Chuyên đề Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kiểm soát chi thường xuyên của ngân sách nhà nước qua kho bạc nhà nước Sầm Sơn

Lời nói đầu Sau đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI, dưới sự khởi xướng và lãnh đạo của Đảng đối với sự nghiệp, công cuộc đổi mới của đất nước, nước ta từ một nền kinh tế kế hoạch hoá, tập trung, bao cấp chuyển sang nền kinh tế vận hành theo cơ chế thị trường có sự điều tiết của Nhà nước. Mỗi một nền kinh tế đều có những đặc điểm riêng, ảnh hưởng trực tiếp việc sử dụng công cụ kinh tế – tài chính. Nền kinh tế thị trường với đặc điểm bao trùm là Nhà nước khước từ sự can thiệp và kiểm soát trực tiếp đối với các hoạt động của nền kinh tế – xã hội. Trong nền kinh tế thị trường phát triển Nhà nước chỉ là “tên lính gác” đứng ngoài hoạt động các qui luật kinh tế điều hành vĩ mô nền kinh tế bằng hệ thống pháp luật thống nhất và sử dụng triệt để các công cụ kinh tế – tài chính. Ngân sách Nhà nước (NSNN) với tư cách nhìn nhận mới thì mới đáp ứng được yêu cầu của sự phát triển kinh tế – xã hội: không tập trung quan liêu mà phải có một cơ chế hoàn chỉnh khuyến khích sự năng động, sáng tạo của các chủ thể sử dụng nguồn vốn NSNN thúc đẩy nhanh quá trình cải cách kinh tế, hạn chế những biến động lớn trong cơ chế thị trường. Quản lý NSNN ở tầm vĩ mô nhưng có sự phân công, phân cấp quản lý trên cơ sở phân cấp kinh tế và hành chính. Để phù hợp với tư duy đổi mới của Đảng và Nhà nước, chức năng, nhiệm vụ của các quan trọng lĩnh vực tài chính – ngân hàng cần phải đổi mới. Do đó nhiệm vụ quản lý quỹ NSNN được chuyển cho Bộ Tài chính lập nên một hệ thống kho bạc Nhà nước (KBNN) theo quyết định số 07/HĐBT và đi vào hoạt động ngày 01/4/1990 trải qua chặng đường hoạt động và phát triển trong điều kiện nền kinh tế đất nước còn có nhiều khó khăn song hệ thống KBNN đã từng bước củng cố, ổn định kiện toàn và làm tốt nhiệm vụ của mình. KBNN thực sự là công cụ của Nhà nước trong việc phân phối lại thu nhập xã hội với chức năng kiểm tra, kiểm soát mọi hoạt động tài chính; tập trung đầy đủ, kịp thời các nguồn thu cho NSNN đồng thời sử dụng nguồn vốn sao cho đúng đối tượng, đúng mục đích, tiết kiệm, hiệu quả. Trong những năm qua, bên cạnh những thành tựu mà KBNN đã đạt được, hàng năm NSNN vẫn còn hiện tượng bội chi và tồn tại nhiều khoản chi thất thoát, lãng phí. Theo Thông tư 81/2002 ngày 16/9/2002, Công văn 287 ngày 06/4/1998, Thông tư số 10/1998-TC/BTC ngày 31/3/1998 của Bộ Tài chính đã giao nhiệm vụ kiểm soát chi cho KBNN. Để hệ thống KBNN ngày càng hoàn thiện hơn về chức năng, nhiệm vụ của mình thì công tác quản lý, kiểm soát cấp phát, thanh toán NSNN qua hệ thống KBNN phải được xem xét và hoàn thiện một cách hữu hiệu nhất nhằm nâng cao hiệu quả kiểm soát cấp phát NSNN. Qua thời gian thực tập tại KBNN quận Sầm Sơn cùng với quá trình nghiên cứu tại trường và được sự giúp đỡ tận tình của các thầy cô giáo trong bộ môn Quản lý tài chính Nhà nước đặc biệt là cô giáo Võ Thị Phương Lan với cán bộ quản lý KBNN Sầm Sơn, tôi xin góp một số ý kiến nhỏ thông qua đề tài “Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kiểm soát chi thường xuyên của NSNN qua KBNN Sầm Sơn”. Ngoài phần mở đầu và kết luận, kết cấu chuyên đề gồm 3 phần: Chương I: Lý luận chung thường xuyên và vai trò kiểm soát chi NSNN qua hệ thống KBNN. Chương II: Thực trạng công tác kiểm soát chi thường xuyên NSNN qua KBNN Sầm Sơn. Chương III: Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kiểm soát các khoản chi thường xuyên NSNN qua KBNN Sầm Sơn. Trong quá trình tìm hiểu đề tài do thời gian thực tập và nghiên cứu có hạn kinh nghiệm thực tế còn hạn chế đồng thời là một sinh viên nền trình độ am hiểu chưa sâu do đó không tránh khỏi thiếu sót về nội dung cũng như phạm vi, yêu cầu, kính mong sự chỉ giáo của các thầy, cô giáo và tập thể cán bộ KBNN Sầm Sơn để đề tài hoàn thiện hơn Lời nói đầu 1 Chương I 3 Lý luận chung về chi thường xuyên của ngân sách 3 Nhà nước và vai trò thực hiện kiểm soát chi ngân sách Nhà nước qua hệ thống kho bạc Nhà nước 3 1.1. Lý luận chung về chi thường xuyên của Ngân sách Nhà nước. 3 1.1.1. Khái niệm và nội dung chi thường xuyên của NSNN. 3 1.2. Nội dung kiểm soát chi ngân sách Nhà nước qua kho bạc Nhà nước 4 1.2.1. Nguyên tắc quản lý, cấp phát, thanh toán các khoản chi ngân sách Nhà nước qua kho bạc Nhà nước 4 1.2.2.1. Cấp tạm ứng. 6 1.2.2.2. Cấp phát thanh toán: 7 1.2.3 Kiểm soát và lưu giữ chứng từ tại Kho bạc Nhà nước. 8 1.2.4. Quy trình và nội dung kiểm soát các khoản chi thường xuyên của NSNN. 8 1.3. Sự cần thiết kiểm soát chi ngân sách Nhà nước qua hệ thống kho bạc Nhà nước 11 1.3.1. Sự hình thành và phát triển hệ thống Kho bạc Nhà nước. 11 1.3.2. Chức năng, nhiệm vụ quản lý chi ngsa Nhà nước của Kho bạc Nhà nước. 13 1.3.3. Sự cần thiết phải tăng cường công tác kiểm soát chi qua KBNN 14 Chương 2 17 Thực trạng công tác kiểm soát chi ngân sách Nhà nớc qua kho bạc Nhà nớc Sầm Sơn. 17 2.1. Tình hình kinh tế xã hội và khái quát về kho bạc Nhà nớc Sầm Sơn. 17 2.1.1. Tình hình kinh tế – xã hội Sầm Sơn. 17 2.1.2. Khái quát về kho bạc Nhà nớc Sầm Sơn 18 2.2 Tình hình kiểm soát chi thờng xuyên của kho bạc Nhà nớc Sầm Sơn trong thời gian qua. 19 2.2.1. Tính hình chung 19 2.2.2. Công tác kiểm soát chi thờng xuyên ngân sách Nhà nớc qua kho bạc Nhà nớc Sầm Sơn. 20 2.2.2.1. Kiểm soát, cấp phát, thanh toán đối với cơ quan Nhà nớc thực hiện khoán chế và khoán hành chính. 20 Chương 3 43 Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kiểm soát 43 chi thường xuyên của NSNN qua KBNN Sầm Sơn. 43 3.1. Đánh giá chung công tác kiểm soát chi thường xuyên NSNN qua KBNN Sầm Sơn trong 2 năm (2002 - 2003). 43 3.1.1. Kết quả kiểm soát chi. 43 3.1.2. Những tồn tại trong công tác kiểm soát chi thường xưyên NSNN qua KBNN Sầm Sơn. 46 3.1.3. Nguyên nhân của những tồn tại. 49 3.2. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kiểm soát chi thường xuyên của NSNN qua KBNN Sầm Sơn. 50 3.2.1. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kiểm soát chi thường xuyên NSNN qua KBNN nói chung. 50 3.2.2. Nhóm giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kiểm soát chi thường xuyên của ngân sách Nhà nước qua Kho bạc Nhà nước Sầm Sơn. 57 Kết luận Tài liệu tham khảo

doc62 trang | Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1601 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Chuyên đề Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kiểm soát chi thường xuyên của ngân sách nhà nước qua kho bạc nhà nước Sầm Sơn, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
, n¨m 2003 chiÕm 3,784 trong tæng sè chi thêng xuyªn ng©n s¸ch Nhµ níc. Nh vËy, tû träng chi söa ch÷a vµ x©y dùng nhá ®· gi¶m dÇn trong tæng chi thêng xuyªn cña ng©n s¸ch Nhµ níc. Qua sè liÖu ë b¶ng 1: Chi söa ch÷a vµ x©y dùng nhá thùc chi nam 2002 lµ 151504 chi n¨m 2003 lµ 184520 triÖu ®ång ®¹t 100,6% so víi kÕ ho¹ch lµ 21,792% víi víi n¨m 2002. Thùc hiÖn kiÓm so¸t cÊp ph¸t c¸c kho¶n chi nµy ®ang lµ mét trong nh÷ng khã kh¨n cña kho b¹c Nhµ níc SÇm S¬n v× c¸c ®¬n vÞ sö dông ng©n s¸ch Nhµ níc thêng kh«ng mang ®Çy ®ñ hå s¬ ®Ó kho b¹c Nhµ níc thùc hiÖn kiÓm so¸t ngoµi ra viÖc sö dông tiÒn vµo hai ®èi tîng nµy cha ®óng theo néi dung. Khi thùc hiÖn kiÓm so¸t thanh to¸n c¸c kho¶n chi nµy c¸c ®¬n vÞ ph¶i göi bé hå s¬ chøng tõ bao gåm: + §èi víi c«ng t¸c x©y dùng nhá: - Dù to¸n n¨m vµ dù to¸n quý ®îc duyÖt c¸c kho¶nchi vÒ x©y dùng nhá. - Cã thiÕt kÕ chi to¸n ®îc cÊp cã thÈm quyÒn duyÖt. - Cã quyÕt ®Þnh cÊp ®Êt. - Cã hå s¬ ®Êu thÇu theo quy ®Þnh (®èi víi c«ng tr×nh h¹ng môc cã gi¸ trÞ 500 triÖu ®ång trë lªn) Hîp ®ång kinh tÕ gi÷a c¬ quan ®¬n vÞ sö dông ng©n s¸ch Nhµ níc (A) vµ ®¬n vÞ thi c«ng (B) Biªn b¶n nghiÖm thu khèi lîng c«ng tr×nh hoµn thµnh gi÷a (A) vµ (B) vµ cã x¸c nhËn cña c¬ quan t vÊn. + §èi víi c¶i t¹o, söa ch÷a bao gåm: - Dù to¸n n¨m vµ dù to¸n quý ®îc phª duyÖt cã chi vÒ c¶i t¹o vµ söa ch÷a. - Cã thiÕt kÕ dù to¸n ®îc cÊp cho thÈm quyÒn phª duyÖt - GiÊy phÐp võª c¶i t¹o söa ch÷a cña c¬ quan cã thÈm quyÒn. - Hå s¬ gi¸m ®Þnh vÒ t×nh tr¹ng kü thuËt thiÖt h¹i, háng hãc vµ møc ®é c¶i t¹o söa ch÷a cña c¬ quan chøc n¨ng gi¸m ®Þnh, kiÓm tra ®èi víi c¸c TSC§ ph¶i c¶i t¹o söa ch÷a hoÆc thay thÕ. - Hå s¬ thñ tôc dù thÇu hoÆc ®Êu thÇu c¶i t¹o, söa ch÷a c¸c c«ng tr×nh vµ h¹ng môc c«ng tr×nh tõ 500 triÖu ®ång trë lªn vµ ®îc c¬ quan cã thÈm quyÒn phª duyÖt kÕt qu¶ ®Êu thÇu. - Hîp ®ång kinh tÕ gi÷a (A) vµ (B) Biªn b¶n khèi lîng c«ng tr×nh hoµn thµnh gi÷a (A) vµ (B) theo quy ®Þnh th× viÖc kiÓm so¸t cÊp ph¸t thanh to¸n c¸c kho¶n chi nµy, nÕu bªn (B) cã më tµi kho¶n t¹i Ng©n hµng hoÆc kho b¹c th× thùc hiÖn theo quy ®Þnh. Chøng tõ -> (1) kÕ to¸n viªn -> (2) kÕ to¸n trëng -> (3) Gi¸m ®èc -> (4) kÕ to¸n viªn A ->(5) kÕt to¸n viªn B (kÕ to¸n viªn giao dÞch víi Ng©n hµng )-> (6) kÕ to¸n trëng vµ gi¸m ®èc -> (7) Ng©n hµng n¬i kho b¹c më tµi kho¶n. (1) KÕ to¸n viªn A nhËn chøng tõ do ®¬n vÞ thô hëng ng©n s¸ch Nhµ níc göi ®Õn kiÓm tra thÝch hîp ph¸p, hîp lÖ cña chøng tõ vµ ®iÒu kiÖn thanh to¸n. (2)(3) chuyÓn chøng tõ cho kÕ to¸n trëng vµ gi¸m ®èc kho b¹c kiÓm tra l¹i, ký nhËn vµ ®ãng dÊu. (4) (5) kÕ to¸n viªn A nhËn l¹i chøng tõ ghi sæ kÕ to¸n sau ®ã bãc t¸ch c¸c liªn chøng tõ liªn quan göi kÕ o¸n viªn B. (6) KÕ to¸n viªn B kiÓm tra chøng tõ, c¨n cø vµo ph¬ng thøc thanh to¸n cô thÓ ®Ó lËp thªm chøng tõ thanh to¸n liªn quan (b¶ng kª chøng tõ thanh to¸n, giÊy b¸o liªn kho b¹c…..) ChuyÓn toµn bé chøng tõ nhËn ®îc tõ kÕ to¸n viªn A vµ chøng tõ lËp thªm cho kÕ to¸n trëng vµ thñ trëng kiÓm so¸t ký nhËn. (7) KÕ to¸n viªn B nhËn l¹i toµn bé chøng tõ bãc t¸ch biÖn chøng tõ liªn quan chuyÓn ®i, c¸c chøng tõ liªn quan chuyÓn ®i cßn c¸c chøng tõ cßn l¹i ®îc sö dông ghi sæ kÕ to¸n sau ®ã ®a vµo lu tr÷. Nhng trªn thùc tÕ c¸c ®¬n vÞ cha ý thøc thùc hiÖn thanh to¸n trùc tiÕp cho c¸c ®¬n vÞ nhËn thÇu mua s¾m, x©y dùng vµ söa ch÷a. C¸c ®¬n vÞ thêng yªu cÇu kho b¹c Nhµ níc t¹m øng hoÆc thanh to¸n vÒ tµi kho¶n cña ®¬n vÞ ®Ó ®¬n vÞ thùc hiÖn chi tr¶. §ång thêi c¸c kho¶n chi söa ch÷a vµ x©y dùng nhá tån t¹i trong nh÷ng n¨m qua ®ã lµ hå s¬ thñ tôc chøng tõ. Cha cã dù to¸n ®îc duyÖt vÒ söa ch÷a vµ x©y dùng nhá, cha cã quyÒn ®Þnh phª duyÖt ®Êu thÇu, chän thÇu, cha cã hîp ®ång gi÷a hai bªn (A) vµ (B) ph¸t hµnh qu¸ sè d HMKP viÖc ma s¾m ¤ t« cha thùc hiÖn ®óng theo quy ®Þnh cña Nhµ níc. Th«ng qua viÖc kiÓm so¸t cÊp ph¸t, KBNN SÇm S¬n thùc hiÖn tõ chèi thanh to¸n Th¸ng 2 n¨m 2002 tõ chèi thanh to¸n 3 mãn víi sè tiÒn 327 triÖu ®ång do ®¬n vÞ ph¸t hµnh qu¸ sè d vµ yªu cÇu ®¬n vÞ bæ sung giÊy tê 3 mãn víi 12.145 triÖu ®ång. Th¸ng 3 n¨m 2002 tõ chèi thanh to¸n 512 triÖu ®ång do ®¬n vÞ sö dông kh«ng ®óng môc ®Ých Th¸ng 12 n¨m 2002 ph¸t hiÖn vµ tõ chèi thanh to¸n víi sè tiÒn 76 triÖu ®ång do ®¬n vÞ ph¸t hµnh qu¸ sè d HMKT, chi vît dù to¸n, hîp ®ång trÝch nî. Th¸ng 3 n¨m 2003 tõ chèi 7 mãn víi sè tiÒn lµ 286 triÖu®ång do kh«ng cã b¸o gi¸ hîp ®ång quµ sö dông HMKT. Th¸ng 10 n¨m 2003 tõ chèi thanh to¸n 6 mãn víi sè tiÒn lµ 130 triÖu ®ång mãn lín nhÊt 38 triÖu ®ång do ghi sai sè tiÒn, kh«ng ®óng ®èi tîng, sai tÝnh chÊt theo MLNS, kh«ng cã hîp ®ång… Th¸ng 12 n¨m 2000 tõ chèi thanh to¸n 5 mãn víi tæng sè tiÒn lµ 101 triÖu ®ång do chuyÓn qu¸ hîp ®ång, chuyÓn sai néi dung MLNS. Cã mét thùc tÕ x¶y ra: Cã mét sè hîp ®ång thêi gian thùc hiÖn kÐo dµi 2 – 3 n¨m th× viÖc theo dâi t¹m øng vµ tÊt to¸n nh thÕ nµo? ViÖc lu tr÷ hîp ®ång nh thÕ nµo? Lu riªng hay cïng víi chøng tõ (lu cïng chøng tõ th× lu lÇn ®Çu hay lÇn cuèi.) Kho b¹c Nhµ níc SÇm S¬n thùc hiÖn kiÓm so¸t cÊp ph¸t, thanh to¸n c¸c kho¶n chi theo c¸c v¨n b¶n quy ®Þnh, th«ng qua ®o ®· gãp phÇn nµo gióp c¸c ®¬n vÞ thu hëng cã ®iÒu kiÖn ®Ó n©ng cao tr¸ch nhiÖm ®èi víi tõng kho¶n chi ng©n s¸ch Nhµ níc vµ ®ång thêi sö dông ®óng môc ®Ých, tiÕt kiÖm vµ hiÖu qu¶. Chi kh¸c: Ngoµi c¸c kho¶n chi trªn cßn mét sè kho¶n chi kh¸c nh chi hç trî vµ bæ sung, chi tr¶ l·i tiÒn vay, chi kh¸c…C¸c ®¬n vÞ sö dông ng©n s¸ch Nhµ níc ph¶i göi c¸c hå s¬ chøng tõ ®Õn kho b¹c ®Ó thùc hiÖn kiÓm so¸t cÊp ph¸t, thanh to¸n nh: + LÖnh chuÈn chi + SÐc, uû nhiÖm chi + Dù to¸n ®îc cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt. + Dù to¸n chi thêng xuyªn quý (chia ra th¸ng) + B¸o c¸o thanh to¸n c¸c kho¶n chi thêng xyªn theo môc. + GiÊy giíi thiÖu, CMND cña ngêi ®îc cö ®Õn KBNN lµm viÖc. Quy tr×nh ®îc thùc hiÖn nh chi qu¶n lý hµnh chÝnh hoÆc chi söa ch÷a vµ x©y dùng nhá. N¨m 2002 lµ 387.730 triÖu ®ång ®¹t 174,007 so víi kÕ ho¹ch, n¨m 2003 lµ 743.622 triÖu ®ång ®¹t 88,7% víi kÕ ho¹ch Th«ng qua c«ng t¸c kiÓm so¸t chi theo v¨n b¶n hiÖn hµnh cho thÊy nhiÒu ®¬n vÞ cha thùc hiÖn ®óng chÕ ®é ho¸ ®¬n chøng tõ cßn söa ch÷a, tÈy xo¸ nªn c¸c chøng tõ chi, nhiÒu kho¶n chi cßn thiÕu ho¸ ®¬n chøng tõ hîp lÖ. NhiÒu ®¬n vÞ t¹m øng cho c¸ nh©n, t©p thÓ sai chÕ ®é nh: Thêi gian t¹m øng kÐo dµi, kh«ng ho¹ch to¸n trªn c¸c sæ s¸ch chøng tõ kÕ to¸n theo chÕ ®é quy ®Þnh. Thùc hiÖn h×nh thøc thanh to¸n tiÒn mÆt cßn nhiÒu, cha cã ý thøc dïng h×nh thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt….. Kho b¹c Nhµ níc SÇm S¬n yªu cÇu bæ dung giÊy tê cho 30 mãn vµ tõ chèi thanh to¸n 8 mãn víi sè tiÒn 195 triÖu ®ång do qu¸ sè d HMKP, thiÕu dÊu ®¬n vÞ trªn chøng tõ, thiÕu c¸c yÕu tè trªn chøng tõ. Nh vËy víi h×nh thøc cÊp ph¸t theo h¹n møc kinh phÝ th«ng qua viÖc kiÓm so¸t chi theo c¸c quy ®Þnh cña Nhµ níc , Kho b¹c Nhµ níc SÇm S¬n kiÓm so¸t vèn NSNN t¬ng ®èi cã hiÖu qu¶ vµ tiÕt kiÖm. 2.2.2.4. KiÓm so¸t cÊp ph¸t c¸c kho¶n chi, thêng xuyªn cña ng©n s¸ch Nhµ níc theo lÖnh chi tiÒn (b¶ng sè liÖu thø 3) - LÖnh chi tiªn do c¬ quan tµi chÝnh lËp theo nguyªn t¾c: C¬ quan tµi chÝnh cÊp nµo lËp lÖnh chi tiÒn cho ng©n s¸ch cÊp ®ã. Mçi lÖnh chi tiÒn bao gåm 4 liªn, trong ®ã: + 1liªn ghi chi ng©n s¸ch + 1 liªn göi c¬ quan tµi chÝnh hay huû bá + 2liªn lÖnh chi tiÒn ®îc lu©n chuyÓn ë kho b¹c hay Ng©n hµng: Trong ®ã 1 liªn dïng ®Ó h¹ch to¸n cho tµi kho¶n thÝch hîp, 1liªn göi cho ®¬n vÞ ®îc cÊp tiÒn b¸o c¸o. - C¸c kho¶n chi thêng xuyªn b»ng lÖnh chi tiÒn: Chi ng©n s¸ch x·, chi cho khèi ®¶ng, chi cho mét sè kho¶n chi vÒ sù nghiÖp kinh tÕ, chi bï lç, cho vay vµ mét sè kho¶n chi kh¸c. - Khi nhËn ®îc lÖnh chi tiÒn do c¬ quan tµi chÝnh phßng tµi chÝnh huyÖn ban tµi chÝnh x·, phêng chuyÓn ®Õn kÕ to¸n kho b¹c Nhµ níc kiÓm tra c¸c yÕu tè trªn lµm chØ tiªu nh niªn kho¸, cÊp ng©n s¸ch, chñng lo¹i, kho¶n môc, néi dung chi, sè tiÒn b»ng sè, sè tiÒn b»ng ch÷, dÊu, ch÷ ký vv… KÕ to¸n kho b¹c Nhµ níc h¹ch to¸n: Nî TK 32104 – Chi ng©n s¸ch huyÖn b»ng lÖnh chi tiÒn Cã TK ®¬n vÞ thñ hëng cña cÊp ng©n s¸ch x·, phêng. Nî TK 33104 – Chi ng©n s¸ch x·, phêng b»ng lÖnh chi tiÒn Cã TK ®¬n vÞ thô hëng. M« h×nh cÊp ph¸t b»ng lÖnh chi tiÒn: C¬ quan tµi chÝnh Kho b¹c Nhµ níc Ng©n hµng §¬n vÞ thô hëng (1) (2) (2) (3) C¬ quan tµi chÝnh lËp lÖnh chi tiÒn göi kho b¹c Nhµ níc ®ång cÊp Kho b¹c Nhµ níc c¨n cø lÖnh chi tiÒn ghi chi ng©n s¸ch Nhµ níc vµ chuyÓn tiÒn cho ®¬n vÞ thô hëng NSNN cã tµi kho¶n t¹i kho b¹c hay Ng©n hµng Ng©n hµng thùc hiÖn chi tr¶ cho ®¬n vÞ cã tµi kho¶n t¹i Ng©n hµng. HiÖn nay ®ª thùc hiÖn tèt kiÓm so¸t chi ng©n s¸ch th× c¬ quan tµi chÝnh cÇn h¹n chÕ cÊp ph¸t b»ng h×nh thøc nµy. Bëi v× cÊp ph¸t b»ng lÖnh chi tiÒn cÊp vµo tµi kho¶n tiÒn göi cña ®¬n vÞ, ®¬n vÞ rót tróng sè tiÒn, viÖc kiÓm so¸t theo môc lôc ng©n s¸ch Nhµ níc, theo néi dung, môc ®Ých rót tiÒn cña ®¬n vÞ, kho b¹c kh«ng thÓ kiÓm tra, kiÓm so¸t ®îc Theo sè liÖu ë b¶ng 3 th× chi ng©n s¸ch x· phêng ®· t¨ng lªn theo tõng n¨m. Thùc chi n¨m 2002 lµ 16395 triÖu ®ång ®¹t 88,83% so víi kÕ ho¹ch, thùc chi n¨m 2003 lµ 212452 triÖu ®ång ®¹t 90,92% so víi kÕ ho¹ch. So s¸nh chi ng©n s¸ch x· phêng gi÷a c¸c n¨m: N¨m 2003 t¨ngg 148494 triÖu ®ång t¬ng øng 29,771% n¨m 2002 theo b¸o c¸o cña KBNN SÇm S¬n do quý I/2002 cha thùc hiÖn chÕ ®é qu¶n lý thu chi ng©n s¸ch x· phêng, mét sè kho¶n thu t¹i phêng ®Ó l¹i ®Õn nay ph¶i nép vµo ng©n s¸ch råi míi ®îc lÜnh ra h¬n n÷a trî cÊp c¸c ®èi tîng hu trÝ tríc ®©y quËn uû qu¶n lý nay chuyÓn chi t¹i ng©n s¸ch phêng. Thùc hiÖn chi ng©n s¸ch phêng theo lÖnh chi tiÒn cña c¬ quan tµi chÝnh nªn c«ng viÖc kiÓm tra, kiÓm so¸t trªn c¸c chøng tõ, mµ KBNN kh«ng thùc hiÖn viÖc kiÓm so¸t sö dông vèn NSNN cã ®óng môc ®Ých, ®óng víi sè tiÒn ®îc chi hay kh«ng nhiÒu ng©n s¸ch sö dông chøng tõ thanh to¸n 2 lÇn….t¹o kÏ hë trong qu¶n lý chi NSNN theo quy ®Þnh kiÓm so¸t c¸c kho¶n chi ng©n s¸ch phêng. Chøng tõ -> (1) KÕ to¸n viªn -> (2) KÕ to¸n trëng -> (3) Gi¸m ®èc -> (4) KiÓm so¸t tríc quü -> (5) Thñ quü -> (6) KiÓm ng©n. KÕ to¸n viªn chi NSNN (chi ng©n s¸ch phêng) c¨n cø vµo chøng tõ (lÖnh chi tiªu) thùc hiÖn vµo b¶ng kª chi tiÕt (sè phô) chi NSNN b»ng lÖnh chi tiÒn kÕ to¸n KBNN SÇm S¬n ghi nî tµi kho¶n 331 theo tõng ch¬ng lo¹i, kho¶n, môc tiªu môc lµ mét tê riªng. Trong 2 n¨m 2002 – 2003 KBNN SÇm S¬n híng dÉn, vµ yªu cÇu ®îc bæ sung hå s¬ tµi liÖu cho 16 mãn víi sè tiÒn 200 triÖu ®ång ®Ó thùc hiÖn cÊp ph¸t. §ång thêi gióp c¸c ®¬n vÞ trong c«ng t¸c ho¹ch to¸n theo MLNS. T¹i KBNN SÇm S¬n cÊp ph¸t c¸c kho¶n chi thêng xuyªn cña NSNN theo lÖnh chi tiÒn gèm kinh phÝ uû quyÒn cña NSTW cho ng©n s¸ch thÞ, chi cho an ninh quèc phßng vµ kho¶n chi cña ng©n s¸ch phêng. Sau ®©y ta xem xÐt sè chi theo lÖnh thuéc ng©n s¸ch phêng trong 2 n¨m 2002 – 2003. §èi víi chi ng©n s¸ch x·, phêng vµ n¨m thø 7 chi theo luËt c¬ b¶n ®· ®i vµo æn ®Þnh. C¸c chñ tµi kho¶n ®· ý thøc ®îc tr¸nh nhiÖmm, qu¶n lý tµi chÝnh nªn ®· diÔn ra cã hiÖuqu¶ h¬n. §éi ngò kÕ to¸n phêng ®· ®îc ®µo t¹o thªm nghiÖp vô vµ thay thÕ phï hîp víi tr×nh ®é. Tuy nhiªn trong qu¶n lý ng©n s¸ch x· phêng cßn qu¸ chi tiÕt nªn khã kh¨n nhiÒu trong viÖc thùc hiÖn vµ h¹ch to¸n. 2.2.2.5. Ph¬ng thøc cÊp ph¸t ë kho b¹c Nhµ níc SÇm S¬n. * CÊp t¹m øng + §èi tîng cÊp t¹m øng. Chi mua s¾m tµi s¶n Chi phôc vô chuyªn m«n Chi cho söa ch÷a tµi s¶n, x©y dùng c¬ b¶n. Chi céng t¸c phÝ, héi nghÞ. HoÆc nh÷ng kho¶n chi cha ®ñ ®iÒu kiÖn cÊp ph¸t thanh to¸n. + Møc cÊp t¹m øng tuú thuéc vµo tÝnh chÊt cña kho¶n chi theo ®Ò nghÞ cña ®¬n vi sö dông kinh phÝ ng©n s¸ch Nhµ níc, møc cÊp t¹m øng tèi ®a trong quý, th¸ng, kh«ng vît gi¸ dù to¸n chi quý, th¸ng, ®îc c¬ quan cã thÈm quyÒn th«ng b¸o theo tõng môc chi hoÆc ®¬n vÞ kho¶n chi. + Tr×nh tù thñ tôc t¹m øng. Khi cã nhu cÇu t¹m øng, ®¬n vÞ thô hëng ng©n s¸ch lËp giÊy ®Ò nghÞ t¹m øng, giÊy rót dù to¸n kinh phÝ kÌm theo c¸c hå s¬ chøng tõ liªn quan. VÝ dô nh: §èi víi viÖc mua s¾m tµi s¶n x©y dùng söa ch÷a nhá, ®¬n vÞ cÇn mang c¸c hå s¬. Dù to¸n mua s¾m, söa ch÷a nhá hµng quý ®îc c¬ quan cã thÈm quyÒn duyÖt Hå s¬ biªn b¶n ®Êu thÇu ®èi víi viÖc mua s¾m trang thiÕt bÞ ph¬ng tiÖn, ®èi víi c¸c trêng hîp ph¶i thùc hiÖn ®Êu thÇu. QuyÕt ®Þnh tróng thÇu hîp ®ång vÒ viÖc mua s¾m hay x©y dùng söa ch÷a nhá. Kho b¹c kiÓm tra kiÓm so¸t c¸c néi dung hå s¬ tµi liÖu vµ lµm thñ tôc cÊp t¹m øng lµ ®· hoµn tr¶ c¸c kho¶n t¹m øng tríc ®ã. Khi cÊp t¹m øng kÕ to¸n h¹ch to¸n. Nî TK301.11; 311.01; 311.11; 321.11. Cã Tk 501;620;511; hoÆc tµi kho¶n ®îc hëng kh¸c. + Thanh to¸n t¹m øng. Sau khi ®· thøc chi ®¬n vÞ cã tr¸ch nhiÖm göi ®Õn kho b¹c Nhµ níc c¸c hå s¬ chøng tõ cã liªn quan theo quy ®Þnh ®Ó thanh to¸n sè ®· t¹m øng vµ lµm thñ tôc chuyÓn tõ cÊp t¹m øng sang cÊp ph¸t thanh to¸n, kho b¹c Nhµ níc kiÓm tr¸, kiÓm so¸t b¸o c¸o thùc chi cña ®¬n vÞ nÕu ®ñ ®iÒu kiÒu quy ®Þnh th× thùc hiÖn cÊp ph¸t thanh to¸n lµm thñ tôc thu håi t¹m øng. NÕu sè cÊp ph¸t thanh to¸n nhá h¬n sè ®· cÊp t¹m thanh to¸n ®ît sau cña môc chi ®ã c¸c kho¶n t¹m øng ph¶i ®îc thanh to¸n vµo cuèi th¸ng hoÆc ®Çu th¸ng sau: Khi thanh to¸n tùm øng kÕ to¸n h¹ch to¸n. Nî TK 301.01; 311.01; 321.01; 331.01. Cã TK 301.11; 311.11 ; 321.11 ; 331.11 MÉu biÓu ®Ó thanh to¸n c¸c kho¶n t¹m øng MÉu sè C¬ quan: Trêng cÊp II Trêng S¬n Sè: 09 B¶ng kª chøng tõ thanh to¸n TT Chøng tõ chi Môc Néi dung chi Sè tiÒn Sè Ngµy, th¸ng 01 128 26/9/04 110 Mua vËt rÎ, tiÒn mua háng 1.120.000 02 132 29/9/04 110 Mua v¨n phßng phÈm 1.128.000 Tæng céng 2.257.000 LËp b¶ng KÕ to¸n trëng Thñ trëng (ký tªn) (ký tªn) (ký tªn) §¬n vÞ sö dông ng©n s¸ch Nhµ níc Trêng cÊp II MÉu sè: 3/thÞ trêng GiÊy ®Ò nghÞ thanh to¸n C¨n cø dù to¸n chi n¨m 2003 cña ®¬n vÞ ®îc phª duyÖt ngµy…….th¸ng….n¨m 200… C¨n cø sè kinh phÝ ®Õn ngµy…….th¸ng……..n¨m 200…… C¨n cø kinh phÝ t¹m øng ®îc kho b¹c Nhµ níc duyÖt ngµy…….th¸ng….n¨m 200… ®Ò nghÞ kho b¹c Nhµ níc thanh to¸n sè tiÒn ®· t¹m øng. B»ng sè: 2.257.000® B»ng ch÷: Hai triÖu hai tr¨m n¨m b¶y ngµn ®ång Theo c¸c môc chi sau TT Môc chi Néi dung chi Sè ®· t¹m øng Sè ®Ò nghÞ thanh to¸n Sè chÊp nhËn TTcña kho b¹c 01 110 Chi v¨n phßng phÈm 6.007.000 2.007.000 2.007.000 02 110 Tæng céng 6.007.000 2.007.000 2.007.000 KÕ to¸n trëng ký Ngµy,….th¸ng…….n¨m 200…. Thñ trëng ®¬n vÞ sö dông ng©n s¸ch Nhµ níc PhÇn kho b¹c Nhµ níc duyÖt thanh to¸n. B»ng sè: 2.007.000® B»ng ch÷: Hai triÖu kh«ng tr¨m lÎ b¶y ngµn ®ång Ngµy ….th¸ng…..n¨m …… KiÓm so¸t viªn KÕ to¸n trëng Gi¸m ®èc KBNNN (ký tªn) (ký tªn) (ký tªn) * CÊp ph¸t thanh to¸n - §èi tîng cÊp ph¸t thanh to¸n + C¸c kho¶n d ®ñ ®iÒu kiÖn cÊp ph¸t thanh to¸n + C¸c kho¶n t¹p øng ®Ó ®iÒu kiÖn cÊp ph¸t thanh to¸n - Møc cÊp thanh to¸n + Møc cÊp thanh to¸n c¨n cø vµo hå s¬ chøng tõ chi theo ®Ò nghÞ cña ®¬n vÞ sö dông kinh phÝ, møc cÊp thanh to¸n tèi ®a trong th¸ng, quý, kh«ng vît qu¸ dù to¸n cña c¬ quan cã thÈm quyÒn th«ng b¸o trong ph¹m vi dù to¸n ng©n s¸ch Nhµ níc n¨m ®îc duyÖt. - Tr×nh thñ tôc cÊp thanh to¸n Khi cã nhu cÇu cÊp ph¸t thanh to¸n c¸c ®¬n vÞ sö dông ng©n s¸ch Nhµ níc göi kho b¹c Nhµ níc c¸c tµi liÖu, chøng tõ thanh to¸n cã liªn quan vÝ dô. §èi víi kho¶n chi mua s¾m cÇn cã + Hîp ®ång kinh tÕ + Bªn b¸n thanh lý hîp ®ång kinh tÕ + Biªn b¶n nghiÖm thu bµn giao ®a vµo sö dông + Ho¸ ®¬n tµi chÝnh + Dù to¸n ®îc duyÖt - Kho b¹c Nhµ níc kiÓm tra, so¸t t×nh hîp lÖ, hîp ph¸p c¸c hå s¬ chøng tõ ®èi chiÕu víi dù to¸n vµ kinh phÝ ®îc c¬ quan cã thÈm quyÒn phª duyÖt nÕu ®ñ ®iÒu kiÖn th× thùc hiÖn thanh to¸n trùc tiÕp cho c¸c ®¬n vÞ cung cÊp hµng ho¸ dÞch vô chi tr¶ qua ®¬n vÞ. Khi cÊp ph¸t thanh to¸n kÕ to¸n h¹ch to¸n. Nî TK 301.01,301.02 Nî TK 311.01,311.02 Nî TK 321.01 Cã Tk 620,611,501 Nh×n chung c«ng t¸c chi ng©n s¸ch Nhµ níc vµ kiÓm so¸t chi ng©n s¸ch Nhµ níc t¹i kho b¹c Nhµ níc SÇm S¬n ®· lµm tèt chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ tõng bíc kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ, vai trß cña Nhµ níc trªn ®Þa bµn thÞ x·. Qua t×m hiÓu thùc tÕ cña hai n¨m 2002 – 2003 víi khèi lîng c«ng viÖc lín, lîng chøng tõ hµng ngµy nhiÒu, nghiÖp vô ph¸t sinh ®a d¹ng phong phó vµ phøc t¹p nhng l·nh ®¹o kho b¹c Nhµ níc SÇm S¬n ®· tËp trung chØ ®¹o rÊt tèt, nhÊt lµ khi cã luËt ng©n s¸ch Nhµ níc ra ®êi vµ söa ®æi cµng thÊy râ nÐt h¬n, c«ng t¸c qu¶n lý chi ng©n s¸ch Nhµ níc n¨m 2003 t¹i kho b¹c Nhµ níc SÇm S¬n ®· ®îc sù tËp trung chØ ®¹o cña ban L·nh ®¹o sù phèi hîp nhÞp nhµng cña bé phËn cã liªn quan trùc tiÕp tíi kiÓm so¸t cña ng©n s¸ch cïng nh sù cè g¾ng hoµn thµnh tèt nhiÖm vô cña c¸n bé c«ng nhan viªn chøc kho b¹c Nhµ níc SÇm S¬n. Nhng hiÖn nay c«ng t¸c kiÓm so¸t chi ng©n s¸ch ®· ®îc ph©n c«ng cho tõng thanh to¸n viªn chÞu tr¸ch nhiÖm kiÓm so¸t chi ng©n s¸ch Nhµ níc theo tõng tµi kho¶n ®· ®îc ph©n c«ng vµ bá bé phËn kiÓm so¸t chi. MÆt kh¸c trong qu¶n lý chi ng©n s¸ch Nhµ níc vÉn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng tån t¹i cÇn ®îc xem xÐt ®iÒu chØnh l¹i cho phï hîp víi luËt ng©n s¸ch Nhµ níc ®· ®îc ban hµnh. V× lÏ ®ã t«i xin ®îc phÐp ®Ò xuÊt mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kiÓm so¸t chi ng©n s¸ch Nhµ níc t¹i kho b¹c Nhµ níc SÇm S¬n qua ch¬ng III sau ®©y. Ch­¬ng 3 Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kiÓm so¸t chi th­êng xuyªn cña NSNN qua KBNN SÇm S¬n. 3.1. §¸nh gi¸ chung c«ng t¸c kiÓm so¸t chi th­êng xuyªn NSNN qua KBNN SÇm S¬n trong 2 n¨m (2002 - 2003). 3.1.1. KÕt qu¶ kiÓm so¸t chi. LuËt NSNN ra ®êi vµ söa ®æi lµ v¨n b¶n cã gi¸ trÞ ph¸p lý cao nhÊt tõ tr­íc tíi nay trong ph¹m vi qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh quü NSNN. Ngoµi ra viÖc ban hµnh th«ng t­ 40/1998 – TC/BTC, Th«ng t­ 81/2002 ngµy 16/9/2002, C«ng v¨n 287 ngµy 06/4/1998 lµ nh÷ng c¬ së ph¸p lý ®Ó thùc hiÖn kiÓm so¸t chi qua KBNN. LuËt NSNN quy ®Þnh tÊt c¶ c¸c kho¶n chi NSNN ph¶i kiÓm so¸t chÆt chÏ tõ kh©u lËp tù to¸n, chÊp hµnh vµ quyÕt to¸n NSNN. ViÖc qu¶n lý c¸c kho¶n chi NSNN lµ tr¸ch nhiÖm cña tÊt c¶ c¸c cÊp, c¸c ngµnh, c¸c ®¬n vÞ vµ c¸ nh©n cã liªn quan ®Õn viÖc qu¶n lý vµ sö dông nguån kinh phÝ NSNN. C«ng t¸c kiÓm so¸t, thanh to¸n, chi tr¶ c¸c kho¶n chi cña NSNN qua KBNN, ®©y lµ tr¸ch nhiÖm, quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña c¸c ngµnh, c¸c cÊp, c¸c ®¬n vÞ... Tuy nhiªn, víi ý thøc tr¸ch nhiÖm víi §¶ng, Nhµ n­íc vµ nh©n d©n víi tinh thÇn kiªn tr× phÊn ®Êu thùc hiÖn nh÷ng quy ®Þnh cña luËt NSNN, nªn qua 2 n¨m (2002 - 2003) thùc hiÖn ®· ®¹t ®­îc mét sè kÕt qu¶ nh­ sau: + §èi víi hÖ thèng KBNN: Th«ng qua kiÓm so¸t chi th­êng xuyªn NSNN Kho b¹c kh«ng ph¶i bËn rén cung øng tiÒn mÆt cho c¸c ®¬n vÞ sö dông NSNN rót vÒ dù tr÷ ®Ó chi tiªu tr­íc ®©y. KBNN SÇm S¬n thùc hiÖn ®­îc viÖc ®iÒu hoµ tiÒn mÆt ®Ó cung cÊp ®Çy ®ñ kÞp thêi cho nhu cÇu chi tiªu th­êng xuyªn cña c¸c ®¬n vÞ. Khi thùc hiÖn viÖc kiÓm so¸t chi ®· kÐo gÇn l¹i sù chªnh lÖch sè thùc rót NS víi sè thùc chi cña ®¬n vÞ cã ®iÒu kiÖn ng¨n chÆn hiÖn t­îng ch¹y dån kinh phÝ cuèi n¨m, cuèi quü ®ång thêi gãp phÇn qu¶n lý ph­¬ng tiÖn thanh to¸n, t¨ng c­êng sö dông c¸c h×nh thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt, thanh to¸n trùc tiÕp ®Õn ng­êi cung cÊp hµng ho¸ dÞch vô, tõ ®ã lµm lµnh m¹nh ho¸ ho¹t ®éng tiÒn tÖ – thanh to¸n. + §èi víi c¸c kho¶n chi th­êng xuyªn: Nh­ phÇn trªn ®· ph©n tÝch, thi th­êng xuyªn chiÕm tû träng cao nhÊt trong tæng sè chi NSNN trªn ®Þa bµn. HÇu hÕt c¸c kho¶n chi cho ®¬n vÞ hµnh chÝnh sù nghiÖp ®­îc cÊp tho¸t bf ph­¬ng thøc cÊp ph¸t, h¹n møc kinh phÝ theo tõng cÊp. Ch­¬ng, lo¹i, nhãm, tiÕn nhãm môc, tiÕn môc cho c¸c ®¬n vÞ chñ qu¶n (Bé, Së) hay gäi lµ ®¬n vÞ dù to¸n cÊp 1 cña NSNN. TiÒn l­¬ng, c¸c kho¶n cã tÝnh chÊt l­¬ng, häc bæng, sinh ho¹t phÝ chiÕm tû träng lín trong tæng chi ng©n s¸ch chi h¹n møc kinh phÝ. Tuy vËy, tõ khi KBNN thùc hiÖn kiÓm so¸t chi kho¶n chi nµy ®· ®­îc kiÓm so¸t chÆt chÏ. Tr­íc ®©y ®èi víi kho¶n chi nµy, chØ cÇn cã kÕ ho¹ch tiÒn mÆt ®­îc duyÖt th× kÕ to¸n viªn ph¶i thùc hiÖn xuÊt quü ng©n s¸ch, hiÖn nay hµng th¸ng, KBNN chØ chi tèi ®a b»ng tæng quü l­¬ng, häc bæng, sinh ho¹t phÝ do c¬ quan cã thÈm quyÒn phª duyÖt vµ ®· ®¨ng ký t¹i c¸c ®¬n vÞ KBNN. VËy ta thÊy kÕt qu¶ lín nhÊt ë ®©y lµ KBNN SÇm S¬n kh«ng ph¶i bËn rén c«ng viÖc cung øng lÇn tiÒn mÆt cho c¸c ®¬n vÞ sö dông NSNN rót vÒ dù t÷ ®Ó chi tiªu dÇn nh­ tr­íc. §èi víi c¸c kho¶n mua s¾m dông cô, ph­¬ng tiÖn lµm viÖc, söa ch÷a TSC§ KBNN SÇm S¬n tiÕn hµnh kiÓm tra dù to¸n: hîp ®ång mua b¸n, phiÕu b¸o gi¸ cña ®¬n vÞ cung cÊp hµng ho¸ dÞch vô, hãa ®¬n b¸n hµng... tr­íc khi xuÊt quü cho ®¬n vÞ thô h­ëng, víi nh÷ng kho¶n chi cã gi¸ trÞ lín KBNN cßn kiÓm tra c¶ hå s¬ biªn b¶n ®Êu thÇu. Toµn bé sè h¹n møc kinh phÝ cßn l¹i ®Õn hÕt ngµy 31/12 KBNN ®Òu tiÕn hµnh huû bá trõ c¸c tr­êng hîp ®Æc biÖt do c¬ quan tµi chÝnh ®­îc phÐp chuyÓn sang quý I n¨m sau ®Ó chi. §èi víi c¸c c¬ quan §¶ng, §oµn thÓ, Héi quÇn chóng, lùc l­îng vò trang ®­îc c¬ quan tµi chÝnh cÊp ph¸t chñ yÕu b»ng lÖnh chi tiÒn c¨n cø vµo lÖnh chi tiÒn, KBNN kiÓm tra tÝnh chÊt ph¸p lý cña lÖnh chi tiÒn vµ xuÊt quü ng©n s¸ch ®­a vµo tµi kho¶n tiÒn göi cña ®¬n vÞ më t¹i KBNN, khi ®¬n vÞ thô h­ëng cã nhu cÇu chi tiªu, ®¬n vÞ sÏ xin rót tiÒn mÆt hoÆc chuyÓn kho¶n tõ tµi kho¶n tiÒn göi cña m×nh. Lóc nµy KBNN kiÓm tra tÝnh chÊt ph¸p lý cña c¸c thñ tôc chuyÓn kho¶n hay rót tiÒn mÆt nh­ mÉu dÊu, ch÷ ký cña ng­êi cã thÈm quyÒn ®· ®¨ng ký t¹i KBNN. §èi víi c¸c kho¶n chi tr¶ tiÒn th«ng tin, tuyªn truyÒn liªn l¹c, dÞch vô c«ng céng, KBNN ®· tiÕn hµnh kiÓm tra, kiÓm so¸t chøng tõ, hå s¬ vµ ®iÒu kiÖn chi theo quy ®Þnh vµ thanh to¸n trùc tiÕp cho ®¬n vÞ cung cÊp hµng ho¸. + §èi víi ®¬n vÞ sö dông kinh phÝ th­êng xuyªn cña NSNN: KBNN SÇm S¬n thùc hiÖn kiÓm so¸t chi th­êng xuyªn NSNN ®Õn tõng môc chi. B­íc ®Çu ®· sím n¾m c¸c ®¬n vÞ thô h­ëng NSNN ®i vµo nÒ nÕp. LuËt NSNN ®· tõng b­íc ®i vµo cuéc sèng vµ lµm thay ®æi c¸ch qu¶n lý quü NSNN cña c¸c ®¬n vÞ sö dông NSNN. C¸c ®¬n vÞ lu«n quan t©m ®Õn sù chi tiªu cña m×nh theo ®óng dù to¸n chÕ ®é, ®Þnh møc, tiªu chuÈn cña Nhµ n­íc tr­íc khi ra lÖnh chuÈn bÞ NSNN, lµ ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm ®Çy ®ñ vµ sù chi tiªu cña m×nh tr­íc Nhµ n­íc. Qu¸ tr×nh kiÓm so¸t thanh to¸n c¸c kho¶n chi ng©n s¸ch cña hÖ thèng KBNN ®¬n vÞ ®· chñ ®éng vµ an t©m h¬n ®èi víi nh÷ng kho¶n chi ®· ®­îc chÊp nhËn thanh to¸n. + §èi víi NSNN: Thùc hiÖn nhiÖm vô kiÓm so¸t chi NSNN vèn NSNN kh«ng l·ng phÝ nh­ tr­íc, tån quü NSNN Ýt bÞ ph©n t¸n vµ tån ®äng ë c¸c ®¬n vÞ trong khi ng©n s¸ch l¹i kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô chi tiªu kh¸c ph¶i ®i vay, råi tr¶ l¹i.. §ång thêi c¸c kho¶n chi th­êng xuyªn NSNN ®­îc rót ra KBNN (khái quü NSNN) dï t¹m øng hay thùc chi ®Òu cã môc tiªu râ rµng, ®Òu ®­îc x¸c ®Þnh vÒ ®Þnh l­îng vµ ®Þnh tÝnh, ®­îc c¬ quan KBNN thay mÆt ®èi víi ®¬n vÞ sö dông NSNN thanh to¸n trùc tiÕp ®Õn ng­êi cung cÊp hµng ho¸, lao vô hoÆc ng­êi nhËn thÇu. MÆt kh¸c th«ng qua kiÓm so¸t chi th­êng xuyªn ph¸t hiÖn ®­îc nguån thu NSNN. Gãp phÇn vµo c«ng cuéc ®æi míi kinh tÕ ®Êt n­íc, gãp phÇn th¾ng lîi vµo c«ng cuéc x©y dùng CNH – H§H ®Êt n­íc. 3.1.2. Nh÷ng tån t¹i trong c«ng t¸c kiÓm so¸t chi th­êng x­yªn NSNN qua KBNN SÇm S¬n. Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®­îc trong qu¸ tr×nh kiÓm so¸t chi theo luËt, KBNN SÇm S¬n cßn mét sè v­íng m¾c vµ tån t¹i: Thø nhÊt, KBNN ph¶i kiÓm tra, ®èi chiÕu c¸c kho¶n chi víi c¸c c¬ quan ®­îc duyÖt. Nh­ng thùc ra KBNN kh«ng ®­îc tham gia víi c¸c c¬ quan kh¸c trong viÖc lËp dù to¸n chi NSNN. MÆt kh¸c kÕ ho¹ch chi NSNN kh«ng ®­îc lËp chi tiÕt cho tõng lo¹i chi, tõng ®¬n vÞ thô h­ëng nªn kh«ng biÕt nh÷ng kho¶n chi phÝ nµo nªn duy tr×, kho¶n chi phÝ nµo t¨ng lªn vµ c¾t gi¶m so víi n¨m tr­íc. ChÝnh v× vËy khi c¬ quan chñ qu¶n lµm nhiÖm vô ph©n khai kÕ ho¹ch ®Õn tõng ®¬n vÞ sö dông ®· gÆp nhiÒu khã kh¨n vµ lu«n trong t×nh tr¹ng bÞ ø ®äng. §Õn l­ît c¬ quan sö dông vèn ng©n s¸ch bÞ ®äng trong viÖc chi tiªu, cã kho¶n cÇn chi nhiÒu h¬n so víi dù to¸n ®­îc duyÖt, cã kho¶n th× cã trong dù to¸n nh­ng l¹i kh«ng chi hÕt. V× vËy c¸c ®¬n vÞ ®· dchr c¸c kho¶n chi nh­ trªn ®­îc Bé Tµi chÝnh cho phÐp nªn b¾t buéc c¸c ®¬n vÞ KBNN ph¶i lµm, kh«ng thÓ tõ chèi ®­îc. Nh­ vËy do c«ng t¸c lËp dù to¸n kh«ng tu©n theo ®óng quy tr×nh mµ KBNN ph¶i t¨ng thªm c«ng viÖc. Lµ ®¬n vÞ kh«ng tham gia x©y dùng dù to¸n chi NSNN lµm nh­ng vÉn ph¶i theo dâi, kiÓm tra c¸c kho¶n chi cã trong dù to¸n ®­îc duyÖt. NÕu Së tµi chÝnh vËt gi¸ sau khi x©y dùng dù to¸n ®­îc duyÖt mµ kh«ng cã g× ®¸ng nãi. V× vËy ®Ó kiÓm tra ®­îc ®iÒu kiÖn cã trong dù to¸n c¸c ®¬n vÞ KBNN ph¶i xin b¶n dù to¸n ®­îc ph©n bæ cña c¸c ®¬n vÞ thô h­ëng. Th«ng th­êng th× b¶n dù to¸n cña c¸c ®¬n vÞ thô h­ëng kh«ng khíp vÒ môc chi so víi dù to¸n cña c¬ quan tµi chÝnh cho nªn khi quyÕt to¸n c¸c ®¬n vÞ KBNN ph¶i tiÕn hµnh ®iÒu chØnh l¹i cho ®óng. Thø hai, Tån t¹i vÒ ®iÒu kiÖn dù to¸n chi NSNN ®­îc duyÖt: VÊn ®Ò tån t¹i lín nhÊt hiÖn nay lµ dù to¸n cña c¸c ®¬n vÞ sö dông ng©n s¸ch ®­îc duyÖt rÊt chËm, dù to¸n ban ®Çu c¸c ®¬n vÞ lËp kh«ng s¸t thùc tÕ, ch­a ¸p dông c¸c chÕ ®é, tiªu chuÈn, ®Þnh møc lµm c¨n cø tÝnh to¸n, v× vËy dù to¸n ®­îc duyÖt kh«ng ®¶m b¶o lµm c¨n cø cÊp ph¸t, thanh to¸n. ViÖc thùc hiÖn cÊp ph¸t kinh phÝ cña c¬ quan gtµi chÝnh cho c¸c ®¬n vÞ sö dông ng©n s¸ch ch­a theo ®óng dù to¸n ®­îc duyÖt, vÒ mÆt thêi gian xin rót tiÒn mÆt hoÆc chuyÓn kho¶n tõ tµi kho¶n göi cña m×nh. Lóc nµy KBNN kiÓm tra tÝnh chÊt ph¸p lý cña c¸c thñ tôc chuyÓn kho¶n hay rót tiÒn mÆt nh­ mÉu dÊu, ch÷ ký cña ng­êi cã thÈm quyÒn ®· ®¨ng ký t¹i KBNN. Thø ba, Mét sè môc chi th«ng t­ sè 40/1998/KT/BTC vÒ h­íng dÉn chÕ ®é qu¶n lý, cÊp ph¸t, thanh to¸n c¸c kho¶n chi NSNN qua KBNN. C¬ quan KB chØ kiÓm tra trªn b¶ng kª chøng tõ thanh to¸n cña ®¬n vÞ. Néi hµm cña b¶ng kª kh«ng thÓ thay thÕ chøng tõ, b¶ng kª kh«ng chøa ®Çy ®ñ c¸c th«ng tin ®Ó Kho b¹c Nhµ n­íc c¨n cø vµo ®ã kiÓm so¸t c¸c ®iÒu kiÖn vÒ ®Þnh møc, tiªu chuÈn, chÕ ®é, chÝnh v× vËy viÖc kiÓm so¸t trªn b¶ng kª chØ lµ thñ tôc hµnh chÝnh kh«ng cÇn thiÕt lµm r­êm rµ thªm c¸c thñ tôc vÒ chi ng©n s¸ch, xÐt ®Õn cïng thùc chÊt cña sù kiÓm so¸t qua b¶ng kª chøng tõ chÝnh lµ sù chèi bá nhiÖm vô kiÓm so¸t hÕt søc quan träng mµ ChÝnh phñ giao cho ngµnh KBNN ®ã lµ ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm kiÓm tra, kiÓm so¸t c¸c kho¶n chi NSNN b¶o ®¶m ph¶i ®óng chÕ ®é, tiªu chuÈn, ®Þnh møc. MÆt kh¸c mét sè kho¶n chi nh­ mua s¾m tµi s¶n, söa ch÷a lín, x©y dùng nhá... KBNN míi chØ ®­îc phÐp kiÓm tra trªn c¸c hîp ®ång mua b¸n, ho¸ ®¬n, phiÕu b¸o gi¸... mµ th«i. Nh­ng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, viÖc mua b¸n rÊt ®a d¹ng vµ phong phó nªn ®­êng, ho¸ ®oan, phiÕu b¸o gi¸ ch­a ph¶i lµ c¨n cø, c¬ së chÝnh x¸c chøng minh cho viÖc thùc tÕ chi tiªu cña ®¬n vÞ. NhÊt lµ hiÖn nay ho¸ ®¬n mua hµng ®Òu kh«ng ph¶i lµ ho¸ ®¬n ®á do Bé Tµi chÝnh ban hµnh. Còng cã nh÷ng ®¬n vÞ khi mua b¸n chØ viÕt ho¸ ®¬n tay, nhÊt lµ mua hµng cña n«ng d©n, kh«ng ®ñ gi¸ trÞ ph¸p lý ®Ó thanh to¸n nh­ng vÉn ®­îc thanh to¸n. Ngoµi ra do gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng mçi n¬i mçi kh¸c, mµ Nhµ n­íc th× ch­a thÓ ban hµnh gi¸ thèng nhÊt cho tÊt c¶ c¸c mÆt hµng, cho nªn cã nhiÒu ®¬n vÞ khi mua hµng ho¸, dÞch vô ghi ho¸ ®¬n cao h¬n gi¸ thùc tÕ vµ b»ng nh÷ng thñ thuËt chØ ghi phÇn thanh to¸n víi ®¬n vÞ, cßn phÇn cã c¬ quan thuÕ qu¶n lý th× l¹i ghi thÊp h¬n so víi gi¸ thùc tÕ. Sè tiÒn chªnh lÖch trªn ch¾c ch¾n c¸c ®¬n vÞ, c¸ nh©n bá tói dïng riªng. Vµ dï cã biÕt r»ng cßn rÊt nhiÒu s¬ hë nh­ trªn, KBNN vÉn ph¶i thanh to¸n cho ®¬n vÞ. Thø t­, ThÈm quyÒn cña ngµnh tµi chÝnh chång chÐo ë ph­¬ng diÖn nµo ®· gi¶m hiÖu lùc vÒ kiÓm so¸t chi cña KBNN. Khi thùc hiÖn kiÓm so¸t chi trong qu¸ tr×nh thanh to¸n ng©n s¸ch, Kho b¹c tõ chèi nh÷ng kho¶n chi kh«ng ®óng dù to¸n chÕ ®é, tiªu chuÈn ®Þnh møc, nh­ng nÕu c¬ quan tµi chÝnh chÊp nhËn vÉn ®­îc quyÕt to¸n. Tr¸i l¹i, nh÷ng kho¶n KBNN ®· chÊp nhËn thanh to¸n, h¹ch to¸n vµo ng©n s¸ch c¬ quan tµi chÝnh kh«ng ®ång ý th× ®¬n vÞ kh«ng ®­îc quyÕt to¸n. Thø n¨m, §éi ngò c¸n bé kiÓm so¸t chi tr×nh ®é cßn h¹n chÕ, ch­a tinh th«ng nghÒ nghiÖp ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn chÊt l­îng c«ng t¸c nghiÖp vô kinh doanh chi. Thø s¸u, Víi kho¶n chi l­¬ng vµ mang tÝnh chÊt l­îng: chi l­¬ng hiÖn nay vÒ viÖc qu¶n lý quü tiÒn l­¬ng tuy ®· ®­îc tiÕn hµnh kiÓm tra, kiÓm so¸t chÆt chÏ qua chi tr¶ trùc tiÕp ®Õn tõng ®èi t­îng thô h­ëng, nh­ng vÉn cßn mét sè ®¬n vÞ khi ®­îc duyÖt quü l­¬ng do ®­îc t¨ng biªn chÕ, t¨ng l­¬ng, n©ng bËc th× yªu cÇu KBNN ®iÒu chØnh, trong khi ®ã nÕu gi¶m quü l­¬ng th× l¹i th«ng b¸o cho c¬ quan Kho b¹c Nhµ n­íc biÕt ®Ó ®iÒu chØnh gi¶m. Mét sè ®¬n vÞ phô cÊp ca ba, ®éc h¹i, phÉu thuËt... lµ nh÷ng kho¶n cè ®Þnh nh­ng tµi chÝnh l¹i cÊp, kÕ ho¹ch tiÒn l­¬ng kh«ng duyÖt nh÷ng kho¶n phô cÊp nµy mµ th­êng duyÖt riªng cho tõng thêi ®iÓm nªn KBNN thiÕu c¨n cø chi tr¶, kÕ ho¹ch tiÒn l­¬ng ph¶i lËp ngay tõ ®Çu n¨m, ph¶i göi cho KBNN lµm c¨n cø chi tr¶ nh­ng cã nhiÒu nguyªn nh©n, cã n¬i göi sím, cã n¬i göi muén, do vËy KBNN ph¶i chi theo sè kÕ ho¹ch n¨m tr­íc, nªn hiÖn t­îng thõa thiÕu l­¬ng do kÕ ho¹ch thay ®æi ®Ó x¶y ra viÖc theo dâi chi tr¶ thùc hiÖn thiÕu c¨n cø ®èi chiÕu, kiÓm tra do viÖc vµo sè liÖu ch­a thèng nhÊt, mÆc dï ch­a ®­îc duyÖt kÕ ho¹ch chi l­¬ng míi, nh­ng cã ®¬n vÞ ®· lÊy kho¶n chi kh¸c ®Ó truy lÜnh l­¬ng tr­íc hµng th¸ng, nguån chi nµy lÊy chi cho nguån chi kh¸c g©y x¸o trén trong tæ chøc chi tr¶ vµ tiÒn l­¬ng thÊt tho¸t x¶y ra lµ ®iÒu dÜ nhiªn. Còng cã tr­êng hîp c¬ quan tµi chÝnh do tinh thÇn lµm viÖc thiÕu tr¸ch nhiÖm ®· lËp th«ng b¸o h¹n møc kinh phÝ kh«ng ®ñ ®¬n vÞ chi l­¬ng cho c¸n bé c«ng ®oµn nh©n viªn cuèi th¸ng, tõ ®ã ®· lµm cho KBNN khã kh¨n trong viÖc chi tr¶. Thø b¶y, Do c¬ chÕ qu¶n lý ®ang trong thêi kú hoµn thiÖn vµ söa ®æi cho nªn c¨n cø ®Ó thùc hiÖn viÖc kiÓm so¸t chi còng cßn cã nh÷ng ®iÓm bÊt cËp cÇn ph¶i hoµn thiÖn: Ph©n «ng tr¸ch nhiÖm gi÷a c¸c c¬ quan trong c«ng t¸c kiÓm so¸t chi, vÒ hÖ thèng tiªu chuÈn, ®Þnh møc, vÒ lËp dù to¸n... 3.1.3. Nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i. Nh÷ng tån t¹i trªn ®©y do rÊt nhiÒu nguyªn nh©n, nh­ng cã nh÷ng nguyªn nh©n c¬ b¶n sau: - HÖ thèng ph¸p luËt vÒ ng©n s¸ch Nhµ n­íc hiÖn hµnh tuy ®· cã nhiÒu söa ®æi, bsu nh­ng vÉn ®ang trong t×nh tr¹ng l¹c hËu, ch¾p v¸ kh«ng ®ång bé. Cã nhiÒu v¨n b¶n söa ®æi, bæ xung. ChÝnh v× vËy mµ c¸c c¬ quan tµi chÝnh, KBNN, c¬ quan chñ qu¶n vµ ®¬n vÞ thô h­ëng ®Òu c¶m thÊy lóng tóng khi thi hµnh nh÷ng quy ®Þnh cña Nhµ n­íc vÒ qu¶n lý, cÊp ph¸t, kiÓm so¸t chi NSNN. - HÖ thèng tiªu chuÈn, chÕ ®é chi tiªu qu¸ xa rêi thùc tÕ, kh«ng cã c¬ së thùc hiÖn. Do ®ã lµm cho ng­êi thi hµnh ph¶i khai gian, nãi dèi ®Ó cã ®ñ kinh phÝ chi tiªu, lµm cho viÖc kiÓm so¸t chi cña KBNN thªm khã kh¨n. - NhËn thøc cña c¸c ngµnh, c¸c cÊp vÒ c«ng t¸c kiÓm so¸t chi cña NSNN ch­a nhiÒu nªn g©y c¶n trë cho KBNN khi thùc hiÖn nhiÖm vô kiÓm so¸t chi NSNN. - Do ë n­íc ta h×nh thøc thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt vÉn lµ h×nh thøc chñ yÕu vµ sè c¸ nh©n më tµi kho¶n, c¸ nh©n t¹i ng©n hµng cña Kho b¹c Nhµ n­íc vÉn ch­a nhiÒu nªn trong c«ng t¸c kiÓm so¸t chi NSNN c¸c ®¬n vÞ KBNN vÉn ph¶i chÊp nhËn thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt cho c¸c ®¬n vÞ thô h­ëng ®Ó ®¬n vÞ thô h­ëng tù thanh to¸n víi ®¬n vÞ cung cÊp hµng ho¸, dÞch vô. 3.2. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kiÓm so¸t chi th­êng xuyªn cña NSNN qua KBNN SÇm S¬n. 3.2.1. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kiÓm so¸t chi th­êng xuyªn NSNN qua KBNN nãi chung. Víi môc tiªu tõng b­íc më réng ph¹m vi kiÓm so¸t chi theo h­íng t¨ng c­êng kû luËt chi Ng©n s¸ch Nhµ n­íc, Kho b¹c Nhµ n­íc chØ thanh to¸n c¸c kho¶n chi phÝ hîp lÖ, ®óng chÕ ®é, ®óng dù to¸n ®­îc duyÖt, thùc hiÖn thanh to¸n chuyÓn kho¶n, h¹n chÕ møc thÊp nhÊt viÖc chi b»ng tiÒn mÆt vµ c¨n cø vµo néi dung kiÓm so¸t chi Ng©n s¸ch Nhµ n­íc ®· ®Ò cËp ë phÇn tr­íc trong nh÷ng n¨m tr­íc m¾t, viÖc ®æi míi vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c kiÓm so¸t chi Ng©n s¸ch Nhµ n­íc qua Kho b¹c Nhµ n­íc SÇm S¬n cÇn tËp trung gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò sau: 3.2.1.1. KiÓm so¸t chÆt chÏ c¸c ®iÒu kiÖn cÊp ph¸t thanh to¸n. ViÖc kiÓm so¸t ®iÒu kiÖn cÊp ph¸t lµ viÖc kiÓm so¸t 4 ®iÒu kiÖn: ®· cã trong dù to¸n chi Ng©n s¸ch Nhµ n­íc n¨m ®­îc duyÖt; ®óng chÕ ®é tiªu chuÈn, ®Þnh møc chi tiªu Ng©n s¸ch Nhµ n­íc do ChÝnh phñ hoÆc c¬ quan Nhµ n­íc cã thÈm quyÒn quy ®Þnh: §· ®­îc c¬ quan Tµi chÝnh hoÆc thñ tr­ëng ®¬n vÞ sö dông kinh phÝ Ng©n s¸ch Nhµ n­íc hoÆc ng­êi uû quyÒn chuÈn chi: Cã ®Çy ®ñ c¸c chøng tõ liªn quan. * VÒ ®iÒu kiÖn cã trong dù to¸n ®­îc duyÖt: Kho b¹c Nhµ n­íc SÇm S¬n cã ý kiÕn ®Ó c¬ quan Tµi chÝnh, c¸c Bé, Së, Ngµnh vµ c¸c ®¬n vÞ cã thÈm quyÒn cÇn x©y dùng vµ phª duyÖt dù to¸n chi cho c¸c ®¬n vÞ ngay tõ ®Çu n¨m chËm nhÊt lµ ®Çu quý hai hµng n¨m, tr­êng hîp ®Õn ngµy 01/04 ®¬n vÞ nµo ch­a cã dù to¸n ®­îc cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt, Kho b¹c Nhµ n­íc sÏ ®×nh chØ viÖc cÊp ph¸t c¸c kho¶n chi cho ®¬n vÞ, trõ l­¬ng vµ c¸c kho¶n cã tÝnh chÊt l­¬ng. Dù to¸n chi Ng©n s¸ch ®­îc lËp ph¶i s¸t víi thùc tÕ chi tiªu t¹i ®¬n vÞ. Tuy nhiªn, vÊn ®Ò ®Æt ra víi Kho b¹c Nhµ n­íc SÇm S¬n nãi riªng vµ c¸c ®¬n vÞ Kho b¹c Nhµ n­íc nãi chung cã cÇn kiÓm tra ®iÒu kiÖn cã trong dù to¸n ®­îc duyÖt hay kh«ng. §èi víi biÖn ph¸p kinh doanh ®iÒu kiÖn dù to¸n ®­îc duyÖt c¬ quan tµi chÝnh c¨n cø dù to¸n ®­îc duyÖt ®Ó cÊp th«ng b¸o h¹n møc kinh phÝ cho ®¬n vÞ sö dông ng©n s¸ch, nãi c¸ch kh¸c c¬ quan Tµi chÝnh tr­íc khi cÊp th«ng b¸o h¹n møc phÝ Nhµ n­íc tiÕp nhËn th«ng b¸o h¹n møc kinh phÝ cña c¬ quan Tµi chÝnh gi÷a sè liÖu trong th«ng b¸o HMKP mµ c¬ quan Tµi chÝnh cÊp cã trong thùc chÊt cña sù kiÓm so¸t ®ã ld Kho b¹c Nhµ n­íc kiÓm tra viÖc c¬ quan Tµi chÝnh cÊp HMKP trªn c¬ së dù to¸n ®­îc duyÖt hay kh«ng. VÊn ®Ò ph­¬ng ph¸p kiÓm so¸t kho¶n chi cã trong dù to¸n ®­îc duyÖt hay kh«ng mét c¸ch khoa häc, cã hiÖu qu¶ h¬n vµ ®Ó tr¸nh trïng lÆp, tèn kÐm kh«ng cÇn thiÕt. Theo t«i cÇn nh×n nhËn l¹i ph­¬ng ph¸p kiÓm so¸t ®iÒu kiÖn cã trong dù to¸n ®­îc duyÖt theo h­íng: - C¬ quan Tµi chÝnh cßn cÊp h¹n møc kinh phÝ cã nghÜa lµ c¬ quan Tµi chÝnh lµ ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm kiÓm so¸t ®iÒu kiÖn cã trong dù to¸n ®­îc duyÖt t¹i ®Çu dù chi, thùc hiÖn nhiÖm vô kiÓm so¸t tr­íc (tiÒn kiÓm) ®Ó khèng chÕ møc chi tiªu trªn b×nh diÖn ®Þnh l­îng, ®Þnh tÝnh, Kho b¹c Nhµ n­íc lµ ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm kiÓm so¸t ®iÒu kiÖn cã trong dù to¸n trong giai ®o¹n hËu kiÓm (sau khi ®¬n vÞ ®· chi tiªu) qua viÖc Kho b¹c ®Þnh vÞ ®­îc néi dung môc lôc ng©n s¸ch cña kho¶n chi ®· ®­îc chñ ng©n s¸ch chuÈn chi khi thanh to¸n nh÷ng kho¶n chi tieeu qua Kho b¹c Nhµ n­íc. - TiÕn dÇn tíi viÖc c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn ph©n bæ vµ phª duyÖt dù to¸n ng©n s¸ch n¨m cho tõng ®¬n vÞ sö dông ng©n s¸ch chi tiÕt tíi tõng néi dung chi, c¬ quan tµi chÝnh kh«ng ph¶i lËp th«ng b¸o h¹n møc kinh phÝ Kho Nhµ n­íc lµ c¬ quan tµi chÝnh chuyªn ngµnh duy nhÊt thùc hiÖn chøc n¨ng kiÓm so¸t ®Çy ®ñ ®iÒu kiÖn dù to¸n ®­îc duyÖt ®èi víi tÊt c¶ c¸c kho¶n chi ng©n s¸ch c¶ tr­íc lÉn trong vµ sau khi chñ ng©n s¸ch chuÈn chi. * VÒ ®iÒu kiÖn ®­îc chuÈn chi: KiÓm so¸t ®iÒu kiÖn ®­îc chuÈn chi lµ viÖc kiÓm tra t­ c¸ch cña ng­êi chuÈn chi, kiÓm tra mÉu dÊu, ch÷ ký cña thñ tr­ëng ®¬n vÞ quyÕt ®Þnh chuÈn chi, kiÓm tra néi dung chi vµ hå s¬ chøng tõ xem cã ®óng quy ®Þnh kh«ng. - HiÖn nay kiÓm so¸t ®iÒu kiÖn ®­îc chuÈn chi thùc chÊt míi chØ dõng l¹i ë viÖc kiÓm tra mÉu dÊu, ch÷ ký trªn chøng tõ, lµ c«ng viÖc liªn quan ®Õn giÊy tê. Do vËy kiÓm so¸t ®iÒu kiÖn nµy ë Kho b¹c Nhµ n­íc ch­a n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c kiÓm so¸t chi. ë SÇm S¬n quy m« c¸c ®¬n vÞ thô h­ëng Ng©n s¸ch Nhµ n­íc kh«ng lín, ®éi ngò c¸n bé Kho b¹c cßn máng, Kho b¹c Nhµ n­íc SÇm S¬n cã thÓ phèi hîp víi c¸c cÊp cã thÈm quyÒn ®Ó ph©n lo¹i c¸c ®¬n vÞ thô h­ëng Ng©n s¸ch theo tÝnh chÊt ho¹t ®éng hoÆc theo ®Þa bµn. Trªn c¬ së ph©n lo¹i ®ã cã thÓ bè trÝ c¸n bé lµm c«ng t¸c kiÓm tra lÖnh chuÈn chi cña ®¬n vÞ. C¸c c¸n bé nµy ph¶i cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm víi c«ng viÖc, n¾m v÷ng ph¸p luËt, hiÓu biÕt vÒ t×nh h×nh thùc tÕ, vÒ tÝnh chÊt ho¹t ®éng, nhu cÇu vµ ®¹o cña Kho b¹c Nhµ n­íc vµ ph¶i xem xÐt kü néi dung chi tiªu cña tõng kho¶n chi. ChØ khi c¸c lÖnh chi cã ®ñ ch÷ ký cña thñ tr­ëng ®¬n vÞ thô h­ëng Ng©n s¸ch vµ cña c¸n bé Kho b¹c th× c¸c thñ tôc thanh to¸n cÊp ph¸t ®èi víi c¸c kho¶n chi ®ã míi ®­îc tiÕp tôc thùc hiÖn. Kho b¹c Nhµ n­íc còng nªn bè trÝ ng­êi kiÓm tra ho¹t ®éng cña c¸c c¸n bé nµy, cã chÕ ®é th­ëng ph¹t cô thÓ vÒ hµnh chÝnh vµ tµi chÝnh dùa trªn sè kinh phÝ mµ c¸n bé ®ã tham gia chuÈn chi. * VÒ ®iÒu kiÖn cã ®Çy ®ñ hå s¬, chøng tõ liªn quan. Trong ®iÒu kiÖn tr­íc m¾t, khi hÖ thèng tiªu chuÈn, ®Þnh møc chi tiªu ch­a hoµn chØnh th× chØ nh÷ng kho¶n chi cã gi¸ trÞ tõ 100 triÖu ®ång trë lªn míi cã quy ®Þnh ®Êu thÇu. V× vËy ®èi víi nh÷ng kho¶n chi nµy c¸c ®¬n vÞ thô h­ëng chi tiªu ®· t­¬ng ®èi s¸t víi dù to¸n vµ ®óng víi thùc tÕ. Trong khi ®ã ®èi víi nh÷ng kho¶n chi ch­a tíi 100 triÖu ®ång th× hiÖn nay ch­a ph¶i thùc hiÖn ®Êu thÇu (®iÒu ®ã lµ hîp lý) nh­ng hå s¬, chøng tõ cña Nhµ n­íc. Ngoµi mét sè môc mµ Kho b¹c Nhµ n­íc cã thÓ kiÓm so¸t ®Õn chøng tõ ®ã lµ c¸c kho¶n chi söa ch÷a lín, mua s¾m tµi s¶n, tiÒn l­¬ng cßn c¸c kho¶n chi kh¸c chiÕm tû träng lín trong chi tiªu cña ®¬n vÞ còng nh­ trong tû träng chi Ng©n s¸ch Nhµ n­íc th× Kho b¹c Nhµ n­íc chØ kiÓm so¸t trªn b¶ng kª chøng tõ cña ®¬n vÞ. Nh­ thÕ Kho b¹c Nhµ n­íc SÇm S¬n sÏ kh«ng thÓ xem xÐt t×nh h×nh chi tiªu vµ tÝnh chÊt ph¸p lý cña tõng kho¶n chi còng nh­ kh«ng thÓ xem xÐt kho¶n chi ®ã cã ®óng tiªu chuÈn, ®Þnh møc, chÕ ®é hay kh«ng. §Ó h¹n chÕ ®­îc viÖc c¸c ®¬n vÞ thô h­ëng cung cÊp giÊy b¸o gi¸ cña ng­êi cung cÊp hµng ho¸, dÞch vô ®Ó lµm mét trong nh÷ng c¨n cø cÊp ph¸t thanh to¸n. C¸c giÊy b¸o gi¸ sÏ ®­îc tiÕp tôc göi cho c¬ quan thuÕ ®Ó lµm c¬ së tÝnh thuÕ doanh thu thuÕ lîi tøc, thuÕ, cung cÊp hµng ho¸, dÞch vô. Trong tr­êng hîp ®ã c¸c chøng tõ, ho¸ ®¬n sÏ ®­îc ghi s¸t víi thùc tÕ ph¸t sinh, cã t¸c dông ng¨n chÆn nh÷ng tiªu cùc g©y thÊt tho¸t kinh phÝ Ng©n s¸ch Nhµ n­íc. Nh­ vËy muèn thùc hiÖn sù kiÓm so¸t ®iÒu kiÖn ®Þnh møc, tiªu chuÈn, chÕ ®é mét c¸ch thùc chÊt, muèn vËy, Kho b¹c Nhµ n­íc ph¶i thùc hiÖn sù kiÓm so¸t cña m×nh. Cã thÓ x¸c ®Þnh râ nhÊt cña c«ng t¸c kiÓm so¸t chi qua Kho b¹c Nhµ n­íc phô thuéc chñ yÕu vµo kÕt qu¶ cña sù kiÓm so¸t ®iÒu kiÖn nµy cña Kho b¹c Nhµ n­íc ®Õn møc ®é nµo, vËy kh«ng thÓ dõng l¹i sù kiÓm so¸t nh­ hiÖn nay mµ hÖ thèng Kho b¹c Nhµ n­íc cÇn tiÕp tôc triÓn khai phï hîp h¬n. Theo ý kiÕn t«i: Thø nhÊt ®Ó tiÕt kiÖm thêi gian, thanh to¸n ®óng, nhanh chãng cho kh¸ch hµng nªn chia nhá c¸c kho¶n chi ®Ó Kho b¹c Nhµ n­íc kiÓm so¸t trùc tiÕp trªn c¸c chøng tõ chi Ng©n s¸ch Nhµ n­íc. Thø hai lµ trùc tiÕp c¸c ®¬n vÞ xin thanh to¸n ph¶i mang chøng tõ ®Õn Kho b¹c Nhµ n­íc ®Ó Kho b¹c Nhµ n­íc kiÓm so¸t trùc tiÕp trªn chøng tõ hoÆc Kho b¹c Nhµ n­íc ph¶i trùc tiÕp ®Õn ®¬n vÞ kiÓm so¸t trªn chøng tõ chi Ng©n s¸ch Nhµ n­íc ®èi víi ®¬n vÞ cã nguån chi lín, xem xÐt ®¸nh gi¸ cô thÓ råi ®­a ra quyÕt ®Þnh thanh to¸n kho¶n chi ®ã. Lµm nh­ vËy kiÓm so¸t chi Ng©n s¸ch Nhµ n­íc míi thùc sù ®¹t chÊt l­îng vµ cã hiÖu qu¶. 3.2.1.2. VÒ h×nh thøc cÊp ph¸t thanh to¸n c¸c kho¶n chi ng©n s¸ch Nhµ n­íc qua Kho b¹c Nhµ n­íc SÇm S¬n. Kho b¹c Nhµ n­íc cã tr¸ch nhiÖm xuÊt quü ng©n s¸ch Nhµ n­íc ®Ó chi tr¶ cho ng­êi cung cÊp hµng ho¸, dÞch vô chuyÓn kho¶n. Kho b¹c ¸n SÇm S¬n cÇn thùc hiÖn chi tr¶ trùc tiÕp ®Õn tËn tay ng­êi h­ëng vµ h¹n chÕ chi b»ng tiÒn mÆt. ViÖc chi tr¶ trùc tiÕp cho ng­êi cung cÊp hµng ho¸, dÞch vô ph¶i ®¶m b¶o nguyªn t¾c tr¶ tiÒn sau khi viÖc cung cÊp hµng ho¸, dÞch vô ®· hoµn thµnh. §iÒu nµy ®¶m b¶o tr¸nh rñi ro cã thÓ x¶y ra trong qu¸ tr×nh sö dông c«ng quü, ®ång thêi thóc ®Èy ng­êi cung cÊp hµng ho¸ dÞch vô cung cÊp theo cam kÕt. Nguyªn t¾c nµy ®ßi hái ®¬n vÞ thô h­ëng ng©n s¸ch chØ sau khi tiÕp nhËn hµng ho¸, dÞch vô míi lµm thñ tôc kÌm chøng tõ gèc chøng minh viÖc chi tiªu ®· ®­îc thùc hiÖn vµ göi chøng tõ ®Õn c¸c ®¬n vÞ Kho b¹c Nhµ n­íc ®Ó Kho b¹c Nhµ n­íc lµm thñ tôc tr¶ tiÒn cho ng­êi cung cÊp hµng ho¸, dÞch vô. Khi nhËn ®­îc lÖnh chi tr¶ do bé phËn chuÈn chi göi ®Õn, kÕ to¸n viªn sau khi kiÓm tra l¹i tÝnh hîp ph¸p cña lÖnh chi, kiÓm tra tån quü ng©n s¸ch cña c¸c cÊp cã liªn quan vµ tuú theo tõng tr­êng hîp mµ thùc hiÖn chi tr¶. * §èi víi kho¶n chi l­¬ng, phô cÊp l­¬ng, häc bæng, sinh ho¹t phÝ: Khi c¸c c«ng chøc ®· më tµi kho¶n c¸ nh©n t¹i Kho b¹c Nhµ n­íc hoÆc Ng©n hµng th× Kho b¹c Nhµ n­íc SÇm S¬n thùc hiÖn chi tr¶ tiÒn l­¬ng trùc tiÕp cho tõng ng­êi b»ng c¸ch chuyÓn tiÒn vµo tµi kho¶n c¸ nh©n vµ th«ng b¸o cho ng­êi ®­îc h­ëng biÕt. NÕu tµi kho¶n c¸ nh©n ®­îc më t¹i Kho b¹c Nhµ n­íc SÇm S¬n th× sè d­ trªn tµi kho¶n c¸ nh©n ph¶i ®­îc h­ëng l·i suÊt theo ®óng møc l·i suÊt tiÒn göi cña Ng©n hµng n¬i c¸c ®¬n vÞ Kho b¹c Nhµ n­íc më tµi kho¶n tiÒn göi ®· tr¶. Sè tiÒn l·i nµy coi nh­ chi phÝ ph¸t sinh trong ho¹t ®éng cña Kho b¹c Nhµ n­íc SÇm S¬n vµ ®­îc bï ®¾p b»ng c¸c kho¶n thu nhËp qua ho¹t ®éng cña Kho b¹c. TuyÖt ®èi kh«ng ®­îc h¹ch to¸n vµo chi Ng©n s¸ch Nhµ n­íc. * §èi víi kho¶n mua s¾m trang thiÕt bÞ, ph­¬ng tiÖn lµm viÖc, söa ch÷a nhá: Tr­êng hîp kho¶n chi ®ñ ®iÒu kiÖn thanh to¸n c¨n cø ®Ó rót h¹n møc kinh phÝ kÌm Uû nhiÖm chi hoÆc sÐc chuyÓn kho¶n cña ®¬n vÞ thô h­ëng Ng©n s¸ch Nhµ n­íc, Kho b¹c Nhµ n­íc SÇm S¬n sÏ thanh to¸n trùc tiÕp cho ng­êi cung cÊp hµng ho¸, dÞch vô qua tµi kho¶n më t¹i Ng©n hµng hoÆc Kho b¹c Nhµ n­íc. Tr­êng hîp c¸c kho¶n chi ch­a ®ñ ®iÒu kiÖn thanh to¸n trùc tiÕp v× cã khèi l­îng c«ng viÖc nhiÒu, thêi gian thùc hiÖn dµi vµ cã gi¸ trÞ lín, c¨n cø vµo hîp ®ång, biªn b¶n nghiÖm thu tõng phÇn khèi l­îng c«ng viÖc hoµn thµnh vµ c¨n cø vµo giÊy rót h¹n møc kinh phÝ cã ghi râ néi dung t¹m øng kÌm theo uû nhiÖm chi, sÐc ®¬n vÞ thô h­ëng Ng©n s¸ch Nhµ n­íc, Kho b¹c Nhµ n­íc sÏ cÊp t¹m øng ®Ó chuyÓn tiÒn cho ®¬n vÞ cung cÊp hµng ho¸, dÞch vô qua tµi kho¶n më t¹i Kho b¹c hoÆc Ng©n hµng. Khi c«ng viÖc hoµn thµnh ®¬n vÞ thô h­ëng Ng©n s¸ch cã tr¸ch nhiÖm thanh to¸n t¹m øng víi Kho b¹c Nhµ n­íc. C¨n cø vµo chøng tõ ho¸ ®¬n vµ c¨n cø vµo giÊy ®Ò nghÞ thanh to¸n t¹m øng Kho b¹c Nhµ n­íc SÇm S¬n thùc hiÖn kiÓm tra, kiÓm so¸t, nÕu bé phËn kiÓm so¸t ®· chuÈn chi th× kÕ to¸n lµm thñ tôc cÊp tõ t¹m øng sang thanh to¸n. * §èi víi kho¶n chi th­êng xuyªn kh¸c: Víi nh÷ng kho¶n cã thÓ thanh to¸n trùc tiÕp nh­ chi tr¶ tiÒn th«ng tin liªn l¹c, dÞch vô c«ng céng... Kho b¹c Nhµ n­íc SÇm S¬n cÇn kiÓm so¸t hå s¬, chøng tõ theo quy ®Þnh cña Th«ng t­ 40 TT/BTC vµ thanh to¸n trùc tiÕp cho ng­êi cung cÊp hµng ho¸, dÞch vô. Víi nh÷ng kho¶n ch­a thÓ thùc hiÖn trùc tiÕp th× c¨n cø vµo dù to¸n chi th­êng xuyªn quý (Cã chia ra th¸ng) ®­îc cÊp cã thÈm quyÒn th«ng b¸o vµ giÊy rót h¹n møc kinh phÝ ghi râ néi dung t¹m øng cña ®¬n vÞ thô h­ëng. Kho b¹c Nhµ n­íc SÇm S¬n thùc hiÖn t¹m øng ®Ó ®¬n vÞ thô h­ëng Ng©n s¸ch Nhµ n­íc chñ ®éng chi tiªu. §Õn ®Çu th¸ng sau, muén nhÊt vµo ngµy mång 5 hµng th¸ng c¸c ®¬n vÞ thô h­ëng Ng©n s¸ch cã tr¸ch nhiÖm b¸o c¸o sè thùc chi th¸ng tr­íc. 3.2.1.3. VÒ c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n vµ quyÕt to¸n NSNN. C¸c ®¬n vÞ Kho b¹c Nhµ n­íc SÇm S¬n cÇn nghiªn cøu ®­a ra hÖ thèng sæ s¸ch phôc vô c«ng t¸c kiÓm so¸t chi t¹i ®¬n vÞ sao cho thuËn tiÖn h¬n. Ch¼ng h¹n Kho b¹c Nhµ n­íc cã thÓ më sæ ®Ó ghi sè chøng tõ, ngµy, th¸ng, néi dung, sè tiÒn cña c¸c chøng tõ mµ ®¬n vÞ thô h­ëng ®Ò nghÞ cÊp ph¸t. C«ng viÖc nµy ®¶m b¶o cho Kho b¹c Nhµ n­íc theo dâi ®­îc ho¹t ®éng cña c¸c ®¬n vÞ thô h­ëng vµ cã thÓ tæng kÕt ®­îc c«ng t¸c kiÓm so¸t chi vµo cuèi kú mét c¸ch nhanh chãng . Kho b¹c Nhµ n­íc SÇm S¬n cÇn h­íng dÉn vµ yªu cÇu c¸c ®¬n vÞ thô h­ëng Ng©n s¸ch Nhµ n­íc trªn ®Þa bµn sö dông ®óng mÉu chøng tõ vµ ph¶i thùc hiÖn ghi chÐp, h¹ch to¸n ®óng nh­ quy ®Þnh, thêi h¹n thùc hiÖn b¸o c¸o, quyÕt to¸n ph¶i ®­îc chÊp hµnh mét c¸ch nghiªm chØnh. Kho b¹c Nhµ n­íc SÇm S¬n còng cÇn quy ®Þnh cô thÓ c¸ch xö lý c¸c vi ph¹m vÒ thêi gian tiÕn hµnh c«ng viÖc . VÒ b¸o c¸o vµ quyÕt to¸n ng©n s¸ch Nhµ n­íc: Do ë SÇm S¬n sù ph©n ®Þnh tr¸ch nhiÖm gi÷a c¬ quan tµi chÝnh vµ Kho b¹c Nhµ n­íc còng nh­ c¸c quy ®Þnh kh¸c cßn ch­a hîp lý nªn sè liÖu trong b¸o c¸o vµ quyÕt to¸n ch­a ®¶m b¶o s¸t víi thùc tÕ chi tiªu cña ®¬n vÞ. §Ó cã gi¶i ph¸p cho vÊn ®Ò nµy cÇn ph¶i thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p sau: NÕu nh­ kÕ ho¹ch Ng©n s¸ch xuÊt ph¸t tõ c¸c ®¬n vÞ thô h­ëng Ng©n s¸ch Nhµ n­íc th× c¸c ®¬n vÞ nµy kh«ng ®­îc phÐp ®iÒu chØnh gi÷a c¸c môc chi. NÕu kho¶n chi cña ®¬n vÞ lµ ®óng chÕ ®é nh­ng l¹i qu¸ dù to¸n ë mét môc chi nµo ®ã th× sÏ ®­îc xem xÐt ®Ó ®­îc cÊp thªm h¹n møc. NÕu ®¬n vÞ chi qu¸ dù to¸n vµ kho¶n chi ®ã sai chÕ ®é sÏ bÞ thu håi gi¶m chi ®ång thêi tuú møc ®é vi ph¹m mµ cã biÖn ph¸p xö lý theo ph¸p luËt. Kho b¹c Nhµ n­íc SÇm S¬n còng ph¶i ®­îc trao ®Çy ®ñ quyÒn phèi hîp víi c¸c c¬ quan chøc n¨ng thùc hiÖn kiÓm so¸t sau khi xuÊt quü nghÜa lµ ®­îc quyÒn kiÓm tra th­êng xuyªn hoÆc ®ét xuÊt t×nh h×nh sö dông c«ng quü t¹i c¸c ®¬n vÞ. CÇn cã c¸c quy ®Þnh cô thÓ vÒ c¨n cø tiÕn hµnh kiÓm tra. C¸n bé kiÓm tra cÇn l­u ý ®Õn viÖc më sæ h¹ch to¸n, kiÓm tra chøng tõ, ho¸ ®¬n, kiÓm tra t×nh h×nh tån quü tiÒn mÆt vµ ng©n phiÕu... KÕt thóc kiÓm tra cÇn lËp biªn b¶n ghi râ ý kiÕn cña ®¬n vÞ. §èi víi nh÷ng kho¶n chi vi ph¹m chÕ ®é cÇn ghi râ néi dung chi, sè tiÒn, sè chøng tõ, ngµy, th¸ng, vµ kiÕn nghÞ xö lý. ViÖc xö lý c¸c kho¶n chi sai chÕ ®é cña Kho b¹c Nhµ n­íc cÇn cã sù phèi hîp chÆt chÏ víi c¬ quan tµi chÝnh, cã thÓ trõ vµo h¹n møc kinh phÝ cña quý sau hoÆc trÝch tµi kho¶n cña ®¬n vÞ chuyÓn vµo tµi kho¶n t¹m gi÷. Nh÷ng kho¶n chi sai chÕ ®é cã gi¸ trÞ lín cÇn cã quy ®Þnh xö lý cô thÓ vÒ hµnh chÝnh vµ vËt chÊt víi c¸c c¸ nh©n liªn quan ë c¶ ®¬n vÞ thô h­ëng ng©n s¸ch vµ ë Kho b¹c Nhµ n­íc. 3.2.2. Nhãm gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kiÓm so¸t chi th­êng xuyªn cña ng©n s¸ch Nhµ n­íc qua Kho b¹c Nhµ n­íc SÇm S¬n. Môc tiªu chung cña c¸c gi¶i ph¸p lµ nh»m xóc tiÕn thªm mét b­íc qu¸ tr×nh c¶i tiÕn ®æi míi ®Ó x©y dùng mét NSNN ph¸t triÓn. §ã lµ Ng©n s¸ch kÝch thÝch ®Çu t­, më réng s¶n xuÊt kinh doanh theo c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý, v÷ng ch¾c c©n b»ng thu chi, tÝch cùc gi¶m tû träng chi tiªu hµnh chÝnh, t¨ng tû träng chi ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi, qua ®ã båi d­ìng ph¸t triÓn nguån thu míi. §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu ®ã, n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý vµ kiÓm so¸t chi th­êng xuyªn qua KBNN SÇm S¬n, theo t«i cÇn cã mét sè gi¶i ph¸p sau: Thø nhÊt: Ta biÕt r»ng, môc ®Ých cuèi cïng cña c«ng t¸c kiÓm so¸t chi NSNN nãi chung vµ kiÓm so¸t chi th­êng xuyªn cña NSNN nãi riªng qua KBNN lµ nh»m ®¶m b¶o c¸c kho¶n chi NSNN khi xuÊt ra khái quü cña KBNN ph¶i ®­îc chi cho ®óng môc ®Ých, ®óng chÕ ®é, cã hiÖu qu¶ vµ tiÕt kiÖm, ®ång thêi t¹i ®iÒu 4, ®iÒu 60 LuËt NSNN ®· quy ®Þnh: “Mäi kho¶n chi NSNN ®­îc thùc hiÖn khi cã ®ñ ®iÒu kiÖn chi vµ theo nguyªn t¾c thanh to¸n trùc tiÕp tõ Kho b¹c”. C«ng t¸c thanh to¸n trùc tiÕp b»ng chuyÓn kho¶n ®Õn ®èi t­îng cung cÊp hµng ho¸, dÞch vô. Thùc hiÖn ®­îc nguyªn t¾c ®ã cßn cã rÊt nhiÒu t¸c ®éng tÝch cùc kh¸c. Tuy nhiªn, ®Ó lµm ®­îc ®iÒu ®ã th× Bé Tµi chÝnh vµ KBNN TW cÇn ban hµnh c¸c v¨n b¶n, chÕ ®é mang tÝnh chÊt ph¸p lý cao h¬n. NÕu chóng ta lµm tèt c«ng t¸c thanh to¸n trùc tiÕp b»ng chuyÓn kho¶n, thiÕt nghÜ kh«ng cÇn ph¶i thùc hiÖn ®Þnh møc tån quü tiÒn mÆt võa g©y ra nhiÒu phiÒn hµ, võa t¨ng khèi l­îng c«ng viÖc cña bé phËn kÕ ho¹ch. Cã ch¨ng chØ nªn thùc hiÖn ®Þnh møc tån quü tiÒn mÆt 1 lÇn vµo ®Çu n¨m nh»m khèng chÕ tån quü tiÒn mÆt cña c¸c ®¬n vÞ cã nguån thu sù nghiÖp. Ngoµi ra, trong nhiÖm vô thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt cÇn c¶i tiÕn h×nh thøc vµ chÊt l­îng nh»m ®¶m b¶o thanh to¸n thuËn lîi, dÔ dµng, nhanh chãng vµ an toµn. Trong giai ®o¹n hiÖn nay th× biÖn ph¸p nµy KBNN cã ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn mµ t¸c dông rÊt quan träng vµ hiÖu qu¶ trong kiÓm so¸t chi NSNN qua KBNN. Thø hai: §èi víi qu¶n lý chi th­êng xuyªn Ng©n s¸ch x·, ph­êng, thÞ trÊn (gäi lµ Ng©n s¸ch x·) th× hiÖn nay KBNN ®ang thùc hiÖn cÊp ph¸t theo lÖnh chi tiÒn cña c¬ quan tµi chÝnh. Nh­ vËy, thùc chÊt Kho b¹c chØ lµm nhiÖm vô chuyÓn vèn Ng©n s¸ch cho c¸c ®¬n vÞ thô h­ëng. Do vËy, KBNN míi chØ dõng l¹i ë viÖc kiÓm so¸t trªn lÖnh chi tiÒn, vÊn ®Ò nµy lµm t¨ng khèi l­îng c«ng viÖc mµ l¹i kh«ng ®¹t hiÖu qu¶ trong c«ng t¸c kiÓm so¸t chi cña KBNN. ViÖc kiÓm so¸t chi chñ yÕu thuéc vÒ ban tµi chÝnh ph­êng (x·) mµ tr­ëng ban l¹i chÞu sù chØ ®¹o trùc tiÕp cña chñ tÞch UBND ph­êng (x·) nªn kh«ng cã sù ®éc lËp cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn viÖc kiÓm so¸t chi mµ chñ tÞch UBND ph­êng ®· ra lÖnh chuÈn chi. VËy nªn ch¨ng c¸c c¬ quan tµi chÝnh sím h¹n chÕ tíi møc cã thÓ cÊp tiÒn cho ®¬n vÞ thô h­ëng Ng©n s¸ch b»ng h×nh thøc lÖnh chi tiÒn, ®Æc biÖt xem xÐt c¶i tiÕn h×nh thøc cÊp ph¸t Ng©n s¸ch ph­êng x· theo h×nh thøc “h¹n møc kinh phÝ” ®Ó chñ ®éng ®iÒu chØnh quü Ng©n s¸ch cña c¬ quan tµi chÝnh ®Þa ph­¬ng, gi¶m ®­îc thao t¸c kÕ to¸n vµ n©ng cao ®­îc hiÖu qu¶ kiÓm so¸t chi. Qu¶n lý chi Ng©n s¸ch ph­êng ë KBNN SÇm S¬n Còn có quá chi tiết, chế độ thường xuyên thay đổi. Do đó cần phải nâng cao nghiệp vụ kế toán cho các cán bộ kế toán. Thứ ba: Hiện nay, khoa học – công nghệ đã xâm nhập vào tất cả các ngành trong nền kinh tế quốc dân. Do vậy, ngành KBNN không phải là trường hợp ngoại lệ. Để phát triển cùng toàn nền kinh tế và đáp ứng được sự đòi hỏi của ngành, KBNN Sầm Sơn cần được tăng cơ sở vật chất, điều kiện kỹ thuật phục vụ cho việc tính toán, thanh toán, lưu giữ số liệu, lập báo cáo kiểm tra, kiểm soát, mở rộng nối mạng truyền tin đáp ứng yêu cầu quản lý quỹ NSNN trong giai đoạn hiện nay. Thứ tư: Cần có hướng dẫn, bồi dưỡng đào tạo đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý quỹ NSNN nói chung và làm công tác kiểm soát chi nói riêng về nghiệp vụ để có đủ khả năng kiểm tra, kiểm soát tình hình sử dụng kinh phí của các đơn vị được kịp thời, đúng chế độ, đúng nội dung tính chất kinh tế nhằm tiết kiệm, hiệu quả trong chi tiêu. Việc thành lập tổ kiểm soát chi NSNN để cán bộ được đào tạo chuyên sâu nghiệp vụ, tinh thông nghề nghiệp và có phẩm chất đạo đức, kinh nghiệm có đem lại hiệu quả cao cho công tác kiểm soát chi không. Trên đây là một số giải pháp được đề xuất theo ý kiến chủ quan của cá nhân tôi. Do thời gian thực tập có hạn, chưa có điều kiện nghiên cứu chuyên sâu về lý luận và thực tiễn nên không tránh khỏi sai sót. Rất mong các thầy cô trong bộ môn góp ý kiến bổ sung cho đề cương thực tập đạt kết quả tốt hơn. Danh Mục Tài Liệu Tham Khảo. 1.Thông tư 40/1998/TT/BTC ngày 31/03/1998 2.Thông tư 81/2002/TT/BTC ngày 16/09/2002 3.Công văn 287 ngày 06/04/1998 4.Luật NSNN và Luật NSNN sửa đổi, bổ sung. 5.Giáo trình quản lý tài chính nhà nước - HỌC VIỆN TÀI CHÍNH. 6.Giáo trình kế toán tài chính nhà nước - HỌC VIỆN TÀI CHÍNH 7.Nghiệp vụ quản lý KBNN 8.Bài giảng Kiểm soát chi NSNN qua KBNN Bộ Tài Chính – KBNN TW 9.Thông tư số 93,94/1998/TC/BTC ngày 30/06/1998 BỘ TÀI CHÍNH. 10.Thông tư số 74,75/1999TC/BTC ngày19/06/1998 11.Cẩm nang kiểm soát chi – KBNN TW – tháng 07/2000 12.Nghị định số 38/1998/NĐ – CP ngày 09/06/1998 13.Thông tư số 53/1998/TTLB/BGD và ĐT – BTC – BLD ngày 25/08/1998. Môc lôc KÕt luËn Tµi liÖu tham kh¶o

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docA5.Doc