Tiểu luận Cổ phần hóa, tư nhân hóa doanh nghiệp nhà nước

MỞ ĐẦU Trong công cuộc đổi mới ngày nay, Đảng và Nhà nước ta chủ trương xây dựng nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần đa dạng hoá các hình thức sở hữu, phát huy mọi tiền lực của xã hội nhằm phát triển đất nước theo mục tiêu xã hội chủ nghĩa: Dân giàu, nước mạnh xã hội công bằng văn minh. Trong trên trình xây dựng và phát triển nền kinh tế thị trường với nhà hình thức sở hữu, Nhà nước ta đã họp thu được kinh nhiệm của nhiều nước, trong đó có cổ phần hoá các doanh nghiệp Nhà nước. Đối với nước ta trong giai đoạn hiện nay, cổ phần hoá một bộ phận trong doanh nghiệp Nhà nước nhằm làm tiền đề cho việc cổ phần hoá tràn trên doanh nghiệp. Giải pháp cổ phần hoá một bộ phận trong doanh nghiệp Nhà nước đã được đặt lên chương trình nghĩa vụ về "cải cách kinh tế quốc doanh" ở nước ta được vài năm nay. Nhưng việc thực hiện còn chậm, nguyên nhân chính do nhận thức, quan điểm lý luận và giải pháp trong quy trình xử lý các vấn đề kinh tế - Kỹ thuật - Nghiệp vụ liên quan đến tiến trình cổ phần hoá Từ thực tế trên, việc nghiên cứu cổ phần hoá một bộ phận doanh nghiệp Nhà nước nhằm đưa ra một cái nhìn khai quát về cổ phần hoá, từ việc đùi rút kinh nghiệm cổ phần hoá - Tư nhân hoá ở các nước trên thế giới đến việc phân tích thực trạng khu vực kinh tế quốc doanh cũng đánh giá quá trình thực hiện cổ phần hoá ở Việt Nam, tiếp đó nêu ra một số giải pháp và kiến nghị cơ bản để tháo gỡ những vướng mắc còn tồn tại gây chậm trễ cho tiến trình cổ phần hoá. Do còn những hạn chế về kinh nghiệm thực tiễn, về nguồn tài liệu, đề án không tránh khỏi sai sót:, rất mong được sự đóng góp ý, phề bình của thầy giáo hướng dẫn nhằm hoàn thiện hơn trong quá trình công tác.

doc23 trang | Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1693 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Tiểu luận Cổ phần hóa, tư nhân hóa doanh nghiệp nhà nước, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Më ®Çu Trong c«ng cuéc ®æi míi ngµy nay, §¶ng vµ Nhµ n­íc ta chñ tr­¬ng x©y dùng nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc së h÷u, ph¸t huy mäi tiÒn lùc cña x· héi nh»m ph¸t triÓn ®Êt n­íc theo môc tiªu x· héi chñ nghÜa: D©n giµu, n­íc m¹nh x· héi c«ng b»ng v¨n minh. Trong trªn tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng víi nhµ h×nh thøc së h÷u, Nhµ n­íc ta ®· häp thu ®­îc kinh nhiÖm cña nhiÒu n­íc, trong ®ã cã cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc. §èi víi n­íc ta trong giai ®o¹n hiÖn nay, cæ phÇn ho¸ mét bé phËn trong doanh nghiÖp Nhµ n­íc nh»m lµm tiÒn ®Ò cho viÖc cæ phÇn ho¸ trµn trªn doanh nghiÖp. Gi¶i ph¸p cæ phÇn ho¸ mét bé phËn trong doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®· ®­îc ®Æt lªn ch­¬ng tr×nh nghÜa vô vÒ "c¶i c¸ch kinh tÕ quèc doanh" ë n­íc ta ®­îc vµi n¨m nay. Nh­ng viÖc thùc hiÖn cßn chËm, nguyªn nh©n chÝnh do nhËn thøc, quan ®iÓm lý luËn vµ gi¶i ph¸p trong quy tr×nh xö lý c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ - Kü thuËt - NghiÖp vô liªn quan ®Õn tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸ Tõ thùc tÕ trªn, viÖc nghiªn cøu cæ phÇn ho¸ mét bé phËn doanh nghiÖp Nhµ n­íc nh»m ®­a ra mét c¸i nh×n khai qu¸t vÒ cæ phÇn ho¸, tõ viÖc ®ïi rót kinh nghiÖm cæ phÇn ho¸ - T­ nh©n ho¸ ë c¸c n­íc trªn thÕ giíi ®Õn viÖc ph©n tÝch thùc tr¹ng khu vùc kinh tÕ quèc doanh còng ®¸nh gi¸ qu¸ tr×nh thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ ë ViÖt Nam, tiÕp ®ã nªu ra mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ c¬ b¶n ®Ó th¸o gì nh÷ng v­íng m¾c cßn tån t¹i g©y chËm trÔ cho tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸. Do cßn nh÷ng h¹n chÕ vÒ kinh nghiÖm thùc tiÔn, vÒ nguån tµi liÖu, ®Ò ¸n kh«ng tr¸nh khái sai sãt:, rÊt mong ®­îc sù ®ãng gãp ý, phÒ b×nh cña thÇy gi¸o h­íng dÉn nh»m hoµn thiÖn h¬n trong qu¸ tr×nh c«ng t¸c. I. Thùc chÊt cæ phÇn ho¸ vµ cæ phÇn bé phËn doanh nghiÖp ViÖt Nam 1. Cæ phÇn ho¸ lµ g×? Cã rÊt nhiÒu kh¸i niÖm kh¸c nhau vÒ cæ phÇn ho¸. Trong bµi viÕt" KhÝa c¹nh kinh tÕ - ChÝnh trÞ cña vÊn ®Ò cæ phÇn ho¸" ®¨ng trªn t¹p chÝ nh÷ng vÊn ®Ò kinh tÕ thÕ giíi - sè 1 th¸ng 2/1993, ¤ng Bïi TÊt Th¾ng - ViÖn kinh tÕ häc ®· ®­a ra ®Þnh nghÜa: Cæ phÇn ho¸ lµ sù thay ®æi h×nh thøc x· héi ho¸ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt tõ d¹ng kinh tÕ Nhµ n­íc sang c«ng ty cæ phÇn. §Þnh nghÜa nµy dùa trªn quan niÖm cho r»ng kinh tÕ Nhµ n­íc lµ mét trong sè nh÷ng h×nh thøc x· héi ho¸ cña lùc l­îng s¶n xuÊt. Theo quan niÖm cña PTS kinh tÕ NguyÔn ThiÕu L¹i ®· ®­a ra ®Þnh nghÜa kh¸c vÒ cæ phÇn ho¸, theo «ng, cæ phÇn ho¸ chÝnh lµ qu¸ tr×nh chuyªn së h÷u Nhµ n­íc thµnh së h÷u t­ nh©n hoÆc së h÷u hçn hîp Nhµ n­íc ta - t­ nh©n. Theo c¸c v¨n b¶n ph¸p quy cña Nhµ n­íc ta, ®iÒu 1 th«ng t­ 50 TC/TCDN ngµy 30/8/1996 cña Bé tµi chÝnh lu«n dÉn nh÷ng vÊn ®Ò vÒ tµi chÝnh, b¸n cæ phÇn vµ ph¸t hµnh cæ phiÕu trong viÖc chuyÓn mét sè doanh nghiÖp Nhµ n­íc thµnh c«ng ty cæ phÇn (Hay cßn gäi lµ cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp Nhµ n­íc.) lµ mét biÖn ph¸p chuyÓn doanh nghiÖp tõ së h÷u Nhµ n­íc sang së h÷u nhiÒu thµnh phÇn, trong ®ã tån t¹i mäi phÇn së h÷u cña Nhµ n­íc. Tõ nh÷ng quy ®Þnh trªn ta thÊy cå phÇn ho¸ doanh nghiÖp Nhµ n­íc ë n­íc ta cã nh÷ng ®Æc ®iÓm sau: Thø nhÊt, cæ phÇn ho¸ lµ qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi h×nh thøc ho¹t ®éng tõ doanh nghiÖp Nhµ n­íc sang c«ng ty cæ phÇn, mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc sau khi hoµn tÊt quy tr×nh cå phÇn hoa sÏ kh«ng tån t¹i d­íi lo¹i h×nh doanh nghiÖp Nhµ n­íc mµ chuyÓn sang lo¹i h×nh c«ng ty cæ phÇn, chÞu sù ®iÒu chØnh cña luËt c«ng ty ®­îc Quèc héi th«ng qua ngµy 21/12/1990. Khi ®· chuyÓn ®æi h×nh thøc ho¹t ®éng sang c«ng ty cæ phÇn th× ®ÞavÞ ph¸p lýcña doanh nghiÖp ®ã hoµn toµn tu©n theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ c«ng ty cæ phÇn, cã nghÜa lµ toµn bé c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp tõ b¶n chÊt ph¸p lý, quyÒn vµ nghÜa vô c¬ chÕ qu¶n lý ®Õn quy chÕ ph¸p lý vÒ thµnh lËp, gi¶i thÓ, ph¸ s¶n ®Òu ph¶i chÞu sù ®iÒu chØnh cña luËt c«ng ty, ®Æc biÖt lµ nh÷ng quy ®Þnh vÒ c«ng ty cæ phÇn. Thø hai, cæ phÇn ho¸ lµ biÖn ph¸p chuyÓn doanh nghiÖp tõ së h÷u Nhµ n­íc sang së h÷u nhiÒu thµnh phÇn. Tr­íc khi cæ phÇn ho¸ toµn bé tµi s¶n cña doanh nghiÖp thuéc së h÷u cña nhµ n­íc, doanh nghiÖp kh«ng ph¶i lµ chñ së h÷u mµ chØ lµ ng­êi cã quyÒn qu¶n lý vµ sö dông tµi s¶n Nhµ n­íc ®· ®Çu t­ ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu kinh tÕ - x· héi do Nhµ n­íc giao. Khi cæ phÇn ho¸ sè l­îngcæ phiÕu ph¸t hµnh, Nhµ n­íc b¸n cæ phiÕu cho c¸c c¸ nh©n, tæ chøc thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ. Nh÷ng ng­êi mua cæ phiÕu trë thµnh thµnh viªn cña c«ng ty; cã quyÒn së h÷u mét phÇn tµi s¶n cña c«ng ty t­¬ng øng víi phÇn vèn gãp ®ång thêi ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm víi c¸c kho¶n nî cña c«ng ty t­¬ng øng víi phÇn vèn gãp vµo c«ng ty. Thø ba; cæ phÇn ho¸ lµ biÖn ph¸p duy tr× së h÷u Nhµ n­íc ®èi víi t­ liÖu s¶n xuÊt d­íi h×nh thøc c«ng ty cæ phÇn khi thùc hiÖn cæ phÇn ho¸, Nhµ n­íc ta kh«ng tiÕn hµnh chuyÓn tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®ang tån t¹i thµnh c«ng ty cæ phÇn thuéc së h÷u nhiÒu thµnh phÇn mµ Nhµ n­íc chØ chuyÓn mét bé phËn doanh nghiÖp Nhµ n­íc kh«ng gi÷ vÞ trÝ then chèt träng yÕu trong nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ cã kh¶ n¨ng kinh doanh cã l·i. Trong tr­êng hîp doanh nghiÖp Nhµ n­íc cæ phÇn ho¸ mµ Nhµ n­íc cã cæ phÇn chi phèi trong doanh nghiÖp (cæ phÇn cña Nhµ n­íc chiÕm trªn 50% tæng sè cæ phÇn cña doanh nghiÖp hoÆc cæ phÇn cña Nhµ n­íc Ýt nhÊt gÊp hai lÇn cæ phÇn cña cæ phÇn cña cæ ®«ng lín nhÊt kh¸c trong doanh nghiÖp) th× nh÷ng doanh nghiÖp ®ã thùc chÊt vÉn ë trong sù kiÓm so¸t cña Nhµ n­íc vµ th«ng qua c¬ chÕ bá phiÕu, Nhµ n­íc vÉn quyÕt ®Þnh kh¸ nhiÒu c«ng viÖc quan träng liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Nh­ vËy viÖc cæ phÇn ho¸ mét bé phËn DNNN t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng t¸c cæ phÇn toµn bé DNNN, ®óc rót ®­îc kinh nghiÖm vµ ph¸t triÓn trong thêi gian tíi. 2. Ph©n biÖt cæ phÇn ho¸ vµ t­ nh©n ho¸. §Ó cã thÓ ph©n biÖt cæ phÇn ho¸ vµ t­ nh©n ho¸, tr­íc hÕt chóng ta lµm râ kh¸i niÖm t­ nh©n ho¸. T­ nh©n ho¸ cã thÓ ®­îc hiÓu theo nghÜa réng vµ nghÜa hÑp, Liªn hîp quèc cã ®­a ra ®Þnh nghÜa vÒ t­ nh©n ho¸ theo phÝa réng :"T­ nh©n ho¸ lµ sù biÕn ®æi t­¬ng quan gi÷a Nhµ n­íc vµ thÞ tr­êng trong ®êi sèng kinh tÕ cña mét n­íc theo h­íng ­u tiªn trªn thÞ tr­êng" Theo c¸ch hiÓu nµy th× toµn bé nh÷ng chÝnh s¸ch luËt lÖ thÓ chÕ nh»m khuyÕn khÝch, më réng vµ ph¸t triÓn khu vùc kinh tÕ t­ nh©n hay c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh, gi¶m bít sù can thiÖp cña Nhµ n­íc vµo c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ c¬ së, dµnh cho thÞ tr­êng vai trß ®iÒu tiÕt tho¶ ®¸ng qua tù do gi¸ c¶... ®Òu cã thÓ coi lµ biÖn ph¸p t­ nh©n ho¸. T­ nh©n ho¸ theo phÝa hÑp lµ qu¸ tr×nh gi¶m bít quyÒn së h÷u Nhµ n­íc hoÆc sù kiÓm so¸t cña chÝnh phñ trong c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc. T­ nh©n ho¸ cã thÓ gåm h×nh thøc t­ nh©n ho¸ mét phÇn hoÆc t­ nh©n ho¸ toµn bé. §Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh t­ nh©n ho¸ cã thÓ sö dông rÊt nhiÒu ph­¬ng ph¸p: - B¸n cho t­ nh©n, cho kh«ng c«ng nh©n viªn chøc hoÆc toµn d©n, hai ph­¬ng ph¸p nµy th­êng ®­îc ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp cã quy m« nhá, c¸c doanh nghiÖp cã thÓ ®ang lµm ¨n thua lç hoÆc gÆp khã kh¨n. - B¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n, b¸n mét phÇn tµi s¶n thuéc së h÷u Nhµ n­íc cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, th­êng ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ lín cã thÓ ®ang kinh doanh cã l·i hoÆc ®ang gÆp khã kh¨n. - Cæ phÇn ho¸ th­êng ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp quy m« võa vµ lín ®ang kinh doanh cã l·i. - Cho thuª, hîp ®ång kÕ ho¹ch, thÇu kho¸n, ph­¬ng thøc BOT, th­êng ®­îc ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp mµ Nhµ n­íc ch­a muèn chuyÓn ®æi së h÷u. Nh­ vËy kh¸i niÖm cæ phÇn ho¸ hÑp h¬n t­ nh©n ho¸ vµ cæ phÇn ho¸ chØ lµ mét trong nhiÒu biÖn ph¸p cña t­ nh©n ho¸. II. Sù cÇn thiÕt cña cæ phÇn ho¸ 1. Vai trß vµ thùc tr¹ng cña khu vùc doanh nghiÖp Nhµ n­íc. Doanh nghiÖp Nhµ n­íc lµ nh÷ng c¬ së kinh doanh do Nhµ n­íc së h÷u hoµn toµn hay mét phÇn. Doanh nghiÖp nhµ n­íc ph©n biÖt víi doanh nghiÖp t­ nh©n ë quyÒn së h÷u cña ChÝnh phñ vµ ph©n biÖt víi c¸c c¬ quan kh¸c cña chÝnh phñ ë tÝnh chÊt kinh doanh th­¬ng m¹i, t¹o ra thu nhËp qua cung cÊp hµng ho¸ vµ dÞch vô cña chóng. §Æc ®iÓm së h÷u cña ChÝnh phñ hÇu nh­ bao gåm còng bao gåm c¶ quyÒn kiÓm so¸t, chØ ®¹o can thiÖp ë mét møc ®é nµo ®ã vµ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Nguån vèn cña c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc lµ nh÷ng chuyÓn kho¶n tõ chÝnh phñ vµ tiÒn vay. Trªn thÕ giíi, kh«ng cã n­íc nµo triÖt ®Ó hoµn toµn c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc vµ vai trß cña khu vùc nµy ®­îc x¸c ®Þnh vµ thay ®æi tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm chÕ ®é chÝnh trÞ - x· héi còng nh­ tr×nh ®é vµ môc tiªu nÒn kinh tÕ qua mçi thêi kú ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc. Tr­íc ®©y chóng ta ®· cã quan ®iÓm ®ång nhÊt vai trß chñ ®¹o víi vai trß thèng trÞ cña kinh tÕ quèc doanh nªn ®· t¹o ra cho nÒn kinh tÕ quèc d©n mét khu vùc quèc doanh ®å sé vµ thiÕt lËp mét c¬ chÕ nh»m triÖt tiªu c¸c thµnh phÇn kinh tÕ phi XHCN. C¬ cÊu kinh tÕ thuÇn nhÊt víi hai thµnh phÇn kinh tÕ: Kinh tÕ quèc doanh vµ kinh tÕ tËp thÓ ®· kh«ng khuyÕn khÝch viÖc thõa kÕ nh÷ng lùc l­îng kinh tÕ do lÞch sö ®Ó l¹i. Do ®ã ®· t¹o ra mét khu vùc kinh tÕ quèc doanh kh«ng n¨ng ®éng, kh«ng cÇn c¹nh tranh vµ ho¹t ®éng kÐm hiÖu qu¶, trong khi ®ã khu vùc kinh tÕ cã søc ph¸t triÓn (kinh tÕ tù nhiªn) th× bÞ chÌn Ðp. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng víi sù tån t¹i nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ, kinh tÕ quèc doanh ®­îc x¸c ®Þnh cÇn ph¶i cñng cè vµ ph¸t triÓn nhÊt lµ trong nh÷ng ngµnh vµ lÜnh vùc then chèt, quan träng cã t¸c dông më ®­êng vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c ph¸t triÓn. Doanh nghiÖp Nhµ n­íc, mét bé phËn quan träng cña kinh tÕ nhµ n­íc trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng vÉn gi÷ vai trß hÕt søc quan träng. Tr­íc yªu cÇu gi¶i phãng mäi n¨ng lùc s¶n xuÊt, ph¸t huy mäi tiÒm n¨ng cña thµnh phÇn kinh tÕ, doanh nghiÖp nhµ n­íc ph¶i ®­îc cñng cè, ®æi míi vµ ph¸t triÓn n©ng cao hiÖu qu¶ ®Ó ph¸t huy vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ quèc d©n . Doanh nghiÖp nhµ n­íc cã vai trß chñ ®¹o theo nghÜa lµ c«ng cô ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn kinh tÕ. Vai trß chñ ®¹o cña nã g¾n liÒn víi vai trß qu¶n lý cña Nhµ n­íc ®èi víi nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. §©y lµ yªu cÇu cã tÝnh quy luËt chung cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, v× b¶n th©n nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng chøa ®ùng nh÷ng khuyÕt tËt mµ muèn kh¾c phôc cÇn thiÕt ph¶i cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc. Nh×n chung sù cÇn thiÕt cña khu vùc doanh nghiÖp Nhµ n­íc trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®­îc biÖn minh bëi nh÷ng lý do: Thø nhÊt, doanh nghiÖp nhµ n­íc cung cÊp nh÷ng hµng ho¸ vµ dÞch vô c«ng céng mµ quyÒn së h÷u kh«ng thÓ x¸c ®Þnh (giao th«ng ®­êng thuû, c«ng tr×nh kiÕn tróc lÞch sö, phong c¶nh thiªn nhiªn) hoÆc nh÷ng hµng ho¸, dÞch vô mµ t­ nh©n kh«ng thÓ vµ kh«ng muèn lµm (®iÖn, n­íc...) Thø hai, doanh nghiÖp nhµ n­íc thóc ®Èy sù ph¸t triÓn c©n ®èi vµ gi¶i quyÕt viÖc lµm ë c¸c ngµnh, lÜnh vùc, khu vùc kinh tÕ ®ßi hái ®Çu t­ lín vµ ®é m¹o hiÓm cao mµ t­ nh©n kh«ng ®ñ søc vµ kh«ng muèn ®Çu t­. Thø ba, doanh nghiÖp Nhµ n­íc kiÓm so¸t nh÷ng khu vùc cã tÇm quan träng chiÕn l­îc ®èi víi an ninh quèc gia nh­ c«ng nghiÖp quèc phßng, khai th¸c má nguyªn liÖu phãng x¹. Thø t­, doanh nghiÖp Nhµ n­íc thùc hiÖn sù ph©n phèi l¹i thu nhËp, chèng khuynh h­íng dÉn tíi ®éc quyÒn tù nhiªn l¹i khu vùc t­ nh©n. Thø n¨m, doanh nghiÖp Nhµ n­íc lµ mét kªnh t¹o thu nhËp quan träng cho ng©n s¸ch nhµ n­íc, lµ kªnh thu hót viÖn trî vµ vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi cho ph¸t triÓn kinh tÕ còng nh­ lµ biÓu hiÖn vµ ph­¬ng diÖn ®Ò cao tinh thÇn ®éc lËp tù chñ quèc gia vµ kinh tÕ lµ biÓu hiÖn cña sù c«ng b»ng x· héi. 2. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp Nhµ n­íc ta hiÖn nay. Trong c¬ chÕ cò, ë n­íc ta doanh nghiÖp nhµ n­íc tån t¹i víi mét sè l­îng khæng lå. Theo sè liÖu cña Tæng côc thèng kª, tÝnh ®Õn ngµy 1/9/1990 c¶ n­íc cã 12.084doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong tÊt c¶ c¸c ngµnh, c¸c lÜnh vùc cña nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ do nhiÒu cÊp qu¶n lý. Sau khi thùc hiÖn viÖc tæ chøc s¾p xÕp l¹i theo quyÕt ®Þnh 315/H§BT ngµy 1/9/1990 vµ thµnh lËp l¹i c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc theo nghÞ ®Þnh 388/H§BT ngµy 20/11/1991 ®Õn nay doanh nghiÖp nhµ n­íc vÉn cßn 6500 doanh nghiÖp. Trong ®ã 1971 doanh nghiÖp (chiÕm 30,3%) do c¸c bé, ngµnh Trung ­¬ng qu¶n lý vµ 4529 doanh nghiÖp (chiÕm 69,7%) do uû ban nh©n d©n tØnh, thµnh phè trùc thuéc Trung ­¬ng qu¶n lý. §Õn n¨m 1995, sè l­îng c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc vÉn chiÕm tû träng lín so víi c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh: trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp lµ 78,8%; x©y dùng c¬ b¶n: 49%; tµi chÝnh, ng©n hµng, b¶o hiÓm: 99,6%; giao th«ng vËn t¶i b­u ®iÖn: 54%; th­¬ng nghiÖp, vËt t­: 46,5% (theo b¸o c¸o vÒ t×nh h×nh ®æi míi doanh nghiÖp Nhµ n­íc cña Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ ngµy 14/3/1995). Sau nh÷ng n¨m ®æi míi vµ ®iÒu chØnh, sè l­îng c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc ë n­íc ta ®· gi¶m gÇn mét nöa song vÉn cßn qu¸ nhiÒu. C¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc hiÖn nay vÉn tån t¹i ë hÇu hÕt c¸c ngµnh, c¸c lÜnh vùc, ®iÒu ®ã lµ kh«ng cÇn thiÕt. H¬n n÷a víi sè l­îng doanh nghiÖp Nhµ n­íc nhiÒu nh­ vËy lµm v­ît qua kh¶ n¨ng nguån lùc vÒ vèn vµ c¸c bé qu¶n lý cña n­íc ta hiÖn cã. HÖ thèng c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc, cßn ph©n bè rÊt hîp lý. C¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc chñ yÕu tËp trung ë c¸c thµnh phè lín nh­ Hµ Néi, H¶i Phßng, Qu¶ng Ninh, Hå ChÝ Minh. NhiÒu vïng cña ®Êt n­íc cã nguån tµi nguyªn phong phó, lao ®éng dåi dµo nh­ miÒn nói phÝa B¾c hÇu nh­ kh«ng cã doanh nghiÖp Nhµ n­íc nµo. Sù ph©n t¸n c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc ë c¸c ngµnh, lÜnh vùc dÉn ®Õn t×nh tr¹ng trªn cïng mét ®Þa bµn l·nh thæ c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc cña Trung ­¬ng, ®Þa ph­¬ng ho¹t ®éng chång chÐo, c¹nh tranh lÉn nhau mét c¸chv« tæ chøc, g©y khã kh¨n cho nhau trong viÖc s¶n xuÊt kinh doanh. HiÖn nay, phÇn lín c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc ë n­íc ta cã qui m« nhá vµ ho¹t ®éng kÐm hiÖu qu¶. Theo sè l­îng thèng kª cña Bé Tµi chÝnh, tæng sè vèn Nhµ n­íc t¹i c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc lµ 70.184 tû ®ång, b×nh qu©n mét doanh nghiÖp lµ 11,6 tû ®ång t­¬ng ®­¬ng víi vèn mét doanh nghiÖp lo¹i nhá ë c¸c n­íc nh­ Th¸i Lan, In®onesia, Malayxia. §Õn nay vÉn cßn 46,1%doanh nghiÖp Nhµ n­íc cã sè lao ®éng d­íi 100 ngµn vµ gÇn 50% doanh nghiÖp Nhµ n­íc cã møc vèn d­íi 1 tû ®ång, trong ®ã gÇn mét nöa cã vèn d­íi 500 triÖu ®ång. C¸c doanh nghiÖp cã vèn lín tõ 100 tû ®ång trë lªn chØ chiÕm 1,% tæng sè doanh nghiÖp. Sè doanh nghiÖp cã tõ 1000 lao ®éng trë lªn chØ chiÕm 4% trong tæng sè doanh nghiÖp. Vèn thùc tÕ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp Nhµ n­íc chØ b»ng 80 vèn hiÖn cã do kinh doanh thua lç, c«ng nî khã ®ßi, tµi s¶n mÊt m¸t, kem phÈm chÊt ch­a ®­îc xö lý. Riªng vèn l­u ®éng cã 14239 tû ®ång vµ chØ cã 50% ®­îc huy ®éng vµo kinh doanh, 50% cßn l¹i n»m ë lç, c«ng nî khã ®ßi. C¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc do qui m« nhá, vèn Ýt kh«ng cã kh¶ n¨ng ®Çu t­ thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, më réng s¶n xuÊt kinh doanh nªn yÕu søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng. Tr×nh ®é kü thuËt, c«ng nghÖ ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña hÖ thèng doanh nghiÖp Nhµ n­íc. Trõ mét sè Ýt (18%) doanh nghiÖp nhµ n­íc míi ®­îc ®Çu t­ cßn chñ yÕu cã tr×nh ®é kü thuËt thÊp, c«ng nghÖ l¹c hËu. Gi¸ trÞ cßn l¹i cña tµi s¶n cè ®Þnh trong doanh nghiÖp Nhµ n­íc lµ 61,4% so víi nguyªn gi¸. Theo ®¸nh gi¸ cña Bé khoa häc c«ng nghÖ vµ m«i tr­êng, m¸y mãc thiÕt bÞ cña doanh nghiÖp nhµ n­íc l¹c hËu so víi thÕ giíi tõ 10 - 20 n¨m. Theo ®iÒu tra cña Tæng côc thèng kª: thiÕt bÞ cña doanh nghiÖp Nhµ n­íc l¹c hËu tõ 2 - 3 thÕ hÖ. C¸c doanh nghiÖp Trung ­¬ng cã tíi 54,3 % tr×nh ®é thñ c«ng, 41% tr×nh ®é c¬ khÝ vµ 3,7% tr×nh ®é tù ®éng. Doanh nghiÖp ®Þa ph­¬ng cßn l¹c hËu h¬n. ChØ cã 2% tr×nh ®é tù ®éng, 24% tr×nh ®é c¬ khÝ vµ 74% tr×nh ®é thñ c«ng. NhiÒu thiÕt bÞ trong c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc sau 14 - 15 n¨m míi ®­îc thay ®æi, thËm chÝ trong mét sè ngµnh vÉn sö dông thiÕt bÞ tõ n¨m 1938 - 1940 trong khi thêi gian ®æi míi thiÕt bÞ ë c¸c n­íc kh¸c trung b×nh lµ 5 n¨m. C¸c b¸o c¸o vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp Nhµ n­íc cho thÊy chØ cã kho¶ng 15% s¶n phÈm c«ng nghiÖp cña n­íc ta ®¹t tiªu chuÈn xuÊt khÈu; 65% sè s¶n phÈm ®¹t møc d­íi trung b×nh ®Ó tiªu dïng néi ®Þa; 20% sè s¶n phÈm kÐm chÊt l­îng, hµng ho¸ ø ®äng víi khèi l­îng lín h¬n 10% sè vèn l­u ®éng cña toµn x· héi. C«ng nghÖ l¹c hËu dÉn ®Õn n¨ng suÊt chÊt l­îng s¶n phÈm cña doanh nghiÖp nhµ n­íc kÐm, xÐt vÒ mÆt hiÖn vËt, n¨ng suÊt lao ®éng cña ta vÒ chÕ biÕn dÇu thùc vËt chØ b»ng 10% møc cña thÕ giíi, vÒ s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm dÖt, giÊy may chØ b»ng 30% - 40% møc cña thÕ giíi, vÒ thi c«ng cÇu ®­êng chØ b»ng 1/20 møc cña Ph¸p. HiÖn nay møc qu¶n lý cña Nhµ n­íc víi doanh nghiÖp Nhµ n­íc ch­a hîp lý. Mét mÆt c¸c c¬ quan chñ qu¶n vÉn can thiÖp kh¸ s©u vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp; mÆt kh¸c trong nhiÒu lÜnh vùc ho¹t ®éng, ®Æc biÖt lµ qu¶n lý nhµ n­íc l¹i bÞ bu«ng láng. §iÒu nµy h¹n chÕ quyÒn tù chñ trong s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®ång thêi lµm cho Nhµ n­íc mÊt vai trß thùc sù lµ ng­êi chñ së h÷u vµ t¹o c¬ héi cho nhiÒu c¸ nh©n l¹m dông chiÕm ®o¹t tµi s¶n c«ng lµm giµu cho m×nh, hoÆc lµm ¨n phi ph¸p. Trong mét sè doanh nghiÖp Nhµ n­íc, ®éi ngò c¸n bé chñ chèt cã tr×nh ®é chuyªn m«n tæ chøc qu¶n lý, ch­a ®ñ tiªu chuÈn v× vËy kh«ng ®ñ søc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò ph¸t sinh trong s¶n xuÊt kinh doanh. HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp Nhµ n­íc cßn thÊp. Tû suÊt lîi nhuËn b×nh qu©n so víi doanh thu n¨m 1995 lµ 5% thÊp nhÊt lµ ë c¸c ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt. Trong c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®ang ho¹t ®éng chØ cã 12,8% doanh nghiÖp cã tû suÊt lîi nhuËn tõ 15% n¨m trë lªn trong ngµnh s¶n xu©t vËt chÊt vµ 4,3% doanh nghiÖp Nhµ n­íc cã tû suÊt lîi nhuËn tõ 20% n¨m trong c¸c ngµnh dÞch vô. Tû träng tiªu hao vËt chÊt trong tæng s¶n phÈm x· héi cña khu vùc kinh tÕ Nhµ n­íc cao gÊp 1,5 lÇn so víi vµ chi phÝ ®Ó t¹o ra mét ®ång thu nhËp quèc d©n cao gÊp hai lÇn so víi kinh tÕ t­ nh©n. HÖ sè sinh lêi cña vèn l­u ®éng tÝnh chung chØ ®¹t 7% n¨m trong ®ã ngµnh giao th«ng vËn t¶i 2% n¨m, ngµnh c«ng nghiÖp kho¶ng 3% n¨m, ngµnh th­¬ng nghiÖp ®¹t 22% n¨m. C¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc ho¹t ®éng thua lç chiÕm tû träng lín. Cô thÓ ë thêi ®iÓm 1/6/1995 chØ cã 47,6% ho¹t ®éng cã l·i ë møc thÊp d­íi 8%, kho¶ng 30% doanh nghiÖp l·i trªn 8%, 11% doanh nghiÖp bÞ thua lç, b×nh qu©n mçi doanh nghiÖp lç 0,6 tû mçi n¨m, 12% doanh nghiÖp ho¹t ®éng kh«ng lç nh­ng còng kh«ng l·i. C¸c sè liÖu ®ã cho thÊy viÖc lµm ¨n thua lç cña c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®· g©y ra tæn thÊt lín cho ng©n s¸ch nhµ n­íc vµ lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n ®­a ®Õn viÖc béi chi ng©n s¸ch. Hµng n¨m 85% vèn tÝn dông víi l·i suÊt ­u ®·i ®­îc giµnh cho c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc kh«ng b¶o toµn ®­îc nguån vèn nhµ n­íc ®Çu t­ mµ chØ b¶o toµn ®­îc vèn l­u ®éng, cßn vèn cè ®Þnh míi chØ b¶o toµn ë møc 50% so víi chØ sè l¹m ph¸t. Hai ngµnh chiÕm gi÷ vèn lín nhÊt lµ c«ng nghiÖp vµ th­¬ng nghiÖp (72,52%) l¹i lµ ngµnh cã tû lÖ thÊt tho¸t vèn lín nhÊt (16,41% vµ 14,95%). VÊn ®Ò nî nÇn vßng vo mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n cßn diÔn ra kh¸ trÇm träng do t×nh tr¹ng qu¶n lý cña Nhµ n­íc vÒ ngµnh dÞch vô. Tû träng tiªu hao vËt chÊt trong tæng s¶n phÈm x· héi cña khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc cao gÊp 1,5 lÇn so víi chi phÝ ®Ó t¹o ra mét ®ång thu nhËp quèc d©n cao gÊp 2 lÇn so víi kinh tÕ t­ nh©n. HÖ sè sinh lêi cña vèn l­u ®éng tÝnh chung chØ ®¹t 7% n¨m trong ®ã ngµnh giao th«ng vËn t¶i 2% n¨m, ngµnh c«ng nghiÖp kho¶ng 3% n¨m, ngµnh th­¬ng nghiÖp ®¹t 22% n¨m. C¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc ho¹t ®éng thua lç chiÕm tû träng lín. Cô thÓ ë thêi ®iÓm 1/6/1995 chØ cã 47,6% ho¹t ®éng cã l·i ë møc thÊp d­íi 8%, kho¶ng 30% doanh nghiÖp l·i trªn 8%, 11% doanh nghiÖp bÞ thua lç, b×nh qu©n mçi doanh nghiÖp lç 0,6 tû mçi n¨m, 12% doanh nghiÖp ho¹t ®éng kh«ng lç nh­ng còng kh«ng l·i. C¸c sè liÖu ®ã cho thÊy viÖc lµm ¨n thua lç cña c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®· g©y ra tæn thÊt lín cho ng©n s¸ch Nhµ n­íc vµ lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n ®­a ®Õn viÖc béi chi ng©n s¸ch. Hµng n¨m 85% vèn tÝn dông víi l·i xuÊt ­u ®·i ®­îc giµnh cho c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc kh«ng b¶o toµn ®­îc vèn l­u ®éng, cßn vèn cè ®Þnh mét chØ b¶o toµn ë møc, 50% so víi chØ sè l¹m ph¸t. Hai ngµnh chiÕm gi÷ vèn lªn nhÊt lµ c«ng nghiÖp vµ th­¬ng nghiÖp, (72,52%) l¹i lµ ngµnh cã tû lÖ thÊt tho¸t vèn lín nhÊt (16,41% vµ 14,95%) vèn ®Ó nî nªn vßng vo mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n cßn diÔn ra kh¸ tr»m träng do t×nh tr¹ng qu¶n lý cña Nhµ n­íc vÒ tµi chÝnh, cßn láng lÎ, tõ ®ã n¹n tham nhòng, l·ng phÝ diÔn ra ë møc b¸o ®éng. C¬ chÕ thùc hiÖn quyÒn së h÷u toµn d©n trong c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc ch­a ®­îc x¸c ®Þnh râ rµng. Ng­êi ®¹i diÖn chñ së h÷u cña doanh nghiÖp Nhµ nøoc ch­a ®­îc x¸c ®Þnh cô thÓ do ®ã dÉn ®Õn t×nh tr¹ng v« chñ hoÆc qua nhiÒu chñ trong c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc. Do kh«ng cã sù ph©n biÖt ®Çy ®ñ quyÒn së h÷u Nhµ n­íc vµ quyÒn qu¶n lý kinh doanh cña gi¸m ®èc vµ tËp thÓ ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp nªn tµi s¶n cña doanh nghiÖp Nhµ n­íc kh«ng cã ®­îc sö dông cã hiÖu qña. Ng­êi lao ®éng chùa thùc sù g¾n bã, lµm viÖc hÕt søc v× doanh nghiÖp. Mét sè qu¶n lý doanh nghiÖp còng nh­ qu¶n lý Nhµ n­íc lîi dông chøc quyÒn bßn rót tµi s¶n cña Nhµ n­íc lµm giµu cho c¸ nh©n. III. Môc tiªu ®èi t­îng, ®iÒu kiÖn ®Ó cæ phÇn ho¸: 1. Môc tiªu: Cæ phÇn ho¸ nh»m 2 môc tiªu ®ã lµ: - Huy ®éng vèn cña c«ng nh©n viªn chøc trong doanh nghiÖp; c¸ nh©n, c¸c tæ chøc kinh tÕ trong n­íc vµ ngoµi n­íc ®Ó ®Çu t­ ®æi míi c«ng nghÖ, ph¸t triÓn doanh nghiÖp. - T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó nh÷ng ng­êi gãp vèn vµ c«ng nh©n viªn chøc trong doanh nghiÖp cæ phÇn, n©ng cao vai trß lµm chñ sù thËt, t¹o thªm ®éng lùc thóc ®Èy doanh nghiÖp kinh doanh cã hiÖu qu¶. Tuy nhiªn, khi ChÝnh phñ ViÖt Nam nãi ®Ó cæ phÇn ho¸ th× c¸c chuyªn gia ngo¹i quèc l¹i nãi ®Õn gi¶i t­. VËy hai kh¸i niÖm nµy cã ph¶i lµ 1 kh«ng? Mét trong nh÷ng chuyªn viªn vÒ mét kinh tÕ cña mét tê b¸o n­íc ngoµi ®· nãi vÒ vÊn ®Ò nµy nh­ sau:" ThËt ra th× hai kh¸i niÖm nµy hoµn toµn kh¸c nhau nh­ng ng­êi ta cè ý hiÒu nhÇm. §èi víi ChÝnh phñ ViÖt Nam viÖc cæ phÇn ho¸ tøc lµ lµm sao c¶i tæ l¹i c¸c xÝ nghiÖp cho hîp lý. Tr­íc ®©y c¸c xÝ nghiÖp quèc doanh hÇu nh­ kh«ng cã vèn mµ chØ ®­îc ng©n s¸ch cÊp vèn mµ th«i. B©y giê cæ phÇn ho¸ tøc lµ cho c¸c doanh nghiÖp quèc doanh vèn, t¹o thµnh cæ phÇn, b¾t tr­íc mét sè xÝ nghiÖp kh¸c trªn thÕ giíi. Nh­ng cßn khi t¹o ra cæ phÇn; ChÝnh phñ cã muèn gi¶i t­, b¸n ra hay kh«ng l¹i lµ chuyÖn kh¸c. Theo t«i biÕt th× Ch× phñ chØ b¸n ra mé Ýt cßn vÉn d÷ ®a sè trong xÝ nghiÖp, tøc lµ vÉn hoµn toµn kiÓm so¸t c¸c xÝ nghiÖp nµy". Qua trªn ta còng hiÓu ®­îc chÝnh s¸ch cæ phÇn ho¸ cña n­íc ta; tøc lµ vÉn cã sù kiÓm so¸t cña Nhµ n­íc chø kh«ng t­ nh©n ho¸ hoµn toµn. 2. §èi t­îng: §èi t­îng ¸p dông nghÞ ®Þnh 28/CP lµ c¸c doanh nghiÖp nghi t¹i ®iÒu 1 cña luËt doanh nghiÖp Nhµ n­íc thuéc diÖn Nhµ n­íc kh«ng cÇn tiÕp tôc n¾m gi÷ 100% vèn ®Çu t­ (VÝ dô nh­ c¸c doanh nghiÖp quèc phßng, an ninh, phôc vô c«ng céng, c¸c ngµnh kinh tÕ chñ chèt, mòi nhän nh­: dÇu khÝ, ®iÖn, xi m¨ng.v.v...) C¸c tæ chøc kinh tÕ cã t­ c¸ch ph¸p nh©n, c¸c tæ chøc x· héi ®­îc ph¸p luËt c«ng nhËn, c«ng d©n ViÖt Nam tõ 18 tuæi trë lªn ®Òu cã quyÒn mua cæ phiÕu ë c¸c doanh nghiÖp cã cæ phÇn hãa. Cßn viÖc thÝ ®iÓm b¸n cæ phiÕu cho c¸c tæ chøc, c¸ nh©n n­íc ngoµi theo quy ®Þnh riªng cña ChÝnh phñ. Cßn mét vÊn ®Ò n÷a mµvÉn cßn míi l¹ víi nh÷ng ng­êi kinh doanh ë ViÖt Nam vµ mét sè ng­êi cßn b¨n kho¨n, ®ã lµ kiÓm to¸n. V× ®· cæ phÇn ho¸ lµ tÊt yÕu ph¶i liªn quan ®Õn kiÓm to¸n. VËy th× kh¸c biÖt gi÷a kiÓm to¸n vµ kiÓm kª thuÕ vô nh­ thÕ nµo? Hai vÊn ®Ò nµy kh¸c nhau nhiÒu l¾m. KiÓm kª thuÕ vô lµ cña Së thuÕ. TiÕn hµnh kiÓm kª sè lêi l·i cña xÝ nghiÖp ®Ó tÝnh thuÕ. Cßn kiÓm to¸n lµ h×nh thøc gióp cho ng­êi cã cæ phÇn hay nh÷ng ng­êi ®Çu t­ biÕt t×nh tr¹ng ho¹t ®éng cña xÝ nghiÖp nh­ thÕ nµo, kh«ng nh÷ng vÒ l·i suÊt mµ cßn vÒ c¶ vÒ t×nh tr¹ng thanh to¸n. V× ë n­íc ta ®a sè nh÷ng nhµ kinh doanh ch­a ph¶i lµ cæ ®«ng vµ mäi ng­êi sî nép thuÕ nªn cã sù hiÓu lÇm nh­ vËy. 3. §iÒu kiÖn: Theo quyÕt ®Þnh 01/CPH th× cã bèn b­íc mµ c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc chuyÓn sang lo¹i h×nh cæ phÇn ph¶i thùc hiÖn gåm: chuÈn bÞ cæ phÇn ho¸, x©y dùng ph­¬ng ¸n cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp, duyÖt vµ triÓn khai, ra m¾t c«ng ty cæ phÇn, ®¨ng ký kinh doanh. Tr­íc khi tiÕn hµnh bèn b­íc kÓ trªn, c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc ph¶i héi tô ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn sau ®©y: - Cã qui m« nhá vµ võa (trõ nh÷ng doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸ theo h×nh thøc qui ®Þnh t¹i ®iÓm 1, ®iÒu 9 cña nghÞ ®Þnh28/CP). - Kh«ng thuéc diÖn nh÷ng doanh nghiÖp cÇn thiÕt gi÷ 100% vèn ®Çu t­ cña Nhµ n­íc. - Cã ph­¬ng ¸n kinh doanh hiÖu qu¶. Cßn ®èi víi bé phËn doanh nghiÖp ®­îc t¸ch ra ®Ó cæ phÇn hãa ph¶i ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn sau: - Ph¶i lµ ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc, tÝnh ®­îc gi¸ thµnh trªn c¬ së ®Þnh møc kinh tÕ - kü thuËt, cã b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh (cña Ýt nhÊt mét n¨m cuèi cïng cña thêi ®iÓm cæ phÇn ho¸). - Ph¶i ®«c lËp t­¬ng ®èi vÒ tµi s¶n, tiÒn vèn, c«ng nghÖ s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm, ®Þa ®iÓm lµm viÖc. - Ph¶i lµm ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn vÒ vèn ph¸p ®Þnh theo ngµnh nghÒ kinh doanh ®èi víi doanh nghiÖp chÝnh sau khi ®· t¸ch mét bé phËn ®Ó cæ phÇn ho¸. IV. C¸c b­íc tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸: C¸c bé phËn doanh nghiÖp Nhµ n­íc chuyÓn thµnh c«ng ty cæ phÇn (gäi t¾t lµ cæ phÇn ho¸) tiÕn hµnh theo c¸c b­íc sau: B­íc 1: ChuÈn bÞ cæ phÇn hãa 1) Ban cæ phÇn ho¸ t¹i doanh nghiÖp: 1. Tuyªn truyÒn phæ biÕn gi¶i ®¸p cho ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp vÒ nh÷ng chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch vµ qui ®Þnh cña ChÝnh phñ, cña c¸c Bé vÒ cæ phÇn ho¸. 2. ChuÈn bÞ c¸c tµi liÖu, sè liÖu cã liªn quan ®Õn s¶n xuÊt, tµi chÝnh,lao ®éng cña doanh nghiÖp gåm: - B¸o c¸o quyÕt to¸n 3 n¨m cuèi cïng ®Õn thêi ®iÓm cæ phÇn ho¸: - B¸o c¸o t×nh h×nh c«ng nî, tµi s¶n, vËt t­, hµng ho¸ ø ®äng, kÐm, mÊt phÈm chÊt; ph©n tÝch râ nguyªn nh©n vµ dù kiÕn h­íng gi¶i quyÕt. - B¸o c¸o danh s¸ch lao ®éng cña bé phËn doanh nghiÖp ®Õn thêi ®iÓm cæ phÇn ho¸, trong ®ã nªu râ sè l­îng, chÊt l­îng, thêi gian c«ng t¸c cña tõng ng­êi lao ®éng. 3. LËp dù to¸n chi phÝ cho viÖc cæ phÇn ho¸ theo c¸c kho¶n môc chi tiÕt nh­ Th«ng t­ h­íng dÉn cña Bé tµi chÝnh cho ®Õn khi häp xong ®¹i héi cæ ®«ng lÇn thø nhÊt. 4. KiÓm kª tµi s¶n, vËt t­, tiÒn vèn, c«ng nî cña bé phËn doanh nghiÖp, dù kiÕn ph©n lo¹i tµi s¶n: - Tµi s¶n ®ang dïng, - Tµi s¶n kh«ng cÇn dïng, - Tµi s¶n xin thanh lý, - Tµi s¶n (hiÖn vËt) ®­îc h×nh thµnh tõ quü khen th­ëng, quü phóc lîi cña bé phËn doanh nghiÖp ®Ó chuÈn bÞ bµn giao cho c«ng ®oµn c«ng ty qu¶n lý. 2) Gi¸m ®èc doanh nghiÖp: 1. Ký hîp ®ång víi c¬ quan kiÓm to¸n hîp ph¸p ®Ó kiÓm to¸n kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh lµm c¬ së x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp. ViÖc chän c¬ quan kiÓm to¸n ph¶i cã sù thèng nhÊt cña c¬ quan qu¶n lý vèn vµ tµi s¶n Nhµ n­íc t¹i doanh nghiÖp. 2. Tæ chøc thanh to¸n c«ng nî ®· x¸c ®Þnh, xö lý tµi s¶n, vËt t­ ø ®äng, thanh lý tµi s¶n thuéc thÈm quyÒn. 3. §¨ng ký víi kho b¹c Nhµ n­íc ®Ó më tµi kho¶n tiÒn nép b¸n cæ phÇn bé phËn doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸. 4. Më sæ ®¨ng ký c¸c cæ ®«ng dù ®Þnh mua cæ phÇn bé phËn doanh nghiÖp. §¨ng ký mua Ên chØ cæ phiÕu t¹i kho b¹c Nhµ n­íc. B­íc 2: X©y dùng ph­¬ng ¸n cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp, bé phËn doanh nghiÖp. 1) LËp ph­¬ng ¸n (dù kiÕn) vÒ: 1. Ph©n phèi quü khen th­ëng vµ quü phóc lîi (b»ng tiÒn) cho ng­êi lao ®éng trong bé phËn doanh nghiÖp (nÕu cã). 2. X¸c ®Þnh sè cæ phiÕu cÊp cho ng­êi lao ®éng ®Ó h­ëng cæ tøc theo th©m niªn vµ chÊt l­îng c«ng t¸c cña tõng ng­êi lao ®éng ®ang lµm viÖc t¹i bé phËn doanh nghiÖp. 3. X¸c ®Þnh sè tiÒn cho vay ®Ó mua chÞu cæ phiÕu víi l·i suÊt 4%/n¨m ®èi víi tõng ng­êi lao ®éng. 2) Phæ biÕn hoÆc niªm yÕt c«ng khai c¸c dù kiÕn ph­¬ng ¸n nªu trªn cho ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp vµ bé phËn doanh nghiÖp ®­îc biÕt vµ th¶o luËn thèng nhÊt cïng thùc hiÖn. 3) C¨n cø kÕt qu¶ kiÓm to¸n vµ h­íng dÉn cña Bé tµi chÝnh, Ban cæ phÇn phÇn ho¸ t¹i doanh nghiÖp lËp Héi ®ång x¸c ®Þnh gi¸ trÞ bé phËn doanh nghiÖp gåm c¸c thµnh viªn Ban cæ phÇn ho¸ t¹i doanh nghiÖp, ®¹i diÖn cã thÈm quyÒn cña c¬ quan qu¶n lý vèn vµ tµi s¶n cña Nhµ n­íc t¹i bé phËn doanh nghiÖp vµ mét sè c¸n bé kinh tÕ - kü thuËt theo ®Æc ®iÓm cña tõng doanh nghiÖp do Tr­ëng ban cæ phÇn ho¸ t¹i doanh nghiÖp lµm chñ tÞch ®Ó dù kiÕn gi¸ trÞ thùc tÕ cña doanh nghiÖp. Sau khi gi¸ trÞ thùc tÕ cña bé phËn doanh nghiÖp ®· ®­îc dù kiÕn, Ban cæ phÇn ho¸ t¹i doanh nghiÖp b¸o c¸o Bé qu¶n lý ngµnh kinh tÕ - kü thuËt hoÆc uû ban nh©n d©n tØnh, thµnh phè trùc thuéc Trung ­¬ng hoÆc Héi ®ång qu¶n trÞ tæng c«ng ty 91 ®Ó th«ng qua tr­íc khi tr×nh Bé tµi chÝnh(hÖ thèng Tæng côc qu¶n lý vèn vµ tµi s¶n nhµ n­íc t¹i doanh nghiÖp) quyÕt ®Þnh. 4) LËp ph­¬ng ¸n cæ phÇn ho¸: Ph­¬ng ¸n cæ phÇn ho¸ bé phËn doanh nghiÖp cã 4 phÇn chÝnh sau: PhÇn thø nhÊt: §¸nh gi¸ thùc tr¹ng cña bé phËn doanh nghiÖp vµ dù kiÕn ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn cña bé phËn doanh nghiÖp tõ 3 ®Õn n¨m sau khi cæ phÇn ho¸. a. T×nh h×nh chung hiÖn nay cña bé phËn doanh nghiÖp; ®Þa ®iÓm, ngµnh kinh doanh, thuËn lîi, khã kh¨n. b. T×nh h×nh biÕn ®éng tµi s¶n, tiÒn vèn, lao ®éng, kÕt qu¶ kinh doanh cña bé phËn doanh nghiÖp trong 3 n¨m gÇn nhÊt. c. §¸nh gi¸ thùc tr¹ng cña bé phËn doanh nghiÖp vµ dù kiÕn ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn cña bé phËn doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸ 3 ®Õn 5 sau (chiÕn l­îc ph¸t triÓn, kÕ ho¹ch kinh doanh, gi¸ thµnh, lîi nhuËn, ph©n phèi cæ tøc, bæ sung vèn, t¸i ®Çu t­...) PhÇn thø hai: Ph­¬ng ¸n tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸: a. X¸c ®Þnh môc tiªu cô thÓ vµ h×nh thøc cæ phÇn ho¸ bé phËn doanh nghiÖp Nhµ n­íc: gi¸ trÞ cña bé phËn doanh nghiÖp ®­îc cæ phÇn ho¸, sè vèn cÇn huy ®éng thªm (nÕu cã). b. MÖnh gi¸ cæ phiÕu, sè cæ phiÕu, lo¹i bá phiÕu cÇn ®­îc ph¸t hµnh. c. X¸c ®Þnh tû lÖ phÇn vèn cña c¸c cæ ®«ng trong bé phËn doanh nghiÖp sau khi cæ phÇn ho¸ ph©n theo: - Tû lÖ cæ phÇn cña doanh nghiÖp. - Tû lÖ cæ phÇn cña ng­êi lao ®éng trong bé phËn doanh nghiÖp. - Tû lÖ cæ phÇn cña cæ ®«ng ngoµi doanh nghiÖp vµ cña CBCCN trong doanh nghiÖp. - d. Møc ph©n phèi ­u ®·i vÒ tµi chÝnh cho ng­êi lao ®éng trong bé phËn doanh nghiÖp. - Tæng gi¸ trÞ cæ phiÕu cÊp cho ng­êi lao ®éng ®Ó h­ëng cæ tøc (sè ng­êi ®­îc cÊp, ng­êi cao nhÊt, ng­êi thÊp nhÊt). - Tæng trÞ gi¸ cæ phiÕu ®­îc mua chÞu, tr¶ chËm trong 5 n¨m (tæng sè ng­êi, ng­êi cao nhÊt, ng­êi thÊp nhÊt). - Ph­¬ng h­íng hoµn tr¶ sè tiÒn mua chÞu. e. Thêi gian vµ c¬ quan b¸n cæ phiÕu: Doanh nghiÖp tù b¸n hay th«ng qua hÖ thèng Ng©n hµng th­¬ng m¹i hay c«ng ty tµi chÝnh. g. Thêi h¹n ®Ó c¸c cæ ®«ng nép tiÒn vµ nhËn ®­îc cæ phiÕu (kÓ c¶ trong vµ ngoµi doanh nghiÖp). h. Nh÷ng vÊn ®Ò ®Ò nghÞ gi¶i quyÕt vÒ: - Vèn, tµi s¶n. - Lao ®éng - ThuÕ - Nh÷ng kiÕn nghÞ kh¸c PhÇn thø ba: Mét sè néi dung cña dù th¶o §iÒu lÖ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña c«ng ty cæ phÇn ®­îc thµnh lËp sau cæ phÇn ho¸: C¨n cø vµo LuËt doanh nghiÖp nhµ n­íc LuËt c«ng ty dù kiÕn c¸c néi dung sau: a. H×nh thøc cæ phÇn cña doanh nghiÖp (cæ phÇn chi phèi, cæ phÇn ®Æc biÖt...) b. Cæ phiÕu ®­îc cÊp cho ng­êi trong bé phËn doanh nghiÖp c. Qui ®Þnh vÒ cö, b·i miÔn ng­êi qu¶n lý phÇn vèn nhµ n­íc t¹i c«ng ty cæ phÇn. d. QuyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm cña ng­êi ®­îc cö qu¶n lý phÇn vèn nhµ n­íc t¹i c«ng ty cæ phÇn. e. Dù kiÕn nh©n sù ®¹i diÖn cho c«ng nh©n viªn chøc trong bé phËn doanh nghiÖp ®Ó øng cö, ®Ò cö bÇu vµo Héi ®ång qu¶n trÞ. Ban kiÓm so¸t cña c«ng ty cæ phÇn theo qui ®Þnh cña LuËt c«ng ty. g. Dù kiÕn c¸c qui ®Þnh kh¸c thÝch hîp víi tõng c«ng ty cæ phÇn. PhÇn thø t­: Tæ chøc thùc hiÖn ph­¬ng ¸n ®­îc duyÖt a. Thêi gian ®Ó chuyªn bé phËn doanh nghiÖp nhµ n­íc thµnh c«ng ty cæ phÇn. b. Nh÷ng vÊn ®Ò cÇn ®­îc xem xÐt tiÕp tôc gi¶i quyÕt. Sau khi bé phËn doanh nghiÖp nhµ n­íc ®· chuyÓn thµnh c«ng ty cæ phÇn. c. Dù kiÕn sù trùc tiÕp qu¶n lý phÇn vèn doanh nghiÖp t¹i c«ng ty cæ phÇn. d. Nh÷ng vÊn ®Ò kh¸c vÒ chØ ®¹o thùc hiÖn ph­¬ng ¸n cæ phÇn ho¸ bé phËn doanh nghiÖp. e. Tæ chøc ®¹i c«ng nh©n viªn chøc (bÊt th­êng) ®Ó lÊy ý kiÕn vÒ cæ phÇn ho¸ bé phËn doanh nghiÖp. g. Hoµn chØnh ph­¬ng ¸n cæ phÇn ho¸ bé phËn doanh nghiÖp nhµ n­íc (sau khi ®· cã ý kiÕn ®ãng gãp cña ng­êi lao ®éng). h. Tr×nh c¬ quan cã thÈm quyÒn duyÖt ph­¬ng ¸n cæ phÇn ho¸ cña bé phËn doanh nghiÖp. i. Dù th¶o ®iÒu lÖ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña c«ng ty cæ phÇn vµ b¸o c¸o xin ý kiÕn cña bé qu¶n lý ngµnh kinh tÕ - kü thuËt hoÆc uû ban nh©n d©n tØnh, thµnh phè trùc thuéc Trung ­¬ng hoÆc Héi ®ång quan trÞ Tæng c«ng ty 91 vÒ b¶n dù th¶o ®iÒu lÖ. B­íc ba: DuyÖt vµ triÓn khai thùc hiÖn ph­¬ng ¸n cæ phÇn ho¸. 1) Thong b¸o c«ng khai t×nh h×nh tµi chÝnh cña bé phËn doanh nghiÖp tr­íc khi cæ phÇn ho¸. 2) Th«ng b¸o viÖc b¸n cæ phÇn, tæ chøc cho c¸c cæ ®«ng trong vµ ngoµi doanh nghiÖp ®¨ng ký mua cæ phÇn. 3) Tæ chøc b¸n cæ phÇn vµ nép tiÒn vµo tµi kho¶n ®· më t¹i kho b¹c nhµ n­íc. 4) B¸o c¸o t×nh h×nh thùc hiÖn b¸n cæ phÇn theo ph­¬ng ¸n cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ n­íc ®· ®­îc duyÖt víi Bé qu¶n lý ngµnh kinh tÕ - kü thuËt hoÆc Uû ban nh©n d©n tØnh, thµnh phè trùc thuéc Trung ­¬ng hoÆc Héi ®ång qu¶n trÞ Tæng c«ng ty 91. 5) Dù kiÕn nh©n sù cña Héi ®ång qu¶n trÞ vµ b¸o c¸o xin ý kiÕn cña Bé qu¶n lý ngµnh kinh tÕ kü thuËt hoÆc Uû ban nh©n d©n tØnh, thµnh phè trùc thuéc Trung ­¬ng hoÆc Héi ®ång qu¶n trÞ Tæng c«ng ty 91 vµ c¬ quan qu¶n lý vèn vµ tµi s¶n nhµ n­íc t¹i doanh nghiÖp vÒ nh©n sù tham gia Héi ®ång qu¶n trÞ. 6) TriÖu tËp §¹i héi cæ ®«ng lÇn thø nhÊt ®Ó: - BÇu héi ®ång qu¶n trÞ - Th«ng qua ®iÒu lÖ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña c«ng ty cæ phÇn. B­íc 4: Ra m¾t c«ng ty cæ phÇn, ®¨ng ký kinh doanh. 1) Gi¸m ®èc, kÕ to¸n tr­ëng doanh nghiÖp cã sù chøng kiÕn cña ban cæ phÇn ho¸ t¹i bé phËn doanh nghiÖp vµ c¬ quan qu¶n lý vèn vµ tµi s¶n Nhµ n­íc t¹i doanh nghiÖp bµn giao cho Héi ®ång qu¶n trÞ cña c«ng ty cæ phÇn: Lao ®éng, tµi s¶n, tiÒn vèn, theo quyÕt ®Þnh gi¸ trÞ bé phËn doanh nghiÖp, danh s¸ch, hå s¬ cæ ®«ng vµ toµn bé hå s¬ tµi liÖu, sæ s¸ch cña bé phËn doanh nghiÖp. Ban cæ phÇn ho¸ t¹i doanh nghiÖp bµn giao nhËn c«ng viÖc cßn l¹i kh¸c (nÕu cã) cho héi ®ång qu¶n trÞ vµ tù gi¶i thÓ. 2) Héi ®ång qu¶n trÞ hoµn tÊt nh÷ng c«ng viÖc cßn l¹i - Xin kh¾c dÊu C«ng ty cæ phÇn - Lµm thñ tôc chuyÓn quyÒn së h÷u nhµ n­íc vÒ tµi s¶n tõ bé phËn doanh nghiÖp nhµ n­íc ®· cæ phÇn hãa sang së h÷u cña c«ng ty cæ phÇn (®­îc miÔn nép lÖ phÝ tr­íc b¹ ®èi víi nh÷ng tµi s¶n nµy) - Tæ chøc ra m¾t c«ng ty cæ phÇn, ®¨ng b¸o theo qui ®Þnh vµ c«ng bè trªn ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng hoÆc th«ng b¸o b»ng v¨n b¶n thêi ®iÓm ho¹t ®éng cña c«ng ty cæ phÇn theo con dÊu míi. 3) C«ng ty cæ phÇn cã tr¸ch nhiÖm ®¨ng ký kinh doanh víi Së kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ cña tØnh, thµnh phè trùc thuéc Trung ­¬ng n¬i C«ng ty ®ãng trô së chÝnh. Hå s¬ ®¨ng ký kinh doanh nh­ qui ®Þnh t¹i ®iÒu 16. NghÞ ®Þnh sè 28/CP ngµy 07 th¸ng 5 n¨m 1996 cña ChÝnh phñ. Trong thêi h¹n 15 ngµy tõ khi nhËn ®ñ hå s¬ ®¨ng ký kinh doanh. Së kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ cã tr¸ch nhiÖm cÊp giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh cho c«ng ty cæ phÇn. V. VÒ viÖc chuÈn bÞ cho cæ phÇn ho¸ mét b« phËn doanh nghiÖp nhµ n­íc ë xÝ nghiÖp s¶n xuÊt Kim kh©u Hµ Néi. §èi víi xÝ nghiÖp Kim Hµ Néi lµ mét doanh nghiÖp nhµ n­íc trùc thuéc Së c«ng nghiÖp Hµ Néi, HiÖn nay trong Së c«ng nghiÖp cã nhiÒu doanh nghiÖp ®· tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ toµn bé nh­: xÝ nghiÖp vÝt gç, c«ng ty dÖt 10 - 10, xÝ nghiÖp ®ång hå... vµ cã mét sè doanh nghiÖp tiÕn hµnh cæ phÇn hã mét bé phËn nh­: C«ng ty Bia ViÖt Hµ, C«ng ty giÇy Thôy Khª... XÝ nghiÖp Kim Hµ néi cã c¸c ngµnh hµng truyÒn thèng nh­ m¹ trang trÝ Cr -Ni, m¹ Zn, s¶n xuÊt kim c¸c lo¹i vµ c¸ ngµnh c¬ kim khÝ kh¸c. HiÖn nay ngµnh m¹ Cr -Ni ®ang cã xu thÕ ph¸t triÓn vµ rÊt nhiÒu ®èi thñ c¹nh tranh, chÝnh v× vËy xÝ nghiÖp ®ang cã chñ tr­¬ng sÏ cæ phÇn ho¸ bé phËn nµy. VÒ thuËn lîi: - Bé phËn nµy ®ang s¶n xuÊt cã l·i vµ cã ­u thÕ trªn thÞ tr­êng. - HiÖn xÝ nghiÖp ®ang kho¸n cho bé phËn theo ph­¬ng thøc kho¸n doanh thu, h¹ch to¸n ®éc lËp cã sù qu¶n lý cña x· héi. - Vèn vµ tµi s¶n cña bé phËn nhá. C¸c b­íc tiÕn hµnh ®Ó cæ phÇn ho¸ bé phËn m¹ Cr - Ni còng ®­îc tiÕn hµnh nh­ cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp Doanh nghiÖp ®· thµnh lËp ban cæ phÇn ho¸ vµ t×m hiÓu c¸c kinh nghiÖm c¸c ®¬n vÞ b¹n, ®· lËp tê tr×nh xin Së vµ thµnh phè cho tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸, trong n¨m 2000 sÏ ®­îc hoµn chØnh mäi thñ tôc vµ cæ phÇn ho¸ bé phËn nµy. VI. Mét sè vÝ dô vµ ®¸nh gi¸ chung vÒ t×nh h×nh Cæ phÇn ho¸ bé phËn DNNN trong thêi gian qua. Cho tíi thêi ®iÓm nµy n­íc ta cßn rÊt Ýt doanh nghiÖp nhµ n­íc ®­îc cæ phÇn ho¸ vµ cæ phÇn bé phËn doanh nghiÖp. §èi víi Hµ néi th× ch­a ®­a ra ®­îc chñ tr­¬ng cô thÓ ®èi víi c¸c c«ng ty xÝ nghiÖp, do l·nh ®¹o thñ ®« kh«ng ®¹t ®­îc sù nhÊt trÝ cao, v× vËy cÇn ph¶i ph¸t triÓn cæ phÇn ho¸ bé phËn tr­íc, rót kinh nghiÖm ®Ó tiÕn hµnh cæ phÇn toµn doanh nghiÖp. §èi víi c«ng ty Bia ViÖt Hµ ®· tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ d©y chuyÒn bia h¬i tõ th¸ng 11/1998 ®Õn nay ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. Thêi gian ho¹t ®éng c«ng ty cæ phÇn lµ 40 n¨m . Theo dù kiÕn t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh sau khi cæ phÇn ho¸ lµ: S¶n l­îng 5.000.000 lÝt/n¨m Doanh thu 20.000.000.000,®ång ThuÕ TT§B 7.000.000.000,®ång Chi phÝ gi¸ thµnh s¶n phÈm 8.430.000.000, ®ång Chi phÝ qu¶n lý b¸n hµng 989.000.000, ®ång Lîi nhuËn tr­íc thuÕ TNDN 3.580.000.000,®ång ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp (32%) 1.145.600.000,®ång Lîi nhuËn sau thuÕ TNDN 2.434.400.000,®ång Tû lÖ l·i trªn vèn ®iÒu lÖ 24,34% Cæ tøc chia 22% Trong n¨m 1999 c«ng ty cæ phÇn ViÖt Hµ ®· chia cæ tøc víi møc30% n¨m. VII. Mét sè kiÕn nghÞ 1. Cæ phÇn ho¸ bé phËn DNNN lµ gi¶i ph¸p c¬ b¶n nh»m xo¸ bá triÖt ®Ó c¬ chÕ bao cÊp, chuyÓn h¼n sang kinh doanh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc nªn dÔ bÞ ph¶n øng cña mét sè l·nh ®¹o doanh nghiÖp vµ c¬ quan chñ qu¶n. Do ®ã kh«ng chØ cæ phÇn ho¸ theo sù tù nguyÖn cña gi¸m ®èc doanh nghiÖp hay chñ tr­¬ng lµm hay kh«ng cña thñ tr­ëng c¬ quan chñ qu¶n, mµ cÇn cã biÖn ph¸p kiªn quyÕt ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp thÊy thËt sù cÇn thiÕt vµ cã ®iÒu kiÖn ®Ó cæ phÇn ho¸. 2. Nªn ch¨ng khi tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ cïng víi viÖc ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c gi¸ trÞ tµi s¶n, thanh to¸n nî nÇn còng cÇn cã sù ph©n lo¹i "giµu nghÌo" cô thÓ ®Ó quy ®Þnh tû lÖ trÝch gi¸ trÞ tµi s¶n trªn nguyªn t¾c tµi s¶n Ýt th× tû lÖ cao ®Ó ng­êi lao ®éng ®ì thiÖt thßi, kh«ng nªn ¸p dông ®ång lo¹t 10% vµ 15% nh­ hiÖn nay. Tr­íc sau th× phÇn lín c¸c DNNN ®Òu ph¶i cæ phÇn ho¸ nªn thay v× lµm c¸c doanh nghiÖp nhá vµ yÕu kÐm tr­íc nh­ hiÖn nay, Nhµ n­íc nªn t¹o ®iÒu kiÖn cho mét sè DNNN lµm ¨n cã hiÖu qu¶, gi¸ trÞ tµi s¶n lín ®i vµo cæ phÇn ho¸ ®Ó lµm ®Çu kÐo theo c¸c doanh nghiÖp kh¸c. 3. Ph¶i tuyªn truyÒn réng r·i vÒ cæ phÇn ho¸. Ph¶i lµm sao ®æi míi t­ duy cho c¸c gi¸m ®èc DNNN ®· l©u sèng trong c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp vµ c¸c thñ tr­ëng c¬ quan chñ qu¶n ®ang ng¹i kh«ng muèn ®æi míi. V× vËy c¸c cÊp chÝnh quyÒn, §¶ng, §oµn thÓ ph¶i tËp trung phæ biÕn réng r·i trong toµn thÓ c¸n bé, CNVC n¾m ®­îc mÆt tèt ®Ñp cña cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp th× hiÖu qña cña tiÕn tr×nh cæ phÇn hãa DNNN ë n­íc ta míi ®­îc triÓn khai tèt./. Tµi liªu tham kh¶o 1. Vai trß nhµ n­íc trong ph¸t triÓn kinh tÕ. NXB khoa häc x· héi - 1994 2. B¸o c¸o tãm t¾t t×nh h×nh thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ n­íc. Bé tµi chÝnh th¸ng 12/1995. 3. B¸o c¸o vÒ thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ DNNN Bé tµi chÝnh th¸ng 2/1997 4. Cæ phÇn ho¸ DNNN - Kinh nghiÖm thÕ giíi NXB Thèng kª - 1993 5. Hái ®¸p vÒ cæ phÇn ho¸ DNNN NXB Thèng kª - 1993 6. Cæ phÇn ho¸ - Mét biÖn ph¸p ®Ó gi¶i quyÕt nguån vèn trong c¸c DNNN Hµ ThÞ Kim Dung - T¹p chÝ Kinh tÕ vµ dù b¸o - 1995 7. - C¸c v¨n b¶n ph¸p luËt - HiÕn ph¸p 1992 - LuËt doanh nghiÖp nhµ n­íc -NghÞ ®Þnh 44/CP môc lôc

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • doc72194.DOC
Tài liệu liên quan