Xây dựng tiêu chuẩn đánh giá trình độ thể lực chuyên môn cầu lông cho nam sinh viên chuyên ngành giáo dục thể chất trường Đại học thủ đô Hà Nội

TẠP CHÍ KHOA HỌC  SỐ 36/2019 109 XÂY DỰNG TIÊU CHUẨN ĐÁNH GIÁ TRÌNH ĐỘ THỂ LỰC CHUYÊN MÔN CẦU LÔNG CHO NAM SINH VIÊN CHUYÊN NGÀNH GIÁO DỤC THỂ CHẤT TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ ĐÔ HÀ NỘI Nguyễn Công Trường Trường Đại học Thủ đô Hà Nội Tóm tắt: Bài viết sử dụng các phương pháp nghiên cứu thường quy trong thể dục thể thao để xây dựng tiêu chuẩn đánh giá thể lực chuyên môn cầu lông có đủ độ tin cậy cho khách thể nghiên cứu, đồng thời tiến hành xây dựng thang điểm, bảng phân loại tổng hợp, qua đó ứng dụng đánh giá thể lực chuyên môn cầu lông cho nam sinh viên chuyên ngành giáo dục thể chất trường Đại học Thủ đô Hà Nội. Từ khóa: Đánh giá; trình độ thể lực; tiêu chuẩn, thang điểm Nhận bài ngày 27.11.2019; gửi phản biện, chỉnh sửa và duyệt đăng ngày 20.12.2019 Liên hệ tác giả: Nguyễn Công Trường; Email: nctruong@hnmu.edu.vn 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Xu hướng phát triển của cầu lông hiện đại với lối đánh đa dạng, thực dụng, hiệu quả, đòi hỏi ở vận động viên phải có khả năng thích ứng cao với lượng vận động lớn và năng lực phối hợp vận động cao trong thời gian dài. Do đó, việc huấn luyện thể lực cho sinh viên chuyên môn cầu lông có ý nghĩa đặc biệt quan trọng không thể thiếu trong quá trình đào tạo. Phát triển thể lực chuyên môn cầu lông cho sinh viên chuyên ngành Giáo dục thể chất (GDTC) là quá trình sử dụng hợp lý các phương tiện chuyên môn của quá trình GDTC, tác động một cách toàn diện đến cơ thể của sinh viên, nhằm hình thành ở họ các năng lực chuyên môn phù hợp cho tập luyện và thi đấu. Cầu lông là môn thể thao có yêu cầu cao về kỹ - chiến thuật, thể lực và tâm lý. Để đạt được trình độ thi đấu xuất sắc, thì các khía cạnh về thể lực và tâm lý là những yếu tố quan trọng cần phải quan tâm. Đặc điểm về kỹ thuật, chiến thuật cầu lông luôn có sự biến đổi, do đó đòi hỏi người học không chỉ dựa trên cơ sở phát triển các tố chất thể lực một cách toàn diện, mà cần phải phát triển năng lực các tố chất thể lực chuyên môn. Vì thế, việc xác định được các test dùng để kiểm tra và đánh giá trình độ thể lực chuyên môn cầu lông là một yếu tố vô cùng quan trọng và cần thiết trong quá trình giảng dạy cũng như huấn luyện cho nam sinh viên trường Đại học Thủ 110 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ ĐÔ HÀ NỘI đô Hà Nội (ĐHTĐHN). Trong nghiên cứu này, chúng tôi sử dụng phương pháp tham khảo tài liệu, phương pháp phỏng vấn bằng phiếu, phương pháp kiểm tra sư phạm và phương pháp toán thống kê. Khách thể nghiên cứu của chúng tôi gồm 10 nam sinh viên lớp GDTC C2018 n. Khách thể phỏng vấn gồm các chuyên gia, huấn luyện viên, cán bộ quản lí, giảng viên bộ môn cầu lông trên toàn quốc. 2. NỘI DUNG 2.1. Lựa chọn test đánh giá trình độ thể lực chuyên môn cầu lông cho nam sinh viên chuyên ngành Giáo dục thể chất trường Đại học Thủ đô Hà Nội Để có những hệ thống Test đánh giá được trình độ thể lực chuyên môn cầu lông cho nam sinh viên chuyên ngành GDTC, chúng tôi căn cứ vào kết quả nghiên cứu chuyên ngành của các tác giả đi trước; đồng thời phỏng vấn trực tiếp các chuyên gia, giảng viên giảng dạy môn bộ môn này. Để đảm bảo tính khách quan, chúng tôi đã tiến hành phỏng vấn hai lần cách nhau một tháng trên cùng một đối tượng (18/20 người). Trên cơ sở kết quả thu được, tìm hiểu, đánh giá những test thể lực cần thiết và quan trọng khi kiểm tra đánh giá trình độ chuyên môn cho sinh viên chuyên ngành GDTC khi học môn cầu lông. Có sự khác biệt rõ rệt, có những bài có sự thống nhất cao, có những bài tập được chọn ở mức trung bình và có bài tập được lựa chọn ở mức thấp ở hai thời điểm khác nhau vì 2 tính < 2 bảng ở ngưỡng p > 0,05. Chúng tôi đã lựa chọn ra những test có 90% trở lên số người được phỏng vấn lựa chọn phương án sử dụng để tiếp tục đưa vào nghiên cứu, đó là những test sau: Bảng 1. Các test đánh giá trình độ thể lực chuyên môn cầu lông cho nam sinh viên chuyên ngành GDTC Kỹ thuật động tác Lần 1 (n = 17) Lần 2 (n = 18) 2 P n % n % Ném quả cầu lông đi xa (m) 17 100 18 100 0 > 0,05 Bật cao tại chỗ (cm) 17 100 18 100 0 > 0,05 Nhảy dây 2 phút (số lần) 17 100 18 100 0 > 0,05 Chạy 20 m xuất phát cao (s) 17 100 18 100 0 > 0,05 Di chuyển 4 góc sân đơn 10 lần (s) 17 100 18 100 0 > 0,05 TẠP CHÍ KHOA HỌC  SỐ 36/2019 111 Cầu lông là môn thể thao đòi hỏi người chơi phải di chuyển với tốc độ cao, liên tục trên toàn mặt sân, do đó để duy trì tốc độ liên tục lặp lại trong thời gian thi đấu, vận động viên (VĐV) phải có sức bền tốc độ. Cầu lông hiện đại đòi hỏi có sự phát triển cao các tố chất thể lực, các VĐV phải thường xuyên di chuyển, thay đổi nhịp độ trận đấu do đó, sức bền chuyên môn cao trong việc giải quyết các tình huống thi đấu như chạy, bật, bước xoạc là rất quan trọng trong tập luyện và thi đấu. 2.2. Xây dựng thang điểm đánh giá trình độ thể lực chuyên môn cầu lông cho nam sinh viên chuyên GDTC 2.2.1. Xây dựng thang điểm C Trong quá trình giáo dục thể chất và huấn luyện thể thao, việc phân loại tiêu chuẩn đánh giá trình độ thể lực chuyên môn cho người học là rất quan trọng, qua đó người dạy có thể điều khiển được quá trình giảng dạy phù hợp với chương trình cũng như giáo án đề ra. Căn cứ theo số liệu thu được trên những bài test đánh giá trình độ thể lực chuyên môn cầu lông cho nam sinh viên chuyên ngành GDTC trường Đại học Thủ đô Hà Nội, chúng tôi tiến hành lập thang điểm theo thang độ C dựa trên giá trị Xtb và độ lệch chuẩn: C = 5 + 2Z Lấy giá trị trung bình ở các test bằng giá trị điểm trung bình là 5 điểm. Từ điểm 1 - 4 và 6 - 10 là giá trị trung bình ± 0.5 độ lệch chuẩn được tính như sau: Bảng 2. Thang điểm theo thang độ C Điểm Giá trị Điểm Giá trị 10 = + 2.5 δ 5 = 9 = + 2 δ 4 = - 0.5 δ 8 = + 1.5 δ 3 = - δ 7 = + δ 2 = - 1.5 δ 6 = + 0.5 δ 1 = - 2 δ Đối với các test đánh giá bằng số lần trên thực tế thang điểm C thì các điểm trong thang phải là số nguyên. Vì vậy, số thập phân được làm tròn đến 0,5. Ví dụ: 1,5 = 2; 1,4 = 1. Từ những quy ước trên đề tài tiến hành lập bảng theo thang độ C cho từng test nghiên cứu ở giai đoạn ban đầu bảng 3. X X X X X X X X X X 112 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ ĐÔ HÀ NỘI Bảng 3. Bảng điểm đánh giá thể lực chuyên môn cầu lông sau 1 năm học Điểm Test Ném quả cầu lông đi xa (m) Di chuyển ngang sân 10 lần (s) Bật cao tại chỗ (cm) Nhảy dây trong vòng 2 phút Chạy 20 m xuất phát cao (s) Di chuyển 4 góc sân đơn 10 lần (s) 1 122 3,02 > 155 2 5,5 122 48 160 3,02 155 3 6 118 52 170 2, 98 150 4 6,5 114 56 180 2, 94 145 5 7 110 60 190 2, 90 140 6 7,5 106 64 200 2, 86 135 7 8 102 68 210 2, 82 130 8 8,5 98 72 220 2, 78 125 9 9 94 76 230 2, 74 120 10 9,5 90 80 240 2, 70 115 2.2.2. Xây dựng tiêu chuẩn phân loại tổng hợp Bảng 2 cho thấy để đánh giá thể lực chuyên môn cầu lông cho nam sinh viên GDTC, ngoài thang điểm cần có một tiêu chuẩn phân loại thể lực của khách thể nghiên cứu theo giá trị từng test. Tuy nhiên, để thuận lợi cho việc lượng hóa các chỉ tiêu khác nhau trong quá trình phân loại mức độ thể lực chuyên môn của khách thể nghiên cứu, đề tài tiến hành quy định tiêu chuẩn phân loại từng chỉ tiêu theo 5 mức được quy đổi như sau: Giỏi, khá, trung bình, yếu và kém. Bảng 4. Điểm tổng hợp phân loại trình độ thể lực chuyên môn Giỏi Khá Trung bình Yếu Kém 9 - 10 7 - 8 5 - 6 3 - 4 < 3 Theo thang điểm C đã xây dựng, thì mỗi test có số điểm cao nhất là 10 điểm. Căn cứ vào số test đánh giá thể lực chuyên môn là 6 test, vì vậy điểm đánh giá là trung bình cộng của 6 test trên và được làm trong đến 0,5 điểm để điểm số là giá trị nguyên. Ví dụ: 4,5 = 5 điểm. 4,4 = 4 điểm. 2.2.3. Ứng dụng các tiêu chuẩn đánh giá trình độ phát triển thể lực chuyên môn cầu lông cho nam sinh viên chuyên GDTC C2018 trường ĐHTĐHN Chúng tôi tiến hành kiểm nghiệm trên 10 nam sinh viên chuyên ngành GDTC của lớp C2018. Các sinh viên này được kiểm tra theo một trình tự thống nhất ở các Test xác định điểm tổng hợp. Thứ tự tiến hành theo các bước sau: TẠP CHÍ KHOA HỌC  SỐ 36/2019 113 Bước 1: Cho nam sinh viên GDTC khóa C2018 thực hiện lần lượt các test trên. Bước 2: Tính điểm các chỉ tiêu đạt được của từng sinh viên. Bước 3: Tính tổng điểm của các chỉ tiêu và đối chiếu với bảng trên. Căn cứ vào thành tích kiểm tra nhập điểm vào cổng thông tin đào tạo theo bảng 3 và phân loại theo bảng 4, chúng tôi thu được kết quả ở bảng 5 dưới đây: Bảng 5. Tổng điểm phân loại đánh giá thể lực chuyên môn của 10 nam sinh viên TT Sinh viên Test 1 Test 2 Test 3 Test 4 Test 5 Test 6 TB Xếp loại 1 Lê Phi Hồng 9 8 9 8 9 9 9 Giỏi 2 Ng Huy Việt Anh 5 7 6 7 7 6 6 TB 3 Lê Văn Đông 6 5 5 5 6 4 5 TB 4 Trần Anh Thắng 7 6 5 7 6 6 6 TB 5 Phạm Gia Trường 8 8 7 9 8 8 8 Khá 6 Vũ Đại Triều 7 8 7 8 8 7 8 Khá 7 Nguyễn Đức Tùng 7 8 7 8 7 6 7 Khá 8 Lã Phương Nam 9 10 8 10 9 8 9 Giỏi 9 Nguyễn Mạnh Tiến 7 8 7 9 8 7 8 Khá 10 Bùi Văn Hoạt 8 8 7 8 8 7 8 Khá Qua bảng 5, kết quả xếp loại thể lực chuyên môn cầu lông cho nam sinh viên chuyên ngành GDTC trường ĐHTĐHN như sau: - Xếp loại giỏi có 02 sinh viên chiếm tỷ lệ 20%. - Xếp loại khá có 05 sinh viên chiếm tỷ lệ 50%. - Xếp loại trung bình có 03 sinh viên chiếm tỷ lệ 30%. - Không có sinh viên xếp loại yếu. - Không có sinh viên xếp loại kém. Kết quả cho thấy 10 nam sinh viên của lớp C 2018 có kết quả học tập ở mức giỏi, khá, trung bình đồng thời cũng là những sinh viên có trình độ thể lực chuyên môn ở những mức giỏi, khá, trung bình tương đồng với kết quả học tập. Hay nói cách khác là trình độ thể lực chuyên môn có ảnh hưởng đến kết quả học tập của sinh viên chuyên GDTC. Kết quả kiểm chứng trên thực tế đã cho chúng ta thấy rằng: các Test và các tiêu chuẩn mà đề tài nghiên cứu, xây dựng đảm bảo tính khoa học và có tính khả thi cho phép sử dụng làm sơ sở để đánh giá trình độ thể lực cho nam sinh viên chuyên GDTC các khóa sau này. 114 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ ĐÔ HÀ NỘI 3. KẾT LUẬN Khoa Khoa học Thể thao và Sức khỏe của trường ĐHTĐHN có nhiệm vụ đào tạo các sinh viên GDTC trở thành các giáo viên dạy môn GDTC trên địa bàn thành phố Hà Nội (phong trào cầu lông phát triển rất mạnh trong những năm gần đây) và các tỉnh lân cận, vì vậy việc tìm ra các chỉ tiêu đánh giá trình độ thể lực chuyên môn cầu lông đặc thù cho sinh viên chuyên GDTC là rất cần thiết. Kết quả nghiên cứu đã xây dựng được các thang điểm đủ tính khoa học, bảo đảm tính khách quan và phù hợp với sinh viên trong học phần Cầu lông chuyên ngành, nên có thể được sử dụng để đánh giá trình độ thể lực chuyên môn cầu lông của sinh viên chuyên GDTC - Trường Đại học Thủ đô Hà Nội các khóa sau. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Tony Grice, EdD (2005), Badminton Steps by Steps, - Nxb Tổng hợp TP. Hồ Chí Minh. 2. Nguyễn Hạc Thúy, Nguyễn Quý Bình (2000), Huấn luyện thể lực cho vận động viên cầu lông, - Nxb Thể dục - Thể thao, Hà Nội. 3. Trần Văn Vinh, Đào Chí Thành, Phan Thế Đệ (2003), Hệ thống bài tập huấn luyện cầu lông, - Nxb Thể dục - Thể thao, Hà Nội. 4. Lê Văn Lẫm (2007), Giáo trình đo lường thể thao, Trường Đại học Sư phạm Thể dục - Thể thao Hà Tây, - Nxb Thể dục - Thể thao, Hà Nội. 5. Giáo trình phương pháp nghiên cứu khoa học thể dục thể thao, - Nxb Thể dục - Thể thao, Hà Nội. 6. Nguyễn Thế Truyền, Nguyễn Kim Minh, Trần Quốc Tuấn (2002), Tiêu chuẩn đánh giá trình độ tập luyện trong tuyển chọn và huấn luyện thể thao, - Nxb Thể dục - Thể thao, Hà Nội. DEVELOPING AN EVALUATION STANDARD OF BADMINTON PROFESSIONAL QUALIFICATION FOR MALE STUDENTS MAJORING PHYSICAL EDUCATION AT HANOI METROPOLITAN UNIVERSITY Abstract: The article uses the conventional research methods in sports to create a standard for evaluating the professional badminton fitness that are considerably reliable for the research object, and to indicate an assessment scale and classification table, through which the evaluation of badminton professional fitness for male students majoring in physical education at Hanoi Metropolitan University is possibly applied. Key words: assessment, professional fitness, standard, assessment scale