Chuyên đề Hoàn thiện công tác thẩm định tài chính dự án trong cho vay trung và dài hạn tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Trung Yên

ủa Trung Yên trong thời gian qua đã nêu bật được những mặt mạnh. Tuy nhiên, trong công tác thẩm định này còn nhiều điều bất cập, đòi hỏi Ngan hang phải tiếp tục dổi mới để theo kịp với sự phát triển chung của nền kinh tế trong nước và trên thế giới. Để thấy rõ tình hình thẩm định dự án vay vốn trung và dài hạn của chi nhánh Trung Yên ta sẽ đi sâu tìm hiểu, xem xét một ví dụ cụ thể về dự án cho vay mà Ngân hàng đã tiến hành. 2. Thẩm định dự án vay vốn đầu tư. PhÇn I: Tãm t¾t dù ¸n 1. Th«ng tin c¬ b¶n vÒ dù ¸n ®Çu t­ - Tªn dù ¸n: “ §Çu t­ x©y dùng c«ng tr×nh nhµ m¸y g¹ch tuy nel Gia L©m c«ng suÊt 40 triÖu viªn/n¨m ”. - Chñ ®Çu t­: C«ng ty Cæ phÇn VËt liÖu vµ X©y dùng Gia L©m (tr­íc ®©y lµ c«ng ty Cæ phÇn VËt liÖu vµ X©y dùng L¹c V©n). - §Þa ®iÓm ®Çu t­: X· Gia L©m – HuyÖn Nho Quan – TØnh Ninh B×nh. - Thêi gian thùc hiÖn dù ¸n: 15 th¸ng. - H×nh thøc ®Çu t­: §Çu t­ míi. - C«ng suÊt thiÕt kÕ: 40 triÖu viªn/n¨m. - Tæng møc ®Çu t­: 58.635.170.000 ®ång Trong ®ã: + Vèn ®Çu t­ cè ®Þnh: 57.135.170.000 ®ång. . Chi phÝ x©y l¾p: 27.780.542.000 ®ång. . Chi phÝ thiÕt bÞ: 21.905.575.000 ®ång. . Chi phÝ kh¸c: 2.482.719.000 ®ång. . Chi phÝ dù phßng (5% CPTB): 1.095.279.000 ®ång. . L·i trong thêi gian x©y dùng: 1.569.750.000 ®ång. . Chi phÝ ®Òn bï GPMB: 2.301.305.000 ®ång. + Vèn l­u ®éng: 1.500.000.000 ®ång - Nguån vèn ®Çu t­ dù kiÕn: + Vèn tù cã: 20.135.170.000 ®ång. + Vay NHPT: 37.000.000.000 ®ång. + Vay NHTM: 1.500.000.000 ®ång. - S¶n phÈm chÝnh: G¹ch 2 lç, 4 lç, 6 lç; g¹ch ®Æc vµ g¹ch nem t¸ch. 2. §Ò nghÞ vay vèn tÝn dông ®Çu t­ cña Chñ ®Çu t­: - Vèn vay ®Çu t­: 37.000.000.000 ®ång. - L·i suÊt vay tÝn dông nhµ n­íc: 6,9%/n¨m. - Thêi gian vay: 94 th¸ng. - Thêi gian ©n h¹n: 15 th¸ng. - L·i tr¶ hµng th¸ng: theo sè d­ nî hµng th¸ng. - Kú h¹n tr¶ nî gèc: Tr¶ nî theo quý. - Møc tr¶ nî mçi kú: 1.405 triÖu ®ång/quý. PhÇn II. KÕt qu¶ thÈm ®Þnh 1. ThÈm ®Þnh tÝnh ®Çy ®ñ, hîp lÖ cña hå s¬ dù ¸n, hå s¬ chñ ®Çu t­ Hå s¬ cña dù ¸n cßn thiÕu giÊy chøng nhËn khai th¸c tµi nguyªn, yªu cÇu chñ ®Çu t­ nhanh chãng hoµn thiÖn c¸c thñ tôc ®Ó ®­îc c©p giÊy chøng nhËn khai th¸c tµi nguyªn. Hå s¬ vay vèn cña dù ¸n nh×n chung ®· ®¶m b¶o hîp lÖ, nhÊt qu¸n vÒ néi dung, sè liÖu theo ®óng quy ®Þnh t¹i c«ng v¨n sè 3854/NHPT – T§ vÒ viÖc h­íng dÉn nghiÖp vô thÈm ®Þnh dù ¸n vay vèn tÝn dông ®Çu t­ cña Nhµ n­íc. Khi míi thµnh lËp vµ trong qua tr×nh lËp dù ¸n C«ng ty cã tªn lµ c«ng ty Cæ phÇn VËt liÖu vµ X©y dùng L¹c V©n. §Ó thuËn tiÖn cho viÖc giao dÞch, ®Õn th¸ng 3/2009 C«ng ty ®· ®æi tªn thµnh c«ng ty Cæ phÇn VËt liÖu vµ X©y dùng Gia L©m (Chñ ®Çu t­ ®· cã v¨n b¶n gi¶i tr×nh vµ cam kÕt toµn bé néi dung cña dù ¸n còng nh­ c¸c vÊn ®Ò vÒ ph¸p lý, tæ chøc bé m¸y cña C«ng ty kh«ng thay ®æi, C«ng ty míi kÕ thõa mäi quyÒn lîi vµ tr¸ch nhiÖm cña C«ng ty cò). 2. ThÈm ®Þnh chñ ®Çu t­ dù ¸n: 2.1. §¸nh gi¸ vÒ t­ c¸ch ph¸p nh©n, n¨ng lùc kinh nghiÖm tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®iÒu hµnh dù ¸n cña chñ ®Çu t­: * VÒ t­ c¸ch ph¸p nh©n: - C«ng ty Cæ phÇn VËt liÖu vµ X©y dùng Gia L©m ho¹t ®éng theo giÊy chøng nh©n ®¨ng ký kinh doanh (thay ®æi lÇn thø 3) sè: 2700.349.350 ngµy 03/03/2009 do Së kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ tØnh Ninh B×nh cÊp. - §Þa chØ trô së chÝnh: X· Gia L©m – HuyÖn Nho Quan – TØnh Ninh B×nh. - H×nh thøc ho¹t ®éng: C«ng ty Cæ phÇn. - Ngµnh nghÒ kinh doanh: S¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng tõ ®Êt sÐt; X©y dùng c«ng tr×nh kü thuËt d©n dông, giao th«ng, thuû lîi, ®­êng ®iÖn vµ tr¹m biÕn ¸p tíi 35 KVA; S¶n xuÊt xi m¨ng; Bèc xÕp hµng ho¸ c¶ng s«ng; §ãng tµu vµ cÊu kiÖn næi; Söa ch÷a vµ b¶o d­ìng ph­¬ng tiÖn vËn t¶i (tµu); VËn t¶i hµng ho¸ b»ng ®­êng bé. - Vèn ®iÒu lÖ: 20.000 triÖu ®ång. - Thµnh viªn s¸ng lËp c«ng ty: + ¤ng D­¬ng V¨n §¹o - chñ tÞch Héi ®ång qu¶n trÞ, së h÷u 1.800.000 cæ phÇn t­¬ng øng víi tû lÖ vèn gãp lµ 80%. + ¤ng D­¬ng V¨n §«n – thµnh viªn Héi ®ång qu¶n trÞ, së h÷u 100.000 cæ phÇn t­¬ng øng tû lÖ vèn gãp lµ 5%. + Bµ NguyÔn ThÞ Minh T©m – thµnh viªn Héi ®ång qu¶n trÞ, së h÷u 100.000 cæ phÇn t­¬ng øng tû lÖ vèn gãp lµ 5%. * N¨ng lùc, kinh nghiÖm tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®iÒu hµnh dù ¸n: - Bé m¸y qu¶n lý: Ban l·nh ®¹o c«ng ty: 3 ng­êi (1 Chñ tÞch Héi ®ång qu¶n trÞ, 1 Gi¸m ®èc, 1 kÕ to¸n tr­ëng): Chñ tÞch Héi ®ång qu¶n trÞ lµ: «ng D­¬ng V¨n §¹o, Sinh n¨m 1972. - Thêi gian c«ng t¸c vµ qu¶n lý trong lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung: 17 n¨m, trong lÜnh vùc qu¶n lý, thi c«ng, vËn hµnh khai th¸c c«ng tr×nh nhµ m¸y g¹ch tuy nel lµ: 10 n¨m. - Tr×nh ®é chuyªn m«n: Cö nh©n kinh tÕ hµng h¶i. - HiÖn t¹i «ng D­¬ng V¨n §¹o cßn lµ: Chñ tÞch Héi ®ång qu¶n trÞ c«ng ty Cæ phÇn g¹ch ngãi S«ng Chanh, c¬ së vËt chÊt cña C«ng ty nµy bao gåm: + 04 nhµ m¸y g¹ch víi 06 d©y chuyÒn c«ng suÊt 20 triÖu viªn g¹ch tuy nel/1 d©y chuyÒn/n¨m: nhµ m¸y Gia T­êng t¹i x· Gia T­êng– Gia ViÔn – tØnh Ninh B×nh víi 02 d©y chuyÒn, nhµ m¸y g¹ch S«ng Chanh t¹i x· Tr­êng Yªn – Hoa L­ - Ninh B×nh, nhµ m¸y g¹ch Kh¸nh An t¹i x· Kh¸nh An – Yªn Kh¸nh – Ninh B×nh víi 01 d©y chuyÒn, nhµ m¸y g¹ch Kim ChÝnh t¹i x· Kim ChÝnh – Kim S¬n – Ninh B×nh víi 01 d©y chuyÒn. + 01 x­ëng ®ãng tµu t¹i khu CÇu Gi¸n – Ninh Giang – Hoa L­. + Dù ¸n ®Çu t­ thiÕt bÞ vµ më réng ho¹t ®éng kinh doanh víi tæng møc ®Çu t­ lµ 20,3 tû ®ång, vèn vay Chi nh¸nh NHNo & PTNT Trung Yên lµ 15,6 tû ®ång. Dù ¸n ®· gi¶i ng©n xong, ®· bµn giao ®­a vµo sö dông ph¸t huy ®­îc hiÖu qu¶, tr¶ nî vèn vay ®Çy ®ñ ®óng h¹n. + Dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng c«ng tr×nh Nhµ m¸y g¹ch tuy nel Thµnh Kim c«ng suÊt 40 triÖu viªn/n¨m t¹i x· Thµnh Kim – huyÖn Th¹ch Thµnh – tØnh Thanh Ho¸, tæng møc ®Çu t­ lµ 64.906.144.000 ®ång, dù ¸n ®ang trong qu¸ tr×nh san lÊp mÆt b»ng vµ dù kiÕn sÏ vay vèn t¹i NHNo & PTNT Trung Yên + C¶ng s«ng Kh¸nh An víi c«ng suÊt 500.000 tÊn/hµng ho¸/n¨m (c¸ch khu c«ng nghiÖp Ninh Phóc 1 km). - Gi¸m ®èc cña c«ng ty Cæ phÇn Xi m¨ng Trµng An vµ ®ang thùc hiÖn ®Çu t­ dù ¸n: Nhµ m¸y xi m¨ng Trµng An c«ng suÊt 2.000 tÊn/ngµy, t¹i x· Thanh NghÞ – huyÖn Thanh Liªm – tØnh Hµ Nam; Tæng møc ®Çu t­ lµ 722 tû ®ång, trong ®ã vèn vay Chi nh¸nh NHPT Hµ Nam lµ 458,5 tû ®ång; hiÖn ®ang tiÕn hµnh san lÊp mÆt b»ng vµ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng. Chñ tÞch Héi ®ång thµnh viªn C«ng ty TNHH D­¬ng Giang: HiÖn t¹i Chñ ®Çu t­ ®ang tiÕn hµnh thùc hiÖn 2 dù ¸n: + Dù ¸n ®Çu t­ dù ¸n ®ãng míi tµu biÓn 5.674 tÊn t¹i x­ëng ®ãng tµu C«ng ty cæ phÇn g¹ch ngãi S«ng Chanh víi tæng møc ®Çu t­ cña dù ¸n lµ 89,845 tû, trong ®ã vèn vay NHNo & PTNT Trung Yên lµ 63 tû ®ång, ®Õn nay ®· gi¶i ng©n 54.096.121.000 ®ång vµ ®ang tiÕp tôc gi¶i ng©n, dù kiÕn ®Õn hÕt quý II sÏ hoµn thµnh bµn giao ®­a vµo sö dông. + Dù ¸n ®Çu t­ 01 nhµ m¸y kÝnh næi c«ng suÊt 300 tÊn thuû tinh/ngµy víi tæng møc ®Çu t­ tµi s¶n cè ®Þnh lµ 254.5 tû ®ång, nguån vèn vay t¹i NHNo & PTNT Trung Yên lµ 177 tû ®ång, dù ¸n nµy ®ang ®Èy nhanh tiÕn ®é dù kiÕn hoµn thµnh trong n¨m 2009. + Chñ tÞch Héi ®ång qu¶n trÞ cña c«ng ty Cæ phÇn G¹ch ngãi ChiÒng Mung t¹i S¬n La: §ang thùc hiÖn dù ¸n Nhµ m¸y g¹ch víi tæng møc ®Çu t­ 32 tû ®ång, ®Õn nay dù ¸n nµy ®· b¾t ®Çu ®i vµo ho¹t ®éng. Qua ph©n tÝch vµ t×m hiÓu cho thÊy, Chñ ®Çu t­ ®· cã bÒ dµy kinh nghiÖm vµ tr×nh ®é chuyªn m«n trong thùc hiÖn x©y dùng, vËn hµnh, qu¶n lý nhµ m¸y g¹ch vµ lÜnh vùc dÞch vô vËn t¶i ®­êng thuû... §iÒu nµy, gãp phÇn t¹o nªn th­¬ng hiÖu vµ kh¶ n¨ng chiÕm lÜnh thÞ tr­êng cña Chñ ®Çu t­ trªn thÞ tr­êng g¹ch t¹i Ninh B×nh vµ c¸c tØnh l©n cËn tõ nhiÒu n¨m tr­íc ®©y. T×nh h×nh tµi chÝnh, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c C«ng ty mµ Chñ ®Çu t­ tham gia gãp vèn æn ®Þnh vµ cã hiÖu qu¶, ®Æc biÖt lµ mÆt hµng g¹ch trong n¨m 2008 doanh thu vµ lîi nhuËn t¨ng h¬n nhiÒu lÇn so víi n¨m tr­íc, quan hÖ tÝn dông lµnh m¹nh. C¸c dù ¸n vay vèn ®Òu tr¶ nî ®Çy ®ñ, ®óng h¹n. Chñ ®Çu t­ cã mèi quan hÖ tèt, uy tÝn víi chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng, víi c¸c tæ chøc tÝn dông trªn ®Þa bµn. Gi¸m ®èc lµ: «ng Vò Xu©n TÊn, Sinh n¨m 1977. - Thêi gian c«ng t¸c vµ qu¶n lý trong lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung lµ 8 n¨m, trong lÜnh vùc qu¶n lý, thi c«ng, vËn hµnh khai th¸c c«ng tr×nh nhµ m¸y g¹ch tuy nel lµ: 10 n¨m. - Tr×nh ®é chuyªn m«n: Kü s­ x©y dùng. KÕ to¸n tr­ëng lµ: Bµ §inh ThÞ BÝch Th¶o, Sinh n¨m 1981. - Thêi gian c«ng t¸c trong lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung lµ 6 n¨m. - Tr×nh ®é chuyªn m«n: Trung cÊp Tµi chÝnh kÕ to¸n. Sè lao ®éng ®ang lµm viÖc t¹i C«ng ty lµ 61 ng­êi (tr×nh ®é ®¹i häc, cao ®¼ng: 14 ng­êi; tr×nh ®é trung cÊp: 15 ng­êi; lao ®éng phæ th«ng: 32 ng­êi). Bé m¸y ®iÒu hµnh cña C«ng ty cã tuæi ®êi t­¬ng ®èi trÎ, n¨ng ®éng, cã kinh nghiÖm trong lÜnh vùc ®iÒu hµnh vµ qu¶n lý nhµ m¸y g¹ch. - §Þa ®iÓm thùc hiÖn dù ¸n: T¹i X· Gia L©m vµ x· L¹c V©n, huyÖn Nho Quan, tØnh Ninh B×nh víi tæng diÖn tÝch lµ 18,2 ha (Theo giÊy chøng nhËn ®Çu t­) trong ®ã : + §Êt khu vùc x©y dùng nhµ m¸y 5,5 ha (t¹i x· Gia L©m). + §Êt khu vùc lµm vïng nguyªn liÖu : 17,2 ha (6,23 ha thuéc x· L¹c V©n vµ 6,47 ha thuéc x· Gia L©m). §¸nh gi¸: Qua ph©n tÝch cho thÊy C«ng ty Cæ phÇn VËt liÖu vµ X©y dùng Gia L©m ®­îc thµnh lËp vµ ho¹t ®éng theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt, ngµnh nghÒ kinh doanh cña dù ¸n phï hîp víi néi dung ®¨ng ký kinh doanh, bé m¸y l·nh ®¹o ®­îc tæ chøc gän nhÑ, hiÖu qu¶. Chñ ®Çu t­ cã t­ c¸ch ph¸p nh©n vµ cã ®Çy ®ñ n¨ng lùc ®Ó qu¶n lý, ®iÒu hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña dù ¸n. 2.2. T×nh h×nh ho¹t ®éng SXKD cña doanh nghiÖp n¨m 2008 vµ 2 th¸ng ®Çu n¨m 2009. B¸o c¸o tµi chÝnh n¨m 2008 vµ 2 th¸ng ®Çu n¨m 2009 ch­a ®­îc c¬ quan thuÕ kiÓm tra vµ x¸c nhËn hoÆc ®­îc kiÓm to¸n do ®¬n vÞ ch­a cã ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. 2.2.1. T×nh h×nh ho¹t ®éng SXKD n¨m 2008 vµ 2 th¸ng ®Çu n¨m 2009: C«ng ty míi thµnh lËp tõ th¸ng 4/2008 vµ ch­a tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Tõ khi thµnh lËp cho ®Õn thêi ®iÓm nµy, C«ng ty chñ yÕu tËp trung vµo kh¶o s¸t vµ lËp dù ¸n nhµ m¸y g¹ch. HiÖn t¹i, dù ¸n ®ang tiÕn hµnh san lÊp mÆt b»ng, x©y dùng mãng cña lß g¹ch d©y chuyÒn I vµ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng thùc hiÖn dù ¸n. Chñ ®Çu t­ ®ang dïng vèn tù cã ®Ó thùc hiÖn. 2.2.2. Quan hÖ víi kh¸ch hµng, tæ chøc tÝn dông: Cho ®Õn thêi ®iÓm nµy, C«ng ty ch­a cã quan hÖ víi c¸c tæ chøc tÝn dông nµo, nh­ng ®¹i diÖn c«ng ty lµ «ng D­¬ng V¨n §¹o hiÖn ®ang lµ chñ tÞch Héi ®ång qu¶n trÞ, chñ tÞch Héi ®ång thµnh viªn cña nhiÒu c«ng ty (C«ng ty TNHH D­¬ng Giang, C«ng ty CP g¹ch ngãi S«ng Chanh). Nh÷ng ®¬n vÞ nµy ®ang thùc hiÖn nh÷ng dù ¸n ®Çu t­ kh¸c nhau vµ cã quan hÖ vay vèn víi c¸c tæ chøc tÝn dông nh­: Chi nh¸nh NHNN Sông Vân Ninh B×nh, Chi nh¸nh NHPT Hµ Nam, ®Õn nay kh«ng cã nî qu¸ h¹n vµ l·i treo, tr¶ nî gèc, l·i ®Çy ®ñ theo hîp ®ång tÝn dông. Qua ®ã, cho thÊy chñ ®Çu t­ cã quan hÖ tÝn dông lµnh m¹nh víi c¸c TCTD. §èi víi b¹n hµng th× cã uy tÝn, sßng ph¼ng trong quan hÖ kinh tÕ. 2.3. §¸nh gi¸ n¨ng lùc tµi chÝnh cña ®¬n vÞ th«ng qua mét sè chØ tiªu tµi chÝnh. T×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp quý IV n¨m 2008 vµ 2 th¸ng ®Çu n¨m 2009. ChØ tiªu Quý IVn¨m 2008 2 th¸ng ®Çu n¨m 2009 1. C¬ cÊu tµi s¶n Tû sè TSL§/TTS 45,1% 30,1% Tû sè TSC§/TTS 54,9% 69,9% 2. C¬ cÊu nguån vèn Tû sè vèn vay/nguån vèn(Nî ph¶i tr¶/NV)(HÖ sè nî) 16,4% Tû sè vèn vay ng¾n h¹n/Tµi s¶n(NNH/NV) 16,4% 3. TÝnh æn ®Þnh vµ kh¶ n¨ng tù tµi trî HÖ sè thÝch øng dµi h¹n cña TSC§ (TSDH/VCSH+NDH) 83,6% HÖ sè tµi s¶n dµi h¹n trªn vèn chñ së h÷u (TSDH/VCSH) 83,6% HÖ sè nî (NPT/VCSH) 19,6% HÖ sè vèn chñ së h÷u (VCSH/NV) 83,6% 4. Tû sè ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng thanh to¸n HÖ sè thanh to¸n tæng qu¸t (Tæng tµi s¶n/Nî ph¶i tr¶) 608,6% HÖ sè thanh to¸n ng¾n h¹n(TSL§/NNH) 182,9% HÖ sè thanh to¸n tøc thêi (TiÒn +§TCKNH+KPT)/NNH) 116,5% Do C«ng ty míi thµnh lËp, ho¹t ®éng chñ yÕu hiÖn nay lµ tËp trung thùc hiÖn dù ¸n, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ch­a thùc hiÖn. Sè liÖu trªn b¸o c¸o tµi chÝnh chñ yÕu lµ sè liÖu liªn quan ®Õn t×nh h×nh thùc hiÖn dù ¸n nªn viÖc tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu tµi chÝnh ch­a ph¶n ¸nh ®­îc ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c n¨ng lùc tµi chÝnh, t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ. V× vËy, c¸n bé tÝn dông chØ ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña ®¬n vÞ th«ng qua b¸o c¸o tµi chÝnh mét phÇn mµ chñ yÕu c¨n cø vµo t×nh h×nh tµi chÝnh chung cña chñ ®Çu t­ vµ kh¶ n¨ng gãp vèn tù cã tham gia ®Çu t­ dù ¸n ®Ó ph©n tÝch. HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n: Qua b¶ng chi tiªu cho thÊy chñ ®Çu t­ ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n tæng qu¸t, thanh to¸n trong ng¾n h¹n, thanh to¸n tøc thêi cho thÊy chñ ®Çu t­ ch­a vay vèn ë c¸c TCTD mµ ®ang sö dông b»ng vèn tù cã ®Ó ®Çu t­ dù ¸n. C¸c chØ tiªu tÝnh æn ®Þnh vµ kh¨ n¨ng tù tµi trî: Qua b¶ng chØ tiªu cho thÊy c¸c hÖ sè ®Òu ®¶m b¶o ph¶n ¸nh ®óng t×nh h×nh thùc hiÖn dù ¸n ®Õn thêi ®iÓm nµy lµ chñ ®Çu ®ang sö dông vèn tù cã ®Ó thùc hiÖn dù ¸n. C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh: Do chñ ®Çu t­ ®ang tËp chung x©y dùng dù ¸n nªn ®Õn nay c«ng ty ch­a tæ chøc bÊt kú ho¹t ®éng SXKD nµo nªn ch­a cã doanh thu, chi phÝ vµ lîi nhuËn. 3. KÕt qu¶ thÈm ®Þnh Ph­¬ng ¸n tµi chÝnh, ph­¬ng ¸n tr¶ nî vèn vay. 3.1. NhËn xÐt, ®¸nh gi¸ thÞ tr­êng cña dù ¸n: 3.1.1. ThÞ tr­êng ®Çu vµo cña dù ¸n: - Vïng nguyªn liÖu ®Êt: tr÷ l­îng, chÊt l­îng vïng nguyªn liÖu ®Êt ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh ®Õn ph­¬ng h­íng ®Çu t­ vµ thêi gian ho¹t ®éng cña Nhµ m¸y. Vïng nguyªn liÖu cña dù ¸n bao gåm 2 ®Þa ®iÓm víi tr÷ l­îng dù kiÕn nh­ sau: Stt VÞ trÝ DiÖn tÝch (m2) Tr÷ l­îng (m3) HiÖn tr¹ng 1 T¹i x· L¹c v©n - Nho Quan 95.817 766.536 §Êt mÇu, ®Êt lóa, ®Êt hoang 2 T¹i x· Gia l©m- Nho quan 12.610 100.880 §Êt mÇu, ®Êt rõng, ®Êt hoang Tæng céng 108.427 867.416 §­îc sù ®ång ý cña UBND tØnh, C«ng ty ®· tiÕn hµnh thùc nghiÖm th¨m dß cho thÊy ®¶m b¶o chØ tiªu kü thuËt s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ tr÷ l­îng ®¹t tèi thiÓu lµ 867.416 m3, qua kh¶o s¸t khi thùc hiÖn khoan s©u xuèng 15 m vÉn cßn cã ®Êt sÐt ®¹t tiªu chuÈn. HiÖn C«ng ty ®ang tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng th¨m dß, kh¶o s¸t chi tiÕt ®¸nh gi¸ chÊt l­îng, tr÷ l­îng ®Ó cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt vµ cÊp phÐp khai th¸c. UBND tØnh Ninh B×nh ®· cã QuyÕt ®Þnh sè 220/Q§-UBND ngµy 09/03/2009 vÒ viÖc thu håi, giao ®Êt, cho phÐp chuyÓn ®æi môc ®Ých sö dông ®Êt ®Ó ®Çu t­ x©y dùng Nhµ m¸y g¹ch tuynel Gia L©m, trong ®ã cã viÖc giao vïng ®Êt nguyªn liÖu cho C«ng ty khai th¸c, viÖc ®­îc cÊp phÐp GiÊy phÐp khai th¸c tµi nguyªn ®Êt chØ lµ vÊn ®Ò thêi gian. Theo c«ng suÊt thiÕt kÕ, nhu cÇu ®Êt nguyªn liÖu hµng n¨m lµ 60.000 m3, nªn thêi gian ho¹t ®éng cña Nhµ m¸y theo kÕt qu¶ s¬ bé lµ 15 n¨m (=867.416/60.000). Thêi gian ho¹t ®éng cña dù ¸n ®¶m b¶o kh¶ thi. - Than nhiªn liÖu: Theo yªu cÇu s¶n xuÊt s¶n phÈm, nhiÖt ®é lß nung ph¶i lu«n æn ®Þnh ë møc 9500C-1.0500C. §Ó gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm, than ®­îc trén theo tû lÖ 60% tõ nguån cung cÊp cña than Hßn gai Qu¶ng Ninh vµ 40% tõ nguån than ®­îc mua tõ Nhµ m¸y ®iÖn Ninh B×nh ®Ó tiÕt kiÖm chi phÝ, gi¶m gi¸ thµnh mµ vÉn gi÷ ®­îc chÊt l­îng cña s¶n phÈm. - C¬ së h¹ tÇng kü thuËt: + Giao th«ng: §­îc ®Êu nèi víi ®­êng tØnh lé 479 b»ng ®o¹n ®­êng Nhµ m¸y tù ®Çu t­ c¶i t¹o. + §iÖn: nhu cÇu hµng n¨m lµ 1,8 triÖu KW, C«ng ty sÏ x©y dùng ®­êng d©y nèi víi ®­êng 35KV víi ®é dµi 4,8 Km. + N­íc: ®­îc cung cÊp tõ bÓ chøa vµ giÕng khoan t¹i chç. - Lao ®éng: Nhu cÇu lao ®éng cho 2 d©y chuyÒn lµ 440 ng­êi. C«ng ty cã kÕ ho¹ch tuyÓn dông vµ ®µo t¹o lao ®éng cña Ninh B×nh t¹i c¸c tr­êng kü thuËt. KÕt luËn: YÕu tè ®Çu vµo cho dù ¸n ®¶m b¶o kh¶ thi. Chñ ®Çu t­ cÇn ®Èy nhanh viÖc kh¶o s¸t th¨m dß tr÷ l­îng, chÊt l­îng má theo ®óng tr×nh tù cña cÊp cã thÈm quyÒn, ®©y lµ ®iÒu kiÖn ®Ó cho phÐp gi¶i ng©n dù ¸n. 3.1.2. ThÞ tr­êng ®Çu ra cña dù ¸n: - ThÞ tr­êng g¹ch x©y dùng: G¹ch tuynel hiÖn nay ®­îc sö dông phæ biÕn cho c¸c c«ng tr×nh x©y dùng d©n dông vµ c«ng nghiÖp víi nhiÒu lo¹i kh¸c nhau nh­ g¹ch ®Æc, g¹ch 2 lç, 4 lç, 6 lç, thÞ tr­êng g¹ch ®ang ch÷ng l¹i. Tuy nhiªn sù trë l¹i cña thÞ tr­êng g¹ch lµ rÊt lín v× nhu cÇu cao vÒ ®Çu t­ x©y dùng. Gi¸ g¹ch 2 lç hiÖn nay ë Ninh B×nh vµo kho¶ng 690 ®ång/viªn, g¹ch ®Æc vµo kho¶ng 980 ®ång/viªn. Theo quy ho¹ch vËt liÖu x©y dùng ®Õn n¨m 2010 th× tØnh Ninh B×nh ph¶i ®¹t s¶n l­îng 865 triÖu viªn/n¨m. HiÖn nay Ninh B×nh cã kho¶ng 20 Nhµ m¸y g¹ch víi n¨ng lùc s¶n xuÊt theo thiÕt kÕ lµ 690 triÖu viªn/n¨m. Nh­ vËy, cßn thiÕu theo quy ho¹ch lµ 175 triÖu viªn/n¨m. - S¶n phÈm cña dù ¸n: C¨n cø vµo nhu cÇu vÒ c¸c lo¹i g¹ch, C«ng ty sÏ chó träng s¶n suÊt g¹ch 2 lç (kÝch th­íc 105 x 65 x 220) chiÕm 80% c«ng suÊt thiÕt kÕ vµ g¹ch ®Æc (kÝch th­íc 105 x 65 x 220) chiÕm 20%. Theo dù ¸n, gi¸ b¸n g¹ch ®Æc 960 ®ång/viªn vµ g¹ch 2 lç lµ 670 ®ång/viªn lµ ®¶m b¶o s¸t vµ thÊp h¬n so víi thÞ tr­êng hiÖn nay. - ThÞ tr­êng cña dù ¸n: HiÖn nay t¹i tØnh Ninh B×nh, nhu cÇu g¹ch ®ang rÊt cao, kh«ng cã s¶n phÈm tån kho. KÕt luËn: thÞ tr­êng ®Çu ra cña dù ¸n ®¶m b¶o cßn chç trèng ®Ó thùc hiÖn, ph­¬ng ¸n ®Çu ra ®¶m b¶o kh¶ thi. Trong qu¸ tr×nh ®i vµo vËn hµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm, chñ ®Çu tõ cÇn cã chiÕn l­îc thay ®æi chñng lo¹i s¶n phÈm phï hîp víi nhu cÇu thÞ tr­êng, thÞ hiÕu cña ng­êi tiªu dïng vµ n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña C«ng ty. 3.2. VÒ c¸c yÕu tè ¶nh h­ëng tíi ph­¬ng ¸n tµi chÝnh, ph­¬ng ¸n tr¶ nî vµ hiÖu qu¶ cña dù ¸n: 3.2.1. TÝnh kh¶ thi ®Ó thùc hiÖn dù ¸n: - VÒ quy ho¹ch: dù ¸n phï hîp víi quy ho¹ch vËt liÖu x©y dùng tíi n¨m 2010, ®­îc sù ñng hé cña cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng vÒ chñ tr­¬ng ®Çu t­ ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho dù ¸n ho¹t ®éng theo giÊy chøng nhËn ®Çu t­ ®· cÊp. - §Þa ®iÓm thùc hiÖn: DiÖn tÝch ®Êt lµ 60.435 m2, trong ®ã ®Êt x©y dùng lµ 52.876m2, ®Êt lµm ®­êng lµ 7.559m2. MÆt b»ng x©y dùng ®ñ ®iÒu kiÖn thi c«ng vµ x©y dùng thµnh c«ng nhµ m¸y g¹ch tuynel c«ng suÊt 40 triÖu viªn/n¨m. - Ph­¬ng thøc thùc hiÖn: ®Çu t­ míi. - H×nh thøc thùc hiÖn: Chñ ®Çu t­ trùc tiÕp tæ chøc qu¶n lý vµ tæ chøc ®iÒu hµnh dù ¸n, thµnh lËp Ban qu¶n lý ®Ó thùc hiÖn dù ¸n. Chñ ®Çu t­ cÇn cã ®¬n vÞ t­ vÊn ®éc lËp ®Ó gi¸m s¸t qu¸ tr×nh thùc hiÖn theo ®óng quy ®Þnh vÒ qu¶n lý ®Çu t­ x©y dùng. - C«ng suÊt thiÕt kÕ: ®­îc x¸c ®Þnh lµ 40 triÖu viªn/n¨m. Chñ ®Çu t­ cÇn xem xÐt rµ so¸t thiÕt kÕ lß, x¸c ®Þnh n¨ng lùc s¶n xuÊt, c¸c yÕu tè ¶nh h­ëng nh­ thêi tiÕt, ®Þa h×nh ®Ó tÝnh to¸n hîp lý c«ng suÊt thiÕt kÕ. 3.2.2. VÒ tæng møc ®Çu t­ dù ¸n: - Tæng møc ®Çu t­ 58.635.170.000 ®ång Vèn cè ®Þnh 57.135.170.000 ®ång + Chi phÝ x©y dùng 27.780.542.000 ®ång + Chi phÝ thiÕt bÞ 21.905.575.000 ®ång + Chi phÝ båi th­êng GPMB 2.301.305.000 ®ång + Chi phÝ qu¶n lý dù ¸n 860.237.000 ®ång + Chi phÝ t vÊn §TXD 1.089.958.000 ®ång + Chi phÝ kh¸c, trong ®ã: 2.102.274.000 ®ång + Chi phÝ dù phßng 1.095.279.000 ®ång Vèn l­u ®éng 1.500.000.000 ®ång Tæng møc ®Çu t­ ®­îc tÝnh to¸n ®¶m b¶o vÒ c¬ cÊu, gi¸ trÞ t¹i thêi ®iÓm lËp. SuÊt ®Çu t­ cña dù ¸n (chi phÝ cè ®Þnh) lµ 1.428 ®ång/viªn cao h¬n suÊt vèn ®Çu t­ theo quy ®Þnh t¹i C«ng v¨n sè 292/BXD-VP ngµy 03/03/2009 (1.080 ®ång/viªn). Nguyªn nh©n suÊt ®Çu t­ cao lµ do: - Chi phÝ gi¶i phãng mÆt b»ng (2.301,3 triÖu ®ång), Chi phÝ l·i vay vèn cè ®Þnh (1.569,8 triÖu ®ång), Chi phÝ dù phßng (1.095 triÖu ®ång). - C¸c h¹ng môc ngoµi hµng rµo nhµ m¸y: hÖ thèng ®iÖn s¶n xuÊt lµ 2.204 triÖu ®ång, trong ®ã ngoµi hµng rµo nhµ m¸y lµ 1.300 triÖu ®ång, chi phÝ c¶i t¹o tuyÕn ®­êng vµo nhµ m¸y lµ 595,8 triÖu ®ång. - H¹ng môc lß nung: chiÒu dµi lß nung dµi 103-104 m (th«ng th­êng chØ lµ 94 m) ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng s¶n phÈm lµm chi phÝ t¨ng lªn thªm kho¶ng 500 triÖu ®ång. - ThiÕt bÞ c¸n d©y truyÒn cña dù ¸n lµ 2 m¸y c¸n th« cã kÝch th­íc lµ 1000x1000, ®éng c¬ (n1=25 kw, n960v/p; N2=22kw,n=960 v/p) nh»m n©ng cao chÊt l­îng nghiÒn nguyªn liÖu ®Çu vµo. Trong khi theo tiªu chuÈn lµ 1 m¸y c¸n th« kÝch th­íc 800x600, ®éng c¬ (n1=18,5kw, n960 v/p; n2=22kw, n=960 v/p). Do ®ã chi phÝ t¨ng lªn thªm kho¶ng 300 triÖu ®ång. - PhÇn xe n©ng vµ ca bµn: c¸c dù ¸n th«ng th­êng nh©n c«ng vËn chuyÓn tõ b¨ng t¶i g¹ch méc ra s©n ph¬i, nh­ng cña dù ¸n b»ng xe n©ng g¹ch méc xÕp trªn c¸c ca bµn ®Ó gi¶m chi phÝ nh©n c«ng, do ®ã chi phÝ t¨ng thªm lµ 3.990 triÖu ®ång.. Ngoµi ra mét sè thiÕt bÞ t¨ng thªm ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng ph¸t huy c«ng suÊt cña dù ¸n. - §¬n gi¸ nh©n c«ng ¸p dông theo møc l­¬ng tèi thiÓu lµ 450.000 ®ång c¨n cø theo TT 04/TT-BXD ngµy 15/04/2009, ¸p dông hÖ sè ®iÒu chØnh: chi phÝ nh©n c«ng 1,44; chi phÝ m¸y thi c«ng 1,14. Chi phÝ t¨ng thªm cña tæng møc ®Çu t­ kho¶ng 14 tû ®ång so víi tiªu chuÈn vÒ suÊt ®Çu t­ cña Bé x©y dùng ban hµnh. Do ®ã suÊt ®Çu t­ cña dù ¸n lµ cao h¬n, viÖc ®Çu t­ t¨ng thªm chi phÝ cña dù ¸n lµ ®¶m b¶o hîp lý, phï hîp víi kÕ ho¹ch kinh doanh s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t­ cña C«ng ty. Víi kinh nghiÖm ®· ®Çu t­ c¸c Nhµ m¸y g¹ch, c¸c chi phÝ vµ c¬ cÊu tæng møc ®Çu t­ lµ hîp lý, ®¶m b¶o chÊt l­îng, ®ång thêi trong ®iÒu kiÖn thuËn lîi khi nhu cÇu x©y dùng t¨ng ®ét biÕn cã thÓ ®Èy m¹nh n¨ng lùc ®¹t 130%-150% c«ng suÊt thiÕt kÕ. 4. KÕt qu¶ tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu chñ yÕu: 4.1. ChØ tiªu hiÖu qu¶ a) HiÖu qu¶ kinh tÕ tµi chÝnh L·i suÊt chiÕt khÊu ®Ó tÝnh to¸n hiÖu qu¶ kinh tÕ tµi chÝnh ®­îc tÝnh theo ph­¬ng ph¸p tæng vèn, b×nh qu©n gia quyÒn c¸c lo¹i nguån vèn, l·i suÊt chiÕt khÊu cña dù ¸n lµ 9,69%. Qua viÖc tÝnh to¸n, chØ tiªu hiÖu qu¶ cña c¸c dù ¸n nh­ sau: -  Gi¸ trÞ hiÖn t¹i thuÇn (NPV) 5.556 triÖu ®ång -  Tû suÊt hoµn vèn (IRR) 11,27% -  Tû lÖ (B/C) 1,0266 > 1 -  Thêi gian hoµn vèn (T) + Cã triÕt khÊu 14 n¨m 10 th¸ng + Gi¶n ®¬n 8 n¨m 6 th¸ng KÕt luËn: dù ¸n ®¶m b¶o hiÖu qu¶ vÒ mÆt tµi chÝnh. b) HiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi - Gi¸ trÞ hµng ho¸ t¨ng b×nh qu©n: 28.000 triÖu ®ång. - Gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm: cho 440 lao ®éng víi thu nhËp b×nh qu©n kho¶ 1.400.000 ®ång/ng­êi/th¸ng. - ThuÕ ph¶i nép: + ThuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng: b×nh qu©n 1.900 triÖu ®ång/n¨m. + ThuÕ thu nhËp: ®­îc miÔn thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp trong 2 n¨m ®Çu, gi¶m 50% trong 5 n¨m tiÕp theo, møc nép thuÕ thu nhËp b×nh qu©n mçi n¨m kho¶ng 1.110 triÖu ®ång. Bªn c¹nh ®ã, dù ¸n sÏ gãp phÇn thùc hiÖn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cña ®Þa ph­¬ng, sö dông hiÖu qu¶ nguån ®Êt tµi nguyªn ®¸p øng nhu cÇu ®Çu t­ x©y dùng h¹ tÇng kü thuËt vµ x· héi tr­íc hÕt trªn ®Þa bµn tØnh. 4.2. NhËn xÐt ®¸nh gi¸ HiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi cña dù ¸n ®­îc lËp c¨n cø trªn tÊt c¶ c¸c yÕu tè ¶nh h­ëng cña dù ¸n, theo ph­¬ng ph¸p b×nh qu©n vµ thÓ hiÖn tÝnh hÖ thèng, l«gic trong tÝnh to¸n. 4.3. C¸c yÕu tè rñi ro cña dù ¸n: Chñ ®Çu t­ ®· thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ®Ó h¹n chÕ rñi ro cña dù ¸n. Tuy nhiªn dù ¸n còng gÆp c¸c rñi ro vÒ ®iÒu kiÖn thêi tiÕt ¶nh h­ëng ®Õn c«ng suÊt thùc hiÖn, c¸c nhµ m¸y g¹ch ®ang ®­îc thùc hiÖn ®Çu t­ chuÈn bÞ ®i vµo vËn hµnh nªn trong t­¬ng lai sÏ chÞu sù c¹nh tranh ®Ó dµnh thÞ phÇn s¶n phÈm. Dù ¸n ®­îc ®Çu t­ trong thêi ®iÓm nÒn kinh tÕ nãi chung gÆp khã kh¨n, l·i suÊt sö dông vèn thÊp nªn trong t­¬ng lai sÏ chÞu nhiÒu sù biÕn ®éng sai lÖch so víi ph­¬ng ¸n tÝnh to¸n. Nh×n chung, xÐt trong dµi h¹n, viÖc ®Çu t­ s¶n xuÊt g¹ch vÉn ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ v× nhu cÇu vËt liÖu x©y dùng, trong ®ã cã g¹ch sÏ song hµnh cïng qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. 4.4. §iÓm hoµ vèn vµ ®é nh¹y cña dù ¸n: a) §iÓm hoµ vèn: 1. §iÓm hoµ vèn lý thuyÕt +Doanh thu 16.902 triÖu ®ång + S¶n l­îng 23.346 ngh×n viªn 2. §iÓm hoµ vèn tiÒn tÖ +Doanh thu 5.640 triÖu ®ång + S¶n l­îng 7.790 ngh×n viªn 3. §iÓm hoµ vèn tr¶ nî +Doanh thu 24.282 triÖu ®ång +S¶n l­îng 33.539 ngh×n viªn b) §é nh¹y cña dù ¸n - §é nh¹y cña dù ¸n ph©n tÝch tæng hîp theo c¶ hai chØ tiªu, Ph­¬ng ¸n tèt nhÊt: khi gi¸ b¸n t¨ng 10%, Chi phÝ NVL gi¶m 10% th× hiÖu qu¶ nh­ sau: IRR = 16,6%; NPV = 24.816 triÖu ®ång, Ph­¬ng ¸n xÊu nhÊt: khi gi¸ b¸n gi¶m 10%, chi phÝ NVL t¨ng 10%, hiÖu qu¶ nh­ sau: IRR = 5,6%; NPV = -13.704 triÖu ®ång. §é nh¹y ¶nh h­ëng ®Õn tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n lµ gi¸ b¸n vµ nguyªn vËt liÖu. Qua ph©n tÝch ®é nh¹y cho thÊy dù ¸n, møc thay ®æi cña gi¸ b¸n nh¹y h¬n møc thay ®æi cña chi phÝ mua nguyªn liÖu. V. Đánh giá và nhận xét về chất lượng thẩm định tài chính dự án đầu tư tại NHNo & PTNT Trung Yên . Như đã nói, với tư cách là một “bã đỡ” về mặt tài chính cho các dự án đầu tư sản xuất kinh doanh, việc thẩm định rất quan trọng đối với Ngân hàng, nó không những đánh giá hiệu quả của dự án mà còn nảo đảm sự an toàn cho các nguồn vốn đầu tư của Ngân hàng cho dự án. Là người bỏ vốn đầu tư, Ngân hàng luôn ý thức đầy đủ hoạt động kinh doanh tiền tệ, tín dụng tiềm ẩn trong nó nhiều rủi ro, do đó Trung Yên rất coi trọng công tác thẩm định dự án đầu tư. Qua nghiên cứu thực tế công tác thẩm định dự án đầu tư tại Trung Yên đồng thời căn cứ vào những chính sách, cơ chế hiện hành đang được áp dụng nhìn chung ta thấy trong những năm gần đây, công tác thẩm định dự án đầu tư được Trung Yên đặc biệt coi trọng và đã đạt được những hiệu quả đáng khích lệ, bên cạnh đó còn những hạn chế cần đươc khắc phục và giải quyết. 1. Mội số thành tựu đạt được Qua nghiên cứu một số báo cáo thẩm định đầu tư trung và dài hạn trong thời gian từ 2005-2008 tại NHNo & PTNT Trung Yên ta thấy : - Công tác thẩm định dự án đầu tư tính dụng nói chung và thẩm định taì chính trong cho vay trung và dài hạn nói riêng tại NHNo&PTNT Trung Yên được thực hiện nghiêm túc, chặt chẽ. Do vậy hoạt động đầu tư tín dụng tại NHNo & PTNT Trung Yên đã thực sự đạt hiệu quả, mang lại kết quả khả quan góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế của đất nước. - Vốn tín dụng của NHNo & PTNT Trung Yên đã tập trung cho các thành phần kinh tế sản xuất kinh doanh có hiệu quả, nhất là các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Bên cạnh đó, ngân hàng còn cho vay đối với các dự án lớn với dư nợ trên trăm tỷ đồng. - Chất lượng thẩm định tài chính trong cho vay trung và dài hạn ở NHNo & PTNT Trung Yên nhìn chung là tốt, đảm bảo hiệu quả, phần lớn các dự án trung và dài hạn do NHNo & PTNT Trung Yên đầu tư vốn đã và đang phát huy hiệu quả. Do vậy NHNo & PTNT Trung Yên đã thực hiện hồi vốn đúng hạn, thu lãi đều đặn tỷ lệ thu lãi đạt 98%, tỷ lệ nợ xấu đạt dưới 1%. - Kết quả tài chính hàng năm của NHNo & PTNT Trung Yên đều có lãi, đảm bảo thu nhập cho cán bộ công nhân viên và thực hiên đầy đủ nghĩa vụ với ngân sách nhà nước - Công tác thẩm định trong thời gian qua nói chung đã đạt yêu cầu về thời gian do NHNo & PTNT VN quy định . Chi phí thẩm định đã giảm do cán bộ tín dụng đã có thêm kinh nghiệm và kiến thức nên không phải thuê tư vấn. Nhìn chung cán bộ tín dụng đã cố gắng hoàn thành thẩm định đúng thời hạn, rút ngắn tời gian thẩm định mà vẫn đảm bảo chất lượng, nhanh chóng trả lời cho khách hàng vay và có kiến nghị với giám đốc. Đặc biệt thông qua thẩm định tài chính dự án cán bộ tín dụng đã có những ý kiến tư vấn cho khách hàng vay về tồng vốn đầu tư, về chọn công nghệ máy móc thiết bị phù hợp…để nâng cao hiệu quả tài chính của dự án. Những việc này đã làm hài lòng hầu hết các khách hàng đến vay tại chi nhánh và nâng cao uy tín ngân hang, thu hút thêm nhiều khách hàng và dự án mới. Nhìn chung chất lượng thẩm định tài chính dự án tại NHNo & PTNT Trung Yên đã đạt được kết quả tốt là nhờ nhiều yếu tố : + Ban lãnh đạo NHNo & PTNT Trung Yên đã quan tâm hơn tới thẩm định tài chính dự án, luôn tạo điều kiện cho cán bộ tín dụng tập huấn nâng cao nghiệp vụ chuyên môn. Hàng năm, chi nhánh đều mở cá lớp bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ tín dụng, trong đó đặc biệt quan tâm đến hoàn thiện nội dung thẩm định tài chính dự án, mời các giảng viên của các trường đại học nổi tiếng về giảng day. Việc phân công, giao dự án cho cán bộ tín dụng khoa học hơn, phù hợp với năng lực, kinh nghiệp từng người. + Trong công tác tín dụng, nhờ có nhận thức đúng đắn và quán triệt được phương châm “Mở rộng cho vay đến đâu phải chắc chắn và có hiệu quả đến đó” nên công tác tín dụng đã được NHNo & PTNT Trung Yên rất coi trọng xét duyệt cho vay. Quy trình tín dụng tín dụng của NHNo & PTNT Trung Yên được coi là một quy trình tương đối chặt chẽ và có tính khoa học. Các bước xét duyệt một món vay có mối quan hệ chặt chẽ và có thể bổ sung cho nhau. Chính vì vậy nếu thực hiện đầy đủ các bước của quy trình trước thông qua việc thực hiện các quy trình tiếp theo. Do đó công tác tín dụng tín dụng được tiến hành nghiêm túc. + Sự nổ lực không ngừng của toàn thể đội ngũ cán bộ tín dụng trong việc nâng cao chất lượng thẩm định tài chính dự án. Mặc dù số lượng cán bộ tín dụng không nhiều, số lượng phương án, dự án cần thẩm định lớn nhưng cán bộ tín dụng đã cố gắng hết sức đi sâu kiểm tra, xem xét kỹ càng để đưa ra kết luận cuối cùng là có đầu tư hay không. Các cán bộ tín dụng đã dần dần xâm nhập vào thị trường, bám sát các đơn vị kinh tế cơ sở, giúp các doanh nghiệp thực hiện tốt nhiệm vụ sản xuất kinh doanh. + Việc thu nhập thông tin phục vụ cho quá trình thẩm định tài chính dự án ngày càng phong phú và chính xác, từ đó giúp cho các chỉ tiêu tính toán hiệu quả tài chính dự án được chính xác hơn. + Ngân hàng đã chú ý đến phân tích các ngành mà các doanh nghiệp hoạt động và cạnh tranh. Vì không một cán bộ tín dụng nào có thể hiểu tường tận về mọi ngành nghề, mọi lĩnh vực, nên tại Ngân hàng đã thực hiện chuyên môn hóa lĩnh vực chi vay và giao dịch với một phân đoạn cụ thể, mỗi một cán bộ tín dụng phụ trách một số doanh nghiệp nhất định. Chính nhờ đó, cán bộ tín dụng am hiểu về một số chỉ tiêu chung của ngành để so sánh, đối với các chỉ tiêu đó ở doanh nghiệp. + Giai đoạn kiểm tra sau khi cho vay cũng được thực hiện chặt chẽ, với nhiều lần trực tiếp xuống cơ sở kiểm tra của cán bộ tín dụng. Trách nhiêm của khoản vay gắn liền với trách nhiệm của cán bộ tín dụng nên việc kiểm tra, kiểm soát món vay được cán bộ tín dụng thực hiện với tinh thần trách nhiệm cao. 2. Những mặt tồn tại và khó khăn vướng mắc Nhằm góp phần nâng cao vai trò công tác tín dụng dự án đầu tư thì trước hết, chúng ta không chỉ nhìn thấy mặt mạnh đã đạt được mà bên cạnh đó chúng ta cũng cần phải nhìn thấy những yếu kém của mình để từ đó hạn chế khắc phục những thiếu sót. 2.1. Về phía khía cạnh tài chính Một là, một dự án đầu tư của doanh nghiệp lập ra nhằm tạo ra lợi nhuận cho mình, tạo lợi ích cho xã hội. Nhưng để dự án có tính khả thi doanh nghiệp phải có nguồn vốn đối ứng lớn ít nhất là 30% tổng số vốn đầu tư. Điều này nhằm đảm bảo khả năng an toàn các dự án, tăng trách nhiệm của doanh nghiệp đối với dự án, sẽ tăng hiệu quả và giảm rủi ro cho các dự án. Đây là một yêu cầu bắt buộc đối với các dự án trình Ngân hàng nhất là các dự án lớn mang tính sản xuất kinh doanh. Nhưng trong công tác thẩm định tại Ngân hàng cho thấy Ngân hàng đã bỏ qua điều này mà chỉ chú ý đến chỉ số về lợi nhuận tăng hàng năm. Hai là, trong quá trình thẩm định dự án đầu tư Ngân hàng chưa hiểu đúng bản chất của thẩm định. Do đó, Ngân hàng đã quá tập trung vào việc xem xét khả năng trả nợ hàng năm của dự án qua việc tính toán nguồn trả nợ bằng khấu hao + lợi nhuận ròng và dừng lại ở đó. Ngân hàng rất ít quan tâm đến hiệu quả tài chính cuối cùng của toàn bộ dự án đầu tư. Điều này là chưa chính xác theo đúng mục tiêu của thẩm định tài chính thì cả dự án có hiệu quả tài chính chắc chắn có khả năng trả nợ và khi đó vấn đề chỉ còn là thời gian trả nợ. Xuất phát từ quan điểm đó ngân hàng đã lựa chọn các dự án đầu tư không dựa nhiều vào các hiệu quả NPV, IRR mà dựa trên khả năng trả nợ hàng năm về mối quan hệ nào khác là không đúng. Nếu theo phương châm này một dự án thường có thời gian khấu hao và thời gian trả nợ là khác nhau. Khi hàng năm cá doanh nghiệp phải lấy tất cả các nguồn khấu hao + chi phí lãi vay trong 5 năm đầu trả nợ cho Ngân hàng không đủ nhưng 5 năm tiếp theo không phải trả doanh nghiệp có thể có một tổng lợi nhuận lớn xét về tổng thể các chỉ số NPV, IRR vẫn cho phép dự án thực hiện. Như vậy Ngân hàng sẽ không cho vay và đã loại bỏ đi một dự án có tính khả thi. Ba là, việc phân tích và đánh giá đọ nhạy của dự án không được thực hiện cho nên quá trình đánh giá hiệu quả kinh tế của dự án mới chỉ dừng lại ở việc xem xét ở trạng thái tĩnh, không đi sâu xem xét những thay đổi có thể có của các chỉ tiêu hiệu quả tài chính của dự án tron gđiều kiện biến đổi của nền kinh tế, của thị trường ( như biến đổi giá, lãi suất chiết khấu, lạm phát giá cả, tăng giảm vốn đầu tư ). Chính vì vậy chưa chỉ ra được những yếu tố chính ảnh hưởng xấu tới hoạt động của dự án để có những biện pháp hữu hiệu hỗ trợ để hạn chế các rủi ro. Bốn là, trong việc xác định các chi phí hàng năm, các khoản tính mới chỉ mang tính ánh chừng, hầu hết đều dựa vào số liệu trên hồ sơ của khách hàng. Trong một số dự án, một số khoản tính còn chưa được tìm hiểu thực tế. Việc tính toán đôi khi chỉ đảm bảo đủ khoản mục nhưng chưa đảm bảo chính xác hợp lý. Năm là,việc tính toán xác định “đời dự án’ thời hạn cho vay chưa phù hợp với khả năng thu hồi vốn của dự án còn gò ép dẫn đến khó khăn cho người vay trong việc cam kết trả nợ Ngân hàng. Sáu là, một số dự án nội dung thẩm định tài chính dự án còn hạn chế, các yếu tố dự toán thiếu căn cứ khoa học. Việc tính toán các chỉ tiêu tài chính, độ nhạy của dự án còn thiếu chính xác. Thông thường cán bộ chỉ dự báo khi một biến thay đổi mà chưa dự báo khi nhiều biến thay đổi. Bảy là, các dự án thường vay vốn với thời gian dài, mà các yếu tố giá cả, sản lượng phụ thuộc vào thị trường đầu vào, thị trường đầu ra, cán bộ tín dụng hầu như chỉ căn cứ vào số liệu do chủ đầu tư cung cấp. 2.2. Xét về khía cạnh phi tài chính. Thứ nhất, thông tin số liệu làm căn cứ tính toán thẩm định chưa đầy đủ dẫn đến khó đánh giá hoặc đánh giá sai về khách hàng hiệu quả kinh tế xã hội và tính khả thi của dự án. Biến động giá cả, vật tư hàng hóa và thị trường tác động mạnh và có yếu tố quyết định đến hiệu quả của dự án trong khi Ngân hàng nắm bắt thị trường chưa nhanh nhạy. Do đó, doanh nghiệp xây dựng phương án kinh doanh trên cơ sở giá thị trường nên phương án không đủ điều kiện thông tin để thẩm định. Các chỉ tiêu để tính toán không phù hợp với cấu trúc của các báo cáo tài chính nên gây khó khăn cho các cán bộ tín dụng khi tính toán các chỉ tiêu này. Chẳng hạn khi phân tích tình hình dự trữ vốn lưu động và vốn cố định thì vẫn dựa vào nguồn vốn cố định và vốn lưu động. Do vậy khi tính toán các chỉ tiêu này, cán bộ tín dụng phải hỏi lại doanh nghiệp về mức cụ thể của các loại trên. Thứ hai, đội ngũ cán bộ cong bất cập về trình độ, kiến thức chưa được huấn luyện tôt kỹ năng thẩm định. Đa số cán bộ còn lúng túng khi thực hiện theo đúng bài bản. Điều đáng lưu ý là thiếu sự quan tâm tới tính chính xác của thông tin, số liệu nêu trong dự án mà chỉ “thụ động” lắp số liệu và công thức đó để tính toán. Thứ ba, hệ thống các cơ quan, công ty tư vấn về thẩm định dự án, nhất là phương diện thị trường và kỹ thuật còn rất ít, chưa đủ tầm để Ngân hàng thuê xem xét một số mặt của dự án. Đây cũng là một nguyên nhân xảy ra tình trạng mua thiết bị không phù hợp với yêu cầu của dự án, hoặc cho vay vượt quá nhu cầu cần về thiết bị của ngưởi vay để người vay dùng vào việc khác. Bên cạnh đó khi thẩm định về phương diện kỹ thuật Ngân hàng thường là người thụ động, còn dựa vào chủ đầu tư hay các cơ quan giám định và chỉ nắm được những thông số cơ bản như sản lượng hàng hóa sản xuất, chất lượng máy móc thiết bị…Do đó Ngân hàng hoàn toàn xác định theo cảm tính khi thẩm định phương diện kỹ thuật. Thư tư, việc thẩm định thị trường, thẩm định kỹ thuật ở một số dự án còn chưa sâu, đôi khi không chú ý đến các yếu tố về xã hội và môi trường của dự án. Điều này là do cán bộ chuyên trách về thẩm định dự án chủ yếu là tự nghiên cứu các tài liệu thẩm định chứ chưa được thăm gia các cấp về thẩm định thị trường và thẩm định về phương diện kinh tế. 3. Nguyên nhân Những hạn chế nêu trên của nội dung thẩm định tài chính dự án có nhiều nguyên nhân khác nhau nhưng có hai nguyên nhân chính là nguyên nhân chủ quan về phía Ngân hàng và nguyên nhân khách quan. 3.1. Nguyên nhân chủ quan về phía Ngân hàng. Thứ nhất, là vấn đề cán bộ cụ thế là đội ngũ cán bộ trong ngân hàng - Đa số các cán bộ thiếu sự quan tâm tới độ chính xác của thông tin, số liệu nêu trong hồ sơ, tài liệu của đơn vị vay vốn. - Cán bộ có trình độ về tin học còn hạn chế do đó không phát huy tính chủ động sáng tạo trong hoạt động nghiệp vụ. - Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ thẩm định dự án còn chưa làm được, chưa có một chương trình đào tạo, phát triển tổng thể, cơ bản cho đội ngũ cán bộ thẩm định ở chi nhánh. Công tác thẩm định là một công tác vất vả đòi hỏi sự hiểu biết nhiều mặt trên nhiều lĩnh vực. Khi đưa ra một quyết định phải có một trình độ tổng hợp cao. Những cán bộ làm công tác này mới phần nào đáp ứng được yêu cầu của quá trình thẩm định, vì họ mới chuyển sang nền kinh tế sôi động và hiện đại, những dự án đầu tư ngày càng lớn và nhiều rủi ro hơn. Họ chưa tiếp thu được các “công nghệ” thẩm định tiên tiến. Thứ hai, là phương pháp thẩm định hiệu quả tài chính của dự án đầu tư. Giá trị thời gian của tiền chưa được xem xét một cách thực sự. Các phương pháp NPV, IRR chưa được sử dụng theo đúng nghĩa của nó, gây nhiều hạn chế cho việc nâng cao vai trò công tác thẩm định tài chính dự án đầu tư. Thứ ba, thông tin số liệu làm căn cứ cho thẩm định chưa đầy đủ. Nguồn thông tin chủ yếu là từ đơn vị vay vốn, không kiểm tra tính chính xác tin tưởng của số liệu. Đây là nguyên nhân cực kỳ quan trọng làm giảm vai trò của thẩm định tín dụng đầu tư. Mặc dù thông tin điện tử đã được lập nhưng Ngân hàng chưa có một chương trình kế hoạch biện pháp cu thể nào đưa ra để giải quyết vấn đề cung cấp cho thẩm định tín dụng vay vốn. Thứ tư, chưa phát huy được vai trò của hội đồng thẩm định trong công tác kiểm tra chất lượng thẩm định. Hội đồng thẩm định chỉ thẩm định các món vay có số vốn lớn. Thứ năm, quy trình thẩm định và nội dung thẩm định tài chính dự án tiến hành chưa đầy đủ. Các chỉ tiêu tính toán hiệu quả tài chính dự án còn thiếu chính xác trong một số dự án, gây rủi ro trong việc ra quyết định cho vay đối với ngân hàng. Đặc biệt là tính lãi suất chiết khấu chưa chính xác. Nhiều dự án tỷ lệ chiết khấu được lấy chính là lãi vay Ngân hàng. Điều này hoàn toàn không có căn cứ khoa học, làm giảm chất lượng thẩm định tài chính dự án do các chỉ tiêu NPV, thời gian hoàn vốn không còn chính xác. Các phân tích về độ nhạy còn chung chung, mức độ thay đổi cố định với tất cả các năm chưa phản ánh đúng sự thay đổi của các yếu tố ảnh hưởng sẽ tác động như thế nào tới các chỉ tiêu hiệu quả tài chính dự án. Việc phân tích các yếu tố có thể thay đổi tác động đến hiệu quả tài chính của dự án còn thiếu sót. Thứ sáu, sức ép về thời gian thẩm định của doanh nghiệp gây không ít khó khăn cho quá trình thẩm định. Nhiều vấn đề mà cán bộ tín dụng biết là phải thẩm định lại như : nguồn thông tin, thị trường sản phẩm, công nghệ…nhưng vì thời gian không cho phép mà thường bỏ qua, lấy luôn số liệu trong dự án tính toán các chỉ tiêu tài chính. 3.2. Những nguyên nhân khách quan Thứ nhất, những văn bản hướng dẫn về thẩm định của NHNo & PTNT VN còn nhiều thiếu sót, thiếu chính xác trong các khái niệm và không đồng bộ. Thứ hai, chưa có sự đồng nhất, liên kết giữa các ngân hàng để chia sẽ thông tin khách hàng. Có khách hàng cùng một dự án nhưng mang đi vay ở nhiều ngân hàng khác nhau. Sự hỗ trợ từ các cơ quan như CIC ( Trung tâm thông tin tín dụng khách hàng của Ngân hàng Nhà nước VN), từ Ngân hàng nhà nước, các cơ quan tài chính như Cục thuế, tổng cục thống kê còn kém hiệu quả. Ngân hàng khó tiếp cận với những nguồn thông tin này để phục vụ cho quá trình thẩm định tài chính có hiệu quả hơn. Thứ ba, những quy định trong lĩnh vực ngân hàng nói chung và thẩm định tài chính dự án nói riêng còn nhiều điểm chưa rõ ràng, có nhiều quan điểm khác nhau không thống nhất trong ban hành và vận dụng nên khó áp dụng trong thực tế thẩm định tài chính dự án. Thứ tư, môi trường kinh tế, pháp luật chưa ổn định. Trong gần chục năm trở lại đây nền kinh tế nước ta phát triển mạnh và sôi động. Với hàng loạt luật liên quan đến doanh nghiệp ra đời đã tạo điều kiện thành lập rất nhiều doanh nghiệp mới. Có doanh nghiệp làm ăn nghiêm túc có hiệu quả nhưng cũng không ít doanh nghiệp làm ăn chụp giật, lừa đảo chiếm dụng vốn của các đơn vị khác. Thị trường hàng hóa diễn biến phức tạp, giá cả các mặt hàng thay đổi lên xuống thất thường dẫn đến khó dự đoán mức cho vay thị trường trong tương lai làm các dự báo về giá thành, giá bán hay sản lượng đẩu ra thiểu chính xác, giảm chất lượng thẩm định tài chính dự án. Nhiều chính sách và quy định của chính phủ thiếu tính ổn định ảnh hưởng rất lớn tới quá trình dự án đi vào hoạt động. Các văn bản pháp luật ban hành chồng chéo, không rõ ràng vưa gây khó khăn cho doanh nghiệp và ngân hàng vừa tạo điều kiện cho các hành vi lừa đảo có môi trường tiến hành. Sự thay đổi của các chế độ, chính sách trong tương lai làm môi trường đầu tư không ổn định, giảm tính chính xác của những dự đoán và tăng mức độ rủi ro của dự án lên rất nhiều, điều này ít nhiều làm giảm chất lượng thẩm định tài chính dự án. Thứ năm, nguyên nhân về phía chủ đầu tư hay khách hành vay vốn. Do trình độ hạn chế nên những dự án họ lập thường có khá nhiều sai sót, thiếu căn cứ khoa học gây nhiều khó khăn cho cán bộ tín dụng trong quá trình thẩm định tài chính dự án như : gây chậm trễ, tốn nhiều thời gian công sức. Nhiều chủ đầu tư hiện nay có quan niệm rất nguy hiểm là dự án chỉ là cái để Ngân hàng căn cứ vào đó để cho vay nên dự án được lập rất sơ sài, còn sau khi nhận được vay vốn thì họ sử dụng không đúng mục đích hoặc sử dụng không có hiệu quả đưa đến thiệt hại cho ngân hàng. Ngoài ra còn một dự án mang tính phức tạp, chủ đầu tư chỉ xin vay để mua một máy móc thiết bị trong cả dây chuyền lớn và có quan hệ với nhiều tổ chức tín dụng khác nhau nên việc tính toán, xác định hiệu quả tài chính dự án rất khó khăn và phức tạp đòi hỏi cán bộ tín dụng có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ rất cao. Tất cả những điều này đều dẫn đến hạn chế nội dung thẩm định tài chính dự án của ngân hàng. Như vậy những hạn chế về nội dung thẩm định tài chính dự án có nhiều nguyên nhân khác nhau. Để hoàn thiện nội dung thẩm định tài chính dự án trong hoạt động cho vay cần phải có những giải pháp đồng bộ giữa NHNo & PTNT Trung Yên và sự hỗ trợ từ phía NHNo & PTNT VN, ngân hàng nhà nước và chính phủ, bộ ngành liên quan… Chương 3: Giải pháp nâng cao chất lượng thẩm định tài chính dự án đầu tư tại chi nhánh NHNo & PTNT Trung Yên I. Định hướng thẩm định của NHNo & PTNT Trung Yên Thẩm định tài chính dự án đầu tư với tư cách là hoạt động có khâu tổ chức điều hành, quy trình riêng cũng như đội ngũ cán bộ thực hiện nên trước khi đưa ra các giải pháp hoàn thiện nó cũng cần phải có định hướng rõ ràng. Dưới giác độ ngân hàng có những định hướng sau : Thẩm định tài chính dự án đầu tư phải đứng trên quan điểm của ngưởi cho vay để xem xét tính khả thi, hiệu quả của dự án, nhận thức rõ lợi ích của ngân hàng gắn bó chặt chẽ lợi ích của dự án. Phát huy từ tình hình thực tiễn trong ngành và phục vụ cho hoạt động cho vay của NHNo & PTNT Trung Yên trong từng giai đoạn Công tác thẩm định tài chính dự án đầu tư phải được quán triết trong toàn hệ thống không chỉ các cán bộ trực tiếp thực hiện thẩm định mà có cả các bộ phận khác với những mức độ yêu cầu cho công việc khác nhau. Thẩm định tài chính của dự án phải được tiến hành thường xuyên liên tục với tất cả các dự án xin vay với cả 3 giai đoạn trước và trong khi vay. Không ngừng đổi mới tìm tòi, khai thác thế mạnh của mình. Song dù đã rất cố gắng NHNo & PTNT Trung Yên cũng không thể không có những yếu điểm. Qua phân tích đánh giá trên, chúng ta càng nhận ra công tác thẩm định có một vai trò quan trọng đặc biệt đối với sự phát triển của ngân hàng. Để tránh tình trạng vốn đóng băng hoặc sử dụng vốn không hiệu quả thì chất lượng tín dụng lại càng cần có những giải pháp hữu hiệu hơn. II. Những giải pháp đưa ra để hoàn thiện công tác thẩm định trong cho vay trung và dài hạn của NHNo & PTNT Trung Yên. 1. Những giải pháp trước mắt 1.1 Giải pháp khi thực hiện thẩm định tài chính Như trên đã trình bày, các chỉ số tài chính của doanh nghiệp là rất quan trọng đối với ngân hàng, nhưng chúng vẫn bị coi nhẹ trong công tác thẩm định. Các cán bộ thẩm định xem nhẹ khi các chỉ số này không đạt yêu cầu sẽ dẫn đến hậu quả tăng rủi ro cho nguồn vốn tài trợ của ngân hàng. Khi các doanh nghiệp làm ăn ngày càng có quy củ thì họ sẽ có những dự án đầu tư dài hạn, cho nên khi thẩm định cần tích cực chú trọng tới các chỉ số ngân hàng IRR, BCV nhất là chỉ số NPV vì : - Phương pháp tính chỉ số này đơn giản ít phức tạp hơn phương pháp IRR - Đối với các dự án có quy mô đầu tư lớn thì chỉ số này tỏ ra đáng tin cậy hơn. - Phương pháp này sẽ đảm bảo tăng tối đa tài sản của công tỷ đồng. 1.2. Giải pháp về hỗ trợ thẩm định - Trang thiết bị hiện đại trong công tác thẩm định và cán bộ thẩm định. Trước mắt là trang bị những máy vi tính hiện đại cho các cán bộ thẩm định. Những máy này nhất thiết phải được nối mạng trong toàn hệ thống NHNo & PTNT Trung Yên bởi lẽ hộ có thể chủ động tra cứu về khách hàng về thông tin liên quan đến khách hàng và dự án không cần qua phòng thông tin điện tử. Thứ hai, hị có thể lưu trữ tình hình thực hiện dự án khi dự án trong quá trình hoạt động. Thứ ba, máy tính sẽ hỗ trợ các cán bộ trong quá trìn lập tờ trình dự án đầu tư, tính toán các chỉ số một các đơn giản, dùng để lập các tờ trình có độ chính xác về mặt chuyên môn cao hơn. Hỗ trợ về vật chất việc này là rất thiết thực với mỗi cán bộ thẩm định. Việc hỗ trợ này có tác dụng làm tăng tinh thần trách nhiệm của cán bộ thẩm định đối với công việc của mình, có nhiều kinh phí trong việc đi thực tế tại các doanh nghiệp, chi phí tìm hiểu thông tin, đi liền với hỗ trợ thì cũng gắn trách nhiệm của các cán bộ thẩm định vào cá dự án của mình thẩm định. Thực hiện điều này có thể bằng nhiều cách, cho phép các cán bộ thẩm định được hưởng một khoản kinh phí khi tiến hành thẩm định những dự án khả thi, các khoản này có thể là cố định. Một phương án khác có thể là trích phần trăm từ giá trị hợp đồng khi món vay được thực hiện. Những hỗ trợ này có thể làm tăng chi phí của Ngân hàng, nhưng điều này không những cần thiết trong trước mắt mà xét về lâu dài là động lực thúc đẩy cho Ngân hàng phát triển. Ngoài ra ngân hàng cũng không nên xem nhẹ sự hỗ trợ về mặt tinh thần. Cán bộ lãnh đạo cần có những kiến nghị kịp thời góp ý cho quá trình thẩm định được tốt hơn. Thường xuyên quan tâm, nhận xét, tiếp thu những ý kiến của cán bii thẩm định. Ngoài ra cần ghi nhận những đóng góp của họ trong dự án cũng như trong quá trình để có thể căn nhấc, bổ nhiệm họ vào những vị trí phù hợp với năng lực và trình độ. 2. Giải pháp mang tính lâu dài 2.1 Đào tạo đội ngũ cán bộ chuyên về thẩm định dự án Con người luôn là trung tâm của mọi quá trình hoạt động, vì vậy việc hoàn thiện nội dung thẩm định tài chính dự án của ngân hàng phụ thuộc vào quá trình chuyển biến của đội ngũ này. Ngân hàng tùy thuộc vào nhu cầu, khối lượng công tác thẩm định và yêu cầu về tiến độ công việc để bố trí số lượng cán bộ thẩm định. Nhưng sẽ là vô ích khi chỉ đề cập đến biên chế, số lượng cán bộ mà không chú ý đến chất lượng, năng lực thẩm định. Trong thời gian qua, đội ngũ cán bộ thẩm định tại ngân hàng có phát triển nhưng chưa đáp ứng được đầy đủ các yêu cầu của công tác thẩm định dự án. Một phần là do chưa được đào tạo căn bản ngay từ đầu và cũng không thường xuyên bồi dưỡng, đào tạo lại. Để khắc phục nhược điểm này, trước mắt Ngân hàng cần thực hiện một số giải pháp sau: - Bổ sung đủ số lượng, nâng cao chất lượng, đồng thời có chính sách động viên, khuyến khích cũng như chế tài xử lý vi phạm nghiêm khắc đối với đội ngũ cán bộ thẩm định. - Sắp xếp lại đội ngũ cán bộ thẩm định theo yêu cầu của công việc. - Thực hiện tốt hơn nữa công tác đào tạo và đào tạo lại đội ngũ cán bộ làm công tác thẩm định. - Tăng cường các khóa học bồi dưỡng nâng cao trình độ cho cán bộ thẩm định bằng cách mời chuyên gia về giảng dạy hoặc giao lưu với ngân hàng khác để học tập kinh nghiệm. - Hàng năm tổ chức các cuộc thi kiểm tra trình độ, kết hợp với chất lượng xử lý công việc để làm cơ sở đánh giá, phân loại cán bộ. - Bổ sung trình độ tin học và ngoại ngữ cho cán bộ thẩm định. 2.2. Hoàn thiện quy trình thẩm định Năm 2004, NHNo&PTNT Việt Nam đã ban hành cuốn “Sổ tay tín dụng”. Đây được coi như cẩm nang cho cán bộ làm công tác tín dụng nói chung và cán bộ làm công tác thẩm định nói riêng. Tuy nhiên, nhiều nội dung hướng dẫn còn chung chung, dàn trải, khiến cán bộ thẩm định lúng túng trong quá trình tra cứu, áp dụng thậm chí còn tạo ra những kẽ hở để những cán bộ thoái hóa biến chất cấu kết thông đồng với khách hàng chiếm dụng vốn của ngân hàng. Để hạn chế những rủi ro thì NHNo & PTNT Trung Yên phải thường xuyên cập nhật, hoàn thiện quy trình thẩm định dự án. Việc cải tiến quy trình thẩm định dự án phải cụ thể hóa cao cho phù hợp với năng lực cán bộ và hoạt động của ngân hàng. 2.3 Hoàn thiện tổ chức công tác thẩm định Dưới giác độ ngân hàng, công tác thẩm định dự án trong hoạt động tín dụng trước hết phải là vì lợi ích của chính bản thân ngân hàng nhằm nâng cao hiệu quả của đồng vốn tín dụng và phòng ngừa các rủi ro có thể xảy ra đối với ngân hàng. Khi thẩm định dự án đòi hỏi cán bộ thẩm định phải nắm vững chủ trương, chính sách phát triển kinh tế - xã hội của nhà nước, của ngành và địa phương. Xác định và kiểm tra toàn diện tất cả các chỉ tiêu kinh tế - kỹ thuật trong dự án, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chuyên môn để có ý kiến đánh giá xác đáng. Theo cách thức tổ chức hiện nay thì ngân hàng chưa có sự chuyên môn hóa. Cán bộ tín dụng thường kiêm nhiệm luôn thẩm định. Ngân hàng cần phải có tổ chuyên trách về thẩm định dự án đầu tư, phối hợp chặt chẽ với cán bộ tín dụng. Ngoài ra, ngân hàng cần bố trí số lượng cán bộ thẩm định vừa đủ, phân công, phân nhiệm rõ ràng. 2.4 Tăng cường công tác kiểm tra kiểm soát Kiểm tra kiểm soát giúp ngân hàng ngăn ngừa được những vi phạm, nâng cao ý thức cũng như thói quen tuân thủ quy trình nghiệp vụ. Công tác kiểm tra kiểm soát đối với thẩm định dự án bao gồm 3 phần: - Kiểm soát trước: nhằm phát hiện những điểm bất hợp lý của nghiệp vụ thẩm định. Đó là kiểm tra tính đầy đủ, hợp lệ các điều kiện vay vốn theo cơ chế của NHNo&PTNT Việt Nam và tính chính xác của thông tin trong hồ sơ vay vốn. - Kiểm soát trong: là việc giám sát quá trình thực hiện thẩm định nhằm hạn chế những thiếu sót, thực hiện không đúng quy trình nghiệp vụ, tránh những thiệt hại về sau. -Kiểm soát sau: được thực hiện khi nghiệp vụ thẩm định về cơ bản đã được hoàn thiện, bao gồm: kiểm tra chi tiết nội dung báo cáo thẩm định, kiểm tra tính hợp lệ, hợp pháp của hồ sơ vay vốn nhằm đảm bảo tính đúng đắn trước khi ra quyết định cho vay.