MỤC LỤC
Lời nói đầu 3
Chương I: Cơ sở khoa học về tổ chức bộ máy quản lý đất đai 5
I. Khái niệm bộ máy quản lý đất đai 5
II. Vai trò của bộ máy quản lý đất đai trong bộ máy quản lý đất đai 5
III. Các mô hình quản lý 7
1. Cơ cấu của bộ máy quản lý Nhà nước
1.1. Cơ cấu trực tuyến 8
1.2. Cơ cấu chức năng. 9
1.3. Cơ cấu kết hợp trực tuyên và chức năng 9
2. Vấn đề phân công - phân cấp trong quản lý đất đai 10
2.1. Những vấn đề chung có quan hệ đến việc phân công, phân cấp trong quản lý đất đai 10
2.2. Việc phân công, phân cấp trong quản lý kinh tế đối với đất đai 15
IV. Công tác cán bộ trong bộ máy quản lý đất đai 16
1. Vai trò của cán bộ 16
2. Đào tạo cán bộ 17
2.1. Nội dung chương trình đào tạo, bồi dưỡng. 18
2.2. Hệ thống đào tạo, bồi dưỡng. 18
2.3. Hình thức đào tạo, bồi dưỡng. 18
V. Một số mô hình tổ chức hệ thống quản lý đất đai của các nước
và bài học rút ra đối với Việt Nam. 19
1. Một số mô hình tổ chức hệ thống quản lý đất đai của các nước .19
1.1. Hệ thống tổ chức quản lý đất đai của Liên Bang Malaixia. 19
1.2. Hệ thống tổ chức quản lý đất đai của Hàn Quốc 23
1.3. Hệ thống tổ chức quản lý đất đai của Vương Quốc Thuỵ Điển. 28
2. Bài học rút ra đối với Việt Nam. 31
Chương II: Thực trạng tổ chức bộ máy quản lý đất đai Việt Nam. 35
I. Tổng quan về tình hình quản lý đất đai của Việt Nam. 35
1. Tình hình quản lý đất đai Việt Nam trước năm 1945. 35
1.1. Phác thảo chế độ quản lý Ruộng đất làng xã Việt Nam. 35
1.2. Tổ chức Đo đạc và Quản lý Ruộng đất. 40
2. Thời kỳ từ 1945 đến 1954. 44
3. Thời kỳ từ 1954 đến 1979. 45
4. Thời kỳ từ 1979 đến 1994. .48
4.1. Đặc điểm tình hình. .48
4.2. Những chính sách chủ yếu và việc thực hiện. .48
4.3. Nhận định về đặc điểm của công tác quản lý. .50
II. Hiện trạng bộ máy Quản lý đất đai Việt Nam hiện nay. 50
1. Đặc điểm tình hình 50
2. Phân cấp quản lý 52
3. Chức năng, quyền hạn và nhiệm vụ của các cấp quản lý. .53
4. Bộ máy tổ chức ngành Địa chính. 57
4.1. Tổ chức bộ máy ngành Địa chính cấp Trung ương. 57
4.2. Tổ chức bộ máy ngành Địa chính cấp Tỉnh. .61
4.3. Tổ chức bộ máy ngành Địa chính cấp Huyện. .62
4.4. Tổ chức bộ máy ngành Địa chính cấp xã 62
III. Thực trạng cán bộ quản lý ở các cấp (số lượng và chất lượng) .62
1. Thực trạng số lượng và chất lượng cán bộ Địa chính các cấp. .63
1.1. Thực trạng cán bộ ở Tổng cục Địa chính ( cơ quan quản lý đất đai ở Trung ương). 63
1.2. Thực trạng cán bộ quản lý đất đai ở cấp Tỉnh. 66
1.3. Thực trạng cán bộ quản lý đất đai ở cấp Huyện. .69
1.4. Thực trạng cán bộ quản lý đất đai Xã. 72
2. Một số vấn đề về cán bộ và tuyển dụng cán bộ 75
2.1. Một số vấn đề về cán bộ 75
2.2. Một số vấn đề về tuyển dụng cán bộ hiện nay của ngành Địa chính 77
IV. Đánh giá chung. .77
1. Kết quả đạt được .77
2. Tồn tại và nguyên nhân. .78
Chương III: Quan điểm và những giải pháp nhằm hoàn thiện bộ máy quản lý đất đai Việt Nam. .82
I. Một số quan điểm hoàn thiện bộ máy. .82
II. Yêu cầu hoàn thiện. .84
1. Một số giải pháp hoàn thiện bộ máy. 84
2. Đặc điểm quản lý đất đai trong thời kỳ mới 86
3. Giải pháp hoàn thiện bộ máy quản lý đất đai. 90
a. Nhóm giải pháp vĩ mô 91
b. Nhóm giải pháp vi mô 93
Kết luận 96
Danh mục tài liệu tham khảo. 97
92 trang |
Chia sẻ: thanhnguyen | Lượt xem: 1445 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Thực trạng và giải pháp nhằm hoàn thiện bộ máy quản lý về đất đai Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
bëi ngêi kh¸c qua c¸c kú bÇu cö H§ND cña x· v× thÕ mµ khã cã thÓ phÊn ®Êu trë thµnh §¶ng viªn ®îc. Do ®ã, trong thêi gian tíi ®Ó c«ng t¸c qu¶n lý ®Êt ®ai cña níc ta ë Trung ¬ng còng nh c¬ së thùc sù cã hiÖu qu¶ th× ChÝnh phñ cÇn ph¶i cã chÕ ®é ®èi víi c¸n bé §Þa chÝnh x·, ®Ó hä trë thµnh nh÷ng §¶ng viªn cã nh thÕ th× nh÷ng chñ tr¬ng, ®êng lèi cña ®¶ng sÏ ®îc hä truyÒn l¹i cho nh©n d©n vµ hä hiÓu ®îc nhiÖm vô cña m×nh nh»m phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý ®Êt ®ai tèt, t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc.
Theo b¶ng tr×nh ®é c¸n bé trªn, ta thÊy r»ng:
+ VÒ tr×nh ®é chuyªn m«n: Trong c¬ cÊu c¸n bé chuyªn m«n th× chØ cã ë cÊp Trung ¬ng lµ sè c¸n bé ®îc ®µo t¹o vÒ chuyªn ngµnh qu¶n lý ®Êt ®ai vµ ®o ®¹c b¶n ®å (59,7%) lµ t¬ng ®èi lín, cßn c¸c cÊp cßn l¹i th× sè lîng c¸n bé ®îc ®µo t¹o tõ ngµnh kh¸c chiÕm sè lîng lín h¬n nhiÒu so víi sè c¸n bé ®îc ®µo t¹o tõ chuyªn ngµnh qu¶n lý ®Êt ®ai vµ ®o ®¹c b¶n ®å. Víi c¬ cÊu nh thÕ th× c«ng t¸c qu¶n lý ®Êt ®ai vµ ®o ®¹c b¶n ®å sÏ gÆp khã kh¨n kh«ng nh÷ng ®èi víi c¸c cÊp qu¶n lý ®Êt ®ai ë ®Þa ph¬ng mµ c¶ ®èi víi cÊp qu¶n lý Trung ¬ng do ¶nh hëng cña kÕt qu¶ mµ c¸c cÊp ®Þa ph¬ng mang l¹i. Qu¶n lý ®Êt ®ai vµ ®o ®¹c b¶n ®å ®ßi hái mét sè lîng lín c¸n bé cã chuyªn m«n, bëi v× c«ng t¸c qu¶n lý ®Êt ®ai vµ ®o ®¹c b¶n ®å ch¼ng nh÷ng ph¶i n¾m v÷ng chuyªn m«n mµ cßn ph¶i hiÓu biÕt vÒ ph¸p luËt, chÝnh s¸ch, ®êng lèi cña §¶ng. Trong nh÷ng n¨m tíi th× c¶ c¬ quan Trung ¬ng vµ c¸c cÊp qu¶n lý ®Þa ph¬ng ph¶i t¨ng cêng ®µo t¹o l¹i nh÷ng c¸n bé cha qua ®µo t¹o vÒ chuyªn m«n vµ ®µo t¹o n©ng cao ®èi víi nh÷ng c¸n bé ®· cã chuyªn m«n ®Ó n¾m b¾t kÞp thêi nh÷ng tiÕn bé cña khoa häc kü thuËt t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng t¸c qu¶n lý ®Êt ®ai ®îc tèt.
+ VÒ tin häc: Sè lîng c¸n bé vÒ tin häc th× chØ cã ë cÊp Trung ¬ng vµ mét sè tØnh lµ cã mét sè c¸n bé ®îc ®µo t¹o, cßn l¹i chØ ë tr×nh ®é c¬ së, cã mét sè huyÖn vµ phÇn lín c¸c x· th× cha cã ngêi biÕt sö dông m¸y tÝnh. §©y lµ mét khã kh¨n rÊt ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lý ®Êt ®ai cña níc ta b©y giê vµ trong thêi gian tíi. Bëi v×, muèn bé m¸y qu¶n lý ®Êt ®ai ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ th× c¸c th«ng tin, d÷ liÖu vÒ hå s¬ ®Þa chÝnh, ®o ®¹c b¶n ®å ph¶i ®îc thùc hiÖn b»ng m¸y th× míi nhanh vµ cã ®é chÝnh x¸c cao. Trong thêi gian tíi th× ngµnh §Þa chÝnh cÇn ph¶i phèi hîp víi c¸c c¬ quan h÷u quan nh»m ®µo t¹o cho sè c¸n bé hiÖn nay cña ngµnh hiÓu biÕt vÒ tin häc vµ trang bÞ c¸c m¸y tÝnh cho c¸c phßng §Þa chÝnh ®Ó x©y dùng hÖ thèng th«ng tin §Þa chÝnh tõ Trung ¬ng ®Õn ®Þa ph¬ng nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c qu¶n lý ®Êt ®ai.
+ VÒ ngo¹i ng÷: th× chØ cã h¬n 50% c¸n bé §Þa chÝnh ë Trung ¬ng, mét sè c¸n bé ë c¸c TØnh ®ång b»ng vµ mét sè rÊt Ýt ë c¸c phßng §Þa chÝnh cña c¸c QuËn néi thµnh lµ biÕt ngo¹i ng÷, cßn l¹i hÇu hÕt sè c¸n bé cßn l¹i lµ kh«ng sö dông ®îc ngo¹i ng÷. Thùc tÕ nh thÕ cã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c qu¶n lý ®Êt ®ai cña níc ta, do níc ta cha cã mét nÒn c«ng nghiÖp ph¸t triÓn nªn hÇu hÕt c¸c thiÕt bÞ m¸y mãc ®Òu ph¶i sö dông cña níc ngoµi mµ kh«ng biÕt ngo¹i ng÷ th× viÖc sö dông nhiÒu khi l¹i dÉn ®Õn hËu qu¶ ®¸ng tiÕc. MÆt kh¸c, níc ta lµ níc ®ang ph¸t triÓn nªn rÊt cÇn vèn ®Çu t cña níc ngoµi, mµ ®Êt ®ai l¹i lµ mét trong nh÷ng nguån vèn ®¸ng kÓ hiÖn nay cña níc ta trong viÖc gãp vèn víi níc ngoµi, mµ c¸n bé ®Þa chÝnh cña níc ta l¹i kh«ng biÕt ngo¹i ng÷ th× viÖc thùc hiÖn c¸c dù ¸n gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n, ®iÒu nµy lµm ¶nh hëng kh«ng nhá ®Õn hiÖu qu¶ qu¶n lý ®Êt ®ai trong viÖc phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc.
+ Tr×nh ®é chÝnh trÞ th× chØ cã nh÷ng c¸n bé lµm l·nh ®¹o ë cÊp Trung ¬ng vµ nh÷ng c¸n bé lµm Gi¸m ®èc c¸c Së §Þa chÝnh th× míi ®îc ®µo t¹o ë c¸c líp chÝnh trÞ cao cÊp, mét sè c¸n bé ë Trung ¬ng, mét sè c¸n bé ë c¸c Së §Þa chÝnh vµ mét sè rÊt Ýt ë c¸c phßng §Þa chÝnh ®îc ®µo t¹o t¹i c¸c líp chÝnh trÞ trung cÊp. §èi víi c«ng t¸c qu¶n lý ®Êt ®ai mµ ngêi c¸n bé l¹i kh«ng hiÓu vÒ chÝnh trÞ th× rÊt khã ®Ó thùc hiÖn tèt c¸c chÝnh s¸ch, chñ tr¬ng, ®êng lèi cña §¶ng vµ Nhµ níc ®îc. §iÒu nµy dÔ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng ngêi c¸n bé qu¶n lý lµm sai mµ kh«ng biÕt m×nh sai, ®iÒu nµy gi¶i thÝch v× sao c«ng t¸c qu¶n lý ®Êt ®ai cña níc ta trong thêi gian qua ë c¸c cÊp c¬ së l¹i thùc hiÖn kh«ng cã hiÖu qu¶. §Ó trong thêi gian tíi c¸c cÊp c¬ së vµ mét sè c¸c TØnh lµm tèt c«ng t¸c qu¶n lý ®Êt ®ai th× c¸c Së §Þa chÝnh cÇn kÕt hîp víi UBND c¸c TØnh më c¸c líp ®µo t¹o chÝnh trÞ cho c¸n bé §Þa chÝnh cña ®Þa ph¬ng m×nh.
2. Mét sè vÊn ®Ò vÒ ®µo t¹o vµ tuyÓn dông c¸n bé
2.1. C«ng t¸c ®µo t¹o gi¸o dôc
Nh÷ng n¨m qua sè lîng sinh viªn ®îc ®µo t¹o vÒ qu¶n lý ®Êt ®ai vµ §o ®¹c - B¶n ®å tõ c¸c trêng trung häc vµ ®¹i häc ra trêng ngµy mét t¨ng. §Ó ®¸p øng nhu cÇu ®µo t¹o c¸n bé qu¶n lý ®Þa chÝnh th× mét sè trêng ®¹i häc ®· më c¸c líp ®µo t¹o vÒ qu¶n lý ®Êt ®ai ngµy mét nhiÒu, hiÖn nay mçi n¨m cã kho¶ng 300 sinh viªn tèt nghiÖp ®¹i häc ra trêng tõ c¸c trêng ®¹i häc sau:
+ Khoa qu¶n lý ®Êt ®ai - Trêng §¹i häc N«ng nghiÖp I
+ Chuyªn ngµnh qu¶n lý ®Êt ®ai - Khoa ®Þa lý - Trêng §¹i häc Quèc gia Hµ Néi
+ Khoa Tr¾c ®Þa B¶n ®å - Trêng §¹i häc Má §Þa chÊt
+ Chuyªn ngµnh kinh tÕ vµ Qu¶n lý ®Êt ®ai - Trêng ®¹i häc Kinh tÕ quèc d©n
+ §¹i häc N«ng l©m Thñ ®øc
+ Trêng B¸ch khoa TP Hå ChÝ Minh
+ Trêng N«ng nghiÖp CÇn Th¬
Vµ cã kho¶ng 600 sinh viªn ®îc ®µo t¹o tõ 3 trêng Trung häc §Þa chÝnh:
+ Trêng Trung häc §Þa chÝnh I t¹i Tõ Liªm (Hµ Néi)
+ Trêng Trung häc §Þa chÝnh II t¹i BØm S¬n (Thanh Ho¸)
+ Trêng Trung häc §Þa chÝnh III t¹i Long Thµnh (§ång Nai)
Ngoµi ra h»ng n¨m c¸c tØnh còng tæ chøc mét sè líp kh«ng ®Þnh kú ®µo t¹o c¸n bé trung häc vÒ qu¶n lý ®Êt ®ai. Bªn c¹nh ®ã hµng n¨m Tæng côc §Þa chÝnh còng nh c¸c TØnh ®Òu cö c¸n bé ®i ®µo t¹o l¹i vµ ®µo t¹o n©ng cao vÒ qu¶n lý chuyªn m«n vµ tr×nh ®é chÝnh trÞ. PhÇn lín c¸n bé ®îc ®µo t¹o t¹i chøc ë trong níc, riªng mét sè c¸n bé cña Tæng côc §Þa chÝnh ®îc cö ®i ®µo t¹o n©ng cao theo dù ¸n vµ häc bæng c¸c níc tµi trî.
Tuy nhiªn c«ng t¸c ®µo t¹o còng gÆp ph¶i mét sè khã kh¨n do c¬ së vËt chÊt, kü thuËt phôc vô cho viÖc gi¶ng d¹y, thùc hµnh, sinh ho¹t cña gi¸o viªn, häc sinh cßn thiÕu thèn. Gi¸o tr×nh cha ®ång bé, hoµn chØnh v× thÕ mµ tuy lµ cïng ®µo t¹o vÒ qu¶n lý ®Êt ®ai nhng mçi trêng l¹i cã mét gi¸o tr×nh kh¸c nhau.
HiÖn nay cha cã trêng båi dìng nghiÖp vô cho c¸n bé ®Þa chÝnh huyÖn, x·.
V× thÕ ®Ó trong thêi gian tíi c«ng t¸c ®µo t¹o ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cña ngµnh ®¸p øng ®îc yªu cÇu qu¶n lý ®Êt ®ai ®îc tèt, th× ngay b©y giê cÇn ph¶i:
- T¨ng cêng n¨ng lùc vµ n©ng cÊp c¸c trêng trung häc §Þa chÝnh cña Tæng côc §Þa chÝnh ®Ó ®¶m b¶o ®µo t¹o c¸n bé §Þa chÝnh tr×nh ®é trung häc, cao ®¼ng cã chÊt lîng cao kÕt hîp víi c¸c trêng trung häc cña c¸c ®Þa ph¬ng, chuÈn ho¸ ch¬ng tr×nh ®µo t¹o, kÕt hîp nhiÒu lo¹i h×nh ®µo t¹o ®Ó phæ cËp trung häc cho c¸n bé toµn ngµnh.
Phèi hîp víi c¸c Trêng ®¹i häc ®Ó thiÕt lËp vµ chuÈn ho¸ hÖ thèng ®µo t¹o ®¹i häc vµ trªn ®¹i häc ngµnh ®Þa chÝnh. PhÊn ®Êu ®Ó 40-50% c¸nbé §Þa chÝnh cÊp huyÖn, 60-70% c¸n bé §Þa chÝnh cÊp TØnh vµ trªn 80% c¸n bé §Þa chÝnh ë Trung ¬ng cã tr×nh ®é ®¹i häc.
- KÕ ho¹ch ho¸ ch¬ng tr×nh ®µo t¹o l¹i, ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é cho c¸n bé ®¬ng nhiÖm trong ngµnh, trong ®ã träng t©m lµ chuyªn m«n nghiÖp vô, tin häc c«ng nghÖ míi, phæ cËp tiÕng Anh cho c¸n bé qu¶n lý, c¸n bé khoa häc ë Tæng côc vµ c¸c Së §Þa chÝnh, n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý ®Êt ®ai cho c¸c c¸n bé §Þa chÝnh cÊp huyÖn, x·.
- Tranh thñ sö dông hiÖu qu¶ nhÊt c¸c dù ¸n níc ngoµi cña ngµnh cho môc tiªu ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ®Ó ®µo t¹o c¸n bé ®Çu ngµnh vÒ qu¶n lý vµ c«ng nghÖ, ®Æc biÖt c¸c ch¬ng tr×nh dù ¸n: Ch¬ng tr×nh hîp t¸c ViÖt Nam - Thuþ §iÓn vÒ ®æi míi HÖ thèng §Þa chÝnh (1997-2000), Dù ¸n viÔn th¸m lËp B¶n ®å (hîp t¸c víi Ph¸p), Dù ¸n §o ®¹c B¶n ®å ®Þa h×nh ®¸y biÓn (hîp t¸c víi NaUy), vµ më réng hîp t¸c, trao ®æi khoa häc víi c¸c níc.
2.2. Mét sè vÊn ®Ò vÒ tuyÓn dông c¸n bé hiÖn nay cña ngµnh §Þa chÝnh.
HiÖn nay thùc tÕ cha cã mét v¨n b¶n nµo nãi vÒ c¬ chÕ tuyÓn dông c¸n bé cña ngµnh, bëi v× thùc tÕ ph¸t sinh mçi n¨m mét kh¸c do ®ã kh«ng thÓ ®a ra mét c¬ chÕ chÝnh x¸c ®îc. Mµ ph¶i tuú thuéc vµo yªu cÇu c«ng viÖc hµng n¨m vµ yªu cÇu cña tõng ®¬n vÞ trong Tæng côc còng nh c¸c Së, c¸c HuyÖn cã nhu cÇu tuyÓn dông ®Ó ký hîp ®ång tuyÓn dông víi c¸c lao ®éng cã nhu cÇu lµm viÖc.
IV. §¸nh gi¸ chung
1. KÕt qu¶ ®¹t ®îc
Sau 6 n¨m thùc hiÖn chøc n¨ng, nhiÖm vô ®· ®îc ChÝnh phñ quy ®Þnh t¹i NghÞ ®Þnh sè 34/CP ngµy 23/4/1994, Tæng côc §Þa chÝnh còng nh ngµnh §Þa chÝnh ®· ®¹t ®îc mét sè thµnh tÝch nhÊt ®Þnh, vÒ c¬ b¶n ®· hoµn thµnh nhiÖm vô do §¶ng vµ Nhµ níc giao. HÖ thèng tæ chøc ngµnh tõ Trung ¬ng ®Õn ®Þa ph¬ng ®· ®îc h×nh thµnh vµ cñng cè, b¶o ®¶m tÝnh thèng nhÊt vµ th«ng suèt cña c¶ hÖ thèng. C«ng t¸c qu¶n lý nhµ níc vÒ ®Êt ®ai vµ ®o ®¹c - b¶n ®å bíc ®Çu c¬ b¶n ®· ®îc tËp trung vÒ mét ®Çu mèi, cã nÒ nÕp, ®óng ph¸p luËt. Nh÷ng viÖc chÝnh ®· ®îc thùc hiÖn lµ
- Gióp ChÝnh phñ còng nh c¸c Bé, c¸c ngµnh vµ b¶n th©n Tæng côc ®· ban hµnh trªn 20 v¨n b¶n ph¸p luËt trong lÜnh vùc qu¶n lý ®Êt ®ai nh: LuËt söa ®æi, bæ sung mét sè ®iÒu cña LuËt ®Êt ®ai, c¸c NghÞ ®Þnh cña ChÝnh phñ híng dÉn thi hµnh LuËt ®Êt ®ai nh NghÞ ®Þnh 17/CP, 85/CP, 163/CP, 04/CP v.v...
- Bíc ®Çu x©y dùng quy tr×nh híng dÉn vÒ c«ng t¸c quy ho¹ch, kÕ ho¹ch sö dông ®Êt ®ai c¸c cÊp. §· x©y dùng kÕ ho¹ch sö dông ®Êt ®ai 5 n¨m (1996 - 2000) ®îc Quèc héi phª duyÖt; ThÈm ®Þnh kÕ ho¹ch sö dông ®Êt hµng n¨m tr×nh ChÝnh phñ phª duyÖt lµm c¬ së cho viÖc giao ®Êt vµ cho thuª ®Êt.
- ChØ ®¹o ®Èy nhanh c«ng t¸c cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt (CGCNQSD§). TÝnh ®Õn ngµy 31/12/1999 trªn toµn quèc ®· cÊp ®îc 10.294.766 hé sö dông ®Êt n«ng nghiÖp ®¹t tû lÖ 87,57%; VÒ diÖn tÝch ®¹t 5.779.066 ha b»ng 80,77%. HiÖn nay ®ang chØ ®¹i ®Èy nhanh tiÕn ®é CGCNQSD§ l©m nghiÖp vµ ®Êt ®« thÞ.
- C«ng t¸c x©y dùng hå s¬ §Þa chÝnh lu tr÷ t liÖu §Þa chÝnh dÇn dÇn ®i vµo nÒ nÕp. HiÖn nay trªn toµn bé 61 tØnh, thµnh ®· x©y dùng xong Trung t©m th«ng tin Lu tr÷ t liÖu §Þa chÝnh.
- TËp trung chØ ®¹o gi¶i quyÕt nh÷ng tranh chÊp ®Êt ®ai, nh÷ng khiÕu n¹i tè c¸o vÒ ®Êt ®ai mét c¸ch kÞp thêi, cã hiÖu qu¶ ®· gióp cho chÝnh quyÒn c¸c cÊp ®a c«ng t¸c qu¶n lý ®Êt ®ai theo ®óng ph¸p luËt, h¹n chÕ ®îc sè lîng ®¬n th khiÕu n¹i, tè c¸o, nh÷ng ®iÓm nãng vµ gi¶m bít nh÷ng thñ tôc phiÒn hµ cho ngêi d©n.
- VÒ c«ng t¸c ®o ®¹c - b¶n ®å:
+ §· hoµn thµnh x©y dùng ®iÓm to¹ ®é gèc quèc gia Hµ Néi, x©y dùng líi to¹ ®é cÊo “O” phñ trïm toµn quèc. §ang tr×nh ChÝnh phñ phª duyÖt hÖ quy chiÕu vµ hÖ to¹ ®é quèc gia.
+ X©y dùng hÖ thèng b¶n ®å ®Þa h×nh, b¶n ®å ®Þa chÝnh c¸c tû lÖ phôc vô c¸c ngµnh vµ c¸c ®Þa ph¬ng; Hoµn thµnh s¶n xuÊt bé Atlas quèc gia, b¶n ®å hµnh chÝnh quèc gia, b¶n ®å hiÖn tr¹ng sö dông ®Êt ®ai toµn quèc.
+ Hoµn thµnh x©y dùng bé b¶n b¶n ®å ®Þa giíi hµnh chÝnh c¸c cÊp theo chØ thÞ 364/CT cña Thñ tíng ChÝnh phñ.
+ X©y dùng c¸c lo¹i b¶n ®å phôc vô ph©n v¹ch, qu¶n lý biªn giíi quèc gia.
+ X©y dùng vµ ban hµnh hÖ thèng c¸c quy tr×nh, quy ph¹m, tiªu chuÈn ngµnh, hÖ thèng c¸c ®Þnh møc kinh tÕ - kü thuËt ®Ó sö dông thèng nhÊt trong toµn ngµnh.
2. Tån t¹i vµ nguyªn nh©n
Tuy nhiªn, trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn chøc n¨ng, do ChÝnh phñ giao còng ®· béc lé nh÷ng khã kh¨n, chång chÐo vµ nh÷ng tån t¹i sau ®©y:
+ VÒ chøc n¨ng: Trong NghÞ ®Þnh quy ®Þnh cha thÓ hiÖn râ ph¹m vÞ vµ ®èi tîng qu¶n lý (toµn bé lo¹i ®Êt ®ai vµ c¸c tæ chøc, hé gia ®×nh, c¸ nh©n sö dông ®Êt).
+ VÒ nhiÖm vô, quyÒn h¹n:
- NhiÖm vô, quyÒn h¹n quy ®Þnh cßn chung chung, mang tÝnh tæng qu¸t, kh«ng râ rµng b»ng LuËt ®Êt ®ai quy ®Þnh.
- §èi víi c«ng t¸c ®o ®¹c - b¶n ®å: do quy ®Þnh cßn chung chung cho nªn viÖc triÓn khai c«ng t¸c qu¶n lý Nhµ níc cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n kh«ng thùc hiÖn ®îc.
- HÇu hÕt c¸c nhiÖm vô ®îc quy ®Þnh cßn mang tÝnh t¸c nghiÖp kü thuËt lµ chñ yÕu mµ cha thÓ hiÖn râ nÐt vÒ nhiÖm vô qu¶n lý Nhµ níc.
- NhiÖm vô qu¶n lý chñ yÕu míi thÓ hiÖn ë mÆt lîng (diÖn tÝch bÒ mÆt) mµ cha thÓ hiÖn ®îc qu¶n lý vÒ chÊt lîng nh: b¶o vÖ, c¶i t¹o, chèng « nhiÔm m«i trêng huû ho¹i ®Êt; ®¸nh gi¸ vµ x¸c ®Þnh gi¸ trÞ cho tõng lo¹i ®Êt ®ai. ChÝnh s¸ch cña Nhµ níc lµ ®Òn bï ph¶i theo s¸t gi¸ thÞ trêng nhng cha cã mét c¬ quan ®Þnh gi¸ ®Êt th× kh«ng thÓ gióp cho Nhµ níc quyÕt ®Þnh ®îc møc gi¸ mét c¸ch hîp lý. H¬n n÷a, hiÖn nay chóng ta cha cã c¬ quan qu¶n lý thÞ trêng bÊt ®éng s¶n.
- NhiÖm vô qu¶n lý Nhµ níc vÒ ®Êt ®ai cã liªn quan ®Õn hÇu hÕt c¸c bé, c¸c ngµnh vµ chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng nhng cha ®îc quy ®Þnh cô thÓ vÒ mèi quan hÖ nµy vµ vai trß chñ ®¹o cña ngµnh §Þa chÝnh trong viÖc tæ chøc phèi hîp ®Ó ®¶m b¶o sù qu¶n lý thèng nhÊt gi÷a ngµnh vµ l·nh thæ.
- QuyÒn h¹n ®îc ChÝnh phñ giao míi chØ dõng ë møc tham mu gióp viÖc cho ChÝnh phñ lµ chñ yÕu (thÈm ®Þnh, ®Ò xuÊt).
- Mét sè c«ng viÖc thuéc thÈm quyÒn cña ChÝnh phñ nhng mang tÝnh chuyªn m«n nghiÖp vô vµ thñ tôc hµnh chÝnh, ChÝnh phñ kh«ng giao cho ngµnh §Þa chÝnh thùc hiÖn, lµm cho qu¸ tr×nh triÓn khai thùc hiÖn mang tÝnh h×nh thøc thñ tôc giÊy tê, lµm h¹n chÕ tr¸ch nhiÖm cña c¶ ChÝnh phñ vµ c¬ quan qu¶n lý ®Êt ®ai.
+ Nh÷ng tån t¹i vµ chång chÐo trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn:
- Tån t¹i lín nhÊt hiÖn nay cña ngµnh §Þa chÝnh lµ viÖc tæ chøc ®¨ng ký biÕn ®éng vÒ ®Êt ®ai bao gåm: ®¨ng ký c¸c giao dÞch ®Êt ®ai, chuyÓn ®æi, thõa kÕ, thÕ chÊp…Tõ ®ã dÉn ®Õn vÊn ®Ò thu cho ng©n s¸ch rÊt thÊp…
NghÞ ®Þnh 34/CP ®· ®îc ban hµnh 7 n¨m (tõ n¨m 1994) ®Õn nay t×nh h×nh ®· cã nhiÒu thay ®æi, viÖc söa ®æi bæ sung ®Ó ban hµnh NghÞ ®Þnh míi cho phï hîp víi t×nh h×nh qu¶n lý ®Êt ®ai hiÖn nay lµ rÊt cÇn thiÕt.
- Bé NN & PTNT chñ tr×: x©y dùng, tr×nh ChÝnh phñ ban hµnh NghÞ ®Þnh 64/CP vÒ ®Êt n«ng nghiÖp (nay söa ®æi bæ sung b»ng NghÞ ®Þnh 85/1999/N§-CP); NghÞ ®Þnh 02/CP vÒ ®Êt l©m nghiÖp (nay ®îc thay thÕ b»ng NghÞ ®Þnh 163/1999/N§-CP). Nhng trªn thùc tÕ còng nh trong chØ ®¹o, ChÝnh phñ giao cho Tæng côc §Þa chÝnh tæ chøc thùc hiÖn tõ viÖc giao ®Êt cho hé gia ®×nh, c¸ nh©n ®Õn viÖc CGCNQSD§ (giÊy ®á).
- Bé X©y dùng chñ tr×: x©y dùng, tr×nh ChÝnh phñ ban hµnh NghÞ ®Þnh 60/CP, 61/CP. Ban chØ ®¹o nhµ ë ®Êt ë do Bé X©y dùng lµm thêng trùc chØ ®¹o cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn së h÷u nhµ ë vµ quyÒn sö dông ®Êt (giÊy hång). Trong khi LuËt ®Êt ®ai quy ®Þnh GCNQSD§ theo mÉu thèng nhÊt do c¬ quan qu¶n lý ®Êt ®ai ë Trung ¬ng ph¸t hµnh. MÆc dï viÖc s¸t nhËp vµ tæ chøc l¹i Së §Þa chÝnh vµ Së Nhµ ®Êt thµnh Së §Þa chÝnh - Nhµ ®Êt ®· thùc hiÖn t¹i 3 thµnh phè lín, song trong qu¸ tr×nh qu¶n lý cßn cha hoµn toµn thèng nhÊt viÖc cÊp giÊy chøng nhËn. V× thÕ NghÞ ®Þnh 60/CP, 61/CP ®· ban hµnh ®îc h¬n 5 n¨m nhng viÖc cÊp giÊy chøng nhËn cßn rÊt chËm cha ®îc 10% so víi nhu cÇu. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nhiÒu vÊn ®Ò ph¸t sinh cÇn ®îc nghiªn cøu ®Ó thèng nhÊt ®Çu mèi qu¶n lý vµ x¸c ®Þnh c¸i g× lµ gèc, tån t¹i l©u dµi, Ýt biÕn ®éng ®Ó lµm c¬ së c¬ b¶n trong qu¶n lý.
Quy ho¹ch ph¸t triÓn ®« thÞ do Bé X©y dùng qu¶n lý lµ chÝnh, viÖc quy ho¹ch ®« thÞ l¹i liªn quan ®Õn sö dông ®Êt. Nhng sù phèi hîp gi÷a ngµnh X©y dùng vµ ngµnh §Þa chÝnh trong quy ho¹ch, qu¶n lý ®Êt ®« thÞ cha chÆt chÏ.
- ViÖc x©y dùng c¸c chÝnh s¸ch t¹o nguån thu tõ ®Êt vµ thùc hiÖn ®Òn bï ®Êt ®ai l¹i do Bé Tµi chÝnh tiÕn hµnh nhng khi cã khiÕu n¹i vÒ ®Òn bï gi¶i to¶ l¹i do Tæng côc §Þa chÝnh gi¶i quyÕt. MÆt kh¸c hiÖn nay cha cã c¬ quan ®Þnh gi¸ ®Êt víi chøc n¨ng nhiÖm vô cô thÓ gióp ChÝnh phñ tæ chøc ®Þnh gi¸ ®Êt, theo dâi biÕn ®éng ®Ó qu¶n lý chÆt chÏ thÞ trêng bÊt ®éng s¶n.
- Ban tæ chøc - C¸n bé ChÝnh phñ th× qu¶n lý vÒ ®Þa giíi hµnh chÝnh theo ChØ thÞ 364/CT, nhng tranh chÊp ®Êt ®ai liªn quan ®Õn ®Þa giíi l¹i do Tæng côc §Þa chÝnh gi¶i quyÕt.
- Ban Biªn giíi cña ChÝnh phñ, chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý biªn giíi, Tæng côc §Þa chÝnh ®îc giao nhiÖm vô kü thuËt ®o vÏ b¶n ®å vµ ho¹ch ®Þnh biªn giíi trªn thùc ®Þa vµ thÓ hiÖn trªn b¶n ®å.
- Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t vµ Ban Qu¶n lý khu c«ng nghiÖp ViÖt Nam: khi quyÕt ®Þnh h×nh thµnh dù ¸n cô thÓ, Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t quyÕt ®Þnh cô thÓ vÒ diÖn tÝch tr×nh ChÝnh phñ phª duyÖt, Tæng côc thùc hiÖn nhiÖm vô thÈm ®Þnh, lµm thñ tôc ®Ó c¬ quan cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh giao ®Êt, cho thuª ®Êt vµ ®o ®¹c, CGCNQSD§.
- Thanh tra Nhµ níc: NhiÒu ®¬n khiÕu n¹i, tè c¸o göi ®Õn Thanh tra Nhµ níc ®îc chuyÓn vÒ Tæng côc §Þa chÝnh, nhng Tæng côc cha ph¶i lµ n¬i gi¶i quyÕt cuèi cïng, l¹i ph¶i thèng nhÊt víi Thanh tra Nhµ níc hoÆc tr×nh lªn ChÝnh phñ ®Ó gi¶i quyÕt cuèi cïng. ThËm chÝ ChÝnh phñ ®· gi¶i quyÕt lµ quyÕt ®Þnh cuèi cïng mµ ®¬ng sù vÉn cßn th¾c m¾c. Do ®ã ®¬n th khiÕu kiÖn vÒ ®Êt ®ai ®i vßng vÌo, hiÖu lùc thÊp, viÖc gi¶i quyÕt rÊt mÊt thêi gian.
- VÒ §o ®¹c - B¶n ®å: HÇu hÕt c¸c ph¬ng ¸n ®o ®¹c - b¶n ®å cña c¸c Bé, c¸c Ngµnh, c¸c c«ng tr×nh quèc gia ®Òu kh«ng qua Tæng côc §Þa chÝnh thÈm ®Þnh vµ cÊp giÊy phÐp triÓn khai nh NghÞ ®Þnh 34/CP cña ChÝnh phñ quy ®Þnh. Do ®ã hiÖn tîng c¸c ngµnh, c¸c ®Þa ph¬ng ®o vÏ chång chÐo, trªn mét khu vùc nhiÒu ngêi, nhiÒu c¬ quan ®o vÏ. KÕt qu¶ ®o vÏ kh«ng sö dông chung ®îc cho nhiÒu ngµnh, nhiÒu môc ®Ých, ®· g©y ra t×nh tr¹ng l·ng phÝ ®¸ng kÓ tiÒn cña Nhµ níc, v× vËy Nhµ níc ®· ph¶i ®Çu t nhiÒu lÇn. T×nh tr¹ng nµy còng ®· g©y khã kh¨n trë ng¹i cho c«ng t¸c thèng nhÊt qu¶n lý tµi liÖu tr¾c ®Þa - b¶n ®å, trong ®ã cã nhiÒu tµi liÖu lµ bÝ mËt quèc gia.
+ Mét sè ®¸nh gi¸ vÒ tr×nh ®é c¸n bé vµ bé m¸y qu¶n lý ®Êt ®ai.
- VÒ c¸n bé: hiÖn nay trong c¶ 4 cÊp qu¶n lý Nhµ níc vÒ ®Êt ®ai cña ViÖt Nam th× sè lîng c¸n bé ®îc ®µo taä ®¹i häc trong bé m¸y qu¶n lý cña c¬ quan §Þa chÝnh cÊp Trung ¬ng lµ ®¸ng kÓ nhng cha thËt cao. H¬n n÷a sè c¸n bé ®îc ®µo t¹o tõ ngµnh kh¸c còng chiÕm mét sè lîng lín, sè c¸n bé ®Çu ngµnh vÒ qu¶n lý ®Êt ®ai cßn Ýt. ë c¸c ®Þa ph¬ng, sè c¸n bé trong bé m¸y qu¶n lý cña cÊp tØnh hiÖn nay nÕu xÐt trªn gãc ®é ®îc ®µo t¹o ®¹i häc lµ cao nhng nÕu xÐt vÒ chuyªn m«n th× mét sè lîng lín ®îc ®µo t¹o kh«ng ph¶i ®Ó qu¶n lý ®Êt ®ai mµ lµm c«ng viÖc kh¸c. Do ®ã cã thÓ nãi r»ng tr×nh ®é chuyªn m«n cña mét sè c¸n bé hiÖn nay ®ang c«ng t¸c trong bé m¸y qu¶n lý ®Êt ®ai cÊp tØnh vµ huyÖn lµ kh«ng cao. Cßn vÒ phÇn c¸n bé §Þa chÝnh x· th× sè nhiÒu lµ cha qua ®µo t¹o, cha cã c¸n bé ®îc ®µo t¹o ®¹i häc vÒ qu¶n lý ®Êt ®ai trong c¸n bé §Þa chÝnh x·, v× thÕ cã thÓ kh¼ng ®Þnh lµ tr×nh ®é chuyªn m«n cña c¸n bé §Þa chÝnh x· cßn thÊp cÇn ph¶i n©ng cao ®Ó ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý trong thêi gian tíi.
- VÒ bé m¸y: Bé m¸y qu¶n lý ®Êt ®ai cña níc ta hiÖn nay th× sù ph©n c«ng, ph©n cÊp gi÷a c¸c cÊp cßn cha hîp lý vµ râ rµng, nhiÖm vô cßn chång chÐo, ®Æc biÖt lµ trong c«ng t¸c qu¶n lý ®« thÞ, thu ng©n s¸ch. Mèi quan hÖ gi÷a c¬ quan §Þa chÝnh víi chÝnh quyÒn cïng cÊp cha quy ®Þnh râ vÒ tr¸ch nhiÖm qu¶n lý ®Êt ®ai, cha ®¶m b¶o tÝnh ®éc lËp t¬ng ®èi gi÷a chÝnh quyÒn vµ c¸c c¬ quan qu¶n lý ®Êt ®ai cïng cÊp.
Ch¬ng III
Quan ®iÓm vµ nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn
bé m¸y qu¶n lý ®Êt ®ai ViÖt Nam
I. Mét sè quan ®iÓm hoµn thiÖn bé m¸y
1. Mét sè quan ®iÓm hoµn thiÖn bé m¸y Qu¶n lý ®Êt ®ai
+ Tinh gi¶m bé m¸y vµ n©ng cao chÊt lîng c«ng viÖc.
Hoµn thiÖn bé theo híng tinh gi¶m bé m¸y gän nhÑ nhng hiÖu qu¶ cao. Bëi v× mét bé m¸y cång kÒnh võa kh«ng hiÖu qu¶, l¹i tèn kÐm cho ng©n s¸ch trong viÖc tr¶ l¬ng cho c¸n bé trong bé m¸y ®ã. MÆt kh¸c, bé m¸y cång kÒnh sÏ lµm cho c«ng viÖc thùc hiÖn chËm trÔ do ph¶i qua nhiÒu kh©u, dÉn ®Õn t×nh tr¹ng g©y l·ng phÝ vÒ mÆt thêi gian cho c«ng viÖc. Mµ l·ng phÝ thêi gian lµ l·ng phÝ tiÒn cña, bëi v× nhiÒu dù ¸n do ph¶i chê ®îi qu¸ l©u trong khi thiÕt bÞ bá kh«ng, l¬ng nh©n c«ng vÉn ph¶i tr¶. Do ®ã, cÇn ph¶i tinh gi¶m bé m¸y ®Ó c¸c c«ng viÖc ®îc gi¶i quyÕt mét c¸ch nhanh chãng, kÐo theo hiÖu qu¶ c«ng viÖc sÏ ®¹t ®îc hiÖu qu¶ cao. Ngµy xa, nh÷ng ngêi cÇm qu©n thêng nãi r»ng: “qu©n cèt tinh chø kh«ng cèt ®«ng”, ta thÊy r»ng trong qu©n ®éi còng nh trong qu¶n lý nh÷ng c¸n bé trong bé m¸y cã n¨ng lùc vµ chuyªn m«n cao th× c«ng viÖc sÏ ®îc gi¶i quyÕt nhanh chãng, mét ngêi cã thÓ lµm ®îc sè lîng c«ng viÖc nhiÒu h¬n nh÷ng ngêi cã n¨ng lùc vµ chuyªn m«n kÐm. Do ®ã, bé m¸y gän nhÑ nhng c¸n bé cã chuyªn m«n cao th× hiÖu qu¶ c«ng viÖc sÏ cao.
+ Ph©n cÊp qu¶n lý râ rµng
Trong mét bé m¸y qu¶n lý th× viÖc ph©n cÊp qu¶n lý cho tõng cÊp mét c¸ch cô thÓ vµ râ rµng th× th× hiÖu qña c«ng viÖc sÏ cao do kh«ng cã t×nh tr¹ng chång chÐo trong c«ng viÖc, hay cã nh÷ng c«ng viÖc kh«ng c¬ quan nµo lµm hoÆc cã nh÷ng c«ng viÖc th× nhiÒu c¬ quan cïng tham gia qu¶n lý dÉn ®Õn t×nh tr¹ng ngêi bÞ qu¶n lý kh«ng biÕt thùc hiÖn nh thÕ nµo lµ ®óng c¶. Ph©n cÊp vµ ph©n c«ng râ rµng th× khi c«ng viÖc tiÕn hµnh tèt cã thÓ khen thëng ®óng ngêi ®óng viÖc vµ khi cã sai tr¸i sÏ dÔ xö lý. Do ®ã, hoµn thiÖn bé m¸y ph¶i ph©n cÊp cho râ rµng th× hiÖu qu¶ ®¹t ®îc míi cao.
+ Thèng nhÊt trong bé m¸y tõ Trung ¬ng ®Õn c¬ së.
Mét bé m¸y hoµn thiÖn vµ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ th× hÖ thèng tæ chøc cña bé m¸y ph¶i thèng nhÊt tõ Trung ¬ng ®Õn c¬ së. Khi hÖ thèng tæ chøc cña bé m¸y thèng nhÊt th× ho¹t ®éng cña bé m¸y míi nhÞp nhµng, ¨n khíp víi nhau. Do ®ã, khi hoµn thiÖn bé m¸y Qu¶n lý ®Êt ®ai cña ViÖt Nam chóng ta cÇn ph¶i chó ý tæ chøc bé m¸y tõ Trung ¬ng ®Õn c¸c cÊp c¬ së ph¶i thèng nhÊt víi nhau trong tæ chøc bé m¸y còng nh c¬ cÊu trong bé m¸y cña tõng ®Þa ph¬ng, tuy nhiªn kh«ng lo¹i trõ mét sè ®Þa ph¬ng cã ®Æc thï riªng mµ cã thªm mét sè phßng ban phï hîp víi ®Æc thï cña ®Þa ph¬ng m×nh.
2. Yªu cÇu hoµn thiÖn
§Êt ®ai n»m trong nhãm tµi nguyªn h¹n chÕ cña ViÖt Nam nhng l¹i lµ ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong mäi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, v× vËyviÖc qu¶n lý vµ sö dông hîp lý vµ cã hiÖu qu¶ tµi nguyªn quèc gia nµy kh«ng chØ sÏ quyÕt ®Þnh t¬ng lai cña nÒn kinh tÕ ®Êt níc mµ cßn lµ sù ®¶m b¶o cho môc tiªu æn ®Þnh chÝnh trÞ, x· héi vµ ph¸t triÓn kinh tÕ.
- Yªu cÇu cña viÖc ®æi míi tæ chøc qu¶n lý ®Êt ®ai lµ:
* §æi míi tæ chøc qu¶n lý ®Êt ®ai n»m trong ®æi míi hÖ thèng hµnh chÝnh Nhµ níc. §æi míi Bé m¸y qu¶n lý ®Êt ®ai ph¶i phï hîp víi ®æi míi hµnh chÝnh cña ®Êt níc.
* Ph¶i ®ång bé, toµn diÖn, thèng nhÊt ®¶m b¶o cho viÖc sö dông ®Êt ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt vµ tr¸nh phiÒn hµ cho d©n, t¹o thuËn lîi cho c¸c nhu cÇu ph¸t triÓn.
* §¶m b¶o cho thÞ trêng bÊt ®éng s¶n vËn hµnh lµnh m¹nh vµ th«ng suèt.
+ VÒ chÝnh trÞ:
Hoµn thiÖn bé m¸y qu¶n lý ®Êt ®ai lµ mét viÖc lµm v« cïng cÇn thiÕt nh»m tæ chøc ®îc bé m¸y qu¶n lý ®Êt ®ai thèng nhÊt tõ Trung ¬ng ®Õn ®Þa ph¬ng vµ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. Bæ sung vµ ®æi míi mét sè bé phËn ®Ó ®a ra ®îc mét bé m¸y míi phï hîp víi nh÷ng yªu cÇu ®Êt níc tõng thêi kú nµy vµ trong thêi gian tíi ®ã lµ ®a ra ®îc nh÷ng chÝnh s¸ch vÒ dông ®Êt, b¶o vÖ ®Êt, quy ho¹ch vµ kÕ ho¹ch sö dông ®Êt phï hîp víi ®Þnh híng ph¸t triÓn ®Êt níc cña ®êng lèi mµ §¶ng céng s¶n ViÖt Nam ®Ò ra, nh»m æn ®Þnh t×nh h×nh chÝnh trÞ, x· héi vµ ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt níc.
+ VÒ kinh tÕ:
Hoµn thiÖn bé m¸y lµ nh»m cã nh÷ng ®æi míi trong bé m¸y ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña bé m¸y vµ ®a ra ®îc nh÷ng c¬ së khoa häc cho viÖc quy ho¹ch, kÕ ho¹ch qu¶n lý vµ sö dông ®Êt mét c¸ch cã hiÖu qu¶ phôc vô cho c«ng t¸c ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc. MÆt kh¸c lµ gi¶m bít c¸c ®Çu mèi qu¶n lý ®Ó ®a vÒ mét ®Çu mèi duy nhÊt, nh»m tr¸nh l·ng phÝ cho thêi gian ®i l¹i cña ngêi sö dông ®Êt vµ t¨ng thu ng©n s¸ch cho nhµ níc. TËp trung qu¶n lý thèng nhÊt nhµ vµ ®Êt vÒ cïng mét c¬ quan, lµ mét viÖc lµm cÇn thiÕt nh»m t¨ng kh¶ n¨ng qu¶n lý nhµ - ®Êt cã hiÖu qu¶. T¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c dù ¸n vÒ ph¸t triÓn nhµ vµ ®Çu t cña c¸c tæ chøc trong vµ ngoµi níc ®îc thùc hiÖn nhanh chãng t¹o ra nguån lùc cho ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc trong giai ®o¹n c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.
+ VÒ tæ chøc:
Hoµn thiÖn bé m¸y qu¶n lý ®Êt ®ai nhng tæ chøc ph¶i phï hîp víi tæ chøc bé m¸y cña Nhµ níc ViÖt Nam tøc lµ ph¶i tæ chøc bé m¸y cã 4 cÊp. Tæ chøc bé m¸y gän nhÑ nhng ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ cao, c¸c bé phËn chøc n¨ng vµ chuyªn m«n ho¹t ®éng ®óng lÜnh vùc vµ chuyªn m«n ph¸t huy cao ®é kh¶ n¨ng cña m×nh ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn ®Êt ®ai mét c¸ch nhanh nhÊt.
+ VÒ m«i trêng - x· héi:
Hoµn thiÖn bé m¸y lµm sao ®Ó thùc hiÖn ®îc ®Çy ®ñ c¸c néi dung qu¶n lý Nhµ níc vµ ®Æc biÖt lµ ph¶i chó ý b¶o vÖ m«i trêng trong khu vùc ®Êt c«ng nghiÖp vµ c¸c khu l©n cËn, nhÊt lµ c¸c khu vùc míi ph¸t triÓn khu c«ng nghiÖp vµ khu ®« thÞ míi.
II. Mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn bé m¸y qu¶n lý ®Êt ®ai ë viÖt nam
1. §Æc ®iÓm qu¶n lý ®Êt ®ai trong thêi kú míi
§Õn hÕt n¨m 2000 c¬ b¶n toµn bé ®Êt ®ai níc ta ®· ®îc giao cho c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n sö dông vµo c¸c môc ®Ých kh¸c nhau, ®ång thêi c¸c chñ sö dông sÏ thùc thi c¸c quyÒn cña m×nh trªn ®Êt. ¦íc tÝnh níc ta cã kho¶ng 100 triÖu thöa ®Êt vµ 15 triÖu chñ sö dông ®Êt. Nh vËy c¸c ho¹t ®éng vÒ ®Êt ®ai sÏ hÕt søc s«i ®éng, nhiÖm vô qu¶n lý Nhµ níc sÏ rÊt nÆng nÒ vµ khã kh¨n. §iÒu nµy ®ßi hái ph¶i cã mét hÖ thèng ph¸p luËt ®Êt ®ai thèng nhÊt, hoµn chØnh víi møc ®é chi tiÕt cao.
C«ng t¸c ®o ®¹c ph©n ®Þnh ranh giíi thöa ®Êt, lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh, ®iÒu tra ph¸p lý thöa ®Êt vµ lËp hå s¬ thöa ®Êt ph¶i ®îc tiÕn hµnh trªn c¶ níc cho mäi ®èi tîng sö dông ®Êt, ph¶i ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c cao vÒ kü thuËt vµ c¬ së ph¸p lý.
C«ng t¸c ®¨ng ký, cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt cÇn ®¶m b¶o tÊt c¶ méi ®èi tîng sö dông ®Êt ®Òu cã ®Çy ®ñ hå s¬ ph¸p lý vµ ®îc cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt ®Çy ®ñ.
§Ó hç trî c¸c môc tiªu: c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc; ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸, ®Æc biÖt lµ kinh tÕ hµng ho¸ n«ng nghiÖp; b¶o vÖ m«i trêng, tµi nguyªn thiªn nhiªn,... ®ßi hái c«ng t¸c quy ho¹ch vµ kÕ ho¹ch ho¸ sö dông ®Êt ®ai ph¶i ®îc tiÕn hµnh thêng xuyªn vµ chi tiÕt tõ díi lªn trªn, cã luËn cø vµ ph¬ng ph¸p khoa häc.
C«ng t¸c tæ chøc giao ®Êt vµ kiÓm tra, thanh tra viÖc sö dông ®Êt ®ai theo ®óng quy ho¹ch vµ môc tiªu ph¸t triÓn cña Nhµ níc còng cã ý nghÜa hÕt søc quan träng.
Nhµ níc ta chñ tr¬ng ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ trêng, trong ®ã cã thÞ trêng bÊt ®éng s¶n. ThÞ trêng bÊt ®éng s¶n bao gåm ®Êt ®ai, nhµ vµ c¸c c«ng tr×nh x©y dùng trªn ®Êt, vµ nh÷ng tµi s¶n kh¸c g¾n víi viÖc sö dông ®Êt, thÞ trêng nµy còng ®îc hiÓu lµ thÞ trêng chuyÓn nhîng quyÒn sö dông ®Êt lµm cho ®Êt ®ai lu«n lu«n biÕn ®éng, ®îc huy ®éng vµo c¸c qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶ cao h¬n. §©y lµ xu híng hÕt søc míi mÎ sÏ ph¸t triÓn nhanh chãng trong nh÷ng n¨m tíi. §iÒu ®ã ®ßi hái:
+ X©y dùng c¸c chÝnh s¸ch vÒ qu¶n lý thÞ trêng bÊt ®éng s¶n;
+ Tæ chøc qu¶n lý bÊt ®éng s¶n (nhµ vµ ®Êt) ë c¸c cÊp hµnh chÝnh;
+ ThÞ trêng bÊt ®éng s¶n cã nhiÒu mèi quan hÖ d©n sù, quan hÖ vÒ kinh tÕ vµ rÊt linh ho¹t, do ®ã cÇn cã nh÷ng tæ chøc dÞch vô - t vÊn - kinh doanh bÊt ®éng s¶n.
Thêi kú míi ®Ò ra nhìng yªu cÇu cao vÒ qu¶n lý ®Êt ®ai: tÝnh ph¸p lý cao, ®é chÝnh x¸c vµ ®é tin cËy cao, th«ng tin ®Çy ®ñ, tû mû vµ nhanh, tr×nh ®é chuyªn s©u cña c¸n bé qu¶n lý,....Tõ ®ã ®Æt ra c¸c yªu cÇu:
+ HiÖn ®¹i ho¸, tù ®éng ho¸ ho¹t ®éng cña ngµnh §Þa chÝnh;
+ Tæ chøc hÖ thèng th«ng tin ®Êt ®ai nèi m¹ng trong c¶ níc;
+ §µo t¹o c¨n b¶n nghiÖp vô §Þa chÝnh cho c¸n bé §Þa chÝnh c¸c cÊp.
2. Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn bé m¸y qu¶n lý ®Êt ®ai ë ViÖt Nam
a/ Nhãm gi¶i ph¸p mang tÝnh thÓ chÕ (vÜ m«)
- Tæ chøc qu¶n lý ®Êt ®ai víi tæ chøc Nhµ níc lµ mét chØnh thÓ - thùc thÓ cã mèi quan hÖ h÷u c¬ - t¬ng sinh - t¬ng t¸c. Chóng chØ cã thÓ ph¸t huy hiÖu lùc - hiÖu qu¶ qu¶n lý mét khi nã ®îc thiÕt lËp mét c¸ch hîp lý phï hîp víi nhau trong cïng mét hÖ thèng vµ phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ x· héi, nÕu kh«ng th× sÏ cã t¸c dông tr¸i l¹i, do vËy Nhµ níc ph¶i cã ph¬ng ¸n ®Ó tõng bíc hoµn thiÖn - thÝch øng theo híng “ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa” (HiÕn ph¸p n¨m 1992).
Tõ xu thÕ ®ã Nhµ níc ph¶i ®iÒu tiÕt c¸c quan hÖ ®Êt ®ai dùa trªn gi¸ trÞ kinh tÕ cña nã lµ chñ yÕu vµ chñ yÕu lµ th«ng qua biÖn ph¸p d©n sù vµ biÖn ph¸p kinh tÕ. V× vËy m« h×nh qu¶n lý ®Êt ®ai còng ph¶i ®îc x¾p xÕp mét c¸ch thÝch øng víi c¬ chÕ ®æi míi nãi trªn.
MÆt kh¸c, còng do xu thÕ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng ë níc ta mµ ®ång thêi víi viÖc giao ®Êt..., trong lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh vµ d©n c sÏ dÇn dÇn ph¸t triÓn ph¬ng thøc chuyÓn nhîng quyÒn sö dông. Do ®ã khèi lîng c«ng viÖc lµm thñ tôc ®Ó qu¶n lý c¸c biÕn ®éng, c¸c chuyÓn dÞch vÒ chñ thÓ sö dông sÏ t¨ng lªn. Nh vËy lµ tù th©n trong tæ chøc qu¶n lý ®Êt ®ai còng ph¸t sinh yªu cÇu ph¶i s¾p xÕp - kiÖn toµn ®Ó thÝch øng víi xu thÕ nµy.
- §Ó hoµn thiÖn ®îc bé m¸y qu¶n lý ®Êt ®ai th× tríc hÕt ph¶i hoµn thiÖn hÖ thèng chÝnh s¸ch ®Êt ®ai, bëi v×:
+ HÖ thèng ph¸p luËt ®Êt ®ai hiÖn nay cßn thiªn vÒ xö lý nh÷ng quan hÖ ban ®Çu cã tÝnh chÊt hµnh chÝnh, cha tiÕp cËn kÞp thêi víi nh÷ng biÕn ®éng cã tÝnh chÊt thÞ trêng.
+ T×nh h×nh kinh tÕ - x· héi ®ang cã nhiÒu biÕn ®éng cã tÝnh ®ét ph¸ theo híng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, dÉn ®Õn nh÷ng biÕn ®éng vÒ quan hÖ ®Êt ®ai, vÒ c¬ cÊu sö dông ®Êt vµ c¬ chÕ qu¶n lý ®Êt ®ai.
- Cïng víi hoµn thiÖn hÖ thèng chÝnh s¸ch, cÇn ph¶i ®Èy m¹nh c«ng t¸c quy ho¹ch sö dông ®Êt, bëi v×:
+ Trong bèi c¶nh kinh tÕ hiÖn ®¹i ®ang ph¸t triÓn víi nhÞp ®é cao th× ph¬ng ¸n quy ho¹ch sö dông ®Êt cña mçi quèc gia ®ªï ph¶n ¸nh râ rµng chiÕn lîc vÒ t¬ng lai quèc gia ®ã. Tõ rÊt sím, HiÕn ph¸p cña ViÖt Nam ®· “luËt ho¸” ®îc ý tëng nµy: “Nhµ níc thèng nhÊt qu¶n lý ®Êt ®ai theo quy ho¹ch vµ ph¸p luËt, b¶o ®¶m sö dông ®óng môc ®Ých vµ cã hiÖu qu¶”.
Quy ho¹ch sö dông ®Êt ph¶i ®îc xem lµ mét gi¶i ph¸p tæng thÓ ®Þnh híng cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn vµ quyÕt ®Þnh t¬ng lai cña nÒn kinh tÕ. Th«ng qua ®ã, Nhµ níc can thiÖp vµo c¸c quan hÖ ®Êt ®ai, kh¾c phôc nh÷ng nhîc ®iÓm do lÞch sö ®Ó l¹i hay gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò mµ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ®ang ®Æt ra. LÊy quy ho¹ch lµm c¬ së cho ho¹t ®éng qu¶n lý cßn ph¸t huy ®îc d©n chñ trong qu¶n lý mét khi quy ho¹ch sö dông ®Êt ®îc c«ng bè c«ng khai tõ qu¸ tr×nh x©y dùng ®Õn suèt qu¸ tr×nh thùc hiÖn, ®iÒu chØnh vµ hoµn thiÖn - x· héi cµng ph¸t triÓn th× yªu cÇu tiÕn ®é vµ chÊt lîng cña quy ho¹ch sö dông ®Êt ngµy cµng nhanh vµ cµng cao.
Tæ chøc thùc hiÖn quy ho¹ch sö dông ®Êt lµ cèt lâi cña ho¹t ®éng qu¶n lý Nhµ níc vÒ ®Êt ®ai vµ thuéc tr¸ch nhiÖm cña c¸c ngµnh vµ c¸c cÊp cã liªn quan trong ®ã chó ý nh÷ng vÊn ®Ò sau ®©y:
+ Khi c¸c cÊp thÈm quyÒn th«ng qua th× quy ho¹ch sö dông ®Êt ®îc thùc tiÔn ho¸ b»ng nh÷ng dù ¸n ®iÒu chØnh, chØnh trang hoÆc ph¸t triÓn ®Êt ®ai víi chñ ®Çu t cô thÓ (c¸ nh©n hoÆc tæ chøc).
+ Khi cÇn thay ®æi hoÆc ®iÒu chØnh quy ho¹ch th× cÇn ph¶i thùc hiÖn ®óng c¸c tr×nh tù thÈm ®Þnh, phª duyÖt nh khi lËp quy ho¹ch.
+ §Ó bé m¸y qu¶n lý ®Êt ®ai ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, ®¸p øng ®îc nh÷ng yÒu cÇu hiÖn nay cña c«ng t¸c qu¶n lý Nhµ níc vÒ ®Êt ®ai th× ChÝnh phñ cÇn ph¶i chñ ®éng qu¶n lý thÞ trêng bÊt ®éng s¶n cã tæ chøc râ rµng. V× tuy ®©y lµ yªu cÇu cã tÝnh “t×nh thÕ” nhng l¹i xuÊt ph¸t tõ mét nhiÖm vô cã tÝnh chiÕn lîc ®Ó bíc vµo c¬ chÕ thÞ trêng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng th× viÖc thu hót vèn cña níc ngoµi ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc ®èi víi mét níc ®ang ph¸t triÓn nh ViÖt Nam lµ mét viÖc lµm v« cïng cÇn thiÕt. Bëi v× muèn thu hót ®îc vèn ®Çu t cña níc ngoµi th× cÇn ph¶i ph¸t triÓn thÞ trêng chøng kho¸n, nhng viÖc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn chËm cña thÞ trêng bÊt ®éng s¶n lµ nguyªn nh©n cña viÖc c¶n trë viÖc khai th¸c nguån lùc trong níc phôc vô cho ph¸t triÓn.
- ViÖc qu¶n lý sö dông ®Êt ®ai liªn quan ®Õn rÊt nhiÒu lÜnh vùc trong qu¶n lý kh¸c nh n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp, thuû lîi, khai kho¸ng, x©y dùng, m«i trêng...V× vËy viÖc ®Þnh vÞ tæ chøc qu¶n lý ®Êt ®ai trong hÖ thèng tæ chøc bé m¸y qu¶n lý Nhµ níc vµ trong nÒn kinh tÕ x· héi thêng cã rÊt nhiÒu quan ®iÓm kh¸c nhau. VÊn ®Ò ë ®©y lµ ph¶i lùa chän, ®Þnh vÞ nã, ®Æt nã ë ®©u ®Ó t¹o cho tæ chøc nµy hoµn chØnh - th«ng suèt, cã tÝnh hÖ thèng hµnh chÝnh Nhµ níc tõ Trung ¬ng ®Õn c¬ së ®Ó ®ñ søc qu¶n lý vÒ c¸c mÆt ph¸p chÕ, kinh tÕ kü thuËt, phï hîp víi thuéc tÝnh vèn cã cña ®Êt ®ai - mét tµi nguyªn quý gi¸ nhÊt cña mçi quèc gia nãi riªng vµ cña loµi ngêi nãi chung, chÝnh s¸ch ®èi víi nã lµ mét quèc s¸ch. V× vËy kh«ng nªn ®Æt tæ chøc qu¶n lý ®Êt ®ai trong mét ngµnh sö dông ®Êt nµo ®ã nh tríc ®©y chóng ta ®· tõng lµm vµ trªn thùc tÕ ®· ph¸t sinh nhiÒu vÊn ®Ò kh«ng thuËn cho c«ng t¸c qu¶n lý.
§Êt níc ta còng ®ang trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸. V× vËy viÖc x©y dùng m« h×nh tæ chøc qu¶n lý ®Êt ®ai ph¶i tõng bíc phï hîp víi qu¸ tr×nh hiÖn ®¹i ho¸ hÖ thèng th«ng tin qu¶n lý ®Êt ®ai toµn quèc, thµnh lËp hÖ thèng ®ång bé tµi liÖu ®o ®¹c - b¶n ®å theo mét hÖ thèng chuÈn - thèng nhÊt, ®¸p øng mäi nhu cÇu chÝnh trÞ - kinh tÕ - x· héi - an ninh quèc phßng cña ®Êt níc, thµnh lËp hÖ thèng th«ng tin ®Êt ®ai.
- HiÖn nay c«ng t¸c gi¶i quyÕt c¸c khiÕu kiÖn tiÕn hµnh rÊt chËm ®¬n th khiÕu n¹i, tè c¸o vÉn cßn lßng vßng g©y mÊt thêi gian vµ tiÒn cña cña ngêi sö dông ®Êt, v× thÕ mµ ChÝnh phñ cÇn ph¶i giao cho Tæng côc §Þa chÝnh thªm mét sè chøc n¨ng vµ quyÒn h¹n n÷a ddÓ cã thÓ gi¶i quyÕt nhanh chãng c¸c vô viÖc. Cã nh thÕ th× Tæng côc §Þa chÝnh míi thùc sù lµ c¬ quan chuyªn m«n thuéc ChÝnh phñ chøc kh«ng ph¶i lµ mét c¬ quan gióp viÖc nh hiÖn nay.
- Nhµ vµ c¸c c«ng tr×nh trªn ®Êt ®Òu g¾n liÒn víi ®Êt v× thÕ mµ cÇn ph¶i sím thèng nhÊt c¬ quan qu¶n lý ®Êt vµ c¬ quan qu¶n lý nhµ thµnh mét c¬ quan.
b/ Nhãm gi¶i ph¸p vi m« (cña ngµnh §Þa chÝnh)
- Trong m« h×nh tæ chøc qu¶n lý ®Êt ®ai hiÖn nay cña Tæng côc §Þa chÝnh vÒ ®¹i thÓ h×nh thµnh bëi 3 khèi: Khèi c¬ quan nhµ níc, khèi ®¬n vÞ sù nghiÖp, khèi s¶n xuÊt kinh doanh, theo ®ã ë c¸c së ®Þa chÝnh còng cã lo¹i h×nh t¬ng tù, vÒ l©u dµi cÇn t¸ch c¸c ®¬n vÞ kinh doanh theo mét hÖ thèng riªng kh«ng n»m trong m« h×nh tæ chøc nh hiÖn nay. C¬ quan §Þa chÝnh Trung ¬ng chñ yÕu qu¶n lý Nhµ níc ®èi víi c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c ®¬n vÞ cã liªn quan ®Õn néi dung qu¶n lý cña m×nh.
ViÖc qu¶n lý tËp trung hay ph©n cÊp - ph©n quyÒn cho ®Þa ph¬ng còng cÇn ph¶i dùa trªn hiÖu lùc - hiÖu qu¶ cña qu¶n lý. Nãi chung vÒ l©u dµi, c¬ quan §Þa chÝnh Trung ¬ng chØ nªn tËp trung vµo nh÷ng chøc n¨ng, nhiÖm vô cã tÝnh chiÕn lîc, hµm lîng chÊt x¸m cao, tÇm nh×n réng víi nh÷ng tr¸ch nhiÖm vµ thÈm quyÒn râ rµng.
- ViÖc sö dông ®Êt g¾n liÒn víi ®Þa bµn c¬ së (x·), v× vËy cÇn nh×n râ tr¸ch nhiÖm vµ t¨ng cêng quyÒn lùc cho UBND x· (chñ tÞch) ®ång thêi t¨ng cêng båi dìng tr×nh ®é chuyªn m«n cho c¸n bé ®Þa chÝnh x· (phÊn ®Êu ®¹t tr×nh ®é trung cÊp vµ cao h¬n).
- X©y dùng mét tæ chøc - mét ®éi ngò c¸n bé ®ñ n¨ng lùc ®Ó lµm c«ng t¸c quy ho¹ch sö dông ®Êt (nhÊt lµ ë cÊp tØnh). Kh¼ng ®Þnh b»ng ph¸p luËt vÒ tr¸ch nhiÖm trùc tiÕp cña c¬ quan ®Þa chÝnh trong viÖc lËp quy ho¹ch, kÕ ho¹ch sö dông ®Êt, gi¸o ®Êt, cho thuª ®Êt, thu håi ®Êt, chuyÓn quyÕn sö dông ®Êt, chuyÓn môc ®Ých sö dông ®Êt, gi¶i quyÕt tranh chÊp, khiÕu n¹i, tè c¸o, vi ph¹m LuËt ®Êt ®ai.
- X¸c ®Þnh râ chÕ ®Þnh ph¸p luËt vµ biÖn ph¸p tæ chøc ®Ó qu¶n lý ®Êt ®ai trong qu¶n lý thÞ trêng bÊt ®éng s¶n bao gåm c¸c viÖc hoµn chØnh c¸c chÕ ®Þnh vÒ thÕ chÊp gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Ó vay vèn sao cho võa thuËn tiÖn cho ngêi vay, ®ång thêi b¶o ®¶m lîi Ých cña ngêi cho vay.
- X¸c ®Þnh mét c¬ chÕ phèi hîp gi÷a c¸c c¬ quan cã liªn quan ®Õn viÖc ®Þnh gi¸ ®Êt, ®iÒu chØnh gi¸ ®Êt, lµm cho gi¸ nµy lu«n lu«n phï hîp víi thùc tÕ, ®Þnh ra ph¬ng thøc ¸p dông gi¸ ®Êt trªn nguyªn t¾c võa ®¶m b¶o lîi Ých chÝnh ®¸ng cña ngêi sö dông ®Êt, võa ®¶m b¶o lîi Ých cña x· héi, t¹o thuËn lîi cho viÖc tæ chøc qu¶n lý ®Êt ®ai.
- KiÖn toµn tæ chøc thanh tra ®Þa chÝnh.
- C¸n bé ®Þa chÝnh x· cã vÞ trÝ quan träng trong thùc hiÖn nhiÖm vô qu¶n lý Nhµ níc vÒ ®Êt ®ai. Mäi vÊn ®Ò x¶y ra trong quan hÖ vÒ ®Êt ®ai ®Òu b¾t nguån tõ c¬ së vµ méi sù gi¶i quyÕt cuèi cïng ®Òu kÕt thóc ë c¬ së. V× vËy ngêi c¸n bé §Þa chÝnh x· ngoµi yªu cÇu ph¶i cã hiÓu biÕt vÒ ph¸p luËt, chñ tr¬ng chÝnh s¸ch cña §¶ng, Nhµ níc; hiÓu biÕt chuyªn m«n nghiÖp vô, cßn ph¶i am hiÓu t×nh h×nh ®Þa ph¬ng vµ ph¶®îc æn ®Þnh l©u dµi. Trong thùc tÕ hiÖn nay c¸n bé §Þa chÝnh x· thêng ph¶i kiªm nhiÖm nhiÒu viÖc vµ thêng xuyªn ph¶i thay ®æi, kh«ng æn ®Þnh l©u dµi do nhiÒu nguyªn nh©n, nhÊt lµ sau mçi nhiÖm kú Héi ®ång Nh©n d©n x·.
V× vËy viÖc ®Æt c¸n bé §Þa chÝnh x· trùc thuéc phßng §Þa chÝnh huyÖn qu¶n lý vµ tr¶ l¬ng lµ cÇn thiÕt. VÒ chÕ ®é chÝnh s¸ch, ®Ò nghÞ cã chÕ ®é th©m niªn ®èi víi c¸n bé §Þa chÝnh x· ®Ó khuyÕn khÝch hä yªn t©m c«ng t¸c.
- CÇn thiÕt lËp mét hÖ thèng th«ng tin lu tr÷ th«ng suèt tõ Trung ¬ng ®Õn ®Þa ph¬ng vµ ®¶m b¶o cho hÖ thèng nµy ho¹t ®éng liªn tôc, ®ång thêi chuÈn ho¸ c«ng t¸c nµy ë tõng cÊp trªn c¶ 3 mÆt: lu tr÷, qu¶n lý, sö dông th«ng tin theo híng hiÖn ®¹i ho¸.
- §Ó trong thêi gian tíi, c¸n bé ë Tæng côc §Þa chÝnh còng nh c¸c ®Þa ph¬ng cã sè lîng lín c¸n bé ®îc ®µo t¹o ®¹i häc chÝnh quy th× tõ b©y giê Tæng côc còng nh c¸c ®Þa ph¬ng cÇn t¹o ®iÒu kiÖn cho nh÷ng sinh viªn tèt nghiÖp ra trêng ®îc lµm viÖc vµ kh¼ng ®Þnh m×nh b»ng c¸ch: tuú theo ®iÒu kiÖn cã thÓ cña c¬ quan mµ nhËn mét sè sinh viªn vÒ thùc tËp vµ cho hä ®îc lµm viÖc. Trong qu¸ tr×nh thùc tËp sÏ ph¸t hiÖn ®îc mét sè cã n¨ng lùc thùc sù råi sau ®ã cho nh÷ng sinh viªn nµy lµm hîp ®ång ®Ó tiÕp tôc thö th¸ch, nÕu ®¹t kÕt qu¶ tèt th× nªn nhËn hä vµo lµm viÖc ®Ó t¹o cho ®éi ngò c¸n bé cã chuyªn m«n vµ n¨ng lùc thùc sù ngµy mét t¨ng thªm nh thÕ th× hiÖu qu¶ c«ng viÖc ch¾c sÏ ®¹t cao h¬n. Nh thÕ thuËn lîi cho c¶ c¬ quan vµ c¶ ngêi lao ®éng, bëi v× c¬ quan sÏ kh«ng bá sãt tµi n¨ng cßn ngêi lao ®éng cã c¬ héi kh¼ng ®Þnh m×nh vµ cã viÖc lµm.
- B©y giê vµ trong nh÷ng n¨m tíi th× Tæng côc §Þa chÝnh còng nh c¸c ®Þa ph¬ng cÇn ph¶i cho nh÷ng c¸n bé cã chuyªn m«n ®i ®µo t¹o n©ng cao ®Ó theo kÞp víi c«ng nghÖ míi. Bªn c¹nh ®ã, ®èi víi nh÷ng c¸n bé cha ®îc ®µo t¹o qua chuyªn m«n cña ngµnh th× cho ®i ®µo t¹o l¹i nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng lµm viÖc cña hä ®èi víi ngµnh.
3. Mét sè kiÕn nghÞ
- ChÝnh phñ cÇn ph¶i n©ng Tæng côc §Þa chÝnh lªn thµnh mét c¬ quan cña ChÝnh phñ, cã ®Çy ®ñ chøc n¨ng vµ quyÒn h¹n cña mét c¬ quan cña ChÝnh phñ.
- ChÝnh phñ còng nh ngµnh cÇn cã chÕ ®é hç trî cho nh÷ng c¸n bé lµm viÖc ë vïng s©u, vïng xa n¬i mµ ®iÒu kiÖn ®i l¹i cßn khã kh¨n vµ c¬ së h¹ tÇng cha cao, ®Ó cho hä yªn t©m c«ng t¸c. §èi víi c¸n bé §Þa chÝnh x·, hä cÇn ph¶i ®îc hëng chÕ chÕ ®é cña c«ng chøc Nhµ níc vµ cã chÕ ®é th©m niªn c«ng t¸c ®Ó hä yªn t©m c«ng t¸c v× ®©y lµ mét trong nh÷ng cÊp rÊt quan träng trong bé m¸y qu¶n lý ®Êt ®ai.
- Bé Gi¸o dôc ®µo t¹o cÇn phèi hîp víi c¸c trêng §¹i häc, Cao ®¼ng vµ Trung häc chuyªn nghiÖp trong c¶ níc ®Ó thèng nhÊt ch¬ng tr×nh ®µo t¹o, hÖ thèng s¸ch gi¸o khoa, nh÷ng m«n häc b¾t buéc.
Tõ nh÷ng gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ trªn ®©y t«i xin ®a ra m« h×nh tæ chøc bé m¸y qu¶n lý ®Êt ®ai ViÖt Nam míi ®Ó th¶o luËn nh»m hoµn thiÖn bé m¸y qu¶n lý ®Êt ®ai ViÖt Nam trong thêi gian tíi:
CÊp Trung ¬ng
Thµnh lËp Bé §Þa chÝnh trªn c¬ së Tæng côc §Þa chÝnh hiÖn nay cã ®iÒu chØnh vµ bæ sung mét sè chøc n¨ng míi.
Chøc n¨ng : Qu¶n lý thèng nhÊt vÒ ®Êt ®ai, nhµ vµ c¸c c«ng tr×nh trªn ®Êt, quy ho¹ch vµ bÊt ®éng s¶n trªn ph¹m vi c¶ níc.
NhiÖm vô cña Bé ®Þa chÝnh :
- C¬ quan qu¶n lý ®Êt ®ai Trung ¬ng ph¶i thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô sau ®©y:
* ChuÈn bÞ c¸c ph¬ng ¸n quy ho¹ch, kÕ ho¹ch sö dông tµi nguyªn ®Êt ®ai tr×nh ChÝnh phñ, Quèc héi xem xÐt, phª duyÖt, chÞu tr¸ch nhiÖm tríc ChÝnh phñ, Quèc héi vÒ tæ chøc thùc hiÖn c¸c ph¬ng ¸n ®ã
* Qu¶n lý hÖ thèng ®Þa giíi hµnh chÝnh Nhµ níc.
* Tæ chøc ®¨ng ký bÊt ®éng s¶n kh¬i nguån thu ng©n s¸ch më ®êng cho thÞ trêng bÊt ®éng s¶n ph¸t triÓn vµ ®îc vËn hµnh lµnh m¹nh.
* Hoµn thiÖn hÖ thèng chÝnh s¸ch vµ ph¸p luËt ®Êt ®ai, t¹o ®iÒu kiÖn x©y dùng Bé LuËt ®Êt ®ai ViÖt Nam.
* Tæ chøc triÓn khai c¸c néi dung qu¶n lý Nhµ níc vÒ tµi nguyªn ®Êt víi t c¸ch lµ mét c¬ quan ®Çu n·o (quyÕt ®Þnh vµ tæ chøc thùc hiÖn) vµ trung t©m ®iÒu hµnh (liªn ngµnh) chÞu tr¸ch nhiÖm thèng nhÊt qu¶n lý tµi nguyªn ®Êt ®ai quèc gia.
+ X©y dùng bé luËt ®Êt ®ai cña ViÖt Nam ®Ó tr×nh Quèc héi th«ng qua vµ hoµn thiÖn hÖ thèng c¸c v¨n b¶n ph¸p quy thi hµnh Bé luËt ®Êt ®ai;
+ Tæ chøc triÓn khai ®Çy ®ñ c¸c néi dung qu¶n lý Nhµ níc vÒ ®Êt ®ai víi t c¸ch lµ mét c¬ quan ®Çu n·o (quyÕt ®Þnh vµ tæ chøc thùc hiÖn) vµ trung t©m ®iÒu hµnh (liªn ngµnh) chÞu tr¸ch nhiÖm thèng nhÊt qu¶n lý Nhµ níc vÒ ®Êt ®ai;
+ Qu¶n lý ®Þa giíi hµnh chÝnh c¸c cÊp;
+ ChuÈn bÞ c¸c ph¬ng ¸n quy ho¹ch, kÕ ho¹ch, sö dông c¸c lo¹i ®Êt tr×nh ChÝnh phñ, Quèc héi xem xÐt, phª duyÖt theo thÈm quyÒn; ChÞu tr¸ch nhiÖm tríc ChÝnh phñ, Quèc héi vÒ tæ chøc thùc hiÖn c¸c ph¬ng ¸n ®ã.
+ Qu¶n lý, t vÊn vµ dÞch vô kinh doanh bÊt ®éng s¶n.
+ Tæ chøc vµ dÞch vô th«ng tin ®Êt ®ai trong c¶ níc.
C¬ cÊu tæ chøc :
- L·nh ®¹o : Bé trëng vµ c¸c Thø trëng.
- Khèi qu¶n lý nhµ níc:
+ Vô ®o ®¹c vµ b¶n ®å,
+ Vô ph¸p chÕ ®Êt ®ai,
+ Vô ®¨ng ký - thèng kª,
+ Vô l·nh thæ vµ ®Þa giíi hµnh chÝnh,
+ Vô quy ho¹ch vµ kÕ ho¹ch SD§,
+ C¸c vô qu¶n lý kh¸c (V¨n phßng, TCCB, Khoa häc, Hîp t¸c quèc tÕ, KÕ ho¹ch - Tµi chÝnh, Thanh tra).
- Khèi sù nghiÖp kinh tÕ, khoa häc, kü thuËt, dÞch vô :
+ §o ®¹c, lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh;
+Quy ho¹ch sö dông ®Êt ®ai;
+ §¨ng ký thèng kª vµ hå s¬ ®Êt ®ai;
+ Th«ng tin ®Êt ®ai;
+ BÊt ®éng s¶n;
+ Nghiªn cøu khoa häc vÒ ®Þa chÝnh;
+ §µo t¹o.
NhiÖm vô cña c¸c ®¬n vÞ:
Khèi qu¶n lý:
+ Vô ®o ®¹c vµ b¶n ®å: qu¶n lý c«ng t¸c ®o ®¹c vµ lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh; x©y dùng kÕ ho¹ch ®o ®¹c vµ lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh, tæ chøc thùc hiÖn, chØ ®¹o vµ kiÓm tra kü thuËt c«ng t¸c ®o ®¹c vµ lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh.
+Vô ph¸p chÕ ®Êt ®ai: tæ chøc x©y dùng bé luËt ®Êt ®ai vµ c¸c chÝnh s¸ch ®Êt ®ai, nghiªn cøu, x©y dùng c¸c v¨n b¶n híng dÉn thi hµnh Bé luËt ®Êt ®ai. Theo dâi, qu¶n lý viÖc thùc hiÖn Bé luËt ®Êt ®ai vµ c¸c chÝnh s¸ch ®Êt ®ai.
+ Vô l·nh thæ vµ ®Þa giíi hµnh chÝnh: tham gia ph©n ®Þnh biªn giíi quèc gia; tæ chøc ph©n ®Þnh ranh giíi hµnh chÝnh c¸c cÊp; chØ ®¹o qu¶n lý mèc biªn giíi quèc gia vµ mèc ranh giíi hµnh chÝnh c¸c cÊp; chØ ®¹o gi¶i quyÕt tranh chÊp vÒ ranh giíi hµnh chÝnh c¸c cÊp.
+ Vô quy ho¹ch vµ kÕ ho¹ch sö dông ®Êt: x©y dùng quy ho¹ch vµ kÕ ho¹ch sö dông ®Êt, tr×nh ChÝnh phñ vµ Quèc héi phª duyÖt; tæ chøc thùc hiÖn c¸c ph¬ng ¸n quy ho¹ch vµ kÕ ho¹ch sö dông ®Êt; kiÓm tra viÖc sö dông ®Êt hîp lý vµ sö dông ®Êt theo quy ho¹ch.
+ Vô ®¨ng ký - thèng kª: qu¶n lý viÖc ®¨ng ký, cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt, qu¶n lý viÖc giao ®Êt, cho thuª ®Êt, thu håi ®Êt; thèng kª ®Êt ®ai; qu¶n lý kinh doanh bÊt ®éng s¶n.
+ Thanh tra: thanh tra viÖc thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô qu¶n lý ®Êt ®ai; gi¶i quyÕt c¸c ®¬n th khiÕu tè.
Khèi sù nghiÖp:
Khèi sù nghiÖp bao gåm nh÷ng ®¬n vÞ sù nghiÖp, ho¹t ®éng b»ng nguån vèn sù nghiÖp Nhµ níc vµ “cã thu” hoÆc “lÊy thu bï chi”.
+ Nghiªn cøu khoa häc vÒ §Þa chÝnh: nghiªn cøu khoa häc, kÕt hîp víi ®µo t¹o c¸n bé trªn ®¹i häc; x©y dùng tiªu chuÈn ngµnh, tham gia x©y dùng Bé luËt ®Êt ®ai vµ c¸c dù ¸n ®ßi hái qu¸ tr×nh nghiªn cøu thö nghiÖm. Cã thÓ thµnh lËp Häc viÖn §Þa chÝnh.
+§µo t¹o c¸n bé ®Þa chÝnh : ®µo t¹o c¸n bé §Þa chÝnh bËc Cao ®¼ng vµ ®¹i häc t¹i c¸c trêng Cao ®¼ng vµ ®¹i häc.
+Trung t©m t liÖu vµ hå s¬ §Þa chÝnh : qu¶n lý tµi liÖu gèc vÒ : ®o ®¹c, b¶n ®å §Þa chÝnh, hå s¬ ®¨ng ký ®Êt ®ai, hå s¬ giao ®Êt, thu håi ®Êt, cho thuª ®Êt, b¶n ®å vµ hå s¬ quy ho¹ch vµ kÕ ho¹ch sö dông ®Êt.
Khèi s¶n xuÊt - kinh doanh
Khèi s¶n xuÊt - kinh doanh lµ nh÷ng c«ng ty (doanh nghiÖp) nhµ níc, ho¹t ®éng theo c¬ chÕ h¹ch to¸n kinh doanh.
NhiÖm vô chÝnh cña nh÷ng c«ng ty nµy lµ thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô do nhµ níc giao cho ngµnh §Þa chÝnh. Ngoµi ra c¸c c«ng ty ®îc phÐp ký hîp ®ång víi c¸c c¬ quan, tæ chøc vµ c¸ nh©n vÒ c¸c c«ng viÖc cã liªn quan ®Õn nhiÖm vô cña ngµnh §Þa chÝnh.
C¬ chÕ h¹ch to¸n kinh doanh vµ môc tiªu phôc vô réng r·i mäi ®èi tîng trong x· héi, c«ng khai hå s¬ vµ th«ng tin ®Êt ®ai lµ phï hîp víi mét x· héi ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ trêng, cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn m¹nh, ho¹t ®éng ®Êt ®ai lu«n lu«n biÕn ®éng. Nh÷ng c«ng ty nµy ®Æt díi sù chØ ®¹o cña Bé §Þa chÝnh nh»m ®¶o b¶o vai trß qu¶n lý cña Nhµ níc vµ ®Ò cao c¸c môc tiªu cña Nhµ níc. Cô thÓ nªn tæ chøc hai lo¹i c«ng ty nh sau:
+ C«ng ty ®o ®¹c, b¶n ®å vµ quy ho¹ch,
+ C«ng ty t vÊn, dÞch vô th«ng tin ®Êt ®ai vµ bÊt ®éng s¶n.
CÊp ®Þa ph¬ng
CÊp tØnh: thµnh lËp Së §Þa chÝnh hoÆc Së §Þa chÝnh - Nhµ ®Êt.
- Së §Þa chÝnh (së §Þa chÝnh - Nhµ ®Êt) t¹i mçi tØnh lµ c¬ quan chuyªn m«n trùc thuéc UBND tØnh, chÞu sù chØ ®¹o vÒ chuyªn m«n - nghiÖp vô cña Tæng côc §Þa chÝnh, thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý nhµ níc vÒ ®Êt ®ai vµ nhµ ë trªn ®Þa bµn tØnh.
- NhiÖm vô cña së:
+ Qu¶n lý vµ triÓn khai t¸c vô thi hµnh Bé luËt ®Êt ®ai trong toµn tØnh;
(Qu¶n lý vµ triÓn khai t¸c vô thi hµnh Ph¸p lÖnh vÒ nhµ ë trong toµn tØnh)
+ Qu¶n lý ®Þa giíi hµnh chÝnh toµn tØnh;
+ ChuÈn bÞ c¸c ph¬ng ¸n quy ho¹ch, kÕ ho¹ch, sö dông tÊt c¶ c¸c lo¹i ®Êt thuéc tØnh tr×nh Bé §Þa chÝnh vµ UBND tØnh xem xÐt, phª duyÖt theo thÈm quyÒn; chÞu tr¸ch nhiÖm tríc Bé §Þa chÝnh vµ UBND tØnh vÒ tæ chøc thùc hiÖn c¸c ph¬ng ¸n ®ã;
+ Thanh tra vµ xö lý viÖc thi hµnh c¸c ®iÒu kho¶n cña Bé luËt ®Êt ®ai;
+ Tæ chøc c«ng t¸c ®o ®¹c, lËp b¶n ®å vµ hå s¬ ®Þa chÝnh;
+ Thùc hiÖn giao ®Êt, thu håi ®Êt theo thÈm quyÒn;
+ Qu¶n lý hå s¬ ®o ®¹c, b¶n ®å, ®¨ng ký ®Êt ®ai, quy ho¹ch, kÕ ho¹ch sö dông ®Êt theo ph©n cÊp;
+ ChØ ®¹o vµ qu¶n lý c«ng t¸c ®Þa chÝnh ë cÊp huyÖn.
CÊp huyÖn: thµnh lËp Phßng §Þa chÝnh huyÖn hoÆc Phßng §Þa chÝnh - Nhµ ®Êt.
- Phßng §Þa chÝnh lµ c¬ quan chuyªn m«n trùc thuéc UBND huyÖn, chÞu sù chØ ®¹o vÒ chuyªn m«n - nghiÖp vô cña Së §Þa chÝnh tØnh, thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý nhµ níc vÒ ®Êt ®ai vµ nhµ ë trªn ®Þa bµn huyÖn.
- NhiÖm vô cña Phßng §Þa chÝnh :
+ Qu¶n lý vµ triÓn khai t¸c vô thi hµnh Bé luËt ®Êt ®ai trong toµn huyÖn;
(Qu¶n lý vµ triÓn khai t¸c vô thi hµnh Ph¸p lÖnh vÒ nhµ ë trong toµn huyÖn)
+ Qu¶n lý ®Þa giíi hµnh chÝnh toµn huyÖn;
+ Thanh tra vµ xö lý viÖc thi hµnh c¸c ®iÒu kho¶n cña Bé luËt ®Êt ®ai;
+ Thùc hiÖn giao ®Êt, thu håi ®Êt theo thÈm quyÒn;
+ Qu¶n lý hå s¬ ®o ®¹c, b¶n ®å, ®¨ng ký ®Êt ®ai, quy ho¹ch, kÕ ho¹ch sö dông ®Êt theo ph©n cÊp;
+ Thùc hiÖn ®¨ng ký, cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt, lµm thñ tôc chuyÓn ®æi, chuyÓn nhîng, cho thuª, thõa kÕ quyÒn sö dông ®Êt; §ång thêi thu c¸c kho¶n thuÕ vµ lÖ phÝ vÒ ®Êt;
+ Thèng kª ®Êt ®ai;
+ ChØ ®¹o vµ qu¶n lý c«ng t¸c ®Þa chÝnh ë cÊp x·.
CÊp x·:
- Cã 1 c¸n bé ®Þa chÝnh, lµ viªn chøc nhµ níc, trùc thuéc sù qu¶n lý cña Phßng §Þa chÝnh huyÖn.
- NhiÖm vô:
+ KiÓm tra hå s¬ cña d©n trong x· ®Ó tr×nh huyÖn: thùc hiÖn ®¨ng ký, cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt, lµm thñ tôc chuyÓn ®æi, chuyÓn nhîng, cho thuª, thõa kÕ quyÒn sö dông ®Êt; thùc hiÖn giao ®Êt, thu håi ®Êt theo thÈm quyÒn.
+ Qu¶n lý mèc ®Þa giíi hµnh chÝnh vµ mèc ranh giíi ®Êt ®ai thuéc x·.
+ Qu¶n lý B¶n ®å ®Þa chÝnh vµ hå s¬ ®Þa chÝnh thuéc x·.
+ Gi¶i quyÕt tranh chÊp ®Êt ®ai, híng dÉn thi hµnh Bé luËt ®Êt ®ai.
KÕt luËn
Bé m¸y qu¶n lý ®Êt ®ai lµ thµnh phÇn kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong hÖ thèng qu¶n lý Nhµ níc cña mçi Quèc gia. Bé m¸y qu¶n lý ®Êt ®ai ®îc tæ chøc tèt vµ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ cã t¸c dông lµm æn ®Þnh t×nh h×nh chÝnh trÞ, x· héi, t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc. V× thÕ mµ viÖc hoµn thiÖn bé m¸y qu¶n lý ®Êt ®ai lu«n lµ môc tiªu cña §¶ng vµ Nhµ níc ta.
Bé m¸y qu¶n lý ®Êt ®ai gãp phÇn vµo viÖc thùc hiÖn chÕ ®é së h÷u ®Êt ®ai cña níc ta lµ: së h÷u toµn d©n. Thùc hiÖn chñ tr¬ng cña Nhµ níc ta: lµ giao ®Êt cho d©n sö dông æn ®Þnh l©u dµi, t¹o ®iÒu kiÖn cho mäi ngêi d©n cã ®Êt ®Ó ë, s¶n xuÊt vµ sinh sèng.
Sau 6 n¨m thùc hiÖn chøc n¨ng, nhiÖm vô ®· ®îc ChÝnh phñ quy ®Þnh t¹i NghÞ ®Þnh sè 34/CP ngµy 23/4/1994, Tæng côc §Þa chÝnh còng nh ngµnh §Þa chÝnh ®· ®¹t ®îc mét sè thµnh tÝch nhÊt ®Þnh, vÒ c¬ b¶n ®· hoµn thµnh nhiÖm vô do §¶ng vµ Nhµ níc giao. HÖ thèng tæ chøc ngµnh tõ Trung ¬ng ®Õn ®Þa ph¬ng ®· ®îc h×nh thµnh vµ cñng cè, b¶o ®¶m tÝnh thèng nhÊt vµ th«ng suèt cña c¶ hÖ thèng. C«ng t¸c qu¶n lý nhµ níc vÒ ®Êt ®ai vµ ®o ®¹c - b¶n ®å bíc ®Çu c¬ b¶n ®· ®îc tËp trung vÒ mét ®Çu mèi, cã nÒ nÕp, ®óng ph¸p luËt.
Tuy nhiªn, bªn c¹nh ®ã vÉn cßn tån t¹i mét sè khã kh¨n, chèng chÐo trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nhiÖm vô, chøc n¨ng cña ChÝnh phñ giao. §ã lµ: cha quy ®Þnh nhiÖm vô cô thÓ cho ngµnh ®Þa chÝnh, hÖ thèng chÝnh s¸ch cßn cha ®ång bé, cha cã quy ®Þnh vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¬ quan qu¶n lý ®Êt ®ai víi c¸c c¬ quan cã liªn quan ®Õn vÊn ®Ò qu¶n lý ®Êt ®ai.
Bé m¸y qu¶n lý ®Êt ®ai cña níc ta hiÖn nay th× sù ph©n c«ng, ph©n cÊp gi÷a c¸c cÊp cßn cha hîp lý vµ râ rµng, nhiÖm vô cßn chång chÐo, ®Æc biÖt lµ trong c«ng t¸c qu¶n lý ®« thÞ, thu ng©n s¸ch. Mèi quan hÖ gi÷a c¬ quan §Þa chÝnh víi chÝnh quyÒn cïng cÊp cha quy ®Þnh râ vÒ tr¸ch nhiÖm qu¶n lý ®Êt ®ai, cha ®¶m b¶o tÝnh ®éc lËp t¬ng ®èi gi÷a chÝnh quyÒn vµ c¸c c¬ quan qu¶n lý ®Êt ®ai cïng cÊp.
- ChÝnh phñ cÇn ph¶i n©ng Tæng côc §Þa chÝnh lªn thµnh mét c¬ quan cña ChÝnh phñ, cã ®Çy ®ñ chøc n¨ng vµ quyÒn h¹n cña mét c¬ quan cña ChÝnh phñ.
- ChÝnh phñ còng nh ngµnh cÇn cã chÕ ®é hç trî cho nh÷ng c¸n bé lµm viÖc ë vïng s©u, vïng xa n¬i mµ ®iÒu kiÖn ®i l¹i cßn khã kh¨n vµ c¬ së h¹ tÇng cha cao, ®Ó cho hä yªn t©m c«ng t¸c. §èi víi c¸n bé §Þa chÝnh x·, hä cÇn ph¶i ®îc hëng chÕ chÕ ®é cña c«ng chøc Nhµ níc vµ cã chÕ ®é th©m niªn c«ng t¸c ®Ó hä yªn t©m c«ng t¸c v× ®©y lµ mét trong nh÷ng cÊp rÊt quan träng trong bé m¸y qu¶n lý ®Êt ®ai.
- Bé Gi¸o dôc ®µo t¹o cÇn phèi hîp víi c¸c trêng §¹i häc, Cao ®¼ng vµ Trung häc chuyªn nghiÖp trong c¶ níc ®Ó thèng nhÊt ch¬ng tr×nh ®µo t¹o, hÖ thèng s¸ch gi¸o khoa, nh÷ng m«n häc b¾t buéc.
§Ó qu¶n lý vµ sö dông ®Êt ®ai tèt vµ cã hiÖu qu¶ th× viÖc t×m hiÓu thùc tr¹ng hiÖn nay cña bé m¸y lµ cÇn thiÕt nh»m t×m ra gi¶i ph¸p hoµn thiÖn bé m¸y. §Ó trong thêi gian tíi bé m¸y ®îc tæ chøc tèt h¬n vµ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ h¬n ®ßi hái cã sù cè g¾ng cña toµn thÓ c¸n bé ngµnh ®Þa chÝnh, sù chØ ®¹o, hç trî kÞp thêi cña Nhµ níc t¹o ®iÒu kiÖn cho ngµnh §Þa chÝnh vµ bªn c¹nh ®ã lµ sù sù hîp t¸c chÆt chÏ cña c¸c c¬ quan h÷u quan kh¸c.
Danh môc tµi liÖu tham kh¶o
1. ChiÕn lîc ph¸t triÓn ngµnh §Þa chÝnh ®Õn n¨m 2010, Tæng côc §Þa chÝnh, n¨m 1998.
2. §Ò tµi ®éc lËp cÊp Nhµ níc: “c¬ së ho¹ch ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch sö dông hîp lý quü ®Êt ®ai”, ViÖn nghiªn cøu §Þa chÝnh - Tæng côc §Þa chÝnh, n¨m 2000.
3. Gi¸o tr×nh Qu¶n lý nhµ níc vÒ ®Êt ®ai vµ nhµ ë,TGS-TS. Lª §×nh Th¾ng, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, n¨m 2000.
4. HiÕn ph¸p níc c«ng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam n¨m 1992.
5. LuËt ®Êt ®ai, NXB chÝnh trÞ quèc gia, n¨m 1999.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 24980.DOC