Tình hình xuất khẩu của Việt Nam trong những năm qua - Mục tiêu hướng về xuất khẩu

nhÊt vµ chñ yÕu cña Trung quèc lµ NhËt B¶n vµ Mü ®Æc biÖt gi¸ trÞ xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng Mü cã sù t¨ng lªn m¹nh mÏ. Nh­ Trung Quèc, ®ã còng lµ c¸c thÞ tr­êng quan träng vµ chñ yÕu cña ViÖt Nam. V× vËy, viÖc Trung Quèc gia nhËp WTO sÏ dÉn ®Õn sù c¹nh tranh m¹nh mÏ cña ViÖt Nam ®èi víi c¸ hµng hãa cña Trung Quèc ë c¸c thÞ tr­êng dã. 8. §Çu t­ gi¶m. D­íi khuynh h­íng héi nhËp thÕ giíi, ngµy nay c¸c c«ng ty ®a quèc gia ph¶i thÓ hiÖn ®­îc vai trß quan träng vµ ®ãng gãp vµo sù ph¸t triÓn cña th­¬ng m¹i quèc tÕ. Nh­ng, h¬n 90% c¸c c«ng ty ®ã l¹i thuéc vÒ c¸c n­íc ph¸t triÓn, chiÕm kho¶ng 40% tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt toµn thÕ giíi vµ h¬n 60% th­¬ng m¹i thÕ giíi. §èi víi ViÖt Nam, mÆc dï khu vùc ®Çu t­ n­íc ngoµi ®· gãp phÇn ®¸ng kÓ cho tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña n­íc ta (b¶ng 5), sù gãp phÇn cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia vÉn bÞ h¹n chÕ. MÆt kh¸c, nÕu c¸c c«ng ty ®ã ®Çu t­ vµo ViÖt Nam th× c¸c s¶n phÈm cña ViÖt Nam sÏ ®­îc xuÊt khÈu sang c¸c thÞ tr­êng víi nh·n m¸c cña m×nh. V× vËy, hµng hãa cña ViÖt Nam vÉn ch­a co ®­îc danh tiÕng trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. Còng cÇn ®­îc biÕt r»ng viÖc suy gi¶m FDI vµo ViÖt Nam, ®Æc biÖt lµ c¸c nhµ ®Çu t­ NhËt B¶n, sÏ cã t¸c ®éng xÊu ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña n­íc ta. B¶ng 7: Sù ®ãng gãp cña c¸c doanh nghiÖp trong ho¹t ®éng th­¬ng m¹i quèc tÕ. §¬n vÞ: % C¸c doanh nghiÖp XuÊt khÈu NhËp khÈu 1997 1999 1997 1999 Doanh nghiÖp Nhµ n­íc 70 57 68 53 DN ngoµi khu vùc Nhµ n­íc 10 15 4 14 DN cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi 20 28 28 33 Nguån: Bé Th­¬ng m¹i vµ Tæng côc h¶i quan. PhÇn 3: Mét vµi h­íng më cho th­¬ng m¹i ViÖt Nam khi ph¸t triÓn chiÕn l­îc “ H­íng vÒ xuÊt khÈu”. I. ChiÕn l­îc “ H­íng vÒ xuÊt khÈu ” ë mét sè n­íc ASEAN vµ ch©u ¸. 1. Qu¸ tr×nh thùc hiÖn. LÞch sö c«ng nghiÖp hãa cña c¸c n­íc NICs ch©u ¸ lµ qu¸ tr×nh l©u dµi chñ yÕu diÔn ra d­íi m« h×nh thay thÕ nhËp khÈu vµ h­íng vµo xuÊt khÈu. Sù kÐm hiÖu qu¶ cña chiÕn l­îc tr­íc lµ më ®Çu cho chiÕn l­îc sau. TiÕp thu nh÷ng lý thuyÕt chÝnh thèng vÒ ph¸t triÓn cña nh÷ng thËp kû 50 vµ 60, chiÕn l­îc c«ng nghiÖp hãa h­íng vÌ xuÊt khÈu ®· coi träng c¶ ph¸t triÓn vµ t¨ng tr­ëng lµ ph­¬ng tiÖn ®Ó ®Èy nhanh c«ng nghiÖp hãa, tõng b­íc tiÕn ®Õn ®é tr­ëng thµnh vÒ kü thuËt vµ ph¸t triÓn toµn diÖn, chiÕn l­îc “ H­íng vÒ xuÊt khÈu ” chÝnh lµ ph­¬ng tiÖn ®Ó ®¹t ®Õn môc tiªu. ChiÕn l­îc “ H­íng vÒ xuÊt khÈu ” ë c¸c n­íc NICs ch©u ¸ ®­îc chia lµm hai giai ®o¹n râ rÖt vµ ®­îc ®Æc tr­ng bëi sù thay ®æi kh¸ c¨n b¶n c¬ cÊu c«ng nghiÖp chÕ t¹o vµ dung l­îng hµng xuÊt khÈu t¨ng lªn, hµng hãa xuÊt khÈu thay ®æi theo chiÒu s©u víi sù n©ng cÊp rÊt lín vÒ chÊt l­îng vµ chñng lo¹i nhê vËn dông nh÷ng bÝ quyÕt vÒ c«ng nghÖ vµ qu¶n lý. - Giai ®o¹n 1 lµ thêi kú ®¹t ®­îc tèc ®é t¨ng tr­ëng cao nhê xuÊt khÈu hµng tiªu dïng cã dung l­îng lao ®éng lín, vèn nhá vµ kü thuËt ë møc trung b×nh. - Giai ®o¹n 2: ®Ó quyÕt ®Þnh b­íc chuyÓn tiÕp sang giai ®o¹n cao h¬n cã ba yÕu tè c¬ b¶n: 1/ TÝch lòy c¬ b¶n; 2/ ViÖc thay ®æi lîi thÕ so s¸nh; 3/ ChÝnh s¸ch cña chÝnh phñ trong viÖc ®Þnh h­íng chiÕn l­îc ( Hµn Quèc, §µi loan, Singapore lµ 3 n­íc cã ®­îc 3 yÕu tè nµy sím nhÊt). Néi dung: ®­îc më ®Çu ë mçi n­íc vµo thêi ®iÓm kh¸c nhau nh­ng ®Òu cã ®Æc ®iÓm chung: tèc ®é t¨ng tr­ëng cao tiÕp tôc ®­îc gi÷ v÷ng nhê xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng cã dung l­îng vèn lín vµ hµm l­îng kü thuËt cao. 2. Nh÷ng chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p cña c¸c n­íc NICs ch©u ¸. 2.1. Thu hót m¹nh mÏ t­ b¶n cña c¸c c«ng ty n­íc ngoµi vµo c¸c ngµnh xuÊt khÈu th«ng qua mét sè chÝnh s¸ch: - ¸p dông hÖ thèng thuÕ vµ quan thuÕ ­u ®·i ®èi víi ®Çu t­ n­íc ngoµi: + MiÔn hoÆc gi¶m thuÕ thu nhËp, thuÕ c«ng ty, thuÕ tµi s¶n cho nh÷ng nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi nÕu hä tham gia c¸c dù ¸n cã kh¨ n¨ng c¶i thiÖn c¸n c©n thanh to¸n, nh÷ng dù ¸n ®ßi hái kü thuËt chÝnh x¸c cao hoÆc ®ßi hái khèi l­îng vèn lín, nh÷ng dù ¸n ®­îc xem lµ c¬ b¶n ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n hoÆc t­ s¶n ®Þa ph­¬ng khã thùc hiÖn ®­îc, nh÷ng dù ¸n ®Çu t­ vµo c¸c khu vùc mËu dÞch tù do, khu chÕ biÕn xuÊt khÈu, nh÷ng dù ¸n ®Çu t­ ra n­íc ngoµi cña t­ b¶n ®Þa ph­¬ng. + Cho phÐp c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®­îc quyÒn lùa chän hîc lµ miÔn 100% thuÕ trong 5 n¨m hoÆc ®Þnh gi¸ thÊp ®Æc biÖt ®èi víi t­ liÖu s¶n xuÊt vµ tµi s¶n cè ®Þnh cña c¸c doanh nghiÖp míi. + Cho phÐp c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµidc miÔn thuÕ nhËp khÈu c¸c nguyªn liÖu hoÆc t­ liÖu s¶n xuÊt trong nh÷ng ngµnh n»m trong diÖn ­u tiªn cña nhµ n­íc. + ThuÕ kinh doanh (quy ®Þnh ph¶i nép tèi ®a 22% thu nhËp) cã thÓ ®­îc gi¶m nÕu c¸c xÝ nghiÖp s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu thu hót vèn vµ kü thuËt cao. + MiÔn thuÕ 100% ®èi víi c¸c kho¶n dù tr÷ mµ nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®¨ng ký gi÷ l¹i ®Ó ®æi míi thiÕt bÞ, söa ch÷a m¸y mãc vµ n©ng cÊp hÖ thèng giao th«ng vËn t¶i. - KhuyÕn khÝch ¸p dông khoa häc - kü thuËt trong c¸c c«ng ty n­íc ngoµi hoÆc liªn doanh víi ®Þa ph­¬ng. + MiÔn hoµn toµn thuÕ c«ng ty cho nh÷ng c¬ së s¶n xuÊt, khuyÕn khÝch ho¹t ®éng nghiªn cøu vµ triÓn khai, n©ng cao chÊt l­îng, kiÓm so¸t chÆt chÏ vÊn ®Ò « nhiÔm. Nh÷ng kho¶n chi cho nghiªn cøu vµ triÓn khai ®­îc tÝnh nh­ lµ sè vèn gi÷ l¹i ®Ó chi phÝ vËn hµnh s¶n xuÊt. + §¬n gi¶n tíi møc tèi ®a thñ tôc cÊp phÐp nhËp c«ng nghÖ nÕu thêi gian sö dông c«ng nghÖ ®ã d­íi 10 n¨m vµ quy ®Þnh møc thuª, nh­îng c«ng nghÖ d­íi 10% gi¸ trÞ b¸n ra thuÇn tóy. + C¸c giÊy phÐp nhËn c«ng nghÖ n­íc ngoµi cã thÓ ®­îc gi¶i quyÕt mét c¸ch ®¬n gi¶n lµ b¸o c¸o víi bé chñ qu¶n vµ b¶o ®¶m kh«ng lµm sai chÊt l­îng mµ n­íc xuÊt khÈu c«ng nghÖ quy ®Þnh. - Níi láng nh÷ng quy ®Þnh vÒ tû lÖ ®Çu t­, håi h­¬ng vèn, lîi nhuËn vµ t¸i ®Çu t­. + Thay cho viÖc giíi h¹n tû lÖ ®Çu t­ n­íc ngoµi tèi ®a lµ 50% vèn cè ®Þnh, c¸c n­íc nµy cho phÐp vèn cña n­íc ngoµi cã thÓ chiÕm tõ 50 ®Õn 100% tïy theo thø tù ­u tiªn trong c¸c ngµnh. §èi víi dù ¸n mµ vèn cña n­íc ngoµi chiÕm d­íi 50% th× ®¬n xin phÐp ®­îc tù ®éng phª chuÈn ngay lËp tøc sau khi nép, cßn nÕu trªn 50% th× chØ cÇn bé chñ qu¶n h÷u quan xem xÐt. + C«ng b»ng trong ®èi xö gi÷a c¸c h·ng n­íc ngoµi vµ trong n­íc. + Cho phÐp håi h­¬ng vèn vµ lîi nhuËn vÒ n­íc bÊt kú lóc nµo, xãa bá thêi h¹n 2 n¨m cho viÖc håi h­¬ng sau khi ®Çu t­. + Xo¸ bá nh÷ng quy ®Þnh h¹n chÕ ph¹m vi t¸i ®Çu t­ cña t­ b¶n n­íc ngoµi, cho phÐp t¸i ®Çu t­ kh«ng chØ thùc hiÖn trong khu«n khæ c«ng ty ®· cã vèn gèc mµ cã thÓ ®Çu t­ vµo dù ¸n hoµn toµn míi. + Rót ng¾n danh môc c¸c ngµnh c«ng nghiÖp thuéc lo¹i cÊm hoÆc h¹n chÕ ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi (nh­ ngµnh dÞch vô c«ng céng hoÆc nh÷ng ngµnh g©y tæn h¹i tíi m«i tr­êng sinh th¸i ...) - Thµnh lËp ®Æc khu kinh tÕ d­íi nhiÒu tªn gäi kh¸c nhau khu chÕ xuÊt, khu mËu dÞch tù do. Nh÷ng khu nµy ®­îc khoanh l¹i trªn mét diÖn tÝch nhÊt ®Þnh, trong ®ã t­ b¶n n­íc ngoµi ®­îc phÐp më doanh nghiÖp, ®Çu t­ vèn mét c¸ch tù do, hä ®­îc h­ëng nhiÒu ­u ®·i vÒ thuÕ vµ quan thuÕ, c¸c thñ tôc hµnh chÝnh ®­îc ®¬n gi¶n hãa ®Õn møc tèi ®a, h¹ tÇng c¬ së ®­îc ®¶m b¶o ®Çy ®ñ ... nh»m t¹o ra mét bÇu kh«ng khÝ ®Çu t­ dÔ chÞu ®èi víi c¸c c«ng ty t­ b¶n n­íc ngoµi. 2.2. Tù do hãa nhËp khÈu ®i kÌm víi c¶i c¸ch tû gi¸: ®Ó ®¹t ®­îc tèc ®é t¨ng tr­ëng xuÊt khÈu cao, c¸c n­íc kh«ng nh÷ng thu hót vèn vµo ngµnh xuÊt khÈu mµ cßn tù do hãa nhËp khÈu ®i kÌm víi chÝnh s¸ch míi vÒ l·i suÊt vµ chèng l¹m ph¸t. Trong bèi c¶nh tõng n­íc, trong tõng thêi kú c¸c n­íc ®· cã sù khÐo lÐo vµ linh ho¹t b¶o ®¶m tÝnh thêi gian cña viÖc ®iÒu chØnh tû gi¸, quan thuÕ ®i kÌm víi nh÷ng trî cÊp xuÊt khÈu lµ nh÷ng biÖn ph¸p quan träng ®Ó chÝnh phñ ng¨n ngõa gi¸ nhËp khÈu v­ît lªn cao h¬n gi¸ xuÊt khÈu vµ b¶o hé cho s¶n xuÊt xuÊt khÈu. Kinh nghiÖm cña Hµn Quèc vµ §µi Loan cho thÊy râ ®iÒu nµy. 2.3. Thu hót c«ng nghiÖp n­íc ngoµi vµ ph¸t triÓn khoa häc - kü thuËt phôc vô cho xuÊt khÈu: thêi kú ®Çu ë møc ®é kü thuËt thÊp vµ trung b×nh c¸c n­íc NICs ch©u ¸ chØ thuÇn tóy d©y chuyÒn c«ng nghÖ cña n­íc ngoµi ®Ó l¾p r¸p hoÆc gia c«ng s¶n phÈm cho c¸c c«ng ty n­íc ngoµi. DÇn dÇn ®æi míi c¬ cÊu ngµnh tõ dung l­îng kü thuËt thÊp vµ lao ®éng cao sang s¶n phÈm cã hµm l­îng vèn lín, kü thuËt vµ tr×nh ®é tay nghÒ cao h¬n th× tÊt c¶ nh÷ng nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch trong chÝnh phñ ®Òu hiÓu râ tÇm quan träng sèng cßn cña c¶i tiÕn kü thuËt, ®æi míi c«ng nghÖ ®èi víi c¸c n­íc nghÌo tµi nguyªn thiªn nhiªn nh­ hä. Do vËy, c¸c ch­¬ng tr×nh nghiªn cøu vµ triÓn khai c«ng nghÖ ®· trë thµnh mèi quan t©m nhiÒu h¬n cña kh«ng chØ nhµ n­íc mµ cña c¶ c¸c c«ng ty t­ nh©n. §­îc thÓ hiÖn c¸c biÖn ph¸p: - TËp trung tµi chÝnh ®Ó x©y dùng c¸c c«ng tr×nh c¬ së cho c¸c ho¹t ®éng nghiªn cøu vµ triÓn khai tõ c¸c viÖn nghiªn cøu kü thuËt trong c¸c lÜnh vùc hÑp nh­ phÇn mÒm m¸y tÝnh, ®éng c¬ ®iªzen, b¸n dÉn ... ®Õn c¸c lÜnh vùc réng nh­ dù ¸n quèc gia vÒ nghiªn cøu vµ triÓn khai, sö dông cã hiÖu qu¶ tµi nguyªn biÓn ... - Hç trî vÒ thuÕ ®ãng vai trß thóc ®Èy tiÕn bé. C¸c n­íc ban hµnh nhiÒu hÖ thèng thuÕ ­u ®·i kh¸c nhau cho viÖc nghiªn cøu vµ triÓn khai: miÔn thuÕ thu nhËp cho c¸c kho¶n chi cho ®Çu t­ vµo ph¸t triÓn nh©n lùc vµ kü thuËt; phÇn lîi nhuËn ®­îc gi÷ l¹i cho nghiªn cøu vµ triÓn khai còng ®­îc miÔn hoµn toµn thuÕ c«ng ty. Nh÷ng c«ng ty thµnh lËp phßng thÝ nghiÖm riªng ®­îc miÔn 8% thuÕ c«ng ty vµ thuÕ thu nhËp ®èi víi c¸c kho¶n phÝ tæn cho c¸c thiÕt bÞ cña phßng thÝ nghiÖm (nÕu s¶n phÈm nµy lµ s¶n phÈm néi ®Þa th× ®­îc miÔn 10%), ... - Bªn c¹nh nh÷ng hç trî vÒ thuÕ, tµi chÝnh ®Ó thóc ®Èy tiÕn bé khoa häc kü thuËt, vÊn ®Ò ®µo t¹o tay nghÒ cho ®éi ngò lao ®éng ®­îc chÝnh phñ còng nh­ c¸c c«ng ty t­ nh©n rÊt quan t©m. Cã thÓ thÊy râ r»ng nh÷ng chÝnh s¸ch thÝch hîp ®· ®­îc ¸p dông ®Ó khuyÕn khÝch ph¸t triÓn xuÊt khÈu cña c¸c n­íc NICs ch©u ¸ ®· cã nh÷ng vai trß hÕt søc quan träng ®èi víi sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña c¸c n­íc nµy. II. Mét vµi h­íng më cho th­¬ng m¹i ViÖt Nam khi ph¸t triÓn chiÕn l­îc “ H­íng vÒ xuÊt khÈu ” Víi nh÷ng h¹n chÕ vµ th¸ch thøc cña ViÖt Nam vµ bµi häc cña c¸c n­íc NICs trong viÖc thùc hiÖn chiÕn l­îc h­íng vÒ xuÊt khÈu ®­îc ®Ò cËp ë c¸c phÇn trªn vµ ®Ó giµnh thÕ chñ ®éng trªn th­¬ng tr­êng, ph¸t triÓn thÞ tr­êng ngoµi n­íc víi ®Çy ®ñ ý nghÜa chiÒu réng vµ chiÒu s©u, Nhµ n­íc ta vµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò: 1. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu s¶n xuÊt, tr­íc hÕt lµ s¶n xuÊt n«ng, l©m nghiÖp vµ thñy, h¶i s¶n, tõ ®ã chuyÓn dÞch c¬ cÊu ®Çu t­ tróng vµ hiÖu qu¶ cao. B­íc chuyÓn dÞch ®ã ph¶i xuÊt ph¸t tõ viÖc ph©n tÝch, dù b¸o, dù ®o¸n ®Æc ®iÓm vµ xu h­íng ph¸t triÓn, diÔn biÕn tiªu dïng thÕ giíi vµ khu vùc ®Ó kh«ng cßn nghÞch c¶nh s¶n xuÊt tù do, manh món, bÞ ®éng ch¹y theo biÕn ®éng gi¸ c¶ thÞ tr­êng råi chÆt ph¸ cµ-phª trång tiªu, chÆt tiªu trång v¶i, trång khãm; biÕn ruéng hoÆc rõng phßng hé thµnh ®Çm nu«i t«m, c¸, kh«ng may t«m c¸ chÕt hµng lo¹t... l¹i tr¾ng tay... V× vËy, chuyÓn dÞch c¬ cÊu ph¶i g¾n liÒn víi th©m canh, ®a d¹ng hãa s¶n phÈm trªn mét ®¬n vÞ diÖn tÝch, ®Ò phßng rñi ro, rít gi¸ lo¹i c©y nµy, con nµy th× cã c©y kh¸c, con kh¸c ®­îc gi¸ bï l¹i. Thêi gian thu ho¹ch lµ theo thêi vô nh­ng ph¶i øng dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt phÊn ®Êu n©ng gi¸ trÞ kinh tÕ trªn mçi hÐc-ta gieo trång. Cã nh­ thÕ chóng ta míi h¹n chÕ viÖc bÞ ®éng vÒ gi¸ c¶ vµ søc tiªu thô ë c¸c thÞ tr­êng ngoµi n­íc. Theo Phã Thñ t­íng NguyÔn C«ng T¹n, c¶ n­íc kh«ng nªn më réng ®Êt trång lóa n÷a, mµ chØ giíi h¹n ë møc d­íi 4 triÖu ha ®Ó cã tæng s¶n l­îng l­¬ng thùc 31-32 triÖu tÊn, trong ®ã xuÊt khÈu æn ®Þnh ®­îc 4 triÖu tÊn g¹o lµ hîp lý råi. DiÖn tÝch khai hoang, vì hãa nªn trång c©y kh¸c, con kh¸c, thËm chÝ khoanh vïng c¶i t¹o l¹i ë mét sè diÖn tÝch ®Ó nu«i trång thñy s¶n (t«m, c¸, ba ba, c¸ sÊu...) nÕu thÊy lîi h¬n trång lóa. §Êt ®åi trung du th× trång c©y c«ng nghiÖp ng¾n ngµy hoÆc dµi ngµy, kh«ng nªn ®eo ®uæi trång lóa mµ ra c«ng ®¾p ®Ëp, x©y dùng m­¬ng m¸ng, cèng t­íi tiªu tèn kÐm, bëi lÏ tÊt c¶ ®Òu ph¶i tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm. An toµn l­¬ng thùc ph¶i xÐt trong ph¹m vi c¶ n­íc. Tãm l¹i, chuyÓn dÞch c¬ cÊu s¶n xuÊt, ®a d¹ng hãa s¶n phÈm c©y trång, vËt nu«i, thùc hiÖn chiÕn l­îc bäc lãt cho nhau... lµ mét vÊn ®Ò lín vµ cÊp b¸ch trong nÒn kinh tÕ më cöa, héi nhËp. Hai lµ, n©ng cao tû lÖ s¶n phÈm chÕ biÕn tinh trong xuÊt khÈu. §ã lµ nh÷ng s¶n phÈm cã hµm l­îng c«ng nghÖ cao, gi¸ thµnh h¹, ®ñ søc c¹nh tranh, s¸nh vai víi hµng hãa cïng lo¹i trªn mét th­¬ng tr­êng. §Æc biÖt lµ s¶n phÈm xuÊt khÈu trong lÜnh vùc s¶n xuÊt n«ng, l©m nghiÖp, thñy, h¶i s¶n. N¨m 1990, s¶n phÈm ®· qua chÕ biÕn tinh míi ®¹t 8%, hiÖn nay lªn gÇn 40%, ®­îc coi lµ mét b­íc tiÕn nhanh nh­ng vÉn rÊt chËm so víi tèc ®é më cöa, héi nhËp cña kinh tÕ thÞ tr­êng thêi ®æi míi. XuÊt khÈu s¶n phÈm th«, d­íi d¹ng nguyªn liÖu cã nghÜa lµ mÊt ®i 3/4 lîi nhuËn do ®Çu t­ ®æi míi c«ng nghÖ chÕ biÕn ®em l¹i. Nguyªn liÖu v« cïng quan träng bëi kh«ng cã nguyªn liÖu th× c«ng nghiÖp chÕ biÕn triÖt tiªu. MÆt kh¸c s¶n xuÊt ra nguyªn liÖu kh«ng ®­îc phÐp ®Ó phÇn lín lîi nhuËn tuËt khái tay. V× vËy, ph¶i huy ®éng néi lùc, tr­íc hÕt lµ tõng doanh nghiÖp ph¶i tù ®Çu t­ vèn, thiÕu th× vay ng©n hµng ®Ó cïng Nhµ n­íc h×nh thµnh c¸c côm c«ng nghiÖp c«ng nghÖ cao, khÐp kÝn, khai th¸c, tËn dông nguyªn liÖu, phÕ liÖu cña nhau ®Ó lµm ra nhiÒu s¶n phÈm xuÊt khÈu hoÆc tiªu dïng trong n­íc cã søc c¹nh tranh lín. TÊt nhiªn, ®©y lµ mét vÊn ®Ò lín kh«ng thÓ mét sím mét chiÒu vµ cµng kh«ng thÓ "c«ng nghÖ hãa c«ng nghiÖp chÕ biÕn" mét c¸ch å ¹t, kh«ng nghÜ tíi ®i t¾t ®ãn ®Çu, bÊt chÊp thÞ tr­êng cÇn nhiÒu hay Ýt. Nãi c¸ch kh¸c, nhanh chãng ®æi míi c«ng nghÖ ®Ó sím cã nhiÒu s¶n phÈm tinh, gi¸ thµnh h¹ mµ thÕ giíi ®ang cÇn lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh tån t¹i cña tõng doanh nghiÖp vµ c¶ nÒn kinh tÕ h­íng ngo¹i, vµ cµng quyÕt ®Þnh h¬n khi hµng rµo thuÕ quan, phi thuÕ quan gi÷a ViÖt Nam víi c¸c n­íc ®­îc dì bá hoµn toµn. Tãm l¹i, chuyÓn dÞch c¬ cÊu s¶n xuÊt chÝnh lµ ®Ó h¹n chÕ rñi ro, hç trî cho nhau khi x¶y ra sù cè "®­îc mïa, rít gi¸" hay "®­îc gi¸, mÊt mïa". Nh­ng ®iÒu ®ã ch­a thÓ ®¸p øng trän vÑn yªu cÇu cña ng­êi s¶n xuÊt vµ lîi Ých toµn côc khi ch­a cã nÒn c«ng nghiÖp chÕ biÕn ®­îc nhiÒu s¶n phÈm cã hµm l­îng c«ng nghÖ cao xuÊt khÈu. §ã lµ biÖn chøng cña sù ph¸t triÓn ®Ó chñ ®éng héi nhËp quèc tÕ. 2. T¨ng c­êng ®Çu t­ cho xuÊt khÈu. NÒn kinh tÕ n­íc ta chñ yÕu lµ s¶n xuÊt nhá, c¬ cÊu s¶n xuÊt thay ®æi chËm, l¹c hËu, tû träng cña khu vùc chÕ biÕn, chÕ t¹o trong tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu cßn thÊp, c¸c s¶n phÈm th« vÉn chiÕm tû träng lín, c«ng nghÖ kü thuËt cßn l¹c hËu nªn chÊt l­îng s¶n phÈm thÊp.V× vËy kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm trªn thÞ tr­êng thÕ giíi thÊp vµ gi¸ thÊp h¬n so víi s¶n phÈm cïng lo¹i cña c¸c n­íc kh¸c do ®ã lµm gi¶m doanh thu xuÊt khÈu. §Ó t¨ng nhanh nguån hµng xuÊt khÈu, n­íc ta kh«ng chØ tr«ng chê vµo khai th¸c tµi nguyªn thiªn nhiªn còng kh«ng chØ dùa vµo viÖc thu mua s¶n phÈm thõa nh­ng rÊt bÊp bªnh cña nÒn s¶n xuÊt nhá, ph©n t¸n hoÆc b»ng lßng víi n¨ng lùc s¶n xuÊt cña c¸c c¬ sá c«ng nghiÖp hiÖn cã mµ ph¶i x©y dùng thªm nhiÒu c¬ së s¶n xuÊt míi ®Ó t¹o ra c¸c s¶n phÈm ®a d¹ng vÒ chñng lo¹i, cã chÊt l­îng cao, ®¹t tiªu chuÈn quèc tÕ. Muèn vËy ®Çu t­ lµ biÖn ph¸p cÇn ®­îc ­u tiªn ®Ó gia t¨ng xuÊt khÈu vµ Nhµ n­íc ph¶i t¨ng c­êng ®Çu t­ cho xuÊt khÈu th«ng qua mét sè chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p sau: - §Çu t­ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng ®Æc biÖt lµ c¸c c¬ së, nhµ m¸y chÕ biÕn hiÖn ®¹i ®Ó cã thÓ øng dông khoa häc, c«ng nghÖ ®èi víi toµn bé qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, chÕ biÕn, b¶o qu¶n, v©n chuyÓn, dÞch vô. Chó träng ®Çu t­ xÊy dùng gi÷a kh©u s¶n xuÊt, chÕ biÕn, cung cÊp nguyªn liÖu, h¹n chÕ tíi møc tèi ®a tû träng xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm th« vµ s¬ chÕ, n©ng nhanh tû träng s¶n phÈm chÕ biÕn, nhÊt lµ s¶n phÈm cã hµm l­îng c«ng nghÖ cao trong kim ng¹ch xuÊt khÈu, t¨ng mÆt hµng vµ tû träng s¶n phÈm chÕ biÕn cã gi¸ trÞ gia t¨ng cao. §Çu t­ x©y dùng c¸c khu chÕ xuÊt: (EPZ – exports production zone ) Ta biÕt r»ng EPZ lµ khu vùc s¶n xuÊt ®­îc ph©n t¸ch vÒ mÆt ®Þa lý nh»m môc ®Ých thu hót vèn ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc vµo nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp h­íng vÒ XK.Cã thÓ thÊy râ rµng nh÷ng lîi Ých to lín mµ c¸c EPZ mang l¹i: + Thu hót vèn vµ c«ng nghÖ + T¨ng c­êng kh¶ n¨ng XK t¹i chç +Gãp phÇn gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng +Gãp phÇn lµm cho nÒn kinh tÕ hoµ nhËp víi nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi ViÖt Nam cho ®Õn nay cã 5 khu chÕ xuÊt lín ®Òu do ChÝnh phñ thµnh lËp vµ qu¶n lý theo chÕ ®é 1 cöa,nh­ng ho¹t ®éng vÉn ch­a ph¸t huy ®­îc tÝnh hiÖu qu¶,®Æc biÖt lµ ë miÒn B¾c.TÝnh kÐm hiÖu qu¶ nµy chñ yÕu xuÊt ph¸t tõ c¬ së h¹ tÇng cßn yÕu kÐm ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ®©ï t­ ; c«ng t¸c qu¶n lý cßn kÐm hiÖu qu¶ vµ kh«ng ®ång ®Òu ; ho¹t ®éng xóc tiÕn qu¶ng c¸o ch­a ®­îc coi träng vµ ch­a cã nh÷ng chÝnh s¸ch thÝch hîp . §Ó c¸c EPZ thËt sù mang l¹i hiÖu qu¶ chóng ta kh«ng thÓ ngåi chê vèn ®Çu t­ .Sau ®©y lµ 1 sè gi¶i ph¸p: + Kh¾c phôc tõng b­íc nh÷ng yÕu kÐm vÒ h¹ tÇng kü thuËt : ChÝnh phñ th«ng qua c¸c tØnh,thµnh phè cÇn cã chÝnh s¸ch hç trî b»ng nguån vèn ng©n s¸ch cho c¸c h¹ng môc vÒ ®Òn bï,gi¶i to¶ san lÊp mÆt b»ng còng nh­ c¸c c«ng tr×nh kü thuËt .§ång thêi c¸c tØnh thµnh phè cã sù t¸c ®éng vµ kiÕn nghÞ víi ChÝnh phñ xóc tiÕn ®Çu t­,triÓn khai c¸c dù ¸n h¹ tÇng quan träng trong khu vùc l·nh thæ + C¶i c¸ch hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ: HiÖn nay c«ng t¸c nµy còng ®ang ®­îc quan t©m gi¶i quyÕt .C¸ch lµm nµy rÊt nªn ®­îc ¸p dông cho c¸c vïng kh¸c .§ã lµ: ®Èy m¹nh c¶i c¸ch c¸c thñ tôc hµnh chÝnh liªn quan ®Õn ®Çu t­ n­íc ngoµi,thùc hiÖn c¸c dÞch vô c«ng miÔn phÝ nhanh chãng cÊp phÐp ®Çu t­. Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ lµm ®Çu mèi phèi hîp víi V¨n phßng kiÕn tróc s­ tr­ëng vµ Së tµi chÝnh vËt gi¸ lËp tæ c«ng t¸c ®Æc tr¸ch cung c©ps th«ng tin cho nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi vÒ gi¸ thuª ®Êt vµ ®Þa ®iÓm ®Çu t­ trong thêi gian kh«ng qu¸ 2 ngµy kÓ tõ khi cã yªu cÇu.Së sÏ th­êng xuyªn xem xÐt danh s¸ch c¸c dù ¸n ®ang t­ vÊn cÊp phÐp ®Ó Së cã biÖn ph¸p hç trî vµ h­íng ®Én ngay trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n. Ngoµi ra ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn h¬n n÷a cho nhµ ®Çu t­ ,c¸c Së KH-§T nªn ®Þnh kú lµm viÖc víi Bé KH-§T vµ c¸c Bé,ngµnh liªn quan ®Ó xem xÐt c¸c dù ¸n ®· nép hå s¬ nh­ng ch­a ®­îc cÊp phÐp,nghiªn cøu ®Ò xuÊt h­íng gi¶i quyÕt. + Kh¾c phôc vÊn ®Ò gi¸ thuª ®Êt vµ ®iÖn n­íc cao §©y lµ ®iÓm mÊu chèt nh»m gi¶m ®i nh÷ng phµn nµn ,v­íng m¾c cña nhµ ®Çu t­.ChÝnh phñ cÇn cã chÝnh s¸ch tõng b­íc gi¶m gi¸ thuª h¹ tÇng trong c¸c EPZ.T¹i héi th¶o ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam t¹i Singapore ,¤ng TrÇn Xu©n Gi¸ ,Bé tr­ëng Bé KH-§T cña ViÖt Nam ®· kh¼ng ®Þnh ChÝnh phñ ViÖt Nam sÏ ®iÒu chØnh mét b­íc gi¶m gi¸ vµ phÝ dÞch vô trong n¨m 2001 .Tuy nhiªn cho ®Õn nay vÉn ch­a cã v¨n b¶n h­íng ®Én nµo ®­îc ban hµnh. Theo «ng N.B×nh – tr­ëng ban qu¶n lý c¸c KCN-KCX Hµ Néi cho biÕt,s¾p tíi UBND TP Hµ Néi sÏ lµm viÖc víi Bé tµi chÝnh ®Ó tr×nh ChÝnh phñ cho phÐp ¸p dông c¬ chÕ khuyÕn khÝch ®èi víi c¸c dù ¸n ®Çu t­ vµo Hµ Néi :®­îc miÔn thuÕ ®Êt 2 n¨m ®Çu vµ gi¶m 25% trong 2 n¨m tiÕp theo;®èi víi c¸c dù ¸n thuéc danh môc c¸c dù ¸n ®Æc biÖt khuyÕn khÝch ®Çu t­ sÏ ®­îc miÔn 7 n¨m ®Çu vµ gi¶m 50% trong 3 n¨m tiÕp theo + T¹o m«i tr­êng ®Çu t­ réng vµ s©u Ho¹t ®éng nµy nh»m gãp phÇn hÊp ®Én nhµ ®Çu t­ ®ång thêi chuyÓn dÞch c¬ cÊu ®Çu t­ .Thu hót ®Çu t­ vµo réng kh¾p c¸c lÜnh vùc nh­ chÕ biÕn thùc phÈm c¬ khÝ ,®iÖn tö, ho¸ chÊt,nhùa cao su ,dÖt may,giµy da ,du lÞch,vËn t¶i,b­u chÝnh viÔn th«ng ,c«ng nghÖ phÇn mÒm,h¹ tÇng kü thuËt.§ång thêi t¹o mét chuçi nh÷ng ngµnh ®ång bé cho mçi lÜnh vùc s¶n xuÊt . + Chó träng ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i c¸n bé qu¶n lý cho c¸c EPZ nh»m phôc vô t×nh tr¹ng ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý c¸c EPZ kh«ng ®ång ®Òu nh­ hiÖn nay .ChÝnh phñ còng nh­ c¸c tØnh, thµnh phè ,Ban qu¶n lý EPZs nªn tæ chøc c¸c kho¸ ®µo t¹o chÝnh quy,ng¾n h¹n nh»m t¹o mét ®éi ngò cã tr×nh ®é chuyªn m«n vµ nghiÖp vô cao cho EPZs 3. §æi míi chÝnh s¸ch vµ kiÖn toµn hÖ thèng tµi chÝnh tiÒn tÖ: Th«ng qua viÖc t¹o lËp m«i tr­êng tµi chÝnh lµnh m¹nh ,th«ng tho¸ng gãp phÇn duy tr× c©n ®èi lín trong nÒn kinh tÕ vËn dông linh ho¹t,cã hiÖu qu¶ c¸c c«ng cô gi¸n tiÕp trong chÝnh s¸ch tiÒn tÖ: - X¸c lËp c¬ chÕ ®iÒu hµnh l·i suÊt ng©n hµng theo xu h­íng th¶ næi cã ®iÒu tiÕt l·i suÊt theo cung - cÇu trªn thÞ tr­êng, tõng b­íc b·i bá viÖc khèng chÕ l·i suÊt trÇn. Ph¸t triÓn thÞ tr­êng vÒ tiÒn tÖ víi c¸c h×nh thøc ®a d¹ng, thÝch hîp nh»m thu hót c¸c nguån vèn dµi h¹n vµ trung h¹n. T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho thÞ tr­êng chøng kho¸n ho¹t ®éng vµ ph¸t triÓn, ®©y lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó thóc ®Èy héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. - TiÕp tôc x©y dùng vµ kiÖn toµn hÖ thèng chÝnh s¸ch thuÕ phï hîp víi ®iÒu kiÖn trong n­íc vµ víi th«ng lÖ quèc tÕ, ®¬n gi¶n hãa c¸c s¾c thuÕ, tõng b­íc ¸p dông hÖ thèng thuÕ thèng nhÊt, kh«ng ph©n biÖt s¾c thuÕ ¸p dông gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, ®¶m b¶o tÝnh æn ®Þnh, l©u dµi cña chÝnh s¸ch thuÕ trong ®ã: ®èi víi thuÕ xuÊt khÈu, cÇn cã møc thuÕ ­u tiªn ®Æc biÖt cho c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu vµ kh«ng nªn ¸p dông mét møc thuÕ cho toµn bé nhãm s¶n phÈm gióp cho c¸c doanh nghiÖp ®øng v÷ng vµ ph¸t triÓn trong c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. Cã thÓ chuyÓn nguån phô thu chªnh lÖch gi÷a gi¸ xuÊt khÈu vµ gi¸ vèn trong n­íc ( trong tr­êng hîp gi¸ thÞ tr­êng cao ®ét biÕn hoÆc gi¶m thÊp xuèng d­íi gi¸ thµnh) tõ quü khuyÕn khÝch xuÊt khÈu sang bé chñ qu¶n hoÆc HiÖp héi ngµnh hµng qu¶n lý, sÏ sím kh¾c phôc t×nh tr¹ng trî cÊp kh«ng kÞp thêi cho xuÊt khÈu. §èi víi c¸c doanh nghiÖp trùc tiÕp xuÊt khÈu vµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt hµng phôc vô xuÊt khÈu, cÇn ®­îc h­ëng chÕ ®é hoµn thuÕ nhËp khÈu ®· nép khi xuÊt khÈu vµ nÕu tû lÖ xuÊt khÈu cao th× ®­îc h­ëng møc thuÕ thu nhËp ­u ®·i. ¸p dông thuÕ suÊt hËp khÈu thÊp ®èi víi c¸c lo¹i hµng hãa nguyªn liÖu ®Çu vµo cho phôc vô c¸c hµng hãa xuÊt khÈu: ph©n bãn, thuèc trõ s©u, v¶i phô liÖu ... - §Ó khuyÕn khÝch m¹nh viÖc xuÊt khÈu cÇn x©y dùng møc b¶o hé kh¸c nhau cho c¸c nhãm s¶n phÈm kh¸c nhau. Møc b¶o hé cho nhãm cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh ph¶i thÊp h¬n møc b¶o hé cho c¸c nhãm s¶n phÈm kh¸c. Ch¼ng h¹n møc b¶o hé cho c¸c nhãm s¶n phÈm cã kh¼ n¨ng c¹nh tranh cã thÓ ë møc thuÕ suÊt tèi ®a lµ 50 - 60%; nhãm cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao h¬n ë møc thuÕ suÊt 20%. Tuy nhiªn víi viÖc gia nhËp AFTA vµ tõng b­íc thùc hiÖn kÕ ho¹ch c¾t gi¶m thuÕ quan trong ch­¬ng tr×nh ­u ®·i thuÕ quan cã hiÖu lùc chung (CEPT) vµ ®Æc biÖt lµ khi sÏ gia nhËp vµo Tæ chøc th­¬ng m¹i thÕ giíi (WTO) th× bªn c¹nh viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh xuÊt khÈu, chóng ta ph¶i tõng b­íc gi¶m dÇn hµng rµo b¶o hé. §èi víi nh÷ng mÆt hµng chiÕn l­îc, nh÷ng mÆt hµng ®· vµ sÏ ®­îc ®Çu t­ cÇn ®­îc b¶o hé trong mét thêi h¹n nhÊt ®Þnh, nh­ng nÕu kh«ng cã c¸c biÖn ph¸p n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh th× viÖc kÐo dµi thêi gian b¶o hé còng cã nghÜa lµ kÐo dµi t×nh tr¹ng tr× trÖ vµ û l¹i vµo Nhµ n­íc cu¶ doanh nghiÖp. Nªn ch¨ng, ¸p dông møc thuÕ nhËp khÈu thÊp ®èi víi nguyªn vËt liÖu phôc vô cho s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu vµ cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh, t¨ng kh¨ n¨ng chiÕm lÜnh thÞ tr­êng quèc tÕ cña c¸c doanh nghiÖp do ®­a ra c¸c møc gi¸ c¹nh tranh. TËp trung ®æi míi chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ qu¶n lý, ®iÒu hµnh xuÊt khÈu thÝch hîp theo yªu cÇu quèc tÕ, h¹n chÕ biÖn ph¸p hµnh chÝnh ®¬n thuÇn, ®¬n gi¶n hãa thñ tôc, x©y dùng mét hÖ thèng chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p khuyÕn khÝch xuÊt khÈu, cÇn cô thÓ trong mçi giai ®o¹n, gióp cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp ngµy cµng th«ng tho¸ng ®ång thêi ®¶m b¶o hiÖu lùc qu¶n lý cña Nhµ n­íc. §èi víi Quü hç trî xuÊt khÈu vµ Quü b¶o l·nh xuÊt khÈu cÇn ®iÒu chØnh møc l·i suÊt ­u ®·i thÝch hîp vµ c¬ chÕ ®iÒu chØnh møc l·i suÊt cho vay linh ho¹t h¬n trong ®iÒu kiÖn kinh doanh thay ®æi nhanh. 4. X©y dùng c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc. Bªn c¹nh chÝnh s¸ch ®a d¹ng hãa mÆt hµng xuÊt khÈu th× c¸c n­íc còng cã chÝnh s¸ch x©y dùng c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc ®Ó t¹o ra c¸c mòi nhän trong xuÊt khÈu. Hµng chñ lùc lµ lo¹i hµng chiÕm vÞ trÝ quyÕt ®Þnh trong kim ng¹ch xuÊt khÈu do cã thÞ tr­êng ngoµi n­íc vµ ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt t­¬ng ®èi æn ®Þnh. ViÖt Nam lµ mét n­íc cã thÕ m¹nh vÒ c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp vÒ sè l­îng, ®a d¹ng hãa vÒ chñng lo¹i. Bªn c¹nh ®ã, nguån nh©n lùc trong n­íc kh¸ dåi dµo tuy nhiªn tr×nh ®é kü n¨ng cßn thÊp vµ h¹n chÕ, do vËy cã ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn nhiÒu ngµnh nghÒ vµ s¶n phÈm xuÊt khÈu ®ßi hái nhiÒu lao ®éng. . NhËn thøc ®­îc nh÷ng ®Æc ®iÓm trong n­íc nªn chÝnh phñ ViÖt Nam tõ khi më cöa cho ®Õn nay ®· ban hµnh rÊt nhiÒu chÝnh s¸ch nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó s¶n xuÊt mét sè mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc cña ®Êt n­íc nh­: dÇu th«, hµng dÖt may, giµy dÐp, thñy s¶n vµ g¹o. Së dÜ nhµ n­íc ta x¸c ®Þnh 5 mÆt hµng trªn lµ nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc v× c¸c mÆt hµng nµy cã thÞ tr­êng tiªu thô t­¬ng ®èi æn ®Þnh t¹i c¸c ch©u lôc trªn thÕ giíi. Vµ c¸c mÆt hµng nµy ®­îc s¶n xuÊt trªn c¬ së sö dông nh÷ng lîi thÕ cña ViÖt Nam do vËy cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh so víi hµng hãa cïng lo¹i cña c¸c n­íc kh¸c. MÆt kh¸c, c¸c mÆt hµng nµy cã nguån lùc s¶n xuÊt trªn c¬ së sö dông nh©n c«ng dåi dµo trong n­íc nªn chi phÝ cho s¶n xuÊt t­¬ng ®èi thÊp, gi¶i quyÕt vÊn ®Ò viÖc lµm. H¬n n÷a, c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc ®ãng vai trß lµ nguån thu ngo¹i tÖ chñ yÕu cho n­íc ta víi kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng n¨m trªn 1 tû USD. V× vËy viÖc x©y dùng c¸cmÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc cã ý nghÜa rÊt lín trong viÖc ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. V× vËy trong thêi gian tíi ®Ó nÒn kinh tÕ tiÕp tôc ph¸t triÓn m¹nh mÏ vµ bÒn v÷ng th× nhµ n­íc ta cÇn ph¶i x©y dùng thªm mét sè mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc: VÝ dô nh­: ngµnh rau qu¶ - lý do ®Ó chän rau qu¶ sÏ lµ mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc bëi v× ViÖt Nam cã tiÒn n¨ng lín vÒ xuÊt khÈu rau qu¶: n­íc ta cã khÝ hËu n¾ng, Èm, m­a nhiÒu, ®é Èm cao cho phÐp ViÖt Nam ph¸t triÓn mét nÒn n«ng nghiÖp phong phó, ®a d¹ng víi nhiÒu lo¹i hoa qu¶ kh¸c nhau. §Ó ph¸t triÓn ngµnh rau qu¶ chóng ta ph¶i thùc hiÖn ®ång bé c¸c biÖn ph¸p: cã c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i th«ng tho¸ng h¬n ®Ó cã thÓ thu hót ®­îc nhiÒu vèn ®Çu t­ tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Ó phôc vô xuÊt khÈu ®ång thêi t¨ng c­êng viÖc n©ng cao h¬n n÷a chÊt l­îng cña c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu ®Ó cã thÓ c¹nh tranh, chiÕm lÜnh c¸c thÞ tr­êng trªn thÕ giíi vÒ c¸c mÆt hµng m×nh cã thÕ m¹nh. 5. Chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Thùc hiÖn c¸c cam kÕt hoÆc ®µm ph¸n víi c¸c n­íc vµ tæ chøc quèc tÕ. TriÓn khai cã hiÖu qu¶ LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam, trªn c¬ së x©y dùng chiÕn l­îc thu hót nguån vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi (FDI), c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­, kinh doanh nh»m thu hótnhiÒu h¬n nguån vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, tranh thu c«ng nghÖ nguån, kü thuËt hiÖn ®¹i ®Ó n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ, nhÊt lµ trong lÜnh vùc s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu vµ s¶n phÈm c«ng nghÖ cao. Sö dông hiÖu qu¶ nguån vèn ODA cho c¸c môc tiªu kinh tÕ - x· héi. Tõng b­íc xãa bá sù ph©n biÖt vÒ chÝnh s¸ch vµ ph¸p luËt ®èi víi ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc, t¹o ®iÒu kiÖn th«ng tho¸ng h¬n cho doanh nghiÖp vµ t­ nh©n muèn ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt. TËp trung t¹o ra sù chuyÓn biÕn cã tÝnh chÊt ®ét ph¸ trong qu¸ tr×nh ®æi míi vµ ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp. C¶i c¸ch m¹nh mÏ khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc, cÇn t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn khu vù kinh tÕ t­ nh©n - khu vùc kinh tÕ n¨ng ®éng vµ vÒ l©u dµi sÏ ®ãng vai trß kh«ng nhá trong qu¸ tr×nh t¨ng tr­ëng vµ héi nhËp quèc tÕ. TiÕp tôc hoµn thiÖn m«i tr­êng ph¸p lý t¹o dl cho c¸c doanh nghiÖp cã quy m« võa vµ nhá thËt sù b×nh ®¼ng khi tiÕp c©n c¸c nguån lùc vµ tham gia xuÊt khÈu. 6. Tû gi¸ hèi ®o¸i: víi mét nÒn kinh tÕ h­íng ngo¹i th× vÊn ®Ì vÒ chÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i trë nªn rÊt quan träng. Tû gi¸ hèi ®o¸i cã thÓ ¶nh h­ëng quyÕt ®Þnh ®Õn kh¨ n¨ng c¹nh tranh, tíi tæng chi phÝ còng nh­ tæng møc lîi nhuËn thu ®­îc cña c¸c doanh nghiÖp . Mét n­íc cã thÓ cã nhiÒu b¹n hµng bu«n b¸n. Cho nªn khi ®­a chØ sè gi¸ c¶ n­íc ngoµi vµo tÝnh to¸n tû gi¸ hèi ®o¸i cÇn c©n nh¾c kü. §Ó cã sù ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c vÒ vÞ trÝ c¹nh tranh cña ®Êt n­íc, cã thÓ cÇn ph¶i tÝnh to¸n c¸c TGH§ song ph­¬ng ®èi víi tõng b¹n hµng th­¬ng m¹i quan träng nhÊt. §iÒu mµ nhiÒu n­íc ®· lµm trong tr­êng hîp tû gi¸ hèi do¸i thùc tÕ thay ®æi lµ kiÓm so¸t nhËp khÈu vµ kiÓm so¸t hèi ®o¸i ®Ó h¹n chÕ nhËp khÈu. Tuy nhiªn biÖn ph¸p nµy kh«ng ®em l¹i ®­îc lîi Ých g× cho nhËp khÈu. Do vËy, cã xu h­íng lµ nÒn kinh tÕ ph¶i nhËp khÈu Ýt ®i khi nguån thu nhËp khÈu gi¶m, thËm chÝ cßn ®Èy gi¸ lªn cao do møc cung s¶n phÈm cho nÒn kinh tÕ gi¶m sót. Sù thiÕu hôt ngo¹i hèi kh«ng chØ gi¶m nhËp khÈu mµ thËm chÝ cßn lµm gi¶m møc s¶n xuÊt ( v× thiÕu ®Çu vµo s¶n xuÊt ). Trong c¸c nÒn kinh tÕ nhá nh­ ViÖt Nam, viÖc kiÓm so¸t nhËp khÈu ®ã sÏ thiÕu hôt ngo¹i hèi, cã thÓ ®Én ®Õn viÖc b¶o hé mét nÒn s¶n xuÊt kÐm hiÖu qu¶ bëi trong n­íc kh«ng cã nhiÒu nhµ s¶n xuÊt ®ñ ®Ó t¹o ra søc c¹nh tranh néi bé dÉn tíi hiÖn t­îng ®éc quyÒn. ThËm chÝ viÖc kiÓm so¸t nhËp khÈu cßn th­êng ®Én ®Õ n¹n tham nhòng, hèi lé vµ h×nh thµnh c¸c chî ®en .Bëi ®èi t­îng cÇn ngo¹i hèi sÏ t¨ng c­êng mua chuéc c¸c quan chøc phô tr¸ch kiÓm so¸t ®Ó cã ®­îc ngo¹i hèi. Kh«ng thÓ ng¨n ngõa vÊn ®Ò nµy nÒu nh÷ng t¸c nh©n kÝch thÝch ®ñ lín, ngay c¶ khi c¸c chÝnh phñ biÕt qu¶n lý tèt. Kinh nghiÖm cña nhiÒu quèc gia trong viÖc ph¸t triÓn nhanh xuÊt khÈu lµ ý chÝ vµ sù khÐo cña chÝnh phñ trong viÖc ®iÒu chØnh tû gi¸ hèi ®o¸i, thuÕ quan vµ trî cÊp ®Ó duy tr× tû gi¸ thùc tÕ kÝch thÝch xuÊt khÈu vÒ l©u dµi vµ ng¨n ngõa tû gi¸ nhËp khÈu tr­ît lªn cao so víi tû gi¸ xuÊt khÈu . §èi víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ hiÖn nay cña ViÖt Nam, ®Ó thóc ®Èy h¬n n÷a chiÕn l­îc c«ng nghiÖp h­íng vÒ xuÊt khÈu nªn ch¨ng thùc hiÖn gi¶i ph¸p sau: TiÕp tôc hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý ngo¹i tÖ vµ ®iÒu hµnh tû gi¸ hèi ®o¸i theo h­íng thÞ tr­êng, h¹ gi¸ trÞ ®ång néi tÖ, thùc hiÖn chÝnh s¸ch tû gi¸ hîp lý. NhÊt lµ khi ch­¬ng tr×nh ­u ®·i thuÕ quan cã hiÖu lùc chung (CEPT) trong khu«n khæ ASEAN ( thuÕ nhËp khÈu 0-5%) cã hiÖu lùc vµ nh÷ng ¸p lùc c¹nh tranh tõ bªn ngoµi khu vùc mËu dÞch tù do ASEAN (AFTA), c«ng cô b¶o hé b»ng thuÕ quan kh«ng cßn hiÖu lùc n÷a, th× kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng ho¸ ViÖt Nam cã thÓ bÞ ¶nh h­ëng rÊt lín nã kh«ng chØ khã chiÕm lÜnh thÞ tr­êng trong n­íc mµ cßn h¹n chÕ kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng quèc tÕ . Cho nªn viÖc th¶ næi tû gi¸ hèi ®o¸i theo s¸t víi gi¸ thÞ tr­êng cã lîi cho xuÊt khÈu sÏ trë thµnh c«ng cô ®Ó b¶o hé s¶n xuÊt trong n­íc ®ång thêi khuyÕn khÝch xuÊt khÈu 7. ChÝnh s¸ch thÞ tr­êng xuÊt khÈu. -Tæ chøc viÖc nghiªn cøu chiÕn l­îc thÞ tr­êng xuÊt khÈu; chñ ®éng, tÝch cùc th©m nhËp thÞ tr­êng quèc tÕ, më réng thÞ phÇn trªn nh÷ng thÞ tr­êng truyÒn thèng, tranh thñ mäi c¬ héi më réng thÞ tr­êng míi; ®a d¹ng hãa thÞ tr­êng, ®¶m b¶o thÞ tr­êng l©u dµi, cã quy m« thÝch hîp. TËp trung khai th¸c c¸c thÞ tr­êng cã kh¶ n¨ng tiªu thô lín nh­ EU, Mü, NhËt B¶n. - Huy ®éng mäi thµnh phÇn kinh tÕ vµo viÖc më réng thÞ tr­êng du lÞch, xuÊt khÈu lao ®éng vµ c¸c dÞch vô thu ngo¹i tÖ kh¸c. -KhuyÕn khÝch c¸c tæ chøc, c¸ nh©n tham gia vµo ho¹t ®éng xuÊt khÈu ( m«i giíi, tæ chøc, khai th¸c thÞ tr­êng ...). -Thµnh lËp trung t©m xóc tiÕn th­¬ng m¹i ®èi víi tõng mÆt hµng. Tõng b­íc hiÖn ®¹i hãa ph­¬ng thøc kinh doanh phï hîp víi xu thÕ míi cña th­¬ng m¹i thÕ giíi, ®Æc biÖt lµ th­¬ng m¹i ®iÖn tö. X©y dùng hÖ thèng th«ng tin dù b¸o thÞ tr­êng; hç trî vÒ th«ng tin, t×m kiÕm kh¸ch hµng ... cho c¸c doanh nghiÖp. §Ó gãp søc thóc ®Èy xuÊt khÈu chóng ta cÇn t×m hiÓu th«ng tin tõ thÞ tr­êng ngoµi n­íc. Muèn vËy Nhµ n­íc vµ c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i thùc hiÖn mét sè viÖc sao cho phï hîp víi tõng thÞ tr­êng: * ThÞ tr­êng NhËt B¶n: NhËt B¶n lµ thÞ tr­êng cã gi¸ trÞ nhËp khÈu lín nhÊt cña ViÖt Nan trong nhiÒu n¨m qua, kho¶ng 17-18% tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña ViÖt Nam. Hµng hãa xuÊt khÈu sang thÞ tr­¬ng NhËt B¶n bao gåm h¶i s¶n, v¶i sîi vµ quÇn ¸o (chñ yÕu lµ hµng dÖt kim), giÇy dÐp vµ c¸c s¶n phÈm b»ng da, than, cao su, cµ phª, rau, ®å hép, chÌ, ®å gèm sø vµ ®å gç.Trong ®ã,c¸c mÆt hµng chóng ta cã lîi thÕ chñ yÕu lµ nguyªn liÖu th« ,hay hµng ho¸ hîp ®ång phô.C¸c hµng ho¸ ®­îc ­a chuéng lµ s¶n phÈm n«ng nghiÖp,®å ¨n, ®ß thñ c«ng ...Tuy nhiªn, c¸c s¶n phÈm ®ßi hái nhiÒu c«ng nghÖ nh­ c¸c linh kiÖn ®iÖn tö vµ m¸y tÝnh hÇu hÕt ®­îc xuÊt khÈu bëi c¸c c«ng ty 100% cña NhËt B¶n. MÆt kh¸c, cã thÓ nãi râ r»ng NhËt B¶n lµ mét n­íc cã thuËn lîi vÒ c«ng nghÖ víi c¸c c«ng nghÖ gèc, lµ nhµ xuÊt khÈu chñ yÕu c¸c m¸y mãc vµ trang thiÕt bÞ c«ng nghÖ cao sang ViÖt Nam. V× vËy, dÓ thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña n­íc ta sang thÞ tr­êng nµy bao gåm c¶ viÖc t¨ng gi¸ trÞ xuÊt khÈu vµ më réng sè l­îng hµng hãa, thêi gian tíi cÇn ph¶i ®­îc sù quan t©m ®Õn c¸c vÊn ®Ò: - So¹n th¶o c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Ó thu hót c¸c nhµ ®Çu t­ NhËt B¶n, sao cho viÖc xuÊt khÈu sang thÞ tr­¬ng nµy sÏ ®­îc tèt h¬n bëi c¸c c«ng ty liªn doanh hay 100% vèn n­íc ngoµi; c¸c chÝnh s¸ch vÒ b¶o vÖ quyÒn së h÷u trÝ tuÖ, cho phÐp chuyÓn giao c«ng nghÖ trong viÖc chÕ biÕn vµ gia c«ng, ®Æc biÖt trong ngµnh ®iÖn, ®iÖn tö, m¸y tÝnh vµ «t«. Quan träng h¬n n÷a, c¸c quy ®Þnh ®Ó ®iÒu hµnh hoµn toµn sù thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch b¶o vÖ c¸c ngµnh nµy nªn ®­îc thiÕt lËp. - HiÖn nay, c¸c hµng hãa xuÊt khÈu cña chóng ta vÉn ch­ ®­îc h­ën mét c¸ch ®Çy ®ñ quy chÕ MFN, dÉn ®Õn sù c¹nh tranh yÕu h¬n c¸c hµng hãa t­¬ng tù cña c¸c n­íc ®­îc h­ëng MFN (vÝ dô nh­ c¸c ®å thñ c«ng). V× vËy, trong c¸c cuéc ®µm ph¸n cña ChÝnh phñ nªn ®­îc quan t©m ®Ó cã thÓ ký ®­îc hiÖp ®Þnh ®­îc h­ëng toµn bé quy chÕ MFN cña NhËt B¶n ®èi víi hµng hãa cña ViÖt Nam. - C¶i tiÕn c¸c h¹ot ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i ë thÞ tr­¬ng NhËt B¶n trong khu«n khæ cña sù hîp t¸c kinh tÕ song ph­¬ng vµ ®a ph­¬ng, nh­ ch­¬ng tr×nh xóc tiÕn th­¬ng m¹i vµ khuyÕn khÝch ®Çu t­ mµ NhËt B¶n ®· më ra cho ASEAN. * ThÞ tr­êng EU: ®ay lµ mét thÞ tr­êng lín vµ gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña n­íc ta sang EU ®· t¨ng ®¸ng kÓ trong giai ®o¹n 1991-1999. XuÊt khÈu sang EU chñ yÕu lµ giÇy dÐp, quÇn ¸o vµ v¶i sîi, cµ phª, h¶i s¶n, cao su, than, h¹t ®iÒu, hoa qu¶; mÆt hµng cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu chñ yÕu lµ quÇn ¸o vµ v¶i sîi, giÇy dÐp vµ h¶i s¶n. GÇn ®©y, qua c¸c th«ng tin thèng kª cho thÊy r»ng xuÊt khÈu sang EU chiÕm 70-75% tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu c¶u n­íc ta. §Æc ®iÓm quan träng nhÊt cña thÞ tr­êng EU ®ã kh«ng chØ lµ nhµ nhËp khÈu c¸c s¶n phÈm trªn mµ cßn lµ nhµ cung cÊp c¸c m¸y mãc vµ trang thiÕt bÞ cho viÖc s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm, ®Æc biÖt lµ v¶i sîi, quÇn ¸o vµ c¸c s¶n phÈm da. Víi kÕt qu¶ ®ã ®Ó duy tr× vµ më réng xuÊt khÈu sang EU - mét thÞ tr­êng víi c¸c quy ®Þnh phøc t¹p vµ ®ßi hái cao, th× sau ®©y lµ mét sè vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt: - §èi víi c¸c yªu cÇu vÒ chÊt l­îng vµ gi¶m gi¸ c¶ ®èi víi sù kiÓm tra vÖ sing thùc phÈm vÒ h¶i s¶n vµ c¸c thùc phÈm chÕ biÕn s¹ch, nã lµ rÊt cÇn thiÕt ®Ó ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch ®Ó lËp ra kü thuËt n©ng cao chÊt l­îng cho c¸c hÖ thèng cña c¸c côc kiÓm tra chÊt l­îng vµ vÖ sinh vµ ®­îc chøng nhËn theo tiªu chuÈn quèc tÕ. - Cã nhiÒu cuéc tranh luËn r»ng víi vÞ trÝ hiÖn nay cña ngµnh dÖt ViÖt Nam, viÖc duy tr× viÖc qu¶n lý vÒ h¹n ng¹ch cña EU lµ cã lîi h¬n lµ cã h¹i ®èi víi quÇn ¸o vµ v¶i sîi cña ViÖt Nam bëi v× nÕu thùc hiÖn tù do hãa ®­îc cho phÐp, nã cã thÓ phï hîp víi quÇn ¸o vµ v¶i sîi cña ViÖt Nam kh«ng cã ®ñ kh¶ n¨ng ®Ó th©m nhËp vµo thÞ tr­êng nµy. Do dã, chóng ta nªn cè g¾ng ®µm ph¸n víi EU ®Ó t¨ng h¹n ng¹ch xuÊt khÈu vµ ®ång thêi lµm t¨ng thªm qu¸ tr×nh ®µm ph¸n ®Ó t¨ng sù trao ®æi h¹n ng¹ch vÒ v¶i dÖt vµ quÇn ¸o trªn thÞ tr­êng ASEAN vµ EU. - ViÖc thu thËp c¸c th«ng tin vÒ c¸c quy ®Þnh phøc t¹p cña EU nªn ®­îc cñng cè, t¨ng c­êng ®Ó phæ biÕn chóng cho c¸c doanh nghiÖp. C¸c doanh nghiÖp còng nªn sö dông c¸c c«ng ty lËut cña n­íc ngoµi ho¹t ®éng ë ViÖt Nam ®Ó cho c¸c c«ng ty ®ã cã thÓ cung cÊp chóng víi c¸c dÞch vô t­ vÊn hîp ph¸p cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu tíi c¸c thÞ tr­êng víi hÖ thèng luËt ph¸p chÆt chÏ nh­ EU. * ThÞ tr­êng Mü: ®©y lµ nhµ nhËp khÈu hµng ®Çu trªn thÕ giíi (gi¸ trÞ xuÊt khÈu hµng n¨m trªn 1000 tû USD) víi nhu cÇu nhiÒu lo¹i kh¸c nhau, khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghÖ vµ nhiÒu mÆt hµng chÊt l­îng võa ph¶i cña Ch©u ¸ vµ Nam Mü ®­îc nhËp khÈu víi sè l­îng lín hµng n¨m. C¸c mÆt hµng n«ng s¶n, h¶i s¶n, nguyªn vËt liÖu th­êng kh«ng bÞ ®¸nh thuÕ hoÆc thuÕ thÊp. V× thÕ hµng ViÖt Nam vµo rÊt nhanh víi sè l­îng t¨ng hµng n¨m. C¸c mÆt hµng c«ng nghÖ phÈm, may mÆc, giÇy dÐp, mü nghÖ, c¬ khÝ nhiÒu kh¶ n¨ng lín nh­ng v× ch­a ®­îc h­ëng Quy chÕ tèi huÖ quèc (MFN) nªn c¸c møc thuÕ nhËp khÈu kh¸ cao. Cµ phª, giµy dÐp vµ h¶i s¶n c¸c lo¹i mÆt hµng ViÖt Nam rÊt cã triÓn väng t¹i thÞ tr­êng Mü. Sau khi cã MFN ViÖt Nam cã thÓ xuÊt khÈu sang Mü mçi n¨m t¨ng thªm 1 tû USD. Víi sù ph©n tÝch trªn ViÖt Nam hoµn toµn cã ®ñ kh¶ n¨ng xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng Mü, ®Æc biÖt khi tham gia ®Çy ®ñ quy chÕ MFN. §iÒu nµy cã thÓ ®­îc chøng minh b»ng thùc tÕ, trong n¨m 1999 gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang Mü lµ 500-600 triÖu USD víi chñ yÕu lµ cµ phª (100 triÖu USD), t«m ®«ng l¹nh (150 triÖu USD), giÇy dÐp (150 triÖu USD), quÇn ¸o vµ v¶i sîi (70 triÖu USD). Do quy ®Þnh møc thuÕ 0% gi¸ trÞ xuÊt khÈu h¶i s¶n ®· t¨ng mét c¸ch nhanh chãng. Hiªn nay cã 30 doanh nghiÖp trong c¶ n­íc ®· ®­îc cÊp giÊy phÐp ®Ó xuÊt khÈu h¶i s¶n sang Mü. MÆc dï ®ang ph¶i chÞu møc thuÕ cao nhÊt, quÇn ¸o, giÇy dÐp, hµng dÖt kim cña ViÖt Nam vÉn cã mÆt ë thÞ tr­êng nµy vµ gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña chóng gÇn ®©y ®· t¨ng dÇn. §©y lµ mét dÊu hiÖu tèt cho kh¶ n¨ng th©m nhËp vµ më réng cña ViÖt Nam sang thÞ tr­êng nµy khi hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt-Mü ®­îc chÊp nhËn. §Ó cã ®­îc nh÷ng c¬ héi trªn, ngay b©y giê chóng ta ph¶i : - TËp trung c¸c Bé vµ c¸c c¬ quan ®Æc biÖt lµ Bé Th­¬ng m¹i cÇn cã sù nghiªn cøu toµn diÖn vÒ hÖ thèng luËt cña Mü vµ thÞ tr­êng ®Ó phæ biÕn chóng cho c¸c doanh nghiÖp ®Ó hä cã thÓ cã ®Çy ®ñ c¸c th«ng tin cña thÞ tr­êng ®Ó chuÈn bÞ tõng b­íc thÝch hîp tham gia vµo thÞ tr­êng. H¬n n÷a, ®iÒu ®ã nªn ®­îc c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch vµ c¸c biÖn ph¸p gióp cho c¸c DN dÔ dµng h¬n trong viÖc th©m nhËp vµo thÞ tr­êng Mü, vÒ hÖ thèng ph©n phèi lµ mét nh©n tè quan träng cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu. Nh­ ®· ph©n tÝch, khã kh¨n cho xuÊt khÈu cña ViÖt Nam trong t­¬ng lai lµ thiÕu mét hÖ thèng ph©n phèi ë n­íc ngoµi. - CÇn thiÕt lËp hÖ thèng trung t©m th­¬ng m¹i: ®Ó thóc ®Èy xuÊt khÈu, ngoµi c¸c chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p chung, ®èi víi thÞ tr­êng Mü cÇn ph¶i lËp hÖ thèng c¸c trung t©m th­¬ng m¹i t¹i mét sè c¸c thµnh phè lín nh­ New York, Los Angeles, San Francisco, Chicago ... t¹o cÇu nèi vµ gi¶m chi phÝ giao dÞch cho c¸c c«ng ty ViÖt Nam. C¸c trung t©m nµy cã thÓ do Nhµ n­íc ta b¶o trî hoÆc kÕt hîp víi c¸c c«ng ty Mü vµ ViÖt KiÒu hoÆc kÕt hîp gi÷a mét sè doanh nghiÖp m¹nh trong n­íc sang më c¸c phßng tr­ng bµy, giao dÞch giíi thiÖu vµ ký hîp ®ång. Qua hÖ thèng nµy, hµng hãa cña ViÖt Nam cã thÓ ®­îc truyÒn b¸ vµ qu¶ng c¸o. §iÒu nµy cã thÓ lµ mét b­íc thùc nghiÖm cho hµng hãa cña ViÖt Nam ®Ó th©m nhËp vµ thÞ tr­êng Mü. * ThÞ tr­êng c¸c n­íc ASEAN: ASEAN lµ mét thÞ tr­êng tiÒm n¨ng víi d©n sè 500 triÖu, vÞ trÝ thuËn lîi ®èi víi viÖc bu«n b¸n víi ViÖt Nam. ThÞ tr­êng ASEAN chiÕm kho¶ng 25% tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña n­íc ta. Nh©n tè quan träng nhÊt lµ sù thuËn lîi trong ­u ®·i th­¬ng m¹i (bao gåm c¶ thuÕ vµ phi thuÕ) th«ng qua hiÖp ®Þnh ­u ®·i thuÕ quan cã hiÖu lùc chung (CEPT) trong AFTA. MÆc dï c¸c ­u ®·i chung ®ã gi÷a c¸c n­íc ASEAN sÏ lµm t¨ng søc c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm bªn trong thÞ tr­êng, chóng còng lµm cho c¸c s¶n phÈm cã søc c¹nh tranh h¬n so víi c¸c s¶n phÈm ®­îc nhËp khÈu tõ c¸c n­ãc ngoµi khu vùc ASEAN nhê cã viÖc gi¶m thuÕ. Víi kÕt qu¶ ®ã, chóng ta ph¶i b¾t ®Çu tËn dông c¸c c¬ héi kinh doanh ®­îc mang l¹i bëi CEPT/AFTA ®Ó duy tr× vµ më réng phÇn thÞ thÞ tr­êng cña chóng ta ë c¸c n­íc ASEAN qua viÖc: - Sím th«ng b¸o kÕ ho¹ch c¸t gi¶m thuÕ ®Õn n¨m 2006 ®Õn c¸c doanh nghiÖp, b¾t ®Çu t¹o ra c¸c ph­¬ng thøc s¶n xuÊt vµ c¸c kÕ ho¹ch vµ chiÕn l­îc cña c¸c doanh nghiÖp lµ mét c¸ch ®Ó chóng ta tËn dông c¸c c¬ héi cho c¸c hµng hãa xuÊt khÈu ®­îc h­ëng ­u ®·i trong c¸c n­íc ASEAN mét c¸ch tèi ­u. - Hîp t¸c mét c¸ch chÆt chÏ víi c¸c thµnh viªn cña ASEAN trong c¸c lÜnh vùc kinh tÕ kh¸c nh­ t×m kiÕm c¸c ®èi t¸c ®Ó thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh hîp t¸c cho viÖc thóc ®Èy xuÊt khÈu nh­ AICO. * ThÞ tr­êng Trung Quèc: lµ mét thi tr­êng lín, cã vÞ trÝ ®Þa lý tiÕp gi¸p ViÖt Nam. Trung quèc lµ thÞ tr­êng dÔ tÝnh ®èi víi mét sè lo¹i hµng cña ViÖt Nam nh­ h¶i s¶n, cao su, dÇu thùc vËt (l¹c, võng) vµ ®Æc biÖt lµ rau hoa qu¶. VÝ dô: qu¶ Thanh long cña ta nÕu b¸n sang Trung quèc ë B¾c Kinh cã gi¸ 100 NDT/ qu¶ tøc lµ vµo kho¶ng 160.000®/ qu¶. H¬n n÷a, ®©y lµ mét n­íc cã søc c¹nh tranh cao vµ v× vËy Trung Quèc võa lµ b¹n hµng tiÒm n¨ng vµ quan träng, võa lµ ®èi thñ c¹nh tranh cña chóng ta. H¬n n÷a, Trung Quèc gia nhËp WTO cã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn xuÊt khÈu cña n­íc ta bëi v× hµng hãa cña Trung Quèc cã ®­îc chç ®øng trªn c¸c thÞ tr­êng lín nh­: Mü vµ c¸c n¬i kh¸c. Mét nghiªn cøu cña Jose Tongzon ë tr­êng ®¹i häc quèc gia Singapore chØ ra r»ng viÖc Trung Quèc gia nhËp WTO cã t¸c ®éng ®Õn sù ph¸t triÓn cña ngµnh thuèc l¸ vµ ®å uèng cña ViÖt Nam, nh­ng c¬ së h¹ tÇng kü thuËt cña c¸c ngµnh nµy lµ rÊt yÕu kÐm. V× vËy rÊt khã kh¨n ®Ó n¾m b¾t ®­îc c¸c c¬ héi nµy. Dùa trªn vÊn ®Ò nµy vµ sù ph©n tÝch t¸c ®éng cña viÖc gia nhËp WTO cña Trung Quèc, c¸c chÝnh s¸ch nªn ®­îc tÝnh to¸n: - Xóc tiÕn qu¸ tr×nh tù do hãa th­¬ng m¹i vµ ®Çu t­ ®Ó n¾m b¾t ®­îc c¸c c¬ héi kinh doanh vµ thu hót ®Çu t­. - Sù hîp t¸c m¹nh mÏ bªn trong ASEAN: thùc hiÖn nghiªm tóc CEPT/AFTA vµ c¸c cam kÕt AIA ®Ó thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi. T¹o ra søc m¹nh bªn trong ASEAN ®Ó c¹nh tranh vµ thùc hiÖn thµnh c«ng chiÕn l­îc ph¸t triÓn theo mét ph­¬ng h­íng chung. Hîp t¸c vµ gióp ®ì lÉn nhau ®Ó ph¸t triÓn kü thuËt, ®Æc biÖt trong khu vùc vÒ c«ng nghÖ th«ng tin cã thÓ ®­îc qua h×nh thøc dù ¸n kinh doanh chung. Nhanh chãng h×nh thµnh hÖ thèng ph©n chia quyÒn lîi. - Gi÷ g×n mèi quan hÖ kinh tÕ víi Trung Quèc, mét thÞ tr­êng lín vµ tiÒm n¨ng víi thÕ m¹nh lµ sù dåi dµo vÒ lao ®éng víi møc chi phÝ rÎ h¬n nhiÒu so víi n­íc ta. Chóng ta kh«ng thÓ c¹nh tranh víi Trung Quèc trong lÜnh vùc nµy vµ v× vËy sù hîp t¸c d­íi h×nh thøc c¸c dù ¸n kinh doanh chung nªn ®­îc thóc ®Èy ®Ó xuÊt khÈu. - C¶i thiÖn søc c¹nh tranh vÒ c¸c hµng hãa cã sù c¹nh tranh trùc tiÕp víi Trung Quèc. Mét trong c¸c nh©n tè cho sù c¶i thiÖn søc c¹nh tranh lµ ph¶i ®­îc ®­a vµo tÝnh to¸n lµ c¶i thiÖn quan ®iÓm vÒ tiÕng t¨m, danh tiÕng c¸c lo¹i hµng hãa cña ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. V× vËy, ngay b©y giê sù thiÕt lËp vµ ®¨ng ký danh tiÕng cña lo¹i hµng hãa nh­ qu¶ng c¸o vÒ tiÕng t¨m cña doanh nghiÖp còng nh­ c¸c lo¹i hµng hãa vµ truyÒn thèng cña doanh nghiÖp trªn c¶ thÞ tr­êng trong n­íc vµ thÞ tr­êng n­íc ngoµi. - Nhanh chãng xuÊt khÈu mét sè hµng hãa cã kh¶ n¨ng th©m nhËp vµo thÞ tr­êng Trung Quèc nh­: h¶i s¶n, rau, qu¶ ... - §iÒu chØnh c¬ cÊu s¶n xuÊt cña xuÊt khÈu theo h­íng ®Çu t­ tËp trung tr­íc tiªn c¸c c«ng nghÖ cho c¸c ngµnh cã tiÒm n¨ng ®Ó c¶i thiÖn n¨ng suÊt lao ®éng vµ chØ ®¹o nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn mét sè s¶n phÈm xuÊt khÈu míi nh­: tµu biÓn ... - CÇn t×m hiÓu kü ®èi t¸c khi ký hîp ®ång. ThÞ tr­êng Trung quèc lµ “ c¸i g× còng cã gi¸, gi¸ nµo còng cã ”. NÕu lµm ¨n víi c¸c tËp ®oµn lín cña Trung Quèc th× yªn t©m vÒ chÊt l­îng. Tuy nhiªn ®Ó tr¸nh rñi ro, c¸c DN nªn t×m hiÓu kü c¸c ®èi t¸c, tèt nhÊt lµ t×m c¸c b¹n hµng l©u dµi, æn ®Þnh. Thø hai lµ mua b¸n, trao ®æi hµng ph¶i ký hîp ®ång vµ trong hîp ®ång ®ã ph¶i cã dÊu ®á. §ã lµ nh÷ng c¬ së ph¸p lý ®Ó nÕu x¶y ra tranh chÊp hoÆc ®èi t¸c “xï nî ” th× cã thÓ kiÖn ra tßa ¸n Trung Quèc. Tßa ¸n phÝa Trung Quèc cã søc c­ìng chÕ rÊt m¹nh. NhiÒu doanh nghiÖp cña ta còng muèn t×m c¸c doanh nghiÖp lín ®Ó më th­ tÝn dông (L/C) nh­ng rÊt khã v× chÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i hèi cña Trung Quèc rÊt chÆt. * Nhµ n­íc cÇn hç trî doanh nghiÖp vÒ ph¸p lý: thÞ tr­êng Nga cã mét sè c¸c ®Æc ®iÓm: - ThuÕ nhËp khÈu rÊt cao so víi thÕ giíi (hµng tiªu dïng 20-30%). - Hµng dÖt may vµo c¸c thÞ tr­êng ®ã cã tiÒn thuÕ cao . - T×nh tr¹ng gian lËn thuÕ, gi¸ C/O (giÊy chøng nhËn xu¸t xø hµng hãa xuÊt khÈu) ®Ó ®­îc h­ëng ­u ®·i ®ang phæ biÕn nªn hµng chÝnh ng¹ch kh«ng thÓ c¹nh tranh ®­îc. MÆc dï thÞ tr­êng c¸c n­íc §«ng ¢u mµ ®Æc biÖt lµ Nga vÉn ®­îc coi lµ dÔ tÝmh, tuy nhiªn hµng nhËp khÈu vÉn ph¶i cÊp chøng nhËn chÊt l­îng phï hîp víi tiªu chuÈn cña c¸c thÞ tr­ßng nµy. Hµng thùc phÈm, d­îc phÈm cßn thªm quy ®Þnh vÒ vÖ sÞnh do Côc vÖ sinh chøng nhËn. Nh÷ng quy ®Þnh chÆt chÏ qu¸ l¹i sinh ra gian lËn, chøng nhËn gi¶ (x¶y ra c¸c ho¹t ®éng “hµnh lang” nh»m ®¹t ®­îc c¸c giÊy tê cÇn thiÕt). Hµng cña ta xuÊt sang thÞ tr­êng §«ng ¢u thuËn lîi Ýt, khã kh¨n nhiÒu do viÖc tæ chøc thÞ tr­êng kÐm h¬n c¸c n­íc kh¸c. Xóc tiÕn th­¬ng m¹i rÊt yÕu, kÓ c¶ tham gia c¸c héi chî, triÓn l·m. Cã t×nh tr¹ng c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n ViÖt Nam ë Nga kh«ng vÒ n­íc ®Æt hµng mµ l¹i sang Trung Quèc ®Æt v× chi phÝ v©n t¶i, gi¸ thµnh rÎ vµ tr¶ tiÒn tr­íc 20%. Chóng ta ®ang cã lîi thÕ lµ cã hµng tr¨m ngµn ng­êi ViÖt t¹i c¸c n­íc nµy tuy nhiªn phÇn lín hä kh«ng cã t­ c¸ch ph¸p lý. Bé lao ®éng mét sè n­íc trong ®ã cã Nga ®ang cã dù th¶o luËt quyÒn lao ®éng t¹m thêi, trong ®ã cã nh÷ng phÇn quy ®Þnh hîp lý hãa nh÷ng tr­êng hîp lao ®éng ë Nga. Nhµ n­íc ta còng ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp hai bªn sang lµm ¨n. C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam tù bá vèn ®Çu t­ lµm c¸c kho ngo¹i quan, cöa hµng, trung t©m th­¬ng ë c¸c n­íc nµy còng rÊt cÇn Nhµ n­íc hç trî vÒ mÆt ph¸p lý. * ThÞ tr­êng óc: Mét ph­¬ng ch©m “®õng thÊy nhá mµ kh«ng lµm”. C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam khi xuÊt khÈu vµo óc cã 3 vÊn ®Ò: - Mét lµ thÞ tr­êng nµy rÊt nhá (18,5 triÖu d©n), kh©u trung chuyÓn, t¹m nhËp t¸i xuÊt kh«ng ®¸ng kÓ, chñ yÕu lµ tiªu thô trong n­íc. Do ®ã cã tr­êng hîp phÝa b¹n ®Æt hµng cho doanh nghiÖp ViÖt Nam kho¶ng 3000 chiÕc kh¨n mÆt, th× doanh nghiÖp l¹i kªu khã, kh«ng lµm. - Hai lµ hµng ViÖt Nam ph¶i b¶o ®¶m chÊt l­îng, vÖ sinh dÞch tÔ rÊt cao. N­íc nµy bÞ c¸c n­íc kh¸c trªn thÕ giíi ®¸nh gi¸ vÒ chÝnh s¸ch kiÓm dÞch, kiÓm dÞch hµ kh¾c nhÊt. §Æc biÖt lµ c¸c n­íc ASEAN lu«n kªu ca vÒ chÕ ®é kh¾c nghiÖt nµy ®èi víi c¸c s¶n phÈm nhËp vµo. - Ba lµ vÒ gi¸ c¶, ph¶i hiÓu ®­îc tËp qu¸n cña ng­êi tiªu dïng ë ®©y rÊt b¶o thñ. BÊt kÓ mét lo¹i hµng nµo míi vµo th× ph¶i thÊp h¬n hµng cïng chñng lo¹i Ýt nhÊt lµ 5% míi ®­îc chÊp nhËn. §· cã nh÷ng l« hµng cña ViÖt Nam ph¶i gi¶m ®Õn 15% so víi gi¸ thÞ tr­êng. HiÖn nay, ngoµi mÆt hµng dÇu th« lµ chñ lùc, ta cã thÓ xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng nµy thñy s¶n, cµ phª, hµng may mÆc, giµy dÐp, ®å nhùa gia dông, ®å gç ... Chóng ta còng cã nh÷ng thuËn lîi lµ kim ng¹ch xuÊt khÈu vµo óc 6 n¨m liÒn t¨ng tr­ëng, ®ang dÇn trë thµnh mét n­íc xuÊt khÈu lín vµo thÞ tr­êng nµy. Víi nh÷ng ph©n tÝch trªn, d­íi ®iÒu kiÖn sù c¹nh tranh t¨ng lªn m¹nh mÏ ë c¸c thÞ tr­êng lín vµ ®Ó nhanh chãng ®¸p øng c¸c nhu cÇu cña c¸c thÞ tr­êng, viÖc th¨m dß, t×m kiÕm c¸c th«ng tin ... vÒ c¸c thÞ tr­êng thÝch hîp cÇn ph¶i ®­îc tÝnh to¸n h¬n n÷a lµ ®Ó c¶i thiÖn kh¶ n¨ng s¶n xuÊt bëi viÖc më réng quy m« s¶n xuÊt ®Ó gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt ®Æc biÖt trong c¸c ngµnh chÕ biÕn. §Ó t×m kiÕm c¸c thÞ tr­êng ®ã cÇn thiÕt ph¶i t¹o ra c¸c s¶n phÈm míi hay cã gi¸ trÞ cao cho c¸c s¶n phÈm hiÖn nay. TÝnh kh¶ thi cho viÖc ®¸p øng c¸c yªu cÇu nµy lµ viÖc v©n dông c¸c biªn ph¸p qu¶ng c¸o vµ thóc tiÕn th­¬ng m¹i tèt vµ ®Æc biÖt cã sù nghiªn cøu ®Æc ®iÓm cña tõng thÞ tr­êng ®Ó cã thÓ ®¸p øng mét c¸ch tèt nhÊt c¸c yªu cÇu cña c¸c thÞ tr­êng ®ã ®Æc biÖt lµ c¸c thÞ tr­êng lín vµ tiÒm n¨ng cña ViÖt Nam. 8. Thùc hiÖn hç trî xóc tiÕn th­¬ng m¹i vµ ph¸t triÓn xuÊt khÈu. 6.1. Thµnh lËp c¸c c¬ quan xóc tiÕn th­¬ng m¹i ViÖt Nam ë n­íc ngoµi: - ViÖc thùc hiÖn nµy nh»m môc ®Ých ®¸nh gi¸ mét c¸ch chÝnh x¸c thùc tr¹ng c«ng t¸c xóc tiÕn th­¬ng m¹i (XTTM) ë ViÖt Nam, trªn c¬ së ®ã tiÕn hµnh x©y dùng vµ ph¸t triÓn mét m¹ng l­íi XTTM h÷u hiÖu trªn toµn quèc. Víi viÖc thùc hiÖn nµy sÏ gióp ViÖt Nam x©y dùng mét chiÕn l­îc XTTM cã hiÖu qu¶ vµ t¨ng c­êng n¨ng lùc ®Ó thùc hiÖn chiÕn l­îc héi nhËp trong kÕ ho¹ch ph¸t triÓn 2001-2010, tham gia héi nhËp vµo qu¸ tr×nh toµn cÇu hãa. §Æc biÖt ®óng vµo lóc ViÖt Nam ®ang b¾t ®Çu ký kÕt hay ®µm ph¸n vÒ nh÷ng ®iÒu kiÖn tham gia trong c¸c hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i toµn cÇu, khu vùc. T¨ng c­êng n¨ng lùc XTTM vµ ph¸t triÓn xuÊt khÈu lµ mét yªu cÇu cÊp b¸ch ®Ó cho phÐp ViÖt Nam tranh thñ mét c¸ch ®Çy ®ñ, nhanh chãng vµ c«ng b»ng c¬ héi do c¸c hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i mang l¹i. - Vµ ®Ó thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng ViÖt Nam, hoµ nhËp víi thÞ tr­êng quèc tÕ th× cÇn ph¶i cã c¸c c¬ quan xóc tiÕn th­¬ng m¹i ViÖt Nam ë c¸c n­ãc kh¸c. MÆc dï hiÖn nay chóng ta ®· cã mét vµi trung t©m th­¬ng m¹i ë n­íc ngoµi nh­ng chØ lµm mét chøc n¨ng tr­ng bµy, giãi thiÖu hµng hãa ViÖt Nam mµ ch­a triÓn khai ®Çu ®ñ nhiÖm vô xóc tiÕn th­¬ng m¹i. Do vËy viÖc hç trî ®Ó më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu, m«i giíi bu«n b¸n... cßn rÊt nhiÒu h¹n chÕ, nhÊt lµ trong lóc nµy mÆt hµng n«ng s¶n ®ang rÊt cÇn ®Çu ra. Do vËy viÖc sím h×nh thµnh c¸c tæ chøc cña Nhµ n­íc ta ë n­íc ngoµi cã nh÷ng chøc n¨ng xóc tiÕn th­¬ng m¹i lµ rÊt cÇn thiÕt. C¸c tæ chøc nµy cã thÓ lµ v¨n phßng hoÆc lµ trung t©m hay cã thÓ gäi lµ c¬ quan xóc tiÕn th­¬ng m¹i song cã nhiÖm vô hç trî cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam kinh doanh b»ng c¸ch t×m kiÕm, cung cÊp c¸c th«ng tin vÒ thÞ tr­êng, gi¸ c¶, nguån hµng, ®èi t¸c cho c¸c doanh nghiÖp, tr­ng bµy hµng hãa ViÖt Nam vµ hµng ho¸ c¸c n­íc cã thÓ trao ®æi víi ViÖt Nam, ch¾p nèi cho c¸c doanh nghiÖp t×m ®Õn lµm ¨n víi nhau ... 6.2. Ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i trong n­íc: - ViÖc t¨ng c­êng n¨ng lùc cho ba cÊp ®èi t­äng: ChÝnh phñ, c¸c c¬ quan hç trî th­¬ng m¹i cña Nhµ n­íc vµ t­ nh©n c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu; thiÕt lËp quy tr×nh vµ c¬ chÕ ®Ó ChÝnh phñ, c¸c c¬ quan hç trî th­¬ng m¹i vµ khu vùc doanh nghiÖp cã thÓ phèi hîp x¸c ®Þnh vai trß cña c¸c bªn. - §ång thêi t¨ng c­êng sù phèi hîp c¸c ho¹t ®éng th­ong m¹i kh¸c do c¸c nhµ tµi trî kh¸c hç trî, th«ng qua viÖc thiÕt lËp c¬ chÕ chia sÎ th«ng tin mét c¸ch th­êng xuyªn. Tõ ®ã, gãp phÇn x©y dùng vµ qu¶n lý mét c¸ch cã hiÖu qu¶ vµ hiÖu lùc c¸c ho¹t ®éng XTTM ë ViÖt Nam, mang l¹i kh¶ n¨ng ®¸p øng nhanh vµ hiÖu qu¶ ®èi víi c¸c c¬ héi vµ th¸ch thøc cña hÖ thèng th­¬ng m¹i toµn cÇu. Tµi liÖu tham kh¶o * C«ng nghiÖp hãa h­íng ngo¹i - “ Sù thÇn kú” cña c¸c n­íc NICs Ch©u ¸ - Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia. T¹p chÝ Ph¸t triÓn kinh tÕ T¹p chÝ Tµi chÝnh sè 1+2/1998 T¹p chÝ Th­¬ng m¹i sè 2+3/2001, 10/2001, 24/2001 T¹p chÝ Nghiªn cøu Kinh tÕ sè 271/2000 T¹p chÝ Viet Nam Economic Review sè 9/1999 T¹p chÝ Kinh tÕ vµ dù b¸o sè 10, 11/2000 B¸o Thêi b¸o Kinh tÕ n¨m 2001 Tµi liÖu cña cuéc héi th¶o “Sù nghiªn cøu chung gi÷a ViÖt Nam vµ NhËt B¶n” (3 - 9/12/2000 tai Hµ Néi). 10. Gi¸o tr×nh Th­¬ng m¹i quèc tÕ - §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n. 11. Kinh tÕ ngo¹i th­¬ng - NguyÕn Thµnh Thu. 12. NghÞ ®Þnh 7/1998 vÒ quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh LuËt khuyÕn khÝch ®Çu t­ trong n­íc (söa ®æi)