Bài giảng Điều trị tế bào gốc sau nhồi máu cơ tim cấp: Có lợi cho nhóm bệnh nhân nào ?

ĐIỀU TRỊ TẾ BÀO GỐC SAU NHỒI MÁU CƠ TIM CẤP: Có lợi cho nhóm bệnh nhân nào ? 1 ThS.BS. Phan Tuấn Đạt Viện Tim mạch – Bệnh viện Bạch Mai Bộ môn Tim mạch – Trường Đại học Y Hà Nội CÁC PHƢƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ NHỒI MÁU CƠ TIM CẤP SUY TIM SAU NMCT CẤP Hơn 1 tỷ tế bào cơ tim bị chết sau NMCT SUY TIM SAU NMCT CẤP 10 – 15% CÁC PHƢƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ SUY TIM SAU NHỒI MÁU CƠ TIM CẤP Tạo nhịp tái đồng bộ tim (CRT) Thay tim Dụng cụ hỗ trợ thất trái Những nghiên cứu tiên phong trên thế giới cho thấy tính khả thi và triển vọng của TB gốc trong điều trị suy tim sau NMCT cấp Myoblast s MSC MNC EPC CSC CDC TB cơ tim gốc Nguyên bào cơ vân TB gốc dị ghép Tế bào gốc tuỷ xƣơng CPC MPC + Kết hợp Tế bào gốc mô mỡ MSC THẾ HỆ ĐẦU TIÊN + MSC/CSC + MSC/M2like CÁC THẾ HỆ TẾ BÀO GỐC ỨNG DỤNG TRONG ĐIỀU TRỊ CÁC BỆNH TIM MẠCH THẾ HỆ THỨ 2 THẾ HỆ THỨ 3 Vai trò của TB gốc trong quá trình sửa chữa tế bào cơ tim bị tổn thƣơng Vai trò của TB gốc trong quá trình sửa chữa tế bào cơ tim bị tổn thƣơng Cơ chế cận tiết của TB gốc trong quá trình sửa chữa tế bào cơ tim bị tổn thƣơng Vai trò của TB gốc trong quá trình sửa chữa tế bào cơ tim bị tổn thƣơng CÁC PHƢƠNG THỨC CẤY GHÉP TẾ BÀO GỐC QUY TRÌNH TIÊM TẾ BÀO GỐC TỰ THÂN VÀO ĐỘNG MẠCH VÀNH QUY TRÌNH TIÊM TẾ BÀO GỐC TỰ THÂN VÀO ĐỘNG MẠCH VÀNH QUY TRÌNH TIÊM TẾ BÀO GỐC TỰ THÂN VÀO ĐỘNG MẠCH VÀNH QUY TRÌNH TIÊM TẾ BÀO GỐC TỰ THÂN VÀO ĐỘNG MẠCH VÀNH TIÊM TẾ BÀO GỐC QUA LỚP NGOẠI TÂM MẠC TIÊM TẾ BÀO GỐC QUA LỚP NỘI TÂM MẠC Hệ thống NOGA TIÊM TẾ BÀO GỐC QUA LỚP NỘI TÂM MẠC Catheter NOGA Myostar TẾ BÀO GỐC TRONG NHỒI MÁU CƠ TIM CẤP  Hầu hết các nghiên cứu đều sử dụng tế bào gốc trung mô lấy từ tuỷ xƣơng, tiêm qua đường động mạch vành vào nhánh ĐMV thủ phạm đã được can thiệp nong và đặt stent thành công  Một số nghiên cứu tiêm từ trong buồng thất trái; tiêm trực tiếp khi phẫu thuật Các thông số đánh giá thành công của phương pháp này là  Sự cải thiện phân số tống máu thất trái (LVEF)  Sự giảm kích thước vùng nhồi máu Với những trường hợp suy tim sau nhồi máu cơ tim, vai trò của tế bào gốc được chứng minh trong quá trình tái tạo các mô cơ tim tổn thương và tăng sinh mạch máu trong vùng nhồi máu CÁC NGHIÊN CỨU TRÊN THẾ GIỚI Nghiên cứu TOPCARE-AMI (Transplantation of Progenitor Cells and Regeneration Enhancement in Acute Myocardial Infarction) 20 BN NMCT được can thiệp thành công Tiêm TB gốc tuỷ xương (~7x106 tế bào) n=9 104 +/- 48 h Tiêm EPC trong lòng ĐMV n=11 105 +/- 29 h So sánh các thông số về lâm sàng, dự trữ vành, chụp ĐMV sau 4 tháng, siêu âm tim, PET Scan Assmus B et al Circulation 2000;106: 3009-3017 So víi 22 b/n NMCT kh«ng dïng TB gèc Assmus B et al Circulation 2000;106: 3009-3017 Ban đầu Sau 4 tháng Chụp buồng thất trái FDG-PET EF (%) 51,6 ± 9,6 60,1 ± 8,6 p=0,003 Nghiên cứu TOPCARE-AMI Kết quả sau 4 tháng Nghiên cứu Repair –AMI (2006) Nghiên cứu REPAIR-AMI cho thấy lợi ích đáng kể của TB gốc rõ ở nhóm bệnh nhân bị suy tim nặng không phục hồi sau NMCT cấp (EF < 48.9%) ĐIỀU TRỊ TẾ BÀO GỐC SAU NHỒI MÁU CƠ TIM CẤP: Có lợi cho nhóm bệnh nhân nào ? Những nghiên cứu mới nhất ủng hộ Tế bào gốc cải thiện chức năng co bóp của cơ tim 16 nghiên cứu với 1641 bệnh nhân Hiệu quả cải thiện phân suất tống máu thất trái (%) ở các phân nhóm Hiệu quả cải thiện chỉ số thể tích thất trái cuối tâm trƣơng (ml/m2) ở các phân nhóm Hiệu quả cải thiện chỉ số thể tích thất trái cuối tâm thu (ml/m2) ở các phân nhóm Cấy ghép TB Gốc đƣờng ĐMV làm cải thiện chức năng thất trái ở BN sau NMCT cấp. BN càng trẻ tuổi và suy giảm chức năng thất trái nặng thì mức độ cải thiện càng tốt ĐIỀU TRỊ TẾ BÀO GỐC SAU NHỒI MÁU CƠ TIM CẤP: Có lợi cho nhóm bệnh nhân nào ? Tóm tắt về TB Gốc trong điều trị NMCT cấp • Có cơ chế tương đối rõ • Có nhiều nghiên cứu nhất • Có kết quả hứa hẹn nhất • Tuy vậy, chưa được khuyến cáo thường quy của các Hiệp hội Tim mạch lớn trên thế giới • Một số nước (Đức, Thái Lan, Hàn Quốc..) đã cho phép áp dụng trong thực hành TRIỂN VỌNG CÔNG NGHỆ TẾ BÀO GỐC VÀ CÔNG NGHỆ MÔ TRIỂN VỌNG CÔNG NGHỆ TẾ BÀO GỐC VÀ CÔNG NGHỆ MÔ HÌNH ẢNH CẤY MIẾNG GHÉP GIỮA TẾ BÀO GỐC VÀ MẠNG FIBRIN VÀO CƠ TIM Menasché et al., Eur Heart J 2015 TIM NHÂN TẠO TIM NHÂN TẠO KẾT LUẬN • Tế bào gốc là một hướng tiếp cận có rất nhiều hứa hẹn cho các bệnh Tim mạch nan giải • Tuy vậy, các kết quả còn rất bàn cãi: Loại tế bào? Đường cấy ghép? Bệnh nhân? • TB gốc ở BN suy tim nặng sau NMCT cấp là hướng có nhiều nghiên cứu và có kết quả khả quan nhất và đã được ứng dụng trên lâm sàng tại một số nước. • BN càng trẻ tuổi và suy giảm chức năng thất trái nặng thì mức độ cải thiện càng tốt • Hiện chưa có khuyến cáo chính thức của các hiệp hội trên thế giới về sử dụng thường quy tế bào gốc trong điều trị bệnh TM XIN TRÂN TRỌNG CẢM ƠN!