Tiểu luận Cho 1 ví dụ về vi phạm pháp luật và phân tích cấu thành của vi phạm pháp luật đó

I.ĐẶT VẤN ĐỀ: Thời gian vừa qua, vụ án “xác chết không đầu” đã khiến dư luận hoang mang. Đó là một hành vi vi phạm pháp luật pháp luật nghiêm trọng, là một hiện tượng nguy hiểm tác động tiêu cực đến xã hội. Vụ án đã khép lại với cái án tử hình cho phạm nhân, nhưng ta lật lại vụ án và xét cấu thành của vi phạm pháp luật để hiểu rõ hơn vì sao cơ quan chức năng lại kết tội phạm nhân như vậy. Bởi chính cấu thành của vi phạm pháp luật là căn cứ để quy định trách nhiệm pháp lí cho phạm nhân. II.GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ: Tóm tắt vụ án: Nguyễn Đức Nghĩa (sn 1984, ở Kiến An, Hải Phòng) và nạn nhân Ngô Phương Linh (sn 1984, Hai Bà Trưng, Hà Nội) đều là sinh viên trường đại học Ngoại Thương và yêu nhau từ năm 2005, đến cuối năm 2006 thì chia tay. Sau đó Nghĩa có người yêu mới là Hoàng Thị Yến. Nhân dịp nghỉ lễ 30/4/2010, Yến gửi nhà nhờ Nghĩa trông hộ để cô về quê. Ngày 3/5 Nghĩa điện thoại cho Linh đến nhà Yến để “tâm sự”, ngay tiếp ngày hôm sau,tức là ngày 4/5 Linh cũng đến chỗ Nghĩa, tại đây hắn ra tay sát hại nạn nhân, sau đó dùng dao cắt bỏ đầu và 10 đầu ngón tay cho vào túi nilon vứt tại 1 khúc sông Cấm ở Quảng Ninh, phần thân còn lại được Nghĩa mang lên tầng thượng giấu vào phòng xử lí rác của khu chung cư. 1. Mặt khách quan của vi phạm pháp luật: 1.1. Hành vi trái pháp luật: Trong quá trình giết người Nguyễn Đức Nghĩa đã trực tiếp thực hiện hành vi trái pháp luật. Ngày 4/5, Linh đến căn hộ 1101 chung cư nơi Nghĩa đang sống, sau khi có quan hệ với nhau, Linh ngồi đánh điện tử, bất ngờ Nghĩa dùng dao thái dài khoảng 20cm đâm 2 nhát vào sau lưng nạn nhân, làm nạn nhân chết ngay tại chỗ. Đây là hành vi xâm hại đến tính mạng của con người, là hành vi bị pháp luật tuyệt đối ngăn cấm. Hành vi trái pháp luật này còn thể hiện ở chỗ phạm nhân đã cố tình bịt đầu mối, bằng chứng là nạn nhân đã bị chặt đầu, chặt 10 đầu ngón tay và bị phi tang tại khúc sông Cấm tại Quảng Ninh, phần thân thể còn lại của nạn nhân bọc trong một chiếc chăn và đặt ở chỗ thu gom rác của chung cư, đó là một thủ đoạn hết sức man rợ. Không những thế khi mang xe máy của nạn nhân đi cầm, Nghĩa còn bọc lại màu đen và thay biển số xe giả,tất cả các hành động này nhằm gây khó khăn cho công tác điều tra của cơ quan chức năng. Sau khi trở về căn hộ của Yến hung thủ đã dùng sơn quét lên tường để che vết máu, lau dọn nhà cửa, hắn dung mực để che giấu vết máu bắn lên ga giường. Khi biết cái xác đã bị phát hiện, không những không tự thú mà tên sát nhân còn bỏ trốn lên Thái Nguyên, ở nhờ nhà anh họ. Không thể không kể đến một tình tiết của vụ án đó là sau khi giết nạn nhân, Nghĩa đã mang toàn bộ tài sản của cô tới hiệu cầm đồ trên đường Láng. Đây có thể coi là hành vi chiếm đoạt tài sản của người khác, 2 quyền cơ bản nhất trong những quyền cơ bản của con người là được pháp luật bảo vệ về tính mạng và tài sản, thì Nghĩa đã vi phạm cả hai. Có thể thấy rằng, phạm nhân cùng một lúc đã phạm nhiều tội, vừa giết người, vừa cướp của, lại không tự giác khai báo những hành vi của mình. Hành vi của Nghĩa là trái với laị với luân thường đạo lí, đặc biệt đó là hành vi trái pháp luật nghiêm trọng, đây là hành vi bị pháp luật cấm. 1.2. Hậu quả của vi phạm pháp luật: Hành động giết người của Nghĩa trực tiếp gây nên cái chết thương tâm cho Linh.Cướp đi sinh mạng của một cô gái trẻ cùng một tương lai tươi sáng ở phía trước và gây một nỗi đau lớn cho gia đình. Không chỉ gia đình nạn nhân mà còn gia đình của thủ phạm nữa, nay mai những con người với trình độ học vấn như vậy sẽ là những trụ cột trong gia đình, thế nhưng Nghĩa đã đang tâm, phá hoại 2 tương lai, 2 hi vọng. Bi kịch của gia đình Nghĩa chính là cái giá mà chủ nhân của hành động băng hoại nhân cách phải gánh chịu. Vụ án “cái xác không đầu” đã và đang gây hoang mang cho toàn xã hội, một đất nước có truyền thống nhân đạo sâu sắc, ngày nay đang bị đe dọa bởi những con người vô lương tâm, những sát nhân máu lạnh…Nỗi đau lớn của toàn xã hội không thể cân đo đong đếm bằng vật chất, nó lớn hơn nhiều so với vật chất đã mất, đó là mất lòng tin giữa người với người, giữa những con người cùng chung cội nguồn. Những thiệt hại cho xã hội là cơ sở quan trọng cho việc đánh giá mức độ nguy hiểm cho xã hội của vi phạm pháp luật. 1.3. Mối quan hệ nhân quả giữa hành vi trái pháp luật và hậu quả: Giữa hành vi trái pháp luật và sự thiệt hại mà nó gây ra có mối quan hệ nhân quả với nhau. Điều này thể hiện ở chỗ, sau khi Nghĩa giết nạn nhân, nạn nhân mới tử vong có nghĩa là hành vi trái pháp luật xảy ra trước sự thiệt hại. Hành động dùng dao đâm người luôn chứa đựng khả năng làm mất sinh mạng của người bị đâm. Hơn thế nữa, cái chết của Linh là kết quả tất yếu mà hành động của Nghĩa mang lại. Nói một cách khái quát nhất, nguyên nhân dẫn đến cái chết của Linh chính là hành động giết người của Nghĩa. 1.4. Thời gian, địa điểm, công cụ, phương tiện vi phạm: Thời gian, địa điểm, công cụ, phương tiện vi phạm cũng là một căn cứ để xác định kết luận trách nhiệm pháp lí cho phạm nhân. Thời gian phạm nhân thực hiện hành vi của mình là khoảng 20h30, đấy là khoảng thời gian “rất không an toàn” cho kẻ sát nhân, vì lúc đó còn rất nhiều người thức, chưa kể địa điểm xảy ra vụ việc là một chung cư đông dân ngay ở thành phố sầm uất bậc nhất cả nước. Công cụ giết người là một con dao thái sắc nhọn, vì vậy mà nguy cơ xảy ra cái chết của nạn nhân là rất lớn. Trong vụ án này, có rất nhiều chi tiết khiến không những người bình thường khiếp sợ mà ngay cả những cảnh sát hình sự dày dạn nhất cũng phải rùng mình, đó là việc cái túi đựng đầu nạn nhân luôn được hung thủ mang theo bên người sau khi đã phi tang phần thân thể đó. Tất cả các yếu tố này cho ta thấy rõ hơn bộ mặt của kẻ sát nhân, không hề tỏ ra lúng túng trước hành động của bản thân, không hề sợ hãi sự nghiêm minh của pháp luật, vì thế đó cũng chính là điều buộc tội Nghĩa. =>Từ những phân tích trên ta nhận thức rõ hơn được mặt khách quan của vi phạm pháp luật, đó là những biểu hiện ra bên ngoài thế giới khách quan bao gồm hành vi trái pháp luật, là hậu quả của hành vi đó, là mối quan hệ nhân quả giữa hành vi và hậu quả, là thời gian, địa điểm, công cụ, phương tiện vi phạm. Tất cả đều là cơ sở trực tiếp để truy cứu trách nhiệm pháp lí của phạm nhân, nhưng quan trọng hơn cả là hành vi trái pháp luật, có những hành vi trái pháp luật mà pháp luật không cần quan tâm đến hậu quả của nó, bởi vì tính chất của hành vi trái pháp luật là đặc biệt nghiêm trọng rồi. Trong khi xét đến hậu quả của vi phạm, ta cần đặt chúng trong mối quan hệ nhân quả, tuyệt đối không được áp đặt, có cái nhìn phiếm diện, hoặc suy diễn không thực tế hậu quả đó. Bên cạnh đó, mức độ nguy hiểm của vi phạm còn được đánh giá qua công cụ, phương tiện thực hiện án, thời gian, địa điểm xảy nữa. 2. Mặt chủ quan của vi phạm pháp luật: 2.1. Lỗi của chủ thể gây vi phạm pháp luật: Lỗi của chủ thể thể hiện thái độ tiêu cực của chủ thể đối với xã hội trong hành vi trái pháp luật của mình và hậu quả của hành vi đó. Trong vụ án này, Nguyễn Đức Nghĩa có lỗi cố ý, có nghĩa là thủ phạm hoàn toàn nhận thức được hành vi của mình sẽ khiến nạn nhân tử vong mà vẫn thực hiện đến cùng. Đặc biệt hành vi của Nghĩa chứa lỗi cố ý trực tiếp, hắn nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm đến tính mạng của nạn nhân nhưng vẫn làm và mong muốn nạn nhân sẽ chết. Thực tế trong khi giết nạn nhân, Nghĩa đã sử dụng 2 nhát dao, nhát thứ hai xuyên qua tim làm nạn nhân chết ngay, không có hi vọng sống sót, điều này chứng tỏ rằng trong khi thực hiện, thủ phạm đã dùng phương án hành vi “tối ưu” nhất, như vậy trong suy nghĩ của Nghĩa, hậu quả là rất rõ ràng, bằng cách này hay cách khác, điều đó cũng phải xảy ra. 2.2. Động cơ vi phạm: Trong lời khai với cơ cảnh sát điều tra, Nghĩa đã biện minh cho hành động của mình là do ghen tức mà không kìm nổi hành động nông nổi của mình. Hắn nói: “Thưa bác, trong lúc ở với cháu, thấy Linh cứ gọi điện thoại thân mật với thằng nào, cháu điên lên vì ghen. Thế là cháu lén lấy con dao đâm Linh từ phía sau”. Nhưng sau quá trình điều tra, cơ quan công an cho biết em trai của Linh đã xác nhận trước khi đi gặp Nghĩa, Linh có nghe điện thoại và Nghĩa yêu cầu “muốn chơi điện tử thì mang theo máy tính”, chính vì thế động cơ giết người của Nghĩa không đơn thuần chỉ là vì “ghen”. Được biết, trước đây Nghĩa đã từng trải qua nhiều cuộc tình chớp nhoáng với nhiều cô gái và đó cũng chính là những chủ nhân của những món đồ mà Nghĩa mang đi cầm cố, trong đó có cả Linh và Yến. Thêm nữa vì chưa tốt nghiệp đại học do nợ nhiều môn nên Nghĩa chưa có việc làm, hắn không có thu nhập chính thức, hơn nữa Nghĩa nghiện game và đã sa vào con đường cá độ, lô đề…chính vì thế, Nghĩa hoàn toàn không có điều kiện kinh tế tốt. Sau khi giết nạn nhân và phi tang, Nghĩa mang toàn bộ tài sản của nạn nhân (bao gồm xe Honda SCR, máy tính, điện thoại) đến hiệu cầm - những hiệu cầm đồ đã quen mặt hắn - để cầm lấy tiền hòng chuộc xe cho Yến và tiêu xài. Từ những bằng chứng trên, có thể kết luận rằng động cơ vi phạm của Nghĩa là muốn kiếm đựơc một số tiền lớn (tầm 20triệu VND) trong khoảng thời gian ngắn nhất để chuộc xe lại cho người yêu mới trước khi bị người đó phát hiện. Đây chính là động lực bên trong thúc đẩy thủ phạm thực hiện hành vi tàn ác của mình. 2.3. Mục đích của vi phạm: Như phân tích ở trên ta có thể thấy rằng, hành động giết người của Nghĩa là hoàn toàn có mục đích và đã có sự chuẩn bị từ trước. Mục đích là kết quả trong suy nghĩ trong ý thức mà chủ thể vi phạm pháp luật đặt ra và mong muốn đạt được khi thực hiện hành vi trái pháp luật, mục đích của Nghĩa khi giết Linh là muốn chiếm đoạt tài sản của cô. Mục đích cuối cùng của hành vi giết người là chiếm đoạt tài sản của nạn nhân. Trong trường hợp này, mục đích của chủ thể đã được thực hiện, hoàn toàn trùng lặp với kết quả. =>Mặt chủ quan của vi phạm pháp luật là những biểu hiện tâm lí bên trong của chủ thể vi phạm pháp luật, bao gồm lỗi, động cơ, mục đích vi phạm. Trong đó, quan trọng nhất là lỗi của chủ thể vi phạm pháp luật. Nếu như mặt khách quan thể hiện ngay ra bên ngoài và mang tính chất thu gom chứng cứ thì mặt chủ quan lại chỉ nhận biết đươc thông qua việc tìm hiểu và phân tích các yếu tố khánh quan. Hoạt động tìm hiểu mặt chủ quan của vi phạm là hoạt động khó khăn nhất của cơ quan điều tra, trong quá trình điều tra ấy, nếu có bất kì một sai sót nhỏ nào cũng có thể gây ra sai lệch trong việc truy cứu trách nhiệm pháp lí của chủ thể, ảnh hưởng đến không chỉ số phận mà còn có thể ảnh hưởng trực tiếp tới tính mạng của chủ thể vi phạm. 3. Chủ thể của vi phạm pháp luật: Khi xảy ra vụ việc Nguyễn Đức Nghĩa được 26 tuổi, là sinh viên trường đại học Ngoại Thương, trường đại học danh giá của cả nước, có thể nói, trình độ nhận thức khá cao, nếu không muốn nói là quá “hiểu đời”, chính vì thế, hành động giết người và phi tang chứng cứ của hắn cũng khá khôn ngoan (tuy nhiên sai lầm nghiêm trọng của Nghĩa là quá coi thường khoa học, không nhận diện mặt,không lấy được vân tay họ có thể thông qua xét nghiệm AND). Thời điểm thực hiện hành vi giết người của mình, Nghĩa là người bình thường , hoàn toàn tỉnh táo, hoàn toàn có khả năng điều khiển hành động bản thân, thêm vào đó việc giết người của Nghĩa đã có chuẩn bị sẵn, có động cơ, có mục đích, có kế hoạch, chính những hành động man rợ không chút lúng túng của kẻ sát nhân đã tố cáo hắn. Không những thế, Nghĩa còn biết đưa ra những khía cạnh khôn ngoan để bào chữa cho mình như việc hành động giết nạn nhân là do bộc phát vì cơn ghen. Hoặc nộp đơn kháng án cho rằng việc kết luận của tòa án về hành động của hắn là giết người man rợ là không đúng, chỉ là che giấu man rợ thôi?! Càng cho thấy rằng Nghĩa là một con người có trình độ, tương đối hiểu luật. Xét trên tất cả các mặt, Nguyễn Đức Nghĩa có đủ điều kiện để chịu trách nhiệm pháp lí. Chủ thể của vi phạm trong trường hợp này hoàn toàn có năng lực trách nhiệm pháp lí đã thực hiện hành vi trái pháp luật và có lỗi. 4. Khách thể của vi phạm pháp luật: Muốn biết khách thể của vụ án “cái xác không đầu” là gì, trước hết ta phải phân biệt rõ khách thể của vi phạm và đối tượng của vi phạm. Nếu như đối tượng của vi phạm là sự vật hiện tượng mà chủ thể vi phạm tác động lên nó thì khách thể của vi phạm lại chính là những quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ. Vậy trong trường hợp này, đối tượng của vi phạm là Ngô Phương Linh còn khách thể của vi phạm là tính mạng và tài sản của nạn nhân. Tính chất của khách thể là cơ sở quan trọng để đánh giá mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi vi phạm pháp luật. Tính mạng của con người là cái đáng quý nhất trong xã hội, nhất là trong xã hội chủ nghĩa như ở nước ta, pháp luật đặt nó ở vị trí đầu tiên trong những quyền cơ bản của con người, giết người, cho dù trong hoàn cảnh nào cũng luôn là một hành động không hề tốt. Hành động giết người mang lại hậu quả và mức độ nguy hiểm ghê gớm cho xã hội. Đánh giá vấn đề: Như vậy hành vi vi phạm pháp luật của Nguyễn Đức Nghĩa được cấu thành bởi nhiều yếu tố. Mặt khách quan là hành vi giết người cướp của, là hậu quả tất yếu cái chết thương tâm của cô bé Ngô Phương Linh xấu số, là những con dao ghê rợn, là căn phòng chứng kiến thủ đoạn kinh hoàng của kẻ sát nhân. Chủ thể của hành vi là một con người có đầy đủ năng lực trách nhiệm pháp lí, là kẻ ý thức rõ ràng hành động và mục đích của mình. Mặt chủ quan là lỗi cố ý trực tiếp của thủ phạm, là động cơ là muốn có một khoản tiền lớn trong một thời gian ngắn, là mục đích vụ lợi muốn chiếm đoạt tài sản thuộc về người khác của hắn. Khách thể của vi phạm chính là tính mạng và tài sản của nạn nhân. Có thể nói, đây là một vụ án lớn mà hành vi vi phạm pháp luật của phạm nhân là rất nguy hiểm, kẻ sát nhân cần loại ra khỏi cộng đồng xã hội, tử hình là hình thức xử phạt hợp lí nhất dành cho Nguyễn Đức Nghĩa. III.KẾT LUẬN: Cấu thành của vi phạm pháp luật là toàn bộ những yếu tố, những bộ phận làm thành một vi phạm pháp luật cụ thể bao gồm mặt khách quan, chủ thể, mặt chủ quan và khách thể. Thông qua vụ án “cái xác không đầu”, các yếu tố cấu thành nên vi phạm pháp luật đã được làm rõ và chứng minh tính chất đúng đắn lời tuyên án của tòa án nhân dân dành cho phạm nhân. Mặc dù vụ án đã xảy ra được gần một năm, nhưng những dư âm kinh hoàng mà nó gây ra vẫn ám ảnh trong toàn xã hội. Đây là lời cảnh tỉnh cho kẻ coi thường pháp luật và những kẻ vô lương tâm. Nó cũng gióng lên hồi chuông cảnh báo về sự suy đồi đạo đức trong một bộ phận giới trẻ hiện nay. Nhà nước và xã hội cần có những biện pháp cụ thể và khả thi hơn nữa để chấn chỉnh lại, giữ vững truyền thống của đất nước: “Thương người như thể thương thân” và sự nghiêm minh của pháp luật.