Tình hình xuất khẩu giày dép của Việt Nam vào thị trường EU trong sau khi Việt Nam gia nhập WTO

ãm hµng nµy ®­îc nhËp khÈu tù do vµo EU lµm kim ng¹ch xuÊt khÈu t¨ng nhanh lªn, ®­a ViÖt Nam trë thµnh mét trong nh÷ng n­íc xÕp ®Çu b¶ng vÒ xuÊt khÈu giµy dÐp sang thÞ tr­êng nµy. 2.3.3.1 C¬ cÊu mÆt hµng C¸c s¶n phÈm giµy dÐp cña ViÖt Nam xuÊt khÈu sang EU chiÕm h¬n 60% tæng sè l­îng giµy dÐp xuÊt khÈu hµng n¨m cña ta, chñ yÕu lµ giµy thÓ thao chiÕm trªn 40% kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam vµo thÞ tr­êng nµy, Giµy v¶i gÇn 20%, giµy n÷ xÊp xØ 15%, dÐp kho¶ng 17% vµ giµy da tr¬n 1,5%. 2.3 BiÓu ®å c¬ cÊu mÆt hµng xuÊt khÈu sang EU Tõ n¨m 2006 tíi nay kim ng¹ch xuÊt khÈu giµy cao su/plastic cña n­íc ta tíi c¸c n­íc EU liªn tôc t¨ng m¹nh. Theo sè liÖu thèng kª, kim ng¹ch xuÊt khÈu giµy lo¹i nµy sang EU 8 th¸ng n¨m 2006 t¨ng 52,42% so víi cïng kú n¨m 2005, ®¹t 86,99 triÖu USD, chiÕm 80% kim ng¹ch xuÊt khÈu giµy cao su/ plastic cña c¶ n­íc. Kim ng¹ch xuÊt khÈu giµy cao su/ plastic sang EU 8 th¸ng n¨m 2006 chiÕm 6,6% kim ng¹ch xuÊt khÈu giµy dÐp sang EU 8 th¸ng n¨m 2006, cao h¬n 4,8% trong 8 th¸ng n¨m 2005. Trõ Hi L¹p, BØ, Hµ Lan, kim ng¹ch xuÊt khÈu giµy cao su/ plastic sang c¸c n­íc EU t¨ng m¹nh, ®Æc biÖt lµ T©y Ban Nha, Hungary, Thuþ §iÓn vµ Anh. ViÖc EU ¸p thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸ ®èi víi giµy mò da nhËp khÈu tõ Trung Quèc vµ ViÖt Nam trong vßng 2 n¨m sÏ lµm cho gi¸ giµy mò da b¸n lÎ t¹i thÞ tr­êng EU t¨ng, v­ît kh¶ n¨ng chi cña mét sè bé phËn d©n c­ c¸c n­íc EU vµ buéc hä ph¶i chän lo¹i giµy dÐp kh¸c. Tr­íc t×nh h×nh nµy, c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu giµy dÐp sang EU cña ViÖt Nam ®ang nhanh chãng chuyÓn sang s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu sang EU c¸c lo¹i giµy kh«ng sñ dông chÊt liÖu da, nh­ giµy cao su/ plastic. V× vËy xuÊt khÈu giµy cao su/plastic sang EU tiÕp tôc t¨ng trong thêi gian tíi. 2.3.3.2 ThÞ tr­êng xuÊt khÈu 2.4 B¶ng thÞ tr­êng xuÊt khÈu giµy dÐp lín nhÊt trong liªn minh Quèc gia Kim ng¹ch xuÊt khÈu (%) §øc 25,3 Anh 21 Ph¸p 14,3 BØ 13,2 ý 8,1 Hµ Lan 7,9 T©y Ban Nha 4,6 Thuþ §iÓn 2,2 §an M¹ch 1,3 Hy L¹p 0,8 Ai Len 0,6 Bå §µo Nha 0,2 Luxembourg 0,1 ( nguån HiÖp héi giµy da ViÖt Nam) Thèng kª trong EU cho thÊy thÞ tr­êng xuÊt khÈu lín nhÊt cña ViÖt Nam trong khèi vÉn lµ §øc, thø hai lµ Anh, thø 3 lµ Ph¸p. HiÖn nay, BØ ®ang lµ thÞ tr­êng xuÊt khÈu giµy dÐp lín thø n¨m cña ViÖt Nam sau c¸c thÞ tr­êng Anh, Mü, §øc vµ Hµ Lan. N¨m 2004, kim ng¹ch xuÊt khÈu giµy dÐp sang thÞ tr­êng nµy ®¹t 199,6 triÖu USD, 8 th¸ng ®Çu n¨m 2005 ®¹t 136,4 triÖu USD. 2.3.3.3 Kim ng¹ch xuÊt khÈu Hµng n¨m kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang thÞ tr­êng EU ®Òu t¨ng ( trõ thÞ tr­êng PhÇn Lan vµ Hy L¹p). Th¸ng 6/2007 xuÊt khÈu giµy dÐp cña n­íc ta sang EU t¨ng 6,4% vÒ l­îng vµ 15,5% vÒ gi¸ trÞ so víi cïng kú n¨m 2006. XuÊt khÈu hÇu hÕt sang c¸c thÞ tr­êng thuéc EU nh­ Anh, Ph¸p, Hµ Lan, BØ, Italia... ®Òu t¨ng c¶ vÒ l­îng vµ gi¸ trÞ. Th¸ng 6/2007 xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng Ba Lan ®¹t møc t¨ng cao nhÊt, t¨ng 259% vÒ l­îng vµ 163,4% so víi th¸ng 6/2006, trong ®ã giµy dÐp cã ®¬n gi¸ trªn 15 USD/ ®«i t¨ng 6,64 ngh×n ®«i, l­îng giµy dÐp cã ®¬n gi¸ d­íi 15 USD/ ®«i t¨ng 114,94 ngh×n ®«i. TÝnh chung trong 6 th¸ng ®Çu n¨m 2007, xuÊt khÈu giµy dÐp cña n­íc ta sang khèi EU t¨ng 7,63% vÒ l­îng vµ 8,87% vÒ gi¸ trÞ so víi cïng kú n¨m 2006. 2.3.4 C¹nh tranh gi÷a giµy dÐp cña ViÖt Nam víi Trung Quèc Giµy dÐp cña ViÖt Nam xuÊt khÈu sang EU ®ang ph¶i c¹nh tranh gay g¾t víi giµy dÐp cña Trung Quèc. VÒ c¸c mÆt nh­ :chÊt l­îng, gi¸ c¶, mÉu m·, th­¬ng hiÖu… HiÖn nay, Trung Quèc ®ang dÉn ®Çu thÕ giíi vÒ s¶n xuÊt giµy dÐp víi s¶n l­îng hµng n¨m kho¶ng 6 tû ®«i ( chiÕm s¶n l­îng 1/2 tæng s¶n l­îng cña thÕ giíi). Nh­ vËy cuéc c¹nh tranh gi÷a s¶n phÈm giµy dÐp cña 2 n­íc sÏ lµ cuéc c¹nh tranh gi÷a chÊt l­îng vµ gi¸ c¶. C¸i nµy buéc c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam thêi gian qua ph¶i chän h­íng ®i lµ lµm gia c«ng cho c¸c ®èi t¸c tõ EU mµ ch­a cã nhiÒu s¶n phÈm giµy trùc tiÕp vµo thÞ tr­êng nµy. 2.5 MÉu giµy dÐp Trung Quèc 2.6 MÉu giµy dÐp ViÖt Nam T¹i héi chî Duseldorf t¹i §øc n¨m 2004, HiÖp héi da giµy ViÖt Nam cã 11 gian hµng. Tuy nhiªn theo nhËn ®Þnh, sù tiÕn bé Êy xem chõng kh«ng thÊm vµo ®©u víi sù cã mÆt å ¹t cña c¸c doanh nghiÖp Trung quèc. Trong ®ît nµy Trung Quèc tham gia trªn 200 gian hµng. MÉu giµy ViÖt Nam hÇu nh­ na n¸ nhau, gi¸ l¹i cao h¬n cña Trung Quèc 20-30%. NhiÒu doanh nghiÖp ViÖt Nam ®ang ph¶i h¹ ®¬n gi¸ hµng ®Ó t×m hîp ®ång. C¸c lo¹i giµy Trung Quèc phÇn lín lµ giµy thÓ thao (b»ng v¶i hoÆc b»ng cao su ®óc nguyªn khèi), kÓ ®Õn lµ giµy thêi trang nam/ n÷ gi¶ lot simili vµ mét sè Ýt dÐp xèp ®i trong nhµ b»ng cao su mÒn( EVA). Giµy Trung Quèc b¸n rÊt ¨n kh¸ch, gi¸ chØ cã 80.000- 100.000 ®ång/ ®«i ®æ l¹i. Mua nhiÒu nhÊt lµ giíi trÎ v× giµy Trung Quèc rÊt b¾t m¾t, mµu s¾c trÎ trung, gi¸ l¹i mÒn. Theo nhËn xÐt cña chñ tiÖm giµy th× “ cø ba ng­êi v« mua th× c¶ ba ®Òu chän giµy Trung Quèc, mÆc dï trong tiÖm còng cã giµy ViÖt Nam. §èi víi nh÷ng s¶n phÈm giµy dïng ®Ó ®i ch¬i th­êng cã khuynh h­íng chän mua nh÷ng lo¹i thêi trang, cã gi¸ tiÒn võa ph¶i, kh«ng quan t©m nhiÒu l¾m ®Õn chÊt l­îng. Giµy Trung Quèc th­êng “ th¾ng” ë nh÷ng chç nµy. Trong khi giµy trong n­íc chØ loay hoay víi ba mµu chñ ®¹o lµ n©u ®en hoÆc nöa n©u ®en th× Trung Quèc chän lo¹i gi¶ da simili pha hå phèi mµu, mµu nµo còng cã. Mét mÉu giµy trong n­íc th­êng chØ cã 3-4 mµu, kiÓu d¸ng chõng n¨m kiÓu lµ hÕt, giµy tr«ng to vµ th«, mang kh«ng ªm ch©n, thËm chÝ cßn thiÕu size, gi¸ cao h¬n giµy Trung Quèc tõ 25.000 trë lªn. Nh­ng víi giµy Trung Quèc kiÓu d¸ng, mµu s¾c ®a d¹ng, gi¸ rÎ ng­êi mua tha hå chän. Cã lÏ ®¸nh vµo yÕu tè thêi trang nªn dï hµng Trung Quèc chÊt l­îng thËt sù kh«ng cao, nh­ng víi tèc ®é ra mÉu míi liªn tôc vÉn thu hót ng­êi tiªu dïng. Giµy Trung Quèc c¸ch ba ngµy lµ cã mét ®ît hµng míi, thËm chÝ cã khi míi giao hµng h«m qua, h«m nay l¹i cã hµng mang vÒ, trong khi hµng trong n­íc c¶ thang vÉn kh«ng thÊy mÉu míi nµo. 2.4. §¸nh gi¸ vÒ nh÷ng kÕt qu¶ vµ nh÷ng h¹n chÕ 2.4.1 Nh÷ng kÕt qu¶ 2.4.1.1 Kim ng¹ch xuÊt khÈu Kim ng¹ch xuÊt khÈu giµy dÐp ViÖt Nam sang EU liªn tôc t¨ng qua c¸c n¨m tõ n¨m 2003 ®Õn nay. Riªng ®èi víi n¨m 2006 do bÞ ¸p thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸ nªn nh÷ng th¸ng ®Çu n¨m kim ng¹ch cã gi¶m nh­ng sau ®ã dÇn ®i vµo æn ®Þnh vµ tÝnh chung c¶ n¨m th× kim ng¹ch xuÊt khÈu giµy dÐp sang EU vÉn t¨ng trong n¨m 2006. 2.4.1.2 ChÊt l­îng giµy dÐp Th«ng qua viÖc hîp t¸c d­íi nhiÒu h×nh thøc víi c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi, chÊt l­îng giµy dÐp ViÖt Nam ®· cã b­íc nh¶y vät khi nh÷ng s¶n phÈm mang nh·n hiÖu næi tiÕng cña c¸c c«ng ty hµng ®Çu thÕ giíi nh­ Nike, Rªbok, A®Ýa, Bata, Fila... ®· ®­îc s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu tõ ViÖt Nam vµ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®· cã ®ñ kh¶ n¨ng s¶n xuÊt vµ cung cÊp cho thÞ tr­êng thÕ giíi nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l­îng, ®¸p øng ®­îc thÞ hiÕu cña tõng thÞ tr­êng. 2.4.1.3 HÖ thèng c¬ së h¹ tÇng Mét sè doanh nghiÖp tiÒm n¨ng ®· ®Çu t­ hoµn chØnh hÖ thèng tù ®éng ho¸ thiÕt kÕ, c¸c d©y truyÒn s¶n xuÊt thö nghiÖm phôc vô c«ng t¸c ra mÉu chµo hµng ®¸p øng yªu cÇu kÞp thêi cña kh¸ch hµng, cña nhµ nhËp khÈu. §IÓn h×nh nh­ c«ng ty cæ phÇn giµy An L¹c, c«ng ty cæ phÇn giµy Th¸i B×nh vµ c¸c c«ng ty 100% vèn n­íc ngoµI ( TeaKwang Vina, Shyang Hung Cheng, Giµy Th­îng §×nh…) §Ó ®Èy m¹nh tãcc ®é ph¸t triÓn ngµnh da giµy ViÖt Nam, tõ nay ®Õn n¨m 2010, toµn ngµnh sÏ phÊn ®Êu n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, gia t¨ng nhanh sè l­îng vµ kim ng¹ch xuÊt khÈu th«ng qua viÖc tranh thñ c¸c lîi thÕ, ®¸p øng tèi ®a nhu cÇu tiªu ding trong vµ ngoµi n­íc, t¹o thªm viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, ®ång thêi n©ng cao hiÖu qu¶, t¨ng søc c¹nh tranh cho s¶n phÈm xuÊt khÈu, chuyÓn m¹nh tõ gia c«ng sang tù s¶n xuÊt kh«ng phô thuéc vµo ®èi t¸c nh­ hiÖn nay. 2.4.2. Nh÷ng h¹n chÕ cña ngµnh giµy dÐp ViÖt Nam 2.4.2.1 C«ng nghÖ yÕu nªn kh«ng cã søc c¹nh tranh §«ng ¢u lµ vïng ®Êt cßn tiÒm n¨ng ®Ó giµy dÐp ViÖt Nam tiÕp tôc ph¸t triÓn, më réng thÞ tr­êng. ViÖt Nam ®­îc c¸c n­íc ®¸nh gi¸ lµ cã lîi thÕ vÒ ph¸t triÓn giµy dÐp nh­ng con ®­êng c¹nh tranh vÉn lµ kh©u khã nhÊt Mét trong nh÷ng yÕu tè ®ã lµ chÊt l­îng, theo c¸c doanh nghiÖp giµy dÐp ®ã lµ mÉu m·. ViÖt Nam cÇn chó träng ®Æc biÖt tíi mÉu m· h¬n n÷a. HiÖn t¹i vÊn ®Ò tiÕp thÞ giµy dÐp cña ViÖt Nam cßn qóa Ýt ái, gÇn nh­ lµ thÕ giíi ch­a biÕt. Do xóc tiÕn th­¬ng m¹i kÐm nªn hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt lµm gia c«ng ë tÇng thø 2, thø 3. Nh­ vËy c¸i gäi lµ søc c¹nh tranh tiÒm lùc cña ngµnh giµy da ®Òu thuéc c¸c c«ng ty lín cña §µi Loan, Hµn Quèc ®Æt t¹i ViÖt Nam. ChÝnh hä ®· khai th¸c ®­îc lîi thÕ vÒ lao ®éng, gi¸ nh©n c«ng rÎ, m«i tr­êng x· héi æn ®Þnh...cña ViÖt Nam Theo thèng kª, trªn 70% c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu cña ViÖt Nam lµ c«ng ty liªn doanh hoÆc lµ 100% vèn n­íc ngoµi. Do ®ã c¸c doanh nghiÖp nµy phô thuéc vµo hä vÒ c«ng nghÖ, thiÕt bÞ kü thuËt, c¸c nguån nguyªn liÖu th«, phô liÖu vµ thÞ tr­êng. Ngoµi ra trong sè 30% c«ng ty ViÖt Nam tham gia vµo s¶n xuÊt giµy th× cã tíi 70% lµm gia c«ng v× thÕ mµ gi¸ trÞ lîi nhuËn ®Ých thùc mµ ngµnh nµy mang l¹i kh«ng lín. Vµ ch­a tíi 20 doanh nghiÖp 100% vèn ViÖt Nam ®ñ søc lµm hµng d¹ng FOB. Doanh sè xuÊt khÈu cña ngµnh nµy tËp trung chñ yÕu vµo c¸c c«ng ty n­íc ngoµi nh­ Samyang, Pouchen...MÆt hµng giµy v¶i vèn lµ thÕ m¹nh cña ViÖt Nam còng bÞ hµng cña Trung Quèc chiÕm chç Vµ ViÖt Nam xuÊt khÈu chñ yÕu lµ giµy thÓ thao, giµy dÐp vµ hµi ®i trong nhµ. C¸i khã cña doanh nghiÖp ViÖt Nam lµ ë chç: NÕu tham gia thÞ tr­êng giµy dÐp víi s¶n phÈm chÊt l­îng cao th× kh«ng c¹nh tranh ®­îc víi s¶n phÈm cña chÝnh c¸c quèc gia néi khèi nh­ Italia, Ph¸p, T©y Ban Nha, Anh, §øc. Cßn nÕu trong s¶n phÈm cÊp thÊp, cã chÊt l­îng trung b×nh th× l¹i kh«ng c¹nh tranh ®­îc víi hµng cña Trung Quèc, cã chÊt l­îng trung b×nh nh­ng gi¸ l¹i rÊt rÎ. Theo ®¸nh gi¸ cña c¸c chuyªn gia, ë thÞ tr­êng trong n­íc, c¸c doanh nghiÖp néi ®Þa ch­a ph¸t huy ®­îc tiÒm lùc. MÆc dï hµng Trung Quèc chÊt l­îng thùc sù kh«ng cao, nh­ng víi tèc ®é ra mÉu míi liªn tôc vÉn thu hót ®­îc ng­êi tiªu dïng. Th­êng chØ c¸ch vµi ngµy lµ cã mÉu míi trong khi hµng trong n­íc c¶ th¸ng cung kh«ng cã mÉu míi nµo, gi¸ giµy trong n­íc l¹i cao h¬n rÊt nhiÒu so víi hµng Trung Quèc. §iÓm yÕu cña c¸c c«ng ty giµy ViÖt Nam lµ ch­a cã sô ®Þnh h­íng râ rÖt, ch­a t¹o ®­îc dÊu Ên cho th­¬ng hiÖu cña m×nh. Trong khi giµy trong n­íc chØ cã 3 mµu cñ ®¹o lµ n©u, ®en hoÆc nöa n©u nöa ®en th× Trung Quèc chän lo¹i gi¶ da simili tha hå phèi mµu, mµu nµo cïng cã. Mét mÉu giµy trong n­íc th­êng chØ cã 3-4 mµ, kiÓu d¸ng chõng 5 kiÓu lµ hÕt. Nh­ng víi giµy Trung Quèc mµu s¾c th­êng kh«ng d­íi 10 vµ vµ kiÓu th× ph¶i trªn sè chôc. NÕu thÊt b¹i ngay trªn s©n nhµ, th× giµy dÐp ViÖt Nam khã cã thÓ c¹nh tranh trªn s©n kh¸ch. ViÖt Nam gia nhËp WTO cã rÊt nhiÒu ®¬n ®Æt hµng nh­ng c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam l¹i kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng ®Ó tiÕp nhËn víi khèi l­îng lín nh­ vËy. Do c¸c doanh nghiÖp cña ViÖt Nam vÒ quy m« cßn nhá, s¶n xuÊt ®¬n lÎ, kh«ng cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn ®¸p øng yªu cÇi. V× thÕ mµ ViÖt Nam ®· bá lì rÊt nhiÒu ®¬n ®Æt hµng. Trong ®iÒu kiÖn nh­ hiÖn nay th× c¸c doanh nghiÖp nµy nªn liªn kÕt chÆt chÏ víi nhau ®Ó cã ®ñ kh¶ n¨ng tiÕp nhËn ®¬n ®Æt hµng vµ t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cho ngµnh nµy 2.4.2.2 Khã kh¨n vÒ nguån nguyªn liÖu Kh«ng chñ ®éng ®­îc nguån nguyªn liÖu nªn phô thuéc vµo kh¸ch hµng vµ c¸c nhµ cung cÊp nguyªn liÖu tõ Trung Quèc, §µi Loan vµ Hµn Quèc. Theo bé c«ng nghiÖp n­íc ta ph¶i nhËp 6 triÖu feet vïng da thuéc. Nhµ m¸y thuéc da ch­a ®¸p øng ®­îc 10% nhu cÇu vµ hiÖn chØ ho¹t ®éng ®­îc 25% c«ng xuÊt do thiÕu nguyªn liÖu. Hµng n¨m ViÖt Nam chØ cã thÓ cung cÊp 5000 tÊn da tr©u nh­ng nguån nguyªn liÖu néi ®Þa kh«ng ®­îc tËn dông vµ gi¸ trÞ xuÊt khÈu thÊp. 60% nguån nguyªn liÖu nµy ®­îc xuÊt sang Trung Quèc vµ Th¸i Lan, phÇn cßn l¹i th× kh«ng ®ñ tiªu chuÈn ®Ó s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu. V× thÕ mçi n¨m ViÖt Nam chi tõ 170 tíi 230 triÖu USD ®Ó nhËp da gi¶ vµ tõ 80 tíi 100 triÖu USD ®Ó nhËp da tõ Th¸i Lan, §µi Loan vµ Hµn Quèc. 2.4.2.3 Khã kh¨n vÒ th«ng tin C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam dï xuÊt khÈu rÊt nhiÒu vµo thÞ tr­êng EU nh­ng thËt sù vÉn ch­a hiÓu hÕt vÒ v¨n ho¸, së thÝch, còng nh­ xu h­íng tiªu dïng cña ng­êi d©n b¶n xø. §Ó thµnh c«ng trªn th­¬ng tr­êng quèc tÕ th× c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i hiÓu ®­îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng, xem hä muèn g×?, yªu cÇu g× ®èi víi s¶n phÈm nµy? ®Ó tõ ®ã x©y dùng cho m×nh mét chiÕn l­îc cô thÓ ph¸t triÓn ngµnh hµng nµy. Cã nhiÒu con ®­êng ®Ó tiÕp thÞ, t×m hiÓu thÞ tr­êng ®ã lµ th­êng xuyªn ®i n­íc ngoµi t×m ®èi t¸c, tham gia c¸c héi chî triÓn l·m quèc tÕ, më héi trî trong n­íc, thµnh lËp v¨n phßng ®¹i diÖn, trung t©m th­¬ng m¹i cña giµy dÐp ViÖt Nam ë n­íc ngoµi lµ rÊt cÇn thiÕt ®Ó giao dÞch t×m kiÕm ®èi t¸c. Tõ ®©y sÏ lËp c¸c kªnh ph©n phèi ë n­íc ngoµi. Héi chî lµ c«ng t¸c tiÕp thÞ rÊt cÇn thiÕt, nh­ng giµy dÐp ViÖt Nam tham gia héi chî vÉn cßn h¹n chÕ. 2.4.2.4 C¬ së h¹ tÇng vÉn cßn h¹n chÕ Do c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®a phÇn lµ liªn doanh vµ lµm gia c«ng thuª cho n­íc ngoµi nªn c¸c doanh nghiÖp nµy ch­a thùc sù chó träng ®Çu t­ c¬ së h¹ tÇng. M¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô cho s¶n xuÊt cßn thiÕu, c«ng nghÖ l¹c hËu, s¶n phÈm lµm ra n¨ng suÊt kh«ng cao, do ®ã kh«ng cã søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng. HÖ thèng giao th«ng vËn t¶I vÉn ch»ng chÞt, kh«ng th«ng tho¸ng. vÒ xuÊt khÈu thuû s¶n vµ ®­îc coi lµ n­íc cã tèc ®é xuÊt khÈu thuû 2.5 Quy ®Þnh vÒ chèng b¸n ph¸ gi¸ cña EU C¸c quy ®Þnh cña EC vÒ xö lý hµng nhËp khÈu b¸n ph¸ gi¸ ra ®êi ngay tõ nh÷ng ngµy thµnh lËp. Môc tiªu cña c¸c quy ®Þnh nµy lµ nh»m vµo hµng nhËp khÈu b¸n ph¸ gi¸ g©y thiÖt h¹i ®¸ng kÓ cho c¸c nhµ s¶n xuÊt cña céng ®ång. NÕu kh«ng ®­îc xö lý, hµng b¸n ph¸ gi¸ sÏ t¹o cho nhµ s¶n xuÊt cña n­íc thø ba mét lîi thÕ c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh, lîi thÕ nµy cã thÓ ®­îc khai th¸c triÖt ®Ó vµ ®em l¹i nh÷ng hËu qu¶ tiªu cùc cho ngµnh s¶n xuÊt cña EC. Chèng b¸n ph¸ gi¸ th­êng ®­îc hiÓu lµ hµng ho¸ nhËp khÈu cã gi¸ rÎ vµ thÊp h¬n chi phÝ s¶n xuÊt, nh­ng thùc tÕ th× phøc t¹p h¬n nhiÒu. Quy chÕ chèng b¸n ph¸ gi¸ n¨m 1996 quy ®Þnh chØ ®­îc ¸p dông thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸ khi cã ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn sau: Ph¸t hiÖn cã sù b¸n ph¸ gi¸: gi¸ xuÊt khÈu cña s¶n phÈm thÊp dÉn tíi viÖc s¶n phÈm ®­îc b¸n trªn thÞ tr­êng EU cã gi¸ thÊp h¬n gi¸ b¸n t¹i thÞ tr­êng trong n­íc cña n­íc s¶n xuÊt. Tæn h¹i vËt chÊt g©y ra cho ngµnh s¶n xuÊt cña EC: hµng nhËp khÈu ®· g©y tæn h¹i hoÆc cã nguy c¬ g©y tæn h¹i vËt chÊt cho mét bé phËn ®¸ng kÓ trong ngµnh s¶n xuÊt cña EC, vÝ dô nh­ mÊt thÞ phÇn, lµm gi¶m gi¸ b¸n cña nhµ s¶n xuÊt vµ g©y ¸p lùc ®èi víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, b¸n hµng, lîi nhuËn, n¨ng suÊt... Lîi Ých cña céng ®ång: chi phÝ mµ EC ph¶i tr¶ cho viÖc ¸p dông c¸c biÖn ph¸p nµy kh«ng c©n xøng víi lîi Ých thu ®­îc. Uû ban Ch©u ¢u cã tr¸ch nhiÖm ®iÒu tra c¸c ®¬n khiÕu kiÖn vµ ®¸nh gi¸ liÖu ®¬n nµy cã ®óng ®¾n kh«ng. Uû ban cã thÓ ¸p ®Æt c¸c biÖn ph¸p t¹m thêi vµ c¸c biÖn ph¸p chÝnh thøc ®èi víi c¸c s¶n phÈm than vµ thÐp. Trong c¸c tr­êng hîp kh¸c, Héi ®ång bé tr­ëng cña EU sÏ ¸p ®Æt thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸ chÝnh thøc Khi mét ngµnh s¶n xuÊt cña EU cho r»ng hµng nhËp khÈu b¸n ph¸ gi¸ tõ c¸c n­íc kh«ng ph¶i lµ thµnh viªn EU g©y tæn h¹i vËt chÊt th× ngµnh s¶n xuÊt ®ã cã thÓ trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp th«ng qua chÝnh phñ n­íc thµnh viªn nép ®¬n kiÖn lªn Uû ban Ch©u ¢u. Uû ban cã 45 ngµy ®Ó xem xÐt ®¬n kiÖn, tham vÊn c¸c n­íc thµnh viªn vµ sÏ quyÕt ®Þnh cã ®ñ b»ng chøng hay kh«ng ®Ó tiÕn hµnh cuéc ®iÒu tra chÝnh thøc. §¬n kiÖn sÏ bÞ b¸c bá nÕu kh«ng cã ®ñ b»ng chøng hoÆc ng­êi nép ®¬n kiÖn kh«ng ®¹i diÖn cho Ýt nhÊt 25% tæng s¶n l­îng cña toµn bé c¸c nhµ s¶n xuÊt s¶n phÈm cña EU. §iÒu tra th­êng ®­îc tiÕn hµnh trong vßng mét n¨m , vµ trong mäi tr­êng hîp ph¶i kÕt thóc trong vßng 15 th¸ng. C¸c biÖn ph¸p chèng b¸n ph¸ gi¸ chØ ®­îc thùc hiÖn nÕu chóng phôc vô lîi Ých cña toµn thÓ céng ®ång. Uû ban chèng b¸n ph¸ gi¸ cã thÓ ¸p dông thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸ t¹m thêi trong kho¶ng thêi gian sau 60 ngµy ®Õn 9 th¸ng kÓ tõ ngµy b¾t ®Çu ®iÒu tra. ThuÕ nµy kh«ng ®­îc v­ît qu¸ biªn ®é gi¸ ( sù chªnh lÖch gi÷a gi¸ b¸n trªn thÞ tr­êng cña nhµ s¶n xuÊt vµ gi¸ b¸n t¹i thÞ tr­êng EU). Sau ®ã, sau khi ®iÒu tra ®Çy ®ñ vµ tham vÊn víi c¸c n­íc thµnh viªn Uû ban cã thÓ ¸p dông møc thuÕ chÝnh thøc. ChØ Héi ®ång Bé tr­ëng míi cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh møc thuÕ nµy. ThuÕ chÝnh thøc cã hiÖu lùc trong vßng 5 n¨m. Quy chÕ ¸p dông thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸ cã thÓ ®­îc ®­a ra Toµ S¬ thÈm cña Ch©u ¢u hoÆc cã thÓ vËn dông thñ tôc gi¶i quýªt tranh chÊp cña WTO ®Ó gi¶i quýªt vô kiÖn gi÷a c¸c thµnh viªn WTO. C¸c quy ®Þnh hiÖn cã cña EC ®­îc thay thÕ bëi Quy chÕ Chèng b¸n ph¸ gi¸ míi cã hiÖu lùc tõ ngµy 1/1/1995. Quy chÕ nµy tËp hîp c¸c biÖn ph¸p ®· ®­îc tho¶ thuËn t¹i Vßng ñuguay cña GATT. Quy chÕ ®ång thêi còng ra h¹n thêi gian chÆt chÏ cho viÖc hoµn thµnh ®iÒu tra vµ ra quyÕt ®Þnh nh»m ®¶m b¶o r»ng c¸c ®¬n khiÕu kiÖn sÏ ®­îc gi¶i quyÕt nhanh chãng vµ hiÖu qu¶. Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n khi xuÊt khÈu giµy dÐp sang EU trong thêi gian tíi Ngµy 1.1.2007 ViÖt Nam chÝnh thøc lµ thµnh viªn cña WTO. Sù kiÖn nµy ®· t¹o ra nh÷ng thuËn lîi còng nh­ nh÷ng khã kh¨n ®èi víi hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam nãi chung vµ xuÊt khÈu giµy dÐp nãi riªng. 2.6.1 Nh÷ng thuËn lîi Khi trë thµnh thµnh viªn cña WTO th× ViÖt Nam cã c¬ héi ®Ó nhËp nguyªn vËt liÖu, m¸y mãc thiÕt bÞ ®Çu vµo víi gi¸ c¹nh tranh, chÊt l­îng phï hîp. Ho¹t ®éng s¶n xuÊt sÏ kh«ng bÞ ng­ng do thiÕu nguyªn liÖu ®Çu vµo, s¶n phÈm lµm ra cã gi¸ phï hîp. WTO cã c¬ chÕ gi¶i quyÕt tranh chÊp t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c n­íc nhá b¶o vÖ ®­îc lîi Ých cña m×nh hoÆc cã nhiÒu tiÕng nãi h¬n. Khi ®ã nã sÏ c«ng b»ng trong viÖc gi¶I quýªt c¸c vô kiÖn ®Æc biÖt lµ c¸c vô kiÖn vÒ chèng b¸n ph¸ gi¸.  Tham gia WTO sÏ gãp phÇn lµm cho hÖ thèng chÝnh s¸ch ph¸p luËt cña ViÖt Nam ngµy cµng hoµn thiÖn vµ phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ h¬n. T¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµI, c¸c ®èi t¸c kinh doanh yªn t©m ®Çu t­. Qua ®ã cã kh¶ n¨ng thu hót vèn vµ c«ng nghÖ, cã nhiÒu dù ¸n lín ®Çu t­ n­íc ngoµI ®Çu t­ vµo ViÖt Nam trong c¸c lÜnh vùc x©y dùng c¬ b¶n, c¬ së h¹ tÇng, c«ng nghÖ th«ng tin…t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp trong viÖc s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu lµm t¨ng n¨ng suÊt, giao th«ng dÏ dµng, tiÕt kiÖm chi phÝ liªn lac, vËn chuyÓn…Nh­ vËy, khi trë thµnh thµnh viªn chÝnh thøc cña WTO sÏ më ra mét thÞ tr­êng lý t­ëng cho th­¬ng m¹i ViÖt Nam nãi chung vµ xuÊt nhËp khÈu nãi riªng. Nhµ n­íc cã nhiÒu ch­¬ng tr×nh XTTM hç trî c¸c doanh nghiÖp giµy dÐp thùc hiÖn xóc tiÕn trªn thÞ tr­êng EU. ViÖt Nam kh«ng bÞ h¹n chÕ vÒ quota xuÊt khÈu giµy dÐp sang EU Tõ 01/1/2006 ®Õn 31/12/2008, EU ¸p dông GSP míi dµnh cho 143 n­íc ®éc lËp,36 n­íc vµ vïng l·nh thæ, trong ®ã cã ViÖt Nam. HÖ thèng ­u ®·I thuÕ quan phæ cËp míi nµy ®¬n gi¶n ho¸ viÖc ph©n lo¹i s¶n phÈm hµng ho¸ tõ lo¹i lµ rÊt nh¹y c¶m, b¸n nh¹y c¶m vµ kh«ng nh¹y c¶m thµnh 2 lo¹i s¶n phÈm lµ kh«ng nh¹y c¶m vµ nh¹y c¶m. Theo hÖ thèng nµy, s¶n phÈm nh¹y c¶m ( gåm rÊt nhiÒu s¶n phÈm n«ng nghiÖp, may mÆc, gang vµ thÐp ) ®­îc gi¶m mét møc thuÕ chung lµ 3,5% ®èi víi nh÷ng s¶n phÈm tÝnh thuÕ theo trÞ gi¸ ( cã mét sè ngo¹i lÖ lµ hµng dÖt may); gi¶m 30% ®èi víi s¶n phÈm tÝnh thuÕ ®Æc ®Þnh so víi møc thuÕ MFN. C¸c s¶n phÈm kh«ng nh¹y c¶m ®­îc miÔn thuÕ hoµn toµn khi nhËp khÈu vµo EU. 2.6.2 Nh÷ng khã kh¨n Thø nhÊt: ViÖc lo¹i bá h¹n ng¹ch më réng thÞ tr­êng sÏ lµm cho c¸c s¶n phÈm da giµy ë n­íc ta c¹nh tranh quyÕt liÖt h¬n. Thø hai: Sù ph©n biÖt ®èi xö cña c¸c c«ng ty t­ nh©n trong hÖ thèng tµi chÝnh lµm cho viÖc më réng chiÕn l­îc theo h­íng FOB vµ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nguyªn liÖu trë nªn khã kh¨n Thø ba: Ng­êi mua cã thÓ chuyÓn c¸c ho¹t ®éng sang c¸c n­íc kh¸c cã chi phÝ nh©n c«ng rÎ h¬n nh­ Trung Quèc, Indonexia… Thø t­: NÕu tham gia thÞ tr­êng giµy dÐp víi s¶n phÈm chÊt l­îng cao cÊp th× kh«ng c¹nh tranh ®­îc víi s¶n phÈm cña c¸c quèc gia nh­: Italy, Ph¸p, T©y Ban Nha, Anh, §øc. Cßn nÕu chän s¶n phÈm cÊp thÊp, cã chÊt l­îng trung b×nh th× l¹i kh«ng c¹nh tranh ®­îc víi s¶n phÈm s¶n xuÊt hµng lo¹t cña Trung Quèc do c«ng nghiÖp vËt liÖu Trung Quèc ®· ph¸t triÓn vµ n¨ng suÊt lao ®éng ë Trung Quèc cao h¬n Thø n¨m : C¸c n­íc s¶n xuÊt cã chi phÝ thÊp kh¸c cã thÓ v­ît lªn ViÖt Nam t¹i c¸c thÞ tr­êng míi næi da cã sù hç trî m¹nh cña nhµ n­íc vµ thµnh phÇn t­ nh©n Tuy nhiªn ngµnh giµy dÐp viÖt Nam cßn ph¶i ®èi mÆt víi rÊt nhiÒu th¸ch thøc, mµ lín nhÊt lµ sù c¹nh tranh gay g¾t tõ c¸c s¶n phÈm cña Trung Quèc cã rÊt nhiÒu lîi thÕ vÒ vèn, c«ng nghÖ, nguån nguyªn liÖu, nh©n c«ng, ngµnh c«ng nghiÖp hç trî…Trung Quèc hiÖn ®ang chiÕm thÞ phÇn thèng trÞ t¹i c¸c thÞ tr­êng nh­ 83,5% t¹i Mü, h¬n 64% t¹i EU. Bªn c¹nh ®ã giµy dÐp ViÖt Nam cßn ph¶i c¹nh tranh víi giµy dÐp cña c¸c n­íc Ên §é, Indonexia, Th¸i Lan… do hä cã ­u thÕ h¬n vÒ vèn, c«ng nghÖ ®Æc biÖt lµ nguyªn liÖu. Mét sè vÊn ®Ò kh¸c còng cÇn ®Ò cËp tíi ®ã lµ do qu¸ chó träng vµo xuÊt khÈu nªn phÇn lín c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam vÉn ch­a cã ®­îc mét chiÕn l­îc ®Çu t­ dµi h¹n nh»m ph¸t triÓn thÞ tr­êng néi ®Þa, ®iÒu nµy lµm cho giµy dÐp néi ®Þa bÞ nÐp vÕ , kh«ng c¹nh tranh ®­îc so víi giµy dÐp n­íc ngoµi. Cã nh÷ng doanh nghiÖp da giÇy thay v× v¹ch ra h­íng ph¸t triÓn míi cho thÞ tr­êng trong n­íc ®· lùa chän nh÷ng s¶n phÈm xuÊt khÈu thõa, lçi mèt ®Ó tiªu thô trªn thÞ tr­êng néi ®Þa, ®iÒu nµy lµm cho giµy dÐp néi ®Þa cµng trë nªn kÐm hÊp dÉn. NÕu kh«ng gi¶i quyÕt tèt vÊn ®Ò ®ang cßn tån ®äng th× viÖc duy tr× tèc ®é t¨ng tr­ëng cao trong thêi gian tíi cña ngµnh giµy dÐp ch¾c ch¾n sÏ rÊt khã kh¨n. §èi víi thÞ tr­êng néi ®Þa, s¶n phÈm giµy dÐp ®ang ph¶i c¹nh tranh víi giµy dÐp nhËp lËu tõ Trung Quèc. Ngoµi ra, cßn cã sù c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt giµy trong n­íc vµ nh÷ng doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam. Thø s¸u: Khi ViÖt Nam gia nhËp WTO th× ViÖt Nam cßn ph¶i ®èi mÆt víi c¸c vô kiÖn chèng b¸n ph¸ gi¸. Ngµy 7/7, Uû ban ch©u ¢u ( EC ) ®· quyÕt ®Þnh më cuéc ®iÒu tra b¸n ph¸ gi¸ ®èi víi 33 m· giµy mò da cña ViÖt Nam theo ®¬n kiÖn ngµy 30/5 cña Liªn minh ngµnh s¶n xuÊt da Ch©u ¢u, 60 nhµ s¶n xuÊt cña ViÖt Nam bÞ liÖt kª trong ®¬n kiÖn Vô kiÖn b¸n ph¸ gi¸ giµy mò da vµo ch©u ¢u ®­îc mét sè nhµ s¶n xuÊt giµy, chñ yÕu cña Ph¸p vµ Italia, ®· hèi thóc EU tiÕn hµnh v× cho r»ng xuÊt xø tõ Trung Quèc vµ ViÖt Nam ®ang b¸n ph¸ gi¸ trªn thÞ tr­êng Ch©u ¢u. EU ®· tù tÝnh ra møc thuÕ hÕt søc v« lý ®Ó ¸p dông cho ngµnh da giµy ViÖt Nam. Hä lÊy gi¸ b×nh qu©n cña cïng mét nhãm s¶n phÈm ( khëi kiÖn) trõ cho gi¸ thµnh cña n­íc tham chiÕu lµ Brazil ®Ó cho ra møc chªnh lÖch lµm biªn ®é ph¸ gi¸. Sù v« lý nµy ë chç lµ ngµnh giay da ViÖt Nam vµ Brazil hoµn toµn kh¸c biÖt, trong ®ã quan träng nhÊt lµ gi¸ nh©n c«ng vµ nguyªn liÖu cña Brazil cao h¬n ViÖt Nam rÊt nhiÒu, trong khi ViÖt Nam cã lîi thÕ chi phÝ lao ®éng thÊp vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. EU còng “phít lê” yªu cÇu cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam chän Th¸i Lan lµ n­íc cã ®iÒu kiÖn t­¬ng ®ång ®Ó so s¸nh tÝnh biªn ®é ph¸ gi¸. Râ rµng mäi sù tÝnh to¸n ®Ó ®¹t ®­îc môc tiªu lµ ng¨n chÆn s¶n phÈm giµy ViÖt Nam vµo Ch©u ¢u. HiÖp héi Da giµy cho biÕt, do t¸c ®éng cña vô kiÖn chèng b¸n ph¸ gi¸ ®èi víi giµy mò da xuÊt xø ViÖt Nam, tõ ®Çu n¨m 2006 c¸c doanh nghiÖp da giµy ®ang ph¶I ®èi mÆt víi thiÕu ®¬n hµng. C¸c nhµ nhËp khÈu ®· tr× ho·n viÖc ®Æt hµng v× hä lo sî møc thuÕ b¸n ph¸ gi¸ cao. QuyÕt ®Þnh cuèi cïng cña Liªn minh Ch©u ¢u ¸p dông thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸ lµ 10% ®èi víi giµy mò da xuÊt xø tõ ViÖt Nam. ThuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸ cña EU ®èi víi giµy mò da cña ViÖt Nam lµ nguyªn nh©n chÝnh lµm cho kim ng¹ch xuÊt khÈu giµy dÐp n­íc ta sang EU bÞ gi¶m liªn tiÕp trong c¸c th¸ng cuèi n¨m 2006. Ch­¬ng 3 Gi¶i ph¸p t¨ng c­êng xuÊt khÈu giµy dÐp vµo EU 3.1 Mét sè cam kÕt cña ViÖt Nam khi gia nhËp WTO liªn quan ®Õn xuÊt khÈu. ViÖt Nam ®ång ý tu©n thñ toµn bé c¸c hiÖp ®Þnh vµ quy ®Þnh mang tÝnh rµng buéc cña WTO tõ thêi ®iÓm gia nhËp. Tuy nhiªn do n­íc ta ®ang ph¸t triÓn ë tr×nh ®é thÊp l¹i ®ang trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi nªn ta yªu cÇu vµ ®­îc WTO chÊp nhËn cho h­ëng mét thêi gian chuyÓn ®æi ®Ó thùc hiÖn mét sè cam kÕt cã liªn quan ®Õn thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, trî cÊp phi n«ng nghiÖp vµ quyÒn kinh doanh. 3.1.1 ViÖt Nam bÞ coi lµ nÒn kinh tÕ phi thÞ tr­êng ViÖt Nam chÊp nhËn bÞ coi lµ mét nÒn kinh tÕ phi thÞ tr­êng trong 12 n¨m tøc lµ kh«ng muén h¬n 31/1/2018. Tuy nhiªn, tr­íc thêi ®iÓm trªn, nÕu ta chøng minh ®­îc víi ®èi t¸c nµo lµ kinh tÕ ViÖt Nam ho¹t ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng th× ®èi t¸c ®ã ngõng ¸p dông chÕ ®é “phi thÞ tr­êng” ®èi víi ta. ChÕ ®é phi thÞ tr­êng chØ cã ý nghÜa trong c¸c vô kiÖn b¸n ph¸ gi¸. Vµ c¸c thµnh viªn WTO kh«ng cã quyÒn ¸p dông c¬ chÕ tù vÖ ®Æc thï ®èi víi hµng xuÊt khÈu cña ta dï ta bÞ coi lµ nÒn kinh tÕ phi thÞ tr­êng. 3.1.2 VÒ trî cÊp phi n«ng nghiÖp ViÖt Nam ®ång ý b·i bá hoµn toµn c¸c trî cÊp bÞ cÊm theo quy ®Þnh cña WTO nh­ trî cÊp xuÊt khÈu vµ néi ®Þa ho¸. Tuy nhiªn víi c¸c ­u ®·I ®Çu t­ dµnh cho hµng xuÊt khÈu ®· cÊp tr­íc ngµy gia nhËp WTO, ta ®­îc b¶o l­u thêi gian qu¸ ®é lµ 5 n¨m ( trõ ngµnh dÖt may). 3.1.3 VÒ quyÒn kinh doanh ( quyÒn xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸): ViÖt Nam ®ång ý cho doanh nghiÖp vµ c¸ nh©n n­íc ngoµI ®­îc quyÒn xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ nh­ ng­êi ViÖt Nam kÓ tõ khi gia nhËp, trõ c¸c mÆt hµng thuéc danh môc th­¬ng m¹i nhµ n­íc ( nh­ x¨ng dÇu, thuèc l¸ ®iÕu, x× gµ, b¨ng ®Üa h×nh, b¸o chÝ) vµ mét sè mÆt hµng mÆt hµng kh¸c mµ ta chØ cho phÐp sau thêi gian chuyÓn ®æi ( nh­ g¹o vµ d­îc phÈm). 3.1.4 VÒ cam kÕt thùc hiÖn minh b¹ch ho¸ Ngay tõ khi gia nhËp ViÖt Nam sÏ c«ng bè dù th¶o c¸c v¨n b¶n quy ph¹m do Quèc héi, Uû ban th­êng trùc quèc héi vµ ChÝnh phñ ban hµnh ®Ó lÊy ý kiÕn nh©n d©n. Thêi h¹n dµnh cho viÖc gãp ý vµ s­a ®æi lµ 60 ngµy. ViÖt Nam còng cam kÕt ®¨ng c«ng khai c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt trªn c¸c t¹p chÝ, trang ®iÖn tö cña bé, ngµnh. Mét sè cam kÕt cã liªn quan kh¸c: thuÕ xuÊt khÈu, ViÖt Nam chØ cam kÕt sÏ gi¶m thuÕ xuÊt khÈu ®èi víi phÕ liÖu kim laäi ®en vµ mµu theo lé tr×nh, kh«ng cam kÕt vÒ thuÕ xuÊt khÈu ®èi víi c¸c s¶n phÈm kh¸c. 3.1.5 Cam kÕt kh¸c VÒ ®a ph­¬ng, ViÖt Nam cßn ®µm ph¸n mét sè vÊn ®Ò ®a ph­¬ng kh¸c nh­ b¶o hé quyÒn së h÷u trÝ tuÖ, ®Æc biÖt lµ sö dông phÇn mÒm hîp ph¸p trong c¬ quan chÝnh phñ. §Þnh gi¸ tÝnh thuÕ xuÊt nhËp khÈu, c¸c biÖn ph¸p ®Çu t­ liªn quan ®Õn th­¬ng m¹i, c¸c biÖn ph¸p rµo c¶n kü thuËt trong th­¬ng m¹i…Víi néi dung nµy, ta cam kÕt tu©n thñ c¸c quy ®Þnh cña WTO kÓ tõ khi gia nhËp. 3.2 Gi¶i ph¸p ®èi víi doanh nghiÖp 3.2.1. X©y dùng cho m×nh mét th­¬ng hiÖu riªng, th­¬ng hiÖu cña ng­êi ViÖt C¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i nhËn thøc râ ®Ó cã thÓ thµnh c«ng thùc sù th× chØ cã con ®­êng duy nhÊt lµ ®øng v÷ng trªn ®«i ch©n cña m×nh, chø kh«ng thÓ ®õng dùa vµo ng­êi kh¸c. V× thÕ c¸c doanh nghiÖp ph¶i x©y dùng cho m×nh mét th­¬ng hiÖu riªng, ®Æc tr­ng cho mÆt hµng giµy ViÖt, ®ång thêi còng ph¶i phï hîp víi thÞ hiÕu cña ng­êi tiªu dïng. Ph¶i lµm sao ®Ó ng­êi tiªu dïng biÕt m×nh lµ ai lµ nÒn t¶ng x©y dùng nÒn thêi trang giµy dÐp ViÖt Nam. X©y dùng mét th­¬ng hiÖu m¹nh, ngoµi viÖc ph¶i x©y dùng vµ thùc hiÖn mét chiÕn l­îc qu¶ng b¸ hiÖu qu¶, cßn ph¶i sö dông tèi ®a 5 c«ng cô kh¸c lµ logo, h×nh t­îng, khÈu hiÖu, nh¹c hiÖu, bao b×. T¹o ra sù kh¸c biÖt trong nh·n hiÖu cña m×nh khi ®ã cã thÓ tr¸nh ®­îc sù c¹nh tranh trùc tiÕp víi c¸c ®èi thñ lín m¹nh ®· cã trªn thÞ tr­êng, tøc lµ gióp cho doanh nghiÖp tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ vµ c¸c nguån lùc mµ vÉn cã thÓ thu ®­îc kÕt qu¶ nh­ mong muèn. T¹o ra sù kh¸c biÖt cho nh·n hiÖu ph¶I xuÊt ph¸t tõ ng­êi tiªu dïng- tõ tiÒm thøc, t©m trÝ, nhËn thøc, hµnh vi…cña hä. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ chóng ta kh«ng thÓ t¹o ra sù kh¸c biÖt mét c¸ch duy ý trÝ- t¹o ra sù kh¸c biÖt mét c¸ch ngé nhËn hay sù kh¸c biÖt ®ã kh«ng ®em l¹i ý nghÜa, gi¸ trÞ hay lîi Ých nµo cho ng­êi tiªu dïng. X©y dùng th­¬ng hiÖu mét vÊn ®Ò nãng trong nç lùc cña c¸c doanh nghiÖp - c«ng viÖc ®ßi hái cã nh÷ng b­íc ®i kh«n ngoan ®Ó tiÕn tíi thµnh c«ng. kh«ng chØ dõng l¹i ë viÖc “ cã thÓ chi bao nhiªu tiÒn” nã liªn quan tíi viÖc “ chóng ta SÏ chi nh÷ng kho¶n ®ã nh­ thÕ nµo”. Lµm nh­ thÕ nµo ®Ó x©y dùng th­¬ng hiÖu, lµm nh­ thÕ nµo ®Ó t¹o ra sù kh¸c biÖt? Lµm thÕ nµo ®Ó v­ît qua ®èi thñ c¹nh tranh? §iÒu doanh nghiÖp ph¶i lµm lµ x©y dùng cho m×nh mét chiÕn l­îc th­¬ng hiÖu cô thÓ râ rµng vµ s¸ng t¹o. 3.2.2. Ph¶i sö dông tèt nguån nh©n lùc n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng cña toµn ngµnh. §µo t¹o c«ng nh©n cã tr×nh ®é lµnh nghÒ cã kh¶ n¨ng ®¸p øng yªu cÇu s¶n xuÊt. C¸c chuyªn gia kinh tÕ nãi r»ng thµnh c«ng trªn thÞ tr­êng cña n­íc ngoµi c¸c mÆt hµng giµy dÐp ViÖt Nam phô thuéc rÊt nhiÒu vµo nh÷ng nhµ thiÕt kÕ cã kh¶ n¨ng t¹o mèt, t¹o ra c¸c mÉu m· giµy dÐp hîp thêi trang kh¸ch hµng quèc tÕ. HiÖn nay, ViÖt Nam cã qu¸ Ýt c¸n bé thiÕt kÕ lµnh nghÒ, hoÆc nÕu cã th× ch­a ®­îc ®µo t¹o mét c¸ch bµi b¶n, chuyªn nghiÖp. V× thÕ viÖc ®µo t¹o nh÷ng c¸n bé thiÕt kÕ lµnh nghÒ lµ rÊt cÇn thiÕt. ViÖc ®µo t¹o nµy cã thÓ th«ng qua rÊt nhiÒu con ®­êng nh­: ®µo t¹o trong c¸c tr­êng thiÕt kÕ thêi trang, më líp ®µo t¹o t¹i doanh nghiÖp vµ mét con ®­êng rÊt quan träng ®ã lµ göi c¸n bé sang c¸c n­íc ®Ó ®­îc ®µo t¹o vµ häc hái kinh nghiÖm. §Æc biÖt lµ häc hái tõ Trung Quèc mét trong nh÷ng quèc gia thµnh c«ng nhÊt trong viÖc thiÕt kÕ mÉu m·.( thuc tien thiet ke mau ma o Trung Quèc) §Ó t¨ng ®éi ngò thiÕt kÕ mÉu m· vµ ®µo t¹o nguån nh©n lùc, Italia ®· hç trî ngµnh trong viÖc h×nh thµnh trung t©m hç trî kü thuËt ngµnh giµy dÐp. §©y chÝnh lµ c¬ héi tèt cho c¸c ngµnh x©y dùng, ®µo t¹o ®éi ngò c«ng nh©n cã tr×nh ®é cao, ®éi ngò thiÕt kÕ giái. Vina giµy ®· ký kÕt víi §oµn thanh niªn TP.HCM triÓn khai viÖc ®µo t¹o nµy cho ®oµn viªn trong c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt giµy dÐp trªn ®Þa bµn. 3.2.3. Mét sè vÊn ®Ò cÇn chó ý khi xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng EU Thø nhÊt: CÇn nh×n nhËn tõ gãc ®é phÝa cÇu- tøc gãc ®é thÞ tr­êng Eu vÒ søc mua, thÞ hiÕu, tÝnh ®a d¹ng còng nh­ lµ ph©n khóc thÞ tr­êng, d©n sè… ë ®©y ®iÒu quan träng lµ nhËn thøc vµ kh¶ n¨ng thÝch øng. Tham gia vµo thÞ tr­êng EU nhÊt lµ trong giai ®o¹n ®· lµ thµnh viªn cña WTO, chóng ta cÇn thay ®æi nhËn thøc, kh«ng bu«n b¸n trong ®Iòu b¸n lÎ, b¸n sØ mµ ph¶I thÝch øng theo nh÷ng tiªu chuÈn mµ thÞ tr­êng ®ßi hái vµ coi nhu cÇu cña thÞ tr­êng lµ phÇn kh«ng thÓ thiÕu cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. §ång thêi tÝch cùc tiÕp cËn th«ng tin, häc hái nh÷ng bµi häc qu¸ khø cña c¸c n­íc vµ cña ViÖt Nam . Qua ®ã, doanh nghiÖp tæ chøc l¹i s¶n xuÊt, dÇn dÇn ®¸p øng ®­îc nhu cÇu thÞ tr­êng. Thø hai: Doanh nghiÖp cÇn n©ng cao kh¶ n¨ng thÝch øng víi nh÷ng rµo c¶n vÒ vÖ sinh an toµn thùc phÈm, chèng b¸n ph¸ gi¸, nh÷ng rµo c¶n kü thuËt kh¸c cña c¸c thÞ tr­êng v¨n minh. Thay v× t­ thÕ bÞ ®éng nh­ tr­íc, doanh nghiÖp cÇn chñ®éng øng phã ngay tõ ®Çu ®Ó cã thÓ kiÓm so¸t s¶n phÈm cña m×nh. §iÒu nµy sÏ t¹o ra mét quy tr×nh míi vÒ t­ duy chiÕn l­îc, c¸ch ®iÒu hµnh bé m¸y, ®iÒu hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Thø ba: C¸c doanh nghiÖp cÇn n¾m v÷ng c¸c quy ®Þnh liªn quan ®Õn EU, ph¶i liªn kÕt víi nhau ®Ó n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh. 3.2.4 C¶i tiÕn n¨ng lùc tµi chÝnh Ta ®· tõng nghe c©u nãi “kh«ng cã vèn kh«ng lµm ®­îc ®iÒu g× c¶”. §©y lµ mét c©u nãi ®óng hay sai? Hay trong c¸c yÕu tè vèn, kinh nghiÖm, c¬ héi yÕu tè nµo lµ quan träng nhÊt t¹o nªn sù thµnh c«ng cho mét doanh nghiÖp? Cã nh÷ng ng­êi cho r»ng ®ã lµ vèn, cã ng­êi cho r»ng ®ã lµ kinh nghiÖm vµ còng cã ng­êi cho r»ng quan träng nhÊt vÉn lµ c¬ héi. Cã vèn, cã kinh nghiÖm nh­ng kh«ng cã c¬ héi th× kh«ng thÓ lµm ®­îc viÖc g× c¶. VËy ai ®óng ai sai? TÊt c¶ nh÷ng ng­êi trªn ®Òu nãi ®óng, nã ®óng trong nh÷ng hoµn c¶nh cô thÓ. Vµ c©u tr¶ lêi ®óng, ®Çy ®ñ nhÊt trong c©u hái trªn lµ: Trong c¸c yÕu tè vèn, kinh nghiÖm, c¬ héi yÕu tè nµo còng quan träng. NÕu mét doanh nghiÖp nµo ®ã héi tô ®Çy ®ñ nh÷ng yÕu tè trªn th× ch¾c ch¾n thµnh c«ng. Tuy nhiªn, trong thùc tÕ c¸c doanh nghiÖp l¹i hiÕm khi cã ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè trªn, nh­ng hä vÇn thµnh c«ng. §ã lµ v× trong nh÷ng hoµn c¶nh, ®iÒu kiÖn cô thÓ kh¸c nhau th× c¸c yÕu tè Êy næi lªn c¸c vÞ trÝ ­u tiªn kh¸c nhau. Cã tr­êng hîp vèn ®­îc ­u tiªn lµ sè 1, cã tr­êng hîp th× ®ã l¹i lµ kinh nghiÖm vµ cã tr­êng hîp nã lµ c¬ héi. ViÖt Nam sau khi gia nhËp WTO chóng ta cã nhiÒu c¬ héi tuy nhiªn th¸ch thøc còng nhiÒu. Nh÷ng th¸ch thøc ®ã lµ vÒ chÊt l­îng nguån nh©n lùc, n¨ng lùc tµi chÝnh, kinh nghiÖm kinh doanh…trong ®ã n¨ng lùc tµi chÝnh lµ mét vÊn ®Ò mµ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam lu«n quan t©m vµ nh¾c ®Õn mçi khi gi¶i ®¸p th¾c m¾c t¹i sao doanh nghiÖp lµm ¨n kh«ng hiÖu qu¶. C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam chñ yÕu lµ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá vèn ®Çu t­ Ýt, n¨ng lùc tµi chÝnh h¹n chÕ. Do ®ã, kh«ng cã kh¶ n¨ng ®æi míi, n©ng cÊp thiÕt bÞ m¸y mãc cò, l¹c hËu, kh«ng cã kh¶ n¨ng ®Çu t­ më réng quy m« s¶n xuÊt nªn khi cã nh÷ng ®¬n ®Æt hµng lín th­êng bÞ ®Ó tuét mÊt v× kh«ng cã kh¶ n¨ng ®¸p øng. V× thÕ c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i c¶i thiÖn n¨ng lùc tµi chÝnh cña m×nh b»ng c¸c biÖn ph¸p nh­: t¨ng c­êng xuÊt khÈu, liªn kÕt c¸c doanh nghiÖp víi nhau ®Ó cã tiÒm lùc tµi chÝnh m¹nh ®ñ søc c¹nh tranh víi c¸c tËp ®oµn kh¸c cña c¸c n­íc. 3.2.5 C¶i tiÕn phong c¸ch lµm viÖc kinh doanh cña doanh nghiÖp Con ng­êi lµ vÞ trÝ trung t©m trong mäi ho¹t ®éng. Mçi quèc gia, d©n téc ®Òu cã nh÷ng phong c¸ch, nÒ nÕp, thãi quen cña m×nh. Vµ ng­êi ViÖt Nam còng vËy còng cã nh÷ng phong c¸ch riªng cña m×nh. Ng­êi ViÖt Nam vèn cã tÝnh ch¨m chØ, cÇn cï chÞu khã ®©y lµ mét ®Æc tÝnh tèt cña ng­êi ViÖt. Tuy nhiªn hä quen phong c¸ch lµm viÖc theo sù chØ b¶o, thiÕu s¸ng t¹o, t¸c phong chËm ch¹p, kh«ng quen lµm viÖc ®éc lËp, lµm viÖc kh«ng ®óng giê giÊc. §©y lµ mét thãi quen, t¸c phong kh«ng tèt ®Æc biÖt lµ lµm viÖc trong m«i tr­êng kinh doanh quèc tÕ ®ßi hái ph¶i cã sù n¨ng ®éng, ãc s¸ng t¹o. NÕu kh«ng hä sÏ bÞ bá lì rÊt nhiÒu c¬ héi trong kinh doanh. Mét doanh nghiÖp ho¹t ®éng hiÖu qu¶ hay kh«ng phô thuéc hoµn toµn vµo nh÷ng thµnh viªn trong doanh nghiÖp ®ã, kh«ng chØ lµ mét hai c¸ nh©n mµ lµ tÊt c¶ mäi ng­êi trong ®ã. Mäi ng­êi cÇn thay ®æi c¸ch nghÜ lµ ta kh«ng ph¶i lµm viÖc v× ai hay v× tr¸ch nhiÖm ph¶i lµm mµ m×nh ®ang lµm viÖc v× chÝnh b¶n th©n m×nh. Hä cã ®­îc suy nghÜ nh­ vËy th× míi t¹o ®­îc sù h¨ng say lao ®éng, ph¸t huy tinh thÇn ®éc lËp s¸ng t¹o. Doanh nghiÖp lµm ®­îc ®iÒu nµy ch¾c ch¾n hä sÏ cã chç ®øng v÷ng ch¾c trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. 3.2.6 T¨ng c­êng xóc tiÕn th­¬ng m¹i Theo quan niÖm cña trung t©m th­¬ng m¹i quèc tÕ (ITC) th× XTTM lµ tÊt c¶ c¸c biÖn ph¸p cã thÓ t¸c ®éng hç trî, khuyÕn khÝch ph¸t triÓn th­¬ng m¹i. Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ t¹o ra nh÷ng c¬ héi vµ còng ®Æt ra nh÷ng th¸ch thøc®èi víi mçi doanh nghiÖp ë c¸c n­íc. Mét trong nh÷ng th¸ch thøc lín nhÊt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ®ã lµ sù c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t. Ho¹t ®éng XTTM cã vai trß ®Æc biÖt quan träng trong viÖc n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cho c¸c doanh nghiÖp trong ®iÒu kiÖn héi nhËp vµ thÓ hiÖn trªn c¸c mÆt: T¹o ra m«i tr­êng kinh doanh thuËn lîi cho doanh nghiÖp: Ho¹t ®éng XTTM gióp cho doanh nghiÖp cã ®­îc th«ng tin ®Çy ®ñ, chÝnh x¸cvÒ thÞ tr­êng, kh¸ch hµng, ®èi thñ c¹nh tranh… Gióp cho doanh nghiÖp më réng thÞ tr­êng tiªu thô. Gióp cho doanh nghiÖp kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ so víi ®èi thñ c¹nh tranh. Xóc tiÕn th­¬ng m¹i cã ý nghÜa trong viÖc x©y dùng vµ ph¸t triÓn th­¬ng hiÖu cña s¶n phÈm. Th­¬ng hiÖu cña s¶n phÈm khi ®· ®­îc kh¼ng ®Þnh vµ cã uy tÝn trªn thÞ tr­êng sÏ gióp cho doanh nghiÖp më réng thÞ tr­êng tiªu thô, n©ng cao vÞ thÕ cña doanh nghiÖp…Bëi vËy uy tÝn th­¬ng hiÖu s¶n phÈm cña doanh nghiÖp ®­îc coi lµ tµi s¶n v« h×nh cña doanh nghiÖp. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®ang thùc hiÖn qu¸ tr×nh héi nhËp muèn ho¹t ®éng XTTM cã ý nghÜa thiÕt thùc trong viÖc n©ng cao søc c¹nh tranh cho doanh nghiÖp, më réng thÞ tr­êng tiªu thô, ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu th× ho¹t ®éng XTTM ph¶i ®¶m b¶o ®­îc c¸c yªu cÇu sau: -NhËn thøc ®óng vai trß cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu coi ®©y lµ viÖc lµm thiÕt thùc, tÊt yÕu ®Ó n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh vµ ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu. ë n­íc ta hiÖn nay nhËn thøc vÒ ho¹t ®éng XTTM ch­a thËt ®Çy ®ñ vµ míi chØ tËp trung vµo viÖc duy tr×, t×m kiÕm, më réng thÞ tr­êng, kh¸ch hµng ®Ó b¸n nh÷ng hµng ho¸ ®· s¶n xuÊt ra chø ch­a chó ý ®Õn ho¹t ®éng ph¸t triÓn s¶n phÈm ®Ó b¸n nh÷ng s¶n phÈm mµ thÞ tr­êng cÇn vµ nhÊt lµ ch­a quan t©m ®Õn viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng, ph¸t hiÖn vµ x¸c ®Þnh lîi thÕ c¹nh tranh ®Ó s¶n xuÊt nh÷ng s¶n phÈm ®éc ®¸o cña m×nh. MÆt kh¸c ho¹t ®éng XTTM ch­a kÕt hîp víi viÖc n©ng cao søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ trªn thÞ tr­êng thÕ giíi nªn ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña c¸cdoanh nghiÖp cßn rÊt yÕu. -Ho¹t ®éng XTTM ph¶i ®­îc coi lµ mét bé phËn cÊu thµnh ®ång bé, kh«ng thÓ thiÕu trong chÝnh s¸ch th­¬ng m¹i quèc gia. -Ho¹t ®éng XTTM ph¶i cã tÝnh chuyªn nghiÖp ho¸ vµ cã tÝnh chuyªn m«n cao. §èi víi ViÖt Nam, XTTM cßn kh¸ míi mÎ nªn tÝnh chuyªn nghiÖp vµ chuyªn m«n ho¸ ch­a cao. Do vËy ho¹t ®éng XTTM ch­a cã ý nghÜa thiÕt thùc ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu, n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp. Thùc tÕ cho thÊy ho¹t ®éng XTTM ë ViÖt Nam chØ tËp trung vµo c¸c néi dung nh­: héi chî, triÓn l·m, qu¶ng c¸o, khuyÕn m¹i…chø ch­a cã mét chiÕn l­îc, kÕ ho¹ch cô thÓ cho nªn ho¹t ®éng XTTM kh«ng cã môc tiªu cô thÓ, ch­a g¾n víi thÞ tr­êng, ch­a cã c¸c biÖn ph¸p cô thÓ phï hîp -Ho¹t ®éng XTTM ph¶I ®¶m b¶o tÝnh ®ång bé, cã ý nghÜa thiÕt thùc ®èi víi viÖc ®Èy m¹nh xu©t khÈu, më réng thÞ tr­êng tiªu thô vµ n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cho c¸c doanh nghiÖp Ho¹t ®éng XTTM ph¶i ®¶m b¶o sù ®ång bé th× míi ®em l¹i hiÖu qu¶ cao. §ã lµ: Ph¶i ®¶m b¶o ®ång bé gi÷a c¸c biÖn ph¸p trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn. ®iÒu nµycã nghÜa lµ kh«ng nªn tËp trung vµo c¸c gi¶i ph¸p dÔ lµm, dÔ thùc hiÖn, c¸c gi¶i ph¸p kh«ng cÇn nhiÒu chÊt x¸m nh­ tæ choc héi chî, triÓn l·m, qu¶ng c¸o…cßn c¸c gi¶i ph¸p cÇn nhiÒu chÊt x¸m, khã tæ choc thùc hiÖn nh­ nghiªn cøu thÞ tr­êng, nghiªn cøu ph¸t triÓn s¶n phÈm…th× l¹i kh«ng lµm. Ph¶i ®¶m b¶o phèi hîp ®ång bé gi÷a c¸c tæ chøc XTTM, gi÷a c¸c dù ¸n XTTM bëi lÏ nÕu kh«ng cã sù phèi hîp ®ång bé trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng sÏ dÉn ®Ðn t×nh tr¹nh chång chÐo, t×nh tr¹ng c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh g©y l·ng phÝ nguån lùc cña doanh nghiÖp. 3.1.7.¸p dông th­¬ng m¹i ®iÖn tö trong kinh doanh Ngµy nay víi sù ph¸t triÓn nh­ vò b¸o cña khoa häc c«ng nghÖ, sù ra ®êi cña hµng lo¹t m¸y tÝnh c¸c lo¹i th× viÖc sö dông nã kh«ng cßn xa l¹ mµ ®· trë nªn qu¸ quen thuéc. Th«ng qua hÖ thèng m¹ng ng­êi ta cã thÓ thiÕt lËp ®­îc c¸c trang web, tõ nh÷ng trang web nµy h×nh ¶nh cña c«ng ty ®­îc qu¶ng c¸o réng r·i tíi bÊt kú ai ®ang truy cËp trªn m¹ng ë kh¾p thÕ giíi. Mua b¸n qua m¹ng – Ph¸t triÓn h×nh thøc th­¬ng m¹i ®iÖn tö, cã thÓ nãi ®©y lµ mét ho¹t ®éng kh¸ míi mÎ ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn nh­ng mµ ë c¸c n­íc ph¸t triÓn nh­ Ch©u ¢u th× ®©y lµ mét ho¹t ®éng kh¸ quen thuéc. §èi víi ng­êi tiªu dïng nã t¹o ra c¶m gi¸c tho¶i m¸i, tiÖn lîi khi mua hµng. Hä cã thÓ tho¶ søc lùa chän hµng th«ng qua c¸c trang web mµ kh«ng ph¶I mÊt c«ng ®i t×m kiÕm. §èi víi doanh nghiÖp ®©y lµ mét kªnh giao dÞch kh¸ thuËn lîi, cã thÓ qu¶ng c¸o vµ b¸n s¶n phÈm cña m×nh trªn trang web. ChÝnh v× vËy thiÕt lËp c¸c kªnh mua b¸n qua m¹ng lµ mét viÖc lµm cÇn thiÕt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nÕu muèn më réng thÞ tr­êng, më réng kªnh tiªu thô, t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña m×nh, gi¶m tû lÖ gia c«ng trùc tiÕp. Sau khi tho¶ thuËn mua b¸n trªn m¹ng vµ ch¾c ch¾n h¬n c«ng ty cã thÓ gÆp trùc tiÕp sau ®ã. Nã lµm cho trang web cña c«ng ty hÊp dÉn h¬n, tiÖn dông. Muèn lµm ®­îc ®iÒu ®ã th× c«ng ty cÇn cã chuyªn gia riªng trong viÖc thiÕt kÕ web, ph¶i chän nhµ cung cÊp dÞch vô m¹ng tèt, cã m¸y chñ tèt, ®­êng kÕt nèi cao vµ cã kh¶ n¨ng hç trî vÒ kü thuËt. 3.3 Gi¶i ph¸p §èi víi Nhµ N­íc 3.3.1 ThiÕt lËp c¸c kªnh th«ng tin vÒ thÞ tr­êng, ®èi thñ c¹nh tranh Th«ng tin lµ yÕu tè quan träng vµ then chèt dÉn ®Õn thµnh c«ng. Trong thêi ®¹i ngµy nay “ai cã th«ng tin ng­êi ®ã th¾ng”. Th«ng tin ®­îc cung cÊp tõ rÊt nhiÒu nguån kh¸c nhau nh­ th«ng qua b¸o trÝ, c¸c ph­¬ng tiÖn truyÒn thanh, ®µi truyÒn h×nh, m¹ng internet…Tuy nhiªn kh«ng ph¶i th«ng tin nµo còng cÇn mµ ph¶i chän ra nh÷ng th«ng tin quan träng vµ cÇn thiÕt phï hîp víi c¸i mµ m×nh ®ang t×m. ChÝnh v× nhiÒu th«ng tin nªn còng cã nh÷ng th«ng tin nhiÔu, kh«ng ®óng vµ kh«ng phï hîp. Nhµ n­íc cÇn ph¶i thiÕt lËp c¸c kªnh cung cÊp th«ng tin vÒ thÞ tr­êng, ®èi thñ c¹nh tranh cho c¸c doanh nghiÖp th«ng qua c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn, phßng xóc tiÕn th­¬ng m¹i. Nhµ n­íc còng cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p kiÓm so¸t th«ng tin nhiÔu, kh«ng ®óng. Ho¹t ®éng cña c¸c phßng nµy gióp cho doanh nghiÖp cã ®­îc ®Çy ®ñ th«ng tin cÇn thiÕt vÒ thÞ tr­êng mµ m×nh muèn th©m nhËp, vÒ ®èi thñ ®ang c¹nh tranh víi m×nh trong cïng lo¹i mÆt hµng. Hä cßn gióp cho doanh nghiÖp ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp b¾t ®Çu x©m nhËp vµo thÞ tr­êng hiÓu ®­îc c¸ch thøc vµ cã nh÷ng b­íc ®i ®óng ®¾n dÉn ®Õn thµnh c«ng. 3.3.2 TËp trung quy ho¹ch ph¸t triÓn nguån nguyªn liÖu Nhµ n­íc cÇn ph¶i nhanh chãng cã chiÕn l­îc ph¸t triÓn nguån nguyªn phô liÖu ngµnh giµy dÐp mét c¸ch râ rµng vµ cô thÓ, cã ph©n c«ng r¹ch rßi cho tõng Bé, Ngµnh ®Ó ph¸t triÓn. HiÖn c«ng ty cæ phÇn da T©y §«, ®¬n vÞ thuéc da lín nhÊt ®ång b»ng s«ng Cöu Long, Nhµ m¸y thuéc da Hµo D­¬ng (KCN HiÖp Ph­íc- Nhµ bÌ) ®ang cung øng cho thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc c¸c lo¹i da c¸ sÊu, da tr¨n, da r¾n... song quy m« cßn qu¸ nhá bÐ. Nhµ n­íc còng cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p kªu gäi ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Ó thùc hiÖn c¸c dù ¸n ph¸t triÓn nguån nguyªn vËt liÖu cho ngµnh giµy da. 3.3.3 Hoµn chØnh hÖ thèng luËt ph¸p phï hîp víi quy ®Þnh cña WTO ViÖt Nam tham gia vµo WTO cã nhiÒu c¬ héi nh­ng còng cã nhiÒu th¸ch thøc. Tuy nhiªn, xÐt vÒ l©u dµi th× nã mang l¹i rÊt nhiÒu c¬ héi. Khi tham gia vµo WTO th× ViÖt Nam cÇn ph¶i ®iÒu chØnh l¹i hÖ thèng luËt ph¸p phï hîp víi quy ®Þnh cña WTO. §ång thêi víi viÖc söa ®æi hÖ thèng ph¸p luËt, ViÖt Nam cßn ph¶i thùc hiÖn c¸c cam kÕt cña chÝnh phñ vÒ thÓ chÕ, minh b¹ch ho¸ chÝnh s¸ch, gi¶m vµ xo¸ bá nh÷ng ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp, hç trî doanh nghiÖp trong c¹nh tranh. §Ó lµm ®­îc ®iÒu ®ã cÇn n©ng cao n¨ng lùc thÓ chÕ ( n¨ng lùc x©y dùng ph¸p luËt, chÊt l­îng bé m¸y ®iÒu hµnh, kh¶ n¨ng phèi hîp giòa c¸c bé phËn trong bé m¸y l·nh ®¹o vµ qu¶n lý). N¨ng lùc thÓ chÕ cña ViÖt Nam hiÖn nay ch­a cao vµ chËm c¶i thiÖn so víi c¸c n­íc. §©y lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh lµm cho n¨ng lùc c¹nh tranh quèc gia cña ta cßn thÊp. Gia nhËp WTO kh«ng thÓ kh«ng c¶i c¸ch thÓ chÕ vµ ®æi míi chÝnh phñ. Chøc n¨ng cña chÝnh phñ cÇn ph¶i ®æi míi theo h­íng t¨ng c­êng chøc n¨ng qu¶n lý vÜ m«, gi¶m nhÑ dÇn chøc n¨ng vi m«. §Ó thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng c¬ b¶n trªn, ®iÒu kiÖn tr­íc tiªn lµ cÇn tiÕp tôc ®æi míi bé m¸y tæ chøc cña ChÝnh phñ theo h­íng gän nhÑ vµ linh ho¹t h¬n, n©ng cao tr×nh ®é c¸n bé c«ng chøc, lµm trong s¹ch bé m¸y… 3.2.4 Quy ®Þnh quyÒn së h÷u trÝ tuÖ, kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp Nhµ n­íc cÇn ph¶i ban hµnh c¸c quy ®Þnh vÒ quyÒn së h÷u trÝ tuÖ, kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp vµ ®­a ra nh÷ng h×nh ph¹t thÝch ®¸ng cho nh÷ng doanh nghiÖp ¨n c¾p b¶n quyÒn, lµm hµng nh¸i, hµng gi¶ xuÊt hiÖn trµn lan trªn kh¾p thÞ tr­êng. C¸c doanh nghiÖp còng cÈn thËn trong vÊn ®Ò nµy, cÇn ®¨ng ký b¶n quyÒn thùc hiÖn ®óng quy ®Þnh cña Nhµ n­íc vµ chó ý ph¸t hiÖn nh÷ng doanh nghiÖp ¨n c¾p b¶n quyÒn cña m×nh ®Ó cã nh÷ng biÖn ph¸p xö lý kÞp thêi. §©y lµ quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña c¸c doanh nghiÖp. ViÖc kh«ng ®¨ng ký b¶n quyÒn hay bÞ ¨n c¾p b¶n quyÒn nã ®Òu lµm ¶nh h­ëng ®Õn uy tÝn cña doanh nghiÖp, lµm cho ng­êi tiªu dïng kh«ng tin t­ëng, ®©y lµ mét thiÖt h¹i lín ®èi víi doanh nghiÖp. Tæng kÕt Giµy dÐp lµ mét trong nh÷ng mÆt hµng chñ lùc cña ViÖt Nam, kim ng¹ch xuÊt khÈu lín, cã nhiÒu tiÒm lùc ch­a ®­îc khai th¸c triÖt ®Ó. C¸c thÞ tr­êng xuÊt khÈu giµy dÐp chñ yÕu cña ViÖt Nam lµ EU, Mü, NhËt B¶n, trong ®ã EU lµ thÞ tr­êng xuÊt khÈu lín nhÊt chiÕm 55% kim ng¹ch xuÊt khÈu. Do ®ã, cÇn ®Èy m¹nh xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng nµy ®Ó khai th¸c vµ ph¸t huy tèi ®a tiÒm lùc vèn cã, ®ång thêi ®¹t ®­îc môc tiªu chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸ h­íng vÒ xuÊt khÈu, n©ng cao n¨ng lùc xuÊt khÈu hiÖn t¹i. §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu trªn nhµ n­íc vµ doanh nghÞªp cÇn ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p cô thÓ trong tõng giai ®o¹n xuÊt khÈu, phï hîp víi luËt ph¸p quèc gia vµ nh÷ng th«ng lÖ quèc tÕ. Danh môc c¸c biÓu ®å vµ b¶ng biÓu 2.1 BiÓu ®å kim ng¹ch xuÊt khÈu giµy dÐp c¸c n¨m 2003-2006 2.2 BiÓu ®å kim ng¹ch xuÊt khÈu giµy dÐp ViÖt Nam sang c¸c thÞ tr­êng 2.3 BiÓu ®å c¬ cÊu mÆt hµng xuÊt khÈu sang EU 2.4 B¶ng thÞ tr­êng xuÊt khÈu giµy dÐp lín nhÊt trong liªn minh 2.5 MÉu giµy dÐp Trung Quèc 2.6 MÉu giµy dÐp ViÖt Nam Danh môc tµi liÖu tham kh¶o Gi¸o tr×nh kinh tÕ quèc tÕ tr­êng ®¹i häc kinh tÕ Quèc D©n Cæng th«ng tin ®iÖn tö cña Bé N«ng NghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng Th«n. B¸o Vietnamnet Th«ng tin kinh tÕ B¸o qu©n ®éi nh©n d©n trang chÝnh luËn th¸ng 9/2006 Nghiªn cøu trao ®æi bµi viÕt: “ lµm g× ®Ó xuÊt khÈu sang EU” Trang Web www.lantabrand.com Trang Web Trang Web www.mof.gov.vn Trang Web www.customs.gov.vn.vn Trang Web Trang Web Trang Web Trang Web Môc lôc Ch­¬ng 1: Tæng quan vÒ xuÊt khÈu.......................................................4 1.1. Kh¸I niÖm vµ vai trß cña xuÊt khÈu............................................4 1.1.1. Kh¸i niÖm........................................................................................................4 1.1.2. Vai trß cña xuÊt khÈu.......................................................................................4 1.2. C¸c yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu.................6 1.2.1 C¸c yÕu tè ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn hµng xuÊt khÈu.........................................6 1.2.2 C¸c yÕu tè gi¸n tiÕp ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu................................8 1.3. Lý thuyÕt xuÊt khÈu............................................................................11 1.3.1 Lý thuyÕt cæ ®iÓn vÒ th­¬ng m¹i quèc tÕ........................................................11 1.3.2 lý thuyÕt heckscher-ohlin (H-O).....................................................................11 1.4. C¸c h×nh thøc xuÊt khÈu...................................................................12 1.5. V× sao ph¶i xuÊt khÈu giµy dÐp sang EU.....................................14 1.6 Kinh nghiÖm xuÊt khÈu giµy Trung Quèc sang EU vµ bµi häc ®èi víi ViÖt Nam . .................................................................................15 1.6.1 T×nh h×nh xuÊt khÈu giµy Trung Quèc sang EU.............................................15 1.6.2 Bµi häc ®èi víi ViÖt Nam...............................................................................16 Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng xuÊt khÈu giµy dÐp sang EU cña ViÖt Nam........................................................................................................................17 2.1. Kh¸i qu¸t vÒ t×nh h×nh xuÊt khÈu giµy dÐp cña ViÖt Nam........................................................................................................................17 2.1.1 Kim ng¹ch xuÊt khÈu......................................................................................17 2.1.2. ThÞ tr­êng xuÊt khÈu......................................................................................19 2.1.3 C¬ cÊu mÆt hµng.............................................................................................21 2.2. ThÞ tr­êng EU............................................................................................23 2.2.1. §Æc ®iÓm cña thÞ tr­êng EU.........................................................................23 2.2.2. Nh÷ng quy ®Þnh cña EU ®èi víi giµy dÐp nhËp khÈu....................................25 2.3. Thùc tr¹ng xuÊt khÈu giµy dÐp vµo EU.....................................27 2.3.1 Quan hÖ th­¬ng m¹i ViÖt Nam vµ EU............................................................27 2.3.2 S¶n xuÊt giµy dÐp cña EU...............................................................................28 2.3.3 XuÊt khÈu giµy dÐp cña ViÖt Nam sang EU...................................................28 2.3..4 C¹nh tranh gi÷a giµy dÐp cña ViÖt Nam víi Trung Quèc..............................31 2.4. §¸nh gi¸ vÒ nh÷ng kÕt qu¶ vµ nh÷ng h¹n chÕ .....................33 2.4.1 Nh÷ng kÕt qu¶...............................................................................................33 2.4.2. Nh÷ng h¹n chÕ cña ngµnh giµy dÐp ViÖt Nam..............................................34 2.5 Quy ®Þnh cña EU vÒ chèng b¸n ph¸ gi¸.......................................36 2.6 Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n khi xuÊt khÈu giµy dÐp sang EU trong thêi gian tíi....................................................................38 2.6.1 Nh÷ng thuËn lîi..............................................................................................38 2.6.2 Nh÷ng khã kh¨n..............................................................................................39 Ch­¬ng 3 Gi¶i ph¸p t¨ng c­êng xuÊt khÈu giµy dÐp vµo EU............................................................................................................................42 3.1 Mét sè cam kÕt cña ViÖt Nam khi gia nhËp WTO liªn quan ®Õn xuÊt khÈu................................................................................................42 3.2 Gi¶i ph¸p ®èi víi doanh nghiÖp........................................................43 3.2.1. X©y dùng cho m×nh mét th­¬ng hiÖu riªng, th­¬ng hiÖu cña ng­êi ViÖt..........................................................................................................................43 3.2.2. Ph¶i sö dông tèt nguån nh©n lùc n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng cña toµn ngµnh.......................................................................................................................44 3.2.3. Mét sè vÊn ®Ò cÇn chó ý khi xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng EU............................45 3.1.4 C¶i tiÕn n¨ng lùc tµi chÝnh..............................................................................45 3.1.5 C¶i tiÕn phong c¸ch lµm viÖc kinh doanh cña doanh nghiÖp..........................46 3.2.6 T¨ng c­êng xóc tiÕn th­¬ng m¹i....................................................................47 3.1.7.¸p dông th­¬ng m¹i ®iÖn tö trong kinh doanh...............................................49 3.3 Gi¶i ph¸p §èi víi Nhµ N­íc..................................................................49 3.3.1 ThiÕt lËp c¸c kªnh th«ng tin vÒ thÞ tr­êng, ®èi thñ c¹nh tranh.......................49 3.3.2 TËp trung quy ho¹ch ph¸t triÓn nguån nguyªn liÖu .......................................50 3.3.3 Hoµn chØnh hÖ thèng luËt ph¸p phï hîp víi quy ®Þnh cña WTO....................50 3.3.2.Quy ®Þnh quyÒn së h÷u trÝ tuÖ, kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp..................................51