Tiểu luận Đặc điểm của hợp đồng mua bán ngoại thương và trình bày một bản hợp đồng ký giữa công ty nước ta với công ty nước ngoài

Lêi Nãi §Çu Trong ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i nãi chung, ho¹t ®éng ngo¹i th­¬ng nãi riªng, sù thµnh ®¹t cña mét doanh nghiÖp phô thuéc rÊt nhiÒu vµo viÖc kÝ kÕt vµ thùc hiÖn c¸c hîp ®ång. Trong sè nh÷ng chñng lo¹i hîp ®ång thuéc hîp ®ång th­êng nhËt cña doanh nghiÖp, hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng gi÷ vai trß ®Æc biÖt quan träng. Kh¸c víi hîp ®ång mua b¸n trong néi ®Þa, hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng ®­îc h×nh thµnh gi÷a c¸c doanh nghiÖp cã trô së ë c¸c n­íc kh¸c nhau nh­ng kh«ng b¾t buéc c¸c doanh nghiÖp kh¸c quèc tÞch nªn khi ®èi t­îng cña hîp ®ång(hµng ho¸, dÞch vô) ®­îc chuyÓn tõ ng­êi b¸n sang ng­êi mua b¾t buéc chóng ph¶i qua biªn giíi cña hai n­íc. Song thùc tÕ, kh«ng ph¶i lóc nµo viÖc mua b¸n còng chØ xaû ra gi÷a hai n­íc l¸ng giÒng, mµ cßn thÓ hiÖn gi÷a c¸c n­íc rÊt xa nhau, cã hoµn c¶nh ®Þa lý hoµn toµn tr¸i ng­îc nhau.Khi giao dÞch bu«n b¸n quèc tÕ, mét nguyªn t¾c kh¸ phæ biÕn lµ khi bªn nµy chÊp nhËn nh÷ng ®iÒu kiÖn cña bªn kia ®­a ra th× khi ®ã mét hîp ®ång mua b¸n ®­îc x¸c lËp vµ cã hiÖu lùc . VÊn ®Ò cèt yÕu lµ gi÷a hai bªn cã sù tho¶ thuËn víi nhau vÒ nghÜa vô cña tõng bªn , vÒ viÖc giao hµng vµ tr¶ tiÒn theo c¸c ®iÒu kiÖn cam kÕt trong hîp ®ång .Theo nguyªn t¾c “ tù do hîp ®ång ” ®ã hai bªn mua b¸n tù do quyÕt ®Þnh víi nhau vÒ viÖc hîp ®ång mua b¸n sÏ ®­îc thi hµnh ra sao , cô thÓ lµ gi¸ nµo sÏ ®­îc tÝnh , thanh to¸n theo c¸ch nµo, ai sÏ chÞu nh÷ng tr¸ch nhiÖm g× , nh÷ng tæn phÝ g× trong viÖc giao hµng, ai sÏ chÞu nh÷ng rñi ro nµo. TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu ®ã ph¶i ®­îc hai bªn tho¶ thuËn ghi c¶ vµo hîp ®ång vµ trë thµnh nh÷ng ®iÒu kiÖn cã hiÖu lùc rµng buéc c¶ hai bªn. Bªn b¸n vµ bªn mua lµ nh÷ng ng­êi thuéc quèc tÞch kh¸c nhau hoÆc c­ tró ë c¸c n­íc , hoÆc ë c¸c vïng l·nh thæ kh¸c nhau hoÆc cã trô së ®ãng ë c¸c n­íc kh¸c nhau. Hä thanh to¸n víi nhau b»ng vµng hoÆc ngo¹i tÖ, b»ng hµng ho¸ kh¸c.Ph­¬ng thøc thanh to¸n ph¶i chÆt chÏ ®Ó ®¶m b¶o nÕu lµ ng­êi b¸n th× ch¾c ch¾n thu ®­îc tiÒn cßn nÕu lµ ng­êi mua ch¾c ch¾n nhËn ®­îc hµng ho¸ sau khi ®· chuyÓn tiÒn thanh to¸n. Ng­êi b¸n vµ ng­êi mua ngoµi viÖc lµm theo luËt ph¸p cña n­íc m×nh cßn ph¶i t«n träng luËt ph¸p n­íc ®èi t¸c vµ tËp qu¸n quèc tÕ. TËp qu¸n ë ®©y lµ nh÷ng thãi quen ®­îc h×nh thµnh trong th­¬ng m¹i vµ hµng h¶i trong thanh to¸n quèc tÕ. TËp qu¸n ®­îc lÆp ®i lÆp l¹i nhiÒu lÇn vµ th­êng xuyªn trë thµnh thãi quen duy nhÊt ë khu vùc, cã néi dung cô thÓ, cã tÝnh h­íng dÉn, khi ¸p dông chóng kh«ng cã sù gi¶i thÝch kh¸c nhau. Nªn ®­îc c«ng nhËn nh­ mét quy t¾c mÆc nhiªn ph¶i c«ng nhËn .Th«ng th­êng hîp ®ång mua b¸n nhÊt lµ trong tr­êng hîp gÆp vô giao dÞch lín , cã thêi h¹n l©u dµi hoÆc khi mèi quan hÖ hîp ®ång ®Æc biÖt phøc t¹p ph¶i ®­îc lËp thµnh v¨n b¶n . Nh­ vËy, khi hai bªn kÝ kÕt hîp ®ång mua b¸n , th× hai bªn cã thÓ ch¾c ch¾n r»ng quan hÖ ph¸p lý cña hä ®­îc x©y dùng trªn mét tiªu chuÈn quèc tÕ c«ng b»ng vµ hîp lý. Trong kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng lµ lo¹i v¨n b¶n giao dÞch chñ yÕu, quan träng vµ phæ biÕn nhÊt . KÕt qu¶ kinh doanh hµng ho¸ chñ yÕu phô thuéc vµo hîp ®ång mua b¸n – nã lµ mét d¹ng hîp ®ång mua b¸n cã nh÷ng ®Æc tr­ng riªng vµ cã ®iÓm kh¸c víi mét hîp ®ång kinh tÕ. ChÝnh v× nh÷ng yÕu tè trªn nªn em ®· chän ®Ò tµi ‘’ ĐÆc ®iÓm cña hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng vµ tr×nh bµy mét b¶n hîp ®ång ký gi÷a c«ng ty n­íc ta víi c«ng ty n­íc ngoµi mµ em biÕt’’ Néi dung I. Kh¸i niÖm vÒ hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸ ngo¹i th­¬ng. 1. ThÕ nµo lµ hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng. §Ó hiÓu râ h¬n vÒ hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng ta cã thÓ xem xÐt mét vµi kh¸i niÖm sau: -Hîp ®ång kinh tÕ lµ v¨n b¶n ®­îc ký kÕt gi÷a c¸c bªn tham gia nh»m s¶n xuÊt mua b¸n, l­u th«ng hµng ho¸ hoÆc trao ®æi dÞch vô, nghiªn cøu liªn doanh , liªn kÕt s¶n xuÊt hoÆc nh»m bÊt kú môc ®Ých liªn doanh nµo , ®Ó thùc hiÖn tèt kÕ ho¹ch cña b¶n th©n c¸c bªn ký kÕt vµ nh»m thu lîi nhuËn . - Hîp ®ång th­¬ng m¹i lµ mét d¹ng hîp ®ång kinh tÕ trong ®ã c¶ hai bªn hoÆc Ýt nhÊt mét trong hai bªn lµ th­¬ng nh©n (ng­êi tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ , mang tÝnh chÊt kinh doanh thu lîi nhuËn)vµ môc ®Ých ký hîp ®ång lµ ®Ó thu lîi nhuËn. - Hîp ®ång mua b¸n hµng hãa lµ mét d¹ng hîp ®ång th­¬ng m¹i , thÓ hiÖn sù tho¶ thuËn gi÷a c¸c bªn ®èi t¸c – cã ®Çy ®ñ n¨ng lùc hµnh vi vµ n¨ng lùc ph¸p lý- trong ®ã mét bªn (gäi lµ ng­êi b¸n) cam kÕt chuyÓn vµo quyÒn së h÷u cña bªn kia mét tµi s¶n nhÊt ®Þnh, (hµng ho¸) bªn kia (ng­êi mua) cam kÕt nhËn hµng vµ tr¶ sè tiÒn ngang b»ng gi¸ trÞ hµng ho¸ ®· nhËn. Cã thÓ nãi kh¸i niÖm hîp ®ång mua b¸n sÏ cã nhiÒu c¸ch kh¸c nhau nh­ng dï lµ kh¸i niÖm nµo ®i ch¨ng n÷a th× nã còng thÓ hiÖn lµ mét hîp ®ång mua b¸n mang tÝnh chÊt quèc tÕ. Cô thÓ nh­: Theo c«ng ­íc La Haye 1964 vÒ mua b¸n quèc tÕ nh÷ng ®éng s¶n h÷u h×nh hîp ®ång mua b¸n hµng hãa quèc tÕ lµ mét lo¹i mua b¸n hµng ho¸ trong ®ã c¸c bªn kÝ kÕt cã trô së th­¬ng m¹i ë c¸c n­íc kh¸c nhau, hµng ho¸ ®­îc chuyÓn tõ n­íc nµy sang n­íc kh¸c, hoÆc viÖc trao ®æi ý chÝ kÝ kÕt hîp ®ång gi÷a c¸c bªn ®­îc thiÕt lËp ë nh÷ng n­íc kh¸c nhau. C«ng ­íc cña Liªn Hîp Quèc vÒ hîp ®ång mua b¸n quèc tÕ ( C«ng ­íc quèc tÕ Viªn 1980) quan niÖm hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸ quèc tÕ lµ sù tho¶ thuËn gi÷a c¸c bªn cã trô së th­¬ng m¹i ®Æt ë nh÷ng n­íc kh¸c nhau. So s¸nh hai kh¸i niÖm trªn ta thÊy ®­îc tÝnh chÊt quèc tÕ thÓ hiÖn ë nh÷ng ®iÓm: +Chñ thÓ cña hîp ®ång cã thÓ cã trô së th­¬ng m¹i ë nh÷ng n­íc kh¸c nhau. + Hµng ho¸ lµ ®èi t­îng cña hîp ®ång cã thÓ ®­îc chuyÓn (hoÆc sÏ ®­îc chuyÓn) tõ n­íc nµy sang n­íc kh¸c. + Chµo hµng vµ chÊp nhËn hµng cã thÓ ®­îc lËp ë c¸c n­íc kh¸c nhau. Trong khi ®ã C«ng ­íc Viªn 1980 chØ ®­a ra mét tiªu chuÈn ®Ó x¸c ®Þnh mét hîp ®ång lµ hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸ quèc tÕ, ®ã lµ c¸c bªn cã trô së th­¬ng m¹i ë c¸c n­íc kh¸c nhau. Theo luËt th­¬ng m¹i ViÖt nam n¨m 1998: hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸ víi th­¬ng nh©n n­íc ngoµi lµ hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸ ®­îc kÝ kÕt gi÷a mét bªn lµ th­¬ng nh©n ViÖt nam víi mét bªn lµ th­¬ng nh©n n­íc ngoµi. Nh­ vËy, kh¸i niÖm vÒ hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng trong LuËt th­¬ng m¹i ViÖt Nam gÇn gièng víi kh¸i niÖm vÒ hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸ quèc tÕ ë c«ng ­íc Viªn 1980, nh­ng kh¸i niÖm hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng theo LuËt th­¬ng m¹i ViÖt Nam mang tÝnh kh¸i qu¸t h¬n, bëi lÏ c¸c hîp ®ång trao ®æi hµng ho¸ gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong khu chÕ xuÊt, gi÷a c¸c c¬ së kinh doanh hµng ho¸ miÔn thuÕ víi cÊc doanh nghiÖp trong n­íc còng ®­îc coi lµ hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸ quèc tÕ (NghÞ ®Þnh sè 36 CP ngµy 24/4/1997 vÒ khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiÖp, khu c«ng nghÖ cao vµ quyÕt ®Þnh 195 TTg ngµy 8/4/1996 cña Thñ t­íng ChÝnh phñ ban hµnh quy chÕ vÒ cöa hµng kinh doanh miÔn thuÕ) Theo quy ®Þnh cña Ph¸p, tÝnh chÊt quèc tÕ hîp ®ång ngo¹i th­¬ng cã tiªu chuÈn: + Tiªu chuÈn kinh tÕ: Hîp ®ång ngo¹i th­¬ng t¹o ra sù di chuyÓn hµng ho¸ qua biªn giíi c¸c n­íc. + Tiªu chuÈn ph¸p lý: Hîp ®ång ngo¹i th­¬ng bÞ chi phèi bëi c¸c tiªu chuÈn ph¸p lý cña c¸c quèc gia nh­ quèc tÞch vµ c­ tró ë c¸c bªn, n¬i thùc hiÖn nghÜa vô hîp ®ång, n¬i thanh to¸n... Qua tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu ë trªn chóng ta cã thÓ hiÓu ®­îc kh¸i niÖm chung vÒ mét hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng nh­ sau: Hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng cßn gäi lµ hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸ quèc tÕ, hoÆc hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu lµ sù tho¶ thuËn gi÷a c¸c chñ thÓ cã trô së th­¬ng m¹i ë c¸c n­íc khac nhau, theo ®ã ng­êi b¸n ( ng­êi xuÊt khÈu) cã nghÜa vô giao hµng, chuyÓn quyÒn së h÷u hµng ho¸ cho ng­êi mua (ng­êi nhËp khÈu) ng­êi cã nghÜa vô tr¶ tiÒn cho ng­êi b¸n vµ nhËn hµng theo tho¶ thuËn. Tõ kh¸i niÖm chung kh¸i qu¸t ®ã ta sÏ xÐt xem hîp ®ång mua b¸n ngoai th­¬ng cã nh÷ng ®Æc ®iÓm nµo chñ yÕu. 2. §Æc ®iÓm cña hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng. Trong hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng gåm cã 6 ®Æc ®iÓm chñ yÕu sau: 2.1. §Æc ®iÓm vÒ chñ thÓ tham gia ký kÕt. Chñ thÓ ký kÕt hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng lµ th­¬ng nh©n cã trô së th­¬ng m¹i ®Æt á c¸c n­íc quèc gia kh¸c nhau. Th­¬ng nh©n cã thÓ lµ thÓ nh©n hoÆc ph¸p nh©n. Th­¬ng nh©n th­êng ®­îc x¸c ®Þnh theo luËt mµ th­¬ng nh©n ®ã mang quèc tÞch. Thương nh©n muèn kÝ kÕt hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng cÇn ph¶i cã n¨ng lùc ph¸p luËt vµ n¨ng lùc hµnh vi d©n sù ®Çy ®ñ theo luËt mµ th­¬ng nh©n ®ã mang quèc tÞch. Th­¬ng nh©n lµ tæ chøc ph¶i cã t­ c¸ch ph¸p nh©n. §iÒu 81 kho¶n 1 LuËt th­¬ng m¹i ViÖt Nam quy ®Þnh: Chñ thÓ cña hîp ®ång lµ bªn mua vµ bªn b¸n ph¶i cã ®ñ t­ c¸ch ph¸p lý, chñ thÓ bªn ViÖt Nam lµ th­¬ng nh©n ®­îc phÐp ho¹t ®éng th­¬ng m¹i ë ViÖt Nam.Th­¬ng nh©n ph¶i lµ doanh nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®­îc thµnh lËp theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt ViÖt nam, ®­îc phÐp xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ theo ngµnh nghÒ ®¨ng kÝ kinh doanh trong giÊy chøng nhËn ®¨ng kÝ kinh doanh( NghÞ ®Þnh 57 ngµy 31/7/1998 quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh LuËt th­¬ng m¹i). 2.2. §Æc ®iÓm vÒ ®èi t­îng cña hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng. §èi t­îng cu¶ hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng lµ hµng ho¸ ®­îc phÐp chuyÓn qua biªn giíi, hoÆc chuyÓn tõ khu chÕ xuÊt vµo thÞ tr­êng néi ®Þa vµ ng­îc lại theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. §Ó ®¶m b¶o sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, ph¸p luËt c¸c quèc gia ®Òu quy ®Þnh nh÷ng mÆt hµng thuéc diÖn cÊm xuÊt nhËp khÈu. ë ViÖt nam Thñ t­íng ChÝnh phñ ®· ban hµnh quyÕt ®Þnh sè 46/2001/Q§- TTg ngµy 4/4/2001 vÒ qu¶n lý xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ thêi k× 2001- 2005. Theo ®ã, quy ®Þnh danh môc hµng ho¸ cÊm xuÊt vµ nh÷ng mÆt hµng cÇn cã giÊy phÐp xuÊt nhËp khÈu cña Bé th­¬ng m¹i trong giai ®o¹n tõ n¨m 2001 ®Õn n¨m 2005. 2.3. §Æc ®iÓm vÒ ®ång tiÒn thanh to¸n. §ång tiÒn thanh to¸n trong hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng cã thÓ lµ ngo¹i tÖ ®èi víi mét bªn , lµ ngo¹i tÖ , hoÆc lµ néi tÖ ®èi víi c¶ hai bªn . VÝ dô th­¬ng nh©n ViÖt Nam vµ th­¬ng nh©n Ph¸p cam kÕt víi nhau sÏ thanh to¸n hµng ho¸ , dÞch vô b»ng USD. Trong tr­êng hîp nµy ®ång tiÒn thanh to¸n ®èi víi c¶ hai bªn lµ ngo¹i tÖ. Còng cã tr­êng hîp ®ång tiÒn thanh to¸n trong hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng l¹i lµ ngo¹i tÖ ®èi víi hai bªn tham gia ký kÕt hîp ®ång. VÝ dô nh­ hai th­¬ng nh©n ®Òu mang quèc tÞch Mü nh­ng ®Æt trô së ë c¸c n­íc kh¸c nhau tho¶ thuËn vÒ ®ång tiÒn thanh to¸n trong hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng lµ USD. Nh­ vËy ®ång tiÒn thanh to¸n trong hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng phô thuéc hoµn toµn vµo sù tho¶ thuËn cña c¸c bªn ký kÕt hîp ®ång, nã cã thÓ lµ ®ång tiÒn cña n­íc xuÊt khÈu, n­íc nhËp khÈu, hoÆc cã thÓ lµ ®ång tiÒn cña mét n­íc thø ba miÔn sao sù lùa chän ®ång tiÒn thanh to¸n ®¶m b¶o ®­îc lîi Ých cña c¸c bªn tham gia ký kÕt hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng. 2.4. §Æc ®iÓm vÒ c¬ quan gi¶i quyÕt tranh chÊp. Theo nguyªn t¾c chung cña t­ ph¸p quèc tÕ , còng nh­ theo ph¸p luËt cña c¸c quèc gia th× trong mua b¸n hµng ho¸ quèc tÕ , c¸c bªn ký kÕt hîp ®ång cã quyÒn tù do tho¶ thuËn lùa chän c¬ quan gi¶i quyÕt tranh chÊp ph¸t sinh tõ hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng. Th«ng th­êng ng­êi ta quy ®Þnh thµnh mét ®iÒu kho¶n trong hîp ®ång. NÕu c¸c bªn kh«ng ghi trong hîp ®ång vÒ ®iÒu kho¶n träng tµi hay toµ ¸n th× hä vÉn cã quyÒn tho¶ thuËn lùa chän bÊt cø mét c¬ quan träng tµi hay mét toµ ¸n nµo ®ã ®Ó gi¶i quyÕt tranh chÊp. Theo c«ng ­íc New York n¨m 1958 vÒ c«ng nhËn vµ thi hµnh quyÕt ®Þnh träng tµi n­íc ngoµi th× tho¶ thuËn träng tµi ph¶i ®­îc lËp thµnh v¨n b¶n. 2.5. §Æc ®iÓm vÒ tr×nh tù ký kÕt hîp ®ång. §èi víi hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng nÕu c¸c bªn gÆp nhau trùc tiÕp ®Ó tho¶ thuËn vµ ký kÕt sÏ tèn kÐm vÒ tiÒn b¹c vµ thêi gian nhiÒu h¬n so víi tr­êng hîp ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸ trong n­íc. Bëi vËy h×nh thøc ký kÕt hîp ®ång gi¸n tiÕp th­êng ®­îc sö dông phæ biÕn h¬n h×nh thøc ký kÕt hîp ®ång trùc tiÕp. H×nh thøc ký kÕt hîp ®ång gi¸n tiÕp ®­îc th«ng qua th­ tÝn , fax, telex, ®¬n chµo hµng , ®¬n chÊp nhËn hµng, ®¬n ®Æt hµng....LuËt th­¬ng m¹i ViÖt Nam quy ®Þnh chµo hµng lµ mét ®Ò nghÞ giao kÕt hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸ trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh , ®­îc chuyÓn cho mét hay nhiÒu ng­êi nhÊt ®Þnh vµ ph¶i cã néi dung chñ yÕu cña hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸ theo quy ®Þnh t¹i ®iÒu 50 cña luËt th­¬ng m¹i hµng ho¸. Chµo hµng gåm chµo b¸n hµng vµ chµo mua b¸n hµng. Nh­ vËy , mét ®¬n chµo hµng ph¶i ®¶m b¶o nh÷ng tiªu chuÈn ph¸p lý nhÊt ®Þnh theo quy luËt cña ph¸p luËt nh­ ®iÒu kiÖn cã hiÖu lùc cña ®¬n chµo hµng néi dung cña nã ph¶i gåm c¸c ®iÒu kho¶n chñ yÕu cña mét hîp ®ång , trong ®¬n chµo hµng ph¶i nªu râ thêi gian cã hiÖu lùc vµ ®iÒu kiÖn huû bá ®¬n chµo hµng . §iÒu 14 c«ng ­íc viªn 1980 vÒ hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸ quèc tÕ quy ®Þnh chµo hµng ph¶i ®­îc göi ®Õn ®Ých danh cho mét hoÆc nhiÒu ng­êi víi néi dung râ rµng vÒ tªn hµng, sè l­îng, phÈm chÊt, quy c¸ch vµ gi¸ c¶ cña hµng hãa. C«ng ­íc Viªn 1980 ph©n ra hai lo¹i chµo hµng ®ã lµ chµo hµng tù do vµ chµo hµng cè ®Þnh. - Chµo hµng tù do (chµo hµng kh«ng cam kÕt ) lµ lo¹i chµo hµng göi cho nhiÒu b¹n hµng cïng mét lóc . Nã kh«ng rµng buéc tr¸ch nhiªm ng­êi ph¸t ra ®¬n chµo hµng , hä cã quyÒn söa ®æi , rót l¹i bÊt cø lóc nµo tr­íc khi cã sù chÊp nhËn chµo hµng. ViÖc ng­êi ®­îc chµo hµng chÊp nhËn hoµn toµn c¸c ®iÒu kiÖn cña chµo hµng tù do kh«ng cã ý nghÜa lµ hîp ®ång ®· ®­îc ký kÕt . Muèn cã hîp ®ång ®ßi hái ph¶i cã sù chÊp nhËn cña ng­êi ph¸t ra ®¬n chµo hµng. - Chµo hµng cè ®Þnh (chµo hµng cã cam kÕt) lµ viÖc ng­êi chµo b¸n mét l« hµng bÞ r»ng buéc vµo lêi ®Ò nghÞ cña m×nh . Trong thêi gian nµy nÕu ng­êi mua chÊp nhËn v« ®iÒu kiÖn chµo hµng ®ã th× coi nh­ hîp ®ång ®· ®­îc ký kÕt. NÕu nh­ trong ®¬n chµo hµng cè ®Þnh ng­êi chµo hµng kh«ng nãi râ thêi gian cã hiÖu lùc th× thêi h¹n ®­îc tÝnh theo thêi h¹n hîp lý tuú theo tÝnh chÊt lo¹i hµng tuú theo ®é xa c¸ch gi÷a ng­êi b¸n vµ ng­êi mua vµ tuú theo tËp qu¸n cña tõng n­íc . ë ViÖt Nam thêi h¹n hîp lý theo luËt ViÖt Nam lµ 30 ngµy . §iÒu 396 bé luËt d©n sù ViÖt Nam quy ®Þnh: khi mét bªn ®Ò nghÞ bªn kia giao kÕt hîp ®ång cã nªu râ néi dung chñ yÕu cña hîp ®ång vµ thêi h¹n tr¶ lêi th× kh«ng ®­îc mêi ng­êi thø ba giao kÕt trong thêi h¹n chê tr¶ lêi vµ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ lêi ®Ò nghÞ cña m×nh . ChÊp nhËn chµo hµng lµ th«ng b¸o cña bªn ®­îc chµo hµng chuyÓn cho bªn chµo hµng vÒ viÖc chÊp nhËn toµn bé c¸c néi dung ®· nªu trong bªn chµo hµng ( ®iÒu 51 kho¶n 2 luËt th­¬ng m¹i ViÖt Nam ) Theo luËt th­¬ng m¹i ViÖt Nam hîp ®ång ®­îc coi lµ ®· ký kÕt khi: + C¸c bªn cã mÆt trùc tiÕp cã mÆt ký kÕt vµo hîp ®ång + ChÊp nhËn v« ®iÒu kiÖn cña ng­êi ®­îc chµo hµng ph¶i göi trong ®iÒu kiÖn cã hiÖu lùc cña chµo hµng( tr­êng hîp chµo hµng cè ®Þnh) + ChÊp nhËn v« ®iÒu kiÖn cña ng­êi ®­îc chµo hµng ph¶i ®­îc ng­êi chµo hµng chÊp nhËn (tr­êng hîp chµo hµng tù do) Theo luËt thuéc hÖ thèng luËt Anh-Mü , khi ng­êi ®­îc chµo hµng göi chÊp nhËn v« ®iÒu kiÖn tíi ng­êi chµo hµng th× thêi ®iÓm göi chÊp nhËn lµ thêi ®iÓm ký kÕt hîp ®ång . ThuyÕt tiÕp thu cña hÖ thèng ph¸p luËt Ch©u ¢u lôc ®Þa vµ ph¸p luËt ViÖt Nam th× thêi ®iÓm ng­êi chµo hµng nhËn ®­îc chÊp nhËn hµng v« ®iÒu kiÖn tõ ng­êi ®­îc chµo göi tíi lµ thêi ®iÓm hîp ®ång ®­îc ký . Mét ®¬n chÊp nhËn chµo hµng muèn cã hiÖu lùc vÒ mÆt ph¸p luËt ph¶i tho¶ m·n nh÷ng ®iÒu kiÖn sau: - Ph¶i ®­îc chÝnh ng­êi chµo hµng chÊp nhËn. - Ph¶i ®ång ý toµn bé vµ v« ®iÒu kiÖn mäi ®iÒu kho¶n cña ®¬n chµo hµng. - Ph¶i chÊp nhËn trong thêi h¹n cã hiÖu lùc cña ®¬n chµo hµng - ChÊp nhËn ph¶i ®­îc truyÒn ®¹t ®Õn ng­êi ph¸t ra ®¬n chµo hµng 2.6. Ph¸p luËt ®iÒu chØnh hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng . Do hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng lµ lo¹i hîp ®ång cã yÕu tè n­íc ngoµi nªn luËt ¸p dông cho lo¹i hîp ®ång nµy phøc t¹p h¬n so víi luËt ¸p dông cho hîp ®ång mua b¸n trong nø¬c . Nguån luËt ®iÒu chØnh quan hÖ hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng bao g«m : ®iÒu ­íc quèc tÕ , vµ luËt quèc gia , tËp qu¸n th­¬ng m¹i quèc tÕ vµ mét sè n­íc ... II. §iÒu kiÖn cã hiÖu lùc cña hîp ®ång ngo¹i th­¬ng. Khi kÝ kÕt hîp ®ång kinh tÕ nãi chung vµ hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng nãi riªng c¸c bªn tham gia kÝ kÕt hîp ®ång ph¶i tu©n theo c¸c ®iªu kiÖn cña hîp ®ång ®­îc quy ®Þnh trong v¨n b¶n ph¸p luËt. Tr­êng hîp kh«ng tu©n theo c¸c ®iÒu kiÖn ®ã th× hîp ®ång coi nh­ kh«ng cã gi¸ trÞ vÒ mÆt ph¸p lý hay hîp ®ång v« hiÖu. Theo ®iÒu 81 LuËt Th­¬ng m¹i ViÖt Nam mét hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng cã hiÖu lùc ph¸p luËt ph¶i héi tô ®ñ 4 yÕu tè sau: 1. Chñ thÓ cña hîp ®ång lµ bªn mua vµ bªn b¸n ph¶i cã ®ñ t­ c¸ch ph¸p lý. VÒ phÝa n­íc ngoµi: Chñ thÓ kÝ kÕt hîp ®ång cã thÓ lµ c¸ nh©n hay ph¸p nh©n theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt mµ hä mang quèc tÞch hoÆc do n­íc së t¹i quy ®Þnh. VÒ phÝa ViÖt Nam: Doanh nghiÖp ®­îc thµnh lËp theo quy ®Þnh cña luËt ph¸p ViÖt Nam. Theo luËt c«ng ty, luËt doanh nghiÖp... doanh nghiÖp cã c¬ së s¶n xuÊt, cung øng hµng xuÊt khÈu æn ®Þnh, cã thÞ tr­êng tiªu thô æn ®Þnh ë n­íc ngoµi, ®éi ngò c¸n bé cã tr×nh ®é, cã kinh nghiÖm ho¹t ®éng trong lÜnh vùc ngo¹i th­¬ng...Theo NghÞ ®Þnh 57/1998/ N§-CP cña ChÝnh Phñ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®­îc cÊp giÊy chøng nhËn ®¨ng kÝ kinh doanh ®Òu ®­îc kinh doanh XNK trùc tiÕp víi ngµnh hµng ®· ®¨ng ký kinh doanh (Trõ nh÷ng mÆt hµng qu¶n lý b»ng h¹n ng¹ch) -Ng­êi kÝ hîp ®ång ph¶i lµ ng­êi hîp ph¸p cña c«ng ty. + NÕu H§NT ®­îc kÝ kÕt gi÷a c¸c c¸ nh©n hoÆc th­¬ng nh©n c¸ thÓ hoÆc c¸c doanh nghiÖp th­¬ng nh©n víi nhau th× chñ doanh nghiÖp lµ ng­êi kÝ hîp ®ång. + NÕu hîp ®ång ®­îc kÝ gi÷a c¸c tæ chøc th× ng­êi kÝ hîp ®ång ph¶i lµ ng­êi ®­îc ph¸p luËt thõa nhËn cã quyÒn ®¹i diÖn cho c«ng ty, chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc luËt ph¸p quèc gia vµ luËt ph¸p quèc tÕ vÒ nh÷ng hµnh vi mua- b¸n vµ hµng ho¸ ®­îc mua- b¸n. Nh­ vËy, ng­êi kÝ hîp ®ång ph¶i lµ gi¸m ®èc c«ng ty hoÆc ng­êi ®­îc gi¸m ®èc uû quyÒn mét c¸ch hîp ph¸p. 2. Hµng ho¸ ®èi t­îng cña hîp ®ång lµ hµng hãa ®­îc phÐp mua b¸n trao ®æi theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. 3. Hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng ph¶i cã c¸c néi dung chñ yÕu theo ®iÒu 50 cña LuËt Th­¬ng m¹i ViÖt Nam. Trong hîp ®ång kh«ng chøa nh÷ng néi dung g× tr¸ivíi luËt ph¸p hiÖn hµnh cña c¸c bªn, v× vËy tr­íc khi kÝ kÕt hîp ®ång c¸c bªn ph¶i nghiªn cøu kü thuËt luËt ph¸p cña c¶ hai n­íc. §iÒu 50 LuËt Th­¬ng m¹i ViÖt nam, cã hiÖu lùc tõ ngµy1/1/1989 quy ®Þnh hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng muèn cã hiÖu lùc, mgoµi viÖc giíi thiÖu c¸c bªn ®èi t¸c, b¾t buéc ph¶i cã ®ñ 6 néi dung chÝnh sau: + Tªn hµng. + Sè l­îng. + Quy c¸ch, phÈm chÊt, chÊt l­îng hµng ho¸. + Gi¸ c¶ vµ ®iÒu kiÖn giao hµng. + Thanh to¸n. + §Þa ®iÓm vµ thêi h¹n giao- nhËn hµng ho¸. Ngoµi néi dung chñ yÕu ®­îc quy ®Þnh trªn ®©y, c¸c bªn cã thÓ tho¶ thuËn thªm néi dung kh¸c trong hîp ®ång tuú theo tÝnh chÊt vµ ®Æc ®iÓm cña tõng th­¬ng vô nh»m r»ng buéc nghÜa vô cña c¸c bªn mét c¸ch chÆt chÏ vµ b¶o ®¶m quyÒn lîi cña c¶ ng­êi mua vµ ng­êi b¸n. 4. H×nh thøc cña hîp ®ång ph¶i lµ v¨n b¶n. Sau ®©y lµ b¶n hîp ®ång kÝ kÕt gi÷a C«ng ty Nhùa Hµm Rång víi C«ng ty th­¬ng m¹i ho¸ chÊt CCC cña Th¸I Lan Hîp ®ång Sè SC.03/313 Ngµy30/6/2003 Ng­êi b¸n : C«ng ty th­¬ng m¹i ho¸ chÊt CCC Sè 1 ®­êng Siam Cement , Bangsue, Bangkok 10800 , Thai Lan Do «ng Prapat chinweerapunt- Gi¸m ®èc lµm ®¹i diÖn Ng­êi mua hµng : C«ng ty nhù a Hµm Rång 4 Phïng H­ng, Hµ Néi §iÖn tho¹i 84.4.9272575 Fax: 84.4.9272575 Sè tµI kho¶n : 7301 0254 t¹i ng©n hµng ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn VN Do «ng Vò Ngäc S¬n- Gi¸m ®èc ®¹i diÖn Ng­êi b¸n vµ ng­êi mua ®ång ý ký kÕt hîp ®ång nµy theo ®iÒu kho¶n vµ ®iÒu kiÖn nh­ sau: §iÒu 1: Hµng ho¸- sè l­îng – ®¬n gi¸- thanh to¸n Hµng ho¸ : H¹t nhùa Polyethylene vµ h¹t nhùa Polypropylene XuÊt xø: Th¸I Lan §ãng gãi : 25 kg trong 1 bao Sè l­îng : 34 MT B¶o hiÓm : Ng­êi b¸n sÏ mua b¶o hiÓm theo ®iÒu kiÖn A ( mäi rñi ro) cho 110% gi¸ trÞ ho¸ ®¬n, thanh to¸n b¶o hiÓm t¹i ViÖt Nam Thanh to¸n: 100% gi¸ trÞ ho¸ ®¬n b»ng th­ tÝn dông kh«ng huû ngang , tr¶ ngay cho ng­êi thô h­ëng lµ C«ng ty th­¬ng m¹i ho¸ chÊt CCC. Th«ng b¸o vµ thanh to¸n qua ng©n hµng th­¬ng m¹i Siam PLC. Trô së chÝnh t¹i Bangkok Th¸I Lan Tæng gi¸ trÞ : 23.342,5 §« la Mü CIF- H¶I Phßng Tªn hµng Lo¹i Sè l­îng (+/- 5%) §¬n gi¸ CIF- HP Thµnh tiÒn ( USD) +/- 5% H¹t nhùa Polyethylene H5840B 14.0 MT 655.00 9,170.00 H¹t nhùa Polyethylene H5818J 3,5 MT 655.00 2,292.50 H¹t nhùa Polypropylene P400S 16.5 MT 720.00 11,880.00 Tæng gi¸ trÞ 34.0 MT CIF – HP 23,342.50 §iÒu 2: Giao hµng Thßi h¹n: ChËm nhÊt 21 th¸ng 7 n¨m 2003, phô thuéc vµo nhËn ®­îc th­ tÝn dông cho tæng gi¸ trÞ hîp ®ång ®­îc më chËm nhÊt vµo ngµy 3 th¸ng 7 n¨m 2003. Trong tr­êng hîp chËm më th­ tÝn dông , ng­êi b¸n cã thÓ chËm giao hµng C¶ng giao hµng : BÊt kú c¶ng nµo t¹i Th¸I Lan C¶ng dì hµng : C¶ng H¶I Phßng ChuyÓn t¶I : §­îc phÐp Giao hµng tõng phÇn: Kh«ng ®­îc phÐp Chøng tõ : 2/3 vËn ®¬n s¹ch ®· giao lªn tµu, c­íc tr¶ tr­íc Ho¸ ®¬n th­¬ng m¹i B¶n phiÕu ®ãng gãi chi tiÕt GiÊy chøng nhËn xuÊt xø do Phßng th­¬ng m¹i Thai Lan cÊp GiÊy chøng nhËn chÊt l­îng do ng­êi b¸n cÊp GiÊy chøng nhËn b¶o hiÓm §iÒu kho¶n kh¸c: 01 ho¸ ®¬n th­¬ng m¹i , 01 phiÕu ®ãng gãi vµ 1/3 vËn ®¬n ®­îc giao b»ng ®­êng hµng kh«ng cho ng­êi mua trong vßng 4 ngµy kÓ tõ ngµy giao ( B¶n copy giÊy biªn nhËn DHL ®Ó tr×nh ng©n hµng ®­îc chÊp nhËn) Thêi gian tr×nh chøng tõ trong vßng 21 ngµy kÓ tõ ngµy giao hµng §iÒu 3: §iÒu kho¶n chung: - Hai bªn ph¶I thùc hiÖn nghiªm chØnh nh÷ng quy ®Þnh trong hîp ®ång. BÊt kú sù tranh chÊp nµo tr­íc hÕt ph¶I ®­îc gi¶I quyÕt b»ng th­¬ng l­îng. NÕu kh«ng th­¬ng l­îng ®­îc, hai bªn ®ång ý chän trung t©m träng tµi quèc tÕ ViÖt Nam t¹i ViÖt Nam ®Ó gi¶i quyÕt theo ICC. QuyÕt ®Þnh cña träng tµI lµ chung thÈm vµ rµng buéc víi hai bªn , ¸n phÝ sÏ do bªn thua kiÖn chÞu - Hîp ®ång nµy cã hiÖu lùc tõ ngµy ký . BÊt kú sù thay ®æi hoÆc bæ xung ph¶I ®­îc hai bªn ®ång ý vµ lËp thµnh v¨n b¶n - C¸c ®iÒu kiÖn cña L/C ph¶I phï hîp víi hîp ®ång - B¶n fax cña hîp ®ång ®­îc phÐp chÊp nhËn Incotems 2000 : Trong tr­êng hîp cã nghi ngê g× vÒ nh÷ng ®iÒu kiÖn th­¬ng m¹i , hai bªn cã thÓ tham chiÕu ®Õn Inc0term 2000 §¹i diÖn ng­êi b¸n §¹i diÖn ng­êi mua NhËn xÐt vµ kiÕn nghÞ Qua b¶n hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng ®­îc kÝ kÕt gi÷a hai c«ng ty chóng ta nhËn thÊy: - Néi dung chÝnh trong mét b¶n hîp ®ång ph¶i ph¶n ¸nh vÒ quyÒn lîi, tr¸ch nhiÖm gi÷a c¸c bªn ®èi víi nhau. - C¸c bªn trong n­íc vµ ngoµi n­íc t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho nhau h­ëng c¸c quyÒn lîi vµ lµm c¸c nghÜa vô trong qu¸ tr×nh hîp t¸c vµ ®Çu t­. - ViÖc gi¶i quyÕt tranh chÊp x¶y ra do c¸c bªn lùa chän biÖn ph¸p gi¶i quyÕt, ®­îc quyÒn chän c¬ quan tµi ph¸n còng nh­ luËt ¸p dông trong tr­êng hîp tranh chÊp kh«ng giíi h¹n ë ViÖt Nam mµ cã thÓ chän ë n­íc ngoµi hoÆc tù tho¶ thuËn thµnh lËp mét Héi ®ång träng tµi ®Ó gi¶i quyÕt. -NÕu bªn VN bao gåm nhiÒn thµnh viªn tham gia th× nªu th«ng tin vÒ tõng thµnh viªn. NÕu lµ hîp t¸c hai bªn th× nªu râ ng­êi ®¹i diÖn cã thÈm quyÒn cho c¸c bªn viÖt Nam tham gia hîp ®ång. -NÕu bªn n­íc ngoµi gåm nhiÒu thµnh viªn tham gia th× nªu th«ng tin vÒ tõng thµnh viªn. NÕu lµ hîp t¸c hai bªn th× nªu râ ng­êi ®¹i diÖn cã thÈm quyÒn cho c¸c bªn n­íc ngoµi tham gia hîp ®ång. -C¸c bªn chÞu tr¸ch nhiÖm hoµn toµn vÒ sù trung thùc vµ sù chÝnh x¸c cña néi dung trong hîp ®ång kÝ kÕt. -Nghiªm chØnh chÊp hµnh c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt ViÖt Nam vµ luËt ph¸p quèc tÕ. KÕt luËn Tãm l¹i hîp ®ång lµ sù tho¶ thuËn gi÷a c¸c c¸ nh©n , tæ chøc ®Ó x¸c lËp thay ®æi hay chÊm døt quyÒn vµ nghÜa vô cña hai bªn tham gia mét quan hÖ nhÊt ®Þnh vµ ®Ó thùc hiÖn kÕ ho¹ch cña m×nh. Hîp ®ång lµ sù thèng nhÊt ý chÝ gi÷a c¸c bªn ký kÕt trªn c¬ së tù nguyÖn b×nh ®¼ng tuy nhiªn sù tho¶ thuËn , thèng nhÊt ý chÝ ®ã ph¶i phï hîp , t«n träng ý chÝ lîi Ých chung cña c¶ x· héi, cña Nhµ n­íc Thùc tiÔn ®· chøng minh trong thêi ®¹i ngµy nay khi tr×nh ®é quèc tÕ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ ngµy cµng cao, nhu cÇu héi nhËp quèc tÕ lµ nhu cÇu kh«ng thÓ thiÕu vµ ngµy cµng ph¶i ®­îc më réng. C¸c quèc gia sÏ kh«ng thÓ ph¸t triÓn, kh«ng theo kÞp sù ph¸t triÓn cña thÕ giíi vµ sÏ bÞ tôt hËu nÕu thùc hiÖn chÝnh s¸ch c« lËp. C¸c quèc gia ®Òu cã ý thøc ®­îc gi¸ trÞ to lín cña viÖc héi nhËp kinh tÕ toµn cÇu ®Æc biÖt lµ c¸c quan hÖ trao ®æi hµng ho¸ quèc tÕ ®ang ngµy cµng ®­îc ph¸t triÓn s©u réng h¬n. §ã còng chÝnh lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó chóng ta cã thÓ ®Èy nhanh tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ më réng bu«n b¸n ngo¹i th­¬ng víi c¸c n­íc vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ trong khu vùc còng nh­ trªn toµn thÕ giíi. Tµi liÖu tham kh¶o 1. Gi¸o tr×nh luËt hîp ®ång:Tr­êng ®¹i häc Qu¶n lý vµ kinh doanh Hµ néi 2. Gi¸o tr×nh luËt kinh tÕ ViÖt nam: Tr­êng ®¹i häc Quèc gia Hµ néi-§¹i häc x· héi vµ nh©n v¨n Hµ néi(nhµ xuÊt b¶n Quèc gia 1997) 3. T¹p chi th­¬ng m¹i sè 26 Môc lôc Trang Tµi liÖu tham kh¶o 17