Chuyên đề Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác thẩm định dự án đầu tư tại chi nhánh ngân hang nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du

n thực của dự án. Sau khi xem xét cơ cấu các nguồn vốn cán bộ thẩm định phải xem xét khả năng đảm bảo nguồn vốn vay họ thường lập số hiệu vốn tự có cao hơn thực tế họ có. Do đó khi thẩm định dự án Ngân hàng phải xác định được nguồn vốn trên cơ sở phân tích các báo cáo tài chính và tình hình sản xuất kinh doanh mà doanh nghiệp gửi lên. Ngoài ra có thể kiểm tra độ tin cậy của nguồn vốn này qua các biên bản thanh tra kiểm toán và các thông tin khác. Ngoài vốn tự có các dự án còn có các nguồn vốn khác như : Ngân sách cấp đối với các dự án đầu tư của doanh nghiệp Nhà nước hoặc các dự án mang tính chất chiến lược. Để thẩm tra Ngân hàng có thể dựa vào những văn bản cam kết cấp vốn dự án của các cơ quan có thẩm quyền. Còn nếu là vốn góp cổ phần hoặc liên doanh phải có cam kết về tiến độ và số lượng vốn góp của các cổ đông hoặc các bên liên doanh và được ghi trong điều lệ doanh nghiệp. Sau đó so sánh nhu cầu với khả năng đảm bảo vốn cho dự án từ các nguồn về số lượng và tiến độ. Nếu khả năng lớn hơn hoặc bằng nhu cầu thì dự án chấp nhận được. Nếu khả năng nhỏ hơn nhu cầu thì phải giảm quy mô của dự án. Khi giảm phải đảm bảo chú ý sự đồng bộ, để giảm được phải dựa trên cơ sở kỹ thuật. Sau khi xem xét các nguồn vốn và cơ cấu của nguồn vốn này, Ngân hàng xem xét đến thời điểm tài trợ cho dự án. Quyết định tài trợ vốn cho dự án ảnh hưởng đến việc sử dụng vốn có hiệu quả. Nếu xác định đúng thời điểm cho vay làm cho dự án đảm bảo đúng tiến độ đã đề ra, tránh ứ đọng vốn nâng cao hiệu quả sử dụng vốn vay. 5.4.3. Thẩm định thời gian hoàn vốn của dự án. Thời gian hoàn vốn là số năm mà doanh nghiệp còn hoạt động để tổng số lợi nhuận và khấu hao thu được đủ bù đắp số vốn đầu tư bỏ ra ban đầu. Để xác định được thời gian hoàn vốn ta có cách sau : - Theo cách trừ lùi dần : Lấy tổng vốn đầu tư trừ đi lợi nhuận và khấu hao theo thứ tự từ năm thứ nhất đến khi hiệu số bằng 0. Vốn đầu tư (Vo) - (P + KH)1 - (P + KH)2 - .... (P + KH)2 = 0 Trong đó (P + KH) là lợi nhuận khấu hao của 1 năm. Cũng theo phương pháp này nếu tính theo phương pháp động, tức là có tính tới giá trị tiền tệ theo thời gian ta có : Trong đó : G1 : Giá trị hoàn vốn năm thứ t. r : Lãi suất chiết khấu. V0 : Vốn đầu tư. t : Năm thứ t. Hoặc có thể xác định thời gian hoàn vốn bằng cách : T = Vốn đầu tư Lợi nhận + khấu hao bình quân năm Lợi nhuận và khấu hao bình quân năm được xác định trên cơ sở lợi nhuận và khấu hao các năm. - Hoặc cũng có thể tính thời gian hoàn vồn bằng cách lập bảng. Mỗi phương pháp thường có giá trị khác nhau. Tuỳ thuộc vào từng dự án để xác định thời gian hoàn vốn. Trên thực tế khi đánh giá chỉ tiêunày người ta thường so sánh với các dự án đang hoạt động có hiệu quả và kinh nghiệm của người thẩm định. 5.4.4. Thẩm định khả năng sinh lời của dự án. Khả năng sinh lời của dự án là chỉ tiêu tổng hợp phản ánh hiệu quả kinh tế của dự án. Chỉ tiêu này rất quan trọng đối với chủ đầu tư và Ngân hàng. Qua chỉ tiêu này chủ đầu tư sẽ biết được lợi ích thu được từ dự án là bao nhiêu. Lợi nhuận là mục tiêu cuối cùng của chủ đầu tư cho nên tính sinh lời của dự án để biết được hiệu quả của dự án như thế nào, lợi nhuận hàng năm là bao nhiêu, mức độ sử dụng vốn ra sao từ đó quyết định đúng đắn trong cho vay. Để xác định được khả năng sinh lời của dự án cần dùng hai chỉ tiêu là giá trị hiện tại ròng NPV và tỷ suất thu hồi nội bộ IRR. Việc xác định NPV trong các dự án đầu tư có ý nghĩa kinh tế rất lớn, nó giúp thẩm định hiệu quả kinh doanh đích thực của dự án vì trong điều kiện môi trường đầu tư có lạm phát, đồng tiền mất giá, số tiền thu được so với vốn đầu tư là lớn hơn (có lợi) nhưng thực tế có thể là vì giá trị thực đã giảm. Nếu NPV > 0 dự án khả thi - có lãi NPV < 0 dự án không khả thi - không có lãi mà lỗ NPV = 0 dự án chỉ hoà vốn Tỷ suất doanh lợi nội bộ IRR là tỷ suất (lãi suất) phải tìm sao cho với mức lãi suất đó làm cho tổng giá trị hiện tại của vốn đầu tư. Hay nói cách khác IRR là lãi suất mà tại đó NPV = 0 Dự án được lựa chọn để đầu tư phải có IRR lớn hơn hoặc bằng với lãi suất vay vốn thông thường. Còn IRR nhỏ hơn lãi suất vay vốn thì chứng tỏ đầu tư sẽ bị lỗ. 5.4.5.Thẩm định về hiệu quả sử dụng vốn đầu tư. Để đánh giá hiệu quả sử dụng vốn của dự án ta sử dụng các chỉ tiêu sau: Lãi ròng - Vòng quay vốn lưu động = Vốn chủ sở hữu Lợi nhuận ròng - Doanh lợi trong một đồng doanh thu = Doanh thu thuần Trên đây là một số chỉ tiêu đánh giá khả năng sinh lời cũng như hiệu quả sử dụng vốn của dự án đầu tư. Cần lưu ý rằng tiêu chuẩn chấp nhận dự án đầu tư phụ thuộc vào điều kiện không gian, thời gian cụ thể và có thể thay đổi khi không gian và thời gian phân tích thay đổi. Ngân hàng cũng phải dựa vào từng loại dự án, từng điều kiện cụ thể để thẩm định chính xác các chỉ tiêu này. VI. Đánh giá thực trạng hoạt động thẩm định dự án đầu tư tại Chi nhánh NHNo&PTNT huyện Tiên Du. 6.1. Kết quả đạt được. Kể từ khi Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam chuyển sang hoạt động theo mô hình Ngân hàng thương mại thì Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du đã từng bước hoàn thiện mô hình tổ chức và các nghiệp vụ ngày càng phong phú hơn. Ngoài cho vay theo kế hoạch Nhà nước ngân hàng còn cho vay đầu tư bằng nguồn vốn huy động riêng của mình, hoạt động kinh doanh tăng trưởng tốt. Hoạt động thẩm định dự án đầu tư ngày càng hoàn thiện và đã đạt được một số kết quả nhất định. Thứ nhất: Công tác thẩm định từ chỗ còn ít kinh nghiệm tiến đến vận dụng những phương pháp mang tính khoa học với cách nhìn toàn diện hơn, kỹ thuật thẩm định dần dần được hoàn chỉnh. Phương pháp tính toán ngày càng mang tính khoa học. Các chỉ tiêu NPV, IRR điểm hoà vốn đã được đưa vào tính toán và được coi là tiêu thức quan trọng để quyết định đầu tư. Thứ hai: Phòng thẩm định cũng đã tích cực tập trung thu thập các thông tin qua quá trình thẩm định từ các tài liệu phân tích thị trường, sách báo tạp chí trong và ngoài ngành, các bộ luật, văn bản luật có liên quan. Thứ ba: Công tác thẩm định cho vay trung và dài hạn qua các dự án đã kịp thời phục vụ cho chiến lược kinh doanh của Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du nói riêng và Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam nói chung, đáp ứng nhu cầu vốn cho sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, giúp các doanh nghiệp làm ăn có hiệu quả phù hợp với định hướng phát triển kinh tế của tỉnh. 6.2.Hạn chế trong công tác thẩm định. 6.2.1. Yếu tố thông tin. Như phần trên đã nói cán bộ thẩm định khi thẩm định dự án đầu tư chủ yếu dựa trên nguồn thông tin từ phía khách hàng. Có một số hồ sơ dự án của chủ đầu tư gửi đến ngân hàng được lập không chính xác và không đúng thực chất. Bên cạnh các số liệu về tình hình tài chính của doanh nghiệp thiếu chính xác thì các số liệu trong các bản báo cáo khả thi hoặc dự án đầu tư cũng ở tình trạng như vậy. Trong đó các số liệu về khả năng tiêu thụ sản phẩm, vấn đề thu nhập, chi phí thường ước tính chưa mang tính khoa học cao. Từ đó dẫn đến việc tính toán các chỉ tiêu NPV, IRR chưa chuẩn xác. Thông tin tổng hợp từ ngân hàng Nhà nước, Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam về tình hình xu hướng phát triển các ngành kinh tế trong cùng thời kỳ còn ít, chưa kịp thời nên chi nhánh thiếu thông tin trong việc thẩm định. 6.2.2. Yếu tố con người Cùng với chủ trương đào tạo chuyên môn cho các cán bộ thẩm định của ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam.Việc đào tạo cho cán bộ thẩm định của chi nhánh Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du cũng đã được tiến hành nhưng chưa được thường xuyên. Mặt khác do mới thành lập được sắp xếp cho các cán bộ cho phòng mới được ổn định, do đó một số cán bộ mới còn ít kinh nghiệm trong công tác thẩm định dự án nên công tác thẩm định dự án của ngân hàng ít nhiều cũng bị ảnh hưởng. Cụ thể về nhân sự thực hiện công tác thẩm định số lượng cán bộ thẩm định là 03 người trong đó 01 cán bộ có trình độ đại học, 02 cán bộ có trình độ trung cấp. Tổ trưởng tổ thẩm định có thâm niên làm việc là trên ba năm các cán bộ thẩm định còn lại có thâm niên công tác là một đến hai năm. 6.2.3. Yếu tố kỹ thuật trong quá trình thẩm định. Trong khi tính toán các chỉ tiêu tài chính theo phương pháp hiện đại hóa, lãi xuất chiết khấu mà ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du sử dụng chính là lãi xuất vay vốn của ngân hàng. Điều này không chính xác lắm. Ta thấy trong số các chi phí vốn, chi phí vốn vay là cao hơn cả. Những dự án mà mới chi phí nợ vay có NPV>0 thì dự án đó sẽ khả thi> song những dự án có lãi xuất nợ vay không cho NPV>0, nhưng với WACC(chi phí vốn trung bình) lại cho NPV>0, lúc đó ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du sẽ bỏ qua cơ hội đầu tư vào dự án. Bởi lẽ nguồn tài trợ dự án gồm nhiều loại, chỉ không phải chí có nợ vay. Cho nên nếu sử dụng lãi xuất cho vay là lãi xuất chiết khấu sẽ bỏ lỡ cơ hội đầu tư. Hơn nữa trong khi tính lãi xuất vay vốn, chi nhánh chưa đề cập đến lạm phát, lạm phát mà không được tính đến sẽ khiến cho chi nhánh gặp phải tình trạng lãi giả, lỗ thật. 6.2.4.Công tác thẩm định dự án. * . - Chuẩn bị hồ sơ dự án: Hồ sơ các dự án chủ yếu do các cơ quan tư vấn (trong và ngoài tỉnh) lập (một số ít dự án do chủ dự án lập). Việc lựa chọn các tổ chức tư vấn có trình độ chuyên môn, kinh nghiệm và năng lực kỹ thuật ... phù hợp với đối tượng dự án theo chuyên ngành kỹ thuật chưa được chủ dự án coi trọng và quan tâm đầy đủ (hoặc do các nguyên nhân khác), dẫn đến chất lượng dự án còn nhiều hạn chế như sau: - Hồ sơ dự án sơ sài, không đầy đủ các nội dung chủ yếu theo quy định tại Điều 24 Nghị định 52/CP và các yêu cầu cụ thể về nội dung chuyên ngành kỹ thuật. - Những nội dung được trình bày tại báo cáo nghiên cứu khả thi (báo cáo đầu tư) phần lớn chưa được gắn với các quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quy hoạch phát triển ngành và quy hoạch xây dựng đô thị, nông thôn (hoặc dự báo các quy hoạch nêu trên). - Căn cứ xác định sự cần thiết phải đầu tư, mục tiêu đầu tư của dự án chưa được xem xét trên cơ sở đánh giá hiện trạng và nhiệm vụ, mục tiêu theo định hướng quy hoạch phát triển. - Quy mô đầu tư, giải pháp thực hiện dự án và các giải pháp kỹ thuật chưa được xác định trên cơ sở xem xét đầy đủ từ các yếu tố đầu vào theo đối tượng dự án và chuyên ngành kỹ thuật, bao gồm: + Hiện trạng cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, điều kiện kinh tế - xã hội hoặc đảm bảo quốc phòng - an ninh khi chưa có dự án; + Yêu cầu, nhiệm vụ thực hiện các quy hoạch phát triển; + Các kết quả điều tra, khảo sát về kinh tế - xã hội, điều kiện tự nhiên theo yêu cầu của chuyên ngành kỹ thuật và lĩnh vực dự án. - Tổng mức đầu tư: Phần lớn các dự án xác định tổng mức đầu tư chưa trên cơ sở phân tích đơn giá xây dựng các khu vực trong tỉnh, chưa có suất đầu tư hợp lý cho các lĩnh vực dự án và đối tượng công trình. - Nguồn vốn đầu tư: chủ yếu đề xuất nguồn vốn ngân sách nhà nước, chưa xác định rõ và chưa có phương án huy động các nguồn vốn khác (như đóng góp của nhân dân xây dựng cơ sở hạ tầng),.... - Phân tích hiệu quả đầu tư: chủ yếu là khái quát chung về hiệu quả kinh tế xã hội, chưa có phân tích về hiệu quả tài chính, khả năng thu hồi vốn và hoàn trả vốn đầu tư. * - Tiếp nhận hồ sơ dự án: Công tác tiếp nhận hồ sơ thực hiện theo nguyên tắc 1 cửa, nếu hồ sơ dự án đầy đủ thủ tục hợp lệ và có nội dung đúng theo quy định của Quy chế quản lý đầu tư và xây dựng thì được hẹn ngày trả kết quả thẩm định (hoặc quyết định đầu tư) theo đối tượng dự án và hình thức thẩm định. Quá trình thực hiện công tác tiếp nhận và thẩm định dự án theo quyết định 103/QĐ-UB đã giúp cho các chủ dự án trực tiếp thấy được sự đáp ứng về thủ tục hồ sơ và chất lượng nội dung cơ bản của dự án do mình trình duyệt và được hướng dẫn chuẩn bị lại hồ sơ theo quy định. Tuy nhiên, quá trình thực hiện đã có những vấn đề tồn tại sau đây: - Công tác tiếp nhận mới chú trọng về kiểm tra hồ sơ thủ tục và nội dung cơ bản của dự án (Các mục đề theo quy định tại Điều 24 Nghị định 52/CP và Thông tư số 11/TT-BKH của Bộ Kế hoạch và Đầu tư - đối với Báo cáo đầu tư). Nội dung chi tiết của Báo cáo nghiên cứu khả thi chưa được xem xét, nghiên cứu trực tiếp tại khâu tiếp nhận, do vậy chưa đánh giá đầy đủ về: + Các căn cứ xác định sự cần thiết phải đầu tư, cơ sở tính toán, phân tích lựa chọn quy mô đầu tư; + Sự đáp ứng về nội dung quy mô đầu tư và giải pháp thực hiện dự án theo yêu cầu và mục tiêu đầu tư; + Cơ cấu nguồn vốn đầu tư và giải pháp huy động các nguồn vốn (ngoài nguồn vốn đầu tư của ngân sách nhà nước theo cơ chế); + Các nội dung khác của dự án mà cần thiết phải tổ chức khảo sát hiện trường trước khi thẩm định... Dẫn đến quá trình thẩm định phải yêu cầu chủ dự án bổ sung, làm rõ hoặc tổ chức khảo sát thực tế dự án và thời gian thẩm định dự án kéo dài so với thời gian hẹn trả kết quả tại phiếu tiếp nhận. - Hồ sơ dự án sau khi được kiểm tra về thủ tục, xem xét bước đầu nội dung . Nhưng quá trình thẩm định vẫn chưa đầy đủ cơ sở nghiên cứu, lập báo cáo xử lý ngay mà còn phải đề nghị chủ dự án (chủ đầu tư) thực hiện thêm các bước trung gian: + Bổ sung hồ sơ thủ tục để đảm bảo cơ sở pháp lý về các nội dung liên quan: Xác định chủ đầu tư, địa điểm xây dựng, quy mô đầu tư, giải pháp kỹ thuật và giải pháp thực hiện dự án, cơ cấu nguồn vốn…; + Bổ sung làm rõ nội dung dự án bằng văn bản để có căn cứ lập báo cáo thẩm định; + Khảo sát thực tế hiện trường dự án trước khi thẩm định; + Làm việc trực tiếp với chủ dự án (chủ đầu tư) để hiểu rõ về quá trình thực hiện dự án và xác định nhu cầu điều chỉnh, bổ sung (thường xảy ra đối với các dự án được thực hiện qua nhiều năm và phải điều chỉnh, bổ sung dự án trong quá trình thực hiện). Do vậy, trên thực tế vẫn có một số hồ sơ thời gian xử lý phải kéo dài hơn so với quy định và thời gian hẹn tại phiếu tiếp nhận. - Việc nghiên cứu bước đầu hồ sơ dự án tại khâu tiếp nhận chưa được xem xét, đánh giá đầy đủ về nội dung, phần lớn đang tập trung xem xét hồ sơ thủ tục về mặt hành chính, dẫn đến khi người được giao trách nhiệm thẩm định nghiên cứu hồ sơ lại phải yêu cầu chỉnh sửa, bổ sung dự án. - Đối với các dự án cần phải tổ chức họp thẩm định, thời gian từ khi tiếp nhận hồ sơ đến khi bố trí được lịch họp kéo dài. Sau cuộc họp thẩm định, dự án cần phải tiếp tục chỉnh sửa bổ sung, khi hoàn thiện hồ sơ thủ tục và nội dung mới gửi đến lần 2, nếu đạt yêu cầu thì tiếp nhận và lập báo cáo trình duyệt. Do vậy, tổng thời gian từ khi nộp hồ sơ đến khi có báo cáo thẩm định kéo dài hơn so với quy định. - Trong quá trình thực hiện, thời gian thẩm định được tính từ khi nhận đủ hồ sơ hợp lệ theo quy định đến khi xong báo cáo trình duyệt phần lớn được rút ngắn so với quy định. Nhưng tổng thời gian từ khi hồ sơ đủ điều kiện tiếp nhận đến khi trình duyệt vẫn còn dài, do có những khoảng thời gian: Chờ ý kiến thẩm định của các cơ quan có liên quan; chờ chủ dự án (chủ đầu tư) chỉnh sửa, bổ sung hồ sơ; ... - Chất lượng tham mưu xử lý hồ sơ có lúc bị xem nhẹ mà quá chú trọng vào việc đảm bảo thời gian hẹn trả kết quả xử lý. . Tổ chức thẩm định: Sau khi làm xong thủ tục tiếp nhận, hồ sơ dự án được phân công cho chuyên viên thẩm định (theo khối ngành, lĩnh vực theo quy chế của phòng Thẩm định và phòng chuyên ngành). Chuyên viên được giao thẩm định dự án thực hiện thẩm định theo thời hạn ghi tại phiếu tiếp nhận, chuyên viên thẩm định phải chủ động nghiên cứu, tập hợp ý kiến của phòng chuyên ngành hoặc cơ quan liên quan (nếu xin ý kiến thẩm định và họp tư vấn thẩm định) để lập Báo cáo thẩm định. Việc tổ chức thẩm định nêu trên phụ thuộc lớn vào chất lượng hồ sơ dự án và năng lực của cán bộ trực tiếp thẩm định; Các ý kiến tham gia của các cơ quan liên quan thường mang tính khái quát, không cụ thể vào nội dung dự án theo lĩnh vực chuyên ngành, không thể hiện rõ chính kiến về việc chấp thuận đầu tư dự án hoặc các yêu cầu bổ sung, chỉnh sửa cần thiết. * - . Phương pháp, hình thức thẩm định: Hiện đang áp dụng 3 hình thức thẩm định chính là: -Phòng Thẩm định chủ trì xem xét về hồ sơ thủ tục và soạn thảo báo cáo thẩm định, phòng chuyên ngành chịu trách nhiệm xem xét về nội dung dự án và có báo cáo trình Giám đốc Sở để phòng Thẩm định tổng hợp lập Báo cáo thẩm định. - Xin ý kiến tư vấn thẩm định của các cơ quan liên quan: Đối với các dự án mà giải pháp kỹ thuật, công nghệ thiết bị, ... cần có ý kiến các cơ quan chuyên ngành kỹ thuật, tài nguyên môi trường và tài chính, tín dụng..., bao gồm: Các Sở xây dựng chuyên ngành, Khoa học công nghệ và môi trường, Địa chính, Tài chính - Vật giá, Quỹ HTPT hoặc các Ngân hàng... - Họp tư vấn thẩm định: Dự án phức tạp, phải có nhiều phương án để so sánh, phải mời chuyên gia tư vấn thẩm định (Công nghệ, thiết bị, thị trường...) * - . Lập báo cáo thẩm định trình duyệt: Báo cáo thẩm định hiện nay có nội dung khái quát về: Các căn cứ pháp lý và tài liệu liên quan để thẩm định dự án; Những nội dung chủ yếu của dự án đã được nghiên cứu thẩm định và thống nhất trình duyệt; Kết luận và kiến nghị. Nội dung Báo cáo thẩm định chưa thể hiện được: - Chất lượng, nội dung thể hiện và mức độ đáp ứng yêu cầu mục tiêu đầu tư của hồ sơ dự án; - Những nhận xét của cơ quan chủ trì thẩm định về nội dung chủ yếu của dự án đầu tư; Năng lực chuyên môn và kinh nghiệm của tổ chức tư vấn lập dự án; Năng lực quản lý thực hiện dự án của chủ đầu tư.... Về cơ bản Báo cáo thẩm định hiện nay là đưa ra những nội dung mà cơ quan chủ trì thẩm định chấp thuận và kiến nghị cấp có thẩm quyền quyết định đầu tư. Có thể nói việc này là bước hoàn thiện về thủ tục chuẩn bị đầu tư cho chủ dự án, mà nội dung thẩm định chưa đánh giá đầy đủ theo yêu cầu của công tác thẩm định dự án đầu tư. Đồng thời, việc này dẫn đến thời gian thẩm định dự án vừa qua rút ngắn quá nhiều so với quy định của Chính phủ. * - . Phê duyệt quyết định đầu tư: Việc phê duyệt quyết định đầu tư của UBND tỉnh được thực hiện thông qua khâu rà soát thể thức văn bản tại Văn phòng HĐND-UBND tỉnh, nội dung quyết định đầu tư đa số phù hợp với Báo cáo thẩm định của Sở Kế hoạch và Đầu tư. Do vậy, những vấn đề tồn tại trong khâu thẩm định dự án sẽ ảnh hưởng lớn việc quyết định đầu tư và quá trình thực hiện dự án. 6.3.Nguyên nhân của các hạn chế. 6.3.1. Nguyên nhân khách quan Việc ban hành chủ trương đầu tư, thẩm định và trình phê duyệt dự án chưa được nghiên cứu, xem xét đầy đủ trên cơ sở các quy hoạch đã duyệt; - Hệ thống các quy hoạch hiện có (Phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng đô thị, phát triển ngành, vùng) chưa cụ thể, chi tiết về dự báo yêu cầu đầu tư phát triển đối với các lĩnh vực. Thường chỉ có tính định hướng đối với các dự án có quy mô lớn có vai trò thúc đẩy tăng trưởng sản xuất và phát triển kết cấu hạ tầng. - Công tác chỉ đạo, điều hành và giám sát thực hiện quy hoạch mới chú trọng trong việc xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng năm, chưa gắn với công tác chuẩn bị đầu tư. Công tác thẩm định dự án đầu tư của chi nhánh ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du nói riêng và của ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn nói chung đều không loại trừ. Một số yếu tố làm ảnh hưởng không tốt tới công tác thẩm định của chi nhánh. Đó là các biến cố xẩy ra cho nền kinh tế và xã hội khiến cho thị phần sản phẩm của chi nhánh bị thu hẹp, làm cho doanh thu của dự án biến động theo hướng xấu. Điều này khiến cho khả năng trả nợ theo dự kiến của chi nhánh thay đổi theo hướng tiêu cực. 6.3.2. Nguyên nhân chủ quan. 6.3.1.1. Chất lượng dự án do năng lực các tổ chức tư vấn và trách nhiệm chủ đầu tư: - Các tổ chức tư vấn đầu tư và xây dựng mới chú trọng vào việc lập các dự án đầu tư kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội; Các dự án đầu tư sản xuất thì thiếu đi sâu nghiên cứu, phân tích, lựa chọn các phương án đầu tư có hiệu quả, nên chất lượng có nhiều hạn chế. - Nội dung các dự án thường có xu hướng tăng về quy mô đầu tư các hạng mục công trình xây dựng, thiếu sự phân tích đánh giá để lựa chọn quy mô đầu tư hợp lý. Giải pháp thực hiện dự án, giải pháp kỹ thuật của các hạng mục đầu tư ít có phương án so sánh để lựa chọn. - Trong các tổ chức tư vấn trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh và ngoại tỉnh (bao gồm các thành phần kinh tế), số cơ quan tư vấn có năng lực, kinh nghiệm phù hợp, đáp ứng đầy đủ yêu cầu của các lĩnh vực đầu tư rất ít: + Các doanh nghiệp nhà nước do tỉnh quản lý (hoặc nắm giữ cổ phần chi phối sau khi cổ phần hoá) có năng lực về chuyên môn và nhiều kinh nghiệm hơn trong việc lập dự án. Nhưng hiện nay số doanh nghiệp này ít so với các doanh nghiệp thuộc thành phần kinh tế khác. Hoặc có trường hợp các doanh nghiệp có năng lực nhưng do nhiều hợp đồng nên đã hợp thức hoá tư cách pháp nhân cho cá nhân lập dự án. + Các doanh nghiệp tư vấn ngoài quốc doanh, doanh nghiệp thuộc các tổ chức Hội nghề nghiệp, hạn chế nhiều về đội ngũ cán bộ chuyên môn, kỹ thuật, năng lực thiết bị và kinh nghiệm trong công tác chuẩn bị đầu tư, chuẩn bị thực hiện dự án nhưng lại tham gia lập khá nhiều các dự án trên địa bàn tỉnh do việc lựa chọn, chỉ định thầu tư vấn lập Báo cáo nghiên cứu khả thi không có sự xem xét, kiểm tra năng lực nhà thầu. - Phần lớn các chủ đầu tư thiếu trách nhiệm trong công tác chuẩn bị đầu tư, thường khoán trắng cho cơ quan tư vấn trong việc lập Báo cáo nghiên cứu khả thi, chuẩn bị các hồ sơ thủ tục liên quan như: Ý kiến đề nghị phê duyệt dự án của cơ quan cấp trên quản lý chủ đầu tư, ý kiến thẩm định của cơ quan quản lý chuyên ngành kỹ thuật, tờ trình đề nghị phê duyệt dự án, biên bản nghiệm thu hồ sơ dự án đầu tư .... Do vậy, nội dung dự án chủ đầu tư không nắm được và không xem xét, đánh giá dự án trên vai trò là cơ quan quản lý thực hiện dự án. 6.3.1.2. Cơ quan chủ trì thẩm định (Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du) và phương pháp thẩm định: + Cơ quan chủ trì thẩm định đang còn giới hạn trong việc xem xét, đánh giá của cơ quan nhà nước, trong khi năng lực, trình độ chuyên môn không thể đáp ứng yêu cầu đa dạng của các dự án; Chưa sử dụng các tổ chức (chuyên gia) tư vấn độc lập. Do vậy, kết quả thẩm định thường xuôi chiều, chấp nhận nội dung dự án và kiến nghị của chủ đầu tư nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị và công tác cải cách hành chính (rút ngắn thời gian thẩm định). + Cán bộ thẩm định chưa chịu khó nghiên cứu học tập, thu thập thông tin về các lĩnh vực đầu tư để phục vụ công tác thẩm định; Có nơi, có lúc ý thức trách nhiệm, thái độ, phương pháp công tác chưa tốt dẫn đến những đánh giá gây khó khăn, phiền hà cho cơ sở. - Sự phối hợp chỉ đạo và trách nhiệm của các ngành, các cấp: Công tác thẩm định dự án được tập trung đầu mối tại Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du . Chất lượng tham gia góp ý thẩm định dự án của các ngành còn hạn chế, nhất là đối với các cơ quan quản lý ngành và các cấp quản lý địa bàn vùng dự án (Thường là đồng ý với các kiến nghị của chủ dự án là cơ quan trực thuộc ngành quản lý). Chưa đi sâu nghiên cứu các nội dung thẩm định thuộc chức năng quản lý của ngành để có ý kiến góp ý cho cơ quan chủ trì thẩm định trong việc xác định quy mô đầu tư, giải pháp thực hiện dự án và cơ chế nguồn vốn đầu tư có hiệu quả và đảm bảo tính khả thi. PHẦN III.MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG THẨM ĐỊNH TẠI CHI NHÁNH NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN HUYỆN TIÊN DU. I.Mục tiêu kinh doanh năm 2010 của Chi nhánh NHNo&PTNT huyện Tiên Du. Trên cơ sở thực tiễn hoạt động trong những năm đổi mới, định hướng đổi mới của NHNo&PTNT tỉnh Bắc Ninh, những mục tiêu phát triển kinh tế của huyện Tiên Du đã xác định trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội từ nay đến năm 2010, NHNo&PTNT huyện Tiên Du xác định mục tiêu hoạt động chủ yếu là lĩnh vực Nông nghiệp Nông thôn, phục vụ trực tiếp cho công nghiệp hoá, hiện đại hoá . Tăng trưởng bền vững, an toàn, hiệu quả và phát triển dịch vụ Ngân hàng hiện đại. Trong đó: - Nguồn vốn huy động vốn tại địa phương hàng năm tăng từ 25-30 %. - Tín dụng tăng trưởng bền vững, đầu tư có hiệu quả: dư nợ tăng từ 15-20%, tỷ lệ nợ xấu dưới 1% . - Phát triển các dịch vụ Ngân hàng theo hướng hiện đại và tiện ích. - Hoạt động Ngân hàng đảm bảo an toàn, hiệu quả. - Tăng nguồn thu từ dịch vụ thông qua các dịch vụ bảo lãnh, chuyển tiền, dịch vụ WU, dịch vụ bảo hiểm . . . II.Sự cần thiết phải hoàn thiện công tác thẩm định dự án đầu tư tại Chi nhánh NHNo&PTNT huyện Tiên Du. Trong những năm gần đây ngân hàng đã thực sự đổi mới đạt được các thành tựu to lớn, đóng góp phần đáng kể vào sự phát triển kinh tế đưa đất nước thoát khỏi khủng hoảng kinh tế. Hoạt động ngân hàng góp phần kiềm chế lạm phát, ổn định giá cả, tích cực trong huy động vốn, mở rộng đầu tư cho hoạt động sản xuất kinh doanh đã tạo ra những điều kiện cho việc thu hút vốn đầu tư nước ngoài - một nhân tố quan trọng cho sự tăng trưởng kinh tế của nước ta trong những năm qua. Hệ thống ngân hàng đã phát triển với tốc độ khá cao cả chiều rộng lẫn chiều sâu, đa dạng hoá sản phẩm cung cấp cho nền kinh tế, làm giảm mức rủi ro cho hoạt động Ngân hàng. Hoà chung với sự đi lên của toàn ngành ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn đã từng bước tự hoàn thiện mình đổi mới cơ sở vật chất kỹ thuật, nâng cao trình độ cán bộ công nhân viên ngân hàng, mở rộng và hoàn thiện các dịch vụ ngân hàng. Trong hoạt động tín dụng đầu tư đặc biệt là cho vay trung và dài hạn ngân hàng đã gặt hái được nhiều thành công, nhiều dự án đã và đang hoạt động hiệu quả. Trong những năm qua hoạt động thẩm định dự án đầu tư rất được ngân hàng chú ý và luôn tạo điều kiện để công tác thẩm định đạt hiệu quả cao. Tuy nhiên bên cạnh những mặt được thì hoạt động thẩm định dự án đầu tư tại Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du vẫn còn một số tồn tại và khó khăn. Do công tác thẩm định dự án đầu tư rất quan trọng trong hoạt động tín dụng của Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du. Làm tốt công tác thẩm định dự án không những giảm rủi ro, tăng lợi nhuận cho ngân hàng mà còn tạo ra được cơ hội đầu tư cho chủ đầu tư, tạo lợi ích cho nền kinh tế, giúp các doanh nghiệp kinh doanh có hiệu quả, góp phần lành mạnh hoá hoạt động ngân hàng, đưa nền kinh tế phát triển vững mạnh. Từ thực tế đã chỉ ra trên đây cùng những tồn tại, khó khăn và vướng mắc trong công tác thẩm định dự án đầu tư tại Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du đã được đề cập trong chương II. Sau thời gian thực tế tại Ngân hàng em xin mạnh dạn đưa ra một số kiến nghị với mong muốn được góp phần nâng cao hiệu quả thẩm định dự án đầu tư tại Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du. III.Giải pháp hoàn thiện hoạt động thẩm định dự án đầu tư tại Chi nhánh NHNo&PTNT huyện Tiên Du. 3.1.Giải pháp về kỹ thuật Các hạn chế về kỹ thuật có nguyên nhân lớn từ phía cán bộ thẩm định do ý thức học hỏi cũng như hiểu biết về kỹ thuật còn chưa đáp ứng được yêu cầu của công việc thẩm định. Vì vậy giải pháp quan trọng để khắc phục hạn chế này là nâng cao hiểu biết về kỹ thuật cho cán bộ thẩm định bằng các khoá học bồi dưỡng đồng thời cán bộ thẩm định phải luôn luôn trau rồi kiến thức của bản thân. Về mặt Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du nên tổ chức các cuộc thi để khuyến khích tinh thần học tập của cán bộ và nên tổ chức một tổ chức tư vấn về kỹ thuật nhằm nghiên cứu những tiến bộ khoa học, cập nhập kiến thức kịp thời cho cán bộ nhân viên ngân hàng. Trong việc tính toán các chỉ tiêu tài chính của dự án nên sử dụng chi phí vốn bình quân ( WACC) làm lãi xuất chiết khấu. Có như thế mới phản ánh chính xác giá trị lãi ròng mà dự án đem lại. Với cách phân tích độ nhậy một chiều tại chi nhánh đã cho những kết quả xác định độ biến động của các chỉ tiêu khi cố định các chỉ tiêu còn lại. Với cách đó chỉ có thể xác định được xu hướng thay đổi các chỉ tiêu tài chính khi một biến riêng lẻ nào đó thay đổi. Trong thực tế, dự án chịu sự chi phối của tổ hợp các yếu tố. Để có thể khảo sát được sự biến động rõ hơn của NPV, IRR hay chỉ tiêu tài chính khác khi có sự tham gia của nhiều yếu tố ta có thể sử dụng bảng phân tích độ nhậy hai chiều. Cách phân tích này có nghĩa là ta cho hai trong số các biến hay biến động, thay đổi ( Các biến còn lại cố định). Để từ đó xem sự giao động của các chỉ tiêu NPV, IRR, … Xác định với sự biến động nào thì kết quả là dự án không khả thi và sự biến động nào thì kết quả cho dự án là khả thi. 3.2.Giải pháp về con người Thường xuyên tổ chức tập huấn nghiệp vụ, triển khai kịp thời các chỉ thị nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật của nhà nước và các văn bản chỉ đạo của ngành đến toàn thể CBVC trong đơn vị. Tạo mọi điều kiện thuận lợi để cán bộ có thể tự học tập, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, ngoại ngữ, tin học … Thực hiện triệt để khoán tài chính đến nhóm và người lao động, thưởng phạt nghiêm minh, đúng người, đúng việc, đúng thời điểm. Con người luôn là một yếu tố đóng vai trò quan trọng trong tất cả các hoạt động. Để các hoạt động tốt thì yếu tố con người phải được đặt lên hàng đầu. Các hoạt động tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn càng phải đòi hỏi yếu tố con người cao hơn đối với các lĩnh vực khác. Đồng vốn trong tay ngân hàng khi cho vay, các chủ đầu tư có thể thiên biến vạn hóa nó đi mà ngân hàng không thể kiểm soát hết mà vẫn phải thu hồi về. Cái phức tạp đó của công tác thẩm định lại càng đòi hỏi chất lượng của cán bộ thẩm định. Nâng cao chất lượng cán bộ thẩm định tại chi nhánh ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du có thể thực hiện bằng các cách sau: Tổ chức những khóa học ngắn hạn để nâng cao trình độ về chuyên môn cho cán bộ. Đặc biệt là toán học xác suất và ngoại ngữ cho cán bộ để họ có thể nhậy bén hơn trong việc tính toán, xử lý và giao tiếp trong công việc. Tạo điều kiện để họ có thể áp dụng những cách phân tích rủi ro hay phân tích thị trường bằng các chỉ tiêu định lượng một cách tốt nhất. Bên cạnh đó nên đầu tư nhiều hơn nữa những loại sách về những lĩnh vực kỹ thuật, xã hội. Chi nhánh ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du nên chuyên môn hóa đội ngũ cán bộ thẩm định và cán bộ tín dụng để cán bộ thẩm định có thời gian hoàn thành công việc tốt hơn. Hiện chi nhánh chưa có phòng Marketting, phòng nghiên cứu thị trường riêng. Đây là một mảng rất quan trọng, không chỉ giúp cho việc tìm kiếm khách hàng của ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du, mà còn tư vấn cho cán bộ thẩm định về thị phần, thị trường của sản phẩm của dự án. Giúp dự báo những rủi ro về khả năng tiêu thụ sản phẩm. Yếu tố này quyết định trực tiếp tới khả năng trả nợ của chủ đầu tư. Chi nhánh ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du thực hiện chế độ khen thưởng, khuyến khích động viên các cán bộ làm việc tốt hơn. Cán bộ thẩm định tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du cần học hỏi tiếp cận những kiến thức về kỹ thuật, trình độ công nghệ máy móc thiết bị,… Đồng thời để khắc phục hạn chế tình trạnh cán bộ thẩm định không thể nhận biết đánh giá những máy móc, thiết bị hiện đại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du cần có liên hệ mật thiết với các tổ chức tư vấn có liên quan đến máy moc thiết bị, công nghệ hiện đại, đưa cán bộ thẩm định đi học tập, tập huấn để cập nhập những kiến thức về máy móc thiết bị,công nghệ hiện đại. 3.3.Nâng cao chất lượng thông tin thẩm định. Tăng cường công tác thông tin tuyên truyền và tiếp thị bằng các hình thức: quảng cáo, khuyến mại, tờ rơi, … Bám sát các dự án đền bù, giải phóng mặt bằng để thu hút tiền gửi vào ngân hàng. Thường xuyên giáo dục đạo đức, tác phong nghề nghiệp, phong cách giao dịch cho cán bộ để giữ vững khách hàng truyền thống và thu hút khách hàng mới đến giao dịch với ngân hàng. Bám sát các chương trình, mục tiêu phát triển kinh tế xã hội của địa phương nắm bắt các dự án đủ điều kiện để đầu tư vốn tín dụng có hiệu quả. Tiếp cận với các DN vừa và nhỏ, các hộ kinh doanh trên địa bàn để tiến hành đầu tư vốn. Có các chính sách ưu đãi phù hợp đối với các khách hàng truyền thống. Mở rộng cho vay dịch vụ cầm đồ (đối với chứng từ có giá) để tăng thu dịch vụ cho ngân hàng. Tích cực phân tích nợ đã được xử lý rủi ro đến từng khách hàng để kịp thời nắm bắt những khách hàng có nguồn thu để kịp thời thu hồi nợ. Chú trọng nâng cao chất lượng tín dụng, thường xuyên phân tích nợ trong hạn tiềm ẩn rủi ro, nợ quá hạn, nợ tồn đọng để giảm thiểu nợ quá hạn, nợ rủi ro phát sinh. Tranh thủ sự ủng hộ của các cấp chính quyền địa phương trong việc thẩm định để đầu tư và trong xử lý các vụ việc vay nợ tồn đọng hoặc có khả năng xảy ra rủi ro. Khai thác mọi nguồn thu, tìm mọi biện pháp để tăng thu dịch vụ, … tiết kiệm mọi khoản chi phí, đảm bảo quỹ thu nhập. Lĩnh vực của dự án chi nhánh rất phong phú và phức tạp. Bởi vậy tìm kiếm thông tin để giúp cho công việc thẩm định là rất khó khăn. Hơn nữa nó còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố chủ quan khác. Tôi xin mạnh dạn đưa ra những ý kiến của mình: Trước hết chi nhánh ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du phải tăng cường công tác chăm sóc khách hàng, tư vấn cho khách hàng hiểu vai trò của việc cung cấp đẩy đủ các thông tin chính xác. Để từ đó chủ đầu tư có thể cộng tác với chi nhánh ngân hàng trên cơ sở hai bên cùng có lợi. Đồng thời chi nhánh cộng tác, giao lưu với các ngân hàng khác có cùng đối tác để học hỏi kinh nghiệm và chia sẻ thông tin về khách hàng tránh được rủi ro đạo đức do thông tin không cân xứng. Trong thẩm định kỹ thuật, một trong những khó khăn mà cán bộ thẩm định gặp phải là các thông tin về thông số kỹ thuật. Một vài năm trở lại đây khi việc nối mạng internet đã trở nên phổ biến ở Việt Nam và tại chi nhánh ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du cũng đã nối mạng gần như là đầy đủ, thì quá trình khai thác thông tin về thiết bị, công nghệ trở nên dễ dàng hơn nhiều. Vì vậy cán bộ thẩm định tại chi nhánh ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thông huyện Tiên Du nên thôn qua hệ thống máy tính có nối mạng truy cập vào các website của các hãng sản xuất và cung cấp thiết bị cho dự án, từ đó có đựơc các thông tin cần thiết cho việc thẩm định. Để dự án được lập chính xác, đúng với thực chất ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du cần lập một bộ phận chuyên trách cung cấp thông tin, tư vấn xây dựng dự án. Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du cần xin kinh phí của ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Bắc Ninh để thành lập một tổ tư vấn xây dựng dự án, cần tuyển thêm những cán bộ có trình độ đại học để đưa vào bộ phận chuyên trách cung cấp thông tin, tư vấn xây dựng dự án. Bộ phận chuyên trách cung cấp thông tin cần có thêm chức năng hướng dẫn chủ dự án tới các trung tâm, tổ chức tư vấn phù hợp để đảm bảo chất lượng hồ sơ dự án Để khắc phục tình trạng thời gian tiếp nhận hồ sơ quá dài ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du nên có những hướng dẫn quy trình thẩm định dự án cụ thể bằng những bàng thông báo được gián trên tường tại phòng thẩm định hoặc bổ xung thêm chức năng hướng dẫn quy trình thẩm định dự án cho bộ phận tư vấn chuyên trách cung cấp thông tin của ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du, ngoài ra ngân hàng có thể thông qua truyền thông đại chúng, đưa quy trình thẩm định dự án lên website của ngân hàng. Đối với ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du cần làm rõ trách nhiệm, nhiệm vụ vụ thể của từng bộ phận trong thẩm định tránh hoạt động trồng chéo của các bộ phận. 3.4. Tăng cường chặt chẽ hơn nữa công tác thẩm định dự án sau đầu tư. Thường xuyên xuống cơ sở theo dõi, tư vấn cho chủ đầu tư về việc sử dụng nguồn vốn vay tài trợ hiệu quả. Công tác thẩm định dự án sau đầu tư là một hoạt động cần được trú trọng và nâng cao hơn nữa tại Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thônhuyện Tiên Du. Sau khi cho khách hàng vay vốn hỗ trợ dự án đầu tư ngân hàng cần giữ mối quan hệ chặt chẽ với khách hàng, luôn theo sát hoạt động của dự án bằng báo cáo kinh doanh hàng tháng, hàng quý của khách hàng đồng thời cán bộ thẩm định cần phải đến địa bàn hoạt động của dự án đầu tư để nắm bắt tình hình thực tế. Nếu cán bộ thẩm định nhận thấy những điểm không phù hợp cần đưa ra bàn bạc với chủ dự án cùng tìm ra phương án khắc phục. 3.5. Giải pháp đối với Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thônhuyện Tiên Du. Chủ động thu thập thông tin kịp thời, nhanh chóng, phân tích và sử dụng một cách chính xác. Trong phần phân tích thực trạng đã thấy rõ rằng lượng thông tin thu được để phục vụ cho quá trình thẩm định dự án tại Ngân hàng thiếu chính xác và chưa đầy đủ. Một điều không thể thiếu khi thẩm định dự án và mở rộng tín dụng là nguồn thông tin tín dụng. Nguồn thông tin ngoài ngành cũng có vai trò quan trọng trong việc xác định hiệu quả của dự án. Trong khi đó nguồn thông tin mà Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thônhuyện Tiên Du thu được từ trung tâm phòng ngừa rủi ro CIC rất giới hạn và không đầy đủ. Từ những thực tế đó vấn đề đặt ra đối với Phòng thẩm định cũng như Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thônhuyện Tiên Du là phải chọn lọc và xử lý thông tin có hiệu quả trong việc thẩm định dự án cũng như quyết định cho vay. Bên cạnh đó phải thường xuyên chủ động thu thập thông tin qua sách báo, tạp chí của cả trong và ngoài ngành, mở rộng mối quan hệ với các chi nhánh Ngân hàng Thương mại trên địa bàn tỉnh để trao đổi kế thừa thông tin tạo ra nguồn thông tin đa dạng phong phú để đảm bảo tính chính xác và hiệu quả trong quá trình thẩm định dự án đầu tư. Thiết lập mối quan hệ chặt chẽ giữa phòng thẩm định và các phòng tín dụng. Khi khách hàng đến vay vốn tại Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thônhuyện Tiên Du cán bộ tín dụng sẽ tiếp nhận hồ sơ, xem xét và thẩm định dự án sản xuất kinh doanh và kiểm tra trực tiếp tại cơ sở sau đó sẽ viết tờ trình tín dụng gửi lên Ban giám đốc chi nhánh. Toàn bộ hồ sơ được chuyển qua phòng thẩm định. Phòng thẩm định sẽ thẩm định dự án và viết phiếu thẩm định. Như vậy cả cán bộ tín dụng và cán bộ thẩm định đều thẩm định dự án và có ý kiến đề xuất cho vay hay không? Vì vậy để có được những kết luận chính xác cũng như việc thẩm định được tiến hành nhanh chóng và thuận lợi thì Phòng thẩm định cần phải thiết lập mối quan hệ chặt chẽ với các phòng tín dụng trên cơ sở đó bàn bạc và trao đổi thông tin cho nhau. Căn cứ quan trọng của việc quyết định tài trợ vốn cho dự án đầu tư là kết quả thẩm định dự án. Để giảm được những rủi ro trong cho vay tín dụng đầu tư, nâng cao chất lượng thẩm định dự án. Ngoài việc thẩm định về mặt tài chính đầu tư cũng như tài chính của doanh nghiệp cán bộ thẩm định cần phải thẩm định một cách chi tiết cụ thể về phương diện kỹ thuât, thị trường cũng như khả năng quản lý của chủ đầu tư. Do đó cần phải xác định các mặt sau: - Đối với phần phân tích thị trường khi xem xét khả năng tiêu thụ sản phẩm của dự án không nên chấp nhận các dự án chỉ có một nguồn tiêu thụ duy nhất (Chẳng hạn như sản phẩm của dự án chỉ cung cấp cho một công ty hay một doanh nghiệp khác). - Đánh giá được khả năng trả nợ và sự sẵn sàng hoàn trả nợ vay của chủ đầu tư. Để có cơ sở đánh giá khả năng và sự sẵn sàng hoàn trả nợ vay trong quá trình thẩm định cần xác định được các mặt sau. + Uy tín là yếu tố quan trọng là khả năng và sự sẵn sàng trả nợ vay. + Khả năng tạo ra lợi nhuận: Khả năng tạo ra lợi nhuận phụ thuộc vào khố lượng hàng hoá, giá bán, giá thành, chi phí. Bên cạnh đó khả năng tảoa lợi nhuận phụ thuộc rất lớn vào địa điểm kinh doanh chất lượng hàng hoá, công tác quảng cáo, kỹ năng lao động, kỹ năng quản lý, trong đó năng lực quản lý là yếu tố quan trọng nhất. Sự thành công hay thất bại của doanh nghiệp phụ thuộc rất lớn vào đội ngũ cán bộ lãnh đạo và khả năng quản lý của họ . Trước thực trạng về hoạt động kinh doanh và công tác thẩm định đã nói ở trên đòi hỏi chi nhánh Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thônhuyện Tiên Du cần có những giải pháp kịp thời nhằm khắc phục những tồn tại, khó khăn và vướng mắc trong quá trình thẩm định dự án đầu tư, đồng thời có các kiến nghị đối với Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Trung ương, Ngân hàng Nhà nước và cán bộ ngành liên quan nhằm tháo gỡ những vướng mắc khó khăn đó tạo điều kiện cho hoạt động thẩm định dự án đầu tư ngày càng hoàn thiện, nâng cao hiệu quả và chất lượng thẩm định dự án đầu tư, kịp thời cho vay góp phần vào việc phát triển kinh tế thủ đô và sự nghiệp công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước. IV. KIẾN NGHỊ ĐỐI VỚI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN HUYỆN TIÊN DU. Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Bắc Ninh giao chỉ tiêu kế hoạch sát với thực tế, đặc điểm hoạt động kinh doanh của Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du, kịp thời quan tâm đến công tác tăng trưởng dư nợ và huy động vốn theo từng thời điểm cho phù hợp. Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Bắc Ninh tổ chức tập huấn nghiệp vụ tín dụng, bảo đảm tiền vay, mở lớp đào tạo kỹ năng thẩm định và phương pháp cho vay đối với doanh nghiệp, kỹ năng giao tiếp và văn hoá doanh nghiệp cho cán bộ ở cơ sở nhằm nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ hoàn thành tốt nhiệm vụ. Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Bắc Ninh bổ sung thêm nguồn vốn tài trợ UTĐT cho Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thônhuyện Tiên Du, đặc biệt là nguồn vốn trung hạn. Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Bắc Ninh quan tâm hỗ trợ Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du trong việc đề nghị cấp đất xây dựng các trụ sở làm việc của các chi nhánh ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du cấp III, các phòng giao dịch. Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Bắc Ninh báo cáo uỷ ban nhân dân tỉnh để chỉ đạo huyện đẩy nhanh tiến độ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; chỉ đạo các xã, đẩy nhanh tiến độ chuyển đổi ruộng trũng cấy lúa một vụ không ăn chắc sang nuôi thuỷ sản, tạo thành các khu nuôi thuỷ sản tập trung; triển khai kế hoạch dồn điền đổi thửa để đảm bảo vốn đầu tư của ngân hàng có trọng điểm hơn. Hiện nay tỉnh Bắc Ninh đang thực hiện chính sách thu hut đầu tư nhằm phát triển kinh tế, xã hội trên cơ sở tiềm năng sẵn có. Tuy nhiên, nguồn vốn huy động tại địa phương có hạn. Vì vậy đề nghị ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam và ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Bắc Ninh hỗ trợ thêm vốn cho chi nhánh để có đủ điều kiện tham gia tài trợ các dự án phát triển tỉnh nhà. Đồng thời ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam Và ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Bắc Ninh thường xuyên tổ chức những buổi giao lưu giữa ban lãnh đạo trung ương và chi nhánh để trau rồi, trao đổi thêm kinh nghiệm. KẾT LUẬN Thẩm định dự án là một nội dung rất quan trọng, nó không chỉ quyết định đến hiệu quả hoạt động của dự án, giúp các ngân hàng đưa ra quyết định cho vay, từ đó quiết định đến hoạt động của các ngân hàng. Hiện nay tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn, công tác thẩm định dự án rất được chú trọng quan tâm. Ngân hàng đã ban hành quy trình nghiệp vụ tín dụng thống nhất trong toàn bộ hệ thống, công tác thu thập thông tin phục vụ cho công tác thẩm định được quan tâm… Do vậy mà số lượng và chất lượng thẩm định các dự án ngày càng tăng. Tuy nhiên công tác thẩm định vẫn còn nhiều tồn tại và hạn chế: nội dung thẩm định còn nhiều thiếu sót, phương pháp thẩm định, phân tích rủi ro của dự án chưa phong phú, hạn chế về đội ngũ cán bộ thẩm định, cơ sở vật chất trang thiết bị phục vụ cho công tác thẩm định còn thiếu và lạc hậu so với công nghệ ngành ngân hàng trong khu vực và trên thế giới. Để nâng cao hơn nữa chất lượng của công tác thẩm định dự án nói riêng và nâng cao hơn nữa hiệu quả hoạt động của Ngân hàng nói chung, trong thời gian tới Ngân hàng cần phải quan tâm một cách thích đáng hơn nữa đến công tác thẩm định dự án. Sau thời gian thực tập tại Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du được sự giúp đỡ tận tình của ThS. Nguyễn Thị Thu Hà và các cô, chú Phòng Tín Dụng. Em đã hoàn thành chuyên đề với đề tài "Hoàn thiện hoạt động thẩm định dự án đầu tư tại Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông huyện Tiên Du”. Vì thời gian có hạn, cùng với kiến thức có phần hạn chế, do đó chuyên đề không tránh khỏi sai sót. Bản thân em mong muốn được sự đóng góp quý báu của các thầy cô giáo. Một lần nữa em xin chân thành cảm ơn ThS. Nguyễn Thị Thu Hà và các cô chú cán bộ, nhân viên Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du đã giúp đỡ em hoàn thành chuyên đề này.  TÀI LIỆU THAM KHẢO Các tài liệu khácGiáo trình Kinh tế đầu tư - TS. Từ Quang Phương - TS. Nguyễn Bạch Nguyệt. 2. Nguyễn Hồng Minh (2004-2005), Quản trị rủi ro trong đầu tư 3. Vũ Công Tuấn (2002), Thẩm định dự án đầu tư, nhà xuất bản thành phố Hồ Chí Minh 4. Nguyễn Bạch Nguyệt (2005), Lập và quản lý dự án đầu tư, nhà xuất bản thống kê, đại học Kinh Tế Quốc Dân, Hà Nội 5. Báo cáo quyết toán năm và bảng tổng kết tài sản đến ngày 31 tháng 12 năm 2006,2007,2008 của NHNo&PTNT huyện Tiên Du. 6. Báo cáo tổng kết hoạt động kinh doanh năm 2006,2007,2008 của NHNo&PTNT huyện Tiên Du 7. Lịch sử phát triển NHNo&PTNT tỉnh Bắc Ninh 8 năm xây dựng và trưởng thành 8. Đề án chiến lược kinh doanh Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Bắc Ninh năm 2008 đến 2010. 9. Các tài liệu tham khảo khác MỤC LỤC Lời nói đầu……………… 1 PHẦN I:GIỚI THIỆU CHUNG VỀ NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN HUYỆN TIÊN DU………. 3 I.Qúa trình hình thành và phát triển,chức năng ,nhiệm vụ của Chi nhánh NHNo&PTNT huyện Tiên Du……………… 3 1.1. -Tình hình kinh tế ,xã hội của huyện Tiên Du……………. 3 1.2. -Qúa trình hình thành và phát triển của Chi nhánh NHNo&PTNT huyện Tiên Du………………………. 4 -Chức năng nhiệm vụ của Chi nhánh NHNo&PTNT huyện Tiên Du. 4 II. Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý ở Chi nhánh NHNo&PTNT huyện Tiên Du. 2.1. -Mô hình tổ chức bộ máy quản lý……………………….. 6 2.2. -Chức năng nhiệm vụ của các phòng ban………………….. 9 2.2.1. Phòng Kế hoạch – Kinh doanh………………………….. 9 2.2.2. Phòng Kế toán – Ngân quỹ……………………. 10 2.2.3. Phòng Hành chính – Nhân sự……………………… 12 2.2.4. Phòng tín dụng…………………………….. 14 2.2.5. Các chi nhánh trực thuộc………………………………. 14 2.3-Trình độ chuyên môn………………………. 15 III.Kết quả hoạt động kinh doanh của Chi nhánh NHNo&PTNT huyện Tiên Du những năm gần đây…………………………….. 15 3.1.Nguồn vốn……………………………. 19 3.2.Dư nợ…………………………………….. 26 3.3.Công tác Kế toán - Ngân quỹ………………………….. 27 3.4.Công tác Hành chính – Nhân sự……………………….. 28 3.5.Công tác kiểm tra và tự kiểm tra………………………….. 28 3.6.Hoạt động phong trào đoàn thể……………………….. 29 3.7.Những kết quả đạt được,hạn chế và nguyên nhân của các hạn chế…….. 29 3.7.1.Những kết quả đạt được……………………….. 29 3.7.2.Mặt tồn tại…………………………………… 30 3.7.3.Nguyên nhân…………………………………. 30 PHẦN II.THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG THẨM ĐỊNH DỰ ÁN ĐẦU TƯ TẠI CHI NHÁNH NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN HUYỆN TIÊN DU…………….. 33 I.Các nhân tố ảnh hưởng tới công tác thẩm định dự án đầu tư tại Chi nhánh NHNo&PTNT huyện Tiên Du……………………………… 33 1.1.Nhân tố khách quan……………………………. 33 1.1.1. Môi trường pháp luật………………………… 33 1.1.2. Môi trường kinh tế - xã hội…………………………………. 34 1.2.Nhân tố chủ quan………………………………….. 34 1.2.1. Phương pháp thẩm định…………………………………. 34 1.2.2. Lựa chọn đối tác ………………………………… 36 1.2.3. Thông tin…………………………………………….. 37 1.2.4. Quy trình thẩm định dự án…………………………………… 38 1.2.5. Đội ngũ cán bộ thẩm định……………………………… 39 Vấn đề định lượng và tiêu chuẩn trong thẩm định dự án……………… 39 III.Quy trình thẩm định dự án……………………. 40 III.Nhân sự cho công tác thẩm định………………………………… 41 VI.Phương pháp thầm định…………………………. 42 V.Nội dung thẩm định dự án tại Chi nhánh NHNo&PTNT huyện Tiên Du. 43 5.1. Thẩm định tư cách pháp nhân vay vốn. ……………. 45 5.2.Thẩm định sự cần thiết phải đầu tư……………………… 45 5.3.Thẩm định các yếu tố đầu vào ( nguyên vật liệu,nhiên liệu , động lực lao động …)……………………………………………… 47 5.4.Thẩm định về mặt tài chính . ……………………. 48 5.4.1. Thẩm định tài chính doanh nghiệp………………………………. 50 5.4.2. Thẩm định nguồn vốn đầu tư……………………………… 54 5.4.3. Thẩm định thời gian hoàn vốn của dự án………………………….. 56 5.4.4. Thẩm định khả năng sinh lời của dự án…………………………….. 57 5.4.5.Thẩm định về hiệu quả sử dụng vốn đầu tư…………………………… 58 VI. Đánh giá thực trạng hoạt động thẩm định dự án đầu tư tại Chi nhánh NHNo&PTNT huyện Tiên Du…………………………………… 59 6.1. Kết quả đạt được………………………………………… 59 6.2.Hạn chế trong công tác thẩm định…………………………….. 60 6.2.1. Yếu tố thông tin…………………………………. 60 6.2.2. Yếu tố con người………………………………….. 60 6.2.3. Yếu tố kỹ thuật trong quá trình thẩm định………………………… 60 6.2.4.Công tác thẩm định dự án……………………………………. 61 6.3.Nguyên nhân của các hạn chế………………………………. 66 6.3.1. Nguyên nhân khách quan……………………………….. 66 6.3.2. Nguyên nhân chủ quan. ......................................... 67 6.3.1.1. Chất lượng dự án do năng lực các tổ chức tư vấn và trách nhiệm chủ đầu tư:................................................................. 67 6.3.1.2. Cơ quan chủ trì thẩm định (Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Tiên Du) và phương pháp thẩm định: ......................... 68 PHẦN III.MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG THẨM ĐỊNH TẠI CHI NHÁNH NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN HUYỆN TIÊN DU………….. 70 I.Mục tiêu kinh doanh năm 2010 của Chi nhánh NHNo&PTNT huyện Tiên Du……………………………………………… 70 II.Sự cần thiết phải hoàn thiện công tác thẩm định dự án đầu tư tại Chi nhánh NHNo&PTNT huyện Tiên Du…………………………….. 71 III.Giải pháp hoàn thiện hoạt động thẩm định dự án đầu tư tại Chi nhánh NHNo&PTNT huyện Tiên Du…………………………… 72 3.1.Giải pháp về kỹ thuật ……………………………… 72 3.3.Nâng cao chất lượng thông tin thẩm định…………………. 73 3.4. Tăng cường chặt chẽ hơn nữa công tác thẩm định dự án sau đầu tư. Thường xuyên xuống cơ sở theo dõi, tư vấn cho chủ đầu tư về việc sử dụng nguồn vốn vay tài trợ hiệu quả………………………… 76 3.5. Giải pháp đối với Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thônhuyện Tiên Du………………………………… 77 IV. KIẾN NGHỊ ĐỐI VỚI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN HUYỆN TIÊN DU…………………… 81 KẾT LUẬN…………………………………….. 83