Tiểu luận Cần thiết phải tiến hành cổ phần hóa trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội

©ng cao thu nhËp cña ng­êi lao ®éng, gãp phÇn t¨ng tr­ëng kinh tÕ cña ®Êt n­íc. Tuy cã c¸ch diÔn ®¹t kh¸c nhau nh­ng nãi chung l¹i tÊt c¶ c¸c môc tiªu trªn ®ªï cã cïng b¶n chÊt vµ vÒ thùc chÊt lµ chuyÓn h×nh th¸i kinh doanh mét chñ së h÷u nhµ n­íc toµn phÇn thµnh c«ng ty cæ phÇn hçn hîp nhµ n­íc hoÆc c«ng ty cæ phÇn ho¸ t­ nh©n, t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn thÞ tr­êng tµi chÝnh theo yªu cÇu c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Víi nh÷ng môc tiªu ®ã th× râ rµng cæ phÇn ho¸ ®· ®­îc §¶ng vµ nhµ n­íc ta hÕt søc chó träng bëi nh÷ng ­u thÕ trªn nhiÒu mÆt. Cô thÓ ®ã lµ: - Cæ phÇn hãa gi¶i quyÕt ®­îc khñng ho¶ng vÒ vèn cho doanh nghiÖp, t¹o ®iÒu kiÖn cho nã më réng s¶n xuÊt kinh doanh. Chøc n¨ng cña chÕ ®é cæ phÇn ho¸ lµ thóc ®Èy qu¸ tr×nh x· héi ho¸ t­ b¶n (vèn), thu hót vµ tËp trung vèn nhµn rçi trong x· héi ®Ó ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh, thùc hiÖn nguyªn lý kinh tÕ tiÒn ®Î ra tiÒn theo c«ng thøc T-H-T’. Cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ n­íc kh«ng cã nghÜa lµ t­ nh©n ho¸ hoµn toµn tµi s¶n trong x· héi, mµ lµ x· ho¸ vèn. Nã cã ­u ®iÓm lµ gi¶m nhÑ g¸nh nÆng tµi chÝnh cho nhµ n­íc, nhµ n­íc cã thÓ chuyÓn sang ®Çu t­ cho c¸c ho¹t ®éng cÇn ­u tiªn h¬n nh»m t¹o ®ßn bÈy thóc ®Èy ph¸t triÓn x· héi. - Cæ phÇn ho¸ th«ng qua ®a d¹ng ho¸ së h÷u ®Ó t¹o ®éng lùc cho ng­êi lao ®éng. Cæ phÇn ho¸ ®¶m b¶o së h÷u ho¸ cho ng­êi lao ®éng t¹i c«ng ty, xÝ nghiÖp b»ng c¸ch cho hä tham gia ®Çu t­ mua cæ phiÕu, thùc hiÖn quyÒn lµm chñ thùc sù, cã tÝnh vËt chÊt, trªn phÇn vèn ®ãng gãp cña hä vµ thùc sù phÊn ®Êu h¨ng h¸i cho n©ng cao hiÖu qu¶ ®ång vèn ®ã. §éng lùc kinh tÕ nµy gãp phÇn kh¾c phôc t­ t­ëng c«ng chøc, t¸c phong hµnh chÝnh, bÞ ®éng... trong c«ng t¸c s¶n xuÊt kinh doanh, biÕn hä thµnh nhµ kinh doanh thùc sù tõ vÞ trÝ c«ng chøc nhµ n­íc, sèng chÕt v× tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty. §ång thêi ®©y cßn lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó x©y dùng giai cÊp c«ng nh©n v÷ng m¹nh trong t×nh h×nh míi. - Cæ phÇn ho¸ cho phÐp døt bá ®­îc chÕ ®é bao cÊp ng©n s¸ch cña nhµ n­íc, g¹t bá ®­îc chØ ®¹o nhiÒu khi phi kinh tÕ cña c¸c c¬ quan chñ qu¶n bªn trªn. §ång thêi lµm cho doanh nghiÖp thùc sù trë thµnh chñ thÓ kinh doanh, chØ ho¹t ®éng v× môc tiªu cña doanh nghiÖp mµ tËp thÓ cæ ®«ng giao phã va ho¹t ®éng b×nh ®¼ng theo ph¸p luËt, luËt c«ng ty, kh«ng bÞ chi phèi, rµng buéc phi kinh tÕ lµm gi¶m hiÖu qu¶ vµ g©y t¸c h¹i tíi ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Tõ ®ã thùc hiÖn quyÒn lµm chñ vµ chñ ®éng thùc sù cho c«ng ty xÝ nghiÖp cæ phÇn, kh¾c phôc ®­îc nh­îc ®iÓm lµm chñ trõu t­îng chung trong c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc, thùc hiÖn thèng nhÊt hµi hoµ vÒ lîi Ých gi÷a nhµ n­íc, doanh nghiÖp vµ ng­êi lao ®éng. - Cæ phÇn ho¸ t¹o ®iÒu kiÖn c¶i tiÕn, ®æi míi c«ng t¸c l·nh ®¹o, qu¶n lý doanh nghiÖp, tËp trung vµo ®ång bé thèng nhÊt thùc sù v× lîi Ých chung vµ lîi Ých riªng trong doanh nghiÖp. Th«ng qua bé m¸y ®iÒu hµnh c«ng ty cæ phÇn: §¹i héi cæ ®«ng - Héi ®ång qu¶n trÞ – Gi¸m ®èc ®iÒu hµnh, ®Ó kÕt hîp ph©n phèi theo lao ®éng víi ph©n phèi lîi nhuËn rßng theo cæ phÇn gi¶i quyÕt tho¶ ®¸ng cïng mét lóc quyÒn lîi cña nguêi cæ ®«ng cã vèn víi ng­êi lao ®éng tham gia søc lao ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Gi¸m ®èc ®iÒu hµnh cã thÓ thuª hoÆc chän tõ c¸c nh©n tµi cã t­ duy khoa häc vµ kinh nghiÖm xuÊt s¾c trong s¶n xuÊt kinh doanh, c¸c doanh nh©n chuyªn nghiÖp. §©y lµ tiÒn ®Ò ®¶m b¶o thµnh c«ng cho c¶i tiÕn, ®æi míi qu¶n lý c«ng ty cæ phÇn më ra cho nã triÓn väng réng lín h¬n. - Cæ phÇn ho¸ t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸ ®­îc tù chñ, chñ ®éng trong quan hÖ tù nguyÖn liªn doanh liªn kÕt kinh tÕ víi c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n trong vµ ngoµi n­íc, më ra kh¶ n¨ng tù nguyÖn hîp t¸c kinh doanh. Víi nh÷ng ­u thÕ kÓ trªn, cæ phÇn ho¸ ®· vµ ®ang ®­îc xem lµ lèi ra phï hîp cho khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc, gãp phÇn ®­a nÒn kinh tÕ nhµ n­íc lªn ®ãng vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. 2. TÝnh tÊt yÕu cña viÖc cæ phÇn ho¸. ViÖc cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ n­íc ®­îc coi lµ mét tÊt yÕu. C¬ së cña vÊn ®Ò nµy ®­îc b¾t nguån tõ: - Yªu cÇu cña quy luËt quan hÖ s¶n xuÊt ph¶i phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt. ¥ n­íc ta hiÖn nay, tr×nh ®é x· héi ho¸ vÒ lùc l­îng s¶n xuÊt ch­a ®ßi hái ph¶i x· héi ho¸ vÒ quan hÖ s¶n xuÊt ph¶i c«ng h÷u tuyÖt ®èi hay qu¸ réng lín vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt mµ ph¶i lµ nhiÒu h×nh thøc së h÷u ®an xen, hçn hîp víi nhiÒu møc ®é x· héi ho¸. - §Æc tr­ng cña thêi kú qu¸ ®é lµ cïng tån t¹i vµ ®Êu tranh chuyÓn ho¸ lÉn nhau gi÷a nh÷ng yÕu tè bé phËn cña nÒn kinh tÕ cò, t­ h÷u víi nh÷ng yÕu tè, bé phËn cña nÒn kinh tÕ míi x©y dùng c«ng h÷u. C«ng ty cæ phÇn chÝnh lµ h×nh thøc kinh tÕ qu¸ ®é, ®­a s¶n xuÊt nhá lªn s¶n xuÊt lín. Nã cã t¸c ®éng to lín trong thùc tiÔn. Nhµ n­íc rót ra ®­îc mét l­îng vèn ra khái doanh nghiÖp ®Ó ®Çu t­ vµo nh÷ng n¬i cÇn thiÕt ®ång thêi huy ®éng vèn nhµn rçi trong x· héi ®­a vµo c«ng ty cæ phÇn ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt, t¹o ®iÒu kiÖn chuyªn m«n ho¸, n©ng cao tr×nh ®é, hiÖu qu¶ trong qu¶n lý b»ng viÖc cö tuyÓn nh÷ng chuyªn gia giái gi÷ c¸c chøc vô trong bé m¸y cña c«ng ty ph¸t huy nhiÖt t×nh tr¸ch nhiÖm cao cña nh÷ng ng­êi lao ®éng tõ ®ã ®­a tíi tÝnh hiÖu qu¶ trong ho¹t ®éng kinh doanh. C¬ së thùc tÕ cña tÝnh tÊt yÕu cæ phÇn ho¸ ®· ®­îc chøng minh dùa trªn hµng lo¹t ho¹t ®éng cæ phÇn ho¸ trong c¸c c«ng ty cæ phÇn ë trªn kh¾p c¸c quèc gia trªn thÕ giíi. Lµn sãng cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp ®· ®­îc dÊy lªn tõ cuèi thËp kû 70 t¹i V­¬ng quèc Anh. Víi hµng chôc c«ng ty ®­îc cæ phÇn, tÝnh ®Õn cuèi n¨m 1991 tæng sè tiÒn mµ nhµ n­íc Anh thu ®­îc lµ 34 tû b¶ng. Cæ phÇn ho¸ ®­îc lùa chän lµ h×nh thøc kh¶ dông nhÊt ®Ó chuyÓn ®æi së h÷u nhµ n­íc, c¬ cÊu l¹i nÒn kinh tÕ quèc d©n cho hîp lý vµ hiÖu qu¶. Vµ ®Õn nay ®· cã h¬n 100 quèc gia ®ang ph¸t triÓn víi nh÷ng quan ®iÓm chÝnh trÞ vµ kinh tÕ kh¸c nhau ®Ìu tÝch cùc x©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ n­íc. Ngay c¶ ë nh÷ng n­íc ph¸t triÓn còng rÊt chó träng ®Õn vÊn ®Ò nµy. ¥ n­íc ta, vÊn ®Ò cæ phÇn ho¸ ®­îc ®Æt ra tõ rÊt sím, xuÊt ph¸t tõ t×nh h×nh kinh tÕ thÕ giíi vµ nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. HiÖn nay víi kho¶ng 5740 doanh nghiÖp nhµ n­íc n¾m gi÷ 58% tæng sè vèn cña c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ, chØ cã 50% doanh nghiÖp lµ lµm ¨n cã hiÖu qu¶ (®©y lµ xÐt tæng qu¸t), cßn lµm ¨n cã l·i thùc sù th× chØ cã 30%. Tæng sè tiÒn mµ nhµ n­íc thu ®­îc tõ doanh nghiÖp chØ chiÕm 30% trong doanh thu ng©n s¸ch nhµ n­íc. §Æc biÖt nÕu tÝnh thªm c¶ chi phÝ vÒ tµi s¶n cè ®Þnh, ®Êt ®ai theo gi¸ thÞ tr­êng th× hoµn toµn kh«ng cã tÝch luü. Mét trong sè nguyªn nh©n ®ã lµ do trang bÞ kü thuËt m¸y mãc, thiÕt bÞ, nhµ x­ëng, ...qu¸ l¹c hËu (so víi thÕ giíi l¹c hËu 2®Õn 3 thÕ hÖ, cã thiÕt bÞ l¹c hËu 4 ®Õn 5 thÕ hÖ ). HiÖn cã ®Õn 54% doanh nghiÖp nhµ n­íc trung ­¬ng vµ 74% doanh nghiÖp nhµ n­íc ®Þa ph­¬ng cßn s¶n xuÊt thñ c«ng (tÝnh theo sè liÖu n¨m). Quy m« doanh nghiÖp bÐ, vèn Ýt. Thùc tÕ vèn ho¹t ®éng chØ b»ng 80% vèn ghi trong danh s¸ch, riªng vèn l­u ®éng chØ cã 50% ®­îc huy ®éng vµo s¶n xuÊt kinh doanh, cßn l¹i lµ c«ng nî khã ®ßi, tµi s¶n, hµng ho¸ mÊt m¸t, kÐm phÈm chÊt vµ thua lç ch­a ®­îc xö lý. Víi thùc tr¹ng tµi chÝnh kü thuËt nh­ trªn, doanh nghiÖp hÇu nh­ kh«ng cã kh¶ n¨ng ®æi míi c«ng nghÖ nh»m n©ng cao søc c¹nh trªn thÞ tr­êng. Ng©n s¸ch nhµ n­íc kh«ng ®ñ ®Ó bao cÊp. ChØ cã cæ phÇn ho¸ lµ gi¶i ph¸p tèi ­u, võa t¹o m«i tr­êng huy ®éng vèn cho doanh nghiÖp l¹i t¹o ra ®éng lùc ®Ó doanh nghiÖp b­íc vµo s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶, kinh tÕ. 3. Quan ®iÓm cña §¶ng vµ tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸ tõ 1986-2002. 3.1. Mét sè quan ®iÓm cña §¶ng vÒ cæ phÇn ho¸ Tõ ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VI cña §¶ng (12/1986), §¶ng ta ®· chñ tr­¬ng ®æi míi toµn diÖn ®Êt n­íc. Víi chñ tr­¬ng cô thÓ lµ thùc hiÖn cæ phÇn ho¸, §¶ng ®· thÓ hiÖn quan ®iÓm lý luËn cña m×nh vÒ cæ phÇn ho¸, víi ®èi t­îng ban ®Çu lµ c¸c doanh nghiÖp nhµ nuíc, thùc chÊt lµ cæ phÇn ho¸ mét bé phËn thuéc së h÷u x· héi, së h÷u toµn d©n. Môc tiªu cña cæ phÇn ho¸ ®ã lµ hoµn thiÖn quan hÖ s¶n xuÊt cho phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt, n©ng cao hiÖu qu¶ cña c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc. Cïng víi nh÷ng t­ t­ëng ®ã §¶ng ®· ®­a ra mét sè quan ®iÓm kh¸c nh»m ®Þnh h­íng cho qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ ë n­íc ta, cô thÓ: - Quan ®iÓm 1: ViÖc lùa chän nh÷ng doanh nghiÖp ®Ó chuyÓn thµnh c«ng ty cæ phÇn ph¶i ®­îc ®Æt trong ch­¬ng tr×nh tæng thÓ ®æi míi khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc vµ s¾p xÕp l¹i c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc. §¶ng chñ tr­¬ng cæ phÇn ho¸ mét bé phËn doanh nghiÖp nhµ n­íc thuéc së h÷u nhµ n­íc mµ thùc chÊt lµ cæ phÇn ho¸ mét bé phËn thuéc së h÷u x· héi, së h÷u toµn d©n. Víi môc ®Ých ®ã chóng ta ®­a ra nhiÒu d¹ng c«ng ty cæ phÇn nh­ng cã thÓ quy vÒ hai nhãm chÝnh: * Nhãm c¸c c«ng ty cæ phÇn trong ®ã nhµ n­íc cã tû träng së h÷u nhµ n­íc hoÆc n¾m gi÷ cæ phiÕu khèng chÕ (51%) hoÆc kh«ng n¾m gi÷ së h÷u cæ phiÕu khèng chÕ. Nhãm nay bao gåm c¸c c«ng ty kªu gäi thªm vèn b»ng c¸ch ph¸t hµnh thªm cæ phiÕu hoÆc b»ng c¸ch b¸n mét phÇn tµi s¶n doanh nghiÖp hoÆc cæ phÇn ho¸ mét bé phËn doanh nghiÖp. * Nhãm bao gåm c¸c doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸ theo thÓ thøc b¸n toµn bé doanh nghiÖp cho ng­êi lao ®éng, nhµ n­íc rót vèn cña m×nh. Nhµ n­íc sÏ chØ tËp trung ®Çu t­ vµo c¸c ngµnh, lÜnh vùc then chèt vµ ®Þa bµn quan träng. Víi nh÷ng ngµnh, lÜnh vùc vÒ s¶n phÈm vµ dÞch vô kh¸c nhµ n­íc chØ cÇn gi÷ thÞ phÇn mét c¸ch võa ®ñ. Ngoµi ra nhµ n­íc kh«ng cÇn ph¶i gi÷ tØ träng lín trong tÊt c¶ c¸c ngµnh, lÜnh vùc kinh tÕ. - Quan ®iÓm 2: Dùa vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ cña tõng lo¹i doanh nghiÖp ®Ó tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ nh»m chuyÓn sang mét m« h×nh doanh nghiÖp huy ®éng, qu¶n lý vµ sö dông vèn ®¹t hiÖu qu¶ cao. - Quan ®iÓm 3: NÕu nh»m môc tiªu t­ s¶n ho¸ c«ng nh©n, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ng­êi lao ®éng thùc sù lµm chñ doanh nghiÖp th× nhµ n­íc cÇn chó ý ®Õn ®iÒu kiÖn møc thu nhËp cña cong nh©n cã kh¶ n¨ng mua cæ phiÕu d­íi d¹ng tr¶ gãp còng nh­ tØ träng vèn tù cã trong tæng sè vèn ph¸p ®Þnh cña doanh nghiÖp. - Quan ®iÓm 4: Mäi tµi s¶n cu¶ doanh nghiÖp ®Òu thuéc së h÷u nhµ n­íc, trõ quü phóc lîi x· héi cña tËp thÓ, lµ phÇn tiÒn l­¬ng kh«ng chia ®Ó l¹i cho mäi c¸n bé c«ng nh©n viªn trong doanh nghiÖp cïng h­ëng. PhÇn vèn tù cã cña c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc hiÖn nay thùc chÊt lµ phÇn lîi nhuËn vµ quü khÊu hao ®­îc nhµ n­íc cho phÐp gi÷ l¹i ®Ó t¸i s¶n xuÊt më réng, nªn ®­¬ng nhiªn thuéc vÒ nhµ n­íc vµ trë thµnh vèn cæ phÇn nhµ n­íc trong c«ng ty cæ phÇn. Khi tiÕn hµnh lËp b¶ng c©n ®èi tµi s¶n trong doanh nghiÖp, x¸c lËp gi¸ trÞ cßn l¹i ®Ó cæ phÇn ho¸ cÇn ®­a vèn tù cã vµo b¶ng c©n ®èi. Ngoµi ra khi tiÕn hµnh cæ phÇn hãa ®èi víi tõng doanh nghiÖp cô thÓ, cÇn xem xÐt kü l­ìng ®Ó cã c¸ch xö lý nguån vèn nµy mét c¸ch hîp lý tr¸nh ®¸nh ®ång nh÷ng doanh nghiÖp lµm ¨n tèt do ®Çu t­ thªm víi doanh nghiÖp chØ dùa vµo nguån vèn nhµ n­íc. - Quan ®iÓm 5: ViÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ cña doanh nghiÖp nhµ n­íc ®Ó cæ phÇn hãa ph¶i chó ý ®Õn c¶ hai yÕu tè cÊu thµnh: gi¸ trÞ h÷u h×nh vµ gi¸ trÞ v« h×nh ®Ó cã sù kÕt hîp hîp lý nh÷ng ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp. - Quan ®iÓm 6: Ph­¬ng ph¸p b¸n cæ phiÕu ë nh÷ng doanh nghiÖp ®­îc chän cæ phÇn ho¸ cÇn thùc hiÖn c«ng khai, râ rµng, thñ tôc ®¬n gi¶n, dÔ hiÓu ®èi víi mäi ng­êi. ViÖc b¸n cæ phÇn cã thÓ ®­îc b¸n trùc tiÕp t¹i c¸c trô së chÝnh vµ c¸c chi nh¸nh cña doanh nghiÖp hoÆc uû th¸c cho c¸c ng©n hµng, c¸c c«ng ty tµi chÝnh lµm ®¹i lý. - Quan ®iÓm 7: §Ó thùc hiÖn thµnh c«ng ch­¬ng tr×nh cæphÇn ho¸ nhµ n­íc kh«ng chØ chó ý ®Õn thu håi vèn mµ cßn cÇnph¶i mÊt mét kho¶n phÝ tæn nhÊt ®Þnh nh­ chi phÝ b¶o hiÓm, trî cÊp mÊt viÖc, chi phÝ do b¸n gi¸ thÊp nh»m ­u ®·i cho tÇng líp d©n c­... Thùc tiÔn cho thÊy kho¶n phÝ tæn nµy lµ cÇn thiÕt cho sù nghiÖp cæ phÇn hãa ®Ó m­u cÇu lîi Ých c¬ b¶n vµ l©u dµi h¬n lµlîi Ých tr­íc m¾t cña viÖc thu håi vèn ®èi víi nhµ n­íc. - Quan ®iÓm 8: Theo tinh thÇn quyÕt ®Þnh 202- H§BT th× c¸c doanh nghiÖp ®­îc cæ phÇn ho¸ sÏ ho¹t ®éng trong khu«n khæ luËt doanh nghiÖp c¶ vÒ h×nh thøc tæ chøc qu¶n lý lÉn ho¹t ®éng tµi chÝnh. Bªn c¹nh ®ã, cïng víi viÖc chuyÓn sang cæ phÇn ho¸, nhµ n­íc cÇn gÊp rót x©y dùng mét ®éi ngò c¸n bé (®éi ngò c¸c nhµ s¸ng lËp viªn) ®éc lËp kh«ng phô thuéc vµo hµng ngò c«ng chøc ë c¸c bé chñ qu¶n vµ ®Þa ph­¬ng ®Ó thay mÆt nhµ n­íc qu¶n lý c¸c nguån vèn trong c¸c c«ng ty cæphÇn cã sù tham gia cuÈ nhµ n­íc. Ngoµi ra cßn ph¶i x©y dùng ®éi ngò c¸c nhµ qu¶n trÞ kinh doanh ®ñ n¨ng lùc ho¹t ®éng trong ®iÒu kiÖn míi, kh«ng ph©n biÖt khu vùc nhµ n­íc vµ t­ nh©n. - Quan ®iÓm 9: C¸c doanh nghiÖp ®­îc lùa chän ®Ó cæ phÇn ho¸ cÇn ph¶i cã sù gi¶i quyÕt râ rµng, døt ®iÓm c¸c vÊn ®Ò tån ®äng vÒ tµi chÝnh vµ lao ®éng tr­íc khi chuyÓn sang c«ng ty cæ phÇn. Cïng víi nh÷ng quan ®iÓm trªn, §¶ng ®· chñ tr­¬ng chØ ®¹o thùc hiÖn qu¸ tr×nh nµy th«ng qua mét sè chÝnh s¸ch vµ nghÞ quyÕt tõ 1986-2002. 3.2. TiÕn tr×nh chØ ®¹o cæ phÇn ho¸ (1986-2002). N¨m 1986 t¹i ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VI cã chñ tr­¬ng ®æi míi toµn diÖn nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc. §Õn 11/1987 Héi ®ång bé tr­ëng (ngµy nay lµ ChÝnh phñ) cã chñ tr­¬ng cæ phÇn ho¸ mét sè bé phËn doanh nghiÖp nhµ n­íc mµ tr­íc hÕt lµ sÏ thÝ ®iÓm ë mét sè ngµnh, lÜnh vùc, sau khi tæng kÕt rót kinh nghiÖm sÏ nh©n réng toµn quçc. Th¸ng 5/1990, Héi ®ång bé tr­ëng cã quyÕt ®Þnh 143/ H§BT nh¾c l¹i chñ tr­¬ng cæ phÇn ho¸ mét sè doanh nghiÖp nhµ n­íc. 11/1991, nghÞ quyÕt TWII kho¸ VII cña §¶ng ®· chØ râ chuyÓn mét sè doanh nghiÖp quèc doanh cã ®iÒu kiÖn thµnh c«ng ty cæ phÇn vµ thµnh lËp mét sè c«ng ty quèc doanh cæ phÇn míi, ph¶i lµm thÝ ®iÓm, chØ ®¹o chÆt chÏ, rót kinh nghiÖm chu ®¸o tr­íc khi më réng ë ph¹m vi thÝch hîp. 08/06/1992: Héi ®ång bé tr­ëng cã chØ thÞ 202CT vÒ thÝ ®iÓm chuyÓn mét sè doanh nghiÖp thµnh c«ng ty cæ phÇn. 04/03/1993: Ban hµnh chØ thÞ sè 84/TTg cña thñ t­íng chÝnh phñ vÒ viÖc xóc tiÕn thùc hiÖn thÝ ®iÓm cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ n­íc vµ c¸c gi¶i ph¸p ®a d¹ng ho¸ h×nh thøc së h÷u ®èi víi doanh nghiÖp nhµ n­íc. 07/05/96: Ban hµnh nghÞ ®Þnh sè 28/CP chuyÓn mét sè doanh nghiÖp nhµ n­íc thµnh c«ng ty cæ phÇn. 06/1996: §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn VII cña §¶ng cã kh¼ng ®Þnh “Cæ phÇn ho¸ kh«ng ph¶i lµ t­ nh©n ho¸” va nhÊn m¹nh “ ph¶i triÓn khai tÝch cùc vµ v÷ng ch¾c viÖc cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp ®Ó huy ®éng thªm vèn, t¹o ®éng lùc ph¸t triÓn.” 26/03/ 1993: NghÞ ®Þnh sè 25/CP vÒ söa ®æi mét sè ®iÒu cña nghÞ ®Þnh 28/CP. 20/08/1997, thñ t­íng chÝnh phñ cã chØ thÞ 658/TTg vÒ viÖc thóc ®Èy cæphÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ n­íc. 29/06/1998 thñ t­íng chÝnh phñ l¹i ban hµnh nghÞ ®Þnh sè 44/1998-N§-CP vÒ viÖc chuyÓn doanh nghiÖp thµnh c«ng ty cæ phÇn, thay thÕ nghÞ ®Þnh 28/CP. N¨m 1999, NghÞ ®Þnh 103/ 1999 N§-CP cã chñ tr­¬ng thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ n­íc cïng víi ®a d¹ng ho¸ vÒ së h÷u. 09/2001, NghÞ quyÕt héi nghÞ ban chÊp hµnh TW §¶ng lÇn thø IX cña §¶ng kh¼ng ®Þnh “ Môc tiªu cña cæphÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ n­íc lµ nh»m t¹o ra lo¹i h×nh doanh nghiÖp cã nhiÒu chñ së h÷u, trong ®ã cã ®«ng ®¶o nguêi lao ®éng tham gia, ®Ó sö dông cã hiÖu qu¶ vèn, tµi s¶n cña nhµ n­íc vµ huy ®éng thªm vèn x· héi vµo ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh...” 26/04/2002, chÝnh phñ ban hµnh quyÕt ®Þnh sè 58/Q§-TTg vÒ ph©n lo¹i doanh nghiÖp nhµ n­íc, trong ®ã nhµ n­íc ph¶i n¾m toµn bé së h÷u mét sè lín c¸c doanh nghiÖp ë nh÷ng lÜnh vùc ®­îc coi lµ cã tÇm quan träng trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ®Êt n­íc. 19/06/2002, chÝnh phñ ban hµnh nghÞ ®Þnh sè 64/N§-CP thay nghÞ ®Þnh sè 44/N§-CP, vÒ viÖc x¸c ®Þnh quyÒn ®­îc mua cæ phiÕu cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n nguêi ViÖt Nam vµ n­íc ngoµi. 09/09/2002, Bé tµi chÝnh ra th«ng t­ sè 79 h­íng dÉn ®Þnh gi¸ tµi s¶n doanh nghiÖp vµ x¸c ®Þnh c¬ cÊu chÝnh phñ khi tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp. 12/07/2002 nghÞ ®Þnh sè 69/ N§-CP h­íng dÉn thanh to¸n nî ®äng trong doanh nghiÖp. 12/09/2002, th«ng t­ sè 80 cña Bé tµi chÝnh quy ®Þnh vÒ ­u tiªn b¸n cæ phiÕu cho nguêi lao ®éng, nhµ s¶n xuÊt, cung øng vËt t­ trong c¸c doanh nghiÖp n«ng, l©m ng­ nghiÖp víi gi¸ ­u ®·i. Nh­ vËy, th«ng qua nh÷ng th«ng t­ chØ thÞ §¶ng vµ nhµ n­íc ta ®· thÓ hiÖn tÝnh nhÊt qu¸n vµ kiªn tr× víi chñ tr­¬ng cæ phÇn ho¸ nh»m ®Èy nhanh thêi kú qu¸ ®é ®i lªn chñ nghÜa x· héi. II. Thùc tr¹ng cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc hiÖn nay. 1. Thùc tr¹ng cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc trong giai ®o¹n 1986-2002. XÐt vÒ tèc ®é thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc th× mÆc dï §¶ng ta ®· cã chñ tr­¬ng sím vÒ cæphÇn ho¸ vµ ®· theo s¸t chØ ®¹o víi nhiÒu v¨n b¶n ph¸p quy h­íng dÉn ®ång thêi ®· tæ chøc thÝ ®iÓm råi rót kinh nghiÖm sau ®ã míi tiÕn hµnh réng r·i nh­ng tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸ diÔn ra cßn chËm ch¹p. Theo nh­ mét vµi sè liÖu th× tõ 1992-1997 trong vßng n¨m ta cæ phÇn ho¸ ®­îc 28 doanh nghiÖp nhµ n­íc. Sau nghÞ ®Þnh 44/N§- CP ®­îc chÝnh phñ ban hµnh n¨m 1998 tèc ®é cæ phÇn ho¸ míi ®­îc ®Èy nhanh phÇn nµo víi 102 doanh nghiÖp ®­îc cæ phÇn hãa trong n¨m. §Õn 1999, theo kÕ ho¹ch cña thñ t­íng chÝnhphñ dù ®Þnh c¸c bé, ngµnh, ®Þa ph­¬ng, tæng c«ng ty 91 tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ 450 doanh nghiÖp nhµ n­íc nh­ng tæng kÕt l¹i ta chØ tiÕn hµnh ®­îc 220 doanh nghiÖp ( kho¶ng 49% kÕ ho¹ch). T­¬ng tù, chØ tiªu ®Æt ra n¨m 2000 lµ 337 doanh nghiÖp nh­ng ta chØ hoµn thµnh ®­îc xÊp xØ 50% tøc lµ 171 doanh nghiÖp (cã sè liÖu cho lµ 221 doanh nghiÖp). Ph­¬ng thøc chung ®­îc sö dông trong giai ®o¹n 1992-2000 lµ chuyÓn ®æi h×nh thøc së h÷u doanh nghiÖp nhµ n­íc theo lo¹i h×nh cæ phÇnho¸. §Õn 2001-2002 c¸c lo¹i h×nh b¸n kho¸n vµ giÈi thÓ b¾t ®Çu ®­îc ®­a vµo sö dông. Cô thÓ, trong 228 doanh nghiÖp ®­îc ®­a vµo cæ phÇn ho¸ n¨m 2001 th× cã 200 doanh nghiÖp theo lo¹i h×nh cæ phÇn ho¸, 17 doanh nghiÖp theo lo¹i h×nh b¸n, 41 doanh nghiÖp theo lo¹i h×nh kho¸n, cßn 30 doanh nghiÖp lµ gi¶i thÓ. §Õn n¨m 2002, ta cæ phÇn ho¸ 139 doanh nghiÖp trong ®ã 116 doanh nghiÖp theo lo¹i h×nh cæ phÇn ho¸, 5 doanh nghiÖp theo lo¹i h×nh b¸n, 13 doanh nghiÖp theo lo¹i h×nh kho¸n cßn l¹i 5 doanh nghiÖp theo h×nh thøc gi¶i thÓ. NÕu tÝnh theo qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi h×nh thøc së h÷u nhµn­íc theo c¬ quan chñ qu¶n th× n¨m 2001 cã 25 doanh nghiÖp thuéc c¸c bé chñ qu¶n ( b»ng 8,3% tæng sè doanh nghiÖp chuyÓn ®æi ), 255 doanh nghiÖp thuéc tØnh thµnh phè qu¶n lý (b»ng 88,2%) vµ 8 doanh nghiÖp thuéc c¸c tæng c«ng ty qu¶n lý ( 3,5%). §Õn th¸ng 9/2002 sè doanh nghiÖp nhµ n­íc ®­îc chuyÓn ®æi së h÷u thuéc c¸c bé chñ qu¶n lµ 30 trong tæng sè 139 doanh nghiÖp (xÊp xØ 21,5%), 96 doanh nghiÖp thuéc tØnh thµnh phè (xÊp xØ 69%) vµ 13 thuéc c¸c tæng c«ng ty ( xÊp xØ 9,5%). TÝnh hÕt ngµy 31/05/2001,trong sè c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc ®· cæ phÇn ho¸, sè doanh nghiÖp cã vèn nhµ n­íc d­íi 1 tû ®ång chiÕm 35%, tõ 1-5 tû ®ång chiÕm 38,5%, tõ 5-10 tû ®ång chiÕm 20,4% vµ trªn 10 tû chiÕm 6,1%. HiÖn t¹i, nhµ n­íc cã cæ phÇn ë 367 doanh nghiÖp ®· cæ phÇn hãa, chiÕm 59,2%. Sè c«ng ty cæ phÇn nhµ n­íc n¾m trªn 50% vèn ®iÒu lÖ lµ 49 ®¬n vÞ (chiÕm 8% ) trong ®ã sè phÇn tr¨m cæ phÇn nhµ n­íc n¾m gi÷ cao nhÊt lµ 80% vµ thÊp nhÊt lµ 4,9%. VÒ c¬ cÊu ngµnh nghÒ cña c¸c doanh nghiÖp ®· cæ phÇn ho¸ cã 57% thuéc lÜnh vùc c«ng nghiÖp, x©y dùng, giao th«ng...38% thuéc lÜnh vùc th­¬ng m¹i, dÞch vô, 5% thuéc lÜnh vùc n«ng, l©m, ng­ nghiÖp vµ thuû s¶n. VÒ thÞ tr­êng chøng kho¸n, sù ra ®êi cña thÞ tr­êng chøng kho¸n lµ mét ®iÒu tÊt yÕu, gãp phÇn t¹o ra mét thÞ tr­êng vËn hµnh mét c¸ch ®ång bé, víi sù ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng hµng ho¸, thÞ tr­êng lao ®éng vµ thÞ tr­êng vèn. ThÞ tr­êng chøng kho¸n gióp c¸c c«ng ty cæ phÇn nãi riªng vµ doanh nghiÖp nãi chung ®iÒu tiÕt ®­îc viÖc ph¸t hµnh cæ phiÕu hay chøng kho¸n phï hîp víi thÞ tr­êng. MÆt kh¸c, nã thóc ®Èy c«ng ty cæ phÇn lµm »n cã hiÖu qu¶ kinh tÕ h¬n, ®oµng hoµng h¬n. Bëi lÏ, víi sù tù do lùa chän cña ng­êi mua cæ phiÕu, ®Ó b¸n ®­îc cæ phiÕu, kh«ng cã c¸ch nµo kh¸c lµ nh÷ng nhµ qu¶n lý c¸c c«ng ty cæ phÇn ph¶i tÝnh to¸n, lµm ¨n ®oµng hoµng vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ. D©n chóng chØ mua cæ phiÕu cña nh÷ng c«ng ty kinh doanh ®oµng hoµng vµ thµnh ®¹t. X©y dùng thÞ tr­êng chøng kho¸n trªn c¬ së c¸c doanh nghiÖp mµ nhµ n­íc cæ phÇn ho¸ lµ mét chñ tr­¬ng ®óng ®¾n. Tuy nhiªn ®©y míi chØ lµ gi¶i ph¸p mang tÝnh ®ét ph¸ nh»m gãp phÇn thóc ®Èy sù ra ®êi cña thÞ tr­êng chøng kho¸n. ¥ n­íc ta, sau h¬n mÊy n¨m cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ n­íc víi mét sè l­îng lín c¸c doanh nghiÖp ®­îc cæ phÇn ho¸. Víi nh÷ng thµnh c«ng b­íc ®Çu ®ã, ngµy 20/07/2002, Trung t©m giao dÞch chøng kho¸n thµnh phè Hå ChÝ Minh ®· ®i vµo ho¹t ®éng, chÝnh thøc ®¸nh dÊu sù ra ®êi cña thÞ tr­êng chøng kho¸n ViÖt Nam. N¨m 2001, ta cã 5 lo¹i cæ phiÕu ®i vµo ho¹t ®éng ( REE, SAM, HAP, TMS, LAF )cña 5 doanh nghiÖp nhµ n­íc cæ phÇn ho¸ ph¸t triÓn tèt ®­îc chÝnh thøc niªm yÕt vµ giao dÞch trªn thÞ tr­êng tËp trung. §Õn nay, ®· cã gÇn 20 lo¹i cæ phiÕu ®ang ho¹t ®éng trªn thÞ tr­êng. S¾p tíi høa hÑn cã thªm nhiÒu doanh nghiÖp n÷a còng tham gia vµo ho¹t ®éng trong thÞ tr­êng. Tæng kÕt l¹i th× ®Õn th¸ng 9/2002, c¶ n­íc ta ®· cã kho¶ng 990 doanh nghiÖp nhµ n­íc ®­îc cæ phÇn ho¸, trong ®ã 167 doanh nghiÖp thuéc bé ngµnh, 751 doanh nghiÖp thuéc tØnh thµnh phè, 72 doanh nghiÖp thuéc tæng c«ng ty 90-91. Tuy nhiªn so víi chØ tiªu ®Æt ra chØ tiªu nµy chØ chiÕm 48% (trong chØ tiªu 2000 doanh nghiÖp ®­îc cæ phµn ho¸). Sè c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc tõ 12 300 doanh nghiÖp (1991) ®Õn nay cßn kho¶ng 5200 doanh nghiÖp víi tû träng ®ãng gãp GDP t¨ng tõ 36,5% ®Õn 42%, ®ãng gãp 50% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu, 40% tæng thu ng©n s¸ch nhµ n­íc. Nhµ n­íc rót ®­îc gÇn 1500 tû ®ång ®Ó ®Çu t­ vµo nh÷ng n¬i cÇn thiÕt, huy ®éng ®­îc 2500 tû ®ång vèn nhµn rçi trong x· héi tham gia ®Çu t­ vµo c¸c c«ng ty cæ phÇn nhµ n­íc, gãp phÇn quan träng vµo qu¸ tr×nh hiÖn ®¹i ho¸ vµ ph¸t huy vai trß chØ ®¹o cña nÒn kinh tÕ nhµ n­íc trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. Víi c¸c doanh nghiÖp ®· cæ phÇn ho¸, theo ®iÒu tra cña c«ng ty t­ vÊn ®Çu t­ vµ kinh doanh Hµ MÞnh thuéc phßng Th­¬ng M¹i vµ c«ng nghiÖp ViÖt Nam thùc hiÖn víi sù gióp ®ì vµ hîp t¸c cña Ng©n hµng ThÕ giíi, ViÖn qu¶n lý kinh tÕ TW vµ ban ®æi míi vµ ph¸t triÓn doanh nghiÖp thuéc v¨n phßng cæ phÇn th× sau khi cæ phÇn th× sau khi cæ phÇn hãa doanh nghiÖp ®· ®¹t ®­îc c¸c chØ tiªu sau: - VÒ tµi chÝnh: H¬n 90% doanh nghiÖp kh¼ng ®Þnh t×nh h×nh tµi chÝnh tèt h¬n so víi tr­íc, 78% c¸c doanh nghiÖp sau khi cæ phÇn ho¸ cã doanh thu t¨ng so víi tr­íc ®©y, 83%sè doanh nghiÖp sau khi cæ phÇn ho¸ cã vèn kinh doanh so víi tr­íc, 91% sè doanh nghiÖp cã l·i . - VÒ vÊn ®Ò lao ®éng vµ ®éng lùc lao ®éng: H¬n 80% doanh nghiÖp sau cæ phÇn ho¸ cã chuyÓn biÕn râ rÖt vÒ thu nhËp cho ng­êi lao ®éng vµ c¸n bé qu¶n lý. VÒ sù quan t©m cña qu¶n lý vµ lao ®éng vÒ lîi nhuËn vµ hiÖu qu¶ kinh doanh còng chuyÓn biÕn râ rÖt, ®éng lùc lµm viÖc t¨ng. NÕu xÐt theo tû suÊt doanh thu trªn tæng sè lao ®äng cña c¸c doanh nghiÖp sau cæ phÇn ho¸ ta thÊy: Cã ®Õn 75% sè c¸c doanh nghiÖp cã n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng. Víi c¸c doanh nghiÖp cã n¨ng suÊt lao ®éng gi¶m ta thÊy cã nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do tèc ®é t¨ng doanh thu nhá h¬n so víi tèc ®é t¨ng lao ®éng do doanh nghiÖp më réng quy m«. Møc sinh lêi cña lao ®éng (®­îc tÝnh trªn c¬ së so s¸nh lîi nhuËn víi tæng sè lao ®éng) còng t¨ng víi sè doanh nghiÖp lo¹i nµy chiÕm kho¶ng 70%. Sè l­îng lao ®éng cña c¸c doanh nghiÖp hÇu hÕt ®Òu cã sù biÕn ®éng theo xu h­íng t¨ng (78% sè doanh nghiÖp) vµ ®Òu cïng ®i víi viÖc sö dông cã hiÖu qu¶. Møc ®é gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho sè lao ®éng cò còng ®­îc c¸c doanh nghiÖp gi¶i quyÕt tèi ®a. KÕt qu¶ tÝnh to¸n chung cho thÊy cã tíi 60% sè lao ®éng ë c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay lµ sè lao ®éng cò tõ c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay lµ sè lao ®éng cò tõ c¸c doanh nghiÖp tr­íc khi cæ phÇn ho¸ chuyÓn sang. -VÒ vÊn ®Ò c«ng nghÖ, s¶n phÈm vµ thÞ tr­êng: Kho¶ng 70% doanh nghiÖp sau cæ phÇn ho¸ cã sù n©ng lªn vÒ tr×nh ®é kü thuËt, trang thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ. HÇu hÕt doanh nghiÖp ®Òu cã nç lùc më réng thÞ truêng tiªu thô, c¶i tiÕn kü thuËt vËn dông c«ng nghÖ míi, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm. TÊt c¶ c¸c sè liÖu trªn lµ nh÷ng tÝn hiÖu rÊt ®¸ng khÝch lÖ chøng tá tÝnh ®óng ®¾n trong ®­êng lèi cña §¶ng vµ nhµ n­íc vµ tÝnh tÊt yÕu cña cæ phÇn ho¸ trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ë n­íc ta. Tuy nhiªn bªn c¹nh nh÷ng thµnh tÝch kÓ trªn qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ vÉn cßn chøa ®ùng mét sè nh÷ng tån t¹i bÊt cËp ®ã lµ: - VÒ tèc ®é cæ phÇn ho¸: KÓ tõ thêi ®iÓm tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ n­íc ®Çu tiªn ( 7/1993) tiÕn ®é cæ phÇn ho¸ hÇu nh­ kh«ng n¨m nµo ®¹t ®­îc kÕ ho¹ch. Trong 6 n¨m(1992-1997) tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸ gÇn nh­ dËm ch©n t¹i chç: N¨m 1993 cæ phÇn ho¸ ®­îc 2 doanh nghiÖp, n¨m 1994 - 1 doanh nghiÖp, n¨m 1995 - 2 doanh nghiÖp, n¨m 1996 - 5 doanh nghiÖp, n¨m 1997 - 5 doanh nghiÖp. N¨m 1998 ta cæ phÇn ho¸ ®­îc 100 doanh nghiÖp ®¹t 40%, 1999 cæ phÇn ho¸ ®­îc 250 doanh nghiÖp ®¹t 62,5% kÕ ho¹ch. N¨m 2000 ta cæ phÇn ho¸ ®­îc 140 doanh nghiÖp ®¹t 41,5% kÕ ho¹ch. Nh­ vËy, cã thÓ thÊy r»ng tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸ cña ta diÔn ra qu¸ chËm. NhiÒu bé, ngµnh, cÊp, tæng c«ng ty, ®Þa ph­¬ng ch­a cã chñ tr­¬ng tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ hoÆc cã nh­ng triÓn khai chËm. TÝnh ®Õn cuèi n¨m 2000 míi cã 51 tØnh vµ 14 bé, tæng c«ng ty, chÝnh phñ tr×nh bµy kÕ ho¹ch cæ phÇn ho¸ vµ s¾p xÕp doanh nghiÖp nhµ n­íc ®Õn n¨m 2000. Mét sè ngµnh ®­a ra kÕ ho¹ch cæ phÇn ho¸ mang tÝnh chÊt ®èi kh¸ng, h×nh thøc, thùc chÊt muèn gi÷ toµn bé sè doanh nghiÖp ®ang qu¶n lý ë h×nh thøc nhµ n­íc së h÷u 100% vèn. ë mét sè doanh nghiÖp cßn t×nh tr¹ng trèn tr¸nh cæ phÇn ho¸ do ®èi t­îng qu¶n lý kh«ng muèn cæ phÇn do sî mÊt chøc quyÒn, do nh÷ng ng­êi lao ®éng sî bÞ thÊt nghiÖp sau khi cæ phÇn ho¸. Nguyªn nh©n chÝnh cña vÊn ®Ò nµy lµ do chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ nhµ n­íc kh«ng ®­îc phæ biÕn s©u réng vµ ch­a râ rµng cô thÓ ®èi víi tõng ®èi t­îng, ch­a cã c¸c th«ng t­ chØ thÞ h­íng dÉn cô thÓ. §©y lµ mét tån tËi cÇn sím gi¶i quyÕt. - Môc tiªu huy ®éng vèn cña toµn x· héi ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp ®¹t kÕt qu¶ ch­a cao. Sè doanh nghiªp kh«ng cã cæ ®«ng ngoµi tham gia cßn nhiÒu, tÝnh ®Õn hÕt n¨m 1999cã 169/370 doanh nghiÖp. Sè c¸c doanh nghiÖp cã cæ ®«ng ngoµi tham gia th× l¹i cã tû lÖ gãp vèn thÊp (84/370 do¹nh nghiÖp cã tû lÖ vèn gãp cña cæ ®«ng ngoµi tõ 1- 20% ). Sè doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸ cã b¸n cæ phÇn cho nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi Ýt vµ tû lÖ gãp vèn thÊp ( vÝ dô nh­ c«ng ty Container phÝa nam 10%, C«ng ty cæ phÇn kho vËn giao nhËn ngo¹i th­¬ng 10%, c«ng ty cæ phÇn thiÕt bÞ th­¬ng m¹i 30%). Theo kÕt qu¶ b¸o c¸o th× tÝnh ®Õn ngµy 15/08/2000, 460 doanh nghiÖp ®­îc cæ phÇn ho¸ míi thu ®­îc 1900 tû ®ång tõ d©n chóng (Bao gåm c«ng nh©n viªn chøc cña doanh nghiÖp vµ ng­êi ngoµi doanh nghiÖp). Nguyªn nh©n lµ do ch­a ¸p dông m¹nh h×nh thøc gi÷ nguyªn gi¸ trÞ phÇn vèn nhµ n­íc t¹i doanh nghiÖp, ph¸t hµnh thªm cæ phiÕu ®Ó huy ®éng thªm vèn (TÝnh ®Õn hÕt 2001 cã 51/505 doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸ ¸p dông h×nh thøc nµy). - Cã hiÖn t­îng gian lËn trong ®Þnh gi¸ gi¸ trÞ doanh nghiÖp ®Ó cæ phÇn ho¸ thÊp h¬n gi¸ trÞ thùc chÊt lµm thÊt tho¸t tµi s¶n nhµ n­íc. Nguyªn nh©n lµ do ch­a thèng nhÊt trong phu¬ng ph¸p ®Þnh gi¸ tµi s¶n doanh nghiÖp gi÷a nhµ n­íc vµ doanh nghiÖp. Ph­¬ng ph¸p ®Þnh gi¸ hiÖn nay ®­îc x©y dùng trªn c¬ së kÕt hîp gi÷a ph­¬ng ph¸p “ gi¸ trÞ tµi s¶n rßng” (tøc gi¸ trÞ thÞ tr­êng cña vèn chñ së h÷u b»ng gi¸ trÞ thÞ tr­êng cña tµi s¶n trõ ®i gi¸ trÞ cña c«ng nî ) vµ ph­¬ng ph¸p “ ®Þnh gi¸ theo kh¶ n¨ng sinh lêi cña tµi s¶n” ( tøc dùa trªn c¸c dßng tiÒn dù tÝnh xuÊt hiÖn trong t­¬nglai do tµi s¶n mang l¹i). Ph­¬ng ph¸p hiÖn nay cho phÐp lo¹i trõ ra khái gi¸ trÞ doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸ nh÷ng tµi s¶n thuéc ®èi t­îng thanh lý kh«ng cÇn dïng, c¸c kho¶n c«ng nî khã ®ßi. §èi víi doanh nghiÖp cã lîi thÕ doanh nghiÖp th× chØ tÝnh 30% gi¸ trÞ lîi thÕ ®Ó ®Ò phßng c¸c rñi ro cã thÓ x¶y ra trong t­¬ng lai. Nh­ng nã còng cã nh÷ng bÊt cËp ®ãlµ do chØ cã duy nhÊt mét ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ trÞ nªn nÕu nh­ cã sai sãt g× th× còng kh«ng thÓ cã phu¬ng ph¸p kh¸c kiÓm chøng. Quan niÖm cÊu thµnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp còng kh«ng hîp lý, c¸c gi¸ trÞ doanh nghiÖp b»ng tæng gÝa trÞ tµi s¶n h÷u h×nh, v« h×nh vµ lîi thÕ doanh nghiÖp, nh­ vËy th× lîi thÕ doanh nghiÖp n»m ngoµi gi¸ trÞ tµi s¶n v« h×nh cña doanh nghiÖp. Ph­¬ng ph¸p ®Þnh gi¸ doanhnghiÖp chñ yÕu chØ c¨n cø vµo sæ s¸ch kÕ to¸n chø kh«ng c¨n cø vµo gi¸ thÞ tr­êng. TÝnh lîi thÕ doanh nghiÖp dùa trªn c¬ së so s¸nh lîi nhuËn néi bé ngµnh, ®· bá ra lîi thÕ kinh doanh gi÷a ngµnh nµy víi ngµnh kh¸c, tuy ®iÒu nµy lµ phï hîp víi t×nh h×nh thùc tiÔn vÒ th«ng tin kinh tÕ ë ViÖt Nam. ViÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ thùc tÕ cña doanh nghiÖp ®­îc thùc hiÖn theo nguyªn t¾c “gi¸ trÞ thùc tÕ cña doanh nghiÖp lµ toµn bé gi¸ trÞ tµi s¶n hiÖn cã cña doanh nghiÖp t¹i thêi ®iÓm cæphÇn ho¸ mµ ng­êi mua vµ b¸n cæ phÇn ®Òu cã thÓ chÊp nhËn ®­îc”. Tuy nhiªn trªn thùc tÕ hoµn toµn kh«ng cã tho¶ thuËn g× gi÷a ng­êi mua vµ b¸n cæ phÇn, vµ viÖc ®Þnh gi¸ doanh nghiÖp vÉn mang tÝnh chÊt chñ quan do cã nhiÒu yÕu tè t¸c ®éng. - ThÞ tr­êng chøng kho¸n tuy ®· ®i vµo ho¹t ®éng nh­ng vÉn ch­a æn ®Þnh vµ ch­a kh¼ng ®Þnh ®­îc sù cÇn thiÕt cña m×nh. Ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng vÉn ch­a ®­îc phæ cËp, dÉn tíi sù hiÓubiÕt vÒ thÞ tr­êng vÉn cßn kh¸ mê mÞt ®èi víi nhiÒu ®èi t­îng ... Trªn ®©y lµ mét sè vÊn ®Ò ®· vµ ®ang tån t¹i trong qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ ®ßi hái cÇn sím t×m ra c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tõ ®ã cã thÓ ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p hîp lý. 2. Mét sè nh©n tè ¶nh h­ëng. T¸c ®éng ®Õn qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ cã rÊt nhiÒu nh©n tè t¸c ®éng bao gåm c¶ nh÷ng nh©n tè chñ quan còng nh­ nh÷ng nh©n tè kh¸ch quan, nh÷ng nh©n tè thuËn lîi còng nh­ nh÷ng nh©n tè khã kh¨n. Tr­íc tiªn, xin ®­îc tr×nh bµy nh÷ng nh©n tè gãp phÇn thóc ®Èy tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸ cña chóng ta ®i ®Õn ®uîc nh÷ng b­íc ®¸ng khÝch lÖ nh­ ngµy h«m nay. 2.1. C¸c nh©n tè thuËn lîi. - M«i tr­êng ph¸p lý: M«i tr­êng ph¸p lý cña ta ®· ®­îc x¸c lËp vÒ c¬ b¶n, ®Æt tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc, thùc hiÖn “ th­¬ng m¹i ho¸” c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn lµ tiÒn ®Ò c¬ b¶n vµ cÇn thiÕt ®Ó tõng b­íc cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc. - §¶ng vµ nhµ n­íc ta ®· nhËn thøc ®­îc tÇm quan träng vµ tÝnh cÊp b¸ch cña vÊn ®Ò cæ phÇn ho¸ mµ cô thÓ thùc hiÖn ban ®Çu lµ ¸p dông ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc. Tõ ®ã ®­a ra nh÷ng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch nh»m thóc ®Èy qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ ®ång thêi theo s¸t chØ ®¹o nh»m thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ mét c¸ch toµn diÖn, hiÖu qu¶. - T×nh h×nh kinh tÕ tµi chÝnh cña ta ®· cã nhiÒu chuyÓn biÕn tÝch cùc, kiÓm so¸t ®­îc l¹m ph¸t, æn ®Þnh gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng... Cïng víi viÖc h×nh thµnh thÞ tr­êng chøng kho¸n ngµy 20/07/2002, luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi ra ®êi vµ sù xuÊt hiÖn cña nhiÒu chi nh¸nh ng©n hµng kinh doanh cña n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam ®· gãp phÇn t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó thu hót ®Çu t­ cña n­íc ngoµi b»ng cæ phiÕu vµo c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc ®· tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸. - Chóng ta ®· cã nh÷ng kinh nghiÖm vµ bµi häc quý b¸u rót ra tõ thùc tiÔn cæ phÇn ho¸ ë c¸c n­íc ph¸t triÓn trªn thÕ giíi. 2.2. Nh÷ng nh©n tè khã kh¨n. - T­ t­ëng, quan ®iÓm vÒ cæ phÇn ho¸ vÉn ch­a ®­îc qu¸n triÖt mét c¸ch triÖt ®Ó vµ toµn diÖn trong c¸c cÊp, bé ngµnh, ®Þa ph­¬ng vµ ®èi víi ng­êi lao déng. C«ng t¸c tuyªn truyÒn gi¸o dôc tõ trong §¶ng, trong bé m¸y nhµ n­íc tõ TW ®Õn ®Þa ph­¬ng vÒ cæ phÇn ho¸ vÉn ch­a ®­îc ®Èy m¹nh. NhiÒu cÊp ngµnh ch­a qu¸n triÖt ®Çy ®ñ nghÞ quyÕt cña §¶ng vÒ c«ng t¸c cæ phÇn ho¸, ch­a nhËn thøc ®­îc môc ®Ých, ý nghÜa cña chñ tr­¬ng cæ phÇn ho¸, ch­a thùc sù quan t©m ®Õn cæ phÇn ho¸, do ®ã trong chØ ®¹o vµ tæ chøc triÓn khai cßn mang tÝnh chÊt ®èi phã, do dù, chÇn chõ, thiÕu kiªn quyÕt tr«ng chê vµo sù tù nguyÖn cña doanh nghiÖp, ch­a g¾n tr¸ch nhiÖm cña l·nh ®¹o c¸c ®Þa ph­¬ng, c¸c tæng c«ng ty víi viÖc triÓn khai vµ s¾p xÕp l¹i doanh nghiÖp nhµ n­íc cña chÝnh phñ. Mét sè c¬ quan qu¶n lý lo bÞ mÊt quyÒn qu¶n lý ®èi víi c¸c doanh nghiÖp trùc thuéc, c¸c tæng c«ng ty lo ng¹i khi cæ phÇn ho¸ sÏ gi¶m quy m«, vèn tµi s¶n, doanh thu, vµ tiªu chÝ xÕp h¹ng, ng­êi lao ®éng lo sî viÖc lµm kh«ng æn ®Þnh, mÊt viÖc lµm, mÊt sù b¶o hé cña nhµ n­íc. Ngoµi ra , trong quan niÖm cña nhiÒu ng­êi ë c¸c c¬ quan qu¶n lý l¹i xem doanh nghiÖp nhµ n­íc sau cæ phÇn ho¸ lµ thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi nhµ n­íc nªn viÖc gi¶i quyÕt c¸c yªu cÇu kinh doanhkh«ng b×nh ®¼ng nh­ víi c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc kh¸c nh­: trong vÊn ®Ò vay vèn ng©n hµng, xin cÊp ®Êt... ChÝnh thùc tÕ nµy ®· lµm nhiÒu doanh nghiÖp n¶n lßng mÆc dï trong chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch chung kh«ng hÒ cã sù ph©n biÖt nµy. §iÒu nµy lµ do c¸c c¸n bé qu¶n lý ch­a n¾m râ chÝnh s¸ch, chñ tr­¬ng ®Ó gióp ®ì c¸c doanh nghiÖp. Nh÷ng chÝnh s¸ch vÒ quyÒn lîi ®èi víi c¸c gi¸m ®èc c«ng ty, c¸c nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp còng ch­a cã hoÆc lµ ch­a cô thÓ, ®iÒu nµy lµm c¶n trë rÊt nhiÒu tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸ cña ta. - Sù chØ ®¹o cña c¸c cÊp nh­ chÝnh phñ, bé, ngµnh, tØnh, thµnh phè, tæng c«ng ty 90-91 cßn thiÕu kݪn quyÕt vµ ch­a s©u s¸t, kÞp thêi, cßn nÆng vÒ kªu gäi, ®éng viªn chung chung, ch­a ®i s©u vµo kh¶o s¸t, n¾m b¾t t×nh h×nh, ch­a x©y dùng ch­¬ng tr×nh, ®Ò ¸n cã c¨n cø vµ kh¶ thi cho tõng doanh nghiÖp, cô thÓ víi lé tr×nh tiÕn ®é, b­íc ®i, ch­a kiÓm tra ®¸nh gi¸ vµ cã biÖn ph¸p kÞp thêi th¸o go· nh÷ng khã kh¨n, v­íng m¾c ph¸t sinh. NhÊt lµ c«ng t¸c tæng kÕt thùc tiÔn, ®óc kÕt, nh©n réng mÉu h×nh tiªn tiÕn vÒ cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ n­íc ë c¸c ngµnh, ®Þa ph­¬ng ch­a ®­îc sù chØ ®¹o tÝch cùc, ch­a cã søc thuyÕt phôc réng r·i. Mét sè n¬ivÉn ch­a h×nh thµnh ban cæ phÇn ho¸ hoÆc nÕu cã còng chØ lµ ®èi phã. VÉn ch­a cã chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p xö lý ®èi víi nh÷ng n¬i lµm sai, lµm chËm hoÆc kh«ng thùc hiÖn cæ phÇn ho¸. Sù ph©n quyÒn, h­íng dÉn vµ phèi hîp gi÷a trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng ch­a th«ng suèt, sù chång chÐo, bá trèng vÉn lµ ®iÒu ®¸ng bµn. ViÖc thùc hiÖn chñ tr­¬ng cæ phÇn ho¸ ch­a ®­îc triÓn khai ®ång bé víi c¸c biÖn ph¸p c¶i c¸ch doanh nghiÖp nhµ n­íc kh¸c v× thÕ ch­a thËt sù t¹o ®­îc m«i tr­êng b×nh ®¼ng gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc vÉn ®­îc ­u ®·i h¬n, viÖc nµy dÉn tíi t©m lý ng¹i cæ phÇn ho¸. - C¬ chÕ chÝnh s¸ch vÒ cæ phÇn ho¸: C¬ chÕ chÝnh s¸ch vÒ cæ phÇn ho¸ ch­a ®ång bé, quy tr×nh, thñ tôc cæ phÇn ho¸ phøc t¹p. Thñ tôc cæ phÇn ho¸ ph¶i tr¶i qua rÊt nhiÒu b­íc vµ l¹i phô thuéc vµo rÊt nhiÒu c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc. NhiÒu ban hÖ nh­ang kh«ng cã tæ chøc nµo cã ®ñ thÈm quyÒn ®Ó gi¶i quyÕt c¸c v­íng m¾c tõ A-Z. ViÖc quy ®Þnh quyÒn ®­îc mua cæ phiÕu lÇn ®Çu tµi kho¶n 1 vµ 2 NghÞ ®Þnh 44/CP ®· lµm h¹n chÕ kh¶ n¨ng mua cæ phiÕu cña c¸c nhµ ®Çu t­ c¶ trong vµ ngoµi doanh nghiÖp. Quy ®inh mçi c¸ nh©n ®­îc mua tèi ®a kh«ng qu¸ 10% vÇ doanh nghiÖp kh«ng qu¸ gi¸ trÞ cæ phiÕu cu¶ c«ng ty, quy ®Þnh c¸c thµnh viªn ban gi¸m ®èc c«ng ty vµ ng­êi th©n kh«ng ®­îc së h÷u sè cæ phÇn nhiÒu h¬n møc trung b×nh cña c¸c cæ ®«ng trong c«ng ty kh«ng t¹o ®­îc sù an t©m cña c¸c nhµ ®Çu t­, cæ phÇn ­u ®·i cho c¸c thµnh viªn chØ chiÕm tØ lÖ nhá 20%, h¹n chÕ cæ phÇn ®èi víi nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi lµ 30%. Thñ tôc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp cßn r­êm rµ, mÊt nhiÒu thêi gian. HiÖn nay chóng ta vÉn ch­a cã ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ tµi s¶n doanh nghiÖp thèng nhÊt theo ®óng chuÈn mùc quèc tÕ. Sù phøc t¹p nµy cßn gia t¨ng bëi nh÷ng yÕu tè ®i kÌm nh­ viÖc xö lý nî khã ®ßi, thÈm ®Þnh gi¸ nhµ x­ëng, m¸y mãc, quyÒn sö dông ®Êt vµ tÝnh to¸n lîi thÕ kinh doanh cña doanh nghiÖp. Bªn c¹nh ®ã chóng ta vÉn ch­a cã quyÕt s¸ch quy ®Þnh cô thÓ nh÷ng doanh nghiÖp nµo cÇn ph¶i cæ phÇn ho¸, viÖc gi¶i quyÕt quyÒn lîi cho ng­êi lao ®éng sau cæ phÇn ho¸ vÉn cßn nhiÒu bÊt cËp... §iÒu nµy ®· dÉn ®Õn nhiÒu doanh nghiÖp tuy ®· ®­îc chØ ®Þnh cæ phÇn ho¸ nh­ang vÉn ®ang rèi bêi vÒ nî ph¶i tr¶ nî khã ®ßi nªn ch­a thÓ tiÕn hµnh ngay cæ phÇn ho¸. §i cïng víi kü thuËt c«ng nghÖ l¹c hËu, tr×nh ®é tæ chøc qu¶n lý yÕu kÐm, tiªu cùc, mÊt doµn kÕt néi bé, tµi chÝnh kh«ng minh b¹ch t¹o ¶nh h­ëng lín lµm chËm tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸. - C¸c nh©n tè ¶nh huëng ®Õn hËu cæ phÇn ho¸: + ViÖc qu¶n trÞ vµ ®iÒu hµnh cña c¸c c«ng ty sau cæ phÇn hãa: Thùc tÕ ë nhiÒu doanh nghiÖp sau cæ phÇn ho¸, nhiÒu c«ng ty ch­a ®­îc tæ chøc, ho¹t ®éng ®óng víi quy ®Þnh cña ph¸p luËt vµ ®iÒu lÖ cña c«ngty cæ phÇn. NhiÒu c«ng ty sau cæ phÇn ho¸ vÉn gi÷ nguyªn bé m¸y cò, chØ ®«n mét sè vÞ trÝ lªn (Gi¸m ®èc thµnh chñ tÞch héi ®ång qu¶n trÞ, phã gi¸m ®èc doanh nghiÖp nhµ n­íc trë thµnh gi¸m ®èc c«ng ty cæ phÇn...). Vµ v× vËy nªn Ýt ®æi míi t­ duy, cung c¸ch lµm ¨n, phong c¸ch ho¹t ®éng vÉn mang d¸ng dÊp cña doanh nghiÖp, vÉn vËn dông c¸c quy ®Þnh ®èi víi doanh nghiÖp nhµ n­íc ®Ó ho¹t ®éng. §èi víi c¸c doanh nghiÖp sau cæ phÇn ho¸ mµ nhÇ n­íc vÉn gi÷ cæ phÇn chi phèi( trªn 50%) th× cã nguy c¬ phong c¸ch ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp sau cæ phÇn ho¸ vÉn nh­ doanh nghiÖp nhµ n­íc. Sù can thiÖp cña nhµ n­íc ®èi víi c«ng ty vÉn cßn nÆng nÒ, t×nh tr¹ng c¸c tæ chøc §¶ng, chÝnh quyÒn vÉn cßn can thiÖp mét c¸ch hµnh chÝnh vµo c«ng ty cæ phÇn vÉn cßn kh¸ phæ biÕn. VÊn ®Ò nguêi ®¹i diÖn phÇn vèn cña nhµ n­íc trong c«ng ty cæ phÇn vÉn cßn nhiÒu bÊt cËp, nhiÒu ng­êi ®¹i diÖn võa lµ ®¹i diÖn cho nhµ n­íc l¹i võa lµ cæ ®«ng. ViÖc lùa chän thµnh viªn trong héi ®ång qu¶n trÞ chñ yÕu chØ dùa trªn l­îng vèn gãp mµ kh«ng chó ý ®Õn tr×nh ®é chuyªn m«n nghÒ nghiÖp, sù am hiÓu ngµnh nghÒ kinh doanh. Ch­a cã sù ph©n ®Þnh râ rµng vÒ ph¹m vi quyÒn h¹n cuÈ c¸c cÊp qu¶n trÞ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng thùc hiÖn kh«ng ®óng quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm dÉn ®Õn chång chÐo lÊn s©n hoÆc bá trèng. ¥ nhiÒu c«ng ty cæ phÇn, do ch­a nhËn thøc ®óng vµ ®Çy ®ñ vÒ c«ng ty cæ phÇn nªn c¸c cæ ®«ng hoÆc lµ v­ît qu¸ quyÒn h¹n hoÆc lµ kh«ng sö dông hÕt quyÒn h¹n cña m×nh. ViÖc b¸n vÇ chuyÓn giao cæ phÇn chñ yÕu lµ chØ tån t¹i trong néi bé doanh nghiÖp nªn thiÕu nhµ ®Çu t­ chiÕn l­îc(cæ ®«ng chiÕn l­îc bªn ngoµi doanh nghiÖp) ®Ó tham gia quyÕt s¸ch t¹o chuyÓn biÕn lín víi c«ng ty. + C¸c quy ®Þnh cña nhµ n­íc vÒ vÊn ®Ò cæ phiÕu (cæ phiÕu cã ghi tªn vµ kh«ng ghi tªn), ®èi t­îng vµ sè l­îng giíi h¹n ®­îc mua cæ phiÕu, tû lÖ cæ phÇn nhµ n­íc cÇn n¾m gi÷ ®èi víi tõng lo¹i doanh nghiÖp ®­îc cæphÇn ho¸, thêi h¹n ®­îc chuyÓn nh­îng cæ phÇn tù do, viÖc ®¨ng ký tham gia thÞ tr­êng chøng kho¸n... cßn nhiÒu bÊt cËp thiÕu tÝnh kh¶ thi vµ Ýt hiÖu qu¶. VÊn ®Ò chuyÓn nh­îng cæ phÇn diÔn ra kh¸ tù do kh«ng th«ng qua sæ ®¨ng ký cæ ®«ng dÉn tíi t×nh tr¹ng kh«ng thÓ kiÓm so¸t. Ch¼ng h¹n lµ t×nh tr¹ng ng­êi ngoµi c«ng ty nhê ng­êi lao ®éng ®øng tªn mua cæ phÇn hay t×nh tr¹ng ng­êi lao ®éng chuyÓn nh­îng ngay trong ba n¨m ®Çu v­ît qu¸ 80% sè cæ phÇn do m×nh së h÷u. MÆc dï ®· cã nghÞ ®Þnh 64/CP cã bæ sung quy ®Þnh vÒ cæ ®«ng s¸ng lËp (kho¶n 2 ®iÒu 6) vµ ®­a ra quy ®Þnh nguêi lao ®éng ®­îc mua cæ phiÕu ­u ®·i, cã ghi danh nh­ng kh«ng ®­îc chuyÓn nh­îng trong 3 n»m ®Çu nh­ng c¸c chÕ tµi ®i cïng víi quy ®Þnh ®Ó xö lý khi cã vi ph¹m vÉn ch­a ph¸t huy tÝnh hiÖu qu¶. + Mét sè vÊn ®Ò tån t¹i trong tiÒn tr×nh cæ phÇn ho¸ sau khi cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp vÉn ph¶i tiÕp tôc gi¶i quyÕt ®ã lµ: * Ch­a xö lý døt ®iÓm nî tån ®äng (nî khã ®ßi) tr­íc khi cæ phÇn ho¸ nªn doanh nghiÖp sau cæ phÇn ho¸ vÉn ph¶i tiÕp tôc gÆp khã kh¨n trong ®ßi nî, tr¶ l·i ®èi víi kho¶n nî khã ®ßi nµy. Tuy ®· cã c¬ chÕ cña chÝnh phñ t¹o ®iÒu kiÖn cho phÐp xö lý c¸c kho¶n nî vµ tµi s¶n tr­íc khi chuyÓn ®æi song c¬ chÕ nµy còng chØ cã giíi h¹n vÇ thiÕu chi tiÕt. Ch­a cã chÝnh s¸ch xö lý vÒ nh÷ng tµi s¶n mµ doanh nghiÖp cßn gi÷ sau cæ phÇn ho¸, ®iÒu nµy dÉn tíi sù kh«ng râ rµng vµ thiÕu tr¸ch nhiÖm trong qu¶n lý tµi s¶n. Ngoµi ra c¸c doanh nghiÖp vÉn cã thÓ khai th¸c sè tµi s¶n nµy. * Thñ tôc chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt cho doanh nghiÖp phøc t¹p vµ r¾c rèi. Do quy ®Þnh kh«ng tÝnh gi¸ ®Êt vµo gi¸ trÞ doanh nghiÖp khi cæ phÇn ho¸, nhÊt lµ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ë c¸c thµnh phè lín cã vÞ trÝ ®Ñp nªn cã sù chªnh lÖch gi¸ trÞ cæ phÇn lín sau khi chuyÓn ®æi ph¸t sinh tõ gi¸ trÞ cña ®Êt. * Ch­a cã chÝnh s¸ch quy ®Þnh viÖc bè trÝ s¾p xÕp nh÷ng lao ®éng d«i d­ s©u cæ phÇn ho¸ còng nh­ bè trÝ c«ng viÖc cho c¸c c¸n bé qu¶n lý nÕu nh­ sau cæ phÇn ho¸ kh«ng ®­îc bÇu vµo ban l·nh ®¹o cña c«ng ty. §©y lµ nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸. *ViÖc thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i cña nhµ n­íc cho c¸c doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸ (­u ®·i vÒ thuÕ theo quy ®Þnh cña luËt khuyÕn khÝch ®Çu t­ trong n­íc nh­ doanh nghhiÖp míi thµnh lËp, tr­êng hîp kh«ng ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn h­ëng ­u ®·i theo quy ®Þnh cña luËt khuyÕn khÝch ®Çu t­ th× ®­äc miÔn gi¶m 50% sè thuÕ thu nhËp doanh nghhiÖp trong hai n¨m ®µu ho¹t ®éng) ch­a ®­îc thèng nhÊt, do ®ã dÉn ®Õn tr­êng hîp xin cÊp giÊy chøng nhËn ­u ®·i ®Çu t­ nhiÒu lÇn nh­ng ch­a ®­îc cÊp. Hay nh­ viÖc vay vèn ë c¸c doanh nghiÖp sau cæ phÇn ho¸, theo nh­ quy ®Þnh sÏ ®­îc h­ëng c¬ chÕ l·i suÊt ¸p dông nh­ ®èi víi doanh nghiÖp nhµ n­íc ... nh­ng trong thùc tÕ Ng©n hµng chØ gi¶i quyÕt cho nh÷ng doanh nghiÖp mµ nhµ n­íc n¾m cæ phÇn chi phèi, cßn nh÷ng doanh nghiÖp kh¸c chØ ®­îc ¸p dông trong hai n¨m ®Çu sau khi chuyÓn ®æi, c¸c doanh nghiÖp sau khi cæ phÇn ho¸ vÉn ph¶i thÕ chÊp vay vèn, cßn c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc vvÉn ®­îc tÝn chÊp. ViÖc bÞ kú thÞ, ph©n biÖt ®èi xö nµy ¶nh h­ëng ®Õn sè l­îng vµ chÊt l­îng cña cæ phÇn ho¸. Ngoµi ra vÉn ch­a cã sù thèng nhÊt gi÷a LuËt doanh nghiÖp vµ doanh nghiÖp nhµ n­íc. Ch­a cã nh÷ng h­íng dÉn doanh nghiÖp sau cæ phÇn ho¸ vÒ nguån cung cÊp th«ng tin, cung cÊp c¸c v¨n b¶n ph¸p quy cña nhµ n­íc, vÒ chÕ ®é n©ng bËc ®Ó phï hîpvíi chÕ ®é BHXH... iiI. Mét sè kiÕnnghÞ nh»m ®Èy nhanh tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc. 1. VÒ t­ t­ëng: CÇn ph¶i qu¸n triÖt tinh thÇn c¸c nghÞ quyÕt TW3, NghÞ quyÕt TW5 cña ban chÊp hµnh TW §¶ng kho¸ IX trong toµn thÓ c¸n bé, §¶ng viªn vµ ng­êi lao ®éng ®Ó nhËn thøc ®­îc tÝnh tÊt yÕu, sù cÇn thiÕt trong viÖc cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ n­íc. Trang bÞ nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ h×nh thøc kinh tÕ c«ng ty cæ phÇn trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng. Lµm râ tr¸ch nhiÖm cña c¸n bé qu¶n lý kinh tÕ, nhÊt lµ c¸c gi¸m ®èc doanh nghiÖp, ®éng viªn, kÝch thÝch b»ng lîi Ých kinh tÕ ®èi víi ng­êi lao ®éng cïng tham gia cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ n­íc. 2. VÒ hÖ thèng chÝnh s¸ch: CÇn ®æi míi vµ hoµn thiÖn chÕ ®é chÝnh s¸ch vÒ tæ chøc vµ qu¶n lý qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ n­íc t¹o mét s©n ch¬i b×nh ®¼ng cho c¸c doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau. §Ó ®Èy nhanh tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸ th× cã thÓ thÓ chÕ ho¸ c¸c môc tiªu, nguyªn t¾c, néi dung, ph­¬ng ph¸p cæ phÇn ho¸ ë mét v¨n b¶n cao h¬n nh»m b¶o ®¶m niÒm tin vµ c¬ së ph¸p lý v÷ng ch¾c cho cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ n­íc, song song víi viÖc söa ®æi nh÷ng ­u ®·i vÒ thuÕ, vÒ c«ng suÊt ­u ®·i. Trong viÖc ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp nªn thèng nhÊt ®Ó tr¸nh x¶y ra vÊn ®Ò khã kh¨n trong x¸c ®Þnh gi¸ cho c¸c tæ chøc vµ doanh nghiÖp ®ång thêi l¹i t¹o ra c¸c lç hæng ®Ó lµm thÊt tho¸t tµi s¶n cu¶ nhµ n­íc. Gi¶i ph¸p ®­a ra ®ã lµ hoÆc lµ thùc hiÖn c¬ chÕ ®Êu thÇu gi¸ trÞ tµi s¶n doanh nghiÖp nhµ n­íc khi cæ phÇnho¸ thay cho ®Þnh gi¸ b»ng héi ®ång nh»m chèng tiªu cùc vµ lµm thiÖt h¹i cho nhµ n­íc, hoÆc lµ th«ng qua nh÷ng c«ng ty trung gian ®Ó dùa trªn quan hÖ “cung cÇu” cña thÞ tr­êng ®Ó ®Þnh gi¸. Víi c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn gi¶i quyÕt c¸c kho¶n nî hay tån vèn hay tµi s¶n trong qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ cÇn sím cã c¸c chÝnh s¸ch, quy ®Þnh cô thÓ râ rµng cho tõng tr­êng hîp ®Ó bæ sung thªm cho c¸c chÝnh s¸ch ®· cã s½n. Ngoµi ra, còng cÇn ®­a ra c¸c chÝnh s¸ch nh»m ®¶m b¶o lîi Ých cho ng­êi lao ®éng vµ ban qu¶n trÞ cò cña doanh nghiÖp ®Ó lµm gän c«ng t¸c t­ t­ëng bít ®i mét nh©n tè lµm chËm tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸. 3. Trong c«ng t¸c chØ ®¹o : T¨ng c­êng hiÖu qu¶ trong c«ng t¸c chØ ®¹o thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ gi÷a c¸c bé, ngµnh, ®Þa ph­¬ng vµ c¸c tæng c«ng ty nh»m t¹o sù thèng nhÊt cao ngay trong viÖc chØ ®¹o s¾p xÕp ®æi míi doanh nghiÖp. Lµm râ vµ n©ng cao tÝnh chÞu tr¸ch nhiÖm trong qu¸ tr×nh c¶i c¸ch doanh nghiÖp nhµ n­íc. ChÝnh phñ cÇn ph©n cÊp m¹nh mÏ cho c¸c ®¹i diÖn chñ së h÷u quyÒn quyÕt ®Þnh s¾p xÕp hÖ thèng doanh nghiÖp do m×nh qu¶n lý. ChÝnh phñ chØ chÞu tr¸ch nhiÖm phª duyÖt c¸c ®Ò ¸n s¾p xÕp doanh nghiÖp cña c¸c tØnh thµnh phè vµ cña c¸c ngµnh. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ph©n cÊp, c¸c nguyªn nh©n chËm chÔ, chÇn chõ tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ cÇn ®­îc lµm râ vµ cã biÖn ph¸p xö lý thÝch hîp. 4. Gi¶i ph¸p cho c¸c vÊn ®Ò ph¸t sinh ë hËu cæ phÇn ho¸: -VÒ vÊn ®Ò qu¶n trÞ sau cæ phÇn ho¸: §Ó t¹o ra sù ®æi míi thùc sù trong bé m¸y qu¶n trÞ cña c«ng ty cæ phÇn cÇn ph¶i cã mét sè sù ®æi míi toµn diÖn tõ c¸c chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc ®Õn t­ t­ëng cña c¸c thµnh viªn tham gia gãp cæ phÇn. Nhµ n­¬c c©n ph¶i ®­a ra mét khung ph¸p lý ®ång bé, thèng nhÊt, quy ®Þnh cô thÓ xem lo¹i doanh nghiÖp nµo cÇn gi÷ cæ phÇn cña nhµ n­íc, cßn l¹i c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa...cÇn thùc hiÖn b¸n 100% cæ phiÕu cho c¸c ®èi t­îngkh«ng ph¶i lµ nhµ n­íc. §©y lµ ®iÒu kiÖn tiÒn®Ò ®Ó thùc hiÖn thay ®æi bé m¸y qu¶n trÞ ë c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc vµ c¸c c«ngty cæ phÇn hËu cæ phÇn ho¸. §ång thêi nhµ n­íc còng nªn cã quy ®Þnh ®Ó h¹n chÕ sù can thiÖp hµnh chÝnh cña c¸c c¬ quan chñ qu¶n cò vµ míi. Mäi sù can thiÖp cña c¬ quan chñ qu¶n vµo c«ng ty cæ phÇn ph¶i qua h×nh thøc bá phiÕu cña ng­êi ®¹i diÖn. Víi ng­êi ®¹i diÖn së h÷u vèn cña nhµ n­íc cÇn cã quy ®Þnh cô thÓ vÒ quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm cña hä, hoµn thiÖn c¬ chÕ phèi hîp gi÷a nhµ n­íc vµ ng­êi qu¶n lý trùc tiÕp phÇn vèn nhµ n­íc. §Ó n©ng cao chÊt l­îng cña c«ng t¸c qu¶n trÞ ë c¸c c«ng ty cæ phÇn cÇn hoµn thiÖn mèi quan hÖ trong tæ chøc ®iÒu hµnh gi÷a ®¹i héi cæ ®«ng, gi¸m ®èc ®iÒu hµnh vµ ban kiÓm so¸t. T¨ng c­êng ®µo t¹o, n©ng cao sù hiÓu biÕt vµ tr×nh ®é qu¶n lý cña c¸c nhµ qu¶n trÞ. Héi ®ång qu¶n trÞ ph¶i cã tÝnh ®¹i diÖn cao, uy tÝn, ®¶m b¶o thÓ chÕ d©n chñ minh b¹ch c«ng khai trong tæ chøc ®iÒu hµnh. Bªn c¹nh ®ã còng cÇn ph¶i n©ng cao nhËn thøc cho ng­êi lao ®éng vÒ quyÒn cña cæ ®«ng, cña c¸c c¬ quan qu¶n lý trong c«ng ty, tr×nh tù, thñ tôc th«ng qua c¸c quyÕt ®Þnh quan träng cña c«ngty nh»m lµm cho cæ ®«ng (®Æc biÖt lµ ng­êi lao ®éng ) n¾m râ ®­îc quyÒn h¹n vµ tr¸chnhiÖm cña m×nh tr¸nh t×nh tr¹ng l¹m quyÒn hoÆc lµm chñ h×nh thøc. CÇn ph¸t huy vai trß cña ®¹i héi cæ ®«ng tron gtæ chøc, ®iÒu hµnh c«ngty cæ phÇn. Nh»m tr¸nh sù chång chÐo hoÆc bá trèng trong bé m¸y qu¶n lý cÇn x¸c ®Þnh râ vµ thùc hiÖn ®óng quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm gi÷a héi ®ång qu¶n trÞ vµ Ban gi¸m ®èc. -VÒ vÊn ®Ò tµi chÝnh : Gi¶i quyÕt døt ®iÓm c¸c vÊn ®Ò tµi chÝnh cßn tån ®äng tõ tr­íc qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ nh­ xö lý c¸c kho¶n nî ®äng. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy th× ngoµi viÖc dùa vµo c¸c quy ®Þnh ®· ®­îc §¶ng vµ nhµ n­íc ®­a ra (nh­ NghÞ ®Þnh 64/2002/N§-CP ) cÇn ph¶i cã mét c¬ quan chÞu hoµn toµn tr¸ch nhiÖm vÒ viÖc cæ phÇn ho¸ mét doanh nghiÖp. C¬ quan nµy ngoµi viÖc lo thñ tôc cæ phÇn ho¸ cßn chÞu tr¸ch nhiÖm ®Ò ra c¸c ph­¬ng ph¸p xö lý c¸c kho¶n nî, ®Þnh gi¸ cho doanh nghiÖp, c¬ cÊu vÒ cæphÇn lÇn ®Çu, b¸n cæ phÇn lÇn ®Çu, chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ tÝnh c«ng khai, minh b¹ch trong ®Þnh gi¸, b¸n cæ phÇn. Trong c«ng t¸c tµi chÝnh ë c«ng ty cæphÇn cÇn thùc hiÖn chÝnh s¸ch c«ng khai, minh b¹ch ®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Chøc n¨ng nhiÖm vô cña bé phËn tµi chÝnh cÇn ph¶i ®­îc x¸c ®Þnh râ rµng. NÕu cã ®iÒu kiÖnnhanh chãng tham gia vµo thÞ tr­êng chøng kho¸n võa t¹o thuËn lîi cho thu hót vèn th«ng qua viÖc cung cÊp th«ngtin vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cho c¸c nhµ ®Çu t­, l¹i võa t¹o søc Ðp ®Ó bé m¸y qu¶n trÞ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. Cã c¬ chÕ c«ng khai vÒ thµnh lËp vµ ph©n phèi c¸c quü, thiÕt lËp vµ c¶i thiÖnmèi quan hÖ víi kh¸ch hµng vµ c¸c tæ chøc tÝn dông. - VÒ c«ng t¸c lao ®éng sau cæ phÇn ho¸: Nhµ n­íc cÇn ban hµnh chÝnh s¸ch lao ®éng dµi h¹n gi¶i quyÕt cho sè lao ®éng d«i d­ ssau cæ phÇn ho¸ nãi chung vµ cho sè lao ®éng d«i d­ trong c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nãi chung. Theo ®ã, cÇn gi¸o dôc cho mäi c«ng d©n, mäi ng­êi lao ®éng ë c¸c doanhnghiÖp ®Æc biÖtlµ doanh nghiÖp nhµ n­íc n¾m v÷ng quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm cña hä theo c¸c quy ®Þnh cña bé LuËt lao ®éng. Khi cã sù gi¶m lao ®éng ë trong doanh nghiÖp nhµ n­íc cÇn cã mét chÝnh s¸ch ®µo t¹o, bæ tóc nghÒ nghiÖp vµ trî cÊp thÊt nghiÖp ®èi víi lao ®éng kh«ng ®¸p øng yªu cÇu ®ång thêi cÇn th­êng xuyªn khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng th­êng xuyªn tù båi d­ìng n©ng cao tay nghÒ.Víi nh÷ng ng­êi lao ®éng tham gia cæ phÇn trong doanh nghiÖp cÇn cã chÝnh s¸ch nh»m gi¶i quyÕt cæ phÇn ­u ®·i cho hä. Víi nh÷ng c¸n bé qu¶n lý cò kh«ng ®­îc bÇu vµo ban l·nh ®¹o míi cÇn cã c¬ chÕ chÝnh s¸ch phï hîp ®èi víi hä. -VÒ vÊn ®Ò ph©n biÖt ®èi xö gi÷a c¸c doanh nghiÖp: Kh«ng ph©n biÖt ®èi xö c¸c doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ kh«ng chØ lµ chñ tr­¬ng ®óng ®¾n cña §¶ng vµ Nhµ n­íc mµ cßn ®­îc thÓ chÕ ho¸ thµnh quy ®Þnh ë nhiÒu NghÞ ®Þnh, quyÕt ®Þnh, chØ thÞ cña ChÝnh phñ, c¸c Bé vµ UBND c¸c tØnh. Tuy nhiªn, trªn thùc tÕ vÉn tån t¹i t×nh tr¹ng ph©n biÖt ®èi xö nh­ ®· nªu ë phÇn thùc tr¹ng. §Ó cã thÓ thùc hiÖn nghiªm tóc c¸c quy ®Þnh trªn cÇn ph¶i xo¸ bá sù ph©n biÖt trong c¸c chÝnh s¸ch, thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch gi÷a doanh nghiÖp nhµ n­íc vµ doanh nghiÖp sau chuyÓn ®æi vÒ tÝn dông, ®Çu t­, ®Êt ®ai, xuÊt nhËp c¶nh, c¸n bé... ®­a ra mét quy chÕ quy ®Þnh râ thÈm quyÒn, thêi h¹n tèi ®a ®­îc phÐp còng nh­ tr¸ch nhiÖm gi¶i quyÕt tõng lo¹i c«ng viÖc liªn quan ®Õn ®¨ng ký, thay ®æi ho¹t ®éng kinh doanh cña doan h nghiÖp. Quy ®Þnh cô thÓ tr¸ch nhiÖm cña c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc trong viÖc tiÕp tôc cung cÊp th«ng tin, phæ biÕn chÕ ®é chÝnh s¸ch cho doanh nghiÖp sau chuyÓn ®æi. §i kÌm víi c¸c quy ®Þnh nµy cÇn cã mét sè ®Þnh chÕ nh»m x¸c ®Þnh h×nh thøc xö lý thÝch hîp trong tr­êng hîp cã vi ph¹m. Trªn ®©y lµ mét sè ph­¬ng ¸n lý thuyÕt ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån ®äng trong qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ ë n­íc ta, nh­ng thùc hiÖn nh­ thÕ nµo th× cßn lµ mét vÊn ®Ò ®ßi hái sù phèi hîp vµ chØ ®¹o cña c¸c cÊp uû §¶ng. KÕt luËn Thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ ®èi víi n­íc ta hiÖn nay lµ mét vÊn ®Ò tÊt yÕu vµ cã tÇm quan träng chiÕn l­îc trong tiÕn tr×nh héi nhËp kinh tÕ còng nh­ ®i lªn chñ nghÜa x· héi cña ta. Cïng víi viÖc cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc, §¶ng vµ nhµ n­íc ta còng chñ tr­¬ng khuyÕn khÝch viÖc thµnh lËp míi c¸c c«ng ty cæ phÇn vµ cæ phÇn ho¸ trong c¸c doanh nghiÖp cã ®Çu t­ n­íc ngoµi, tiÕn tíi më réng cæ phÇn ho¸ ë c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, t¹o lËp mét thÞ tr­êng chøng kho¸n ph¸t triÓn toµn diÖn vµ ®ång bé, hoµ nhËp víi xu thÕ chung cña toµn cÇu. Tuy nhiªn, do nhiÒu nh©n tè mµ qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ cña chóng ta cßn nhiÒu bÊt cËp t¸c ®éng lµm chËm tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸. Nh­ng tin r»ng víi sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña §¶ng, víi sù gióp ®ì cña c¸c n­íc anh em, cïng víi sù ph¸t triÓn ngµy cµng cao cña khoa häc, c«ng nghÖ, tri thøc... nh÷ng vÊn ®Ò trªn sÏ nhanh chãng ®­îc gi¶i quyÕt, bªn c¹nh sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc më ra cho chóng ta con ®­êng ®i lªn chñ nghÜa x· héi. Môc lôc