Các quan điểm chung quanh quy định về chuẩn bị phạm tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác

Người chuẩn bị phạm một trong các tội sau đây thì phải chịu TNHS: a) Điều 108 (tội phản bội Tổ quốc); Điều 110 (tội gián điệp); Điều 111 (tội xâm phạm an ninh lãnh thổ); Điều 112 (tội bạo loạn); Điều 113 (tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân); Điều 114 (tội phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của Nước Cộng hòa XHCN Việt Nam); Điều 117 (tội làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa XHCN Việt Nam); Điều 118 (tội phá rối an ninh); Điều 119 (tội chống phá trại giam); Điều 120 (tội tổ chức, cưỡng ép, xúi giục người khác trốn đi nước ngoài hoặc trốn ở lại nước ngoài nhằm chống chính quyền nhân dân); Điều 121 (tội trốn đi nước ngoài hoặc trốn ở lại nước ngoài nhằm chống chính quyền nhân dân); b) Điều 123 (tội giết người); khoản 6 Điều 134 (tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác); c) Điều 168 (tội cướp tài sản); Điều 169 (tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản); d) Điều 299 (tội khủng bố); Điều 300 (tội tài trợ khủng bố); Điều 301 (tội bắt cóc con tin); Điều 302 (tội cướp biển); Điều 303 (tội phá hủy công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia); Điều 324 (tội rửa tiền). Người từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi chuẩn bị phạm tội quy định tại điểm b và điểm c khoản 2 Điều này thì phải chịu TNHS”

pdf8 trang | Chia sẻ: hachi492 | Ngày: 20/01/2022 | Lượt xem: 256 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem nội dung tài liệu Các quan điểm chung quanh quy định về chuẩn bị phạm tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
1. Quan điểm không nên quy định và xử lý tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác ở giai đoạn chuẩn bị phạm tội Quan điểm cho rằng, không nên quy định và xử lý tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác ở giai đoạn chuẩn bị phạm tội1 dựa trên những lập luận sau: 35 NGHIÏN CÛÁU LÊÅP PHAÁPSöë 07(335) T4/2017 BAÂN VÏÌ DÛÅ AÁN LUÊÅT 1 Quốc hội khóa XIV (2016), Báo cáo số 377/BC-TTKQH ngày 18/11/2016 của Tổng thư ký Quốc hội tổng hợp ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội thảo luận ở Tổ và Hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS số 100/2015/QH13, tr. 11-12. CAÁC QUAN ÀIÏÍM CHUNG QUANH QUY ÀÕNH VÏÌ CHUÊÍN BÕ PHAÅM TÖÅI CÖË YÁ GÊY THÛÚNG TÑCH HOÙÅC GÊY TÖÍN HAÅI CHO SÛÁC KHOÃE CUÃA NGÛÚÂI KHAÁC Đỗ Đức Hồng Hà* * TS., Ủy viên thường trực Ủy ban Tư pháp của Quốc hội khóa XIV. Thông tin bài viết: Từ khoá: Bộ luật Hình sự; cụ thể hóa; cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác; bảo đảm tính thống nhất. Lịch sử bài viết: Nhận bài: 27/02/2017 Biên tập: 23/03/2017 Duyệt bài: 28/03/2017 Article Infomation: Keywords: The Penal Code; concretize; intention to cause injury or harm to the health of others; uniformity assurance. Article History: Received: 27 Feb. 2017 Edited: 23 Mar. 2017 Approved: 28 Mar. 2017 Tóm tắt: Trong quá trình sửa đổi Bộ luật Hình sự (BLHS) năm 2015, có quan điểm cho rằng, tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác - gồm cả loại ít nghiêm trọng và nghiêm trọng - đòi hỏi phải có hậu quả tổn thương cơ thể nhất định của nạn nhân mới bị truy cứu trách nhiệm hình sự (TNHS), vì vậy, không nên quy định và xử lý tội này ở giai đoạn chuẩn bị phạm tội. Quan điểm khác cho rằng, vẫn cần quy định và xử lý tội này ở giai đoạn chuẩn bị phạm tội. Bài viết bình luận về hai quan điểm này. Abstract: In the amendments process of the Vietnamese Penal Code of 2015, it is argued that the intention to inflict injury or harm the health of another person, including less serious or serious consequence, causing certain bodily injury to the victims shall be caused to criminal prosecution, so it should not be regulated and sanctioned at the stage of the criminal preparation. Another viewpoint is that it is still necessary to regulate and handle this crime at the stage of the criminal preparation. This article provides discussions on these two viewpoints. Thứ nhất, tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác được quy định tại khoản 1 Điều 134 BLHS năm 20152 là tội phạm ít nghiêm trọng, khoản 2 Điều 134 BLHS năm 2015 quy định là tội phạm nghiêm trọng (khác tội giết người ngay trong cấu thành tội phạm cơ bản là tội phạm rất nghiêm trọng). Trong khi đó, hành vi chuẩn bị phạm tội chỉ là hành vi “tìm kiếm, sửa soạn công cụ, phương tiện hoặc tạo ra những điều kiện khác để thực hiện tội phạm hoặc thành lập, tham gia nhóm tội phạm trừ trường hợp quy định tại Điều 109, điểm a khoản 2 Điều 113 hoặc điểm a khoản 2 Điều 299 của Bộ luật này”3, chưa phải là hành vi thực hiện tội phạm, cho nên, tính nguy hiểm cho xã hội của hành vi chuẩn bị phạm tội nói chung và chuẩn bị phạm tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác nói riêng chưa đáng kể, chưa bị coi là tội phạm và không phải chịu TNHS. Thứ hai, tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác đòi hỏi phải có hậu quả tổn thương cơ thể nhất định của nạn nhân mới bị truy cứu TNHS, trong khi hành vi chuẩn bị phạm tội này chưa gây ra hậu quả thì khó xác định được thuộc khoản nào của Điều 134 BLHS năm 2015 để quyết định việc có xử lý tội phạm này ở giai đoạn chuẩn bị phạm tội hay không4. Thứ ba, khoản 1 Điều 134 BLHS năm 2015 quy định hai cấu thành tội phạm cơ bản của tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác (cấu thành cơ bản thứ nhất: Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 11% đến 30%; cấu thành cơ bản thứ hai: Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác tuy tỷ lệ tổn thương cơ thể dưới 11% nhưng thuộc một trong 14 trường hợp) với tỷ lệ tổn thương cơ thể nhất định của nạn nhân mới phạm tội và mới phải chịu TNHS, nếu chưa gây ra tỷ lệ tổn thương cơ thể nhất định của nạn nhân đó thì không phạm tội và không phải TNHS5. Trong khi hành vi chuẩn bị phạm tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn 36 NGHIÏN CÛÁU LÊÅP PHAÁP Söë 07(335) T4/2017 BAÂN VÏÌ DÛÅ AÁN LUÊÅT 2 BLHS năm 2015. 3 Điều 14 BLHS năm 2015. 4 Khác tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản có thể xác định được chuẩn bị phạm tội thuộc khoản nào. 5 Khoản 1 Điều 134 BLHS năm 2015 quy định 02 trường hợp bị coi là tội phạm: 1. Cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 11% đến 30%. 2. Cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác tuy tỷ lệ tổn thương cơ thể dưới 11% nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây: 2.1. Dùng hung khí nguy hiểm hoặc thủ đoạn gây nguy hại cho từ 02 người trở lên; 2.2. Dùng a-xít sunfuric (H2SO4) hoặc hóa chất nguy hiểm khác gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác; 2.3. Gây cố tật nhẹ cho nạn nhân; 2.4. Phạm tội 02 lần trở lên; 2.5. Phạm tội đối với 02 người trở lên; 2.6. Đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, người già yếu, ốm đau hoặc người khác không có khả năng tự vệ; 2.7. Đối với ông, bà, cha, mẹ, người nuôi dưỡng mình, thầy giáo, cô giáo của mình; 2.8. Có tổ chức; 2.9. Lợi dụng chức vụ, quyền hạn; hại cho sức khỏe của người khác tuy chưa gây ra hậu quả nhưng đã phải TNHS. Vì vậy, nếu quy định chuẩn bị phạm tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác cũng đã phải chịu TNHS là mâu thuẫn giữa quy định tại khoản 6 Điều 134 BLHS năm 2015 với quy định tại khoản 1 Điều này. 2. Quan điểm nên quy định và xử lý tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác ở giai đoạn chuẩn bị phạm tội Quan điểm cho rằng, nên quy định và xử lý tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác ở giai đoạn chuẩn bị phạm tội6 dựa trên những lý do sau đây: Thứ nhất, về cơ sở lý luận: Hành vi chuẩn bị phạm tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác tuy chưa gây ra hậu quả nhưng chứa đựng khả năng gây ra hậu quả, thậm chí là hậu quả đặc biệt nghiêm trọng nếu không được ngăn chặn kịp thời, vì về khách quan, người phạm tội đã có hành vi nguy hiểm cho xã hội; về chủ quan, việc dừng lại ở giai đoạn chuẩn bị là do nguyên nhân ngoài ý muốn, còn bản thân người phạm tội vẫn mong muốn thực hiện tội phạm đến cùng. Như vậy, vấn đề TNHS được đặt ra đối với hành vi chuẩn bị phạm tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác là có cơ sở và cần thiết7. Thứ hai, về cơ sở thực tiễn8: Việc quy định và xử lý hành vi chuẩn bị phạm tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác đáp ứng yêu cầu phòng ngừa các tội xâm phạm trật tự xã hội, ngăn chặn tình trạng bạo lực học đường diễn biến phức tạp, đấu tranh có hiệu quả sự gia tăng các băng, ổ, nhóm phạm tội theo kiểu xã hội đen nói chung và tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác nói riêng. Theo Báo cáo số 421/BC-CP ngày 17/10/2016 của Chính phủ về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2016 thì tình hình tội phạm về trật tự xã hội vẫn diễn biến phức tạp. Qua công tác điều tra cho thấy, hành vi phạm tội của các đối tượng manh động, liều lĩnh với thủ đoạn ngày càng tinh vi, xảo quyệt hơn. Nổi lên là tội phạm có tổ chức, nhất là các băng, nhóm đâm thuê, chém mướn, thanh toán, trả thù, truy sát nhau, bảo kê, cho vay lãi nặng, siết nợ, đòi nợ thuê, tổ chức các hoạt động cờ bạc, cá độ bóng đá, cưỡng đoạt tài sản, tranh giành địa bàn hoạt động có dấu hiệu phức 37 NGHIÏN CÛÁU LÊÅP PHAÁPSöë 07(335) T4/2017 BAÂN VÏÌ DÛÅ AÁN LUÊÅT 2.10. Phạm tội trong thời gian đang bị tạm giữ, tạm giam, đang chấp hành hình phạt tù hoặc đang bị áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở cai nghiện bắt buộc; 2.11. Thuê gây thương tích hoặc gây tổn hại sức khỏe hoặc gây thương tích hoặc gây tổn hại sức khỏe do được thuê; 2.12. Có tính chất côn đồ; 2.13. Tái phạm nguy hiểm; 2.14. Đối với người đang thi hành công vụ hoặc vì lý do công vụ của nạn nhân. 6 Quan điểm của Chính phủ trong dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS năm 2015, tháng 10/2016. 7 Xem thêm: Nguyễn Ngọc Hòa chủ biên (2010), Giáo trình Luật hình sự Việt Nam (phần chung), Trường Đại học Luật Hà Nội, tr. 135-140. 8 Xem thêm: Chính phủ (2016), Báo cáo số 421/BC-CP ngày 17/10/2016 của Chính phủ về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2016, Hà Nội, tháng 10/2016. 38 NGHIÏN CÛÁU LÊÅP PHAÁP Söë 07(335) T4/2017 BAÂN VÏÌ DÛÅ AÁN LUÊÅT tạp trở lại. Điển hình là vụ 40 đối tượng ở Bình Định sử dụng súng, lựu đạn, mã tấu sang Quảng Ngãi để thanh toán, giải quyết mâu thuẫn; vụ băng nhóm 10 đối tượng sau khi gây thương tích cho 02 nạn nhân đã tiếp tục truy sát gây náo loạn bệnh viện ở Thành phố Hồ Chí Minh9 Phát hiện nhiều băng nhóm tội phạm có thành viên là đàn em, tay chân, người nhà của Năm Cam, Dung Hà, Khánh Trắng (các trùm tội phạm trước đây). Tội chống người thi hành công vụ tuy giảm nhưng tính chất vẫn rất manh động, nguy hiểm, nhiều vụ các đối tượng liều lĩnh lao xe vào lực lượng chức năng, dùng vũ lực, hung khí, vũ khí tấn công; kích động, lôi kéo nhiều người khác tham gia chống người thi hành công vụ. Điển hình là vụ nhóm buôn lậu thuốc lá đánh chết 01 cán bộ quản lý thị trường tỉnh Long An để cướp lại thuốc lá bị thu giữ; vụ đối tượng dùng súng bắn lại tổ công tác Công an tỉnh Đồng Nai sau đó cướp xe của người dân bỏ trốn; vụ tấn công tổ công tác cưỡng chế thi hành án tại Bình Phước làm 05 cán bộ Công an bị thương nặng10. Xảy ra nhiều vụ vỡ “tín dụng đen”, thiệt hại hàng trăm tỷ đồng, cũng là nguyên nhân phát sinh tội phạm hình sự, gây phức tạp về an ninh, trật tự. Tình trạng tàng trữ, buôn bán trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ tăng 6,34%; xảy ra ở nhiều địa phương với số lượng lớn. Điển hình tại các địa phương: Lai Châu, Hải Dương, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Quảng Nam, Tây Ninh Tội phạm gây rối trật tự công cộng tăng 33,68%; sử dụng vũ khí nóng tăng 33,65%11... Tình trạng bạo lực học đường cũng diễn biến phức tạp, cần có giải pháp về pháp luật để ngăn chặn tình trạng này. Thứ ba, về cơ sở pháp lý: Về nguyên tắc, người chuẩn bị phạm tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác phải chịu TNHS như trường hợp tội phạm hoàn thành, theo cùng điều luật, cùng tội danh và cùng trong phạm vi khung hình phạt mà điều luật đó quy định. Tuy nhiên, luật hình sự Việt Nam không đặt mức độ TNHS của chuẩn bị phạm tội ngang bằng với mức độ TNHS của trường hợp đã hoàn thành tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác (có các tình tiết khác tương đương), do đây là trường hợp với mức độ thực hiện ý định phạm tội thấp nhất và do vậy có mức độ nguy hiểm cho xã hội thấp nhất so với phạm tội chưa đạt và tội phạm hoàn thành, vì chưa trực tiếp xâm hại đến khách thể của loại tội định thực hiện và riêng hành vi chuẩn bị chưa thể gây ra được những hậu quả nguy hiểm cho xã hội. Vì vậy, luật hình sự Việt Nam chỉ đặt vấn đề quy TNHS cho những trường hợp chuẩn bị phạm tội nhất định quy định tại Điều 14 BLHS năm 2015 và các điều luật về tội phạm cụ thể với khung hình phạt rất thấp (tối đa chỉ 05 năm tù)12. Căn cứ để xác định TNHS cụ thể cho những trường hợp chuẩn bị phạm tội đã được quy định tại Điều 57 BLHS năm 2015 như sau13: 9 Xem thêm: Chính phủ (2016), Báo cáo số 421/BC-CP ngày 17/10/2016; tlđd. 10 Xem thêm: Chính phủ (2016), Báo cáo số 421/BC-CP ngày 17/10/2016; tlđd. 11 Xem thêm: Chính phủ (2016), Báo cáo số 421/BC-CP ngày 17/10/2016; tlđd. 12 Điều 14 BLHS năm 2015 và các điều luật có liên quan. 13 Điều 57 BLHS năm 2015. 39 NGHIÏN CÛÁU LÊÅP PHAÁPSöë 07(335) T4/2017 BAÂN VÏÌ DÛÅ AÁN LUÊÅT “Điều 57. Quyết định hình phạt trong trường hợp chuẩn bị phạm tội, phạm tội chưa đạt 1. Đối với hành vi chuẩn bị phạm tội và hành vi phạm tội chưa đạt, hình phạt được quyết định theo các điều của Bộ luật này về các tội phạm tương ứng tùy theo tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi, mức độ thực hiện ý định phạm tội và những tình tiết khác khiến cho tội phạm không thực hiện được đến cùng. 2. Đối với trường hợp chuẩn bị phạm tội, hình phạt được quyết định trong phạm vi khung hình phạt được quy định trong các điều luật cụ thể”. Bên cạnh đó, các điều như: Điều 260. Tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ; Điều 261. Tội cản trở giao thông đường bộ; Điều 267. Tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường sắt; Điều 268. Tội cản trở giao thông đường sắt; Điều 272. Tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường thuỷ; Điều 273. Tội cản trở giao thông đường thuỷ của BLHS năm 2015 cũng quy định các trường hợp tuy chưa gây ra hậu quả nhưng có khả năng thực tế dẫn đến hậu quả thì vẫn phạm tội và phải chịu TNHS14. 3. Nên hay không nên quy định và xử lý tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác ở giai đoạn chuẩn bị phạm tội? Chúng tôi ủng hộ quan điểm nên quy định và xử lý tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác ở giai đoạn chuẩn bị phạm tội với 03 lý do nêu trên. Tuy nhiên, để tiếp thu những điểm hợp lý của quan điểm thứ nhất “Không nên quy định và xử lý tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác ở giai đoạn chuẩn bị phạm tội”, chúng tôi đồng tình với lý do: tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác tại khoản 1 Điều 134 BLHS năm 14 Điều 260. Tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ: “5. Vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ mà có khả năng thực tế dẫn đến hậu quả gây thiệt hại cho tính mạng, sức khỏe hoặc tài sản của người khác nếu không được ngăn chặn kịp thời, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm”. Điều 261. Tội cản trở giao thông đường bộ: “5. Phạm tội trong trường hợp có khả năng thực tế dẫn đến hậu quả gây thiệt hại cho tính mạng, sức khỏe hoặc tài sản của người khác nếu không được ngăn chặn kịp thời, thì bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm”... Điều 267. Tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường sắt: “4. Phạm tội trong trường hợp có khả năng thực tế dẫn đến hậu quả thực tế gây thiệt hại cho tính mạng, sức khỏe hoặc tài sản của người khác, nếu không được ngăn chặn kịp thời, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm”... Điều 268. Tội cản trở giao thông đường sắt: “5. Phạm tội trong trường hợp có khả năng thực tế dẫn đến hậu quả thực tế gây thiệt hại cho tính mạng, sức khỏe hoặc tài sản của người khác, nếu không được ngăn chặn kịp thời, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm”... Điều 272. Tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường thuỷ: “4. Phạm tội trong trường hợp có khả năng thực tế dẫn đến hậu quả thực tế gây thiệt hại cho tính mạng, sức khỏe hoặc tài sản của người khác, nếu không được ngăn chặn kịp thời, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm”... Điều 273. Tội cản trở giao thông đường thuỷ: “5. Phạm tội trong trường hợp có khả năng thực tế dẫn đến hậu quả thực tế gây thiệt hại cho tính mạng, sức khỏe hoặc tài sản của người khác, nếu không được ngăn chặn kịp thời, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm”... 40 NGHIÏN CÛÁU LÊÅP PHAÁP Söë 07(335) T4/2017 BAÂN VÏÌ DÛÅ AÁN LUÊÅT 201515 là tội phạm ít nghiêm trọng, khoản 2 Điều 134 BLHS năm 2015 là tội phạm nghiêm trọng (khác tội giết người ngay trong cấu thành tội phạm cơ bản đã là tội phạm rất nghiêm trọng), trong khi hành vi chuẩn bị phạm tội chưa phải là hành vi thực hiện tội phạm, cho nên, tính nguy hiểm cho xã hội của hành vi chuẩn bị phạm tội nói chung và chuẩn bị phạm tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác nói riêng chưa đáng kể, chưa bị coi là tội phạm và không phải chịu TNHS. Vì vậy, nếu muốn xử lý hình sự hành vi chuẩn bị phạm tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác thì cần rà soát, chọn lọc và bổ sung thêm một số tình tiết đã được quy định trong cấu thành cơ bản thứ hai của tội phạm này vào hành vi chuẩn bị phạm tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác (nếu chuẩn bị phạm tội mà không có thêm một trong các tình tiết này thì không xử lý hình sự). Cụ thể là: cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác tuy tỷ lệ tổn thương cơ thể dưới 11% nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây: 1. Dùng hung khí nguy hiểm hoặc thủ đoạn gây nguy hại cho từ 02 người trở lên; 2. Dùng a-xít sunfuric (H2SO4) hoặc hóa chất nguy hiểm khác gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác; 3. Gây cố tật nhẹ cho nạn nhân; 4. Phạm tội 02 lần trở lên; 5. Phạm tội đối với 02 người trở lên; 6. Đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, người già yếu, ốm đau hoặc người khác không có khả năng tự vệ; 7. Đối với ông, bà, cha, mẹ, người nuôi dưỡng mình, thầy giáo, cô giáo của mình; 8. Có tổ chức; 9. Lợi dụng chức vụ, quyền hạn; 10. Phạm tội trong thời gian đang bị tạm giữ, tạm giam, đang chấp hành hình phạt tù hoặc đang bị áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở cai nghiện bắt buộc; 11. Thuê gây thương tích hoặc gây tổn hại sức khỏe hoặc gây thương tích hoặc gây tổn hại sức khỏe do được thuê; 12. Có tính chất côn đồ; 13. Tái phạm nguy hiểm; 14. Đối với người đang thi hành công vụ hoặc vì lý do công vụ của nạn nhân. Nếu chọn lọc và bổ sung thêm một số tình tiết đã được quy định trong cấu thành cơ bản thứ hai của tội phạm này vào hành vi chuẩn bị phạm tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác sẽ giải quyết được mâu thuẫn giữa yêu cầu phải có hậu quả tổn thương cơ thể nhất định của nạn nhân mới bị truy cứu TNHS (nếu tuy đã gây hậu quả nhưng chưa đạt tỷ lệ tổn thương cơ thể nhất định của nạn nhân cũng không phải chịu TNHS) với thực tế khi chuẩn bị phạm tội này chưa gây ra hậu quả mà đã bị xử lý hình sự. Tuy nhiên, vì chưa gây ra hậu quả, nên chính sách xử lý hình sự và hình phạt phải nhẹ hơn trường hợp tương tự đã gây ra hậu quả. Ví dụ sau đây sẽ minh họa cho việc khắc phục mâu thuẫn giữa quy định tại khoản 6 Điều 134 BLHS năm 2015 với quy định tại khoản 1 Điều này, phù hợp với quan điểm thứ hai cả về lý luận, thực tiễn và lập pháp: (xem biểu trang 41) Ngoài ra, để bảo đảm sự thống nhất giữa quy định của phần chung với quy định phần các tội phạm, cần sửa đổi, bổ sung Điều 14 BLHS năm 2015 như sau: “Điều 14. Chuẩn bị phạm tội 1. Chuẩn bị phạm tội là tìm kiếm, sửa soạn công cụ, phương tiện hoặc tạo ra những 15 BLHS năm 2015. 41 NGHIÏN CÛÁU LÊÅP PHAÁPSöë 07(335) T4/2017 BAÂN VÏÌ DÛÅ AÁN LUÊÅT 42 NGHIÏN CÛÁU LÊÅP PHAÁP Söë 07(335) T4/2017 BAÂN VÏÌ DÛÅ AÁN LUÊÅT điều kiện khác để thực hiện tội phạm hoặc thành lập, tham gia nhóm tội phạm trừ trường hợp quy định tại Điều 109, điểm a khoản 2 Điều 113, khoản 6 Điều 134 hoặc điểm a khoản 2 Điều 299 của Bộ luật này. 2. Người chuẩn bị phạm một trong các tội sau đây thì phải chịu TNHS: a) Điều 108 (tội phản bội Tổ quốc); Điều 110 (tội gián điệp); Điều 111 (tội xâm phạm an ninh lãnh thổ); Điều 112 (tội bạo loạn); Điều 113 (tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân); Điều 114 (tội phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của Nước Cộng hòa XHCN Việt Nam); Điều 117 (tội làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa XHCN Việt Nam); Điều 118 (tội phá rối an ninh); Điều 119 (tội chống phá trại giam); Điều 120 (tội tổ chức, cưỡng ép, xúi giục người khác trốn đi nước ngoài hoặc trốn ở lại nước ngoài nhằm chống chính quyền nhân dân); Điều 121 (tội trốn đi nước ngoài hoặc trốn ở lại nước ngoài nhằm chống chính quyền nhân dân); b) Điều 123 (tội giết người); khoản 6 Điều 134 (tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác); c) Điều 168 (tội cướp tài sản); Điều 169 (tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản); d) Điều 299 (tội khủng bố); Điều 300 (tội tài trợ khủng bố); Điều 301 (tội bắt cóc con tin); Điều 302 (tội cướp biển); Điều 303 (tội phá hủy công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia); Điều 324 (tội rửa tiền). 3. Người từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi chuẩn bị phạm tội quy định tại điểm b và điểm c khoản 2 Điều này thì phải chịu TNHS” n TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Báo cáo số 421/BC-CP ngày 17/10/2016 của Chính phủ về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2016, Hà Nội, tháng 10/2016. 2. Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS năm 2015, tháng 10/2016. 3. Nguyễn Ngọc Hòa chủ biên (2010), Giáo trình Luật hình sự Việt Nam (phần chung), Trường Đại học Luật Hà Nội, tr. 135-140. 4. Báo cáo số 377/BC-TTKQH ngày 18/11/2016 của Tổng thư ký Quốc hội tổng hợp ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội thảo luận ở Tổ và Hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS số 100/2015/QH13. THÔNG BÁO THAY ĐỔI TÀI KHOẢN VÀ MÃ SỐ THUẾ TỪ NGÀY 05 THÁNG 4 NĂM 2017, TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU LẬP PHÁP THAY ĐỔI TÀI KHOẢN VÀ MÃ SỐ THUẾ. MỌI GIAO DỊCH ĐƯỢC TIẾN HÀNH QUA TÀI KHOẢN: VIỆN NGHIÊN CỨU LẬP PHÁP SỐ TÀI KHOẢN: 0991000023097 NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM (VIETCOMBANK), CHI NHÁNH TÂY HỒ. MÃ SỐ THUẾ: 0104003894. Trân trọng! TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU LẬP PHÁP

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • pdfcac_quan_diem_chung_quanh_quy_dinh_ve_chuan_bi_pham_toi_co_y.pdf
Tài liệu liên quan