Xây dựng mạng lưới quan trắc và cảnh báo phóng xạ môi trường quốc gia - TS. Trần Chí Thành
Như vậy, thực tế đã cho thấy cần phải
“Triển khai sớm xây dựng Mạng lưới quan trắc
và cảnh báo phóng xạ môi trường quốc gia” và
cần phải “Đào tạo những nhà nghiên cứu trẻ đạt
tầm quốc tế” để thực hiện dự án quan trọng này.
Thực hiện tốt các nhiệm vụ đặt ra trên đây trong
tình hình mới chính là:
1) Tạo điều kiện cho cán bộ khoa học của
chúng ta có cơ hội được tiếp cận với các trang
thiết bị và kỹ thuật hiện đại, cơ hội để học tập
nâng cao trình độ năng lực chuyên môn về quan
trắc phóng xạ, chủ động hỗ trợ ứng phó sự cố bức
xạ, sự cố hạt nhân;
2) Giúp chúng ta nhanh chóng và kịp thời
phát hiện được mọi diễn biến bất thường về tình
trạng phóng xạ trong môi trường, phát hiện được
bất kỳ vụ nổ hạt nhân nào trong khu vực và biết
được nguồn gốc của các vụ nổ ấy [8]. Quan trọng
nhất là kết quả quan trắc sẽ giúp chúng ta đưa ra
được các biện pháp và hành động ứng phó kịp
thời, nhằm giảm thiểu được thiệt hại cho công
chúng và xã hội khi có sự cố xảy ra
10 trang |
Chia sẻ: honghp95 | Lượt xem: 769 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem nội dung tài liệu Xây dựng mạng lưới quan trắc và cảnh báo phóng xạ môi trường quốc gia - TS. Trần Chí Thành, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Thông tin
&Công nghệ
Khoa học
VIỆN NĂNG LƯỢNG NGUYÊN TỬ VIỆT NAM
Website:
Email: infor.vinatom@hn.vnn.vn
SỐ 48
09/2016
VIỆN NĂNG LƯỢNG NGUYÊN TỬ VIỆT NAM
XÂY DỰNG MẠNG LƯỚI QUAN TRẮC VÀ CẢNH BÁO
PHÓNG XẠ MÔI TRƯỜNG QUỐC GIA
THÔNG TIN
KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ HẠT NHÂN
BAN BIÊN TẬP
TS. Trần Chí Thành - Trưởng ban
TS. Cao Đình Thanh - Phó Trưởng ban
PGS. TS Nguyễn Nhị Điền - Phó Trưởng ban
TS. Trần Ngọc Toàn - Ủy viên
ThS. Nguyễn Thanh Bình - Ủy viên
TS. Trịnh Văn Giáp - Ủy viên
TS. Đặng Quang Thiệu - Ủy viên
TS. Hoàng Sỹ Thân - Ủy viên
TS. Thân Văn Liên - Ủy viên
TS. Trần Quốc Dũng - Ủy viên
ThS. Trần Khắc Ân - Ủy viên
KS. Nguyễn Hữu Quang - Ủy viên
KS. Vũ Tiến Hà - Ủy viên
ThS. Bùi Đăng Hạnh - Ủy viên
Thư ký: CN. Lê Thúy Mai
Trình bày, sửa bản in: Nguyễn Trọng Trang
Địa chỉ liên hệ:
Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam
59 Lý Thường Kiệt, Hoàn Kiếm, Hà Nội
ĐT: (04) 3942 0463
Fax: (04) 3942 2625
Email: infor.vinatom@hn.vnn.vn
Giấy phép xuất bản số: 57/CP-XBBT
Cấp ngày 26/12/2003
1- Xây dựng mạng lưới quan trắc và cảnh báo phóng xạ môi
trường quốc gia
VƯƠNG THU BẮC
9- Chương trình phát triển điện hạt nhân của Vương quốc
Campuchia
HOÀNG SỸ THÂN
12- Khái niệm rò rỉ trước khi vỡ (LBB) và áp dụng trong nhà
máy điện hạt nhân
LÊ ĐẠI DIỄN
17- Thorium thay thế uranium trong tương lai?
TRẦN MINH HUÂN
22- Ứng dụng kỹ thuật hạt nhân kiểm tra rò rỉ các thiết bị dầu
khí
ĐẶNG ĐỨC NHẬN, VÕ THỊ TƯỜNG HẠNH
27- Sóng hấp dẫn đã được phát hiện như thế nào?
CAO CHI
33- Phát triển năng lượng hạt nhân: Những vấn đề về an toàn,
thanh sát và an ninh
NGUYỄN THỊ THU HÀ
TIN TRONG NƯỚC VÀ QUỐC TẾ
36- Ngành điện hạt nhân UAE tập trung vào vấn đề an toàn
38- Australia bán Uranium cho Ukraina
39- Xây dựng chương trình và tài liệu đào tạo phương pháp
kiểm tra trực quan
NỘI DUNG
Số 48
09/2016
THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ HẠT NHÂN
1Số 48 - Tháng 9/2016
XÂY DỰNG MẠNG LƯỚI QUAN TRẮC VÀ CẢNH BÁO
PHÓNG XẠ MÔI TRƯỜNG QUỐC GIA
Quan trắc phóng xạ môi trường (QTPXMT) ở nước ta đã được thực hiện từ rất sớm ngay
trong quá trình khôi phục lò phản ứng (LPƯ) hạt nhân nghiên cứu thuộc Viện nghiên cứu hạt nhân
(Đà Lạt) với mục đích xác định mức phông phóng xạ trong môi trường xung quanh khu vực LPƯ
trước khi tái vận hành và quan trắc sự ảnh hưởng của LPƯ đối với môi trường xung quanh trong quá
trình hoạt động. Kể từ đó, cùng với sự phát triển của Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam (NLNTVN)
và việc ứng dụng năng lượng nguyên tử trong các ngành kinh tế xã hội khác nhau, QTPXMT ngày
càng được quan tâm triển khai tại nhiều đơn vị trong Viện và từng bước mở rộng phạm vi, tần suất
cũng như đối tượng quan trắc.
Hiện nay công tác QTPXMT ở nước ta
được Cục Bảo vệ môi trường (Bộ Tài nguyên và
Môi trường) giao cho 3 trạm QTPXMT thuộc Viện
Khoa học và kỹ thuật hạt nhân (KH&KTHN),
Viện Nghiên cứu hạt nhân (NCHN) thuộc Viện
NLNTVN (Bộ KH&CN) và Trung tâm Công
nghệ Xử lý môi trường (CNXLMT) thuộc Bộ
Quốc phòng. Các trạm QTPXMT này đã có
những đóng góp nhất định vào việc theo dõi và
phân tích phông phóng xạ tự nhiên tại một số địa
điểm trọng yếu trên toàn quốc như Hà Nội, TP Hồ
Chí Minh, LPƯ hạt nhân Đà Lạt, tỉnh Lào Cai,
Lạng Sơn... Nhờ có những hoạt động quan trắc
đó mà Việt nam đã kịp thời quan trắc được một
THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ HẠT NHÂN
2 Số 48 - Tháng 9/2016
số đồng vị phóng xạ có nguồn gốc nhân tạo như
131I, 137Cs, 134Cs... trong son khí phát sinh từ thảm
họa hạt nhân Chernobyl ngày 26/4/1986 và sự cố
hạt nhân Fukushima ngày 11/3/2011 lan truyền
đến nước ta. Kết quả quan trắc và nghiên cứu ảnh
hưởng từ các sự cố này đã được công bố trên các
tạp chí chuyên ngành quốc tế [1], [2].
Trên cơ sở chương trình phát triển ứng
dụng NLNT vì mục đích hòa bình và xây dựng
nhà máy điện hạt nhân (NMĐHN) ở nước ta,
kết hợp với mạng lưới quan trắc tài nguyên môi
trường quốc gia, ngày 31/08/2010 Thủ tướng
Chính phủ đã phê duyệt “Quy hoạch Mạng lưới
quan trắc và cảnh báo PXMT quốc gia đến năm
2020”.
Báo cáo này đề cập đến qui hoạch Mạng
lưới, một số kết quả xây dựng Mạng lưới quan
trắc và cảnh báo PXMT quốc gia tính đến tháng 9
năm 2016 và chỉ ra định hướng tiếp tục xây dựng
Mạng lưới đáp ứng với tình hình mới hiện nay.
Qui hoạch Mạng lưới quan trắc và cảnh báo
phóng xạ môi trường quốc gia (QT&CB
PXMT QG)
Mục tiêu xây dựng Mạng lưới QT&CB
PXMT QG là nhằm phát hiện kịp thời mọi diễn
biến bất thường về bức xạ trên toàn lãnh thổ Việt
Nam, hỗ trợ cho việc chủ động ứng phó sự cố bức
xạ, sự cố hạt nhân và cung cấp cơ sở dữ liệu về
PXMT QG phục vụ công tác quản lý nhà nước về
năng lượng nguyên tử và an toàn hạt nhân.
Theo quyết định số 1636/QĐ-TTg (2010)
của Thủ tướng Chính phủ [3], Thông tư số 27/
TT-BKHCN (2010) [4] và Thông tư số 16/
TT-BKHCN hay QCVN-10 (2013) [5] của Bộ
KH&CN, Mạng lưới QT&CB PXMT QG sẽ gồm
có Trung tâm điều hành quan trắc và cảnh báo
PXMT (Trung tâm Điều hành), các trạm quan
trắc cấp vùng (Trạm vùng), các trạm quan trắc
địa phương (Trạm địa phương) và trạm quan trắc
cơ sở (hình 1).
Hình 1. Cấu trúc Mạng lưới QT&CB PXMT QG
Trung tâm Điều hành đặt tại Viện
KH&KTHN (diện tích mặt bằng khoảng 1.000
m2, nhân lực trên 30 cán bộ) sẽ thực hiện việc kết
nối thu thập dữ liệu trực tuyến từ các trạm, các
điểm quan trắc trong Mạng lưới QT&CB PXMT
QG trên toàn lãnh thổ Việt Nam; xử lý kết quả
quan trắc, xây dựng cơ sở dữ liệu PXMT quốc
gia; hỗ trợ kỹ thuật cho việc phân tích, đánh giá
diễn biến và điều hành ứng phó sự cố bức xạ, sự
cố hạt nhân.
Trạm QT&CB PXMT cấp vùng (Trạm
vùng). Thực chất Trạm vùng là một trung tâm
phân tích phóng xạ môi trường khu vực (mỗi trạm
sẽ có diện tích mặt bằng khoảng 3.000 m2, nhân
lực trên 40 cán bộ). 4 Trạm vùng này sẽ được
xây dựng hoặc nâng cấp tại Hà Nội, Thành phố
Hồ Chí Minh, Đà Nẵng và Đà Lạt. Trạm vùng có
nhiệm vụ thu nhận dữ liệu quan trắc trực tuyến
từ các trạm quan trắc địa phương; thu thập, xử lý
và phân tích các chỉ tiêu phóng xạ trong mẫu môi
trường theo QCVN-10; phân tích và tổng hợp số
liệu quan trắc; trực tiếp tham gia đánh giá hiện
trường trong kế hoạch ứng phó sự cố bức xạ, sự
cố hạt nhân cấp tỉnh và cấp cơ sở.
Trạm QT&CB PXMT cấp tỉnh (Trạm
địa phương và cơ sở). Trạm địa phương được
xây dựng tại một số tỉnh, thành phố trực thuộc
Trung ương nơi không có Trạm vùng hoặc có khả
năng chịu ảnh hưởng lớn bởi các sự cố bức xạ, sự
cố hạt nhân (mỗi trạm sẽ có diện tích mặt bằng
THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ HẠT NHÂN
3Số 48 - Tháng 9/2016
khoảng 500 m2, nhân lực từ 5-7 cán bộ). Trạm địa
phương làm nhiệm vụ quan trắc thường xuyên,
liên tục tại các điểm và các cơ sở hạt nhân trên địa
bàn tỉnh, kết nối trực tuyến với các Trạm vùng.
Bên cạnh các cấp trạm này còn có Hệ
thống quan trắc và cảnh báo PXMT thuộc Bộ
Quốc phòng (Hệ thống trinh sát phóng xạ quân
đội). Hệ thống trinh sát phóng xạ quân đội sẽ thực
hiện quan trắc và cảnh báo phóng xạ theo chỉ
định của Bộ Quốc phòng. Trạm trinh sát phóng
xạ thực hiện vai trò chỉ đạo kỹ thuật hệ thống
trinh sát, cảnh báo phóng xạ trong quân đội, phục
vụ công tác phòng chống vũ khí hạt nhân và ứng
phó sự cố bức xạ, sự cố hạt nhân.
Hình 2. Phân bố các Trạm quan trắc trong
Mạng lưới QT&CB PXMT QG
Toàn mạng lưới hiện có:
- 01 Trung tâm điều hành đặt tại Viện
KH&KTHN.
- 04 Trạm vùng (đặt tại Hà Nội, Đà Nẵng,
Lâm Đồng & Tp.HCM.
- 16 Trạm địa phương.
Mạng lưới QT&CB PXMT QG này có
nhiệm vụ xác định nhanh chóng và thông tin trực
tuyến các biến động bất thường về phóng xạ trong
môi trường không khí, sau đó thông qua sự kết
hợp chặt chẽ với mạng lưới quan trắc tài nguyên
môi trường và hệ thống các phòng thí nghiệm
(PTN) để phân tích, xác định, đánh giá và dự báo
kịp thời bản chất, nguồn gốc và diễn biến của các
sự kiện liên quan đến phóng xạ.
Một số kết quả xây dựng Mạng lưới QT&CB
PXMT QG tính đến tháng 9 năm 2016
Ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ phê
duyệt Quy hoạch Mạng lưới QT&CB PXMT
QG, Bộ KH&CN đã nhanh chóng chỉ đạo Viện
NLNTVN triển khai các nhiệm vụ KH&CN để
thực hiện Quy hoạch. Mặc dù gặp nhiều khó khăn
đặc biệt trong việc tìm nguồn tài chính để xây
dựng các trạm, trang bị đồng bộ các thiết bị quan
trắc trực tuyến và xây dựng các PTN... Nhưng
nhờ có sự chỉ đạo kịp thời của các cấp lãnh đạo,
sự chủ động quan hệ hợp tác quốc tế của Viện
NLNTVN, Viện KH&KTHN, Viện NCHN và sự
nỗ lực của các cán bộ chuyên môn, đến nay việc
xây dựng Mạng lưới đã đạt được một số kết quả
quan trọng sau đây:
• Xây dựng và ban hành Thông tư số 27/
TT-BKHCN (30/12/2010) về đo lường bức xạ,
hạt nhân, về xây dựng và quản lý Mạng lưới
QT&CB PXMT QG.
• Xây dựng và ban hành Thông tư số 16/
TT-BKHCN (30/07/2013) về Quy chuẩn kỹ thuật
quốc gia của Mạng lưới QT&CB PXMT QG
(QCVN-10).
THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ HẠT NHÂN
4 Số 48 - Tháng 9/2016
• Dự thảo xong Thông tư về định mức kinh
tế kỹ thuật và đang xin ý kiến góp ý của các bộ
ngành liên quan.
• Đã xây dựng được “Hướng dẫn chung về
quan trắc phóng xạ môi trường và chương trình
quan trắc phóng xạ môi trường cho 2 địa điểm dự
kiến xây dựng nhà máy điện hạt nhân tại Ninh
Thuận (phần trên đất liền)”.
• Xây dựng thành công các PTN phân
tích phóng xạ phù hợp tiêu chuẩn ISO/IEC
17025:2005 ở Viện NCHN và Viện KH&KTHN.
• Đang từng bước xây dựng Trung tâm
điều hành Mạng lưới tại Viện KH&KTHN, Viện
NLNTVN và hiện nay đã đi vào hoạt động (hình
3). Trung tâm hiện có các máy tính chủ (Server)
cài đặt các phần mềm điều hành, kết nối trực
tuyến nhận dữ liệu từ các thiết bị quan trắc trực
tuyến, các màn hình lớn để theo dõi tình trạng
bức xạ tại các trạm...
• Các Trạm vùng, Trạm địa phương và các
thiết bị quan trắc trực tuyến đang từng bước được
xây dựng và trang bị.
Hình 3. Trung tâm điều hành Mạng lưới.
Bằng kinh phí tăng cường trang thiết bị
hàng năm và sự tài trợ đắc lực của các nước thông
qua quan hệ hợp tác như Hàn Quốc, Nhật Bản...
đến nay đã có 5 tỉnh được lắp đặt thiết bị quan
trắc phóng xạ trực tuyến (hình 4) đã và đang hoạt
động liên tục và tuyền dữ liệu trực tuyến về Trung
tâm điều hành.
Dữ liệu phóng xạ (suất liều bức xạ tổng
cộng và suất liều của một số đồng vị phóng xạ
tự nhiên và nhân tạo) và một số số liệu khí tượng
được truyền tự động qua mạng internet hoặc sóng
di động tới Trung tâm điều hành. Giao diện quản
lý trực tuyến tại Trung tâm điều hành được thể
hiện trên hình 5a và 5b.
Hình 4. Các Trạm quan trắc hiện nay.
Hình 5a và 5b. Giao diện quản lý trực tuyến
tại Trung tâm điều hành.
Các thiết bị quan trắc trực tuyến lắp đặt ngoài
hiện trường
• 01 thiết bị quan trắc phóng xạ trực tuyến
U-RAMON EFRD (Hàn Quốc) và 01 thiết bị
ERMS sản xuất trong nước đã được lắp đặt và
THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ HẠT NHÂN
5Số 48 - Tháng 9/2016
đang vận hành tại Trung tâm Chiếu xạ Hà Nội từ
tháng 12/2015 (hình 6).
• 01 thiết bị quan trắc phóng xạ trực tuyến
SARA (Đức) đã được lắp đặt và đang vận hành
tại tỉnh Lạng Sơn từ tháng 01/2016 (hình 7).
• 01 thiết bị quan trắc phóng xạ trực tuyến
ERMS sản xuất trong nước đã được lắp đặt và
đang vận hành tại tỉnh Lào Cai từ tháng 03/2016.
• 01 thiết bị quan trắc phóng xạ trực tuyến
ERMS sản xuất trong nước đã được lắp đặt và
đang vận hành tại thành phố Hải Phòng từ tháng
05/2016.
• 01 thiết bị quan trắc phóng xạ trực tuyến
NAH do Nhật Bản tài trợ được lắp đặt tại Móng
Cái cuối tháng 09/2016 (hình 8).
• 01 thiết bị quan trắc - cảnh báo sớm sự cố
bức xạ, hạt nhân thông qua quan trắc các đồng
vị phóng xạ của Xenon trong không khí sẽ được
trang bị và đưa vào vận hành trong thời gian tới
(hình 9).
Hình 6. Thiết bị quan trắc phóng xạ trực tuyến
U-RAMON EFRD (Hàn Quốc).
Hình 7. Thiết bị SARA của Đức.
Hình 8. Thiết bị quan trắc phóng xạ trực tuyến
NAH (Fuji, Nhật Bản).
Hình 9. Thiết bị quan trắc Xenon phóng xạ
trong không khí
Các thiết bị phân tích chủ yếu trong phòng thí
nghiệm
Các PTN phân tích phóng xạ đã được
trang bị một số thiết bị thu góp mẫu, thiết bị phân
tích hoạt độ phóng xạ alpha, beta và gamma hiện
đại, tiêu biểu như:
• Các hệ phổ kế gamma với detector bán
dẫn siêu tinh khiết HpGe và buồng chì phông
thấp (hình 10).
• Các hệ đo đồng thời tổng hoạt độ alpha/
beta phông thấp (hình 11).
• Các hệ đếm nhấp nháy lỏng để phân tích
3H, 14C (hình 12).
• Thiết bị thu góp mẫu 3H trong không khí
(hình 13).
THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ HẠT NHÂN
6 Số 48 - Tháng 9/2016
Hình 10. Phổ kế Gamma bán dẫn HpGe
Hình 11. Hệ tổng hoạt độ alpha/beta
Hình 12. Hệ đếm nhấp nháy lỏng
Tri-Carb 3170TR/SL.
Hình 13. Hệ thu góp mẫu Trium (3H) trong
không khí.
Các qui trình xử lý mẫu và phân tích hoạt
độ phóng xạ cũng như đối tượng và tần suất quan
trắc đã được thiết lập và đang được áp dụng.
Định hướng xây dựng Mạng lưới QT&CB
PXMT QG trong tình hình mới
Đối chiếu với tiến độ thực hiện Qui hoạch
thì việc xây dựng Mạng lưới QT&CB PXMT
QG hiện nay chưa đáp ứng được vì nhiều nguyên
nhân. Tuy nhiên, cần có sự điều chỉnh nội dung
và định hướng để đáp ứng tốt các yêu cầu trong
tình hình mới:
• Thời điểm khởi công xây dựng NMĐHN
Ninh Thuận 1 và 2 có thể phải lùi lại đến sau
2020.
• Các NMĐHN của Trung Quốc gần biên
giới nước ta đã vận hành và đang xây dựng:
NMĐHN Phòng Thành - tổ máy 1 (Quảng Tây)
vận hành thương mại từ 1/2016 (chỉ cách biên
giới nước ta khoảng 60 km), đang xây dựng tổ
máy số 2 (từ 2011), tổ máy số 3 (12/2015), tổ
máy số 4, 5, 6 đã có kế hoạch xây dựng; NMĐHN
Xương Giang - tổ máy 1 (đảo Hải Nam) vận hành
thương mại từ 12/2015, đang xây dựng tổ máy số
2 (từ 11/2010), tổ máy số 3, 4 có kế hoạch xây
dựng từ 2016-2018.
THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ HẠT NHÂN
7Số 48 - Tháng 9/2016
• Ngoài ra, các nước láng giềng hoặc lân
cận khác như Thái Lan, Indonesia, Campuchia
cũng đang “rục rịch” đưa ra tín hiệu về kế hoạch
phát triển và xây dựng NMĐHN.
• Trong khi đó nước ta lại nằm trong khu
vực chịu ảnh hưởng của chế độ gió mùa, với vị
trí địa lý và điều kiện khí tượng, thủy văn ở nước
ta, vấn đề phát tán phóng xạ và lan tuyền tầm xa
trở nên phức tạp hơn rất nhiều. Một số nghiên
cứu ban đầu cho thấy hầu hết khu vực Đông Bắc,
đồng bằng và Trung du Bắc bộ, khu vực Miền
Trung... sẽ chịu ảnh hưởng bởi rơi lắng phóng
xạ, đặc biệt là các vùng ven biển phía Đông Bắc
nước ta vì các khu vực này nằm trong khoảng
cách lập kế hoạch mở rộng (EPD-100 km) và
khoảng cách lập kế hoạch kiểm soát lương thực
và thực phẩm (ICPD-300 km) khi lập kế hoạch
ứng phó sự cố bức xạ và hạt nhân (Theo khuyến
cáo của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế).
Vì vậy phải nhanh chóng tổ chức nghiên cứu
điều tra xây dựng cơ sở dữ liệu phóng xạ toàn
quốc, đặc biệt là trong các vùng có khả năng chịu
ảnh hưởng sớm bởi hoạt động của các NMĐHN
nhằm đạt được các mục tiêu:
• Quan trắc thường xuyên, liên tục và trực
tuyến diễn biến về tình trạng bức xạ trong môi
trường tại các khu vực quan trắc; Từng bước xây
dựng cơ sở dữ liệu phóng xạ môi trường;
• Cung cấp các thông tin chính xác về tình
trạng phóng xạ trong môi trường cho các nhà
quản lý hoạch định chính sách, cho công chúng
và mô phỏng được quá trình lan truyền của các
chất phóng xạ từ xa đến Việt Nam, đánh giá được
xu hướng biến động của chúng trong môi trường
không khí và nước, phục vụ cảnh báo sớm.
Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Lãnh đạo Bộ
KH&CN, Viện NLNTVN đã đề xuất các nhiệm
vụ KHCN quan trọng và tập trung để thực hiện
“Quy hoạch Mạng lưới QT&CB PXMT QG đến
năm 2020”:
1) Dự án “Tăng cường năng lực quan
trắc và cảnh báo phóng xạ môi trường của Viện
KH&KTHN giai đoạn 2016-2020” để đầu tư
trang thiết bị cho Trung tâm điều hành và Trạm
vùng Miền Bắc (đặt tại Viện KH&KTHN) và
các điểm quan trắc đặt tại một số địa phương
có khả năng chịu ảnh hưởng sớm bởi sự cố hạt
nhân ngoài biên giới phía Bắc và phía Tây như:
Hà Nội, Lào Cai, Lạng Sơn, Quảng Ninh (Móng
Cái), Hải Phòng và Đà Nẵng, Lâm Đồng...
2) Nhiệm vụ “Quan trắc thường xuyên sự
biến động của phóng xạ môi trường phục vụ công
tác cảnh báo sớm các sự cố bức xạ và hạt nhân
xuyên biên giới giai đoạn 2017-2020”.
3) Dự án xây dựng Trạm vùng ở thành
phố Hồ Chí Minh đã được phê duyệt thực hiện.
Trong bối cảnh khu vực và thế giới hiện
nay về sử dụng năng lượng hạt nhân cũng như
nguy cơ khủng bố sử dụng vũ khí hạt nhân, thực
hiện tốt các nhiệm vụ khoa học trên đây là vô
cùng quan trọng và cần thiết, đồng thời phải đào
tạo các cán bộ trẻ có đủ kiến thức, năng lực đảm
trách công việc phân tích, xử lý số liệu, mô phỏng
lan truyền và biết “thổi hồn vào các con số để
chúng biết nói” [6, 9].
Kết luận
Như vậy, thực tế đã cho thấy cần phải
“Triển khai sớm xây dựng Mạng lưới quan trắc
và cảnh báo phóng xạ môi trường quốc gia” và
cần phải “Đào tạo những nhà nghiên cứu trẻ đạt
tầm quốc tế” để thực hiện dự án quan trọng này.
Thực hiện tốt các nhiệm vụ đặt ra trên đây trong
tình hình mới chính là:
1) Tạo điều kiện cho cán bộ khoa học của
chúng ta có cơ hội được tiếp cận với các trang
thiết bị và kỹ thuật hiện đại, cơ hội để học tập
nâng cao trình độ năng lực chuyên môn về quan
trắc phóng xạ, chủ động hỗ trợ ứng phó sự cố bức
xạ, sự cố hạt nhân;
THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ HẠT NHÂN
8 Số 48 - Tháng 9/2016
2) Giúp chúng ta nhanh chóng và kịp thời
phát hiện được mọi diễn biến bất thường về tình
trạng phóng xạ trong môi trường, phát hiện được
bất kỳ vụ nổ hạt nhân nào trong khu vực và biết
được nguồn gốc của các vụ nổ ấy [8]. Quan trọng
nhất là kết quả quan trắc sẽ giúp chúng ta đưa ra
được các biện pháp và hành động ứng phó kịp
thời, nhằm giảm thiểu được thiệt hại cho công
chúng và xã hội khi có sự cố xảy ra.
Vương Thu Bắc
Viện Khoa học và kỹ thuật hạt nhân
________________
Tài liệu tham khảo
1. Variations of Caesium Isotope Concentrations
in Air and Fallout at Dalat, South Vietnam, 1986-
91. Pham Zuy Hien, NT Binh, T Y, Vuong Thu Bac
& Nguyen Trong Ngo. Journal of Environmental
Radioactivity 22 (1994) 55-62.
2. Atmospheric radionuclides from the Fukushima
Dai-ichi nuclear reactor accident observed in
Vietnam. Long NQ, Truong Y, Hien PD at all. Journal
of Environmental Radioactivity 111 (2012) 53-58.
3. Quyết định số 1636/QĐ-TTg của Chính phủ
ngày 31/08/2010 về phê duyệt Quy hoạch Mạng lưới
QT&CB PXMT QG đến năm 2020.
4. Thông tư số 27/TT-BKHCN ngày 30/12/2010
về đo lường bức xạ, hạt nhân, xây dựng và quản lý
Mạng lưới QT&CB PXMT QG.
5. Thông tư số 16/TT-BKHCN ngày 30/07/2013
về Qui chuẩn kỹ thuật quốc gia của (QCVN-10) Mạng
lưới QT&CB PXMT QG.
6. “Dự án Mạng lưới QT&CB PXMT QG:
Đào tạo những nhà nghiên cứu trẻ đạt tầm
quốc tế”. 24/08/2016. TS. Trần Chí Thành.
VINATOM. /Default.aspx?
tabid=110&CategoryID=36&News=9954
7. “Mạng lưới QT&CB PXMT QG: Cần
triển khai sớm”. 22/08/2016. TS. Nguyễn Hào
Quang.VINATOM.
aspx?tabid=110&News=9944& Category ID=36
8. “Vì sao cần phải quan trắc Xenon phóng xạ
trong không khí ?”. 22/06/2016. TS. Vương Thu Bắc.
INST-VINATOM.
tuc-su-kien/tin-tong-hop/vi-sao-quan-trac-phong-xa-
khong-khi.aspx
9. “Thổi hồn vào các con số để chúng
biết nói”. 01/08/2016. GS. Phạm Duy
Hiển.
aspx?tabid=111&News=9887&CategoryID=2
View publication stats
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- xay_dung_mang_luoi_quan_trac_va_canh_bao_phong_xa_moi_truong_quoc_gia_2968_2064692.pdf