Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh xuất nhập khẩu hàng hoá của Công ty Cung ứng nhân lực Quốc tế và Thương mại (SONA)

§éi ngò CBNV giái vµ t×nh th«ng cho ho¹t ®éng kinh doanh cßn thiÕu vµ yÕu ë nhiÒu kh©u trong ho¹t ®éng chung cña C«ng ty vµ nhÊt lµ trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu lao ®éng, th­¬ng m¹i vµ ®µo t¹o. NhËn biÕt ®­îc nh÷ng tån t¹i vµ h¹n chÕ nµy, C«ng ty cÇn t×m ra nguyªn nh©n, vµ gi¶i ph¸p, kÕt hîp víi nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm, vµ ph¶i quyÕt t©m cñng cè t¨ng c­êng bé m¸y hoµn thiÖn h¬n, ®¶m b¶o cho c¹nh tranh vµ c¹nh tranh th¾ng lîi, ®­a ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty ph¸t triÓn m¹nh víi tèc ®é t¨ng tr­ëng cao h¬n n÷a. III- Ph©n tÝch t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh XNK hµng ho¸ cña c«ng ty SONA 1. T×nh h×nh ho¹t ®éng XNK hµng ho¸ * MÆt hµng kinh doanh : Hµng ho¸ C«ng ty ®ang cung øng trªn thÞ tr­êng chñ yÕu lµ hµng xuÊt khÈu vµ hµng nhËp khÈu: - C¸c mÆt hµng nhËp khÈu chñ yÕu cña C«ng ty lµ: m¸y mãc thiÕt bÞ, nguyªn vËt liÖu vµ hµng tiªu dïng. + M¸y mãc thiÕt bÞ: Chñ yÕu lµ m¸y c«ng tr×nh, «t« vËn t¶i phôc vô s¶n xuÊt vµ x©y dùng. Hµng ho¸ cña SONA ®ang tiÕp tôc ®­îc kh¼ng ®Þnh b»ng chÊt l­îng vµ dÞch vô sau b¸n hµng. ChÝnh v× cËy hµng tån kho chËm lu©n chuyÓn lµ kh«ng ®¸ng kÓ. ThÞ tr­êng nhËp khÈu chñ yÕu lµ: Hµn quèc, NhËt B¶n, §øc, Mü ... . ThÞ tr­êng tiªu thô chñ yÕu lµ c¸c tØnh phÝa B¾c vµ miÒn Trung. + Nguyªn vËt liÖu: Chñ yÕu lµ s¾t thÐp, mÆt hµng s¾t thÐp nhËp khÈu cña SONA ®ang rÊt ®­îc ­a chuéng trªn thÞ tr­êng néi ®Þa. + Hµng tiªu dïng: SONA chñ yuÕ nhËp khÈu nh÷ng mÆt hµng thiÕt yÕu phôc vô ®êi sèng mµ trong n­íc ch­a s¶n xuÊt ®­îc ho¹c ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu. Hµng tiªu dïng nhËp khÈu cña SONA lu«n ®­îc kh¸ch hµng ­a chuéng vµ hÇu nh­ kh«ng cã hµng tån kho chËm lu©n chuyÓn . ThÞ tr­êng nhËp khÈu chñ yÕu lµ: Mü, §µi loan, Singapore, Malaysia, NhËt B¶n... - C¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ yÕu cña C«ng ty : chñ yÕu lµ hµng n«ng s¶n vµ thñ c«ng mü nghÖ. + Hµng n«ng s¶n: C«ng ty chñ yÕu xuÊt khÈu cao su vµ n­íc t­¬ng. Tuy míi vµo thÞ tr­êng hµng n«ng s¶n nh­ng hµng ho¸ cña SONA ®­îc ®¸nh gi¸ cao, chÊt l­îng tèt, thêi gian giao hµng ®óng h¹n, gi¸ c¶ hîp lý. Kh¸ch hµng ®ang tiÕp tôc ®Æt mua hµng cña SONA vµ mong muèn t¨ng sè l­îng vµ kim ng¹ch hµng n«ng s¶n. ThÞ tr­êng chñ yÕu c¸c n­íc ASEAN, Trung quèc, Hµn quèc, EU, NhËt B¶n, c¸c n­íc §«ng ©u cò... + Hµng thñ c«ng mü nghÖ: SONA còng chØ míi b¾t ®Çu vµo thÞ tr­êng, tuy míi chØ víi sè l­îng nhá, kim ng¹ch cßn h¹n chÕ nh­ng còng ®· kh¼ng ®Þnh ®­îc uy tÝn cña SONA rÊt ®­îc kh¸ch hµng n­íc ngoµi ­a chuéng vÒ mÉu m·, chÊt l­îng vµ thêi gian giao hµng, ch¾c ch¾n trong thêi gian tíi sÏ cã b­íc nh¶y vät c¶ vÒ sè l­îng ®èi víi mÆt hµng nµy. ThÞ tr­êng chñ yÕu lµ §µi loan, NhËt b¶n, Hång k«ng, Trung quèc , Hµn quèc, EU, SNG... * ThÞ tr­êng: C¸c kh¸ch hµng néi ®Þa chñ yÕu cña C«ng ty SONA bao gåm: + C«ng ty TNHH Phó Th¸i + C«ng ty TNHH Tù C­êng + C«ng ty TNHH §¹i Minh + C«ng ty TNHH Toµn Th¾ng + C«ng ty V¨n phßng phÈm Hµ néi + C«ng ty Nam TuÊn + C«ng ty T©n Sao ViÖt + XÝ nghiÖp X©y l¾p 7 ... ThÞ tr­êng n­íc ngoµi cña C«ng ty nh­: Trung quèc, NhËt B¶n, Hµn Quèc, Mü, Singapore, Malaysia, Indonexia, Philipin, Th¸i lan, Taiwan... * Kim ng¹ch XNK - Tæng kim ng¹ch XNK cña C«ng ty n¨m 2002 ®¹t 7,9 triÖu USD. Trong ®ã xuÊt khÈu ®¹t 2,2 triÖu USD, nhËp khÈu ®¹t 5,7 triÖu USD * HiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh XNK hµng ho¸: - HiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh XNK hµng ho¸ ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh XNK hµng ho¸ d­íi ®©y: §¬n vÞ tÝnh: 1.000 ®ång Stt ChØ tiªu N¨m N¨m 1998 N¨m 1999 N¨m 2000 N¨m 2001 N¨m 2002 1 Doanh thu 9.493.572 2.472.780 1.213.461 78.382.000 120.516.000 2 Nép ng©n s¸ch 379.742 611.598 121.346 7.949.000 10.880.000 3 L·i gép 381.051 141.371 189.343 MÆc dï ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu míi chÝnh thøc tõ n¨m 1997, song cho ®Õn nay ho¹t ®éng nµy cña phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ vµ ®· ®em l¹i ®­îc nguån thu ®¸ng kÓ cho c«ng ty. Tõ ®Çu n¨m 1997 khi phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu b¾t ®Çu ho¹t ®éng cña m×nh b»ng ho¹t ®éng nhËp khÈu vµ nhËn uû th¸c xuÊt khÈu th× ®Õn ®Çu n¨m 2001, ho¹t ®éng b¸n hµng xuÊt khÈu ®· ®­îc triÓn khai. Sù gia t¨ng c¸c kh¸ch hµng néi ®Þa, kÌm theo ®ã lµ sù gia t¨ng vÒ sè l­îng hîp ®ång ®· lµm cho ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu ë c«ng ty ngµy thªm khëi s¾c. Lîi nhuËn t¨ng kho¶ng 20 ®Õn 30 % mçi n¨m ®· chøng tá ®­îc hiÖu ho¹t ®éng kinh doanh cña phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. Do ®iÒu kiÖn vèn l­u ®éng cßn qu¸ Ýt, n¨m 2000 vÒ tr­íc , C«ng ty chñ yÕu lµm dÞch vô xuÊt nhËp khÈu uû th¸c vµ huy ®éng vèn cña kh¸ch hµng ®Ó kinh doanh. N¨m 1997 doanh thu xuÊt nhËp khÈu ®· ®¹t con sè ®¸ng kÓ (6.868.654.000 VN§ ). Tuy nhiªn sang ®Õn n¨m 1998 do chÝnh phñ ban hµnh nghÞ ®Þnh 57/CP më réng quyÒn xuÊt nhËp khÈu cho tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ, v× vËy nhiÒu kh¸ch hµng tr­íc kia cña SONA ®· tù tiÕn hµnh xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp. Do mÊt kh¸ nhiÒu ®¬n hµng tõ c¸c ®¬n vÞ nµy nªn n¨m 1999 vµ n¨m 2000 doanh thu tõ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ®· gi¶m ®¸ng kÓ. Do ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng th­¬ng m¹i ph¸t triÓn sau, c¸c n¨m tr­íc ®©y ho¹t ®éng cÇm chõng, h¹n chÕ, doanh thu thÊp, mang l¹i hiÖu qu¶ chung cho C«ng ty ch­a ®¸ng kÓ, nh­ng sang ®Õn n¨m 2001 vµ n¨m 2002 ho¹t ®éng kinh doanh XNK ®· t¨ng lªn m¹nh mÏ cïng víi sù ph¸t triÓn theo h­íng qui m« lín vµ cã hiÖu qu¶ trªn c¸c mÆt: Tæng doanh thu, nép ng©n s¸ch, lîi nhuËn, thÞ tr­êng vµ c¬ cÊu ngµnh hµng, kÕt hîp hµi hoµ gi÷a nhËp khÈu vµ xuÊt khÈu ... Cô thÓ lµ: doanh thu XNK HH vµ c¸c dÞch vô kh¸c n¨m 2001 lµ: 78.382.000.000 VN§ t¨ng 14 lÇn, nép ng©n s¸ch lµ: 7.560.000.000 VN§ t¨ng 8 lÇn, lîi nhuËn lµ: 143.800.000 t¨ng 5 lÇn so víi n¨m 2000 vµ c¸c n¨m tr­íc ®©y. Doanh thu XNK HH vµ c¸c dÞch vô kh¸c n¨m 2002 lµ: 120.516.000.000 t¨ng 1,54 lÇn so víi n¨m 2001. Nh­ vËy cã thÓ nhËn ®Þnh r»ng ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty tuy ®· khëi s¾c vµ ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tÝch ®¸ng khÝch lÖ trong hai n¨m 2001, n¨m 2002 vµ ®ang dÇn dÇn ®i vµo æn ®Þnh, song vÉn cã sù bÊp bªnh trong viÖc thùc hiÖn chØ tiªu kÕ ho¹ch c¸c n¨m tiÕp theo cña c«ng ty. §iÒu nµy lµ do nguyªn nh©n ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty kh«ng mang tÝnh chuyªn doanh, chñ yÕu vÉn lµ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu uû th¸c, nªn phÇn lín ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty cßn phô thuéc rÊt nhiÒu vµo c¸c c«ng ty kh¸c ë trong n­íc. §©y chÝnh lµ mÆt h¹n chÕ trong kinh doanh xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ mµ C«ng ty cÇn kh¾c phôc. 2. C¸c h×nh thøc kinh doanh XNK cña C«ng ty SONA a/ H×nh thøc kinh doanh xuÊt khÈu: - H×nh thøc xuÊt khÈu chñ yÕu lµ : XuÊt khÈu uû th¸c vµ xuÊt khÈu trùc tiÕp. Nh×n chung ho¹t ®éng xuÊt khÈu chÝnh cña SONA vÉn lµ nhËn uû th¸c xuÊt khÈu cho c¸c c«ng ty trong n­íc. Mäi qu¸ tr×nh chuÈn bÞ, ®ãng gãi vµ vËn chuyÓn hµng ho¸ tíi c¶ng ®Òu do bªn uû th¸c ®¶m nhËn. C«ng ty chØ cã vai trß trong viÖc ®µm ph¸n, ký kÕt hîp ®ång ngo¹i th­¬ng, h­íng dÉn bªn uû th¸c trong viÖc ®ãng gãi, vËn chuyÓn vµ gióp ®ì vmäi viÖc cÇn thiÕt ®Ó gi¶i quyÕt c¸c khiÕu n¹i (nÕu cã). Tõ ®Çu n¨m 2001, khi C«ng ty tiÕn hµnh t×m hiÓu thÞ tr­êng tiªu thô ë n­íc ngoµi th× ®ång thêi C«ng ty còng trùc tiÕp tham gia vao kh©u thu mua hµng ho¸ xuÊt khÈu ë thÞ tr­êng trong n­íc. §iÒu nµy ®ång nghÜa víi viÖc gia t¨ng tr¸ch nhiÖm cña C«ng ty ®èi víi qu¸ tr×nh xuÊt nhËp khÈu vµ cïng víi ®ã lµ viÖc ph¶i kiÓm so¸t rñi ro ë møc ®én lín h¬n. * Qu¸ tr×nh xuÊt khÈu hµng ho¸ ë SONA ®­îc thùc hiÖn theo quy tr×nh sau: §µm ph¸n, ký kÕt hîp ®ång víi kh¸ch ngo¹i vµ néi LËp ph­¬ng ¸n kinh doanh Giôc bªn mua më L/C TiÕn hµnh thñ tôc vay tiÒn Ng©n hµng ®Ó mua hµng SONA chuyÓn tiÒn ®Æt cäc mua hµng KiÓm tra xem L/C ®· më ch­a? ChuÈn bÞ hµng xuÊt khÈu Lµm thñ tôc xuÊt khÈu LÊy mÉu ®i gi¸m ®Þnh chÊt l­îng (nÕu kh¸ch hµng yªu cÇu) SONA thuª tµu (Tuú theo tong hîp ®ång) Mua b¶o hiÓm (Tuú theo tong hîp ®ång) Mang hµng ®i ®ãng C«ng ten n¬ ( SONA thuª ®éi ë c¶ng ®ãng) Giao hµng lªn tµu vµ thuyÒn tr­ëng giao l¹i cho C«ng ty vËn ®¬n ®­êng biÓn (nÕu hµng xuÊt khÈu theo gi¸ FOB) SONA göi bé chøng tõ nhËn hµng cho kh¸ch n­íc ngoµi LËp bé chøng tõ thanh to¸n vµ xuÊt tr×nh cho ng©n hµng ®Ó thanh to¸n Thanh lý hîp ®ång, ®ãng thuÕ xuÊt khÈu (nÕu cã) b/ H×nh thøc kinh doanh nhËp khÈu: H×nh thøc kinh doanh nhËp khÈu chñ yÕu lµ: nhËp khÈu uû th¸c vµ nhËp khÈu trùc tiÕp, trong ®ã nhËp khÈu uû th¸c lµ chñ yÕu trong hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng cña c«ng ty. Tuy nhiªn sang ®Õn n¨m 2002 C«ng ty còng ®· tiÕn hµnh rÊt nhiÒu mÆt hµng nhËp khÈu trùc tiÕp chñ yÕu lµ nguyªn vËt liÖu nh­ : s¾t, thÐp.... §èi víi hµng ho¸ ®­îc nhËp khÈu theo hîp ®ång uû th¸c, c«ng ty sÏ uû th¸c cho c¬ quan giao th«ng (ga, c¶ng) ®Ó giao hµng cho ®¬n vÞ uû th¸c. Mäi tr¸ch nhiÖm vÒ tiÕp nhËn, vËn chuyÓn hµng ho¸ ®Òu do ®¬n vÞ uû th¸c ®¶m nhËn. C«ng ty ®­îc miÔn tr¸ch nhiÖm ®èi víi nh÷ng tr­êng hîp chËm nhËn hµng, kh«ng nhËn hµng, hµng bÞ h­ háng, thiÕu hµng... song ph¶i thay mÆt ®¬n vÞ uû ht¸c thùc hiÑn viÖc khiÕu n¹i. §èi víi hµng ho¸ nhËp khÈu theo ®¬n ®Æt mua hµng, c«ng ty tham gia tõ kh©u t×m hiÓu nguån cung øng ë thÞ tr­êng n­íc ngoµi, ®µm ph¸n, kÝ kÕt hîp ®ång ngo¹i th­¬ng, tiÕn hµnh tiÕp nhËn vµ giao hµng cho ®¬n vÞ ®Æt hµng tõ c¶ng, ga. MÆc dï c«ng ty kh«ng cã kho chøa hµng nhËp khÈu, song ho¹t ®éng b¸n hµng nhËp khÈu vÉn ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch thuËn lîi nhê vµo viÖc c«ng ty trùc tiÕp hoÆc uû th¸c giao hµng ngay t¹i ga, c¶ng. * Quy tr×nh nhËp khÈu hµng ho¸ ë SONA ®­îc thùc hiÖn th­o quy tr×nh sau: §µm ph¸n, ký kÕt hîp ®ång víi kh¸ch ngo¹i vµ néi LËp ph­¬ng ¸n kinh doanh Lµm thñ tôc vay vèn Xin më L/C Mua b¶o hiÓm ( Tuú theo tõng hîp ®ång) Thuª tµu (Tuú theo tõng hîp ®ång) TiÕp nhËn bé chøng tõ cña Ng©n hµng LÊy lÖnh giao hµng Lµm thñ tôc h¶i quan Thanh to¸n tiÒn l­u kho b·i Tæ chøc nhËn hµng KiÓm tra hµng nhËp khÈu vµ lËp biªn b¶n khiÕu n¹i (nÕu hµng ho¸ bÞ giao thiÕu, giao kh«ng ®óng phÈm chÊt). ch­¬ng iii C¸c biÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ cña c«ng ty cung øng nh©n lùc quèc tÕ vµ th­¬ng m¹i (sona) I- §Þnh h­íng ph¸t triÓn vÒ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty SONA 1. §Þnh h­íng ph¸t triÓn chung cña C«ng ty trong thêi gian tíi Trong nh÷ng n¨m qua C«ng ty SONA ®· cã rÊt nhiÒu cè g¾ng trong b­íc ®­êng ®i cña m×nh nh»m n©ng cao doanh thu vµ lîi nhuËn. NÕu nh­ trong n¨m 1999, C«ng ty cã sù gi¶m sót trong doanh thu tõ ho¹t ®éng xuÊt khÈu lao ®éng vµ xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸. ThÕ nh­ng sang n¨m 2000, n¨m 2001 sù khëi s¾c trë l¹i cña c¶ 2 ho¹t ®éng nµy ®· lµm cho t×nh h×nh kinh doanh cña C«ng ty cã nhiÒu nÐt s¸ng sña h¬n. §Æc biÖt lµ n¨m 2002 lµ n¨m ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh qu¶ cao nhÊt kÓ tõ tr­íc tíi nay vÒ tÊt c¶ c¸c mÆt ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty. Dùa trªn t×nh h×nh ho¹t ®éng cña C«ng ty trong nh÷ng n¨m qua, dùa vµo nh÷ng kh¶ n¨ng nguån lùc cã thÓ khai th¸c, dùa vµo nh÷ng chuyÓn biÕn cña nÒn kinh tÕ vµ ®Þnh h­íng ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu cña nhµ n­íc, còng nh­ xu h­íng cña thÞ tr­êng thÕ giíi, C«ng ty chñ tr­¬ng trong thêi gian tíi sÏ tiÕp tôc t×m kiÕm ®a d¹ng ho¸ c¸c mÆt hµng kinh doanh, khai th¸c c¬ héi ph¸t triÓn ë thÞ tr­êng míi trong ho¹t ®éng cung øng lao ®éng quèc tÕ còng nh­ xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸. Më réng vµ ph¸t triÓn c¸c lo¹i h×nh kinh doanh nh­: lµm ®¹i lý b¸n vÐ m¸y bay, t­ vÊn du häc, l¾p ®Æt d©y chuyÒn l¾p r¸p xe m¸y. C¶i t¹o n©ng cÊp c¬ së ®µo t¹o, n©ng cao chÊt l­îng ®µo t¹o.... Tuy nhiªn träng t©m trong kÕ ho¹ch ph¸t triÓn ë giai ®o¹n tíi vÉn lµ ®Èy m¹nh ho¹t ®éng cung øng nh©n lùc quèc tÕ, t¨ng c­êng ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu mµ tÇm quan träng t­¬ng ®èi ®­îc ®Æt vµo viÖc kÝch ho¹t thÞ tr­êng cho xuÊt khÈu hµng ho¸. VÒ C¬ cÊu tæ chøc - Trªn c¬ së quy m« ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty, trong giai ®o¹n tíi, bé m¸y ho¹t ®éng cña C«ng ty sÏ ®­îc ®æi míi vµ bæ sung vÒ c¬ cÊu ®Ó phï hîp víi t×nh h×nh ph¸t triÓn míi. TuyÓn chän nh©n viªn cã tr×nh ®é, quy ho¹ch, båi d­ìng n¨ng lùc chuyªn m«n, nhËn thøc chÝnh trÞ cho c¸n bé th«ng qua c¸c kho¸ ®µo t¹o l¹i theo h­íng chuyªn s©u nghiÖp vô phï hîp víi vËn hµnh cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa vµ ®­êng lèi, chñ tr­¬ng cña §¶ng vµ Nhµ n­íc. - Chuyªn m«n ho¸ bé m¸y tæ chøc kinh doanh, ph©n c«ng c«ng t¸c hîp lý ®Ó ph¸t huy cao nhÊt n¨ng lùc c¸n bé. 2. §Þnh h­íng ph¸t triÓn cña C«ng ty trong thêi gian tíi vÒ ho¹t ®éng th­¬ng m¹i 2.1. T¨ng c­êng ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu lao ®éng Trong ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty th× chñ yÕu vÉn tËp trung vµo ho¹t ®éng xuÊt khÈu lao ®éng, nªn trong thêi gian tíi, nªn trong thêi gian tíi C«ng ty vÉn chó träng vµo viÖc ®­a lao ®éng ra n­íc ngoµi , cô thÓ lµ phÊn ®Êu n¨m 2003 sÏ ®­a ®­îc kho¶ng 2800 lao ®éng sang lµm viÖc ë n­íc ngoµi. §ång thêi æn ®Þnh sè lao ®éng ®ang lµm viÖc ë n­íc ngoµi vµ t¹o ®iÒu kiÖn gia h¹n hîp ®ång cho sè lao ®éng ®· hÕt thêi h¹n hîp ®ång. H¹n chÕ tèi ®a sè lao ®éng ph¶i vÒ n­íc tr­íc h¹n. - TiÕp tôc cñng cè gi÷ v÷ng thÞ tr­êng truyÒn thèng vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng míi. - T¨ng c­êng qu¶n lý lao ®éng ë n­íc ngoµi, phèi hîp chÆt chÏ vµ th­êng xuyªn víi phÝa ®èi t¸c gi¶i quyÕt kÞp thêi c¸c vÊn ®Ò ph¸t sinh cña lao ®éng ®Ó n©ng cao uy tÝn cña lao ®éng do C«ng ty cung cÊp vµ tr¸ch nhiÖm cña C«ng ty trong qu¸ tr×nh hîp t¸c nh»m t¨ng thªm sè lao ®éng ®­îc tuyÓn dông míi. Më réng thªm c¸c ®èi t¸c cã nhu cÇu sö dông lao ®éng. N©ng cao chÊt l­îng lao ®éng ®i lµm viÑc t¹i n­íc ngoµi th«ng qua c«ng t¸c tuyÓn chän vµ ®µo t¹o, chuÈn bÞ nguån 2.2. T¨ng c­êng ®Èy m¹nh ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu Trªn quan hÖ mèi quan hª gi÷a ho¹t ®éng xuÊt khÈu lao ®éng víi ho¹t ®éng kinh doanh hµng h¸o, nh»m khai th¸c hÕt lîi thÕ cña ho¹t ®oäng xuÊt khÈu kao ®éng, ®ång thêi t¹o nªn sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña m×nh; trªn c¬ së kh¶ n¨ng vµ kÕt qu¶ ®· thùc hiÖn ®­îc trong n¨m 2002, C«ng ty chñ tr­¬ng ph¸t triÓn m¹nh mÏ vµ v÷ng ch¾c ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸. XuÊt ph¸t tõ t×nh h×nh hiÖn nay vµ yªu cÇu ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc trong thêi kú míi, theo nghÞ quyÕt ®¹i héi lÇn thø IX, ®­êng lèi kinh tÕ cña §¶ng vµ nhµ n­íc ta ®­îc x¸c ®Þnh lµ: “ §Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ, ®­a ®Êt n­íc trë thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp, ­u tiªn ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt, ®ång thêi x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. Ph¸t huy cao ®é néi lùc, ®ång thêi tranh thñ nguån lùc bªn ngoµi vµ chñ ®éng héi ngËp kinh tÕ quèc tÕ ®Ó ph¸t triÓn nhanh, cã hiÖu qu¶ vµ bÒn v÷ng”. §Èy m¹nh xuÊt khÈu, ®Æc biÖt lµ nh÷ng mÆt hµng, ngµnh hµng ViÖt nam cã lîi thÕ so s¸nh nh­ dÖt may, thñ c«ng mü nghÖ, thuû s¶n, n«ng s¶n... Duy tr× æn ®Þnh nhËp khÈu c¸c mÆt hµng nguyªn liÖu, m¸y mãc phôc vô s¶n xuÊt, gi¶m dÇn c¸c mÆt hµng tiªu dïng. Trªn c¬ së ph¸t triÓn kinh tÕ theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa giai ®o¹n 2001 - 2010, vµ nh÷ng tiÒm n¨ng cña ViÖt nam nãi chung vµ cña SONA nãi riªng, ®­îc sù quan t©m vµ chØ ®¹o cña Bé Lao ®éng - Th­¬ng binh vµ x· héi, C«ng ty SONA ®· tù ®¸nh gi¸ n¨ng lùc kinh doanh th«ng qua c¸c kÕt qu¶ kinh doanh ®· ®¹t ®­îc, tõ ®ã v¹ch ra ®Þnh h­íng ph¸t triÓn theo h­íng: TËp trung ®Èy m¹nh xuÊt khÈu, kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a xuÊt khÈu lao ®éng vµ xuÊt khÈu hµng ho¸, t¨ng c­êng nhËp khÈu ngµnh nguyªn vËt liÖu thiÕt bÞ m¸y mãc phôc vô s¶n xuÊt, ph¸t triÓn s¶n xuÊt, chÕ biÕn mét sè mÆt hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu vµ hµng c«ng nghiÖp thay thÕ hµng nhËp khÈu víi môc tiªu ®­a c«ng ty SONA trë thµnh doanh nghiªp m¹nh, ho¹t ®éng tèt cã hiÖu qu¶ trªn c¸c lÜnh vùc xuÊt khÈu lao ®éng,th­¬ng m¹i vµ kinh doanh dÞch vô. - §Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng ho¸, t×m kiÕm vµ më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu, phÊn ®Êu ®¹t tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu giai ®o¹n 2001 - 2005 lµ: 40.000.000 USD, cô thÓ nh­ sau: + Trong n¨m 2002, C«ng ty ®Æt môc tiªu phÊn ®Êu kim ng¹ch xuÊt khÈu ®¹t 5.000.000 USD vµ téc ®é t¨ng trwognr hµng n¨m phÊn ®Êu ®¹t 16% tæng kim ng¹ch ®Õn n¨m 2005 lµ 40.000.000 USD. §Èy m¹nh kim ng¹ch xuÊt khÈu nh÷ng mÆt hµng ®· cã thÞ tr­êng æn ®Þnh vµ cã søc c¹nh tranh cao nh­: cao su, n«ng s¶n... më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu míi nh­: Mü, Nga, Hµn quèc... + T¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu nh÷ng mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ, thuû s¶n sang thÞ tr­êng: §µi loan, NhËt B¶n, T©y ¢u, Ch©u Phi... + Hoµn thiÖn c«ng t¸c xu©t khÈu tõ kh©u mua hµng, chÕ biÕn ®Õn kh©u thanh to¸n hµng xuÊt khÈu. + T¨ng c­êng kim ng¹ch xuÊt khÈu th«ng qua ®èi l­u hµng ho¸, quy chÕ tr¶ nî liªn bang Nga. - Duy tr× æn ®Þnh nhËp khÈu c¸c mÆt hµng nguyªn liÖu, m¸y mãc phôc vô s¶n xuÊt: §¹t tæng kim ng¹ch nhËp khÈu giai ®o¹n 2001 - 2005 lµ: 50.000.000 USD. + Trong n¨m 2002, C«ng ty tiÕp tôc duy tr× nh÷ng mÆt hµng nhËp khÈu ®· cã ®Çu ra æn ®Þnh lµ: s¾t, thÐp, « t«, m¸y mãc phôc vô s¶n xuÊt, hµng tiªu dïng thiÕt yÕu. Kim ng¹ch nhËp khÈu ­íc tÝnh lµ sÏ ®¹t 6.000.000 USD. Duy tr× møc t¨ng tr­ëng nhËp khÈu 14% n¨m. §Õn n¨m 2005 ®¹t kim ng¹chnhËp khÈu lµ: 50.000.000 USD. + Hoµn thiÖn hÖ thèng ph©n phèi s¶n phÈm nhËp khÈu, cã chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p ®Èy m¹nh dÞch vô sau b¸n hµng - Më réng quy m« kinh doanh, ph¸t triÓn s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu nh­: x©y dùng nhµ m¸y chÕ biÕn n«ng s¶n ®Ó xuÊt khÈu sang c¸c n­íc nh­: §µi loan, Mü, Nga... II - C¸c biÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ cña c«ng ty sona §Ó cã thÓ ®¹t ®­îc nh÷ng môc tiªu ®· ®Ò ra, c«ng ty ph¶i cã sù nç lùc rÊt nhiÒu, tr­íc hÕ lµ ph¶i kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i trong b¶n th©n c«ng ty, ®ång thêi ®Èy m¹nh c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc, ph¸t triÓn c¸c kÕ ho¹ch marketing nh»m t×m kiÕm c¬ héi tiÕp cËn víi thÞ tr­êng vµ kh¸ch hµng. §ång thêi ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ cña viÖc thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu v× ®©y lµ yÕu tè quan träng quyÕt ®Þnh ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh cña C«ng ty. §Ó hç trî cho nç lùc nµy, yªu cÇu ®èi víi c«ng ty lµ ph¶i tõng b­íc hoµn thiÖn tæ chøc bé m¸y kinh doanh, n©ng cao hiÖu qu¶ cña viÖc sö dông vèn vµ huy ®éng vèn còng nh­ hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c phßng tr¸nh gi¶i quyÕt rñi ro trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång ngo¹i th­¬ng. KÕt hîp víi ®Þnh h­íng cña C«ng ty trong thêi gian tíi, ®Ó gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng kinh doanh, c«ng ty cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p sau ®©y: 1. §Èy m¹nh ho¹t ®éng nghiªn cøu vµ më réng thÞ tr­êng Kinh doanh trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, ho¹t ®éng nghiªn cøu vµ më réng thÞ tr­êng cã vai trß rÊt quan träng vµ nã lµ mét ®ßi hái tÊt yÕu ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Ho¹t ®éng nµy quyÕt ®Þnh ®Õn kh¶ n¨ng tiªu thô s¶n phÈm, quy m« thÞ tr­êng, kh¸ch hµng vµ do ®ã quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty. C«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng trong ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu sÏ cho phÐp C«ng ty x¸c ®Þnh ®­îc nhu cÇu thÞ tr­êng trong n­íc vÒ sè l­îng, chÊt l­îng, chñng lo¹i hµng hãa, nghiªn cøu ®­îc kh¶ n¨ng cung cÊp cña c¸c nhµ nhËp khÈu trong n­íc ®Ó lµm c¬ së lËp kÕ ho¹ch xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty. Nghiªn cøu thÞ tr­êng ngoµi n­íc sÏ cho phÐp C«ng ty thÊy ®­îc b¹n hµng nµo ®ã cã kh¶ n¨ng ®¸p øng tèi ­u nhu cÇu thÞ tr­êng trong n­íc. T×m kiÕm thÞ tr­êng cã vai trß rÊt quan träng, trªn c¬ së nghiªn cøu thÞ tr­êng C«ng ty cÇn ph¶i t×m kiÕm thÞ tr­êng ®Ó x¸c ®Þnh thÞ tr­êng nµo C«ng ty cã thÓ tham gia ®­îc vµ hiÖu qu¶ cã thÓ mang l¹i. T×m kiÕm thÞ tr­êng lµ c¬ së cho C«ng ty më réng c¶ thÞ tr­êng mua vµ thÞ tr­êng b¸n. MÆc dï ho¹t ®éng nghiªn cøu, t×m kiÕm vµ më réng thÞ tr­êng cã vai trß quan träng nh­ vËy nh­ng cho ®Õn nay C«ng ty ch­a cã bé phËn nµo ®¶m nhiÖm chøc n¨ng nµy. Ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty chñ yÕu lµ c¸c mèi quan hÖ cã s½n, kh¸ch hµng, b¹n hµng t×m ®Õn. ViÖc t×m kiÕm kh¸ch hµng vÉn cßn h¹n hÑp. C¹nh tranh trong cung cÊp c¸c lo¹i hµng ho¸ ®Æc chñng ®ang trë nªn gay g¾t, nhiÒu c«ng ty xuÊt nhËp khÈu tham gia vµo thÞ tr­êng. C¸c doanh nghiÖp cã nhu cÇu cã thÓ xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp. V× vËy nÕu C«ng ty kh«ng thùc hiÖn tèt ho¹t ®éng Marketing, C«ng ty sÏ mÊt dÇn thÞ tr­êng. C«ng ty cÇn thiÕt ph¶i thµnh lËp bé phËn Marketing ®Ó thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng sau: - Nghiªn cøu nhu cÇu thÞ tr­êng trong n­íc ( ngoµi n­íc) vÒ hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu. - Tæ chøc giíi thiÖu s¶n phÈm, ph­¬ng thøc b¸n hµng nh»m thu hót kh¸ch hµng. - Nghiªn cøu thÞ tr­êng xuÊt nhËp khÈu ®Ó lùa chän nhµ cung cÊp ®¸p øng tèt nhÊt yªu cÇu cña ng­êi xuÊt nhËp khÈu: chÊt l­îng, gi¸ c¶, chÕ ®é hËu ®·i... ViÖc nghiªn cøu cÇn tËp trung x¸c ®Þnh nhu cÇu hµng n¨m vÒ c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ, phô tïng thay thÕ, nhu cÇu ®æi míi, nhu cÇu thay thÕ c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ cña tÊt c¶ c¸c c«ng ty trong n­íc. X¸c ®Þnh nhu cÇu vÒ sè l­îng, chÊt l­îng, gi¸ c¶ tõng lo¹i hµng hãa. Sau khi x¸c ®Þnh ®­îc nhu cÇu, cÇn ph¶i giíi thiÖu gi¸ c¶, chÊt l­îng hµng ho¸ còng nh­ ph­¬ng thøc b¸n hµng ®Ó cho c¸c c«ng ty cã nhu cÇu nhËp khÈu cã thÓ chÊp thuËn hµng ho¸ cña C«ng ty. Trong kinh doanh cã rÊt nhiÒu ®èi thñ c¹nh tranh, v× vËy C«ng ty cÇn ph¶i nghiªn cøu kü nhu cÇu thÞ tr­êng vµ gi¸ c¶ cña c¸c nhµ nhËp khÈu ®ang cung cÊp tr­íc khi quyÕt ®Þnh cã nªn tham gia vµo thÞ tr­êng nµy kh«ng. C«ng ty nªn tËp trung vµo nhËp khÈu mét sè hµng ho¸ mµ hµng ho¸ ®ã thÞ tr­êng trong n­íc ®ang khan hiÕm hoÆc ®ang cã nhu cÇu cao, hµng ho¸ ®ã C«ng ty cã lîi thÕ vÒ nhµ cung cÊp nh­: gi¸ c¶, chÊt l­îng, hµng ho¸ ®ã C«ng ty cung cÊp cã søc c¹nh tranh h¬n so víi c¸c nhµ cung cÊp kh¸c. VÒ nghiªn cøu thÞ tr­êng n­íc ngoµi, C«ng ty cã thÓ trùc tiÕp hoÆc th«ng qua c¸c tæ chøc th­¬ng m¹i, tæ chøc t­ vÊn quèc tÕ ®Ó x¸c ®Þnh râ c¸c thÞ tr­êng cung cÊp tõng lo¹i hµng hãa còng nh­ nhu cÇu vÒ c¸c lo¹i hµng ho¸ mµ C«ng ty cung øng vÒ gi¸ c¶, chÊt l­îng, sau ®ã c©n nh¾c chi phÝ vËn chuyÓn, uy tÝn b¹n hµng vµ kh¶ n¨ng lµm ¨n l©u dµi ®Ó quyÕt ®Þnh nªn nhËp khÈu hµng ho¸ ®ã tõ thÞ tr­êng nµo hay xuÊt khÈu lo¹i hµng nµo cho thÞ tr­êng nµo. * Yªu cÇu ®èi víi tæ chøc bé phËn Marketing: §Ó ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña ho¹t ®éng nghiªn cøu, t×m kiÕm më réng thÞ tr­êng, khi tæ chøc bé phËn Marketing cÇn chia ra lµm hai nhãm c«ng viÖc: nhãm nghiªn cøu thÞ tr­êng ngoµi n­íc - nhãm nghiªn cøu thÞ tr­êng trong n­íc. §èi víi c¸c nh©n viªn nghiªn cøu thÞ tr­êng trong n­íc ®ßi hái: - Ph¶i cã nghiÖp vô Marketing , hiÓu biÕt vÒ Marketing ®Ó nghiªn cøu, x¸c ®Þnh ®óng nhu cÇu thÞ tr­êng. - Ph¶i cã hiÓu biÕt vÒ c¸c lo¹i hµng ho¸ chÝnh cña C«ng ty, nªn cÇn ph¶i biÕt thÞ tr­êng s¶n xuÊt trong ngµnh cÇn nh÷ng lo¹i nguyªn liÖu, m¸y mãc nµo víi sè l­îng bao nhiªu, chÊt l­îng nh­ thÕ nµo ®Ó lµm c¬ së giíi thiÖu c¸c hµng ho¸ nhËp khÈu cña C«ng ty. §èi víi nh©n viªn nghiªn cøu thÞ tr­êng n­íc ngoµi, yªu cÇu: - Ph¶i cã nghiÖp vô Marketing, biÕt ngo¹i ng÷, hiÓu biÕt vÒ th­¬ng m¹i quèc tÕ, kinh tÕ quèc tÕ, luËt ph¸p quèc tÕ. - HiÓu biÕt réng r·i vÒ c¸c tæ chøc th­¬ng m¹i, tæ chøc t­ vÊn quèc tÕ. * KÕt qu¶ cã thÓ ®¹t ®­îc NÕu C«ng ty thùc hiÖn tèt c«ng t¸c nghiªn cøu t×m kiÕm vµ më réng thÞ tr­êng th× C«ng ty cã thÓ thu ®­îc mét sè kÕt qu¶ sau ®©y: - N¾m ®­îc ®Çy ®ñ nhu cÇu vÒ c¸c lo¹i hµng ho¸ mµ C«ng ty cung cÊp cho c¸c thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc, trªn c¬ së ®ã C«ng ty tiÕn hµnh ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång cung cÊp c¸c lo¹i hµng ho¸ cho thÞ tr­êng vµ tiÕn tíi chiÕm lÜnh toµn bé thÞ tr­êng nµy. - Trªn c¬ së nghiªn cøu thÞ tr­êng ngoµi n­íc, C«ng ty x¸c ®Þnh ®­îc nªn tham gia vµo xuÊt nhËp khÈu nh÷ng lo¹i hµng ho¸ nµo cung cÊp cho thÞ tr­êng trong n­íc còng nh­ thÞ tr­êng ngoµi n­íc mµ C«ng ty cã thÓ thu ®­îc hiÖu qu¶ cao. - Tuy nhiªn trong tr­êng hîp thÞ tr­êng n­íc ngoµi cã nh÷ng biÕn ®éng lín vÒ chÝnh trÞ, kinh tÕ hoÆc kh¸ch hµng kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng tµi chÝnh hay giao hµng th× biÖn ph¸p phßng tr¸nh rñi ro tèt nhÊt lµ b¶o l­u quan hÖ bu«n b¸n víi thÞ tr­êng vµ kh¸ch hµng ®ã. 2. Më réng mÆt hµng kinh doanh C«ng ty cÇn kinh doanh ®a d¹ng mÆt hµng h¬n n­a, ®©y lµ c¸ch thøc kinh doanh ch¾c ch¾n vµ phæ biÕn nhÊt ë nh÷ng doanh nghiÖp s©u chuyªn m«n ho¸ vµ ®a d¹ng sÏ kh¾c phôc nh­îc ®iÓm cho nhau. C«ng ty cÇn thay ®æi c¬ cÊu mÆt hµng theo h­íng ®a d¹ng ho¸, chuyÓn c¬ cÊu xuÊt nhËp khÈu theo h­íng ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr­êng. T×m kiÕm b¹n hµng míi nh­ng ®ång thêi ph¶i cñng cè b¹n hµng truyÒn thèng, t¹o nguån hµng vµ thÞ tr­êng æn ®Þnh. Bªn c¹nh mÆt hµng truyÒn thèng, cÇn më réng vµ x©m nhËp s©u h¬n vµo c¸c thÞ tr­êng míi vµ nhiÒu mÆt hµng kh¸c n÷a. Kinh doanh nh÷ng mÆt hµng míi rÊt cÇn cã sù thËn träng vµ linh ho¹t v× kinh nghiÖm ch­a cã mµ ®èi thñ c¹nh tranh l¹i nhiÒu. cßn nh÷ng mÆc hµng cò cÇn cã chÝnh s¸ch gi¸ linh ho¹t ( ch¼ng h¹n ch­ gi¸ ­u ®·i cho b¹n hµng truyÒn thèng hoÆc chÝnh s¸ch gi¸ khuyÕn m¹i). Riªng nh÷ng mÆt hµng kh«ng cÇn kim ng¹ch ph¶i tranh thñ nh÷ng l« lín. YÕu tè c©n b»ng xuÊt nhËp khÈu cÇn thiÕt v× nã ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng s¶n xuÊt còng nh­ c¹nh tranh cu¶ mét n­íc, tuy nhiªn kh«ng b¾t buéc ph¶i c©n b»ng mµ tuú theo tõng thêi diÓm t¨ng c­êng cho lo¹i hµng nµo ®Ó ®em l¹i cho hiÖu qu¶ nhÊt. VÝ dô: Khi tû gi¸ cao, ®ång ViÖt nam mÊt gi¸ ta cÇn t¨ng c­êng hµng xuÊt khÈu h¹n chÕ tèi ®a hµng nhËp khÈu, hoÆc khi hµng ngo¹i thÞ tr­êng trong n­íc tiªu thô m¹nh cÇn ®Èy m¹nh nhËp khÈu. Tãm l¹i, lùa chän mÆt hµng chñ lùc vµ ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng ®©y lµ cèt lâi cña qu¸ tr×nh kinh doanh ®Ó thùc sù lµm chñ chiÕm lÜnh thÞ tr­êng. H¬n n÷a c¸c mÆt hµng cò nhu cÇu gÇn nh­ b·o hoµ trªn thÞ tr­êng truyÒn thèng, v× vËy ®æi míi vµ t¨ng c­êng mÆt hµng kinh doanh dùa trªn mét sè mÆt hµng chñ lùc lµ b­íc ®i ®ungs h­íng. §èi víi c¸c thÞ tr­êng míi cÇn ®­a ra nh÷ng mÆtt hµng tèt ®Ñp, rÎ h¬n..., ®Ó thu hót goÞ më nhu cÇu, cßn c¸c thÞ tr­êng cò ph¶i duy tr× vµ kÝch thÝch c¸c nhu cÇu míi. CÇn quan t©m h¬n n÷a ®Õn viÖc t¹o nguån hµng thiÕt lËp quan hÖ lµm ¨n víi nhiÒu C«ng ty, víi c¸c mÆt hµng gièng nhau ®Ó thay thÕ dÔ khi n­íc ngoµi cã nhu cÇu cã thÓ thu gom hµng xuÊt khÈu kÞp thêi. 3. Cñng cè vµ quan hÖ tèt víi b¹n hµng cò, më réng ph¸t triÓn víi c¸c b¹n hµng míi HiÖn nay, sè l­îng b¹n hµng trong n­íc cña C«ng ty ch­a phong phó, C«ng ty më réng mét sè b¹n hµng kh¸c trong n­íc ®Ó t¹o c¸c ch©n hµng æn ®Þnh th­êng xuyªn cho c«ng t¸c nhËp khÈu. Trong c¬ chÕ c¹nh tranh hiÖn nay th× cã ®­îc c¸c b¹n hµng nhÊt lµ kh¸ch mua hµng ®· lµ rÊt khã, gi÷ ®­îc mèi quan hÖ víi b¹n hµng cò, ®· hiÓu vµ cã uy tÝn víi nhau cßn khã h¬n. C¸i cèt yÕu dµnh chiÕn th¾ng trªn th­¬ng tr­êng hiÖn nay lµ cã sù tin t­ëng, sù gióp ®ì lÉn nhau víi c¸c ban hµng, kh¸ch hµng cò lµm ¨n cã uy tÝn. §ã lµ chç dùa tin cËy trong ho¹t ®éng kinh doanh vµ muèn ®­îc nh­ vËy th× phong c¸ch lµm ¨n, c¸ch c­ xö cña C«ng ty víi b¹n hµng vµ kh¸ch hµng còng ph¶i thÓ hiÖn ch÷ tÝn, sù gióp ®ì vµ ®¶m b¶o lîi Ých cho b¹n hµng mét c¸ch sßng ph¼ng kÓ c¶ hi sinh lîi Ých cña m×nh, kh«ng v× lîi Ých tr­íc m¾t mµ bá ®i c¶ mét mèi quan hÖ l©u dµi, mÊt nhiÒu thêi gian vµ c«ng søc míi g©y dùng ®­îc. Tuy nhiªn còng cÇn ph¶i ®¸nh gi¸ t­¬ng lai triÓn väng cña c¸c kh¸ch hµng, b¹n hµng cò tõ ®ã tËp trung moi mèi quan hÖ nµo tèt h¬n ®Ó ®em l¹i hiÖu qu¶ h¬n trong hîp t¸c kinh doanh c¶ vÒ hiÖn t¹i vµ l©u dµi. ViÖc x¸c ®Þnh b¹n hµng, kh¸ch hµng quen, cã uy tÝn lµ c«ng viÖc khã kh¨n vµ chØ cã thêi gian, thùc tÕ lµm ¨n víi nhau míi chøng minh ®­îc. Trong sù ®a d¹ng ph¸t triÓn cña kinh doanh kh«ng cho phÐp ho¹t ®éng kinh doanh chØ h¹n hÑp trong mét sè chñ thÓ nhÊt dÞnh, Do sù c¹nh tranh, cïng víi sù mÊt ®i mét sè b¹n hµng, kh¸ch hµng nhÊt ®Þnh, viÖc t×m vµ quan hÖ víi b¹n hµng, kh¸ch hµng míi lµ ®iÒu tÊt yÕu kh«ng thÓ thiÕu. §èi víi ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu, ng­êi b¹n hµng lµ ng­êi n­íc ngoµi, trong c¬ chÕ “mua dÔ b¸n khã” nµy th× t×m ng­êi b¹n hµng lµ kh«ng khã nh­ng viÖc n¾m b¾t, t×m hiÓu ng­êi b¸n lµ rÊt khã do ë quèc gia kh¸c nhau, c¸ch xa nhau, ®ång thêi nhiÒu khi lµ c¸c doanh nghiÖp míi thµnh lËp hoÆc kh«ng cã tªn tuæi trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. MÆt kh¸c, ng­êi mua hµng lµ doanh nghiÖp trong n­íc cã thÓ t×m hiÓu ®­îc kü cµng nh­ng t×m ®­îc mét doanh nghiÖp lµ ng­êi mua th× rÊt khã. Khi t×m ®Õn mét b¹n hµng, kh¸ch hµng míi, c¸n bé kinh doanh Ýt nhÊt ph¶i n¾m ®­îc mét c¸ch ®Çy ®ñ chÝnh x¸c c¸c vÊn ®Ò sau: Lo¹i h×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp, doanh nghiÖp thµnh lËp l©u ch­a, ai lµ ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm trong quan hÖ kinh doanh? Uy tÝn vµ tÝn nhiÖm cña hä. Thùc tr¹ng kinh doanh cña hä hiÖn nay (vÒ vèn, c¬ së vËt chÊt c¸c chi nh¸nh, ®¹i diÖn...) Hä ®· lµm ¨n víi C«ng ty lÇn nµo ch­a? Møc ®é liªn doanh liªn kÕt trong thu mua khai th¸c ®Ó cã c¸c mÆt hµng ®ã. Tiªu chuÈn ho¸ quèc tÕ víi mét sè mÆt hµng quan träng ®Ó ®¶m b¶o khai th¸c thu mua hµng ®¹t chÊt l­îng cao, phï hîp víi thÞ tr­êng quèc tÕ vµ C«ng ty cã ph­¬ng h­íng tæ chøc xuÊt khÈu trong thêi gian tíi. C«ng ty ph¶i x©y dùng gi¸ mua hîp lý, t×m biÖn ph¸p gi¶m bít nh÷ng chi phÝ ngoµi gi¸ b¸n cña ng­êi cung cÊp nh­ chi phÝ cña ng­êi thu mua, vËn chuyÓn xÕp dì, hoa hång, bao b×, ®ãng gãi, hao hôt... 4. Ph¶i chÆt chÏ h¬n trong viÖc x¸c ®Þnh ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång: - C¨n cø ph¸p lý cña hîp ®ång ph¶i dùa trªn ph¸p luËt cña ViÖt nam. - C¸c ®iÒu kho¶n vÒ tªn hµng, quy c¸ch, phÈm chÊt, bao b×..., cÇn ph¶i ghi râ rµng, cÆn kÏ tr¸nh t×nh tr¹ng bÞ hiÓu sai. - VÒ ph­¬ng thøc giao hµng ph¶i nªu râ cã sù chøng kiÕn cña c¸c bªn, ®¶m b¶o sù kh¸ch quan cho tæn thÊt (nÕu cã) - Nªn chän tæ chøc träng tµi ViÖt nam sÏ cã lîi h¬n, Ýt tæn phÝ h¬n (nÕu cã tranh chÊp). - Trong viÖc ký kÕt hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu cÇn l­u ý c¸c ®iÓm sau: + CÇn chuÈn bÞ tèt h¬n ph©n tÝch kÕt qu¶ thu ®­îc cña ph­¬ng ¸n giao dÞch, xem xÐt c¸c h×nh thøc thuª tµu, c­íc phÝ vËn chuyÓn, thêi gian giao nhËn hµng, kh¶ n¨ng thanh to¸n cña b¹n hµng. TÝnh to¸n mét sè chØ tiªu hiÖu qu¶ (tû suÊt lîi nhuËn, thêi gian thu håi vèn, tû suÊt ngo¹i tÖ). CÇn dù ®o¸n tr­íc nhu cÇu thÞ tr­êng vµ x¸c ®Þnh chÝnh x¸c thêi ®iÓm ký kÕt hîp ®ång cã lîi nhÊt. Ch¼ng h¹n khi mÆt b»ng gi¸ quèc tÕ lªn cao tranh thñ ký kÕt hîp ®ång xuÊt khÈu vµ ng­îc l¹i. NhiÒu hîp ®ång lóc ký kÕt cã thÓ cã l·i nh­ng lóc thùc hiÖn do tû gi¸ ngo¹i tÖ gi¶m ®ét ngét cã thÓ kh«ng cã l·i hoÆc lç v× vËy thêi ®iÓm kinh doanh lµ rÊt quan träng. + Nhu cÇu thÞ tr­êng diÔn ra rÊt phøc t¹p, dÔ mÊt b¹n hµng khi cã ®èi thñ kh¸c chen ch©n nªn chíp lÊy thêi c¬ kinh doanh khi cã ®iÒu kiÖn. + C¸c ®iÒu kho¶n hîp ®ång ph¶i quy ®Þnh ng¾n gän râ rµng dÔ hiÓu, kh«ng nªn cã nh÷ng ®iÒu kho¶n mËp mê cã thÓ hiÓu theo nhiÒu c¸ch. §©y chÝnh lµ mét kÏ hë mµ b¹n hµng cã thÓ lîi dông cã khi g©y thiÖt h¹i lín cho chóng ta. + Khi thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu: kh©u chuÈn bÞ hµng ho¸ cÇn ®­îc thùc hiÖn ®Çy ®ñ vµ nhanh chãng h¬n. Th«ng b¸o chÝnh x¸c ngµy giao hµng ra c¶ng, ngµy tµu nhËn hµng .... Trªn ®­êng ®i cã thÓ ®i th¼ng hoÆc chuyÓn t¶i cÇn n¾m v÷ng quy luËt vËn ®éng cña thÞ tr­êng ®Ó chän thêi gian vµ ph­¬ng thøc giao hµng cho phï hîp. - HiÖn nay, t×nh h×nh kinh doanh cña ®¬n vÞ chÞu sù chi phèi cña mét sè v¨n b¶n: + Danh môc hµng cÊm xuÊt khÈu, cÊm nhËp khÈu theo quyÕt ®Þnh sè 238/TM - XNK ngµy 4/4/1994 cña Bé Th­¬ng M¹i vÒ “ c¬ chÕ qu¶n lý kinh doanh hµng ho¸ XNK”. + QuyÕt ®Þnh cña ChÝnh phñ 752/TTg vµ c¸c v¨n b¶n ph¸p quy quy ®Þnh chÝnh s¸ch mÆt hµng vµ c¬ chÕ ®iÒu hanh xuÊt nhËp khÈu n¨m 1995. + Söa ®æi mét sè ®iÒu luËt thuÕ xuÊt nhËp khÈu cña Bé Th­¬ng M¹i n¨m 1996. 5. Sö dông chi phÝ kinh doanh cã hiÖu qu¶ Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ph¶i ®­îc tÝnh to¸n x¸c ®Þnh trong tõng thêi kú nhÊt ®Þnh. Trªn thùc tÕ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc tÝnh theo tõng th¸ng, quý, n¨m. Trong ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt hµng ho¸, chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i ®­îc tÝnh b»ng tiÒn. Trong s¶n xuÊt kinh doanh, chi phÝ lµ mét mÆt, thÓ hiÖn sù hao phÝ hay chi ra. §Ó ®¸nh gi¸ chÊt l­îng kinh doanh cña doanh nghiÖp, chi phÝ chi ra ph¶i ®­îc xem xÐt trong mèi quan hÖ chÆt chÏ víi mÆt thø hai còng lµ mÆt c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh- ®ã lµ kÕt qu¶ kinh doanh thu ®­îc. Cã rÊt nhiÒu c¸ch ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, nh­ng th«ng th­êng ë c¸c doanh nghiÖp th­êng chia chi phÝ lµm 2 lo¹i: chi phÝ trùc tiÕp vµ chi phÝ gi¸n tiÕp. Trong ®ã chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp thuéc chi phÝ gi¸n tiÕp. §Ó x¸c ®Þnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, chi phÝ ®ãng vai trß rÊt quan träng. PhÊn ®Êu h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÖn ph¸p chñ yÕu ®Ó t¨ng lîi nhuËn doanh nghiÖp, lµ c¬ së n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. ViÖc h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm dùa trªn c¬ së gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. §èi víi c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp, viÖc phÊn ®Êu h¹ gi¸ thµnh dùa trªn viÖc gi¶m chi phÝ trùc tiÕp vµ chi phÝ gi¸n tiÕp, cßn ®èi víi doanh nghiÖp th­¬ng m¹i, viÖc phÊn ®Êu h¹ gi¸ b¸n s¶n phÈm ngoµi viÖc gi¶m gi¸ mua s¶n phÈm hµng hãa cßn phô thuéc vµo viÖc phÊn ®Êu gi¶m chi phÝ gi¸n tiÕp nh­ chi phÝ vËn chuyÓn, kho tµng bÕn b·i... §Ó gi¶m ®­îc c¸c kho¶n kh«ng cÇn thiÕt trong chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp, t¹o ®­îc hiÖu qu¶ trong viÖc tiÕt kiÖm chi phÝ, t¨ng kh¶ n¨ng kinh doanh cña doanh nghiÖp, doanh nghiÖp cÇn: - Gi¶m chi phÝ hµng tån kho: NÕu nh­ hµng tån kho nhiÒu th× C«ng ty kh«ng ®¸p øng ®ñ viÖc b¶o qu¶n sè hµng nµy, v× vËy viÖc thuª kho ®Ó l­u tr÷ sè hµng tån kho ®· lµm chi phÝ t¨ng thªm rÊt nhiÒu. §Ó gi¶m chi phÝ hµng tån kho, C«ng ty nªn ®Æt hµng vµ mua hµng theo ®¬n ®Æt hµng tr­íc, nh»m tr¸nh ®­îc viÖc hµng thõa hµng thiÕu, ®¸p øng kh«ng chÝnh x¸c nhu cÇu cña kh¸ch hµng. - T¨ng n¨ng suÊt lao ®éng: T¨ng n¨ng suÊt lao ®éng hay gi¶m l­îng lao ®éng d­ thõa trong C«ng ty hiÖn nay kh«ng chØ lµ vÊn ®Ò ®èi víi riªng C«ng ty mµ cßn lµ mèi quan t©m cña c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc vµ lµ chñ tr­¬ng cña §¶ng, cña Nhµ n­íc. 6. Sö dông cã hiÖu qu¶ nguån vèn s¶n xuÊt kinh doanh §èi víi c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i cã ®Æc ®iÓm vèn cè ®Þnh chiÕm tû lÖ nhá trong tæng vèn kinh doanh, trong ®ã vèn l­u ®éng quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh cña C«ng ty. V× vËy, c¸c doanh nghiÖp cè g¾ng duy tr× mét tû lÖ thÊp nhÊt vèn cè ®Þnh cña C«ng ty b»ng viÖc h¹n chÕ viÖc mua s¾m c¸c tµi s¶n cè ®Þnh kh«ng cÇn thiÕt. §èi víi vèn l­u ®éng cÇn ph¶i ®Èy nhanh tèc ®é lu©n chuyÓn vèn b»ng viÖc ®Èy nhanh tiªu thô hµng ho¸ khi nhËp khÈu vÒ còng nh­ cÇn thiÕt ký kÕt hîp ®ång tiªu thô (trong n­íc hay xuÊt khÈu ) hoÆc dù kiÕn tiªu thô tr­íc khi hµng ho¸ ®­îc nhËp vÒ ®Ó tr¸nh hµng hãa bÞ ø ®äng. §ång thêi cÇn ph¶i c©n ®èi gi÷a kh¶ n¨ng tiªu thô vµ hµng nhËp ®Ó gi¶m tèi thiÓu hµng tån kho vµ cã biÖn ph¸p thÝch hîp ®èi víi hµng tån kho. VÒ viÖc sö dông vèn vay, c¸c doanh nghiÖp kinh doanh th­¬ng m¹i cã nhu cÇu vÒ vèn kh«ng æn ®Þnh trong n¨m, cã th¸ng nhu cÇu vèn cao, cã th¸ng nhu cÇu vèn thÊp v× nã phô thuéc vµo nhu cÇu hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu trong tõng thêi kú. Do ®ã doanh nghiÖp cÇn thiÕt ph¶i lËp kÕ ho¹ch dù kiÕn nhu cÇu vèn trong tõng thêi kú ®Ó cã kÕ ho¹ch vay vèn vµ x¸c ®Þnh kú h¹n ®èi víi tõng lo¹i vèn vay. Theo ®¸nh gi¸ cña C«ng ty th× vèn kinh doanh hiÖn cã cßn qu¸ thÊp so víi nhu cÇu vèn cÇn thiÕt cho kinh doanh. §Ó gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng thiÕu vèn, C«ng ty th­êng huy ®éng chñ yÕu tõ viÖc thanh to¸n hµng tr¶ chËm kh¸ch hµng n­íc ngoµi. Vèn lµ yªu cÇu cÇn thiÕt ®èi víi bÊt cø doanh nghiÖp kinh doanh nµo, ®èi víi C«ng ty SONA còng kh«ng lo¹i trõ ®iÒu ®ã. ViÖc kinh doanh trong t×nh tr¹ng thiÕu vèn ®· lµm gi¶m ®¸ng kÓ tÝnh hiÖu qu¶ trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. V× vËy, môc tiªu cña C«ng ty ®Ò ra lµ t×m mäi biÖn ph¸p t¨ng vèn kinh doanh. §Ó t¨ng vèn kinh doanh cña C«ng ty trong nh÷ng n¨m tíi tËp trung chñ yÕu vµo c¸c biÖn ph¸p sau: - Gi¶m l­îng hµng ho¸ tån kho: Lµm gi¶m l­îng hµng ho¸ ph¶i l­u kho, gi¶m chi phÝ vËn chuyÓn vµ c¸c kho¶n chi phÝ kh¸c cã liªn quan. §iÒu nµy cã ¶nh h­ëng tÝch cùc ®Õn viÖc sö dông vèn cña C«ng ty, t¨ng kh¶ n¨ng sö dông vèn cña C«ng ty, h¹n chÕ l­îng vèn tån ®äng qu¸ lín trong viÖc xö lý hµng tån kho. - T¨ng do thanh to¸n hµng tr¶ chËm kh¸ch hµng n­íc ngoµi, tuy nhiªn ®©y chØ lµ biÖn ph¸p t×nh thÕ kh«ng t¹o hiÖu qu¶ l©u dµi do phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè kh¸ch quan. Tr­íc hÕt lµ sù phô thuéc vµo sù lªn xuèng cña tû gi¸ hèi ®o¸i; thø n÷a lµ sù phô thuéc vµo kh¸ch hµng, vèn cña doanh nghiÖp kh«ng ®iÒu chØnh ®­îc theo ý muèn cña doanh nghiÖp. V× vËy ®©y kh«ng ph¶i lµ biÖn ph¸p tèt cho viÖc huy ®éng vèn cña doanh nghiÖp. - Vèn tÝn dông: h×nh thøc nµy ®¶m b¶o cho C«ng ty l­îng vèn cÇn thiÕt vµo nh÷ng lóc C«ng ty cÇn. Tuy nhiªn, viÖc vay vèn cña ng©n hµng, cña c¸c tæ chøc c¸ nh©n trong vµ ngoµi n­íc sÏ lµm gi¶m lîi nhuËn cña C«ng ty do C«ng ty ph¶i chÞu mét kho¶n chi tr¶ cho l·i vay. H¬n n÷a, viÖc vay vèn cña Ng©n hµng gÆp rÊt nhiÒu r¾c rèi trong qu¸ tr×nh lµm thñ tôc vay nh­ viÖc ®ßi hái thÕ chÊp b»ng tµi s¶n, b»ng quyÒn sö dông ®Êt cña C«ng ty...®· ®Æt ra nhiÒu vÊn ®Ò C«ng ty cÇn ph¶i gi¶i quyÕt. - Cæ phÇn ho¸ c«ng ty: h×nh thøc cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc ®ang lµ mét chñ tr­¬ng cña §¶ng vµ Nhµ n­íc. H×nh thøc nµy ®ang thÓ hiÖn tÝnh ­u viÖt cña nã trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n­íc, t¹o sù ph¸t triÓn, sù héi nhËp víi xu thÕ ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Qua ®¸nh gi¸ thùc tiÔn mÊy n¨m võa qua, viÖc cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc ®· t¹o hiÖu qu¶ kinh doanh v­ît bËc cña c¸c doanh nghiÖp nµy, lµm t¨ng vèn cña c¸c doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸ lªn 2,3 thËm chÝ 5 lÇn. Víi viÖc cæ phÇn ho¸ c«ng ty, C«ng ty sÏ t¹o ®iÒu kiÖn t¨ng vèn kinh doanh, tranh thñ ®­îc sù ñng hé cña Nhµ n­íc. ViÖc cæ phÇn ho¸ còng ®¶m b¶o lîi thÕ trong sö dông vµ huy ®éng vèn cña C«ng ty, ®¶m b¶o vèn lóc cÇn, tr¸nh ®­îc t×nh tr¹ng ph¶i tr¶ chi phÝ l·i vay qu¸ lín. * KÕt qu¶ cã thÓ ®¹t ®­îc - T¨ng nguån vèn cho kinh doanh mµ kh«ng chÞu qu¸ nhiÒu sù ¶nh h­ëng cña ®iÒu kiÖn kh¸ch quan. - N¾m b¾t ®­îc c¬ héi kinh doanh, nhËn ®­îc nh÷ng hîp ®ång lín mµ tr­íc kia do thiÕu vèn C«ng ty kh«ng ®¸p øng ®­îc. - T¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh, t¹o thªm nhiÒu lîi nhuËn do thu hót ®ù¬c nh÷ng hîp ®ång lín, gi¶m chi phÝ l·i vay. - Qu¸ tr×nh cæ phÇn hãa ( nÕu c«ng ty thùc hiÖn biÖn ph¸p nµy) C«ng ty b¸n c¸c cæ phiÕu cho c¸c ®èi t­îng nh­ c¸n bé c«ng nh©n viªn cña c«ng ty... Víi h×nh thøc chuyÓn ho¸ quyÒn së h÷u nµy sÏ n©ng cao vai trß lµm chñ cña ng­êi lao ®éng trong C«ng ty, kÝch thÝch hä n©ng cao tr¸ch nhiÖm vµ n¨ng suÊt lao ®éng, t¹o ®éng lùc trong kinh doanh, gãp phÇn t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh cña C«ng ty. III. Mét sè kiÕn nghÞ ®èi víi nhµ n­íc vÒ nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn qu¶n lý vÜ m« §Ó lµm tèt viÖc kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, ngoµi nç lùc cña C«ng ty, kiÕn nghÞ Nhµ n­íc cÇn ph¶i cã c¬ chÕ vµ mét sè biÖn ph¸p thÝch hîp. Sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng nÒn kinh tÕ chóng ta phô thuéc phÇn lín vµo chÝnh s¸ch th­¬ng m¹i cña Nhµ n­íc. ChÝnh s¸ch th­¬ng m¹i ph¶i cã t¸c dông g¾n nÒn kinh tÕ n­íc ta víi nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ gi¬Ý. 1. ChÝnh s¸ch thuÕ XNK HiÖn nay, thuÕ lµ nguån thu chñ yÕu cña Ng©n s¸ch Nhµ n­íc vµ lµ biÖn ph¸p chÝnh ®Ó b¶o hé s¶n xuÊt néi ®i¹. ChÝnh s¸ch thuÕ cÇn ph¶i nhÊt qu¸n ®èi víi mäi c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng cã nh÷ng ­u tiªn riªng biÖt t¹o nªn sù c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh trªn thÞ tr­êng. Nhµ n­íc cÇn gi¶m thuÕ doanh thu chø kh«ng nªn t¨ng thuÕ xuÊt nhËp khÈu ®Ó ng­êi tiªu dïng cã thÓ mua ®­îc hµng ho¸ víi gi¸ thÊp h¬n. Nhµ n­íc cÇn hç trî gi¶m hoÆc miÔn thuÕ ®èi víi c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc nh­ n«ng l©m thuû s¶n lµ mÆt hµng truyÒn thèng cña ®Êt n­íc vµ gi¶m bít thuÕ nhËp khÈu ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng bu«n lËu. HÖ thèng c¸c chÝnh s¸ch thuÕ cÇn ph¶i ®­îc kiÖn toµn ®Ó chèng thÊt thu vµ l¹m thu do viÖc hµng ho¸ bÞ ®¸nh thuÕ nhiÒu lÇn. §èi víi thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng, nhµ n­íc ph¶i b¶o ®¶m thêi gian hoµn vèn VTA theo ®óng thêi h¹n quy ®Þnh ®Ó c¸c doanh nghiÖp cã thÓ quay vßng vèn nhanh, kÞp thêi cã vèn kinh doanh c¸c mÆt hµng kh¸c vµ kh«ng ph¶i tr¶ l·i suÊt vay vèn Ng©n hµng cao. §èi víi c¸c doanh nghiÖp gian lËn trong viÖc nép thuÕ VAT nhµ n­íc ph¶i cã biÖn ph¸p nghiªm ngÆt nh­: quy ®Þnh tiÒn nép ph¹t, xö ph¹t hµnh chÝnh... ®Ó khái ¶nh h­ëng ®Õn c¸c doanh nghiÖp lµm ¨n ch©n thËt kh¸c. Ng­îc l¹i nh÷ng doanh nghiÖp nép thuÕ ®Çy ®ñ vµ ®óng thêi h¹n quy ®Þnh, nÕu thêi gian hoµn vèn VAT cña nhµ n­íc chËm th× Nhµ n­íc ph¶i cã biÖn ph¸p nh­ ®Òn bï th× c¸c doanh nghiÖp míi cã tiÒn ®Ó tr¶ l·i suÊt vay vèn cho Ng©n hµng, ®ång thêi nÕu ¸p dông c¸c biÖn ph¸p nµy míi kÝch ho¹t ®­îc c¸c doanh nghiÖp nép thuÕ VAT ®ñ vµ ®óng thêi gian quy ®Þnh cña nhµ n­íc. 2. VÒ chÝnh s¸ch h¹n ng¹ch xuÊt nhËp khÈu: XuÊt nhËp khÈu lµ ho¹t ®éng kinh doanh chÞu sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc, v× vËy ®Ó kinh doanh cã hiÖu qu¶, Nhµ n­íc cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch ph©n bæ hîp lý h¹n ng¹ch xuÊt nhËp khÈu. HiÖn nay viÖc dµnh h¹n ng¹ch xuÊt khÈu ®· ph©n bæ cho c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt th«ng qua c¸c Bé, ngµnh g©y ra kh«ng Ýt phiÒn hµ cho c¬ së, kh«ng phï hîp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng. Nhµ n­íc cÇn hoµn thiÖn ph­¬ng thøc ph©n bæ h¹n ng¹ch theo nguyªn t¾c “Mét cöa” chØ ph©n bæ cho c¸c ®¬n vÞ ®· cã quyÒn xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp theo nhãm hµng ®Ó cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao h¬n ®ãng gãp nhiÒu h¬n cho Nhµ n­íc. 3. VÒ chÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i tÖ: CÇn cã sù qu¶n lý ngo¹i tÖ cña Nhµ n­íc ®Ó ®¶m b¶o cã ®­îc ®Çu vµo b»ng nhËp khÈu (gåm: nguyªn liÖu, b¸n thµnh phÈm, c¸c thiÕt bÞ vµ phô tïng mµ trong n­íc ch­a s¶n xuÊt ®­îc vµ c¸c ®Çu ra b¾ng xuÊt khÈu ®Ó thu ngo¹i tÖ. MÆc dï cã sù thiÕu ngo¹i tÖ ë c¸c doanh nghiÖp nh­ng cã kh¸ nhiÒu t×nh tr¹ng l­u th«ng néi bé còng nh­ viÖc tÝch tr÷ ngo¹i tÖ ë quy m« kh¸ lín. Do ®ã, Nhµ n­íc cÇn cã biÖn ph¸p gi¶i quyÕt hËu qu¶ tiªu cùc cña nh÷ng sù trao ®æi Ýt nhiÒu tuú tiÖn nh­ thÕ. ViÖc qu¶n lý hîp lý ngo¹i tÖ ®­îc coi lµ vÊn ®Ò chñ yÕu cho thêi kú kÕ ho¹ch 5 n¨m tíi. Nhµ n­íc cÇn ph¶i chuyÓn sù ­u tiªn ph©n bæ vèn ngo¹i tÖ cho c¸c dù ¸n lín tèn kh¸ nhiÒu ngo¹i tÖ vµ thêi gian x©y dùng c¬ b¶n l©u, song viÖc cæ vò khuyÕn khÝch c¸c mèi liªn kÕt trong néi bé c¸c ngµnh c«ng nghiÖp vµ c¶i tiÕn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp theo c¸c tiªu chuÈn kinh tÕ. ChÝnh s¸ch vÒ tû gi¸ hèi ®o¸i cña Nhµ n­íc cã quan hÖ trùc tiÕp ®Õn viÖc t¨ng hay gi¶m xuÊt nhËp khÈu cña c¸c doanh nghiÖp. Tû gi¸ hèi ®o¸i cho ta biÕt gi¸ mét ®¬n vÞ tiÒn tÖ cña mét n­íc ngoµi tÝnh b»ng tiÒn n­íc ta. Khi mét c«ng ty cã ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu th× tÊt yÕu sÏ cã lóc c«ng ty ®ã tiÕn hµnh b¸n hoÆc mua ngo¹i tÖ. Song nÕu b¸n ngo¹i tÖ cho Ng©n hµng ngo¹i th­¬ng th× c«ng ty ®ã sÏ bÞ thÊp h¬n gi¸ thÞ tr­êng kho¶ng 10%, hoÆc nÕu mua ngo¹i tÖ cña Ng©n hµng cao h¬n gi¸ thÞ tr­êng. Do ®ã, c¸c ®¬n vÞ nhiÒu khi xö lý b»ng c¸ch b¸n ngo¹i tÖ cho c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ kh¸c cã nhu cÇu ngo¹i tÖ theo gi¸ thÞ tr­êng, hoÆc t×m c¸c mÆt hµng xuÊt nhËp khÈu kh¸c cã chªnh lÖch gi¸ cao ®Ó nhËp. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng trªn, Nhµ n­íc cÊn cã mét sù qu¶n lý ngo¹i tÖ phï hîp víi mét tû gi¸ ngo¹i hèi t­¬ng ®­¬ng s¸t víi gi¸ thÞ tr­êng. Kho¶ng chªnh lÖch gi÷a gi¸ mua vµo vµ gi¸ b¸n ra ph¶i lµ tèi thiÓu, chØ gåm lÖ phÝ dÞch vô Ng©n hµng. §ång thêi, Nhµ n­íc cÇn giµnh mét sè ngo¹i tÖ cho Ng©n hµng ngo¹i th­¬ng vay ®Ó lµm vèn kinh doanh ngo¹i tÖ vµ ®iÒu tiÕt tû gi¸ cho thÞ tr­êng æn ®Þnh kh«ng ®ét biÕn. Trong khi ch­a cã biÖn ph¸p khèng chÕ gi¸ thÞ tr­êng t­¬ng øng víi tû gi¸ kinh doanh cña Ng©n hµng th× chÊp nhËn mua theo tû gi¸ thÞ tr­êng ®Ó ®¶m b¶o cho c¸c ®¬n vÞ xuÊt khÈu kh«ng bÞ thiÖt (v× toµn bé gi¸ mua hµng xuÊt khÈu vµ gi¸ b¸n hµng nhËp khÈu ®Òu theo tû gi¸ thÞ tr­êng). Ng©n hµng Nhµ n­íc, Bé Tµi chÝnh, Bé Th­¬ng m¹i vµ du lÞch cÇn qu¶n lý b»ng c¸ch buéc c¸c ®¬n vÞ ph¶i thanh to¸n qua Ng©n hµng, tiÕn tíi xo¸ bá t×nh tr¹ng c¸c ®¬n vÞ gi÷ ngo¹i tª, tù do mua b¸n cho nhau. HiÖn nay, Nhµ n­íc ®· cã nhiÒu chÝnh s¸ch tÝch cùc vÒ tû gi¸ hèi ®o¸i nh­ c«ng bè c¸c tû gi¸ trªn c¸c ph­¬ng diÖn th«ng tin ®¹i chóng hç trî cho c¸c Ng©n hµng kinh doanh ngo¹i tÖ vµ gi÷ cho tû gi¸ hèi ®o¸i cña mét sè ngo¹i tÖ m¹nh nh­ USD,... æn ®Þnh trªn thÞ tr­êng néi ®Þa. HiÖn t¹i, chÝnh s¸ch cña tû gi¸ hèi ®o¸i lµ t¹o ®iÒu kiÖn cho xuÊt khÈu. MÆt kh¸c, Nhµ n­íc ®ang cã kÕ ho¹ch sÏ x©y dùng thÞ tr­îng hèi ®o¸i hîp ph¸p trong t­¬ng lai ®Ó chèng l¹i t×nh tr¹ng bu«n b¸n ngo¹i tÖ ë thÞ tr­êng ngÇm g©y thÊt thu cho Nhµ n­íc. 4. VÒ qu¶n lý H¶i quan VÒ hÖ thèng qu¶n lý xuÊt nhËp khÈu, h¶i quan cßn r­êm rµ, cã nhiÒu bÊt cËp, ®éi ngò c¸n bé lµm viÖc quan liªu, lµm ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, Nhµ n­íc cÇn gi¸m s¸t chÆt chÏ c«ng t¸c h¶i quan ®Ó gi¶m tèi thiÓu nh÷ng viÖc lµm sai tr¸i cña c¸n bé h¶i quan. Trong tr­êng hîp cã bÊt ®ång quan ®iÓm gi÷a h¶i quan vµ doanh nghiÖp, Nhµ n­íc cÇn ph¶i quy ®Þnh thêi h¹n tèi ®a cho viÖc gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp ®Ó gi¶m tèi ®a c¸c chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt cho c¸c doanh nghiÖp. NÕu c¬ quan h¶i quan lµm viÖc kh«ng ®óng, g©y thiÖt h¹i cho c¸c doanh nghiÖp th× yªu cÇu c¬ quan h¶i quan ph¶i cã tr¸ch nhiÖm båi th­êng. Nh­ vËy c¬ chÕ qu¶n lý nhµ n­íc hoµn thiÖn sÏ gióp cho c¸c doanh nghiÖp n©ng cao ®­îc hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña m×nh. kÕt luËn Quèc gia còng nh­ c¸ nh©n kh«ng thÓ sèng mét c¸ch riªng rÏ mµ cã ®­îc ®Çy ®ñ mäi thø hµng ho¸. Kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cã ý nghÜa sèng cßn bëi v× nã më réng kh¶ n¨ng tiªu dïng cña mét n­íc. Thùc hiÖn XNK trong nh÷ng n¨m qua cña ViÖt Nam ®· lµm cho kim ng¹ch XNK t¨ng lªn kh«ng ngõng, khai th¸c ®­îc lîi thÕ cña ®Êt n­íc vÒ tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ lao ®éng rÎ m¹t; gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng t¨ng thu nhËp c¶i thiÖn ®êi sèng cho nh©n d©n gãp phÇn æn ®Þnh x· héi. §ång thêi cã nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, vËt t­ ®Ó ngµy cµng kh«ng ngõng t¨ng thªm mÆt hµng xuÊt khÈu trong danh môc, t¨ng tû träng c¸c mÆt hµng cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu cao trong tæng kim ng¹ch XK, ®Æc biÖt lµ c¸c mÆt hµng chñ lùc, nhanh m¹nh vµo chÕ biÕn s¶n xuÊt tinh vµ s©u më ra c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu míi, tËn dông mét c¸ch tèi ®a c«ng nghÖ hiÖn ®¹i cña n­íc ngoµi ®· n©ng cao chÊt l­îng hµng ho¸ ®· lµm t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng thÕ giíi nh­ g¹o, dÖt may thuû s¶n,... vµ ®ang tõng b­íc x©m nhËp vµo nh÷ng thÞ tr­êng khã tÝnh, xuÊt khÈu trùc tiÕp. Vµ cuèi cïng lµ lµm t¨ng thªm nguån ngo¹i tÖ ®Ó phôc vô cho nhËp khÈu. N©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh xuÊt nhËp khÈu lµ yªu cÇu cÊp thiÕt ®èi víi mäi doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu trong c¬ chÕ thÞ tr­êng. Víi ®Ò tµi " Mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ cña C«ng ty Cung øng nh©n lùc Quèc tÕ vµ Th­¬ng m¹i (SONA)" em muèn ®ãng gãp ý kiÕn cña riªng m×nh vÒ vÊn ®Ò bøc xóc ®ã. MÆc dï c¸c gi¶i ph¸p ®­a ra cßn rÊt chung chung, do mét phÇn cßn nhiÒu h¹n chÕ vÒ kiÕn thøc lý luËn vµ hiÓu biÕt thùc tÕ còng nh­ cßn thiÕu rÊt nhiÒu th«ng tin vÒ thÞ tr­êng, gi¸ c¶ vµ s¶n xuÊt c¸c lo¹i hµng ho¸. Song nh÷ng gi¶i ph¸p nµy muèn ®­a ra mét sè ý t­ëng c¬ b¶n ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ë C«ng ty Cung øng nh©n lùc Quèc tÕ vµ Th­¬ng m¹i (SONA). Tãm l¹i thùc hiÖn ®­îc ®Çy ®ñ c¸c biÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ cña ViÖt Nam lµ mét trong c¸c nh©n tè quan träng gãp phÇn vµo viÖc thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, thùc hiÖn c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, ®­a ®Êt n­íc sím ra khái cuéc khñng ho¶ng vµ tôt hËu so víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. tµi liÖu tham kh¶o 1. Lý luËn vµ thùc tiÔn th­¬ng m¹i quèc tÕ - Trung t©m kinh tÕ Ch©u ¸ Th¸i B×nh D­¬ng, NXB Thèng kª 1996 2. T×m hiÓu nh÷ng quy ®Þnh vÒ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu - NXB Thèng kª 1997 3. Kinh tÕ ®èi ngo¹i ViÖt Nam- néi dung- gi¶i ph¸p- hiÖu qu¶ : Vò Ph¹m QuyÕt Th¾ng - NXB Thèng kª 1996 4. Thêi b¸o kinh tÕ - n¨m 2001 5. B¸o kinh tÕ ph¸t triÓn - n¨m 2000,2001 6. QuyÕt ®Þnh sè 254/1998/Q§ - TTg vÒ ®iÒu hµnh xuÊt nhËp khÈu hµng hãa n¨m 2001 7. §Ò ¸n kiÖn toµn vµ ph¸t triÓn C«ng ty cung øng nh©n lùc Quèc tÕ vµ Th­¬ng m¹i (SONA) 8. B¸o c¸o tæng kÕt vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña cung øng nh©n lùc Quèc tÕ vµ Th­¬ng m¹i (SONA) 9. NghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng VIII- Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ Quèc gia 1998 10. Con sè vµ sù kiÖn - n¨m 2001 11. Nghiªn cøu kinh tÕ - sè 7,9 n¨m 2000; sè 2 n¨m 2001. 12. T¹p chÝ ng©n hµng n¨m 2002 13. Thêi b¸o kinh tÕ tõ 1999 - 2002 14. DiÔn ®µn Doanh nghiÖp 1999 - 2002 Môc lôc Trang Lêi nãi ®Çu 1 Ch­¬ng I: C¬ së Lý luËn vÒ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng 3 I. Tæng quan vÒ ho¹t ®éng XNK 3 1. TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña TMQT 3 2. Kh¸i niÖm vµ c¸c h×nh thøc xuÊt nhËp khÈu chñ yÕu 6 3. Néi dung c«ng t¸c kinh doanh xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ ë c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. 7 4. Vai trß cña xuÊt nhËp khÈu. 12 II. Nh÷ng nh©n tè chñ yÕu ¶nh h­ëng ®Õn xuÊt nhËp khÈu 13 A. C¸c nh©n tè thuéc m«i tr­êng bªn ngoµi. 13 1. Nh©n tè kinh tÕ x· héi trong n­íc 13 2. Nh©n tè tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ ®Þa lý 17 3. ¶nh h­ëng cña t×nh h×nh kinh tÕ x· héi thÕ giíi 17 B. Nhãm nh©n tè thuéc b¶n th©n doanh nghiÖp 17 1. Nh©n tè bé m¸y qu¶n lý 17 2. Nh©n tè con ng­êi 18 3. M¹ng l­íi kinh doanh cña doanh nghiÖp 18 4. Kh¶ n¨ng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña doanh nghiÖp 18 III. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu 19 1. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qña s¶n xuÊt kinh doanh. 19 2. C¸c biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh XNK 21 Ch­¬ng II: Ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ë C«ng ty SONA 23 I. Kh¸i qu¸t vÒ C«ng ty 23 1. Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn 23 2. Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô 24 3. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y 26 II. Ph©n tÝch thùc tr¹ng ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty SONA 27 1. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty SONA. 27 2. Ph©n tÝch ®¸nh gi¸ c¸c chØ tiªu ho¹t ®éng kinh doanh. 30 3. §¸nh gi¸ chung vÒ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty SONA trong nh÷ng n¨m qua 34 III. Ph©n tÝch t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ cña C«ng ty SONA 37 1. T×nh h×nh ho¹t ®éng XNK hµng ho¸ 37 2. C¸c h×nh thøc kinh doanh XNK cña C«ng ty SONA 40 Ch­¬ng III: C¸c biÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty Cung øng nh©n lùc Quèc tÕ vµ Th­¬ng m¹i (SONA) 43 I. §Þnh h­íng ph¸t triÓn vÒ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty SONA 43 1. §Þnh h­íng ph¸t triÓn chung cña C«ng ty trong thêi gian tíi 43 2. §Þnh h­íng ph¸t triÓn cña C«ng ty trong thêi gian tíi vÒ ho¹t ®éng th­¬ng m¹i 44 II. C¸c biÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh XNK hµng ho¸ cña C«ng ty SONA 46 1. §Èy m¹nh ho¹t ®éng nghiªn cøu vµ më réng thÞ tr­êng 46 2. Më réng mÆt hµng kinh doanh 49 3. Cñng cè quan hÖ víi b¹n hµng cò, më réng ph¸t triÓn víi c¸c b¹n hµng míi 50 4. Ph¶i chÆt chÏ h¬n trong viÖc x¸c ®Þnh ®iÒu kho¶n cña Hîp ®ång 51 5. Sö dông chi phÝ kinh doanh cã hiÖu qu¶. 53 6. Sö dông cã hiÖu qu¶ nguån vèn s¶n xuÊt kinh doanh. 54 Mét sè kiÕn nghÞ ®èi víi nhµ n­íc vÒ nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn qu¶n lý vÜ m« 56 ChÝnh s¸ch thuÕ XNK 56 2. VÒ chÝnh s¸ch h¹n ng¹ch XNK 57 3. VÒ chÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i tÖ 57 4. VÒ qu¶n lý H¶i quan 58 KÕt luËn 59 Tµi liÖu tham kh¶o 61