợp nhất từ mắt đến màn hình là 45 – 70 cm. Tuy nhiên, 47,3% sinh viên nhận định khoảng cách tối ưu từ mắt nhìn đến màn hình từ 75 – 100 cm, 52,7% cho rằng từ 40 – 75 cm. Như vậy, thay đổi nhận thức của sinh viên về khoảng cách từ mắt nhìn đến màn hình máy tính cũng là yếu tố quan trọng góp phần làm giảm các triệu chứng ảnh hưởng đến mắt. Biều đồ 5: Thực trạng về áp dụng 2 cánh tay đúng tư thế Song song đó, mỏi vai, cánh tay và cổ tay là triệu chứng của việc áp dụng không đúng tư thế của cánh tay khi làm việc với máy tính trong khoảng thời gian dài. Kết quả khảo sát cũng cho thấy khi làm việc với máy tính, hầu hết (90,0%) sinh viên 174 174 Kỹ thuật và Công nghệ Số 22, tháng 7/2016 không quan tâm đến tư thế của hai cánh tay (để tay tự nhiên), chỉ có 10% sinh viên quan tâm đến vấn đề này, cụ thể như Biểu đồ 5. Việc áp dụng đúng tư thế của hai cánh tay khi làm việc với máy tính sẽ góp phần tăng hiệu quả công việc, tránh được các triệu chứng ảnh hưởng đến vai, cánh tay và cổ tay. Tiếng Việt có rất nhiều mẫu tự có hai dấu, nghĩa là vừa có cả dấu phụ lẫn dấu thanh như ồ, ở, ứ... Để gõ phím nhanh, việc chọn kiểu gõ nào mà vị trí các phím dấu càng gần với phím mẫu tự chính, ít phải di chuyển ngón tay nhất khi gõ dấu càng tốt. Do đó, chọn kiểu gõ phù hợp cũng ảnh hưởng rất nhiều đến tốc độ gõ phím của mỗi người. Nhằm kiểm tra kiểu gõ phổ biến của sinh viên tại Trường Đại học Trà Vinh, chúng tôi tiến hành khảo sát với ba kiểu gõ: Telex, VNI, VIQR. Kết quả như sau: 61,4% sinh viên sử dụng kiểu gõ Telex; 38% sinh viên sử dụng kiểu gõ VNI và 0,6% sinh viên sử dụng kiểu gõ VIQR. Để hiểu rõ hơn về ba kiểu gõ Telex, VNI, VIQR, dưới đây là so sánh về ưu và khuyết điểm của ba kiểu gõ: * Kiểu gõ VIQR: chỉ thích hợp khi Unicode chưa được phổ biến. Đây là kiểu gõ chậm nhất vì nó dùng dấu sẵn có trên bàn phím Mỹ để gõ dấu nên các phím gõ dấu nằm rất xa các phím nguyên âm. - Ưu điểm: + Dễ nhớ, tiện dùng cho những ai quen gõ kiểu VIQR. + Gõ nhanh được mẫu tự đ vì gõ lặp dd → đ. - Khuyết điểm: Không gõ nhanh bằng kiểu Telex hoặc VNI vì các phím gõ dấu thanh ( ’ ` ? ~ . ) cũng như các phím gõ dấu mũ, râu, trăng ^ + ( nằm rất xa nhau. Có thể nói đây là kiểu gõ chậm nhất trong ba kiểu gõ. * Kiểu gõ VNI: dùng các phím số: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 tượng trưng cho các dấu nên dễ nhớ nhưng gõ không nhanh. Nó không dùng phím lặp để tạo ra dấu nên ta phải luôn di chuyển ngón tay khi gõ dấu phụ: mũ, râu, trăng, gạch ngang chữ đ. Kiểu gõ này không gõ nhanh được tối ưu. - Ưu điểm: Thông dụng, dễ nhớ, nhiều nhóm thiết kế phần mềm gõ chữ Việt cũng dùng kiểu gõ này. - Khuyết điểm: + Mẫu tự “đ”: phải gõ d9, 2 phím “d” và “9” ở xa nhau. + Mẫu tự “ă”: phải gõ a8, 2 phím “a” và “8” ở xa nhau. + Không dùng cách gõ lặp để tạo ra dấu nên phải luôn luôn di chuyển ngón tay khi gõ dấu phụ. + Rất chậm khi sử dụng bàn phím Pháp vì các phím số cần phải nhấn thêm phím “Shift”. + Trên bàn phím Mỹ, có thể nói kiểu gõ VNI nhanh hơn kiểu VIQR nhưng chậm hơn kiểu Telex. * Kiểu gõ Telex: thích hợp trong việc viết điện tín bằng máy đánh chữ. Những ai thường xuyên gõ xen kẽ trong văn bản các chữ nước ngoài như Anh, Pháp thì phải dùng nhiều lần phím thoát để chữ nước ngoài được hiện ra đúng. - Ưu điểm: Các phím gõ dấu đều nằm ở ba hàng giữa của bàn phím nên ít phải di chuyển xa ngón tay khi gõ dấu. - Khuyết điểm: + Với những ai thường xuyên gõ xen kẽ trong văn bản các chữ nước ngoài như Pháp thì phải dùng nhiều lần phím thoát vì nếu không, các từ nước ngoài sẽ hiện ra không đúng. + Mẫu tự “ư”: phải gõ uw, 2 phím “u” và “w” ở xa nhau. + Mẫu tự “ơ”: phải gõ ow, 2 phím “o” và “w” ở xa nhau. Như vậy, mỗi kiểu gõ điều có những ưu và khuyết điểm, việc lựa chọn kiểu gõ phù hợp phụ thuộc vào lĩnh vực, chuyên ngành sinh viên đang học. Tuy nhiên, mục đích sử dụng máy tính của sinh viên chủ yếu phục vụ việc học tập (73%), tán gẫu (18,0%), công việc (9,0%) nội dụng nhiều, đòi hỏi phải gõ phím nhanh, chính xác nên việc sinh viên sử dụng kiểu gõ Telex phổ biến là phù hợp thực tế. Hơn nữa, kiểu gõ này ít di chuyển các ngón tay khi gõ phím, tốc độ gõ nhanh và chính xác hơn khi áp dụng kỹ thuât gõ 10 ngón không nhìn phím. Khuyến khích sinh viên sử dụng kiểu gõ này là cơ sở để hình thành thói quen trong quá trình luyện gõ phím nhanh đúng kỹ thuật sau này của các em. Một điều quan trọng là các ngón tay đặt lên trên bàn phím sẽ đảm nhiệm một nhóm các ký tự tương ứng với vị trí của ngón tay đó, điều đó giúp sinh viên đánh máy tính mà không cần phải nhìn vào bàn phím máy tính. Muốn được như vậy, trước hết sinh viên phải xác định đúng dãy phím chuẩn (hàng phím chuẩn) - một trong những yếu tố quyết 175 175 Kỹ thuật và Công nghệ Số 22, tháng 7/2016 định gõ phím nhanh đúng kỹ thuật. Biểu đồ 6 cho thấy, 57,6% sinh viên đặt tay ngẫu nhiên trên bàn phím khi làm việc với máy tính, 12,7% sinh viên không quan tâm đến việc đặt tay lên dãy phím chuẩn, chỉ 29,7% sinh viên áp dụng đặt tay lên dãy phím chuẩn trước khi gõ phím. Biểu đồ 6: Thực trạng về cách đặt tay trên dãy phím chuẩn Kiểu gõ chỉ ảnh hưởng một phần đến tốc độ gõ phím, yếu tố quyết định tốc độ gõ phím là kỹ thuật gõ phím 10 ngón. Với sự so sánh khập khiễng giữa người gõ phím bằng 2, 4 hoặc 6 ngón tay với người gõ phím 10 ngón thì chắc chắn rằng tốc độ gõ có sự chênh lệch rất lớn, rất khó để người gõ phím bằng 2, 4, 6 ngón nhanh hơn người gõ 10 ngón. Trong thời kỳ công nghệ thông tin như ngày nay, sinh viên có tốc độ gõ phím nhanh đúng kỹ thuật sẽ có lợi thế hơn trong quá trình tìm việc làm. Nhưng đây lại là điểm yếu của sinh viên của Trường Đại học Trà Vinh. Biểu đồ 7: Thực trạng về gõ phím 10 ngón Cuộc nghiên cứu cho thấy chỉ có 7,0% sinh viên có thể gõ phím sử dụng từ 9 – 10 ngón; 18,0% sinh viên gõ từ 7 – 8 ngón; 37,0% sinh viên gõ từ 5 – 6 ngón; 38,0% sinh viên gõ từ 2 – 4 ngón. Kết quả cho thấy, hầu hết (93,0%) sinh viên Trường Đại học Trà Vinh gõ phím không đúng kỹ thuật (từ 2 đến 8 ngón). Đây là thực trạng đáng báo động và cần sớm được giải quyết. Bên cạnh đó, trong quá trình gõ phím “mắt nhìn” cũng là yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến tốc độ gõ và lỗi đánh máy, lỗi chính tả. Quá trình gõ phím, tùy theo trường hợp “mắt” thường nhìn ở ba vị trí: nhìn màn hình, vừa nhìn màn hình vừa nhìn bàn phím, nhìn bàn phím. Trường hợp thứ nhất “mắt nhìn màn hình” cho thấy người sử dụng máy tính rất thành thạo về kỹ thuật gõ phím10 ngón và chuyên nghiệp. Đối với trường hợp thứ hai, “mắt vừa nhìn màn hình vừa nhìn bàn phím” cho thấy người gõ phím tương đối thành thạo. Còn trường hợp thứ ba “nhìn bàn phím” thường gặp ở những người mới sử dụng máy tính và luyện gõ. Tuy nhiên, cả trường hợp hai và ba đều sử dụng không đúng kỹ thuật gõ phím 10 ngón, không chuyên nghiệp. Vì gõ phím đúng kỹ thuật 10 ngón, quá trình gõ sẽ không nhìn bàn phím. Biểu đồ 8: Thực trạng về vị trí nhìn của mắt Bên cạnh việc gõ phím 10 ngón không đúng kỹ thuật của sinh viên Trường Đại học Trà Vinh, về mắt nhìn sinh viên cũng tương tự như vậy (Biểu đồ 8). Để trang bị kỹ năng mềm gõ phím nhanh đúng kỹ thuật 10 ngón tương đối dễ, được hướng dẫn một lần hoặc tham khảo trên Internet, sinh viên có thể nắm được kỹ thuật gõ. Tuy nhiên, vấn đề quan trọng để có tốc độ gõ nhanh đúng kỹ thuật là sự kiên nhẫn luyện tập. Rất khó thay đổi thói quen sử dụng “nhất dương chỉ” sang sử dụng cả 10 ngón, nên trong giai đoạn đầu luyện tập sinh viên gặp khó khăn rất nhiều. Vượt qua sự khó khăn sẽ đạt được điều sinh viên mong muốn, ngược lại sẽ dậm chân tại chỗ với kiểu gõ truyền thống “nhất dương chỉ”. Nguyên nhân chính dẫn đến tốc độ của sinh viên 176 176 Kỹ thuật và Công nghệ Số 22, tháng 7/2016 chậm, không đúng kỹ thuật chính là mức độ thường xuyên thực hành luyện gõ. Nắm được kỹ thuật gõ và luyện tập thường xuyên là yếu tố giúp sinh viên tăng tốc độ gõ phím. Có lý do biện minh về sự luyện tập của sinh viên chẳng hạn: không có máy tính, thời gian luyện tập, người hướng dẫn, cúp điện, luyện tập nhưng không tiến triển nên nản lòng Hiện nay trong chương trình học, sinh viên có khá nhiều môn học liên quan đến máy tính như Tin học học đại cương, Xử lý văn bản, Xử lý bảng tính Chính vì vậy, đây là điều kiện để sinh viên vừa học môn học vừa luyện gõ phím nhanh đúng kỹ thuật. Biểu đồ 9. Thực trang về mức luyện gõ 3. Đề xuất giải pháp 3.1. Đối với Nhà trường * Thứ nhất: là kỹ năng mềm bắt buộc Hiện nay, Trường Đại học Trà Vinh quy định những kỹ năng mềm bắt buộc đối với sinh viên phải hoàn thành trước khi tốt nghiệp như: Kỹ năng tìm kiếm tài liệu, đọc hiểu và ghi nhớ tài liệu, Kỹ năng thuyết trình và ba kỹ năng tự chọn khác. Với những lợi ích của kỹ năng gõ phím nhanh đúng kỹ thuật, việc đưa kỹ năng này vào nhóm Kỹ năng mềm bắt buộc hiện tại của Trường. Đề cương cụ thể: Tên gọi “Kỹ năng gõ phím nhanh đúng kỹ thuật”, tổng số tiết sẽ học 09 tiết (theo quy định môn kỹ năng mềm là 09 tiêt. Trong đó: 03 tiết lý thuyết (LT); 06 tiết thực hành (TH) luyện gõ tại phòng máy tính). Nội dung cụ thể: áp dụng tư thế làm việc trên máy vi tính đúng tư thế (LT: 01 tiết); áp dụng kỹ thuật gõ phím 10 ngón (LT: 02 tiết); thực hành luyện gõ (TH: 06 tiết). Như vậy, khi đưa vào chương trình kỹ năng mềm bắt buộc tất cả sinh viên của Trường đều được trang bị kỹ năng này. Tuy nhiên, do thời gian học ngắn (09 tiết) nên sau khi được hướng dẫn sinh viên phải tự tìm hiểu thêm về nội dung và thực hành luyện gõ nhiều hơn để có thể đạt tốc độ gõ như mong muốn. * Thứ hai: là một kết quả học tập của môn “Tin học đại cương” Tin học đại cương là môn học chung của sinh viên toàn Trường (học ở năm thứ I), với mục đích trang bị kiến thức cơ bản về tin học cho sinh viên. Do đó, đưa Kỹ năng gõ phím nhanh đúng kỹ thuật vào nội dung môn học có tính khả thi và phù hợp với chương trình đào tạo. Kết quả học tập cụ thể là: xác định không gian làm việc với máy vi tính thích hợp (LT: 01 tiết, TH: 01 tiết), vận dụng tư thế ngồi trước màn hình (LT: 01 tiết, TH:01 tiết), vận dụng các chức năng của phím trên bàn phím (LT: 01 tiết, TH: 01 tiết), vận dụng đúng kỹ thuật đặt ngón tay và dãy phím chuẩn (LT: 01 tiết, TH: 01 tiết), vận dụng đúng kỹ thuật quản lý các dãy phím của từng ngón tay (LT: 01 tiết, TH: 01 tiết), vận dụng kỹ thuật gõ phím 10 ngón với dãy phím đặc biệt (LT: 01 tiết, TH: 01 tiết), sử dụng kỹ thuật gõ chữ mười ngón với dãy phím số (LT: 01 tiết, TH: 01 tiết), áp dụng gõ phím 10 ngón đúng kỹ thuật trong quá trình thực hành các nội dung còn lại của môn Tin học đại cương và các môn có liên quan đến máy tính. * Thứ ba: là môn học đại cương Môn Kỹ thuật sử dụng bàn phím hiện tại là môn cơ sở của ngành Quản trị Văn phòng, sinh viên các ngành còn lại không được trang bị môn học này. Tuy nhiên, nội dung nghiên cứu cho thấy tầm quan trọng của môn học đối với học tập và công việc sau này của sinh viên các ngành. Bên cạnh đó, nó còn cho thấy thực trạng của sinh viên về kỹ năng này. Để giúp sinh viên các ngành được trang bị kiến thức, kỹ năng gõ phím nhanh đúng kỹ thuật là vấn đề mà Nhà trường cần quan tâm và giải quyết. Nhằm khắc phục những thực trạng trên của sinh viên Trường Đại học Trà Vinh, chúng tôi đề xuất giải pháp đưa môn Kỹ thuật sử dụng bàn phím trở thành môn học đại cương của Trường. Đề cương môn học cụ thể như sau: 177 177 Kỹ thuật và Công nghệ Số 22, tháng 7/2016 TT Nội dung môn học Lý thuyết (tiết) Thực hành (tiết) 1 Xác định không gian làm việc với máy tính 02 02 2 Áp dụng tư thế ngồi làm việc với máy tính 02 02 3 Xác định chức năng các phím trên bàn phím 02 02 4 Áp dụng kỹ thuật đặt các ngón tay vào hàng phím chuẩn 02 02 5 Xác định các phím ứng với từng ngón tay 05 02 6 Thực hành quản lý các phím của từng ngón tay 00 08 7 Áp dụng kỹ thuật gõ 10 ngón với dãy phím ký tự đặc biệt và dãy phím số 02 02 8 Thực hành luyện gõ phím bằng chương trình gõ chữ 10 ngón TypingMaster Pro 10.0 00 08 9 Thực hành luyện gõ phím bằng chương trình gõ 10 ngón Mario Typing Teaches 00 08 10 Thực hành gõ phím nhanh đúng kỹ thuật 00 24 Tổng cộng 15:LT 60:TH Sau khi học môn này sinh viên sẽ đạt được kiến thức và kỹ năng như sau: Kiến thức Kỹ năng - Vận dụng tư thế làm việc với máy vi tính đúng cách - Vận dụng kỹ thuật gõ chữ 10 ngón - Sử dụng chương trình gõ chữ với dãy phím ký tự đặc biệt và phím số - Vận dụng kỹ thuật gõ chữ 10 ngón đạt tốc độ 30/phút - Kỹ năng ngồi, đặt 2 cánh tay đúng tư thế, giữ khoảng cách từ mắt nhìn đến màn hình phù hợp khi làm việc với máy tính. - Kỹ năng gõ phím nhanh đúng kỹ thuật 10 ngón (đạt tốc độ 30 từ/phút trở lên). - Kỹ năng sử dụng tổ hợp phím. Ngoài ra, lợi ích của môn học còn giúp giảm thiểu những ảnh hưởng không tốt đến đến sức khỏe của sinh viên khi làm việc lâu dài với máy tính như đau mắt, mệt mỏi, mắt bị rát hoặc ngứa, chảy nước mắt hoặc mắt bị khô, có dấu hiệu mờ đi, đau lưng, mỏi cổ, vai, cánh tay và cổ tay. Song song đó, Trường có đầy đủ cơ sở vật chất (phòng máy tính, thư viện máy tính) cũng là thế mạnh giúp Trường triển khai và thực hiện tốt các giải pháp trên. 3.2. Đối với sinh viên Đối với sinh viên, để trang bị kỹ năng gõ phím nhanh đúng kỹ thuật, sinh viên phải “Tự học”. Tự học, tự rèn luyện sinh viên sẽ có khả năng tập trung cao hơn, không bị phân tán vì ngoại cảnh lớp học, những câu chuyện của bạn bè, Qua đó, sinh viên có điều kiện theo đuổi những mục đích học tập của mình và đạt được kỹ năng này như mong muốn. Thông qua tự học, sinh viên rèn cho mình khả năng làm việc tự lực. Để có được tri thức, kỹ năng, kỹ xảo, sinh viên phải tự đọc sách, tự thực hành, tự làm bài, tự kiểm tra lí thuyết Tức là “tự thân vận động” trong suốt quá trình học tập. Tự học còn giúp sinh viên chủ động, linh hoạt về mặt thời gian. Chẳng hạn: hiện nay sinh viên sử dụng mạng xã hội (facebook, zalo) để giao tiếp và chia sẻ với bạn bè, người thân , tận dụng thời gian đó sinh viên có thể áp dụng gõ phím nhanh đúng kỹ thuậtvừa đạt được mục đích giao tiếp, chia sẻ, vừa đạt được mục đích luyện gõ phím nhanh đúng kỹ thuật. Tuy nhiên, việc tự học tự rèn luyện của sinh viên phải diễn ra xuyên suốt, thời gian luyện tập từ 15 đến 30 phút mỗi ngày mới có thể đạt được tốc độ gõ phím nhanh đúng kỹ thuật. 4. Kết luận Kỹ năng gõ phím nhanh đúng kỹ thuật là kỹ năng quan trọng trong thời kỳ hội nhập như ngày nay. Sinh viên Trường Đại học Trà Vinh nói riêng, và sinh viên cả nước nói chung cần trang bị kỹ năng này. Một kỹ năng vừa có ích cho học tập, công việc, vừa tránh được những ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe khi làm việc với máy tính. Việc trang bị kỹ năng này phải xuất phát từ hai khía cạnh song song: thứ nhất là chương trình đào tạo của Nhà trường, thứ hai là ý thức tự rèn luyện của sinh viên. Như vậy, sinh viên mới có thể đạt được kỹ thuật gõ và tốc độ gõ như mong muốn. 178 178 Kỹ thuật và Công nghệ Số 22, tháng 7/2016 Tài liệu tham khảo Dương, Ngọc Vân Khanh. 2008. “Tài liệu hướng dẫn môn học Kỹ thuật sử dụng phím tập”, tập 1. Khoa Kỹ thuật và Công nghệ, trường Đại học Trà Vinh. Dương, Ngọc Vân Khanh. 2008. “Tài liệu hướng dẫn môn học Kỹ thuật sử dụng phím tập”, tập 2. Khoa Kỹ thuật và Công nghệ, trường Đại học Trà Vinh. Dương, Tuấn Vũ. 2016. “Tài liệu hướng dẫn môn học Kỹ thuật sử dụng phím”. Khoa Quản trị Văn phòng – Việt Nam học và Thư viện, trường Đại học Trà Vinh. Trường Đại học Trà Vinh. 2013. Quyết định số 564/QĐ-ĐHTV ngày 08 tháng 4 năm 2013 về việc quy định Kỹ năng mềm là học phần bắt buộc trong chương trình đào tạo từ khóa 2012. Trường Đại học Đông Á Đà Nẵng. 2014. Giáo trình kỹ thuật đánh máy. Xem 10.2.2016 <http:// monhoc.vn/tai-lieu/giao-trinh-ky-thuat-danh-may-bai-tap-thuc-hanh-2629/>