Một số giải pháp chủ yếu nhằm đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu ở Công ty Xuất nhập khẩu với Lào

µ lóc ®Êt n­íc ta b¾t ®Çu thùc hiÖn c¬ chÕ më cöa, x©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc cïng víi sù thay ®æi m¹nh cña nÒn kinh tÕ, C«ng ty xuÊt nhËp khÈu víi Lµo còng tõng b­íc ph¸t triÓn vµ héi nhËp vµo m«i tr­êng kinh doanh míi mÆc dï gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n trong ®ã cã c¶ nh÷ng nguyªn nh©n kh¸ch quan vµ chñ quan. Nguyªn nh©n kh¸ch quan lµ do viÖc ®Êt n­íc ta míi chuyÓn ®æi tõ c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ tr­êng do vËy chóng ta ch­a cã ®­îc mét hÖ thèng chÝnh s¸ch ®Çy ®ñ vµ ®ång bé, ch­a thóc ®Èy ®­îc mäi nguån lùc cña tõng ®¬n vÞ kinh tÕ, cßn nhiÒu chÝnh s¸ch ch­a hîp lý g©y khã kh¨n cho c¸c doanh nghiÖp. Thø hai, do doanh nghiÖp khi míi thµnh lËp kh«ng ph¶i lµ mét ®¬n vÞ cã tiÒm lùc kinh tÕ lín ®· lµm gi¶m hiÖu qu¶ c¹nh tranh cña c«ng ty. Thø ba, lµ do míi chuyÓn ®æi c¬ chÕ do ®ã c¸c doanh nghiÖp ch­a n¾m b¾t ®­îc th«ng tin ®Çy ®ñ vÒ c¸c thÞ tr­êng kÓ c¶ trong lÜnh vùc kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, khi chuyÓn ®æi c¬ chÕ còng ®ång nghÜa víi viÖc c¸c doanh nghiÖp kh«ng cßn ®­îc sù bao cÊp cña Nhµ n­íc mµ c«ng ty ph¶i tù h¹ch to¸n kinh doanh tù chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc tµi s¶n cña c«ng ty kh¸c víi tr­íc ®©y c«ng ty chØ viÖc thùc hiÖn kinh doanh theo chØ tiªu cña Nhµ n­íc, cßn thÞ tr­êng ®· ®­îc nhµ n­íc lo, bÞ h¹n chÕ nhiÒu ho¹t ®éng trong chøc n¨ng kinh doanh, c¬ së vËt chÊt yÕu kÐm, ch­a cã kinh nghiÖm thÞ tr­êng. Sau mét thêi kú ®· b¾t ®Çu ®i vµo æn ®Þnh th× cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh, tiÒn tÖ ë khu vùc ASEAN x¶y ra ®· ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn nÒn kinh tÕ thÕ giíi, ®ång thêi t¸c ®éng m¹nh ®Õn nÒn kinh tÕ n­íc ta trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh, thÞ tr­êng bÞ thu hÑp søc mua gi¶m. §Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc kinh doanh xuÊt nhËp khÈu viÖc khñng ho¶ng kinh tÕ ®· lµm cho kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu gi¶m m¹nh, nhÊt lµ xuÊt khÈu. Nh÷ng yÕu tè ®ã ®· t¸c ®éng kh«ng nhá ®Õn tÝnh h×nh ho¹t ®éng cña c«ng ty. Lµ mét c«ng ty chuyªn ho¹t ®éng trong lÜnh vùc kinh doanh xuÊt nhËp khÈu khi cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh khu vùc diÔn ra còng cã nghÜa lµ ®ång tiÒn cña c¸c n­íc ASEAN sÏ trë nªn gi¶m gi¸ trÞ h¬n so víi ®ång néi tÖ cña n­íc ta lµm cho hµng hãa cña c¸c n­íc nµy khi xuÊt khÈu sÏ rÎ h¬n so v¬Ý hµng hãa cña n­íc ta, do vËy ®· lµm gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng hãa n­íc ta, xuÊt khÈu sÏ trë nªn rÊt khã kh¨n, dÉn tíi søc mua gi¶m, nhu cÇu nhËp khÈu gi¶m xuèng. ChÝnh ®iÒu nµy ®· lµm cho l­îng kh¸ch cña c«ng ty bÞ gi¶m sót. §øng tr­íc nh÷ng khã kh¨n ®ã c«ng ty ®· kh«ng lïi b­íc, b»ng mäi nç lùc cè g¾ng, ®oµn kÕt mét lßng cña toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn, C«ng ty kh«ng ngõng n©ng cao kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu, tõng b­íc th©m nhËp thÞ tr­êng míi, cñng cè thÞ tr­êng truyÒn thèng, ®Æc biÖt trong cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh 1997-1998 võa qua kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña c«ng ty kh«ng bÞ ¶nh h­ëng m¹nh, c¸c ho¹t ®éng kinh doanh vµ dÞch vô ngµy cµng phong phó, c¬ cÊu mÆt hµng ®a d¹ng vµ cã kh¶ n¨ng chiÕm lÜnh thÞ tr­êng cao. §Ó thÊy râ ®­îc sù t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m qua, chóng ta cïng xem xÐt vµ nghiªn cøu t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty trong nh÷ng n¨m võa qua. * T×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty. §èi víi mçi doanh nghiÖp th× ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh yÕu tè ®Çu tiªn cÇn ph¶i cã lµ vèn. Tïy thuéc vµo kh¶ n¨ng tµi chÝnh mµ c¸c chñ thÓ kinh doanh tù chän cho m×nh mét ®èi t­îng s¶n xuÊt, kinh doanh. Nguån vèn còng lµ yÕu tè cã ¶nh h­ëng rÊt quan träng ®Õn viÖc doanh nghiÖp lùa chän vµ ¸p dông lo¹i c«ng nghÖ nµo, quy m« s¶n xuÊt lµ bao nhiªu. Tr­íc ®©y trong thêi kú bao cÊp, nguån vèn cña c¸c doanh nghiÖp ®Òu do nhµ n­íc cÊp ®Ó ho¹t ®éng theo chØ tiªu kÕ ho¹ch cña Nhµ n­íc. Nh­ng tõ khi thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®æi míi th× nguån vèn cña c¸c doanh nghiÖp ®­îc trùc tiÕp do c¸c doanh nghiÖp qu¶n lý vµ sö dông nã. Bªn c¹nh nguån vèn do nhµ n­íc cÊp (®èi vãi c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc), doanh nghiÖp cßn ®­îc phÐp ¸p dông c¸c biÖn ph¸p huy ®éng, më réng nguån vèn nh­: vay c¸c tæ chøc tÝn dông trong vµ ngoµi n­íc, ph¸t hµnh cæ phiÕu tr¸i phiÕu (c¸c c«ng ty cæ phÇn), huy ®éng vèn trong néi bé c«ng ty... ®Ó ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh, cïng víi sù ph¸t triÓn cña x· héi, vµ ®Ó c¹nh tranh cã hiÖu qu¶ c¸c doanh nghiÖp lu«n ph¶i ®Çu t­ c¶i tiÕn kü thuËt, c«ng nghÖ, tay nghÒ, tr×nh ®é qu¶n lý, t¨ng c­êng c¸c h×nh thøc qu¶ng c¸o, marketing... C«ng ty xuÊt nhËp khÈu víi Lµo lµ mét ®¬n vÞ kinh tÕ ra ®êi trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ. ChuyÓn thµnh 1 chñ thÓ kinh tÕ cã t­ c¸ch ph¸p nh©n ®Çy ®ñ, thùc hiÖn h¹ch to¸n ®éc lËp víi sè vèn ban ®Çu lµ 7.370.900.000 ®ång. Do ®Æc ®iÓm cña c«ng ty kh«ng lÊy träng t©m lµ s¶n xuÊt mµ chØ chñ yÕu lµ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu nªn viÖc ph©n bæ nguån vèn cña c«ng ty chñ yÕu lµ vèn l­u ®éng, nã chiÕm mét tû lÖ kh¸ lín 59% (n¨m 1999) gi¸ trÞ tµi s¶n. Vèn cè ®Þnh chiÕm mét tû lÖ thÊp 41% (n¨m 99) trong c«ng ty ph©n bæ cho toµn bé c«ng ty dïng ®Ó x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, mçi ®¬n vÞ thuéc c«ng ty ®Òu cã tr¸ch nhiÖm tù qu¶n lý vµ b¶o qu¶n nã. Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, nguån vèn cña c«ng ty lu«n ®­îc më réng vµ ph¸t triÓn c¶ vÒ vèn cè ®Þnh vµ vèn l­u ®éng. B¶ng sè 2: Kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña c«ng ty qua tõng n¨m STT ChØ tiªu N¨m 2000 (®ång) N¨m 2001 (®ång) N¨m 2002 (®ång) 1 Vèn cè ®Þnh 5.757.475.000 5.959.708.207 7.000.000.000 2 Vèn l­u ®éng 3.474.561.000 5.757.474.539 10.000.000.000 3 Vèn ng©n s¸ch nhµ n­íc 3.018.292.000 4 Vèn c«ng ty tù bæ sung 6.213.726.000 Nguån: B¸o c¸o t×nh h×nh tµi chÝnh vµ nguån vèn hµng n¨m cña C«ng ty Tõ b¶ng sè 2 cã thÓ thÊy nguån vèn cña c«ng ty t¨ng lªn kh¸ nhanh qua tõng n¨m trong 3 n¨m tõ n¨m 2000 ®Õn n¨m 2002 nguån vèn cña c«ng ty t¨ng b×nh qu©n lµ 28,04% ®iÒu ®ã cho thÊy kh¶ n¨ng tù tÝch lòy cña c«ng ty, nguån vèn cña c«ng ty ®· ®­îc c¶i thiÖn gãp phÇn ®¸ng kÓ trong viÖc gi¶i quyÕt nhu cÇu vÒ vèn cña c«ng ty. B¶ng sè 3: KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty tõ n¨m 1999 ®Õn 2001 STT ChØ tiªu §¬n vÞ 1999 2000 2001 2001/1999 TH Tû lÖ so víi KH TH Tû lÖ so víi KH TH Tû lÖ so víi KH Chªnh lÖch Tû lÖ (%) 1 Kim ng¹ch XNK 1000USD 21.299 113,12% 19.298 107,2% 25.294 126% 3995 118,8% 2 Doanh sè Tû ®ång 207 146,4% 188,57 100% 255 139,77% 48 123,2% 3 Nép ng©n s¸ch Tû ®ång 23,2 113,44% 30 136,9% 30 120% 6,8 129,3% 4 Lîi nhuËn TriÖu ®ång 580 113,4% 598 120% 606 101% 208 104,4% Nguån: B¸o c¸o thµnh tÝch thùc hiÖn nghÜa vô KÕ ho¹ch §Ò nghÞ khen th­ëng cê thi ®ua ChÝnh phñ Tõ b¶ng ph©n tÝch trªn ta thÊy: Tæng doanh thu cña n¨m 2001 lµ 255 tû ®ång t¨ng h¬n s¬ víi n¨m 99 lµ 48 tû ®ång t­¬ng ®­¬ng 23,1%, c«ng ty ®· ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp vµ gi¶m ñy th¸c. Kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu ®¹t 25.294.000 USD t¨ng 3.995USD t­¬ng øng víi tû lÖ t¨ng 18,7%, do c«ng ty më réng thÞ tr­êng vµ ph¹m vi ho¹t ®éng c¶ trong vµ ngoµi n­íc. * T×nh h×nh ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty XuÊt nhËp khÈu víi Lµo trong c¸c n¨m võa qua. C«ng ty XuÊt nhËp khÈu víi Lµo - VILEXIM cã quan hÖ hîp t¸c kinh doanh víi h¬n 40 n­íc trªn thÕ giíi, trong ®ã chñ yÕu lµ c¸c n­íc Ch©u ¸ nh­ NhËt B¶n, Singapore, Lµo, Hång K«ng, Indonexia, §µi Loan... Trong nh÷ng n¨m qua kim ng¹ch bu«n b¸n xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty t­¬ng ®èi æn ®Þnh thÓ hiÖn nh­ sau: BiÓu sè 4: ThÓ hiÖn kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty trong mÊy n¨m gÇn ®©y (triÖu USD) ChØ tiªu N¨m 1999 2000 2001 2002 Kim ng¹ch XNK 15,904 21,2299 19,298 25,294 - XuÊt khÈu 6,57 6,464 10,546 11,888 - NhËp khÈu 9,334 14,835 8,752 13,406 Nguån: B¸o c¸o tæng kÕt hµng n¨m cña C«ng ty Qua b¶ng thèng kª kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña c«ng ty trong mÊy n¨m võa qua cho thÊy hµng n¨m kh¸ æn ®Þnh tû lÖ t¨ng gi¶m kho¶ng 10% mÆc dï n¨m 99 cã gi¶m ®¸ng kÓ song kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu ®· t¨ng vµ trë l¹i æn ®Þnh ngay trong n¨m tiÕp theo, nh­ng ®iÒu ®¸ng chó ý ë ®©y lµ kim ng¹ch xuÊt khÈu ngµy cµng ®­îc c¶i thiÖn trong c¸n c©n th­¬ng m¹i ®· cã n¨m kim ng¹ch xuÊt khÈu v­ît c¶ nhËp khÈu (n¨m 2001). Trong hoµn c¶nh n­íc ta hiÖn nay lµ mét n­íc kÐm ph¸t triÓn tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ ch­a ®¸p øng ®­îc víi sù ph¸t triÓn cña thÕ giíi, søc c¹nh tranh cña hµng hãa n­íc ta cßn kÐm do vËy c¸n c©n th­¬ng m¹i bÞ th©m hôt, trong nh÷ng n¨m qua mÆc dï chóng ta rÊt cè g¾ng nh­ng viÖc c¶i thiÖn c¸n c©n th­¬ng m¹i còng ch­a ®­îc bao nhiªu trong h¬n 10 n¨m ®æi míi n­íc ta ®· nhËp siªu lµ 16,1 tû ®« la. ViÖc c«ng ty dÇn thu hÑp ®­îc c¸n c©n xuÊt nhËp khÈu cña c«ng ty lµ mét ®iÒu ®¸ng khÝch lÖ chøng tá ®­îc sù lín m¹nh trong viÖc ph¸t triÓn thÞ tr­êng xuÊt khÈu. B¶ng sè 5: ThÞ tr­êng xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty trong mÊy n¨m gÇn ®©y ThÞ tr­êng N¨m (®¬n vÞ %) 1998 1999 2000 2001 2002 NhËt 45 30 35 30 40 Singapore 30 25 20 22 27 Lµo RÊt Ýt 5 5,3 8 6 Hång K«ng 8 10 RÊt Ýt 5,5 4 Indonexia RÊt Ýt RÊt Ýt 3 5 5 §µi Loan 4,2 6 10 12,5 6 Ch©u ¢u 7 9,3 14 14 10 ThÞ tr­êng kh¸c 8 14 12 3 2 Tæng 100 100 100 100 100 Nguån: B¸o c¸o t×nh h×nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng n¨m cña c«ng ty. Tõ b¶ng trªn cho chóng ta nhËn xÐt thÞ tr­êng cña c«ng ty chñ yÕu lµ ë c¸c n­íc Ch©u ¸ trong ®ã ®øng ®Çu lµ NhËt B¶n vµ Singapore, hai thÞ tr­êng nµy chiÕm tíi h¬n mét nöa kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty. MÆc dï C«ng ty cã tªn lµ C«ng ty XuÊt nhËp khÈu víi Lµo nh­ng trong thùc tÕ kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu gi÷a C«ng ty víi n­íc b¹n chØ chiÕm tû lÖ khiªm tèn d­íi 10% tæng kim ng¹ch trong ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty. §iÒu nµy còng lµ hîp lý bëi v× xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ cña nÒn kinh tÕ Lµo lµ nÒn kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn, thu nhËp thÊp, nhu cÇu vÒ hµng hãa ch­a lín, manh món c¸c s¶n phÈm nhËp khÈu chñ yÕu lµ g¹o, muèi, hµng tiªu dïng... do vËy, C«ng ty ®· tËp trung vµo c¸c thÞ tr­êng cã tiÒm n¨ng h¬n. b. Ph©n tÝch thùc tr¹ng xuÊt khÈu cña c«ng ty. * Ph©n tÝch ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña c«ng ty. N¨m 1999, n¨m cËn kÒ cña thÕ kû XX, kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam lÇn ®Çu tiªn ®· v­ît møc 10 tû ®« la. §©y lµ kÕt qu¶ cña bao nç lùc, cè g¾ng cña hµng triÖu ng­êi, tõ nhµ l·nh ®¹o, c¸c th­¬ng nh©n lÆn léi më réng thÞ tr­êng... ®Õn nh÷ng ng­êi lao ®éng ngµy ®ªm miÖt mµi trªn ®ång ruéng, nhµ m¸y. Ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu cña n­íc ta trë nªn s«i næi h¬n bao giê hÕt vµ ngµy cµng nhiÒu doanh nghiÖp tham gia trùc tiÕp vµo ho¹t ®éng nµy. Cïng víi sù më réng vÒ quy m« lµ sù thay ®æi rÊt linh ho¹t vÒ ph­¬ng thøc ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp ®· dÉn ®Õn t×nh tr¹ng c¹nh tranh khèc liÖt trong viÖc dµnh quyÒn xuÊt khÈu. Trong bèi c¶nh ®ã, C«ng ty XuÊt nhËp khÈu víi Lµo VILEXIM ®· cã nhiÒu cè g¾ng nh»m t¨ng c­êng kh¶ n¨ng c¹nh tranh më r«ngj thÞ tr­êng xuÊt khÈu, nhanh nh¹y víi thÞ tr­êng, phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ, vµ víi chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ViÖt Nam, ®¶m b¶o uy tÝn víi kh¸ch hµng... Nªn trong nh÷ng n¨m qua c«ng ty ®· cã nhiÒu thµnh c«ng trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu. Trong c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ yÕu cña c«ng ty th× chñ yÕu lµ c¸c mÆt hµng n«ng s¶n chiÕm mét tû lÖ ®¸ng kÓ nh­: l¹c, g¹o tÎ, cµ phª, h¹t ®iÒu, chÌ... Bªn c¹nh ®ã cßn cã c¸c lo¹i mÆt hµng kh¸c nh­: Hµng l©m s¶n (gç, c¸c s¶n phÈm tõ gç c¸c lo¹i, hoa håi...), hµng b«ng v¶i sîi may mÆc (sîi c¸c lo¹i, v¶i c¸c lo¹i, hµng dÖt thªu ren...), hµng vËt liÖu x©y dùng (xi m¨ng, ®¸ èp, gç d¸n, v¸n sµn...), d­îc liÖu (sa nh©n, quÕ håi, c©y thuèc d©n téc), hµng thñ c«ng mü nghÖ: ®å gèm ®å sø... B¶ng sè 6: C¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ yÕu cña C«ng ty §¬n vÞ: TriÖu USD STT MÆt hµng xuÊt khÈu 2000 2001 2002 TrÞ gi¸ Tû träng TrÞ gi¸ Tû träng TrÞ gi¸ Tû träng 1 Hµng n«ng s¶n 4,137 64% 7,698 73% 9,035 76% 2 Hµng l©m s¶n 0,582 9% 0,527 5% 0,4758 4% 3 B«ng v¶i sîi 0,905 14% 1,372 13% 1,1888 10% 4 VËt liÖu x©y dùng 0,323 5% 0,527 5% 0,713 6% 5 Thñ c«ng mü nghÖ 0,258 4% 0,211 2% 0,238 2% 6 C¸c mÆt hµng kh¸c 0,258 4% 0,211 2% 0,238 2% Tæng céng 6,464 100 10,546 100 11,888 100 Nguån: B¸o c¸o vÒ c¬ cÊu mÆt hµng xuÊt khÈu hµng n¨m cña C«ng ty Qua b¶ng trªn ta thÊy t×nh h×nh xuÊt khÈu c¸c mÆt cña c«ng ty nh­ sau: N«ng s¶n: §©u lµ mÆt hµng chiÕm tû träng cao nhÊt trong b¶ng kim ng¹ch xuÊt khÈu. N¨m 2000 gi¸ trÞ n«ng s¶n xuÊt khÈu lµ 4,137 triÖu USD chiÕm 64% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña C«ng ty. §Õn n¨m 2001 nhãm hµng nµy tiÕp tôc chiÕm tû träng cao nhÊt v­ît h¬n c¶ n¨m 2000, nã chiÕm tíi 73% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu víi gi¸ trÞ lµ 7,698 triÖu USD, ®iÒu nµy cho thÊy C«ng ty ®· chó träng h¬n vµo viÖc xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n vµ coi ®©y lµ thÕ m¹nh cña m×nh. §iÒu nµy cµng thÓ hiÖn râ h¬n trong n¨m 2002 tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n ®¹t gi¸ trÞ 9,035 triÖu USD chiÕm tíi 76% tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu. V× vËy cã thÓ kh¼ng ®Þnh ch¾c ch¾n ®©y lµ mÆt hµng xuÊt khÈu quan träng nhÊt ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh trong chiÕn l­îc xuÊt khÈu cña c«ng ty, ®ång thêi ®ãng vai trß chñ chèt tíi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh vµ thu nhËp cña ng­êi lao ®éng trong c«ng ty. VÒ l©m s¶n: N¨m 2000 chiÕm tû träng lµ 9% gi¸ trÞ xuÊt khÈu t­¬ng ®­¬ng víi sè tiÒn lµ 0,582 triÖu USD, ®Õn n¨m 2001 gi¶m xuèng cßn 5% t­¬ng øng víi sè tiÒn lµ 0,527 triÖu USD, vµ sang n¨m 2002 th× chØ cßn chiÕm 4% t­¬ng ®­¬ng víi sè tiÒn lµ 0,4758 triÖu USD, nguyªn nh©n cña viÖc gi¶m gi¸ trÞ xuÊt khÈu mÆt hµng l©m s¶n lµ do chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc h¹n chÕ viÖc khai th¸c vµ xuÊt khÈu gç ®Ó b¶o vÖ nguån tµi nguyªn, do vËy ®Ó xuÊt khÈu mÆt hµng nµy chñ yÕu C«ng ty ®· ph¶i nhËp tõ n­íc b¹n Lµo råi t¸i xuÊt sang c¸c n­íc kh¸c theo ®¬n ®Æt hµng, mÆc dï nhu cÇu vÒ mÆt hµng nµy c¶ ë trong n­íc vµ ngoµi n­íc ®Òu kh¸ lín. Hµng b«ng v¶i sîi: Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, nhãm hµng nµy cã xu h­íng biÕn ®éng kh«ng æn ®Þnh. Cô thÓ n¨m 2000 chiÕm 14% gi¸ trÞ xuÊt khÈu t­¬ng ®­¬ng víi sè tiÒn lµ 0,905 triÖu USD, n¨m 2001 lµ 13% t­¬ng ®­¬ng víi sè tiÒn lµ 1,372 triÖu USD, vµ ®Õn n¨m 2002 th× chiÕm 10% t­¬ng ®­¬ng víi sè tiÒn lµ 1,1888 triÖu USD. Cã thÓ nãi tuy vÒ sè t­¬ng ®èi th× ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng b«ng v¶i sîi cã xu h­íng gi¶m xuèng, do gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña nh÷ng n¨m tiÕp theo cã xu h­íng t¨ng lªn do vËy ®· lµm gi¶m tû träng xuÊt khÈu cña hµng b«ng v¶i sîi, nh­ng xÐt vÒ gi¸ trÞ tuyÖt ®èi th× mÆt hµng nµy l¹i cã sù biÕn ®éng kh«ng æn ®Þnh lóc cao, lóc thÊp. H¬n n÷a, hiÖn nay ChÝnh phñ ®· cho phÐp c¸c doanh nghiÖp ®­îc trùc tiÕp xuÊt khÈu mÆt hµng nµy mµ kh«ng cÇn thiÕt ph¶i th«ng qua c¸c c«ng ty xuÊt nhËp khÈu ®· lµm ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña C«ng ty. Hµng vËt liÖu x©y dùng: Ta thÊy nhãm hµng nµy chiÕm tû träng t­¬ng ®èi khiªm tèn vµ æn ®Þnh trong kim ng¹ch xuÊt khÈu cña C«ng ty cô thÓ lµ n¨m 1999 chØ chiÕm 5% gi¸ trÞ xuÊt khÈu t­¬ng ®­¬ng víi 0,323 triÖu USD, n¨m 2000 lµ 5% t­¬ng øng víi 0,527 triÖu USD, vµ n¨m 2001 lµ 6% t­¬ng ®­¬ng víi 0,713 triÖu USD. Hµng thñ c«ng mü nghÖ: §©y lµ mÆt hµng chØ chiÕm mét tû lÖ rÊt thÊp trong gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña C«ng ty. PhÇn lín c¸c kh¸ch hµng ®Æt mua mÆt hµng nµy ®Òu lµ kh¸ch hµng kh«ng th­êng xuyªn, C«ng ty chØ thùc hiÖn mét sè rÊt Ýt ®¬n ®Æt hµng do vËy gi¸ trÞ xuÊt khÈu hµng n¨m th­êng kh«ng ®¹t hiÖu qu¶ cao. Cô thÓ n¨m 1998 chØ chiÕm 4% gi¸ trÞ xuÊt khÈu t­¬ng ®­¬ng víi 0,258 triÖu USD, n¨m 1999 lµ 2% t­¬ng ®­¬ng víi 0,211 triÖu USD vµ n¨m 2000 lµ 2% t­¬ng øng víi 0,238 triÖu USD. C«ng ty cÇn ph¶i chó träng vµo viÖc t×m kiÕm thÞ tr­êng xuÊt khÈu ®èi víi mÆt hµng nµy bëi lÏ ®©y lµ mét mÆt hµng mµ n­íc ta cã rÊt nhiÒu lîi thÕ trong viÖc cung cÊp, vµ ®­îc kh¸ch hµng n­íc ngoµi rÊt quan t©m. C¸c mÆt hµng kh¸c: ChiÕm mét tû lÖ rÊt nhá trong kim ng¹ch xuÊt khÈu cña C«ng ty ®©y kh«ng ph¶i lµ nh÷ng mÆt hµng mµ c«ng ty cã nh÷ng thuËn lîi trong viÖc t×m thÞ tr­êng xuÊt khÈu vµ nguån hµng cung cÊp. Do vËy nã chØ chiÕm kho¶ng tõ 2% cho ®Õn 4% gi¸ trÞ xuÊt khÈu hµng n¨m. Nh×n chung C«ng ty ®· cã nh÷ng mÆt hµng chñ lùc mang l¹i nguån thu ngo¹i tÖ kh¸ lín ®ã lµ c¸c mÆt hµng n«ng s¶n. C¸c mÆt hµng nµy hiÖn nay lµ c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu quan träng cña ViÖt Nam. Bªn c¹nh ®ã C«ng ty ®· tÝch cùc trong viÖc më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu, t×m c¸c nguån hµng xuÊt khÈu míi nh­ m©y tre ®å gèm, trôc trµ lóa... ®Ó phong phó thªm nguån hµng xuÊt khÈu, ®ång thêi t¨ng thªm thu nhËp cho m×nh. * Ph©n tÝch mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc cña c«ng ty. Trong nh÷ng n¨m trë l¹i ®©y C«ng ty XuÊt nhËp khÈu víi Lµo ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu rÊt ®¸ng kÓ trong ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu nãi chung vµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu nãi riªng. Mµ n«ng s¶n lµ mÆt hµng chñ yÕu, lµ mÆt hµng chiÕm tû träng cao nhÊt trong kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng n¨m, nã chiÕm h¬n 50% gi¸ trÞ xuÊt khÈu thËm chÝ chiÕm tíi 2/3 gi¸ trÞ xuÊt khÈu cã thÓ nãi ®iÒu nµy còng xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ cña ®Êt n­íc ta lµ chñ yÕu vÉn dùa vµo n«ng nghiÖp vµ c¸c s¶n phÈm cña n«ng nghiÖp, coi n«ng nghiÖp lµ ®éng lùc ®Ó thóc ®Èy c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c ph¸t triÓn lªn. C¸c mÆt hµng n«ng s¶n chñ yÕu cña c«ng ty lµ: g¹o, l¹c nh©n, cµ phª, h¹t ®iÒu... nh­ng quan träng nhÊt lµ hai mÆt hµng g¹o vµ l¹c nh©n. §Ó thÊy râ h¬n ®­îc vai trß chñ ®¹o cña hµng n«ng s¶n ta theo dâi b¶ng c¬ cÊu mÆt hµng n«ng s¶n d­íi ®©y: B¶ng sè 7: C¬ cÊu mÆt hµng n«ng s¶n cña C«ng ty XuÊt nhËp kh¶u víi Lµo STT MÆt hµng 1999 2000 2001 Kim ng¹ch tr.USD Tû träng Kim ng¹ch tr.USD Tû träng Kim ng¹ch tr.USD Tû träng 1 G¹o 0,911 22% 1,62 21% 3,216 36% 2 L¹c 1,365 33% 2,694 35% 2,886 32% 3 Cµ phª 0,455 11% 1.141 13% 1,091 12% 4 H¹t ®iÒu 0,538 13% 0,954 12% 0,82 9% 5 H¹t tiªu 0,207 5% 0,482 6% 0,281 3% 6 §Ëu h¹t 0,248 6% 0,308 4% 0,362 4% 7 Võng 0,165 4% 0,273 3% 8 Hµnh tái 0,154 2% 9 N«ng s¶n kh¸c 0,248 6% 0,309 4% 0,379 4% Tæng 4,137 100% 7,698 100% 9,035 100% Nguån: B¸o c¸o t×nh h×nh vÒ c¬ cÊu mÆt hµng xuÊt khÈu hµng n¨m cña C«ng ty Qua b¶ng sè liÖu thèng kª c¬ cÊu mÆt hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu cña c«ng ty ®· cho chóng ta cã ®­îc mét sù ®¸nh gi¸ cô thÓ vÒ t×nh h×nh xuÊt khÈu cña mÆt hµng chñ chèt cña c«ng ty. Qua tõng n¨m gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña n«ng s¶n ngµy cµng t¨ng ë møc kh¸ cao cô thÓ lµ trong n¨m 1999 tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña n«ng s¶n ®¹t 4,137 triÖu USD th× ®Õn n¨m 2000 ®· lµ 7,698 triÖu USD vµ ®Õn n¨m 2001 ®¹t 9,035 triÖu USD. Trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn 2 mÆt hµng n«ng s¶n chÝnh ®ã lµ g¹o tÎ vµ l¹c nh©n, hai mÆt hµng nµy ®· chiÕm trªn mét nöa kim ng¹ch xuÊt khÈu cña n«ng s¶n tøc lµ chiÕm trªn 50% gi¸ trÞ, thËm chÝ n¨m 2001 nã cßn chiÕm tíi 68% gi¸ trÞ xuÊt khÈu n«ng s¶n, ®©y lµ hai mÆt hµng chñ chèt nhÊt vµ mÆt hµng truyÒn thèng cña c«ng ty tõ nhiÒu n¨m nay, c¸c mÆt hµng quan träng kh¸c ph¶i kÓ ®Õn cµ phª vµ h¹t ®iÒu hai mÆt hµng nµy th­êng chiÕm ë møc kh¸ cao trªn 10%, trong ®ã ®Æc biÖt lµ cµ phª. §iÒu nµy còng lµ hîp lý bëi v× nh÷ng mÆt hµng nµy ®Òu lµ nh÷ng mÆt hµng mµ n­íc ta hiÖn nay ®ang cã rÊt nhiÒu thÕ m¹nh vÒ n¨ng suÊt, chÊt l­îng vµ gi¸ c¶. Bªn c¹nh ®ã còng cßn nh÷ng mÆt hµng n«ng s¶n kh¸c tuy kh«ng chiÕm tû träng lín song nã còng gãp phÇn n©ng cao kim ng¹ch xuÊt khÈu ®ång thêi c¶i thiÖn c¸n c©n xuÊt nhËp khÈu cña c«ng ty. Do vËy thêi gian tíi c«ng ty cÇn ph¶i duy tr× vµ triÖt ®Ó tËn dông h¬n n÷a nh÷ng lîi thÕ ®ã ®Ó t¨ng c­êng kh¶ n¨ng xuÊt khÈu. 2. §¸nh gi¸ thùc tr¹ng t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh vµ vÊn ®Ò xuÊt khÈu cña c«ng ty. BÊt cø mét doanh nghiÖp nµo khi tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®Òu ph¶i cã nh÷ng thÕ m¹nh, vµ kh¶ n¨ng riªng th× míi cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn, n¾m ®­îc nh÷ng thÕ m¹nh ®ã vµ tËn dông ®­îc nã còng chÝnh lµ ch×a khãa v¹n n¨ng ®em ®Õn sù thµnh c«ng cho chÝnh b¶n th©n doanh nghiÖp ®ã. C«ng ty XuÊt nhËp khÈu víi Lµo còng lµ mét ®¬n vÞ nh­ vËy trong suèt thêi gian qua c«ng ty ®· vµ ®ang ph¸t huy ®­îc nh÷ng ­u ®iÓm ®ång thêi gi¶m thiÓu c¸c yÕu ®iÓm mang tÝnh chñ quan nh»m duy tr× vµ n©ng cao thµnh tÝch trong ho¹t ®éng kinh doanh gãp phÇn n©ng cao thu nhËp cho ng­êi lao ®éng còng nép ng©n s¸ch nhµ n­íc. a. Nh÷ng thµnh tÝch ®· ®¹t ®­îc trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. Víi t×nh h×nh thÞ tr­êng gi¶m sót mét c¸ch ®¸ng lo ng¹i trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, do cã sù tham gia ngµy cµng nhiÒu cña c¸c tæ chøc kinh tÕ trong vµ ngoµi n­íc tham gia vµo ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ®· t¹o ra sù c¹nh tranh rÊt gay g¾t trªn thÞ tr­êng quèc tÕ vµ c¶ ë trong n­íc, nh÷ng rñi ro lu«n r×nh rËp ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu vèn rÊt phøc t¹p do cã liªn quan ®Õn nhiÒu lÜnh vùc nhiÒu ngµnh nghÒ, nhiÒu n­íc. Tuy vËy ®èi víi c«ng ty th× trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y hiÖu qu¶ ®¹t ®­îc t­¬ng ®èi tèt cô thÓ: * VÒ c«ng t¸c tæ chøc vµ qu¶n lý. C«ng ty ®· thùc hiÖn tèt c¸c chñ ch­¬ng vµ chiÕn l­îc ®· ®Ò ra ®ã lµ: §æi míi hÖ thèng tæ chøc, m« h×nh vµ c¬ chÕ qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh nh­ thùc hiÖn c¬ chÕ giao chØ tiªu kinh doanh cho ®Õn tõng phßng ban, chi nh¸nh, ®¹i diÖn trùc thuéc c«ng ty nh»m ph¸t huy mäi kh¶ n¨ng cña tõng ®¬n vÞ vµ mäi thµnh viªn trong C«ng ty, t¹o ra sù thi ®ua tÝch cùc trong ho¹t ®éng kinh doanh, t¨ng c­êng kh¶ n¨ng l·nh ®¹o cña ban gi¸m ®èc c«ng ty, ®¶m b¶o nguyªn t¾c mét thñ tr­ëng, thùc hiÖn chÕ ®é tinh gi¶m bé m¸y, gän, hiÖu qu¶, tõng b­íc trÎ hãa ®éi ngò lao ®éng cã tr×nh ®é, ®Ó ph¸t huy tÝnh n¨ng ®éng cña lùc l­îng trÎ nµy, trong t­¬ng lai ®©y sÏ lµ lùc l­îng nßng cèt cña c«ng ty. C«ng ty th­êng xuyªn tæ chøc n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cho c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc, tiªu chuÈn hãa c¸n bé, ®µo t¹o båi d­ìng l¹i c¸n bé, cö c¸c c¸n bé ®i häc... Thùc hiÖn chÕ ®é thi tuyÓn lao ®éng, nh»m chän ®­îc nh÷ng ng­êi cã tr×nh ®é, n¨ng ®éng vµo lµm t¹i c«ng ty. * VÒ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y mÆc dï gÆp nhiÒu khã kh¨n nh­ng c«ng ty ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu rÊt khÝch lÖ trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh, c¸c chØ tiªu kinh tÕ ®Òu ®¹t vµ v­ît møc kÕ ho¹ch, viÖc thi hµnh c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch ®èi víi nhµ n­íc còng ®­îc thùc hiÖn tèt cô thÓ: Nép ng©n s¸ch nhµ n­íc n¨m sau so víi n¨m tr­íc ®Òu t¨ng nÕu n¨m 1998 nép ng©n s¸ch thùc tÕ lµ 25,159 tû ®ång v­ît so víi kÕ ho¹ch lµ 2,159 tû ®ång th× ®Õn n¨m 1999 lµ 25,633 tû ®ång v­ît so víi kÕ ho¹ch lµ 1,633 tû ®ång vµ ®Æc biÖt lµ n¨m 2000 nép ng©n s¸ch thùc tÕ lµ 28,551 tû ®ång trong khi kÕ ho¹ch lµ 25 tû ®ång ®iÒu ®ã chøng tá sù ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ®ang tiÕn triÓn rÊt tèt. VÒ thu nhËp b×nh qu©n cña ng­êi lao ®éng nÕu n¨m 1999 lµ 730.000®ång/ng­êi/th¸ng th× ®Õn n¨m 2000 lµ 950.000 ®ång/th¸ng ®êi sèng cña ng­êi lao ®éng ®­îc c¶i thiÖn, t¹o tinh thÇn phÊn chÊn cho c¸n bé c«ng nh©n viªn. VÒ kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu th× trong n¨m 1999 kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu ®¹t 21,299 triÖu USD, th× ®Õn n¨m 2001 ®· ®¹t lµ 25,294 triÖu USD trong khi ®ã kÕ ho¹ch ®Ò ra lµ 23 triÖu USD cho thÊy sù tiÕn bé v­ît bËc cña c«ng ty. - Cô thÓ trong ®ã xuÊt khÈu ®¹t 11,888 triÖu USD trong mÊy n¨m qua tèc ®é t¨ng tr­ëng b×nh qu©n cña kim ng¹ch xuÊt khÈu t¨ng 9,6%, ®ång thêi cã nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng míi nh­ g¹o vµo thÞ tr­êng Braxin, cµ phª sang BØ... - VÒ nhËp khÈu C«ng ty chñ yÕu tËp trung vµo nh÷ng mÆt hµng mét sè vËt t­, nguyªn vËt liÖu, m¸y mãc phôc vô cho nhu cÇu s¶n xuÊt trong n­íc nh­ nh«m, INOK, thÐp, hãa chÊt, gç... Kim ng¹ch xuÊt khÈu c¸c n¨m b×nh qu©n t¨ng gi¶m kho¶ng 10%/n¨m. Do vËy ®· ®¹t ®­îc nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc trong c¬ cÊu hµng nhËp khÈu, c¸c mÆt hµng m¸y mãc, thiÕt bÞ, phô tïng phôc vô s¶n xuÊt lu«n chiÕm trªn 80% tæng gi¸ trÞ nhËp khÈu phï hîp víi chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc. b. Nh÷ng nh­îc ®iÓm vµ tån t¹i. * Nh­îc ®iÓm: Ch­a t¹o ®­îc vÞ thÕ v÷ng ch¾c trªn th­¬ng tr­êng, t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty cßn bÊp bªnh, phô thuéc rÊt nhiÒu vµo thÞ tr­êng vµ kh¸ch hµng. Kh¶ n¨ng më réng thÞ tr­êng cßn h¹n chÕ, ch­a t×m kiÕm ®­îc nh÷ng thÞ tr­êng míi cã triÓn väng cho ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu phÇn lín c¸c kh¸ch hµng cña c«ng ty chñ yÕu vÉn lµ nh÷ng kh¸ch hµng truyÒn thèng, ®· cã quan hÖ lµm ¨n l©u dµi ®èi víi c«ng ty. Ch­a tËn dông ®­îc triÖt ®Ó nh÷ng lîi thÕ s½n cã cña m×nh trong lÜnh vùc bu«n b¸n quèc tÕ, cßn phô thuéc nhiÒu vµo nhµ cung øng. VÒ xuÊt khÈu, mÆc dï xuÊt khÈu t¨ng tr­ëng m¹nh, liªn tôc song møc ®é t¨ng tr­ëng cña tõng n¨m cao - thÊp kh¸ chªnh lÖch, cho thÊy phÇn nµo sù t¨ng tr­ëng cßn bÊp bªnh vµ ch­a v÷ng ch¾c. PhÇn lín hµng xuÊt khÈu lµ hµng th« vµ s¬ chÕ, chÊt l­îng hµng xuÊt khÈu ch­a cao nªn kh¶ n¨ng c¹nh tranh kÐm, kim ng¹ch xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng míi hÇu nh­ ch­a ®¸ng kÓ. VÒ nhËp khÈu, tèc ®é t¨ng tr­ëng vÒ nhËp khÈu kh«ng æn ®Þnh, cßn phô thuéc vµo t×nh h×nh s¶n xuÊt trong n­íc vµ t×nh h×nh kinh tÕ thÕ giíi. * Tån t¹i: Vèn cña c«ng ty ch­a ph¶i lµ dåi dµo, nay ph¶i thùc hiÖn theo luËt thuÕ míi do nhµ n­íc quy ®Þnh. §èi víi hµng xuÊt khÈu ph¶i vay vèn ng©n hµng ®Ó mua hµng xuÊt ®i, ®ång thêi còng lµ ®Ó nép VAT ®Çu vµo nªn còng g©y ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty do ph¶i tr¶ l·i ng©n hµng. ThiÕu thÞ tr­êng tiªu thô c¶ trong vµ ngoµi n­íc nhÊt lµ khã kh¨n trong viÖc t×m thÞ tr­êng xuÊt khÈu g¹o, cµ phª ®Ó ®¹t kim ng¹ch vµ doanh sè lín. c. Nh÷ng nguyªn nh©n chñ quan vµ kh¸ch quan ¶nh h­ëng ®Õn nh÷ng ­u - nh­îc ®iÓm cña c«ng ty. * Nh÷ng nguyªn nh©n kh¸ch quan. C«ng ty XuÊt nhËp khÈu víi Lµo ra ®êi cïng víi viÖc chuyÓn dÞch nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc tõ c¬ chÕ kÕ ho¹ch hãa tËp trung sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng XHCN. Do vËy cïng víi viÖc më ra c¸c c¬ héi míi, th× ®i cïng víi nã còng sÏ lµ v« vµn nh÷ng khã kh¨n thö th¸c ®ã lµ: - Thø nhÊt: §ã lµ ®Êt n­íc ta míi thùc hiÖn ®æi míi ch­a ph¶i lµ l©u do vËy cßn tån t¹i c¸c chÝnh s¸ch ch­a hîp lý, chång chÐo, ch­a t¹o ®­îc m«i tr­êng kinh doanh th«ng tho¸ng, b×nh ®¼ng cho c¸c chñ thÓ kinh doanh. - Thø hai: Cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ khu vùc 1997-1998 võa qua ®· cã t¸c ®éng kh«ng nhá ®Õn nhu cÇu tiªu thô, lµm gi¶m søc mua, ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn thÞ tr­êng xuÊt khÈu cña C«ng ty. - Thø ba: Sù c¹nh tranh quyÕt liÖt cña c¸c c«ng ty trong lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu, bu«n b¸n quèc tÕ. - Thø t­: Sù nhanh nh¹y trong viÖc n¾m b¾t th«ng tin cña c¸c doanh nghiÖp n­íc ta cßn h¹n chÕ, do c¸c nguån cung cÊp th«ng tin cßn khan hiÕm, hoÆc khi cã ®­îc th«ng tin th× ®· mÊt c¬ héi. - Thø n¨m: ViÖc thùc hiÖn hoµn thuÕ VAT ®Çu vµo cña nhµ n­íc chËm, mÊt thêi gian, lµm tån ®äng mét l­îng vèn rÊt lín cña c«ng ty ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh, do ®Æc tr­ng cña c«ng ty lµ mét C«ng ty th­¬ng m¹i nªn vßng quay cña vèn lµ rÊt ng¾n nÕu bÞ ®äng vèn sÏ ¶nh h­ëng rÊt lín. * Nguyªn nh©n chñ quan: Thø nhÊt, nguån vèn cña c«ng ty ch­a ph¶i lµ dåi dµo, hiÖn nay viÖc gi¶i quyÕt nhu cÇu vÒ vèn l­u ®éng ®èi víi c«ng ty cßn lµ mét bµi to¸n kh¸ hãc bóa, C«ng ty th­êng ph¶i vay vèn ng©n hµng chÝnh ®iÒu nµy ®· lµm gi¶m lîi nhuËn cña c«ng ty. Thø hai, thÞ tr­êng cña c«ng ty cßn bÊp bªnh, kh«ng æn ®Þnh, manh món. Do vËy, sÏ ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty. Thø ba, viÖc th©m nhËp vµo c¸c thÞ tr­êng míi cña c«ng ty cßn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n, do ch­a cã ®­îc mét chiÕn l­îc Marketing t­¬ng xøng. Tãm l¹i, víi nh÷ng khã kh¨n chñ quan vµ kh¸ch quan nãi trªn, nh­ng víi sù nç lùc v­ît bËc cña tËp thÓ l·nh ®¹o vµ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty, trong c¸c n¨m qua c«ng ty ®· thùc hiÖn t­¬ng ®èi tèt c¸c chØ tiªu Bé giao cho vµ trong n¨m 1999 C«ng ty ®· vinh dù ®­îc nhµ n­íc tÆng Hu©n ch­¬ng lao ®éng h¹ng ba vµ c¸c c¸ nh©n xuÊt s¾c ®­îc ChÝnh phñ vµ Bé Th­¬ng m¹i tÆng b»ng khen. Ch­¬ng III Mét sè gi¶i ph¸p nh»m ®Èy m¹nh xuÊt khÈu ë C«ng ty XuÊt nhËp khÈu víi Lµo - Vilexim 1. Ph­¬ng h­íng xuÊt khÈu cña c«ng ty. Dùa trªn c¬ së t×nh h×nh thùc tÕ ho¹t ®éng cña c«ng ty trong thêi gian 1999-2001 nh­ nguån vèn ch­a ph¶i lµ dåi dµo, hµng tån kho cßn nhiÒu nªn bÞ ®äng vèn vµ thuÕ GTGT ch­a ®­îc hoµn tr¶, thÞ tr­êng tiªu thô c¶ trong vµ ngoµi n­íc kh«ng æn ®Þnh... C¨n cø vµo xu h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ th­¬ng m¹i thÕ giíi, khu vùc vµ c¶ ë trong n­íc cßn tiÒm Èn nhiÒu khã kh¨n bÊt tr¾c do khñng ho¶ng vÒ dÇu löa hiÖn nay trªn c¸c ch©u lôc, c«ng ty ®Ò ra môc tiªu chiÕn l­îc cho kÕ ho¹ch ph¸t triÓn cña c«ng ty trong 5 n¨m tiÕp theo (2001-2005) nh­ sau: - T¨ng c­êng bu«n b¸n víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ b¹n hµng Lµo, më réng thªm quan hÖ hîp t¸c víi c¸c n­íc ë khu vùc Ch©u ¢u vµ c¸c n­íc trung ®«ng, b­íc ®Çu tiÕp cËn thÞ tr­êng Mü. - §Çu t­ m¹nh h¬n cho xuÊt khÈu mÆt hµng n«ng s¶n chñ lùc cña c«ng ty, khai th¸c thªm thÞ tr­êng cho hµng thñ c«ng mü nghÖ, hµng tiªu dïng, gia dông vµ d­îc liÖu. - Nghiªn cøu viÖc ®Çu t­ liªn doanh liªn kÕt thªm víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu, tËn dông c¸c lîi thÕ ®Ó t¨ng c­êng kh¶ n¨ng xuÊt khÈu cho c«ng ty. - §¶m b¶o kÕt qu¶ kinh doanh t­¬ng ®­¬ng hoÆc v­ît c¸c n¨m tr­íc, b¶o ®¶m ®­îc nguån vèn nhµ n­íc cÊp vµ bæ sung nguån vèn cho c«ng ty, hoµn thµnh c¸c kho¶n nép ng©n s¸ch theo ®óng quy ®Þnh vÒ sè l­îng vµ thêi h¹n. - HiÖn nay c«ng ty ®ang cã dù ¸n tõ nay ®Õn n¨m 2010: quy ho¹ch vïng s¶n xuÊt tËp trung cho c¸c vïng trång l¹c ë NghÖ An, Th¸i Nguyªn, ®Ó phôc vô cho xuÊt khÈu. - N©ng cao hiÖu qu¶ cña c¸c nghiÖp vô xuÊt khÈu nhÊt lµ ë kh©u ®µm ph¸n giao dÞch víi kh¸ch ngo¹i, t¹o nguån hµng thanh to¸n. B¶ng sè 9: Dù kiÕn kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu vµ c¸c chØ tiªu tµi chÝnh c¸c n¨m 2001-2005 STT ChØ tiªu §¬n vÞ 2001 2002 2003 2004 2005 1 Kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu 1000USD 23.000 24.000 25.000 27.000 29.000 A XuÊt khÈu 1000USD 12.000 12.500 13.000 14.000 15.000 B NhËp khÈu 1000USD 11.000 11.500 12.000 13.000 14.000 Nguån: T¹p chÝ Th­¬ng m¹i c¸c sè n¨m 2000, 2001, 2002. C¨n cø vµo t×nh h×nh ho¹t ®éng cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m võa qua, vµ kh¶ n¨ng vµ tiÒm lùc cña C«ng ty. C«ng ty ®· lËp ra chiÕn l­îc hµnh ®éng cho doanh nghiÖp ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu tõ 2001 ®Õn n¨m 2005. Qua b¶ng sè liÖu trªn cho thÊy c«ng ty ®· ®Ò ra kÕ ho¹ch thùc hiÖn c¸c chØ tiªu kinh tÕ rÊt kh¶ n¨ng, cô thÓ vÒ: kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu n¨m sau t¨ng h¬n n¨m tr­íc kho¶ng 2 triÖu USD, t­¬ng ®­¬ng víi sè t­¬ng ®èi lµ: 8,7%. Trong ®ã xuÊt khÈu t¨ng 1 triÖu USD, t­¬ng ®­¬ng víi 8,8%, nhËp khÈu t¨ng 1 triÖu USD, t­¬ng ®­¬ng víi 8,6%. 2. Mét sè biÖn ph¸p chñ yÕu nh»m ®Èy m¹nh xuÊt khÈu ë c«ng ty. a. §Èy m¹nh c«ng t¸c thu thËp vµ xö lý th«ng tin. C«ng t¸c thu thËp th«ng tin lµ c«ng viÖc quan träng hµng ®Çu trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña bÊt kú c«ng ty nµo. NÕu doanh nghiÖp nµo thu thËp ®­îc th«ng tin chÝnh x¸c vµ ®Çy ®ñ th× cã kh¶ n¨ng chiÕm lÜnh ®­îc thÞ tr­êng nhanh h¬n, réng h¬n. Th«ng tin sÏ gióp cho ban l·nh ®¹o biÕt ®­îc nh÷ng yÕu tè g©y ¶nh h­ëng vµ møc ®é ¶nh h­ëng cña nh÷ng yÕu tè ®ã ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. Th«ng tin sÏ gióp c¸c bé phËn cã thÓ liªn kÕt c«ng viÖc mµ m×nh ®ang ®¶m tr¸ch biÕt nh÷ng bÊt æn cã thÓ x¶y ra trong lÜnh vùc kinh doanh cña m×nh. ViÖc thu thËp th«ng tin vÒ thÞ tr­êng, cung cÇu hµng hãa trªn thÞ tr­êng, biÕn ®éng vÒ gi¸ c¶ hµng hãa vµ c¸c ®Æc tÝnh tiªu dïng cña ng­êi nhËp khÈu lµ nh÷ng vÊn ®Ò t­¬ng ®èi khã. V× thÕ ®ßi hái c«ng ty ph¶i cã mét kÕ ho¹ch hoµn chØnh vÒ vÊn ®Ò nµy nh­ lµ lËp mét phßng chuyªn nghiªn cøu vÒ thÞ tr­êng vµ tuyÓn chän vµo c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng, nhÊt lµ ng­êi nµy cã tr×nh ®é chuyªn m«n. NhiÖm vô cña phßng nghiªn cøu nµy ph¶i nghiªn cøu c¸c vÊn ®Ò thÞ tr­êng trong n­íc còng nh­ thÞ tr­êng n­íc ngoµi ®Ó tham m­u cho ban l·nh ®¹o c«ng ty, tõ ®ã gióp cho ban l·nh ®¹o ®Ò ra c¸c chiÕn l­îc, kÕ ho¹ch kinh doanh mét c¸ch hîp lý vµ hiÖu qu¶. HiÖn nay nhiÖm vô nµy ë c«ng ty vÉn do phßng kÕ ho¹ch tæng hîp thùc hiÖn do ph¶i kiªm nhiÒu chøc n¨ng nªn vÊn ®Ò nµy ch­a thùc sù cã hiÖu qu¶. Nghiªn cøu thÞ tr­êng trong n­íc. Thu thËp hÖ thèng c¸c th«ng tin vÒ thÞ tr­êng nh­: c¸c nhµ cung cÊp cã uy tÝn ®èi víi c¸c mÆt hµng kinh doanh cña c«ng ty, c¸c th­¬ng nh©n, ®èi t¸c, thu thËp nh÷ng th«ng tin vÒ nhu cÇu vµ gi¸ c¶ c¸c mÆt hµng ë tõng thêi ®iÓm. ViÖc thu thËp th«ng tin kh«ng chØ nghiªn cøu t¹i bµn mµ ®ßi hái ph¶i ®i thùc tÕ n¾m b¾t mét c¸ch nhanh chãng c¸c th«ng tin vµ cã ph­¬ng ph¸p xö lý thÝch hîp. ViÖc thu thËp th«ng tin theo mét tr×nh tù khoa häc sau: B­íc 1: Chän läc vµ lo¹i bá c¸c th«ng tin sai lÖch gi÷ l¹i c¸c th«ng tin quan träng cã ®é chÝnh x¸c cao. B­íc 2: Dù ®o¸n tiÒm n¨ng cÇn x¸c ®Þnh nhu cÇu tèi thiÓu lµ bao nhiªu vµ nhu cÇu tèi ®a lµ bao nhiªu. B­íc 3: Dù ®o¸n doanh sè ®Ó biÕt kh¶ n¨ng hiÖn nay cña c«ng ty cã kh¶ n¨ng ®¸p øng ®­îc nh÷ng hîp ®ång nµo mét c¸ch nhanh chãng vµ hiÖu qu¶ cao nhÊt. B­íc 4: Chän c¸c thÞ tr­êng môc tiªu hÊp dÉn mµ c«ng ty cã thÓ ®¸p øng tèt nhÊt nh»m gi¶m rñi ro trong kinh doanh, cñng cè thÞ tr­êng truyÒn thèng. Trong t×nh h×nh ngµy cµng cã nhiÒu ®èi thñ c¹nh tranh trong ngµnh xuÊt nhËp khÈu hiÖn nay ®ßi hái c«ng ty ph¶i chñ ®éng t×m kiÕm th«ng tin vÒ kh¸ch hµng ®Ó t×m hiÓu vµ ®¸p øng nhu cÇu cña hä mét c¸ch nhanh chãng. Do ®Æc ®iÓm kh¸ch hµng trong n­íc ®a sè lµ c¸c c«ng ty, c¸c nhµ ph©n phèi nªn c«ng ty cÇn theo dâi nh÷ng th«ng tin vÒ hä. §èi víi viÖc thu thËp th«ng tin, c«ng ty cÇn quan t©m tíi c¸c nguån quan träng sau: thø nhÊt lµ th«ng tin tõ néi bé c«ng ty: nguån th«ng tin nµy cã ®­îc nhanh chãng vµ Ýt tèn kÐm chi phÝ. Thø hai lµ nguån th«ng tin tõ bªn ngoµi: tõ c¸c nhµ cung cÊp trong n­íc, kh¸ch hµng trong n­íc, c©u l¹c bé c¸c doanh nghiÖp, thêi b¸o, t¹p chÝ kinh tÕ, th­¬ng m¹i... Nghiªn cøu thÞ tr­êng n­íc ngoµi. HiÖn nay thu thËp th«ng tin tõ thÞ tr­êng n­íc ngoµi lµ rÊt khã kh¨n ®èi víi doanh nghiÖp nãi chung vµ ®èi víi riªng chÝnh b¶n th©n c«ng ty còng vËy. Nh­ng trong kh¶ n¨ng cña m×nh c«ng ty cã thÓ ®Èy m¹nh xuÊt khÈu h¬n n÷a thÓ hiÖn nh­ sau: - Theo dâi n¾m b¾t t×nh h×nh thÕ giíi tõng ngµy tõng giê th«ng qua c¸c ph­¬ng tiÖn truyÒn th«ng, tõ c¸c tham t¸n kinh tÕ cña n­íc ta ë n­íc ngoµi, c¸c t¹p chÝ, thêi b¸o kinh tÕ... Cã nh­ vËy th«ng tin míi ®­îc cËp nhËt th­êng xuyªn. - C«ng ty nªn tæ chøc cho c¸c c¸n bé, nh©n viªn ®Æc biÖt lµ c¸c l·nh ®¹o, nh©n viªn nghiªn cøu thÞ tr­êng, ®i thùc tÕ ë n­íc ngoµi, ph¸t huy tèt nhÊt c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn, c¸c chi nh¸nh ë trong vµ ngoµi n­íc cña c«ng ty, ®¶m b¶o c¸c th«ng tin ®­îc cung cÊp ph¶i chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ, tõ ®ã c«ng ty cã thÓ giao dÞch, ký kÕt hîp ®ång, t×m ®èi t¸c míi. Ho¹t ®éng nµy ph¶i ®­îc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ khi nã thùc hiÖn ®­îc chØ tiªu kÕ ho¹ch ®Ò ra vµ trong kh¶ n¨ng chi phÝ cho phÐp cña c«ng ty. - C«ng ty cã thÓ t×m kiÕm th«ng tin cña n­íc m×nh ë n­íc ngoµi, th«ng tin nµy cã ®é tin cËy kh«ng cao l¾m nh­ng cã thÓ chän läc vµ xö lý th«ng tin ®Ó thu ®­îc nh÷ng th«ng tin h÷u Ých, sö dông vµo ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña c«ng ty. b. §Èy m¹nh c«ng t¸c x¸c ®Þnh chiÕn l­îc thÞ tr­êng môc tiªu. Môc ®Ých cña chiÕn l­îc thÞ tr­êng môc tiªu lµ ®Ó gióp cho c«ng ty chän ®óng ®­îc ®èi t­îng kh¸ch hµng cho s¶n phÈm cña m×nh nh»m thu ®­îc lîi nhuËn cao th«ng qua viÖc ®em l¹i sù tháa m·n cho hä khi tiªu thô s¶n phÈm. ThÞ tr­êng rÊt n¨ng ®éng, th­êng xuyªn biÕn ®æi vµ ¶nh h­ëng ®Õn c¸c doanh nghiÖp. Do ®ã cã thÓ t¸c ®éng tÝch cùc hoÆc tiªu cùc ®Õn doanh nghiÖp, ®Ó tËn dông ®­îc nh÷ng tÝch cùc vµ gi¶m thiÓu ®­îc nh÷ng tiªu cùc trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña c«ng ty th× cÇn ph¶i chíp lÊy thêi c¬ tr­íc c¸c ®èi thñ c¹nh tranh, cã nh­ thÕ míi cã thÓ chiÕm lÜnh vµ duy tr× ®­îc thÞ tr­êng môc tiªu, t¹o ®­îc lîi thÕ cña m×nh. C«ng ty cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p hîp lý nh»m thÝch nghi víi m«i tr­êng kinh doanh, nç lùc h¹ thÊp gi¸ b¸n, phÝ xuÊt khÈu, phong phó nguån hµng cung cÊp nh»m t¹o ®­îc uy tÝn cña m×nh. c. T¨ng c­êng ho¹t ®éng thÞ tr­êng nh»m ®Èy m¹nh xuÊt khÈu. §Ó më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu th× c«ng t¸c thÞ tr­êng ph¶i ®¹t kÕt qu¶ tèt, do vËy c«ng ty cÇn chó ý ®Õn c¸c vÊn ®Ò sau: Ph©n lo¹i thÞ tr­êng nh»m hiÓu râ quy luËt ho¹t ®éng cña tõng thÞ tr­êng trªn c¸c mÆt: s¶n phÈm (chÊt l­îng, sè l­îng, bao b×, mÉu m·...), ®iÒu kiÖn chÝnh trÞ th­¬ng m¹i, tËp qu¸n bu«n b¸n, luËt ph¸p... Môc tiªu cña viÖc ph©n lo¹i lµ ®Ó n¾m râ thÞ tr­êng vµ cã kÕ ho¹ch giíi thiÖu s¶n phÈm th«ng qua chµo hµng. Dùa trªn ®iÒu kiÖn kinh doanh thùc tÕ cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y c«ng ty cÇn tËp trung khai th¸c c¸c thÞ tr­êng sau: ThÞ tr­êng NhËt B¶n: Cã thÓ coi NhËt B¶n lµ b¹n hµng lín nhÊt cña c«ng ty. Gi¸ trÞ xuÊt nhËp khÈu cña c«ng ty ®èi víi thÞ tr­êng nµy chiÕm tû träng rÊt cao trªn d­íi 40%/n¨m trong ®ã xuÊt khÈu chiÕm mét vÞ trÝ quan träng vµ ngµy cµng më réng, c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ yÕu lµ hµng n«ng s¶n, g¹o, l¹c, chÌ... §Ó tiÕp tôc duy tr× vµ ®Èy m¹nh h¬n n÷a ho¹t ®éng xuÊt khÈu thÞ tr­êng nµy th× c«ng ty cÇn: - T¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý chÊt l­îng s¶n phÈm. - Nghiªn cøu kü c¸c kªnh ph©n phèi ®Æc thï cña thÞ tr­êng. - T×m hiÓu kü c¸ tÝnh, thÞ hiÕu cña c¸c doanh nh©n NhËt B¶n ®Ó cã kh¶ n¨ng thÝch øng ngµy mét tèt h¬n. Cã thÓ coi c¸c kªnh ph©n phèi lµ cÇu nèi gi÷a ng­êi s¶n xuÊt, ng­êi cung øng víi ng­êi tiªu dïng. Mét trong nh÷ng nh©n tè quan träng gãp phÇn kh«ng nhá tíi thµnh c«ng cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu, thiÕt lËp ®­îc mèi quan hÖ tèt ®Ñp. HÖ thèng c¸c kªnh ph©n phèi ë thÞ tr­êng NhËt B¶n cho thÊy hiÖn nay nh÷ng nÐt truyÒn thèng, ch¼ng h¹n: ng­êi s¶n xuÊt th­êng ph©n t¸n rñi ro b»ng c¸ch quan hÖ víi nhiÒu nhµ xuÊt khÈu, ng­êi b¸n bu«n th­êng vui lßng nhËn l¹i sè hµng hãa mµ ng­êi b¸n lÎ göi tr¶ l¹i, gióp ng­êi b¸n lÎ tr¸nh ®­îc rñi ro khi kinh doanh kh«ng ®­îc nh­ ý muèn... ThÞ tr­êng ASEAN: §©y lµ mét trong hai thÞ tr­êng quan träng nhÊt cña c«ng ty bªn c¹nh thÞ tr­êng NhËt B¶n chiÕm 37% kim ng¹ch xuÊt khÈu. C«ng ty cã mèi quan hÖ l©u dµi víi c¸c b¹n hµng ë c¸c n­íc nµy. Tuy nhiªn trong nh÷ng n¨m tíi ®©y khi hoµn thµnh tiÕn tr×nh thùc hiÖn hiÖp ®Þnh thuÕ quan ­u ®·i chung CEPT th× kh¶ n¨ng xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng sÏ gÆp ph¶i nhiÒu khã kh¨n v× sù c¹nh tranh cña hµng hãa víi c¸c n­íc ASEAN kh¸c. §Ó duy tr× vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng nµy th× c«ng ty cÇn tiÕp tôc cñng cè quan hÖ truyÒn thèng, t¹o ra nh÷ng thuËn lîi cho c¸c b¹n hµng nh»m t¨ng søc c¹nh tranh cho xuÊt khÈu. ThÞ tr­êng Trung Quèc. §©y lµ thÞ tr­êng kh¸ quen thuéc cña c«ng ty. Tuy nhiªn kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c«ng ty sang thÞ tr­êng nµy ch­a lín, vµ ch­a æn ®Þnh (chñ yÕu lµ d­îc liÖu vµ thñy s¶n). Tuy nhiªn ®©y lµ thÞ tr­êng tiÒm n¨ng ®Çy triÓn väng trong t­¬ng lai ®©y sÏ lµ thÞ tr­êng xuÊt khÈu lý t­ëng cho c«ng ty nã kh¸ phï hîp cho hµng hãa cña chóng ta bëi v× sù kh¾t khe cña thÞ tr­êng nµy ch­a cao nh­ thÞ tr­êng NhËt B¶n, EU, Mü, phong tôc tËp qu¸n kh¸ phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh doanh cña ViÖt Nam. Do vËy cÇn ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xóc tiÕn quan hÖ lµm ¨n, nh­ më v¨n phßng ®¹i diÖn, tham gia c¸c ho¹t ®éng th­¬ng m¹i... nh»m t×m kiÕm kh¸ch hµng. ThÞ tr­êng EU. §©y lµ mét thÞ tr­êng cã søc thu hót m¹nh do thu nhËp cña ng­êi d©n kh¸ cao nhu cÇu cña thÞ tr­êng nµy ®èi víi hµng hãa kh¸ phong phó, ®ã lµ c¬ héi cho viÖc xuÊt khÈu hµng hãa, nh­ng hiÖn nay ®èi víi c«ng ty th× ho¹t ®éng xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng nµy rÊt h¹n chÕ. Hµng n¨m chØ chiÕm trªn d­íi 10% kim ng¹ch xuÊt khÈu. Do vËy c«ng ty nªn xem ®©y lµ mét thÞ tr­êng cã tiÒm n¨ng vµ cÇn tÊn c«ng m¹nh vµo khóc thÞ tr­êng nµy nh»m biÕn ®©y thµnh thÞ tr­êng môc tiªu cña c«ng ty bªn c¹nh c¸c thÞ tr­êng ASEAN, NhËt B¶n. ThÞ tr­êng Mü. §©y lµ thÞ tr­êng cßn rÊt míi mÎ víi c«ng ty v× trong ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh th× míi chØ diÔn ra ho¹t ®éng nhËp khÈu cßn xuÊt khÈu hÇu nh­ ch­a cã. Trong t­¬ng lai thÞ tr­êng nµy sÏ ph¸t triÓn rÊt thuËn lîi do hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt - Mü ®­îc ký kÕt. Do vËy c«ng ty cÇn dµnh cho thÞ tr­êng nµy mét sù quan t©m tháa ®¸ng nh»m tõng b­íc th©m nhËp thÞ tr­êng nµy. d. N©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c thu mua, t¹o nguån hµng xuÊt khÈu. Còng nh­ c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu kh¸c, c«ng ty VILEXIM cÇn chó träng n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c thu mua, t¹o nguån hµng xuÊt khÈu, v× ®©y lµ mét trong nh÷ng yÕu tè gãp phÇn quan träng ®¶m b¶o sù thµnh c«ng cña c«ng ty trong viÖc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu. T¹o nguån hµng tèt, chÊt l­îng vµ gi¸ c¶ hîp lý sÏ cho phÐp c«ng ty thùc hiÖn c¸c hîp ®ång thuËn tiÖn, ®¶m b¶o uy tÝn víi kh¸ch hµng. ë C«ng ty VILEXIM, ho¹t ®éng t¹o nguån hµng lµ thu mua tõ c¸c nhµ cung øng, h×nh thøc t¹o nguån hµng nµy cã ­u ®iÓm lµ nhanh gän, cã thÓ nhanh chãng chuyÓn ®æi mÆt hµng kinh doanh, kh¶ n¨ng quay vßng vèn lín. Tuy nhiªn, chÊt l­îng hµng hãa l¹i phô thuéc rÊt nhiÒu vµo nhµ s¶n xuÊt, nÕu qua trung gian th× l¹i mÊt thªm chi phÝ trung gian lµm t¨ng gi¸ thµnh nªn sÏ ¶nh h­ëng ®Õn lîi nhuËn cña c«ng ty, ®ång thêi gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh. Do ®ã c«ng ty cÇn ®Èy m¹nh ho¹t ®éng t¹o nguån hµng b»ng viÖc trùc tiÕp thu mua cña c¸c nhµ s¶n xuÊt hoÆc tham gia liªn doanh liªn kÕt tù s¶n xuÊt, x©y dùng vïng cung cÊp hµng n«ng s¶n tËp trung phôc vô cho xuÊt khÈu nh»m gi¶m thiÓu c¸c chi phÝ trung gian, thu gom lÎ tÎ. e. Hoµn thiÖn c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu, n©ng cao chÊt l­îng hµng hãa vµ tæ chøc tèt kh©u dù tr÷ b¶o qu¶n. Hoµn thiÖn c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu. Bªn c¹nh lÜnh vùc t¹o nguån hµng xuÊt khÈu, c«ng ty cÇn hoµn thiÖn h¬n n÷a c¬ cÊu mÆt hµng xuÊt khÈu. MÆc dï c«ng ty ®· cè g¾ng ®­a ra thÞ tr­êng quèc tÕ nhiÒu chñng lo¹i hµng hãa nh­ng hµng n«ng s¶n chiÕm tû lÖ cßn rÊt cao, c¸c mÆt hµng kh¸c cßn chiÕm tû lÖ rÊt thÊp, do vËy trong nh÷ng n¨m tíi cÇn ®Èy m¹nh h¬n n÷a trong viÖc xuÊt khÈu hµng c¸c hµng hãa ®· qua chÕ biÕn, tõng b­íc gi¶m sù phô thuéc vµo sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng hµng n«ng s¶n. Nh­ vËy song song víi viÖc tiÕp tôc ph¸t huy vai trß chñ ®¹o cña mét sè mÆt hµng n«ng s¶n truyÒn thèng nh­: l¹c nh©n, g¹o tÎ, cµ phª, h¹t ®iÒu... C«ng ty nªn t×m ra nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng mµ ViÖt Nam ®ang cã thÕ m¹nh nh­: c¸c mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ, thñy s¶n... N©ng cao chÊt l­îng hµng xuÊt khÈu. N©ng cao chÊt l­îng hµng hãa xuÊt khÈu lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng nhÊt quyÕt ®Þnh kh¶ n¨ng duy tr× ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña c«ng ty. Muèn vËy th× cÇn thùc hiÖn tèt ®ång thêi hai h­íng sau: T¨ng c­êng kiÓm tra qu¸ tr×nh vËn chuyÓn cña hµng hãa tõ kh©u s¶n xuÊt ®Õn kh©u vËn chuyÓn, giao hµng. §Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c hµng hãa n«ng s¶n ngoµi viÖc kiÓm tra chÊt l­îng ë kh©u vËn chuyÓn b¶o qu¶n, dù tr÷ cßn ph¶i quan t©m ®Õn thêi h¹n sö dông. NÕu c¸c kh©u nµy ®­îc thùc hiÖn tèt th× sÏ gãp phÇn tÝch cùc vµo thµnh c«ng cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu. Tæ chøc tèt kh©u dù tr÷, b¶o qu¶n. Mét trong nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu nh»m n©ng cao chÊt l­îng hµng hãa xuÊt khÈu lµ cñng cè, hoµn thiÖn kh©u dù tr÷ b¶o qu¶n. Do vËy c«ng ty cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p n©ng cao chÊt l­îng cña c¸c kho b·i vµ thùc hiÖn tèt c«ng t¸c b¶o qu¶n, tïy thuéc vµo tõng lo¹i hµng hãa mµ c«ng ty cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p b¶o qu¶n phï hîp nh»m ®¶m b¶o chÊt l­îng hµng xuÊt khÈu. f. §Èy m¹nh ho¹t ®éng marketing xuÊt khÈu. Marketing xuÊt khÈu lµ mét ho¹t ®éng quan träng trong chiÕn l­îc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu cña bÊt kú mét doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu nµo. Nã chØ kh¸c marketing trong n­íc ë chç lµ nã h­íng ra thÞ tr­êng n­íc ngoµi. Nh­ng mçi n­íc kh¸c nhau, ë mçi m«i tr­êng kinh doanh kh¸c nhau ®ã c¸c chÝnh s¸ch marketing ®em ra ¸p dông lµ rÊt kh¸c nhau bëi cã sù kh¸c nhau vÒ yÕu tè kinh tÕ chÝnh trÞ, v¨n hãa... ChÝnh v× thÕ ho¹t ®éng marketing xuÊt khÈu cã thµnh c«ng hay kh«ng lµ hoµn toµn phô thuéc vµo sù hiÓu biÕt vÒ m«i tr­êng cña kh¸ch hµng vµ kinh nghiÖm còng nh­ toµn bé nghiÖp vô cña mçi c¸n bé marketing trong c«ng ty. Trong kÕ ho¹ch marketing cña c«ng ty cÇn ph¶n ¸nh ®­îc nh÷ng yÕu tè kh«ng thÓ kiÓm so¸t næi cã ¶nh h­ëng nh­ thÕ nµo ®Õn viÖc b¸n s¶n phÈm vµ thu lîi cña c«ng ty. Nh­ng yÕu tè ®ã cã thÓ lµ c¹nh tranh, sù gß bã vÒ mÆt ph¸p luËt, thÞ hiÕu tiªu dïng, v¨n hãa... Ho¹t ®éng marketing xuÊt khÈu cña c«ng ty cÇn ph¶i dùa vµo ba vÊn ®Ò c¬ b¶n sau: - X¸c ®Þnh môc tiªu ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña c«ng ty. §ã lµ nh÷ng môc tiªu ng¾n h¹n, trung h¹n vµ dµi h¹n, víi sù tèi ®a hãa lîi nhuËn thu ®­îc. Kh«ng ngõng t×m c¸ch x©m nhËp c¸c thÞ tr­êng míi. - Dùa trªn c¬ së nh÷ng môc tiªu ®· x¸c ®Þnh, c«ng ty x©y dùng ch­¬ng tr×nh ho¹t ®éng marketing xuÊt khÈu bao gåm viÖc triÓn khai chiÕn l­îc vµ chiÕn thuËt marketing mix (gåm chÝnh s¸ch s¶n phÈm, gi¸ c¶, ph©n phèi vµ khuÕch tr­¬ng. Trong ®ã chÝnh s¸ch s¶n phÈm lµ x­¬ng sèng cña marketing mix - marketing hçn hîp). - Sö dông c¸c kh¶ n¨ng hiÖn cã cña c«ng ty ®Ó thùc hiÖn marketing xuÊt khÈu. Trong suèt nh÷ng n¨m qua mÆc dï ®· cã nhiÒu cè g¾ng nh­ng ho¹t ®éng marketing cña C«ng ty VILEXIM vÉn cßn rÊt nhiÒu h¹n chÕ ch­a ®em l¹i ®­îc nh÷ng hiÖu qu¶ thiÕt thùc cho c«ng ty. H¬n n÷a hiÖn nay c«ng ty ch­a cã ®­îc phßng chuyªn thùc hiÖn chøc n¨ng marketing, do vËy ®Ó t¨ng c­êng xuÊt khÈu th× c«ng t¸c marketing cÇn ph¶i ®­îc quan t©m h¬n, nªn cã mét bé phËn chuyªn thùc hiÖn chøc n¨ng nµy, ®Ó cã thÓ t¹o cho c«ng ty mét l­îng kh¸ch hµng æn ®Þnh, ®ång thêi gióp cho c«ng ty cã thÓ cã nh÷ng chÝnh s¸ch ®iÒu chØnh hîp lý víi sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng. g. Huy ®éng vµ sö dông vèn cã hiÖu qu¶ nh»m ®Èy m¹nh xuÊt khÈu. Vèn lu«n lµ mét vÊn ®Ò quan t©m hµng ®Çu cña mçi ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh trong mäi lÜnh vùc. §èi víi C«ng ty VILEXIM th× ®iÒu nµy l¹i cµng quan träng do tÝnh ®Æc thï cña c«ng ty lµ ho¹t ®éng trong lÜnh vùc ngo¹i th­¬ng vßng quay cña vèn rÊt ng¾n tïy thuéc vµo gi¸ trÞ cña c¸c hîp ®ång ký kÕt. Do vËy vÊn ®Ò vèn ®ang lµ vÊn ®Ò kh¸ bøc xóc cña c«ng ty. §Ó ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu th× c«ng ty cÇn ®Èy m¹nh c«ng t¸c huy ®éng vèn th«ng qua c¸c h×nh thøc nh­: - T¨ng c­êng nguån vèn tù bæ sung ®­îc trÝch tõ lîi nhuËn hµng n¨m cña c«ng ty. Coi ®©y lµ nguån vèn quan träng nhÊt ®èi víi doanh nghiÖp. - Vèn do nhµ n­íc cÊp: ®©y lµ nguån vèn c¬ b¶n cña c«ng ty nh­ng hiÖn nay nã chØ chiÕm mét tû lÖ khiªm tèn, ch­a ®ñ ®¸p øng víi nhu cÇu kinh doanh cña c«ng ty. Lµ nguån vèn do nhµ n­íc qu¶n lý nªn huy ®éng nguån vèn nµy kh«ng ph¶i lµ dÔ. - §Ó ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu th× chØ dùa vµo hai nguån vèn trªn th× ch­a ®ñ bëi v× cã nh÷ng lóc hîp ®ång cã trÞ gi¸ lªn tíi hµng tr¨m tû ®ång, do vËy c«ng ty cÇn ph¶i tiÕn hµnh nhiÒu h×nh thøc huy ®éng vèn kh¸c nh­ vay ng©n hµng, c¸c tæ chøc tÝn dông. Trong thêi gian tíi c«ng ty cÇn thùc hiÖn liªn doanh liªn kÕt, nh»m thu hót vµ tËn dông nguån vèn ®Ó gi¶i quyÕt nhu cÇu vÒ vèn phôc vô cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu. Sö dông hiÖu qu¶ nguån vèn hiÖn cã nh»m gi¶m bít c¸c chi phÝ, tr¸nh thÊt tho¸t nguån vèn cña c«ng ty, ®¶m b¶o hiÖu qu¶ trong xuÊt khÈu, tr¸nh t×nh tr¹ng lóc thõa, lóc thiÕu, ®Èy nhanh tiÕn ®é thùc hiÖn hîp ®ång, thùc hiÖn thanh to¸n ®óng thêi h¹n, h¹n chÕ t×nh tr¹ng chiÕm dông vèn cña ®èi t¸c. Tranh thñ c¸c ®iÒu kiÖn tÝn dông mµ phÝa b¹n dµnh cho c«ng ty nh­ hîp ®ång cã tr¶ tr­íc b»ng tiÒn mÆt, kh¸ch hµng øng tr­íc mét l­îng tiÒn lín... h. Thùc hiÖn tèt qu¸ tr×nh thanh to¸n nghiÖp vô. Lµ mét doanh nghiÖp ho¹t ®éng theo nguyªn t¾c ®éc lËp tù h¹ch to¸n kinh doanh nªn ®Ó thùc hiÖn tèt qu¸ tr×nh thanh to¸n nghiÖp vô sÏ cã t¸c dông rÊt lín ®Õn b¹n hµng, t¹o ®­îc niÒm tin ®èi víi c¸c nhµ nhËp khÈu, ®ång thêi còng gióp cho b¶n th©n c«ng ty tr¸nh ®­îc nh÷ng tæn thÊt do nh÷ng trôc trÆc do thanh to¸n g©y ra. Cã thÓ nãi thanh to¸n trong bu«n b¸n quèc tÕ lµ rÊt phøc t¹p do ®©y lµ ho¹t ®éng bu«n b¸n quèc tÕ, cã liªn quan ®Õn nhiÒu n­íc kh¸c nhau, cã phong tôc tËp qu¸n kh¸c nhau. Trªn ®©y lµ mét sè biÖn ph¸p c¬ b¶n nh»m ®Èy m¹nh xuÊt khÈu ë C«ng ty xuÊt khÈu víi Lµo - VILEXIM. §Ó cã ®­îc sù thµnh c«ng th× nã kh«ng chØ ®¬n thuÇn phô thuéc vµo doanh nghiÖp mµ cßn phô thuéc rÊt lín vµo phÝa nhµ n­íc, cã thÓ nãi c¸c chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc sÏ t¸c ®éng kh«ng nhá ®Õn chiÕn l­îc xuÊt khÈu cña c¸c c«ng ty còng nh­ ®Õn c¸c quyÕt ®Þnh cña c¸c nhµ nhËp khÈu. Trong nh÷ng n¨m qua nhµ n­íc ®· vµ ®ang rÊt cè g¾ng nh»m thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ®Ó t¨ng c­êng kh¶ n¨ng xuÊt khÈu. Coi xuÊt khÈu lµ mét trong ba ch­¬ng tr×nh kinh tÕ träng t©m cña ®Êt n­íc. Tuy vËy vÉn kh«ng thÓ phñ nhËn vÉn cßn nhiÒu nh÷ng h¹n chÕ, bÊt cËp trong chÝnh s¸ch xuÊt khÈu cña §¶ng vµ nhµ n­íc ®Ò ra cã thÓ gi¶i quyÕt trong mét thêi gian ng¾n. KÕt luËn MÆc dï cßn mét sè khã kh¨n tån t¹i nh­ng ®Ó ®¹t ®­îc kÕt qu¶ trªn: Mét mÆt hÕt søc coi träng c«ng t¸c ®µo t¹o vµ båi d­ìng c¸n bé, ®Õn nay phÇn lín c¸n bé lµm c«ng t¸c kinh doanh cña c«ng ty ®· cã thÓ thao t¸c thµnh th¹o nghiÖp vô tõ kh©u ®Çu ®Õn kh©u cuèi, tù giao dÞch víi kh¸ch ngo¹i quèc kh«ng qua phiªn dÞch, mét sè c¸n bé trÎ ®· cã 2-3 b»ng ®¹i häc, th¹o 2 ngo¹i ng÷; mÆt kh¸c ®Èy m¹nh c¶i c¸ch hµng chÝnh, mét ng­êi kiªm nhiÒu viÖc, gi¶m lùc l­îng gi¸n tiÕp, t¨ng c¸n bé trùc tiÕp kinh doanh gãp phÇn t¨ng doanh thu vµ hiÖu qu¶. N¾m b¾t nhanh nh¹y c¸c chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc, cã chuyÒn h­íng kÞp thêi vµ ¸p dông nh÷ng biÖn ph¸p linh ho¹t ®Ó thùc hiÖn tèt môc tiªu ®Ò ra. Kh«ng ngõng ®æi míi vµ hoµn thiÖn c¬ chÕ kho¸n kinh doanh, qu¶n lý trªn c¬ së c¸c quy ®Þnh cña c«ng ty vµ cña Nhµ n­íc vµ ph­¬ng ¸n kinh doanh ®· ®­îc lËp, kh«ng kho¸n tr¾ng nh»m ph¸t huy tÝnh ®éc lËp, n¨ng ®éng, s¸ng t¹o, n©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña c¸c phßng, ban, chi nh¸nh. Cã c¬ chÕ qu¶n lý tiÒn vµ hµng cøng vÒ nguyªn t¾c nh­ng linh ho¹t vÒ biÖn ph¸p, kh«ng ngõng ®æi míi ®Ó thÝch nghi víi m«i tr­êng kinh doanh tïy tõng thêi ®iÓm, tïy tõng kh¸ch hµng... Coi träng ch÷ tÝn trong mèi quan hÖ lµm ¨n víi mäi kh¸ch hµng, nhê ®ã viÖc vay vèn cña c«ng ty thuËn lîi h¬n, c«ng ty ®· thiÕt lËp ®­îc mèi quan hÖ mËt thiÕt, b×nh ®¼ng cïng cã lîi vµ cã chiÕu cè vµ tin cËy lÉn nhau víi nhiÒu kh¸ch hµng cung cÊp hµng xuÊt khÈu vµ tiªu thô hµng nhËp khÈu. Tr­íc ®©y bu«n b¸n chñ yÕu víi Lµo, nay ®· cã quan hÖ víi trªn 30 n­íc vµ thÞ tr­êng trªn thÕ giíi. Thùc hµnh c«ng t¸c tiÕt kiÖm, chèng l·nh phÝ ®­îc coi träng b»ng c¸ch ®Ò ra quy chÕ, quy ®Þnh thùc hiÖn tiÕt kiÖm trong c¸c kh©u kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, dÞch vô vµ chi phÝ hµnh chÝnh, gi¶m nh÷ng chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt nh»m t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh, duy tr× møc t¨ng tr­ëng cña c«ng ty n¨m sau cao h¬n n¨m tr­íc. Thùc hiÖn tèt c¸c chÕ ®é ®èi víi ng­êi lao ®éng: Ký vµ thùc hiÖn hîp ®ång lao ®éng víi ng­êi lao ®éng, tháa ­íc lao ®éng tËp thÓ, ®¶m b¶o quyÒn lîi cho ng­êi lao ®éng, ®¶m b¶o bè trÝ ®ñ viÖc lµm, ®Ò b¹t n©ng l­¬ng, cã thu nhËp æn ®Þnh, trî cÊp khã kh¨n, BHXH, b¶o ®¶m chÕ ®é ®èi víi nh÷ng ng­êi lao ®éng lµ th­¬ng binh, quan t©m ®èi víi c¸n bé CNV lµ con liÖt sÜ... C«ng ty lu«n chÊp hµnh ®Çy ®ñ nghiªm tóc c¸c chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc. Qua c¸c ®ît kiÓm tra cña c¸c c¬ quan tµi chÝnh, thuÕ vµ c¸c c¬ quan ph¸p luËt kh¸c ®Òu ®¸nh gi¸ tèt vÒ c«ng ty. Cuèi cïng t«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n gi¸o viªn h­íng dÉn vµ ®ång nghiÖp cña t«i ®· gióp ®ì t«i hoµn thµnh thu thËp thùc tËp tèt nghiÖp nµy. Tµi liÖu tham kh¶o 1. Kü thuËt nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng - §¹i häc Ngo¹i th­¬ng - 1998 2. Thanh to¸n quèc tÕ. 3. VËn t¶i vµ giao nhËn. 4. B¶o hiÓm. 5. Kinh tÕ ngo¹i th­¬ng. 6. Marketing. 7. B¸o c¸o tæng hîp 5 n¨m tõ 1997-2001 cña C«ng ty XuÊt nhËp khÈu víi Lµo. 8. T¹p chÝ th­¬ng m¹i 2000, 2001, 2002.