Tiểu luận Soạn thảo một bản hợp đồng kinh tế và phân tích những điều khoản chủ yếu của hợp đồng kinh tế

Lêi më ®Çu ë n­íc ta trong suèt thêi gian dµi nÒn kinh tÕ n­íc ta ®­îc qu¶n lý nÆng vÒ hiÖn vËt. Ph­¬ng thøc trao ®æi, ph­¬ng ph¸p chñ yÕu dùa trªn c¬ së hiÖn vËt. ChÝnh sù trao ®æi, ph­¬ng ph¸p cøng nh¾c ®ã lµm mÊt ®i tÝnh n¨ng ®éng cña nÒn kinh tÕ. HiÖn nay, Nhµ n­íc chñ tr­¬ng ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng hãa nhiÒu thµnh phÇn theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, c¸c ®¬n vÞ thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ lµ ng­êi s¶n xuÊt hµng hãa, s¶n xuÊt kinh doanh víi môc ®Ých trao ®æi trªn thÞ tr­êng th«ng qua gi¸ trÞ ®Ó thu lêi. ChÝnh thÞ tr­êng sÏ lµ n¬i thõa nhËn, ®Þnh gi¸ kÕt qu¶ lao ®éng c¸c doanh nghiÖp chø kh«ng ngoµi ai kh¸c. Bëi vËy, quan hÖ thÞ tr­êng ®Ých thùc lµ quan hÖ trong ®ã lµ ng­êi s¶n xuÊt vµ ng­êi tiªu dïng muèn ®¹t c¸i lîi vÒ phÝa m×nh, cho nªn cÇn lÊy sù ngang gi¸ lµm tiªu chuÈn. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng kh«ng thÓ thiÕu ®­îc vai trß cña hîp ®ång kinh tÕ. Hîp ®ång kinh tÕ lµ c¬ së, c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh nhu cÇu, x¸c ®Þnh kÕ ho¹ch, ®iÒu nµy cã thÓ nãi hîp ®ång kinh tÕ lµ c«ng cô mµ Nhµ n­íc ph¶i sö dông tèt ®Ó ®iÒu chØnh c¸c quan hÖ kinh tÕ. Víi c«ng cuéc ®æi míi nÒn kinh tÕ nh­ hiÖn nay còng nh­ ®æi míi ph¸p luËt vÒ hîp ®ång kinh tÕ, em ®· chän ®Ò tµi: "So¹n th¶o mét b¶n hîp ®ång kinh tÕ, ph©n tÝch nh÷ng ®iÒu kho¶n chñ yÕu cña hîp ®ång kinh tÕ. Tr×nh bµy mét b¶n hîp ®ång kinh tÕ ë mét Doanh nghiÖp Nhµ n­íc". Trong khu«n khæ mét bµi viÕt ng¾n, vµ nh÷ng h¹n chÕ hiÓu biÕt, ch¾c ch¾n bµi tiÓu luËn kh«ng khái m¾c ph¶i nh÷ng sai sãt. KÝnh mong c¸c thÇy c« vµ b¹n bÌ gãp ý ®Ó bµi viÕt cña em ®­îc hoµn chØnh h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! PhÇn I So¹n th¶o hîp ®ång kinh tÕ C¬ cÊu chung cña mét b¶n hîp ®ång th«ng th­êng gåm 4 phÇn chÝnh, em xin ®­îc ph©n tÝch nh­ sau: 1. PhÇn më ®Çu PhÇn më ®Çu lµ mét phÇn cña hîp ®ång. Tïy thuéc vµo lo¹i hîp ®ång mµ c¸c bªn so¹n th¶o hîp ®ång cho phï hîp. Cã hai lo¹i më ®Çu kh¸c nhau cho hai chñng lo¹i hîp ®ång ®ã lµ: - Hîp ®ång ký kÕt gi÷a c¸c c¬ quan, tæ chøc, ®¬n vÞ cña ViÖt Nam - Hîp ®ång ký kÕt gi÷a mét bªn lµ tæ chøc cña ViÖt Nam vµ mét bªn lµ tæ chøc n­íc ngoµi PhÇn më ®Çu bao gåm: - Quèc hiÖu: Lµ tªn n­íc, chÕ ®é chÝnh trÞ cña Nhµ n­íc. Quèc hiÖu lµ tiªu ®Ò cÇn thiÕt cho nh÷ng v¨n b¶n mµ néi dung cña nã mang tÝnh ph¸p lý. Quèc hiÖu ®­îc viÕt chÝnh gi÷a 2/3 bªn ph¶i trang ®Çu tiªn cña hîp ®ång. - Sè vµ ký hiÖu hîp ®ång: Th­êng ghi d­íi tªn v¨n b¶n hîp ®ång hoÆc ë gãc tr¸i cña v¨n b¶n hîp ®ång. Sè cña hîp ®ång ®­îc ®¸nh cho tõng n¨m, b¾t ®Çu tõ ngµy 1-1 cña n¨m ®ã. PhÇn ký hiÖu hîp ®ång th­êng lµ ch÷ viÕt t¾t cña tªn chñng lo¹i hîp ®ång. - Tªn hîp ®ång: Th­êng lÊy theo chñng lo¹i cô thÓ kÌm theo ®èi t­îng cña hîp ®ång, ®­îc ghi ch÷ to ®Ëm ë chÝnh gi÷a phÝa d­íi quèc hiÖu. - Nh÷ng c¨n cø x¸c lËp hîp ®ång: Ph¶i nªu nh÷ng v¨n b¶n ph¸p quy cña Nhµ n­íc ®iÒu chØnh lÜnh vùc hîp ®ång. Ph¶i nªu c¶ c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn cña c¸c ngµnh, ®Þa ph­¬ng ®iÒu chØnh lÜnh vùc hîp ®ång ®ã hoÆc ®èi t­îng hîp ®ång. - Thêi gian, ®Þa ®iÓm ký kÕt hîp ®ång: Trong hîp ®ång ph¶i ghi râ vÊn ®Ò nµy v× nã lµ mèc quan träng ®¸nh dÊu thêi ®iÓm hîp ®ång ®­îc h×nh thµnh trong thêi gian, kh«ng gian cô thÓ nµo, lµ b»ng chøng chøng minh sù giao dÞch gi÷a c¸c bªn. §Þa ®iÓm ký kÕt hîp ®ång lµ ®Þa danh n¬i c¸c bªn ®µm ph¸n, so¹n th¶o, ký kÕt hîp ®ång, ®Þa danh cÇn ghi cô thÓ theo sù ph©n chia ranh giíi hµnh chÝnh hiÖn hµnh. PhÇn më ®Çu cña hîp ®ång ký kÕt gi÷a mét bªn lµ tæ chøc cña ViÖt Nam víi mét bªn lµ tæ chøc cña n­íc ngoµi th«ng th­êng còng gièng nh­ phÇn më ®Çu cña hîp ®ång gi÷a c¸c tæ chøc cña ViÖt Nam, tuy nhiªn cã mét sè ®Æc ®iÓm k¸c nh­: kh«ng cã quèc hiÖu, trong phÇn c¨n cø x¸c lËp hîp ®ång lµ phÇn c¸c bªn chän luËt ¸p dông cho hîp ®ång. 2. PhÇn th«ng tin vÒ chñ thÓ hîp ®ång - Tªn chñ thÓ ký kÕt hîp ®ång (cã thÓ lµ c¬ quan, ®¬n vÞ, tæ chøc hoÆc c¸ nh©n). CÇn ghi ®óng tªn trong giÊy phÐp thµnh lËp hîp ph¸p cña chñ thÓ. - §Þa chØ cña chñ thÓ hîp ®ång: Lµ ®Þa chØ cña trô së chÝnh cña ph¸p nh©n. Yªu cÇu ghi râ sè nhµ, ®­êng phè, xãm Êp, ph­êng x·, quËn, huyÖn, tØnh, thµnh phè. - §iÖn tho¹i, Telex, Fax: ViÖc ghi sè ®iÖn tho¹i, Telex, fax gióp c¸c bªn trao ®æi th«ng tinh nhanh chãng h¬n, gi¶m bít chi phÝ ®i l¹i... - Sè tµi kho¶n vµ tªn Ng©n hµng giao dÞch: §©y lµ nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt gióp viÖc thanh to¸n hîp ®ång, ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c bªn kiÓm tra kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña nhau. - Ng­êi ®¹i diÖn ký kÕt hîp ®ång: Ph¸p luËt hiÖn hµnh qui ®Þnh, mçi bªn chØ cÇn 1 ng­êi ®¹i diÖn hîp ph¸p ký kÕt hîp ®ång, ®ã cã thÓ lµ ng­êi ®¹i diÖn theo ph¸p luËt hoÆc ®¹i diÖn theo ñy quyÒn. 3. PhÇn néi dung cña v¨n b¶n hîp ®ång Néi dung cña v¨n b¶n hîp ®ång lµ tæng hîp c¸c quyÒn vµ nghÜa vô cña c¸c bªn chñ thÓ hîp ®ång: a. §iÒu kho¶n th­êng lÖ: Lµ nh÷ng ®iÒu kho¶n mµ néi dung cña nã ®· ®­îc qui ®Þnh trong c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt. Nh÷ng néi dung nµy c¸c bªn cã thÓ ®­a vµo hîp ®ång nh»m kh¼ng ®Þnh l¹i hoÆc ®Ó lµm t¨ng tÇm quan träng cña nã hoÆc cô thÓ hãa, nh­ng kh«ng ®­îc tr¸i víi qui ®Þnh cña ph¸p luËt. b. §iÒu kho¶n chñ yÕu: Lµ nh÷ng ®iÒu kho¶n c¨n b¶n nhÊt cña hîp ®ång, nªn b¾t buéc c¸c bªn ph¶i tháa thuËn ghi vµo v¨n b¶n cña hîp ®ång. NÕu thiÕu nh÷ng ®iÒu kho¶n nµy th× coi nh­ hîp ®ång kinh tÕ ch­a ®­îc ký kÕt, gåm: - §èi t­îng cña hîp ®ång; - ChÊt l­îng, chñng lo¹i, quy c¸ch, tÝnh ®ång bé cña s¶n phÈm, hµng hãa hoÆc yªu cÇu kü thuËt cña c«ng viÖc; - Gi¸ c¶; - B¶o hµnh; - §iÒu kiÖn nghiÖm thu, giao nhËn; - Ph­¬ng thøc thanh to¸n; - Tr¸ch nhiÖm do vi ph¹m hîp ®ång; - ChuyÓn nh­îng hîp ®ång; - Gi¶i quyÕt tranh chÊp; - C¸c biÖn ph¸p ®¶m b¶o thùc hiÖn hîp ®ång; C¸c ®iÒu kho¶n kh¸c liªn quan trùc tiÕp ®Õn ®Æc ®iÓm cña tõng lo¹i hîp ®ång kinh tÕ cã thÓ lµ ®iÒu kho¶n chñ yÕu cña lo¹i hîp ®ång ®ã. c. §iÒu kho¶n tïy nghi: Lµ nh÷ng ®iÒu kho¶n do c¸c bªn tù tháa thuËn víi nhau khi ch­a cã qui ®Þnh cña Nhµ n­íc hoÆc ®· cã qui ®Þnh cña Nhµ n­íc nh­ng c¸c been ®­îc phÐp vËn dông linh ho¹t vµo hoµn c¶nh thùc tÕ cña c¸c bªn mµ kh«ng tr¸i víi ph¸p luËt. 4. PhÇn ký kÕt hîp ®ång PhÇn nµy bao gåm c¸c vÊn ®Ò chÝnh sau ®©y: - Sè l­îng b¶n hîp ®ång cÇn ký kÕt: Quan träng lµ c¸c b¶n hîp ®ång ph¶i ®¶m b¶o néi dung gièng nhau vµ cã gi¸ trÞ ph¸p lý nh­ nhau. - Ch÷ ký cña c¸c bªn: Mçi bªn chØ cÇn ký vµo v¨n b¶n hîp ®ång, ng­êi ®ã chÝnh lµ ®¹i diÖn hîp ph¸p cña c¸c bªn. - §ãng dÊu cña c¸c bªn: Th«ng th­êng hîp ®ång ký kÕt gi÷a c¸c ®¬n vÞ cña ViÖt Nam víi nhau th× cã dÊu ®ãng lªn trªn ch÷ ký cña ®¹i diÖn ký kÕt hîp ®ång. 5. Phô lôc hîp ®ång vµ c¸c v¨n b¶n bæ sung hîp ®ång a. Phô lôc hîp ®ång: ViÖc lËp v¨n b¶n phô lôc hîp ®ång ®­îc ¸p dông trong tr­êng hîp c¸c bªn chñ thÓ hîp ®ång cÇn chi tiÕt vµ cô thÓ hãa c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång mµ trong hîp ®ång kh«ng thÓ hoÆc kh«ng nªn ghi chi tiÕt, cô thÓ trong hîp ®ång v× cã thÓ nã lµm phøc t¹p hoÆc lo·ng néi dung cña hîp ®ång. Nguyªn t¾c chung lµ phô lôc hîp ®ång ®­îc ký kÕt cïng thêi ®iÓm víi hîp ®ång vµ néi dung cña phô lôc kh«ng ®­îc tr¸i víi hîp ®ång. b. V¨n b¶n ®iÒu chØnh hîp ®ång: Lµ mét bé phËn cña hîp ®ång vµ cã gi¸ trÞ ph¸p lý nh­ hîp ®ång. V¨n b¶n ®iÒu chØnh cã c¬ cÊu nh­ v¨n b¶n hîp ®ång kinh tÕ, cô thÓ nh­ sau: - Quèc hiÖu; - Tªn v¨n b¶n ®iÒu chØnh hîp ®ång; - Sè v¨n b¶n (nÕu cÇn); - Thêi gian ®Þa ®iÓm lËp v¨n b¶n ®iÒu chØnh hîp ®ång; - Nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vÒ c¸c chñ thÓ hîp ®ång; - Lý do lËp v¨n b¶n ®iÒu chØnh hîp ®ång; - Néi dung cña v¨n b¶n ®iÒu chØnh hîp ®ång; - Cam kÕt cña c¸c bªn; - Ph¹m vi ®iÒu chØnh vµ thêi h¹n cã hiÖu lùc cña v¨n b¶n ®iÒu chØnh hîp ®ång. - Ký vµ ®ãng dÊu v¨n b¶n ®iÒu chØnh hîp ®ång. c. Sù kh¸c nhau gi÷a phô lôc hîp ®ång vµ v¨n b¶n ®iÒu chØnh hîp ®ång: Phô lôc hîp ®ång ®­îc so¹n th¶o cïng thêi ®iÓm víi hîp ®ång chÝnh cßn v¨n b¶n hîp ®ång ®­îc so¹n th¶o trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång. C¬ cÊu cña v¨n b¶n ®iÒu chØnh hîp ®ång t­¬ng tù nh­ c¬ cÊu cña hîp ®ång, cßn c¬ cÊu cña v¨n b¶n phô lôc hîp ®ång ®¬n gi¶n h¬n, chØ ghi c¨n cø vµo ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång chÝnh viÖn dÉn dÉn ®Õn phô lôc. PhÇn II Ph©n tÝch nh÷ng ®iÒu kho¶n chñ yÕu cña hîp ®ång 1. C¸c ®iÒu kho¶n liªn quan ®Õn sè l­îng, chÊt l­îng cña ®èi t­îng hîp ®ång - Tïy thuéc vµo ®èi t­îng cña hîp ®ång mµ ng­êi so¹n th¶o cã thÓ dïng ®¬n vÞ ®o l­êng hîp ph¸p cña Nhµ n­íc nh­: kg, t¹, tÊn, c¸i, chiÕc, KW, KV, A, m, m2, m3, tÊn/km, giê, ngµy, th¸ng, v.v.. ®Ó x¸c ®Þnh sè l­îng cña ®èi t­îng hîp ®ång. Trong tr­êng hîp dïng ph­¬ng ph¸p tÝnh träng l­îng th× ph¶i ghi c¶ träng l­îng tÞnh vµ träng l­îng c¶ b×. §Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn tiÖn cho c¸c bªn thùc hiÖn hîp ®ång cã thÓ tháa thuËn tû lÖ dung sai vÒ sè l­îng, trong tr­êng hîp cÇn thiÕt cã thÓ qui ®Þnh Bªn b¸n hoÆc Bªn mua ®­îc sö dông tû lÖ dung sai ®ã. - Khi so¹n th¶o ®iÒu kho¶n vÒ sè l­îng hµng hãa ta còng cÇn l­u ý ®Õn tû lÖ hao hôt, tuy nhiªn kh«ng ph¶i hµng hãa nµo còng bÞ hao hôt, vµ kh«ng ph¶i trong bÊt kú hîp ®ång nµo còng ph¶i qui ®Þnh ®iÒu kho¶n vÒ tû lÖ hao hôt cña hµng hãa. Thªm n÷a, ta còng cÇn chó ý ®Õn ®iÒu kho¶n vÒ gi¶m träng l­îng do r¬i v·i khi hµng hãa th­êng hay r¬i v·i nh­ hµng h¹t, hµng thÓ láng, hãa chÊt r¾n dÔ nãng ch¶y khi gÆp nhiÖt ®é cao v.v.. - Khi so¹n th¶o ®iÒu kho¶n vÒ chÊt l­îng cña ®èi t­îng hîp ®ång ta l­u ý ®Õn ®èi t­îng hîp ®ång lµ hµng hãa hay dÞch vô. Tïy thuéc vµo tÝnh chÊt cña tõng lo¹i hµng hãa hay dÞch vô mµ ta qui ®Þnh trong hîp ®ång cho phï hîp. 2. C¸c ®iÒu kho¶n liªn quan ®Õn vÊn ®Ò tµi chÝnh Trong qu¸ tr×nh ®µm ph¸n, so¹n th¶o hîp ®ång ta ph¶i lu«n suy nghÜ xem m×nh cã ®ang lµm chñ t×nh h×nh kh«ng? §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy ta ph¶i xem xÐt toµn bé hîp ®ång, bëi v× c¸c ®iÒu kho¶n vÒ gi¸ c¶ vµ thanh to¸n rÊt hiÕm khi ®­îc gi¶i quyÕt mét c¸ch hoµn h¶o, ®¬n gi¶n trong c¸c ®iÒu kho¶n tµi chÝnh nµy. a. Nh÷ng nghÜa vô bæ sung liªn quan ®Õn vÊn ®Ò tµi chÝnh lµ nh÷ng nghÜa vô cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn gi¸ c¶ gåm: - NghÜa vô giao hµng t¹i mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh cã thÓ liªn quan trùc tiÕp ®Õn vÊn ®Ò tµi chÝnh. - C¸c ®iÒu kiÖn vÒ chøng tõ, thñ tôc ®Ó thanh to¸n. §©y lµ vÊn ®Ò lu«n lu«n ®­îc ®Ò cËp ®Õn hîp ®ång. Ta th­êng thÊy c¸c yªu cÇu thanh to¸n sÏ chØ cã gi¸ trÞ khi ®· cã ®ñ nh÷ng chøng tõ nhÊt ®Þnh, ph¶i ch¾c ch¾n lµ sÏ cã nh÷ng chøng tõ cÇn thiÕt cho viÖc thanh to¸n vµo thêi ®iÓm kÕt thóc hîp ®ång. - ViÖc qui ®Þnh trong hîp ®ång kh«ng râ rµng, chÝnh x¸c, nghiªm ngÆt, cô thÓ sÏ lµm lu mê ®i tr¸ch nhiÖm cña bªn kia, còng cã thÓ ph¸t sinh thªm nh÷ng khã kh¨n kh«ng mong muèn trong thanh to¸n. - Gi¸ c¶ vµ viÖc thanh to¸n cã phô thuéc vµ viÖc ®o ®Õm s¶n phÈm vµ cã cÇn ph¶i ®­îc chøng nhËn cña c¬ quan gi¸m ®Þnh hay c¸ nh©n nµo kh¸c kh«ng? NÕu cã, ph­¬ng ph¸p - ®¬n vÞ ®o l­êng, c¬ quan gi¸m ®Þnh vµ c¸ch thøc tiÕn hµnh cã ®­îc ghi nhËn râ rµng trong hîp ®ång hay kh«ng? - NÕu hîp ®ång ®­îc chia giai ®o¹n ®Ó thanh to¸n th× ta cÇn ph¶i biÕt c¸c ®iÒu kiÖn hÕt h¹n nghÜa vô thanh to¸n mçi giai ®o¹n lµ g×? b. Gi¸ c¶ lµ bao nhiªu? - Gi¸ c¶ tháa thuËn trong hîp ®ång cã ph¶i lµ cè ®Þnh cho tÊt c¶ mäi tr­êng hîp kh«ng? - LiÖu ta cã yªu cÇu thay ®æi thªm hoÆc cao h¬n tiªu chuÈn kü thuËt qui ®Þnh trong hîp ®ång kh«ng? Ta cã ph­¬ng ph¸p ®Ó ®¸nh gi¸ vÒ nh÷ng tiªu chuÈn kü thuËt ®ã kh«ng? - §iÒu cÇn thiÕt lµ ph¶i x¸c ®Þnh ngay t¹i thêi ®iÓm b¾t ®Çu ký kÕt hîp ®ång xem cã thÓ gÆp nh÷ng t×nh huèng cÇn thay ®æi hay kh«ng? c. VÊn ®Ò gi¸ c¶ khi nµo ®­îc thanh to¸n vµ thanh to¸n nh­ thÕ nµo? - Ta ph¶i tháa thuËn mét c¸ch chÝnh x¸c khi nµo gi¸ c¶ ®­îc thanh to¸n, c¸c giai ®o¹n thanh to¸n, c¸c ®iÒu kiÖn thñ tôc ®­îc thanh to¸n, vµ viÖc kiÓm tra toµn bé qu¸ tr×nh thùc hiÖn nh÷ng yÕu tè ®ã. - CÇn chó ý gi¶i quyÕt vÊn ®Ò b¶o toµn gi¸ trÞ ®èi víi dao ®éng cña ®ång tiÒn, ta ph¶i qui ®Þnh mét ®iÒu kho¶n ngang gi¸ trong hîp ®ång. - CÇn tháa thuËn mét l·i suÊt cho sè tiÒn vèn gèc cña ta khi ch­a ®­îc thanh to¸n, còng nªn kÕt hîp c¶ phÇn l·i suÊt víi phÇn vèn gèc ch­a thanh to¸n ®Ó tr¶ theo lÞch tr×nh cô thÓ. d. §Þa ®iÓm thanh to¸n vµ gi¸ trÞ thùc sù sau khi thanh to¸n - Trong hîp ®ång nªn qui ®Þnh cô thÓ ®Þa ®iÓm thanh to¸n còng nh­ ng©n hµng cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn viÖc thanh to¸n. BÊt kú nh÷ng tháa thuËn nµo cÇn thiÕt cho viÖc chuyÓn giao vèn vµ mäi thñ tôc cÇn thiÕt nªn ®­îc s½n sµng vµ t×m hiÓu mét c¸ch ch¾c ch¾n. - Khi ®· suy nghÜ vÒ gi¸ c¶ lµ bao nhiªu, bao giê nã ®­îc thanh to¸n, vµ ®­îc thanh to¸n nh­ thÕ nµo, thanh to¸n ë ®©u th× ta còng kh«ng nªn quªn suy nghÜ vÒ gi¸ trÞ thùc sù sau khi thanh to¸n. e. Ph­¬ng thøc thanh to¸n Tïy thuéc vµo ®èi t­îng hîp ®ång, ta cã thÓ ¸p dông c¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n sau: - B»ng tiÒn mÆt; - B»ng c¸ch rót tõ tµi kho¶n ng©n hµng; - ChuyÓn tiÒn b»ng ®iÖn tÝn; - B»ng hèi phiÕu; - B»ng sÐc; - B»ng mét sè h×nh thøc trao ®æi trùc tiÕp kh¸c... - Ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ f. Ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ Ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ lµ mét trong nh÷ng ph­¬ng thøc thanh to¸n rÊt th«ng dông trong thanh to¸n th­¬ng m¹i quèc tÕ. Th­ tÝn dông (L/C) lµ mét ph­¬ng tiÖn quan träng cña ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ, kh«ng cã L/C tÊt yÕu sÏ kh«ng cã viÖc giao hµng vµ ph­¬ng thøc thanh to¸n nµy kh«ng ®­îc x¸c lËp. Th­ tÝn dông lµ mét sù tháa thuËn gi÷a hai bªn, trong ®ã bªn ng©n hµng (ng©n hµng më th­ tÝn dông) theo yªu cÇu cña bªn kh¸ch hµng (ng­êi xin më th­ tÝn dông) sÏ tr¶ tiÒn cho ng­êi thø ba hoÆc tr¶ cho bÊt kú ng­êi nµo theo lÖnh cña ng­êi thø ba ®ã. Trong L/C x¸c nhËn cã hai ng©n hµng ®øng ra cam kÕt tr¶ tiÒn cho ng­êi b¸n, v× vËy, tÝnh ®¶m b¶o thanh to¸n cña nã rÊt cao. Tr¸ch nhiÖm cña ng©n hµng x¸c nhËn trong L/C nµy kh«ng kh¸c tr¸ch nhiÖm cña ng©n hµng më L/C. V× thÕ ngoµi viÖc tr¶ thñ tôc phÝ rÊt cao cho ng©n hµng x¸c nhËn, ng©n hµng më L/C cßn ph¶i ký quü, tû lÖ ký quü nµy cã khi b»ng 100% trÞ gi¸ cña L/C, do ®ã hai bªn ph¶i tháa thuËn xem bªn nµo sÏ ph¶i tr¶ kho¶n tiÒn hoa hång cho ng©n hµng x¸c nhËn. g. ChuyÓn nh­îng quyÒn së h÷u vµ rñi ro Th«ng th­êng quyÒn së h÷u hµng hãa vµ rñi ro ®­îc chuyÓn giao cïng mét thêi ®iÓm. - Tr­íc hÕt lµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò quyÒn së h÷u. Trong c¸c dù th¶o ®iÒu kho¶n b¶o toµn vµ chuyÓn giao quyÒn së h÷u th«ng th­êng lµ qui ®Þnh quyÒn së h÷u ®­îc b¶o toµn ®Õn tËn khi toµn bé sè tiÒn trong hîp ®ång ch­a ®­îc thanh to¸n hÕt. - Khi so¹n th¶o vÊn ®Ò b¶o hiÓm trong hîp ®ång, còng nªn nhí r»ng nh÷ng hîp ®ång b¶o hiÓm th«ng th­êng chØ b¶o hiÓm nh÷ng hµng hãa do chÝnh ng­êi chñ hîp ®ång b¶o hiÓm ®ã lµm chñ, vµ sÏ chØ båi th­êng nh÷ng rñi ro cña chÝnh ng­êi chñ ký hîp ®ång b¶o hiÓm. Ng­êi b¸n cÇn ph¶i ch¾c ch¾n r»ng, b¶o hiÓm hîp ®ång cña ng­êi mua ®· ®­îc kiÓm tra xem xÐt kü vµ sÏ cã gi¸ trÞ, hoÆc ng­êi b¸n sÏ tháa thuËn viÖc më réng hîp ®ång b¶o hiÓm cña m×nh. h. C¸c kho¶n båi th­êng tiÒn ph¹t Tr­íc tiªn ph¶i thèng nhÊt xem cã cÇn thiÕt ph¶i gi¶i quyÕt vÊn ®Ò båi th­êng trong tr­êng hîp vi ph¹m nghÜa vô hay kh«ng? Nh÷ng kho¶n nµo ph¶i båi th­êng? Båi th­êng toµn bé hay giíi h¹n? ViÖc båi th­êng toµn bé hay giíi h¹n cã thuéc ph¹m vi ®iÒu chØnh cña ph¸p luËt hîp ®ång kh«ng? Cã nªn qui ®Þnh ®ång thêi c¶ båi th­êng vµ ph¹t ®èi víi mét vi ph¹m kh«ng? §Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò ®ã cßn phô thuéc vµo ph¸p luËt cña n­íc mµ c¸c bªn chän ®Ó ®iÒu chØnh hîp ®ång. 4. C¸c ®iÒu kho¶n bÊt kh¶ kh¸ng vµ hoµn c¶nh khã kh¨n a. TÝnh chÊt cña sù kiÖn ®­îc coi lµ bÊt kh¶ kh¸ng §iÒu kho¶n bÊt kh¶ kh¸ng ®­îc so¹n th¶o theo c¸c yªu cÇu sau ®©y: - Mét biÕn cè lµm cho ng­êi vi ph¹m kh«ng thùc hiÖn ®­îc nghÜa vô hîp ®ång cña m×nh ph¶i lµ sù kiÖn kh¸ch quan bÊt ngê ®Õn tõ bªn ngoµi, v­ît ra sù kiÓm so¸t cña bªn vi ph¹m vµ liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc thùc hiÖn nghÜa vô hîp ®ång. - TÝnh thuyÕt phôc cña sù kiÖn: Nh÷ng sù kiÖn mµ cã thÓ dù ®o¸n tr­íc hay thÊy tr­íc ®­îc ë thêi ®iÓm ký kÕt hîp ®ång kh«ng thÓ ®­îc miÔn tr¸ch nhiÖm nÕu chóng g©y ¶nh h­ëng ®Õn viÖc kh«ng thùc hiÖn nghÜa vô hîp ®ång. - TÝnh kh«ng thÓ l­êng tr­íc vµ ®· thi hµnh mäi biÖn ph¸p cÇn thiÕt ®Ó kh¾c phôc: C¸c bªn chØ ®­îc quyÒn viÖn dÉn hoµn c¶nh bÊt kh¶ kh¸ng nÕu c¸c sù kiÖn ®­a ra chøng tá r»ng c¸c bªn kh«ng thÓ l­êng tr­íc ®­îc c¸c sù kiÖn vµ b¶n th©n bªn vi ph¹m ®· thi hµnh mäi biÖn ph¸p ®Ó kh¾c phôc. b. HËu qu¶ cña c¸c sù kiÖn kh«ng thÓ thùc hiÖn hîp ®ång C¸c sù kiÖn ®­îc dù tÝnh bëi ®iÒu kho¶n bÊt kh¶ kh¸ng ph¶i lµ nh÷ng sù kiÖn lµm cho hîp ®ång trë nªn kh«ng thÓ thùc hiÖn ®­îc. Kh«ng cã hoµn c¶nh bÊt kh¶ kh¸ng, nÕu viÖc thùc hiÖn chØ trë nªn khã kh¨n, nÆng nÒ h¬n. c. Mèi liªn hÖ gi÷a sù kiÖn vµ viÖc kh«ng thùc hiÖn hîp ®ång Ph¶i cã mét sîi d©y liªn kÕt liªn hÖ gi÷a sù kiÖn, ®Ò cËp trong ®iÒu kho¶n bÊt kh¶ kh¸ng vµ viÖc kh«ng thùc hiÖn hîp ®ång cña bªn vi ph¹m. Hay nãi c¸ch kh¸c, ph¶i cã mèi quan hÖ nh©n qu¶ gi÷a sù kiÖn bÊt kh¶ kh¸ng vµ hµnh vi vi ph¹m hîp ®ång, nÕu kh«ng bªn vi ph¹m sÏ kh«ng ®­îc miÔn tr¸ch nhiÖm. d. §iÒu kho¶n hoµn c¶nh khã kh¨n cô thÓ T¸c ®éng cña sù kiÖn dÉn ®Õn hoµn c¶nh khã kh¨n lµ t×nh tr¹ng mÊt c©n b»ng vÒ nghÜa vô t­¬ng øng gi÷a c¸c bªn lµm cho viÖc thùc hiÖn hîp ®ång trë nªn v« cïng khã kh¨n ®èi víi mét bªn. C¸c t×nh huèng dÉn ®Õn hoµn c¶nh khã kh¨n cã thÓ lµ do kh¸ch quan, chñ quan hoÆc c¶ hai t¹o nªn. Trong ®iÒu kho¶n hoµn c¶nh khã kh¨n cÇn qui ®Þnh nghÜa vô th«ng b¸o cña bªn gÆp khã kh¨n cho bªn kia biÕt ®Ó bµn biÖn ph¸p gi¶i quyÕt, còng nh­ c¸c bªn cã nghÜa vô th­¬ng l­îng l¹i hîp ®ång víi thiÖn ý lÊy l¹i c©n b»ng trong hîp ®ång. Trong tr­êng hîp cÇn thiÕt ph¶i cã sù can thiÖp cña bªn thø ba nµo ®ã. 5. KÕt thóc hîp ®ång vµ ®iÒu kho¶n kÕt thóc hîp ®ång Môc ®Ých cña viÖc so¹n ®iÒu kho¶n kÕt thóc hîp ®ång lµ lµm thÕ nµo ®Ó gi¶i phãng khái c¸c quan hÖ hîp ®ång còng nh­ lµm sao ng¨n c¶n bªn ®èi t¸c tho¸t khái hîp ®ång khi hä ch­a hoµn thµnh nghÜa vô. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò trªn, tr­íc tiªn chóng ta ph¶i gi¶i quyÕt c¸c ®iÒu kho¶n chñ yÕu cña hîp ®ång còng nh­ tÝnh ph¸p lý vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña c¸c bªn tr­íc khi ký kÕt hîp ®ång. TÊt c¶ c¸c hîp ®ång ®Òu ph¶i kÕt thóc vµo mét thêi ®iÓm nµo ®ã, cã thÓ kÕt thóc cña hîp ®ång khi tÊt c¶ c¸c nghÜa vô ®· ®­îc thùc hiÖn ®Çy ®ñ. §Ó gi¶i quyÕt yªu cÇu võa nªu trªn, cÇn cùc kú cÈn thËn trong tÊt c¶ c¸c giai ®o¹n cña viÖc so¹n th¶o hîp ®ång. Ph¶i ghi nhí r»ng mét ngµy nµo ®ã nã cã thÓ trë nªn v« cïng quan träng ®Ó cã thÓ gi¶i phãng ®­îc khái hîp ®ång, hoÆc nã sÏ cã t¸c dông lµm gi¶m nhÑ bít nh÷ng hËu qu¶ do viÖc kh«ng thùc hiÖn cña bªn kia. *********************** Tr×nh bµy mét b¶n hîp ®ång kinh tÕ t¹i mét Doanh nghiÖp Nhµ n­íc Bªn A: c«ng ty xnk tæng hîp I 46, Ng« QuyÒn Hµ Néi, ViÖt Nam Sau ®©y ®­îc gäi lµ "Bªn A" Bªn B: c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n Ellen 1508-1510 Star House §­êng Salisbury, Kowloon, Hongkong Sau ®©y ®­îc gäi lµ "Bªn B". A. VÒ hîp ®ång 1. Bªn A ®¶m nhËn s¶n xuÊt nh÷ng quÇn ¸o ®ñ ®­îc qui ®Þnh trong hîp ®ång ®­îc ký kÕt gi÷a 2 bªn phï hîp víi nh÷ng ®iÒu kho¶n vµ ®iÒu kiÖn chung nµy, thêi gian giao hµng còng ®­îc x¸c ®Þnh trong hîp ®ång ®· nãi ë trªn. 2. Bªn A chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ thêi gian giao hµng víi ®iÒu kiÖn bªn B cung cÊp tÊt c¶ nguyªn liÖu vµ phô liÖu ®ång bé cïng mét lóc ®Õn c¶ng H¶i Phßng trong thêi gian hîp lý tr­íc khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt mÆt hµng míi. 3. Mäi nhµ s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng cña bªn A sÏ ph¶i ®­îc kü thuËt viªn cña c«ng ty Steilmann ®ång ý/chÊp thuËn. B. Cung cÊp nguyªn liÖu 1. Bªn B vµ Steilmann sÏ chÞu tr¸ch nhiÖm cung cÊp ®Çy ®ñ v¶i nguyªn liÖu (V¶i mÆt ngoµi/v¶i dùng/l«ng Acrylic/v¶i lãt tói) vµ c¸c phô liÖu ®óng h¹n ®Ó b¾t ®Çu s¶n xuÊt víi nh÷ng mÆt hµng phô nh­ sau: - V¶i 2% - Phecmotuya, ®Öm vai vµ nh·n ®Æc biÖt 1% - MÕch dÝnh 2% - Cóc, ®inh « dª, nót chÆn vµ ®Öm vai 3% - Nh·n cì, mãc treo, chØ may 5% - Nh÷ng nguyªn liÖu, phô liÖu kh«ng nãi ë trªn vµ møc hao hôt sÏ x¸c nhËn sau Mäi møc hao hôt vÒ nguyªn liÖu nãi ë trªn chØ ®Ó thay thÕ cho nh÷ng mÆt hµng cã sai sãt. Sau khi nhµ m¸y ®· hoµn thµnh tÊt c¶ c¸c ®¬n ®Æt hµng vµ sè l­îng, sè phÇn tr¨m hao hôt ®ã cã thÓ thuéc vÒ nhµ m¸y. 2. Bªn B chÞu tr¸ch nhiÖm göi c¸c chøng tõ nhËp khÈu 3 ngµy tr­íc ngµy tµu dù kiÕn ®Õn. Ngay sau khi nguyªn liÖu vµ phô liÖu ®Õn c¶ng bªn A ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm xin giÊy phÐp nhËp khÈu, giÊy miÔn thuÕ vµ nhËn hµng hãa qua h¶i quan ®Õn nhµ m¸y trong vßng 10 ngµy. 3. Trong vßng 1 tuÇn sau khi nguyªn liÖu ®Õn nhµ m¸y cña bªn A, nh÷ng nhµ m¸y nµy ph¶i th«ng b¸o cho bªn B biÕt vµ c¶ 2 bªn sÏ cïng kiÓm tra néi dung cña tõng hßm carton, tõng kiÖn vµ sÏ th«ng b¸o biªn b¶n kiÓm tra ®­îc kÝ kÕt gi÷a 2 bªn vµ göi cho bªn B ngay lËp tøc. 4. Bªn A chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ v¶i vµ phô liÖu tõ ngµy nhËn hµng ®Õn ngµy giao hµng vµ ph¶i ®Òn bï cho bªn B toµn bé gi¸ trÞ hãa ®¬n víi mäi mÊt m¸t h­ háng (lo¹i trõ bÊt kh¶ kh¸ng). C. H­íng dÉn vµ kiÓm tra may 1. Bªn B sÏ cung cÊp mÉu gèc, s¬ ®å (b¶n vÏ), h­íng dÉn may vµ mÉu trªn giÊy cho c¸c nhµ m¸y cña bªn A, tõ 5 ®Õn 7 ngµy tr­íc khi b¾t ®Çu s¶n xuÊt mçi mÆt hµng/®¬n ®Æt hµng ®Ó c¸c nhµ m¸y lµm mÉu thö. 2. C¸c nhµ m¸y cña bªn A ph¶i lµm 3 mÉu ®èi trªn c¬ së h­íng dÉn vµ mÉu trªn giÊy vµ göi cho nh©n viªn kü thuËt cña bªn B ®¸nh gi¸ kü thuËt. 3. C¸c nhµ m¸y cña bªn A ph¶i xuÊt tr×nh cho kü thuËt viªn cña bªn B xem mÉu cña mçi mÆt hµng vµ ph¶i ®­îc kü thuËt viªn ®ång ý tr­íc khi c¾t. 4. Trong tr­êng hîp sö dông v¶i ngoµi hoÆc v¶i lãt, phô kiÖn nhiÒu hay Ýt h¬n ph¶i cã sù ®ång ý b»ng v¨n b¶n cña kü thuËt viªn tr­íc khi tiÕn hµnh c¾t may. NÕu kh«ng bªn B sÏ tÝnh tr¶ l¹i trong tr­êng hîp kh«ng cã ch÷ ký cña kü thuËt viªn. 5. Mäi ph¸t sinh vÒ mÉu trªn giÊy vµ may sÏ ph¶i th«ng b¸o ngay cho kü thuËt viªn cña bªn B biÕt tr­íc khi tiÕp tôc s¶n xuÊt. 6. §¹i diÖn tïy quyÒn cña bªn B sÏ ®Õn kiÓm tra hµng hãa trong lóc s¶n xuÊt vµ tr­íc khi giao hµng. 7. C¸c nhµ m¸y cña bªn A ph¶i th«ng b¸o cho bªn B vµ kü thuËt viªn cña hä kiÓm tra hµng lÇn cuèi cïng 2 ngµy tr­íc khi giao hµng. NÕu sau khi kÕt thóc kiÓm tra, mét phÇn bÞ tõ chèi, c¸c nhµ m¸y vÉn cã thêi gian ®Ó söa ch÷a vµ ®¶m b¶o giao hµng. 8. Sau khi giao thµnh phÇn c¸c nhµ m¸y cña bªn A sÏ göi 2 mÉu cì nhá cña mçi mÆt hµng giao cho bªn B lµm mÉu giao hµng. 9. Trong tr­êng hîp bªn A s¶n xuÊt hµng kh«ng phï hîp chÊt l­îng chuÈn hoÆc lµm háng v¶i do Steilmann giao th× c¶ hai bªn tháa thuËn r»ng bªn A ph¶i tr¶ tiÒn v¶i vµ phô liÖu theo trÞ gi¸ hãa ®¬n. ChÊt l­îng chuÈn ®­îc dùa trªn c¬ së c¸c mÉu ®· th«ng qua vµ ®­îc bªn B hoÆc kü thuËt viªn cña Steilmann x¸c nhËn (tr­êng hîp nµy kü thuËt viªn sÏ h­íng dÉn kü thuËt). D. Giao hµng 1. Thêi gian giao hµng cho tõng mÆt hµng trong vßng 30-45 ngµy (phô thuéc vµo sè l­îng mçi mÉu/®¬n ®Æt hµng gia c«ng) sau khi c¸c nhµ m¸y cña bªn A nhËn ®­îc nguyªn phô liÖu ®ång bé. 2. Bªn A cã tr¸ch nhiÖm th«ng b¸o thêi gian dù kiÕn hµng thµnh phÈm s½n sµng giao cho bªn B tr­íc 7 ngµy. 3. "ChØ ®Þnh ng­êi giao nhËn hµng kh«ng" Schenker. TÊt c¶ chøng tõ giao hµng gèc bao gåm vËn ®¬n hµng kh«ng gèc, giÊy chøng nhËn xuÊt xø gèc, hãa ®¬n gèc vµ phiÕu ®ãng gãi gèc sÏ ®­îc göi ®Õn c«ng Trung y häc Schenker ®ång thêi khi hµng hãa ®i. 4. ChØ ®Þnh ng­êi göi hµng ®­êng biÓn: EAC-Saigon Shipping Service Ltd. TÊt c¶ c¸c chøng tõ giao hµng gåm c¶ giÊy chøng nhËn kiÓm tra hµng hãa do kü thuËt viªn cña Steilmann cÊp. E. Thanh to¸n Mét thanh to¸n ®­îc thùc hiÖn b»ng L/C kh«ng hñy ngang, thanh to¸n ngay. L/C ph¶i ®­îc më 30 ngµy tr­íc khi giao hµng. F. Träng tµi 1. Hai bªn sÏ th­¬ng l­îng gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp x¶y ra trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång ®· ký. NÕu hai bªn kh«ng tháa thuËn ®­îc c¸ch gi¶i quyÕt tranh chÊp hoÆc bÊt ®ång ý kiÕn th× c¸c ý kiÕn hoÆc c¸c bÊt ®ång sÏ ®­îc gi¶i quyÕt theo ®iÒu lÖ träng tµi cña tæ chøc Träng tµi Ngo¹i cña n­íc thø ba theo tháa thuËn cña c¶ hai bªn. 2. QuyÕt ®Þnh cña träng tµi lµ chung thÈm vµ rµng buéc ®èi víi 2 bªn vµ §iÒu kiÖn chung nµy trªn c¬ së CMP ®­îc lËp thµnh 09 v¨n b¶n b»ng tiÕng Anh. Mçi bª gi÷ 03 b¶n cã gi¸ trÞ t­¬ng ®­¬ng, cã hiÖu lùc kÓ tõ ngµy ký kÕt. Bªn A sÏ göi 1 b¶n cho c¸c nhµ m¸y tham kh¶o. Hîp ®ång nµy lµm t¹i Hµ Néi, ngµy 5 th¸ng 8 n¨m 2002. ®¹i diÖn bªn b §¹i diÖn bªn A KÕt luËn ViÖc thùc hiÖn hîp ®ång lµ mét chu tr×nh rÊt ®a d¹ng, phøc t¹p, ®«i khi nã biÕn ®æi rÊt kh¸c víi dù tÝnh ban ®Çu cña c¸c bªn ë thêi ®iÓm so¹n th¶o, ®µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång. Do ®ã, vÊn ®Ò n©ng cao hiÓu biÕt vÒ c¸c nghiÖp vô so¹n th¶o hîp ®ång kinh tÕ cã ý nghÜa v« cïng quan träng kh«ng nh÷ng ®èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp trong c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay mµ cßn rÊt cÇn thiÕt ph¶i trang bÞ nh÷ng kiÕn thøc nµy cho nh÷ng sinh viªn khèi kinh tÕ chóng em. NhËn thÊy viÖc nghiªn cøu c¸c vÊn ®Ò ph¸p lý vµ nghÖ thuËt so¹n th¶o, ®Æc biÖt lµ viÖc ký kÕt vµ tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång kinh tÕ, ®Ó c¸c doanh nghiÖp cã kiÕn thøc ph¸p lý v÷ng vµng khi tham gia vµo th­¬ng m¹i trong n­íc vµ quèc tÕ, b¶o vÖ quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña b¶n th©n doanh nghiÖp nãi riªng vµ quèc gia nãi chung, ®Ó tõ ®ã rót ra nh÷ng kinh nghiÖm quý b¸u gãp phÇn t¨ng hiÖu qu¶ to lín vµo nÒn kinh tÕ n­íc nhµ. Mét lÇn n÷a, em xin ch©n thµnh c¸m ¬n sù ®ãng gãp cña c¸c thÇy, c¸c c« gi¸o trong khoa LuËt ®· tËn t×nh h­íng dÉn em hoµn thiÖn tèt bµi tiÓu luËn nµy.