Tổ chức công tác kế toán lao động, tiền lương tại công ty Khai thác công trình thuỷ lợi Mỹ Đức - Hà Tây

Lêi nãi ®Çu Trong c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, c¸c doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn, ®ßi hái ng­êi qu¶n lý doanh nghiÖp ph¶i nang ®éng, s¸ng t¹o, vËn dông nh÷ng kh¶ n¨ng s½n cã cña m×nh vµ n¾m b¾t ®­îc c¬ chÕ thÞ tr­êng mét c¸ch linh ho¹t, kÞp thêi ®Ó h¹ch to¸n linh ho¹t, kÞp thêi ®Ó h¹ch to¸n kinh doanh. Bëi h¹ch to¸n kÕ to¸n lµ c«ng cô s¾c bÐn kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong qu¶n lý kinh tÕ tµi chÝnh cña c¸c ®¬n vÞ còng nh­ trong ph¹m vi toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n ë n­íc ta hiÖn nay. Thùc hiÖn ph­¬ng ch©m ®µo t¹o "häc ®i ®«i víi hµnh, lý thuyÕt g¾n víi thùc tÕ, nhµ tr­êng g¾n víi x· héi". ChÝnh v× vËy mµ tr­êng "Cao ®¼ng kü thuËt c«ng nghiÖp I" cho häc sinh, sinh viªn ®i thùc tËp t¹i c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh. Môc ®Ých lµ gióp cho sinh viªn n¾m b¾t vµ t×m hiÓu thªm vÒ thùc tÕ dùa trªn lý thuyÕt ®· ®­îc häc ë nhµ tr­êng. §ång thêi t¹o sù nhuÇn nhuyÔn thªm mét c¸ch cã logic vµ cã kiÕn thøc ®­îc v÷ng ch¾c ®Ó khi trë thµnh mét nh©n viªn, mét c¸n bé kÕ to¸n sÏ kh«ng cßn bì ngì víi c«ng viÖc ®­îc giao. NhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò nµy. Sau khi dêi ghÕ nhµ tr­êng, kÕt thóc phÇn lý thuyÕt ®Ó b­íc vµo thêi gian thùc tËp em ®· chän cho m×nh mét chuyªn ®Ò chÝnh ®ã lµ: "Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n lao ®éng, tiÒn l­¬ng". D­íi chÕ ®é x· héi chñ nghÜa hiÖn nay th× tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng ®­îc tr¶ theo møc ®é cèng hiÕn cña hä, v× tiÒn l­¬ng lµ gi¸ c¶, lµ søc lao ®éng mµ nã ®­îc biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ trÞ s¶n phÈm ph©n phèi cho ng­êi lao ®éng ®Ó bï ®¾p hao phÝ lao ®éng cÇn thiÕt ®· bá ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Qua qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i c«ng ty Khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi Mü §øc - Hµ T©y. §­îc sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña ban l·nh ®¹o, phßng kÕ to¸n trong c«ng ty, d­íi sù h­íng dÉn cña c¸c thÇy c« gi¸o ë tr­êng. Em ®· hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy víi 3 néi dung chÝnh sau: PhÇn I: Kh¸i qu¸t vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp (C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi) PhÇn II: T×nh h×nh tæ chøc qu¶n lý c«ng t¸c kÕ to¸n "TiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng" PhÇn III: Ph­¬ng h­íng - nhËn xÐt - ®¸nh gi¸ vµ kÕt luËn. Do kh¶ n¨ng cßn nhiÒu h¹n chÕ v× thÕ chuyªn ®Ò nµy sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong nhËn ®­îc sù chØ b¶o cña c¸c thÇy c« gi¸o trong bé m«n chuyªn ngµnh kÕ to¸n tr­êng Cao ®¼ng kinh tÕ kü thuËt c«ng nghiÖp I - Hµ Néi vµ sù ®ãng gãp ý kiÕn cña ban l·nh ®¹o, phßng kÕ to¸n cña C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi Mü §øc - Hµ T©y. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Ngµy 26 th¸ng 11 n¨m 2003 Sinhviªn Lª ThÞ Hång Hµ PhÇn I Kh¸i qu¸t t×nh h×nh vÒ c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n cña C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi Mü §øc I. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi Mü §øc 1. Sù ra ®êi cña C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi Mü §øc - C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi Mü §øc ®­îc UBND tØnh Hµ T©y ra quyÕt ®Þnh thµnh lËp sè 414/Q§-UB ngµy 10 th¸ng 10 n¨m 1974. (TiÒn th©n lµ xÝ nghiÖp thñy n«ng - Mü §øc) ®Õn th¸ng 12 n¨m 1998 th× C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi Mü §øc ®­îc chuyÓn sang doanh nghiÖp nhµ n­íc ho¹t ®éng c«ng Ých gäi lµ "C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi". - Theo quyÕt ®Þnh sè 146/1998/Q§- UB ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 1998 víi nhiÖm vô chÝnh lµ qu¶n lý khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi trong huyÖn, ®¶m b¶o t­íi tiªu phôc vô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, lµ doanh nghiÖp quèc doanh ho¹t ®éng theo nguyªn t¾c tù chñ vÒ tµi chÝnh ®­îc nhµ n­íc cÊp vèn vµ vay vèn ng©n hµng ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh. Cã trô së ë thÞ trÊn TÕ Tiªu víi ngµnh nghÌ kinh doanh chÝnh lµ vËn hµnh toµn bé hÖ thèng c«ng tr×nh thuû lîi t­íi tiªu n­íc cho n«ng nghiÖp vµ cung cÊp n­íc cho c¬ së kinh tÕ kh¸c trong huyÖn theo hîp ®ång dïng n­íc gi÷a c«ng ty víi HTX n«ng nghiÖp. C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi Mü §øc n»m ë thÞ trÊn TÕ Tiªu vÒ danh giíi ®Þa chÝnh cña c«ng ty lµ: + PhÝa B¾c gi¸p ®­êng 73 vµ huyÖn Ch­¬ng Mü/ + PhÝa §«ng vµ phÝa nam gi¸p s«ng §¸y vµ tØnh Hµ Nam. + PhÝa T©y gi¸p tØnh Hoµ B×nh. Toµn huyÖn Mü §øc cã 22 x· vµ mét thÞ trrÊn víi tæng diÖn tÝch lµ 22.100ha, bao gåm s«ng ngßi, ®åi, nói, trong ®ã cã 9.455 ha ®Êt, d©n sè 163.000 ng­êi. Cã tíi 90% sèng b»ng nghÒ n«ng nghiÖp, ngoµi ra cßn cã ngµnh nghÒ thñ c«ng nh­ dÖt, trång d©u nu«i t»m. - Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña c«ng ty + Qu¸ tr×nh ho¹t ®éng vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty Tõ n¨m 1974 trë vÒ tr­íc huyÖn Mü §øc gåm cã 2 hå chøa n­íc, ®ã lµ hå Tuy Lai vµ hå Quan S¬n (x©y dùng tõ n¨m 1959 víi kh¶ n¨ng t­íi 600ha vµ hai tr¹m b¬m dÇu §øc M«n vµ Kim B«i) kh¶ n¨ng t­íi 500 ha vµ tiªu chñ yÕu n­íc lµ tù tiªu ra s«ng ®¸y b»ng c¸c cèng §oan n÷ (An Mü), cèng g¸nh (Phï L­u TÕ), cèng ®ång dÇy (§èc TÝn) kh«ng cã tr¹m b¬m tiªu. ViÖc qu¶n lý c«ng tr×nh vµ ®iÒu hµnh do phßng thuû lîi ®¶m nhiÖm. Tõ n¨m 1974 trë l¹i ®©y, ®­îc nhµ n­íc ®Çu t­ vèn më réng Hå Quan S¬n vµ Hå Tuy Lai ®ång thêi x©y dùng hå míi VÜnh An víi tæng diÖn tÝch c¶ 3 hå theo thiÕt kÕ lµ: 11.410 m3 n­íc. N¨ng lùc t­íi cho diÖn tÝch 1880ha. Mét sè tr¹m b¬m ®Çu trë thµnh tr¹m b¬m ®iÖn. Vµ x©y dùng tr¹m b¬m T©n §é, tr¹m b¬m B¹ch TuyÕt, tr¹m b¬m Hoµ L¹c… Tõ n¨m 1978 ®Õn nay thùc hiÖn ph­¬ng ch©m "nhµ n­íc vµ nh©n d©n cïng lµm" c«ng ty ®· x©y dùng ®­îc thªm nhiÒu tr¹m b¬m võa vµ nhá. - Thùc hiÖn nghÞ quyÕt vµ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña nhµ n­íc, c«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tÝch ®¸ng kÓ nh­ sau: + N¨m 1992: c¸ nh©n vµ tËp thÓ ®¹t danh hiÖu cÊp ngµnh: Gi¸m ®èc: T¹ §×nh §Çm TËp thÓ: tæ v¨n phßng c«ng ty + N¨m 1993: UBND tØnh tÆng b»ng khen thi ®ua s¶n xuÊt Bé Thuû lîi tÆng b»ng khen. Ban chÊp hµnh Tæng liªn ®oµn ViÖt Nam tÆng b»ng khen + N¨m 1994: tËp thÓ, c¸ nh©n ®¹t danh hiÖu cÊp tØnh + N¨m 1995: ®¬n vÞ, tËp thÓ c¸ nh©n ®¹t danh hiÖu cÊp tØnh + N¨m 1996: tËp thÓ ®¹t danh hiÖu giái cÊp ngµnh + N¨m 1997: Ban chÊp hµnh liªn ®oµn tØnh tÆng b»ng khen. Së N«ng nghiÖp vµ PTNT tÆng b»ng khen. + N¨m 1998 Ban chÊp hµnh liªn ®oµn tØnh tÆng b»ng khen + N¨m 2001 Liªn ®oµn lao ®éng tØnh tÆng cê thi ®ua + N¨m 2002: - UBND tØnh tÆng b»ng khen trong phong trµo thi ®ua ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n 5 n¨m (1997-2002). - UBND huyÖn tÆng giÊy khen c«ng ®oµn c«ng ty ®· cã thµnh tÝch xuÊt s¾c trong ho¹t ®éng c«ng ®oµn 5 n¨m (1997-2002). §¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ trªn c«ng ty ph¶i cã rÊt nhiÒu cè g¾ng trong qu¸ tr×nh qu¶n lý còng nh­ trong c¸c ho¹t ®éng. TiÕn tíi 2004 C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi ®ang cã chiÒu h­íng më réng c¸c c«ng tr×nh thuû lîi néi ®ång ®Ó c«ng ty ngµy cµng ph¸t triÓn h¬n n÷a trong nh÷ng n¨m tiÕp theo. 2. M« h×nh vµ h×nh thøc së h÷u vèn cña c«ng ty * M« h×nh doanh nghiÖp: C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi Mü §øc thuéc lo¹i h×nh doanh nghiÖp võa vµ nhá. H¬n n÷a l¹i lµ c«ng ty cña nhµ n­íc céng víi vèn ®i vay cña c«ng ty ®­îc tæ chøc d­íi d¹ng ®éc lËp. * H×nh thøc së h÷u vèn cña c«ng ty lµ: H×nh thøc së h÷u vèn cña nhµ n­íc. * C«ng ty thuéc lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh lµ phôc vô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, mÆt hµng chñ yÕu lµ dÞch vô t­íi tiªu. 3. Tæ chøc bé m¸y ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi Mü §øc a. VÒ lao ®éng vµ thu nhËp * VÒ lao ®éng §Ó ®¸p øng nhu cÇu cña c«ng ty ®ång thêi hoµn thµnh tèt c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch cña ®¬n vÞ, c«ng ty ®· cã mét sè l­îng lao ®éng lµ 135 c«ng nh©n (43 lµ n÷). Trong ®ã cã: + Kü s­ : 8 ng­êi + Cao ®¼ng : 5 ng­êi + Trung cÊp : 5 ng­êi + C«ng nh©n : 110 ng­êi + Nh©n viªn : 2 ng­êi + §¹i häc : 5 ng­êi. Lµ c«ng ty nhµ n­íc ho¹t ®éng c«ng Ých, ®Ó ®øng v÷ng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay. C«ng ty rÊt cè g¾ng t×m tßi, häc hái còng nh­ vËn dông nh÷ng kinh nghiÖm cña m×nh ®Ó ph¸t triÓn c«ng ty vµ ®¹t kÕt qu¶ tèt ®· ®­îc tØnh tÆng b»ng, giÊy khen nhiÒu n¨m ®¹t danh hiÖu thi ®ua xuÊt s¾c (kÓ tõ 1991 ®Õn nay). * VÒ thu nhËp lao ®éng N¨m ChØ tiªu 1998 1999 2000 2001 2002 Tæng quü l­¬ng 696.342.558 648.773.100 792.114.611 1.027.377.816 979.315.977 TiÒn l­¬ng b×nh qu©n 471.700 432.874 481.821 629.500 604.500 Tæng thu nhËp 2.610.237.900 2.638.256.200 2.332.783.980 2.235.253.480 2.587.835.000 Thu nhËp b×nh qu©n 1.600 1.800 1.600 1.400 1.800 NhËn xÐt: Tõ c¸c sè liÖu tæ hîp qua b¶ng chØ tiªu kinh tÕ cña c«ng ty ta thÊy: - Tæng quü l­¬ng cña c«ng ty t¨ng dÇn theo n¨m, v× theo chÕ ®é quy ®Þnh cña nhµ n­íc lµ t¨ng møc l­¬ng theo hÖ sè tèi thiÓu tõ 140.000® lªn 180.000® vµ lªn tíi 210.000®. - TiÒn l­¬ng b×nh qu©n thÓ hiÖn quy m« cña c«ng ty ®­îc më réng. TiÒn l­¬ng b×nh qu©n t¨ng, tõ 471.700® (1998) lªn tíi 604.500® (2002). MÆc dï c«ng ty lu«n bÞ lç nh­ng th­êng xuyªn ®­îc nhµ n­íc cÊp bæ xung ®Ó ®¶m b¶o møc l­¬ng tèi thiÓu cho ng­êi lao ®éng víi hÖ sè lµ 1,1. §Õn nay c«ng ty ®· hoµn thµnh quy m« khai th¸c tµi nguyªn n­íc ®Ó phôc vô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, d©n sinh vµ m«i tr­êng. Trong nh÷ng n¨m thùc hiÖn c¬ chÕ míi, ®êi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn ngµy mét æn ®Þnh vµ n©ng lªn, ng­êi lao ®éng ngµy cµng g¾n bã víi c«ng ty. Møc thu nhËp b×nh qu©n cña n¨m 2000 lµ 481.821 ®ång/th¸ng/ng­êi; n¨m 2001 lµ 629.500 ®ång/th¸ng/ng­êi; n¨m 2002 lµ 604.500 ®ång/th¸ng/ng­êi. Tæng thu nhËp cña c«ng ty t¨ng, gi¶m kh«ng æn ®Þnh: n¨m 1998-1999 lµ t¨ng tõ 2.610.237.900 ®ång (1998) lªn 2.638.256.200 ®ång (1999), ®Õn n¨m 2001-2002 l¹i gi¶m xuèng tõ 2.332.783.980 ®ång (2000) xuèng 2.235.253.480 ® (2001). Nh­ vËy nguyªn nh©n sù t¨ng gi¶m kh«ng æn ®Þnh nµy lµ do n¨m 1998 bÞ lò lôt, ®Õn n¨m 1999 bÞ h¹n h¸n kÐo dµi vµ n¨m 2000, 2001 l¹i bÞ mÊt mïa. - Thu nhËp b×nh qu©n lóc t¨ng, lóc gi¶m, kh«ng æn ®Þnh lµ do møc gi¸ quy ®Þnh cña nhµ n­íc cã sù thay ®æi. N¨m 1998 quy ®Þnh gi¸ thu thñy lîi phÝ lµ 1.600®/kg thãc, n¨m 2001 lµ 1400®/1kg thãc, n¨m 2002 lµ 1800®/1kg thãc. b. VÒ c¬ cÊu ban gi¸m ®èc, phßng ban vµ c¸c bé phËn s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi Mü §øc - Hµ T©y. C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi Mü §øc lµ ®¬n vÞ h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp theo nguyªn t¾c tù chñ vÒ tµi chÝnh ®­îc nhµ n­íc cÊp vèn vµ cho vay vèn ng©n s¸ch ®Ó ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Nªn viÖc tæ chøc qu¶n lý vµ ph©n cÊp qu¶n lý theo cÊp bËc nh­ sau: + Ban gi¸m ®èc: Phô tr¸ch chung, chØ ®¹o trùc tiÕp chung c«ng viÖc s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ vµ còng lµ ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm trùc tiÕp tr­íc c¬ quan ph¸p luËt cña nhµ n­íc vÒ c¸c mÆt ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ. + Hai phã gi¸m ®èc: - Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch vÒ kü thuËt - Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch vÒ hµnh chÝnh ViÖc tæ chøc ®oµn thÓ, mét sè c«ng viÖc kh¸c do gi¸m ®èc chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ ph©n viÖc cña m×nh. VÒ phã gi¸m ®èc phô tr¸ch kü thuËt s¶n xuÊt, ®iÒu ®éng chØ ®¹o c¸c côm, tr¹m thuû n«ng gióp ®ì cho gi¸m ®èc l·nh ®¹o ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc th«ng suèt. - C¸c phßng ban trong C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi Mü §øc + Phßng tæ chøc hµnh chÝnh: Gåm 4 ng­êi cã tr¸ch nhiÖm ®iÒu ®éng lao ®éng, tuyÓn dông lao ®éng, gi¶i quyÕt c¸c chÝnh s¸ch vÒ tiÒn l­¬ng, chÕ ®é nghØ h­u mÊt søc, b¶o hiÓm cho c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc vµ mäi ho¹t ®éng hµnh chÝnh cña c«ng ty. + Phßng kÕ ho¹ch kü thuËt: gåm 4 ng­êi cã nhiÖm vô lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, thiÕt kÕ c¸c c«ng tr×nh néi ®ång cña c«ng ty, theo dâi thèng kª t×nh h×nh biÕn ®éng kÕ ho¹ch, kü thuËt s¶n xuÊt cña c«ng ty. + Phßng kÕ to¸n tµi vô: gåm 4 kÕ to¸n tr­ëng phô tr¸ch chung, cã nhiÖm vô h¹ch to¸n s¶n xuÊt kinh doanh, thanh to¸n quyÕt to¸n víi nhµ n­íc víi kh¸ch hµng, chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ vèn cho s¶n xuÊt vµ cïng víi phßng kÕ ho¹ch kü thuËt qu¶n lý theo dâi biÕn ®éng t×nh h×nh vËt t­, lao ®éng, tiÒn l­¬ng trang thiÕt bÞ b¶o hé lao ®éng cho c«ng nh©n mét c¸ch th­êng xuyªn theo quyÕt ®Þnh. §ång thêi gi¸m s¸t mäi ho¹t ®éng kinh tÕ ph¸t sinh trong c«ng ty, t×nh h×nh thanh to¸n nî víi kh¸ch hµng, t×nh h×nh tiªu thô, chi phÝ qu¶n lý nguån vèn, gióp gi¸m ®èc ®iÒu hµnh kiÓm tra kiÓm so¸t ho¹t ®éng kinh tÕ cña c«ng ty, thanh to¸n tµi chÝn, b¶o qu¶n l­u tr÷ chøng tõ. + §éi söa ch÷a c«ng tr×nh: gåm 6 ng­êi, cã nhiÖm vô söa ch÷a nhá c¸c c«ng tr×nh nh­ c¸c c«ng tr×nh t­íi, tiªu néi ®ång. Söa ch÷a thay thÕ m¸y mãc thiÕt bÞ háng vµ söa ch÷a nhµ lµm viÖc khu c«ng ty háng, toµn bé m¸y mãc tæ chøc qu¶n lý cña C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi. C¸c bé phËn s¶n xuÊt kinh doanh gåm 20 bé phËn + Tr¹m b¬m Phó Yªn + Tr¹m b¬m Hïng TiÕn + Tr¹m b¬m Héi X¸ + Tr¹m b¬m §èc TÝn + Tr¹m b¬m B¹ch TuyÕt + Tr¹m b¬m Kim B«i + Tr¹m b¬m An Phó + Tr¹m b¬m Hoµ L¹c + Tr¹m b¬m La Lµng + Tr¹m b¬m Cèng §¾m + Tr¹m b¬m B·i Gi÷a + Tr¹m b¬m Phï L­u TÕ + Tr¹m b¬m Xuy X¸ + Tr¹m b¬m T©n §é + Tr¹m b¬m An Mü + Tr¹m b¬m ¸ng Th­îng + Tr¹m b¬m Mü Thµnh + Tr¹m b¬m §øc M«n + Tr¹m b¬m §ç M¬ + Tr¹m b¬m Phóc L©m. NhiÖm vô cña c¸c bé phËn nµy lµ cung cÊp n­íc t­íi tiªu cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp trªn ph¹m vi toµn huyÖn. c. H×nh thøc tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty - Tæ chøc h¹ch to¸n t¹o ra mèi quan hÖ cã ®Þnh h­íng theo mét tr×nh tù x¸c ®Þnh cã gi÷a biÖn ph¸p th«ng qua nh©n tè con ng­êi, nh»m ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ ph¸t huy vai trß cña h¹ch to¸n kÕ to¸n trong ho¹t ®éng qu¶n lý. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n ë C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi Mü §øc ®­îc x©y dùng trªn c¬ së ®¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt gi÷a kÕ to¸n cña quèc gia vµ quèc tÕ. §¶m b¶o sù liªn kÕt chÆt chÏ gi÷a kÕ to¸n tæng hîp vµ kÕ to¸n chi tiÕt t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc cung cÊp c¸c th«ng tin kinh tÕ kÞp thêi, sè liÖu chÝnh x¸c cho yªu cÇu qu¶n lý, ®¶m b¶o tiÕn ®é c«ng viÖc ®Òu ë tÊt c¶ c¸c bé phËn kÕ to¸n cña c«ng ty. XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt vµ tæ chøc qu¶n lý phï hîp víi tr×nh ®é qu¶n lý ®iÒu hµnh c«ng viÖc. C«ng ty ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n tËp trung, kh«ng tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n riªng mµ chØ bè trÝ nh©n viªn lµm nhiÖm vô thu thËp, ghi chÐp hµng th¸ng vµ lËp b¶ng chøng tõ thu, chi cña c¸c tr¹m b¬m råi chuyÓn vÒ phßng tµi vô ®Ó thanh to¸n. II. Mét sè nÐt kh¸i qu¸t vÒ kÕt qu¶ kinh doanh ®¹t ®­îc cña c«ng ty KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµ mét chØ tiªu tæng hîp ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n lý lao ®éng, tiÒn l­¬ng trong c«ng ty, còng nh­ nhiÒu doanh nghiÖp kh¸c tõ khi chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng c«ng ty ®· gÆp kh«ng Ýt nh÷ng khã kh¨n, thö th¸ch, nh­ng nhê c«ng ty cã mét ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn nç lùc vµ ®· lÇn l­ît v­ît qua. HiÖn nay C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi Mü §øc ®· ®ñ søc t­íi vµ tiªu cho toµn bé diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp cña toµn huyÖn, ®¶m b¶o ®óng thêi vô s¶n xuÊt cho bµ con n«ng d©n khi trêi h¹n h¸n hoÆc nh÷ng lóc bÞ lò lôt. ChÝnh v× vËy trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y doanh thu cña c«ng ty n¨m sau cao h¬n n¨m tr­íc, s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶. Nh×n vµo mét sè chØ tiªu cña ba n¨m liªn tiÕp trong b¶ng trªn, b»ng ph­¬ng ph¸p so s¸nh ta thÊy: Mét sè kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp trong thêi gian gÇn ®©y ChØ tiªu 2000 2001 2002 1 Tæng doanh thu 26.257.019.326 35.036.825.931 43.750.625.520 2 Tæng lîi tøc tr­íc thuÕ 10.427.126.093 13.256.728.590 16.560.241.938 3 Sè thuÕ ph¶i nép 2.459.381.258 3.260.816.267 4.589.721.856 4 Lîi nhuËn sau thuÕ 7.967.744.835 9.995.912.323 11.970.520.082 5 Thu nhËp b×nh qu©n cña ng­êi lao ®éng 1.600 1.800 1.600 T×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh tõ n¨m 2000 ®Õn 2002 cã xu ­híng t¨ng dÇn cô thÓ: * Tæng doanh thu - Tæng doanh thu n¨m 2002 so víi n¨m 2001 t¨ng 8.713.799.589® hay t¨ng 24,78% - Tæng doanh thu n¨m 2001 so víi n¨m 2000 t¨ng 8.779.806.605® hay t¨ng 33,4%. Nh­ vËy tèc ®é t¨ng doanh thu cña n¨m 2002 thÊp h¬n 2001 lµ 66.007.016 hay thÊp h¬n lµ8,53%. Nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do gi¸ vèn t¨ng. * Tæng lîi tøc tr­íc thuÕ - Tæng lîi tøc tr­íc thuÕ n¨m 2002 so víi n¨m 2001 t¨ng 3.303.513.348® hay t¨ng 24,9%. - Tæng lîi tøc tr­íc thuÕ n¨m 2001 so víi n¨m 2000 t¨ng 2.829.602.497® hay t¨ng 27,13%. NhËn xÐt: XÐt tæng qu¸t n¨m sau so víi n¨m tr­íc th× tæng lîi tøc tr­íc thuÕ t¨ng dÇn lªn - nguyªn nh©n lµ do lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh, lîi nhuËn ho¹t ®éng bÊt th­êng t¨ng dÇn do ®ã dÉn ®Õn tæng lîi tøc tr­íc thuÕ t¨ng. * Sè thuÕ ph¶i nép - Sè thuÕ ph¶i nép n¨m 2002 so víi n¨m 2001 t¨ng 1.328.905.589® hay t¨ng 40,75% - Sè thuÕ ph¶i nép n¨m 2001 so víi n¨m 2000 t¨ng 801.435.009® hay t¨ng 32,58% NhËn xÐt: N¨m sau so víi n¨m tr­íc t¨ng dÇn lªn lµ do c«ng ty x©y dùng thªm nhiÒu tr¹m b¬m vµ më réng s¶n xuÊt kinh doanh. * Lîi nhuËn sau thuÕ - Lîi nhuËn sau thuÕ n¨m 2002 so víi n¨m 2001 t¨ng 1.974.607.759® hay t¨ng 19,75% - Lîi nhuËn sau thuÕ n¨m 2001 so víi n¨m 2000 t¨ng 2.028.168.488® hay t¨ng 25,45% NhËn xÐt: Sè thuÕ ph¶i nép nh×n chung n¨m sau cao h¬n n¨m tr­íc nguyªn nh©n lµ do doanh thu t¨ng dÉn ®Õn sè thuÕ ph¶i nép n¨m sau cao h¬n n¨m tr­íc Þ Lîi nhuËn sau thuÕ còng t¨ng. Ch­¬ng II T×nh h×nh qu¶n lý Ph©n tÝch vÒ qu¶n lý lao ®éng, tiÒn l­¬ng t¹i C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi Mü §øc I. T×nh h×nh qu¶n lý lao ®éng, tiÒn l­¬ng cña C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi Mü §øc * Lao ®éng ë C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi Mü §øc - Lao ®éng: Lµ mét trong ba yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, nã lµ nh÷ng con ng­êi tham gia trùc tiÕp vµo vËn hµnh m¸y mãc, thiÕt bÞ mµ cô thÓ lµ: vËn hµnh m¸y b¬m chèng óng, chèng h¹n, ®Ó biÕn nguån n­íc trë thµnh hµng ho¸ cã Ých cho ng­êi n«ng d©n, ®ã lµ yÕu tè mang tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh mµ ®èi víi c«ng ty kh«ng thÓ thiÕu ®­îc, víi 135 lao ®éng th× kho¶n chi phÝ vÒ lao ®éng lµ yÕu tè t¹o nªn gi¸ trÞ s¶n phÈm, s¶n xuÊt. ChÝnh v× vËy c«ng ty sö dông tõng lao ®éng rÊt hîp lý vµ tiÕt kiÖm lµm gi¶m chi phÝ vÒ lao ®éng gãp phÇn t¨ng lîi nhuËn cho c«ng ty, c¶i thiÖn n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt, tr×nh ®é vµ tr¸ch nhiÖm cña mçi c¸ nh©n g¾n bã víi c«ng ty h¬n. * TiÒn l­¬ng ë C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi Mü §øc - TiÒn l­¬ng lµ phÇn thï lao tr¶ cho ng­êi lao ®éng trªn c¬ së thêi gian lµm viÖc vµ khèi l­îng c«ng viÖc mµ ng­êi lao ®éng ®· bá ra trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña c«ng ty trªn c¬ së chÝnh s¸ch chÕ ®é vµ trªn c¬ së hîp ®ång kinh tÕ lao ®éng mµ ng­êi lao ®éng ®· ký. Ngoµi tiÒn l­¬ng lµ kho¶n thu nhËp chñ yÕu cña c«ng nh©n viªn th× hä cã thÓ ®­îc h­ëng mét kho¶n trî cÊp trong thêi gian nghØ viÖc nh­ nghØ èm ®au, nghØ thai s¶n, nghØ tai n¹n lao ®éng, kho¶n trî cÊp nµy lµ trî cÊp BHXH, nh»m gióp ®ì ng­êi lao ®éng trong lóc khã kh¨n kh«ng lµm ®­îc, nã thÓ hiÖn sù quan t©m cña nhµ n­íc ®èi víi ng­êi lao ®éng, ngoµi ra ng­oiõ lao ®éng ®­îc h­ëng kho¶n tiÒn kh¸c nh­ tiÒn th­ëng thi ®ua, th­ëng n¨ng suÊt lao ®éng… * §èi víi C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi Mü §øc tiÒn l­¬ng cã ®Æc ®iÓm sau: - TiÒn l­¬ng g¾n liÒn víi ng­êi lao ®éng vµ nÒn s¶n xuÊt cña ng­êi n«ng d©n. - Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay th× tiÒn l­¬ng lµ mét yÕu tè chi phÝ s¶n xuÊt cÊu thµnh nªn gi¸ thµnh cña s¶n phÈm lao vô dÞch vô, tiÒn l­¬ng ®­îc sö dông nh­ mét ®ßn b¶y kinh tÕ quan träng kÝch thÝch ®éng viªn ng­êi lao ®éng g¾n bã víi c«ng viÖc ph¸t huy s¸ng t¹o trong s¶n xuÊt n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. T¨ng n¨ng suÊt lao ®éng thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn. * Vai trß cña lao ®éng vµ tiÒn l­¬ng - VÒ lao ®éng BÊt kú doanh nghiÖp nµo dï ë lÜnh vùc s¶n xuÊt th­¬ng m¹i hay dÞch vô ®Òu cÇn ph¶i cã mét l­îng lao ®éng nhÊt ®Þnh, bëi ®©y lµ nh÷ng con ng­êi quyÕt ®Þnh ®Õn sè l­îng, chÊt l­îng s¶n phÈm mµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra còng nh­ quyÕt ®Þnh ®Õn kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Lao ®éng kh«ng thÓ thiÕu ®­îc khi chóng ta cã ®Çy ®ñ m¸y mãc, thiÕt bÞ, cã ®ñ nguyªn vËt liÖu th× viÖc s¶n xuÊt lµm ra nh÷ng s¶n phÈm ®ã chÝnh lµ nh÷ng ng­êi lao ®éng. §èi víi C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi Mü §øc lµ mét ®¬n vÞ ho¹t ®éng c«ng Ých, ng­êi lao ®éng ®ãng vai trß hÕt søc quan träng, ®èi víi c«ng ty lµ nh÷ng ng­êi c«ng nh©n trùc tiÕp vËn hµnh hÖ thèng m¸y mãc ®Ó t­íi tiªu n­íc chèng óng, chèng h¹n cho c©y trång, v× vËy mµ ng­êi lao ®éng lµ nh÷ng ng­êi kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. - VÒ tiÒn l­¬ng: Do tiÒn l­¬ng lµ kho¶n thï lao tr¶ cho ng­êi lao ®éng ®Ó hä t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng ®Ó tiÕp tôc tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, nªn viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng trong doanh nghiÖp cao hay thÊp, ®óng hay sai cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn t­ t­ëng lµm viÖc cña ng­êi lao ®éng. §èi víi C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi, tiÒn l­¬ng hiÖn nay tr¶ cho ng­êi lao ®éng ®· phÇn nµo lµm t¨ng ®êi sèng cña c«ng nh©n lªn, víi møc l­¬ng b×nh qu©n cña mét c«ng nh©n vËn hµnh m¸y b¬m lµ 500.000®. Víi møc l­¬ng nh­ vËy cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®èi víi ho¹t ®éng cña c«ng ty. V× tiÒn l­¬ng ph¶i ghi chÐp chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ, kÞp thêi vÒ sè l­îng, chÊt l­îng, thêi gian vµ kÕt qu¶ lao ®éng. * Ph­¬ng ph¸p tÝnh l­¬ng 1. Ph­¬ng ph¸p tÝnh l­¬ng vµ tr¶ l­¬ng · Ph­¬ng ph¸p tÝnh l­¬ng: §èi víi mçi doanh nghiÖp th× viÖc tÝnh vµ tr¶ l­¬ng ®­îc thùc hiÖn ë hai h×nh thøc sau: + TiÒn l­¬ng thêi gian: §­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së sè ngµy lµm viÖc trong th¸ng, ®¬n gi¸, l­¬ng thêi gian. Cô thÓ viÖc tÝnh l­¬ng thêi gian ë C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi theo c«ng thøc sau: = x HÖ sè l­¬ng + Phô cÊp + L­¬ng trùc tiÕp Lµ tiÒn l­¬ng trùc tiÕp tr¶ cho nh÷ng ng­êi tham gia s¶n xuÊt kinh doanh nh­ c«ng nh©n vËn hµnh m¸y mãc, trong mçi doanh nghiÖp kh¸c nhau th× l­¬ng trùc tiÕp tr¶ cho ng­êi lao ®éng kh¸c nhau. + §èi víi C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi th× tiÒn l­¬ng trùc tiÕp tr¶ cho ng­êi lao ®éng ®­îc tÝnh theo thêi gian lµm viÖc vµ møc l­¬ng tèi thiÓu, hÖ sè cÊp bËc cña tõng ng­êi. Cô thÓ l­¬ng trùc tiÕp cña 1 c«ng nh©n vËn hµnh m¸y mãc nh­ sau: TiÒn l­¬ng trùc tiÕp = = 951.200 ® * TiÒn l­¬ng s¶n phÈm: lµ viÖc tÝnh l­¬ng tr¶ cho ng­êi lao ®éng c¨n cø vµo sè l­îng, chÊt l­îng lao ®éng mµ hä lµm ra hoÆc s¶n phÈm s¶n xuÊt hoµn thµnh hoÆc cã thÓ tÝnh theo doanh thu thùc hiÖn ®­îc trong kú. + §èi víi C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi: ViÖc tÝnh l­¬ng theo s¶n phÈm (c¸ nh©n) lµ kh«ng thùc hiÖn v× ®©y lµ doanh nghiÖp ho¹t ®éng c«ng Ých. * Ph­¬ng ph¸p tr¶ l­¬ng: C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi tr¶ l­¬ng mét lÇn vµo cuèi mçi th¸ng. B¶ng l­¬ng chøc vô qu¶n lý doanh nghiÖp §VT: 1000® H¹ng dn HÖ sè - møc l­¬ng Chøc doanh §Æc biÖt I II III IV 1. Gi¸m ®èc - HÖ sè - Møc l­¬ng 6,72-7,60 1209,6 - 1270,8 5,72 - 6,03 1029,6 - 1085,4 4,98-5,26 896,4 - 946,8 4,32 - 4,60 777,6 - 828,0 3,66 - 3,9 658,8 - 702,0 2. Phã G§ - HÖ sè - Møc l­¬ng 6,03 - 6,34 1085,4 - 1141,2 4,25 - 5,26 891,0- 9216,8 4,32 - 4,60 777,6 - 828,0 3,66 - 3,94 658,8 - 709,2 3,04 - 3,32 547,2 - 597,6 Ph©n tÝch sù biÕn ®éng cña tæng quü l­¬ng ë c¸c n¨m tõ 1998 ®Õn 2002 lµ kh«ng æn ®Þnh lµ do hai nh©n tè: + TiÒn l­¬ng b×nh qu©n + Sè l­îng ng­êi lµm viÖc VÒ tiÒn l­¬ng b×nh qu©n (c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng) + Quan hÖ gi÷a c¸c tr×nh ®é lµnh nghÒ cña ng­êi lao ®éng víi c«ng viÖc hä ®¶m nhËn: hiÖu qu¶ c«ng viÖc vµ thay ®æi vÒ chÝnh s¸ch tiÒn th­ëng. KÕt luËn ch­¬ng II: Tãm l¹i vÊn ®Ò qu¶n lý lao ®éng vµ tiÒn l­¬ng t¹i c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ t¹i c«ng ty nãi riªng cßn nhiÒu vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt. Nh­ vÊn ®Ò gi¶i quyÕt tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng cho c¸c c«ng nh©n. TiÒn l­¬ng víi møc l­¬ng tèi thiÓu nh­ hiÖn nay phÇn nµo ®· ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cÇn thiÕt cña c«ng nh©n, lµm cho c«ng nh©n lµm viÖc cã phÇn tÝch cùc h¬n tõ ®ã t¹o ra ®­îc nhiÒu lîi thÕ so s¸nh cho c«ng ty còng nh­ lµm t¨ng doanh thu cho ho¹t ®éng cña c«ng ty. VÒ vÊn ®Ò bè trÝ c«ng viÖc, giê lµm cho c«ng nh©n còng ®· hîp lý tõ ®ã lµm cho ho¹t ®éng cña c«ng ty còng ®· ®i ®óng kÕ ho¹ch ®Æt ra kh«ng cã sù tr× trÖ trong c«ng viÖc. Tuy nhiªn cßn nhiÒu h¹n chÕ trong c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng vµ tiÒn l­¬ng nh­ ë c«ng ty em ®©y lµ c«ng ty thuéc sù qu¶n lý cña nhµ n­íc mµ theo ®¸nh gi¸ chung th× hÇu hÕt c¸c c«ng chøc ho¹t ®éng trong c¸c c«ng ty nhµ n­íc th× vÉn cßn nhiÒu thêi gian d­ d«i, giê lµm kh«ng tèi ®a dÉn ®Õn søc × ®èi víi nh÷ng ho¹t ®éng cña c«ng ty ®©y lµ vÊn ®Ò rÊt nan gi¶i ë c¸c c«ng ty còng nh­ ë c«ng ty em. Mµ c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng ph¶i gÆp nhiÒu khã kh¨n. Ch­¬ng III Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao c«ng t¸c qu¶n lý vÒ lao ®éng - tiÒn l­¬ng I. §Þnh h­íng chung vÒ ho¹t ®éng cña c¶ ngµnh - Qua nghiªn cøu vµ xem xÐt t×nh h×nh thùc tÕ vÒ qu¶n lý lao ®éng, tiÒn l­¬ng còng nh­ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi Mü §øc. Trong nh÷ng n¨m võa qua nhÊt lµ n¨m 2002 cã thÓ thÊy r»ng: mÆc dï gÆp nhiÒu khã kh¨n trong c¬ chÕ thÞ tr­êng cã nhiÒu biÕn ®éng hiÖn nay, nh­ng víi sù chØ ®¹o cña Nhµ n­íc, Bé N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n cïng sù nç lùc cè g¾ng v­¬n lªn cña tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty nhÊt lµ trong lÜnh vùc qu¶n lý lao ®éng tiÒn l­¬ng ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng mõng. N¨m 2002 c«ng ty ®· sö dông sè lao ®éng kh¸ ®«ng, cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao, lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng râ rÖt, ®· lµm cho lîi nhuËn, doanh thu cña c«ng ty t¨ng lªn. Hµng n¨m c«ng ty ®ãng gãp ®¸ng kÓ vµo ng©n s¸ch nhµ n­íc, t¨ng tÝch luü néi bé. §êi sèng c¬ b¶n cña c«ng nh©n viªn ngµy ®­îc n©ng cao. Tuy nhiªn c«ng ty vÉn cßn nhiÒu tån t¹i trong c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng tiÒn l­¬ng ®ã lµ: ph©n c«ng lao ®éng ch­a chÆt chÏ, tiÒn l­¬ng ®­îc tr¶ cho CNV ch­a hîp lý dÉn ®Õn n¨ng suÊt lao ®éng ch­a cao. Thùc tÕ cho thÊy doanh thu n¨m 2002 ®¹t trªn 40 tû ®ång nh­ng lîi nhuËn thu vÒ chØ gÇn 100 triÖu ®ång, mét con sè rÊt thÊp chøng tá chi phÝ cho qu¶n lý lao ®éng tiÒn l­¬ng lµ kh«ng thÊp. 2. Víi nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ngµy cµng më réng nh­ hiÖn nay c«ng ty muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn nhÊt thiÕt ph¶i cã biÖn ph¸p kh¾c phôc kÞp th¬× trong viÖc qu¶n lý lao ®éng tiÒn l­¬ng ch­a hiÖu qu¶. II. Nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao qu¶n lý lao ®éng, tiÒn l­¬ng t¹i c«ng ty - Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ta thÊy kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty cã sù chuyÓn biÕn tÝch cùc. Doanh thu vµ lîi nhuËn cña n¨m sau lu«n cao h¬n n¨m tr­íc, hµng n¨m ®ãng gãp vµo ng©n s¸ch nhµ n­íc hµng tû ®ång. Bªn c¹nh nh÷ng thµnh qu¶ ®¹t ®­îc c«ng ty cÇn qu¶n lý lao ®éng vµ tiÒn l­¬ng ph¶i tèt h¬n n÷a nh»m n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng ® n©ng cao kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Tõ thùc tÕ ph©n tÝch ë phÇn 2 (ch­¬ng 2) em xin m¹nh d¹n ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý lao ®éng tiÒn l­¬ng ë c«ng ty nh­ sau: * VÒ lao ®éng - N©ng cÊp ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ ®Ó ng­êi lao ®éng ®­a n­íc tõ s«ng ngßi vµo ®ång ruéng vµ quay ng­îc l¹i tõ ®ång ruéng ra s«ng ngßi mét c¸ch nhanh nhÊt vµ cã hiÖu qu¶, nhÊt thiÕt doanh nghiÖp ph¶i cã mét ®éi ngò c«ng nh©n lµnh nghÒ, nhiÖt t×nh trong c«ng viÖc. - C«ng ty nªn ph©n cÊp qu¶n lý lao ®éng ®Õn tõng bé phËn, tõng tæ ®éi s¶n xuÊt nh»m n©ng cao t×nh thÇn tr¸ch nhiÖm cña mçi ng­êi lao ®éng. - Th­êng xuyªn kiÓm tra, ®«n ®èc, khen th­ëng vµ kû luËt ®èi víi mçi c«ng nh©n xuÊt s¾c hoÆc sai ph¹m, ®iÒu ®ã khuyÕn khÝch n­gêi lao ®éng h¨ng say s¸ng t¹o h¬n vµ còng cã ý thøc tr¸ch nhiÖm ®èi víi mçi phÇn viÖc m×nh lµm. - C«ng ty nªn lËp kÕ ho¹ch, ph©n bæ cho tõng tËp thÓ c¸ nh©n cÇn hoµn thµnh trong c«ng viÖc víi møc thêi gian t­¬ng xøng. - C«ng ty cÇn th­êng xuyªn ®µo t¹o, båi d­ìng c¸n bé, c«ng nh©n viªn trong c«ng ty ®Ó n©ng cao sù chuyªn m«n ho¸ c«ng viÖc. Quan t©m h¬n n÷a ®Õn ®êi sèng cña c¸n bé, c«ng nh©n viªn trong c«ng ty. * VÒ tiÒn l­¬ng Trong nh÷ng n¨m thùc hiÖn c¬ chÕ míi, ®êi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn cã t¨ng dÇn lªn nh­ng kh«ng æn ®Þnh v× møc l­¬ng cña c«ng ty cßn phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn tù nhiªn. Thu nhËp b×nh qu©n lóc t¨ng lóc gi¶m lµ do møc gi¸ quy ®Þnh cña nhµ n­íc cã sù thay ®æi. Nh×n vµo thùc tÕ ®ã em còng m¹nh d¹n ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p vÒ tiÒn l­¬ng ë c«ng ty nh­ sau: - Kh¾c phôc viÖc dÉn tho¸t n­íc cho bµ con n«ng d©n ®Ó kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cao. ViÖc thu thuû lîi phÝ cña tõng hîp t¸c x· ®­îc tiÕn hµnh kÞp thêi tõ ®ã míi t¹o ra møc l­¬ng æn ®Þnh cho mçi lao ®éng trong c«ng ty. - Chi tr¶ l­¬ng phï hîp vµ nhanh gän. V× c«ng ty lµ mét doanh nghiÖp nhµ n­íc cã quy m« nhá, cã chøc n¨ng t­íi tiªu cho toµn huyÖn phôc vô n«ng nghiÖp thuû n«ng, nªn nhµ n­íc ph¶i: + Hç trî cho c«ng ty vay vèn tÝn dông + Hç trî ®µo t¹o, båi d­ìng chuyÓn giao c«ng nghÖ, dÞch vô, kü thuËt, khuyÕn khÝch c¸c h×nh thøc hîp t¸c, ph©n c«ng lao ®éng s¶n xuÊt hîp lý vµ h×nh thµnh hÖ thèng chuyªn m«n ho¸ cho c¸c ngµnh trong c«ng ty nh­ cã ngµnh chuyªn lo vÒ nguyªn liÖu cã ngµnh chuyªn lo tiªu thô s¶n phÈm, cã c¸n bé ngµnh chuyªn s¶n xuÊt khuyÕn khÝch thµnh lËp hiÖp héi nghÒ nghiÖp ®Ó hç trî nhau trong s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm tr¸nh c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò vÒ m«i tr­êng, ®æi míi c«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ, båi d­ìng ®µo t¹o thî trÎ. * Gi¶i ph¸p n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n ho¸ cña ng­êi lao ®éng lµ: - N©ng cao tr×nh ®é cña nh÷ng ng­êi lao ®éng b»ng c¸ch ®Èy m¹nh c«ng t¸c ®µo to¹ - häc hái c«ng nghÖ khoa häc kü thuËt. - Tæ chøc ph©n bæ l¹i sè lao ®éng trong c«ng ty cho phï hîp víi tr×nh ®é vµ chuyªn m«n, ph¶i c©n ®èi l¹i sè lao ®éng cã chuyªn m«n kü thuËt gi÷a c¬ cÊu ®µo t¹o ®¹i häc, cao ®¼ng, THCN vµ c«ng nh©n kü thuËt ®Ó n©ng cao chÊt l­îng nguån nh©n lùc b»ng nhiÒu biÖn ph¸p cÇn nhanh chãng n©ng tû lÖ lao ®éng qua ®µo t¹o lªn, phÊn ®Êu n©ng tû lÖ lao ®éng qua ®µo t¹o hiÖn nay lµ 18-20% sau 5 n¨m n©ng lªn 30%. II. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc vµ nh÷ng tån t¹i cÇn kh¾c phôc trong c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng, tiÒn l­¬ng 1. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc trong c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng tiÒn l­¬ng. - Nhê cã c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng mét c¸ch hîp lý mµ c«ng ty ®· hoµn thµnh xuÊt s¾c nh÷ng kÕ ho¹ch, chØ tiªu ®· ®Æt ra. + X©y dùng ®­îc nhiÒu tr¹m b¬m võa vµ nhá. + §­a n­íc t­íi, tiªu kÞp thêi vô. + Thu hót nhiÒu c«ng nh©n lµm viÖc nhiÖt t×nh, t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng. + ViÖc tÝnh vµ tr¶ l­¬ng ë c«ng ty ®· thùc hiÖn ®óng nguyªn t¾c ph©n bè theo lao ®éng. §©y lµ b­íc quan träng ®Ó t¹o ra sù c©n b»ng trong x· héi nãi chung vµ ë c«ng ty thuû lîi nãi riªng. + ViÖc thanh to¸n l­¬ng ë c«ng ty tiÕn hµnh kÞp thêi ®· t¹o ra ®ßn bÈy quan träng trong viÖc t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng. 2. Nh÷ng tån t¹i cÇn kh¾c phôc trong c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng tiÒn l­¬ng . - ViÖc tæ chøc c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng, tiÒn l­¬ng ë c«ng ty kh«ng cã g× ®¸ng b¨n kho¨n. Song c«ng ty cßn l­u ý vÒ vÊn ®Ò ph¸t huy h¬n n÷a vai trß ph¶n ¸nh gi¸m ®èc cña qu¶n lý trong c«ng t¸c qu¶n lý, nh»m kh«ng ngõng t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng, tiÕt kiÖm chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ t¨ng lîi nhuËn cho c«ng ty. §ã chÝnh lµ vai trß quan träng cña qu¶n lý trong viÖc ®iÒu hµnh vµ qu¶n lý kinh doanh. Trªn ®©y lµ mét sè gi¶i ph¸p ®­a ra nh»m gãp phÇn thùc hiÖn c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng vµ tiÒn l­¬ng ®­îc tèt h¬n song nh÷ng gi¶i ph¸p ®­a ra ë ®©y chñ yÕu chØ tËp trung vµo c¸c mÆt yÕu kÐm cña c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l­¬ng th× ®i vµo mét sè gi¶i ph¸p vÒ chi tr¶ tiÒn l­¬ng vµ lao ®éng nh»m kh¾c phôc chóng nh­ vÒ tiÒn l­¬ng th× ®i vµo mét sè gi¶i ph¸p vÒ chi tr¶ tiÒn l­¬ng cho hîp lý, vÒ lao ®éng ®i vµo ph©n c«ng l¹i lao ®éng cho c«ng ty cho hîp lý. Do vËy nh÷ng gi¶i ph¸p mµ em ®­a ra nã ch­a ®Çy ®ñ nh­nng em còng hy väng lµ nã sÏ gãp phÇn sÏ thóc ®Èy ho¹t ®éng cña c«ng ty ®­îc tèt h¬n. KÕt luËn chung * Tæng hîp vÒ c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l­¬ng ë c«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi- Mü §øc. +TiÒn l­¬ng lµ h×nh thøc thï lao cho lao ®éng nh»m môc ®Ých t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng. Trong c¬ cÊu tiÒn l­¬ng cã c¸c yÕu tè tiÒn ¨n, ë, sinh ho¹t c¸ nh©n ng­êi lao ®éng vµ gia ®×nh, chi phÝ cho häc tËp n©ng cao tr×nh ®é, cho nghØ ng¬i, èm ®au… Nh­ vËy tiÒn l­¬ng lµ sù ®Çu t­ cho sù ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cña x· héi. Tr¶ l­¬ng nh­ thÕ nµo ®Ó tiÒn l­¬ng thùc hiÖn ®­îc chøc n¨ng khuyÕn khÝch lao ®éng víi n¨ng xuÊt, chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ cao ®¶m b¶o c«ng b»ng x· héi lµ mét vÊn ®Ò rÊt phøc t¹p vµ khã kh¨n. §èi víi phßng hµnh chÝnh sù nghiÖp cña c«ng ty KTCTTL ®ang ¸p dông h×nh thøc tr¶ l­¬ng c¨n cø vµo hÖ thèng ngµnh, bËc ®­îc x©y dùng trªn c¬ së tr×nh ®é chuyªn m«n, nghiÖp vô vµ th©m niªn c«ng t¸c cña CB, CC víi møc l­¬ng tèi thiÓu ®­îc nhµ n­íc quy ®Þnh vµ ®iÒu chØnh khi cã nh÷ng biÕn nhiÒu vÒ gi¸ c¶ c¸c mÆt hµng tiªu dïng thiÕt yÕu (theo nghÞ ®Þnh sè 25/cp ngµy 25/5/1993 cña chÝnh phñ vÒ quy ®Þnh t¹m thêi chÕ ®é tiÒn l­¬ng míi cña c«ng chøc viªn chøc hµnh chÝnh sù nghiÖp) VÊn ®Ò ®Æt ra lµ møc tr¶ l­¬ng nh­ hiÖn nay cña c«ng ty cao hay thÊp vµ c¸ch tr¶ l­¬ng ®· hîp lý ch­a. Trong thùc tÕ c«ng ty cã t×nh tr¹ng tr¶ l­¬ng cho cïng 1 ®èi t­îng h­ëng l­¬ng nh­ nhau, ng­êi lµm kh«ng hÕt viÖc ng­êi kh¸c l¹i nhµn rçi. Do tr×nh ®é h¹n chÕ, l·nh ®¹o c«ng ty kh«ng biÕt giao cho lµm viÖc g× khiÕn ng­êi ®ã t×m viÖc ngoµi ®Ó kiÕm thªm thu nhËp. - Víi c¸c ®èi t­îng nµy th× tiÒn l­¬ng hä h­ëng dï ë møc tèi thiÓu còng lµ qu¸ cao so víi lao ®éng mµ hä cèng hiÕn cho c«ng ty, cßn nh÷ng c¸ nh©n toµn t©m víi c«ng viÖc cña c«ng ty còng kh«ng nhËn ®­îc møc thï lao cao h¬n, ®©y lµ ®iÒu bÊt hîp lý trong c¸ch tr¶ l­¬ng cña c«ng ty. * §Þnh h­íng cña doanh nghiÖp trong thêi gian tíi. - Nguån lao ®éng. ChiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ViÖt Nam trong 10 n¨m tíi lµ ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. ChÝnh v× vËy mµ c«ng ty KTCTTL- Mü §øc ®ang x©y dùng mét ®éi ngò lao ®éng cã tr×nh ®é chuyªn m«n ho¸ cao. V× nhËn biÕt ®­îc tÇm quan träng cña ®éi ngò lao ®éng lµ lùc l­îng c¬ b¶n trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp cã hiÖu qu¶. Dù tÝnh ®Õn n¨m 2005 sè c«ng nh©n cña c«ng ty sÏ t¨ng gÊp ®«i so víi sè c«ng nh©n hiÖn nay lµ 135 ng­êi. Sè l­îng lao ®éng t¨ng ph¶i quan t©m ®Õn chÊt l­îng nguån lao ®éng, c¬ cÊu quy m«, chÊt l­îng ®µo t¹o thêi gian lao ®éng, n¨ng xuÊt lao ®éng …. ®Ó thùc hiÖn tèt nh÷ng vÊn ®Ò nµy th× c«ng ty cÇn ®Èy m¹nh c«ng t¸c gi¸o dôc ®µo t¹o ng­êi lao ®éng gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh n¨ng xuÊt ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. - ViÖc ®Èy m¹nh c«ng t¸c gi¸o dôc, ®µo t¹o ph¶i ®i ®«i víi nhu cÇu ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp còng nh­ sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Tãm l¹i: Môc tiªu chiÕn l­îc trong thêi gian tèt cña c«ng ty lµ ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, x©y dùng mét nÒn t¶ng v÷ng ch¾c cho c«ng ty. Do ®ã: ViÖc ®µo t¹o vµ sö dông nguån lao ®éng lµ mét ®ßi hái tÊt yÕu kh¸ch quan, kh«ng cã con ®­êng nµo kh¸c lµ ph¶i ®µo t¹o båi d­ìng ®éi ngò lao ®éng ngay tõ b©y giê. CÇn t¹o c¬ héi cho c«ng nh©n viªn trong c«ng ty cã viÖc lµm æn ®Þnh, cã n¨ng suÊt, chÊt l­îng, n©ng cao thÓ chÊt vµ møc sèng cña ng­êi lao ®éng, ®ång thêi gióp cho ng­êi lao ®éng n¾m b¾t ®­îc nh÷ng thµnh tùu vÒ khoa häc, c«ng nghÖ vµ tri thøc ®Ó vËn dông vµo s¶n xuÊt gãp phÇn ph¸t triÓn vµ tån t¹i cña c«ng ty. - Trong ®iÒu kiÖn c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay tiÒn l­¬ng lµ gi¸ c¶, søc lao ®éng hay gi¸ trÞ søc lao ®éng, ®­îc biÓu hiÖn b»ng tiÒn ®ã lµ nh÷ng chi phÝ ®Ó t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng. - §Ó tiÒn l­¬ng ®¶m b¶o t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng cÇn thiÕt ph¶i tÝnh to¸n ®Çy ®ñ nh÷ng chi phÝ ®Ó s¶n xuÊt vµ t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng. + Xo¸ bá tÝnh b×nh qu©n trong tiÒn l­¬ng, hiÖn nay tiÒn l­¬ng cña C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi Mü §øc cßn mang nÆng tÝnh b×nh qu©n, ®iÒu nµy thÓ hiÖn râ nÐt ë thang b¶ng l­¬ng gi÷a c¸c ngµnh, c¸c lÜnh vùc;… V× vËy ph¶i tÝnh l¹i sù c¸ch biÖt gi÷a møc l­¬ng còng nh­ quy ®Þnh l¹i c¸c tiªu chuÈn ®iÒu kiÖn t¨ng l­¬ng cña c«ng nh©n viªn chøc trong c«ng ty. + §iÒu chØnh n©ng møc l­¬ng tèi thiÓu tõ 180.000®/th¸ng lªn 210.000®/th¸ng thùc hiÖn tõ 01/01/2001 nh»m ®¶m b¶o tiÒn l­¬ng thùc tÕ cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty. + Thùc hiÖn chi tr¶ trî cÊp mét lÇn ®èi víi ng­êi ho¹t ®éng kh¸ng chiÕn ®­îc nhµ n­íc khen th­ëng Hu©n huy ch­¬ng kh¸ng chiÕn, thùc hiÖn mét sè chÕ ®é kh¸c nh­ tiÒn th­ëng ®èi víi c¸n bé c«ng chøc… + Thùc hiÖn viÖc tæng kÕt chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng nh»m ®¸nh gi¸ cô thÓ nh÷ng mÆt ®¹t ®îc vµ ch­a ®­îc nguyªn nh©n cña tån t¹i vµ ®­a ra nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp. + TiÕn hµnh nghiªn cøu khoa häc ®Ó ®­a ra c¸c luËn cø phôc vô cho viÖc x©y dùng ®Ò ¸n c¶i c¸ch chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng ë c«ng ty. Trong thêi gian thùc tËp C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi Mü §øc- Hµ T©y em ®· ®­îc sù gióp ®ì rÊt nhiÖt t×nh cña ban l·nh ®¹o ®Æc biÖt lµ c¸c c«, chó ë phßng tæ chøc qu¶n lý ®· gióp em hoµn thµnh bµi b¸o c¸o nµy d­íi sù h­íng dÉn, chØ b¶o cña thÇy gi¸o Lª Quang Dòng. Trong thêi gian thùc tËp ë C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi Mü §øc kh«ng dµi vµ tr×nh ®é chuyªn m«n cßn nhiÒu yÕu kÐm nªn bµi viÕt cña em cßn nhiÒu khiÕm khuyÕt kÝnh mong thÇy gióp ®ì em hoµn thµnh bµi viÕt nµy. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy Lª Quang Dòng. Sinh viªn Lª ThÞ Hång Hµ S¬ ®å bé m¸y tæ chøc qu¶n lý cña C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi Mü §øc - Hµ T©y §¶ng uû C«ng ®oµn §oµn thanh niªn Gi¸m ®èc Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch kü thuËt Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch hµnh chÝnh Côm thuû n«ng Quan S¬n (8 tr¹m b¬m) Côm thuû n«ng B¹ch TuyÕt (6 tr¹m b¬m) Côm thuû n«ng An Mü (6 tr¹m b¬m) Phßng KÕ to¸n Tµi vô Phßng KÕ to¸n kü thuËt Phßng Tæ chøc hµnh chÝnh §éi söa ch÷a c«ng tr×nh Tr¹m b¬m Phóc L©m Tr¹m b¬m §ç M¬ Tr¹m b¬m §øc M«n Tr¹m b¬m Mü Thµnh Tr¹m b¬m ¸ng Th­îng Tr¹m b¬m An Mü Tr¹m b¬m T©n §é Tr¹m b¬m Xuy X¸ Tr¹m b¬m Phï L­u tÕ Tr¹m b¬m B·i Gi÷a Tr¹m b¬m Hoµ L¹c Tr¹m b¬m An Phó Tr¹m b¬m Cèng §Çm Tr¹m b¬m La Lµng Tr¹m b¬m Kim B«i Tr¹m b¬m B¹ch TuyÕt Tr¹m b¬m Hïng TiÕn Tr¹m b¬m Phó Yªn Tr¹m b¬m §èc TÝn Tr¹m b¬m Héi X¸