Chuyên đề Quy chế dân chủ

Chuyªn ®Ò: quy chÕ d©n chñ (07) I. Kh¸i qu¸t t×nh h×nh chØ ®¹o ®iÓm vµ thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ ë c¬ së. 1.T×nh h×nh chung. Thùc hiÖn nghÞ quyÕt cña héi nghÞ Trung ­¬ng 3 (Kho¸ VIII) vÒ “Ph¸t huy quyÒn lµm chñ cña nh©n d©n, tiÕp tôc x©y dùng nhµ N­íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam trong s¹ch, v÷ng m¹nh”, chØ thÞ sè 30-CT/TW ngµy 18/2/1998 cña bé chÝnh trÞ vÒ “X©y dùng vµ thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ ë c¬ së”. Sau khi chØ thÞ ®­îc ban hµnh thµnh uû Hµ Néi ®· khÈn tr­¬ng x©y dùng vµ ban hµnh kÕ ho¹ch sè 27-KH/TW qu¸n triÖt c¸c v¨n b¶n cña Trung ­¬ng vµ Thµnh phè vÒ thùc hiÖn QCDC ë c¬ së, ®ång thêi chØ ®¹o ®iÓm ë ba lo¹i h×nh ë c¬ së lµ: Lo¹i h×nh qui chÕ d©n chñ ë x·, ph­êng, thÞ trÊn. ë ph­êng Lª §¹i Hµnh quËn Hai Bµ Tr­ng vµ x· Th¹ch Bµn huyÖn Gia L©m. Lo¹i h×nh qui chÕ d©n chñ ë c¬ quan hµnh chÝnh sù nghiÖp, ë së ®i¹ chÝnh nhµ ®Êt. Lo¹i h×nh qui chÕ d©n chñ trong doanh nghiÖp nhµ n­íc: C«ng ty chiÕu s¸ng thiÕt bÞ ®« thÞ (së Giao th«ng c«ng chÝnh). Sau mét thêi gian thùc hiÖn, ®Õn th¸ng 4 n¨m 1999 c«ng t¸c chØ ®¹o ®iÓm ban ®Çu ®· thu ®­îc kÕt qu¶ tèt. Ban chØ ®¹o thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ thµnh phè ®· x©y dùng ®­îc 15 qui chÕ, 6 qui ­íc, 2 néi qui mÉu cho c¸c lo¹i h×nh bao gåm 3 qui chÕ, 4 qui ­íc ¸p dông cho x·, ph­êng, thÞ trÊn; 5 qui chÕ, 1 qui ­íc, 1 néi qui cho c¬ quan hµnh chÝnh sù nghiÖp vµ 7 qui chÕ, 1 qui ­íc, 1 néi qui cho khèi doanh nghiÖp nhµ n­íc vµ h­íng triÓn khai ra diÖn réng. Bªn c¹nh viÖc ban hµnh nghÞ ®Þnh 29/ND-CP ngµy 11/6/1998 cña ChÝnh phñ vÒ viÖc ban hµnh qui chÕ thùc hiÖn d©n chñ ë x·, nghÞ ®Þnh 71/ND-CP ngµy 8/9/1998 cña ChÝnh phñ vÒ qui chÕ thùc hiÖn d©n chñ trong ho¹t ®éng cña c¬ quan th× NghÞ ®Þnh sè 07/1999/ND-CP cña ChÝnh phñ ban hµnh qui chÕ thùc hiÖn d©n chñ ë doanh nghiÖp nhµ n­íc ngµy 13/2/1999 còng ®­îc ban hµnh, lµm c¬ së vµ c¨n cø cho c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc x©y dùng qui chÕ thùc hiÖn d©n chñ ë ®¬n vÞ m×nh. §ã lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ tõ n¨m 1999 ®Õn nay. 2. Qu¸ tr×nh ban hµnh vµ triÓn khai nghÞ ®Þnh 07 cña ChÝnh phñ. Sau khi cã chØ ®Þnh sè 30 KT-CW cña Bé chÝnh trÞ, NghÞ quyÕt cña Uû ban th­êng vô Quèc Héi vµ c¸c NghÞ ®Þnh cña ChÝnh Phñ, v¨n b¶n h­íng dÉn cña mét sè bé, ban, ngµnh, mÆt trËn tæ quèc, c¸c ®oµn thÓ ë Trung ¦¬ng, c¸c tØnh uû, ban c¸n sù ®¶ng, ®¶ng ®oµn, ®¶ng uû c¸c cÊp ®· cã chØ thÞ, th«ng tri hoÆc c«ng v¨n l·nh ®¹o, chØ ®¹o viÖc triÓn khai x©y dùng vµ thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ ë c¬ së ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm cô thÓ cho tõng uû viªn th­êng vô, uû viªn ban chÊp hµnh trùc tiÕp chØ ®¹o viÖc triÓn khai thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ ë ®i¹ ph­¬ng, ®¬n vÞ, ban, ngµnh, ®oµn thÓ m×nh phô tr¸ch. Coi träng c«ng t¸c tuyªn truyÒn gi¸o dôc, n©ng cao nhËn thøc, tr¸ch nhiÖm cho c¸n bé, ®¶ng viªn, t¹o sù thèng nhÊt trong ®¶ng lµm c¬ së cho sù thèng nhÊt nhËn thøc vµ hµnh ®éng trong hÖ thèng chÝnh trÞ vµ trong x· héi. ChØ ®¹o sù phèi hîp hµnh ®éng cña c¸c bé phËn trong hÖ thèng chÝnh trÞ. Trong qu¸ tr×nh l·nh ®¹o triÓn khai x©y dùng thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ ë c¬ së, nhiÒu cÊp uû ®¶ng ®· coi träng c«ng t¸c kiÓm tra, s¬ kÕt. Ngµy 12/2/2000 vµ 3/3/2000, Bé chÝnh trÞ cã ý kiÕn chØ ®¹o ®¹i c«ng v¨n sè 412/CV-TW vµ 431/CT-TW ®èi víi ban th­êng vô c¸c tØnh uû, thµnh uû, c¸c ban, ban c¸n sù §¶ng, §¶ng ®oµn, §¶ng uû trùc thuéc Trung ­¬ng tiÕn hµnh kiÓm tra viÖc thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ ë c¬ së. §ång thêi Bé chÝnh trÞ cö 12 ®oµn ®i kiÓm tra ë 17 tØnh, thµnh phè trùc thuéc Trung ¦¬ng, 3 bé, 3 tæng c«ng ty. Sau kiÓm tra ngµy 22/6/2000, Bé chÝnh trÞ ra th«ng b¸o sè 304/TB-TW nhÊn m¹nh: TiÕp tôc thóc ®Èy më réng viÖc x©y dùng vµ thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ ë tÊt c¶ c¸c lo¹i h×nh c¬ së…b¶o ®¶m ®Õn cuèi n¨m 2000 tÊt c¶ c¸c c¬ quan, doanh nghiÖp nhµ n­íc cïng víi x·, ph­êng, thÞ trÊn ®Òu x©y dùng vµ thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ ë c¬ së, coi ®©y lµ mét trong nh÷ng tiªu chÝ hµnh ®Çu ®Ó ®¸nh gi¸ c¸c ®¬n vÞ. Bé chÝnh trÞ quyÕt ®Þnh thµnh lËp ban chØ ®¹o Trung ­¬ng vÒ thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ ë c¬ së ®Ó theo dâi, ®«n ®èc, kiÓm tra viÖc thi hµnh chØ thÞ sè 30/CT-TW cña Bé chÝnh trÞ vµ c¸c nghÞ ®Þnh cña chÝnh phñ. §Õn ®Çu n¨m 1999, hÇu hÕt c¸c tØnh, thµnh phè ®· hoµn thµnh chØ ®¹o ®iÓm, tiÕn hµnh triÓn khai ra diÖn réng viÖc x©y dùng vµ thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ ë x·, ph­êng, thÞ trÊn; ®ång thêi chØ ®¹o ®iÓm viÖc x©y dùng qui chÕ d©n chñ trong häat ®éng cña c¬ quan vµ doanh nghiÖp nhµ n­íc. Sau khi cã c¸c nghÞ ®Þnh sè 71, sè 07 cña ChÝnh phñ, nhÊt lµ sau khi cã th«ng b¸o sè 304/TB-TW cña Bé chÝnh trÞ th¸ng 6/2000, nhiÒu bé, ban, ngµnh, tæng c«ng ty triÓn khai x©y dùng qui chÕ d©n chñ trong ho¹t ®éng cña c¬ quan hµnh chÝnh sù nghiÖp vµ doanh nghiÖp nhµ n­íc nh­: ra c¸c v¨n b¶n chØ ®¹o, c¸c qui chÕ mÉu, h­íng dÉn c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc cÊp d­íi vËn dông thùc hiÖn. L·nh ®¹o c¸c ban, bé, ngµnh, tæng c«ng ty phèi hîp víi §¶ng uû, C«ng §oµn, §oµn thanh niªn c¬ quan tæ chøc cho c¸n bé c«ng chøc nghiªn cøu qu¸n triÖt chñ tr­¬ng cña §¶ng vµ ChÝnh phñ vÒ x©y dùng vµ thùc hiÖn ë c¬ së, th¶o luËn dù th¶o qui chÕ thùc hiÖn d©n chñ cña c¬ quan, x©y dùng mét sè qui ®Þnh vÒ qu¶n lý tµi s¶n c«ng, chi tiªu tµi chÝnh, tuyÓn dông, ®µo t¹o, båi d­ìng, ®Ò b¹t c¸n bé vµ tæ chøc thùc hiÖn nh÷ng qui chÕ ®ã. Qua thêi gian triÓn khai thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ ë ba lo¹i h×nh c¬ së tuy cã kh¸c nhau, song ®­îc sù l·nh ®¹o cña c¸c cÊp uû §¶ng, sù chØ ®¹o cña ChÝnh quyÒn, sù phèi hîp cña MÆt trËn tæ quèc vµ c¸c §oµn thÓ nh©n d©n, ®Æc biÖt lµ sù h­ëng øng cña nh©n d©n, qui chÕ thùc hiÖn d©n chñ ë x·, ph­êng, thÞ trÊn, c¬ quan vµ doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®· triÓn khai nh×n chung lµ réng kh¾p. II. KÕt qu¶ thùc hiÖn NghÞ §Þnh 07 cña ChÝnh phñ. Sau khi tiÕn hµnh chØ ®¹o ®iÓm viÖc thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ ë 3 lo¹i h×nh c¬ së, ®¸nh gi¸ s¬ bé viÖc triÓn khai thùc hiÖn ®ång thêi víi viÖc Ban hµnh nghÞ ®Þnh 07 cña chÝnh phñ kÌm theo qui chÕ thùc hiÖn d©n chñ ë c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc ngµy 13/2/1999. ViÖc triÓn khai thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ ë doanh nghiÖp nhµ n­íc cµng ®­îc t¨ng c­êng vµ cã nhiÒu thuËn lîi. TÝnh ®Õn th¸ng 4/1999 c«ng t¸c chØ ®¹o ®iÓm b­íc ®Çu thu ®­îc kÕt qu¶ tèt. Ban chØ ®¹o qui chÕ d©n chñ thµnh phè ®· x©y dùng ®­îc 15 qui chÕ, 6 qui ­íc, 2 néi qui mÉu cho c¸c lo¹i h×nh; trong ®ã cã 7 qui chÕ, 1 qui ­íc vµ 1 néi qui cho khèi doanh nghiÖp nhµ n­íc vµ h­íng dÉn triÓn khai ra diÖn réng. Thêi gian qua, c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc gÆp nhiÒu khã kh¨n trong s¶n xuÊt kinh doanh. NhiÒu ®¬n vÞ lµm ¨n thua lç, mét sè ®ang lµm thñ tôc chuyÓn sang cæ phÇn ho¸, tØ lÖ ng­êi lao ®éng thiÕu viÖc lµm cßn cao, song nhiÒu doanh nghiÖp nhµ n­íc ®· nghiªm tóc triÓn khai vµ thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ; NhiÒu ®¬n vÞ cho viÖc thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ lµ c¬ së ph¸p lý vµ lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ng­êi qu¶n lý vµ ng­êi lao ®éng thùc hiÖn ®Çy ®ñ quyÒn vµ tr¸ch nhiÖm cña m×nh, t¹o sù g¾n bã, cëi më, th«ng c¶m, ®oµn kÕt, cïng nhau kh¾c phôc khã kh¨n, cïng chung tr¸ch nhiÖm x©y dùng doanh nghiÖp, thóc ®Èy s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn n©ng cao ®ßi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc trong doanh nghiÖp. Theo B¸o c¸o cña c¸c quËn., huyÖn uû ®Õn cuèi n¨m 2003 ®· cã 96% doanh nghiÖp trتn khai x©y dùng qui chÕ d©n chñ, trong ®ã sè doanh nghiÖp x©y dùng ®ñ 9 qui chÕ, 1 qui ­íc lµ 93% víi tæng sè 2137 qui chÕ, qui ­íc (C¸c ®¬n vÞ: Hoµn kiÕm, T©y Hå, Thanh tr×, Tõ liªm, Sãc S¬n ®¹t tØ lÖ cao). ViÖc thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ ë 3 lo¹i h×nh ®­îc triÓn khai mét c¸ch nghiªm tóc, ®Æc biÖt lµ lo¹i h×nh doanh nghiÖp nhµ n­íc. D­íi sù chØ ®¹o cÊp uû §¶ng doanh nghiÖp, Ban gi¸m ®èc c¸c doanh nghiÖp ®· phèi hîp víi tæ chøc C«ng ®oµn, §oµn thanh niªn tæ chøc thùc hiÖn ngµy cµng cã hiÖu qu¶ th«ng qua §¹i héi c«ng nh©n viªn chøc hµng n¨m, x©y dùng tho¶ ­íc lao ®éng tËp thÓ vµ c¸c néi qui, qui chÕ cña c«ng ty, bÇu Ban thanh tra nh©n d©n c¸c cÊp ®Ó gi¸m s¸t c¸c ho¹t ®éng cña c«ng ty. Theo thèng kª 98% c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc trªn ®Þa bµn thµnh phè ®Òu tæ chøc tèt §¹i héi c«ng nh©n viªn chøc hµng n¨m ®Ó th«ng qua ch­¬ng tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh trong n¨m, bµn c¸c biÖn ph¸p tæ chøc thùc hiÖn, th¶o luËn c¸c vÊn ®Ò vÒ tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng, chÕ ®é chÝnh s¸ch ®èi víi c«ng nh©n viªn chøc lao ®éng, lÊy phiÕu tÝn nhiÖm c¸n bé chñ chèt v.v.. C¸c phong trµo thi ®ua trong c«ng nh©n viªn chøc th«ng qua thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ ®­îc ®Èy m¹nh, mang l¹i hiÖu qu¶ thiÕt thùc nh­: phong trµo thi ®ua lao ®éng giái, phong trµo ph¸t huy s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt, phong trµo thùc hµnh tiÕt kiÖm, An toµn lao ®éng, vÖ sinh m«i tr­êng v.v… ®· ®­îc c«ng nh©n tham gia h­ëng øng vµ thùc hiÖn nghiªm tóc. C¸c ®¬n vÞ thùc hiÖn tèt qui chÕ d©n chñ nh­: C«ng ty chiÕu s¸ng vµ thiÕt bÞ ®« thÞ, C«ng ty x©y dùng d©n dông Hµ Néi, C«ng ty giÇy Thuþ Khuª, C«ng ty B¸nh kÑo H¶i Ch©u, C«ng ty bãng ®Ìn phÝch n­íc R¹ng §«ng, C«ng ty x©y dùng §«ng Anh …ë §¶ng uû Khèi C«ng nghiÖp cã 35% sè doanh nghiÖp thùc hiÖn nghiªm tóc, cã kÕt qu¶ tèt. Qua 5 n¨m triÓn khai thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ, d­íi sù l·nh ®¹o cña c¸c cÊp uû §¶ng, sù phèi hîp cña c¸c cÊp chÝnh quyÒn víi tæ chøc c«ng ®oµn ë Doanh nghiÖp, phÇn lín ng­êi lao ®éng ®· ®­îc biÕt vÒ qui chÕ d©n chñ trong Doanh nghiÖp nhµ n­íc. Qua kh¶o s¸t 1114 phiÕu th× cã 1075 ng­êi tr¶ lêi lµ cã biÕt vÒ qui chÕ d©n chñ (96,5%) sè ng­êi kh«ng biÕt hoÆc kh«ng quan t©m lµ 39 ng­êi (35%). Qua kh¶o s¸t 1114 c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc vÒ c«ng t¸c triÓn khai thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ ë doanh nghiÖp nhµ n­íc, ý kiÕn vÒ c¸c néi dung ®­îc ®¸nh gi¸ nh­ sau: B¶ng 1. TT Néi dung triÓn khai Sè ý kiÕn tr¶ lêi ®­îc biÕt TØ lÖ % 1. §¶ng bé, chi bé doanh nghiÖp cã v¨n b¶n chØ ®¹o x©y dùng vµ thùc hiªn QCDC 718 64,45% 2. Thµnh lËp ban chØ ®¹o QCDC ë doanh nghiÖp 555 49,82% 3. X©y dùng QCDC cô thÓ ho¸ theo “mÉu” cña thµnh phè 557 50% 4. X©y dùng QCDC theo ®óng “mÉu” cña thµnh phè 226 20,28% Th«ng qua ý kiÕn cña Thèng kª Kh¶o s¸t th× viÖc thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ ë Doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®· ®­îc c«ng nh©n lao ®éng biÕt ®Õn th«ng qua nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau, cßn n¾m b¾t trªn tinh thÇn v¨n b¶n th× chØ cÊp trung ë ®éi ngò c¸n bé c¸c cÊp cña Doanh nghiÖp. Theo ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn NghÞ ®Þnh 07 cña chÝnh phñ vµo thêi ®iÓm th¸ng 9/2003 th× C¸c néi dung vÒ 7 viÖc Héi ®ång qu¶n trÞ, gi¸m ®èc ph¶i c«ng khai, 7 viÖc ng­êi lao ®éng tham gia ý kiÕn, 4 viÖc ng­êi lao ®éng quyÕt ®Þnh, 8 viÖc ng­êi lao ®éng gi¸m s¸t kiÓm tra ®­îc thùc hiÖn tèt ®¹t tØ lÖ tõ 42,8% ®Õn 57,1%. Riªng 4 viÖc ng­êi lao ®éng quyÕt ®Þnh th× ®¹t 75% thùc hiÖn tèt.;(B¶ng 2) B¶ng 2. TT Néi dung thùc hiÖn Sè viÖc thùc hiÖn tèt Sè viÖc thùc hiÖn kh¸ Sè viÖc thùc hiÖn trung b×nh Sè viÖc thùc hiÖn kÐm TSè % TSè % TSè % TSè % 1. 7 viÖc héi ®ång qu¶n trÞ, gi¸m ®èc ph¶i c«ng khai 4 57,1% 2 28,6% 1 14,3% 0 0 2. 7 viÖc ng­êi lao ®éng tham gia ý kiÕn 3 42,8% 2 28,6% 1 14,3% 1 14,3% 3 4 viÖc ng­êi lao ®éng quyÕt ®Þnh 3 75% 1 25% 0 0 0 0 4. 8 viÖc ng­êi lao ®éng gi¸m s¸t kiÓm tra 4 50% 1 12,5% 1 12,5% 2 25% Sau khi ®¸nh gi¸ tæng kÕt 5 n¨m thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ th¸ng 10/2003 ®Õn nay viÖc thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ trong Doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn râ rÖt. Bèn néi dung gåm 26 viÖc ph¶i thùc hiÖn theo NghÞ ®Þnh 07 cña chÝnh phñ ®­îc ®¸nh gi¸ lµ hiÖn t¹i ®ang ®­îc thùc hiÖn tèt. TØ lÖ ®¸nh gi¸ thùc hiÖn tèt nh÷ng néi dung trªn ®¹t tõ: 78% ®Õn 93,81%. 1. Nh÷ng viÖc gi¸m ®èc, Héi ®ång qu¶n trÞ ph¶i c«ng khai . Theo qui chÕ thùc hiÖn d©n chñ ë Doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®­îc Ban hµnh kÌm theo NghÞ ®Þnh 07/1999/NDCD ngµy 13/2/1999 cña chÝnh phñ, th× nh÷ng viÖc Héi ®ång qu¶n trÞ gi¸m ®èc ph¶i c«ng khai gåm 7 viÖc. 7 viÖc ph¶i c«ng khai ®· ®­îc CNL§ ®¸nh gi¸ viÖc thùc hiÖn thÓ hiÖn theo b¶ng sau: Kh¶o s¸t 1114 phiÕu hái ý kiÕn. B¶ng 3. Néi dung Tèt Trung b×nh YÕu Sè ng­êi % Sè ng­êi % Sè ng­êi % 1. Ph­¬ng h­íng nhiÖm vô chung vÒ ®Çu t­, ph¸t triÓn SX-KD dµi han, trung h¹n vµ tõng n¨m cña DN….; ®Æc biÖt KH SX cña ph©n x­ëng, tæ, (®éi) SX, phßng ban trùc thuéc DN,… 1013 90,93 101 9,07 2.Nh÷ng chÕ ®é, chÝnh s¸ch chñ yÕu cña NN cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn ng­êi L§ ë DN vÒ s¾p xÕp l¹i L§, tuyÓn dông, cho th«i viÖc, ®µo t¹o, tiÒn l­¬ng vµ thu nhËp, BHXH, BHYT, ph©n phèi lîi nhuËn 1015 91,11 99 8,89 3. Néi qui cña DN, c¸c qui chÕ cña DN vÒ thêi gian lµm viÖc, lµm thªm giê vÒ c¸c ®Þnh møc chi phÝ, vÒ tr¶ l­¬ng, tr¶ th­ëng, hiÕu hØ, vÒ ®Ò b¹t c¸n bé…. 1029 92,36 85 7,64 4. C«ng khai tµi chÝnh: b¸o c¸o tµi chÝnh hµng n¨m , t×nh h×nh hiÖu qu¶ sö dông vèn, c¸c kho¶n thu tõ ho¹t ®éng SXKD..; qui ®Þnh c¸c kho¶n chi: ho¹t ®éng qu¶n lý, tiÕp kh¸ch, héi häp, giao dÞch, chi hoa hång … TrÝch lËp vµ sö dông c¸c quü cña DN tõ lîi nhuËn sau thuÕ.. 975 87,52 135 12,19 4 0,36 5. Tiªu chuÈn c¸n bé, qui tr×nh vµ ph©n cÊp ®Ò b¹t c¸n bé tõ tæ, ®éi s¶n xuÊt trë lªn. 970 87,07 139 12,48 5 0,45 6. KÕ ho¹ch ho¹t ®éng cña ban thanh tra ND vµ kÕt qu¶ gi¶i quyÕt c¸c ®¬n th­ khiÕu n¹i, tè c¸o theo qui ®Þnh cña Ph¸p luËt vÒ khiÕu n¹i, tè c¸o 1003 90,04 106 9,51 5 0,45 7. NghÞ quyÕt §H cña tæ chøc c¬ së §¶ng vµ cÊp uû cã liªn quan ®Õn SX,KD theo quyÕt ®Þnh cña cÊp uû §¶ng DN; NghÞ quyÕt cña tæ chøc C«ng ®oµn, §oµn thanh niªn céng s¶n HCM trong DN 1015 91,11 98 8,80 1 0,09 ViÖc thùc hiÖn 7 viÖc gi¸m ®èc, Héi ®ång qu¶n trÞ Doanh nghiÖp ph¶i c«ng khai ®· ®­îc c«ng nh©n lao ®éng ®¸nh gi¸ tèt, tØ lÖ thùc hiÖn tèt c¸c néi dung tõ 87,04% ®Õn 92,36% ý kiÕn cho lµ ®· thùc hiÖn tèt, cã 7,64% ®Õn 12,48% ý kiÕn ®¸nh gÝa lµ thùc hiÖn trung b×nh, sè ý kiÕn ®¸nh gÝa lµ thùc hiÖn yÕu chØ chiÕm cao nhÊt lµ 0,45% (víi néi dung 4,5,6,7). 3 néi dung ®Çu (1,2,3) th× kh«ng cã ý kiÕn ®¸nh gi¸ lµ yÕu. Th«ng qua b¸o c¸o, n¾m t×nh h×nh ë c¬ së th× 7 viÖc ph¶i c«ng khai ®· ®­îc Héi ®ång qu¶n trÞ, Ban gi¸m ®èc c¸c Doanh nghiÖp c«ng khai ®Õn c¸n bé, c«ng nh©n viªn ë ®¬n vÞ b»ng nhiÒu h×nh thøc, biÖn ph¸p kh¸c nhau nh­: Hµng n¨m, ph­¬ng ¸n ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®­îc c«ng khai th¶o luËn tõ §¹i héi c«ng nh©n viªn chøc cÊp c«ng ty, còng t¹i ®¹i héi c«ng nh©n viªn chøc, ®¹i biÓu ®­îc th«ng b¸o vÒ viÖc sö dông tµi chÝnh trong n¨m vµ kÕ ho¹ch sö dông tµi chÝnh n¨m tãi, th«ng bo¸ c«ng khai viÖc sö dông c¸c quÜ, ®Æc biÖt lµ quÜ phóc lîi cña c«ng ty. T¹o ®iÒu kiÖn cho Ban thanh tra nh©n d©n cña c«ng ty ho¹t ®éng, kiÓm tra ®Þnh kú vµ ®ét xuÊt viÖc sö dông tµi chÝnh hµng n¨m, gi¶i quyÕt ®¬n th­ khiÕu n¹i, khiÕu tè, kiÓm tra viÖc thùc hiÖn c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch ®èi víi ng­êi lao ®éng. Ngoµi h×nh thøc c«ng khai th«ng qua §¹i héi c«ng nh©n viªn chøc Häp s¬ kÕt hµng quÝ, 6 th¸ng vµ mét n¨m th× c¸c ®¬n vÞ cßn triÓn khai phæ biÕn 7 viÖc ph¶i c«ng khai b»ng nhiÒu h×nh thøc nh­: th«ng qua sinh ho¹t tæ s¶n xuÊt, tæ C«ng §oµn, th«ng qua hÖ thèng loa truyÒn thanh cña c«ng ty; th«ng b¸o trªn B¶ng ®en v.v…C¸c h×nh thøc c«ng khai ®Õn ng­êi lao ®éng nh÷ng néi dung c«ng khai cña qui chÕ d©n chñ ®· t¹o ®­îc lßng tin trong c«ng nh©n lao ®éng vµ gióp cho viÖc thùc hiÖn nghÜa vô vµ quyÒn lîi cña ng­ßi lao ®éng ®­îc ®¶m b¶o. 2. Nh÷ng viÖc ng­êi lao ®éng tham gia ý kiÕn. Cã 7 viÖc ng­êi lao ®éng ®­îc tham gia ý kiÕn gåm: 1_ Tham gia ®ãng gãp ý kiÕn vµo kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh. 2_ Tham gia ®ãng gãp biÖn ph¸p ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt. 3_ Tham gia x©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c néi qui, qui chÕ cña c«ng ty. 4_ Tham gia ®ãng gopø c¸c biÖn ph¸p n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm. 5_ Tham gia x©y dùng tho¶ ­íc lao ®éng. 6_ Tham gia néi dung chñ yÕu cña Hîp ®ång lao ®éng. 7_ Tham gia ý kiÕn vÒ chñ tr­¬ng huy ®éng vèn vµ sö dông c¸c nguån vèn. Nh÷ng néi dung trªn qua ®¸nh gi¸ kh¶o s¸t ë 1114 c«ng nh©n lao ®éng, ý kiÕn ®¸nh gi¸ ®­îc tæng hîp nh­ sau (B¶ng 3). Qua sè liÖu kh¶o s¸t tõ thùc tÕ, viÖc thùc hiÖn 7 viÖc ng­êi lao ®éng ®­îc tham gia ý kiÕn t¹i doanh nghiÖp ®· ®­îc c«ng nh©n lao ®éng ®¸nh gi¸: thùc hiÖn tèt cã tõ 78% ®Õn 90,66% ý kiÕn; cã 9,34% ®Õn 21,8% ý kiÕn ®¸nh gi¸ thùc hiÖn trung b×nh vµ cã 0,09 ®Õn 0,18% ý kiÕn ®¸nh gi¸ thùc hiÖn yÕu ë 4 néi dông 4,5,6,7. ViÖc thùc hiÖn 7 néi dung nµy ®· ®­îc c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn b»ng nhiÒu h×nh thøc: tæ chøc lÊy ý kiÕn tham gia t¹i ®¹i héi c«ng nh©n viªn chøc, §¹i héi §¶ng bé vµ §¹i héi c¸c §oµn thÓ; t¹i c¸c héi nghÞ chuyªn ®Ò bµn vÒ s¶n xuÊt kinh doanh, s¬ tæng kÕt c¸c phong trµo thi ®ua, th«ng qua ho¹t ®éng cña Ban thanh tra nh©n d©n, th«ng qua hßm th­ gãp ý kiÕn v.v… B¶ng 4: 7 viÖc ng­êi L§ ®­îc tham gia ý kiÕn tr­íc khi H§QT, Gi¸m ®èc quyÕt ®Þnh: TT Néi dung KÕt qu¶ thùc hiÖn Tèt Trung b×nh YÕu Sè ng­êi % Sè ng­êi % Sè ng­êi % 1. Ph­¬ng h­íng, nhiÖm vô kÕ ho¹ch SXKD trung h¹n, dµi h¹n vµ hµng n¨m cña DN… 979 87,8 135 12,2 2. C¸c biÖn ph¸p ph¸t triÓn SXKD, c¶i tiÕn c¬ cÊu s¶n phÈm, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh, s¾p xÕp l¹i SX… 944 84,7 170 15,3 3. X©y dùng vµ tæ chøc thùc hiÖn c¸c néi qui , qui chÕ 1010 90,66 104 9,34 4. C¸c biÖn ph¸p ®æi míi c«ng nghÖ, thiÕt bÞ, n©ng cao n¨ng xuÊt L§, chÊt l­îng s¶n phÈm, c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lµm viÖc 960 86,17 153 13,73 1 0,09 5 Néi dung chñ yÕu tho¶ ­íc L§ tËp thÓ ®Ó ký kÕt gi÷a Gi¸m ®èc vµ CT c«ng ®oµn gåm: nh÷ng cam kÕt vÒ viÖc lµm vµ b¶o ®¶m viÖc lµm, thêi gian nghØ ngoi, tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng, phô cÊp l­¬ng… 997 89,47 116 10,41 1 0,09 6. Néi dung chñ yÕu cña Hîp ®ång L§ 1003 90,03 110 9,87 1 0,09 7. Chñ tr­¬ng chung vÒ huy ®éng vµ sö dông c¸c nguån vèn, thùc hiÖn nghÜa vô víi ®Þa ph­¬ng 869 78,01 243 21,81 2 0,18 NhiÒu ý kiÕn tham gia cña c¸n bé, c«ng nh©n viªn rÊt thiÕt thùc cô thÓ, gióp cho l·nh ®¹o c«ng ty x¸c ®Þnh môc tiªu, ®Þnh h­íng ph¸t triÓn ®¬n vÞ hoÆc t×m ra biÖn ph¸p gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò khã kh¨n, bøc xóc n¶y sinh trong qu¶n lý, gi¶i quyÕt thùc hµi hoµ, tho¶ ®¸ng quyÒn lîi chÝnh ®¸ng cña ng­êi lao ®éng, gãp phÇn æn ®Þnh, ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ®ång thêi n©ng cao møc sèng cña ng­êi lao ®éng. 3. Nh÷ng viÖc ng­êi lao ®éng quyÕt ®Þnh. Nh÷ng viÖc ng­êi lao ®éng ®­îc quyÕt ®Þnh bao gåm 4 viÖc liªn quan trùc tiÕp ®Õn quyÒn lîi cña ng­êi lao ®éng, cô thÓ lµ : 1_ BiÓu quyÕt th«ng qua tho¶ ­íc lao ®éng tËp thÓ. 2_ §­îc quyÕt ®Þnh ký Hîp ®ång lao ®éng. 3_ §­îc th¶o luËn vµ biÓu quyÕt th«ng qua nghÞ quyÕt §¹i héi c«ng nh©n viªn chøc hµng n¨m. 4_ §­îc quyÕt ®Þnh bÇu nh÷ng ng­êi cã ®ñ uy tÝn vµo Ban thanh tra nh©n d©n. Nh÷ng viÖc ng­êi lao ®éng quyÕt ®Þnh qua kh¶o s¸t ®iÒu tra cho thÊy, 4 néi dung trªn ®Òu ®­îc thùc hiÖn tèt ë phÇn lín c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc cô thÓ (B¶ng 4): Trªn 90% ý kiÕn ®¸nh gi¸ thùc hiÖn tèt Cã 3,5% ®Õn 6,7% ý kiÕn ®¸nh gi¸ thùc hiÖn trung b×nh. D­íi 1% ý kiÕn ®¸nh gi¸ thùc hiÖn yÕu. B¶ng 5: 4 viÖc ng­êi lao ®éng quyÕt ®Þnh: Néi dung Tèt Trung b×nh YÕu Sè ng­êi % Sè ng­êi % Sè ng­êi % 1. BiÓu quyÕt th«ng qua tho¶ ­íc L§ tËp thÓ, hoÆc bæ sung, söa ®æi ®Ó CHñ tÞch c«ng ®oµn vµ Gi¸m ®èc ký kÕt. 1044 93,71 69 6,19 1 0.09 2.Ký kÕt hîp ®ång lao ®éng víi gi¸m ®èc, ®¬n ph­¬ng chÊm døt hîp ®ång lao ®éng theo qui ®Þnh cña Bé luËt L§ 1038 93,17 75 6,73 1 0,09 3. Th¶o luËn vµ biÓu quyÕt ®¹i héi CNVC th«ng qua c¸c qui chÕ vµ chØ tiªu kÕ ho¹ch cña DN cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña ng­êi L§ phï hîp víi h­íng dÉn cña NN.. 1045 93,81 68 6,1 1 0,09 4.Bçu ban TTND t¹i ®¹i héi CNVC 1051 94,34 62 3,57 1 0,09 ViÖc thùc hiÖn tèt 4 viÖc ng­êi lao ®éng ®­îc quyÕt ®Þnh võa lµ b¶o ®¶m quyÒn d©n chñ, võa lµ b¶o ®¶m quyÒn lîi cña ng­êi lao ®éng ®ång thêi thùc hiÖn tèt luËt lao ®éng. Mét sè ®¬n vÞ thùc hiÖn ch­a tèt, tuy tû lÖ kh«ng cao nh­ng cÇn ph¶i kh¾c phôc ®Ó b¶o ®¶m quyÒn lîi cho ng­êi lao ®éng vµ kh«ng vi ph¹m luËt lao ®éng. VÝ dô: ViÖc ký kÕt hîp ®ång lao ®éng, vµ ®¬n ph­¬ng chÊm døt Hîp ®ång lao ®éng. §©y lµ viÖc lµm b¾t buéc ph¶i thùc hiÖn tèt ë c¸c Doanh nghiÖp. 4. Nh÷ng viÖc ng­êi lao ®éng ®­îc quyÒn gi¸m s¸t kiÓm tra. ë néi dung nµy gåm 8 viÖc; cô thÓ nh­ sau: 1_Gi¸m s¸t kiÓm tra viÖc thùc hiÖn c¸c chØ tiªu kinh tÕ kü thuËt. 2_ Gi¸m s¸t kiÓm tra viÖc thùc hiÖn nghÞ quyÕt §¹i héi C«ng nh©n viªn chøc. 3_ Gi¸m s¸t kiÓm tra viÖc thùc hiÖn c¸c néi qui, qui chÕ cña C«ng ty. 4_ Gi¸m s¸t kiÓm tra viÖc thùc hiÖn tho¶ ­íc lao ®éng. 5_ Gi¸m s¸t kiÓm tra viÖc thùc hiÖn Hîp ®ång lao ®éng. 6_Gi¸m s¸t kiÓm tra viÖc thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch chÕ ®é ®èi víi nhµ n­íc. 7_Gi¸m s¸t kiÓm tra kÕt qu¶ vµ viÖc gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp lao ®éng. 8_Gi¸m s¸t kiÓm tra kÕt qu¶ gi¶i quyÕt c¸c khiÕu n¹i tè c¸o. §©y lµ néi dung quan träng trong nh÷ng néi dung thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ ë c¬ së, nÕu néi dung gi¸m s¸t, kiÓm tra thùc hiÖn tèt th× nh÷ng néi dung trªn (7 viÖc gi¸m ®èc ph¶i c«ng khai, 7 viÖc ng­êi lao ®éng tham gia ý kiÕn…) míi thùc sù cã hiÖu qu¶; nÕu 8 viÖc ngµy kh«ng thùc hiÖn tèt th× nh÷ng néi dung nh­: quyÒn tham gia ý kiÕn, viÖc c«ng khai cña Gi¸m ®èc, viÖc ng­êi lao ®éng quyÕt ®Þnh chØ lµ h×nh thøc. Qua kh¶o s¸t ®iÒu tra cho thÊy: trªn 1114 phiÕu kh¶o s¸t ®iÓm ë 1 sè ®¬n vÞ, sè ý kiÕn ®¸nh gi¸ cô thÓ nh­ sau: B¶ng 6: 8 viÖc ng­êi lao ®éng gi¸m s¸t, kiÓm tra: Néi dung Tèt Trung b×nh YÕu Sè ng­êi % Sè ng­êi % Sè ng­êi % 1. Thùc hiÖn nhiÖm vô, chØ tiªu kÕ ho¹ch SXKD cña doanh nghiÖp 911 88,95 112 10,09 1 0.09 2. Thùc hiÖn nghÞ quyÕt cña ®¹i héi CNVC 992 89,05 119 10,68 3 0,27 3. Thùc hiÖn c¸c néi qui qui chÕ ë DN 1019 91,47 92 8,26 3 0,27 4. Thùc hiÖn tho¶ ­íc L§ tËp thÓ 1033 92,72 78 7,00 3 0,27 5. Thùc hiÖn hîp ®ång L§ 1029 92,36 84 7,54 1 0,09 6. Thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch, chÕ ®é cña nhµ n­íc, nép thuÕ vµ thùc hiÖn c¸c nghÜa vô cña DN ®èi víi nhµ n­íc vµ XH.. 1980 87,97 133 11,94 1 0,09 7. KÕt qu¶ viÖc gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp lao ®éng 893 80,16 220 19,75 1 0,09 8. KÕt qu¶ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i , tè c¸o cña c«ng d©n 972 87,25 141 12,66 1 0,09 Th«ng qua sè liÖu kh¶o s¸t ë trªn cho thÊy: viÖc thùc hiÖn 8 viÖc ng­êi lao ®éng gi¸m s¸t kiÓm tra ë doanh nghiÖp ®· ®­îc ®¸nh gi¸ tèt ë tØ lÖ cao: 80,1% ®Õn 92,7% ý kiÕn ®¸nh gÝa thùc hiÖn tèt c¸c néi dung trªn; 7% ®Õn 12,6% ý kiÕn ®¸nh gi¸ thùc hiÖn ë møc trung b×nh; sè ý kiÕn ®¸nh gi¸ thùc hiÖn yÕu d­íi 1%. §Ó thùc hiÖn tèt 8 viÖc gi¸m s¸t, kiÓm tra cña ng­êi lao ®éng, gÝam ®èc c¸c doanh nghiÖp ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho ng­êi lao ®éng thùc hiÖn 8 quyÒn nµy b»ng nhiÒu h×nh thøc nh­: §Æt hßm th­ gãp ý, mêi ®¹i diÖn cña ®oµn thÓ, Ban thanh tra nh©n d©n tham dù c¸c buæi giao ban hµng th¸ng, c¸c cuéc häp s¬, tæng kÕt, häp chuyªn ®Ò, xÐt n©ng l­¬ng, n©ng bËc; B×nh xÐt khen th­ëng thi ®ua, tham gia vµ quyÕt ®Þnh t¹i c¸c héi ®ång khen th­ëng kû luËt cña doanh nghiÖp. T¹o ®iÒu kiÖn cho Ban thanh tra nh©n d©n doanh nghiÖp ho¹t ®éng theo chøc n¨ng nhiÖm vô. Hµng n¨m tæ chøc ®oµn kiÓm tra víi ®Çy ®ñ c¸c thµnh phÇn nh­: §¹i diÖn tæ chøc c«ng ®oµn, ®¹i diÖn ®oµn thanh niªn, ban thanh tra cïng víi l·nh ®¹o doanh nghiÖp ®Î kiÓm tra ®¸nh gi¸ c¸c mÆt c«ng t¸c, c¶ mÆt ®­îc vµ mÆt ch­a ®­îc ®Ó kÞp thêi ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p uèn n¾n, kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i khuyÕt ®iÓm. Qua kh¶o s¸t ®iÒu trra ®¸nh gi¸ th¸i ®é cña l·nh ®¹o doanh nghiÖp vµ thùc hiÖn quyÒn gi¸m s¸t kiÓm tra cña c«ng nh©n lao ®éng, cã 88,42% ý kiÕn cho r»ng: l·nh ®¹o doanh nghiÖp ®· thùc sù cÇu thÞ l¾ng nghe ý kiÕn cña c«ng nh©n lao ®éng; d­íi 1% ý kiÕn cho r»ng l·nh ®¹o doanh nghiÖp cßn thê ¬ xem nhÑ ý kiÕn ®ãng gãp cña c«ng nh©n lao ®éng (B¶ng 6). §©y lµ dÊu hiÖu tèt vµ cã nhiÒu thuËn lîi cho viÖc thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ trong doanh nghiÖp nhµ n­íc. B¶ng 6.2. Th¸i ®é cña l·nh ®¹o doanh nghiÖp vÒ thùc hiÖn quyÒn kiÓm tra gi¸m s¸t ý kiÕn tr¶ lêi 1. Thùc sù cÇu thÞ, l¾ng nghe, tiÕp thu ý kiÕn cña CNL§ 985 ng­êi (®¹t tØ lÖ 88,42%) 2. Coi träng nh­ng chËm cã biÖn ph¸p gi¶i quyÕt 111 ng­êi (®¹t tû lÖ 9,96%) 3. Cßn thê ê xem nhÑ 4 ng­êi (®¹t tû lÖ 0,35%) III. §¸nh gi¸ chung t×nh h×nh thùc hiÖn nghÞ ®Þnh 07 cña ChÝnh phñ vÒ qui chÕ thùc hiÖn d©n chñ ë doanh nghiÖp nhµ n­íc. 1.Nh÷ng mÆt ®­îc. Nh×n chung sau 5 n¨m thùc hiÖn nghÞ ®Þnh 07 cña ChÝnh phñ vÒ qui chÕ thùc hiÖn d©n chñ ë doanh nghiÖp nhµ n­íc, ®Æc biÖt lµ nh÷ng viÖc ph¶i c«ng khai, nh÷ng viÖc ng­êi lao ®éng tham gia ý kiÕn, nh÷ng viÖc ng­êi lao ®éng quyÕt ®Þnh vµ nh÷ng viÖc ng­êi lao ®éng quan s¸t kiÓm tra ®· ®­îc hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp triÓn khai thùc hiÖn nghiªm tóc nh­: §¶ng uû doanh nghiÖp lµm tèt c«ng t¸c chØ ®¹o thùc hiÖn, x©y dùng hÖ thèng v¨n b¶n, thµnh lËp ban chØ ®¹o qui chÕ d©n chñ ë c«ng ty. Tæ chøc tèt c«ng t¸c tuyªn truyÒn ®Õn víi ng­êi lao ®éng vÒ qui chÕ d©n chñ trong doanh nghiÖp nhµ n­íc. Th«ng qua tæ chøc c«ng ®oµn §oµn thanh niªn ë doanh nghiÖp ®Ó tuyªn truyÒn s©u réng ®Õn ®oµn viªn c«ng ®oµn, §oµn viªn thanh niªn vµ toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc lao ®éng trong c«ng ty vÒ quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña ng­êi lao ®éng vÒ thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ trong doanh nghiÖp nhµ n­íc, tõ ®ã ng­êi lao ®éng cã ý thøc trong viÖc kiÓm tra gi¸m s¸t c¸c ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp theo qui chÕ, ®ång thêi thùc hiÖn tèt nghÜa vô cña ng­êi lao ®éng, thùc hiÖn tèt néi qui qui chÕ cña c«ng ty. Tæ chøc tèt §¹i héi c«ng nh©n viªn chøc hµng n¨m, x©y dùng tho¶ ­íc lao ®éng tËp thÓ, bÇu Ban thanh tra nh©n d©n vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho Ban thanh tra nh©n d©n ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. Tæ chøc c¸c h×nh thøc gãp ý x©y dùng c«ng ty nh­: hép th­ gãp ý; bè trÝ lÞch tiÕp c«ng nh©n lao ®éng 1tuÇn/lÇn hoÆc 1 th¸ng 1 lÇn; thµnh lËp Héi ®ång hoµ gi¶i trong c«ng ty ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò v­íng m¾c gi÷a ng­êi sö dông lao ®éng vµ ng­êi lao ®éng. ViÖc chØ ®¹o thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ ë doanh nghiÖp nhµ n­íc cña cÊp uû ®¶ng, c«ng t¸c triÓn khai cña chÝnh quyÒn, sù phèi hîp cña tæ chøc c«ng ®oµn, §oµn thanh niªn ë ®¬n vÞ ®· ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch chÆt chÏ vµ thèng nhÊt cao, ®­îc c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc ®¸nh gi¸ tèt, qua th¨m dß 1114 phiÕu th× cã tØ lÖ tõ 81,8% ®Õn 93,1% ý kiÕn ®¸nh gi¸ bé m¸y l·nh ®¹o cña c«ng ty ®· l·nh ®¹o thùc hiÖn tèt qui chÕ d©n chñ. B¶ng 7.§¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña hÖ thèng chÝnh trÞ ë DN khi thùc hiÖn QCDC ë c¬ së Tªn c¸c tæ chøc Tèt Trung b×nh YÕu Sè ng­êi % Sè ng­êi % Sè ng­êi % 1. §¶ng bé (Chi bé) 1038 93,18 76 26,82 2. ChÝnh quyÒn (H§QT vµ ban Gi¸m ®èc) 993 89,13 121 10,86 3. C«ng ®oµn 1000 89,77 113 10,14 1 0,09 4. §oµn thanh niªn 912 81,86 198 17,77 4 0,36 2. HÇu hÕt c¸c ®¬n vÞ ®Òu ®¸nh gi¸ viÖc thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ tèt sÏ ®em l¹i thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp thÓ hiÖn qua mét sè néi dung cô thÎ: 2.1. Thùc hiÖn tèt 7 viÖc ph¶i c«ng khai ®· t¹o sù yen t©m trong c«ng nh©n viªn chøc, chèng t×nh tr¹ng tham nhòng, mËp mê trong viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô vµ s¶n xuÊt kinh doanh, trong viÖc sö dông tµi chÝnh cña doanh nghiÖp trong viÖc sö dông c¸n bé, sö dông lao ®éng, thùc hiÖn chÕ ®é chÝnh s¸ch víi ng­êi lao ®éng, thùc hiÖn c«ng khai chÕ ®é tiÒn l­¬ng tiÒn th­ëng…®ång thêi th«ng qua viÖc c«ng khai ng­êi lao ®éng còng nhËn thÊy râ tr¸ch nhiÖm cña m×nh trong viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô s¶n xuÊt, thùc hiÖn c¸c hîp ®ång vµ x¸c ®Þnh ®­îc nh÷ng khã kh¨n n¶y sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. C«ng khai d©n chñ t¹o nªn niÒm tin, sù ®ång thuËn gi÷a c¸c nhµ l·nh ®¹o doanh nghiÖp víi c«ng nh©n lao ®éng, tõ ®ã ng­êi lao ®éng x¸c ®Þnh râ rµng h¬n tr¸ch nhiÖm cña m×nh ®èi víi nhiÖm vô chung cña doanh nghiÖp. 2.2. Thùc hiÖn tèt 7 viÖc ng­êi lao ®éng ®­îc tham gia ý kiÕn tr­íc khi Héi ®ång qu¶n trÞ, Gi¸m ®èc quyÕt ®Þnh. §©y lµ yÕu tè thuËn lîi cho doanh nghiÖp, nÕu thùc hiÖn tèt ®­îc viÖc nµy th× ban gi¸m ®èc, Héi ®ång qu¶n trÞ ®· tËp hîp ®­îc trÝ tuÖ tËp thÓ, ®· thu hót ®­îc c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc c«ng ty cïng tham gia g¸nh v ¸c tr¸ch nhiÖm víi ban l·nh ®¹o. Khi ®­îc tham gia bµn b¹c x©y dùng ch­¬ng tr×nh, nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp; ®­îc tham gia x©y dùng qui chÕ, qui ­íc, c¸c néi qui cña c«ng ty, c¸c chñ tr­¬ng huy ®éng vèn, tho¶ ­íc lao ®éng tËp thÓ… Ng­êi lao ®éng sÏ thÊy ®­îc vai trß lµm chñ tËp thÓ cña m×nh trong doanh nghiÖp; V× vËy c¸c vÊn ®Ò ®­îc ®­a ra th¶o luËn bµn b¹c kü th× khi triÓn khai thùc hiÖn sÏ thuËn lîi vµ Ýt v­íng m¾c vµ cã vÊn ®Ò n¶y sinh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn th× gi÷a ban l·nh ®¹o vµ c«ng nh©n lao ®éng sÏ dÔ dµng cïng nhau kh¾c phôc vµ v­ît qua. 2.3. Thùc hiÖn tèt 4 viÖc ng­êi lao ®éng quyÕt ®Þnh, ®©y võa lµ thùc hiÖn d©n chñ võa b¶o ®¶m quyÒn lîi cña ng­êi lao ®éng theo luËt lao ®éng v× nh÷ng vÊn ®Ò nµy liªn quan trùc tiÕp ®Õn quyÒn lîi cña ng­êi lao ®éng. 2.4. Thùc hiÖn tèt 8 viÖc ng­êi lao ®éng gi¸m s¸t, kiÓm tra: ®©y lµ mét vÕ cña thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ trong doanh nghiÖp nhµ n­íc. Ng­êi lao ®éng kiÓm tra gi¸m s¸t c¸c ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp th«ng qua ban thanh tra nh©n d©n, th«ng qua tæ chøc c«ng ®oµn vµ th«ng qua h×nh thøc c«ng khai cña doanh nghiÖp. C«ng t¸c gi¸m s¸t kiÓm tra cµng chÆt chÏ th× viÖc thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ cµng tèt; c«ng t¸c gi¸m s¸t kiÓm tra yÕu th× nhiÒu khi viÖc thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ chØ lµ h×nh thøc. Qua kh¶o s¸t ®iÒu tra 1114 phiÕu ë mét sè doanh nghiÖp cho thÊy viÖc thùc hiÖn tèt qui chÕ d©n chñ ë c¸c doanh nghiÖp lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp ph¸t triÓn (B¶ng8). B¶ng 8: ViÖc thùc hiÖn QCDC cã t¸c ®éng ®Õn kÕt qu¶ thùc hiÖn ho¹t ®éng SX-KD vµ ®êi sèng ng­ßi lao ®éng ë doanh nghiÖp. 1. Gãp phÇn hoµn thµnh tèt nhiÖm vô chÝnh trÞ ë DN 952 ng­êi (®¹t tØ lÖ 85,45%) 2. Kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn viÖc hoµn thµnh nhiÖm vô chÝnh trÞ ë DN 96 ng­êi (®¹t tØ lÖ 8,6%) 3. G©y khã kh¨n cho viÖc ®iÒu hµnh qu¶n lý s¶n xuÊt kÝnh doanh ë DN 8 ng­êi (®¹t tØ lÖ 0,7%) 4. Kh«ng ¶nh h­ëng tíi ®êi sèng cña CNL§ 50 ng­êi (®¹t tØ lÖ 4,48%) 5. §S vËt chÊt, tinh thÇn cña CNL§ ®­îc n©ng lªn 851 ng­êi (®¹t tØ lÖ 76,39%) 2. Nh÷ng mÆt ch­a ®­îc: Tuy b­íc ®Çu ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ, nh­ng trong qóa tr×nh thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ trong doanh nghiÖp nhµ n­íc ®· thÓ hiÖn nh÷ng h¹n chÕ ®ã lµ: Mét sè doanh nghiÖp nhµ n­íc ch­a nhËn thøc hÕt tÇm quan träng cña viÖc thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ; do vËy viÖc triÓn khai cßn chËm, kh«ng ®ång bé, ch­a réng kh¾p ë tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp vµ ng­êi lao ®éng, néi dung truyÒn ®¹t ch­a râ rµng, h×nh thøc tæ chøc cßn ®¬n ®iÖu, ch¹y theo phong trµo, cã n¬i míi dõng l¹i ë viÖc häc tËp, ch­a tæ chøc thùc hiÖn nh÷ng néi dung cô thÓ theo qui ®Þnh. NhiÒu doanh nghiÖp sau khi tæng kÕt 5 n¨m thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ cña thµnh phè míi b¾t ®Çu tiÕn hµnh triÓn khai viÖc thùc hiÖn ë ®¬n vÞ hoÆc triÓn khai thùc hiÖn nghiªm tóc h¬n. ViÖc x©y dùng qui chÕ thùc hiÖn d©n chñ cã noi cßn mang tÝnh h×nh thøc, chiÕu lÖ, chÊt l­îng thÊp, thiÕu träng t©m, cßn lóng tóng trong viÖc qui ®Þnh c¸c vÊn ®Ò cÇn c«ng khai trong lÜnh vùc tµi chÝnh. Cã ®¬n vÞ sö dông qui chÕ d©n chñ cña cÊp trªn ®Ó ¸p dông cho ®¬n vÞ m×nh. ViÖc tæ chøc cho ng­êi lao ®éng tham gia ý kiÕn x©y dùng néi qui, qui chÕ cßn s¬ sµi, ®¹i kh¸i… cho nªn ®· h¹n chÕ tÝnh tÝch cùc cña qui chÕ, thiÕu thùc tÕ, ch­a d©n chñ. Mét bé phËn c¸n bé, c«ng nh©n lao ®éng cßn ng¹i tham gia ý kiÕn ®ãng gãp víi l·nh ®¹o cßn biÓu hiÖn xu«i chiÒu thê ¬ hoÆc chØ quan t©m ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn quyÒn lîi cña m×nh mµ coi nhÑ nghÜa vô, tr¸ch nhiÖm; thËm chÝ mét sè ng­êi cßn lîi dông d©n chñ, g©y rèi trËt tù coi th­êng kû c­¬ng, phÐp n­íc….Nh÷ng biÓu hiÖn ®ã ¶nh h­ëng tíi kÕt qu¶ thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ ë c¬ së. Mét sè ®¬n vÞ cßn ch­a quan t©m, hoÆc ch­a nhËn thøc ®óng, ®ñ viÖc ph¸t huy quyÒn lµm chñ cña ng­êi lao ®éng lµ ®éng lùc thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Do vËy, ch­a tËp trung vµo chØ ®¹o, ®«n ®èc, kiÓm tra. C«ng t¸c tuyªn truyÒn, häc tËp cßn dõng l¹i ë chiÒu réng, ch­a ®i s©u ph©n tÝch nh÷ng c¸i hay, c¸i míi, c¸i ®­îc cña qui chÕ d©n chñ. IV. KÕt luËn. Tuy míi ban hµnh ®­îc 3 n¨m nh­ng viÖc triÓn khai thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ trong doanh nghiÖp nhµ n­íc ®· ®­îc d­ luËn ®¸nh gi¸ lµ tÝch cùc. Qua b¸o c¸o cña c¸c ®¬n vÞ vµ kÕt qu¶ kiÓm tra t×nh h×nh thùc tÕ, hÇu hÕt c¸c ®¬n vÞ ®Òu qu¸n triÖt vµ nhËn thøc ®óng ®¾n thÓ hiÖn nh­ sau: Qui chÕ thùc hiÖn d©n chñ ë doanh nghiÖp nhµ n­íc lµ mét chñ tr­¬ng ®óng ®¾n cña §¶ng vµ Nhµ n­íc. §©y lµ lÇn ®Çu tiªn c¸c h×nh thøc, qui chÕ thùc hiÖn d©n chñ mµ c¸c doanh nghiÖp ¸p dông ®· ®­îc tæng hîp, hoµn thiÖn, n©ng cao vµ thèng nhÊt thµnh hÖ thèng cã tÝnh ®ång bé vµ toµn diÖn h¬n víi tinh thÇn ®Ò cao d©n chñ, c«ng khai. Qui chÕ d©n chñ ®­îc ban hµnh d­íi h×nh thøc nghÞ ®Þnh cña chÝnh phñ, lµ mét v¨n b¶n ph¸p qui t­¬ng ®èi cao, gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý cña nhµ n­íc vµ qu¶n lý kinh doanh cña doanh nghiÖp; ®ång thêi gióp cho gi¸m ®èc doanh nghiÖp, tæ chøc c«ng ®oµn vµ ng­êi lao ®éng hiÓu râ quyÒn lîi vµ tr¸ch nhiÖm, cã ®iÒu kiÖn thùc hiÖn ®Çy ®ñ h¬n quyÒn vµ nghÜa vô cña m×nh. Qui chÕ d©n chñ lµ mét b­íc tiÕn cña qu¸ tr×nh thùc hiÖn d©n chñ x· héi chñ nghÜa, lµ ®éng lùc vµ lµ gi¶i ph¸p quan träng ®Î ph¸t huy quyÒn lµm chñ thùc sù cña c«ng nh©n lao ®éng. ViÖc thùc hiÖn tèt qui chÕ d©n chñ ë doanh nghiÖp nhµ n­íc lµ mét yÕu tè quan träng nh»m ph¸t huy quyÒn lµm chñ thùc sù, t¹o ®éng lùc thóc ®Èy sù s¸ng t¹o, gãp phÇn hoµn thµnh nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh vµ n©ng cao ®êi sèng cña ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp. Thùc hiÖn tèt qui chÕ d©n chñ ë doanh nghiÖp nhµ n­íc lµm h¹n chÕ sù ®éc ®o¸n chuyªn quyÒn cña ng­êi l·nh ®¹o doanh nghiÖp, n©ng cao tr×nh ®é hiÓu biÕt ph¸p luËt chã ng­êi lao ®éng; gióp ng­êi lao ®éng n¨m ch¾c h¬n chÕ ®é, chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc. §Æc biÖt ®· lµm cho ng­êi lao ®éng hiÓu râ vÒ “qui chÕ thùc hiÖn d©n chñ ë doanh nghiÖp nhµ n­íc” vµ c¸c qui chÕ kh¸c cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn ng­êi lao ®éng, t¹o ®iÒu kiÖn cho ng­êi lao ®éng ph¸t huy ®­îc quyÒn lµm chñ cña m×nh nh­ng ®ång thêi còng lµm cho ng­êi lao ®éng hiÓu vµ thÊy ®­îc quyÒn d©n chñ ph¶i ®i ®«i víi thùc hiÖn nghÜa vô, d©n chñ trong khu«n khæ ph¸p luËt. Thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ b­íc ®Çu ®· t¹o ®­îc sù phÊn khái, tin t­ëng ®oµn kÕt, thèng nhÊt, h¹n chÕ, ng¨n ngõa vµ ®Èy lïi tiªu cùc, lµm cho kh«ng khÝ d©n chñ trong doanh nghiÖp ®­îc c¶i thiÖn. QuyÒn lµm chñ cña ng­êi lao ®éng ®­îc t«n träng, t¹o ®­îc lßng tin, gióp cho ng­êi lao ®éng yªn t©m c«ng t¸c, lao ®éng, s¶n xuÊt g¾n bã víi doanh nghiÖp. Tõ ®ã c¸c phong trµo s¸ng kiÕn c¶i tiÕn tiÕt kiÖm vÖ sinh m«i tr­êng, an toµn lao ®éng, v¨n ho¸ thÓ thao, kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh còng ®­îc ®Èy m¹nh, lµm cho hiÖu qu¶ s¶n xuÊt vµ søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp còng ®­îc n©ng lªn. Th«ng qua triÓn khai thùc hiÖn qui chÕ d©n chñ, vai trß l·nh ®¹o cña d¶ng (tõ chi bé c¬ së trë lªn) trong doanh nghiÖp nhµ n­íc. Vai trß c¸c tæ chøc c«ng ®oµn, ®oµn thanh niªn ®· ®­îc ph¸t huy, søc m¹nh tËp thÓ ®­îc t¨ng c­êng ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô ®­îc giao