Tội dâm ô với trẻ em: Một số thực trạng và giải pháp pháp lý

44 NGHIÏN CÛÁU LÊÅP PHAÁP Söë 13(317) T7/2016 THÛÅC TIÏÎN PHAÁP LUÊÅT TÖÅI DÊM Ö VÚÁI TREÃ EM: MÖÅT SÖË THÛÅC TRAÅNG VAÂ GIAÃI PHAÁP PHAÁP LYÁ pHạM Quang Huy* 1. Thực trạng tội phạm dâm ô với trẻ em 1.1. Từ vụ việc “Minh Béo” Ngày 29/3/2016, Kênh truyền hình ABC7 (Hoa Kỳ) đưa tin Hồng Quang Minh (tên thật của diễn viên hài Minh Béo) bị Công tố viên Quận Orange (Quận Cam) bắt vì tấn công tình dục một nam thiếu niên. Theo ABC7, Minh Béo phải đối mặt với nhiều tội, trong đó có khẩu dâm trẻ vị thành niên và cố gắng để thực hiện một hành động khiêu dâm đối với một đứa trẻ ở độ tuổi dưới 141. Cũng theo hãng tin này, Công tố viên nói rằng ngày 20/3, Minh Béo tiếp cận với một nhóm vũ công tham gia cuộc thi tài năng trên đài phát thanh ở Huntington Beach. Anh bị cáo buộc lạm dụng tình dục một cậu bé vào ngày 23/3/2016 tại một buổi làm việc. Cậu bé này đã báo lại sự việc cho cảnh sát và nhà chức trách nhanh chóng tiến hành điều tra. Ngày hôm sau, một cảnh sát mật của khu Garden Grove đóng giả trẻ dưới 14 tuổi, tiếp cận Minh Béo. Diễn viên hài bị cáo buộc cố gắng sắp xếp cuộc gặp với trẻ vị thành niên với ý định lạm dụng tình dục và bị bắt giữ ngay sau đó. Nếu muốn tại ngoại, số tiền bảo lãnh Minh Béo phải lên tới một triệu USD. Phiên điều trần đầu tiên tại Tòa án diễn ra vào ngày 15/4/2016 (một số báo chí Việt Nam nhầm lẫn đây là phiên xét xử tại Tòa án). Trong khi vụ Minh Béo vẫn còn đang tốn giấy mực của báo chí và mạng xã hội thì đến ngày 01/4/2016, Báo Lao động đưa tin về vụ việc một thầy giáo tiểu học dâm ô với học sinh2 tại Lào Cai. Vì tính chất đạo đức, các vụ việc liên quan đến xâm hại tình dục trẻ em thường thu hút sự chú ý của công luận. 1.2. Thực trạng tội phạm dâm ô với trẻ em Theo thống kê của ngành Tòa án, thực trạng 02 năm gần nhất (2014-2015) của tội phạm này như sau3: * ThS, LS. Nghiên cứu viên độc lập, Trưởng Văn phòng luật sư Hàn Sĩ Huy. 1 Eileen Frere, ABC7, vietnamese entertainer in garden grove charged with sexual assault of boy, see 2 Long Nguyễn, Báo Lao động, Lào Cai lại rúng động vì thầy giáo dâm ô học sinh tiểu học, luat/lao-cai-lai-rung-dong-vi-thay-giao-dam-o-hoc-sinh-tieu-hoc-535787.bld 3 Vụ Tổng hợp - Tòa án nhân dân tối cao (2015), Báo cáo thống kê của Tòa án nhân dân tối cao năm 2014-2015. 45 NGHIÏN CÛÁU LÊÅP PHAÁPSöë 13(317) T7/2016 THÛÅC TIÏÎN PHAÁP LUÊÅT Theo bảng nêu trên, hình phạt cho người phạm tội dâm ô với trẻ em chủ yếu là dưới 3 năm. Trong đó, xét trên tổng số vụ án được Tòa án thụ lý, năm 2014, hình phạt này chiếm 64,34% và năm 2015 là 57,03%. Hình phạt nặng cho tội phạm này rất hiếm. 2. Tội dâm ô với trẻ em theo pháp luật hình sự Việt nam 2.1. Bộ Hình luật Việt Nam Cộng hòa 1972 Trần Thúc Linh định nghĩa và nhận định về “Dụ dỗ vị thành niên” là “Dùng gian trá hay bạo lực mà đoạt ngang trẻ vị thành niên, hay là quyến rũ, dẫn dắt chúng ra khỏi nơi mà chúng được người có quyền quản giáo đặt để là phạm tội dụ dỗ vị thành niên, do các điều 354 và kế tiếp hình luật canh cải dự liệu và trừng phạt”4. Theo đó, “nếu đứa trẻ bị dụ dỗ dưới 14 tuổi mà lại là con gái, hình phạt sẽ là giam từ 1 năm đến 5 năm. Hình luật áp dụng ở Nam phần chỉ trừng trị riêng một tội dụ dỗ vị thành niên. Hình luật Trung phần và Bắc phần phạt luôn cả tội dụ dỗ đàn bà, con gái: tù từ 1 đến 5 năm. Nếu đã dụ dỗ lại đem cầm bán thì bị khổ sai từ 6 đến 8 năm (điều 311 HLTP5 và 208 HLBP6)”7. Đối với loại tội phạm này, Hà Như Vinh nhận định: “Bị cáo phải có ý định phạm pháp. Tòa án không chú ý tới mục đích mà bị cáo đã theo đuổi. Không nhất thiết là bị cáo đã có ý định lợi dụng (abusés) vị thành niên; chỉ cần rằng bị cáo đã muốn đặt vị thành niên ra ngoài phạm vi quyền lực của cha mẹ nó”8. Pháp luật hình sự Việt Nam Cộng hòa quy định về các tội liên quan đến trẻ em trong Chương thứ II (Trọng tội và khinh tội xâm phạm mỹ tục), từ Điều 354 đến Điều 356, cụ thể: - Điều thứ 354 Bộ Hình luật 1972: “Người nào xâm phạm hay toan xâm phạm liêm sỉ có bạo hành trên thân thể một người, nam hay nữ, sẽ bị phạt cấm cố. Nếu nạn nhân là vị thành niên dưới 15 tuổi, can phạm sẽ bị phạt khổ sai hữu hạn” - Điều thứ 355 Bộ Hình luật 1972: “Người nào phạm tội hiếp dâm sẽ bị phạt khổ sai hữu hạn. Nếu nạn nhân là vị thành niên dưới 15 tuổi, can phạm sẽ bị phạt mức tối đa khổ sai hữu hạn”. - Điều thứ 356 Bộ Hình luật 1972: “Nếu can phạm là tôn thuộc của nạn nhân, hoặc thuộc hạng người có quyền hành đối với nạn 4 Trần Thúc Linh, Danh từ pháp luật lược giải, Khai Trí, Sài Gòn, 1966, tr. 357. 5 HLTP: Hình luật Trung phần. 6 HLBP: Hình luật Bắc phần. 7 Trần Thúc Linh, Sđd, tr 358. 8 Hà Như Vinh, Hình luật đặc biệt Việt Nam, Khai Trí, Sài Gòn, 1969, tr. 365. 46 NGHIÏN CÛÁU LÊÅP PHAÁP Söë 13(317) T7/2016 THÛÅC TIÏÎN PHAÁP LUÊÅT nhân, hoặc là thầy giáo hay gia nhân của nạn nhân, hoặc là gia nhân của những người kể trên, hoặc là giáo sĩ, tu sĩ, hình phạt sẽ là khổ sai hữu hạn, trong trường hợp nói ở đoạn 1 của các điều 353 và 354 và khổ sai chung thân, trong các trường hợp nói ở đoạn 2 của các điều 354 và 355”9. Như vậy, riêng với các chủ thể có quyền hành đối với nạn nhân của các tội liên quan đến trẻ em, Bộ Hình luật 1972 dự liệu tăng nặng hình phạt. 2.2. Ba Bộ luật Hình sự thống nhất Tính đến năm 2015, Quốc hội Việt Nam thống nhất đã ban hành ba Bộ luật Hình sự (BLHS) gồm có BLHS mới (BLHS 2015) thay thế BLHS 1999, sửa đổi, bổ sung năm 2009 (BLHS 2009); BLHS 2009 thay thế BLHS 1985. Theo đó, tội dâm ô với trẻ em được sửa đổi qua ba lần pháp điển hóa BLHS, cụ thể như sau: (xem Bảng 2. So sánh ba BLHS đối với tội dâm ô trẻ em - trang sau) Bình luận về Điều 114 BLHS 1985, nhóm tác giả của Viện Nghiên cứu Khoa học pháp lý cho rằng, “Khách thể của tội giao cấu với người dưới 16 tuổi là sự phát triển bình thường về thể chất và sinh lý của các em ở lứa tuổi này” và “Mặt khách quan của tội phạm biểu hiện ở hành vi của người đã thành niên giao cấu với người chưa thành niên từ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi. Tính chất nguy hiểm của hành vi là ở chỗ, người chưa thành niên ở lứa tuổi này là người chưa phát triển đầy đủ về tâm sinh lý và sức khỏe, do đó giao cấu với đối tượng này sẽ gây nguy hiểm cho sự phát triển bình thường của họ. Mặt khác, tuy việc giao cấu có sự thuận tình của người bị hại nhưng do bị hạn chế về kinh nghiệm sống, việc quyết định tình dục khó được sáng suốt, nên dễ bị rủ rê nhẹ dạ, bởi vậy cần bảo vệ các em khỏi sự lợi dụng của người lớn tuổi”. Cũng nhóm tác giả này nhận định “Về mặt chủ quan, tội phạm được thực hiện do cố ý. Người phạm tội biết rõ người mà mình giao cấu chưa đủ 16 tuổi nhưng vẫn có quan hệ tình dục. Nếu người phạm tội nhầm về độ tuổi của người bị hại do hình dáng bên ngoài (như chiều cao, sự phát triển về cơ thể...) thì không xử lý về hình sự” và “Chủ thể của tội phạm, như điều luật đã chỉ rõ, chỉ có thể là người đã thành niên, không kể là nam hay nữ”10. Ngay với BLHS 1985, nhóm tác giả của Viện Nghiên cứu Khoa học pháp lý cũng cho rằng: “Hình phạt đối với tội giao cấu với người dưới 16 tuổi chỉ có một khung với mức độ nhẹ”11. Xét về lý luận tội phạm học, Nguyễn Ngọc Hòa cho rằng “Cấu thành tội phạm trong luật hình sự Việt Nam đồng thời cũng là sự phản ánh pháp lý bản chất xã hội của một loại tội phạm, cho nên những dấu hiệu trong cấu thành tội phạm đòi hỏi phải thể hiện được đầy đủ tính nguy hiểm cho xã hội của một loại tội phạm”12. Nguyễn Ngọc Hòa nhấn mạnh “...hành vi chỉ bao gồm những “BIỂU HIỆN” của con người ra thế giới khách quan mà mặt thực tế của nó được ý 9 Bộ Hình luật, Thần Chung, Sài Gòn, 1972, tr.124. 10 Viện Nghiên cứu Khoa học pháp lý (Nhóm tác giả: Phạm Thái, Vũ Thiện Kim, Đặng Cân, Nguyễn Quốc Việt, Trần Đăng Tuấn, Cù Đình Lộ), Bình luận khoa học BLHS (Phần các tội phạm) - Tập 1, Nxb. Pháp lý, Hà Nội, 1987. 11 Viện Nghiên cứu Khoa học pháp lý (Nhóm tác giả: Phạm Thái, Vũ Thiện Kim, Đặng Cân, Nguyễn Quốc Việt, Trần Đăng Tuấn, Cù Đình Lộ), Sđd. 12 Nguyễn Ngọc Hòa, Tội phạm trong Luật Hình sự Việt Nam, Nxb. Công an nhân dân, Hà Nội, 1991, tr. 117. 47 NGHIÏN CÛÁU LÊÅP PHAÁPSöë 13(317) T7/2016 THÛÅC TIÏÎN PHAÁP LUÊÅT 48 NGHIÏN CÛÁU LÊÅP PHAÁP Söë 13(317) T7/2016 THÛÅC TIÏÎN PHAÁP LUÊÅT thức kiểm soát và ý chí điều khiển”13. Tương tự, Phan Hiền cũng cho rằng, chủ thể của tội phạm là con người có hành vi nguy hiểm theo luật hình sự nước ta14. Đối với các tội phạm xâm hại tình dục trẻ em (Điều 115 và 116 BLHS 2009), nhóm tác giả Đại học Luật Hà Nội nhận định “Tội này được quy định nhằm bảo vệ sự phát triển bình thường về tâm sinh lý cho trẻ em, ngăn chặn những hành vi lợi dụng sự non nớt, nhẹ dạ của trẻ em để đẩy họ vào những quan hệ tình dục quá sớm, gây ảnh hưởng xấu về mọi mặt cho họ”15. Tương tự, nhóm tác giả này cũng cho rằng, với tội phạm quy định tại Điều 116 BLHS 2009: “Cấu thành tội phạm tội này đòi hỏi người thành niên có hành vi dâm ô đối với trẻ em. Đó là hành vi tình dục nhưng không phải hành vi giao cấu. Những hành vi đó có đặc điểm thỏa mãn hoặc khêu gợi, kích thích nhu cầu tình dục. Đối tượng của hành vi dâm ô ở tội này là trẻ em. Trẻ em có thể bị hành vi dâm ô tác động đến thân thể nhưng cũng có thể chỉ bị chứng kiến những hành vi dâm ô...”16. Theo luật sư Lê Thành Kính (luật sư bào chữa cho ca sĩ người Anh Paul Francis Gadd G.Glitter - bị truy tố về tội dâm ô trẻ em theo Điều 116 BLHS 2009) thì: “Sau khi Tòa án nhân dân tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu tuyên án ba năm tù giam, rất nhiều nhà báo của các hãng thông tấn nước ngoài phỏng vấn tôi đã tỏ ý ngạc nhiên vì cho là mức án quá thấp, họ nói rằng ở nước họ chắc chắn sẽ bị phạt nặng hơn. Với pháp luật Hoa Kỳ, quấy rối tình dục trẻ em là trọng tội. Nghiêm trọng nhất là hành vi dùng lời lẽ, cử chỉ để dụ dỗ trẻ cho xem bộ phận cơ thể hoặc thực hiện hành vi giao cấu. Pháp luật Mỹ quy định cha mẹ không được tắm chung với con khác giới tính từ sáu tuổi trở lên bởi nếu đụng chạm vào vùng kín của con khiến trẻ quen và bị lệ thuộc vào chuyện đó thì cha mẹ phạm tội xâm phạm tình dục. Người lớn xem phim khiêu dâm mà vô tình để con em nhìn thấy cũng phạm tội”17. Qua đối chiếu tại Bảng 2 so sánh ba BLHS nêu trên, ta thấy hình phạt tại khoản 1 Điều 146 BLHS 2015 không hề thay đổi so với khoản 1 Điều 116 BLHS 2009, vẫn là từ 06 tháng đến 03 năm. Về vấn đề này, chúng tôi sẽ có kiến nghị cụ thể dưới đây. 3. Quy định về các tội phạm tấn công tình dục trẻ em tại Hoa Kỳ “Mặc dù bắt nguồn từ hệ thống thông luật Anh, song luật hình sự của Hoa Kỳ là luật pháp định. Không có thông luật trong lĩnh vực hình sự ở Hoa Kỳ”18. Tuy “hai phần ba các bang của Hoa Kỳ đã áp dụng toàn bộ hoặc một phần BLHS Mẫu (Model Penal Code - MPC)...”19 nhưng đối chiếu vụ việc Minh Béo, vụ việc này sẽ được xét xử và phán quyết theo pháp luật hình sự Bang California - nơi hành vi phạm tội được thực hiện. 13 Nguyễn Ngọc Hòa, Sđd, tr. 60. 14 Viện Luật học (Nguyễn Niên chủ biên), Những vấn đề lý luận cơ bản về Tội phạm trong Luật Hình sự Việt Nam, Nxb. Khoa học xã hội, Hà Nội, 1986, tr. 91. 15 Đại học Luật Hà Nội, Giáo trình Luật Hình sự Việt Nam, Nxb. Công an nhân dân, Hà Nội, 2000, tr. 331. 16 Đại học Luật Hà Nội, Giáo trình Luật Hình sự Việt Nam, Sđd, tr. 332. 17 Thanh Tùng-Hồng Cẩm, Từ vụ Minh Béo: Coi chừng đi tù vì những khác biệt luật lệ, xem minh-beo-bi-bat-o-my-coi-chung-di-tu-vi-nhung-khac-biet-luat-le-620589.html, truy cập ngày 31/3/2016. 18 Khoa Luật Trường Đại học New York, Alan B. Morrison chủ biên, Những vấn đề cơ bản của pháp luật Hoa Kỳ, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2007, tr 454 . 19 Khoa Luật Trường Đại học New York, Alan B. Morrison chủ biên (2007), Sđd, tr 455. 49 NGHIÏN CÛÁU LÊÅP PHAÁPSöë 13(317) T7/2016 THÛÅC TIÏÎN PHAÁP LUÊÅT Về lý luận, sau khi phân tích bảy điều kiện của tội phạm theo pháp luật Hoa Kỳ, Philip L. Reichel nhận định “Dù có ngoại lệ để tăng trách nhiệm hình sự như kể trên thì ý định vẫn là yếu tố quan trọng nhất trong quan điểm của chúng ta (Hoa Kỳ) về trách nhiệm hình sự”20. Theo cách nhìn của người Mỹ, tội phạm là “một hành vi chống lại nhà nước có thể bị trừng phạt bằng tiền, phạt tù, hoặc tử hình”21 và gồm hai thành tố chính là “Mens rea” (tạm dịch thành tố tâm lý) và “Actus reus” (thành tố vật chất), trong đó “Thành tố tâm lý là thành tố tâm lý của tội phạm - mà rằng, là ý định của người phạm tội. Thường thì càng chủ ý nhiều và đầy đủ trong thành tố tâm lý, tội phạm càng nguy hiểm”22. Xuất phát từ khác biệt quan niệm trong cấu thành tội phạm, pháp luật Hoa Kỳ chú trọng thành tố tâm lý (mens rea) còn pháp luật Việt Nam định nghĩa thành 04 cấu thành tội phạm khách thể/chủ thể/khách quan/chủ quan23. Trong pháp luật Hoa Kỳ, các tội liên quan đến xâm hại tình dục trẻ em là Trọng tội (Felony - Bất cứ vi phạm nào mà hình phạt là tử hình hoặc tù) khác với Khinh tội (Misdemeanor - Tội phạm nhỏ. Hình phạt là phạt tù tại nhà tù hạt hoặc thành phố ít hơn 01 năm)24. Theo pháp luật Hoa Kỳ, phạm vi của hành vi tình dục bất hợp pháp khá rộng trong xã hội. Điều này xuất phát từ một số yếu tố, bao gồm cả di sản của các quy tắc đạo đức ứng xử của Kinh Thánh trong việc cố gắng để duy trì các tiêu chuẩn của lễ nghi công cộng thông qua các quy tắc đạo đức, và những nỗ lực để bảo vệ những người trẻ 20 Philip L. Reichel, Tư pháp hình sự so sánh (Bản dịch của Thông tin Khoa học pháp lý - Viện Nghiên cứu khoa học pháp lý - Bộ Tư pháp, Tủ sách Luật so sánh), Thông tin Khoa học pháp lý - Số Đặc biệt phục vụ việc thảo luận toàn dân Dự thảo BLHS (sửa đổi) năm 1999, Viện Nghiên cứu khoa học pháp lý - Bộ Tư pháp xuất bản, tr. 71. 21 Bureau of International Information Programs, United States Department of State (2004), Outline of U.S. legal system, pg. 206. 22 Bureau of International Information Programs, United States Department of State (2004). Ibid, page 208. 23 Xem thêm: Lê Cảm, Những vấn đề cơ bản trong khoa học Luật Hình sự (Phần chung). Nxb. Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội, 2005, tr. 294 - 297. 24 Bureau of International Information Programs, United States Department of State (2004). Ibid, page 207, 208. 50 NGHIÏN CÛÁU LÊÅP PHAÁP Söë 13(317) T7/2016 THÛÅC TIÏÎN PHAÁP LUÊÅT tuổi hoặc người chưa thể đưa ra quyết định về hành vi tình dục của mình25. Quy định về hiếp dâm như quan hệ tình dục với một người dưới một độ tuổi được nêu (thường là 16 hoặc 18, nhưng đôi khi 14), có hoặc với sự đồng ý của họ. Pháp luật hình sự Hoa Kỳ cũng mô tả về các hành vi kê gian giữa nam với nam (giao hợp phi tự nhiên giữa một người đàn ông và một cậu bé) gạ gẫm trẻ em, khêu gợi, mơn trớn, hoặc liên lạc khác có tính chất tình dục với một đứa trẻ26. Các tội xâm phạm tình dục trẻ em thường được pháp luật hình sự các bang của Hoa Kỳ quy định hình phạt nặng từ 20 - 30 năm, tổng hợp hình phạt không giới hạn27. 4. Một số kiến nghị liên quan đến quy định về Tội dâm ô trẻ em Thứ nhất, theo chúng tôi, để tăng tính răn đe với loại tội phạm này và nhằm bảo vệ tốt hơn nữa trẻ em, bởi “hình phạt là phản ứng của xã hội đối với những hành vi gây nguy hại cho xã hội, là cái giá mà xã hội bắt người phạm tội phải trả vì hành vi gây nguy hại cho xã hội của người đó (bị cảnh cáo, bị tước đoạt tài sản, bị tước tự do, thậm chí bị tước sinh mạng...)”28, cần thiết phải tăng nặng hình phạt đối với loại tội phạm này. Hơn nữa, lấy ví dụ vụ việc Minh Béo, nếu các cáo buộc về hành vi tương tự tại Việt Nam trong giới nghệ sĩ được làm sáng tỏ thì câu chuyện sẽ không trở nên đáng tiếc tại nước ngoài. Vì vậy, với lý do “nếu luật pháp không được tôn trọng, thì xã hội không thể tồn tại được. Biện pháp an toàn nhất làm cho người ta tôn trọng luật pháp là làm cho luật pháp đáng được tôn trọng”29, theo chúng tôi, đối với tội phạm quy định tại khoản 1 Điều 146 BLHS 2015, Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao cần ban hành nghị quyết riêng hướng dẫn về loại hình tội phạm này. Hơn nữa, loại tội phạm này ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển bình thường về tâm sinh lý của nạn nhân cũng như tương lai và nhân cách của các em. Chính vì vậy, để bảo vệ trẻ em trước sự xâm hại của các “yêu râu xanh”, trước mắt, cần áp dụng tăng nặng hình phạt và không cho hưởng án treo thông qua Nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán hướng dẫn riêng loại hình tội phạm này cho tòa án cấp dưới. Trong đó, khuyến nghị các tòa án cấp dưới áp dụng hình phạt từ 3-7 năm, và /hoặc khuyến nghị trong ngành Tòa án không cho bị cáo của loại tội phạm này hưởng án treo (hiện án treo rất nhiều như số liệu thống kê đã dẫn tại Mục 1 trên đây). Thứ hai, chúng ta cần đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục pháp luật tại các cộng đồng dễ xảy ra xâm hại tình dục (như trường học; vùng sâu, vùng xa;...) về các loại hình xâm hại tình dục trẻ em nói chung và tội dâm ô trẻ em nói riêng. Chúng ta cần giáo dục và định rõ hình thức và nội dung của loại tội phạm này để trẻ em biết, tránh xa và trong trường hợp bị xâm hại sẽ biết tố cáo hành vi của can phạm. Việc tuyên truyền, giáo dục pháp luật cần thực hiện khẩn trương, có trọng điểm, đặc biệt là ở các vùng sâu, vùng xa, nơi tri thức pháp luật nói chung và các kiến thức về xâm hại tình dục nói riêng ít được phổ cập. Như đã đề cập trên, đặc thù của nhóm tội phạm này là chứng cứ khó thu thập và bảo quản tốt, chính vì vậy, nạn nhân cần tố cáo ngay kẻ xâm hại, tạo điều kiện cho quá trình thu thập chứng cứ và điều tra được khách quan, toàn diện. 25 James. A. Inciardi, 2005. Criminal Justice (7th edition). Mc GrawHill. New York, USA. Page 77,78. 26 Bureau of International Information Programs, United States Department of State (2004). Ibid, Pp 207. 27 Sir John Smith and Brian Hogan (1996), Criminal Law, London, The United Kingdom, p. 467. 28 Phan Hiền, Một số vấn đề chủ yếu trong BLHS, Nxb. Sự thật, Hà Nội, 1987, tr. 60. 29 Claude Frédéric Bastiat, Phạm Nguyên Trường dịch, Luật pháp, Nxb. Tri thức, Hà Nội, 2016, tr. 54, 55. đưa ra nhưng người tiêu dùng có quyền chấp nhận hoặc không chấp nhận các điều kiện và điều khoản đó. Việc ưng thuận của người tiêu dùng được thể hiện ra bên ngoài bằng hành vi giao kết hợp đồng. Trong trường hợp này, sự tự do ý chí của người tiêu dùng đã được thực hiện đầy đủ, do đó đương nhiên hợp đồng đã được giao kết sẽ có hiệu lực pháp luật vì không vi phạm quyền tự do ý chí trong giao kết hợp đồng. Tuy nhiên, hợp đồng được giao kết cũng có thể vô hiệu nếu vi phạm các quy định khác của pháp luật. *** Từ sự phân tích ở trên, chúng ta có thể thấy sự phát triển của khoa học, kỹ thuật và kinh tế đã làm thay đổi bản chất truyền thống của hợp đồng thể hiện ở việc loại hợp đồng gia nhập xuất hiện và được giao kết ngày càng nhiều. Nếu như trước đây, việc thiết lập hợp đồng được xây dựng chủ yếu thông qua việc đàm phán, thương lượng riêng lẻ từng hợp đồng thì ngày nay, trong một số lĩnh vực cung ứng hàng hóa, dịch vụ thiết yếu của đời sống, thương nhân đơn phương dự thảo các mẫu hợp đồng nhất định để giao dịch với nhiều người tiêu dùng khi họ có nhu cầu mua, sử dụng một loại hàng hóa, dịch vụ nhất định. Hợp đồng gia nhập là điển hình của sự bất cân xứng về thông tin, về khả năng đàm phán, thương lượng giữa các bên bởi người tiêu dùng luôn ở thế yếu trong khi thương nhân luôn ở thế mạnh bởi họ biết rõ hơn về hàng hóa, dịch vụ bán ra, do đó, họ thường soạn thảo hợp đồng với những điều kiện và điều khoản bất bình đẳng, đẩy phần bất lợi cho người tiêu dùng. Trong bối cảnh đó, pháp luật cần phải xây dựng những quy chế pháp lý đặc thù cho hợp đồng gia nhập để làm sao vừa không ảnh hưởng tới quá trình thỏa thuận, vừa cân bằng được lợi ích hợp pháp của các bên, đồng thời vẫn có thể bảo vệ tốt nhất quyền lợi của người tiêu dùng n Sự thỏa thuận... (TiÕp theo trang 28) Thứ ba, về dài hạn, với sự thay đổi về quan niệm và thực tế xu hướng tình dục hiện nay, quan hệ đồng tính có xu hướng gia tăng (nam - nam; nữ - nữ), vì vậy, trong trường hợp sửa đổi bổ sung BLHS 2015, để tránh bỏ lọt tội phạm, cần mở rộng chủ thể của loại tội phạm này theo hướng buộc tội cả các chủ thể hành vi là nữ dâm ô trẻ em nữ và/hoặc nam. Việc này cần thay đổi đồng thời với việc tăng nặng hình phạt theo hướng nêu trên (sau một thời gian áp dụng theo hướng dẫn của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao như kiến nghị trên đây), tất nhiên, cần cân nhắc, tính toán trong bối cảnh toàn thể các tội phạm trong BLHS 2015 (nếu được sửa đổi, bổ sung trong thời gian 5-10 năm tới). Ngoài ra, Việt Nam có thể áp dụng hình phạt bổ sung đối với loại tội phạm này bằng cách “thiến hóa học” đối với các bị cáo xâm hại tình dục trẻ em (hiếp dâm, dâm ô với trẻ em) như một số nước đã áp dụng (Ba Lan, Hàn Quốc, Philipines, In- donesia, một số bang của Hoa Kỳ...) Tóm lại, nhằm bảo vệ tốt hơn nữa trẻ em trước loại hình tội phạm xâm hại tình dục, trong tương lai, pháp luật hình sự nên mở rộng chủ thể đối với loại tội phạm này. Đồng thời, tăng nặng hình phạt và có thể sử dụng hình phạt bổ sung (thiến hóa học, tiêm hóc môn làm giảm khả năng tình dục...) đối với các bị cáo phạm tội loại này n 51 NGHIÏN CÛÁU LÊÅP PHAÁPSöë 13(317) T7/2016 THÛÅC TIÏÎN PHAÁP LUÊÅT