Bài giảng Khái niệm về đáp ứng miễn dịch

Khái niệm về ĐÁP ỨNG MIỄN DỊCH TRƯỜNG ĐẠI HỌC DƯỢC THÁI NGUYÊN Bộ môn Miễn dịch – Sinh lý bệnh MỤC TIÊU  Trình bày được hàng rào vật lý, hoá học và hàng rào tế bào trong đáp ứng miễn dịch tự nhiên  Trình bày được những đặc điểm cơ bản của đáp ứng miễn dịch đặc hiệu và phân loại miễn dịch đặc hiệu NỘI DUNG  Miễn dịch tự nhiên (miễn dịch không đặc hiệu) + Khái niệm + Các hàng rào của miễn dịch tự nhiên  Miễn dịch thu được (miễn dịch đặc hiệu) + Khái niệm + Hệ thống đáp ứng miễn dịch đặc hiệu + Viêm đặc hiệu + Những đặc điểm cơ bản của đáp ứng miễn dịch đặc hiệu + Phân loại miễn dịch đặc hiệu MIỄN DỊCH TỰ NHIÊN 1. Khái niệm. Khả năng tự bảo vệ sẵn có và mang tính di truyền cùng một loài 2. Các hàng rào ĐƯMD tự nhiên - Hàng rào vật lý: + Da + Niêm mạc - Hàng rào hoá học: các loại dịch tiết + Dịch tiết ra ngoài cơ thể: dịch mồ hôi, nước mắt, nước tiểu, dịch tiêu hoá...... + Dịch nội môi: protein phản ứng C, bổ thể, interferon Hàng rào tế bào: Các tế bào thực bào (đại thực bào và tiểu thực bào) đại thực bào (Monocye) tiểu thực bào (bạch cầu múi trung tính) - Hàng rào tế bào: chủ yếu là các tế bào thực bào. + Thực bào: 3 giai đoạn + Đại thực bào trình diện kháng nguyên cho các tế bào lympho qua MHC + Kết thúc miễn dịch không đặc hiệu mở màn cho miễn dịch đặc hiệu - Hàng rào thể chất - Viêm không đặc hiệu: sưng, nóng, đỏ, đau, biểu hiện p/ư TH và P/ư Tb MIỄN DỊCH TỰ NHIÊN Hiện tượng thực bào 2. MIỄN DỊCH ĐẶC HIỆU 2.1.Khái niệm. Xuất hiện khi có tiếp xúc với kháng nguyên. Có miễn dịch dịch thể và miễn dịch qua trung gian tế bào 2.2. Hệ thống đáp ứng miễn dịch đặc hiệu - Bước nhận diện KN nhờ đại thực bào trình diện - Bước hoạt hoá: Khi được tiếp xúc với KN thì lympho sẽ hoạt hoá, xuất hiện Lympho trí nhớ - Bước hiệu ứng: Tế bào B sẽ biệt hoá thành tương bào sản xuất KT. Tế bào T tiết IL2 để phát động ĐƯMD và tiêu diệt KN - Sự điều hoà ĐƯMD : Th, Ts, cytokin 2.3.Những đặc điểm cơ bản của đáp ứng miễn dịch đặc hiệu: 1. Tính đặc hiệu 2. Tính đa dạng 3. Trí nhớ miễn dịch 4. Điều hoà miễn dịch (cytokin, Ig) 5. Khả năng phân biệt bản chất KN 2.4.Viêm đặc hiệu 2. MIỄN DỊCH ĐẶC HIỆU 2.5.Phân loại miễn dịch đặc hiệu - Miễn dịch thụ động + Miễn dịch thụ động tự nhiên +Miễn dịch thụ động thu được -Miễn dịch chủ động +Miễn dịch chủ động tự nhiên +Miễn dịch chủ động thu được CẢM ƠN SỰ QUAN TÂM THEO DÕI Trình diện kháng nguyên TRÌNH DIỆN KHÁNG NGUYÊN Tế bào đích trình diện kháng nguyên cho Tc Đại thực bào trình diện kháng nguyên cho Th MHC LỚP I MHC LỚP II Kháng thể dịch thể Một đơn vị Ig BA NHÀ BÁC HỌC ĐƯỢC GIẢI THƯỞNG NOBEN VỀ Y HỌC NĂM 2009 Cơ quan miễn dịch Các tế bào tham gia đáp ứng miễn dịch