Chuyên đề Giải pháp nhằm mở rộng hoạt động cho vay trả góp mua ôtô của VPBank Trần Duy Hưng

rọng dư nợ cho vay trả góp mua ôtô tại VPBank liên tục tăng trong những năm gần đây và luôn chiếm khoảng 30% tổng dư nợ tín dụng của ngân hàng. Như vậy, trong quá trình hoạt động, VPBank luôn chú trọng việc mở rộng cho vay trả góp mua ôtô và đã đạt được những thành công nhất định. Năm 2006 được coi là một năm đầy biến động với thị trường ôtô trong nước. Người dân hi vọng Nghị định 12 của Chính phủ cho phép nhập khẩu ôtô đã qua sử dụng sẽ có hiệu lực vào tháng 5 năm 2006 đã tạo tâm lý cho khách hàng muốn chờ đợi để có thể hưởng giá rẻ từ làn sóng nhập khẩu ôtô từ nước ngoài. Chính tâm lý đó đã làm trầm lắng thị trường 6 tháng đầu năm. Tuy nhiên, khi Nghị định này có hiệu lực thì phần lớn người tiêu dùng lại thất vọng vì biểu thuế tuyệt đối biến giá xe sau khi cộng các loại thuế đã cao hơn 200% đến 700% so với giá khai báo. Nhà nhập khẩu cũng như người tiêu dùng đã bỏ ý định kinh doanh và tiêu dùng xe cũ vì giá quá cao. Đến cuối năm 2006, thị trường ôtô lại sôi động khác thường, cung dường như không đáp ứng đủ cầu, các đại lý bán xe luôn trong tình trang cháy hàng. Sở dĩ có sự đột biến này là do theo quy luật cuối năm Tết đến, nhu cầu đi lại nhiều, một lý do quan trọng hơn là do đợt cuối năm 2006, thị trường chứng khoán Việt Nam phát triển quá nóng, đem lại luồng thu nhập khổng lồ cho rất nhiều người, và họ muốn thỏa mãn nhu cầu đi lại của mình. Vì vậy, năm 2006, cho vay trả góp mua ôtô vẫn đạt được mức tăng trưởng cao(31,78%). Năm 2007, nền kinh tế tiếp tục phát triển thêm, đồng thời thị trường chứng khoán lên đến đỉnh điểm vào những tháng đầu năm 2007 cũng là nhân tố giúp khách hàng tham gia vào thị trường ôtô nhiều hơn. Tỷ trọng mua ôtô trả góp cũng tăng cùng theo sự tăng của dư nợ(32%)..... Cũng giống doanh số cho vay, dư nợ cho vay trả góp mua ôtô lớn hơn nhiều so với dư nợ cho vay theo món. Điều này cho thấy cho vay trả góp mua ôtô tại VPBank đang được chú trọng mở rộng .Thể hiện ở bảng số liệu về cơ cấu như sau: Bảng2.7: Cơ cấu dư nợ cho vay mua ôtô theo phương thức cho vay Đơn vị: Triệu đồng Chỉ tiêu 2005 2006 2007 Số tiền Tỷ trọng (%) Số tiền Tỷ trọng (%) Số tiền Tỷ trọng (%) Cho vay mua ôtô 8.026 100 19.369 100 33.685 100 Cho vay trả góp 7.231 90,1 17.693 91,35 31.975 94,5 Cho vay theo món 795 9,9 1.676 8,65 1.710 1,78 Nguồn: Báo cáo tổng kết hoạt động tín dụng của VPBank 2005 – 2007. Nợ quá hạn và tỷ lệ nợ quá hạn cho vay trả góp mua ôtô Các chỉ tiêu về doanh số, dư nợ và tỷ trọng dư nợ đều tăng, nhưng tỷ lệ nợ quá hạn của cho vay trả góp mua ôtô luôn được duy trì ở mức dưới 1% và có xu hướng giảm dần qua các năm. Như vậy có thể khẳng định, việc mở rộng cho vay trả góp mua ôtô tại VPBank trong thời gian vừa qua không những đạt hiệu quả về số lượng mà chất lượng các khoản vay vẫn luôn được duy trì ở mức thấp. Bảng số liệu sau đây minh họa cho nhận xét trên: Bảng 2.8: Nợ quá hạn và tỷ lệ nợ quá hạn của VPBank Trần Duy Hưng giai đoạn 2005 – 2007 Đơn vị: triệu đồng Chỉ tiêu 2005 2006 2007 Dư nợ cho vay mua ôtô 8.026 19.369 33.685 Nợ quá hạn 50 25 0 Tỷ lệ nợ quá hạn 0,5 0,1 0 Nguồn: Báo cáo tổng kết hoạt động tín dụng của VPBank 2005 – 2007 Mức độ đa dạng hóa các sản phẩm Năm 2005, Hội đồng quản trị ngân hàng VPBank ra Quyết định 207 – 2005/QĐ- HĐQT về “ thể lệ cho vay mua ôtô”, trong đó có điều khoản : Nếu khách hàng dùng chính chiếc xe hình thành từ vốn vay làm tài sản đảm bảo thì phải là xe mới 100%. Như vậy, theo thể lệ này, nếu khách hàng muốn mua ôtô đã qua sử dụng thì khách hàng phải có tài sản đảm bảo khác ngoài chiếc xe, nếu không, ngân hàng sẽ không cấp tín dụng. Năm 2006, Chính phủ cho phép nhập khẩu xe đã qua sử dụng, khi đó, thị trường ôtô sẽ ngày càng trở nên sôi động do nhu cầu mua ôtô đã qua sử dụng của người dân tăng. Nhận thấy được nhu cầu đó, ngày 22/09/2006, Tổng giám đốc VPBank lập tức ban hành quyết định số 2183/2006/QĐ – TGĐ về “ thể lệ cho vay có bảo đảm bằng ôtô đã qua sử dụng” và Quyết định số 2330/2006/QĐ – TGĐ ngày 18/10/2006 về sửa đổi một số điều của “ Thể lệ cho vay có bảo đảm bằng ôtô đã qua sử dụng”. Theo đó, VPBank chính thức cho khách hàng vay tiền mua ôtô đã qua sử dụng trả góp và có thể sử dụng chính chiếc xe đó làm tài sản đảm bảo cho khoản vay. Như vậy, bằng sự nhìn nhận sáng suốt của ban lãnh đạo, VPBank đã thực hiện việc mở rộng hoạt động cho vay trả góp mua ôtô bằng sự đa dạng hóa trong hoạt động cho vay trả góp tại VPBank. Thành công của việc mở rộng cho vay trả góp mua ôtô tại VPBank Trần Duy Hưng Việc mở rộng cho vay trả góp mua ôtô tại VPBank Trần Duy Hưng đạt được nhiều thành công rực rỡ, góp phần nâng cao vị thế của VPBank trong ngân hàng, trở thành một trong những ngân hàng hàng đầu Miền Bắc, dịch vụ cho vay trả góp mua ôtô luôn đứng đầu Thứ nhất, cho vay trả góp mua ôtô liên tục được mở rộng về mặt quy mô. Trong những năm qua, VPBank Trần Duy Hưng luôn chú trọng mở rộng mạng lưới ra các tỉnh, thành phố trong cả nước. Nhờ sự năng động của đội ngũ cán bộ tín dụng, VPBank Trần Duy Hưng đã thành công trong việc tiếp cận khách hàng mới. Số lượng khách hàng đến ngân hàng vay trả góp mua ôtô ngày càng tăng, doanh số, dư nợ cho vay trả góp mua ôtô cũng tăng theo. So với các hoạt động khác của VPBank Trần Duy Hưng , tốc độ tăng trưởng của doanh thu và dư nợ cho vay trả góp mua ôtô là tương đối cao. Riêng năm 2006, dư nợ cho vay trả góp mua ôtô chiếm 31,78% tổng dư nợ. Trong khi đó, cho vay tiêu dùng của VPBank chỉ chiếm khoảng 20% tổng dư nợ. Thứ 2, VPBank Trần Duy Hưng đã liên kết với nhiều hãng bán lẻ ôtô. Đây là cơ sở để ngân hàng thu hút thêm khách hàng cũng như kiểm soát được mục đích sử dụng vốn vay của khách hàng. Riêng trên địa bàn hoạt động tại quận Cầu Giấy, Hà Nội, VPBank đã kí hợp đồng liên kết với hơn 11 gara và các cửa hàng bán lẻ ôtô. Khách hàng có thể nhờ Chi nhánh giới thiệu cửa hàng mua ôtô hoặc các cửa hàng này có thể giới thiệu khách hàng với ngân hàng để làm hợp đồng cho vay trả góp mua ôtô. Nhờ hợp đồng liên kết với các hãng xe, số lượng khách hàng đến Chi nhánh tăng, đồng thời cũng đảm bảo quản lý được khách hàng sử dụng vốn vay đúng mục đích. Dưới đây là một số công ty liên kết với VPBank Trần Duy Hưng Bảng2.9: Một số công ty ôtô trên địa bàn liên kết hoạt động với VPBank Trần Duy Hưng STT Tên công ty 1 Công ty Toyota Thăng Long 2 Công ty Ford Thăng Long 3 Công ty sửa chữa ôtô quốc tế 4 Công ty Nisu 5 Công ty An Dân 6 Công ty hỗ trợ và phát triển thương mại VITAN 7 Công ty Đông Nam 8 Misubishi Hải Đăng Thứ 3, Với việc ban hành “ thể lệ cho vay mua ôtô đã qua sử dụng” của Tổng giám đốc VPBank, hoạt động cho vay trả góp mua ôtô tại Chi nhánh đã thu hút thêm một lượng khách hàng lớn đến vay vốn. Như vậy, VPBank Trần Duy Hưng đã đáp ứng ngày càng tốt nhu cầu của khách hàng và thúc đẩy việc mở rộng cho vay trả góp mua ôtô . Thứ 4, hiện nay, thủ tục cho vay trả góp mua ôtô nhanh gọn, sau khi khách hàng hoàn thiện hồ sơ xin cấp tín dụng cho nhân viên tín dụng, trong vòng từ 3 đến 5 ngày, khách hàng sẽ được giải ngân. Quy trình cho vay chặt chẽ, đảm bảo an toàn tín dụng. Chi nhánh áp dụng hệ thống chấm điểm xếp hạng tín dụng để đánh giá rủi ro của khách hàng, ngoài ra Chi nhánh còn áp dụng hệ thống chấm điểm tài sản đảm bảo. Sau khi đã thực hiện 2 hệ thống chấm điểm trên, cán bộ tín dụng sẽ tập hợp hồ sơ trình lên Ban tín dụng VPBank Thăng Long. Ngoài ra, Ngân hàng sẽ giữ lại bản chính đăng kí xe và chỉ giao bản sao công chứng cho khách hàng để lưu hành, và Ngân hàng là người thụ hưởng bảo hiểm vật chẩt trong trường hợp tai nạn xảy ra gây thiệt hại cho tài sản đảm bảo. Với quy trình chặt chẽ như vậy mà trong những năm qua, dù dư nợ của hoạt động cho vay trả góp mua ôtô cao nhưng tỷ lệ nợ quá hạn luôn ở mức dưới 1%. Thứ 5, dù luôn tích cực mở rộng các hoạt động, trong đó có hoạt động cho vay trả góp mua ôtô, nhưng VPBank luôn duy trì được các tỷ lệ an toàn vốn theo quy định của NHNN. Cụ thể như sau Bảng2.10 : Tỷ lệ an toàn vốn của VPBank giai đoạn 2005 – 2007 Chỉ tiêu Tiêu chuẩn 2005 2006 2007 Tỷ lệ vốn ngắn hạn đã sử dụng cho trung dài hạn <=40% 2% 3% 1,9% Tỷ lệ khả năng chi trả >=100% 109% 210% 221% Tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu >=8% 8,3% 10,8% 15% Tỷ lệ tài sản có sinh lời >=75% 93% 94% 95% Nguồn: Báo cáo thường niên 2005 – 2007, và Báo cáo tài chính năm 2007 Qua bảng trên ta thấy, tỷ lệ vốn ngắn hạn dùng để cho vay trung và dài hạn rất nhỏ, thấp hơn nhiều so với quy định của NHNN. Lý do là do vốn tự có và vốn dài hạn của Chi nhánh đã đáp ứng đủ nhu cầu vay trung và dài hạn. Tỷ lệ an toàn vốn và tỷ lệ tài sản sinh lời không những nằm trong quy định mà còn tốt hơn. Điều này cho thấy chi nhánh hoạt động chắc chắn, không theo đuổi duy nhất mục tiêu lợi nhuận, luôn đặt sự an toàn của Chi nhánh lên hàng đầu. Như vậy, việc mở rộng cho vay trả góp mua ôtô trong những năm qua tại VPBank Trần Duy Hưng có thể coi là đạt hiệu quả và xu hướng phát triển mạnh trong tương lai. Cho vay trả góp mua ôtô góp phần đa dạng hóa hoạt động của Chi nhánh và đã đem lại nguồn lợi nhuận không nhỏ cho ngân hàng. Các nhân tố cơ bản tạo nên thành công trên. Để đạt được những thành công kể trên là nhờ rất nhiều nhân tố góp thành. Trong đó phải kể đến một số nhân tố chủ yếu sau: Tốc độ tăng trưởng của kinh tế Việt Nam trong những năm gần đây cao, mức sống của người dân ngày càng được nâng cao Trong những năm qua, kinh tế Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể, tốc độ tăng trưởng GDP liên tục tăng: Bảng2.11: Tốc độ tăng trưởng GDP giai đoạn 2002 - 2007 Năm 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Tốc độ tăng trưởng GDP(%) 7,08 7,34 7,9 8,4 8,17 8,5 Nguồn: Tổng cục thống kê Năm 2006, Việt Nam chính thức ra nhập Tổ chức thương mại thế giới WTO. Đây là một sự kiện quan trọng đánh dấu bước ngoặt lớn trong nền kinh tế Việt Nam, sự kiện này tác động đến mọi mặt của nền kinh tế. Gia nhập WTO sẽ tạo nhiều cơ hội mới cho nền kinh tế như: thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài, tăng trưởng xuất khẩu hàng hóa... Có thể nói, đây là thời kỳ vàng son của nền kinh tế Việt Nam. Năm 2007, Việt Nam tiếp tục từng bước hội nhập kinh tế, với phương châm: tăng trưởng kinh tế cao, bền vững, số lượng kèm chất lượng. Ra nhập WTO, thời cơ lớn nhưng thách thức không nhỏ, để đạt được tốc độ tăng là 8,5%, và hơn thế nữa vào các năm tiếp theo, đòi hỏi sự có gắng của tất cả các bộ,ngành trong nền kinh tế. Và đó là một tương lai không xa. Kinh tế tăng trưởng góp phần nâng cao mức sống của người dân. Thu nhập bình quân đầu người liên tục tăng, ngày càng được cải thiện đáng kể.. Bảng2.12: Thu nhập bình quân đầu người trên cả nước giai đoạn 2005 – 2007 Đơn vị tính: USD Năm 2005 2006 2007 Thu nhập bình quân đầu người 638 721 723 Dự kiến đến cuối năm 2008, thu nhập bình quân đầu người của Việt Nam phải tầm 960USD trong 1 năm. Kinh tế cao cùng thu nhập cải thiện có tác dụng thúc đẩy nhu cầu sống của người dân tăng: nhu cầu mua ôtô nhiều hơn. Đây là một yếu tố quan trọng góp phần làm nên thành công của việc mở rộng cho vay trả góp mua ôtô của VPBank. Sự lãnh đạo sáng suốt của HĐQT và Ban điều hành Một nguyên nhân quan trọng nữa góp phần làm nên thành công của việc mở rộng cho vay trả góp mua ôtô chính là sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của HĐQT và Ban điều hành VPBank cũng như của chi nhánh. Họ là những người tâm huyết với Ngân hàng , cùng Ngân hàng vượt qua nhiều khó khăn khi đứng trên bờ vực phá sản. Việc ban hành kịp thời “ thể lệ cho vay mua ôtô đã qua sử dụng” ngay sau khi có Nghị định 12 của chính phủ cho phép nhập khẩu ôtô, việc thay đổi logo, việc quyết định chấp thuận gọi vốn từ nước ngoài...là những quyết định nhạy bén, linh hoạt và sáng suốt của HĐQT và Ban điều hành đã mang lại thành công của hoạt động cho vay trả góp mua ôtô và tạo lên thương hiệu VPBank. Đội ngũ cán bộ nhân viên VPBank Trần Duy Hưng Một trong những vấn đề được Chi nhánh quan tâm hàng đầu là chất lượng đội ngũ nhân viên. Chất lượng đội ngũ nhân viên của VPBank Trần Duy Hưng luôn được chú ý nâng cao. Đây cũng là động lực chính đóng góp phần tạo nên thành công của Chi nhánh cũng như hoạt động cho vay trả góp mua ôtô. Với việc nắm rõ quy trình nghiệp vụ của hoạt động cho vay trả góp mua ôtô cũng như các điều luật có liên quan đã giúp họ đưa ra các quyết định cho vay chính xác. Bên cạnh đó, sự tận tình chu đáo của từng cán bộ tín dụng đã tạo uy tín và hình ảnh tốt về Ngân hàng cho từng khách hàng, từ đó thu hút nhiều khách hàng đến ngân hàng hơn. Chi nhánh hiện có 25 cán bộ nhân viên, trong đó có tới 20 người có trình độ đại học và trên đại học, còn lại là cao đẳng.Lợi thế về nguồn nhân lực của VPBank được thể hiện qua bảng số liệu sau: Bảng2.13: Trình độ nguồn nhân lực của VPBank giai đoạn 2005 - 2007 Năm Số lượng lao động Trình độ chuyên môn Đại học và trên đại học Cao đẳng, trung cấp Số lượng Tỷ trọng(%) Số lượng Tỷ trọng(%) 2005 804 715 88,93 89 11,07 2006 1.325 1.180 89,06 145 10,94 2007 2.046 1.807 88,31 239 11,68 Nguồn: Báo cáo thường niên năm 2005,2006,2007 Để khẳng định lợi thế nhân lực của VPBank , dưới đây xin đưa ra tỷ lệ cơ cấu trình độ tại một số ngân hàng Việt Nam năm 2007. Bảng2.14: Trình độ nguồn nhân lực của một số NHTM năm 2007 Ngân hàng Đại học trở lên (%) Dưới đại học NH Đầu tư và phát triển 72% 29% NHTMCP Kỹ Thương 89% 11% NHTMCP Đông Nam Á 69% 31% Nguồn: Tổng cục thống kê Những hạn chế của việc mở rộng cho vay trả góp mua ôtô tại VPBank Trần Duy Hưng Việc mở rộng cho vay trả góp mua ôtô đã đạt được nhiều thành công đáng mừng. Tuy vậy, bên cạnh đó, hoạt động này còn tồn tại một số hạn chế sau: Phương thức giải ngân hạn chế Sau khi HĐQT/Ban tín dụng chấp thuận cho khách hàng vay vốn, việc giải ngân sẽ tiến hành theo một trong hai phương thức sau: Thứ nhất, giải ngân theo giấy hẹn. Theo cách này, ngay sau khi khách hàng có phiếu hẹn lấy đăng ký xe, VPBank sẽ giải ngân. Ưu điểm của phương thức này là thời gian từ khi có quyết định cấp tín dụng đến lúc giải ngân nhanh, qua đó đáp ứng kịp thời nhu cầu của khách hàng, vì vậy sẽ thu hút được nhiều khách hàng đến ngân hàng vay vốn. Tuy vậy, phương thức này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro cho Ngân hàng do những nguyên nhân sau: Rủi ro xuất phát từ tư cách đạo đức khách hàng Một hạn chế rất lớn của phương thức này là: sau khi đưa giấy hẹn lấy xe cho nhân viên A/O, khách hàng vẫn có thể lấy lý do là mất giấy hẹn và quay trở lại cơ quan đăng ký để làm thủ tục lấy đăng ký xe mà không thông qua Ngân hàng Nhân viên A/O làm mất giấy hẹn đăng ký xe của khách hàng Nếu nhân viên A/O làm mất giấy hẹn lấy đăng ký xe của khách sẽ làm chậm chễ trong việc lấy đăng ký xe, điều này có thể làm ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động kinh doanh của khách hàng. Thứ hai, giải ngân theo đăng ký xe. Theo cách này, VPBank chỉ giải ngân cho khách chỉ khi khách hàng đã lấy được đăng ký xe. Ưu điểm của phương thức này là an toàn hơn vì Ngân hàng là người giữ bản chính giấy đăng ký xe. Nhược điểm của phương thức này là thời gian giải ngân cho khách hàng lâu, do vậy sẽ không thu hút được nhiều khách hàng vì khách hàng luôn muốn có xe càng sớm càng tốt. Chưa có sự liên kết, hợp tác với công ty bảo hiểm Một thủ tục bắt buộc đối với khách hàng khi muốn vay trả góp mua ôtô là phải mua bảo hiểm vật chất cho chiếc xe và người thụ hưởng là VPBank. Do vậy, việc hợp tác, liên kết với công ty bảo hiểm là một việc rất quan trọng vì khi đó quy trình thực hiện cũng như rủi ro có thể xảy ra sẽ được xử lý nhanh hơn, và chi phí bảo hiểm cho khách hàng khi đó chắc chắn sẽ thấp hơn. Nhưng hiện nay, VPBank vẫn chưa chú ý hợp tác với công ty bảo hiểm mà lại dành hết sự quan tâm cho các hãng xe. Hạn chế này có ảnh hưởng đến việc mở rộng hoạt động cho vay trả góp mua ôtô. Thị phần hạn chế Dù việc mở rộng cho vay trả góp mua ôtô có nhiều thành công đáng kể. Tuy vậy, so với các Ngân hàng khác, đặc biệt là các Ngân hàng nước ngoài như: ANZ, HSBC...thì thị phần của VPBank Trần Duy Hưng trên địa bàn hoạt động vẫn còn rất nhỏ. Hơn nữa, trong thời gian qua, nhu cầu mua ôtô trả góp của người dân là rất lớn, nhưng do những hạn chế về vốn điều lệ nên khả năng cung ứng sản phẩm này của ngân hàng vẫn còn chưa tốt Chưa có tên gọi riêng cho sản phẩm cho vay trả góp mua ôtô để có thể phân biệt với các sản phẩm cùng loại của Ngân hàng khác Để thu hút và tạo ấn tượng cho khách hàng, VPBank cần phải gắn sản phẩm với một tên gọi cụ thể, dễ nhớ và phản ánh đầy đủ thuộc tính của sản phẩm. Hiện nay trên thị trường cho vay trả góp mua ôtô, một số Ngân hàng đã đưa ra được tên gọi cho sản phẩm như: Ngân hàng Quốc tế với sảm phẩm: ôtô quốc tế, Ngân hàng Kỹ thương với sản phẩm: ôtô xịn... Chưa thực hiện phương thức cho vay gián tiếp thông qua đại lý bán xe Hiện nay, VPBank nói chung và VPBank Trần Duy Hưng nói riêng chỉ thực hiện phương thức cho vay trực tiếp đối với người mua, còn phương thức cho vay gián tiếp thông qua đại lý bán xe vẫn chưa được triển khai Trong phương thức cho vay trực tiếp, đại lý bán xe đóng vai trò trung gian. Còn với phương thức cho vay gián tiếp thông qua đạo lý bán xe, đại lý trực tiếp tham gia vào quá trình cho vay của Ngân hàng. Trong đó, đại lý bán xe chịu trách nhiệm thu tiền của khách hàng, sau đó nộp lại cho ngân hàng. Thực hiện theo phương thức này, Ngân hàng sẽ giảm được chi phí, rủi ro và trách nhiệm được san sẻ cho đại lý bán xe. Nguyên nhân của những hạn chế trên Những hạn chế trên xuất phát từ nhiều nguyên nhân, bao gồm: Nguyên nhân khách quan Môi trường pháp lý Môi trường pháp lý có ảnh hưởng đến toàn bộ hoạt động của ngân hàng nói chung và hoạt động cho vay trả góp mua ôtô nói riêng. Trong những năm gần đây, mặc dù hệ thống pháp luật về ngân hàng cũng có sự thay đổi đáng kể, nhưng vẫn còn chưa đồng bộ với những chuẩn mực quốc tế, đôi khi các văn bản pháp luật còn mâu thuẫn, chồng chéo nhau. Mặc dù đã thay đổi, nhưng vẫn trong tình trạng rườm rà. Thêm vào đó, mỗi sự thay đổi trong chính sách thuế nhập khẩu ôtô của Chính phủ đều có ảnh hưởng đến hoạt động cho vay trả góp mua ôtô vì thuế là yếu tố tác động trực tiếp đến giá xe ôtô. Việc chính phủ quy định thuế suất thuế nhập khẩu ôtô mới nguyên chiếc và ôtô đã qua sử dụng cao như hiện nay đã có những ảnh hưởng không nhỏ đến việc mở rộng hoạt động cho vay trả góp mua ôtô tại VPBank do nó đã hạn chế nhu cầu mua ôtô của người dân. Môi trường kinh tế - xã hội Tại Việt Nam hiện nay, môi trường kinh tế - xã hội nói chung vẫn chưa ổn định. Tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, song tỷ lệ lạm phát ở Việt Nam cũng ngày một tăng. Năm 2007 được coi là 1 năm(lạm phát VN 2007) với mức lạm phát lên đến... Bảng 2.15: Tỷ lệ lạm pháp ở Việt Nam giai đoạn 2005 - 2007 Năm 2005 2006 2007 Tỷ lệ lạm phát(%) 12,9 7 14,1 Năm 2005, lạm phát cao đến 12,9% là do ảnh hưởng của hạn hán, dịch cúm gia cầm, hàng hóa nhập khẩu giá cao. Tiếp đến, năm 2007, tỷ lệ lạm phát của Việt Nam đã lên tới con số 14,1% cũng do hạn hán, thiên tai, dịch bệnh Đối thủ cạnh tranh Hoạt động cho vay trả góp mua ôtô được đánh giá là giàu tiềm năng và sẽ còn phát triển rất mạnh trong tương lai. Nhận thấy được điều đó, các NHTM ngày càng chú ý đến việc triển khai dịch vụ này. Trước đây, dịch vụ này chỉ dành riêng cho NHTMCP và Ngân hàng nước ngoài, thì nay, các NHTM quốc doanh cũng đã bị hút vào thị trường. Bên cạnh đó, các công ty tài chính cũng không chịu bỏ qua thị trường đầy tiểm năng này như: công ty tài chính HASICO, công ty tài chính Sài Gòn.. Dưới đây là một số các đơn vị thực hiện hoạt động cho vay trả góp mua ôtô Bảng:2.16 Một số TCTD thực hiện hoạt động cho vay trả góp mua ôtô Đơn vị cho vay trả góp mua ôtô Mức cho vay tối đa Thời gian trả góp tối đa Công ty tài chính Sài Gòn 70% 36 tháng Công ty tài chính HASICO 70% 36 tháng Ngân hàng HSBC 75% 48 tháng Ngân hàng ANZ 60% 48 tháng Ngân hàng Xuất nhập khẩu 70% 36 tháng Ngân hàng Kỹ thương 70% 48 tháng Ngân hàng Đông Nam Á 90% 60 tháng Ngân hàng Ngoại thương 85% 60 tháng Nguồn: Website chính thức của các Ngân hàng Khách hàng Do tâm lý của người dân từ xưa là thích sử dụng tiền mặt hơn là đi vay trả góp, hình thức này với đại bộ phận dân cư còn khá mới mẻ và không dễ gì thích nghi ngay được. Đây là một nhân tố đòi hỏi sự cố gắng không chỉ của bản thân VPBank, mà của toàn xã hội. Nguyên nhân chủ quan Hạn chế về quy mô vốn Vốn điều lệ hiện nay của VPBank vào khoảng hơn 2.000 tỷ. Mới chỉ đứng thứ 6 trong số các NHTMCP và thấp hơn nhiều so với vốn điều lệ của các NHTM quốc doanh. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến việc mở rộng hoạt động kinh doanh của Ngân hàng nói chung và hoạt động cho vay trả góp mua ôtô nói riêng. Bảng2.17: vị trí của VPBank trong hệ thống NHTMCP Số liệu của 10 NHTMCP lớn(30/09/2007) TT Tên ngân hàng VĐL 1 Sacombank 4,449 2 Eximbank 2,800 3 ACB 2,539 4 Techcombank 1,700 5 Quân Đội 1,547 6 VIBank 1,500 7 VPBank 1,500 8 Đông Á 1,400 9 NHTMCP Sài Gòn 1,325 10 Phương Nam 1,291 Do quy mô vốn còn han chế, nên việc VPBank Trần Duy Hưng có ít vốn được cấp để hoạt động cũng là điều dễ hiểu, ví như tình trạng vừ hết tháng 2 mà Chi nhánh đã hoàn thành chỉ tiêu trong cả quý, và đến tháng 3 thì dường như ngừng hoạt động giải ngân vì đã hoàn thành kế hoạch và không còn vốn giải ngân. Đội ngũ nhân viên trẻ, ít kinh nghiệm Ưu thế của nhân viên trẻ là năng động, nhiệt tình nhưng thiếu kinh nghiệm. Đối với nghề ngân hàng thì kinh nghiệm lại là cần thiết. Thiếu kinh nghiệm có thể dẫn tới những hậu quả nghiệm trọng trong công việc, gây tổn thất cho Ngân hàng Mạng lưới hoạt động ít Những năm gần đây, mặc dù VPBank liên tục mở rộng chi nhánh trên khắp các tỉnh thành phố, nhưng so với các NHTMCP khác thì vẫn còn ít. Điều này cũng hạn chế việc mở rộng hoạt động cho vay trả góp mua ôtô vì một điều kiện cấp tín dụng trả góp mua ôtô là cho vay với khách hàng có hộ khẩu tại nơi mà VPBank đặt địa điểm giao dịch Chính sách Marketing chưa được chú trọng Dù gần đây, VPBank đã quan tâm đến các kênh thông tin đại chúng như truyền hình, báo chí nhưng vẫn còn hạn chế.VPBank chưa đặt được tên thương mại cho sản phẩm cho vay trả góp mua ôtô. Đây cũng là một nguyên nhân ảnh hưởng đến việc mở rộng hoạt động cho vay trả góp mua ôtô Áp dụng công nghệ mới còn nhiều bất cập Năm 2004, VPBank sử dụng phần mềm B2K xây dựng dựa trên nển tảng cung ứng dịch vụ ngân hàng nhưng hiệu quả mang lại không cao. Chương trình này không lưu trữ dữ liệu về các hồ sơ cũ của khách hàng. Năm 2006, VPBank mu phần mềm T24(phần mềm hệ thống ngân hàng lõi Core Banking) của Thụy Sỹ. T24 cho phép VPBank phát triển sản phẩm mới một cách nhanh chóng, cải tiến các quy trình để phù hợp với yêu cẩu thị trường. Tuy vậy, việc ứng dụng công nghệ vào hoạt động còn hạn chế. Việc bảo mật, quản lý, lưu trữ hồ sơ và các thông tin gặp khó khăn do những lỗi không đăng nhập được vào hệ thống. Trang web chính thức của VPBank chưa được quan tâm thích đáng, giao diện kém.. CHƯƠNG III: GIẢI PHÁP NHẰM MỞ RỘNG CHO VAY ĐỐI VỚI CHO VAY TRẢ GÓP MUA ÔTÔ CỦA VPBANK – PGD TRẦN DUY HƯNG. Định hướng mở rộng cho vay trả góp mua ôtô Một trong những sự kiện nổi bật nhất gần đây của Việt Nam là chính thức là thành viên thứ 149 của Tổ chức thương mại thế giới WTO. Sự kiện này đánh dấu một bước ngoặt quan trọng đối với nền kinh tế Việt Nam. Sau khi gia nhập WTO, theo lộ trình cắt giảm thuế, giá ôtô sẽ giảm đáng kể do thuế suất thuế nhập khẩu ôtô sẽ giảm. Cam kết cắt giảm thuế nhập khẩu đối với ôtô khi gia nhập WTO của Việt Nam có thể tóm tắt qua bảng sau: Bảng 3.1: Cam kết cắt giảm thuế nhập khẩu ôtô khi gia nhập WTO của Việt Nam: LOẠI ÔTÔ Thuế suất MFN(%) CAM KẾT VỚI WTO Thuế suất khi gia nhập(%) Thuế suất cuối cùng(%) Thời gian thực hiện Xe tải Loại không quá 5 tấn 100 80 50 10năm Loại thuế suất khác hiện hành 80% 80 100 70 7 năm Loại thuế suất khác hiện hành 60% 60 60 50 5 năm Xe ôtô con Xe từ 2500cc trở lên, chạy xăng 90 90 52 12 năm Xe từ 2500cc trở lên, loại 2 cầu 90 90 47 10 năm Xe dưới 2500cc và loại khác 90 100 70 7 năm Phụ tùng ôtô 20,9 24,3 20,5 3 – 5 năm Nguồn: Vnexpress.net Như vậy, Việt Nam cam kết giảm thuế nhập khẩu đối với xe ôtô là tương đối lớn, và giá ôtô theo đó sẽ giảm đáng kể Cùng với cam kết cắt giảm thuế nhập khẩu ôtô, Chính phủ Việt Nam còn cam kết “ sau ngày 01/01/2009, các doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài sẽ được phép thành lập ở Việt Nam để phân phối ôtô nhập khẩu”. Như vậy, đến năm 2009, sự bảo hộ của nhà nước đối với ngành công nghiệp ôtô là không còn nữa. Sự tham gia của doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài sẽ làm tăng tính cạnh tranh của thị trường ôtô trong nước, và người được hưởng lợi nhiều nhất không ai khác chính là người tiêu dùng. Vì vậy, trong tương lai, nhu cầu của người dân mua ôtô là rất lớn. Một sự kiện quan trọng nữa ảnh hưởng đến thị trường ôtô Việt Nam là Nghị định 12 của Chính phủ về cơ chế quản lý và điều hành hoạt động xuất nhập khẩu cho giai đoạn sau 2005 chính thức có hiệu lực vào năm 2006. Nghị định này đã loại ôtô đã qua sử dụng ra khỏi hàng hóa cấm nhập khẩu và cho phép nhập khẩu vào Việt Nam các loại xe cũ không quá 5 năm sau khi xuất xưởng. Đây là một bước tiến quan trọng trong quá trình mở cửa đối với ngành công nghiệp ôtô của Việt Nam. Nhờ việc cho phép nhập khẩu ôtô đã qua sử dụng, người tiêu dùng sẽ có cơ hội sở hữu những nhãn hiệu xe yêu thích nổi tiếng với giá phải chăng. Như vậy, bắt đẩu từ 2007, một lộ trình hội nhập mới sẽ được mở ra với thị trường ôtô Việt Nam. Thêm vào đó, cùng với sự phát triển mạnh của nền kinh tế, mức sống của người dân ngày một nâng cao, nhu cầu mua ôtô cũng vì thế tăng cao. Nhu cầu tăng cùng mức thu nhập ổn định và các sản phẩm ôtô lại đa dạng với giá phải chăng sẽ khuyến khích người dân vay tiền mua ôtô trả góp nhiều hơn. Như vậy, trong thời gian việc mở rộng cho vay đối với cho vay trả góp mua ôtô là rất cần thiết vì đây thực sự là thị trường đầy tiềm năng Phương hướng hoạt động kinh doanh năm 2008 của VPBank Trần Duy Hưng Ban lãnh đạo VPBank Thăng Long và VPBank Trần Duy Hưng đề ra kế hoạch sau: Trong hoạt động huy động vốn: tổng nguồn vốn huy động: 153.549 triệu đồng Trong hoạt động tín dụng: Tổng doanh số cho vay: 127.154 triệu đồng, dư nợ trung và dài hạn khoảng 35%. Tỷ lệ nợ quá hạn không quá 2% Dư nợ tín dụng trong dài hạn:129.351 triệu đồng.( tăng 30%). Lợi nhuận chưa trích dự phòng : 9.456 triệu đồng. Theo phương hướng trên của chi nhánh, dư nợ tín dụng tăng 30%. Với tỉ lệ khá lớn trong hoạt động tín dụng, hoạt động cho vay trả góp mua ôtô tại chi nhánh cũng được giao chỉ tiêu tương ứng năm 2008 là:4.321 triệu đồng. Đây là chỉ tiêu không quá cao, tuy vậy, để có thể hoàn thành nó, toàn thể nhân viên trong chi nhánh phải thực sự nỗ lực hết mình mới thực hiện được. Để hoàn thành kế hoạch đề ra, VPBank Trần Duy Hưng đề ra phương hướng hoạt động cho mình như sau:: Tiếp tục đẩy mạnh hoạt động huy động, đa dạng hóa sản phẩm huy động. Thường xuyên kiểm tra, chấn chỉnh tác phong làm việc của tất cả các nghiệp vụ. Yêu cầu cán bộ tín dụng phải nắm vững các thủ tục, quy chế, nghiệp vụ ngân hàng, nắm bắt rõ được các sản phẩm tiện ích của ngân hàng để tư vấn cho khách hàng Tiếp tục nâng cao chất lượng tín dụng, trình độ chuyên môn nghiệp vụ và ý thức trách nhiệm của cán bộ tín dụng nhằm đảm bảo cho vay an toàn, hiệu quả. Tăng cường cho vay có bảo đảm bằng tài sản, mở rộng đối tượng cho vay, đẩy mạnh cho vay tiêu dùng và cho vay đối với các doanh nghiệp vừa vả nhỏ nhằm đa dạng hóa khách hàng và phân tán rủi ro. Thông qua phân tích tài chính doanh nghiệp, phân loại khách hàng và giảm dần dư nợ đối với những khách hàng hoạt động kinh doanh kém hiệu quả, đưa chất lượng tín dụng ngày một tốt hơn Phát triển các hoạt động dịch vụ nhằm tăng thu phí dịch vụ, giảm rủi ro. Phát triền hoạt động kinh doanh ngoại tệ, chi trả khách hàng, tìm kiếm và chú trọng phát triển thêm số lượng khách hàng xuất khẩu. Tích cực tìm kiếm giải pháp thu hồi các khoản nợ quá hạn, nợ khó đòi, chủ động phối hợp với các cơ quan pháp luật và cơ quan thi hành án, xử lý tài sản thế chấp, cầm cố... Tăng cường công tác tự kiểm tra nội bộ bằng nhiều hình thức kiểm tra chéo giữa các bộ phận... nhằm nâng cao ý thức chấp hành các thể lệ, chế độ quy định, nhất là khâu kiểm tra công tác tín dụng tại chi nhánh. Phấn đấu hoàn thành và vượt mức kế hoạch đề ra, tập thể cán bộ nhân viên PGD Trần Duy Hưng cần nỗ lực hết mình, đoàn kết nhất trí xây dựng một Phòng giao dịch kiểu mẫu của VPBank, đồng thời tiến tới trở thành chi nhánh cấp II của VPBank. Chất lượng hoạt động nghiệp vụ không ngừng được mở rộng và nâng cao. Đặc biệt là hoạt động cấp tín dụng - hoạt động mang lại doanh thu lớn nhất cho ngân hàng. Một trong những sản phẩm cấp tín dụng đang được các NHTM quan tâm là cho vay trả góp mua ôtô - do những thuận lợi mà loại hình cho vay này mang lại cũng như xu hướng phát triển của nền kinh tế. Do vậy, dưới đây, em xin đề xuất một số giải pháp nhằm mở rộng cho vay đối với cho vay trả góp mua ôtô các NHTM nói chung và của VPBank Trần Duy Hưng nói riêng: Giải pháp mở rộng cho vay trả góp mua ôtô tại VPBank Trần Duy Hưng. Cho vay đối với cho vay trả góp mua ôtô là một hình thức cho vay đạt tỷ trọng lớn trong cả doanh thu và dư nợ của VPBank(>30%)và hứa hẹn ngày càng phát triển trong tương lai. Xuất phát từ phương hướng phát triển của VPBank Trần Duy Hưng: mở rộng và nâng cao hoạt động cấp tín dụng tại chi nhánh, trong đó có cho vay đối với cho vay trả góp mua ôtô, mặt khác, xuất phát từ những hạn chế còn tồn tại về cho vay trả góp mua ôtô. Em xin đề xuất một số giải pháp nhằm mở rộng loại hình cho vay này. Nâng cao nguồn nhân lực Chi nhánh nên tạo điều kiện cho cán bộ nhân viên tham gia vào các khóa học đào tạo về chuyên môn, nghiệp vụ cũng như các vấn đề thời sự, thay đổi quy định trong ngành ngân hàng Thường xuyên tổ chức các cuộc giao lưu trong nội bộ nhân viên, giữa các phòng trong chi nhánh, tổ chức các cuộc đi chơi dã ngoại để tạo tâm lý thoải mái cho nhân viên, tạo hưng phấn làm việc cho từng cán bộ. Đặc biệt đối với nhân viên tín dụng, thực hiện chế độ lương thưởng hợp lý theo năng lực và thành quả đạt được để tạo động lực làm việc cho nhân viên. Tăng cường bổ sung thêm kiến thức cho cán bộ tín dụng về thị trường ôtô. Để có thể thực hiện mở rộng cho vay trả góp mua ôtô một cách nhanh chóng, ngoài việc nắm rõ quy trình tín dụng cho vay trả góp mua ôtô thì cán bộ tín dụng phải hiểu rõ từng chủng loại xe ôtô, giá cả cũng như các đại lý bán xe chủ yếu. Do vậy, ngân hàng thường xuyên cho cán bộ tín dụng tìm hiểu thị trường xe cũng như giới thiệu sản phẩm cho vay mua ôtô với các hãng xe, thiết lập mối quan hệ với các đại lý bán xe. Nhân viên tín dụng tích cực tạo mối quan hệ với các khách hàng tiềm năng, tự tìm kiếm khách hàng, nhiệt tình, chăm chỉ. Đặc biệt, trong quá trình làm thủ tục cho vay, cán bộ tín dụng phải bám chặt chẽ vào quy trình, nghiệp vụ cũng như các thể lệ cho vay để hạn chế đến mức tối đa rủi ro cho ngân hàng. Nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng Các khách hàng thường muốn ngân hàng thỏa mãn nhu cầu của họ một cách tốt nhất, tuy nhiên để thực hiện mong muốn này thì không đơn giản. Không phải khách hàng nào cũng đáp ứng đủ yêu cầu cần thiết để ngân hàng cấp tín dụng cho họ. Do đó cán bộ tín dụng cần giúp họ một cách tận tình để họ đáp ứng đủ những yêu cầu của VPBank. Vì vậy trong lần tiếp xúc đầu tiên với khách hàng, CBTD cần chú ý hướng dẫn và tư vấn sao cho họ tin tưởng, yên tâm. Nên tiếp xúc với khách hàng tại nhà khách hàng vì qua đó cán bộ tín dụng có thể quan sát năng lực tài chính thực tế của khách hàng, tìm hiểu tư cách của khách hàng qua những người hàng xóm. Ngoài ra, gặp gỡ khách hàng ngay tại nhà khách hàng còn giúp ngân hàng liên lạc với khách hàng dễ dàng hơn trong trường hợp thay đổi hay trục trặc gì xảy ra. Mặt khác, việc này làm khách hàng thoải mái hơn, đỡ tốn thời gian của khách hàng hơn. Và chắc chắn điều này sẽ thu hút khách hàng đến ngân hàng ngày càng nhiều. Đối với cán bộ tín dụng, trong quá trình làm việc phải quan sát và tìm hiểu kỹ khách hàng, thậm chí còn phải hiểu cả những khó khăn của họ. Nhiều trường hợp, khách hàng muốn vay vốn ngân hàng nhưng thấy thủ tục phức tạp và rườm rà quá nên tạo tâm lý ngại vay tại ngân hàng, khi đó ngân hàng sẽ rơi vào tình trạng mất khách hàng. Do vậy, một giải pháp được nêu ra để nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng, kéo khách hàng về chi nhánh là phải đơn giản hóa thủ tục, hoàn thiện quy trình, quy chế. Nên có những biểu mẫu được thiết kế sẵn giúp khách hàng tiết kiệm tối đa thời gian nhưng vẫn đảm bảo khai thác đầy đủ thông tin của khách hàng. Nâng cao khả năng kiểm tra, kiểm soát sau khi vay Nâng cao khả năng kiểm tra, kiểm soát sau cho vay của khách hàng là một việc cần thiết để có thể đánh giá kịp thời, chính xác những biến động bất lợi của khách hàng, của khoản vay cũng như tài sản đảm bảo. Cụ thể thực hiện các biện pháp sau: Yêu cầu khách hàng hàng tháng hoặc hàng quý phải lái xe đến ngân hàng để kiểm tra. Trong trường hợp khách hàng có dự định sử dụng xe để đi xa trong một thời gian dài thì phải thông báo cho ngân hàng để ngân hàng giảm thời hạn hiệu lực của bản sao đăng kí xe để lưu hành của khách hàng xuống còn từ 0 đến 3 tháng, đồng thời, lập sổ theo dõi khách hàng để ghi chép những thông tin cần thiết. Định kỳ từ 3 đến 6 tháng một lần, cán bộ tín dụng tiến hành kiểm tra tài sản đảm bảo, năng lực tài chính, tiến hành lập biên bản có chữ kí của khách hàng, phát hiện kịp thời những dấu hiệu suy giảm nguồn thu nhập trả nợ vay và suy giảm giá trị tài sản đảm bảo. Nâng cao năng lực thẩm định tài chính khách hàng Trong hoạt động cho vay trả góp mua ôtô, khả năng tài chính chính là nguồn thu nhập để trả nợ ngân hàng. Nguồn thu nhập của khách hàng chủ yếu là từ tiền lương, tiền thưởng hay lãi cổ tức từ giấy tờ có giá. Việc thẩm định chính xác nguồn thu nhập của khách hàng giúp ngân hàng xác định khả năng trả nợ trong tương lai của khách hàng. Tuy vậy, việc thẩm định chính xác khả năng tài chính của khách hàng là việc không đơn giản, đòi hỏi cán bộ tín dụng phải có kiến thức, kinh nghiệm và khả năng phân tích tốt. VPBank Trần Duy Hưng nên tạo điều kiện cho cán bộ tín dụng nâng cao trình độ về công tác thẩm định tài chính khách hàng. Áp dụng các biện pháp nhằm hạn chế rủi ro của phương pháp cho vay trả góp mua ôtô Trong hoạt động cho vay trả góp mua ôtô vẫn còn tồn tại nhiều khe hở mà có thể bị những khách hàng xấu lợi dụng, gây tổn thất lớn hay nhỏ cho ngân hàng. Vì vậy, để có thể đảm bảo an toàn cho khoản vay trả góp mua ôtô này, chi nhánh có thể áp dụng các biện pháp sau: Việc giải ngân theo giấy hẹn chỉ được thực hiện một cách hạn chế, trên cơ sở các điều kiện sau: Chi nhánh và các đơn vị bán xe trên địa bàn Hà Nội nên có hợp đồng liên kết với nhau, trong đó quy định: đơn vị bán xe phải bàn giao giấy tờ xe cho cán bộ tín dụng trực tiếp cùng khách hàng đi làm thủ tục đăng ký xe Nếu đơn vị bán xe không bàn giao giấy tờ xe cho cán bộ tín dụng mà giao cho nhân viên bán xe của mình cầm hồ sơ để cùng khách hàng đi làm thủ tục đăng ký, sau đó giao giấy hẹn cho ngân hàng thì đơn vị bán xe phải có giấy ủy quyền cho các nhân viên bán xe được giao dịch với ngân hàng và ngân hàng chỉ thực hiện giao nhận giấy hẹn nhận đăng kí xe với các nhân viên bán xe được ủy quyền nói trên. Khi lập biên bản định giá xe, kể cả xe ôtô mới,cán bộ tín dụng nhất thiết phải kiểm tra hiện trạng tài sản và đối chiếu với hồ sơ giấy tờ bảo đảm khớp đúng. Khi kiểm tra chứng minh thư nhân dân của khách hàng, nếu thấy hết hạn sử dụng phải yêu cầu khách hàng làm lại hoặc xuất trình các giấy tờ khác có giá trị tương tự như: hộ chiếu, chứng minh thư quân đội..trường hợp giấy tờ còn hạn sử dụng nhưng đối chiếu giữa ảnh trên giấy và người thực tế cầm giấy không giống nhau thì cán bộ tín dụng yêu cầu khách hàng xuất trình thêm các loại giấy tờ khác có dán ảnh để minh hoạ thêm. Nếu vẫn không xác thực được ngưởi và giấy tờ tùy thân, cán bộ tín dụng cần báo cáo với Giám đốc chi nhánh để xin ý kiến giải quyết. Ngân hàng cấp bản sao giấy đăng ký xe cho khách hàng thì thời hạn tối đa là 6 tháng. Nếu trường hợp bảo hiểm dài hơn 6 tháng cũng chỉ cấp bản sao lưu hành tối đa 6 tháng một lần. Trước mỗi lần cấp mới bản sao đăng ký xe cho khách hàng,cán bộ tín dụng cần kiểm tra thực tế xe. Trường hợp khách hàng chậm trả nợ, ngân hàng cần chuyển nợ quá hạn và xử lý kịp thời theo quy định Ngân hàng cũng nên mở rộng quan hệ với phòng cảnh sát giao thông trên địa bàn hoạt động. Điều này là cần thiết trong trường hợp khách hàng có ý định lừa đảo. Tuy vậy, việc quan trọng nhất với mỗi khoản vay là thẩm định kỹ trước khi vay chứ không phải việc xử lý sau khi sự việc đã xảy ra. Nâng cao mối quan hệ hợp tác với cơ quan quản lý nhân sự, chính quyền địa phương trong quá trình quản lý thu hồi nợ, từ đó sẽ cho phép các ngân hàng hạn quản lý được tình trạng tài chính, công việc của khách hàng... Phát triển có hiệu quả hoạt động marketing Ngân hàng tăng cường quảng cáo tiếp thị, có thể sử dụng logo, apphích để quảng cáo trên địa bàn hoạt động. Ngoài ra tại chi nhánh cần: Chuẩn bị đầy đủ tài liệu giới thiệu về chi nhánh như: lịch sử hình thành, phát triển, các dịch vụ mà chi nhánh đã và đang có kế hoạch cung cấp cho khách hàng. Các tài liệu nên được in ấn sao cho dễ nhìn, tạo được ấn tượng. Hàng tháng, chi nhánh nên tổ chức những buổi đào tạo để nhân viên tại chi nhánh hiểu rõ thêm về VPBank cũng như những ưu thế của VPBank so với các ngân hàng khác. Tiến hành in ấn logo, tờ rơi phát tán rộng rãi để quảng bá sản phẩm dịch vụ cho ngân hàng mình, việc quảng bá này có thể thuê một công ty tư vấn để đạt hiệu quả tốt nhất. Ngoài ra, có thể tài trợ nhiều hơn nữa cho những chương trình đang ăn khách trên truyển hình vì lượng khán giả hàng ngày theo dõi trên truyền hình là rất lớn. Biện pháp này không chỉ quảng bá riêng cho chi nhánhVPBank Trần Duy Hưng mà là toàn bộ hệ thống VPBank Ngân hàng phải áp dụng mức cho vay linh hoạt, hợp lý theo thị trường sao cho mang yếu tố cạnh tranh với các ngân hàng khác. Tìm kiếm khách hàng mục tiêu: đối với hoạt động cho vay trả góp mua ôtô, đối tượng khách hàng chủ yếu là các cá nhân có mức thu nhập cao, chủ sản xuất, Giám đốc doanh nghiệp, và các hãng taxi công ty dịch vụ.... Các cá nhân vay tiền mua ôtô để phục vụ nhu cầu đi lại của mình, còn các doanh nghiệp, công ty vay tiền mua ôtô nhằm mục đích kinh doanh. Ngoài ra một lượng khách hàng nữa là những người nổi tiếng như diễn viên, ca sỹ... mua xe vừa để phục vụ nhu cầu đi lại, lại vừa tiện lợi trong công việc. Các manager ở các công ty, văn phòng đại diện nước ngoài cũng là những khách hàng thường xuyên của hoạt động này. Vì vậy, để mở rộng hoạt động cho vay trả góp mua ôtô cần làm tốt công tác marketting đến những đối tượng khách hàng đã kể ở trên, vì đây là loại khách hàng rất phổ biến. Để thu hút những khách hàng đã kể trên, có thể thực hiện một số biện pháp cụ thể như sau: Chi nhánh nên tích cực đến những công ty mà nhân viên tại đó thường có thu nhập cao, đặt quan hệ lâu dài với công ty đó. Có thể đề nghị công ty phối hợp giới thiệu sản phẩm tới cán bộ nhân viên trong công ty, với các công ty như vậy, có thể kèm thêm dịch vụ ưu tiên như giảm lãi suất, ưu tiên về thủ tục, thời gian giải ngân... Có thể phối hợp quảng bá sản phẩm tại các địa điểm thu hút nhiều đối tượng khách hàng tiềm năng như: cafe cao cấp, cuộc họp báo, hội trợ... Mặc dù thị trường ôtô Việt Nam đang diễn ra khá sôi động, nhưng với phần lớn người Việt Nam, xe hơi vẫn là mặt hàng tương đối mới mẻ. Người tiêu dùng Việt Nam không khỏi ban khoăn về chất lượng đối với những loại xe cũ. Vì vậy, khi muốn mua xe ôtô, thường người tiêu dùng Việt Nam sẽ chọn mua ôtô mới đàm bảo chất lượng và có bảo hành. Do vậy, khi chọn mua ôtô, khách hàng thường có xu hướng đến các đại lý bán xe, showroom trưng bày sản phẩm. Tiếp theo, họ sẽ nhờ nhân viên bán xe giới thiệu các dịch vụ ngân hàng có thể cho vay trả góp. Vậy một giải pháp được đưa ra là chi nhánh VPBank Trần Duy Hưng nên kí hợp đồng liên kết với các đại lý bán xe trên địa bàn hoặc có thể kí hợp đồng trực tiếp với các nhân viên bán hàng. Nếu thực hiện được giải pháp này, chắc chắn rằng số lượng khách hàng đến ngân hàng vay vốn mua ôtô sẽ tăng đáng kể vì thực tế hiện nay là chủ yếu khách hàng tự tìm đến ngân hàng còn bản thân ngân hàng chưa có biện pháp tích cực và hiệu quả để thu hút khách hàng. Phân tán rủi ro Một nguyên tắc đầu tư quan trọng mà bất kỳ nhà tài chính nào cũng biết là: “không bỏ tất cả trứng vào một giỏ”, chính vì thế, để việc mở rộng cho vay trả góp mua ôtô đạt kết quả tốt, chi nhánh cần phân chia giới hạn rủi ro bằng cách: không nên tập trung vốn quá lớn vào một số khách hàng mà phân tán cho nhiều khách hàng vay, đối với trường hợp khách hàng cần tài trợ với số lượng lớn, chi nhánh nên tư vấn cho khách hàng yêu cầu nhiều ngân hàng cùng đứng ra tài trợ cho khoản vay đó. Ngoài ra, chi nhánh còn có thể phân tán rủi ro theo từng ngành nghề hoạt động kinh doanh: theo xu thế phát triển và mức độ tăng trưởng của ngành. Với mỗi ngành khác nhau quy định mức độ rủi ro không giống nhau, từ đó quy định mức lãi suất hợp lý và biện pháp cụ thể cho từng ngành. Định giá bất động sản Khi thị trường bất động sản tăng hoặc giảm quá mạnh, việc định giá nó thường gặp nhiều khó khăn và thiếu chính xác. Do vậy, với các tài sản đảm bảo là bất động sản, trước khi định giá, cán bộ thẩm định và cán bộ tín dụng phải tham khảo nhiều nguồn thông tin đáng tin cậy khác nhau như: báo chí, các trung tâm giao dịch địa ốc để có thể định giá bất động sản gần chính xác nhất theo giá trị thật của nó. Việc định giá chính xác giá trị bất động sản sẽ đem lại sự an toàn cho ngân hàng và đảm bảo lợi ích cho khách hàng. Vì vậy, công tác này cần được chi nhánh thường xuyên quan tâm, cán bộ thẩm định cần được đào tạo chuyên nghiệp và thường xuyên bổ sung nâng cao kiến thức. Áp dụng các công cụ phái sinh Để phòng ngừa rủi ro của hoạt động cho vay trả góp mua ôtô có hiệu quả hơn, chi nhánh có thể áp dụng các công cụ phái sinh như: thực hiện các hợp đồng trao đổi tín dụng(credit swap), hợp đồng quyển chọn (opption), trái phiếu ràng buộc... đây là những biện pháp rất tốt để hạn chế rủi ro, biện pháp này trên thế giới được sử dụng khá phổ biến, tuy vậy, ở Việt Nam, các ngân hàng thương mại vẫn chưa khai thác tốt các công cụ này để hạn chế rủi ro. Nhóm các giải pháp xử lý các khoản nợ xấu, nợ có vấn đề Không một ngân hàng nào khi cho khách hàng vay vốn lại muốn nó trở thành khoản nợ xấu, nợ có vấn đề. Ngân hàng luôn cố gắng hạn chế tối đa những thiệt hại có thể xảy ra. Do vậy, trong trường hợp có nợ xấu xảy ra, ngân hàng phải xây dựng chính sách quản lý nợ xấu thích hợp, phân công và qui trách nhiệm đòi nợ, liên kết các bên ngân hàng – khách hàng – chính quyền địa phương trong việc xử lý nợ. Việc xử lý nợ quá hạn cần có những biện pháp cụ thể sau: Phân tích nguyên nhân nợ quá hạn của từng khách hàng, từ đó có những biện pháp tháo gỡ thích hợp. Đối với những khách hàng có nợ quá hạn, trong khi hoạt động kinh doanh đang diễn ra bình thường, ngân hàng xem xét khả năng trả nợ và phương án sản xuất kinh doanh trong thời gian tới để quyết định có cho vay tiếp hay không. Việc cho vay này giúp khách hàng vượt qua khó khăn hiện tại để tiếp tục kinh doanh có hiệu quả và có nguồn trả nợ cho ngân hàng. Đối với khách hàng khó khăn về tài chính, khinh doanh thua lỗ, khó khắc phục, chưa xác định được nguồn trả: Đối với những khỏan vay có tài sản đảm bảo: tìm các cá nhân, tổ chức có năng lực tài chính nhận lại nợ của khách hàng, có thể thông qua hình thức bán nợ. Trong trường hợp không thể bán khoản nợ đó, ngân hàng phải rà soát lại tài sản đảm bảo, xác định chính xác nhất giá trị của nó, tình trạng tài sản, hồ sơ pháp lý để sẵn sàng phát mại tài sản nhằm thu hồi vốn. Nếu đã phát mại tài sản mà vẫn không thu hồi đủ vốn, ngân hàng tiếp tục đôn đốc, yêu cầu khách hàng trả tiếp phần còn lại. Trường hợp ngân hàng phải cho vay theo chỉ định của chính phủ, ngân hàng phải hoàn thiện thủ tục để trình chính phủ xử lý Đối với những khoản vay không có tài sản đảm bảo: ngân hàng cần kiểm tra chặt chẽ nguồn trả nợ của khách hàng, kết hợp với cơ quan công tác, và gia đình thu xếp nguồn trả nợ. Nếu khách hàng không trả được nợ vì không có thiện chí trả nợ, cố tình chây ì, ngân hàng có thể khởi kiện ra tòa án kinh tế. Kiến nghị Để thực hiện các giải pháp trên một các thuận lợi hơn. Em xin đưa ra một số kiến nghị của bản thân mình: Đối với NHNN NHNN nhanh chóng hoàn thiện và ban hành các văn bản pháp luật có liên quan đến hoạt động cho vay trả góp mua ôtô Các NHTM hiện nay vẫn phải dựa vào hệ thống văn bản pháp luật chung của NN kết hợp với quy định riêng của chính ngân hàng để thực hiện hoạt động cho vay trả góp mua ôtô. Do vậy, trong thời gian tới, NHNN cần ban hành cơ sở pháp lý thống nhất để bảo vệ quyền lợi của NHTM vì thị trường cho vay trả góp mua ôtô hứa hẹn là thị trường đầy tiềm năng trong tương lai. NHNN tăng cường công tác thanh tra, giám sát hoạt động tín dụng của các NHTM Nhằm tăng cường tính công khai và minh bạch trong hoạt động ngân hàng, đồng thời củng cố lòng tin của khách hàng, NHNN cần tăng cường công tác thanh tra, giám sát hoạt động tín dụng. Để công tác này đạt hiệu quả, NHNN cần có hệ thống thanh tra đủ mạnh cả về số lượng và chất lượng. Những vi phạm về quy chế tín dụng cần được xử lý nghiêm túc. Nâng cao hiệu quả hoạt động của trung tâm thông tin tín dụng CIC Trung tâm thông tin tín dụng giúp NHNN quản lý và kiểm soát hoạt động của các tổ chức tín dụng. Khi muốn tra cứu thông tin về khách hàng, các NHTM chỉ cần gửi yêu cầu đến CIC và sẽ nhanh chóng được trả lời. Mặc dù CIC có vai trò quan trọng như vậy nhưng vẫn không được NHNN quan tâm phát triển, thông tin về khách hàng chưa đầy đủ. Vì vậy, trong thời gian tới, NHNN cần có biện pháp nâng cao chất lượng của CIC. Cần có biện pháp tích cực hơn nữa để nâng cao trình độ cho cán bộ ngân hàng: NHNN nên đứng ra tổ chức thường xuyên tổ chức các đợt tập huấn về nghiệp vụ và các buổi học tập trao đổi kinh nghiệm giữa các ngân hàng, nhất là đối với những loại sản phẩm dịch vụ mới phát triển gần đây như hoạt động cho vay trả góp mua ôtô. Đối với chính phủ và các bộ ngành liên quan Cho vay tiêu dùng là hoạt động tín dụng của các ngân hàng, hoạt động này không chỉ mang lại lợi ích đối với khách hàng và nguồn thu nhập cho bản thân ngân hàng mà nó còn có ảnh hưởng tới toàn xã hội. Mở rộng hoạt động cho vay trả góp mua ôtô là một tất yếu đối với các NHTM Việt Nam hiện nay và trong thời gian tới. Do vậy, Chính phủ và các Bộ, ngành liên quan cần tạo điều kiện hỗ trợ để hoạt động này phát triển thuận lợi. Cụ thể: Nhà nước tích cực ổn định môi trường kinh tế vĩ mô, phát triển kinh tế, ưu tiên phát triển ngành công nghiệp sản xuất tiêu dùng và dịch vụ: tăng cung hàng hóa, giảm thất nghiệp , tạo công ăn việc làm. Nhà nước cần đưa ra chính sách phát triển nền kinh tế nhiều thành phần đúng định hướng để ổn định môi trường kinh tế xã hội Hoàn thiện môi trường pháp lý: đây cũng tạo điều kiện thuận lợi mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng nói chung và cho vay trả góp mua ôtô nói riêng phát triển. Ngoài ra, hoàn thiện môi trường pháp lý cũng giúp các ngân hàng thắt chặt, đảm bảo an toàn tín dụng. Nhà nước cần áp dụng các biện pháp để cắt giảm thuế áp dụng với xe nhập khẩu theo lộ trình gia nhập WTO. Cắt giảm thuế nhập khẩu ôtô là một tất yếu khi tham gia vào quá trình hội nhập quốc tế. So với một vài năm trước đây, giá ôtô ở Việt Nam có giảm nhưng vẫn thuộc loại khá cao so với thế giới, chính vì vậy mà đối tượng mua ôtô chủ yếu là tầng lớp thượng lưu. Việc cắt giảm thuế nhập khẩu ôtô sẽ giúp người dân mua ôtô nhiều hơn. Việc cắt giảm này phải được thực hiện theo lộ trình cụ thể được nghiên cứu kỹ lưỡng sao cho ngành công nghiệp ôtô trong nước thích ứng được với sự thay đổi này. Nhà nước cần đôn đốc, chỉ thị cho các cơ quan có trách nhiệm nhanh chóng soạn thảo và ban hành Luật tín dụng tiêu dùng giúp các NHTM yên tâm hơn mở rộng hoạt động này. Thành lập quỹ bảo hiểm trong cho vay trả góp mua ôtô. KẾT LUẬN Việt Nam vừa trở thành thành viên chính thức của WTO, mọi vấn đề kinh tế thế giới đối với Việt Nam còn khá mới mẻ, hình thức cho vay trả góp mua ôtô vẫn đang ở trong giai đoạn đầu phát triển và được đánh giá là hoạt động có tiềm năng phát triển trong tương lai. Chính vì vậy, việc mở rộng hoạt động này là một xu thế tất yếu đối với các tổ chức tín dụng do những lợi ích thiết thực mà hoạt động này mang lại. Tuy vậy,vấn đề này còn gặp phải nhiều khó khăn, để mở rộng hoạt động cho vay trả góp mua ôtô đạt hiệu quả cao, cần phải thực hiện theo một lộ trình, và đòi hỏi sự cố gắng của bản thân ngân hàng cũng như các cơ quan chức năng có thẩm quyền. Trong phạm vi bài chuyên đề này, em đã trình bày một số giải pháp góp phần mở rộng hoạt động cho vay trả góp mua ôtô của hệ thống NHTM Việt Nam nói chung và của VPBank Trần Duy Hưng nói riêng. Do lượng kiến thức và thời gian tìm hiểu thực tế còn hạn chế, nên chuyên đề không tránh khỏi những thiếu sót. Về phần mình, một lần nữa em xin được gửi lời cảm ơn chân thành tới PGS. TS Mai Siêu và tập thể các anh chị tại phòng phục vụ khách hàng VPBank Trần Duy Hưng đã giúp đỡ em hoàn thành chuyên đề cuối khóa này. Quá trình nghiên cứu tìm tài liệu đã giúp em tích lũy thêm nhiều kiến thức hữu ích trong thực tế. DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Đại học kinh tế quốc dân, Giáo trình Ngân hàng thương mại, NXB Thống kê, 2004 Đại học kinh tế quốc dân, Giáo trình Tài chính doanh nghiệp, NXB Thống kê, 2003 Federic S. Mishkin, Tiền tệ, ngân hàng và thị trường tài chính, NXB Khoa học kỹ thuật 2001 Perter Rose, Quản trị ngân hàng thương mại, NXB Tài chính, năm 2004 Học viện Ngân hàng, giáo trình Tín dụng Ngân hàng, NXB Thống kê, năm 2003 Báo cáo thường niên VPBank các năm 2005,2006,2007 Báo cáo tổng kết hoạt động tín dụng của VPBank Thăng Long năm 2005-2007 Tạp chí thông tin Tài chính số 5 năm 2007 Tạp chí Thị trường tài chính – tiền tệ Tạp chí Kinh tế và dự báo số 6 năm 2006 Các website: www.vpbank.com.vn và trang web của một số ngân hàng. www.vnexpress.net, www.vneconomy.com.vn, www.sbv.gov.vn NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN PGS. TS MAI SIÊU