Trang trí nội thất biệt thự Tây Hồ

o¹t chung, do nhu cÇu v¨n ho¸ t¨ng lªn, gi¶m bít diÖn tÝch bÕp vµ khèi vÖ sinh do thiÕt bÞ ngµy cµng hoµn thiÖn. Ngoµi ra vÊn ®Ò chiÕu s¸ng vµ th«ng giã, vÊn ®Ò gÇn gòi tiÕp cËn víi thiªn nhiªn còng ®­îc chó ý. Lo¹i nhµ nµy cã h×nh thøc ®a d¹ng tuú thuéc vµo kh¶ n¨ng kinh tÕ còng nh­ së thÝch thÈm mÜ cña chñ nh©n. Tuy vËy ph­¬ng thøc tæ hîp mÆt b»ng nhµ mét hay hai tÇng ®Òu cã c¸c mèi liªn hÖ gi÷a c¸c nhãm phßng víi nhau còng nh­ gi÷a kiÕn tróc vµ thiªn hiªn hîp lÝ. KiÓu kiÕn tróc nµy ®­îc ph©n bè r¶i r¸c kh¾p chiÒu dµi ®Êt n­íc mµ cã lÏ Hµ Néi lµ n¬i cã nhiÒu biÖt thù ®­îc x©y dùng nhÊt. Khu vùc phÝa nam hå G­¬m lµ n¬i cã nhiÒu biÖt thù cña ng­êi Ph¸p nhÊt. C¸c khu phè ë ®©y cßn ®­îc gäi lµ khu phè T©y. TÊt c¶ ®Òu ®­îc x©y dùng theo lèi kiÕn tróc ph­¬ng T©y. ë Ph¸p, lo¹i dinh thù vµ trang viÖn cña nhµ giµu ®­îc ph¸t triÓn m¹nh. Dinh thù x©y b»ng ®¸, vµ t­êng bªn ngoµi còng x©y ®¸ dµy bao quanh, bªn trªn nãc nhµ cã bè trÝ nhiÒu th¸p ®Ó trang trÝ, h×nh thøc mÆt ®øng b­ng bÝt kÝn ®¸o. ViÖc x©y dùng c¸c c«ng tr×nh kiÕn tróc ®· quy ho¹ch mét c¸ch c¬ b¶n c¸c khu phè Ph¸p ë Hµ Néi, mÆt kh¸c ®Æt nÒn mãng cho phong c¸ch kiÕn tróc, mü thuËt ë c¸c khu vùc kh¸c. HÖ thèng ph©n chia theo m¹ng « cê ®· t¹o nªn nh÷ng khu phè vu«ng v¾n. Trªn nh÷ng khu phè Êy chia thµnh nh÷ng l« ®Êt nhá ®Ó x©y dùng lo¹i nhµ ë lo¹i biÖt thù ®éc lËp, cã v­ên ruéng. Còng theo nguyªn t¾c Êy, mµ khu phè thø hai cña ng­êi Ph¸p ®­îc h×nh thµnh trªn khu vùc thµnh Hµ Néi cò víi møc ®é hoµn thiÖn cao h¬n. Nh×n chung th× nhµ biÖt thù lµ lo¹i nhµ ë ®éc lËp, tiªu chuÈn cao h¬n gåm hai khèi nhµ chÝnh vµ nhµ phôc vô. DiÖn tÝch x©y dùng chiÕm kho¶ng mét nöa khu ®Êt cßn l¹i dµnh cho v­ên. Khèi nhµ chÝnh c¸ch tõ 2 ®Õn 3 tÇng, cã chøc n¨ng ®Çy ®ñ, tÇng d­íi cã tiÒn s¶nh, s¶nh trung t©m, phßng kh¸ch, phßng ¨n víi diÖn tÝch lín vµ mét sè phßng lµm th­ viÖn, phßng lµm viÖc, phßng ch¬i. TÇng trªn cã khu phßng ngñ lín nhá g¾n liÒn víi khu vÖ sinh, cïng hÖ thèng hµng hiªn réng. PhÝa sau khèi nhµ chÝnh th­êng lµ nhµ phô gÇn t­êng rµo, phÝa sau bao gåm khu phô nh­: bÕp, kho, phßng dµnh cho ng­êi gióp viÖc.. §­êng ®i, s©n v­ên, c©y cèi còng lµ nh÷ng thµnh phÇn ®­îc thiÕt kÕ thÝch hîp. BiÖt thù th­êng dïng ë Hµ Néi cho nhµ t­ s¶n hay c«ng chøc Ph¸p th× diÖn tÝch nhá, kh«ng nhiÒu phßng, kiÓu d¸ng còng ®¬n gi¶n h¬n nh­ v¨n phßng cã hµng hiªn vµ s©n v­ên nhá th­êng ë phÝa tr­íc hay bªn h«ng nhµ. BiÖt thù xuÊt hiÖn víi nh÷ng phong c¸ch kiÕn tróc míi th× néi thÊt còng mang phong c¸ch kh¸c so víi néi thÊt nhµ ta x­a. Trong biÖt thù th× ng­êi Ph¸p lu«n muèn mang h×nh ¶nh quª h­¬ng hä tíi n¬i hä sèng, cho nªn ®iÒu ®ã ®· t¹o nªn sù phong phó cña néi thÊt biÖt thù. Trong biÖt thù cña ph­¬ng T©y th× ®å ®¹c th­êng lµ mang phong c¸ch Ch©u ©u. Phßng kh¸ch th­êng ®­îc bè trÝ ghÕ s« pha, Sa lon, tñ ly vµ nh÷ng vËt dông ®Ó trang trÝ... KiÕn tróc Ph¸p, trÇn th­êng cao ®Ó t¹o kh«ng gian tho¸ng réng. Phßng ngñ th­êng cã gi­êng ®Öm, tñ gi­êng, bµn phÊn, tÊt c¶ ®Òu mang phong c¸ch ng­êi ¸ §«ng cho nªn nã ®· t¹o ra nh÷ng h×nh thøc míi, phong c¸ch riªng vµ dÇn dÇn ®­îc ­a chuéng h¬n phong c¸ch Ch©u ¢u. Vµ nã ®­îc sö dông réng r·i trong c¸c biÖt thù sau nµy. Tuy nhiªn mçi mét vïng, mét khu vùc biÖt thù l¹i cã nh÷ng phong c¸ch riªng, ®Æc ®iÓm riªng ®Ó phï hîp víi ®iÒu kiÖn khÝ hËu, kinh tÕ vïng ®ã. N­íc ta tr¶i qua thêi kú dµi ®Ó kh«i phôc vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ sau chiÕn tranh. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, kinh tÕ n­íc ta b¾t ®Çu æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn nhanh chãng. §iÒu nµy khiÕn cho ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cµng ®­îc n©ng cao râ rÖt. Mét sè lín tÇng líp trung l­u ®· t¹o cho m×nh ®­îc nh÷ng kh«ng gian riªng biÖt víi kh«ng gian riªng tr÷ t×nh. Nã hay tËp trung ë khu ven ®« hay quanh hå v× ®Þa thÕ vµ khÝ hËu. Sù ph¸t triÓn m¹nh cña lo¹i kiÕn tróc theo së thÝch cña tõng c¸ nh©n ®«i khi ®· t¹o nªn sù thiÕu ®ång bé trong quÇn thÓ kiÕn tróc. Nã ®­îc quy ho¹ch vµ ph¸t triÓn t¹o nªn sù ®ång bé trong c¸i nh×n tæng thÓ kiÕn tróc mµ b¶n th©n mçi biÖt thù còng ®Òu thÓ hiÖn ®­îc nÐt riªng. §iÒu nµy khiÕn cho mçi kh«ng gian cã ®­îc mét nÐt ®Ñp, hîp lý, ®Çy ®ñ tÝnh c«ng n¨ng nh­ng vÉn mang ®Çy ®ñ t×nh c¶m s¾c th¸i riªng. BiÖt thù ngµy mét ph¸t triÓn vµ nã ®ang lµ xu h­íng ph¸t triÓn trong nh÷ng n¨m tíi. Nã còng chÝnh lµ tiÒn ®Ò t¹o sù ph¸t triÓn s¸ng t¹o cho c¸c nhµ kiÕn tróc s­ vµ ho¹ sÜ thiÕt kÕ néi thÊt ®Ó t¹o nªn nh÷ng c«ng tr×nh ®Ñp. 1.1.2. Ng«i nhµ mét kh«ng gian sèng cña ng­êi ViÖt. Ng«i nhµ ë trong ®iÒu kiÖn khÝ hËu nhiÖt ®íi ®ßi hái gi¶i ph¸p kiÕn tróc chèng l¹i c¸i nãng kh¾c nghiÖt, tr¸nh nh÷ng t¸c ®éng cã h¹i ®Õn tr¹ng th¸i sinh lý cña con ng­êi. §èi víi nh÷ng vïng nãng Èm nh­ n­íc ta, th«ng giã xuyªn phßng l¹i rÊt cÇn thiÕt v× th«ng giã lµm cho con ng­êi dÔ chÞu h¬n vµ lµm gi¶m ®é Èm, bít c¶m gi¸c bøc bèi khã chÞu. Bªn c¹nh yªu cÇu th«ng giã lµ yªu cÇu vÒ chèng bøc x¹ nhiÖt. Nh­ng kh«ng ph¶i chØ cã nhµ ë kiÓu hµnh lang bªn míi cã ®iÒu kiÖn th«ng giã tèt mµ kiÓu nhµ ®¬n nguyªn nÕu khÐo tæ chøc, cã cöa giã vµo vµ cöa hót giã ra còng cã ®­îc sù trao ®æi khÝ vµ t¹o sù m¸t mÎ. Theo mét sè nhµ nghiªn cøu, kh«ng ph¶i chØ th«ng giã xuyªn phßng mµ th«ng giã th¼ng ®øng (qua s©n trong hoÆc s©n trong hÑp gäi lµ « giÕng hay giÕng giêi), ®iÒu kiÖn vi khÝ hËu còng ®­îc c¶i thiÖn rÊt nhiÒu. Ngoµi yªu cÇu th«ng giã nãi trªn (Nhµ ®Æt theo h­íng nam vµ §«ng – Nam), cßn cã mét sè biÖn ph¸p kh¸c nh­ sö dông nh÷ng m¸i hiªn trèng, l« gia s©u, t­êng hoa, v¸ch ng¨n nhÑ, v­ên hoa trªn m¸i, th«ng giã xuyªn m¸i, ë trong nhµ vµ dïng c©y xanh, bån hoa, bÓ n­íc ë ngoµi nhµ ®Òu lµ nh÷ng biÖn ph¸p tèt. Vïng kh« nãng, ng­êi ta kh«ng t¹o thµnh nh÷ng tæ hîp kh«ng gian hë mµ lµ kh«ng gian kÝn, cã lèi ®i ngÇm d­íi ®Êt, mçi c¨n nhµ s©n trong ®Òu cã c©y xanh ë s©n vµ trªn m¸i. Nhµ còng ®­îc x©y dùng b»ng nh÷ng vËt liÖu nÆng c¸ch nhiÖt nh­: ®Êt, g¹ch, ®¸, mÆt ngoµi cã cöa sæ nhá vµ mµu s¬n tr¾ng, tæ chøc nh÷ng thiÕt bÞ che ch¾n n¾ng. Ng«i nhµ cña nh÷ng ngµy x­a vèn gi¶n dÞ vµ méc m¹c xiÕt bao. Nh×n d­íi gãc ®é chuyªn m«n, ng«i nhµ Êy chØ cã cét, kÌo, m¸i tranh hay m¸i ngãi mang h¬i thë cña gç vµ ®Êt. Êy thÕ mµ ta vÉn quý, vÉn yªu. §ã lµ thêi cña nh÷ng khu rõng b¹t ngµn, nh÷ng c¸nh ®ång mªnh m«ng víi h×nh ¶nh ng­êi n«ng d©n cÇn cï lao ®éng trªn m¶nh ®Êt quª h­¬ng m×nh, hay dÞu dµng h¬n n÷a lµ nh÷ng c« g¸i th«n quª, ¸o mí ba mí b¶y, rÝu rÝt sau luü tre lµng, ®Ó cho ai th­¬ng ai nhí. Nh­ng cã lÏ ®ã lµ xa x­a l¾m råi, bëi hiÖn t¹i chóng ta ®ang sèng trong thêi ®¹i kh¸c h¼n. B©y giê d­íi søc Ðp cña gia t¨ng d©n sè, con ng­êi dÇn lÊn ®Êt lÊn lµng ®Ó theo kÞp víi nhÞp sèng cña thêi ®¹i c«ng nghiÖp ho¸. ©u còng lµ lÏ th­êng t×nh. X· héi ®ang ph¸t triÓn, ViÖt Nam kh«ng lµ ngo¹i lÖ. TÊm ¸o mí ba mí b¶y ®Ñp th× ®Ñp thËt nh­ng ta cø h×nh dung mét c« g¸i bËn trang phôc Êy mµ tån t¹i ngay trong cuéc sèng ngµy nay th× ch­a h¼n lµ phï hîp. V× thÕ, ng«i nhµ còng nh­ con ng­êi ta vËy, còng cÇn ph¶i cã sù phï hîp víi thêi ®¹i, khi mµ nhu cÇu cña con ng­êi ta kh«ng chØ dõng l¹i ë sù ®ßi hái mét chç ë cã thÓ gäi lµ mét n¬i che m­a n¾ng. Ngµy nay ng­êi ta cÇn ë tæ Êm cña m×nh sù tiÖn nghi, tho¶i m¸i sau nh÷ng m­u sinh, nh÷ng c¨ng th¼ng, mÖt mái n¬i c«ng së. ThÕ lµ ng­êi ta cø dùng, cø x©y, vµ cuèi cïng lµ t¹o ra mét nÒn kiÕn tróc ViÖt Nam v« cïng phong phó bëi sù du nhËp cña rÊt rÊt nhiÒu phong c¸ch kiÕn tróc kh¸c nhau. Nh­ng thÕ ®©u h¼n ®· lµ phï hîp, lµ ®Ñp. Ta kh«ng phñ nhËn nh÷ng g× thuéc kiÕn tróc hiÖn ®¹i mang l¹i cho con ng­êi, nh­ng ®©u ®ã l¹i xuÊt hiÖn nh÷ng vÕt mùc trªn tê giÊy tr¾ng tinh nguyªn. Vµ thÕ lµ ng­êi ta l¹i t×m vÒ víi céi nguån. Cuèi cïng th× ra ®êi mét phong c¸ch kiÕn tróc míi, dõng l¹i ë sù giao thoa cña truyÒn thèng vµ hiÖn ®¹i, cña qu¸ khø vµ thùc t¹i . Con ng­êi tõ thuë hång hoang ®· ý thøc ®­îc m×nh cÇn cã sù che chë cña mét m¸i nhµ vµ nh÷ng ng­êi th©n. Tõ hang ®¸ l¹nh lÏo cña thêi nguyªn thuû, ng­êi d©n ViÖt Nam dÇn t×m cho m×nh mét c¨n nhµ tranh m¸t mÎ vµo mïa hÌ, Êm ¸p vµo mïa ®«ng. ChØ lµ nh÷ng vËt liÖu hÕt søc ®¬n gi¶n, hÕt søc gÇn gòi víi thiªn nhiªn mµ ®em l¹i cho ta mét c¶m gi¸c dÔ chÞu. §ã lµ sù kÕt hîp cña tre, l¸, ®Êt vµ bµn tay chai sÇn nh­ng v« cïng tµi hoa cña nh÷ng ng­êi n«ng d©n. Nh­ng råi cuéc sèng ®©u ph¶i ®· b×nh yªn. Thiªn tai vµ chiÕn tranh ®em ®Õn nh÷ng mÊt m¸t kh«ng g× bï ®¾p næi. Vµ thÕ lµ ng­êi d©n l¹i t×m ra nh÷ng gi¶i ph¸p míi cho n¬i ë cña m×nh. C¨n nhµ m¸i ngãi ra ®êi, ®¸nh dÊu mét b­íc ®i lªn cña ng­êi d©n ViÖt Nam sau bao nhiªu ®au th­¬ng. N­íc ta vèn giµu tµi nguyªn, rõng vµng biÓn b¹c. Nh÷ng c¸nh rõng cho nhiÒu gç tÕt lµ n¬i khai th¸c vËt liÖu lµm nhµ cña ng­êi d©n. Ng«i nhµ gi¶n dÞ mµ nhuÇn nhÞ vµ ®Ñp xiÕt bao. C¸i ®Ñp méc m¹c, gÇn gòi ®­îc thÓ hiÖn qua tõng chi tiÕt. Ng­êi thî x­a lµm nhµ chØ cã trong tay gç vµ ngãi. Gç to chØ to ®Õn thÕ, gç dµi chØ dµi ®Õn thÕ. Êy mµ c¸i nhµ, lßng ph¶i réng cho ®ñ ë ®ñ m¸t, m¸i ph¶i réng vµ dèc cho ®ñ kÝn ®ñ m¸t. Ng­êi thî x­a v¾t ãc, lµm bµi tÝnh kiÕn t¹o kh«ng gian: cét, xµ, kÎ, bÈy... Ng­êi thî x­a ®¾n ®o cÈn träng, dïng khóc gç nµo vµo viÖc nµo. Råi ®Þnh ®o¹t kÝch th­íc theo c¸ch tÝnh to¸n cña cha «ng truyÒn cho. Råi s¾p xÕp vµ liªn kÕt chóng l¹i. MÊy chôc c¸i cét, nh­ nh÷ng lùc sÜ, choµi ch©n, chôm ®Çu, nÝu d»ng lÊy nhau bëi nh÷ng c¸nh tay - xµ ngang, xµ däc, kh«ng giã b·o nµo suy suyÓn ®­îc. §Ó t¨ng vÎ ®Ñp, vÎ thanh tho¸t cho c¨n nhµ gç, ng­êi thî x­a t¹o ra nh÷ng ®­êng soi nÐt viÒn trªn nh÷ng sóc gç lÆng c©m, ch¹m léng nh÷ng ®Çu d­, g¾n nh÷ng bøc ch¹m gi÷a xµ däc, xµ ngang. Cha «ng ta x­a kia cã s½n gç tèt, ch­a ph¶i dïng ®Õn c¸c kÜ thuËt nèi ghÐp gç b»ng s¬n keo råi bäc v¶i, s¬n phñ lªn trªn nh­ ë xø kh¸c. Trong c¨n nhµ x­a, tÊt tËt lµm b»ng gç méc. S¬n thÕp dïng h¹n chÕ, chØ ë nh÷ng ng«i ®Òn, ë cöa vâng, ë c¸c ®å thê mµ th«i. Ngù trÞ trong kiÕn tróc truyÒn thèng lµ mµu b¹c cña gç, mµu n©u thÉm xen lÉn rªu phong cña m¸i nhµ. C¨n nhµ cæ truyÒn cña cha «ng lµ nh÷ng bµi tÝnh ®­îc gi¶i khi ch­a xuÊt hiÖn nh÷ng m«n søc bÒn vËt liÖu vµ tÜnh häc c«ng tr×nh, lµ s¶n phÈm cña t­ duy thiÕt thùc, biÕt t×m biÕt t¹o c¸i ®Ñp víi nh÷ng ph­¬ng tiÖn h¹n chÕ nhÊt, hiÓu vµ ®Ò cao c¸i ®Ñp, c¸i quý ®Ých thùc trong c¸i ch©n c¸i méc. Ngo¸i l¹i dÜ v·ng, häc c¸c nhµ nho nghÖ thuËt dïng Ýt ch÷ nãi lªn nhiÒu. Ngo¸i l¹i dÜ v·ng, häc ng­êi thî ViÖt c¸ch t¹o nªn c¸i ®Ñp, c¸i quý mu«n thuë bëi sù h¹n chÕ, h¬n thÕ n÷a, tù h¹n chÕ c¸c ph­¬ng tiÖn. Ta cµng thÊm thÝa c©u nãi cña Le Corbusier "NghÖ thuËt lín ®­îc t¹o nªn bëi nh÷ng ph­¬ng tiÖn gi¶n ®¬n". Cho ®Õn tËn ngµy nay, chóng ta - thÕ hÖ hËu sinh vÉn kh«ng khái tù hµo vµ th¸n phôc tr­íc nh÷ng c«ng tr×nh cã thÓ gäi lµ kiÖt t¸c Êy. Tr¶i kh¾p chiÒu dµi ®Êt n­íc, ®©u ®©u còng cã nh÷ng ng«i nhµ, nh÷ng chïa chiÒn, ®Òn miÕu mang ®Ëm dÊu Ên thêi gian vµ v¨n ho¸ ViÖt Nam. Ngµy nay, nhÞp sèng phè ph­êng l¹i mang mét mµu s¾c míi, kh«ng cßn mÊy nÐt nhµn t¶n cña nh÷ng ngµy x­a. Nh÷ng c¨n nhµ còng kh¸c, còng thay ®æi rÊt nhiÒu bëi chÝnh chñ nh©n cña nã ®©u ph¶i lµ nh÷ng ng­êi x­a cò. Theo nhu cÇu cña cuéc sèng hiÖn ®¹i, ng«i nhµ dÇn trë nªn tiÖn nghi h¬n ®Ó ®¸p øng ®ñ vµ kÞp. Kh¾p mäi n¬i, nh÷ng ng«i nhµ sang träng ®­îc x©y dùng, ®em l¹i cho ®Êt n­íc mét g­¬ng mÆt míi. Khi lµm nhµ hay mua nhµ, ng­êi hiÖn ®¹i th­êng hay ®Æt ra c©u hái: LiÖu cã hay kh«ng nhµ ë tèt mang l¹i h¹nh phóc cho gia ®×nh m×nh? Sù s¾p xÕp ®å ®¹c trong nhµ khoa häc hîp lý cã ®em l¹i niÒm vui trong cuéc sèng? Cã thÓ ng­êi ta nãi r»ng h¹nh phóc cña cuéc sèng lµ do con ng­êi t¹o ra, nhµ ë chØ dïng ®Ó c­ tró, nã lµm sao cã quan hÖ g× víi h¹nh phóc. Nh­ng thùc tÕ nhµ ë tèt sÏ ®em l¹i søc khoÎ vµ h¹nh phóc. Nh÷ng gia ®×nh cã nhµ ë hîp lÝ vµ khoa häc cã thÓ mang vËn may vµ c¬ héi tèt cho ng­êi ë. Cho nªn, chän nhµ tèt, céng thªm trang trÝ néi thÊt khoa häc kh«ng vi ph¹m nh÷ng phÐp t¾c vµ quy luËt tù nhiªn qu¶ thËt cã thÓ ®¹t tíi hiÖu qu¶ tèn Ýt søc mµ thµnh c«ng nhiÒu. Khi mµ mäi yªu cÇu vÒ kü thuËt cña mét ng«i nhµ ®· hoµn tÊt, ng­êi ta b¾t ®Çu l­u t©m nhiÒu h¬n ®Õn néi thÊt, thÓ hiÖn tr×nh ®é, khiÕu thÈm mü cña chñ nh©n. Ch­¬ng II Ph­¬ng ph¸p tæ chøc vµ s¸ng t¸c 2.1. C¸ch tæ chøc s¸ng t¸c BiÖt thù T©y hå 2.1.1. S¬ l­îc vÒ biÖt thù. Cã nhiÒu c¸ch ®Ó gi¶i thÝch thÕ nµo lµ mét ng«i nhµ biÖt thù. Theo mét ý kiÕn riªng th× biÖt thù ®­îc gi¶i thÝch lµ "nhµ ë biÖt lËp". Nã xuÊt hiÖn tõ nhu cÇu ®­îc sèng h­ëng thô cña con ng­êi, víi môc ®Ých gi¶i phãng con ng­êi tho¸t khái mét cuéc sèng tï tóng chËt hÑp mµ chÝnh mét x· héi ph¸t triÓn ®· ®em l¹i. §ã lµ mét kh«ng gian biÖt lËp, ®Ñp tõ kiÓu d¸ng ®Õn néi thÊt bªn trong. BiÖt thù th­êng ®­îc x©y dùng ë c¸c vïng ngo¹i vi thµnh phè, c¸c miÒn quª. Khi x· héi ph¸t triÓn ®« thÞ ho¸ th× lo¹i h×nh biÖt thù ngµy cµng phæ biÕn. §­îc x©y dùng víi cÊu tróc cã s©n v­ên bao bäc xung quanh tuú møc ®é sang träng kh¸c nhau, BiÖt thù ph¸t triÓn vµ biÓu hiÖn tÝnh d©n chñ ho¸ trong kiÕn tróc. KiÕn tróc biÖt thù ®­îc tù do s¸ng t¹o, bëi nã cßn phô thuéc vµo tr×nh ®é vµ thu nhËp cña tõng chñ nh©n. H×nh thøc kh¸c nhau ®Ó tho¶ m·n tèi ®a nhu cÇu, së thÝch vµ ®Æc biÖt lµ thÈm mü cña ng­êi sö dông, v× thÕ mµ biÖt thù kh¸c víi nhµ ê chung c­ hay tËp thÓ. BiÖt thù víi nhiÒu h×nh thøc phong phó t¹o nªn néi thÊt còng ®­îc trang trÝ ®a d¹ng nh­ng vÉn ph¶i ®¹t hiÖu qu¶ ¨n nhËp. §å ®¹c cã thÓ ®­îc thiÕt kÕ mang c¸ tÝnh cña chñ nhµ vµ ng­êi thiÕt kÕ. BiÖt thù th­êng g¾n liÒn víi thiªn nhiªn, phong c¶nh ®Ó ng­êi sö dông cã thÓ h­ëng thô vµ th­ gi·n. KiÕn tróc vµ néi thÊt th­êng g¾n liÒn víi nhau, t¹o nªn mét tæng thÓ hµi hoµ. 2.2 Kü thuËt vµ ph­¬ng ph¸p thiÕt kÕ. Mçi ngµnh cã mét ng«n ng÷ riªng. Nhµ v¨n dïng ch÷, nh¹c sÜ dïng ©m thanh cßn nhµ thiÕt kÕ néi thÊt dïng c¸c nh©n tè t¹o h×nh nh­ kh«ng gian vµ h×nh thÓ, ®­êng nÐt vµ chÊt liÖu, ¸nh s¸ng vµ mÇu s¾c... nh÷ng yÕu tè t¹o h×nh nµy n»m trong c¶nh vËt nh×n thÊy xung quan. Dùa vµo nh÷ng môc tiªu, nguyªn t¾c thiÕt kÕ, sö dông chóng lµm ph­¬ng tiÖn ®Ó t¹o nªn vÎ ®Ñp biÓu c¶m trong thiÕt kÕ trang trÝ mét c¨n nhµ. ThiÕt kÕ cã nhiÒu nghÜa: môc tiªu hay tæ chøc, kÕ ho¹ch hay s¬ ®å, chän lùa vµ phèi hîp. Gép tÊt c¶ l¹i thiÕt kÕ lµ toµn bé tiÕn tr×nh quyÕt ®Þnh môc tiªu, ph¸t triÓn mét kÕ ho¹ch vµ chän lùa, phèi hîp, tæ chøc h×nh thÓ vµ chÊt liªu thÝch hîp nhÊt ®èi víi môc tiªu. Trong qui ho¹ch vµ trang trÝ nhµ cöa, thiÕt kÕ giíi h¹n vµo s¸ng t¹o hay chän lùa vµ tæ chøc h×nh thÓ, kh«ng gian, mµu s¾c vµ chÊt liÖu sao cho cã thÈm mü vµ cã c¸ tÝnh. DÜ nhiªn còng kh«ng quªn hai môc tiªu kh¸c quan träng kh«ng kÐm lµ thÝch dông vµ tiÕt kiÖm. ThiÕt kÕ mü thuËt kh«ng cã luËt lÖ cè ®Þnh; nhiÒu khi do c¶m høng bét ph¸t bÊt ngê mµ cã ®­îc kÕt qu¶ ®Æc s¾c. Nh­ng cã thÓ ph©n tÝch vµ tæng hîp ®Ó rót kinh nghiÖm. Tr­íc khi quyÕt ®Þnh mét kiÓu trang trÝ cho c¨n nhµ, cÇn hiÓu râ nh÷ng môc tiªu vµ nguyªn t¾c thiÕt kÕ øng dông vµo qui ho¹ch vµ bµy biÖn nhµ cöa nh­ thÕ nµo, chóng më lèi cho nh÷ng thÓ hiÖn c¸ nh©n ra sao. * Môc tiªu cña thiÕt kÕ. ThiÕt kÕ néi thÊt còng cã nh÷ng môc tiªu vµ quan niÖm nh­ mäi nghÖ thuËt kh¸c. §ã lµ h×nh thøc ph¶i ®i theo chøc n¨ng vµ dÞ biÖt ph¶i n»m trong thèng nhÊt. H×nh thøc theo chøc n¨ng. Nãi c¸ch kh¸c lµ chøc n¨ng quyÕt ®Þnh h×nh thÓ. §©y lµ ®iÒu dÔ hiÓu v× thiÕt kÕ mét vËt g× ®Òu xuÊt ph¸t tõ môc tiªu nh»m ®Õn, tøc c«ng dông cña nã. Nh­ng thùc tÕ kh«ng thiÕu nh÷ng nhµ bÕp kÐm hiÖu qu¶, phßng t¾m lï mï, phßng kh¸ch tÎ nh¹t, vµ bµn ¨n v­íng vÝu ch©n ng­êi ngåi, cho thÊy thiÕt kÕ bÊt hîp lý vµ ph¶i nghÜ ®Õn ®iÒu nµy khi thiÕt kÕ. Nh­ng thÝch dông kh«ng ph¶i lµ nh©n tè duy nhÊt trong thiÕt kÕ, v× mäi ®å vËt ®Òu thÓ hiÖn tæn phÝ vÒ tiÒn b¹c, thêi gian, c«ng søc b¶o tr×, chóng cã thÓ lµ nguån kho¸i c¶m thÈm mü vµ biÓu thÞ c¸ nh©n. Mét c¸i th×a, mét ghÕ Sofa chØ hoµn toµn ®Çy ®ñ chøc n¨ng khi h÷u dông, tiÕt kiÖm vµ ®Ñp. Yªu cÇu nµy n©ng viÖc thiÕt kÕ ®èi víi chiÕc ghÕ lªn cao h¬n cung cÊp ®å dïng thÝch hîp víi vãc d¸ng, c¬ thÓ ng­êi dïng. Ngoµi ra l¹i cã nh÷ng thø chØ nh»m môc ®Ých tinh thÇn: héi ho¹, ®iªu kh¾c, hoa v¨n t« ®iÓm phô, chóng hÊp dÉn tr­íc hÕt v× vÎ ®Ñp cña chóng. Chóng thËt kh¸c h¼n c¸i bÕp lµ Ých lîi, c¸i èng n­íc ngoµi v­ên, nh­ng chóng rÊt cã ý nghÜa ®èi víi cuéc sèng toµn diÖn cña con ng­êi. ThiÕt kÕ hoÆc chän lùa cho ®ñ mäi chøc n¨ng th× rÊt phøc t¹p, nhiÒu khi kh«ng thÓ ®­îc. CÇn ph©n tÝch chi tiÕt c¸c yªu cÇu tæng qu¸t còng nh­ ®Æc biÖt. Ph¶i c©n nh¾c c¸c nh©n tè vµ ®i ®Õn mét dung hoµ. VÝ dô ®ang t×m mét c¸i bµn cµ phª ngåi nghØ vµ trÎ em cã thÓ n« ®ïa. DÔ t×m ®­îc nh÷ng c¸i bµn ®óng kÝch th­íc, h×nh d¹ng, chiÒu cao nh­ng kh«ng dÔ t×m ®­îc c¸i bµn cßn ph¶i héi thªm c¸c ®iÒu kiÖn: gi¸ c¶ ph¶i ch¨ng, dÔ b¶o tr×, nguy hiÓm, tr«ng ®Ñp vµ hîp víi bé ghÕ salon cã s½n... Khã kh¨n chÝnh lµ ë chç nh÷ng tiªu chuÈn nhiÒu khi ®èi chäi nhau. Khi ®ã, nªn bá nh÷ng yªu cÇu Ýt quan träng vµ mua c¸i bµn cã nh÷ng tÝnh chÊt phï hîp lµ quan träng h¬n hÕt. DÞ biÖt trong thèng nhÊt. - Trong thiªn nhiªn vµ nghÖ thuËt, ®©u ®©u còng thÊy râ tÝnh thèng nhÊt h÷u c¬ (hay thèng nhÊt trong dÞ biÖt, hay dÞ biÖt trong thèng nhÊt). Bµn tay mçi phÇn ®Òu kh¸c nhau nh­ng rÊt thèng nhÊt víi toµn thÓ. Mét c¨n nhµ cã thÓ dïng bµn ghÕ ý, th¶m Iran, mµn che cña Ph¸p, kÝnh Anh, mçi thø cã s¾c th¸i riªng nh­ng ®Òu cã chung vÎ mÞn mµng, duyªn d¸ng, t¹o ®­îc thèng nhÊt. Thèng nhÊt cã thÓ ®­îc ®Þnh nghÜa lµ lµm mét, hoÆc gåm nh÷ng phÇn t¹o nªn mét tæng thÓ. Ph©n tÝch kü cã thÓ coi nh­ bao gåm c¸c ý sau: - Mçi phÇn lµ cÇn thiÕt cho gi¸ trÞ tæng thÓ. - Tæng thÓ kh«ng cã nh÷ng thµnh phÇn thõa, v« Ých. - Nh÷ng c¸i g× cÇn ®Òu hiÖn h÷u trong tæng thÓ. - Gi¸ trÞ tæng thÓ tuú thuéc vµo c¸c quan hÖ hç t­¬ng gi÷a c¸c phÇn tö, kh«ng ph¶i lµ c¸i g× thªm vµo c¸c thµnh phÇn mµ lµ do sù hîp t¸c gi÷a chóng víi nhau. Mét ý t­ëng m¹nh mÏ, s¸ng sña cho thÊy sù thèng nhÊt Thèng nhÊt trong nghÖ thuËt øng víi thèng nhÊt trong c¶m nhËn cña con ng­¬i. T¹i sao mét c¨n nhµ nªn thèng nhÊt? V× nã tho¶ m·n ­íc muèn c¸i g× toµn thÓ vµ mang l¹i sù an b×nh kh«ng t×m thÊy ë tiÖm ®å gç hoÆc ë c¨n nhµ kh¸c. Cã thÓ ®¹t ®­îc sù thèng nhÊt b»ng nhiÒu ph­¬ng tiÖn. 1. LÆp l¹i lµ c¸ch dÔ nhÊt, ch¾c ch¾n nhÊt, nh­ng kÐm thÝch thó nhÊt. C¸c t­êng ®ång mµu vµ chÊt liÖu t¹o ®­îc mét bèi c¶nh thèng nhÊt rÊt m¹nh. Gièng nhau trong thiÕt kÕ ®å ®¹c còng t¹o thèng nhÊt, nh­ng coi chõng dÉn tíi ®¬n ®iÖu, sinh nhµm ch¸n. 2. ChØ c¸ch lÆp l¹i mét b­íc lµ t­¬ng ®ång vµ hoµ hîp, cã dùa vµo mét chót kh¸c biÖt nh­ng còng dÉn tíi thèng nhÊt: C¸c t­êng còng mét s¾c mµu nh­ng ®Ëm nh¹t, nãng l¹nh, m¹nh yÕu vµ chÊt liÖu kh¸c nhau. 3. T­¬ng hîp chÆt chÏ khiÕn vËt liÖu hÖ víi nhau mét c¸ch tÝch cùc mµ kh«ng cã vÎ g× ®ång nhÊt, còng lµ mét kiÓu thèng nhÊt cao. Hai c¸i nót ¸o kh«ng nèi kÕt víi nhau m¹nh b»ng mét nót víi mét lç khuyÕt cµi nót. Mét c¨n nhµ nhiÒu phßng kh¸c nhau nh­ng liªn kÕt chÆt chÏ t¹o ®­îc thèng nhÊt h¬n mét c¨n nhµ cã c¸c phßng gièng nhau nh­ c¸i hép còng më ra mét hµnh lang chung. 4. NhÊn m¹nh nh÷ng phÇn biÓu thÞ m¹nh mÏ tÝnh chÊt c¬ b¶n chÝnh còng lµm gia t¨ng tÝnh thèng nhÊt. §å ®¹c nµo thÓ hiÖn ®­îc t¸c dông mong muèn sÏ ®Æt t¹i nh÷ng vÞ trÝ quan träng, cßn vÞ trÝ phô dµnh cho nh÷ng thø ®ãng gãp Ýt vµo tÝnh thèng nhÊt cña c¨n phßng. 5. V©y bäc, che ch¾n, ng¨n víi xung quanh còng lµ c¸ch thèng nhÊt c¸c phÇn tö víi nhau. VÝ dô: hµng rµo chung quanh nhµ, khung viÒn c¸c hµnh lang... DÞ biÖt cã thÓ ®Þnh nghÜa lµ lµm kh¸c hoÆc ®a d¹ng. Nh­ng thèng nhÊt kh«ng v× thÕ mµ bÞ ¶nh h­ëng, v× chÝnh dÞ biÖt (t­¬ng ph¶n) còng lµ quan hÖ c¨n b¶n liªn kÕt chÆt chÏ c¸c phÇn tö kh¸c nhau ®Ó thµnh mét tæng thÓ. ThËt vËy, cã sù hÊp dÉn, g©y chó ý gi÷a hai vËt gièng nhau hoÆc kh¸c nhau, chø nh× nh»ng th× ch¼ng t¹o ®­îc mét liªn hÖ t­¬ng hç chÆt chÏ. DÞ biÖt còng lµm tho¶ m·n nhu cÇu kh¸t khao c¸i míi l¹, kh«ng ph¶i c¸i cò quen biÕt cña con ng­êi. Nã gîi thÝch thó mang l¹i sèng ®éng, lµm ng¹c nhiªn, n©ng cao t¸c dông toµn thÓ. Nh­ng nÕu ®­a qu¸ xa nã ph¸ huû thèng nhÊt, dÉn tíi lén xén, mÊt trËt tù; còng nh­ thèng nhÊt mµ dùa vµo ®ång nhÊt nhiÒu qu¸ sÏ dÉn tíi ®¬n ®iÖu, nhµm ch¸n. Kh¸c biÖt vÒ chÊt liÖu, h×nh thÓ, mµu s¾c vµ t­¬ng ph¶n ®ñ kiÓu lµ nh÷ng c¸ch ®Ó t¹o dÞ biÖt. DÞ biÖt cã thÓ tinh tÕ nh­ hai mÆt v¶i gèi kh¸c nhau trªn sofa, hay còng cã thÓ râ rµng nh­ mét l­ ®ång bãng lo¸ng trªn mÆt tñ cÈm lai sÉm mµu ch¹m træ sÇn sïi. Nªn dïng dÞ biÖt tèi ®a ë chç muèn ng­êi ta chó ý; nÕu chØ muèn gi¶m ®¬n ®iÖu, giíi h¹n dÞ biÖt t¹i nh÷ng chç phô mµ th«i. DÞ biÖt vµ thèng nhÊt g¾n bã chÆt chÏ víi nhau trong thùc tÕ, nh­ng t­¬ng quan gi÷a chóng th× ng­êi ta ch­a thÊt trÝ. Cã ng­êi khëi tõ biÖt ®Ó ®i ®Õn thèng nhÊt. Cã ng­êi cho r»ng dÞ biÖt lµ hËu qu¶ cña thèng nhÊt, nh­ c©y nhiÒu cµnh kh¸c nhau ph¸t triÓn tõ mét hét gièng mµ ra. Qui ho¹ch trang trÝ, nªn khëi ®Çu tõ mét ý t­ëng, mét môc tiªu lµm c¬ së cho thèng nhÊt vµ dÞ biÖt cã thÓ cïng nhau nÈy në, h¬n lµ cã mét chuçi c¸c ý t­ëng kh¸c nhau råi míi t×m c¸ch kÐo chóng l¹i thèng nhÊt víi nhau. Ýt cã nhµ nµo l¹i qu¸ nhiÒu tÝnh thèng nhÊt; nÕu cã th× chØ cÇn thªm mét kh¸c biÖt næi bËt lµ ®ñ t¹o vÎ sinh ®éng, khëi s¾c. GhÕ sofa vµ ghÕ bµnh n©ng cao tinh thÇn b»ng c¸c kiÓu kh¸c nhau cña gèi dùa l­ng, mÆt bµn cµ phª, th¶m hoÆc tranh. Th¶m tr¶i sµn nhiÒu khiÓu h×nh kû hµ qu¸ cã thÓ lµm nhÑ ®i b»ng nh÷ng chËu c©y hoa l¸. Cã nhµ l¹i ®Æt dÞ biÖt lªn ­u tiªn. Khi ®ã, muèn gi÷ ®­îc thèng nhÊt, cã thÓ chän c¸ch thiÕt lËp mét chñ ®Ò næi bËt råi t¨ng c­êng b»ng mét hoÆc nhiÒu chñ ®Ò phô kh¸c. VÝ dô: c¸c ®å ®¹c kiÓu ®· kh¸c nhau mµ v¶i phñ; mµn che, hoa v¨n còng ®èi chäi, tÊt c¶ cã thÓ thèng nhÊt víi nhau nhê giíi h¹n vµo mét hai mµu chung. §Ó cã dÞ biÖt trong thèng nhÊt theo ý muèn, lîi dông tÝnh c¸ch chÝnh phô cña thiÕt bÞ, ®å ®¹c ®Ó xö lý thÝch nghi, vÝ dô: thèng nhÊt (chÝnh) lµ d¹ng ch÷ nhËt, khèi vu«ng gâ c¹nh ®­îc biÓu thÞ qua h×nh d¸ng c¨n phßng, th¶m, cöa ra vµo, cöa sæ... T­¬ng ph¶n (phô) lµ d¹ng trßn, bÇu dôc, ®­êng cong ®­îc thÓ hiÖn qua h×nh d¸ng cña sËp gô ch©n qu×, kiÓu h×nh vÏ hoa l¸ trªn th¶m, mµn che, v¶i bäc ghÕ, hoÆc b×nh ®ùng hoa v.v... Tãm l¹i b¹n thÊy râ rµng thèng nhÊt kh«ng ph¶i ®ång nghÜa lµ mét, gièng nhau; vµ dÞ biÖt th× liÒu l­îng gi¶m rÊt kh¸c nhau . * Nguyªn t¾c thÈm mü cña thiÕt kÕ. Quan s¸t thiªn nhiªn vµ nghiªn cøu nghÖ thuËt ng­êi ta rót ra ®­îc mét sè nguyªn t¾c ®Ó t¹o nªn c¸i ®Ñp. Nh­ng nguyªn t¾c tuy ®¬n gi¶n nh­ng h÷u hiÖu, lu«n lu«n cã mÆt ®Ó gióp ®¹t ®­îc hai môc tiªu thiÕt kÕ nãi trªn. §ã lµ c¸c nguyªn t¾c: c©n b»ng, tiÕt ®iÖu, träng ®iÓm, hoµ hîp, tØ lÖ vµ qui m«. C©n b»ng. §©y lµ nguyªn t¾c chÝnh trong mäi mÆt cuéc sèng, tõ viÖc bµy biÖn bµn ghÕ ®Õn kÕ to¸n ng©n hµng. B¶n n¨ng con ng­êi lu«n h­íng tíi c©n b»ng, ®èi xøng (hai ch©n, hai tay, tr­íc sau, ph¶i tr¸i...) nªn mü c¶m còng nghiªng vÒ nh÷ng g× c©n ®èi, hµi hoµ. Thiªn nhiªn cho thÊy nhiÒu kiÓu c©n b»ng. Nói non hang ®éng ë vÞnh H¹ Long, Hµ Tiªn ®iÓn h×nh cho kiÓu c©n b»ng tÜnh t¹i, th­êng xuyªn, cã thay ®æi còng kh«ng ®¸ng chó ý. Ng­îc l¹i, nh÷ng ®ôn c¸t ë miÒn Trung th× lu«n lu«n di chuyÓn nh­ng kh«ng bao giê mÊt c©n b»ng. C©y cèi lu«n lu«n ë d¹ng c©n b»ng biÕn ®æi v× thay h×nh ®æi d¹ng theo thêi gian t¨ng tr­ëng, còng nh­ m­a n¾ng giã b·o t¸c ®éng. VËy c©n b»ng cã thÓ lµ mét gi¶i quyÕt kh«ng ngõng nh÷ng lùc t­¬ng t¸c mµ còng cã thÓ lµ mét qu©n b×nh gi÷a c¸c søc nÆng bÊt ®éng. C©n b»ng xuÊt hiÖn ®ñ trong bèn chiÒu: thêi gian, dµi, réng, cao. Trong trang trÝ néi thÊt cã lo¹i c©n b»ng vÒ gi¸ trÞ, do søc nÆng biÓu kiÕn lµ ¶nh h­ëng t©m lý cña vËt t¸c ®éng ®Õn con ng­êi. VËt kÝch th­íc lín, chÊt liÖu nÆng nh­ ®¸, s¾t, thÐp t¹o ®­îc vÎ uy nghi hïng tr¸ng. C¸c mµu s¸ng chãi, c¸c t­¬ng ph¶n ®èi nghÞch g©y ®­îc chó ý vµ ghi ®Ëm Ên t­îng. T« ®iÓm cÇu kú, hoÆc c¸i g× kh¸c th­êng, bÊt ngê dï nhá nh­ng còng t¹o ®­îc t¸c dông. MÆt kh¸c, c¸i g× nhá, tèi, hoµ hîp, b×nh th­êng th× hay ch×m vµo bèi c¶nh. VËy mçi vËt trong nhµ lµ mét nh©n tè t©m lý trong thiÕt kÕ, nh­ng gi¸ trÞ søc m¹nh cña chóng rÊt kh¸c nhau. Mét ®iÓm mµu s¸ng nhá cã thÓ c©n b»ng víi c¶ mét vïng x¸m lín; mét bøc tranh gi¸ trÞ cã thÓ "nÆng" b»ng c¶ mét m¶nh t­êng trèng lín. Trang trÝ néi thÊt khÐo c©n b»ng, ph¶i l­u ý ®Õn nh÷ng lùc l­îng t­¬ng t¸c nµy. Ng­êi ta th­êng ph©n biÖt ba lo¹i c©n b»ng chÝnh: ®èi xøng, kh«ng ®èi xøng vµ ®èi t©m. C©n b»ng ®èi xøng. Cã tÝnh c¸ch chÝnh thøc, thô ®éng, phÇn nµy lµ ¶nh h×nh chiÕu cña phÇn kia. QuÇn ¸o, vËt dông, ®å ®¹c hÇu nh­ ®Òu ®èi xøng ®Ó phï hîp víi c¬ thÓ ®èi xøng cña con ng­¬i. KiÕn tróc cæ ®iÓn còng chuéng ®èi xøng. Hai phÝa gièng nhau cho thÊy râ sù c©n b»ng, kh«ng ph¶i mÊt c«ng t×m tßi quan s¸t, cho nªn t¸c dông th­êng tÜnh t¹i, trÇm l¾ng. Khã gi¶i thÝch ®­îc c¸i vÎ æn ®Þnh, ch÷ng ch¹c; nh­ng thÊy râ rµng lµ con ng­êi muèn tá ra ch÷ng ch¹c, nghiªm trang bao nhiªu th× cµng ph¶i ®øng ngåi th¼ng th¾n, ®èi xøng bÊy nhiªu. C©n b»ng ®èi xøng nhÊn m¹nh ®Õn trung t©m, t¹o ®­îc mét tiªu ®iÓm hîp lý cho vËt muèn nhÊn m¹nh. Nh­ng chÝnh sù ph©n chia thµnh hai phÇn b»ng nhau l¹i th­êng t¹o c¶m gi¸c kÝch th­íc cña vËt h×nh nh­ bÞ gi¶m ®i so víi thùc sù. Nh÷ng nhËn xÐt chung nªu trªn th­êng thÊy trong c¸c kiÓu bµy biÖn ®èi xøng ë c¸c nhµ. Nh­ng b¹n ®õng quªn ®«i khi nã t¸c dông hoµn toµn kh¸c h¼n. Nh÷ng tiÕt ®iÖu m¹nh b¹o, c¸c ®­êng cong uèn l­în cÇu kú, dï lµ trong c©n b»ng ®èi xøng, nh­ng l¹i kh«ng cã vÎ g× tÜnh t¹i, trÇm lÆng. VÝ dô c¸i bµn cã bèn ch©n qu× cong queo ch¹m træ cÇu kú, ®èi xøng ®Êy! nh­ng nh×n nã rÊt "®éng". HoÆc lµ cã c©n b»ng ®èi xøng, nh­ng h×nh thÓ hay mµu s¾c l¹i dÉn d¾t m¾t ng­êi xem h­íng ra hai bªn th× còng lµm yÕu ®i tiªu ®iÓm ë gi÷a, vµ cã tÝnh c¸ch "®éng". C©n b»ng ®èi xøng vÒ c¬ b¶n rÊt ®¬n gi¶n, cho nªn ®­îc phæ biÕn. Tuy nhiªn cã thÓ xö lý lo¹i c©n b»ng nµy mét c¸ch tinh tÕ, phøc t¹p, míi l¹ tuú theo trÝ t­ëng t­îng. Ýt nhµ hoÆc phßng nµo hoµn toµn ®èi xøng v× cßn ¶nh h­ëng cña hai yªu cÇu thÝch dông vµ dÞ biÖt: nh­ng hay gÆp ®èi xøng t¹i nh÷ng n¬i nh­ tñ thê, tñ tr­ng, cöa sæ lín, hoÆc sofa cã hai bµn ë hai ®Çu. C©n b»ng lo¹i nµy th­êng ®­îc sö dông tuú tiÖn, dÔ d·i, l­êi biÕng nªn cã khi kh«ng thÝch hîp, bÊt tiÖn, hoÆc tÎ nh¹t. VÝ dô: Cöa ra vµo ë gi÷a t­êng th× khã bµy biÖn, kh«ng tiÖn cho lèi ®i, trõ tr­êng hîp nhµ thËt réng, cho nªn th­êng ®Æt lÖch qua mét bªn. C©n b»ng ®èi xøng thÝch hîp khi: - CÇn t¸c dông chÝnh thøc nghØ ng¬i, yªn tÜnh - Muèn g©y chó ý ®Õn vËt g× quan träng - C«ng dông cña vËt ®ßi hái - Muèn t­¬ng ph¶n víi bèi c¶nh tù nhiªn xuang quanh. §èi xøng lµ c¸ch ch¾c ch¾n t¹o ®­îc trËt tù, æn ®Þnh. Dïng nã khi tù nhiªn ®ßi hái, nh­ng kh«ng b¾t buéc ph¶i t×m cho ®­îc ®èi xøng v× t­ëng lÇm kiÓu c©n b»ng nµy lµ nhÊt. C©n b»ng kh«ng ®èi xøng. Cã tÝnh c¸ch kh«ng chÝnh thøc, n¨ng ®éng, xuÊt hiÖn trong tr­êng hîp c¸c søc nÆng biÓu kiÕn t­¬ng ®­¬ng nh­ng kh«ng ®ång nhÊt. §©y lµ nguyªn t¾c ®ßn bÈy: søc nÆng ®­îc nh©n víi kho¶ng c¸ch so víi t©m. C¶ søc nÆng biÓu kiÕn lÉn vËt lý ®Òu ph¶i tu©n theo nh÷ng qui luËt nh­ nhau ë chç: Søc nÆng lín gÇn t©m c©n b»ng víi søc nÆng nhá ë xa t©m. C©n b»ng nµy th­êng thÊy trong nh÷ng toµ nhµ hoÆc v­ên ®­îc thiÕt kÕ ®Ó cho hoµ hîp víi ngo¹i c¶nh tù nhiªn vµ sö dông kh«ng gian h÷u hiÖu nhÊt; hoÆc trong lèi bµy biÖn ®å ®¹c sao cho ®­îc thuËn tiÖn. BÊt ®èi xøng t¹o t¸c dông kh¸c h¼n ®èi xøng. Nã kÝch ®éng nhanh chãng, m¹nh mÏ vµ gîi ra chuyÓn ®éng, mét c¸i g× ngÉu ph¸t kh«ng chÝnh thøc. Nã khã nhËn dÞªn h¬n ®èi xøng, g©y ®­îc tß mß xem c©n b»ng theo c¸ch nµo. Lo¹i bÊt ®èi xøng mu«n h×nh mu«n vÎ, nh­ng b¹n ph¶i lu«n lu«n nhí ®Õn c¸c yªu cÇu thÝch dông, mü quan vµ c¸ tÝnh. C©n b»ng bÊt ®èi xøng thich hîp khi: - Muèn t¸c dông kh«ng chÝnh thøc, linh ®éng - Muèn cho th«ng tho¸ng - C«ng dông cña vËt ®ßi hái - Muèn hoµ hîp víi tù nhiªn. Khuynh h­íng ngµy nay thiªn vÒ bÊt ®èi xøng, phï hîp víi lèi sèng linh ®éng tho¶i m¸i, kh«ng cøng nh¾c gß bã ­íc lÖ. C©n b»ng ®èi t©m. Cã lo¹i c©n b»ng nµy khi mäi phÇn ®Òu c©n b»ng vµ lÆp l¹i quanh mét trung t©m. VÝ dô: C¸c nan b¸nh xe ®¹p, c¸c c¸nh hoa h­íng d­¬ng. §Æc tÝnh chÝnh lµ chuyÓn ®éng vßng rêi xa, h­íng ®Õn, hoÆc xoay quanh mét trung t©m nh­ chÐn, ®Üa ®Ìn chïm, hoa... MÆc dï Ýt quan träng h¬n hai lo¹i c©n b»ng trªn, nh­ng nã còng ®ãng gãp ®¸ng kÓ, nhÊt lµ qua nh÷ng ®å vËt nhá, trong viÖc t¹o nªn h×nh ¶nh toµn thÓ c¨n nhµ. C©n b»ng rÊt quan träng, ¶nh h­ëng ®Õn mäi mÆt cuéc sèng, kh«ng ph¶i chØ thÊy ë c¸ch bµy biÖn c¨n nhµ, bè côc bøc tranh, mµ ë c¶ trong viÖc qui ho¹ch khu kh«ng gian sao cho c©n xøng vÒ kÝch th­íc, h×nh d¸ng, ®Ó ®­îc tiÖn dông ®Ñp m¾t vµ tho¶i m¸i. Dï ý thøc hay v« thøc, c¨n nhµ qui ho¹ch khÐo lÐo, c©n xøng sÏ t¹o cho b¹n c¶m gi¸c lu«n lu«n an toµn, trËt tù, mäi vËt ®©u vµo ®Êy ¨n khíp, ®óng vÞ trÝ cña nã. TiÕt ®iÖu. Cã thÓ ®­îc ®Þnh nghÜa nh­ lµ mét c¸i g× liªn tôc, th­êng xuyªn lÆp l¹i, chuyÓn ®éng cã tæ chøc, nhê ®ã cã thÓ t¹o ®­îc thèng nhÊt bao trïm mµ vÉn cã dÞ biÖt. Trong thêi gian, tiÕt ®iÖu lµ nhÞp ®Ëp cña qu¶ tim, lµ nh÷ng nèt nh¹c ®­îc xÕp ®Æt trËt tù vµ tØ lÖ, lµ ngµy ®ªm thay ®æi, lµ xu©n h¹ thu ®«ng nèi tiÕp theo nhau. Trong kh«ng gian, tiÕt ®iÖu cã trong h×nh thøc nh÷ng l¸ c©y Ýt nhiÒu lËp l¹i gièng nhau, nh÷ng vÖt tr¾ng ®en xen kÏ trªn l­ng ngùa v»n, nh÷ng chç uèn l­în cña dßng s«ng. TiÕt ®iÖu trong trang trÝ ®ãng gãp vµo vÎ ®Ñp c¨n nhµ b»ng nhiÒu c¸ch. Thèng nhÊt vµ hoµ hîp chÝnh lµ kÕt qu¶ cña lÆp l¹i biÕn ®æi theo mét tiÕt diÖu nµo ®ã. §Æc ®iÓm vµ c¸ tÝnh cña c¨n nhµ mét phÇn ®­îc x¸c ®Þnh do nh÷ng tiÕt ®iÖu c¬ b¶n: mµu s¾c t­¬i vui s¸ng sña, ®å ®¹c gãc c¹nh bµy biÖn nhiÒu tÝnh n¨ng ®éng, hay ®å ®¹c vu«ng v¾n chÝnh x¸c bµy biÖn nghiªm tóc... tuú theo mçi ng­êi. C¨n nhµ cã mét vÎ sèng ®éng nhê chuyÓn ®éng vµ h­íng tiÕt ®iÖu gîi ra râ rÖt qua nh÷ng d¹ng t­¬ng thÝch. LÆp l¹i vµ biÕn ®æi lµ hai c¸ch chÝnh ®Ó tiÕt ®iÖu ph¸t triÓn. LÆp l¹i ®¬n gi¶n nhÊt nh­ khi gi÷ nguyªn h×nh d¸ng ch÷ nhËt, cong hoÆc mµu s¾c, chÊt liÖu ch¼ng h¹n. Nh­ng lËp l¹i còng cã thÓ phøc t¹p nh­ khi xen kÏ cã nh÷ng h×nh d¸ng, mµu s¾c chÊt liÖu kh¸c. LÆp l¹i th­êng kh«ng t¹o ®­îc thÝch thó. Cho nªn cÇn l­u ý nh÷ng h­íng dÉn sau: - LÆp l¹i m¹nh mÏ liªn tôc h×nh thÓ, mµu s¾c th× nhÊn m¹nh ®­îc tÝnh chÊt c¬ b¶n. - Kh«ng nªn lÆp l¹i nh÷ng g× b×nh th­êng kÐm ®Æc s¾c. - Qu¸ nhiÒu lÆp l¹i mµ kh«ng xen t­¬ng ph¶n vµo dÔ dÉn tíi ®¬n ®iÖu. - Qu¸ Ýt lÆp l¹i còng kh«ng dÉn tíi ®©u, kh«ng nãi lªn ®­îc ®iÒu g×, cã khi cßn g©y lén xén. Bݪn ®æi lµ mét chuçi nh÷ng chuyÓn tiÕp, nh÷ng qu¸ ®é, cã t¨ng hoÆc gi¶m mét hoÆc nhiÒu tÝnh chÊt nµo ®ã. §©y lµ bݪn ®æi cã trËt tù, cã hÖ thèng. V× bݪn ®æi gîi lªn mét chuyÓn ®éng h­íng ®Õn mét môc tiªu nhÊt ®Þnh, nªn nã cã ®éng tÝnh nhiÒu h¬n lµ lÆp l¹i nguyªn tr¹ng, biÕn ®æi kÝch th­íc, h×nh thÓ vµ hø¬ng tiÕn cña c¸c ®å vËt t¹o ®­îc t¸c dông, còng gièng nh­ tr­êng hîp nh¹c ®Ò vµ biÕn khóc bªn ©m nh¹c vËy. Träng ®iÓm. Nguyªn t¾c nµy cßn gäi lµ t«n ti, chÝnh phô, thang gi¸ trÞ... liªn quan ®Õn viÖc g¾n bã mçi thµnh phÇn vµ tæng thÓ mét tÇm quan träng thÝch øng, gia t¨ng chó ý ®Õn nh÷ng phÇn chÝnh h¬n phô, ®­a vµo ®­îc vÎ dÞ biÖt mµ kh«ng biÕn thµnh hçn lo¹n, tuú tiÖn. VÝ dô, trong b­íc ch©n dung th× h×nh ng­êi quan träng h¬n c¸i nÒn, vµ khu«n mÆt cã ý nghÜa h¬n c¸c thø kh¸c. Trong c¨n nhµ träng ®iÓm lµ chÝnh, khu vùc tÜnh lµ phô, vµ ë gi÷a cã nhiÒu møc ®é kh¸c nhau tuú theo møc chó ý b¹n dµnh cho nh÷ng ®å ®¹c hoÆc khu vùc kh¸c. Kh«ng cã träng ®iÓm, c¨n nhµ sÏ ®¬n ®iÖu, mê nh¹t nh­ tiÕng gâ ®Òu ®Òu cña ®ång hå; kh«ng cã chÝnh phô, mäi thø sÏ hçn ®én, ån µo nh­ ®¸m kÑt xe. NhiÒu nhµ kh«ng ®Ó ý ®Õn nguyªn t¾c chÝnh phô nµy: cã phßng toµn ®å v« gi¸ trÞ; phßng kh¸c l¹i toµn ®å ®Ñp ®¾t gi¸, l«i cuèn qu¸ nhiÒu sù chó ý. §Ó cho sèng ®éng, tæ chøc cã nghÖ thuËt, c¨n phßng nªn dµnh chó ý cho mét vµi phÇn tö quan träng: tñ thê, tñ tr­ng lín, hoÆc cöa sæ réng tr«ng ra phong c¶nh ®Ñp. Sau ®ã lµm næi bËt h¬n nh÷ng khu vùc trÇm lÆng kh¸c. Nh­ vËy, phßng míi tr¸nh ®­îc hai th¸i cùc : hoÆc qu¸ tÎ ng¾t tÇm th­êng, hoÆc qu¸ kÝch ®éng l«i cuèn. CÇn nhí r»ng sù chó ý ph¶i ®­îc tÝnh to¸n liÒu l­îng theo nhiÒu møc ®é kh¸c nhau. Muèn t¹o mét träng ®iÓm, cÇn ph¶i quyÕt ®Þnh tÇm quan träng cña mçi khu vùc hay ®¬n vÞ, råi Ên ®Þnh møc chó ý thÝch hîp cho chóng. Cã thÓ qui ®Þnh bèn møc ®é chó ý: nhÊn m¹nh, chÝnh, trung b×nh vµ phô. Kh«ng nªn ®¬n gi¶n nghÜ r»ng chØ cÇn ph©n biÖt ®iÓm chó ý vµ bèi c¶nh ®»ng sau lµ ®­îc. VÝ dô: cã thÓ liÖt kª møc chó ý c¸c thø trong phßng nh­ sau: - NhÊn m¹nh: tñ bµn thê - ChÝnh : c¶nh v­ên vµ nhãm ®å ®¹c lín ( sofa, ghÕ bµnh, bµn cafª, hai bµn hai ®Çu sofa, ®Ìn vµ tranh lín) - Trung b×nh: bµn ghÕ vµ tranh nhá, c©y vµ hoa trong nhµ - Phô : sµn, trÇn, mµn che, m¸y h¸t. Råi xÐt ®Õn c¸ch nhÊn m¹nh tñ bµn thê thÕ nµo vÒ kÝch th­íc, vÞ trÝ kiÓu mÉu vµ chÊt liÖu. Cöa sæ lín cho thÊy ®­îc c¶nh v­ên ®Ñp bªn ngoµi. Nhãm ®å ®¹c lín bµy biÖn sao cho kh¸ch quan ngåi chó ý th¼ng tíi tñ bµn thê, nh­ng còng cã thÓ nh×n ng¾m v­ên ngoµi cöa sæ. KÝch th­íc c¸c ®å nµy còng lµm t¨ng tÇm quan träng cña chóng, nh­ng cã thÓ lµm gi¶m nhê kiÓu ®å ®¹c hoÆc mµu s¾c h×nh vÏ trªn v¶i bäc ®Öm. T­êng cã thÓ s¬n mét mÇu ch×m nh­ng kh«ng cã nghÜa lµ kh«ng hån. Bµn viÕt ®Æt tr¸nh lèi ®i l¹i cã thÓ kÕt hîp víi nh÷ng tranh nhá. C©y vµ hoa bµi trÝ nh÷ng chç cÇn thiÕt. Sµn tr¬n hoÆc h×nh gi¶n dÞ, mµu trung hoµ; cã trÇn t­êng th¹ch cao ®Ó tù nhiªn. M¸y h¸t lÉn trong hèc kÖ trªn t­êng hoÆc lÉn vµo s¸ch vë trªn kÖ, hoÆc trªn bµn ®Çu ghÕ sofa còng ®­îc. NghÜa lµ tuú theo ®iÒu kiÖn vµ môc ®Ých mµ cã nh÷ng gi¶i ph¸p kh¸c nhau quang c¶nh bªn ngoµi cã thÓ lµ ®iÓm nhÊn m¹nh cña c¨n phßng; hoÆc ®å ®¹c cæ quÝ gi¸ lµ träng ®iÓm; hoÆc mét bøc tranh quÝ hiÕm míi lµ trung t©m chó ý. Cã nhiÒu c¸ch ®Ó t¹o chó ý trong mét c¨n phßng tÎ nh¹t. TËp trung vµo mét ®å ®¹c quan träng, ®Æt vµo mét vÞ trÝ næi bËt, vµ t« ®iÓm, hç trî thªm b»ng c¸c ®å trang trÝ phô kh¸c nh­ mét bøc tranh, mét tÊm g­¬ng. NÕu tiÒn b¹c cho phÐp cã thÓ lËp mét träng ®iÓm phô víi mét hai ®å ®¹c kh¸ ®Æc biÖt kh¸c Ýt quan träng h¬n mãn ®å chÝnh. Mét kiÓu giÊy d¸n t­êng ®Æc s¾c, hoÆc mét b¶n ®å lín treo trªn t­êng ®Òu g©y ®­îc chó ý. Nhiªu khi chØ b»ng mét hÖ thèng mµu s¾c hoµ hîp hay ®èi chäi kh¸c l¹ gi÷a t­êng, trÇn, sµn vµ ®å ®¹c, còng t¹o ®­îc chó ý. Hoµ hîp. §ã lµ tÝnh hµi hoµ, phï hîp gi÷a c¸c phÇn, lµ mét mÆt cña thèngnhÊt. Nã xuÊt ph¸t tõ cïng mét nguån, mét chñ ®Ó chÝnh. VÝ dô nhÊn m¹nh mét cai g× chÝnh råi dïng lÆp l¹i vµ t­¬ng ®ång ph¸t triÓn, nh­ thÕ sÏ cã hoa hîp. Gi÷a c¸c h×nh thÓ, t­¬ng quan cã thÓ ®i tõ hoµ hîp do lÆp l¹i nguyªn tr¹ng tíi t­¬ng ph¶n ®èi chäi, nh­ h×nh vu«ng ®i víi h×nh låi lâm gãc c¹nh. Tû lÖ. ChØ sù t­¬ng quan vÒ sè l­îng, møc ®é, gi÷a phÇn nµy víi phÇn kh¸c hoÆc víi toµn thÓ, hoÆc gi÷a vËt nµy víi vËt kh¸c. VÝ dô tØ lÖ chiÒu réng ®èi víi chiÒu dµi ¶nh h­ëng ®Õn tÝnh chÊt biÓu c¶m cña h×nh ch÷ nhËt. Ng­êi ta ch­a t×m ra ®­îc mét tØ lÖ nµo cã gi¸ trÞ cho mäi tr­êng hîp. TØ lÖ vµng xuÊt hiÖn tõ thêi cæ Ai CËp ®­îc coi lµ cã gi¸ trÞ lín: chia mét ®­êng th¼ng hoÆc h×nh thÓ sao cho phÇn nhá ®èi víi phÇn lín cã tØ lÖ b»ng phÇn lín ®èi víi toµn thÓ. VÝ dô cÊp sè 1 2 3 4 5 8 13... mçi sè h¹ng lµ tæng hai sè h¹ng ®øng tr­íc. Tuy nhiªn, tØ lÖ vµng kh«ng ph¶i lµ nhÊt vµ còng chØ ®­îc ¸p dông h¹n chÕ. Quy m«. ChØ khu«n khæ, kÝch th­íc hoÆc tÝnh chÊt t­¬ng ®èi cña mét vËt ; hoÆc chØ c¸c phÇn cña vËt ®ã so víi nh÷ng vËt kh¸c( toµn thÓ hay mét phÇn th«i). VÝ dô th×a th× nhá, ghÕ sofa th× lín. Trong thiÕt kÕ, trang trÝ néi thÊt, ph¶i ®Ó ý ®Õn nh©n tè con ng­êi ®Ó x¸c ®Þnh qui m« thÝch hîp. ChiÒu cao vµ träng l­îng con ng­êi lµ th­íc ®o kÝch th­íc cña c¨n phßng vµ ®å ®¹c. Gi÷a nh÷ng khu«n khæ thÝch hîp ta c¶m thÊy tù nhiªn, tho¸i m¸i, b×nh th­êng, coi nh­ mÆc nhiªn chÊp nhËn kh«ng gian vµ ®å ®¹c ®ã lµ hîp lÝ thÝch hîp ta còng nh­ cho mäi ng­êi. GÆp qui m« kh¸c l¹, kh«ng thÝch hîp b¹n thÊy mÊt tù nhiªn. VÝ dô ngåi vµo mét c¸i ghÕ bµnh qu¸ lín c¶m gi¸c nh­ b¬i trong ®ã; hoÆc vµo mét c¨n nhµ thÊp lÌ tÌ t­ëng m×nh lµ «ng khæng lå; hoÆc vµo mét toµ nhµ lín réng qu¸ th× c¶m gi¸c bÐ báng, e dÌ, sî sÖt. Tuy nhiªn con ng­êi còng cã thÓ thÝch øng ®­îc víi mét sè lín nh÷ng qui m« kh¸c nhau; nªn lÊy qui m« con ng­êi lµm chuÈn ®Ó x¸c ®Þnh khu«n khæ b×nh th­êng thÝch hîp. Tãm l¹i, thiÕt kÕ lµ vÊn ®Ò t­¬ng quan gi÷a c¸c phÇn vµ c¶ c¨n nhµ. Kh¸i niÖm chøc n¨ng quyÕt ®Þnh h×nh thøc diÔn t¶ mèi liªn hÖ gi÷a thiÕt kÕ toµn thÓ vµ môc tiªu trang trÝ, cßn kh¸i niÖm di biÖt trong thèng nhÊt cho thÊy sù ®a d¹ng cña tæng thÓ. Nguyªn t¾c c©n b»ng, tiÕt diÖn vµ träng ®iÓm chØ ra nh÷ng c¸ch thøc chän lùa vµ liªn kÕt c¸c thµnh phÇn kh¸c nhau lµ nh÷ng ph­¬ng tiÖn ®Ó ®¹t tíi c¸i ®Ñp trong trang trÝ. Nh­ng c¸c nguyªn t¾c thÈm mü kh«ng cã tÝnh chÊt bÊt di bÊt dÞch mµ chØ cã tÝnh c¸ch h­íng dÉn, cho nªn cã nhiÒu tù do ®Ó biÓu lé ®éc ®¸o c¸ nh©n. Cã thêi c¸i ®Ñp ®­îc qu¸ t«n sïng ®Õn nçi trë thµnh ®ång nghÜa víi v« dông. L¹i cã khi c¸i ®Ñp ®éc ®¸o nhiÒu c¸ tÝnh bÞ ®Èy tíi chç kú côc lËp dÞ, bá qua hai mÆt thùc tÕ kh¸c lµ thiÕt dông vµ tiÕt kiÖm. ThËt ra bèn môc tiªu kh«ng ®èi nghÞch, triÖt tiªu nhau. Gi¶i quyÕt tèt vÊn ®Ò thݪt kÕ trang trÝ c¨n nhµ, ph¶i ®¸p øng ®ñ bèn yªu cÇu : thÝch dông, tiÕt kiÖm, mü quan vµ c¸ tÝnh. 2.3. Nh÷ng ho¹t ®éng nghiªn cøu s¸ng t¸c ë lµ mét nhu cÇu c¨n b¶n cña con ng­êi cÇn ®Ó tho¶ m·n vµ cã thÓ tho¶ m·n theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau. Ng­êi ta cã thÓ chän lùa vµ biÕn ®æi m«i tr­êng xung quanh cho thÝch hîp víi nhu cÇu cña m×nh. nÕu muèn c¨n nhµ thùc sù lµ cña m×nh ta ph¶i tÝch cùc tham gia vµo viÖc ph¸t triÓn hoµn thiÖn nã. Tr­íc hÕt ph¶i tù hái: t«i muèn sèng thÕ nµo ? Nh÷ng ho¹t ®éng nµo mang l¹i tho¶ m·n nhÊt? SÏ tèn kho¶ng bao nhiªu vµ mÇu s¾c nµo lµm hµi lßng nhÊt? Nh÷ng h×nh thÓ chÊt liÖu vµ mµu s¾c nµo lµm hµi lßng nhÊt? SÏ tèn kho¶ng bao nhiªu tiÒn b¹c, thêi gian vµ kh¶ n¨ng b¶o tr×? Khi kiÕn t¹o mét khung c¶nh thÝch hîp ®Ó sèng kh«ng ph¶i b¾t tr­íc mét kiÓu bµy biÖn nµo, cæ ®iÓn hay hiÖn ®¹i. CÇn ph©n tÝch vµ trùc tiÕp gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò hiÖn t¹i cña chÝnh b¶n th©n. Ph¶i tù suy nghÜ, ph¸n ®o¸n v× cã nh÷ng nguyªn t¾c cè ®Þnh. CÇn hiÓu râ m×nh lµ ai vµ cã nh÷ng kh¸i niÖm râ rµng vÒ môc tiªu vµ lµm sao ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ hoµn thµnh. Mçi ho¹t ®éng chung diÔn ra kh«ng ph¶i chØ ë mét khu vùc nhÈt ®Þnh ®ã trong nhµ hay ngoµi s©n. ¡n uèng cã thÓ ë c¶ trong phßng kh¸ch, nhµ bÕp, ngoµi hiªn... nãi chuyÖn cã thÓ ë cã thÓ ë bÊt cø chç nµo trong nhµ. Cßn nghe nh¹c th× vang tËn 4 gãc nhµ. VËy quy ho¹ch lµ tæ chøc hîp lý kh«ng gian cho c¸c ho¹t ®éng nµy. XÐt vÒ mÆt ån µo vµ n¨ng ®éng cã thÓ chia ra ba lo¹i ho¹t ®éng vµ nÕu ph©n vïng khÐo lÐo, mçi lo¹i cã thÓ diÔn ra tho¶i m¸i tù do. Ho¹t ®éng tÜnh vµ yªn lÆng nh­ ®äc s¸ch ch¬i cê nªn gom l¹i mét khu vùc yªn tÜnh nhÊt. Ho¹t ®éng Ýt n¨ng ®éng nh­ng ån µo nh­ ¨n uèng, nghe nh¹c nªn c¸ch xa khu vùc trªn. Cßn ho¹t ®éng ån µo m¹nh b¹o nh­ trÎ em ch¬i ®ïa ch¹y nh¶y, bãng bµn nªn diÔn ra t¹i phßng dµnh riªng hoÆc ngoµi s©n. C¸ tÝnh vµ së thÝch mçi ng­êi ®Òu ®­îc t«n träng vµ dung hoµ víi nhau ®Ó tæ chøc ®­îc c¸c khu vùc trong nhµ mµ ai nÊy còng ®Òu tho¶i m¸i. KiÓu réng tho¸ng: Kh«ng ph¶i ai còng lµ chñ nh©n mét c¨n nhµ nhiÒu phßng riÒng biÖt, mµ ®a sè nhµ lµ mét phßng lín. Khi ®ã, nÕu ng¨n thµnh phßng nhá th× chËt chéi, vËy nªn ph©n chia c¸c khu vùc nèi tiÕp nhau tõ trong ra ngoµi hoÆc tõ thÊp lªn cao( bôc sµn cao hoÆc g¸c löng)theo nh÷ng môc ®Ých, vµ c¸c ho¹t ®éng chung kh«ng bÞ c¸ch biÖt mµ g¾n bã víi nhau. Tuy nhiªn còng cã bÊt lîi: khu yªn tÜnh bÞ ¶nh h­ëng bëi c¸c ho¹t ®éng ån µo; khã t×m ®­îc chç nghØ riªng khi cÇn; toµn c¶nh lén xén nh­ kho chøa ®å nÕu kh«ng biÕt bµi trÝ khÐo. B¹n cã thÓ kh¾c phôc b»ng mÊy biÖn ph¸p: - Dïng tñ kÖ ®å ®¹c, b×nh phong, ®Æt th¼ng gãc víi t­êng lµm v¸ch ng¨n ph©n chia c¸c khu vùc riªng biÖt. - Khu ån µo nªn ®Æt vµo chç cã nhiÒu mÆt chèng ån (mµn treo dµy ). - Dµnh h¼n chç riªng biÖt cho nghØ ng¬i, ®äc s¸ch hoÆc ¨n uèng, nghe nh¹c. Mét phßng réng chung cho gia ®×nh Trong ®ã ho¹ch ®Þnh khu vùc ¨n uèng cho trÎ em ng­êi lín vµ c¶ kh¸ch, ®å ®¹c tiÖn nghi cã thÓ n»m ngåi ®Òu ®­îc; khu vùc cho trÎ ch¬i ®ïa, cho ng­êi lín gi¶i trÝ hoÆc cã nh÷ng trß tiªu khiÓn riªng; ®ång thêi lµ chç lý t­ëng ®Ó xem ti vi, vi dÐo, nghe hoÆc ch¬i nh¹c. Nhê thÕ phßng kh¸ch ®­îc yªn tÜnh, vµ mäi ng­êi trong gia ®×nh cã chç tô häp vui vÎ tho¶i m¸i h¬n lµ t¹i phßng kh¸ch. Phßng gia ®×nh nªn réng r·i, gÇn bÕp hoÆc chç ra vµo ngoµi s©n. Phßng biÖt lËp Phßng nµy rÊt c©n ®èi víi mét vµi ng­êi, còng gièng nh­ kiÓu phßng häc hoÆc phßng lµm viÖc nh­ng kh«ng dµnh riªng cho ai, ®Ó khi cÇn nghØ ng¬i cã chç biÖt lËp, xa khu vùc ho¹t ®éng ån µo. Phßng chØ cÇn nhá vµ cã thÓ dïng cho kh¸ch ®Õn ë ch¬i nhµ. Tãm l¹i, c¸c khu vùc ho¹t ®éng chung trong nhµ rÊt quan träng, lµm cho mäi ng­êi c¶m thÊy yªn æn tho¶i m¸i, cã ý th­c tr¸ch nhiÖm, quan t©m h¬n ®èi víi ng­êi kh¸c, nhÊt lµ chuÈn bÞ tham gia héi nhËp vµo c¸c céng ®ång x· héi sau nµy. Mäi ng­êi cã dÞp qu©y quÇn th©n mËt, kh«ng nªn mçi ng­êi rót vÒ mét phßng hoÆc gãc nhµ riªng rÏ. Ch­¬ng III KÕt qu¶ nghiªn cøu s¸ng t¸c 3.1. KÕt qu¶ ®¹t ®­îc vÒ mÆt lý thuyÕt. §©y lµ mét biÖt thù n»m trong khu ®« thÞ míi, tËn dông mÆt ®­êng gia chñ ®· t¸ch kh«ng gian tÇng 1 lµm kh«ng gian b¸n hµng. Víi tæng thÓ kh«ng gian cña c¨n nhµ vµ lèi kiÕn tróc hiÖn ®¹i, v× diÖn tÝch kh«ng ®­îc lín nªn khu dµnh cho gi¶i trÝ cao cÊp kh«ng ®­îc chó träng l¾m, mµ tÊt c¶ tËp trung vµo phßng kh¸ch. Tõ s¶nh vµo dÉn ®Õn mét cÇu thang ®Ó tõ ®©y sÏ dÉn ta lªn phßng kh¸ch vµ phßng ¨n. ë ®©y ¸nh s¸ng trµn vµo nhµ th«ng qua hÖ thèng cöa sæ. N¬i gãc khuyÕt nµy tËp trung mét khu non bé t¹o mét c¶m gi¸c th­ th¸i khi ngåi tiÕp kh¸ch hoÆc lóc thanh tÞnh. §©y lµ mét kh«ng gian lý t­ëng ®Ó tr¸nh khái nh÷ng ån µo, x« bå ngoµi kia. KiÕn tróc cña ng«i nhµ rÊt hiÖn ®¹i. Ho¹ sÜ thiÕt kÕ ®· dïng nh÷ng h×nh vu«ng vµ c¸c khèi trßn hoµ quÖn vµo nhau nh­ mêi gäi ng­êi ta, nh¾c ng­êi ta lµ nhí tíi ng­êi b¹n cò ®· l©u kh«ng gÆp, rÊt th©n thiÕt vµ mÕn kh¸ch. Cô thÓ nh­ kh«ng gian b¸n hµng vµ phßng kh¸ch ®· ®­îc chó ý nhiÒu ®Õn trang trÝ néi thÊt. Ho¹ sü néi thÊt lu«n ph¶i g¾n nh÷ng s¸ng t¹o, ý t­ëng cña m×nh vµo cuéc sèng, gîi më, dung hoµ chung cho lo¹i h×nh nghÖ thuËt nµy. Trang trÝ lµ ph­¬ng ph¸p bè côc trong kh«ng gian 3 chiÒu, ë ®ã ng­êi ho¹ sü ph¶i gi¶i quyÕt mèi quan hÖ tæng hoµ gi÷a kh«ng gian, ¸nh s¸ng, mµu s¾c, ®­êng nÐt, h×nh khèi, chÊt liÖu, ©m thanh ®Õn ®iÒu hoµ kh«ng khÝ sao cho ®em l¹i hiÖu qu¶ tèt nhÊt cho tõng môc ®Ých sö dông ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu vÒ c«ng n¨ng vËt chÊt còng nh­ c¸c c«ng n¨ng tinh thÇn. Ng­êi ho¹ sü néi thÊt bªn c¹nh nh÷ng s¸ng t¹o cña riªng m×nh, cßn ph¶i ®iÒu phèi, sö dông c¸c s¶n phÈm s½n cã nh­ tranh ¶nh, thiÕt bÞ ¸nh s¸ng, ©m thanh, c©y c¶nh ®Ó t¹o nªn mét kh«ng gian hµi hoµ, tiÖn dông vµ cã tÝnh thÈm mü cao. * Kh«ng gian phßng kh¸ch. Phßng kh¸ch n»m ë tÇng mét cña c«ng tr×nh víi tæng diÖn tÝch 35 m2. ¸nh s¸ng tù nhiªn lµ hÖ thèng cöa sæ, cöa pan« quay ra T©y Hå. Phßng kh¸ch lµ n¬i gia chñ tËp trung ch¨m chót tõ chi tiÕt nhá nhÊt,nh÷ng h×nh khèi nh÷ng häa tiÕt d­îc gi¶m thiÓu tèi gi¶n t¹o nªn m«t hÖ thèng tèi gi¶n vÒ mÇu s¾c vµ h×nh thøc. Víi kh«ng gian më, thiªn nhiªn nh­ ïa vµo trong nhµ. Nh÷ng m¶ng c©y xanh lµm dÞu ®i ¸nh n¾ng mÆt trêi ph¶n chiÕu trªn nh÷ng « cöa kÝnh. Tõ ®ã gióp em h×nh thµnh ý t­ëng chñ ®¹o cho phßng kh¸ch. Phèi c¶nh 1 Nh÷ng ®­êng th¨ng t¹o nªn vÎ hiÖn ®¹i cña c«ng tr×nh, nh÷ng h×nh khèi tèi gi¶n vÒ h×nh thøc nh»m t¹o nªn mét hÖ thèng kh«ng gian æn ®Þnh vÒ mÇu s¾c còng nh­ thiÕt kÕ. Víi kh«ng gian më diÖn tÝch 27 m2, ý t­ëng ban ®Çu t¹o c¶m gi¸c ngay tõ khi ®Æt ch©n vµo ng«I khu vùc d­îc gia chñ chän lµm phßng kh¸ch. Khu vùc ®­îc chó ý ngay ®ã lµ gãc khuyÕt cña ng«i nhµ. Lîi dông ¸nh s¸ng trµn vµo qua cöa kÝnh. ë gi÷a lµ m¶ng t­êng, ë ®©y em ®· sö dông nh÷ng ®­êng th¼ng ®­îc ®Æt vu«ng gãc víi sµn nhµ, nh÷ng hiÖu qu¶ ®¹t ®­îc lµm cho kh«ng gian ng«I nhµ mang mét d¸ng vÎ hiÖn ®¹i. Víi mét hÖ thèng nh÷ng ®å vËt thiÕt kÕ nh»m tèi gi¶n ho¸ vÒ h×nh thøc. B­íc vµo phßng lµ mét bé bµn ghÕ mang phong c¸ch hiÖn ®¹i ®­îc kÕt hîp gi÷a gç vµ ®Öm mót, phÝa ®èi diÖn lµ hÖ thèng cöa sæ vµ cöa lín quay ra biÓn, ®i s©u vµo trong lµ hÖ thèng ti vi, mÆt t­êng èp chÊt liÖu. ChÊt liÖu gç lµm chñ ®¹o cho bao chïm lªn c¶ kh«ng gian. Phèi c¶nh 2 MÆt t­êng ®· ®­îc ®Æt vËt liÖu, t¹o nªn vÎ hiÖn ®¹i. nh­ng ®å vËt d­îc thiÕt kÕ tèi gi¶n. * Kh«ng gian phßng ngñ. Phßng ngñ ®­¬c ®¹t ë tÇng 2 cña ng«I nhµ, ë ®©y chñ nhµ muèn m«t kh«ng gian ®¬n gi¶n vÒ mÇu s¾c chÊt liÖu. Kh¸c víi phßng kh¸ch, phßng ngñ môc ®Ých chÝnh lµ nghØ ng¬i th­ gi·n vµ t­¬ng ®èi ®éc lËp, nªn nã cÇn ph¶i yªn tÜnh, kÝn ®¸o. Nh­ng kh«ng ph¶i vËy mµ ta bè trÝ s¬ sµi h¬n phßng kh¸ch. Do ®ã khi thiÕt kÕ mäi chi tiÕt trong phßng ph¶i ®­îc c©n nh¾c kü cµng. C¸ch bè trÝ ph¶i thËt ®¬n gi¶n ®Ó t¹o c¶m gi¸c th­ gi·n cho ng­êi sö dông. Phèi c¶nh 1 Cã nh÷ng phßng ngñ rÊt nhÑ nhµng vÒ mµu s¾c, nh­ng còng cã nh÷ng phßng l¹i cã mµu s¾c, kiÓu d¸ng m¹nh mÏ theo c¸ tÝnh cña tõng ng­êi. Nh­ng ë ®©y phßng ngñ ®· ®­îc gîi mét c¶m gi¸c Êm ¸p, tho¶i m¸i vµ h¬i “®éc” vÒ c¸ tÝnh bëi c¸c chÊt liÖu, h×nh d¸ng cña gi­êng, tñ, bµn lµm viÖc…trong phßng. Mét hÖ thèng trÇn hÕt søc ®¬n gi¶n b»ng c¸c thang gç nh¾c l¹i m«tuýp cña phßng kh¸ch ®· ®em l¹i hiÖu qu¶ cao trong viÖc gi¶i quyÕt kh«ng gian tÜnh cña phßng ngñ. HiÖu qu¶ ®ã cßn ®­îc t¨ng thªm khi ®­îc thiÕt kÕ c¸c thang gç ch¹y dµi xuèng ®Çu gi­êng gióp cho thÞ gi¸c ®­îc c©n b»ng khi b­íc vµo phßng.§©y còng lµ mét c¸ch gi¶i quyÕt kh«ng gian tÜnh trong øng dông mµ cã lÏ theo t«i lµ rÊt quan träng. ChØ b»ng vµi chi tiÕt säc ®ã mµ nã ®· ph¸ vì ®i ®­îc bÇu kh«ng khÝ ngét ng¹t ©m u cña phßng ngñ, nh­ng nã kh«ng lµm ¶nh h­ëng mét chót nhá nµo tíi viÖc sinh ho¹t, nghØ ng¬i, th­ gi·n cña chñ nh©n.HÖ thèng bµn liªn hoµn ë cuèi gi­êng kÐo dµi ra gÇn cöa ®· ®em l¹i hiÖu qu¶ cao trong viÖc tiÕt kiÖm diÖn tÝch vµ c«ng n¨ng. Phèi c¶nh 2 Toµn bé c¨n phßng ®­îc chiÕu s¸ng bëi ®Ìn ¸nh s¸ng mÆt trêi. Cöa sæ ®· ®­îc thiÕt kÕ cöa sæ ®¨t ®Ó nhËn ¸nh s¸ng mÆt trêi. Cã nh÷ng phßng ngñ rÊt nhÑ nhµng vÒ mµu s¾c, nh­ng còng cã nh÷ng phßng l¹i cã mµu s¾c, kiÓu d¸ng m¹nh mÏ theo c¸ tÝnh cña tõng ng­êi. Nh­ng ë ®©y phßng ngñ ®· ®­îc gîi mét c¶m gi¸c Êm ¸p, tho¶i m¸i vµ h¬i “®éc” vÒ c¸ tÝnh bëi c¸c chÊt liÖu, h×nh d¸ng cña gi­êng, tñ, bµn lµm viÖc…trong phßng. Mét hÖ thèng trÇn hÕt søc ®¬n gi¶n b»ng c¸c thang gç nh¾c l¹i m«tuýp cña phßng kh¸ch ®· ®em l¹i hiÖu qu¶ cao trong viÖc gi¶i quyÕt kh«ng gian tÜnh cña phßng ngñ. HiÖu qu¶ ®ã cßn ®­îc t¨ng thªm khi ®­îc thiÕt kÕ c¸c thang gç ch¹y dµi xuèng ®Çu gi­êng gióp cho thÞ gi¸c ®­îc c©n b»ng khi b­íc vµo phßng.§©y còng lµ mét c¸ch gi¶i quyÕt kh«ng gian tÜnh trong øng dông mµ cã lÏ theo t«i lµ rÊt quan träng. ChØ b»ng vµi chi tiÕt säc ®ã mµ nã ®· ph¸ vì ®i ®­îc bÇu kh«ng khÝ ngét ng¹t ©m u cña phßng ngñ, nh­ng nã kh«ng lµm ¶nh h­ëng mét chót nhá nµo tíi viÖc sinh ho¹t, nghØ ng¬i, th­ gi·n cña chñ nh©n.HÖ thèng bµn liªn hoµn ë cuèi gi­êng kÐo dµi ra gÇn cöa ®· ®em l¹i hiÖu qu¶ cao trong viÖc tiÕt kiÖm diÖn tÝch vµ c«ng n¨ng. Chøc n¨ng phßng ngñ lµ chØ cã thÓ nghØ ng¬i, v× thÕ t­ thÕ ngñ còng nh­ h­íng n»m ngñ tèt sÏ gióp ngñ ngon h¬n vµ khi tØnh dËy tinh thÇn ®­îc th­ th¸i, tho¶i m¸i h¬n. v× vËy gi­êng ®Æt nh­ trong phèi c¶nh rÊt tèt vÒ h­íng vµ h­íng ®ã t¹o ®­îc kh«ng khÝ tèt, rÊt cã lîi cho søc khoÎ. Tñ ®Çu gi­êng lµ mét bé phËn t¸ch rêi khái gi­êng ®Ó bæ sung chøc n¨ng cho chiÕc gi­êng. §­îc thiÕt kÕ víi mÉu m·, kiÓu d¸ng ®¬n gi¶n, gän nhÑ, chÊt liÖu b»ng gç, kÝch th­íc 480x380x420, chøc n¨ng chÝnh cña nã lµ ®Æt ®Ìn ngñ trang trÝ vµ mét sè vËt dông phô tr­íc khi ®i ngñ. ChiÕc ®Ìn ®Çu gi­êng nµy ngoµi môc ®Ých dïng ®Ó ®äc s¸ch nã cßn ®­îc thiÕt kÕ thªm mét nÊc phô ®Ó khi ®i ngñ th× bËt chuyÓn sang chÕ ®é ngñ. Trong phßng ngñ cÇn ph¶i cã nh÷ng chiÕc ®Ìn cã kiÓu d¸ng t­¬ng tù nh­ vËy ®Ó t«n thªm nÐt duyªn d¸ng, sù Êm cóng, ªm dÞu trong phßng ngñ. Do hiÓu ®­îc nh÷ng ®iÒu nªn tr¸nh trong thiÕt kÕ kh«ng gian phßng ngñ nh­: 3.2. Nh÷ng kÕt qu¶ vÒ mÆt s¸ng t¹o míi. 3.3. §¸nh gi¸ vÒ gi¸ trÞ cña nh÷ng s¸ng t¸c. Gi¸ trÞ thÈm mü. §©y lµ mét biÖt thù míi ®­a h×nh kinh doanh võa. Tæng thÓ c¨n nhµ ®Ñp, kiÕn tróc hiÖn ®¹i, t¹o ®­îc c¶nh quan theo tæng thÓ kh«ng gian néi ngo¹i thÊt, lµm cho quy ho¹ch tæng thÓ khu vùc b¸n ®¶o cã gi¸ trÞ vÒ c¶nh quan, m«i tr­êng vµ cã thÈm mü cao cho c¶ khu phè. Gi¸ trÞ vÒ mÆt thiÕt kÕ. Tæng thÓ ng«i nhµ, chÊt liÖu gç ®­îc dïng chñ ®¹o. TÊt c¶ ®å ®¹c ®­îc lµm mét c¸ch tinh vi hiÖn ®¹i, cã mét c¸ch nh×n míi mÎ, kh«ng lÆp l¹i g©y c¶m gi¸c nhµm ch¸n, vÉn gi÷ g×n ®­îc b¶n s¾c vèn cã, t¹o ®­îc vÎ ®Ñp rÊt riªng cho chñ nh©n. Gi¸ trÞ vÒ néi dung. Nh×n bao qu¸t ta thÊy chñ nh©n rÊt yªu thiªn nhiªn, tËn dông tèi ®a kh«ng gian më ®Ó ®­a thiªn nhiªn ïa vµo trong nhµ, hoµ nhËp cïng con ng­êi. KÕt luËn Qua bao biÕn cè cña lÞch sö, tù hµo thay, ViÖt Nam vÉn gi÷ g×n ®­îc gi¸ trÞ vèn cã cña nã. §Ó gi­¬ng cao søc m¹nh bÊt diÖt cña linh hån kiÕn tróc cña mét ®Êt n­íc. C¸c thÕ hÖ mai sau ®ang cè g¾ng ph¸t huy s¸ng t¹o kh«ng ngõng. Chèng l¹i sù x©m nhËp ngo¹i lai trong nghÖ thuËt . Chóng ta h·y nãi "kh«ng" víi toµn cÇu ho¸ v¨n ho¸. Chóng ta cÇn cã ®a nguyªn trong v¨n hãa vµ b¶n s¾c trong kiÕn tróc. §ã chÝnh lµ sù liªn kÕt gi÷a b¶n s¾c vµ ph¸t triÓn. Mäi thø ph¸t triÓn ®Òu dÉn ®Õn toµn cÇu ho¸. Ph¸t triÓn lµm xãi mßn nÒn v¨n ho¸ ®a d¹ng cña thÕ giíi. V× thÕ thö th¸ch lín nhÊt lµ ph¶i chøng minh cho ®­îc b¶n s¾c vµ ph¸t triÓn lµ t­¬ng hîp, chóng ta sÏ lµm hÕt m×nh ®ªt thùc hiÖn ý t­ëng ®ã. Qua ®å ¸n cña m×nh, em muèn tr×nh bµu ý ®å thiÕt kÕ nh»m mang l¹i mét kh«ng gian sèng tho¶i m¸i, hoµn h¶o nhÊt cho con ng­êi vµ ®ång thêi còng gãp mét tiÕng nãi chung cho sù gi÷ g×n vµ ph¸t huy nh÷ng gi¸ trÞ vèn cã trong kiÕn tróc cña mét d©n téc. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n tíi c¸c thÇy c« vµ b¹n bÌ ®· gióp ®ì vµ t¹o ®iÒu kiÖn tèt nhÊt cho em trong qu¸ tr×nh häc tËp vµ nghiªn cøu t¹i tr­êng. §Æc biÖt em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy NguyÔn Thanh Tróc ®· tËn t×nh h­íng dÉn, chØ b¶o vµ gióp ®ì em hoµn thµnh ®å ¸n tèt nghÞªp nµy. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n. Tµi liÖu tham kh¶o TiÕng ViÖt 1. §Æng th¸i Hoµng: KiÕn tróc nhµ ë - Nhµ xuÊt b¶n x©y dùng. 2002 2. NguyÔn ViÖt Ch©u, NguyÔn Hång Thôc: KiÕn tróc c«ng tr×nh c«ng céng – Bé x©y dùng. tr­êng ®¹i häc kiÕn tróc hµ néi. 1999 3. Tr­êng §¹i häc KiÕn tróc - Hµ néi: ¢m thanh - ¸nh s¸ng trong c«ng tr×nh kiÕn tróc -1999 4. Héi kiÕn tróc s­ ViÖt Nam. T¹p chÝ kiÕn tróc nhµ ®Ñp. - Sè tõ th¸ng 1 -12 . 2005 5. Tr­êng §¹i häc KiÕn tróc - Hµ néi: ¢m häc kiÕn tróc.1999 6. Ph¹m ThÞ Thanh Mai: Ph¹m trï c¸i ®Ñp vµ sù biÓu hiÖn c¸i ®Ñp trong nghÖ thuËt t¹o h×nh – nhµ xuÊt b¶n mü thuËt -1987 7. Pgs.Ts NguyÔn §øc Thiªm – Ths, Kts NguyÔn ChÝ Ngäc: HiÖu qu¶ chiÕu s¸ng & nghÖ thuËt kiÕn tróc. – Nhµ xuÊt b¶n khoa häc vµ kü thuËt. 2002 8. TuyÓn tËp s¸ch “ Néi thÊt gia ®×nh vµ c¸c gi¶i ph¸p nhµ ë ”. – Nhµ xuÊt b¶n Tø Th­ Th­îng H¶i. 2003 9. T« V©n: NghÖ thuËt trang hoµng nhµ cöa. – Nhµ xuÊt b¶n khoa häc vµ kü thuËt .1989…………………………