Tuổi thành tạo của khoáng hoá Molipden ô quy hồ, Tây Bắc Việt Nam và ý nghĩa địa chất

151 32(2), 151-155 T¹p chÝ c¸c khoa häc vÒ tr¸i ®Êt 6-2010 TUæI THµNH T¹O CñA KHO¸NG HO¸ MOLIPDEN ¤ QUY Hå, T¢Y B¾C VIÖT NAM Vµ ý NGHÜA §ÞA CHÊT PH¹M TRUNG HIÕU I. Më ®Çu Trong diÖn ph©n bè kho¸ng ho¸ molipden ¤ Quy Hå ph¸t triÓn réng r·i c¸c kho¸ng vËt quÆng pyrit vµ lµ tæ hîp kho¸ng vËt quÆng ®−îc sinh thµnh cïng giai ®o¹n t¹o kho¸ng víi molipdenit. Trong qu¸ tr×nh t¹o kho¸ng, pyrit kÕt tinh ë nhiÖt ®é cao (227-320 oC) [22], n¨ng l−îng m¹nh, trong ®iÒu kiÖn nhiÖt dÞch nhiÖt ®é trung b×nh, tinh thÓ nhanh chãng kÕt tinh vµ cã ®é tù h×nh cao, tõ ®ã cã thÓ b¶o tån ®−îc hÖ cña ®ång vÞ ban ®Çu vµ kh«ng dÔ bÞ ¶nh h−ëng bëi qu¸ tr×nh nhiÖt dÞch t¹o quÆng [3, 22]. ViÖc ®Þnh tuæi cho c¸c pyrit nµy cã thÓ x¸c ®Þnh ®−îc thêi gian thµnh t¹o cña giai ®o¹n t¹o kho¸ng. Ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh ®−êng ®¼ng thêi Rb-Sr tõ nh÷ng n¨m 90 cña thÕ kû XX ®−îc sö dông ®Þnh tuæi ®ång vÞ cho kho¸ng vËt quÆng pyrit víi môc ®Ých x¸c ®Þnh thêi gian t¹o quÆng. MÆc dï ph−¬ng ph¸p ®Þnh tuæi nµy ®· thu ®−îc nh÷ng thµnh c«ng nhÊt ®Þnh [22, 23], song vÉn cßn nh÷ng h¹n chÕ, nªn hiÖu suÊt thµnh c«ng cña mçi lÇn ph©n tÝch kh«ng cao. Th«ng th−êng, tr−íc khi ph©n tÝch hÖ ®ång vÞ Rb - Sr ng−êi ta thùc hiÖn ph©n tÝch vi l−îng Rb, Sr cho pyrit. NÕu hµm l−îng cña c¸c nguyªn tè nµy cao hoµn toµn cã thÓ hy väng vµo mét kÕt qu¶ thµnh c«ng ; ng−îc l¹i nÕu hµm l−îng Rb vµ Sr qu¸ thÊp (< 0,01 ppm) kh«ng nªn thùc hiÖn viÖc x¸c ®Þnh tuæi ®ång vÞ hÖ Rb-Sr cho pyrit ®Ó tr¸nh l·ng phÝ vÒ thêi gian vµ vËt chÊt. Trong nghiªn cøu nµy chóng t«i ¸p dông ph−¬ng ph¸p Rb-Sr thùc hiÖn trªn kho¸ng vËt quÆng pyrit ®Ó x¸c ®Þnh tuæi thµnh t¹o cho kho¸ng ho¸ molipden ¤ Quy Hå, ®ång thêi bµn luËn vÒ ý nghÜa ®Þa chÊt khu vùc cña chóng. II. VÞ trÝ lÊy mÉu vµ ®Æc ®iÓm kho¸ng ho¸ molipden trong vïng nghiªn cøu MÉu V0869 trong nghiªn cøu nµy ®−îc lÊy ë vÞ trÝ cã täa ®é 22o22'30'' ®é vü b¾c vµ 103o48'16'' ®é kinh ®«ng, x· ¤ Quy Hå, huyÖn Sa Pa, tØnh Lµo Cai, thuéc diÖn ph©n bè c¸c ®¸ granit h¹t nhá vµ granit s¸ng mÇu d¹ng porphyr phøc hÖ Yª Yªn Sun. Molipdenit cã kÝch th−íc tõ 0,2 ®Õn 3,5 mm ph©n bè tËp trung vµ r¶i r¸c ë phÇn r×a tiÕp xóc gi÷a granit Yª Yªn Sun vµ c¸c ®¸ v©y quanh thuéc hÖ tÇng Suèi ChiÒng, hÖ tÇng Sin QuyÒn hoÆc c¸c thµnh t¹o lôc nguyªn carbonat bÞ sõng ho¸ hÖ tÇng B¶n Nguån [10]. Molipden th−êng ®i cïng víi hai kiÓu thµnh hÖ kh¸c nhau, ®ã lµ molipden - th¹ch anh vµ molipden - sulfur, gåm c¸c ®íi kho¸ng ho¸ nhá d¹ng m¹ch, kho¸ng vËt quÆng gåm : molipdenit, chalcopyrit, pyrit, magnetit, pyrotin, sphalerit, limonit Pyrit trong mÉu cã kÝch th−íc tõ 0,3 ®Õn 5,0 mm gåm hai lo¹i chÝnh : mét lo¹i t−¬ng ®èi tù h×nh, bÒ mÆt s¹ch, hÇu nh− kh«ng xuÊt hiÖn c¸c vÕt r¹n nøt vµ lo¹i kh¸c cã h×nh d¹ng kÐm tù h×nh h¬n, bÒ mÆt th−êng xuÊt hiÖn c¸c vÕt r¹n nøt. III. Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch Tõ mÉu V0869 (h×nh 1c) chóng t«i lùa chän c¸c ®¬n tinh thÓ pyrit cã kÝch th−íc 4 mm × 4 mm × 3-4 mm, cã ®é tù h×nh cao ®Ó ph©n tÝch. Trong qu¸ tr×nh lùa chän mÉu thu thËp ngoµi thùc ®Þa, mÉu nghiªn cøu bao gåm nhiÒu lo¹i tinh thÓ pyrit cã kÝch th−íc kh¸c nhau. Chóng t«i sö dông kÝnh soi næi ®Ó lùa chän nh÷ng h¹t tinh thÓ cã bÒ mÆt hoµn chØnh, hÇu nh− kh«ng xuÊt hiÖn c¸c vÕt r¹n nøt ë bÒ mÆt vµ lo¹i bá c¸c t¹p chÊt, víi môc ®Ých lùa chän ®−îc h¬n 99 % c¸c h¹t tinh thÓ hoµn chØnh ®Ó kÕt qu¶ ph©n tÝch ®¹t ®−îc hiÖu suÊt thµnh c«ng cao h¬n. Qu¸ tr×nh ph¸ mÉu, ph©n tÝch hµm l−îng Rb, Sr vµ ®o b»ng thiÕt bÞ khèi phæ kÕ ®−îc thùc hiÖn t¹i phßng thÝ nghiÖm ®ång vÞ phãng x¹ viÖn VËt lý §Þa cÇu vµ §Þa chÊt thuéc viÖn Hµn l©m Khoa häc Trung Quèc. Quy tr×nh ho¸ häc t¸ch chiÕt Rb, Sr ®−îc thùc hiÖn t¹i phßng thÝ nghiÖm siªu s¹ch. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn thÝ nghiÖm, HF, HNO3 ®Òu ®−îc th«ng qua hai lÇn ch−ng cÊt 152 h¬i thuÇn khiÕt ®Ó gi¶m tèi thiÓu c¸c t¹p chÊt lÉn trong dung dÞch acid. N−íc th«ng qua hÖ thèng thiÕt bÞ Millipore-E ®−îc sö dông trong qu¸ tr×nh t¸ch chiÕt ho¸ häc, Sr Blank < 0,2 pg/ml. C¸c tinh thÓ pyrit ®−îc ®−a qua thiÕt bÞ sãng siªu ©m rung chøa HCl nång ®é thÊp víi thêi gian 4-5 phót víi môc ®Ých lµm s¹ch nh÷ng t¹p chÊt lÉn ë bÒ mÆt tinh thÓ, sau ®ã lÊy mét l−îng mÉu tõ 1 ®Õn 2 mg (t−¬ng ®−¬ng kho¶ng 4-5 h¹t ®¬n kho¸ng pyrit) ®−a vµo cèc nhùa Teflon, tiÕp theo cho thªm mét l−îng hçn hîp Spike 87Rb - 84Sr vµ 0,3 ml 3,5 mol/l HNO3, sau ®ã ®−a vµo tñ sÊy ë nhiÖt ®é 120 oC trong thêi gian 24h ®Ó lµm tan hoµn toµn mÉu. Sau khi mÉu ®−îc hoµ tan hoµn toµn, sö dông ph−¬ng ph¸p t−¬ng t¸c anion víi keo Spec-Sr vµ 3 mol/l HNO3 tiÕn hµnh t¸ch chiÕt thuÇn khiÕt hµm l−îng Rb vµ Sr trong pyrit. Toµn bé quy tr×nh ph©n tÝch ho¸ Rb vµ Sr Blank lµ 5~6 pg [4] (Blank lµ m«i tr−êng trong phßng thÝ nghiÖm chøa Rb, Sr vµ hµm l−îng Rb, Sr cã trong n−íc tinh khiÕt). Sr vµ Rb trong mÉu ph©n tÝch ®−îc ®−a lªn d©y tãc W vµ Ta th«ng qua dông cô thÝ nghiÖm pipep, tû sè ®ång vÞ ®−îc ®o trªn m¸y phæ kÕ ®é chÝnh x¸c cao IsoProbe-T do §øc s¶n xuÊt, c¸c tham sè cña thiÕt bÞ cã thÓ tham kh¶o trong [4, 16]. Cuèi cïng lµ sö dông phÇm mÒm tÝnh to¸n ®ång vÞ Isoplot 2.06 ®Ó tÝnh tuæi vµ x¸c ®Þnh ®−êng ®¼ng thêi. IV. KÕt qu¶ vµ th¶o luËn 1. Thêi gian t¹o quÆng vµ mèi quan hÖ víi ®¸ v©y quanh Tæng céng bèn ®iÓm ph©n tÝch theo kÕt qu¶ ë b¶ng 1 vµ sö dông phÇn mÒm Isoplot 2.06 ®Ó tÝnh to¸n vµ xö lý, kÕt qu¶ cho thÊy bèn ®iÓm ph©n tÝch t¹o thµnh mét ®−êng ®¼ng thêi (h×nh 2). Tõ kÕt qu¶ trªn cã thÓ thÊy tuæi thµnh t¹o cña kho¸ng ho¸ molipden ¤ Quy Hå kho¶ng 38 tr.n. Tuæi thµnh t¹o nµy gÉn gòi víi tuæi thµnh t¹o granit h¹t nhá vµ granit s¸ng mÇu d¹ng porphyr phøc hÖ Yª Yªn Sun vµ c¸c ®¸ kiÒm cao cña ®íi Jinshajiang vµ granit Jinping phÝa t©y nam Trung Quèc. Cho tíi thêi ®iÓm nµy cã thÓ thÊy c¸c ®¸ phøc hÖ Yª Yªn Sun ®−îc ph©n chia thµnh hai lo¹i chÝnh: granit h¹t nhá d¹ng aplit, granit s¸ng mÇu (leucogranit) ®«i chç cã d¹ng porphyry. C¸c ®¸ nµy cã ®Æc ®iÓm cao kiÒm, kiÓu kiÒm kali-natri, giÇu Rb, Sr, Ba, nghÌo Nb, Ta, Hf, Zr [1] cã tuæi thµnh t¹o kho¶ng 38 tr.n ®−îc x¸c ®Þnh b»ng ph−¬ng ph¸p LA-ICPMS U-Pb zircon [9] vµ mét lo¹i ®¸ cao kiÒm, giÇu Rb, Zr, Nb, Ta vµ cã tû lÖ Ga/Al t−¬ng ®èi cao dao ®éng tõ 3,05 ®Õn 5,70, gÉn gòi víi granit kiÓu A vµ cã tuæi thµnh t¹o 252-253 tr.n trªn ®íi Phan Si Pang [10], rÊt gÉn gòi víi granit kiÓu A khu vùc Emeishan Trung Quèc. Do ®íi Phan Si Pang réng lín, ®Þa h×nh hiÓm trë vµ líp phñ dÇy cho nªn tíi thêi ®iÓm nµy vÉn ch−a v¹ch ®−îc ranh giíi chÝnh x¸c gi÷a hai lo¹i ®¸ cã tuæi vµ ®Æc ®iÓm th¹ch ®Þa ho¸ kh¸c nhau. VÒ c¬ b¶n nªn t¸ch hai lo¹i ®¸ nµy thµnh hai phøc hÖ magma kh¸c nhau do chóng kh«ng cïng nguån gèc còng nh− kh¸c biÖt rÊt lín vÒ thêi gian thµnh t¹o. ← H×nh 1. Quan hÖ gi÷a kho¸ng vËt quÆng molipdenit vµ ®¸ v©y quanh a) Molipdenit (Mo) ph©n bè x©m t¸n trong pegmatit, b) Molipdenit xuÊt hiÖn nhiÒu n¬i tiÕp xóc gi÷a c¸c m¹ch th¹ch anh xuyªn c¾t granit biotit h¹t nhá, c) Molipdenit vµ pyrite (Py) ph©n bè trong granit h¹t nhá, d) Molipdenit x©m t¸n trong c¸c ®¸ s¸ng mÇu (leucosome) thµnh phÇn chñ yÕu lµ feldspar vµ th¹ch anh (Q) 153 B¶ng 1. KÕt qu¶ ph©n tÝch Rb-Sr ®¬n kho¸ng pyrit mÉu V0869 Sè hiÖu mÉu §èi t−îng ph©n tÝch §iÓm ph©n tÝch Rb [ppm] Sr [ppm] 87Rb/86Sr 87Sr/86Sr Sai sè (2ã) Pyrit 1 0,037 0,041 2,58 0,71127 0,00011 Pyrit 2 0,040 1,266 0,09 0,70972 0,00012 Pyrit 3 1,437 0,437 9,52 0,71583 0,00004 V0869 Pyrit 4 1,652 0,369 12,98 0,71835 0,00006 §iÒu cÇn chó ý ë ®©y lµ kho¸ng ho¸ molipden tËp trung chñ yÕu ë c¸c ®¸ granit h¹t nhá vµ granit s¸ng mÇu ®«i chç cã d¹ng porphyr trong diÖn ph©n bè cña phøc hÖ Yª Yªn Sun cÊu thµnh nªn dÉy Phan Si Pang hïng vü ë T©y B¾c ViÖt Nam. TrÇn TuÊn Anh et al, (2002) gäi lµ c¸c ®¸ T©y ¤ Quy Hå. C¸c ®¸ cã tuæi 35 tr.n ®−îc x¸c ®Þnh b»ng ph−¬ng ph¸p U-Pb titanit [24] vµ kho¶ng 38 tr.n x¸c ®Þnh b»ng ph−¬ng ph¸p U-Pb zircon [9]. Nh− vËy trong sai sè cho phÐp, cã thÓ thÊy tuæi thµnh t¹o cña kho¸ng ho¸ molipden ¤ Quy Hå rÊt gÇn gòi víi tuæi thµnh t¹o cña c¸c lo¹i ®¸ nµy. §íi Ailaoshan - S«ng Hång (ASRR) ®−îc coi lµ ranh giíi gi÷a hai m¶ng Ên §é vµ ¢u ¸ trong Kainozoi [8, 21]. Trong diÖn ph©n bè däc theo ®íi nµy (phÝa t©y nam Trung Quèc), tµi liÖu ®· c«ng bè cho thÊy thêi gian thµnh t¹o cña c¸c ®¸ kiÒm cao chøa quÆng t−¬ng ®èi réng tõ 55 ®Õn 17 tr.n vµ cã thÓ ph©n thµnh ba giai ®o¹n chÝnh víi møc tuæi b×nh qu©n : 52 ± 2,8 tr.n, 40 ± 2,3 tr.n vµ 33 ± 3,3 tr.n [13, 14]. PhÝa t©y nam Trung Quèc xuÊt hiÖn c¸c má Cu-Mo-Au porphyry lín nh− Yulong, Xipanping, Machangqing. Thêi gian t¹o quÆng cña molipden ¤ Quy Hå trong ph¹m vi sai sè cho phÐp t−¬ng øng víi thêi gian thµnh t¹o quÆng cña molipden Yulong 40,7±1,8 tr.n ®−îc x¸c ®Þnh b»ng ph−¬ng ph¸p Re-Os [13, 14 ]. MÆc dï bèi c¶nh ®Þa ®éng lùc thµnh t¹o c¸c ®¸ chøa quÆng Cu-Mo-Au däc ®íi Ailaoshan - S«ng Hång cßn tån t¹i nhiÒu quan ®iÓm kh¸c nhau : chóng ®−îc thµnh t¹o sau va ch¹m cña hai m¶ng, hay ®−îc thµnh t¹o do kÕt qu¶ vá ®¹i d−¬ng Neo-Tethys hót ch×m xuèng d−íi vá lôc ®Þa ¢u ¸ trong Paleogene, viÖc thµnh t¹o nh÷ng má quÆng cã tr÷ l−îng lín nh− Yulong, Xipanping, Machangqing, vµ quÆng ho¸ Cu-Au- Mo Kainozoi T©y B¾c ViÖt Nam cho thÊy qu¸ tr×nh ghÐp nèi gi÷a hai m¶ng Ên §é vµ ¢u ¸ ®ãng vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh t¹o kho¸ng thêi kú Kainozoi. Nh− vËy tiÒm n¨ng c¸c lo¹i kho¸ng s¶n Cu-Au-Mo ®−îc thµnh t¹o vµo giai ®o¹n Kainoizoi T©y B¾c ViÖt Nam cã thÓ lín h¬n nhiÒu so víi nh÷ng dù b¸o tr−íc ®©y. ← H×nh 1. §−êng ®¼ng thêi Rb-Sr kho¸ng vËt pyrit trong mÉu V0869 (MSWD lµ gi¸ trÞ trung b×nh träng l−îng) 0 4 8 0 0,713 12 0 0,713 16 Tuæi = 38 ± 3 tr.n Tỷ lệ 87Sr/86Sr ban đầu = 0,70960 ± 0,00036 MSWD = 2,1 87Rb/86Sr 87 R b/ 86 S r 0,719 0,717 0,715 0,711 0,713 0,709 0,707 Pyrit (V0869) 154 Tõ nh÷ng nghiªn cøu trªn vµ kÕt hîp víi c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu tr−íc ®©y cho thÊy mãng kÕt tinh vµ c¸c giai ®o¹n ho¹t ®éng magma T©y B¾c ViÖt Nam rÊt gÇn gòi víi mãng kÕt tinh vµ c¸c giai ®o¹n ho¹t ®éng magma cña craton D−¬ng Tö, Trung Quèc [11, 12, 19]. Trong khu«n khæ cña c«ng tr×nh nghiªn cøu nµy chóng t«i kh«ng th¶o luËn cô thÓ vÒ nguån gèc thµnh t¹o cña c¸c ®¸ ®i cïng víi quÆng ho¸ molipdenit, kÕt qu¶ nghiªn cøu vÒ chóng sÏ ®−îc tr×nh bÇy ë mét c«ng tr×nh kh¸c. 2. §Æc tr−ng cña Rb, Sr vµ tû lÖ 87Sr/86Sr trong dung dÞch t¹o quÆng KÕt qu¶ ph©n tÝch hµm l−îng Rb, Sr trong pyrit (b¶ng 1) cho thÊy hµm l−îng Rb (0,037 - 1,652 ppm) thÊp h¬n nhiÒu so víi Rb trong ®¸ v©y quanh (Rb trung b×nh = 153,9 ppm) vµ hµm l−îng Sr (0,041 - 1,267 ppm) râ rµng thÊp h¬n rÊt nhiÒu so víi Sr trong ®¸ (Sr trung b×nh = 910,2 ppm), ®ång thêi tû lÖ Rb/Sr cao h¬n nhiÒu so víi ®¸ v©y quanh (Rb vµ Sr lµ gi¸ trÞ trung b×nh ®−îc tÝnh tõ bèn mÉu ®¸ T©y ¤ Quy Hå trong nghiªn cøu cña TrÇn TuÊn Anh et al, 2002) vµ n¨m mÉu P.T.H 2009 (tµi liÖu ch−a c«ng bè). KÕt qu¶ thÝ nghiÖm cña Medford et al, (1983) cho thÊy nång ®é Rb nhá h¬n nhiÒu Sr trong thÓ r¾n dung dÞch cøng cña c¸c ®¸ silicat [17]. §ång thêi, Nabelek (1987) sö dông c¸c nguyªn tè vi l−îng tÝnh to¸n ph−¬ng tr×nh trao ®æi vËt chÊt gi÷a n−íc vµ ®¸ cho thÊy dung dÞch tõ ®¸ v©y quanh tho¸t ra mang theo hµm l−îng Sr tõ 0,12 % ®Õn 1,65 % (trung b×nh 0,65 %) [12]. Ngoµi ra, theo nghiªn cøu cña [2, 6, 7, 17] cho thÊy tû sè ®ång vÞ (87Sr/86Sr)i cã ý nghÜa quan träng trong viÖc x¸c ®Þnh nguån vËt chÊt dung dÞch t¹o quÆng tõ ®©u tíi. Tõ b¶ng 1 vµ h×nh 2, tû lÖ (87Sr/86Sr)i = 0,70960 trong pyrit rÊt kh¸c biÖt so víi (87Sr/86Sr)i cña ®¸ v©y quanh (0,7288 - 0,7347) [5]. §iÒu ®ã cho thÊy cã thÓ mét bé phËn cña dung dÞch t¹o quÆng ®−îc cung cÊp tõ ®¸ v©y quanh vµ nguån vËt chÊt t−¬ng ®èi phøc t¹p. RÊt tiÕc trong nghiªn cøu nµy chóng t«i ch−a cã ®ñ sè liÖu ®ång vÞ S, O vµ H ®Ó hiÓu s©u h¬n n÷a vÒ nguån gèc cña dung dÞch t¹o quÆng. KÕt luËn Tuæi thµnh t¹o cña kho¸ng ho¸ molipden ¤ Quy Hå ®−îc x¸c ®Þnh b»ng ph−¬ng ph¸p Rb-Sr trªn kho¸ng vËt quÆng pyrit lµ kho¶ng 38 tr.n. Kho¸ng ho¸ molipden ¤ Quy Hå cã quan hÖ vÒ kh«ng gian vµ thêi gian víi c¸c thµnh t¹o granit h¹t nhá vµ granit s¸ng mÇu (leucogranit) d¹ng porphyr. Nguån cung cÊp cña dung dÞch t¹o quÆng trong qu¸ tr×nh thµnh t¹o ®íi kho¸ng ho¸ Cu-Mo cã thÓ ®−îc cung cÊp mét phÇn tõ ®¸ v©y quanh. §íi kho¸ng ho¸ Cu-Mo T©y B¾c ViÖt Nam trong giai ®o¹n Kainozoi ®−îc thµnh t¹o cã thÓ liªn quan tíi kÕt qu¶ va ch¹m cña hai m¶ng lôc ®Þa Ên §é vµ ¢u ¸. Lêi c¶m ¬n : trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn thÝ nghiÖm t¸c gi¶ ®−îc sù gióp ®ì vµ chØ b¶o tËn t×nh cña Ts Li Xianghui, Phßng thÝ nghiÖm ®ång vÞ phãng x¹ ViÖn Hµn l©m Khoa häc Trung Quèc) ; c«ng t¸c thùc ®Þa ®−îc sù gióp ®ì, h−íng dÉn cña Gs Liu JunLai §¹i häc §Þa chÊt Trung Quèc (B¾c Kinh) vµ cuéc th¶o luËn víi Gs Zhang Qi (ViÖn Hµn l©m Khoa häc Trung Quèc). Trong qu¸ tr×nh hoµn thiÖn bµi b¸o, nhËn ®−îc nh÷ng gãp ý quý b¸u cña Pgs Tskh TrÇn Träng Hoµ. T¸c gi¶ xin ch©n thµnh c¶m ¬n nh÷ng hîp t¸c vµ gióp ®ì quý b¸u ®ã. C«ng tr×nh hoµn thµnh trªn c¬ së ®Ò tµi m· sè 40525007 cña HiÖp héi Khoa häc Trung Quèc vµ mét phÇn dù ¸n hîp t¸c víi ViÖn Khoa häc §Þa chÊt B¾c Kinh Trung Quèc ®Ò tµi m· sè 1212010611803. Tµi liÖu dÉn [1] Tran Tuan Anh, Tran Trong Hoa, Pham Thi Dung, 2002 : Granit of the Ye Yen Sun complex and their significance in tectonic interpretation of the early Cenozoic stage in west Bac Bo. Jour. of Geology, Series B, 19-20, 43-53. [2] K. Bell, C. D. Anglin and J. M. Franklin, 1989 : Sm-Nd and Rb-Sr isotope systematics of scheelites : Possible implications for the age and genesis of vein-hosted gold deposits. Geology, 17, 500-504. [3] F. J. Carrillo RosUa, S. Morales Ruano and P. Fenoll Hach-AlI, 2003 : Iron sulphides at the epithermal gold-copper deposit of Palai-Islica (Almerisa, SE Spain). Mineral Mag, 67, 5, 1059-1080. [4] F. K. Chen, Q. L. Li, C. F. Li et al, 2005 : Prospect of High Precision Mass Spectrometer in Isotope Geochemistry. Earth Sci-J China Univ Geosci, 30, 6, 1-7. [5] NguyÔn Trung ChÝ (chñ biªn), 2004 : B¸o c¸o nghiªn cøu th¹ch luËn vµ sinh kho¸ng c¸c thµnh t¹o magma kiÒm miÒn b¾c ViÖt Nam. L−u tr÷ ViÖn Khoa häc §Þa chÊt vµ kho¸ng s¶n ViÖt Nam. [6] D. P. F. Darhyshire, P. E. J. Pitfield and S. D. G. Campbell, 1996 : Late Archearn and early Proterozoic gold-tungsten mineralization in the Zimbabwe Archean craton: Rb-Sr and Sm-Nd isotope constraints. Geology, 24, 19-22. 155 [7] G. Faure, 1986 : Principles of isotope geology (2nd edition). John Wiley & Sons, New York. [8] T. M. Harrison, P. Copland, W. S. F. Kidd and A. Yin, 1992 : Raising Tibet : Science, V.255, 1663-1670. [9] Pham Trung Hieu et al, 2009 : Zircon U-Pb ages and Hf isotopic and geochemical characteristics of alkali granites in northwestern Vietnam. IAGR Annual Convention & 6th International Symposium on Gondwana to Asia, Hanoi Vietnam. [10] Ph¹m Trung HiÕu vµ nnk, 2009 : Tuæi ®ång vÞ U-Pb zircon trong granit phøc hÖ Yª Yªn Sun T©y b¾c ViÖt Nam vµ ý nghÜa cña nã. TcCKH vÒ T§, T. 31, 1, 23-29. [11] Pham Trung Hieu et al, 2009 : Zircon U-Pb ages and Hf isotopic composition of the Posen granite in northwestern Vietnam. Acta Petrologica Sinica, 25, 12, 3141-3142 (in Chinese with English abstract). [12] TrÇn Träng Hoµ vµ nnk, 1999 : C¸c ®¸ magma kiÒm kali T©y B¾c ViÖt Nam : biÓu hiÖn t¸ch gi·n néi m¶ng Paleogen muén. T¹p chÝ §Þa chÊt, A, 250, 7-14. [13] Z. Q. Hou, H W. Ma, K. Zaw et al, 2003 : The Himalayan Yulong porphyry copper belt : product of large-scale strike-slip faulting in Eastern Tibet. Econ. Geol, 98. 125-145. [14] Z. Q. Hou et al, 2006 : Himalayan Cu-Mo- Au mineralization in the eastern Indo-Asian collision zone : constraints from Re-Os dating of molybdenite. Mineralium Deposita, 33-45. [15] L−u H÷u Hïng (chñ biªn), 1994 : B¸o c¸o t×m kiÕm ®¸nh gi¸ molipdenit vïng Sa Pa-Sin Ch¶y. L−u tr÷ côc §Þa chÊt. Hµ Néi. [16] Q. L. Li et al, 2005 : Ultra-low procedural blank and the single-grain mica Rb-Sr isochron dating. Chin Sci Bull, 50, 24, 2861-2865. [17] G. A. Medford, R. J. Maxwell and R. L. Armstrong, 1983 : 87Sr/86Sr ratio measurements on sulfides, carbonates, and fluid inclusion from Pine Point, Northwest Territories, Canada : An 87Sr/86Sr ratio increase accompanying the mineralizing process. Economic Geology, 78, 1375-1378. [18] P. I. Nabelek, 1987 : General equations formodelling fluid/rock interaction using trace elements and isotopes. Geochim. Cosmochim. Acta, 51, 1765-1769. [19] TrÇn Ngäc Nam, 2003 : Tuæi U-Pb zircon 750 triÖu n¨m cña phøc hÖ Posen vµ ý nghÜa kiÕn t¹o. T¹p chÝ §Þa chÊt, A, 274, 11-16. [20] D. Rickard, 1997 : Kinetics of pyrite formation by the H2S oxidation of iron (II) monosulfide in aqueous solutions between 25 and 125. The rate equation. Geochim Cosmochim Acta, 61, 1, 115-134. [21] P. Tapponnier, G. Peltzer, G. Armijo and R. Armijo, 1986 : On the mechanics of the collision between India an Asia, in Coward, M.P., and Ries A. C eds., Collision tectonics: Geological Society [London] Special Publication, 19, 115-157. [22] J. H. Yang, X. H. Zhou, 2000 : The Rb-Sr isochron of ore and pyrite sub-samples from Linglong gold deposit, Jiaodong Peninsula, eastern China and their geological significance. Chin Sci Bull, 45, 24, 2272-2277. [23] J. H. Yang, X. H. Zhou, 2001 : Rb-Sr, Sm-Nd, and Pb isotope systematics of pyrite : Implications for the age and genesis of lode gold deposits. Geology, 29, 8, 711-714. [24] L. S. Zhang, U. Scharer, 1999 : Age and origin of magmatism along the Cenozoic Red river shear belt, China. Contrib. Mineral. Petrol, 134, 67-85. SUMMARY Age of molybdenite mineralization from the O Quy Ho deposit of Northwestern Vietnam and its geological significance The pyrite Rb-Sr technique has been used to determine the timing of mineralization, the results showed that O Quy Hồ molipdenite mineralization of northwestern Vietnam was formed in Paleogene (~c.a 38 Ma). The molydenite mineralization is contemporaneous to the formation of fine-grained porphyric granite and lecogranite of Ye Yen Sun complex. Combined with relevant isotope studies (87Sr/86Sr)i, the data indicate the source of the mineralization are complex and can be supplied from surrounded rock and the Mo deposits in the northwestern Vietnam were related to the India- Asia collision during the Eocene. Ngµy nhËn bµi : 15 - 12 - 2009 Tr−êng §¹i häc Má - §Þa chÊt, Hµ Néi