Chuyên đề Phương hướng và giải pháp nhằm đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu chè tại Tổng Công Ty chè Việt Nam

.000 ha chÌ kinh doanh. - Ch¨m sãc 2 n¨m 6.500 ha chÌ míi trång cña 2004-2005. - S¶n l­îng chÌ kh« ®¹t 116,1-147,7 ngh×n tÊn, trong ®ã xuÊt khÈu 85-110 ngh×n tÊn. - Kim ng¹ch ®¹t 136-200 triÖu USD, doanh thu chÌ néi tiªu 775-1.000 tØ ®ång. - MÆt hµng chÌ bao gåm: chÌ ®en OTD (7 mÆt hµng) víi c¬ cÊu 80% ba mÆt hµng tèt, chÌ ®en CTC (9 mÆt hµng) víi c¬ cÊu 70% ba mÆt hµng tèt, chÌ NhËt B¶n (4m¨t hµng), chÌ xanh Pouchung §µi Laon vµ trªn 30 mÆt hµng chÌ xanh, chÌ ­íp néi tiªu, chÒ tói nhóng 6 lo¹i, chÌ xanh ®Æc s¶n tõ c¸c v­ên chÌ gièng míi d¹ng Olong, chÌ b¸n lªn men, chÌ banh xuÊt khÈu vµ chÌ ®en ®Æc biÖt cao cÊp cña vïng Méc Ch©u, Tam §­êng, chÌ n­íc uèng nhanh… - C¸c mÆt hµng kh¸c bao gåm : c¸c lo¹i chÌ thanh nhiÖt, båi bæ søc khoÎ, chÌ ch÷a bÖnh… - C¸c s¶n phÈm kh¸c tõ khai th¸c c¸c tiÒm n¨ng cña vïng chÌ nh­: bét khoai NA dïng lµm nguyªn liÖu cho mü phÈm vµ d­îc phÈm, ®Ëu ®ç, c¸c lo¹i qu¶, tinh dÇu, c¸c s¶n phÈm ®å hép kh¸c… 3. C¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch trong xuÊt khÈu chÌ cña Tæng C«ngTy ChÌ ViÖt Nam tõ n¨m 2000 ®Õn n¨m 2005. Trªn c¬ së quan ®iÓm ®Þnh h­íng ph¸t triÓn vµ xuÊt nhËp khÈu cña ngµnh chÌ ViÖt Nam, Tæng c«ng ty ChÌ ViÖt Nam ®­a ra mét sè chØ tiªu phÊn ®Êu sau: §Õn n¨m 2000 t¨ng c¸c chØ tiªu tõ 6-10%, gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng t¨ng10% kim ng¹ch xuÊt khÈu t¨ng10%, s¶n l­îng chÌ bóp t­¬i tù s¶n xuÊt t¨ng6%, c¸c kho¶n nép ng©n s¸ch t¨ng 9%, trång míi chÌ 1000 ha.§Õn n¨m 2005 phÊn ®Êu c¸c chØ tiªu ®Òu t¨ng 5-10% mçi n¨m. B¶ng 16: KÕ HO¹CH THùC HiÖN S¶N XUÊT KiNH DOANH N¡M 2000, dù KiÕN N¡M 2005 ChØ tiªu §VT KÕ ho¹ch 2000 Dù kiÕn 2005 So s¸nh % Gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng Tr §g 382.321 462.177 120, 89 Gi¸ trÞ hµng ho¸ thùc hiÖn Tr §g 442.000 620.000 140, 27 S¶n l­îng chÌ bóp t­¬i s¶n xuÊt TÊn 40.650 62.505 153, 76 DiÖn tÝch chÌ tæng sè Ha 6.678 8.117 121, 55 N¨ng suÊt chÌ TÊn/ha 7, 5 8, 1 108, 00 Kim ng¹ch xuÊt khÈu USD 32.600.000 46.600.000 142, 94 Kim ng¹ch nhËp khÈu USD 5.000.000 8.000.000 160, 00 Tæng s¶n l­îng chÌ xuÊt khÈu TÊn 21.000 30.000 142, 86 Lîi nhuËn Tr §g 15.000 20.000 133, 33 C¸c kho¶n nép ng©n s¸ch Tr §g 160790 21.460 127, 81 Tæng sè lao ®éng trong danh s¸ch Ng­êi 13.200 16.000 121, 21 Tæng quü tiÒn l­¬ng Tr §g 79.200 134.400 169, 70 L­¬ng b×nh qu©n §g/ng/th 500.000 700.000 140, 00 Nguån: Tæng C«ng ty chÌ ViÖt Nam. §Ó thùc hiÖn môc tiªu ®Õn n¨m 2005, Tæng c«ng ty lªn kÕ ho¹ch thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh sau : @ThÞ tr­êng: Môc tiªu lµ vÉn gi÷ v÷ng thÞ tr­êng hiÖn cã, më ra c¸c thÞ tr­êng míi b»ng viÖc s¶n xuÊt vµ tiªu thô c¸c s¶n phÈm chÌ cã chÊt l­îng cao vµ gi¸ thµnh hîp lý, hÊp dÉn ng­êi tiªu dïng. ThÞ tr­êng víi môc tiªu xuÊt khÈu lµ chÝnh, dµnh 80% s¶n phÈm ®Ó xuÊt khÈu, v× vËy cÇn: - TiÕp tôc ph¸t triÓn thÞ tr­êng Trung cËn §«ng, ®¶m b¶o ë møc 20-25 ngµn tÊn/n¨m. - Ch©u ¢u : 10-15 ngµn tÊn/ n¨m. - Ch©u ¸ :10-15 ngµn tÊn / n¨m. §Ó trong vßng 5 n¨m tíi c¶ n­íc cã thÓ xuÊt khÈu hµng n¨m tõ 40-70 ngµn tÊn, riªng Tæng c«ng ty ®Õn n¨m 2005 cã thÓ xuÊt ®­îc 30.000 tÊn chÌ, phÊn ®¸u t¨ng10% chÌ ®ãng gãi tiªu thô ®Õn ng­êi tiªu dïng, n©ng gi¸ chÌ xuÊt khÈu vµo n¨m2005 lµ 2-2, 5 USD. @ Ch­¬ng tr×nh vÒ gièng chÌ. Môc tiªu ®Õn n¨m 2005 phÊn ®Êu cã ®­îc 30% sè diÖn tÝch chÌ ®­îc trång (dÆm vµ míi) b»ng gièng chÌ cã chÊt l­îng cao. Tæng diÖn tÝch v­ên ­¬m gièng ph¶i ®¹t 120ha ®Ó ®ñ gièng trång 5000ha /n¨m. @ Ch­¬ng tr×nh c¶i t¹o ®Êt vµ gi÷ Èm cho chÌ. Lµm cho ®Êt mµu mì trë l¹i, b»ng c¸ch bãn ph©n h÷u c¬, ph©n sinh ho¸ tæng hîp, trång c©y ph©n xanh, c©y bãng m¸t ®Ó t¹o mïn…Thùc hiÖn t­íi cho c©y chÌ b»ng c¸c biÖn ph¸p hîp lý, phï hîp víi tõng ®iÒu kiÖn nh­: t¹o hîp thuû, ®¾p hå ng¨n n­íc, ®µo giÕng… Sö dông c¸c h×nh thøc t­íi phun kh¸c nhau nh­: t­íi b»ng n­íc tù nhiªn, bãn ph©n n­íc vµo gièng chÌ… @ Ch­ong tr×nh chÕ t¹o thiÕt bÞ chÌ trong n­íc. Lùa chän c¸c ­u ®iÓm vµ tÝnh hîp lý phï hîp víi hoµn c¶nh cña ViÖt Nam cña c¸c thiÕt bÞ chÕ biÕn chÌ cña c¸c n­íc nh­: Nga, ¢n §é, Trung Quèc, §µi Loan, NhËt B¶n, ta ®ang cã ®Ó thiÕt kÕ mÉu thiÕt bÞ tèt nhÊt cho ViÖt Nam. C¶i t¹o mét sè thiÕt bÞ ®ang sö dông vµ tiÕn tíi s¶n xuÊt c¸c m¸y lªn men liªn tôc ®Ó trang bÞ cho c¸c nhµ m¸y chÌ. §ång bé ho¸ vµ thèng nhÊt trong kh©u sµng ph©n lo¹i ®Ó t¹o ra mÆt hµng ®ång ®Òu gi÷a c¸c nhµ m¸y. Tæ chøc chÕ t¹o trong n­ícthiÕt bÞ toµn bé ®Ó cung cÊp cho c¸c vïng chÌ.TiÕn tíi chØ nhËp khÈu nh÷ng thiÕt bÞ mµ ta kh«ng thÓ chÕ t¹o ®­¬c nh»m tiÕt kiÖm ngo¹i tÖ cho ®Êt n­íc. @ Ch­¬ng tr×nh ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm tæng hîp cã chÌ. Ngiªn cøu vµ tæ chøc s¶n xuÊt c¸c lo¹i chÌ ­íp h­¬ng hoa qu¶, c¸c lo¹i n­íc chÌ ®ãng hép, c¸c lo¹i chÌ, b¸nh chÌ, …chÕ biÕn c¸c lo¹i chÌ thuèc nh­: chÌ d­ìng thä cho ng­êi giµ, chÌ chèng sái thËn, chÌ ®¾ng vµ c¸c lo¹i méc th¶o kh¸c. N©ng møc tõ 1.000-10.000 tÊn/n¨m. @ Ch­¬ng tr×nh khai th¸c s¶n phÈm tõ ®Êt chÌ. Tæ chøc trång vµ khai th¸c c¸c tiÒm n¨ng cña ®Êt ®ai Trung du-miÒn nói c¸c s¶n phÈm nh­ : m¨ng, gõng, ®Ëu, tái, võng, c©y ¨n qu¶, …ch¨n nu«i gia sóc, gia cÇm t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm hµng ho¸ ®Ó t¨ng hiÖu qu¶ sö dông ®Êt vµ t¨ng thu nhËp cho ng­êi n«ng d©n. @ Ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o nguån nh©n lùc ®¸p øng cho sù ph¸t triÓn cña ngµnh chÌ. Cã kÕ ho¹ch cô thÓ hµng n¨m víi c¸c Tr­êng ®¹i häc nh­: B¸ch khoa, N«ng nghiÖp vµ c¸c tr­êng qu¶n lý kinh tÕ vÒ ®µo t¹o c¸n bé khoa häc kü thuËt, c¸n bé chuyªn m«n nghiÖp vô, c¸n bé qu¶n lý, c«ng nh©n kü thuËt ®ñ cho yªu cÇu ph¸t triÓn Tæng c«ng ty tõ nay ®Õn n¨m 2005, ph¶i cã 1000 c¸n bé tõ Trung häc ®Õn §¹i häc, cã ®éi ngò c«ng nh©n tay nghÒ giái. @ Ch­¬ng tr×nh x©y dùng vïng chÌ cao s¶n. X©y dùng vïng chÌ cao s¶n ë Méc Ch©u-S¬n La vµ Tam §­êng-Lai Ch©u víi quy m« mçi vïng kho¶ng 3.000ha vµ vïng M­êng Lay lµ vïng ch­a khai th¸c vµ cã nhiÒu tiÒm n¨ng nghiªn cøu ph¸t triÒn tËp trung ë ®©y kho¶ng 10-15.000ha chÌ ®Ó s¶n xuÊt ra c¸c lo¹i chÌ cã chÊt l­îng cao vµ chÌ h÷u c¬ ®Ó cung cÊp cho thÞ tr­êng trong n­íc vµ xuÊt khÈu. Môc tiªu n¨ng suÊt cña vïng nµy lµ 15 tÊn t­¬i/ha ®Ó cã 30.000 tÊn s¶n phÈm chÌ cao cÊp víi gi¸ trÞ 2500-3000 USD/tÊn vµ gi¶i quyÕt thªm 20.000 lao ®éng cã viÖc lµm. Dù kiÕn hai vïng nµy chØ trång c¸c lo¹i gièng thuÇn chñng ®Æc s¶n vµ gièng chÌ th¬m ®Ó s¶n xuÊt c¸c lo¹i chÌ cao cÊp.PhÊn ®Êu mçi n¨m xuÊt khÈu tõ 500-1.000 tÊn lo¹i chÌ nµy, cã gi¸ trÞ cao gÊp 2-3 lÇn so víi chÌ th­êng. @ Ch­¬ng tr×nh tæ chøc vµ bè trÝ l¹i s¶n xuÊt. Theo chñ tr­¬ng cña Nhµ N­íc, tõ nay ®Õn n¨m 2005 ph¶i tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ tÊt c¶ c¸c c«ng ty chÌ. Do vËy, Tæng c«ng ty ph¶i bè trÝ s¾p xÕp l¹i theo h­íng cæ phÇn ho¸ tÊt c¶ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn. Theo h­íng nµy, c¸c thµnh viªn sau khi cæ phÇn ho¸ sÏ ho¹t ®éng theo luËt doanh nghiÖp.Tæng c«ng ty chñ yÕu lo kh©u thÞ tr­êng, b¶o ®¶m c¸c dÞch vô vÒ gièng, ®Þnh h­íng ph¸t triÓn, chuyÓn giao c«ng nghÖ, hîp t¸c quèc tÕ. II. MéT Sè Gi¶i PH¸P CHñ YÕU NH»M THóC §ÈY HO¹T ®éng xuÊt khÈu chÌ: Qua ph©n tÝch thùc tr¹ng xuÊt khÈu chÌ ë Tæng C«ng Ty ChÌ ViÖt Nam, ®ång thêi cã tham kh¶o bµi häc kinh nghiÖm cña mét sè n­íc, cã thÓ thÊy r»ng ®Èy m¹nh xuÊt khÈu ë Tæng C«ng Ty ChÌ lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng gãp phÇn thùc hiÖn thµnh c«ng qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. §Èy m¹nh xu¸t khÈu ë ®©y cã nghÜa lµ lµm sao ®Ó thay ®æi c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu theo h­íng tËn dông ®­îc nhiÒu nhÊt c¸c vÞ thÕ so s¸nh cña ®Êt n­íc, t¨ng sè l­îng vµ chÊt l­îng tõng mÆt hµng xuÊt khÈu nh»m thu ngo¹i tÖ vµ n©ng cao hiÖu qu¶ xuÊt khÈu. Thóc ®Èy xuÊt khÈu lµ thóc ®Èy b¸n hµng, nªn nguyªn lý chung lµ më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu vµ thùc hiÖn tèt viÖc t¹o nguån hµng, gi¶m chi phÝ. Trªn c¬ së thùc tr¹ng kinh doanh XK mÆt hµng chÌ ë Tæng C«ng Ty ChÌ ViÖt Nam vµ còng theo h­íng trªn, t«i xin ®­a ra mét sè biÖn ph¸p sau: A.VÒ phÝa c«ng ty: 1. Nhãm c¸c biÖn ph¸p duy tr× vµ më réng thÞ tr­êng : ThÞ tr­êng lµ kh©u quan träng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô hµng ho¸. Nhê cã thÞ tr­êng ng­êi s¶n xuÊt vµ ng­êi tiªu dïng míi cã thÓ trao ®æi hµng ho¸, tho¶ m·n vµ hiÓu ®­îc nhu cÇu cña nhau.Kh«ng cã thÞ tr­êng, hµng ho¸ s¶n xuÊt ra bÞ tån ®äng, s¶n xuÊt bÞ ®×nh trÖ dÉn tíi ph¸ s¶n. V× thÕ, më réng thÞ tr­êng ®ång nghÜa víi b¸n ®­îc nhiÒu hµng, t¨ng nhanh doanh thu vµ xa h¬n n÷a lµ t¹o ®ùoc vÞ thÕ cña m×nh trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. Nh­ ®· nªu ë trªn thÞ tr­êng cña Tæng c«ng ty ®· cã nhiÒu thuËn lîi trong mÊy n¨m l¹i ®©y. Song thuËn lîi nµy míi chØ lµ nhÊt thêi. Do vËy , cñng cè vµ më réng thÞ tr­êng lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng ®èi víi Tæng c«ng ty . 1.1. §Èy m¹nh ho¹t ®éng nghiªn cøu thÞ tr­êng. §èi víi Tæng c«ng ty, ho¹t ®éng ngiªn cøu thÞ tr­êng n­íc ngoµi thêi gian qua cßn ch­a ®­îc chó ý. Môc tiªu cña viÖc ngiªn cøu thÞ tr­êng lµ nh»m x¸c ®Þnh c¸c b¹n hµng æn ®Þnh l©u dµi cho tõng mÆt hµng xuÊt khÈu, x¸c ®Þnh dung l­îng hµng xuÊt khÈu tÝnh cho mçi lo¹i mÆt hµng, mçi lo¹i thÞ tr­êng kh¸c nhau lµ bao nhiªu… §ång thêi nh»m ph¸t hiÖn ra thÞ tr­êng míi. S¶n phÈm chÌ cña Tæng c«ng ty ®· cã mÆt trªn thÞ tr­êng quèc tÕ, cã nh÷ng thÞ tr­êng ®· trë thµnh quen thuéc, cã nh÷ng thÞ tr­êng míi. Do vËy cñng cè vµ t×m kiÕm thÞ tr­êng chÌ lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô hµng ®Çu cña chiÕn l­îc thÞ tr­êng xuÊt khÈu cña Tæng c«ng ty . Víi thÞ tr­êng quen thuéc nh­ Liªn Bang Nga, c¸c n­íc thuéc SNG, c¸c n­íc §«ng ¢u ®· nhËp ChÌ ViÖt Nam tõ 40 n¨m nay. §©y lµ thÞ tr­êng quen thuéc nªn cÇn cè g¾ng duy tr× ph¸t triÓn æn ®Þnh vµ t¨ng thÞ phÇn nhËp khÈu chÌ cña hä ®èi víi chÌ cña ta . CÇn chó ý tíi c«ng t¸c tiÕp thÞ, ngiªn cøu nhu cÇu thÞ hiÕu cña ng­êi tiªu dïng t¹i thÞ tr­êng nµy ®Ó c¶i tiÕn chÊt l­îng s¶n phÈm xuÊt khÈu kÓ c¶ bao b×, nh·n m¸c. ThÞ tr­êng Trung cËn §«ng - ®©y lµ thÞ tr­êng míi bao gåm Irac, Iran, Li bi , Giooc §ani…tuy lµ thÞ tr­êng míi nh­ng lµ kh¸ch hµng cã nhiÒu tiÒm n¨ng, chiÕm tû träng lín trong kim ng¹ch xuÊt khÈu cña Tæng c«ng ty .Dù kiÕn ®Õn n¨m 2005 nhu cÇu nhËp khÈu cña c¸c n­íc CËn ®«ng lµ 383, 6 ngh×n tÊn , trong ®ã: AicËp: 104, 6 ngh×n tÊn; Irac 39,1 ngh×n tÊn; Iran 57,1 ngh×n tÊn…(Tµi liÖu FAO ). §iÒu nµy cho thÊy nhu cÇu nhËp khÈu cña c¸c n­íc nµy lµ rÊt lín so víi l­îng chÌ mµ ta cã kh¶ n¨ng cung øng. Tuy ®©y lµ thÞ tr­êng míi nh­ng mÊy n¨m gÇn ®©y ®· nhËp nhiÒu chÌ cña ViÖt Nam. Do vËy ®©y lµ thÞ tr­êng ®¸ng chó ý cÇn cã chÝnh s¸ch gi÷ v÷ng vµ æn ®Þnh ®Ó t¨ng khèi l­îng vµ kim ng¹ch xuÊt khÈu CÇn ®Èy m¹nh h¬n n÷a kh©u tiÕp thÞ, qu¶ng c¸o giíi thiÖu s¶n míi cña chÌ nhÊt lµ nh÷ng s¶n phÈm tæng hîp cña chÌ ®Ó cã thÓ c¹nh tranh víi c¸c ®å uèng kh¸c thÝch øng víi tËp qu¸n kh«ng dïng ®å uèng cã cån cña ng­êi d©n theo ®¹o Håi. ThÞ tr­êng Ch©u ¸ nh­ Pakistan, Singapore, NhËt B¶n, §µi Loan…Cã thÓ nhËp tõ 7000-10000 tÊn/n¨m. §©y còng lµ thÞ tr­êng míi, thÞ hiÕu l¹i gÇn gièng víi thÞ hiÕu cña ng­êi ViÖt Nam, tuy nhiªn thÞ tr­êng nµy ®ßi hái chÊt l­îng cao h¬n. Kh©u chÕ biÕn s¶n phÈm chÌ ®èi víi thÞ tr­êng nµy cÇn l­u ý c¶i tiÕn chÊt l­îng mÉu m·, bao b×, nh·n m¸c. C¸c thÞ tr­êng kh¸c nh­ B¾c Mü vµ T©y ¢u gåm c¸c n­íc nh­: Anh, Mü…®· sö dông s¶n phÈm chÌ cña Tæng c«ng ty. §©y lµ thÞ tr­êng míi, rÊt “khã tÝnh” nh­ng còng cã nhiÒu høa hÑn. T¨ng c­êng c«ng t¸c tiÕp thÞ d­íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau ®Ó më réng thÞ tr­êng T©y ¢u lµ mét viÖc hÕt søc quan träng. §Ó lµm tèt c«ng t¸c nµy, Tæng c«ng ty cÇn ph¶i ®Çu t­ h¬n n÷a viÖc n¾m b¾t th«ng tin thÞ tr­êng chÌ trªn thÕ giíi còng nh­ t¨ng c­êng kinh phÝ nghiªn cøu nh÷ng xu h­ãng biÕn ®æi cña thÞ tr­êng chÌ. Ngoµi ra, viÖc thu nhËp vµ sö lý th«ng tin vÒ thÞ tr­êng ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ c¶ tõng mÆt hµng chÌ trong tõng thêi ®iÓm trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, thÞ tr­ßng chÌ thÕ giíi cã nhiÒu biÕn ®éng thÊt th­êng, gi¸ c¶ cã lóc t¨ng vät ®Õn møc cao nhÊt song còng cã lóc gi¶m xuèng møc thÊp nhÊt. Sù chªnh lÖch gi¸ nµy cã thÓ lµm cho mét sè doanh nghiÖp ph¸ s¶n nÕu kh«ng n¾m v÷ng vµ ph©n tÝch th«ng tin mét c¸ch chÝnh x¸c hoÆc cã thÓ gÆp ph¶i nh÷ng th«ng tin mang tÝnh chiÕn thuËt cña c¸c tæ chøc nh»m t¹o ra nh÷ng c¬n sèt gi¸ gi¶ t¹o. V× vËy, c«ng t¸c th«ng tin tiÕp cËn thÞ tr­êng ®Ó t¹o ra thÞ tr­êng xuÊt khÈu æn ®Þnh lµ hÕt søc cÇn thiÕt. Nã lµ c¬ së ®Ó cã ®èi t¸c thÝch hîp vÒ ®Çu t­, khai th¸c, trång trät, chÕ biÕn cña Tæng c«ng ty . VÊn ®Ò ®Æt ra lµ lµm thÕ nµo ®Ó c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng, t×m kiÕm c¬ héi xuÊt khÈu cã hiÖu qu¶? - Tr­íc hÕt Tæng c«ng ty cÇn ph¶i thµnh lËp bé phËn chuyªn thu thËp xö lý c¸c th«ng tin vÒ thÞ tr­êng chÌ, tæ chøc líp häc båi d­ìng ®Ó n©ng cao n¨ng lùc cña ®éi ngò lµm c«ng t¸c marketing, cÇn cã chÝnh s¸ch tuyÓn chän ®éi ngò lµm c«ng t¸c nµy mét c¸ch kü l­ìng vµ hiÖu qu¶, c¸n bé lµm c«ng t¸c marketing ph¶i nh¹y bÐn, n¨ng ®éng, biÕt ph©n tÝch c¸c t×nh huèng trªn thÞ tr­êng mét c¸ch chÝnh x¸c ®Ó cã ph­¬ng ¸n kinh doanh phï hîp. - Hai lµ Tæng c«ng ty cÇn ph¶i thÊy r»ng c¸c cuéc Héi th¶o, Héi chî, TriÓn l·m ®­îc tæ chøc trong n­íc vµ Quèc tÕ lµ nh÷ng c¬ héi tèt cho Tæng c«ng ty trao ®æi th«ng tin, n¾m b¾t nhu cÇu chµo hµng, b¸n hµng vµ ký kÕt hîp ®ång… Tæng c«ng ty còng cÇn tranh thñ thu thËp th«ng tin, tiÕp xóc víi c¸c ®èi t¸c, b¹n hµng, ®èi thñ c¹nh tranh ®Ó chän cho m×nh h­íng ph¸t triÓn kinh doanh thÝch hîp ®Æc biÖt trong viÖc lùa chän thÞ tr­êng vµ mÆt hµng phï hîp víi thÞ tr­êng ®ã. Khi cÇn thiÕt ph¶i nghiªn cøu kü h¬n vÒ mét thÞ tr­êng nµo Tæng c«ng ty cã th«ng tin ®Ó cö c¸n bé cã kinh nghiÖm trùc tiÕp sang c¸c thÞ tr­êng nµy ®Ó cã thÓ t×m hiÓu th«ng tin mét c¸ch chÝnh x¸c h¬n. - Ba lµ th«ng qua c¸c chi nh¸nh ®¹i diÖn t¹i n­íc ngoµi, Tæng c«ng ty xóc tiÕn viÖc trao ®æi tiÕp xóc víi c¸c b¹n hµng t¹i thÞ tr­êng ®ã. Tæng c«ng ty nªn cã mèi quan hÖ tèt víi kh¸ch hµng, th­êng xuyªn gÆp gì víi kh¸ch hµng ®Ó l¾ng nghe ý kiÕn cña kh¸ch hµng vµ cã nh÷ng chiÕn l­îc míi ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng. Tæng c«ng ty cã thÓ thµnh lËp thª nhiÒu chi nh¸nh kh¸c, ®iÒu nµy gióp Tæng c«ng ty duy tr× sù hiÖn diÖn cña m×nh trªn thÞ tr­êng Quèc tÕ, quan hÖ th­êng xuyªn víi c¸c tæ chøc, c¸c doanh nghiÖp ®Ó qua ®ã khuÕch tr­¬ng ho¹t ®éng cña m×nh. Cã thÓ nãi c«ng t¸c t×m kiÕm th«ng tin vµ tiÕp cËn thÞ tr­êng lµ ho¹t ®éng quan träng vµ kh«ng thÓ thùc hiÖn mét c¸ch nöa vêi. Nã ®ßi hái Tæng c«ng ty ph¶i nç lùc vµ cã ph­¬ng ¸n ®Çu t­ thich ®¸ng th× míi mong ®¹t kÕt qu¶ tèt . Nã sÏ gióp cho Tæng c«ng ty x¸c ®Þnh ®óng ®©u lµ thÞ tr­êng cho m×nh vµ cã biÖn ph¸p khai th¸c hiÖu qu¶ thÞ tr­êng ®ã. 1.2. Hoµn thiÖn c«ng nghÖ qu¶ng c¸o, chµo hµng, ho¹t ®éng Marketing KÕt qu¶ cuèi cïng cña ho¹t ®éng Marketing lµ ®em ®Õn cho ng­êi tiªu dïng c¸i mµ hä cÇn chø kh«ng mµ m×nh cã. Trªn thùc tÕ, ho¹t ®éng Marketing cña Tæng c«ng ty ch­a mang chøc n¨ng lµ sù thóc ®Èy cho c¶ s¶n xuÊt, xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu. KÕ ho¹ch Marketing chØ dõng l¹i ë néi dung nh­: Doanh sè cÇn ®¹t lµ bao nhiªu, l·i bao nhiªu, dù kiÕn b¸n s¶n phÈm ë thÞ tr­êng nµo. Trong thêi gian tíi, Tæng c«ng ty cÇn x©y dùng c¸c hç trî Marketing cho kinh doanh xuÊt khÈu chÌ. C¸c hç trî nµy cÇn ph¶i hoµn thiÖn h¬n khi mµ cã rÊt nhiÒu ®Çu mèi cïng tham gia ho¹t ®éng xuÊt khÈu chÌ. ChÝnh s¸ch giao tiÕp vµ khuyÕch tr­¬ng ph¶i trë thµnh c«ng cô quan träng ®Ó Tæng c«ng ty ¸p dông nh»m mang ®Õn cho ng­êi tiªu dïng h×nh ¶nh s¶n phÈm cña Tæng c«ng ty. §Ó gióp cho s¶n phÈm chÌ cã c¬ héi th©m nhËp s©u h¬n vµo c¸c thÞ tr­êng, Tæng c«ng ty cÇn ®Ò ra c¸c kÕ ho¹ch t¨ng c­êng tham ra giíi thiÖu s¶n phÈm t¹i c¸c cña hµng, quÇy hµng, héi chî triÓn l·m. NÕu cã thÓ Tæng c«ng ty nªn ®øng ra tæ chøc c¸c cuéc triÓn l·m. Thùc hiÖn ®­îc ®iÒu nµy ch¾c ch¾n sÔ thu hót ®­îc sù quan t©m cña kh¸ch hµng c¶ trong vµ ngoµi n­íc. VÒ vÊn ®Ò nh·n hiÖu, mÆc dï nh÷ng n¨m gÇn ®©y nh·n hiÖu chÌ cña Tæng c«ng ty ®· ®­îc ®æi míi, c¸c bao b×, mÉu m· ®· cã nhiÒu tiÕn bé nh­ nh·n hiÖu chÌ Dragon, Bamboo; nh·n hiÖu chÌ Tïng Léc; c¸c lo¹i chÌ xanh, chÌ ®en cña nhµ m¸y chÌ Kim Anh… Song so víi nh·n hiÖu cña c¸c lo¹i chÌ nhËp ngo¹i nh­ Lipton, Hång trµ, Dimah…th× ta vÉn cßn kÐm xa. V× vËy Tæng c«ng ty cÇn ph¶i t×m hiÓu ®Çu t­ ®Ó liªn tôc ®æi míi mÉu m· bao b× s¶n phÈm. Tæng c«ng ty cÇn ph¶i ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, cô thÓ lµ lµm ra nhiÒu lo¹i chÌ thÝch hîp víi thÞ hiÕu d©n téc ë mçi n­íc. §ång thêi ¸p dông nh÷ng ph­¬ng thøc b¸n hµng linh ho¹t nh­: Bu«n b¸n ®èi l­u, kÝ kÕt hîp ®ång ®¹i lý kinh tiªu, ®¹i lý göi b¸n… VÒ chiÕn l­îc ph©n phèi hiÖn nay, chñ yÕu hµng xuÊt khÈu cña Tæng c«ng ty b¸n cho c¸c nhµ trung gian, m«i giíi, cã mét l­îng rÊt Ýt cã thÓ xuÊt trùc tiÕp cho ng­êi tiªu dïng ë thÞ tr­êng Nga. §iÒu nµy lµm Tæng c«ng ty mÊt ®i mét kho¶n lîi nhuËn mµ ®¸ng lÏ ra ph¶i ®­îc h­ëng tõ c¸c trung gian nµy. Trong thêi gian tíi Tæng c«ng ty cÇn ®Ò ra c¸c chiÕn l­îc ®Ó cã thÓ xuÊt ®­îc trùc tiªp s¶n phÈm ra n­íc ngoµi tr¸nh qua nhiÒu trung gian. VÒ chiÕn l­îc gi¸ c¶, hiÖn gi¸ c¶ s¶n phÈm chÌ xuÊt khÈu cña Tæng c«ng ty tuú thuéc rÊt nhiÒu vµo gi¸ thÞ tr­êng chÌ thÕ giíi, ®ã còng lµ hiÖn t­îng chung cña c¸c lo¹i hµng n«ng s¶n ViÖt Nam. V× vËy, Tæng c«ng ty cÇn tæ chøc viÖc nghiªn cøu gi¸ mét c¸ch kü l­ìng ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng khi gi¸ chÌ trªn thÕ giíi gi¶m ®i th× ta xuÊt, khi gi¸ lªn cao ta l¹i kh«ng chñ ®éng ký kÕt ®­îc c¸c hîp ®çng xuÊt hoÆc kh«ng cã hµng ®Ó xuÊt. NÕu Tæng c«ng ty lµm tèt c«ng t¸c dù ®o¸n gi¸ c¶ sÏ tr¸nh ®­îc thiÖt h¹i, rñi ro. Khi gi¸ t¨ng cao, kh«ng nªn xuÊt khÈu mét l­îng lín ngay tõ ®Çu mµ cã thÓ chê gi¸ t¨ng cao xuÊt ®¹t lîi nhuËn cao h¬n. Ng­îc l¹i, nÕu dù ®o¸n gi¸ gi¶m cÇn nhanh chãng xuÊt khÈu hÕt hµng tr­íc khi hµng cã dÊu hiÖu gi¶m gi¸ tr¸nh thiÖt h¹i … ChiÕn l­îc Marketing –mix bao gåm chiÕn l­îc s¶n phÈm, chiÕn l­îc gi¸, chiÕn l­îc ph©n phèi, chiÕn lù¬c xóc tiÕn. Th«ng th­êng, ®Ó x©m nhËp vµo thÞ tr­êng míi hoÆc cñng cè thÞ tr­êng quen thuéc. Tæng c«ng ty nªn thùc hiÖn c¶ 4 chiÕn l­îc nh­ng víi møc ®é kh¸c nhau tuú thuéc vµo tõng tr­êng hîp cô thÓ. §Ó cñng cè thªm c¸c mèi quan hÖ víi c¸c b¹n hµng truyÒn thèng, cÇn cã chÝnh s¸ch vÒ gi¸ c¶ vµ mét sè ®iªu kiÖn ­u ®·i h¬n cho c¸c b¹n hµng l©u n¨m . §Ó th©m nhËp vµo thÞ tr­êng míi nªn ¸p dông chiÕn l­îc s¶n phÈm (mÉu m·, chÊt l­îng bao b× ), chiÕn l­îc xóc tiÕn (t¨ng c­êng qu¶ng c¸o, chµo hµng, …) vµ cã thªm sù ­u ®·i vÒ gi¸ c¶ . Tuy nhiªn, dï trong tr­êng hîp nµo, Tæng c«ng ty còng nªn coi träng, giíi thiÖu qu¶ng c¸o s¶n phÈm ®Ó kh¸ch hµng cã sù hiÓu biÕt vµ nhËn thøc tèt vÒ s¶n phÈm cña m×nh. §Æc biÖt trong c«ng t¸c giao nhËn, thanh to¸n, thùc hiÖn hîp ®ång, … Tæng c«ng ty lu«n ph¶i t¹o vµ n©ng cao uy tÝn ®Ó kh¸ch hµng cã lßng tin vµo Tæng c«ng ty còng nh­ s¶n phÈm cöa Tæng c«ng ty . ViÖc x©y dùng mét biÓu t­îng tèt ®Ñp vÒ hµng ho¸ trong con m¾t cña kh¸ch hµng lµ mét vÊn ®Ò rÊt khã kh¨n vµ l©u dµi. Ho¹t ®éng Marketing cã t¸c dông t¹o h×nh ¶nh cña Tæng c«ng ty cïng víi nh÷ng mÆt hµng cña m×nh. Mµ mçi khi hµng ho¸ ®· cã mét biÓu t­îng riªng, uy tÝn víi kh¸ch hµng th× viÖc tiªu thô xuÊt khÈu s¶n phÈm vµ nh÷ng s¶n phÈm t­¬ng tù nh­ vËy hay nh÷ng s¶n phÈm kh¸c mang nh·n hiÖu cña s¶n phÈm ®ã sÔ dÔ dµng h¬n rÊt nhiÒu. 1.3. X©y dùng chiÕn l­îc vµ kÕ ho¹ch kinh doanh trong xuÊt khÈu chÌ BÊt cø mét c«ng ty nµo nÕu ®· x¸c ®Þng lµm ¨n l©u dµi ®Òu ph¶i x©y dùng cho m×nh chiÕn l­îc ph¸t triÓn trong t­¬ng lai. Dùa trªn nh÷ng th«ng tin thu nhËp ®­îc kÕt hîp víi thùc tr¹ng cña c«ng ty ®Ó x©y dùng chiÕn l­îc kinh doanh lµm khung cho sù æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty. Nh­ trong phÇn nhËn xÐt ®· ®Ò cËp ta thÊy r»ng viÖc x©y dùng cña Tæng c«ng ty cßn nhiÒu h¹n chÕ, v× vËy trong thêi gian tíi Tæng c«ng ty cÇn x©y dùng cho m×nh mét ch­¬ng tr×nh kÕ ho¹ch vµ chiÕn l­îc mét c¸ch cã hiÖu qu¶. Do ®Æc tÝnh cña nhu cÇu cÇn sö dông mÆt hµng chÌ trªn thÕ giíi ë tõng thÞ tr­êng lµ kh«ng æn ®Þnh l©u dµi nh­ c¸c lo¹i s¶n phÈm kh¸c, mÆt kh¸c nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng ngµy cµng cao. Bëi vËy, khi x©y dùng chiÕn l­îc xuÊt khÈu kh«ng nªn tËp trung qu¸ nhiÒu vµo mét mÆt hµng, vµo nh÷ng thÞ tr­êng quen thuéc mµ ph¶i chó ý ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i chÌ, mÉu m·, kiÓu d¸ng h­¬ng vÞ riªng… X©y dùng chiÕn l­îc xuÊt khÈu lµ ®Þnh h­íng ho¹t ®éng l©u dµi cho Tæng c«ng ty, do vËy nã ph¶i dùa trªn c¬ së kÕt qu¶ cña c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng vµ sù c©n nh¾c yÕu tè trong n­íc, b¶n th©n Tæng c«ng ty. Mét ®iÒu ®¸ng chó ý kh¸c n÷a lµ trong khi x©y dùng chiÕn l­îc ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng xuÊt khÈu, Tæng c«ng ty cÇn cã chiÕn l­îc ®a d¹ng ho¸ thÞ tr­êng xuÊt khÈu, cã nh­ vËy míi ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch liªn tôc, h¹n chÕ kiÓu bu«n b¸n theo tõng th­¬ng vô. §Ó x©y dùng chiÕn l­îc ®óng ®¾n, Tæng c«ng ty cÇn cã sù ph©n tÝch kü l­ìng c¸c mÆt m¹nh, mÆt yÕu vµ c¸c c¬ héi cã thÓ cã cña Tæng c«ng ty trong thêi kú tiÕp theo. Bªn c¹nh ®ã Tæng c«ng ty cÇn ph¶i cã kÕ ho¹ch huy ®éng vèn mua s¾m ®æi míi trang thiÕt bÞ ®Ó chÕ biÕn chÌ, ®ång thêi ®Çu t­ h¬n n÷a vµo ho¹t ®éng nghiªn cøu khoa häc-kü thuËt. Mét chiÕn l­îc kinh doanh trªn c¬ së phèi hîp c¸c yÕu tè cña m«i tr­êng bªn trong (tÊt c¶ c¸c yªó tè néi bé cña Tæng c«ng ty mµ Tæng c«ng ty cã thÓ kiÓm so¸t ®­îc) vµ m«i tr­êng bªn ngoµi Tæng c«ng ty, ®¸p øng tèi ®a nhu cÇu thÞ tr­êng sÏ mang l¹i hiÖu qu¶ kinh doanh, sÏ ®Þnh h­íng cho c¸c ho¹t ®éngcña doanh nghiÖp, t¹o ra sù ph©n phèi nhÞp nhµng uyÓn chuyÓn gi÷a c¸c bé phËn tõ ®ã t¹o ra søc m¹nh ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu ®· ®Þnh, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. 2. Nhãm c¸c biÖn ph¸p n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh 2.1. N©ng cao chÊt l­îng hµng xuÊt khÈu ChÊt l­îng s¶n phÈm gi÷ vai trß rÊt quan träng trong viÖc cñng cè vµ më réng thÞ tr­êng tiªu thô, n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña hµng ho¸. Muèn n©ng cao chÊt l­îng chÌ cÇn ph¶i: - Qu¶n lý tèt chÊt l­îng chÌ thu mua ®Çu vµo, tr¸nh mua hµng xÊu chÊt l­îng kh«ng ®ång ®Òu… - KiÓm tra chÆt chÏ chÊt l­îng hµng xuÊt khÈu nhÊt lµ nh÷ng th«ng sè vÒ chØ tiªu kü thuËt. - Chó ý ®Õn vÊn ®Ò l­u kho, b¶o qu¶n hµng ho¸: Kh«ng ®Ó n¬i nhiÖt ®é qu¸ cao hoÆc qu¸ Èm thÊp, dÔ ph©n huû. - Chó ý ®Õn vÊn ®Ò bao b× b¶o qu¶n, lùa chän hîp lý lo¹i bao b× ®ãng gãi. Tæng c«ng ty cÇn kiÓm tra qu¸ tr×nh vËn ®éng cña hµng ho¸ tõ kh©u ®Çu tíi kh©u cuèi. §Æc biÖt lµ ®èi víi mÆt hµng chÌ ngoµi viÖc kiÓm tra chÊt l­îng ë thêi ®iÓm s¶n xuÊt, dù tr÷, b¶o qu¶n, cßn ph¶i quan t©m ®Õn thêi h¹n sö dông an toµn. Th«ng th­êng, chÌ ®ßi hái ph¶i ®ãng gãi cÈn thËn nh»m gi÷ chÊt l­îng s¶n phÈm nh­ khi míi chÕ biÕn. Khi møc sèng, khoa häc c«ng nghÖ ph¸t triÓn cao th× yªu cÇu vÒ chÊt l­îng hµng ho¸ còng cao h¬n. Do ®ã, ®èi víi lo¹i hµng chÌ tù s¶n xuÊt, Tæng c«ng ty ph¶i kiÓm tra nghiªm ngÆt, t«n träng quy tr×nh c«ng nghÖ chÕ biÕn, t¨ng c­êng qu¶n lý kh©u thu h¸i, ®èi víi nh÷ng mÆt hµng thu gom ph¶i cã bé phËn kiÓm tra, nghiÖm thu chÊt l­îng hµng tr­íc khi ®­a vµo kho l­u tr÷. Tæng c«ng ty ph¶i chó träng kiªn quyÕt kh«ng ø ®äng chÌ nh»m tr¸nh t×nh tr¹ng «i ngèt. Tuy nhiªn, vÒ l©u dµi ®Ó n©ng cao chÊt l­îng chÌ xuÊt khÈu, th× vÊn ®Ò gièng chÌ lµ mét vÊn ®Ò cÇn ®­îc ®Æc biÖt quan t©m. Nh­ ®· nªu ë phÇn trªn, hiÖn bé gièng chÌ cña c¸c ®¬n vÞ thuéc Tæng c«ng ty còng nh­ c¸c xÝ nghiÖp s¶n xuÊt thuéc ngµnh ChÌ ViÖt Nam cßn rÊt kÐm. Do ®ã, trong thêi gian tiÕp theo Tæng c«ng ty cÇn ph¶i lÊy viÖc nghiªn cøu gièng chÌ lµm nßng cèt xóc tiÕn viÖc khu vùc ho¸ vÒ gièng cã n¨ng xuÊt cao vµ chÊt l­îng tèt tíi c¸c v­ên chÌ. T¹i c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt chÌ, cÇn kh«i phôc l¹i c¸c v­ên gièng chÌ, sö dông c¸c lo¹i gièng míi cã chÊt l­îng cao nh»m cung cÊp gièng cho trång dÆm, trång míi cña d©n vµ ®¬n vÞ. Tr­íc m¾t, cÇn tËp trung vµo c¸c v­ên chÌ thuéc c¸c tØnh S¬n La, Lai Ch©u, Yªn B¸i, Hµ TÜnh, ®Ó cung cÊp gièng thuÇn chñng vµ n¨ng xuÊt cao. CÇn chó ý ®Õn ®Æc ®ióm sinh th¸i cña tõng lo¹i gièng chÌ ®Ó bè trÝ trång t¹i nh÷ng vïng cã khÝ hËu vµ thæ nh­ìng thÝch hîp nh­ : + Gièng Iabukita cña NhËt B¶n, nªn trång ë nh÷ng vïng Èm, cã ®é cao d­íi 700 m. + C¸c gièng : Olong, Kim huyªn, Ngäc thuý, V¨n x­¬ng cña §µi Loan cã thÓ trång ®¹i trµ, nh­ng thÝch hîp nhÊt lµ ë nh÷ng vïng cao. + Gièng B¸t Tiªn cña Trung Quèc rÊt thÝch hîp víi vïng ®Êt Èm vµ cao nh­ng ph¸t huy hiÖu qu¶ kh¸ ë vïng Trung du. + Bèn gièng chÌ míi cña vïng Asam, Dajijing-Ên §é cã thÓ trång ®¹i trµ ë c¸c vïng kh¸c nhau … HiÖn nay do t×nh tr¹ng tranh mua ë thÞ tr­êng trong n­íc, ng­êi s¶n xuÊt kh«ng quan t©m nhiÒu ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm. MÆt hµng chÌ xuÊt khÈu cña Tæng c«ng ty chÊt l­îng l¹i ®ang cßn thÊp, gi¸ xuÊt khÈu bao giê còng thÊp h¬n gi¸ cña thÕ giíi tõ 100-200 USD/ tÊn. Nh÷ng c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®Ó chÕ biÕn mÆt hµng cao cÊp th× hiÖn nay chóng ta ch­a cã ®iÒu kiÖn thùc hiÖn bëi chóng ta cßn thiÕu vèn. Do vËy mµ vÊn ®Ò qu¶n lý vµ chÊt l­îng, tõng b­íc c¶i tiÕn c«ng nghÖ chÕ biÕn lµ vÊn ®Ò rÊt cÇn thiÕt ®èi víi Tæng c«ng ty. §iÒu nµy kh«ng ®¬n gi¶n chØ lµ n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm mµ cßn t¹o ra nh÷ng mÆt hµng cã uy tÝn, rÎ tiÒn, t¨ng kh¶ n¨ng cung øng cña Tæng c«ng ty trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. 2.2. Nh÷ng gi¶i ph¸p øng dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt trong chÕ biÕn vµ thiÕt lËp hÖ thèng b¶o qu¶n. ChÌ lµ s¶n phÈm cã ®Æc tr­ng kh¸c so víi c¸c s¶n phÈm kh¸c lµ nã cã nguån gèc h÷u c¬. Trõ mét sè s¶n phÈm tiªu dïng trùc tiÕp d­íi h×nh thøc chÌ t­¬i cña mét sè vïng th× nhu cÇu vÒ s¶n phÈm chÌ th«ng qua chÕ biÕn ngµy cµng t¨ng. X· héi ngµy cµng v¨n minh th× ®ßi hái vÒ chÌ cã chÊt l­îng còng t¨ng theo. ChÌ ngay tõ khi thu h¸i vÒ cßn t­¬i, nÕu ®Ó trong ®iÒu kiÖn b×nh th­êng dÔ bÞ mèc, nhiÔm khuÈn, sau khi tiÕn hµnh chÕ biÕn th× ph¶i b¶o qu¶n hîp lý, bëi v× cã thÓ nguyªn liÖu chÌ rÊt th¬m ngon song do chÕ biÕn, b¶o qu¶n kh«ng tèt, cã thÓ lµm gi¶m ®i chÊt vèn cã cña c©y chÌ. ChÝnh v× vËy, chÕ biÕn ®óng kü thuËt vµ b¶o qu¶n tèt lµ yÕu tè c¬ b¶n ®Ó tr¸nh lµm mÊt phÈm chÊt cña chÌ tr­íc khi b¸n. Do ®Æc tÝnh sinh häc, s¶n phÈm chÌ còng nh­ c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp kh¸c ®­îc ®­a ra thÞ tr­êng cã kÝch th­íc vµ kiÓu d¸ng tù nhiªn, trong khi nhu cÇu cña kh¸ch hµng ®ßi hái ph¶i cã sù tiÖn dông vµ rÊt ®a d¹ng. §iÒu ®ã ®Æt ra cho c¸c nhµ s¶n xuÊt , c¸c nhµ t¹o gièng ph¶i tho¶ m·n ®­îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng. §Ó ®¶m b¶o cho s¶n phÈm chÌ l­u th«ng ®­îc trªn thÞ tr­êng ®ßi hái c¸c nhµ s¶n xuÊt chÕ biÕn ph¶i t×m c¸ch t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm míi, s¶n phÈm cã chÊt l­äng, chñng lo¹i phong phó, ®¶m b¶o s¶n xuÊt cã søc c¹nh tranh cao. Còng bëi ®iÒu ®ã, Tæng c«ng ty cÇn ph¶i nghiªn cøu øng dông c«ng nghÖ míi, thiÕt bÞ míi, nh»m t¹o ra s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao. X©y dùng bæ xung vµ hoµn chØnh quy tr×nh c«ng nghÖ chÕ biÕn c¸c lo¹i chÌ ®Ó n©ng cao chÊt l­îng vµ ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm. Cô thÓ lµ: - HiÖn nay chÌ ®en ®ang ®­îc chÕ biÕn theo hai ph­¬ng ph¸p c«ng nghÖ lµ Orthodox vµ CTC, nh­ng c«ng nghÖ chÕ biÕn nµy ®· cò cÇn söa ch÷a, bæ sung hoµn thiÖn. - Bæ sung dµn hÐo tù nhiªn, hiÖn ®¹i ho¸ c¸c bé phËn cña m¸y rß, hiÖn ®¹i ho¸ c¸c phßng lªn men, trang bÞ hÖ thèng lªn men liªn tôc vµ lµm m¸t chÌ theo kiÓu NhËt, thay bé phËn phun Èm b»ng phun s­¬ng. - HiÖn ®¹i ho¸ kh©u hót bôi ®Ó ®¶m b¶o vÖ sinh, thay lß nhiÖt ®èt than b»ng ®èt dÇu ®Ó t¨ng chÊt l­îng chÌ… - CÇn ph¶i kÕt hîp quy m« võa vµ nhá víi quy m« lín, hiÖn ®¹i trong chÕ biÕn; cÇn ph¶i bè trÝ nhµ m¸y hiÖn ®¹i cã c«ng suÊt lín víi nh÷ng nhµ m¸y hoÆc nh÷ng x­ëng chÕ biÕn cã quy m« nhá hoÆc thËm chÝ lµ c¸c c¬ së cña c¸c hé gia ®×nh ®Ó cung cÊp nguyªn liÖu cho c¸c nhµ m¸y ë trong vïng. ViÖc bè trÝ, s¾p xÕp l¹i c¸c nhµ m¸y vµ c¸c hÖ thèng chÕ biÕn chÌ trong tõng vïng g¾n liÒn víi vïng nguyªn liÖu chÌ lµ rÊt cÇn thiÕt. §ång thêi ph¶i tÝnh to¸n trang bÞ vµ trang bÞ l¹i c¸c c¬ së vËt chÊt kü thuËt sao cho thÝch hîp víi c«ng nghÖ míi ®­îc ¸p dông. - §Çu t­ hÖ thèng kho tµng cho viÖc cÊt tr÷ hµng ho¸ ®Ó cã thÓ mua hµng vµo nh÷ng thêi ®iÓm cã lîi nhÊt vµ xuÊt hµng khi kh¸ch hµng cã ®¬n yªu cÇu. HiÖn nay hÖ thèng kho cña Tæng c«ng ty t­¬ng ®èi nhiÒu, dung l­îng lín, tuy nhiªn cã mét sè kho ®· xuèng cÊp, m¸i nhµ dét, nÒn kho Èm. Nh÷ng ®iªu kiÖn nh­ vËy kh«ng ®¶m b¶o an toµn cho chÊt l­îng hµng ho¸ trong kho, v× vËy Tæng c«ng ty cÇn tæ chøc tu söa l¹i hÖ thèng kho tµng nh»m b¶o qu¶n tèt h¬n, b¶o toµn chÊt l­îng hµng ho¸. Chó ý cÇn ph¶i cã nh÷ng kho tµng ®Æc chñng ®Ó chèng nhiÔm khuÈn, mèc meo, mèi mät… Do ®Æc tÝnh cña hµng n«ng s¶n lµ theo mïa vô nªn nÕu Tæng c«ng ty muèn cã hµng ®Ó s¶n xuÊt trong c¶ n¨m th× râ rµng kh©u dù tr÷ ph¶i tèt. V× vËy Tæng c«ng ty ph¶i x©y dùng ®­îc mét kÕ ho¹ch dù tr÷ th­ßng xuyªn, dù tr÷ mïa vô cô thÓ trong tõng giai ®o¹n nhÊt ®Þnh c¨n cø vµo l­îng hµng xuÊt khÈu vµ xu h­íng, kh¶ n¨ng xuÊt khÈu cña giai ®o¹n tiÕp theo. ViÖc lËp kÕ ho¹ch dù tr÷ Tæng c«ng ty ph¶i ph©n cÊp cho c¸c phßng, c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt, c¸c ch©n hµng chuyªn doanh ®¶m tr¸ch. ViÖc chÕ biÕn b¶o qu¶n trë thµnh mét kh©u kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña ngµnh chÌ. Ph­¬ng ph¸p c«ng nghÖ vµ quy tr×nh chÕ biÕn, b¶o qu¶n cã ¶nh h­ëng rÊt lín vµ gÇn nh­ quyÕt ®Þnh ®èi víi chÊt l­îng s¶n phÈm chÌ, ®iÒu nµy ®ång nghÜa víi viÖc n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh, gióp Tæng c«ng ty kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña m×nh víi b¹n hµng trong vµ ngoµi n­íc. 2.3. T¨ng c­êng liªn doanh víi c¸c ®¬n vÞ ch©n hµng ®Ó t¨ng c­êng tÝnh æn ®Þnh cho c«ng t¸c t¹o nguån hµng xuÊt khÈu Chóng ta ®Òu ®· biÕt r»ng viÖc nghiªn cøu, lùa chän nguån hµng tèt sÏ gãp phÇn ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu thÞ tr­êng, thùc hiÖn ®óng thêi h¹n hîp ®ång víi chÊt l­îng cao. Kinh doanh xuÊt khÈu chÌ ë Tæng C«ng Ty ChÌ VÖt Nam chØ ph¸t triÓn hiÖu qu¶ khi mµ Tæng c«ng ty cã biÖn ph¸p c©n ®èi ®ång bé tõ thu mua, thùc hiÖn hîp ®ång, giao hµng, thanh to¸n. Trong ®ã kh©u thu mua lµ kh©u ®Çu tiªn quyÕt ®Þnh c¶ qu¸ tr×nh kinh doanh, ®ång thêi sÏ b¶o ®¶m viÖc Tæng c«ng ty cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc sau ®ã hay kh«ng. Nguån chÌ cho xuÊt khÈu cña Tæng c«ng ty chñ yÕu lµ tõ c¸c ®¬n vÞ cña Tæng c«ng ty ë c¸c tØnh miÒn nói phÝa B¾c vµ MiÒn trung. Ngoµi ra Tæng c«ng ty cßn thùc hiÖn viÖc thu mua hoÆc xuÊt khÈu uû th¸c cho c¸c ®¬n vÞ kh¸c ngoµi Tæng c«ng ty. VÊn ®Ò ®Æt ra cho Tæng c«ng ty trong c«ng t¸c t¹o nguån hµng cho xuÊt khÈu lµ ph¶i më réng h¬n n÷a quan hÖ víi c¸c ch©n hµng ë c¸c tØnh ®Ó më réng nguån hµng, mÆt hµng, ®ång thêi lu«n gi÷ v÷ng quan hÖ víi c¸c ®¬n vÞ lµ c¸c ®Þa ph­¬ng, lËp kÕ ho¹ch cô thÓ tõ ®Çu mïa vô vµ liªn hÖ ký kÕt hîp ®ång mua trùc tiÕp víi c¸c ch©n hµng nµy. ThiÕt lËp qua hÖ l©u dµi víi c¸c ch©n hµng ®ßi hái Tæng c«ng ty kh«ng chØ b¶o ®¶m lîi Ých gi÷a ch©n hµng vµ Tæng c«ng ty trong ho¹t ®éng mua b¸n hµng ho¸, ch¼ng h¹n nh­ qu¸ tr×nh thanh to¸n thùc hiÖn hîp ®ång, mµ cßn ph¶i b¶o ®¶m viÖc th­êng xuyªn mua hµng ë c¸c ch©n hµng nµy. §èi víi c¸c ®¬n vÞ thuéc Tæng c«ng ty th× cµn chó ý ®Çu t­ thÝch ®¸ng vÒ chÕ ®é th­ëng ph¹t, ®Çu t­ c¬ së vËt chÊt… Cã nh­ vËy Tæng c«ng ty míi cã hµng xuÊt ®­îc ngay khi cÇn. §©y cã thÓ nãi lµ c«ng viÖc khã, nh­ng nÕu kh«ng lµm ®­îc nh­ vËy, c¸c ch©n hµng cã thÓ t×m ®Õn c¸c ®èi t¸c kh¸c ®Ó b¸n (v× hä cÇn tr¸nh ø ®äng ) vµ dÉn ®Õn Tæng c«ng ty bÞ mÊt b¹n hµng, trong thùc tÕ ®· cã nh÷ng tr­êng hîp nh­ vËy x¶y ra. Muèn b¶o ®¶m tÝnh liªn tôc cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu th× viÖc t¹o sù liªn kÕt víi c¸c ch©n hµng lµ kh©u ®Çu tiªn hÕt søc quan trong. Nã gióp cho Tæng c«ng ty t¨ng ®­îc uy tÝn víi b¹n hµng, tËn dông ®­îc c¸c c¬ héi cã thÓ cã ®Ó xuÊt hµng víi gi¸ cao thu lîi nhuËn lín. 3. BiÖn ph¸p n©ng cao nghiÖp vô kinh doanh cho c¸n bé c«ng nh©n viªn. Trong bÊt kú thêi ®iÓm nµo, ngay c¶ thêi ®¹i c«ng nghiÖp nh­ hiÖn nay, yÕu tè con ng­êi lu«n lu«n ®­îc kh¼ng ®Þnh mµ kh«ng thÓ lo¹i m¸y mãc nµo thay thÕ ®­îc. XÐt ngay t¹i Tæng c«ng ty ®iÒu nµy cµng cã ý nghÜa lín. C¸n bé cña Tæng c«ng ty lµ mét trong nh÷ng nh©n tè kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong viÖc thóc ®Èy xuÊt khÈu cña Tæng c«ng ty. §µo t¹o c¸n bé trong Tæng c«ng ty b¶o ®¶m r»ng Tæng c«ng ty lu«n tiÕp cËn ®­îc víi nh÷ng vÊn ®Ò míi, häc hái ®­îc kinh nghiÖm tõ phÝa b¹n hµng, ®èi thñ c¹nh tranh vµ c¸ch lµm viÖc cña c¸c n­íc ph¸t triÓn. ThÞ tr­êng chÌ thÕ giíi ngµy cµng phøc t¹p, nhu cÇu vÒ s¶n phÈm chÌ ngµy cµng ®ßi hái chÊt l­îng cao. H¬n n÷a tËp qu¸n th­¬ng m¹i, ng«n ng÷ giao dÞch víi c¸c n­íc ë c¸c thÞ tr­êng kh¸c nhau. Do ®ã ®ßi hái ng­êi lµm c«ng t¸c xuÊt khÈu ph¶i hÕt søc linh ho¹t, tinh th«ng nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng, giái ngo¹i ng÷ vµ hiÓu biÕt chuyªn m«n vÒ nghµnh chÌ. Tæng c«ng ty cÇn cã chiÕn l­îc ®µo t¹o c¶ c¸n bé qu¶n lý vµ nh©n viªn th­êng xuyªn, cã hÖ thèng vÒ tr×nh ®é chuyªn m«n, nghiÖp vô, ngo¹i ng÷… ph¶i ®­îc n©ng lªn mét c¸ch nhanh chãng vµ t­¬ng xøng. Quy m« ®µo t¹o vµ lo¹i h×nh ®µo t¹o cÇn ®­îc më réng ®Ó ®¸p øng c¸c nhu cÇu ®a d¹ng cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu. MÆt kh¸c hµng n¨m, Tæng c«ng ty nªn tæ chøc c¸c ®ît häc n©ng cao båi d­ìng chuyªn m«n nghiÖp vô xuÊt nhËp khÈu cho nh©n viªn. §©y lµ mét m¾t xÝch quan träng trong c«ng t¸c ®µo t¹o. NÕu kh«ng ®­îc chó ý thÝch ®¸ng sÏ lµm hao mßn v« h×nh ®éi ngò ®· ®­îc ®µo t¹o. CÇn tæ chøc theo c¸c h×nh thøc: theo chuyªn ®Ò, ch­¬ng tr×nh n©ng cao, tu nghiÖp ë n­íc ngoµi… theo mét ch­¬ng tr×nh kÕ ho¹ch th­êng niªn. Bªn c¹nh ®ã, Tæng c«ng ty còng cÇn cã nh÷ng khuyÕn khÝch vÒ lîi Ých tho¶ ®¸ng cho ng­êi theo häc c¸c tr­¬ng tr×nh trªn, ®Ó hä yªn t©m, dèc lßng, dèc søc cho c«ng viÖc. Qua ®ã gióp hä hiÓu râ, n¾m ch¾c s©u s¾c nghiÖp vô xuÊt nhËp khÈu, kh¬i dËy tÝnh tÝch cùc s¸ng t¹o cña mçi c¸n bé c«ng nh©n viªn. §©y thùc sù lµ c¸ch ®Çu t­ l©u dµi t¹o ra ®éng lùc m¹nh mÏ thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña Tæng c«ng ty . NÕu ®µo t¹o ®­îc ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn n¨ng ®éng s¸ng t¹o, nhiÖt t×nh v× c«ng viÖc, lµ “ng­êi cña c«ng viÖc” th× ®ã chÝnh lµ tiÒn ®Ò ®Ó Tæng c«ng ty ph¸t triÓn trong nay mai vµ lµ nh©n tè chÝnh gióp Tæng c«ng ty ®øng v÷ng trªn th­¬ng tr­êng quèc tÕ, n¾m b¾t th«ng tin kÞp thêi vµ tËn dông ®­îc mäi c¬ héi kinh doanh. 4. Gi¶i ph¸p vÒ hîp t¸c quèc tÕ Cïng víi chñ tr­¬ng chung cña Nhµ n­íc lµ kªu gäi, khuyÕn khÝch sù ®Çu t­ cña c¸c n­íc ph¸t triÓn vµo ViÖt Nam th× viÖc Tæng c«ng ty tiÕn hµnh liªn doanh, liªn kÕt víi c¸c bªn ®èi t¸c n­íc ngoµi nh»m n©ng cao nguån vèn vµ sö dông c¸c d©y chuyÒn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, häc hái kinh nghiÖm qu¶n lý, kinh doanh cña c¸c n­íc ph¸t triÓn lµ mét viÖc lµm hÕt søc cÇn thiÕt. Víi ®­êng lèi më cöa vµ hoµ nhËp vµo thÞ tr­êng thÕ giíi nãi chung vµ c¸c khu vùc nãi riªng, cïng víi sù dÞch chuyÓn c«ng nghÖ ®ang s«i ®éng. Trong nh÷ng n¨m qua Tæng C«ng Ty ChÌ VÖt Nam ®· tÝch cùc tham gia hîp t¸c liªn doanh víi nhiÒu b¹n hµng n­íc ngoµi. HiÖn nay Tæng c«ng ty ®ang cã liªn doanh víi NhËt B¶n (®Æt t¹i xÝ nghiÖp S«ng CÇu), liªn doanh víi §µi Loan vÒ trång vµ chÕ biÕn t¹i Tuyªn Quang, cßn c¸c liªn doanh kh¸c víi BØ (t¹i Phó Thä), liªn doanh víi Malayxia (t¹i Hµ Néi)… h×nh thøc hîp t¸c kinh doanh trªn tinh thÇn hai phÝa ®Òu cã lîi. PhÇn lín c¸c hîp ®ång liªn doanh phÝa b¹n ®Òu nhËn bao tiªu s¶n phÈm. Trong thêi gian tíi Tæng c«ng ty cÇn nhanh chãng ®Èy m¹nh c«ng t¸c ®Çu t­, tù tæ chøc vµ liªn doanh ®Ó tæ chøc l¹i s¶n xuÊt sao cho phï hîp víi nh÷ng yªu cÇu cña c¬ chÕ thÞ tr­êng, phï hîp víi tiªu chuÈn quèc tÕ. Tæng c«ng ty cÇn nhanh chãng cã kÕ ho¹ch gia nhËp vµo c¸c hiÖp héi chÌ trªn thÕ giíi, tham gia vµo qu¸ tr×nh ph©n c«ng hîp t¸c chung vÒ lÜnh vùc lao ®éng c¸c chÝnh s¸ch b¶o hé quèc tÕ vµ khu vùc, tham gia c¸c ho¹t ®éng quèc tÕ vÒ héi th¶o, triÓn l·m, tiÕp thÞ…cña nghµnh chÌ, nh»m kh«ng ngõng më réng uy tÝn cña m×nh trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. MÆt kh¸c, xu h­íng thÕ giíi ®ang chuyÓn biÕn m¹nh mÏ víi ba lµn sãng tù do ho¸, t­ nh©n ho¸ vµ tËp trung ho¸. Tæng c«ng ty còng cÇn ph¶i n¾m b¾t ®­îc vËn héi, thêi c¬ ®Ó cã thÓ cã sù chuyÓn m×nh theo trµo l­u chung. Tuy nhiªn, ®Ó tiÕn hµnh liªn doanh, liªn kÕt cã lîi cho Tæng c«ng ty mµ kh«ng ¶nh h­ëng tíi t­¬ng lai l©u dµi cña Tæng c«ng ty còng nh­ lîi Ých x· héi míi lµ ®iÒu ®¸ng quan t©m. Tr­íc hÕt, ®èi t¸c mµ Tæng c«ng ty lùa chän ph¶i cã cïng lÜnh vùc ho¹t ®éng mµ Tæng c«ng ty ®Þnh liªn doanh liªn kÕt. Sau n÷a lµ ph¶i cã bÒ dµy kinh nghiÖm trong lÜnh vùc chÌ vµ cã uy tÝn trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. Ngoµi ra cÇn thiÕt ph¶i cã nh÷ng tho¶ thuËn chi tiÕt vÒ thêi h¹n liªn doanh, tû lÖ vèn gãp, ph¹m vi ho¹t ®éng… trªn c¬ së ®· nghiªn cøu cô thÓ, chi tiÕt vÒ thùc tr¹ng xu h­íng ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty, cña ®èi t¸c, cña thÞ tr­êng n«ng s¶n nãi chung vµ thÞ tr­êng chÌ nãi riªng, c¸c chÝnh s¸ch ph¸p luËt cña nhµ n­íc. Cã thÓ nãi liªn doanh lµ mét h×nh thøc huy ®éng t­¬ng ®èi míi. Song ®Ó ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao th× cÇn ph¶i cã sù nghiªn cøu chuÈn bÞ thËt kü l­ìng tr­íc khi thùc hiÖn. Ngµy nay, quèc tÕ ho¸, toµn cÇu ho¸ ®ang lµ xu h­íng chung cña nh©n lo¹i. Kh«ng mét quèc gia nµo cã thÓ thùc hiÖn mét chÝnh s¸ch ®ãng cöa mµ vÉn cã thÓ phån vinh ®­îc. Trong bèi c¶nh ®ã ho¹t ®éng cña liªn doanh liªn kÕt, hîp t¸c víi n­íc ngoµi cña Tæng c«ng ty sÏ cho phÐp Tæng c«ng ty ph¸t huy ®­îc nh÷ng lîi thÕ cña m×nh, tËn dông tiÒm n¨ng vÒ vèn, c«ng nghÖ khoa häc kü thuËt, kü n¨ng qu¶n lý tõ bªn ngoµi. Víi mét hÖ thèng c«ng nghÖ chÕ biÕn, b¶o qu¶n ®· cò vµ l¹c hËu, liªn doanh t¹o ®iÒu kiÖn cho phÐp Tæng c«ng ty ®Èy m¹nh vµ nhanh qu¸ tr×nh ®æi míi trang thiÕt bÞ, ¸p dông c«ng nghÖ vµo c¶ s¶n xuÊt nguyªn liÖu vµ c«ng nghÖ chÕ biÕn, thËm chÝ c¶ trong viÖc tæ chøc vµ qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh. Gióp Tæng c«ng ty n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, t¨ng uy tÝn víi b¹n hµng, më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu. B. vÒ phÝa nhµ n­íc : 1. Quy ho¹ch vµ ph¸t triÓn vïng chÌ ; Nguån chÌ æn ®Þnh, phong phó, ®a d¹ng lµ tiÒn ®Ò cho xuÊt khÈu chÌ ®i vµo æn ®Þnh theo chiÒu cã lîi h¬n. Khi cã quy ho¹ch vïng chÌ c«ng t¸c thu mua, b¶o qu¶n sÏ diÔn ra nhanh h¬n, thuËn lîi h¬n, hiÖu qu¶ h¬n, gi¶m bít c¸c chi phÝ trung gian. Víi ®iÒu kiÖn hiÖn t¹i cã nhiÒu khã kh¨n vÒ vèn vµ c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt kh¸c. Tæng c«ng ty rÊt khã thùc hiÖn viÖc quy ho¹ch c¸c vïng chÌ träng ®iÓm.V× vËy mµ nhµ n­íc mµ trùc tiÕp lµ Bé N«ng NghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n cÇn t¹o ®iÒu kiÖn cho tæng c«ng ty bè trÝ quy ho¹ch c¸c vïng chÌ cho s¶n xuÊt chÌ xuÊt khÈu. HiÖn nay ë miÒn b¾c n­íc ta cã trªn 30 tØnh cã c©y chÌ. C¸c nhµ m¸y chÌ vµ c¸c c¬ së chÕ biÕn lín còng phÇn lín tËp trung ë ®©y. C¸c tØnh nµy ®· chiÕm 53, 4% s¶n l­îng vµ 63, 4% diÖn tÝch chÌ c¶ n­íc. C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm sinh th¸i vµ ®Þa h×nh, cã thÓ h×nh thµnh 3 lo¹i vïng chÌ, tõ ®ã cã ®Þnh h­íng cho viÖc ®Çu t­ vµ c¶ cho h­íng thÞ tr­êng. - Vïng cã ®é cao d­íi 100m so víi mÆt biÓn. Vïng nµy t­¬ng ®èi réng bao gåm mét sè huyÖn thuéc c¸c tØnh Hµ Giang, Lµo Cai, Tuyªn Quang, Yªn B¸i, Hoµ B×nh, c¸c tØnh B¾c Th¸i, Phó Thä, VÜnh Phóc, Thanh Ho¸, NghÖ An, Hµ TÜnh.§©y lµ vïng cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc trång chÌ, tuy nhiªn chÊt l­îng chÌ thÊp. S¶n phÈm chÌ cña vïng nµy lµ chÌ ®en xuÊt khÈu cho vïng Trung cËn ®«ng (Iran, Ir¾c, Gioocdani...) vµ c¸c n­íc thuéc khèi SNG.Vïng nµy cã nhiÒu nhµ m¸y chÕ biÕn chÌ lín cã c«ng suÊt tõ 12 - 24 tÊn/ngµy.Vïng nµy cã kh¶ n¨ng më réng diÖn tÝch 14-15 ngµn hecta. - Vïng cã ®é cao 100-1000 m so víi mÆt biÓn gåm: Méc Ch©u, S¬n La vµ cao nguyªn L©m §ång.§©y lµ vïng nguyªn liÖu tËp trung, cã ®iÒu kiÖn sinh th¸i ®Ó trång c¸c lo¹i chÌ cã chÊt l­îng cao. S¶n l­îng chÌ cña vïng nµy lµ chÌ ®en vµ chÌ xanh cã gi¸ trÞ cao. ThÞ tr­êng xuÊt khÈu lµ T©y-¢u, vïng nµy cã kh¶ n¨ng më réng diÖn tÝch tõ 8000-10000 hecta. - Vïng cã ®é cao trªn 1000m gåm: Mét sè huyÖn vïng cao ë c¸c tØnh miÒn nói phÝa b¾c nh­ Lµo Cai, Yªn B¸i, Hµ Giang, Lai Ch©u.Vïng nµy cã ®Þa h×nh phøc t¹p nh­ng l¹i thÝch hîp víi nh÷ng lo¹i chÌ tuyÕt.Ph¸t triÓn khai th¸c vïng chÌ nµy ®Ó chÕ biÕn c¸c lo¹i chÌ ®Æc s¶n néi tiªu vµ xuÊt khÈu.Vïng nµy cã kh¶ n¨ng më réng diÖn tÝch tõ 6000-8000hecta. §Ó cã ®­îc nh÷ng vïng chÌ tËp trung, víi c¬ cÊu gièng hîp lý vµ h×nh thµnh vïng nguyªn liÖu ®Ó chÕ biÕn c«ng nghiÖp. ChÝnh phñ còng nªn thµnh lËp c¸c doanh nghiÖp chuyªn lµm nhiÖm vô khai hoang - trång míi ch¨m - sãc chÌ, c¸c doanh nghiÖp nµy ®øng ra vay vèn theo c¸c dù ¸n ®· ®­îc nhµ n­íc duyÖt ®Ó trång chÌ tËp trung vµ khi c¸c v­ên chÌ ®· ®i vµo kinh doanh th× cho phÐp b¸n l¹i cho c¸c hé gia ®×nh. Cã nh­ vËy, míi ®¶m b¶o ®­îc c¸c vïng nguyªn liÖu chÌ æn ®Þnh, chÊt l­îng ®ång ®Òu. HiÖn nay, c¸c vïng s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn chÌ phÇn lín tËp trung ë c¸c tØnh trung du vµ miÒn nói nªn c¬ së h¹ tÇng nh­ ®­êng s¸, bÖnh viÖn, m¹ng l­íi ®iÖn,... ®ang cßn yÕu kÐm. Do vËy, Nhµ n­íc cÇn cã h­íng ®Çu t­ ®Ó t¨ng c­êng c¬ së h¹ tÇng, tr­íc hÕt lµ hÖ thèng ®­êng s¸ giao th«ng, hÖ thèng ®iÖn phôc vô s¶n xuÊt vµ ®êi sèng nh©n d©n vïng trång chÌ ®Ó c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn sèng vµ lµm viÖc cña ng­êi trång chÌ. Cã thÓ nãi, viÖc Nhµ n­íc quy ho¹ch, bè trÝ c¸c vïng chÌ träng ®iÓm dùa trªn c¬ së sinh th¸i, nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh tÕ tù nhiªn cña tõng vïng ®ång thêi t¹o nªn vïng nguyªn liÖu lín sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho Tæng c«ng ty dùa trªn c¬ së ®ã mµ ®Çu t­ chiÒu s©u ®Ó c¶i tiÕn n©ng cao chÊt l­îng chÌ. ViÖc quy ho¹ch, bè trÝ c¸c vïng nguyªn liÖu tËp trung träng ®iÓm sÏ gióp cho Tæng c«ng ty dÔ dµng khai th¸c tiÒm n¨ng s½n cã vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn, sinh th¸i vµ kinh tÕ x· héi cña mçi vïng, t¹o nªn nguån s¶n phÈm hµng ho¸ lín cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh, ®Æc biÖt ®èi víi nguån s¶n phÈm xuÊt khÈu. 2. ChÝnh s¸ch vÒ tæ chøc qu¶n lý xuÊt khÈu chÌ. ViÖc Nhµ n­íc thèng nhÊt tæ chøc, qu¶n lý xuÊt khÈu chÌ võa dÔ dµng kiÓm so¸t tõ trªn xuèng, võa tr¸nh ®­îc sù lòng ®o¹n thÞ tr­êng. KÕt hîp qu¶n lý theo ngµnh vµ theo vïng l·nh thæ trªn nguyªn t¾c ph¸t triÓn trªn ph¹m vi c¶ n­íc ®ång thêi nh»m lµm hîp lý vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®èi víi tõng ®èi t­îng qu¶n lý. Trªn c¬ së cã thÓ dù kiÕn mét ph­¬ng thøc qu¶n lý míi tèi ­u víi ngµnh chÌ víi t­ c¸ch lµ mét ngµnh kinh tÕ kü thuËt g¾n víi lîi Ých cña nh÷ng ®Þa ph­¬ng cã c©y chÌ. ChÌ lµ mét hµng ho¸ ®Æc thï, v× vËy nªn tæ chøc theo m« h×nh võa ®a d¹ng võa tËp trung ho¸. §a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh kinh doanh thu mua vµ thu gom nhung cÇn tËp trung xuÊt khÈu trùc tiÕp vµo nh÷ng ®Çu mèi lín. Cã nh­ vËy míi tr¸nh ®­îc t×nh tr¹ng cã qu¸ nhiÒu c¸c ®Çu mèi tham gia xuÊt khÈu, Nhµ n­íc kh«ng thÓ kiÓm so¸t næi, ®ång thêi n©ng cao chÊt l­îng chÌ xuÊt khÈu vµ tr¸nh ®­îc sù c¹nh tranh lÉn nhau gi÷a c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam Cô thÓ lµ, ChÝnh phñ vµ Bé n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n cÇn ph¶i ph©n c«ng vµ tæ chøc l¹i ngµnh chÌ nh­ sau: C¸c tØnh, c¸c ®Þa ph­¬ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ s¶n xuÊt n«ng nghiªp vµ chÕ biÕn nhá phôc vô néi tiªu lµ chñ yÕu, tæ chøc khuyÕn n«ng, kiÓm tra vµ h­íng dÉn quy tr×nh canh t¸c. C¸c doanh nghiÖp trung ­¬ng lo thÞ tr­êng xuÊt khÈu, chÕ biÕn c¸c lo¹i chÌ xuÊt khÈu cã quy m« lín víi c¸c nhµ m¸y lín vµ hiÖn ®¹i ®Ó s¶n phÈm xuÊt khÈu lu«n gi÷ v÷ng vµ n©ng cao chÊt l­îng, sè l­îng nh­ t¨ng søc c¹nh tranh cña chÌ ViÖt Nam trong khu vùc còng nh­ trªn thÕ giíi. Ngoµi c¸c ®¬n vÞ ®· lµ thµnh viªn cña HiÖp Héi ChÌ ViÖt Nam nh­ Tæng c«ng ty ChÌ ViÖt Nam, c¸c ®¬n vÞ thuéc tæng c«ng ty... Nhµ n­íc cÇn cã chÝnh s¸ch ®Ó c¸c ®¬n vÞ chÌ ®Þa ph­¬ng, c¸c c«ng ty xuÊt nhËp khÈu tæng hîp vµ mét sè c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n lµm nhiÖm vô xuÊt khÈu chÌ tù nguyÖn tham gia HiÖp Héi xuÊt khÈu ChÌ ViÖt Nam nh»m ®¶m b¶o sù thèng nhÊt vÒ thÞ tr­êng vµ gi¸ c¶ xuÊt khÈu chÌ, tr¸nh sù gi¶m gi¸ hµng xuÊt khÈu ®Ó dµnh dËt kh¸ch hµng n­íc ngoµi còng nh­ c¹nh tranh mua hµng trong n­íc ®Ó xuÊt khÈu. Bªn c¹nh ®ã cÇn ph¶i phèi hîp c¸c c¬ quan qu¶n lý ngµnh (Nh­ Tæng c«ng ty ChÌ ViÖt Nam) víi c¸c c¬ quan chuyªn m«n (C«ng ty gi¸m ®Þnh hµng xuÊt nhËp khÈu - Bé th­¬ng m¹i) ®Ó ng¨n chÆn t×nh tr¹ng chÌ kh«ng ®ñ tiªu chuÈn vÉn lät ra ngoµi. HiÖn nay, viÖc qu¶n lý chÊt l­îng chÌ xuÊt khÈu ch­a cã tæ chøc nµo chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc Nhµ n­íc, viÖc chøng nhËn chÊt l­îng chÌ xuÊt khÈu cßn nhiÒu vÊn ®Ò bÊt cËp, s¶n phÈm chÊt l­îng kÐm, rÊt xÊu vÉn cø ®­a ra thÞ tr­êng lµm gi¶m uy tÝn cña chÌ ViÖt Nam (Mµ viÖc lµm mÊt thÞ tr­êng 2000 tÊn chÌ vµng ®Æc s¶n Hµ Giang lµ mét vÝ dô ). Do vËy, cÇn thèng nhÊt qu¶n lý ngµnh vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm chÌ xuÊt khÈu bao gåm: Ban hµnh vµ thèng nhÊt tiªu chuÈn mét nhµ m¸y chÕ biÕn chÌ, xuÊt khÈu ®Ó lµm c¬ së cho c¸c ngµnh, c¸c cÊp trong viÖc cÊp giÊy phÐp thµnh lËp xÝ nghiÖp. Ban hµnh tiªu chuÈn ho¸ vÒ gièng: Gièng nµo trång ë vïng nµo víi c¬ cÊu, nµo lµ hîp lý. ViÖc Nhµ n­íc ®¬n gi¶n ho¸ vµ thèng nhÊt trong qu¶n lý vÜ m« sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho Tæng c«ng ty tham gia ho¹t ®éng xuÊt khÈu cã hiÖu qu¶ cao. 3. Mét sè vÊn ®Ò vÒ chÕ ®é chÝnh s¸ch. Víi n­íc ta, sau mét thêi gian dµi mÊy thËp kû Nhµ n­íc vËn hµnh qu¶n lý hµnh chÝnh tËp trung, quan liªu, bao cÊp mét c¬ chÕ ®· dÉn ®Õn sù tr× trÖ vµ kh«ng hiÖu qu¶ cña nÒn kinh tÕ quèc d©n, lµm mÊt ®i tÝnh chñ ®éng s¸ng t¹o cña ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh. ChuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng víi nh÷ng b­íc ®i ban ®Çu tuy cßn nhiÒu khã kh¨n, nh­ng víi lßng nhiÖt thµnh häc hái kinh nghiÖm b¹n bÌ vµ t­ duy s¸ng t¹o, Nhµ n­íc ta ®· ban hµnh nhiÒu chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ tÝch cùc. §Æc biÖt trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp, còng nh­ toµn bé nÒn kinh tÕ, nÕu chóng ta so víi thêi kú tr­íc ®©y. Tuy nhiªn, trong qu¸ tr×nh ®Ò ra vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch hiÖn nay còng cßn nhiÒu vÊn ®Ò cÇn ph¶i ®­îc xem xÐt vµ t×m ph­¬ng ph¸p gi¶i quyÕt nh»m n©ng cao h¬n n÷a vai trß cña Nhµ n­íc trong viÖc qu¶n lý nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, n©ng cao chÊt l­îng vµ hiÖu qña cña c¸c chÝnh s¸ch ®Ó duy tr×, ph¸t triÓn vµ më réng nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghi· ë n­íc ta. §Ó ph¸t triÓn chÌ, mét sè chÝnh s¸ch cÇn ®­îc hoµn thiÖn nh­ : §Ò nghÞ miÔn thuÕ sö dông ®Êt ®èi víi ng­êi trång chÌ, v× c©y chÌ lµ c©y l©u n¨m h¬n c¶ c©y trång lÊy gç, l¹i ®­îc trång ë Trung Du vµ miÒn nói n¬i tËp trung d©n téc Ýt ng­êi, trång chÌ còng phñ xanh ®Êt trèng, ®åi nói träc, chèng xãi mßn nh­ trång c¸c lo¹i c©y rõng kh¸c. KÌm theo ®ã lµ mét sè chÝnh s¸ch cã liªn quan ®Ó b¶o vÖ gi÷ g×n æn ®Þnh ®Êt trång chÌ, tr¸nh sù lÊn ¸t cña c¸c c©y trång kh¸c ®èi víi c©y chÌ, t¹o vïng nguyªn liÖu phôc vô cho s¶n xuÊt. ChÝnh s¸ch ®èi víi c¸c thiÕt bÞ dïng cho s¶n xuÊt, chÕ biÕn chÌ. §Ò nghÞ miÔn thuÕ nhËp khÈu vËt t­ thiÕt bÞ trong mét sè n¨m vÝ dô trong vßng 5 n¨m (2000 - 2005) ®Ó ngµnh chÌ cã thªm vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn chÌ, ®Æc biÖt ®Ó hiÖn ®¹i ho¸ ngµnh chÌ, t¹o ra chÊt l­îng chÌ xuÊt khÈu tèt, gi¸ thµnh h¹ ®Ó cã thÓ c¹nh tranh ®­îc trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. ChÝnh s¸ch vÒ c«ng nghÖ vµ øng dông kü thuËt g¾n liÒn víi c«ng t¸c khuyÕn n«ng. ChÝnh s¸ch ®èi víi con ng­êi : + B¶o hiÓm x· héi vµ b¶o hiÓm y tÕ ®Ò nghÞ ®­îc thùc hiÖn lµ 8% ®èi víi b¶o hiÓm x· héi vµ 2% ®èi víi b¶o hiÓm y tÕ. + Kinh phÝ cho c¸c doanh nghiÖp chÌ ®Çu t­ cho y tÕ, gi¸o dôc, x· héi, phô cÊp khu vùc ®Ò nghÞ ®­îc ng©n s¸ch cÊp hoÆc trõ vµo c¸c kho¶n ph¶i nép. + Cho phÐp ®­îc lËp quü b×nh æn gi¸ trong gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Ó trî cÊp ng­êi trång chÌ khi cã bÊt lîi vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn vµ khi gi¸ chÌ xuèng thÊp kh«ng cã lîi cho ng­êi trång chÌ. + §Ò nghÞ Nhµ n­íc cÊp hç trî vèn ®Ó lËp quü dù tr÷ xuÊt khÈu. VÒ vèn ®Çu t­ vµ l·i xuÊt ng©n hµng. + Vèn vay th©m canh t¨ng n¨ng suÊt chÌ ®­îc vay ­u ®·i víi l·i suÊt 0,7%/th¸ng, sau 12 th¸ng vay míi ph¶i tr¶, ®Þnh suÊt vay 3 triÖu ®ång/ha/n¨m. + Vèn vay ®Ó ph¸t triÓn trång chÌ vµ c¶i t¹o v­ên chÌ xÊu ®Ò nghÞ ®­îc vay víi l·i suÊt 0,5% /th¸ng, vay trong 15 n¨m, 5 n¨m gia h¹n v× trång chÌ mÊt 3 n¨m ch¨m sãc thiÕt kÕ c¬ b¶n vµ 2 n¨m sau n÷a chÌ míi ph¸t huy hiÖu qu¶. §Þnh suÊt vay 20 triÖu ®ång / ha. + Vèn vay x©y dùng nhµ x­ëng vµ vËn chuyÓn thiÕt bÞ cho c¸c nhµ m¸y míi hiÖn ®¹i ®Ò nghÞ ®­îc vay víi chÕ ®é ­u tiªn, l·i suÊt 0,7%/th¸ng vµ ®­îc tr¶ trong vßng 10 n¨m kÓ tõ khi nhµ m¸y ®i vµo ho¹t ®éng. Vèn mua thiÕt bÞ ®Ò nghÞ ®­îc sö dông vèn ODA cña c¸c n­íc cho ChÝnh Phñ vay. Ngoµi ra, Nhµ n­íc cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch t¹o ®iÒu kiÖn cho Tæng c«ng ty ®ñ søc c¹nh tranh trong bèi c¶nh toµn cÇu ho¸, cô thÓ : C¸c c¬ quan ®¹i diÖn th­¬ng m¹i cña ta t¹i c¸c n­íc hoÆc c¸c khu vùc cÇn t¨ng c­êng tæ chøc mãc nèi c¸c cuéc gÆp gì, trao ®æi gi÷a c¸c doanh nghiÖp ®Çu mèi trùc tiÕp s¶n xuÊt chÌ cña ta ®èi víi c¸c ®Çu mèi nhËp khÈu hoÆc c¸c kh¸ch trùc tiÕp cã nhu cÇu tiªu thô. CÇn cã chÝnh s¸ch tiªu thô vµ gióp ®ì c¸c Tæng c«ng ty cã c¬ héi gia nhËp thÞ tr­êng thÕ giíi. Nhµ n­íc tÝch cùc tham gia vµo c¸c diÔn ®µn quèc tÕ vµ khu vùc ®Ó ViÖt Nam nhanh chãng trë thµnh thµnh viªn cña WTO, t¨ng c­êng tham gia liªn kÕt vµ xóc tiÕn th­¬ng m¹i b»ng nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau, tõ c¸c khèi liªn kÕt khu vùc, c¸c hiÖp héi xuÊt khÈu chuyªn ngµnh ®Õn h×nh thµnh c¸c liªn kÕt tam gi¸c, tø gi¸c, quan hÖ tèt víi c¸c thÞ tr­êng lín ®Ó ®­îc h­ëng c¸c ­u ®·i ®Æc biÖt, thùc hiÖn nghiªm tóc c¸c c«ng ­íc quèc tÕ... Thùc hiÖn c¸c vÊn ®Ò trªn sÏ gióp Tæng c«ng ty chñ ®éng trong giao dÞch, kinh doanh xuÊt khÈu, t¹o thÕ c¹nh tranh c«ng b»ng vµ ®Èy m¹nh ®­îc ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu, ®­a kim ng¹ch xuÊt khÈu chÌ t¨ng lªn ®ång thêi còng t¨ng thu ngo¹i tÖ cho ®Êt n­íc. Gi÷ v÷ng vµ ph¸t huy truyÒn thèng cña Tæng c«ng ty trong nh÷ng n¨m qua. KÕt luËn ChÌ lµ lo¹i uèng phæ biÕn nhÊt ë n­íc ta còng nh­ nhiÒu n­íc kh¸c trªn thÕ giíi. Trong ®iÒu kiÖn cña nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ nh­ hiÖn nay, ®Ó s¶n xuÊt chÌ th× cÇn ph¶i gi¶i quyÕt nhiÒu vÊn ®Ò, nh­ thÞ tr­êng, nhÊt lµ thÞ tr­êng xuÊt khÈu ®­îc xem lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh . Víi nh÷ng kÕt qu¶ mµ Tæng c«ng ty ChÌ ViÖt Nam ®· ®¹t ®­îc trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu chÌ tuy chØ lµ b­íc khëi ®Çu, song nã ®· gãp phÇn nµo vµo sù ph¸t triÓn cña ngµnh chÌ nãi riªng vµ nÒn kinh tÕ nãi chung, tuy nhiªn chóng ta ph¶i cè g¾ng nhiÒu h¬n n÷a ®Ó ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh C«ng NghiÖp Ho¸ - HiÖn §¹i Ho¸ ®Êt n­íc . Qua qu¸ tr×nh thùc tËp ë Tæng c«ng ty chÌ ViÖt Nam, em ®· tËp trung nghiªn cøu ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña Tæng c«ng ty. Cïng víi t×nh h×nh thùc tÕ, häc hái kinh nghiÖm cña c¸c c¸n bé nghiÖp vô cña Tæng c«ng ty em ®· ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p còng nh­ kiÕn nghÞ víi Nhµ n­íc nh»m môc ®Ých n©ng cao hiÖu qña ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña Tæng c«ng ty. Qua ®©y, em hy väng phÇn nµo gióp Tæng c«ng ty kh¶o s¸t, t×m ra nh÷ng gi¶i ph¸p tèi ­u nh»m môc ®Ých duy nhÊt lµ hoµn thiÖn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng vµ kinh doanh xuÊt khÈu cña Tæng c«ng ty trong thêi gian tíi. Tuy nhiªn, do thêi gian vµ tr×nh ®é cña b¶n th©n cßn nhiÒu h¹n chÕ nªn nh÷ng ph©n tÝch ®¸nh gi¸, kiÕn nghÞ ch¾c ch¾n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em mong ®­îc l­îng thø vµ chØ b¶o ®Ó tiÕp tôc nghiªn cøu ®­îc hoµn chØnh h¬n . Hµ Néi, ngµy 22 th¸ng 4 n¨m 2001 Ng­êi viÕt NguyÔn Anh Tó Tµi liÖu tham kh¶o 1. Gi¸o tr×nh KTQT, GS-PTS T« Xu©n D©n, Tr­êng ®¹i häc Kinh tÕ quèc d©n. 2. Gi¸o tr×nh Kü ThuËt NghiÖp Vô Ngo¹i Th­¬ng, PGS - Nhµ gi¸o ­u tó Vò H÷u Töu, NXB Gi¸o Dôc 1998. 3. Gi¸o tr×nh Thanh To¸n Quèc TÕ Trong Ngo¹i Th­¬ng, PGS - Nhµ gi¸o ­u tó §inhXu©n Tr×nh, NXB Gi¸o Dôc 1998. 4. Xu h­íng tiªu thô míi trªn thÞ tr­êng chÌ vµ tiÕn bé kü thuËt vÒ c«ng nghÖ chÌ, TrÇn T«ng MËu "Trung Quèc". Héi th¶o vÒ chÌ B¾c Kinh. 5. C©y chÌ ViÖt Nam, §ç Ngäc Quü - NguyÔn Kim Phong NXB N«ng NghiÖp 1997. 6. C¸c tµi liÖu b¸o c¸o cña Tæng c«ng ty ChÌ ViÖt Nam. 7. NghÞ ®Þnh 57 / 1998/ N§ - CP cña ChÝnh Phñ. 8. Th«ng t­ h­íng dÉn sè 03/1998/TT-TCHQ vµ sè 04/1998/TT-TCHQ cña Tæng Côc H¶i Quan.