Tìm hiểu tình hình sản xuất cây đậu tương ở xã Tân Hòa – Hưng Hà – Thái Bình

Đậu tương là cây trồng có nhiều ưu điểm và đáp ứng được nhu cầu thị trường: nguyên liệu quan trọng cho công nghiệp chế biến thức ăn chăn nuôi, dễ thích nghi trên các nền đất bạc màu, giúp cải tạo đất nông nghiệp, với phương pháp gieo trồng mới có thể tiết kiệm nguồn lao động, thời gian chăm sóc và các yếu tố chi phí đầu vào khác, phù hợp với hầu hết các địa phương nhất là những địa phương có ít lao động nhưng vẫn mang lại hiệu quả kinh tế cao. Cây đậu tương có thời gian sinh trưởng ngắn từ 72 – 90 ngày, không ảnh hưởng đến hai vụ lúa chính là lúa chiêm và lúa mùa, lại ít sâu bệnh. Với giá hiện nay, cây đậu tương mang lại thu nhập đáng kể cho người nông dân. Tân Hòa là xã có điều kiên tự nhiên thuận lợi cho phát triển nông nghiệp. Với những ưu điểm nổi bật của mình, cây đậu tương nhanh chóng được các hộ dân trong xã chọn trồng và là cây chủ lực trong vụ đông. Những năm gần đâym diện tích cây đậu tương ngày càng được mở rộng, vai trò của cây đậu tương đang dần được khẳng định. Tuy vậy, việc sản xuất cây đậu tương cũng gặp không ít khó khăn bởi nhiều yếu tố. Để hiểu rõ hơn điều này, chũng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài “ Tìm hiểu tình hình sản xuất cây đậu tương ở xã Tân Hòa – Hưng Hà – Thái Bình ” theo phương pháp PRA. I/ Xây dựng kế hoạch PRA: Mục tiêu nghiên cứu: Mục tiêu chung: Tìm hiểu tình hình sản xuất cây đậu tương đông ở xã Tân Hòa, từ đó đưa ra những khuyến nghị nhằm góp phần thúc đẩy việc sản xuất cây đậu tương vụ đông ở xã. Mục tiêu cụ thể: - Đánh giá tình hình sản xuất cây đậu tương vụ đông của xã. - Phân tích những yếu tố ảnh hưởng tới việc sản xuất cây đậu tương. - Đưa ra một số khuyến nghị nhằm phát triển sản xuất cây đậu tương vụ đông ở xã trong thời gian tới. Vùng nghiên cứu: Xã Tân Hòa – huyện Hưng Hà – tỉnh Thái Bình. Xem xét số liệu thứ cấp: Sử dụng các số liệu về kinh tế - xã hội, số liệu về sản xuất cây đậu tương và các công trình nghiên cứu về cây đậu tương đông đã công bố trên sách báo, phương tiện thông tin đại chúng. Nhóm nghiên cứu: Hoàng Anh Tùng Lê Thị Tuyết Trần Tố Uyên Đặng Thị Thu Vân Đỗ Quang Việt Mai Thị Thanh Xuân Hoàng Thị Kim Yên Thảo luận và thu thập thông tin cần thu thập: Điều kiện tự nhiên Các yếu tố kinh tế - xã hội, Các số liệu về số hộ trồng đậu tương, quy mô sản xuất Các yếu tố sản xuất: vốn, giống, lao động, công nghệ… Các công cụ PRA: Lược sử thôn bản. Sơ đồ mặt cắt. Biểu đồ venN. Phân loại, xếp hạng, cho điểm. Thực hiện: II/ Các công cụ PRA: 1. Lược sử thôn bản: Mục đích: Nắm bắt các diễn biến về xã hội, lịch sử và xu hướng phát triển kinh tế của điểm nghiên cứu từ đó có cơ sở xây dựng hướng phát triển trong tương lai. Ghi chi tiết tình hình các diễn biến của điểm nghiên cứu qua từng giai đoạn. Cột thời gian cần tìm hiểu có tính liên tục. Các câu hỏi định hướng liên quan tới việc trồng đậu tương trên địa bàn: Đưa cây đậu tương vào sản xuất vào thời gian nào? Mô hình nào thành công? Thất bại? Năm sự kiện  Các diễn biến chính   ?  Năm thành lập xã? Số hộ?   ?  Số hộ? Nghề truyền thống?   ?  Giao khoán đất cho hộ? Cơ cấu ngành nghề?   ?  Bắt đầu triển khai dự án trồng đậu tương? Số hộ trồng? Quy mô?   ?    ? – 2010  Tình hình mở rộng diện tích trồng đậu tương?   2. Sơ đồ mặt cắt: Mục đích: Có cái nhìn tổng quan về các đặc điểm tự nhiên trên địa bàn như đất đồi, lưu vực sông, việc sử dụng đất trồng trọt, cơ sở hạ tầng… Mô tả các mô hình sử dụng đất khác nhau như đất sx nông nghiệp, chăn nuôi, ao cá… Xác định khó khăn, thuận lợi và mong muốn của người dân trên từng loại đất trên địa bàn xã. Đánh giá các nhu cầu và mong muốn và phát triển cơ sở hạ tầng nông thôn, hỗ trợ phát triển đời sống KT – XH. Quá trình đi khảo sát tìm hiểu ghi chép đầy đủ các loại đất đai, cây trồng … Nêu kết quả tìm hiểu các khó khăn và mong muốn của dân trên từng dạng đất mà nhóm đi qua.  Đất vườn cao  Nhà ở  Chuồng trại chăn nuôi  Đất canh tác   Tài nguyên thiên nhiên  Đất gì?, đặc điểm?      Cây trồng  Loại cây, năng suất?      Vật nuôi  Con?      Khó khan  Thiểu nước?      Mong muốn  ????      Giải quyết các câu hỏi: - Người dân trồng trọt, nuôi gia súc, xây dựng nhà cửa ở đâu? - Trở ngại và tiềm năng đối với việc sử dụng đất trồng đậu tương? - Mong muốn của người dân> Biện pháp? 3. Biểu đồ VenN: Mục đích: Đánh giá được tác động hỗ trợ của từng tổ chức trong việc giúp đỡ các hộ trồng đậu tương của xã. Xác định mối quan hệ giữa các tổ chức với các hộ để có hướng tiếp cận tốt hơn, tạo điều kiện giúp đỡ hộ phát triển. Lựa chọn nhóm thông tin viên thích hợp (5 – 7) người. Cán bộ PRA hướng dẫn giúp nhóm liệt kê các tổ chức mà người dân quan tâm, xác định chức năng nhiệm vụ của từng tổ chức, đánh giá tầm quan trọng và sự ảnh hưởng của các tổ chức đó với các thôn trong xã. Đề nghị nông dân dùng kéo cắt các giấy mầu khác nhau, dùng phương pháp so sánh để xác định và ghi tên các tổ chức vào các card màu, tổ chức nào càng quan trọng được dán càng gần vào vòng tròn trung tâm. Cán bộ hỗ trợ PRA cần thường xuyên đặt câu hỏi "tại sao?" Các tổ chức  Tổ chức đã làm gì giúp đỡ các hộ ?  Mức độ quan trọng đối với các hộ?  Mức độ quan hệ với các hộ?   1. Đảng ủy, UBND xã      2. Phòng NNo huyện      3. Ngân hàng NNo      4. Trạm khuyến nông      5. Hội nông dân      6. ……      - Kể tên những tổ chức đang hoạt động trên địa bàn xã liên qua tới sản xuất Nông nghiệp? - Muốn vay vốn thì vay ở đâu và tổ chức nào hỗ trợ - Đánh giá mức độ quan trọng của các tổ chức? 4. Phân loại, xếp hạng, cho điểm: Các đối tượng được xếp hạng cho điểm: các loại cây trồng. Phương pháp chủ yếu để xếp hạng cho điểm và xác định ưu tiên: Sử dụng ma trận để cho điểm. So sánh cặp đôi. Sử dụng ma trận cho điểm Cách cho điểm theo thang điểm 10, theo mức độ quan trọng nhất thì cho điểm 10 và các yếu tố ít quan trọng hơn thì cho điểm thấp hơn, thấp nhất là điểm 1. Loại cây trồng Chỉ tiêu đánh giá  Cây đậu tương    . . . .    1. Giá trị kinh tế cao     .    2. Dễ trồng     .    3. Nguồn giống có sẵn     .    4. Vốn đầu tư ít     .    5. Dễ tiêu thụ     .    6. …..        - Thuận lợi? - Khó khăn? - Giải pháp? So sánh cặp đôi Lựa chọn  Lao động  Vốn  Giống  Trình độ chủ hộ  Điều kiện tự nhiên  Phân bón  Điểm  Xếp hạng   Lao động  x          Vốn   x         Giống    X        Trình độ chủ hộ     x       Điều kiện tự nhiên      X      Phân bón       x     Qua bảng so sánh cặp đôi thì ta biết được điểm, xếp hạng thứ tự của các yếu tố, từ đó biết được những thuận lợi, khó khăn mà hộ nông dân đang gặp phải để đưa ra các giải pháp khắc phục. Kết luận