Vận dụng phương pháp dự đoán thống kê trong việc nghiên cứu xuất nhập khẩu hàng hoá
Lời mở đầu Ngày nay với xu thế hội nhập, đất nước ta không ngừng đổi mới để theo kịp với các nước khác (các nước phát triển) cũng như trong khu vực. Xuất nhập khẩu hàng hoá hiện tại và trong tương lai vẫn luôn là vấn đề mà chúng ta quan tâm nhất hiện nay. Không phải ngẫu nhiên mà việc xuất khẩu gạo của ta ra thị trường đứng thứ hai trên thế giới, các mặt hàng khác: thuỷ sản, cà phê, mía, hạt điều, các đồ thủ công mỹ nghệ . đều được thế giới đánh giá rất cao. Bên cạnh việc xuất khẩu là việc nhập khẩu nhiều mặt hàng như: đồ điện tử, máy móc công nghiệp . việc xuất nhập khẩu hàng hoá đã tạo nên một thị trường kinh tế lớn cho Việt Nam , tạo công ăn việc làm cho đời sống cho nhân dân Việt Nam. Nhưng việc xuất nhập khẩu trong những năm tới sẽ như thế nào? kim ngạch xuất nhập khẩu là bao nhiêu? thì việc vận dụng phương pháp dự đoán thống kê và vận dụng dự đoán vào việc nghiên cứu xuất nhập khẩu hàng hoá ở Việt Nam là một việc rất quan trọng. Nội dung nghiên cứu của đề tài này gồm ba phần lớn. Phần một: Một số vấn đề chung về dự đoán thống kê ngắn hạn. Phần hai: Vận dụng một số phương pháp dự đoán thống kê để nghiên cứu xuất nhập khẩu hàng hoá. Phần ba: Các giải pháp và kiến nghị. Nội dung vấn đề trên chắc chắn không tránh khỏi những thiếu sót rất mong được sự thông cảm của các thầy cô. Em xin chân thành cảm ơn cô Trần Thị Kim Thu đã tận tình giúp đỡ để em hoàn thành tốt bài viết này. Mục lục trang Lời mở đầu 1 Nội dung 2 Phần I: Một số vấn đề chung về dự đoán thống kê ngắn hạn 2 I. khái niệm 3 II.Một số phương pháp đơn giản để dự đoán thống kê 3 1.Dự đoán dựa vào phương trình hồi quy 3 2. Dự đoán dựa vào lượng tăng giảm tuyệt đối bình quân 3 3. Dự đoán dựa vào tốc độ phát triển trung bình 3 III. Dự đoán bằng phương pháp san bằng mũ 4 IV. Dự đoán dựa vào mô hình tuyến tính ngẫu nhiên 6 1. Một số mô hình tuyến tính ngẫu nhiên 6 2. phương pháp luận của Box và Jenkins 9 Phần II: Vận dụng phương pháp dự đoán thống kê trong việc nghiên cứu xuất nhập khẩu hàng hoá. 12 I. Đặc điểm chung của ngành xuất nhập khẩu 12 II. Vận dụng phương pháp dự đoán thống kê nghiên cứu xuất nhập khẩu hàng hoá ở Việt Nam. 19 1. Dự đoán dựa vào lượng tăng (hoặc giảm ) tuyệt đối bình quân 22 2.Dự đoán dựa vào tốc độ phát triển trung bình 22 3.Dự đoán bằng mô hình san bằng số mũ đơn giản 22 4.Dự đoán dựa vào hàm xu thế 23 Phần III: Các giải pháp và kiến nghị 28 1. Tình hình phát triển xuất nhập hàng hoá ở Việt Nam. 28 2. Các kiến nghị và đề xuất 29 Kết luận 31 Danh mục tài liệu tham khảo 32
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Vận dụng phương pháp dự đoán thống kê trong việc nghiên cứu xuất nhập khẩu hàng hoá, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi më ®Çu
Ngµy nay víi xu thÕ héi nhËp, ®Êt níc ta kh«ng ngõng ®æi míi ®Ó theo kÞp víi c¸c níc kh¸c (c¸c níc ph¸t triÓn) còng nh trong khu vùc. XuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ hiÖn t¹i vµ trong t¬ng lai vÉn lu«n lµ vÊn ®Ò mµ chóng ta quan t©m nhÊt hiÖn nay. Kh«ng ph¶i ngÉu nhiªn mµ viÖc xuÊt khÈu g¹o cña ta ra thÞ trêng ®øng thø hai trªn thÕ giíi, c¸c mÆt hµng kh¸c: thuû s¶n, cµ phª, mÝa, h¹t ®iÒu, c¸c ®å thñ c«ng mü nghÖ... ®Òu ®îc thÕ giíi ®¸nh gi¸ rÊt cao. Bªn c¹nh viÖc xuÊt khÈu lµ viÖc nhËp khÈu nhiÒu mÆt hµng nh: ®å ®iÖn tö, m¸y mãc c«ng nghiÖp ... viÖc xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ ®· t¹o nªn mét thÞ trêng kinh tÕ lín cho ViÖt Nam , t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ®êi sèng cho nh©n d©n ViÖt Nam.
Nhng viÖc xuÊt nhËp khÈu trong nh÷ng n¨m tíi sÏ nh thÕ nµo? kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu lµ bao nhiªu? th× viÖc vËn dông ph¬ng ph¸p dù ®o¸n thèng kª vµ vËn dông dù ®o¸n vµo viÖc nghiªn cøu xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ ë ViÖt Nam lµ mét viÖc rÊt quan träng.
Néi dung nghiªn cøu cña ®Ò tµi nµy gåm ba phÇn lín. PhÇn mét: Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ dù ®o¸n thèng kª ng¾n h¹n. PhÇn hai: VËn dông mét sè ph¬ng ph¸p dù ®o¸n thèng kª ®Ó nghiªn cøu xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸. PhÇn ba: C¸c gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ.
Néi dung vÊn ®Ò trªn ch¾c ch¾n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt rÊt mong ®îc sù th«ng c¶m cña c¸c thÇy c«. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« TrÇn ThÞ Kim Thu ®· tËn t×nh gióp ®ì ®Ó em hoµn thµnh tèt bµi viÕt nµy.
Néi dung
PhÇn I: Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ dù ®o¸n thèng kª ng¾n h¹n.
Kh¸i niÖm, vai trß, yªu cÇu vÒ dù ®o¸n thèng kª ng¾n h¹n.
Kh¸i niÖm
Dù ®o¸n thèng kª ng¾n h¹n lµ viÖc dù ®o¸n qu¸ tr×nh tiÕp theo cña hiÖn tîng trong nh÷ng kho¶ng thêi gian t¬ng ®èi ng¾n, nèi tiÕp víi hiÖn t¹i b»ng viÖc sö dông nh÷ng th«ng tin thèng kª vµ ¸p dông c¸c ph¬ng ph¸p thÝch hîp.
Ngµy nay dù ®o¸n ®îc sö dông réng r·i trong mäi lÜnh vùc khoa häc kü thuËt, kinh tÕ chÝnh trÞ x· héi víi nhiÒu lo¹i vµ ph¬ng ph¸p dù b¸o kh¸c nhau.
Vai trß
Dù ®o¸n thèng kª ®îc thùc hiÖn víi kho¶ng thêi gian (cßn gäi lµ tÇm dù ®o¸n) ngµy, tuÇn, th¸ng, quý, n¨m. KÕt qu¶ cña dù ®o¸n thèng kª lµ c¨n cø ®Ó tiÕn hµnh ®iÒu chØnh kÞp thêi c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, lµ c¬ së ®Ó ®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh kÞp thêi vµ h÷u hiÖu.
Yªu cÇu
Tµi liÖu ®îc sö dông ®Ó tiÕn hµnh dù ®o¸n thèng kª lµ d·y sè thêi gian- tøc lµ dùa vµo sù biÕn ®éng cña hiÖn tîng ë thêi gian ®· qua ®Ó dù ®o¸n møc ®é cña hiÖn tîng trong thêi gian tiÕp theo. ViÖc sö dông d·y sè thêi gian ®Ó tiÕn hµnh dù ®o¸n thèng kª cã u ®iÓm lµ khèi lîng tµi liÖu kh«ng cÇn nhiÒu, viÖc x©y dùng c¸c m« h×nh dù ®o¸n t¬ng ®èi ®¬n gi¶n vµ thuËn tiÖn trong viÖc sö dông kü thuËt tÝnh to¸n.
Trong viÖc sö dông d·y sè thêi gian ®Ó tiÕn hµnh dù ®o¸n thèng kª ngoµi yªu cÇu c¬ b¶n lµ tµi liÖu ph¶i chÝnh x¸c, ph¶i ®¶m b¶o tÝnh chÊt cã thÓ so s¸nh ®îc gi÷a c¸c møc ®é trong d·y sè th× cßn mét vÊn ®Ò n÷a cÇn quan t©m lµ sè lîng c¸c møc ®é cña d·y sè lµ bao nhiªu?
NÕu mét d·y sè thêi gian cã qu¸ nhiÒu c¸c møc ®é ®îc sö dông sÏ lµm cho m« h×nh dù ®o¸n kh«ng ph¶n ¸nh ®îc ®Çy ®ñ sù thay ®æi cña c¸c nh©n tè míi ®èi víi sù biÕn ®éng cña hiÖn tîng. Ngîc l¹i, nÕu chØ sö dông mét sè rÊt Ýt c¸c møc ®é ë nh÷ng thêi gian cuèi th× kh«ng chó ý ®Õn tÝnh chÊt t¬ng ®èi æn ®Þnh cña c¸c nh©n tè c¬ b¶n t¸c ®éng ®Õn hiÖn tîng. Do ®ã cÇn ph¶i ph©n tÝch ®Æc ®iÓm biÕn ®éng cña hiÖn tîng ®Ó x¸c ®Þnh sè lîng c¸c møc ®é cña d·y sè thêi gian dïng ®Ó dù ®o¸n thèng kª.
Mét sè ph¬ng ph¸p ®¬n gi¶n ®Ó dù ®o¸n thèng kª
Dù ®o¸n dùa vµo ph¬ng tr×nh håi quy
Ta cã ph¬ng tr×nh håi quy theo thêi gian:
Yt = f(t, ao , a1,..., an )
Cã thÓ dù ®o¸n b»ng c¸ch ngo¹i suy hµm xu thÕ:
t+h= f( t+h, a 0, a1,..., an)
Trong ®ã: h = 1,2,3,...
t+h: møc ®é dù ®o¸n ë thêi gian t+h
Dù ®o¸n dùa vµo lîng t¨ng hoÆc (hoÆc gi¶m) tuyÖt ®èi b×nh qu©n.
Ph¬ng ph¸p nµy cã thÓ sö dông khi c¸c lîng t¨ng hoÆc (hoÆc gi¶m) tuyÖt ®èi liªn hoµn xÊp xØ b»ng nhau.
Ta ®· biÕt lîng t¨ng hoÆc (hoÆc gi¶m) tuyÖt ®èi b×nh qu©n ®îc tÝnh theo c«ng thøc:
tõ ®ã ta cã m« h×nh dù ®o¸n:
n+h = yn + *h (h= 1,2,3...)
trong ®ã yn : møc ®é cuèi cïng cña d·y sè thêi gian
Dù ®o¸n dùa vµo tèc ®é ph¸t triÓn trung b×nh
Ph¬ng ph¸p dù ®o¸n nµy ®îc ¸p dông khi c¸c tèc ®é ph¸t triÓn liªn hoµn xÊp xØ b»ng nhau.
Ta ®· biÕt tèc ®é ph¸t triÓn trung b×nh ®îc tÝnh theo c«ng thøc
trong ®ã:
y1 : møc ®é ®Çu tiªn cña d·y sè thêi gian
yn: møc ®é cuèi cïng cña d·y sè thêi gian
Tõ c«ng thøc trªn cã m« h×nh dù ®o¸n sau:
n+h = yn *( t)hhhhh hhhh h1111 11+_
h
Dù ®o¸n b»ng ph¬ng ph¸p san b»ng mò
ë phÇn trªn, mét sè ph¬ng ph¸p ®¬n gi¶n ®Ó dù ®o¸n thèng kª ®· ®îc ®Ò cËp ®Õn, trong ®ã khi x©y dùng c¸c m« h×nh dù ®o¸n th× c¸c møc ®é cña d·y sè thêi gian ®îc xem nh nhau, nghÜa lµ cã cïng quyÒn sè trong qu¸ tr×nh tÝnh to¸n. do ®ã lµm cho m« h×nh trë nªn cøng nh¾c, kÐm nh¹y bÐn ®èi víi sù biÕn ®éng cña hiÖn tîng. V× vËy ®Ó ph¶n ¸nh sù biÕn ®éng nµy ®ßi hái khi x©y dùng m« h×nh dù ®o¸n, c¸c møc ®é cña d·y sè thêi gian ph¶i ®îc xem xÐt mét c¸ch kh«ng nh nhau: c¸c møc ®é cµng míi ( cµng cuèi d·y sè) cµng cÇn ph¶i ®îc chó ý nhiÒu h¬n. vµ do ®ã m« h×nh dù ®o¸n cã kh¶ n¨ng thÝch nghi víi sù biÕn ®éng cña hiÖn tîng. Mét trong nh÷ng ph¬ng ph¸p ®¬n gi¶n ®Ó x©y dùng l¹i m« h×nh dù ®o¸n nh vËy lµ ph¬ng ph¸p san b»ng mò.
Gi¶ sö ë thêi gian t, cã møc ®é thùc tÕ lµ y t vµ møc ®é dù ®o¸n lµ yt dù ®o¸n møc ®é cña hiÖn tîng ë thêi gian tiÕp sau ®ã (tøc thêi gian t+1 cã thÓ viÕt ):
t+1 = a* yt + ( 1-a) * t
§Æt 1-a = b ta cã:
t+1= a*yt+ b* t
a,b: ®îc gäi lµ c¸c tham sè san b»ng víi a+b =1 vµ n»m trong kho¶ng [0,1].
Nh vËy, møc ®é dù ®o¸n t+1 lµ trung b×nh céng gia quyÒn cña c¸c møc ®é thùc tÕ yt vµ møc ®é dù ®o¸n t .
T¬ng tù ta cã: t = a* yt-1 +b* t-1 , thay vµo c«ng thøc sÏ cã:
t+1= a* yt + a*b* t-1 + b2* t-1
B»ng c¸ch tiÕp tôc thay c¸c møc ®é dù ®o¸n t-1 ...,... t-i vµo c«ng thøc trªn
ta sÏ cã : t+1= a* åi=0¥ bi* yt-i + bi+1 * t-i
V× ( 1-a)=b < 1 nªn khi i®¥ th× bi+1 ® 0 vµ a* åi=0¥ bi ®1
Khi ®ã: t+1 = a* åi=0¥ bi * yt-i
Nh vËy t+1 lµ tæng sè tÊt c¶ c¸c møc ®é cña d·y sè thêi gian tÝnh theo quyÒn sè, trong ®ã c¸c quyÒn sè (hoÆc gi¶m) theo d¹ng mò tuú thuéc vµo møc ®é cò cña d·y sè c«ng thøc (1) cã thÓ viÕt:
t+1= t + a * ( yt - t ) nÕu ®Æt et = (yt - t ) lµ sai sè dù ®o¸n ë thêi gian t th×: t+1= t + a * et
Tõ c¸c c«ng thøc trªn cho ta thÊy viÖc lùa chän tham sè san b»ng a cã ý nghÜa quan träng: nÕu a ®îc chän cµng lín th× c¸c møc ®é cµng cò cña d·y sè thêi gian cµng Ýt ®îc chó ý vµ ngîc l¹i, nÕu a cµng nhá th× c¸c møc ®é cò ®îc chó ý mét c¸ch tho¶ ®¸ng. §Ó chän a ph¶i dùa vµo viÖc ph©n tÝch ®Æc biÖt biÕn ®éng cña hiÖn tîng vµ nh÷ng kinh nghiÖm nghiªn cøu ®· qua ( mét sè nhµ nghiªn cøu khuyªn nªn lÊy a [0,1; 0,4]).Gi¸ trÞ a tèt nhÊt lµ gi¸ trÞ lµm cho tæng b×nh ph¬ng sai sè dù ®o¸n nhá nhÊt.
San b»ng mò ®îc thùc hiÖn theo phÐp ®Ö quy tøc lµ ®Ó tÝnh t+1 ta ph¶i cã t , ®Ó tÝnh t ta ph¶i cã t-1 ,... do vËy ®Ó tÝnh to¸n, ta ph¶i x¸c ®Þnh gi¸ trÞ ban ®Çu ( hay ®iÒu kiÖn ban ®Çu) nh cã thÓ lÊy gi¸ trÞ ®Çu tiªn trong d·y sè, hoÆc lµ sè trung b×nh cña mét sè gi¸ trÞ ®Çu tiªn, hoÆc c¸c tham sè cña hµm xu thÕ...
Dù ®o¸n dùa vµo m« h×nh tuyÕn tÝnh ngÉu nhiªn.
Mét sè m« h×nh tuyÕn tÝnh ngÉu nhiªn
Cã thÓ hiÓu mét qu¸ tr×nh ngÉu nhiªn lµ mét tËp hîp c¸c biÕn ngÉu nhiªn xuÊt hiÖn qua thêi gian theo mét quy luËt x¸c suÊt nµo ®ã. Mét qu¸ tr×nh ngÉu nhiªn ®îc gäi lµ dõng nÕu quy luËt ph©n phèi cña yt1, yt2,...,ytn.
ViÖc ph©n tÝch nh÷ng ®Æc ®iÓm cña mét qu¸ tr×nh ngÉu nhiªn chñ yÕu dùa vµo hµm tù hiÖp ph¬ng sai, hµm tù t¬ng quan.
Gi¶ sö cã qu¸ tr×nh ngÉu nhiªn dõng:
yt1, yt2,...,ytn víi kú väng: E [ yt]= M
ph¬ng sai: var[ yt]= E[( yt – M)2] = d2 * y
Hµm tù hiÖp ph¬ng sai: yk = cov[yt, yt-k] = E [(yt-M)*( yt-k-M)]
Víi k= 0,1,2,...
Hµm tù t¬ng quan:
Víi k=0,1,2,...
Trong thùc tÕ, ta chØ cã d·y sè thêi gian y1, y2,... yn. do ®ã ta ph¶i íc lîng yk vµ qua ck vµ Rk ®îc tÝnh tõ d·y nµy.
Ck = () *
Rk = Ck/ C0 víi C0 = ;
C¸c to¸n tö sau ®©y thêng ®îc sö dông ®Ó m« t¶ c¸c m« h×nh
B: to¸n tö chuyÓn dÞch vÒ phÝa tríc
B* yt = yt-1
Bm* yt = yt-m
Ñ: to¸n tö sai ph©n
Sau ®©y lµ mét sè qu¸ tr×nh tuyÕn tÝnh dõng:
Qu¸ tr×nh tù håi quy bËc p- kÝ hiÖu AR(p)
Yt= F1 * yt-1 + F2 * yt-2 +...+Fp* yt-p + at.
Trong ®ã F1, F2,...,Fp lµ c¸c tham sè håi quy.
at lµ mét qu¸ tr×nh thuÇn khiÕt hay t¹p ©m tr¾ng
víi E[at]=0, var[at]= d*a2,
cov[at, at-k ]=0.
BiÓu diÔn qua to¸n tö B
Hµm tù t¬ng quan:
Mét sè qu¸ tr×nh AR ®¬n gi¶n:
qu¸ tr×nh bËc mét: AR(1) yt= F1* yt-1+ at
Hµm tù t¬ng quan:
qu¸ tr×nh bËc hai: AR(2) yt = F1*yt-1+F2*yt-2+at
Hµm tù t¬ng quan:
Víi
Qu¸ tr×nh b×nh qu©n trît bËc q – kÝ hiÖu MA (q):
yt=at-q1* at-1 - q2* at-2 - ... = qq*at-q
trong ®ã
q1,q2...qq: lµ c¸c tham sè
BiÓu diÔn qua to¸n tö B:
yt=(1-q1*B-q2*B2-...-qq*Bq)*at
hay yt= q(B)* at
Hµm tù t¬ng quan:
Mét sè qu¸ tr×nh MA ®¬n gi¶n:
Qu¸ tr×nh bËc mét:MA(1)
yt=at-qt*at-1=(1-q1*B)*at
Hµm tù t¬ng quan:
Qu¸ tr×nh bËc 2: MA(2)
yt=at-q1*at-1-q2*at-2=(1-q1*B-q2*B2)*at
Hµm tù t¬ng quan:
Qu¸ tr×nh tù håi quy b×nh qu©n trît bËc p,q- ký hiÖu ARMA(p,q)
§ã lµ sù kÕt hîp gi÷a AR(p) vµ MA(q)
trong thùc tÕ, ARMA(1,1) thêng ®îc sö dông:
Trong thùc tÕ phÇn lín c¸c qu¸ tr×nh ngÉu nhiªn lµ kh«ng dõng, do ®ã ngêi ta sö dông to¸n tö sai ph©n ®Ó chuyÓn vÒ qu¸ tr×nh dõng. Khi ®ã sÏ cã:
Qu¸ tr×nh trªn ®îc gäi lµ qu¸ tr×nh tæng hîp tù håi quy trung b×nh trît- kÝ hiÖu ARMA (p,d,q), trong ®ã p lµ bËc cña to¸n tö tù håi quy, d lµ bËc cña to¸n tö sai ph©n, q lµ bËc cña to¸n tö trung b×nh trît.
2. Ph¬ng ph¸p luËn cña Box vµ Jenkins
Box vµ Jenkins ®· ®Ò ra ph¬ng ph¸p dù ®o¸n dùa vµo m« h×nh ngÉu
nhiªn mµ thñ tôc tiÕn hµnh cã thÓ ®îc tãm t¾t nh sau:
Lµm dõng d·y sè thêi igan
NhËn d¹ng m« h×nh
íc lîng c¸c tham sè
M« h×nh cã ®îc chÊp nhËn hay kh«ng
Dù ®o¸n
cã
Thay ®æi m« h×nh
llµ,l kh«ng
§Ó lµm cho d·y sè thêi gian thµnh dõng, ngêi ta sö dông to¸n tõ sai ph©n phï hîp víi d·y ®îc nghiªn cøu. Bíc nhËn d¹ng m« h×nh nh½m x¸c ®Þnh c¸c tham sè p,d, q. Box vµ Jenkins ®· thiÕt lËp c¸c hµm tù t¬ng quan ®îc tÝnh to¸n tõ tµi liÖu thùc tª víi lý thuyÕt vµ kÕt hîp kiÓm ®Þnh thèng kª sÏ cho mét ý tëng vÒ m« h×nh cÇn chän.
Ph¬ng ph¸p thêng ®îc sö dông ®Ó íc lîng c¸c tham sè lµ ph¬ng ph¸p cùc ®¹i cã thÓ x¶y ra, nã lµ sù biÓu hiÖn díi d¹ng kh«ng tuyÕn tÝnh cña ph¬ng ph¸p b×nh ph¬ng nhá nhÊt.
ViÖc nhËn d¹ng vµ íc lîng c¸c tham sè cña m« h×nh lµ mét nghÖ thuËt, nã ®ßi hái c¸c kÕt hîp cña kÕt qu¶ lý thuyÕt, sö dùng c¸c ph¬ng ph¸p lÆp ®ång thêi dùa vµo thùc tÕ vµ kinh nghiÖm nghiªn cøu.
Bíc hîp thøc ho¸ hay xet xem m« h×nh ®· lùa chän cã ®îc chÊp nhËn hay kh«ng? §Ó tr¶ lêi c©u hái nµy ngêi ta nghiªn cøu c¸c sè d ®îc tÝnh to¸n xuÊt ph¸t tõ m« h×nh ®· ®îc íc lîng cã thÓ xem nh lµ biÓu hiÖn cña mét t¹p ©m tr¾ng hay kh«ng? ViÖc ph©n tÝch hµm tù t¬ng quan cã thÓ phÇn nµo tr¶ lêi vÊn ®Ò ®îc ®Æt ra. §ång thêi c¸c kiÓm ®Þnh còng ®· ®îc x©y dùng ®Ó cã thÓ tr¶ lêi mét c¸ch chÝnh x¸c. KiÓm thêng ®îc sö dông nhÊt dùa trªn kÕt qu¶ sau ®©y:
NÕu lµ íc lîng cña tù t¬ng quan bËc k cña c¸c sè d vµ k lµ mét sè tuú ý, nhá h¬n n th×:
NÕu m« h×nh ®· chän kh«ng ®îc chÊp nhËn th× tiÕn hµnh dù ®o¸n. NÕu kh«ng ®îc chÊp nhËn th× trë l¹i bíc nhËn d¹ng.
Dù ®o¸n cña møc ®é yt+h ®îc thùc hiÖn bëi:
= E(yt+h , y1, y2,..., yt)
Nh vËy lµ kú väng cña yt+h víi ®iÒu kiÖn c¸c møc ®é y1, y2,..., yt ®· biÕt.
VÝ dô ®èi víi qu¸ tr×nh AR(p):
yt+h= F 1* yt+h-1+F2* yt+h-2 +...+Fp *yt+h-p+ at+h
= E[F 1* yt+h-1+F2* yt+h-2 +...+Fp *yt+h-p+ at+h * y1, y2,..., yt]
C¸c kú väng cã ®iÒu kiÖn ë vÕ ph¶i ®îc x¸c ®Þnh nh sau:
E[yt-j] = yt-j
E[yt+y]=
E[ at-j]= at-j= yt-j -
E[ at+j]= 0
Víi j = 0,1,2,...
PhÇn II: vËn dông ph¬ng ph¸p dù ®o¸n thèng kª trong viÖc nghiªn cøu xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸.
I. §Æc ®iÓm chung cña ngµnh xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸.
Kh¸i niÖm vµ nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸.
Ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ lµ ho¹t ®éng tÊt yÕu cña mçi quèc gia trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña m×nh. Do cã sù kh¸c nhau vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn, vÞ trÝ ®Þa lý, nguån nh©n lùc, c¸c nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn... mµ mçi quèc gia cã mét thÕ m¹nh vÒ mét hay mét sè lÜnh vùc nµy nhng l¹i kh«ng cã thÕ m¹nh vÒ lÜnh vùc kh¸c ®Ó cã thÓ kh¾c phôc c¸c h¹n chÕ vµ tËn dông c¸c c¬ héi thuËn lîi vèn cã vµ t¹o ra sù c©n b»ng c¸c yÕu tè trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, c¸c quèc gia cÇn ph¶i tiÕn hµnh trao ®æi hµng ho¸ vµ dÞch vô cho nhau, hä b¸n nh÷ng hµng ho¸ mµ cã lîi thÕ s¶n xuÊt. Tuy nhiªn ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ kh«ng ph¶i chØ diÔn ra gi÷a c¸c quèc gia cã nh÷ng lîi thÕ vÒ lÜnh vùc nµy hay lÜnh vùc kh¸c mµ ngay c¶ khi quèc gia ®ã kh«ng cã ®îc lîi thÕ thu ®îc lîi nhuËn khi tham gia ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu.
Vai trß cña ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ trong nÒn kinh tÕ
Ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu lµ néi dung c¬ b¶n cña c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i ®èi víi tÊt c¶ mäi quèc gia, vai trß cña xuÊt nhËp khÈu ngµy cµng ®îc n©ng cao vµ dÇn dÇn trë thµnh mét trong nh÷ng nh©n tè c¬ b¶n thóc ®Èy sù t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ.
Nh chóng ta ®· biÕt mét níc muèn t¨ng trëng ®ßi hái ph¶i cã 4 ®iÒu kiÖn lµ: nguån nh©n lùc, tµi nguyªn thiªn nhiªn, vèn vµ khoa häc c«ng nghÖ.
Trong ®iÒu kiÖn mét nÒn kinh tÕ nhá, c«ng nghÖ l¹c hËu th× xuÊt khÈu chØ tr«ng chê vµo nh÷ng s¶n phÈm cã trong níc (chñ yÕu lµ nh÷ng s¶n phÈm do søc lao ®éng thñ c«ng t¹o ra) vµ nh÷ng s¶n phÈm th« võa khai th¸c cha qua chÕ biÕn. §ã lµ nh÷ng mÆt hµng n«ng-l©m-h¶i s¶n, hµng thñ c«ng mü nghÖ, t¹o ra nh÷ng hµng ho¸ nµy còng lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó t¹o ra ngo¹i tÖ cho viÖc nhËp khÈu khoa häc c«ng nghÖ míi, gi¶i quyÕt viÖc lµm, më réng s¶n xuÊt vµ n©ng cao ®êi sèng cña ngêi lao ®éng.
a.Vai trß cña xuÊt khÈu
Sù t¸c ®éng cña xuÊt khÈu ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n thÓ hiÖn ë mét sè vÊn ®Ò sau:
XuÊt khÈu t¹o ra nguån vèn chñ yÕu cho ho¹t ®éng nhËp khÈu khoa hoc c«ng nghÖ míi lµ tiÒn ®Ò cho cuéc CNH-H§H ®Êt níc.
CNH ®Êt níc theo nh÷ng bíc ®i thÝch hîp lµ con ®êng tÊt yÕu ®Ó khoa häc kh¾c phôc t×nh tr¹ng nghÌo nµn l¹c hËu vµ chËm ph¸t triÓn cña ®Êt níc. CNH-HDH ®ßi hái chóng ta ph¶i cã mét lîng vèn lín ®Ó cã thÓ nhËp khÈu m¸y mãc, thiÕt bÞ kü thuËt chuyÓn giao c«ng nghÖ hiÖn ®¹i b»ng c¸ch thøc ®Çu t níc ngoµi vay nî vµ viÖn trî. C¸c nguån vèn nµy c¸c quèc gia sÏ ph¶i tr¶ l¹i ë nh÷ng thêi kú sau vµ nh vËy ®Ó võa nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ kü thuËt tiªn tiÕn ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ võa cã thÓ tr¶ nî c¸c nguån vay tõ nguån vèn quan träng nhÊt chØ cã thÓ dùa vµo xuÊt khÈu. XuÊt khÈu quyÕt ®Þnh ®Õn quy m« t¨ng trëng qua ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu. Níc ta vµo thêi kú 86-90 xuÊt khÈu chiÕm 50% tæng doanh thu ngo¹i tÖ. Nguån thu tõ xu©t khÈu n¨m 94 ®ñ ®¶m b¶o 60% nguån vèn nhËp khÈu,n¨m 95 theo tû lÖ lµ 66%, 96 lµ 65%, 97 lµ 67%. §èi víi nh÷ng níc kÐm ph¸t triÓn vèn tõ níc ngoµi chØ cã thÓ thuËn lîi khi chñ ®Çu t hay ngêi cho vay thÊy ®îc kh¶ n¨ng s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu cña ®Êt níc.
XuÊt khÈu ®ãng gãp vµo sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn. §Æc biÖt nªn coi thÞ trêng trong níc vµ thÞ trêng thÕ giíi lµ híng quan träng ®Ó tæ chøc s¶n xuÊt v× ®iÒu kiÖn ®ã cã t¸c dông kh¸ tÝch cùc ®Õn s chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Sù t¸c ®éng cña nã thÓ hiÖn ë chç:
XuÊt khÈu t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ngµnh khai th¸c cã c¬ héi ph¸t triÓn thuËn lîi. Ch¼ng h¹n, khi ph¸t triÓn ngµnh dÖt xuÊt khÈu sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy cho viÖc ph¸t triÓn ngµnh s¶n xuÊt nguyªn liÖu nh b«ng hay thuèc nhuém. Sù ph¸t triÓn cu¶ ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn thùc phÈm xuÊt khÈu, dÈu thùc vËt, chÌ, ... cã thÓ kÐo theo sù ph¸t triÓn cña ngµnh c«ng nghiÖp chÕ t¹o thiÕt bÞ phôc vô cho nã .
XuÊt khÈu t¹o ®iÒu kiÖn më réng, kh¶ n¨ng cung cÊp ®Çu vµo cho s¶n xuÊt trong níc.
XuÊt khÈu t¹o ra nh÷ng tiÒn ®Ò kinh tÕ- kü thuËt nh»m c¶i t¹o vµ n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt trong níc. ®iÒu nµy thÓ hiÖn ë chç xuÊt khÈu lµ ph¬ng tiÖn quan träng t¹o ra vèn, c«ng nghÖ tõ bªn ngoµi vµo ViÖt Nam, nh»m hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ cña ®Êt níc, t¹o ra mét n¨ng lùc s¶n xuÊt míi.
Th«ng qua xuÊt khÈu, hµng ho¸ sÏ tham gia vµo cuéc c¹nh tranh trªn thÞ trêng thÕ giíi vÒ gi¸ c¶ vµ chÊt lîng. Quan hÖ c¹nh tranh nµy ®ßi hái mçi quèc gia ph¶i tæ chøc l¹i s¶n xuÊt, h×nh thµnh c¬ cÊu s¶n xuÊt lu«n thÝch nghi víi thÞ trêng.
XuÊt khÈu cßn ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®æi míi vµ hoµn thiÖn c«ng viÖc, qu¸ tr×nh c«ng viÖc s¶n xuÊt kinh doanh.
XuÊt khÈu cã t¸c dông tÝch cùc ®Õn gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm vµ c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n.
S¶n xuÊt hµng ho¸ xuÊt khÈu sÏ thu hót rÊt nhiÒu lao ®éng lµm viÖc. XuÊt khÈu t¹o ra nguån ®Ó nhËp khÈu vËt phÈm tiªu dïng cña nh©n d©n.
XuÊt khÈu lµ c¬ së ®Ó më réng vµ thóc ®Èy c¸c quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i cña níc ta.
Nh vËy vµ c¸c quan hÖ ®èi ngo¹i cã t¸c ®éng qua l¹i phô thuéc lÉn nhau. XuÊt khÈu lµ mét ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i. Cô thÓ ho¹t ®éng cã sím h¬n c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i kh¸c, t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy quan hÖ gi÷a xuÊt khÈu vµ quan hÖ gi÷a xuÊt khÈu víi quan hÖ ®èi ngo¹i ngµy cµng ph¸t triÓn h¬n. ch¼ng h¹n, xuÊt khÈu vµ ngµnh s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu ®· thóc ®Èy c¸c quan hÖ tÝn dông, ®Çu t, më réng quan hÖ vËn t¶i quèc tÕ.
b. Vai trß cña nhËp khÈu.
Bªn c¹nh xuÊt khÈu, nhËp khÈu cã mét vai trß còng hÕt søc quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. nhËp khÈu t¸c ®éng mét c¸ch trùc tiÕp, quyÕt ®Þnh ®Õn s¶n xuÊt vµ ®êi sèng trong níc. NhËp khÈu nh»m bæ sung nh÷ng hµng ho¸ mµ trong níc kh«ng s¶n xuÊt ®îc hoÆc s¶n xuÊt kh«ng ®¸p øng ®îc nhu cÇu. NhËp khÈu cßn ®Ó thay thÕ, nghÜa lµ nhËp khÈu nh÷ng mÆt hµng mµ nã cã lîi thÕ so s¸nh lín h¬n so víi trong níc.
NhËp khÈu kÝch thÝch sù ®æi míi trang thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ s¶n xuÊt ®Ó ®¸p øng ®îc yªu cÇu cao cña thÞ trêng thÕ giíi vÒ quy c¸ch, chÊt lîng s¶n phÈm, tiªu chuÈn vÖ sinh ®Ó t¹o nªn sù c¹nh tranh gi÷a hµng s¶n xuÊt trong níc vµ hµng nhËp khÈu. Mét mÆt trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chóng ta còng cÇn ph¶i ®æi míi trang thiÕt bÞ, khoa häc c«ng nghÖ vµ ®Ó n©ng cao tay nghÒ ®èi víi ngêi lao ®éng. V× vËy, nhËp khÈu hµng ho¸ sÏ ®ãng mét vai trß quan träng trong chiÕn lîc kinh tÕ, nã sÏ t¹o nªn mét thÞ trêng s¶n phÈm hµng ho¸ míi cã tÝnh c¹nh tranh cao h¬n, m¹nh mÏ h¬n vµ quyÕt liÖt h¬n.
NhËp khÈu thêng cã hai lo¹i lµ nhËp khÈu thay thÕ vµ nhËp khÈu bæ sung. Chóng ta cÇn ph¶i cã mét chiÕn lîc ®óng ®¾n trong nhËp khÈu th× sÏ cã t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn sù ph¸t triÓn c©n ®èi cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. ®Æc biÖt lµ lµm c©n ®èi gi÷a c«ng cô lao ®éng, ®èi tîng lao ®éng vµ lao ®éng.
3. Sù t¸c ®éng tÝch cùc cña ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu ®èi víi nÒn kinh tÕ ë ViÖt Nam.
Trong giai ®o¹n hiÖn nay, ViÖt Nam lµ mét níc ®ang ph¸t triÓn kh«ng nh÷ng t¨ng ph¸t triÓn, ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu kh«ng nh÷ng lµm xø mÖnh ®a nÒn kinh tÕ níc ta héi nhËp víi thÕ giíi mµ cßn t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn nÒn kinh tÕ trong níc thÓ hiÖn ë mét sè khÝa c¹nh sau:
a. Lµm t¨ng nguån ngo¹i tÖ cho níc nhµ.
XuÊt nhËp khÈu hµng ho¸, m¸y mãc mang l¹i nguån thu nhËp ngo¹i tÖ chñ yÕu cho ®Êt níc, gãp ph©n quan träng trong viÖc c¶i thiÖn c¸n c©n ngo¹i th¬ng vµ c¸n c©n thanh to¸n, t¨ng l¬ng dù tr÷ ngo¹i hèi,t¨ng kh¶ n¨ng nhËp m¸y mãc thiÕt bÞ vµ nhiªn liÖu ®Ó ph¸t triÓn c«ng nghiÖp.Trong ®iÒu kiÖn níc ta hiÖn nay, víi mét nªn c«ng nghiÖp cßn thÊp th× c¸c ho¹t ®«ng nhËp khÈu ngµy cµng ®ãng vai trß quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n,
§èi víi nhiÒu níc trªn thÕ giíi, ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®· trë thµnh nguån tÝch luü c¬ b¶n cho giai ®o¹n ®Çu cña qu¸ trinh c«ng nghiÖp ho¸.
b. T¨ng thu nhËp
Nhê cã xuÊt nhËp khÈu mµ kh¶ n¨ng thu nhËp cña nªn kinh tÕ quèc d©n t¨ng nªn, tõ ®ã t¹o ra nguån thu nhËp ®Ó nhËp ®Ó nhËp c¸c m¸y mãc, thiÕt bÞ, khoa häc c«ng nghÖ míi, gãp phÇn ®Èy m¹nh ph¸t triÓn kinh tÕ vµ ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.
Bæ sung kÞp thêi vµ lµm gi¶m sù mÊt c©n ®èi cña nÒn kinh tÕ ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn kinh tÕ æn ®Þnh vµ m¹nh mÏ.
Th«ng qua c¸c ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu mµ c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn vµ s¶n xuÊt hµng hãa ph¸t triÓn. Sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh nµy ®· ®¸p øng nh÷ng kü thuËt tiªn tiÕn nh»m s¶n xuÊt hµng hãa cã hµm lîng kü thuËt cao, chÊt lîng tèt, rót ng¾n thêi gian s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng thÕ giíi.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn nay, sù c¹nh tranh lµ tÊt yÕu vµ nã ®· dÉn ®Õn sù th«n tÝnh lÉn nhau gi÷a c¸c chñ thÓ kinh doanh. V× vËy, muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®îc, c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i ho¹t ®éng cã hiÖu qña nh»m thu lîi nhuËn cao víi chi phÝ thÊp nhÊt. Muèn vËy c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i ¸p dông kÞp thêi nh÷ng tiÕn bé cña khoa häc c«ng nghÖ míi vµo trong s¶n xuÊt còng nh kinh doanh, ®ång thêi ph¶i cã ®éi ngò lao ®éng cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao, cã kinh nghiÖm, tr¸ch nhiÖm vµ cã tÝnh s¸ng t¹o trong c«ng viÖc. §èi víi níc ta trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, nhËp khÈu cßn cã vai trß tÝch cùc ®Õn viÖc thóc ®Èy xuÊt khÈu. Sù t¸c ®éng nµy thÓ hiÖn ë chç nhËp khÈu t¹o ®Çu vµo cho s¶n xuÊt hµng ho¸ xuÊt khÈu, t¹o m«i trêng thuËn lîi cho viÖc xuÊt khÈu hµng ho¸ ViÖt Nam ra níc ngoµi.
Gi¶i quyÕt viÖc lµm
Cã thÓ nãi viÖc lµm lµ mét vÊn ®Ò nan gi¶i ngay c¶ thêi gian tríc ®©y vµ b©y giê. Tõ khi ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu ra ®êi vµ ph¸t triÓn, nã ®· lµm nhÑ ®i g¸nh nÆng cho nhµ níc còng nh chÝnh phñ vµ c¸c nhµ chøc tr¸ch. Nhê cã ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu mµ hµng chôc v¹n ngêi cã c«ng ¨n viÖc lµm, kh«ng nh÷ng thÕ mµ cßn cã thu nhËp cao h¬n c¸c ngµnh kh¸c.
4. Thùc tr¹ng xuÊt nhËp khÈu ë níc ta
Ngµnh ngo¹i th¬ng nø¬c ta tõ n¨m 1979 trë vÒ tríc ®îc tæ chøc theo
c¬ chÕ tËp trung quan hÖ ngo¹i th¬ng cña níc ta chñ yÕu lµ víi c¸c níc trong khèi x· héi chñ nghÜa tríc ®©y. Nhµ níc chÞu tr¸ch nhiÖm kÝ kÕt c¸c nghÞ ®Þnh víi c¸c níc vµ giao chØ tiªu kÕ ho¹ch xuÊt nhËp khÈu cho c¸c ®¬n vÞ chuyªn doanh trªn c¬ së nh÷ng nghÞ ®Þnh th ®ã... Trªn c¬ së ®ã c¸c ®¬n vÞ ký kÕt hîp ®ång ngo¹i vµ giao hµng cho c¸c níc. Mäi ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ®Òu th«ng qua c¸c ®¬n vÞ kinh doanh ngo¹i th¬ng trung ¬ng (gäi lµ c¸c tæng c«ng ty ngo¹i th¬ng Trung ¬ng) thuéc qu¶n lý Bé Ngo¹i Th¬ng. C¸c Bé, Ngµnh kh¸c vµ c¸c ®Þa ph¬ng cã nhiÖm vô s¶n xuÊt, khai th¸c thu mua råi giao hµng cho c¸c ®¬n vÞ kinh doanh cña Bé ngo¹i th¬ng xuÊt khÈu theo kÕ ho¹ch nhµ níc.
Tõ n¨m 1980 ®Õn nay, nhµ níc ®· cã nhiÒu chñ tr¬ng chÝnh s¸ch míi nh»m khuyÕn khÝch, më réng vµ t¨ng hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng, nhµ níc trao quyÒn kinh doanh xuÊt, nhËp khÈu do Bé, ngµnh s¶n xuÊt, thùc hiÖn chñ tr¬ng khÐp kÝn tõ s¶n xuÊt ®Õn tiªu thô cña mçi Bé, ngµnh. §ång thêi ®Ó ph¸t huy tiÒm n¨ng cña c¸c ®Þa ph¬ng, nhµ níc còng cho phÐp nhiÒu ®Þa ph¬ng cã ®ñ nh÷ng ®iÒu kiÖn do nhµ níc quy ®Þnh, ®îc phÐp trùc tiÕp xuÊt, nhËp khÈu víi níc ngoµi.
Víi chñ tr¬ng thay ®æi chÝnh s¸ch kinh tÕ cña §¶ng vµ Nhµ níc sè ®¬n vÞ kinh doanh ngo¹i th¬ng t¨ng lªn nhanh chãng. N¨m 1979, sè ®¬n vÞ kinh doanh ngo¹i th¬ng Trung ¬ng lµ 11 ®¬n vÞ kinh doanh, kh«ng cã ®¬n vÞ kinh doanh nµo thuéc ®Þa ph¬ng. N¨m 1985, ®· cã 23 ®¬n vÞ kinh doanh ngo¹i th¬ng trung ¬ng vµ 15 ®¬n vÞ kinh doanh ngo¹i th¬ng ®Þa ph¬ng. N¨m 1990, tæng sè c¸c ®¬n vÞ ®îc quyÒn kinh doanh xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp thêng xuyªn vµ tõng chuyÕn lµ 270 ®¬n vÞ trong ®ã 170 ®¬n vÞ trung ¬ng vµ 163 ®¬n vÞ ®Þa ph¬ng. N¨m 1991, sè ®¬n vÞ xuÊt khÈu trùc tiÕp lµ trªn 400 ®¬n vÞ, ®Õn nay lµ h¬n 7000 ®¬n vÞ.
Sù ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng kh«ng chØ thÓ hiÖn ë sù gia t¨ng m¹nh mÏ sè lîng c¸c ®¬n vÞ xuÊt nhËp khÈu mµ kinh ng¹ch xuÊt nhËp khÈu qua mçi n¨m ®Òu t¨ng ®¸ng kÓ, nhÊt lµ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. N¨m 1976, tæng møc lu chuyÓn ngo¹i th¬ng cña c¶ níc chØ ®¹t 1,2 tû USD, n¨m 1985 lµ 2,6 tû USD, n¨m 1989 ®¹t 4,5 tû USD, n¨m 1990 lµ 5,1 tû USD, n¨m 1995 lµ 13,6 tû USD, n¨m 1997 ®¹t 20,8 tû USD vµ íc tÝnh n¨m 1999 ®¹t trªn 23 tû USD.
Sè níc cã quan hÖ th¬ng m¹i víi ViÖt Nam còng t¨ng lªn nhanh chãng, n¨m 1985 níc ta cã quan hÖ ngo¹i th¬ng víi 67 níc, n¨m 1990 lµ 57 níc, ®Õn nay con sè nµy ®· lµ trªn 160 níc.
Ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu ®· ®ãng gãp phÇn quan träng trong nh÷ng thµnh tùu kinh tÕ x· héi cña ®Êt níc, ®a níc ta tho¸t khái t×nh tr¹ng khñng ho¶ng kinh tÕ x· héi, t¨ng trëng kinh tÕ hµng n¨m trªn 8%, l¹m ph¸t gi¶m tõ 3 con sè vµo cuèi nh÷ng n¨m 80 xuèng cßn 2 con sè vµo ®Çu nh÷ng n¨m 90 vµ cßn mét con sè trong nh÷ng n¨m tõ 1996 ®Õn nay, ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña nh©n d©n ngµy cµng ®îc c¶i thiÖn vµ n©ng cao.
KÕt qu¶ cña ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng ®îc t¹o ra vµ g¾n liÒn víi hÖ thèng kª xuÊt nhËp khÈu. MÆt kh¸c, nh÷ng ®Æc ®iÓm cña hÖ thèng kª xuÊt nhËp khÈu còng ®îc chÞu ¶nh hëng nhiÒu chÝnh s¸ch, c¬ chÕ ®iÒu hµnh, qu¶n lý cña nhµ níc ®èi víi ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng.
II. VËn dông ph¬ng ph¸p dù ®o¸n thèng kª nghiªn cøu xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ ë ViÖt Nam.
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, xuÊt nhËp khÈu cña níc ta cã nhiÒu bíc thay ®æi lín. Hµng nhËp khÈu ngµy cµng ®îc gi¶m tû träng cña c¸c thiÕt bÞ toµn bé vµ t¨ng tû träng cña c¸c hµng rÎ gåm nguyªn liÖu, thiÕt bÞ, phô tïng vµ hµng tiªu dïng. §Òu nµy ph¶n ¸nh sù chuyÓn híng chÝnh s¸ch c«ng nghiÖp cña ViÖt Nam võa quan t©m x©y dùng c¸c c«ng tr×nh cã quy m« lín nhng bªn c¹nh ®ã còng rÊt quan t©m ®Õn s¶n xuÊt nh÷ng s¶n phÈm, hµng ho¸ ®Ó phôc vô cho ngêi tiªu dïng trong níc. Kh«ng nh÷ng thÕ mµ ViÖt Nam ngµy cµng cã nhiÒu mÆt hµng ®îc xuÊt khÈu sang c¸c thÞ trêng quèc tÕ vµ cã nh÷ng mÆt hµng dÉn ®Çu. Qua b¶ng sè liÖu sau:
B¶ng 1
N¨m
Nhãm
hµng
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
Cnn vµ kh¸ch s¹n
1014
1167.6
1377.7
2085
2574
2609
11540
143038
C«ng nghiÖp nhÑ
526.5
938.2
1549.8
21021
3372.4
5427.6
3576
5106.1
Hµng n«ng s¶n
914.7
1280.2
1745.8
2159.6
2231.4
2274.3
4190
4900
Hµng l©m s¶n
97.5
111.6
153.9
212.2
225.2
191.4
2083
2833
Hµng thuû s¶n
427.2
556.3
621.4
695.6
702
858.0
971
1475
Tæng
2979.9
4053.9
5448.6
7254.3
9105
11360.3
23080
28622.1
Sè liÖu vÒ gi¸ trÞ xuÊt khÈu ngµnh dÖt may ViÖt Nam nh sau:
B¶ng 2
N¨m
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
Gi¸ trÞ xuÊt khÈu (USD)
1150
1503
1450
1746.2
1891.9
1975.4
2752
3630
Qua b¶ng1, b¶ng 2, ta thÊy r»ng qua thêi gian gi¸ trÞ cña c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu cµng t¨ng lªn theo thêi gian chøng tá cµng ngµy cµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam cµng t¨ng lªn. §Ó dù ®o¸n gi¸ trÞ xuÊt khÈu vµo nh÷ng n¨m tiÕp theo ta nghiªn cøu c¸c ®Æc ®iÓm vÒ sù biÕn cña hµng xuÊt khÈu, v¹ch râ xu híng vµ tÝnh quy luËt cña sù ph¸t triÓn. Mét sè chØ tiªu vÒ d·y sè thêi gian sÏ gióp chóng ta dù ®o¸n tèt h¬n viÖc xuÊt khÈu hµng ho¸ trong nh÷ng n¨m tíi.
XÐt b¶ng tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu c¸c nhãm hµng tõ n¨m 1993 ®Õn n¨m 2000.
Møc ®é trung b×nh qua thêi gian
y= (y1 +y2 +...+ y8)/8= 11488.0125(triÖu USD)
Hµng n¨m tæng xuÊt khÈu trung b×nh c¸c nhãm hµng ®¹t 11488.0125(triÖu USD/n¨m)
Lîng t¨ng (hoÆc gi¶m) tuyÖt ®èi
Lîng t¨ng (hoÆc gi¶m) tuyÖt ®èi liªn hoµn: di = yi -yi-1 (i=2,3,..,n)
s1997=y1997-y1996=4053.9- 2979.7=1074.2(triÖu USD)
s1998=y1998-y1997=5448.6- 4053.9=1394.7(triÖu USD)
s1999=y1999-y1998=7254.3-5448.6=1805.7(triªuUSD)
s2000=y2000-y1999=9105-7254.3=1850.7(triÖu USD)
s2001=y2001- y2000=11360.3-9105=2255.3(triÖu USD)
s2002=y2002-y2001=23080-11360.3=11719.7(triÖu USD)
s2003=y2003-y2002=28622.1-23080=5542.1(triÖu USD)
Ta thÊy r»ng gi÷a hai thêi gian liÒn nhau th× lîng xuÊt khÈu ®Òu t¨ng.
Lîng t¨ng hoÆc gi¶m tuyÖt ®èi ®Þnh gèc:Di=yi-y1(i=2,3,...,n)
D1997=y1997-y1996=1074.2(triÖu USD)
D1998=y1998-y1997=2468.7(triÖu USD)
D1999=y1999-y1998=4274.6(triÖu USD)
D2000=y2000-y1999=6125.1(triÖu USD)
D2001=y2001-y2000=8380.4(triÖu USD)
D2002=y2002-y2001=20100.1(triÖu USD)
D2003=y2003-y2002=25642.2(triÖu USD)
Lîng t¨ng ho¨c gi¶m tuyÖt ®èi trung b×nh:
s =(yn-yi)/(n-1) = (y2003-y1996)/7= 3663.17(triÖu USD)
Tèc ®é ph¸t triÓn.
ti=yi/yi-1 (i=2,3...,n)
t1997=y1997/y1996=1.3604 lÇn hay 136.04%
t1998=1.344 lÇn hay 134.4%
t1999=1.331 lÇn hay 133.1%
t2000=1.255 lÇn hay 125.5%
t2001=1.247 lÇn hay 124.7%
t2002=2.032 lÇn hay 203.2%
t2003=1.24 lÇn hay 124%
Ta thÊy tèc ®é ph¸t triÓn qua c¸c n¨m ®Òu t¨ng.
Gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña 1% t¨ng hoÆc gi¶m.
gi=yi-1/100 (i=2,3,...,n)
g1997=y1996/100 =29.799(triÖu USD)
g1998= 40.539(triÖu USD)
g1999=54.486(triÖu USD)
g2000=72.543(triÖu USD)
g2001=91.05(triÖu USD)
g2002=113.603(triÖu USD)
g2003=230.8(triÖu USD)
Qua c¸c chØ tiªu cña c¸c kho¶ng thêi gian tõ n¨m 96 ®Õn 2003 th× gi¸ trÞ cña hµng xuÊt khÈu ®Òu t¨ng. Nh vËy ta cã thÓ ®i vµo mét sè ph¬ng ph¸p dù ®o¸n thèng kª ®Ó nghiªn cøu viÖc xuÊt khÈu hµng ho¸ tõ n¨m 2004 ®Õn 2005
1/ Dù ®o¸n dùa vµo lîng t¨ng hoÆc gi¶m tuyÖt ®èi b×nh qu©n:
= 3663.17(triÖu USD)
Ta cã m« h×nh dù ®o¸n:
=32285.27(triÖuUSD)
=35948.27(triÖuUSD)
2/Dù ®o¸n dùa vµo tèc ®é ph¸t triÓn trung b×nh.
(lÇn)
tacã m« h×nh dù ®o¸n:
y2004=y2003*(1.382)1=39555.74(triÖu USD)
y2005=y2003*(1.382)2=54666.04(triÖu USD)
3/Dù ®o¸n dùa vµo m« h×nh san b»ng mò ®¬n gi¶n.
c«ng thøc dù ®o¸n:
chän a=0.9.
y0=(y1996+y1997)/2= y0 =3516.9(triÖu USD)
y1=0.9*3516.9+0.1*3516.9=3516.9(triÖu USD)
y2=3033.6(triÖu USD)
y3=3951.87(triÖu USD)
y4=5298.927(triÖuUSD)
y5 =7058.763(triÖu USD)
y6=8900.374(triÖu USD)
y7=11114.307(triÖu USD)
y8=21883.43(triÖu USD)
y9=27948.233(triÖu USD)
dù ®o¸n n¨m 2004 gi¸ trÞ xuÊt khÈu lµ:27948.233
4. Dù ®o¸n dùa vµo hµm xu thÕ
Tõ b¶ng 1 ta cã
N¨m
Tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu
T
t2
t*y
t3
t4
å t2*y
1996
2979.9
1
1
1997
4053.9
2
4
1998
5448.6
3
9
1999
7254.3
4
16
2000
9105
5
25
2001
11360.3
6
36
2002
23080
7
49
2002
28622.1
8
64
å
91904.1
36
204
560674.3
1299
8772
378363.9
M« h×nh 1:
Hµm xu thÕ: =-4273.3+3502.51t
M« h×nh 2:
yt= -448576+266563t-28998.8 *t2
ta cã SE1<SE2.ta dïng m« h×nh 1 ®Ó dù ®o¸n tøc lµ:
y2004=-4273.3+3502.51*9=27249.29(triÖu USD)
y2005=-4273.3+3502.51*10=30751.8(triÖuUSD)
Ta cã thÓ dÔ dµng nhËn thÊy r»ng hµm xuÊt khÈu cã xu híng t¨ng vµo n¨m 2004 vµ n¨m 2005. Hµm xu thÕ biÕn ®éng theo híng tuyÕn tÝnh
§å thÞ biÓu hiÖn theo tæng gi¸ trÞ xuÊt nhËp khÈu qua c¸c n¨m
B¶ng tæng gi¸ trÞ c¸c nhãm hµng nhËp khÈu qua c¸c n¨m
§¬n vÞ: TriÖu USD
N¨m
Nhãm hµng
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
§iÖn tö
1230.5
1723.3
2134.5
3345.8
5391.4
8934.5
9835.6
11340.5
MÆt kh¸c
1107.6
817.4
1789.5
2480
3764
2209.5
1756.7
3859.5
Tæng c¸c nhãm hµng
2638.1
2540.7
3924
5825.8
8155.4
11144.0
11592.3
15200.0
Dùa vµo lîng t¨ng hoÆc gi¶m tuyÖt ®èi b×nh qu©n
=(y2003-y1996)/7=1837.41(triÖu USD)
ta cã m« h×nh dù ®o¸n:yn+h=yn+s*h (h=1,2,3...)
y2004=y2003+s*1=17037.41(triÖu USD)
y2005=y2003+s*2=18874.82(triÖu USD)
D ®o¸n dùa vµo tèc ®é ph¸t triÓn trung b×nh.
Tèc ®é ph¸t triÓn trung b×nh:t=1.334(lÇn)
Ta cã m« h×nh dù ®o¸n:yn+h=yn*(t)h
Y2004=y2003*t1=20276.8(triÖu USD)
Y2005=y2003*t2= 27049.3(triÖu USD)
Dù ®o¸n d¹ vµo m« h×nh san b»ng mò ®¬n gi¶n
C«ng thøc dù ®o¸n: Yt+1=a*yt+(1-a)* yt chän a=0.9 ta cã:
y0 =2439.4 triÖu USD
y1= 2439.4triÖu USD
y2=2521.453 triÖu USD
y3 =2521.453triÖu USD
y4=3783.745triÖu USD
y5=5621.59triÖu USD
y6=7902.02triÖu USD
y 7 =10819.8triÖu USD
y8=1511.05triÖu USD
y9=14831.51triÖu USD
Dù ®o¸n n¨m 2004 gi¸ trÞ nhËp khÈu lµ 14831.51 triÖu USD
Dù ®o¸n hµm xu thÕ : tõ b¶ng 3 ta cã
N¨m
Tæng gi¸ trÞ nhËp khÈu
t
t2
t*y
t3
t4
å t2*y
1996
2338.1
1
1
1997
2540.7
2
4
1998
3924
3
9
1999
5825.8
4
16
2000
8155.4
5
25
2001
11144
6
36
2002
11592.3
7
49
2003
15200
8
64
å
60720.3
36
204
352881.8
1299
8772
228692.1
M« h×nh 1:
Hµm xu thÕ: yt =- 942.8+1896.2t
M« h×nh 2: yt=a0+a1t+a2t2
Hµm xu thÕ: yt =1226.04+612.08*t+141.555*t2
Ta cã SE1<SE2
Ta dïng m« h×nh 1 ®Ó dù ®o¸n tøc lµ: yt = -924.8+1896.2*t
Y2004=-924.8+1896.2*9=16141(triÖu USD)
Y2005=-924.8+1896.2*10=18037.2(triÖu USD)
XuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ ®îc dù b¸o b»ng c¸c ph¬ng ph¸p kh¸c nhau ®Òu t¨ng chøng tá trong nh÷ng n¨m tíi kim ngach xuÊt khÈu thu ®îc sÏ lµm tèc ®é ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ sÏ æn ®Þnh Ýt biÕn ®éng.N¨m 2004 vµ n¨m 2005 xuÊt nh©p khÈu hµng ho¸ t¬ng ®èi æn ®Þnh.
PhÇn III: c¸c gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ
T×nh h×nh ph¸t triÓn xuÊt nhËp hµng ho¸ ë ViÖt Nam.
Tõ ®¹i héi VI (th¸ng 12/ 1986) cña §¶ng ta lµ mèc lÞch sö quan träng trªn con ®êng ®æi míi toµn diÖn vµ s©u s¾c cña níc ta. Trong ®ã cã sù ®æi míi vÒ quan ®iÓm kinh tÕ. §¹i héi VI ®· rót ra mét bµi häc kinh nghiÖm ®ã lµ ph¶i kÕt hîp søc m¹nh cña d©n téc víi søc m¹nh cña thêi ®¹i trong ®iÒu kiÖn míi. Tõ ®ã chÝnh s¸ch kinh tÕ ®èi ngo¹i ®· ®ãng mét vai trß quan träng trong chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ còng nh an ninh quèc gia.
Víi nh÷ng môc tiªu ®Ò ra sau §¹i Héi VI vµ ngµy cµng ®îc chØnh ký hoµn thiÖn. Cho ®Õn nay, hÖ thèng xuÊt nhËp khÈu cña níc ta ngµy cangf cã nhiÒu b¹n hµng quèc tÕ. ViÖt Nam giê ®©y ®ang chiÕm mét vÞ trÝ quan träng ®èi víi mét sè níc còng nh trªn thÞ trêng quèc tÕ.
Trong chÝnh s¸ch ®æi míi, Nhµ níc ®· khuyÕn khÝch xuÊt khÈu, xo¸ bá ®éc quyÒn vÒ ngo¹i th¬ng. C¸c ®¬n vÞ kinh doanh ®îc t¹o ra méi ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó tiÕp xóc víi mäi b¹n hµng vµ thÞ trêng bªn ngoµi. Do ®ã c«ng t¸c xuÊt nhËp khÈu cña níc ta trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®· ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ kh¸ khÝch lÖ. C¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt ®îc thµnh lËp theo ®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt, cã c¬ së s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu æn ®Þnh vµ ®· cã thÞ trêng xuÊt khÈu ë níc ngoµi. Cã nhiÒu doanh nghiÖp cßn cã c¶ v¨n phßng ®¹i diÖn ë níc ngoµi. HiÖn nay, trong ngµnh xuÊt nhËp khÈu níc ta ®· cã mét ®éi ngò c¸n bé cã tr×nh ®é chuyªn m«n cã kinh nghiÖm, ®ã lµ mét thuËn lîi lín cho quan hÖ ngo¹i th¬ng. Víi hÖ thèng ph¸p luËt hiÖn nay, rÊt ®¬n gi¶n nhng còng kh¸ chÆt chÏ, lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho mäi doanh nghiÖp cã mäi ý ®Þnh xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸.
Tõ th¸ng 3 n¨m 1989, ViÖt Nam ®· thùc hiÖn chÝnh s¸ch mét tû gi¸ do ng©n hµng nhµ níc c«ng bè dùa trªn c¬ së xem xÐt, tæng hîp c¸c yÕu tè l¹m ph¸t, c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ, l·i xuÊt, tû gi¸ nhËp khÈu vµ gi¸ ngo¹i tÖ trªn thÞ trêng tù do. §©y lµ mét ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp khi trao ®æi hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu, nã gióp cho qu¸ tr×nh xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ ®îc nhanh h¬n vµ lµm quay vßng vèn h¬n.
Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn vµ héi nhËp nÒn kinh tÕ cña níc ta víi nÒn kinh tÕ c¸ níc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi, ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ gi÷ vai trß hÕt søc quan träng. Tµi liÖu dù b¸o kh¶ n¨ng xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ trong t¬ng lai lµ c¬ së quan träng ®Ó §¶ng vµ nhµ níc ta ®Ò ra c¸c chiÕn lîc vµ chÝnh s¸ch vÒ xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸. XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ kh¸ch quan vÒ vai trß vµ tÇm quan träng c«ng t¸c dù b¸o xuÊt nhËp khÈu ®Ó gãp phÇn hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c dù b¸o khoa häc xuÊt nhËp khÈu , cÇn ph¶i ®i s©u xem xÐt thùc tr¹ng c«ng t¸c dù b¸o xuÊt nhËp khÈu.
C¸c kiÕn nghÞ vµ ®Ò xuÊt
Trong nh÷ng n¨m qua viÖc thùc hiÖn c«ng t¸c dù b¸o kh¶ n¨ng xuÊt nhËp khÈu ë ViÖt Nam tuy ®· cã triÓn khai nhng vÉn cßn mét ®iÒu bÊt cËp. Qua nghiªn cøu thùc tr¹ng vÒ c«ng t¸c dù b¸o kh¶ n¨ng xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ cña ViÖt Nam, hiÓu râ ®îc nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n cña c«ng t¸c dù b¸o xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ hiÖn nay, ®Ò tµi nµy cã mét sè ®Ò xuÊt vµ kiÕn nghÞ sau:
Thø nhÊt: HiÖn nay viÖc ¸p dông c¸c ph¬ng ph¸p dù b¸o khoa häc ®Ó dù b¸o kh¶ n¨ng xuÊt nhËp khÈu tuy bíc ®Çu ®· ®îc ¸p dông trong thùc tÕ nhng míi chØ ë ph¹m vi hÑp theo yªu cÇu cña tõng ®¬n vÞ c¬ quan,v× vËy cÇn ph¶i cã khoa häc sö dông mét hÖ thèng c¸c ph¬ng ph¸p dù b¸o khoa häc ®Ó dù b¸o. khi ®· cã mét hÖ thèng c¸c ph¬ng ph¸p khoa häc ®îc ¸p dông th× viÖc dù b¸o kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu hµng th¸ng sÏ trë lªn dÔ dµng, thuËn tiÖn vµ ®ì tèn kÐm h¬n.
Thø hai: HiÖn nay cha cã mét ®éi ngò c¸c c¸n bé chuyªn lµm c«ng t¸c dù b¸o kh¶ n¨ng xuÊt nhËp khÈu. C¸c c¸n bé ®ang lµm c«ng t¸c dù b¸o xuÊt nhËp khÈu hiÖn nay chñ yÕu lµ nh÷ng ngêi cã nhiÒu kinh nghiÖm trong lÜnh vùc dù b¸o. do vËy cÇn ph¶i sím h×nh thµnh mét ®éi ngò c¸c chuyªn gia lµm c«ng t¸c dù b¸o c¸c c¸n bé nµy ®îc ®µo t¹o mét c¸ch cã hÖ thèng vÒ c¸c ph¬ng ph¸p khoa häc ®îc ¸p dông trong lÜnh vùc dù b¸o, tõ ®ã cã thÓ vËn dông c¸ ph¬ng ph¸p ®ã ®Ó tiÕn hµnh dù b¸o víi ®é tin cËy cao nhÊt.
Thø ba lµ: muèn thu thËp nguån th«ng tin ®Ó tiÕn hµnh dù b¸o nhanh nhÊt, chÝnh x¸c nhÊt vµ ®Çy ®ñ nhÊt cÇn ph¶i tæ chøc tèt c«ng t¸c thèng kª. NghÜa lµ cÇn ph¶i cã mét hÖ thèng cung cÊp th«ng tin tõ c¬ së ®Õn trung ¬ng, c¸c bé phËn nµy ph¶i phèi hîp chÆt chÏ víi nhau trong viÖc cung cÊp nguån th«ng tin sè liÖu. Ngoµi ra c¸c c¬ quan thèng kª c¸c cÊp còng cÇn ph¶i phèi hîp chÆt chÏ víi c¸c bé ngµnh cã liªn quan víi c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kh¸c ®Ó cã sè liÖu thu thËp sè liÖu s¸t víi thùc tÕ nhÊt.
kÕt luËn
§Êt níc ta bíc vµo ®æi míi c¸ch ®©y 15 n¨m vµ ®· ®¹t ®îc rÊt nhiÒu thµnh tùu to lín. Trong bíc ph¸t triÓn ®ã ngµnh xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ lµ mét ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng v« cïng quan träng gãp vµo thµnh tùu ®ã. N©ng cao ®êi sèng nh©n d©n ®ång thêi t¹o c«ng ¨n viÖc lµm, lµm t¨ng nguån ngo¹i tÖ nhµ níc t¨ng thu nhËp, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn c¸c ngµnh s¶n xuÊt. Trong viÖc xuÊt nhËp khÈu th× ngµnh thèng kª ®· dù ®o¸n xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ trong nh÷ng n¨m tíi gãp phÇn tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu nh»m gi¶i quyÕt ®óng ®¾n vµ x©y dùng kÕ ho¹ch cho c«ng t¸c xuÊt nhËp khÈu. §a nÒn kinh tÕ trong thêi kú héi nhËp ®i theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa cña §¶ng.
Dù b¸o kh¶ n¨ng xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ nãi chung vµ xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ nãi riªng lu«n lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc cÇn thiÕt. Bëi tµi liÖu dù b¸o lµ mét nhiÖm vô quan träng vµ lu«n lµ yªu cÇu kh¸ch quan cña c«ng t¸c ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m«, hay cho chiÕn lîc, s¸ch lîc kinh doanh më réng, chiÕm lÜnh thÞ trêng, n¾m b¾t c¬ héi, gia t¨ng vÞ thÕ gi¶m rñi ro trong kinh tÕ vÜ m« trong lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu.
Danh môc tµi liÖu tham kh¶o
LuËn v¨n
Tµi liÖu xuÊt nhËp khÈu
Gi¸o tr×nh Lý thuyÕt thèng kª
Niªn gi¸m thèng kª
Môc lôc
trang
Lêi më ®Çu
1
Néi dung
2
PhÇn I: Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ dù ®o¸n thèng kª ng¾n h¹n
2
I. kh¸i niÖm
3
II.Mét sè ph¬ng ph¸p ®¬n gi¶n ®Ó dù ®o¸n thèng kª
3
1.Dù ®o¸n dùa vµo ph¬ng tr×nh håi quy
3
2. Dù ®o¸n dùa vµo lîng t¨ng gi¶m tuyÖt ®èi b×nh qu©n
3
3. Dù ®o¸n dùa vµo tèc ®é ph¸t triÓn trung b×nh
3
III. Dù ®o¸n b»ng ph¬ng ph¸p san b»ng mò
4
IV. Dù ®o¸n dùa vµo m« h×nh tuyÕn tÝnh ngÉu nhiªn
6
1. Mét sè m« h×nh tuyÕn tÝnh ngÉu nhiªn
6
2. ph¬ng ph¸p luËn cña Box vµ Jenkins
9
PhÇn II: VËn dông ph¬ng ph¸p dù ®o¸n thèng kª trong viÖc nghiªn cøu xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸.
12
I. §Æc ®iÓm chung cña ngµnh xuÊt nhËp khÈu
12
II. VËn dông ph¬ng ph¸p dù ®o¸n thèng kª nghiªn cøu xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ ë ViÖt Nam.
19
1. Dù ®o¸n dùa vµo lîng t¨ng (hoÆc gi¶m ) tuyÖt ®èi b×nh qu©n
22
2.Dù ®o¸n dùa vµo tèc ®é ph¸t triÓn trung b×nh
22
3.Dù ®o¸n b»ng m« h×nh san b»ng sè mò ®¬n gi¶n
22
4.Dù ®o¸n dùa vµo hµm xu thÕ
23
PhÇn III: C¸c gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ
28
1. T×nh h×nh ph¸t triÓn xuÊt nhËp hµng ho¸ ë ViÖt Nam.
28
2. C¸c kiÕn nghÞ vµ ®Ò xuÊt
29
KÕt luËn
31
Danh môc tµi liÖu tham kh¶o
32
Các file đính kèm theo tài liệu này:
DA358.Doc
