Tiểu luận Nấm và thuốc trị
Nấm và thuốc trị
Việt Nam là nước có khí hậu nóng, ẩm, nhiệt đới gió mùa, điều kiện vệ sinh, phong tục tập quán ở nhiều nơi còn thấp kém; việc dùng kháng sinh và corticoid kéo dài, không theo hướng dẫn của thầy thuốc . là cơ hội cho bệnh về da nói chung và bệnh nấm da nói riêng phát triển lan tràn.
Có rất nhiều loại bệnh da do nấm gây nên như nấm thân, nấm kẽ, nấm tóc, nấm móng, lang ben . Tuy nhiên, trong phạm vi bài viết này chỉ đề cập đến những vấn đề cơ bản về bệnh nấm thân (hắc lào) và nấm kẽ (nước ăn chân), là hai bệnh dễ có nguy cơ bùng phát trong điều kiện thời tiết ẩm ướt hiện nay. Nấm hắc lào
9 trang |
Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 2655 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem nội dung tài liệu Tiểu luận Nấm và thuốc trị, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Nấm và thuốc trị
Việt Nam là nước có khí hậu nóng, ẩm, nhiệt đới gió mùa,
điều kiện vệ sinh, phong tục tập quán ở nhiều nơi còn thấp
kém; việc dùng kháng sinh và corticoid kéo dài, không theo
hướng dẫn của thầy thuốc... là cơ hội cho bệnh về da nói
chung và bệnh nấm da nói riêng phát triển lan tràn. Có rất
nhiều loại bệnh da do nấm gây nên như nấm thân, nấm kẽ,
nấm tóc, nấm móng, lang ben... Tuy nhiên, trong phạm vi bài
viết này chỉ đề cập đến những vấn đề cơ bản về bệnh nấm
thân (hắc lào) và nấm kẽ (nước ăn chân), là hai bệnh dễ có
nguy cơ bùng phát trong điều kiện thời tiết ẩm ướt hiện nay.
Nấm hắc lào
Đây là bệnh do vi nấm thuộc nhóm
dermatophytes, hay gặp nhất là hai
loại trychophyton và epidermophyton.
Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi,
nhưng thường gặp nhiều hơn ở tuổi thanh thiếu niên và trung
niên.
Biểu hiện làm bệnh nhân khó chịu, nhất là ngứa ở vùng da bị tổn
thương, ngứa cả ngày lẫn đêm, ngứa nhiều hơn khi về đêm, khi
Nấm hắc lào
đổ mồ hôi hoặc khi thời tiết nóng bức... tổn thương cơ bản là các
đám đỏ hình tròn, bầu dục hoặc đa cung, đường kính, số lượng
khác nhau. Ranh giới rõ, có bờ viền, bờ có mụn nước, giữa có xu
hướng lành, khô, bong vẩy nhẹ, phát triển ly tâm lan dần ra ngoại
vi. Bệnh có thể gặp ở bẹn, chân tay, mặt, bụng, ngực... Nếu
không điều trị kịp thời bệnh sẽ lây sang những vị trí khác của cơ
thể, tăng mức độ tổn thương trên da, chàm hóa hoặc dễ dàng lây
sang người khác do tiếp xúc trực tiếp hoặc lây qua quần áo.
Bệnh hắc lào tuy gây nhiều khó chịu cho người bệnh nhưng chữa
trị không khó. Tuy nhiên nếu dùng thuốc không đúng, thuốc quá
mạnh, bôi sang cả vùng da lành, da non thì sẽ gây ra tình trạng
phỏng, chảy nước vùng bôi thuốc, thậm chí nếu dùng theo lời
mách bảo không đúng còn gây nhiễm khuẩn, sưng đau.
Nguyên tắc điều trị: Phát hiện sớm, điều trị sớm, tránh lây lan
trong tập thể; Điều trị liên tục, đủ thời gian, đúng phác đồ; Không
cào gãi, chà sát; Kết hợp vệ sinh phòng bệnh ngoài da với tắm
giặt, phơi nắng chăn màn, quần áo; kết hợp điều trị tại chỗ với
điều trị toàn thân.
Những loại thuốc cổ điển như ASA, BSI... cũng có tác dụng tốt
nhưng gây lột da nhiều, đau rát, có thể làm sạm da. Trong trường
hợp không có nhiễm khuẩn, tuần 1: bôi BSI 2% hai lần sáng,
chiều; sang tuần 2: sáng bôi BSI 2%; chiều bôi mỡ benzosali; từ
tuần 3: bôi mỡ benzosali 1lần/ngày đến khi mịn da.
Hiện nay đã có những loại thuốc mới, có thể bôi hoặc uống.
Thuốc bôi như ketoconazol, miconazol, clotrimazol... Những
thuốc này có ưu điểm là không có màu, mùi thơm, không gây lột
da, không sưng đau nhưng cũng có thể gây ra những dị ứng nhẹ.
Những dị ứng này sẽ hết khi ngừng dùng thuốc.
Trong trường hợp bệnh tái phát nhiều lần có thể phải dùng thuốc
chống nấm dạng uống. Thuốc cổ điển được sử dụng là
griseofulvin: thuốc được dùng trong nấm da mạn tính, tái phát dai
dẳng điều trị bằng phác đồ thông thường không hết hoặc nấm
móng, nấm tóc, nấm da do chủng Tricophyton rubrum; thuốc
không được dùng cho phụ nữ có thai, bệnh gan thận, người già,
trẻ em, làm việc trên cao, người vận hành máy móc. Hiện nay có
thể dùng ketoconazol (nizoral).
Tuy nhiên, việc dùng thuốc gì và liều lượng như thế nào cần phải
được thầy thuốc chuyên về da liễu khám và chỉ định, nếu tự ý
dùng có thể sẽ xảy ra những tác dụng phụ nguy hiểm.
Nguyên nhân gây ra bệnh hắc lào là do sống trong môi trường
không vệ sinh, người ra nhiều mồ hôi mà ít tắm giặt, bơi lội trong
vùng nước bẩn. Chính vì vậy việc phòng bệnh phải bắt đầu bằng
lối sống vệ sinh sạch sẽ, tắm gội và giặt giũ quần áo, chăn màn
thường xuyên. Những người đang bị bệnh, bên cạnh việc dùng
thuốc tại chỗ phải diệt nấm ở những vật dụng cá nhân như quần
áo, chăn màn... bằng cách luộc ở nước sôi 100oC trong vòng 15
phút. Đối với người lành không mang bệnh không nên mặc quần
áo chung với người khác, tránh làm việc nơi ẩm ướt, nếu ra mồ
hôi nhiều cần phải thường xuyên tắm giặt và giữ khô những vùng
da ẩm nhiều nếp nhăn như háng, nách, bẹn. Khi mắc bệnh phải
đi khám để được hướng dẫn chữa trị đúng.
Nấm kẽ
Căn nguyên của bệnh là do vi nấm Epidermophyton, nấm
Trichophyton hay còn do nấm Candida albicans. Bệnh bắt đầu ở
giữa kẽ ngón chân thứ 3 và thứ 4. Kẽ ngón có hiện tượng bong
xước da, màu hơi vàng, chảy dịch, có thể xuất hiện mụn nước.
Bệnh thường gặp ở những người do nghề nghiệp phải tiếp xúc
nước nhiều giờ liên tục, nhiều ngày như nông dân, người làm vệ
sinh cống rãnh, vận động viên bơi lội... nên trong dân gian hay
gọi là nước ăn chân, tuy nhiên điều cần chú ý, nếu căn nguyên
do nấm thì không nguy hiểm, nhưng nếu căn nguyên do nhiễm
khuẩn mà bệnh nhân chủ quan không đi khám có thể dẫn tới
nhiễm khuẩn toàn thân.
Về điều trị, thường sử dụng ketoconazol hoặc miconazol bôi tại
chỗ, ngoài ra những người thường xuyên phải dầm trong nước
bẩn, cần rửa sạch, ngâm chân bằng nước muối loãng, nước lá
trầu không hay nước chè... sau đó lau thật khô mới được đi giày,
tất. Bên cạnh đó, cần thường xuyên dùng dung dịch cồn iốt nồng
độ thấp hoặc các loại bột có tác dụng diệt nấm ở bàn chân và kẽ
ngón chân.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- nam_va_thuoc_tri_9606.pdf