Chuyên đề Mở rộng hoạt động cho vay đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Ngân hàng cổ phần hàng hải Việt nam

quan trọng của cả nước. Ngoài ra, Ngân hàng Hàng hải còn có Phòng Giao dịch tại Hải Phòng và các chi nhánh cấp 2 tại Hà nội, Đà Nẵng, Hồ Chí Minh nhằm mở rộng khả năng đáp ứng và phục vụ khách hàng. Ngân hàng đã thiết lập quan hệ đại lý với trên 200 ngân hàng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài ở nhiều nước trên thế giới, góp phần quan trọng thúc đẩy tốc độ của hoạt động thanh toán quốc tế. Với lý do đó, Ngân hàng Hàng Hải là ngân hàng TMCP có thế mạnh trong hoạt động tài trợ thương mại (LC, nhờ thu, bảo lãnh) và thanh toán quốc tế, xứng đáng là người bạn đồng hành đáng tin cậy cho các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực kinh tế đối ngoại. Trong xu thế nâng cao vị thế trong lĩnh vực ngân hàng tại Việt Nam và hội nhập môi trường ngân hàng toàn cầu, hiện tại, Ngân hàng Hàng Hải đã là thành viên của Hiệp hội ngân hàng Việt Nam, Hiệp hội ngân hàng Đông Nam Á, Hiệp hội ngân hàng Châu Á, Tổ chức thanh toán toàn cầu SWIFT, MASTER CARD, đại lý chuyển tiền nhanh toàn cầu Money Gram. Bên cạnh đó, với việc triển khai thành công Dự án Hiện đại hoá ngân hàng và Hệ thống thanh toán MSB do Ngân hàng Thế giới tài trợ, Ngân hàng Hàng Hải đang không ngừng đẩy nhanh việc đa dạng hoá và nâng cao chất lượng các sản phẩm dịch vụ ngân hàng cung cấp cho khách hàng theo chiến lược khách hàng là trung tâm. Với hệ thống tin học quản lý tập trung – sử dụng mạng diện rộng (WAN) trên toàn hệ thống- và việc thực thi chính sách giao dịch một cửa (uni-teller), đến với Ngân hàng Hàng Hải, các nhu cầu của khách hàng sẽ được phục vụ nhanh chóng và an toàn theo chuẩn của một ngân hàng tiên tiến hiện nay. 2.2.2. Mét sè thuËn lîi vµ khã kh¨n trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña MSB. Trong mét sè n¨m qua, nÒn kinh tÕ ViÖt Nam tiÕp tôc æn ®Þnh vµ lÊy l¹i ®­îc nhÞp ®é t¨ng tr­ëng cao, gi÷ v÷ng æn ®Þnh chÝnh trÞ- x· héi, m«i tr­êng ®Çu t­ ®­îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ, t×nh h×nh ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam ®· cã dÊu hiÖu kh¶ quan gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. Ngµnh ng©n hµng ViÖt Nam ®¸nh dÊu nh÷ng b­íc tiÕn quan träng trong viÖc ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh chÊn chØnh cñng cè, lµnh m¹nh ho¸ hÖ thèng ng©n hµng th­¬ng m¹i. Tuy nhiªn, hÖ thèng c¶i c¸ch, héi nhËp vµ ph¸t triÓn trong xu thÕ toµn cÇu ho¸ cña nÒn kinh tÕ nãi chung vµ hÖ thèng ng©n hµng nãi riªng. B¾t ®Çu tõ nöa cuèi n¨m 2002, cuéc ch¹y ®ua huy ®éng ViÖt Nam ®ång gi÷a c¸c ng©n hµng diÔn ra gay g¾t, t×nh h×nh l·i xuÊt huy ®éng trªn thÞ tr­êng t¨ng nhanh bªn c¹nh viÖc h¹ l·i xuÊt cho vay cña c¸c ng©n hµng quèc doanh ®· g©y søc Ðp lín ®èi víi c¸c ng©n hµng cæ phÇn nãi chung vµ ng©n hµng hµng h¶i nãi riªng. Trong giai ®o¹n võa qua, nhiÒu ng©n hµng tiÕp tôc më réng ®Þa bµn ho¹t ®éng b»ng h×nh thøc më thªm chi nh¸nh, phßng giao dÞch cho thÊy xu h­íng c¹nh tranh trong ho¹t ®éng ng©n hµng trªn ®Þa bµn ho¹t ®éng ngµy cµng gay g¾t h¬n. Trong khi ®ã, cïng víi viÖc triÓn khai thùc hiÖn c¬ cÊu tæ chøc míi theo quy chÕ 01/H§QT. Ng©n hµng tËp trung vµo viÖc hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý trªn hÇu hÕt c¸c mÆt ho¹t ®éng chñ yÕu nh»m t¹o dùng mét c¬ chÕ qu¶n lý phï hîp víi yªu cÇu c«ng t¸c vµ ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña Ng©n hµng. Trong n¨m 2002, ng©n hµng ®· cã nh÷ng b­íc triÓn khai thùc hiÖn kh¸ thµnh c«ng vÒ viÖc tæ chøc bé m¸y, c¬ chÕ qu¶n lý ®iÒu hµnh, qu¶n lý tµi chÝnh, gi¶i quyÕt tÝch cùc tån ®äng cò, æn ®inh kinh doanh. Tuy nhiªn, sù æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn cña ng©n hµng vÉn ®øng tr­íc nh÷ng khã kh¨n, thö th¸ch lín, ®ã lµ t×nh tr¹ng s¶n phÈm vµ dÞch vô ng©n hµng so víi mét sè ng©n hµng kh¸c trªn ®Þa bµn cßn nghÌo nµn; nî qu¸ h¹n tõ nh÷ng n¨m tr­íc ®Ó l¹i cßn lín, mÆc dï trong n¨m võa qua ng©n hµng ®· tÝch cùc thu ®­îc l­îng lín nî tån ®äng nh­ng do phÇn lín c¸c kho¶n nî qu¸ h¹n cßn l¹i lµ nh÷ng kho¶n nî cã tÝnh chÊt phøc t¹p, khã thu håi, ®iÒu nµy còng ¶nh h­ëng lín ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh cña ng©n hµng. 2.3. Thực trạng hoạt động cho vay đối với DNVVN t¹i ng©n hµng cæ phÇn hµng h¶i Cho vay đối với DNVVN từ trước đến nay luôn là một trong những hoạt động chính trong nghiệp vụ cho vay ở ng©n hµng cæ phÇn hµng h¶i. Cho vay các DNVVN đang ngày càng được chú trọng phát triển hơn và sẽ trở thành đối tượng khách hàng chính của ng©n hµng trong những năm tới . 2.3.1. Doanh sè cho vay. Doanh số cho vay là số tiền ng©n hµng cho khách hàng vay trong một thời kỳ xác định. Doanh số cho vay lớn thể hiện hoạt động cho vay tại ngân hàng khá sôi nổi, ngân hàng đang tích lũy 1 lượng vốn lớn đảm bảo cung cấp đầy đủ khả năng vay vốn của khách hàng. Doanh số cho vay nhỏ chứng tỏ các khoản vay tại ngân hàng có số vốn rất bé, nhỏ lẻ hoặc số lượng khoản vay không nhiều và ngân hàng cần phải tìm cách mở rộng hoạt động cho vay của mình Doanh sè cho vay n¨m 2003 lµ 109.025 tû ®ång b»ng 93,7 % so víi n¨m 2002. Trong n¨m 2003 sè l­îng kh¸ch hµng vay cßn d­ nî gi¶m nhiÒu nh­ng doanh sè cho vay gi¶m kh«ng t­¬ng xøng do chñ tr­¬ng tËp trung quan hÖ tÝn dông víi mét sè kh¸ch hµng cã dù ¸n lín æn ®Þnh vµ c¸c dù ¸n cã vèn ®Çu t­ lín nh­ C«ng ty TNHH Hång Thuý, C«ng ty TNHH Long Giang... Doanh số cho vay DNTN chiếm tỷ trọng rất nhỏ trong tổng doanh số cho vay DNVVN.V× vËy ng©n hµng cÇn mở rộng cho vay hơn với loại hình doanh nghiệp này. B¶ng 2:T×nh h×nh cho vay( nguån b¸o c¸o tæng kÕt ho¹t ®éng kinh doanh- Ng©n hµng TMCP Hµng H¶i ViÑt Nam) ChØ tiªu Sè d­ ®Çu kú ph¸t sinh t¨ng ph¸t sinh gi¶m Sè d­ cuèi kú Ph¸t sinh t¨ng Ph¸t sinh gi¶m Sè d­ cuèi kú 1. Tæng d­ nî b×nh qu©n 256848 297054 2.Chi tiÕt cho vay 2.1 Theo thêi h¹n 272.967 264.025 272.098 267.32 93,7% 101% 98% Ng¾n 189.967 168.932 220.904 134.06 78,3% 92% 71% Trung, dµi h¹n 83 96.093 51.194 144,2% 162 159 2.2.Theo lo¹i h×nh doanh nghiÖp 272.967 264.025 272.098 267.32 93,7 101 98 DN Nhµ n­íc 146.992 111.391 96.829 174.66 83,1 100 111 Hîp t¸c x· 0 0 C«ng ty cæ phÇn, TNHH 117.949 134.545 158.084 85.777 103,2 106 80 DN T­ nh©n 220 220 100 DN Liªn doanh 3.722 8.953 10.987 1.688 86,1 89 45 C¸c ®èi t­îng kh¸c 4.084 7.135 6.198 5.191 122,8 76 127 2.3.Theo nghµnh kinh tÕ 272.967 264.025 272.098 267.32 93,7 101 98 Hµng h¶i 39.076 62.587 41.972 27.615 89,0 72 71 Giao th«ng vËn t¶i 6.842 2 526 8.316 27,1 4 122 B­u ®iÖn 26.25 22.157 26.002 22.045 166,8 401 85 S¶n xuÊt gia c«ng& chÕ biÕn 71.286 98.854 77.661 124.55 100,9 91 175 C¸c nghµnh kh¸c 129.513 78.427 125.947 84.428 84,5 116 65 2.3.2. Doanh sè thu nî. Doanh số thu nợ là số tiền mà khách hàng trả cho khoản vay của mình trong 1 thời kỳ xác định. Với doanh số thu nợ nhận được, chi nhánh có thể dùng số tiền này để tiếp tục cho vay hoặc trả cho những khoản tiền gửi đến hạn, hoặc trả những khoản nợ đến hạn của chi nhánh. Luôn luôn là một sự tuần hoàn giữa cho vay – thu nợ trong hoạt động kinh doanh của ngân hàng B¶ng 3: D­ nî qu¸ h¹n(nguån : B¸o c¸o tæng kÕt ho¹t ®éng kinh doanh) ChØ tiªu Sè d­ ngµy 31/12/2003 Gi¸ trÞ Tû träng NQH<6 th¸ng 1.204 1,6% NQH 6-12 th¸ng NQH> 12 th¸ng 2.212 2.80% Nî chê xö lý 45.711 58.90% D­ nî tr¶ thay KH 28.516 36,7% Tæng céng 77.643 100% Dư nợ xấu trong ngắn hạn là chủ yếu vì cho vay ngắn hạn chiếm tỷ trọng t­¬ng ®èi trong hoạt động cho vay của ng©n hµng. Lí do của dư nợ xấu là có một số khoản vay của ng©n hµng lµ, trong kỳ trả nợ đầu tiên, chu kỳ thu nhập của doanh nghiệp không phù hợp với chu kỳ trả nợ tại ngân hàng. DNVVN là đối tượng khách hàng chiến lược của ng©n hµng, mở rộng hoạt động cho vay với đối tượng này là mục tiêu lâu dài của ng©n hµng song đồng thời cũng phải đảm bảo được chất lượng cho vay, mà tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ luôn là chỉ tiêu quan trọng để đánh giá chất lượng cho vay. Ng©n hµng đã tiến hành trích lập rủi ro trên số nợ xÊu và tích cực, chủ động đôn đốc khách hàng trả nợ trong thời gian ngắn nhất. 2.4. §¸nh gi¸ ho¹t ®éng cho vay ®èi víi DNVVN t¹i ng©n hµng cæ phÇn hµng h¶i. 2.4.1. KÕt qu¶ ®¹t ®­îc. Với viÖc chuyÓn trô së chÝnh còng nh­ së giao dÞch tõ thµnh phè H¶i Phßng ®Õn thµnh phè Hµ Néi vµo th¸ng 12/2006, ng©n hµng gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n nhưng những gì mà ng©n hµng đạt được trong hoạt động cho vay đối với DNVVN là rất lớn và đáng khích lệ như: tỷ trọng cho vay đối với DNVVN tăng dần qua các năm, cho vay trung và dài hạn các DNVVN ngày càng tăng, cho vay ngoại tệ các DNVVN cũng tăng trưởng khá. - Tỷ trọng cho vay đối với DNVVNgày càng tăng: Quá trình phân tích hoạt động cho vay qua các năm, ta nhận thấy doanh số cho vay, doanh số thu nợ và dư nợ của các DNVVN luôn chiếm tỷ trọng lớn nhất so với các thành phần còn lại và có xu hướng ngày càng tăng dần tỷ trọng. Điều này thể hiện chiến lược đúng đắn của ng©n hµng là hướng tới thành phần DNVVN, coi đó là đối tượng khách hàng chính của ng©n hµng, mở rộng cho vay ngày càng có hiệu quả hơn tới đối tượng khách hàng này. -Cho vay ngoại tệ tăng củaDNVVN: Cho vay ngoại tệ 100% là cho vay ngắn hạn, nhưng có xu hướng tăng và cho vay ngoại tệ khối DNVVN đang ngày càng chiếm tỷ trọng lớn trong tổng số dư nợ tín dụng ngoại tệ, từ 3% năm 2003 lên tới 71% năm 2005. Đây là sự nỗ lực rất lớn của ng©n hµng vì trên thực tế, có rất nhiều NHTM trên địa bàn có thế mạnh và kinh nghiệm trong hoạt động tín dụng ngoại tệ DNVVN. 2.4.2. Nh÷ng mÆt cßn h¹n chÕ. Cã thÓ nãi trong nh÷ng n¨m qua ho¹t ®éng cña ng©n hµng ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ. Tuy nhiªn, trong qu¸ tr×nh kinh doanh tÝn dông ®èi víi DNVVN cßn l¹i mét sè tån t¹i. §iÓm h¹n chÕ lín nhÊt hiÖn nay cã thÓ nhËn thÊy lµ viÖc më réng vµ t¨ng tr­ëng d­ nî cña ng©n hµng, kh¶ n¨ng t×m kiÕm dù ¸n ch­a cao, ch­a cã kh¶ n¨ng t­ vÊn ®Çu t­ cho kh¸ch hµng, c«ng t¸c thÈm ®Þnh kh¸ch hµng cßn nhiÒu vÊn ®Ò ph¶i tiÕp tôc c¶i tiÕn ®æi míi... VÒ t¨ng tr­ëng d­ nî ®èi víi c¸c DNVVN: -Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh do thùc hiÖn theo c¬ chÕ tho¸ng nªn cã nhiÒu c¸n bé tÝn dông nh÷ng th¸ng ®Çu n¨m, nh÷ng th¸ng ®Çu quý ch­a chÞu khã t×m kiÕm kh¸ch hµng ®Ó t¨ng d­ nî mµ tËp trung vµo nh÷ng th¸ng cuèi quý hoÆc cuèi n¨m. -Ng©n hµng ch­a m¹nh d¹n cho vay ®èi víi c¸c DNVVN kh«ng cã tµi s¶n ®¶m b¶o thËm chÝ cã nh÷ng doanh nghiÖp ®ang ph¸t triÓn m¹nh- kh¶ n¨ng tr¶ nî vay cho ng©n hµng lµ rÊt cao. -Mét ®iÓm ®¸ng chó ý n÷a ®· lµm h¹n chÕ cho vay vµ d­ nî ®èi c¸c DNVVN lµ h×nh thøc cho vay ch­a ®a d¹ng, thêi h¹n cho vay ch­a t­¬ng thÝch víi chu kú s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. VÒ kh¶ n¨ng t×m kiÕm dù ¸n vµ kh¸ch hµng. HiÖn nay ng©n hÇng cæ phÇn hµng h¶i cßn bÞ ®éng trong c«ng viÖc nµy, hoÆc lµ cho vay c¸c dù ¸n theo kÕ ho¹ch cña ng©n hµng hoÆc c¸c kh¸ch hµng tù chñ ®éng t×m ®Õn ng©n hµng chø ng©n hµng ch­a chñ ®éng t×m ®Õn kh¸ch hµng, dù ¸n. VÒ c«ng t¸c thÈm ®Þnh vµ t­ vÊn dù ¸n ®Çu t­ cho kh¸ch hµng. Do nhiÒu lý do, mµ hiÖn nay chÊt l­îng thÈm ®Þnh kh¸ch hµng cña ng©n hµng cßn thÊp. Cã thÓ do h¹n chÕ vÒ mÆt th«ng tin cña c¸c DNVVN cung cÊp cho ng©n hµng ®ång thêi mét yÕu tè kh«ng kÐm phÇn quan träng lµ tr×nh ®é vµ kh¶ n¨ng thÈm ®Þnh cña c¸c c¸n bé tÝn dông cßn nhiÒu h¹n chÕ. Do vËy ®· bá lì rÊt nhiÒu c¬ héi cho vay, ®Çu t­ do thÈm ®Þnh vÒ mÆt tµi chÝnh kh«ng kh¶ thi hoÆc l¹i cho vay mét sè dù ¸n kÐm tÝnh kh¶ thi hay nãi c¸ch kh¸ch ®· m¾c ph¶i “Sù lùa chän ®èi nghÞch”. Mét vÊn ®Ò rÊt quan träng trong viÖc thu hót vµ t¨ng tr­ëng thÞ phÇn cho vay ®èi víi c¸c DNVVN lµ ng©n hµng cæ phÇn hµng h¶i ch­a thËt sù lµ ng­êi dÉn ®­êng cho c¸c chñ dù ¸n ®Çu t­, lµm cho hä cßn ngÇn ng¹i vay vèn ng©n hµng ®Ó ®Çu t­ më réng c¸c dù ¸n. 2.4.3 Nguyªn nh©n cña nh÷ng h¹n chÕ trong viÖc më réng cho vay ®èi víi c¸c DNVVN: Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cã thÓ nãi ng©n hµng cæ phÇn hµng h¶i cßn rÊt nhiÒu h¹n chÕ vµ khã kh¨n vµ ®¸ng kÓ trong viÖc më réng cho vay ®èi víi c¸c DNVVN, ®Æc biÖt lµ khi ng©n hµng chuyÓn trô së chinh sang thµnh phè kh¸c. V× vËy, ®i t×m nguyªn nh©n vµ biÖn ph¸p ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy cña ban l·nh ®¹o ng©n hµng vµ c¸c c¸n bé tÝn dông lµ ®iÒu hÕt søc cÇn thiÕt. Sau ®©y lµ mét sè nguyªn nh©n chñ yÕu: Nguyªn nh©n kh¸ch quan. Tuy DNVVN lµ mét thÞ tr­êng ®Çy tiÒm n¨ng cho c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i khai th¸c nh­ng c¸c ng©n hµng còng gÆp nhiÒu khã kh¨n khi tiÕp cËn ®èi t­îng nµy. §ã lµ nh÷ng v­íng m¾c vÒ tµi s¶n thÕ chÊp, vÒ uy tÝn, vÒ kh¶ n¨ng tr¶ nî cña kh¸ch hµng... T­¬ng tù nh­ c¸c kh¸ch hµng kh¸c, ng©n hµng cæ phÇn hµng h¶i còng ph¶i ®èi mÆt víi nhiÒu khã kh¨n ®ã trong cho vay DNVVN. Nh÷ng c¶n trë tõ m«i tr­êng vÜ m«. -Trong c¸c lo¹i h×nh kinh doanh th× kinh doanh tiÒn tÖ lµ mét ho¹t ®éng ®Æc biÖt nh¹y c¶m vµ chÞu t¸c ®éng m¹nh mÏ tõ c¸c thay ®æi cña nÒn kinh tÕ trong n­íc vµ ngoµi n­íc. MÊy n¨m gÇn ®©y, nÒn kinh tÕ n­íc ta còng nh­ c¸c n­íc kh¸c trong khu vùc ®ang ®øng tr­íc nh÷ng khã kh¨n nhÊt ®Þnh nh­ t×nh tr¹ng thiÓu ph¸t kÐo dµi, hµng ho¸ s¶n xuÊt ra kh«ng ®­îc tiªu thô, chØ sè gi¸ cµng gi¶m, thªm vµo ®ã lµ sù biÕn ®éng liªn tôc cña tû gi¸ trªn thÞ tr­êng ngo¹i tÖ... T×nh h×nh ®ã ®· g©y nªn nh÷ng t¸c ®éng rÊt lín ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ DNVVN nãi riªng. §iÒu nµy nh­ mét ph¶n øng d©y chuyÒn ®· t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng vµ ®Æc biÖt lµ c«ng t¸c tÝn dông. Tr­íc nh÷ng khã kh¨n cña nÒn kinh tÕ, nhµ n­íc ta ®ang tiÕn hµnh ®iÒu chØnh, ®æi míi vµ hoµn thiÖn chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m« nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh chung. Tuy nhiªn, c¸c doanh nghiÖp l¹i ch­a kÞp thÝch øng víi sù thay ®æi ®ã, nªn kinh doanh thua lç hoÆc kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn vay vèn ng©n hµng. -Sù ra ®êi cña hai LuËt ng©n hµng vµ LuËt c¸c tæ chøc tÝn dông ®· t¹o ra mét hµnh lang ph¸p lý cho ho¹t ®éng cña ng©n hµng th­¬ng m¹i, ®Þnh h­íng cho c¸c ng©n hµng kinh doanh cã hiÖu qu¶. Tuy hÖ thèng v¨n b¶n liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña ng©n hµng ®· ®­îc c¶i tiÕn nhiÒu nh÷ng vÉn ch­a ®ång bé vµ khoa häc, ch­a ®ñ søc ®iÒu chØnh nh÷ng diÔn biÕn phøc t¹p trong ho¹t ®éng thùc tÕ cña c¸c ng©n hµng. Gi÷a hai luËt ng©n hµng vµ c¸c luËt kh¸c cã liªn quan nh­ luËt h×nh sù, luËt ®Êt, luËt thuÕ...l¹i ®ang cã nh÷ng ®iÓm ch­a ®ång bé. LuËt ®Êt ®ai liªn quan ®Õn luËt thuÕ, luËt thÕ chÊp tµi s¶n, cÇm cè, luËt d©n sù liªn quan ®Õn xö lý tµi s¶n ®¶m b¶o tiÒn vay, ph¸p lÖnh ph¸ s¶n kh«ng ®¶m b¶o quyÒn lîi cho ng©n hµng... Nguyªn nh©n tõ phÝa kh¸ch hµng. Nh÷ng khã kh¨n trong cho vay DNVVN cña ng©n hµng cßn chÞu t¸c ®éng kh«ng nhá do chÝnh tõ phÝa doanh nghiÖp. C¸c DNVVN trong thêi gian võa qua ®· cã nhiÒu thay ®æi vµ cã nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ. Tuy vËy, sù ph¸t triÓn nµy ch­a v÷ng ch¾c. T¨ng tr­ëng m¹nh vÒ sè l­îng ch­a ®i cïng víi t¨ng tr­ëng øng vÒ chÊt l­îng. M«i tr­êng kinh doanh ë n­íc ta hiÖn nay cßn kh¸ nhiÒu rñi ro , nªn ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp cã quy m« nhá cßn gÆp nhiÒu biÕn ®éng. T×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh th­êng kh«ng æn ®Þnh. Bªn c¹nh ®ã cßn tån t¹i mét sè doanh nghiÖp lµm ¼n phi ph¸p, bu«n lËu, lõa ®¶o, trong qu¸ tr×nh kinh doanh th­êng chiÕm dông vèn cña ®èi t¸c kinh doanh, ®Õn khi mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n th× lõa ®¶o ng©n hµng, gi¶ m¹o giÊy tê xin vay vèn råi bá trèn. V× vËy ®· t¹o nªn mét Ên t­îng kh«ng tèt vÒ ®èi t­îng kh¸ch hµng nµy. Khã kh¨n lín nhÊt cña c¸c DNVVN lµ kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó vay vèn ng©n hµng. NhiÒu doanh nghiÖp míi thµnh lËp, uy tÝn ch­a ®ñ, c¬ së vËt chÊt cßn thiÕu thèn, t×nh hinh tµi chÝnh ch­a æn ®Þnh.. nªn ch­a ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu cña ng©n hµng. NhiÒu doanh nghiÖp cã nhu cÇu vay vèn nh­ng kh«ng ®ñ tµi s¶n thÕ chÊp hoÆc cã tµi s¶n nh­ng l¹i thiÕu giÊy tê chøng minh quyÒn së h÷u hîp ph¸p tµi s¶n ®ã. Mét nguyªn nh©n kh¸ phæ biÕn xuÊt ph¸t tõ phÝa kh¸ch hµng khiÕn ng©n hµng tõ chèi cho vay lµ vÊn ®Ì lËp dù ¸n cña doanh nghiÖp. Do ch­a cã kinh nghiÖm vµ tr×nh ®é n¨ng lùc h¹n chÕ nªn c¸c dù ¸n cña doanh nghiÖp nhiÒu khi kh«ng tÝnh to¸n ®Çy ®ñ, râ rµng , chÝnh x¸c c¸c yÕu tè chi phÝ, ®Çu t­, theo c«ng nghÖ nµo, thêi gian triÓn khai, hiÖu qu¶ cña dù ¸n... nªn lµm mÊt nhiÒu thêi gian bæ sung, phª duyÖt dù ¸n, còng nh­ lµm ¶nh h­ëng ®Õn thêi gian cña ng©n hµng trong viÖc kiÓm tra, thÈm ®Þnh dù ¸n vµ ®­a ra quyÕt ®Þnh ®Çu t­. Trªn thùc tÕ ta thÊy kh¶ n¨ng lËp dù ¸n ®Çu t­ hoÆc ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt cña hÇu hÕt c¸c DNVVN cßn rÊt yÕu, chñ yÕu lµ h×nh thøc, nªn kÕt qu¶ lµ kh«ng thuyÕt tr×nh ®­îc tÝnh kh¶ thi ®Ó cã thÓ cho vay vèn tõ ng©n hµng. Bªn c¹nh ®ã , c¸c DNVVN cßn ch­a thùc hiÖn ho¹t ®éng kÕ to¸n thèng kª mét c¸ch nghiªm tóc vµ ®óng luËt ph¸p, c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n chñ yÕu dùa vµo kinh nghiÖm c¸ nh©n, nhiÒu khi mang tÝnh chÊt gia ®×nh. ChÕ ®é kiÓm to¸n b¾t buéc ®· ®­îc ®­a vµo ¸p dông ë nhiÒu doanh nghiÖp nh­ng ®a sè c¸c sè liÖu quyÕt to¸n vµ b¸o c¸o tµi chÝnh cña doanh nghiÖp l¹i ch­a thùc hiÖn chÕ ®é nµy. V× v©y t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh vµ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp trªn giÊy tê cã nhiÒu kho¶ng c¸ch, kh«ng ph¶n ¸nh chÝnh x¸c t×nh tr¹ng hiÖn cã cña doanh nghiÖp. §iÒu nay g©y khã kh¨n cho ng©n hµng khi tiÕn hµnh thÈm ®Þnh xÐt duyÖt cho vay. Nguyªn nh©n chñ quan - Nguyªn nh©n tõ ng©n hµng. Khã kh¨n trong cho vay kh«ng chØ tõ phÝa kh¸ch hµng, chÝnh b¶n th©n ng©n hµng còng cã nhiÒu h¹n chÕ lµm c¶n trë c«ng t¸c nµy. Kh«ng chØ c¸c doanh nghiÖp míi cã khã kh¨n vÒ viÖc vay vèn ng©n hµng mµ c¸c cÒ phÝa ng©n hµng còng cã nh÷ng khã kh¨n trong viÖc huy ®éng vèn. Trong khi c¸c doanh nghiÖp lín mçi lÇn vay th­êng cã doanh sè lín lµm d­ nî t¨ng lªn nhanh chãng vµ mang l¹i kho¶n lîi nhuËn lín cho ng©n hµng th× mçi lÇn vay chØ vay tõng mãn nhá, khiÕn c¸c ngan hµng ngÇn ng¹i trong cho vay DNVVN. MÆc dï hiÖn nay ng©n hµng hµng h¶i ®· ®­a vµo ¸p dông nhiÒu h×nh thøc cho vay nh­ cho vay tõng lÇn, cho vay theo mãn, cho vay theo h¹n møc tÝn dông, cho vay tr¶ gãp .. Trªn lý thuyÕt th× tÊt c¶ mäi ®èi t­îng kh¸ch hµng ®Òu ®­îc ¸p dông c¸c h×nh thøc cho vay trªn, nh­ng thùc tÕ th× DNVVN, míi chØ ®­îc vay theo mãn. Tuy h×nh thøc vay nµy gióp ng©n hµng qu¶n lý chÆt chÏ ®­îc c¸c mãn vay nh­ng l¹i g©y khã kh¨n cho doanh nghiÖp v× mçi lÇn cÇn vay ng©n hµng, c¸c DNVVN l¹i ph¶i lÆp l¹i tÊt c¶ c¸c thñ tôc cÇn thiÕt, tèn nhiÒu thêi gian vµ c«ng søc. ViÖc Ðp c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kh«ng mang tÝnh thêi vô, th­¬ng vô ph¶i vay tõng lÇn, tõng hîp ®ång riªng biÖt ®Ó mua tõng ®ît nguyªn vËt liÖu, tr¶ tõng ®ît chi phÝ... ®· g©y nhiÒu phiÒn to¸i cho c¶ doanh nghiÖp vµ c¶ c¸n bé tÝn dông. Trong khi ®ã, c¸c h×nh thøc vay kh¸c cã nhiÒu ­u ®iÓm l¹i ch­a ®­îc ¸p dông lµm h¹n chÕ kh¶ n¨ng cña ng©n hµng. Bªn c¹nh ®ã, theo qui ®Þnh hiÖn nay, cã tµi s¶n thÕ chÊp lµ mét ®iÒu kiÖn b¾t buéc ®Ó mét DNVVN vay vèn ng©n hµng. Th«ng th­êng kh¸ch hµng còng chØ nhËn ®­îc mét kho¶n vay t­ 50 % - 70% gi¸ trÞ tµi s¶n thÕ chÊp. Mµ tµi s¶n thÕ chÊp l¹i lµ mét vÊn ®Ò khã kh¨n ®èi víi c¸c DNVVN. ChÝnh v× vËy mµ c¸c DN khã tiÕp cËn ®­îc víi vèn ng©n hµng. Mét nguyªn nh©n quan träng n÷a lµ do qui tr×nh tÝn dông cña ng©n hµng. C¸c DNVVN chñ yÕu cã nhu cÇu vèn ng¾n h¹n trong thêi gian gÊp, trong khi ®ã, qui tr×nh cho vay cña ng©n hµng cæ phÇn hµng h¶i kh«ng riªng biÖt ®èi víi c¸c ®èi t­îng kh¸ch hµng mµ ¸p dông chung cho c¶ doanh nghiÖp lín vµ DNVVN,dÉn ®Õn mét kho¶n cho vay kh«ng lín còng cã thÓ tr¶i qua c¸c b­íc phøc t¹p tr­¬ng tù nh­ mét kho¶n vay lín kh¸c. §iÒu nµy g©y khã kh¨n cho ng©n hµng vµ cho c¶ kh¸ch hµng ®Õn vay vèn. Ngoµi ra c«ng t¸c Marketing, tiÕp xóc kh¸ch hµng cßn nhiÒu h¹n chÕ. NhiÒu kh¸ch hµng cßn ch­a n¾m ®­îc c¸c th«ng tin vÒ thñ tôc, qui tr×nh cho vay, c¸c giÊy tê hå s¬ cÇn thiÕt ®Ó ®­îc vay vèn ng©n hµng nªn ph¶i ®i l¹i nhiÒu lÇn, mÊt thêi gianvµ chi phÝ cho c¶ hai bªn. Kh«ng nh÷ng thÕ mµ cßn t¹o ra t©m lý ng¹i tiÕp xóc víi ng©n hµng cña nhiÒu doanh nghiÖp. Bªn c¹nh ®ã ng©n hµng cæ phÇn hµng h¶i cã ®éi ngò c¸n bé cã tr×nh ®é ch­a cao l¹i ®øng tr­íc sù chuyÓn biÕn nhanh chãng cña c«ng nghÖ ng©n hµng vµ ®ßi hái ngµy cµng cao cña ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ trong c¬ chÕ thÞ tr­êng th× lùc l­îng c¸n bé ®Æc biÖt lµ c¸n bé lµm c«ng t¸c tÝn dông ch­a thÝch øng ngay ®­îc. Tromg khi ®ã yªu cÇu cña nghiÖp vô ng©n hµng hiÖn ®¹i ®ßi hái c¸n bé ng©n hµng ph¶i ®­a ra ®­îc nh÷ng quyÕt ®Þnh kÞp thêi, chÝnh x¸c ®Ó phôc vô tèt nhÊt cho c«ng viÖc cña m×nh, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña ng©n hµng. Ch­¬ng III Mét sè gi¶i ph¸p më réng ho¹t ®éng cho vay ®èi víi DNVVN t¹i Ng©n hµng cæ phÇn hµng h¶i 3.1. §Þnh h­íng ph¸t triÓn cña ng©n hµng trong thêi gian tíi. 3.1.1. §Þnh h­íng chung 3.1.1.1. Môc tiªu ho¹t ®éng kinh doanh trong n¨m 2006. §Ó tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh trong n¨m 2006. Ng©n hµng ®· ®Ò ra môc tiªu ho¹t ®éng kinh doanh nh­ sau: ¤n ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh doanh trªn c¸c mÆt ho¹t ®éng, duy tr× vµ ph¸t triÓn huy ®éng nguån vèn cã hiÖu qu¶ tõ c¸c doanh nghiÖp truyÒn thèng, më réng m¹ng l­íi vµ h×nh thøc huy ®éng tiÕt kiÖm, n¨ng cao chÊt l­îng sö dông vèn ®¶m b¶o an toµn vµ hiÖu qu¶. T¨ng c­êng thùc hiÖn c¸c dÞch vô ng©n hµng hiÖn cã, ®ång thêi nghiªn cøu ¸p dông c¸c s¶n phÈm dÞch vô míi ®Ó kh«ng ngõng n©ng cao uy tÝn cña ng©n hµng trªn thÞ tr­êng. Thùc hiÖn lµnh m¹nh hãa t×nh h×nh tµi chÝnh trªn c¬ së: Thùc hiÖn chÝnh s¸ch linh ho¹t vµ cã hiÖu qu¶, tiÕp tôc thay ®æi c¬ cÊu d­ nî cho vay b»ng c¸ch xö lý thu håi nî tån ®äng cò vµ t¨ng d­ nî míi, chó träng viÖc ®µo t¹o, båi d­ìng vµ ®æi míi thªm vÒ phong c¸ch phôc vô kh¸ch hµng. 3.1.1.2. Môc tiªu ph¸t triÓn cña ng©n hµng trong n¨m 2006. §¹i héi ®ång cæ ®«ng cña Ng©n hµng hµng h¶i ViÖt Nam ®· x¸c ®Þnh: Ng©n hµng hµng h¶i x©y dùng chiÕn l­îc ph¸t triÓn theo h­íng ng©n hµng ®a n¨ng vµ phÊn ®Êu trë thµnh ng©n hµng hµng ®Çu trong hÖ thèng ng©n hµng cæ phÇn cña ViÖt Nam. §Ó triÓn khai chiÕn l­îc ®ã, Ng©n hµng hµng h¶i ViÖt Nam sÏ tËp trung thùc hiÖn mét sè kÕ ho¹ch ph¸t triÓn sau: -Thùc hiÖn chÝnh s¸ch kh¸ch hµng linh ho¹t nh»m ®a d¹ng hãa kh¸ch hµng, duy tr× tèt ®éi ngò kh¸ch hµng cò vµ thu hót c¸c kh¸ch hµng míi lµ nh÷ng doanh nghiÖp cã tiÒm n¨ng, t¨ng khèi l­îng giao dÞch ®èi víi c¸c kh¸ch hµng lµ doanh nghiÖp n»m trong diÖn chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña tõng ®Þa ph­¬ng. T¨ng c­êng h¬n n÷a c«ng t¸c qu¶n lý kh¸ch hµng, t¨ng c­êng c«ng t¸c tiÕp thÞ d­íi nhiÒu h×nh thøc theo môc tiªu cô thÓ vµ hiÖu qu¶ thiÕt thùc. -TriÓn khai c¸c biÖn ph¸p phï hîp ®Ó t¨ng khèi l­îng vèn ®¸p øng yªu cÇu më réng ho¹t ®éng kinh doanh, trong ®ã dÆc biÖt ­u tiªn gia t¨ng nguån vèn cã hiÖu qu¶. - Më réng vµ ph¸t triÓn c¸c dÞch vô còng nh­ c¸c s¶n phÈm ng©n hµng hiÖn ®¹i ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng t¨ng cña kh¸ch hµng, n©ng dÇn tû träng thu dÞch vô trong tæng doanh thu hµng n¨m. -N©ng cao chÊt l­îng sö dông vèn ®¶m b¶o an toµn vµ hiÖu qu¶, x©y dùng chÝnh s¸ch tÝn dông phï hîp víi chÝnh s¸ch kh¸ch hµng linh ho¹t vµ yªu cÇu thùc tiÔn kinh doanh ®ång thêi quan t©m ®óng møc ®Õn nguån lùc cña Ng©n hµng trong tïng thêi kú . T¨ng tû träng cho vay ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ cho vay c¸c dù ¸n hiÖu qu¶, cã quy m« phï hîp víi kh¶ n¨ng qu¶n lý cña m×nh, ph¸t triÓn cho vay míi ®èi víi kh¸ch hµng nßng cèt vµ truyÒn thèng cña ng©n hµng hµng h¶i nh­: nghµnh Hµng h¶i, Buu chÝnh viÔn th«ng, B¶o hiÓm, Hµng kh«ng, giao th«ng vËn t¶i, ®ång thêi më réng cho vay c¸c Tæng c«ng ty m¹nh vµ nh÷ng doanh nghiÖp kinh doanh hiÖu qu¶. T¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm so¸t néi bé, x©y dùng vµ qu¶n lý chÆt chÏ c¸c tû suÊt qu¶n lý ng©n hµng, tËp trung xö lý nh÷ng tån ®äng cò trong ho¹t ®éng kinh doanh, kh«ng ®Ó ph¸t sinh v­ît qu¸ h¹n møc. - TriÓn khai s¾p xÕp l¹i tæ chøc bé m¸y theo h­íng tinh gi¶m vµ ®¶m b¶o hiÖu suÊt ho¹t ®éng cao, n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý ®iÒu hµnh hÖ thèng, thùc hiÖn chØ ®¹o, ®iÒu hµnh nghiÖp vô linh ho¹t, s¸t víi yªu cÇu c«ng t¸c cña tõng lÜnh vùc vµ s¸t víi thùc tÕ cña tõng chi nh¸nh, t¨ng c­êng sù thèng nhÊt vµ ph¸t huy søc m¹nh trÝ tuÖ tËp thÓ trong c«ng t¸c chØ ®¹o ®iÒu hµnh, th­êng xuyªn rµ so¸t nh©n sù, bè trÝ sö dông ®óng ng­êi- ®óng viÖc vµ bæ sung c¸n bé cã chÊt l­îng cho c¸c lÜnh vùc chñ chèt, nh÷ng ®Þa bµn träng yÕu cña ng©n hµng, TËp trung x©y dùng , chÊn chØnh, ®æi míi vµ dµo t¹o , ®µo t¹o l¹i vÒ nghiÖp vô, ph­¬ng ph¸p lµm viÖc vµ phong c¸ch phôc vô kh¸ch hµng cña toµn thÓ ®éi ngò CBNV nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ t¹o søc thu hót kh¸ch hµng. - Hoµn thiÖn hÖ thèng v¨n b¶n quy dÞnh, qui chÕ, h­íng dÉn cña Ng©n hµng hµng h¶i phï hîp víi t×nh h×nh thùc tiÔn vµ quy ®Þnh cña ph¸p luËt. - X©y dùng nÒn t¶ng c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®Ó ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh víi tÇm cao míi vµ n©ng cao chÊt l­îng qu¶n lý, n©ng cÊp hÖ thèng tin häc ®Ó ®¸p øng kÞp thêi yªu cÇu c«ng t¸c trong thêi gian tr­íc m¾t , hiÖn ®¹i hãa ng©n hµng vµ hÖ thèng thanh to¸n do ng©n hµng thÕ giíi tµi trî. 3.2. Gi¶i ph¸p më réng ho¹t ®éng cho vay ®èi víi DNVVN. 3.2.1.T¹o vèn ®Ó ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. Vèn ®¸p øng cho yªu cÇu ph¸t triÓn c¸c DNVVN lµ mét vÊn ®Ò cùc kú quan träng vµ cÊp b¸ch ®èi víi n­íc ta trong nhiÒu n¨m tíi. B¸o c¸o cña Ban chÊp hµnh Trung ­¬ng §¶ng ®· chØ râ:” Trong c«ng cuéc x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®Êt n­íc theo ®­êng lèi ®æi míi, §¶ng vµ Nhµ n­íc ta chñ tr­¬ng huy ®éng mäi nguån vèn trong vµ ngoµi n­íc ®Ó ®Çu t­ ph¸t triÓn, trong ®ã vèn trong nøoc cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh, vèn ngoµi n­íc cã ý nghÜa quan träng, kÕt hîp tiÒm n¨ng søc m¹nh bªn trong víi kh¶ n¨ng cã thÓ tranh thñ bªn ngoµi. ChiÕn l­îc l©u dµi lµ ph¶i huy déng tèi ®a nguån vèn trong n­íc ®Ó chiÕm tû lÖ cao trong ®Çu t­.” 3.2.1.1. Më réng ho¹t ®éng huy ®éng vèn, ®Æc biÖt lµ vèn trung h¹n vµ dµi h¹n trong c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ d©n c­. Nh×n chung nguån vèn huy ®éng cña Ng©n hµng hµng h¶i vÉn tiÕp tôc t¨ng tr­ëng, thÓ hiÖn nguån vèn nhµn rçi trong c¸c d©n c­ vµ tæ chøc kinh tÕ cßn to lín. Hoµn thiÖn c¸c h×nh thøc tiÒn göi tiÕt kiÖm cña d©n c­. Trong tæng sè nguån vèn huy ®éng cña ng©n hµng, nguån tiÒn göi tiÕt kiÖm cña d©n c­ chiÕm tû träng lín, ngµy cµng t¨ng vµ æn ®Þnh. VÊn ®Ò nµy ®Æt ra cho c¸c nhµ qu¶n lý ng©n hµng hµng h¶i cÇn ®­a ra c¸c h×nh thøc huy ®éng phong phó, hÊp dÉn h¬n.Ch¼ng h¹n nh­: TiÒn göi tiÕt kiÖm kh«ng kú h¹n: hµng th¸ng hay hµng quý nªn cã quay sè tróng th­ëng hay cã ch­¬ng tr×nh khuyÕn m¹i. L·i suÊt huy ®éng kh«ng chªnh lÖch nhiÒu so víi h×nh thøc tiÒn göi cã kú h¹n ng¾n v× ®©y lµ lo¹i h×nh kh¸ch hµng dÔ chÊp nhËn. Ph¸t hµnh thÓ thøc göi tiÕt kiÖm dµi h¹n víi møc l·i suÊt hîp lý dÓ khuyÕn khÝch ng­êi göi nh­ møc l·i suÊt bËc thang cña BIDV. §a d¹ng hãa c¸c c«ng cô huy ®éng vèn cña ng©n hµng Ngoµi c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn tiÕt kiÖm truyÒn thèng cÇn ph¶i ®a d¹ng hãa c¸c c«ng cô huy ®éng vèn nh­ ph¸t hµnh kú phiÕu, tr¸i phiÕu néi tÖ vµ ngo¹i tÖ. §©y lµ c¸c c«ng cô huy ®éng vèn vµ môc ®Ých sö dông vèn tõng thêi kú mµ ng©n hµng quyÕt ®Þnh thêi h¹n ph¸t hµnh, tæng l­îng vèn cÇn huy ®éng qua c«ng cô ph¸t hµnh kú phiÕu vµ tr¸i phiÕu cã môc ®Ých cao h¬n l·i suÊt huy ®éng th«ng th­êng vµ do ®ã ng©n hµng còng ®­îc phÕp cho vay víi l·i suÊt tháa thuËn cao h¬n l·i suÊt ®Çu ra ®Ó phôc vô tèt h¬n cho c¸c DNVVN. Thùc hiÖn chÝnh s¸ch ­u ®·i víi kh¸ch hµng Trong co chÕ thÞ tr­êng, c¸c nhµ kinh doanh lu«n cã nhu cÇu sö dông ®ång vèn cã hiÖu qu¶. NhiÒu nhµ doanh nghiÖp cã sè d­ tiÒn göi lín ë ng©n hµng(®©y chØ lµ nguån vèn t¹m thêi vµ kh«ng æn ®Þnh), ng©n hµng muèn sö dông ®­îc nguån vèn nµy cÇn ph¶i cã chÝnh s¸ch ­u ®·i ®èi víi nh÷ng kh¸ch hµng nµo cã sè tiÒn lín göi vµo ng©n hµng nh­ ­u ®·i vÒ l·i suÊt, ­u ®·i khi vay vèn vµ thanh to¸n. Môc ®Ých lµ ®Ó khuyÕn khÝch kh¸ch hµng göi tiÒn vµ vay tiÒn nhiÒu h¬n. §Èy m¹nh viÖc më tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n cña c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ. Víi ho¹t ®éng nµy ng©n hµng sÏ thu hót ®­îc l­îng tiÒn cña c¸c hé kinh doanh c¸ thÓ, cña c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc vµ cña c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ, x· héi ch­a sö dông ®Õn göi vµo tµi kho¶n ng©n hµng. Mét mÆt ®Ó t¨ng c­êng nguån vèn tÝn dông, mÆt kh¸c t¹o ®iÒu kiÖn më réng c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt.Hai mÆt nµy cã t¸c dông thóc ®Èy lÉn nhau vµ t¨ng hiÖu qu¶ vËn ®éng vèn trong nÒn kinh tÕ hµng hãa. ChØ cã thÓ thùc hiÖn ®­îc biÖn ph¸p nµy khi ho¹t ®éng ng©n hµng linh ho¹t, gän nhÑ, s¸t côm d©n c­, tr¸nh giÊy tê thñ tôc phiÒn hµ, ng©n hµng ho¹t ®éng v× lîi Ých cña ng­êi cã tiÒn th× míi cã lîi Ých cña m×nh Më réng c¸c dÞch vô ng©n hµng. §Æc biÖt lµ dÞch vô thanh to¸n sao cho nhanh, thuËn tiÖn an toµn víi møc phÝ thÊp, l·i suÊt tháa ®¸ng, t¹o ®­îc lßng tin ®Ó huy ®éng vèn.C¶i tiÕn viÖc chuyÓn tiÒn nh­ chuyÓn tiÒn nhanh, chuyÓn tiÒn qua m¹ng vi tÝnh, thanh to¸n ®iÖn tö. Ng©n hµng cÇn ®Èy m¹nh ph¸t hµnh sÐc c¸ nh©n, sö dông c¸c lo¹i thÎ thanh to¸n thÎ tÝn dông vµ m¸y rót tiÒn tù ®éng(ATM) ¸p dông c¸c h×nh thøc thanh to¸n kh«ng chøng tõ v.v… Më réng m¹ng l­íi huy ®éng vèn hay thu hÑp m¹ng l­íi §iÒu nµy phô thuéc vµo yªu cÇu huy ®éng vèn, cung øng vèn vµ c¸c dÞch vô nh©n hµng, mÆt kh¸c cßn phô thuéc vµo sù ph¸t triÎn cña c¸c DNVVN. 3.2.1.2. Ph¸t triÓn thÞ tr­êng vèn ®Ó thu hót vèn. §Ó thùc hiÖn ®­îc ho¹t ®éng nµy ng©n hµng ph¶i cã mét tiÒm lùc còng nh­ nh÷ng tiÒn ®Ò v÷ng m¹nh. Bªn c¹nh ®ã ng©n hµng ph¶i kÕt hîp víi thÞ tr­êng liªn ng©n hµng vµ víi sù chØ ®¹o cña Ng©n hµng nhµ n­íc ®Ó ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. MÆt kh¸c, ng©n hµng ph¶i chó ý tíi viÖc ph¸t triÓn thÞ tr­êng chøng kho¸n cña m×nh ®Ó cã thÓ thu hót ®­îc vèn. 3.2.1.3. Thu hót nguån vèn n­íc ngoµi. Nguån vèn n­íc ngoµi cã vai trß hÕt søc quan träng ®Ó hç trî nguån vèn trong n­íc cña ng©n hµng.§Ó ®¹t ®­îc viÖc thu hót nguån vèn bªn ngoµi, ng©n hµng ph¶i sö dông nhiÒu biÖn ph¸p tÝch cùc vµ ®ång bé cïng víi sù thuËn tiÖn cña m«i tr­êng ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i n­íc ta. §Ó cã thÓ thu hót ®­îc vèn ®Çu t­ cña n­íc ngoµi ng©n hµng ph¶i t¨ng c­¬ng c¸c mèi quan hÖ liªn doanh, liªn kÕt. Bªn c¹nh ®ã, ng©n hµng còng cÇn ph¶i cã nhiÒu dù ¸n tèt, kh¶ thi ®Ó cã thÓ gäi vèn n­íc ngßai. 3.2.2. Më réng vµ n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. 3.2.2.1. Më réng cho vay vèn trung vµ dµi h¹n ®Ó gióp cho c¸c DNVVN ®æi míi c«ng nghÖ. §Çu t­ vèn trung vµ dµi h¹n lµ ®Çu t­ cho t­¬ng lai cña c¸c dianh nghiÖp, lµ ®Ó c¸c doanh nghiÖp x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt, ¸p dông c«ng nghÖ míi ®Ó ph¸t triÓn. Ngµy nay cuéc c¸ch m¹nh khoa häc vµ c«ng nghÖ mµ néi dung c¬ b¶n lµ nh÷ng tiÕn bé v­ît bËc cña c«ng nghÖ th«ng tin, c«ng nghÖ sinh häc, c«ng nghÖ vËt liÖu míi v.v…®ang ph¸t triÓn ë tr×nh ®é cao. C¸c n­íc ®ang ®øng tr­íc c¬ héi ph¸t triÓn, nh­ng ­u thÕ vÒ vèn, vÒ c«ng nghÖ vµ vÒ thÞ tr­êng thuéc vÒ c¸c n­íc t­ b¶n chñ nghÜa ph¸t triÓn. §èi víi n­íc ta hiÖn nay vèn huy ®éng trong n­íc dµnh cho ®Çu t­ dµi h¹n cßn Ýt, nªn viÖc ®Çu t­ cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i nãi chung vµ ng©n hµng cæ phÇn hµng h¶i nãi riªng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ph¶i biÕt lùa chän, ­u tiªn cho c¸c dù ¸n quy m« võa vµ nhá, øng dông kü thuËt vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn tr¸nh t×nh tr¹ng ®Çu t­ mua l¹i nh÷ng thiÕt bÞ cò, l¹c hËu cña c¸c n­íc. §Ó cã thÓ ®Èy m¹nh ®Çu t­ vèn trung vµ dµi h¹n cho c¸c DNVVN ng©n hµng hµng h¶i cÇn ph¶i gi¶i quyÕt mét sè vÊn ®Ò: - Ng©n hµng cÇn cã mét bé phËn gióp c¸c DNVVN x©y dùng còng nh­ thÈm ®Þnh l¹i c¸c dù ¸n cã tÝnh kh¶ thi, lùa chän c«ng nghÖ phï hîp vµ ¸p dông c«ng nghÖ ®ã vµo s¶n xuÊt lµ hÕt søc quan träng bëi v× c¸c DNVVN th­êng kh«ng ®ñ diÒu kiÖn ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò c«ng nghÖ, hä th­êng thiÕu th«ng tin vÒ c¸c nguån c«ng nghÖ trong c¶ n­íc. -§Ò nghÞ ng©n hµng nhµ n­íc cho phÐp ng©n hang ®­îc sö dông mét tû lÖ vèn ng¾n h¹n æn ®Þn ®Ó ®Çu t­ cho vay trung vµ dµi h¹n ®èi víi DNVVN. - Cho phÐp c¸c doanh nghiÖp ®­îc thÕ chÊp tµi s¶n ®­îc h×nh thµnh tõ vèn vay cña ng©n hµng ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nhiÒu doanh nghiÖp cã dù ¸n kh¶ thi, cã ®ñ vèn tù cã nh­ng l¹i kh«ng cã ®ñ tµi s¶n thÕ chÊp ®Ó vay vèn ng©n hµng. - C©n phèi hîp víi chÝnh quyÒn c¸c cÊp dÓ t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì c¸c doanh nghiÖp vÒ ®Êt ®ai, thñ tôc hµnh chÝnh ®Ó c¸c dù ¸n ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch thuËn lîi. 3.2.2.2. Më réng cho vay ®èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. ThÝch øng víi nÒn kinh tÕ hµng hãa nhiÒu thµnh phÇn, néi dung vµ ph­ong thøc ho¹t ®éng cña nh©n hµng còng ®· cã sù ®æi míi c¬ b¶n.ViÖc ®Çu t­ cÇn ph¶i dµn ®Òu, b×nh ®¼ng vµ khai th¸c ®­îc thÕ m¹nh tõng ngµnh kinh tÕ. 3.2.2.3. N©ng cao chÊt l­îng tÝn dông ng©n hµng b¶o ®¶m an toµn vèn vµ h¹n chÕ rñi ro. ChÊt l­îng tÝn dông ng©n hµng lu«n lµ vÊn ®Ò quan t©m hµng ®Çu ho¹t ®éng ng©n hµng. Song hiÖn nay chÊt l­îng tÝn dông vÉn ®ang lµ vÊn ®Ò ®Æc biÖt quan t©m cña nhiÒu ng­êi. §ã lµ t×nh tr¹ng nî qu¸ h¹n vµ rñi ro tÝn dông ph¸t sinh ngµy cµng t¨ng. MÆc dï thêi gian qua ng©n hµng ®· thùc hiÖn nh÷ng biÖn ph¸p b¶o ®¶m an toµn vèn vay vµ h¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt rñi ro tÝn dông nh­: -Ban hµnh mét sè c¬ chÕ tÝn dông víi ®iÒu kiÖn cho vay chÆt chÏ h¬n. - Ban hµnh chÝnh s¸ch kh¸ch hµng, ph©n lo¹i kh¸ch hµng khi cho vay -Thùc hiÖn biÖn ph¸p ®ång tµi trî. - T¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t, th«ng tin rñi ro, n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý, chuyªn m«n nghiÖp vô cho c¸n bé nh©n viªn ng©n hµng.Tuy nhiªn nh×n chung chÊt l­îng tÝn dông ch­a ®­îc n©ng lªn, nhÊt lµ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y t×nh tr¹ng nî qu¸ h¹n ph¸t sinh ngµy mét t¨ng. Ng©n hµng cÇn chó träng tíi mét sè gi¶i ph¸p nh­. 3.2.2.3.1. T¨ng c­êng c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý tÝn dông. Tr­íc hÕt cÇn n©ng cao chÊt l­îng thÈm ®Þnh khi cho vay, chó träng thÈm ®Þnh c¸c ®iÒu kiÖn vay vèn, t­ c¸ch ng­êi vay, thÈm ®Þnh tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n nhÊt lµ thÈm ®Þnh kü vÒ ph­¬ng diÖn thÞ tr­êng, hîp ®ång mua, b¸n, kh¶ n¨ng thanh to¸n cña ng­êi vay. Khi gi¶i quyÕt mét mãn cho vay kh«ng nªn coi tµi s¶n thÕ chÊp lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó xÐt duyÖt cho vay, vÊn ®Ò c¬ b¶n lµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña ng­êi vay, tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n. NÕu tµi s¶n thÕ chÊp ®Çy ®ñ, b¶o ®¶m tÝnh ph¸p lý, gÊp nhiÒu lÇn sè tiÒn cho vay nh­ng dù ¸n cho vay kh«ng ch¾c ch¾n, kh¶ n¨ng hoµn tr¶ tõ hiÖu qu¶ cña mãn vay kh«ng ®¶m b¶o th× cÇn ph¶i xem xÐt kü. Khi cho vay ph¶i chÊp hµnh ®óng c¬ chÕ, qui chÕ , chÊp hµnh ®óng qui tr×nh cho vay. §Æc biÖt chó ý tÝnh ph¸p lý cña tµi s¶n thÕ chÊp. Tµi s¶n thÕ chÊp nhÊt thiÕt ph¶i qua c«ng chøng, qua UBND quËn, huyÖn, ph­êng, x· x¸c nhËn. T¨ng c­êng kiÓm tra sö dông vèn vay ®Ó ng¨n ngõa t×nh tr¹ng ng­êi vay sö dông vèn vay sai môc ®Ých nh­ lÊy vèn l­u ®éng sö dông cho x©y dùng c¬ b¶n. Qui ®Þnh thêi h¹n cho vay ph¶i s¸t, ph©n ra tõng thêi h¹n ng¾n ®Ó thu nî. ViÖc ph©n cÊp vµ ñy quyÒn cho vay ph¶i chÆt chÏ, tïy theo n¨ng lùc cña tõng gi¸m ®èc mµ giao møc ñy quyÒn cho vay cho phï hîp. Nh÷ng mãn vay v­ît møc ñy quyÒn do c¸c chi nh¸nh ng©n hµng tr×nh lªn ng©n hµng cÊp trªn th× ng©n hµng cÊp trªn ph¶i cö tæ thÈm ®Þnh vÒ thÈm tra l¹i vµ cïng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ dù ¸n do ng©n hµng cÊp trªn duyÖt. Ng©n hµng vµ c¸c chi nh¸nh cÇn thµnh lËp héi ®ång tÝn dông ®Ó xÐt duyÖt c¸c mãn cho vay vµ c¸c dù ¸n ®Çu t­ lín. 3.2.2.3.2. Tõng b­íc tiªu chuÈn hãa c¸n bé tÝn dông vµ c¸n bé l·nh ®¹o ®iÒu hµnh trùc tiÕp. §µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, ®Æc biÖt lµ chó ý ®Õn viÖc tuyÓn dông vµ ®µo t¹o thªm c¸n bé thÈm ®Þnh dù ¸n. T¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t, båi d­ìng nghiÖp vô chuyªn m«n, lµm tèt c«ng t¸c gi¸o dôc phÈm chÊt cho c¸n bé tÝn dông,s¾p xÕp bè trÝ c¸n bé phï hîp víi n¨ng lùc chuyªn m«n. Bªn c¹nh ®ã ng©n hµng cÇn ban hµnh qui chÕ c¸n bé tÝn dông. Qui ®Þnh râ tiªu chuÈn cña tõng chøc danh c¸n bé tÝn dông, chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n ph¶i ®­îc x¸c ®Þnh mét c¸ch râ rµng.Ai kh«ng ®ñ n¨ng lùc vµ phÈm chÊt th× nhÊt thiÕt kh«ng nªn dÓ hä tiÕp tôc lµm c¸n bé tÝn dông n÷a. 3.2.2.3.3. N©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c th«ng tin phßng ngõa rñi ro. Ng©n hµng cÇn chó ý x©y dùng trung t©m phßng ngõa rñi ro, ®¸p øng ®­îc mét phÇn nh÷ng th«ng tin vÒ kh¸ch hµng, vÒ ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng tÝn dông, ®¶m b¶o an toµn vèn. Song viÖc th«ng tin cßn ch­a ®Çy ®ñ, chËm, h×nh thøc cßn ®¬n ®iªô. Thêi gian tíi cÇn ph¶i cã nh÷ng h×nh thøc th«ng tin nhanh, ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi h¬n. 3.2.2.3.4.T¨ng c­êng kiÓm tra, gi¸m s¸t kh¸ch hµng vay vèn, theo dâi rñi ro cã thÓ x¶y ra ®èi víi c¸c kho¶n vay. C«ng t¸c kiÓm tra vµ gi¸m s¸t cã thÓ tiÕn hµnh theo c¸c h×nh thøc: -KiÓm tra th­êng xuyªn, ®ét xuÊt t¹i c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh cña kh¸ch hµng. -KiÓm tra viÖc ®¸nh gi¸ tµi s¶n thÕ chÊp, b¶o qu¶n tµi s¶n thÕ chÊp cÇm cè. KiÓm tra qua c¸c th«ng tin thu thËp ®­îc tõ c¸c nguån kh¸c nhau vÒ kh¸ch hµng. KiÓm tra tinh h×nh sö dông tiÒn vay, ®«n ®èc kh¸ch hµng tr¶ nî c¸c kho¶n gèc vµ l·i ®Õn h¹n. Th«ng qua c¸c h×nh thøc kiÓm tra nãi trªn, cho phÐp ng©n hµng ph¸t hiÖn sím nh÷ng vô viÖc tiªu cùc ®Ó ng¨n ngõa vµ xö lý kÞp thêi, h¹n chÕ tèi ®a nh÷ng rñi ro cã thÓ xÈy ra trong tÝn dông ng©n hµng. 3.2.3. §æi míi c¬ chÕ tÝn dông ng©n hµng phï hîp víi ®Æc ®iÓm c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. §Æc ®iÓm næi bËt cña DNVVN ë ViÖt Nam lµ vèn tù cã nhá bÐ, toµn bé vèn s¶n xuÊt kinh doanh chñ yÕu ph¶i vay ng©n hµng, mÆt kh¸c do nh÷ng yÕu kÐm trong s¶n xuÊt kinh doanh nªn tÝnh rñi ro trong cho vay ®èi víi DNVVN rÊt cao. Do vËy nÕu c¬ chÕ cho vay cña ng©n hµng qui ®Þnh chÆt chÏ th× dÉn ®Õn t×nh tr¹ng ng©n hµng kh«ng cho vay ®­îc, tr¸i l¹i nÕu qui ®Þnh khoong chÆt chÏ sÏ dÉn tíi rñi ro, thÊt tho¸t vèn. §Ó thùc hiÖn chÝnh s¸ch hç trî vèn cho DNVVN ph¸t triÓn nh­ng vÉn b¶o toµn ®­îc vèn tÝn dông, theo t«i ng©n hµng hµng h¶i cÇn ph¶i tiÕp tôc ®æi míi c¬ chÕ tÝn dông ng©n hµng ®èi víi c¸c DNVVN trªn mét sè mÆt chñ yÕu nh­: thÓ lÖ cho vay, h×nh thøc tÝn dông vµ chÝnh s¸ch l·i suÊt. 3.2.3.1. Söa ®æi vµ bæ sung thÓ lÖ cho vay. Trong viÖc söa ®æi vµ bæ sung thÓ lÖ cho vay cña ng©n hµng ®èi víi DNVVN, cÇn qu¸n triÖt nh÷ng quan ®iÓm c¬ b¶n sau ®©y: -C¸c nguyªn t¾c vµ ®iÒu kiÖn tÝn dông ®èi víi c¸c DNVVN kh«ng thÓ t¸ch rêi c¸c nguyªn t¾c vÒ ®iÒu kiÖn cho vay ®èi víi nÒn kinh tÕ, nh­ng do tÝnh ®Æc thï cña DNVVN cÇn ph¶i qui ®Þnh phï hîp h¬n. -Ph¶i giíi h¹n møc tÝn dông, giíi h¹n kú h¹n tr¶ nî vµ giíi h¹n vÒ mÆt xö lý khi cho vay. -Ph¶i ®æi míi ph­¬ng thøc cho vay ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc tÝn dông vµ më réng c¸c ®èi t­îng cho vay. -Thùc hiÖn l·i suÊt cho vay cã ph©n biÖt theo tõng ngµnh vµ theo tõng môc ®Ých sö dông vèn, ¸p dông khung l·i suÊt tèi ®a vµ tèi thiÓu ®Ó cã chÝnh s¸ch ­u ®·i vÒ l·i suÊt. Trªn c¬ së nh÷ng quan ®iÓm trªn t«i xin ®Ò nghÞ c¬ chÕ tÝn dông ng©n hµng cÇn ph¶i chØnh söa theo h­íng sau: Nguyªn t¾c tÝn dông: TÝn dông lµ quan hÖ vay tr¶, nguån vèn cña tÝn dông lµ nguån vèn huy ®éng cã thêi h¹n, do ®ã viÖc cho vay vèn ph¶i ®¶m b¶o nguyªn t¾c hoµn tr¶ gèc vµ l·i ®óng thêi h¹n. Trong ®ã ng©n hµng cÇn ph¶i chó träng tíi nguyªn t¾c hoµn tr¶. HiÖn nay c¸c ng©n hµng ®· chuyÓn sang ho¹ch to¸n kinh doanh, do vËy ph¶i ®¸p øng yªu cÇu ho¹ch to¸n kinh doanh cña ng©n hµng vµ ph¶i t«n träng quyÒn tù chñ tµi chÝnh cña kh¸ch hµng trong viÖc sö dông vèn vay ®óng môc ®Ých, linh ho¹t, chñ ®éng vµ phï hîp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng. Nghiªn cøu c¸c thÓ lÖ chÕ ®é tÝn dông cña ng©n hµng trong nh÷ng n¨m qua, t«i thÊy ch­a thÓ hiÖn ®­îc yªu cÇu nãi trªn. §Ò nghÞ ng©n hµng cÇn nghiªn cø­ lµm râ c¸c nguyªn t¾c tÝn dông trong c¬ chÕ thÞ tr­êng ë n­íc ta hiÖn nay. Vµ tõ nguyªn t¾c nµy mµ cô thÓ ho¸ trong nghiÖp vô sö dông vèn vay cña kh¸ch hµng , tÝn dông ng©n hµng sao cho võa ®¶m b¶o tÝnh hiÖu qu¶ trong viÖc sö dông vèn vay cña kh¸ch hµng, võa ®¶m b¶o an toµn , ho¹ch to¸n kinh doanh vµ nguyªn t¾c hoµn tr¶ cña ng©n hµng. VÒ ®iÒu kiÖn tÝn dông. §Ó ®¶m b¶o an toµn vèn vay h¹n chÕ rñi ro, trong c¬ chÕ tÝn dông hiÖn hµnh cña ng©n hµng còng nh­ c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn cña ng©n hµng nhµ n­íc ®· ®­a ra c¸c ®iÒu kiÖn chÆt chÏ. Song theo t«i cã mét sè ®iÒu ch­a hîp lý, ch­a phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ hiÖn nay, vµ chÝnh nh÷ng ®iÒu nµy ®· g©y c¶n trë ®Õn viÖc më réng tÝn dông, nh­ng l¹i kh«ng ng¨n chÆn ®­îc nî qu¸ h¹n ph¸t sinh. Bªn c¹nh ®ã vÊn ®Ò thÕ chÊp, cÇm cè, b¶o l·nh tµi s¶n vay vèn ng©n hµng lµ nh÷ng vÊn ®Ò ®ang næi cém trong nghiÖp vô tÝn dông ng©n hµng hiÖn nay, ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn vai trß cña tÝn dông ng©n hµng ®èi víi nÒn kinh tÕ. Nªu nh÷ng vÊn ®Ò tån t¹i kh«ng ®­îc gi¶i quyÕt th× tÝn dông ng©n hµng dÇn dÇn bÞ thu hÑp hoÆc cho vay kh«ng ®¶m b¶o an toµn vèn. ThÕ chÊp tµi s¶n lµ ®iÒu kiÖn ®Ó b¶o ®¶m cho kho¶n vay trong tr­êng hîp cã rñi ro, ng©n hµng cã nguån thu håi nî. Do ®ã nÕu mét mãn vay ®· ®­îc thÈm ®Þnh kü c¸c ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt kh¸c nh­ t­ c¸ch ph¸p nh©n cña ng­êi vay, ph­¬ng ¸n xin vay, vèn tù cã tham gia, t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, tÝn nhiÖm cña doanh nghiÖp ®èi víi ng©n hµng vµ ®èi víi kh¸ch hµng. .. th× sÏ kh«ng bao giê ph¶i sö lý ®Õn tµi s¶n thÕ chÊp. §Ó gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng DNVVN lµm ¨n tèt nh­ng kh«ng cã hoÆc kh«ng ®ñ tµi s¶n thÕ chÊp vay vèn ng©n hµng, hiÖn nay chóng ta ®· cã h×nh thøc cho vay tÝn chÊp. Nghiªn cøu ®iÒu kiÖn tÝn dông ®èi víi mét sè ng©n hµng c¸c n­íc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn vµ c¸c n­íc trong khu vùc, t«i thÊy cho vay tÝn chÊp vÉn thùc hiÖn vµ thñ tôc rÊt ®¬n gi¶n khi mµ ng©n hµng ®· hiÓu ®­îc ®Çy ®ñ vÒ kh¸ch hµng cña m×nh. §Ó cã thÓ duy tr× h×nh thøc cho vay tÝn chÊp b¶o ®¶m an toµn vèn tÝn dông, theo quan ®iÓm cña t«i viÖc qui ®Þnh c¸c ®iÒu kiÖn vay tÝn chÊp ph¶i chÆt chÏ, cô thÓ nh­ sau: + S¶n xuÊt kinh doanh æn ®Þnh vµ cã l·i. +Tµi chÝnh lµnh m¹nh ®ñ vèn tù cã, thùc hiÖn tèt nghÜa vô ng©n s¸ch víi kh¸ch hµng, ®­îc kh¸ch hµng tÝn nhiÖm. +Vay tr¶ cho ng©n hµng gèc vµ l·i sßng ph¼ng. +D­ nî cho vay tÝn chÊp ph¶i ®­îc ®¶m b¶o b»ng gi¸ trÞ vËt t­ hµng ho¸ t­¬ng ®­¬ng. 3.2.3.2. Giíi h¹n vÒ mÆt ®Þa lý, vÒ h¹n møc tÝn dông vµ thêi h¹n cho vay. Mét sè doanh nghiÖp võa vµ nhá nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh á n­íc ta, nh÷ng ng­êi s¸ng lËp viªn thµnh lËp doanh nghiÖp th­êng lµ nh÷ng ng­êi cã quan hÖ anh em, cha con, vî chång. Tµi s¶n thÕ chÊp, v¨n phßng lµm viÖc, x­ëng s¶n xuÊt th­êng kh«ng cïng mét ®Þa bµn. T×nh tr¹ng nhiÒu DN vay vèn ë hai, ba ng©n hµng, nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp cã tÝnh chÊt gia ®×nh cã ng­êi ®· lõa ®¶o. V× vËy trong c¬ chÕ tÝn dông ph¶i rÊt l­u ý qui ®Þnh râ c¸c giíi h¹n vÒ ®Þa lý khi cho vay doanh nghiÖp vµ thêi h¹n cho vay ®èi víi DNVVN. H¹n møc cho vay ®èi víi doanh nghiÖp võa vµ nhá nãi chung phô thuéc chñ yÕu vµo tµi s¶n thÕ chÊp cña ng­êi vay vµ kh¶ n¨ng nguån vèn cña ng©n hµng. Thêi h¹n cho vay nãi chung lµ c¨n cø vµo chu kú lu©n chuyÓn vèn cña ®èi t­îng vËt t­ hµng ho¸ xin vay. Nh­ng nãi chung nªn qui ®Þnh thêi gian ng¾n phï hîp víi kh¶ n¨ng qu¶n lý cña kh¸ch hµng vµ sau ®ã sö dông viÖc kiÓm tra, xem xÐt viÖc cho hay kh«ng cho gia h¹n nî ®Ó xö lý tõng kho¶n vay. 3.2.3.3. Më réng ®èi t­îng tÝn dông. Nghiªn cøu cho vay DNVVN ë mét sè ng©n hµng c¸c n­íc, chóng ta cã thÓ dÔ dµng thÊy r»ng ®èi t­îng cho vay cña ng©n hµng rÊt ®a d¹ng vµ thÝch hîp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng. V× ®øng trªn ph­¬ng diÖn kinh doanh cña ng©n hµng n¬i nµo cã nhu cÇu vÒ tÝn dông th× ng©n hµng cho vay. Do môc ®Ých cña tÝn dông ng©n hµng kh«ng nh÷ng ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt , kinh doanh mµ cßn ®Çu t­ c¶ trong lÜnh vùc tiªu dïng c¸ nh©n. 3.2.3.4. §æi míi ph­¬ng thøc cho vay. Ph­¬ng thøc cho vay tuy lµ biÖn ph¸p kü thuËt nghiÖp vô cña ng©n hµng ®Ó b¶o ®¶m cho vay ®óng nguyªn t¾c, ®óng ®èi t­îng, qu¶n lý ®­îc kho¶n cho vay. Nh­ng nã lµ nh÷ng vÊn ®Ò qui ®Þnh vÒ thñ tôc cã liªn quan ®Õn kh¸ch hµng vay vèn. Mét ph­¬ng thøc cho vay ®Ò ra qu¸ nhiÒu thñ tôc r­êm rµ sÏ g©y khã kh¨n phiÒn phøc cho ng­êi vay. Tr¸i l¹i, nÕu ph­¬ng h­íng cho vay, qui tr×nh cho vay kh«ng chÆt chÏ sÏ dÉn tíi kh«ng an toµn. ViÖc ®æi míi ph­¬ng thøc cho vay ph¶i theo h­íng chÆt chÏ vÒ ph¸p lý, an toµn vÒ tµi s¶n, ®¬n gi¶n vÒ thñ tôc, linh ho¹t chñ ®éng vÒ sö dông vèn. 3.2.4. Thùc hiÖn chÝnh s¸ch l·i suÊt hç trî cho c¸c DNVVN. §©y lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu nhÊt ®èi víi ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng. Nh÷ng nghµnh cÇn khuyÕn khÝch ®Çu t­, nh÷ng lo¹i h×nh doanh nghiÖp cÇn khuyÕn khÝch ph¸t triÓn th× ®­îc h­ëng l·i suÊt ­u ®·i . 3.3. Mét sè kiÕn nghÞ 3.3.1. Víi doanh nghiÖp võa vµ nhá. Víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cÇn kh¾c phôc nh÷ng sai sãt, yÕu kÐm trong quan hÖ víi ng©n hµng ®Ó vay vèn nh­: - §µo t¹o ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý trong doanh nghiÖp để trước hết nhận thức được đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, sau đó nhận thức được xu hướng phát triển của nền kinh tế mà đi tắt đón đầu, đưa ra những chiến lược phát triển kinh doanh khả thi nhất. Đồng thời cũng tiến hành nâng cao tay nghề cho công nhân viên, tạo ra những lao động có tay nghề cao sản xuất những sản phẩm với chất lượng tốt nhất phục vụ cho nhu cầu phát triển trước hết của bản thân doanh nghiệp và sau đó là của nền kinh tế đất nước Cè g¾ng hoµn thiÖn c¸c thñ tôc ®Ó vay vèn ng©n hµng theo ®óng qui ®Þnh mµ ng©n hµng yªu cÇu, cÇn minh b¹ch hÖ thèng sæ s¸ch ,kÕ to¸n, ®Çy ®ñ, chÜnh x¸c,t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ng©n hµng khi thÈm ®inh dù ¸n cña doanh nghiÖp dÓ cho vay vèn, t¨ng c­êng sö dông c¸c dÞch vô t­ vÊn hç trî doanh nghiÖp. 3.3.2. §èi víi Ng©n hµng cæ phÇn hµng h¶i. - TiÕp tôc ®æi míi c¬ chÕ chÝnh s¸ch tÝn dông theo nguyªn t¾c thÞ tr­êng, c¶i tiÕn thñ tôc cho vay ®èi víi DNVVN vµ võa theo h­íng ®¬n gi¶n ho¸, râ rµng h¬n, tiÕp tôc c¶i tiÕn quy tr×nh cho vay nh»m rót ng¾n thêi gian xÐt duyÖt cho vay. -§a d¹ng ho¸ h¬n n÷a c¸c h×nh thøc ®¶m b¶o tÝn dông ®Ó thÝch øng víi ®Æc ®iÎm cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. -TiÕp tôc nghiªn cøu vµ triÓn khai m¹nh viÖc ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn c¸c dÞch vô ng©n hµng míi. - Tổ chức các lớp đào tạo: tổ chức đào tạo và đào tạo lại kiến thức về ngoại ngữ và tin học cho cán bộ viên chức trong ng©n hµng đáp ứng yêu cầu của công việc. Đồng thời bổ sung thêm nhân sự cho các phòng nghiệp vụ để đáp ứng tối đa nhu cầu công việc. Đồng thời đề nghị tổ chức các lớp, hội nghị tập huấn về phân tích tài chính doanh nghiệp, coi trọng việc phân tích tài chính doanh nghiệp để từ đó có thể khai thác các nhu cầu vốn phục vụ sản xuất kinh doanh hiệu quả, khả thi của khách hàng. Quy định rõ mức chi tiêu để ng©n hµng cã thể chủ động trong việc mở rộng hoạt động kinh doanh, mua sắm và đổi mới một số thiết bị cho hoạt động nghiệp vụ hàng ngày. 3.3.3. §èi víi nhµ n­íc vµ c¸c c¬ quan qu¶n lýnhµ n­íc. 3.3.3.1. X¸c lËp vµ hoµn thiÖn ®iÒu kiÖn còng nh­ m«i tr­êng cho tÝn dông ng©n hµng hç trî DNVVN ph¸t triÓn. T¹i cuéc héi th¶o vÓ ph¸t triÓn DNVVN ë ViÖt Nam võa qua, sau khi ph©n tÝch vai trß, ®Æc ®iÓm vµ nh÷ng khã kh¨n còng nh­ nh÷ng thu©n lîi cña DNVVV ®Òu ®i ®Õn thèng nhÊt: ®Ó ®Èy manh ph¸t triÓn c¸c DNVVN ë ViÖt Nam cÇn xem xÐt, gi¶i quyªt c¸c vÊn ®Ò nh­ t¹o vèn ®Ó ph¸t triÓn c¸c DNVVN, n©ng cao tr×nh ®ä c«ng nghÖ, ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c DNVVN th©m nhËp vµo thÞ tr­êng trong n­íc vµ n­íc ngoµi, hç trî vµ xö lý c¸c th«ng tin cÇn thiÕt cho c¸c DNVVN, t¹o hµnh lang ph¸p lý b¶o ®¶m cho c¸c DNVVN ®­îc tù do ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, trong khu«n khæ ph¸p luËt cña nhµ n­íc. 3.3.3.2. Ban hµnh mét sè luËt ph¸p chÝnh s¸ch hç trî vµ b¶o vÖ cho c¸c DNVVN ph¸t triÓn. §iÒu nµy kh«ng chØ gióp cho c¸c DN cã ®éng lùc ph¸t triÓn mµ cßn gióp cho c¸c DN cã thÓ dÔ dang tiÕp cËn ®­îc víi c¸c nguån vèn kh¸c mét c¸ch dÔ dµng h¬n. 3.3.3.3. Sím h×nh thµnh c¸c tæ chøc hç trî ph¸t triÓn DNVVN. Trong nh÷ng n¨m qua ë n­íc ta ®· h×nh thµnh mét sè tæ chøc hç trî vµ ph¸t triÓn c¸c DNVVN, bªn canh ®ã cßn cÇn chó träng tíi viÖc : -Thµnh lËp c¸c tæ chøc t­ vÊn ®Ó gióp cho c¸c DNVVN x©y dùng c¸c dù ¸n cã tÝnh kh¶ thi, cã kh¶ n¨ng mang l¹i hiÖu qu¶ cao cho nÒn kinh tÕ Thµnh lËp hiÖp héi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá: §©y lµ tæ chøc liªn kÕt phèi hîp ho¹t ®éng vµ b¶o vÖ quyÒn lîi cña c¸c DNVVN 3.3.3.4. T¨ng c­êng c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý nhµ n­íc ®èi víi DNVVN. KÕt luËn Mét nÒn kinh tÕ muèn ph¸t triÓn cao vµ bÒn v÷ng ph¶i héi ®ñ nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ. Thùc tÕ ph¸t triÓn kinh tÕ ë n­íc ta ®· chØ râ kinh tế thị trường với DNVVN lµ cÇn thiÕt, là điều kiện cần, còn tổ chức nền kinh tế một cách hợp lý là điều kiện đủ để phát triển nền kinh tế có hiệu quả. Như vậy, sự phát triển của DNVVN đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế. Trên cơ sở lựa chọn và phân tích đề tài: “Mở rộng hoạt động cho vay đối với DNVVN tại Ngân hàng cæ phÇn hµng h¶i ViÖt Nam”, chuyên đề đã hoàn thành những nhiệm vụ cơ bản sau: Hệ thống hóa một cách cơ bản đặc điểm và vai trò của các DNVVN trong nền kinh tế hiện nay. Đó là thành phần kinh tế rất quan trọng và không thể thiếu trong quá trình phát triển ngày càng cao của nền kinh tế thị trường. Phân tích thực trạng hoạt động cho vay DNVVN tại MSB, đúc kết những kết quả đạt được và những hạn chế cần khắc phục để nhận thấy rằng thành phần DNVVN là thành phần kinh tế quan trọng trong hoạt động cho vay tại ng©n hµng. Nhưng do đây là một ng©n hµng nhỏ và mới chuyÓn Së giao dÞch còng nh­ trô së chÝnh sang thµng phè kh¸c nªn hoạt động cho vay đối với đối tượng này còn gặp nhiều khó khăn và hạn chế. Đưa ra một số giải pháp để mở rộng hoạt động cho vay DNVVN tại ng©n hµng và một số kiến nghị đối với các cơ quan quản lý Nhà nước cấp trên tạo điều kiện cho các DNVVN thu hút ngày càng nhiều vốn và phát triển hoạt động sản xuất kinh tế của mình, góp phần vào sự phát triển của đất nước nói chung. Qua chuyên đề này em đã vận dụng những kiến thức cơ bản về hoạt động cho vay và các DNVVN, cùng với những kiến thức và kinh nghiệm có được trong quá trình thực tập tại Ngân hàng hµng h¶i ViÖt nam. Em xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ tận tình của các anh chị trong phßng tÝn dông, đặc biệt là anh Giang Tr­êng Giang và sự hướng dẫn của thÇy gi¸o phã hiÖu tr­ëng,GS- TS NguyÔn V¨n Nam đã giúp em hoàn thành chuyên đề thực tập tốt nghiệp này. Danh môc tµi liÖu tham kh¶o B¸o c¸o tæng kÕt Ng©n hµng nhµ n­íc n¨m 2003 B¸o c¸o t×nh h×nh, chØ ®¹o, thùc hiÑn c«ng t¸c tÝn dông trong thêi gian qua vµ mét sã ®Þnh h­íng thêi gian tíi cña Ng©n hµng nhµ n­íc, th¸ng 8 n¨m 1995 B¸o c¸o th­êng niªn cña ng©n hµng cæ phÇn hµng h¶i 2004. §¹i häc kinh tÕ quèc d©n: Gi¸o tr×nh Ng©n hµng th­¬ng m¹i. Frederic S. Mishkin: TiÒn tÖ ng©n hµng vµ thÞ tr­êng chøng kho¸n, nhµ xuÊt b¶n khoa häc kü thuËt 2001. Häc viÖn ng©n hµng: Qu¶n trÞ ng©n hµng, NXB Thèng kª 2001. Lª B¹ch Liªn: XÝ nghiÖp võa vµ nhá ë NhËt b¶n , t¹p chÝ ng©n hµng c«ng th­¬ng sè 6 –7 n¨m 1998. Lª Ngäc Ch©u: Doanh nghiÖp võa vµ nhá víi viÖc chuyÓn giao ®æi míi c«ng nghÖ kü thu©t Lª V¨n T­: Ng©n hµng th­¬ng m¹i, nhµ xuÊt b¶n tµi chÝnh NguyÔn Th¹c Ho¸t: Nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu ®Î më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ tÝn dông ®èi víi kinh tÕ ngoµi quèc doanh , LuËn ¸n PTS n¨m 1993 NguyÔn Ngäc Lª: thùc tr¹ng DNVVN trªn ®Þa bµn thµnh phè Hµ Néi. NguyÔn Quèc ViÖt: ng©n hµng víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ – X· héi Viªt nam, NXB chÝnh trÞ quèc gia 1995. TrÇnTiÕn C­êng – TrÇn Kim B¶o: Mét sè vÊn ®Ò ph¸t triÓn DNVVN thÕ giíi vµ ViÖt nam , tµi liÖu héi th¶o DNVVN 1998 do phßng Th­¬ng m¹i vµ C«ng nghiÖp tæ chøc. Ph­¬ng hµ: NghÖ thuËt ®iÒu hµnh DNVVN, nhµ xuÊt b¶n thµnh phè HCM n¨m 2002. Thêi b¸o kinh tÕ ViÖt Nam, n¨m 2005, 2006. T¹p chÝ nghiªn cøu kinh tÕ th¸ng 7, 9, n¨m 2006. Môc lôc Trang