Vấn đề con người – Nguồn lực con người trong qúa trình xậy dựng nền kinh tế mới

Lêi giíi thiÖu HiÖn nay n­íc ta ®ang trong thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH lµ thêi kú lÞch sö mµ bÊt cø mét cuèc gia nµo ®i lªn CNXH còng ®Òu ph¶i tr¶i qua ,ngay c¶ ®èi víi nh÷ng n­íc cã nÒn kinh tÕ rÊt ph¸t triÓn .§èi víi n­íc ta mét n­íc ®i lªn CNXH bá qua chÕ ®é TBCN th× ph¶i tr¶i qua mét thêi kú qu¸ ®é l©u dµi .Do ®ã nÒn kinh tÕ cßn l¹c hËu c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña ta cßn rÊt yÕu kÐm .Do ®ã ®¹i héi khoÊ X cña §¶ng x¸c ®Þnh “trªn thÕ giíi hîp t¸c ph¸t triÓn vÉn lµ xu thÕ lín ,kinh tÕ thÕ giíi vµ khu vùc tiÕp tôc phôc håi vµ ph¸t triÓn …c¹nh tranh th­¬ng m¹i .giµnh giËt nguån tµi nguyªn ,n¨ng l­îng ,thÞ tr­êng nguån vèn ,c«ng nghÖ gi÷a c¸c n­íc ngµy cµng gay g¾t .Khoa häc vµ c«ng nghÖ sÏ cã b­íc nh¶y vät vµ nh÷ng ®ét ph¸ lín ” Toµn ®¶ng toµn d©n ®ang ®Èy nhanh qu¸ tr×nh CNH.H§H trong nh÷ng n¨m qua .ph¸t huy tinh thÇn ®¹i héi VI ,VII,VIII, ta tiÕp tôc x©y dung nªn kinh tÕ míi –KT thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng XHCN. Qóa tr×nh ®æi míi ®ã nh»m n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt ,tinh thÇn cña ng­êi d©n .V× vËy con ng­êi chÝnh lµ môc tiªu cho sù ®æi míi ,còng lµ ®éng lùc cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ , x· héi .con ng­êi cã t¸c ®éng rÊt lín vµo sù ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc .§Ò tµi vÒ con ng­êi cã thÓ nãi lµ kh«ng míi song l¹i lµ vÊn ®Ò lu«n ®­îc mäi ng­êi quan t©m cña mäi thêi ®¹i .Trong tong giai ®o¹n ph¸t triÓn cña lÞch sö x· héi th× vÊn ®Ò con ngõ¬i l¹i ®­îc nh×n nhËn d­íi nh÷ng gãc ®é kh¸c nhau .con ng­êi lu«n thay ®æi vµ hoµn thiÖn m×nh h¬n ®Ó trë thµnh con ng¬×­ míi ,nh÷ng ng­êi chñ cña x· héi .D­íi ®©y t«i xin ®ù¬c nghiªn cøu con ng­êi d­íi c¸c ph­¬ng diÖn : +TruyÒn thèng con ng­êi ViÖt Nam hiÖn nay +Nh©n c¸ch con ng­êi ViÖt Nam hiÖn nay +Nguån lùc con ng­êi ViÖt Nam hiÖn nay §©y lµ nh÷ng c¬ së ®Ó ta cã c¸i nh×n toµn diÖn h¬n vÒ con ng­êi ViÖt Nam vÒ vai trß cña hä ®èi víi sù nghiÖp x©y dung ,®æi míi kinh tÕ ®Êt n­íc theo kinh tÕ thÞ tr­êng . ®Ò tµi :vÊn ®Ò con ng­êi –nguån lùc con ng­êi trong qóa tr×nh xËy dùng nÒn kinh tÕ míi C¬ së cña viÖc nghiªn cøu C¬ së lý luËn B¶n chÊt con ng­êi Nh÷ng vÊn ®Ò tiÕt häc vÒ con ng­êi lµ mét néi dung lín trong lÞch sö triÕt häc nh©n lo¹i nh­ :con ng­êi lµ g× ?b¶n tÝnh b¶n chÊt con ng­êi?mèi quan hÖ gi÷a con ng­êi vµ thÕ giíi ?con ng­êi cã thÓ lµm g× ®Ó gi¶i phãng m×nh ®¹t tíi sù tù do ?.... V× vËy mµ tuú theo gi¸c ®é tiÕp cËn kh¸c nhau mµ c¸c tr­êng ph¸I triÕt häc ,c¸c nhµ triÕt trong lÞch sö cã nh÷ng ph¸t hiÖn ®ãng gãp kh¸c nhau trong viÖc lý gi¶i vÒ con ng­êi . - TriÕt häc Trung Hoa kÕt luËn b¶n tÝnh ng­¬i lµ thiÖn (nho gia )vµ b¶n tÝnh ng­êi lµ bÊt thiÖn (ph¸p gia ). TriÕt häc ¢n §é mµ tiªu biÓu la tr­êng ph¸i §¹o phËt l¹i tiÕp cËn tõ gi¸c ®é kh¸c vÒ b¶n lÜnh V« ng· ,V« th­êng vµ tÝnh h­íng thiÖn cña con ng­êi trªn con ®­êng truy t×m sù Gi¸c ngé §èi víi triÕt häc ph­¬ng t©y ,nh×n chung c¸c nhµ triÕt häc theo lËp tr­êng triÕt häc duy vËt ®· lùa chän gi¸c ®ä khoa häc tù nhiªn ®Ó lý gi¶i vÒ b¶n chÊt con ng­êi vµ c¸c vÊn ®Ò kh¸c cã liªn quan mµ tiªu biÓu la Phoi¬b¨c .¤ng ®· kh¼ng ®Þnh r»ng ý thøc còng nh­ t­ duy con ng­êi chØ lµ sù s¶n phÈm cña khÝ quan vËt chÊt nhôc thÓ ,tøc lµ bé ãc ,tøc lµ vËt chÊt kh«ng ph¶i lµ s¶n phÈm cña tinh thÇn lµ s¶n phÈm cña vËt chÊt .Nh­ng «ng chØ coi con ngõoi lµ “®èi t­îng c¶m tÝnh ”mµ kh«ng ph¶i lµ “ho¹t ®éng c¶m tÝnh” .Tøc lµ chØ con ng­êi lµ sinh vËt thuÇn tuý . C¸c nhµ triÕt häc duy t©m trong lÞch sö triÕt häc Ph­¬ng t©y l¹i chó trong “gi¸c ®é ho¹t ®éng lý tÝnh “cña con ng­ßi nh­ : §ªcact¬,Hªghen , Platon. TriÕt häc M¸c ®É kÕ thõa quan niÖm vÒ con ng­êi trong lÞch sö triÕt häc ¤ng ®­a ra quan niÖm hoµn chØnh vÒ kh¸i niÖm con ngõêi lµ b¶n chÊt con ngõêi .¤ng kh¼ng ®Þnh con ngõêi hiÖn thùc lµ sù thèng nhÊt gi÷a yÕu tè sinh häc vµ yÕu tè x· héi . Ta sÏ ®­îc nghiªn cøu hai mÆt x· héi vµ sinh häc cña con ngõêi a.1 .B¶n chÊt sinh häc cña con ng­êi TiÒn ®Ò vËt chÊt ®Çu tiªn quy sù tån t¹i cña con ng­êi lµ mét ®éng vËt cao nhÊt .Còng do ®ã b¶n tÝnh tù nhiªn cña con ng­êi bao hµm trong nã tÊt c¶ b¶n tÝnh sinh häc tÝnh loµi cña nã .Nªn con ng­êi chÞu sù chi phèi cña c¸c quy luËt kh¸ch quan trong ®ã cã c¶ nh÷ng quy luËt sinh häc (®ång ho¸ -dÞ ho¸ ,biÕn dÞ –di truyÒn ,t­¬ng quan gi÷a c¬ thÓ vµ m«i tr­êng ….)vµ cïng víi ®iÒu kiÖn kh¸ch quan t¹o nªn nhu cÇu sinh häc cña con ng­êi (¨n ngñ ,giao tiÕp , nhËn thøc duy tr× ,nßi gièng )®Ó duy tr× sù tån t¹i cña con ng­êi .V× vËy cã thÓ nãi Giíi tù nhiªn lµ “th©n thÓ v« c¬ cña con ng­êi “ con ng­êi lµ mét bé phËn cña tù nhiªn ,lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn vµ tiÕn ho¸ l©u dµi cña m«i tr­êng tù nhiªn . Tuy nhiªn ,M¸c kh«ng thõa nhËn quan ®iÓm cho r»ng c¸c duy nhÊt t¹o nªn b¶n chÊt con ng­êi lµ ®Æc tÝnh sinh häc lµ b¶n n¨ng sinh vËt cña con ng­êi .M¸c -¡nghen ®· ph©n tÝch vai trß cña lao ®éng s¶n xuÊt ë con ng­êi “B¶n th©n con ng­êi b¾t ®Çu b»ng sù ph©n biÖt víi sóc vËt ngay khi con ng­êi b¾t ®Çu s¶n xuÊt ra nh÷ng t­ liÖu sinh ho¹t cña m×nh -®ã lµ mét b­íc tiÕn do tæ chøc c¬ thÓ con ng­êi quy ®Þnh “§ång thêi M¸c còng chØ ra r»ng “con vËt chØ t¸i s¶n xu©t ra b¶n th©n nã , con ng­êi th× t¸i s¶n xuÊt ra toµn bé giíi tù nhiªn ”.Hay theo Phrankinh : “con ng­êi kh¸c con vËt ë chç con ng­êi biÕt sö dông c«ng cô lao ®éng ” ,Arixtox ®· gäi con ng­êi lµ “mét ®éng vËt cã tÝnh x· héi ,Pascan nhÊn m¹nh ®Æc ®iÓm con ng­êi vµ søc m¹nh cña con ng­êi lµ ë chç con ngõoi biÕt suy nghÜ B¶n chÊt sinh häc sÏ lµ nÒn t¶ng ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò cho viÖc thùc hiªn b¶n chÊt x· héi cña con ng­êi .Nã lµ mét mÆt cña b¶n chÊt con ng­êi cÇn ph¶i t«n träng vµ t¹o ®iÒu kiÖn ®¸p øng thùc hiÖn quyÒn con ng­êi (sèng lao ®éng …) a.2. B¶n chÊt x· héi cña con ng­êi con ng­êi lµ tæng hoµ c¸c mèi quan hÖ x· héi .Mµ con ng­êi lµ chñ thÓ cña c¸c mèi quan hÖ gi÷a ng­êi vµ ng­êi mµ quan hÖ ®Çu tiªn vµ c¬ b¶n nhÊt la quan hÖ s¶n xuÊt .TriÕt häc M¸c nhËn thøc vÊn ®Ò con ng­êi mét c¸ch toµn diÖn ,cô thÓ ,trong toµn bé tÝnh hiÖn thùc x· héi cña nã ,mµ tr­íc hÕt lao ®éng s¶n xuÊt ra cña c¶i vËt chÊt .Th«ng qua ho¹t ®éng lao ®éng s¶n xuÊt ,con ng­êi s¶n xuÊt ra cña c¶i vËt chÊt vµ tinh thÇn ,phôc vô ®êi sèng cña m×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ng«n ng÷ vµ t­ duy ,x¸c lËp quan hÖ x· héi .Bëi vËy lao ®éng lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh h×nh thµnh b¶n chÊt x· héi cñ con ng­êi ®ång thêi h×nh thµnh nh©n c¸ch c¸ nh©n trong céng ®ång x· héi nh­ ë Mü cã thµnh phè Pokafello bang lowa lµ mét thµnh phè “th­êng trùc nô c­êi trªn m«i ”nh÷ng ng­êi ë ®ã khi tíi nh÷ng n¬i c«ng céng kh«ng ®ùoc “mÆt nÆng ,mµy nhÑ ”®Æc biÖt thµnh phè nµy hµng n¨m cßn tiÕn hµnh Festival c­êi mØm . Tuy vËy con ng­êi còng lµ s¶n phÈm cña c¸c mèi quan hÖ x· héi ,con ng­êi chÞu sù chi phèi cña c¸c mèi quan hÖ sèng vµ ho¹t ®éng theo c¸c quy ®Þnh cña x· héi .Trªn c¬ së n¾m b¾t quy luËt cña lÞch sö x· héi ,con ng­êi th«ng qua ho¹t ®éng vËt chÊt vµ tinh thÇn ,thóc ®Èy x· héi ph¸t triÓn tõ thÊp ®Õn cao .phï hîp víi môc tiªu vµ yªu cÇu do con ng­êi ®Ò ra ,kh«ng cã ho¹t ®éng cña con ng­êi th× còng kh«ng tån t¹i quy luËt x· héi MÆt x· héi cña con ng­êi cßn thÓ hiÖn ë b¶n chÊt ë b¶n n¨ng x· héi ®ã chÝnh lµ ý thøc , con ng­êi th«ng qua ho¹t ®éng thùc tiÔn cña m×nh ®Ó lµm phong phó thªm thÕ giíi tù nhiªn ,t¸i t¹o l¹i mét tù nhiªn thø hai theo môc ®Ých cña m×nh .Trong qu¸ trinh c¶i biÕn tù nhiªn , con ng­êi còng lµm ra lÞch sö cña m×nh . B¶n chÊt x· héi cña con ng­êi suy ®Õn cïng lµ :quan hÖ víi tù nhiªn ,quan hÖ víi x· héi vµ quan hÖ víi chÝnh b¶n th©n con ng­êi ,v× vËy ta còng cÇn t«n träng vµ thùc hiÖn c¸c quyÒn lîi x· héi cña con ng­êi. a.3. Mèi quan hÖ gi÷a mÆt tù nhiªn vµ x· héi Víi ph­¬ng ph¸p duy vËt biÖn chøng chóng ta thÊy r»ng quan hÖ gi÷a mÆt sinh häc vµ mÆt x· héi ,còng nh­ nhu cÇu sinh häc vµ nhu cÇu x· héi trong mçi con ng­êi lµ thèng nhÊt kh«ng t¸ch rêi ,lu«n g¾n bã víi nhau , V× vËy ,®Ó ph¸t triÓn b¶n chÊt con ng­êi theo h­íng tÝch cùc ,cµng ph¶i lµm cho hoµn c¶nh ngµy cµng mang tÝnh ng­êi nhiÒu h¬n ,hoµn c¶nh ®ã chÝnh lµ m«i tr­êng tù nhiªn vµ x· héi t¸c ®éng ®Õn con ng­êi theo khuynh h­íng ph¸t triÓn nh»m ®¹t tíi c¸c gÝa trÞ cã tÝnh môc ®Ých ,tù gi¸c ,cã ý nghÜa ®Þnh h­íng gi¸o dôc .§ã lµ biÖn chøng cña mèi quan hÖ gi÷a con ng­êi vµ hoµn c¶nh trong bÊt kú giai ®o¹n nµo cña lÞch sö x· héi loµi ng­êi b Nguån lùc con ng­êi Con ng­êi s¸ng t¹o ra lÞch sö cña m×nh song vai trß quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn cña x· héi lµ thuéc vÒ quÇn chóng nh©n d©n hay cña c¸ nh©n cã phÈm chÊt ®Æc biÖt –vÜ nh©n l·nh tô ? T­ t­ëng t«n gi¸o cho r»ng mäi sù thay ®æi trong x· héi lµ do ý chÝ cña ®Êng tèi cao ,do mÖnh thêi ,ý chÝ ®ã ®­îc c¸ nh©n thùc hiÖn Chñ nghÜa duy t©m cho r»ng lÞch sö nh©n lo¹i lµ lÞch sö cña bËc vua chóa , anh hïng hµo kiÖt thiªn tµi lçi l¹c Chñ nghÜa duy vËt tr­íc M¸c nhËn ®Þnh nh©n tè quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn x· héi lµ t­ t­ëng ®¹o ®øc ,lµ c¸c sÜ nh©n sím nhËn thøc ®­îc ch©n lý vÜnh cöu - Chñ nghÜa M¸c –Lªn nin chøng minh mét c¸ch khoa häc vai trß quyÕt ®inh cña quÇn chóng nh©n d©n trong lÞch sö vµ x¸c ®Þnh ®óng ®¾n mèi quan hÖ gi÷a vai trß c¸ nh©n vµ vai trß quÇn chóng trong sù ph¸t triÓn x· héi ,®­îc thÓ hiÖn ë c¸c mÆt : + QuÇn chóng nh©n d©n lµ lùc l­îng s¶n xuÊt c¬ b¶n cña x· héi ,trùc tiÕp s¶n xuÊt ra cña c¶i vËt chÊt ,lµ c¬ së cña sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña x· héi . Trong thêi kú hiÖn nay ,c¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt ph¸t triÓn m¹nh mÏ vµ cã vai trß ®Æc biÖt ®èi víi sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt .Song vai trß cña khoa häc chØ cã thÓ ph¸t huy th«ng qua thùc tiÔn s¶n xuÊt cña quÇn chóng nh©n d©n lao ®éng . +QuÇn chóng nh©n d©n lao ®éng lµ ®éng lùc c¬ b¶n cña mäi cuéc c¸ch m¹ng x· héi ,trong cuéc c¸ch m¹ng lµm chuyÓn biÕn x· héi tõ h×nh th¸i kinh tÕ –x· héi nµy chuyÓn sang h×nh thÝa kinh tÕ x· héi kh¸c ,nh©n d©n lao ®éng lµ lùcl­îng tham gia ®«ng ®¶o . + QuÇn chóng nh©n d©nlµ ng­êi s¸ng t¹o ra nh÷ng gÝa trÞ v¨n ho¸ tinh thÇn .Nh÷ng s¸ng t¹o vÒ v¨n häc nghÖ thuËt , khoa häc ,y häc ,qu©n sù ,kinh tÕ ,chÝnh trÞ , ®¹o ®øc …cña nh©n d©n võa lµ céi nguån ,võa lµ ®iÒu kiÖn ®Ó thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña nÒn v¨n ho¸ tinh thÇn cña c¸c d©n téc trong mäi thêi ®¹i .ChÝnh c¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸ tinh thÇn cña con ng­êi ®· g¾n kÕt c¸c d©n téc l¹i víi nhau (võa qua cã cuéc biÓu diÔn “dªm cña löa” víi sù hiÖn diÖn cña rãcker Italia ,trÇnlËp vµ nh÷ng ban nh¹c rock ¬ ViÖt Nam .Mét phÇn doanh thu tõ b¸n vÐ ®­îc dµnh tµi trî cho lµng trÎ må c«i nhiÔm HIV/AIDS ,thuéc trung t©m gi¸o dôc lao ®éng sè 2 t¹i x· Yªn B¸i ,huyÖn Ba V× ,tØnh Hµ T©y ) +Trong mèi quan hÖ víi quÇn chóng nh©n d©n , nh÷ng vÜ l·nh tô ,c¸ nh©n kiÖt suèt lµ s¶n phÈm lµ con ®Î cña phong trµo quÇn chóng nªn søc m¹nh cña hä ,trÝ tuÖ cña hä b¾t nguån tõ tõ quÇn chóng nh©n d©n .Lªnin viÕt : “trong lÞch sö ch­a hÒ cã mét giai cÊp nµo giµnh ®ù¬c quyÒn thèng trÞ ,nÕu cã khong ®µo t¹o ®­îc trong hµng ngò cña m×nh nh÷ng l·nh tô chÝnh trÞ , nh÷ng ®¹i biÓu tiªn phong cã ®ñ søc tæ chøc vµ l·nh ®¹o phong trµo ”. C¬ së thùc tÕ N­íc ta ®ang trong thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH ,thêi kú nµy chÕ ®é x· héi cò vÉn cßn vµ nh÷ng quan quan hÖ s¶n xuÊt míi còng ®­îc h×nh thµnh , nhÊt lµ n­íc ta ®ang trong thêi kú qu¸ ®é héi nhËp quèc tÕ ,nÒn kinh tÕ quèc tÕ ,nÒn kinh tÕ chuyÓn sang h­íng thÞ tr­êng vµ cã rÊt nhiÒu nh÷ng thay ®æi trong c¬ chÕ bé m¸y cña nhµ n­íc .Nã t¹o mä kh¶ n¨ng, ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn ,®Ó ph¸t huy tµi n¨ng cña m×nh th× vÊn ®Ò con ngõêi còng trë nªn quan träng h¬n bao giê hÕt .Con ngõêi võa lµ môc tiªu ®ång thêi còng lµ ®«ng lùc cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ –x· héi .Bëi vËy bÊt cø vÊn ®Ò g× ,dï lµ ph¹m vi nh©n lo¹i hay c¸ nh©n ,dï trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp ,nÕu lîi Ých con ng­êi vµ x· héi lµ thèng nhÊt th× chÝnh ë ®ã b¾t gÆp môc ®Ých vµ ®éng lùc cña sù nç lùc chung v× mét t­¬ng lai tèt ®Ñp . N­íc ta ®ang hoµ nhËp vµo dßng ch¶y cña thÕ giíi víi sù ph¸t triÓn chãng mÆt cña KHKT ®· t¸c ®éng rÊt nhiÒu ®Õn sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam . C¸c c«ng ty muèn ph¸t triÓn tèt ,n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm th× cÇn ®Õn kü thuËt míi hiÖn ®¹i .Nh­ vËy ®ßi hái cÇn cã tr×nh ®é hiÓu biÕt thªm vÒ kü thuËt míi ®Ó ¸p dông vµo s¶n xuÊt ,vËn hµnh m¸y mãc .Nhu cÇu ,®éi ngò c«ng nh©n cã tr×nh ®é cao t¨ng lªn .§ßi hái con ng­êi cÇn ph¶i n©ng cao tr×nh ®é cña m×nh ,®¸p øng víi nhu cÇu x· héi . Tuy nhiªn víi nÒn kinh tÕ bao v©o sau chiªn tranh ,n­íc ta r¬i vµo t×nh tr¹ng tr× trÖ kÐm ph¸t triÓn .Tõ thùc tr¹ng ®ã §¶ng vµ nhµ n­íc ta cÇn ph¶i cã chÝnh s¸ch kinh tÕ míi phï hîp víi sù ph¸t triÓn ®Êt n­íc .Trong ®¹i héi VI cña §¶ng Céng S¶n ViÖt Nam ta ®· nh×n l¹i mét chÆng ®­¬ng mãi qua vµ xem xÐt suy nghÜ l¹i tõ ®ã ®· cã nh÷ng b­íc ®i míi ®Çy t¸o b¹o khi chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ sang cã chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc .ChÝnh nh÷ng chÝnh s¸ch c¶i c¸ch kinh tÕ ®· phÇn nµo gióp Viªt Nam gia nhËp WTO t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc .Mü dù tÝnh tæng vèn ®Çu t­ vµo ViÖt Nam lµ 4 tû $ vµo n¨m 2006 len tíi 8tû $ trong 2007 .§©ylµ sù thµnh c«ng cña chÝnh s¸ch c¶i c¸ch kinh tÕ ë ViÖt Nam ,t¹p chÝ World business th¸ng 5/2007 ®· xÕp Thñ t­íng NguyÔn TÊn Dòng ®øng hµng thø n¨m trong sè 20 nh©n vËt cã ®Çu ãc c¶i c¸ch ë Ch©u ¸ . ViÖc ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt ,n©ng cao tr×nh ®é ng­êi lao ®éng,nh÷ng chÝnh s¸ch cña §¶ng –Nhµ n­íc ®ang ®­a ViÖt Nam tiÕnlªn trong tr­¬ng quèc tÕ. Thùc tr¹ng c¸c vÊn ®Ò nghiªn cøu 1. TruyÒn thèng con ng­êi ViÖt Nam a. ¦u ®iÓm –thµnh c«ng X· héi ngµy cµng ph¸t triÓn th× nhu cÇu ,lîi Ých cña con ng­êi cµng ®a d¹ng vµ cã ®iÒu kiÖn ®Ó tiÕp thu nhËn nh÷ng gi¸ trÞ vËt chÊt vµ tinh thÇn .Chóng ta vÉn tiÕp tôc kÕ thõa vµ ph¸t huy truyÒn thèng d©n téc trong giai ®o¹n hiÖn nay .C¸c gi¸ trÞ ®¹o ®øc truyÒn thèng lµ bé phËn cèt lâi trong c¸c gi¸ trÞ tinh thÇn truyÒn thèng ViÖt Nam nh­ :hµng n¨m cø vµo ngµy 10-3 ©m lÞch ,ng­êi d©n trªn kh¾p mäi miÒn tæ quèc ®Òu h­íng vÒ “ngµy lÔ giç tæ hïng v­¬ng ”;víi viÖc tæ chøc rÊt nhiÒu c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸ d©n gian :r­íc kiÖu ,d©ng h­¬ng c¸c vua hïng … Th­¬ng yªu ,quý träng ,tin t­ëng ë søc m¹nh cña con ng­êi lµ mét néi dung chñ yÕu cña quan hÖ ®¹o ®øc gi÷a con ng­êi víi ng­êi ,con ng­êi ViÖt Nam tõ x­a ®Õn nay lu«n yªu th­¬ng ®ïm bäc lÉn nhau ,dï chóng ra cã tíi 54 d©n téc anh em ,sù ®oµn kÕt ,yªu th­¬ng nhau ®· gióp ta v­ît qua bao nhiªu nh÷ng cuéc chiÕn tranh ,®¸nh b¹i mäi sù x©m l­îc cña kÎ thï .Kh«ng nh÷ng thÕ ,chóng ta lu«n nhí ®Õn “c«ng cha”, “nghÜa mÑ”lµ ®¹o hiÕu cña con ng­êi ViÖt Nam. §¹o hiÕu còng lµ mét tiªu chÝ ,lèi sèng thanh b¹ch ,lßng nh©n ¸i ,s½n sµng gióp ®ì ng­êi kh¸c khi gÆp khã kh¨n ho¹n n¹n vÉn lµ nh÷ng khuynh h­íng chñ ®¹o chi phèi t©m thøc vµ hµnh vi cña ng­êi ViÖt Nam hiÖn nay . Bªn c¹nh nh÷ng gi¸ truyÒn thèng ®ã th× trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ míi hiÖn nay 1 th¸ng trËt tù x· héi míi vµ mét thang trËt tù x· héi míi vµ mét nh÷ng truyÒn thèng c¬ b¶n tiªu biÓu cho b¶n s¾c vµ phÈm gi¸ d©n téc vÉn ®­îc tuyÖt ®¹i ®a sè nh©n d©n t«n träng vµ tù hµo ,vÉn lµm nh÷ng ®Þnh h­íng chñ ®¹o cho t©m thøc,hµnh vi cña con ng­êi ViÖt Nam ,nh÷ng gi¸ trÞ truyÒn thèng còng ph¶i ®­îc kÕ thõa vµ ph¸t huy theo h­íng hiÖn ®¹i ho¸ phï hîp vµ ®¸p øng cuéc sèng d©n giµu n­íc m¹nh ,x· héi c«ng b»ng d©n chñ ,v¨n minh. HiÕu häc ,ham häc hái ,ham hiÓu biÕt còng lµ mét truyÒn thèng quan träng cña ng­êi ViÖt Nam tõ xa x­a ®Õn nay ,ngµy nay ph¸t huy tinh thÇn ®ã líp trÎ kh«ng ngõng trau dåi kiÕn thøc ,më mang thªm tÇm hiÓu biÕt vÒ thÕ giíi xung quanh m×nh .Hä ngµy cµng tiÕp cËn vÒ th«ng tin liªn l¹c ,c¸c kü thuËt tiÕn bé cña thÕ giíi mét c¸ch nhanh h¬n . b. H¹n chÕ vµ thÊt b¹i Do sù t¸c ®éng m¹nh mÏ cña quy luËt c¹nh tranh cña lîi Ých nªn c¬ chÕ thÞ tr­êng cã nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc m©u thuÉn víi b¶n ch©t cña CNXH ,lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n g©y nªn hiÖn t­îng suy tho¸i ®¹o ®øc ë mét sè bé phËn d©n c­ .Mét sè c¸n bé cã quyÒn suy tho¸i vÒ ®¹o ®øc ,t×nh tr¹ng tham « tham nhòng vÉn lµ vÊn ®Ò vÊn n¹n cña ®Êt n­íc .Con ng­êi v× lîi Ých cña b¶n th©n mµ bÊt chÊp mäi thñ ®o¹n ®¸nh mÊt ®i c¸i b¶n chÊt tèt ®Ñp cña m×nh . Còng chÝnh cuéc sèng c¬ chÕ thÞ tr­êng lµm cho nhiÒu gi¸ trÞ truyÒn thèng trong lèi sèng còng thay ®æi theo h­íng ®ã ,dÇn lµm cho mÊt ®i c¸i b¶n s¾c d©n téc mét thang gi¸ trÞ míi ®ang ®ùoc h×nh thµnh .Con ng­êi kh«ng cã ý thøc b¶o vÖ víi c¸c di s¶n v¨n ho¸ d©n téc ,theo thèng kª ,c¸c lo¹i h×nh nghÖ thuËt truyÒn thèng ,sè ng­êi ham thÝch ë nh÷ng con sè rÊt khiªm tèn (chÌo 18,9% ,tuång 6,8% ) Ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc ch­a hîp lý ch­a cã sù ®ång bé trong viÖc gi¸o dôc ë tr­êng líp ,gia ®×nh .§Æc biÖt ,viÖc ®µo t¹o cña ta ch­a thùc sù ph¸t huy ®­îc nh÷ng hiÖu qu¶ cña nã .HÇu nh­ ,nh÷ng g× mµ ta häc ë tr­êng ®Òu kh«ng ¸p dông vµo viÖc ®i lµm sau nµy .Ta ch­a cã sù kÕt hîp gi÷a lý thuyÕt vµ thùc hµnh .ThiÕu nh÷ng c¬ së ®µo t¹o viÖc lµm cho ngêi lao ®éng dÉn ®Õn nhiÒu c«ng ty thiÕu nh©n c«ng ,trong khi ®ã thÞ tr­êng l¹i ®ang thõa lao ®éng Nh÷ng thùc tr¹ng trªn ®©y ®ang lµ th¸ch thøc lín ®èi víi sù nghiÖp ®æi míi theo ®Þnh h­íng XHCN ë n­íc ta . c. Nguyªn nh©n cña thùc tr¹ng Con ng­êi sèng trong m«i tr­êng nÒn kinh tÕ míi nÒn kinh tÕ theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cßn nÆng vËt chÊt .Bëi v× ngµy nay ,con ng­êi lu«n cã sù c¹nh tranh thiÕu quyÕt liÖt víi nhau ®Ó tån t¹i ,®èi víi hä c¸c gi¸ trÞ vÒ tinh thÇn ®Òu cã thÓ quy ®æi vÒ gi¸ trÞ vËt chÊt . §ång thêi c¸c n­íc trªn thÕ giíi ®ang t¨ng c­êng giao l­u trao ®æi v¨n hãa ,th× bªn c¹nh nh÷ng nÐt ®Ñp ,nÐt míi ®¸ng häc hái tõ c¸c n­íc trªn thÕ giíi .Còng cã nh÷ng luång v¨n hãa xÊu x©m nhËp dÔ dµng vµo líp trÎ ,lµm thay ®æi dÇn c¸c quan niÖm sèng cña hä vµ h×nh thµnh nh÷ng quan niÖm sèng míi kh«ng tèt ®èi víi giíi trÎ hiªn nay .MÆt tr¸i cña viÖc héi quèc tÕ bªn c¹nh thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña x· héi ,nh­ng nã còng khiÕn cho con ng­êi v× m¶i ch¹y theo xu thÓ héi nhËp ,ch¹y theo nh÷ng lîi Ých c¸ nh©n mµ ®¸nh mÊt ®i nh÷ng phÈm gi¸ tèt ®Ñp cña con ng­êi ViÖt Nam. Råi th× sù thê ¬ ,thiÕu quan t©m cña mäi ng­êi c¸c cÊp ®Õn c¸c ngµnh ®Õn c¸c gi¸ trÞ truyÒn th«ng .C¸c gÝa trÞ v¨n hãa ngµy cµng bÞ mai mét ®i .Hä ®· l·ng quªn ®i nh÷ng gi¸ trÞ chung cña x· héi ,nh÷ng gi¸ trÞ truyªn thèng cña d©n téc ta tõ tr­íc ®Õn nay vÉn ®ang ®­îc ph¸t huy .Tuy nhiªn do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau mµ nh÷ng mÆt tiªu cùc cña nã ®ang cã xu h­íng t¨ng lªn ,®ang dÇn lµm mÊt ®i nh÷ng gi¸ trÞ tèt ®Ñp cña v¨n ho¸ d©n téc ta . Nh©n c¸ch cña con ng­êi ViÖt Nam Tr­íc tiªn ta cÈn ph¶i biÕt nh©n c¸ch lµ g× ? Nh©n c¸ch lµ kh¸i niÖm chØ b¶n s¾c d©n téc ,riªng biÖt cña mçi c¸ nh©n ,lµ néi dung vµ tÝnh chÊt bªn trong cña mçi c¸ nh©n .Nã chØ lµ tæng hîp tÊt c¶ c¸c yÕu tè n¨ng lùc nguyÖn väng ,së tr­êng ,thÓ chÊt ,phÈm chÊt cña mçi c¸ nh©n xÐt theo yªu cÇu x· héi .Nh©n c¸ch lµ nh©n c¸ch cña tõng ng­êi trong tõng c¸ thÓ sinh ®éng cña nã trong sù biÓu hiÖn vµ tù kh¼ng ®Þnh chÊt l­îng cña nã víi t­ c¸ch lµ mét c¸ nh©n . a. ¦u ®iÓm –thµnh c«ng Nh©n d©n ta tõ x­a ®Õn nay lu«n cã truyÒn thèng yªu n­íc nång nµn ,ý thøc b¶o vÖ tæ quèc ,nã ®­îc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn trªn c¬ së lÞch sö v÷ng ch¾c vµ ®­îc t«i luyÖn trong ®Êu tranh dùng n­íc vµ gi÷ n­íc tõ hµng ngh×n n¨m . Nh÷ng b¶n s¾c cñad©n téc ta .gi¸ trÞ tinh thÇn ®¹o ®øc lu«n lý sèng vÉn ®­îc ta coi träng g×n gi÷ vµ ph¸t huy .Ngµy nay ,con ngõ¬i sèng trong mét nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®iÒu kiÖn vËt chÊt d­ gi¶ ,nh÷ng t­ t­ëng lèi sèng ë bªn ngoµi ®­îc du nhËp kh¸ lµ m¹nh mÏ .Nh­ng kh«ng v× thÕ ,chóng ra ®¸nh mÊt ®i nh÷ng g× b¶n s¾c cña d©n téc ta .Mµ cßn ®ang ngµy cµng ph¸t huy nh÷ng gi¸ trÞ tèt ®Ñp ®o Sù x¸c ®Þnh ®óng ®¾n con ng­êi lµ ®iÓm tùa tinh thÇn ®Çu tiªn ®Ó con ng­êi ph¸t triÓn thµnh mét nh©n c¸ch . X· héi ®ang ph¸t triÓn mét c¸ch m¹nh mÏ ,n©ng cao tr×nh ®é häc vÊn cña m×nh ®ang lµ ®iÒu tiÕt tÊt yÕu trong x· héi víi nh÷ng ng­êi lu«n muèn ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng b¶n th©n m×nh ,theo kÞp thêi ®¹i .N©ng cao tr×nh ®é ë mäi løa tuæi ,mäi t©ng líp lµ líp trÎ ngµy nay .Nh÷ng con ng­êi sÏ chÞu tr¸ch nhiÖm cho sù ph¸t triÓn cña x· héi .Hä mang t©m lý vµ t×nh c¶m míi ®ang h×nh thµnh nªn mét kiÓu nh©n c¸ch míi kh«ng phñ nhËn b¶n s¾c cña d©n téc ,kh«ng nh×n cuéc s«ng hiÖn nay víi con m¾t cña thêi ®¹i m×nh ,nh­ng vÉn gi÷ ®­îc b¶n s¾c con ng­êi ViÖt Nam HiÖn nay nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®· thóc ®Èy viÖc h×nh thµnh nªn nh÷ng thang gi¸ trÞ ®¹o ®øc mµ con ng­êi míi sèng cã lý t­ëng lµnh m¹nh ,trung thùc giµu lßng nh©n ¸i .NÒn kinh tÕ ®ã thóc ®Èy con ng­êi ta ph¶i s¸ng t¹o n¨ng ®éng h¬n ,tù m×nh quyÕt ®Þnh vËn mÖnh cña m×nh .Hä gióp cuéc sèng cña m×nh tèt h¬n ,x· héi th× ph¸t triÓn Mäi ng­êi trong x· héi sèng yªu th­¬ng lÉn nhau sèngkh«ng vÞ kû .§iÓu quan träng hä cã ý thøc víi b¶n th©n m×nh cã tr¸ch nhiÖm víi x· héi .B¸c Hå tõng nãi : “N­íc ®éc lËp mµ d©n kh«ng ®ù¬c h¹nh phóc th× ®éc lËp Êy còng kh«ng cã nghÜa lý g×” N­íc ta lµ mét n­íc XHCN víi nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ph¸t triÓn d­íi sù qu¶n lý cña nhµ n­íc .ViÖc hiÓu biÕt vÒ ph¸p luËt lµ rÊt cÇn thiÕt ®Æc biÖt lµ khi ra ®· gia nhËp WTO sÏ cã rÊt nhiÒu nh÷ng thay ®æi trong ph¸p luËt ,quy chÕ ph¸p luËt .Ng­êi d©n b¾t ®Çu nh÷ng hiÓu biÕt n©ng cao vÒ ph¸p luËt . b . ThÊt b¹i –h¹n chÕ X· héi cµng ph¸t triÓn bao nhiªu th× con ng­êi ta cµng coi träng vËt chÊt mµ coi nhÑ ®¹o ®øc mèi quan hÖ mèi quan hÖ gi÷a ng­êi víi ng­êi bÞ ®ång tiÕn vµ lîi Ých vËt chÊt len lái vµ chi phèi b¶n th©n m×nh .Cã rÊt nhiÒu v× ®ång tiÒn hä cã thÓ b¸n rÎ b¶n th©n m×nh ,bÊt chÊp mäi thñ ®o¹n .Cã nh÷ng gia ®×nh anh em ®©u ®¸ nhau ®Ó tranh giµnh tµi s¶n ,v× ®ång tiÒn hä cã thÓ lµm tÊt c¶ thËm chÝ h¹i c¶ ng­êi th©n m×nh ,chÝnh sù tha ho¸ vÒ ®¹o ®øc nÒn t¶ng cho hµng lo¹t c¸c tÖ n¹n x· héi :nghiÖn hót cê b¹c … Vai trß gi¸o dôc ®¹o ®øc trong nhµ tr­êng gia ®×nh bÞ bu«ng l¶ng ,kÐm hiÖu qu¶ .Nhµ tr­êng kh«ng cã nh÷ng biÖn ph¸p cøng r¾n ,hiÖu qu¶ ®Ó gi¸o dôc häc trß cña m×nh .Sù phæ biÕn kiÕn thøc vÒ ®¹o®øc trong nhµ tr­êng ch­a cao .Gia ®×nh líi láng viÖc qu¶n lý con c¸i .NhiÒu nhµ nu«ng chiÒu con qu¸ khiÕn con c¸i sinh h­ .Ph¸p luËt kh«ng nghiªm thiÕu ®ång bé trong c¸c c¬ quan thùc thi ph¸p luËt vµ c«ng d©n ,®· gãp phÇn t¹o nªn xu thÕ coi th­êng ph¸p luËt RÊt nhiÒu nh÷ng kÎ lîi dông ph¸p luËt ®Ó lµm lîi Ých cho m×nh .Theo thèng kª n¨m 2006 ®Õn nay ,c¬ quan chøc n¨ng c¸c cÊp ®· ph¸t hiÖn ra 1728 vô tham nhòng .Theo ®ã gi¸ trÞ tµi s¶n tham nhòng lµ 1607 thû ®ång 24527 ha ®Êt . c. Nguyªn nh©n cña thùc tr¹ng §Êt n­íc ®ang trong thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH gi÷a c¸i cò vµ c¸i míi ch­a cã sù ph©n chia râ rµng ,vÉn ®an xen nhau ,con ng­êi míi vµ con ng­êi cò cã nhiÒu m©u thuÉn tån t¹i .Líp trÎ nh×n nhËn x· héi víi sù hiÖn ®¹i ho¸ cña x· héi ,t­ t­ëng tiÕn bé lèi sèng tho¶i m¸i tù do .Cßn líp ng­êi tr­íc th× vÉn chÞu ¶nh h­ëng t­ t­ëng cßn mang ®Ëm b¶n s¾c phong kiÕn trãi buéc con ng­êi vµo mét nÒ nÕp ,b¾t hä ph¶i lµm theo nh÷ng thñ tôc phong kiÕn k×m h·m sù ph¸t triÓn cña con ng­êi .V× vËy ,nã g©y lªn sù bÊt ®ång quan niÖm gi÷a ng­êi cò vµ ng­êi míi . Nh÷ng con ng­êi míi cña x· héi míi nµy víi nh÷ng t­ t­ëng míi mµ ®· cã kh«ng Ýt ng­êi ®· cã kh«ng Ýt ng­êi ®· qu¸dÔ d·i víi b¶n th©n m×nh ,tù bu«ng l¶ng kh«ng cho m×nh vµo khu«n khæ cuéc sèng ,dÉn ®Õn sù tha ho¸ vÒ b¶n chÊt ,m¶i ch¹y theo nh÷ng phï phiÕm cña x· héi mµ mÊt ®i chÝnh m×nh ,mÆt tr¸i cña c¬ chÕ thÞ tr­êng mang l¹i .NÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®ang thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña lùcl­îng s¶n xuÊt ,n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng ,lîi Ých c¸ nh©n ngµy cµng ®­îc chó ý ,t¹o ra c¬ héi míi ®Ó ph¸t triÓn c¸ nh©n .Tuy nhiªn c¬ chÕ nµy vÉn dÉn tíi sù tuyÖt ®èi ho¸ lîi Ých kinh tÕ ,dÉn tíi sù ph©n ho¸ giµu nghÌo ,trong x· héi ,chøa ®ùng nh÷ng kh¶ n¨ng ®èi lËp gi÷a c¸ nh©n vµ x· héi 2. Nguån lùc con ng­êi Sù ph¸t triÓn kinh tÕ –x· héi phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè ,nhiÒu ®iÒu kiÖn nh­ng chñ yÕu nhÊt vÉn lµ phô thuéc vµo con ng­êi .So s¸nh c¸c nguån lùc víi t­ c¸ch lµ ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò ®Ó ph¸t triÓn ®Êt n­íc vµ tiÕn hµnh CNH,H§H th× nguån nh©n lùc cã vai trß quyÕt ®Þnh §¶ng ta “lÊy viÖc ph¸t huy nguån lùc con ng­êi lµm yÕu tè c¬ b¶n cho viÖc ph¸t triÓn nhanh vµ v÷ng bÒn” cßn “n©ng cao d©n trÝ båi d­ìng vµ ph¸t huy nguån lùc to lín cña con ng­êi ViÖt Nam lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh th¾ng lîi cña c«ng cuéc CNH,H§H” (V¨n kiÖn ®¹i héi §¶ng VIII ). a. ¦u ®iÓm –thµnh c«ng N­íc ta cã nguån lùc rÊt dåi dµo .Sè ng­êi ë ®é tuæi lao ®éng chiÕm tû träng cao trong x· héi Nguån lao ®éng dåi dµo ®ã rÊt cÇn cho viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ .C¸c c«ng ty kh«ng cßn bËn t©m ®Õn viÖc thiÕu lao ®éng ,®ång thêi cã thÓ tuyÓn trän ®­îc nh÷ng lao ®éng võa ý cã tr×nh ®é tay nghÒ cao ,phôc vô tèt cho s¶n xuÊt ph¸t triÓn .§ã lµ tiÒm n¨ng phong phó ®a d¹ng cña con ng­êi ,®µo t¹o nh©n tµi lµ h­íng ®i t­¬ng lai cña sù nghiÖp CNH,H§H .Con ng­êi kh«ng nh÷ng lµ ®éng lùc mµ cßn lµ môc tiªu cña sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ChÝnh con ng­êi ®· thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn do ®ã víi mét lùc l­îng ®«ng ®¶o n­íc ta sÏ kÝch thÝch cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn nhanh chãng tõ ®ã n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n Ng­êi ViÖt Nam cßn cã truyÒn thèng ch¨m chØ cÇn cï khÐo lÐo ham häc hái vµ chiu ®ùng tèt lu«n cã ý chÝ phÊn ®Êu n©ng cao tr×nh ®é häc tËp tiÕp cËn c¸c tiÕn bé khoa häc cã ý thøc häc hái ng­êi ®i tr­íc ,häc hái c¸c n­íc b¹n .B­íc ®Çu ta ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu trong lÜnh vùc c«ng nghÖ th«ng tin .Nguån lùc con ng­êi lµ môc tiªu ®éng lùc quan träng cho sù ph¸t triÓn kinh tÐ x· héi vµ chÝ tuÖ cña con ng­êi thùc sù quan träng .Cè vÊn §ç M­êi ®· tõng kh¼ng ®Þnh: “Cã tr×nh ®é cã kiÕn thøc míi n¾m b¾t ®­îc thêi c¬ ,ph¶i thùc hiÖn ®­îc nhiÖm vô khã kh¨n phøc t¹p trong hoµn c¶nh míi …kh«ng cã kiÕn thøc thiÕu tr×nh dé hiÓu biÕt sÏ trë thµnh lùc c¶n cña sù ph¸t triÓn” .Sù thay ®æi chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ sang c¬ chÕ thÞ tr­êng ®ßi hái con n g­êi ph¶i cã sù thay dæi thÝch nghi víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña x· héi chÝnh nhê tinh thÇn ham häc hái v­ît khã kh¨n mµ ng­êi lao ®éng nhan h chãng b¾t kÞp víi nhÞp sèng míi ,vai trß cña con ng­êi qua mçi giai ®o¹n lÞch sö lµ kh¸c nhau vµ sù nç lùc cña chóng ta thùc sù ph¸t huy tèt khi niÒm tin ý chÝ ,nghÞ lùc ,ãc s¸ng t¹o nhiÖt t×nh c¸ch m¹ng cña quÇn chóng ®­îc kÕt hîp chÆt chÏ víi sù hiÓu biÕt s©u s¾c cña c¸c quy luËt ph¸t triÓn kh¸ch quan nh­ vËy nguån lùc con ng­êi ViÖt Nam ph¶i d­íi sù l·nh ®¹o cña ®¶ng míi ph¸t huy ®­îc vai trß søc m¹nh cña minh b . ThÊt b¹i –h¹n chÕ Tr×nh ®é v¨n ho¸ ,tay nghÒ ch­a ®ång ®Òu , ®iÒu nµy dÉn ®Õn viÖc ta cã rÊt nhiÒu lao ®éng nh­ng mét sè c«ng ty vÉn thiÕu ng­êi lµm ,bëi c¸c c«ng ty ®ßi hái ng­êi lao ®éng ph¶i cã tay nghÒ ®Ó lµm ®­îc ,sö dông c¸c trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i cña m×nh ,trong khi ®ã sè ng­êi lao ®éng la trÝ thøc chiªm tû lÖ vÉn cßn thÊp so víi sè ng­êi kh«ng cã tr×nh ®é ,dÉn ®Õn t×nh tr¹ng nhiÒu ng­¬× kh«ng cã viÖc lµm g©y ¶nh h­ëng ®Õn sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. Bªn c¹nh viÖc thiÕu thèn vÒ ngu«n lao ®éng cã kü thuËt tay nghÒ th× cßn cã mét bé phËn kh«ng nhá nh÷ng ng­êi thiÕu n¨ng lùc vÉn gi÷ chøc qu¶n lý c¸c chøc vô l·nh ®¹o quan träng .DÉn ®Õn sù tr× trÖ kÐm ph¸t triªn trong n¨ng suÊt lao ®éng vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt ,ph¶i nã ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ®æi míi c«ng nghÖ Sù ph©n bè vÒ nguån lao ®éng thiÕu hîp lý gi÷a c¸c ngµnh , c¸c vïng vµ khu vùc khi mµ hÇu hÕt nh÷ng ng­êi lao ®éng ®Òu muèn sèng vµ lµm viÖc t¹i c¸c thµnh phè khiÕn cho viÖc tËp trung qu¸ ®«ng lao ®éng thµnh phè ,viÖc thiÕu c¸c lao ®éng trÝ tuÖ ë c¸c vïng rõng nói vµ n«ng th«n g©y mÊt c©n b»ng ph¸t triÓn kinh tÕ, råi ë c¸c ngµnh nh­ gi¸o dôc ,y tÕ lùc l­îng lao ®éng lùc l­îng trÝ thøc kh¸ ®«ng trong khi ®ã c¸c ngµnh nh­ c«ng nghiÖp chÕ biÕn chÕ t¹o,khaith¸c má ,s¶n xuÊt vµ ph©n phèi ®iÖn khÝ dèt n­íc ta ,th× lùc l­îng thÈp chiÕm d­íi 2,5%. Qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ sang kinh tÕ theo c¬ chÕ thÞ tr­êng t¹o kh¶ n¨ng cho c¸c c¸ nh©n ,tæ chøc ph¸t huy n¨ng lùc cña m×nh song còng t­ ®ã®· cã nhiÒu ng­êi v× lßng tham v× c¸c lîi Ých tr­íc m¾t chay theo ®ång tiÒn ®· lµm nh÷ng viÖc nh­:tham « ,tham nhòng…g©y ¶nh h­ëng xÊu ®Õn nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. Bªn c¹nh ®ã bé m¸y nhµ n­íc cña ta cßn kh¸ cång kÒnh ,nã c¶n trá sù ®Çu t­ ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi còng nh­ sù ph¸t trØen cña c¸c doanh nghiÖp trong n­íc ,trong bao kinh tÕ vµ ®« thÞ bao 80 cã ®o¹n viÕt : “kinh doanh ë ViÖt Nam cògn gÆp nhiÒu th¸ch thøc gièng nh­ ë nhiÒu n­íc ®ang ph¸t triÓn ,luËt ®Çu t­ t¹o thuËn lîi cho c¸c nhµ doanh nghiÖp kh«ng ph¶ibao giê còng ®ùoc thùc thi ®Çy ®ñ ,c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ph¶i tri nh÷ng kho¶n hèi lé cho c¸c quan chøc ®Þa ph­¬ng ®Ó ho¹t ®éng kinh doanh cña minh ho¹t ®éng su«n sΔ. Sè ng­êi ë ®é tuæi lao ®éng rÊt cao nh­ng n­íc ta vÉn cßn ë t×nh tr¹ng thiÕu nh©n c«ng lµnh nghÒ ,hä ch­a qua ®µo t¹o tr­êng líp nªn kh«ng cã hiÓu biÕt vÒ nghª ,c¸c c¬ së ®µo t¹o nghÒ cho ng­êi lao ®éng vÉn cßn thiÕu thËm chÝ kh«ng cã ,Ng­êi lao ®éng ®Õnlµm ë c¸c c«ng ty mµ kh«ng hiÓu biÐt g× vÒ m¸y mãc trang thiÕt bÞ g©y rÊt nhiÒu khã kh¨n cho c¸c doanh nghiÖp ,mét sè doanhnghiÖp v× qu¸ thiÕu lao ®éng mµ hä ®µnh tuyÓn lao ®éng kh«ng cã tay nghÒ trong qu¸ tr×nh lµm viÖc hä sÏ dÇn thÝch nghi víi c«ng viÖc sö dông m¸y mãc ,nã ¶nh h­ëng tíi sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. c. Nguyªn nh©n cña thùc tr¹ng Sù bïng næ d©n sè n­íc ta sau chiªn tranh lµ nguyªn nh©n tÊt yÕu dÉn ®Õn sù t¨ng nhanh cña lùc l­îng lao ®éng ,c¸c gia ®×nh cã qu¸ nhiÒu con còng ¶nh h­ëng tíi chÊt l­îng gi¸o dôc,v× hä cã nhiÒu con kh«ng cã ®iÒu kiÖn cho con c¸i ¨nhäc tö tÕ Ýt ®­îc häc cao ,nã lµm cho tr×nh ®é ng­êi lao déng cña ta kh«ng cao vµ kh«ng ®Òu ,sù mÊt c©n dèi trong gi¸o dôc ®µo t¹o sù ®a d¹ngho¸ c¸c lo¹i h×nh ®µo t¹o dÉn ®Õn t×nh tr¹ng khã kiÓm so¸t vÒ mÆt chÊt l­îng ,nhiÌu t¸c ®éng tiªu cùc cña c¬ chÕ thÞ tr­êng cña ®ång tiÒn ®· len lái vµo tËn bôc gi¶ng .NhiÒu hiÖn t­îng tiªu cùc trong lÜnh vùc gi¸o dôc vµ ®µo t¹o ,®iÒu ®ã kh«ng chØ ¶nh h­ëng tíi nÒn gi¸o dôc mµ cßn cã t¸c ®éng xÊu tíi nh©n c¸ch cña nh÷ng ng­êi sÏ lµm chñ nh©n t­¬ng lai cña ®¸t n­íc .KÕt qu¶ lµ chóng ta ®· ®µo t¹o ra kh«ng Ýt nh÷ng ng­êi cã b»ng cÊp nh­ng tr×nh ®ä vµ kh¶ n¨ng thùc tÕ kh«ng t­¬ng ®­¬ng víi b»ng cÊp ®· ®­îc nhËn . Sù qu¶n lý thiÕu chÆt chÏ cña c¸c cÊp c¸c nghµnh ®· kh«ng cã chÝnh s¸ch cô thÓ víi nguån lùc con ng­êi trong thêi gian dµi kh«ng thùchiÖn tèt viÖc gi¸o dôc ®µo t¹o ,viÖc ph©n c«ng lao ®éng sao cho hîp lý. Bªn c¹nh ®ã n­íc ta la mét n­íc ®i lªn CNXH bá qua giai ®o¹n TBCN nªn cã xuÊt ph¸t ®iÓm thÊp ®i lªn tõ mät nªn n«ng nghiÖp l¹c hËu tõ bao ®êi .§ã lµ trë ng¹i lín cña ta ,hÇu hÕt ng­êilao ®éng quen víi c¸i quèc c¸i cµy ch­a b¾t kÞp víi tiÕn tr×nh ph¸t triÓn cña khoa häc c«ng nghÖ ,vÉn ch­a biÕt ¸p dông nh÷ng c«ng nghÖ vµo trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Hä nh×n nÒn kinh tÕ mµ cßn e dÌ thËm chi kh«ng tin vµo sù ®æi míi c¬ c©u kinh tÕ ,ta cã c¬ së h¹ tÇng yÕu kÐm thiÕu ®ång bé ,ng­êi d©n Ýt tiÕp xóc víi ph­¬ng tiÖn hiÖn ®¹i nªn cÇn c¬ thêi gian ®Ó hä thÝch nghi dÇn ,thÝch nghi víi nh÷ng ph­¬ng thøc s¶n xuÊt míi. Sù héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ ,gióp ng­êi d©n tiÕp thu nh÷ng tiÕn bé khoa häc kü thuËt nh­ng ta còng ph¶i chÞu ¶nh h­ëng mÆt sÊu cña c¬ chÕ th× tr­êng Nh÷ng kiÕn nghÞ ®Ò xuÊt ®Ò t¨ng c­êng thµnh c«ng vµ h¹n chÕ thÊt b¹i Chóng ta cÇn ph¶i ph¸t huy nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®­îc cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ ®ang ph¸t triÓn nh­ vò b·o ,®iÒu nµy ph¶i ®ßinguån nh©n lùc cao h¬n ®a d¹ng h¬n vµ kh¾t khe h¬n ,®Ó cã thÓ ¸p dông nh÷ng c«ng nghÖ vµo trong s¶n xuÊt . Quan t©m n©ng cao sè l­îng vµ chÊt l­îng ®éi ngò tri thøc phôc vô sù CNH,H§H ViÖt Nam cÇn cã nh÷ng c¬ së ®µo t¹o cho nh÷ng ng­êi lao ®éng ch­a cã tr×nh ®é c¸c tr­êng ®¹i häc ,cao ®¼ng ,trung cÊp…cÇn cã biÖn ph¸p ®µo t¹o thÝch hîp phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn cña x· h«i. Nhµ n­íc cÇn cã chÝnh s¸ch sö dông lao ®éng trÝ ãc ®· ®­îc ®µo t¹omét c¸ch hîp lý ,tr¸nh t×nh tr¹ng cã rÊt nhiÒu ng­êi khi ®ùoc ®µo t¹o ë c¸c tr­êng song råi ra kh«ng cã viÖc lµm kh«ng sö dông ®­îc ®Õn tÊm b»ng cña minh . Nhanh chãng cã gi¶i ph¸p trÎ ho¸ ®éi ngò tri thøc cã tr×nh ®é cao trong c«ng t¸c nghiªn cøu gi¶gn d¹y vµ sö dông hîp lý ®éi ngò tri thøc cã tr×nh ®é cao ®· lín tuæi .Nhµ n­íc cÇn cã chÝnh s¸ch bè trÝ sö dông tri thøc miÒn nói cho phï hîp t¨ng sè l­îng vµ chÊt l­îng ®éi ngò tri thøc thuéc d©n téc thiÓu sè .chÝnh s¸ch hç trî ®éi ngò nh÷ng tri thøc lµm viÖc ë d©n téc miÒn nói ®Ó khuyÕn khÝch hä sèng lµm viÖc t¹i ®ã .T¨ng sè l­îng ®µo t¹o tri thøc ë n­íc ngoµi t¨ng c­êng giao l­u khoa häc kü thuËt ®­a tri thøc ®i häc ë mét sè n­íc cã tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ ph¸t triÓn cao ,nhÊt lµ trong c¸c ngµnh mòi nhän vÒ kinh tÕ x· héi. Bè trÝ lùc l­îng lao ®éngmét c¸ch hîplý trªn ph¹m vi c¶ n­íc theo h­íng ®æi míi c«ng nghiÖp chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ t¹o ra nh÷ng ngµnh kinh tÐ mòi nhän ë c¸c vïng miÒn trªn ®Êt n­íc , Ph¶i biÕt häc hái nh÷ng nÐt ®Ñp mÆt m¹nh cña c¸c n­íc vµ cã biÖn ph¸p ng¨n chÆn c¸c luång v¨n ho¸ t­ t­ëng kh«ngphï hîp ë n­íc ta .Ng¨n chÆn vµ triÖt ph¸ c¸c tÖ n¹n x· h«Þ vµ n©ng cao sù nhËn thøc cña ng­êi lao déng ®Î hä tr¸nh nh÷ng thãi h­ tËt x©ó nh÷ng tÖ n¹n x· héi Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng v¨n hãa d©n téc ®Ó mäi ng­êi tham gia ®Ó n©ng cao t×nh ®oµn kÕt trong mçi con ng­êi ,cµn cã sù tr©n träng c¸c gi¸ trÞ v¨n hãa d©n téc qua c¸c ho¹t ®éng vui ch¬i gi¶i trÝ . T¨ng c­êng gi¸o dôc ph¸p luËt trong nhµ tr­êng ®­a ph¸p luËt vao ®êi sèng ®Ó nã trë thµnh mét bé phËn cña cuéc sèn cña mçi ng­êi .Gióp hä cã ®ùoc sù hiÓu biÕt vÒ ph¸p luËt ®Ó thùcthi tèt quyÒn vµ nghÜa vô cña m×nh. C. KÕt luËn Nh÷ng vÊn ®Ò triÕt häc vÒ con ng­êi lµ mét néi dung lín trong lÞch sö triÕt häc nh©n lo¹i con ngõêi còng lµ ®Ò tµi qua mäi thêi ®¹i ,nh©n tè con ng­êi trong sù nghiÖp x©y dùng CNXH nãi chung vµ sù nghiÖp CNH ,H§H nãi riªng lµ vÊn ®Ò lín .Nã ®ùoc quan t©m vµ nghiªn cøu rÊt nhiÒu ,khi nghiªn cøu vÊn ®Ò con ng­êi vÒ mÆt c¸c truyÒn thèng nh©n c¸ch ,nguån lùc trong thêi kú x©y dùng nÒn kinh tÕ míi .Ta thÊy ®­îc nh÷ng mÆt m¹nh nh÷ng thuËn lîi vµ nh÷ng khã kh¨n cña con ng­ßi míi ,cña nªn kinh tÕ thÞ tr­êng víi héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ .§Ó tõ ®ã ta th©y ®­îc nguyªn nh©n cña thùc trang vµ lÊy ®ã lµm bµi häc t×m ra nh÷ng biÖn ph¸p gi¶i quyÕt thÝch hîp Con ngõ¬i trong giai ®o¹n hiÖn nay lµ vÊn ®Ò v« cïng quan träng cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®èi víi sù ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc .viÖc ph¸t huy ®­îc nguån lùc con ng­êi phôc vô vµo c«ng cuéc x©y dùng nÒn kinh tÕ míi cã ý nghÜa hÕt søc quan träng ,nã gãp phÇn ph¸t triÓn ®Êt n­íc giµu m¹nh gióp gi¶m tØ lÖ ®ãi nghÌo trong x· héi ,s¸nh vai cïng c¸c n­íc trªn thÕ giíi .ChÝnh v× vËy viÖc n©ng cao tr×nh ®é gi¸o dôc t¹o m«i tr­êng häc tËp vµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó cã thÓ ph¸t huy tiÒm n¨ng con ng­êi ViÖt Nam N­íc ta kh«ng cã h­íng ®i ®óng ®¾n kh«ng coi träng viÖc ®µo tao båi d­ìng con ng­êi th× sÏ dÉn ®Òn sù kÐm ph¸t triÓn trong nªn kinh tÕ ,n­íc ta sÏ rÊt khã cã thÓ tiÕp tôc thùc hiÖn ®­îc theo con ®­êng XHCN