Đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty Điện tử công nghiệp.

Lời nói đầu Quá trình chuyển đổi từ nền kinh tế tập chung quan liêu bao cấp sang nền kinh tế thị trường theo định hướng Xã hội chủ nghĩa có sự quản lý vĩ mô của Nhà nước đã làm cho nền kinh tế nước ta có những thay đổi đáng kể. Trong nền kinh tế thị trường, sự cạnh tranh giữa các doanh nghiệp diễn ra rất gay gắt. Vì vậy, mỗi doanh nghiệp cần phải nỗ lực phấn đấu về mọi mặt và phải xây dựng được cho mình một chiến lược kinh doanh phù hợp để đẩy mạnh hiệu quả sản xuất kinh doanh trên cơ sở tổ chức tốt công tác kế toán tài chính. Công tác kế toán tài chính góp phần quan trọng đối với sự tồn tại của mỗi doanh nghiệp với nhiệm vụ cơ bản là cung cấp thông tin về tình hình kinh tế tài chính cho những người ra quyết định. Em đã được học chuyên ngành kế toán tài chính của trường Đại học Thương Mại, để có thể tiếp cận được công tác hạch toán kế toán và hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp nhằm kết hợp lý luận với thực tiễn để sau khi tốt nghiệp ra trường có thể tiếp nhận được ngay các công việc chuyên ngành tại các đơn vị cơ sở, được sự giới thiệu của nhà trường em đã thực tập tại Công ty Điện tử công nghiệp. Đây là một công ty sản xuất, kinh doanh, lắp đặt thiết bị điện. Với những kiến thức đã được tích luỹ trong những năm học chuyên ngành kế toán tài chính và với sự tìm hiểu thực tế tại Công ty Điện tử Công nghiệp cùng với sự hướng dấn nhiệt tình của các cán bộ phòng kế toán em đã hoàn thành báo cáo thực tập tổng hợp với các nội dung chính như sau: - Phần 1:Giới thiệu chung về Công ty Điện tử công nghiệp. - Phần 2: Tình hình tổ chức thực hiện công tác tài chính tại Công ty - Phần 3: Tình hình tổ chức thực hiện công tác kế toán - Phần 4: Tình hình thực hiện công tác phân tích kinh tế. Phần 1 Giới thiệu chung về công ty điện tử công nghiệp Quá trình hình thành và phát triển của công ty Điện tử Công nghiệp: Công ty điện tử Công nghiệp Hà nội tiền thân là Công ty Dịch vụ điện tử VFSCOI là một doanh nghiệp sản xuất kinh doanh trực thuộc Tổng Công ty Điện tử và tin học Việt Nam. Công ty thành lập ngày 24/10/1984 theo quyết định số 160 của Tổng cục trưởng Tổng cục điện tử và kỹ thuật tin học. Ngày 22/6/1996 Công ty đổi tên thành Công ty Điện tử công nghiệp theo QĐ số 1719/QĐ - TCCT của Bộ trưởng Bộ công nghiệp. Sau 12 năm thành lập (từ 1984 đến 1996) cùng với sự phát triển chung của cả nước cũng như ngành, Công ty đã lớn mạnh về doanh số, cơ sở vật chất, tài sản và nhân sự nhờ việc tăng cường sức mạnh cả về quản lý và thay đổi máy móc thiết bị hiện đại, sản phẩm của Công ty được khách hàng tín nhiệm. Đến năm 1997 Công ty đã có 7 trung tâm và cửa hàng đóng tại địa bàn Hà Nội. Trong 7 trung tâm và cửa hàng thì có 3 bộ phận là sản xuất còn lại là bộ phận kinh doanh. Năm 1999 Công ty có thêm 3 thành viên thuộc bộ phận bán hàng. Năm 2001 Công ty lại có thêm 1 bộ phận sản xuất chính và một bộ phận kinh doanh. Đến nay Công ty có 4 bộ phận sản xuất với hệ thống công nghệ hiện đại và 8 bộ phận kinh doanh. Công ty ngày càng nhận được nhiều hạng mục công trình với quy mô lớn, cung cấp sản phẩm trên toàn quốc, chiếm lĩnh thị trường trong nước, được sự tín nhiệm cuả khách hàng. Doanh thu của Công ty ngày càng cao kéo theo lợi nhuận gia tăng, đời sống của cán bộ công nhân viên ngày càng được cải thiện. 1.2. Đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty Điện tử công nghiệp. 1.2.1 Nhiệm vụ chính của Công ty Điện tử công nghiệp Công ty Điện tử công nghiệp với tư cách là một doanh nghiệp nhà nước thuộc Tổng Công ty điện tử và tin học Việt nam, thực hiện chế độ hạch toán kinh tế độc lập, tự chủ về tài chính, có tư cách pháp nhân, có tài khoản tại ngân hàng Thương Mại cổ phần xuất nhập khẩu Việt nam tại Hà Nội và được sử dụng con dấu riêng theo thể thức nhà nước quy định. Công ty có nhiệm vụ chính là tổ chức hoạt động sản xuất kinh doanh lắp đặt các thiết bị thuộc ngành điện tử, tin học, thiết kế , sửa chữa thiết bị điện, điện tử, xây lắp đường dây và trạm điện ... theo giấy phép kinh doanh số 38014 ngày cấp 4/10/1997. 1.2.2.Đặc điểm về sản phẩm Sản phẩm hoàn thành của công ty là những công trình lắp đặt như: Cung cấp + lắp đặt thiết bị đo lường, cung cấp lắp đặt hệ thống điều hoà không khí...và một số máy móc điện tử. Các sản phẩm của công ty thường có quy mô lớn, kết cấu phức tạp, mang tính đơn chiếc thường sản xuất theo đơn đặt hàng. Công ty điện tử có 2 bộ phận chính: Bộ phận 1: Bộ phận sản xuất của Công ty Ơ bộ phận này chỉ tiến hành sản xuất, đối với những sản phẩm có giá trị lớn, Công ty chỉ sản xuất theo đơn đặt hàng. Khi nhận được đơn đặt hàng Công ty mới bắt đầu đi khảo sát, sau đó bắt đầu thiết kế chế tạo, lắp đặt... lúc đó mới có một sản phẩm hoàn thiện. Quy trình công nghệ sản xuất sản phẩm này được khái quát theo sơ đồ: Bộ phận 2: Các cửa hàng và trung tâm tham ra vào quá trình kinh doanh dịch vụ các sản phẩm điện tử, tin học... của Công ty. 1.3. Kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty bánh kẹo Hải Hà Mặc dù đã gặp phải một số khó khăn do nhiều nguyên nhân khác nhau, gặp phải bao thử thách bởi sự cạnh tranh của một cơ chế thị trường mở, Công ty Điện tử công nghiệp vẫn liên tục trưởng thành và phát triển, đã phát huy mọi khả năng sản xuất kinh doanh của mình để đứng vững trên thị trường, nâng cao uy tín của Công ty. Dưới đây là kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty bánh kẹo Hải Hà trong những năm gần đây: Bảng : Kết quả hoạt động kinh doanh. Chỉ tiêu Đơn vị Thực hiện So sánh 2000 2001 2002 01/00 02/01 Giá trị tổng sản lượng sản phẩm chính Tỷ.đ 135,500 152,47 195,67 112,52 128,33 Doanh thu Tỷ.đ 146,5 163,84 208,82 111,84 127,45 Nộp ngân sách Tỷ.đ 16,170 18,2200 20,02 112,67 109,88 Lợi nhuận Tỷ.đ 2,135 2,586 3,314 121,12 128,15 Sản lượng Tấn 12347 13500 14685 109.34 108,77 Thu nhập bình quân 1000đ/ người 650 715 755 110 105,6 Số lao động Người 1832 1962 2055 107,1 104,74 Tình hình vốn Tỷ.đ 105,695 110,750 114,847 1104.8 103,7 Vốn cố định Tỷ.đ 85,409 89,35 91,337 104,61 102,22 Vốn lưu động Tỷ.đ 20,286 21,400 23,51 105,5 109,86 (Nguồn: Số liệu phòng tài chính kế toán năm 2002) 1.4. Tổ chức bộ máy quản lý, chức năng nhiệm vụ của các phòng ban 1.4.1. Bộ máy quản lý Sơ đồ bộ máy quản lý( trang sau) 1.4.2. Chức năng, nhiệm vụ của từng phòng ban Mô hình tổ chức bộ máy quản lý theo kiểu trực tuyến chức năng. Ban giám đốc bao gồm 01 giám đốc và 01 phó giám đốc. +Giám đốc Công ty: Là người đứng đầu Công ty đại diện cho quyền lợi và nghĩa vụ của toàn thể Công ty trước cơ quan cấp trên v à trước pháp luật. Giám đốc chịu trách nhiệm chung về tình hình sản xuất kinh doanh của Công ty, trực tiếp phụ trách khâu tổ chức lao động, kế hoạch và tài chính kế toán trong Công ty. Giám đốc quyết định mọi phương thức kinh doanh và mọi hoạt động của Công ty. + Phó giám đốc (kiêm kế toán trưởng ) Là người trợ giúp cho giám đốc trong việc điều hành quản lý Công ty. Phó giám đốc là người trực tiếp điều hành hoạt động của các phòng ban thuộc phạm vi quản lý của mình theo quy chế của Tổng Công ty. - Phòng hành chính quản trị: Thực hiện chức năng tổ chức lao động tiền lương, thực hiện các công việc hành chính như : Giao dịch tiếp khách, quản lý dấu, tiếp nhận (gửi) công văn của (cho) cấp trên và các đơn vị có quan hệ, thay mặt Công ty làm công tác đối ngoại... Ngoài ra phòng hành chính quản trị còn quản lý các hoạt động phục vụ cho sản xuất kinh doanh như quản lý nhà cửa, đất đai, thu tiền điện nước khu tập thể, dịch vụ của Công ty. Phòng kinh doanh: Xây dựng các kế hoạch ngắn hạn, dài hạn về sản xuất kỹ thuật, tài chính, hợp tác đầu tư, liên doanh liên kết với các tổ chức trong và ngoài nước, xây dựng chiến lược kinh doanh, xây dựng kế hoạch cung ứng vật tư, thiết bị, xây dựng và ban hành các định mức, hạn mức vật tư kỹ thuật cho các đơn vị, tiến hành quyết toán vật tư theo hạn mức, chuẩn bị các điều kiện sản xuất, giao kế hoạch cho các đơn vị trong Công ty. Phòng tài chính kế toán: Có nhiệm vụ theo dõi mọi hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty. Phòng kế toán là tham mưu đắc lực cho lãnh đạo Công ty thông qua quản lý tình hình mua sắm sản xuất vạt tư, thiét bị, tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm, tình hình tiêu thụ và kết quả cuối cùng. Ngoài ra phòng còn tham mưu cho giám đốc trong mọi vấn đề điều hành Công ty, nâng cao hiệu quả kinh té. Lãnh đạo phòng kế toán là kế toán trưởng. Phòng tổ chức nhân sự và đào tạo: Thực hiẹn chức năng quản lý cán bộ, nhân sự của toàn Công ty, tổ chức thu (nhận) các đơn xin việc, là nơi kiểm tra và đào tạo tay nghề cho công nhân, tuyển chọn tiếp nhận công nhân xin việc làm. Phòng khoa học: Thực hiện giám sát kiểm tra kỹ thuật chế tạo các thiết bị bảo đảm chất lượng. Nghiên cứu các biện pháp nâng cao chất lượng các sản phẩm, hạng mục công trình, nghiên cứu chế tạo ra các thiết bị mới, tiêu chuẩn định mức mới theo tiêu chuẩn của Nhà nước. Tổ chức thông tin dịch vụ tư vấn khoa học kỹ thuật xây dựng luận chứng kinh tế kỹ thuật cho hợp tác đầu tư vốn của các tổ chức kinh té trong và ngoài nước. Tóm lại: các phòng chức năng thực hiện các chức năng tài chính của mình đồng thời là bộ phận tham mưu giúp cho ban giám đốc điều hành quản lý toàn bộ hoạt đông sản xuất kinh doanh. Mối quan hệ giữa các phòng ban là bình đẳng. - Các đơn vị sản xuất chính và các đơn vị kinh doanh: Là bộ phận trực tiếp chế tạo và lắp đặt các thiết bị điện, điện tử và tin học. Đứng đầu mỗi đơn vị thành viên là giám đốc chịu trách nhiệm giám sát chỉ đạo sản xuất. Các cơ sở kinh doanh hạch toán báo sổ, thực hiện các chỉ tiêu và nhiệm vụ mà Công ty giao. Các đơn vị thành viên với bộ máy đơn giản, gọn nhẹ đã phần nào đáp ứng nhu cầu sản xuất kinh doanh của Công ty. Các đơn vị thành viên chịu sự chỉ đạo của giám đốc, đồng thời đảm nhận chức năng cung cấp thông tin cần thiết cho các phòng ban có liên quan khi các đơn vị này yêu cầu. Đứng đầu Công ty là Tổng giám đốc do cấp trên bổ nhiệm sau khi đã tham khảo ý kiến của Đảng bộ, phiếu tín nhiệm của toàn thể cán bộ công nhân viên trong toàn Công ty. Tổng giám đốc quản trị theo chế độ một thủ trưởng có quyền quyết định, điều hành mọi hoạt động của Công ty theo đúng kế hoạch chính sách pháp luật của Nhà nước, nghị quyết đại hội công nhân viên chức đồng thời chịu trách nhiệm trước Nhà nước và tập thể người lao động về kết quả sản xuất kinh doanh của Công ty. Tổng giám đốc là người đại diện toàn quyền của Công ty trong mọi hoạt động sản xuất kinh doanh. Dưới Tổng giám đốc là các phó tổng giám đốc phụ trách lĩnh vực chuyên môn. + Phó tổng giám đốc kinh doanh: chịu trách nhiệm về quản lý vật liệu và tiêu thụ sản phẩm cho quá trình sản xuất kinh doanh của Công ty luôn được nhịp nhàng. + Phó tổng giám đốc tài chính: chịu trách nhiệm về việc huy động vốn , xem xét về tính giá thành, lỗ , lãi. + Văn phòng có chức năng lập định mức thời gian cho các loại sản phẩm, tính lương, tính thưởng, tuyển dụng lao động, phụ trách những vấn đề bảo hiểm, an toàn lao động, vệ sinh công nghiệp, phục vụ tiếp khách. Hệ thống những phòng ban: + Phòng kinh doanh có chức năng lập kế hoạch sản xuất kinh doanh, điều độ sản xuất và thực hiện kế hoạch cung ứng vật tư, cân đối kế hoạch thu mua, ký hợp đồng thu mua vật tư thiết bị, theo dõi việc thực hiện hợp đồng tiêu thụ sản phẩm, tổ chức hoạt động Marketing từ quá trình tiêu thụ, thăm dò thị trường, quảng cáo,… lập dự án phát triển cho những năm tiếp theo. + Phòng kỹ thuật có chức năng theo dõi việc thực hiện các quá trình công nghệ, đảm bảo chất lượng sản phẩm, chế thử sản phẩm mới. + Phòng KCS có chức năng kiểm tra, đánh giá chất lượng sản phẩm. + Phòng tài vụ có chức năng huy động vốn sản xuất , tính giá thành, lỗ lãi, thanh toán trong nội bộ công ty và với bên ngoài. + Bảo vệ, y tế, nhà ăn có chức năng kiểm tra và bảo vệ cơ sở vật chất kỹ thuật của công ty. Nhà ăn có nhiệm vụ nấu ăn trưa cho toàn Công ty. Ngoài ra Công ty còn có hệ thống các chi nhánh, cửa hàng có chức năng giới thiệu và bán sản phẩm của Công ty. Hệ thống những nhà kho có các chức năng dự trữ, bảo quản NVL , trang thiết bị phục vụ sản xuất đồng thời bảo quản sản phảm làm ra. Phần 2 Tình hình tổ chức thực hiện công tác tài chính tại công ty bánh kẹo hải hà 2.1. Tình hình tổ chức và phân cấp tài chính Công ty Điện tử Công nghiệp là một doanh nghiệp Nhà nước, do vậy, nguồn vốn chủ yếu do Ngân sách Nhà nước cấp. Trong nền kinh tế thị trường hiện nay nhiệm vụ của Công ty không chỉ là bảo toàn vốn mà còn phải phát triển vốn đó để có thể hoàn thành chỉ tiêu mà Nhà nước giao cho và nâng cao đời sống của công nhân viên. Để làm được điều này Công ty phải có những biện pháp phù hợp, các giải pháp cần thiết nhằm thu hút, tạo lập và sử dụng hợp lý các nguồn tài chính, các quỹ tiền tệ trên cơ sở đó phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh một cách hiệu quả nhất. Công ty luôn luôn tìm kiếm những giải pháp tối ưu trong huy động vốn, sử dụng vốn và phân phối kết quả của doanh nghiệp. Công tác tổ chức tài chính được tiến hành gắn liền với hoạt động của Công ty và phục vụ cho hoạt động của Công ty. Tổ chức tài chính của Công ty thực hiên các nhiệm vụ sau: - Xác định nhu cầu vốn cần thiết, tổ chức huy động nguồn vốn để đáp ứng kịp thời, đầy đủ cho các hoạt đông của Công ty trong kỳ. - Tổ chức sử dụng vốn đã huy động được một cách có hiệu quả, quản lý chặt chẽ các khoản thu chi, đảm bảo khả năng thanh toán của Công ty. Khi kết thúc chu kỳ kinh doanh , công tác tài chính phải hoàn thành nhiệm vụ bảo toàn và phát triển vốn của mình . - Thực hiện việc phân phối lợi nhuận , trích lập và sử dụng các quỹ của Công ty góp phần quan trọng vào việc phát triển của doanh nghiệp và cải thiện đời sống của công nhân viên chức. Công tác phân cấp và quản lý tài chính ở Công ty Điện tử Công nghiệp được tổ chức thực hiện theo nguyên tắc tập trung dân chủ. Thực hiện nguyên tắc trên 2 cấp độ: - Tầm vĩ mô: Biểu hiện của tập trung: Hoạt động tài chính của Công ty đều được thực hiện theo các văn bản pháp luật, các chính sách , chế độ của Nhà nước quy định, thể hiện sự quản lý và lãnh đạo của Nhà nước. Biểu hiện của dân chủ: Tuy nguồn vốn chủ yếu là do Nhà nước cấp nhưng Công ty có quyền tự chủ về tài chính. - Tầm vi mô Biểu hiện của tập trung: Trong Công ty, Giám đốc là người có quyền đưa ra các quyết định tài chính bao gồm quyết định về nguồn tài trợ, quyết định về cơ chế hình thành và sử dụng các quỹ. Phó giám đốc tài chính (kế toán trưởng) chỉ đạo nghiệp vụ và tổ chức toàn bộ phòng, tập hợp số liệu trong kỳ để lập Báo cáo tài chính. Kế toán trưởng hướng dẫn điều hành kiểm tra toàn bộ công tác kế toán tài chính của công ty. Trong phòng kế toán của công ty có sự phân công công việc quản lý tài chính rõ ràng, các thành viên có trách nhiệm liên kết tốt để giúp việc thực hiện kế hoạch đạt kết quả cao. Biểu hiện của dân chủ: Mở rộng phạm vi trách nhiệm đối với người lao động, người lao động được quyền tham gia xây dựng phương án kinh doanh, tham gia phân phối lợi nhuận, thanh tra kiểm tra các hoạt động của doanh nghiệp thông qua tổ chức Công đoàn. Thực hiện quản lý tài chính theo nguyên tắc trên đã giúp cho doanh nghiệp tự chủ trong kinh doanh, phát huy mọi khả năng của doanh nghiệp trong khuôn khổ pháp luật. 2.2 Công tác kế hoạch hoá tài chính của doanh nghiệp Đầu niên độ kế toán hàng năm, căn cứ vào Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của năm trước, Công ty phân tích những thành quả và những mặt hạn chế để rút ra kinh nghiệm nhằm xây dựng những kế hoạch mới phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh trong năm .Kế hoạch tài chính của doanh nghiệp bao gồm: - Kế hoạch vốn và nguồn vốn: - Kế hoạch khấu hao TSCĐ. Kế hoạch về chi phí kinh doanh - Kế hoạch lợi nhuận và phân phối lợi nhuận. - Kế hoạch xây dựng và sử dụng các quỹ của doanh nghiệp… Những kế hoạch về tài chính đều do kế toán trưởng đảm nhiệm và kết hợp với các phòng ban khác của Công ty như: phòng kế hoạch kinh doanh, phòng khoa học… để lên kế hoạch . Kế hoạch được lập phải dựa trên một số yếu tố cơ bản : Nguồn vốn được cấp , kế hoạch đầu tư, các chỉ số so sánh giữa năm báo cáo và năm gốc…đặc biệt công tác kế hoạch hoá tài chính của Công ty luôn gắn với thực tiễn thị trường, lấy thị trường làn trung tâm, lấy thị trường làm căn cứ để lập. Kế hoạch tài chính phải được duyệt bởi ban giám đốc và các cơ quan quản lý. Để đáp ứng nhu cầu của thị trường ngày càng tăng, Công ty luôn luôn phải đổi mới công nghệ, thiết bị máy móc, đào tạo công nhân viên nên hàng năm các khoản chi phí này là rất lớn. Mặt khác, nguồn vốn vay của công ty chiếm tỷ trọng tương đối lớn nên việc lập kế hoạch không thích hợp sẽ dẫn tới việc công ty phải trả một khoản chi phí lãi vay không nhỏ cho Ngân hàng. Do vậy để có được một kế hoạch tài chính khả thi, Kế toán trưởng phải biết liên kết, phân tích mọi thông tin một cách chính xác. Căn cứ vào kế hoạch đã được duyệt, bộ phận kế toán tiến hành tổ chức thực hiện dưới sự chỉ đạo của kế toán trưởng. Thông thường, Công ty Điện tử Công nghiệp thực hiện rất tốt việc lập kế hoạch tài chính nên đã giúp cho công ty có thể chủ động đưa ra các giải pháp kịp thời khi có sự biến động của thị trường. 2.3- Tình hình vốn và nguồn vốn của Công Điện tử công nghiệp: Trong nền kinh tế thị trường có sự cạnh tranh gay gắt hiện nay nhu cầu về vốn là một trong những nhân tố quan trọng quyết định sự thành bại của các doanh nghiệp. Đối với Công ty Điện tử công nghiệp do đặc tính hoạt động mang tính chất sản xuất - kinh doanh, giá trị của các loại vật tư, máy móc, thiết bị sản xuất rất đắt tiền nên vấn đề đặt ra cho Công ty là làm sao có được lượng vốn cần thiết để phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh của mình. Chính vì vậy mà việc phân tích tình hình tài chính của doanh nghiệp mà cụ thể là tình hình về vốn và sử dụng vốn là hết sức quan trọng không thể thiếu trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Nhận thức rõ điều này, Công ty Điện tử công nghiệp luôn phân tích, đánh giá tình hình nguồn vốn và sử dụng vốn của Công ty từ đó có các giải pháp tối ưu trong việc huy động vốn, sử dụng vốn và phân phối kết quả. Căn cứ vào bảng cân đối kế toán ngày 31/12/2001 và 31/12/2002 tại Công ty Điện tử công nghiệp có số liệu sau: Bảng 2.1. Bảng kết cấu tài sản Tài sản 2001 2002 Tăng ( giảm) 01/00 Số tiền (tỷ.đ) Tỷ Trọng ( % ) Số Tiền (tỷ.đ) Tỷ Trọng ( % ) Số Tiền ( tỷ. đ) Tỷ Trọng ( % ) 1- TSLĐ và đầu tư ngắn hạn - Vốn bằng tiền - Các khoản phải thu - Hàng tồn kho - TSLĐ khác 2- TSCĐ và đầu tư dài hạn - TSCĐ - Chi phí XDCB dở dang 21,408 1,2545 8,3727 10,100 1,6808 89,35 87,866 1,484 19,32 1,132 7,56 9,12 1,52 80,68 79,34 1,34 23,51 1,3941 9,9494 10,406 1,7605 91,337 91,337 20,47 1,21 8,66 9,06 1,54 79,53 79,53 2,102 0,1396 1,5767 0,306 0,0797 1,987 3,471 -1,484 1,15 0,078 1,1 -0,06 -0,02 -1,15 0,19 -1,34 Tổng tài sản 110.758 100 114,847 100 4,089 - (Nguồn: Số liệu phòng tài chính kế toán năm 2002) Qua bảng số liệu chi tiết trên về cơ cấu tài sản trong công ty cho thấy một số vấn đề chính như sau: + Tổng số tài sản năm 2002 so với năm 2001 tăng lên là 4,089 tỷ đồng với tỷ lệ tăng là 3,69% (4,089 ´ 100/110,758) thể hiện quy mô tài sản của doanh nghiệp tăng lên, cơ sở vật chất được mở rộng. Trong đó: . Tổng tài sản lưu động năm 2002 so với năm 2001 tăng 2,102 tỷ.đ do vốn bằng tiền và các khoản phải thu tăng cả về số tiền và tỉ trọng, hàng tồn kho và TSLĐ khác lại giảm về mặt tỉ trọng. Các khoản phải thu tăng, hàng tồn kho giảm chứng tỏ trong năm 2002 Công ty đã tiêu thụ khá nhiều sản phẩm nhưng chủ yếu là khách hàng chưa thanh toán tiền. Do vậy Công ty cần phải giảm khoản phải thu để tránh tình trạng bị chiếm dụng vốn từ đó nâng cao hiệu quả sử dụng vốn. . Tổng TSCĐ của Công ty năm 2002 so với năm 2001tăng 1,987 tỷ.đ với tỷ lệ tăng là 2,22% thể hiện Công ty chú ý đến việc trang bị cơ sở vật chất kỹ thuật hiện đại hơn, chú ý đến việc đầu tư cho chiều sâu nhằm tạo nguồn lợi tức lâu dài cho Công ty. Tuy nhiên tỷ suất đầu tư của Công ty vẫn giảm so với năm 2001 là 1,15%. Việc phân tích cơ cấu nguồn vốn được tiến hành đồng thời với việc phân tích cơ cấu tài sản để trên cơ sở đó ban giám đốc và kế toán trưởng nắm bắt được khả năng tự tài trợ về mặt tài chính, mức độ tự chủ, chủ động trong sản xuất kinh doanh hoặc những khó khăn mà doanh nghiệp sẽ gặp phải từ đó đưa ra biện pháp huy động vốn có hiệu quả nhất, có lợi nhất cho Công ty. Bảng 2.2 Bảng phân tích cơ cấu nguồn vốn Nguồn vốn Năm 2001 Năm 2002 Tăng(giảm) 2002/2001 Số tiền (tỷ.đ) Tỷ Trọng (%) Số Tiền (tỷ.đ) Tỷ Trọng (% ) Số Tiền (tỷ.đ) Tỷ Trọng (%) A- Nợ phải trả I- Nợ ngắn hạn 1. Vay ngắn hạn 2. Phải trả người bán 3. Người mua thanh toán tiền trước 4. Thuế và các khoản phải nộp cho Nhà nước 5. Phải trả công nhân viên 6. Phải trả đơn vị nội bộ 7. Phải trả, phải nộp khác II- Nợ dài hạn 1- Vay dài hạn 2- Nợ dài hạn khác B- Nguồn vốn chủ sở hữu 1- Nguồn vốn kinh doanh 2- Các quỹ 45,7984 17,9672 8,00978 4,49183 0,17967 2,11888 2,19745 0,21561 0,75398 27,8312 27,8312 0 64,9596 51,2533 13,7063 41,35 16,22 7,23 4,056 0,16 1,913 1,984 0,195 0,68 25,13 25,13 0 58,65 46,28 12,37 43,4925 24,2166 14,8738 1,67230 0,56424 0,72761 4,53819 0,46738 1,37308 19,2759 19,2759 0 71,3545 57,9041 13,4504 37,87 21,08 12,95 1,456 0,49 0,633 3,95 0,407 1,196 16,78 16,78 0 62,13 50,42 11,71 -2,3059 6,2494 6,86402 -2,81953 0,38457 -1,39127 2,34074 0,25177 0,6191 -8,5553 -8,5553 6,3949 6,6508 -0,2559 -3,48 4,86 5,72 -2,6 0,33 -1,28 1,966 0,212 0,516 -8,35 -8,35 0 3,48 4,14 -0,66 Tổng vốn 110,758 100 114,847 100 4,089 - (Nguồn: Số liệu phòng tài chính kế toán năm 2002) Qua bảng cơ cấu nguồn vốn ta thấy nguồn vốn năm 2002 so với năm 2001 tăng 4, 089 tỷ.đ trong đó chủ yếu là nguồn vốn chủ sở hữu tăng là 6,3949 tỷ đồng. Vay ngắn hạn cũng tăng một cách rõ rệt (6,864%) trong khi đó phải trả người bán giảm , điều này cho thấy Công ty đã sử dụng một lượng lớn tiền vay ngắn hạn để trả nợ cho người bán. Nguồn vốn chủ sở hữu của Công ty tăng thể hiện doanh nghiệp có khả năng tự tài trợ, tự đảm bảo và chủ động kinh doanh hơn trước. Các khoản nợ giảm đi thể hiện Công ty đã có khả năng trả nợ cho các đối tượng, tôn trọng kỷ luật thanh toán tín dụng. - Xét theo nguồn vốn Vốn 2001 2002 Tăng(giảm)02/01 Số tiền (tỷ.đ) Tỷ trọng ( % ) Số Tiền (tỷ.đ) Tỷ trọng (%) Số Tiền (tỷ.đ) Tỷ Trọng (% ) - Ngân sách cấp - Vốn vay - Nguồn khác 55,3 35,84 19,618 49,93 32,36 17,71 61,378 34,15 19, 319 53,44 29,73 16,83 6,078 -1,69 -0,299 3,51 -2,63 -0,88 Tổng vốn 110,758 100 114,847 100 4,089 - (Nguồn: Số liệu phòng tài chính kế toán năm 2002) Vì Công ty Điện tử Công nghiệp là một doanh nghiệp có vốn đầu tư của Nhà nước nên nguồn vốn của Công ty chủ yếu là do ngân sách Nhà nước cấp. Nguồn vốn cấp qua các năm 2001, 2002 tăng thêm là 6,078 tỷ.đ điều này cho thấy Nhà nước cũng rất chú trọng đến việc phát triển của Công ty bởi vì trên thực tế hiện nay Chính phủ áp dụng nhiều biện pháp thích hợp để tránh tình trạng sử dụng vốn ngân sách một cách tràn lan mà đầu tư có trọng điểm. 2.4. Tình hình thực hiện công tác kiểm tra, kiểm soát tài chính của Công ty Điện tử công nghiệp: Để đảm bảo số liệu được chính xác, theo đúng thể lệ chế độ kế toán mà bộ tài chính đã ban hành Công ty đã thực hiện công tác kiểm tra, kiểm soát ngay từ khâu hạch toán ban đầu. Chứng từ, hoá đơn trước khi được coi là cơ sở để ghi vào sổ sách kế toán đều phải qua sự kiểm tra của nhân viên kế toán xem xét chứng từ, hoá đơn đó có hợp lệ , chính xác hay không…Các chứng từ, hoá đơn đều phải theo biểu mẫu quy định của Bộ tài chính ban hành. Ngoài ra để tránh tình trạng nhầm lẫn trong việc ghi chép, mỗi nhân viên kế toán phải tự kiểm tra đối chiếu sổ sách ,chứng từ của mình với các chứng từ sổ sách của các nhân viên khác. Sau đó toàn bộ chứng từ các nhân viên trong phòng chuyển qua cho kế toán trưởng kiểm tra, xem xét lần cuối cùng và ký duyệt. Hàng năm, các cơ quan như Tổng cục quản lý vốn và tài sản Nhà nước tại doanh nghiệp, Tổng cục thuế… kiểm tra tình hình tài chính của Công ty, nhìn chung Công ty hoàn thành tốt nhiệm vụ, hạch toán kế toán đúng, trung thực, khách quan, làm theo đúng chế độ của Nhà nước quy định. Phần 3 Tổ chức công tác kế toán ở Công ty bánh kẹo Hải Hà 3.1.Hình thức kế toán Trong điều kiện hoạt động sản xuất kinh doanh hiện nay, Công ty sử dụng chương trình kế toán máy FOXPRO. Chương trình này đã giúp cho Công ty kế toán đơn giản trong sổ sách kế toán. Hình thức tổ chức sổ theo hình thức “Nhật ký chung” được thể hiện theo sơ đồ sau: Sơ đồ : Trình tự ghi sổ theo hình thức nhật ký chứng từ Sổ quỹ Chứng từ gốc Sổ (thẻ)hạch toán chi tiết Bảng kê Bảng phân bổ Nhật ký- chứng từ Bảng tổng hợp chi tiết Sổ cái Báo cáo tài chính Ghi hàng ngày Ghi cuối tháng Đối chiếu, kiểm tra. Trình tự hạch toán: Hàng ngày căn cứ vào các chứng từ được dùng làm căn cứ ghi sổ, trước hết ghi các nghiệp vụ kinh tế phát sinh vào sổ “Nhật ký chung” sau đó căn cứ vào số liệu đã ghi trên sổ Nhật ký chung để ghi vào sổ Cái theo các tài khiỏan kế toán phù hợp. Công ty có mở sổ kế toán hci tiết thì đồng thời với việc ghi sổ Nhật ký chung, các nghiệp vụ phát sinh được ghi vào sổ kế toán chi tiết liên quan. Ngoài ra Công ty còn mở sổ Nhật ký đặc biệt, hàng ngày căn cứ vào các chứng từ được dùng làm căn cứ ghi sổ, ghi các nghiệp vụ phát sinh vào sổ Nhật ký đặc biệt liên quan. Định kỳ (3, 5, 10... ngày) hoặc cuối tháng tuỳ khối lượng nghiệp vụ kinh tế phát sinh tổng hợp sổ Nhật ký đặc biệt, lấy số liệu ghi vào các tài khoản phù hợp trên sổ Cái, sau khi đã loại trừ số trùng lặp do một nghiệp vụ được ghi đồng thời vào nhiều sổ Nhật ký đặc biệt (nếu có). Cuối tháng, cuối quý, cuối năm, cộng số liệu trên sổ Cái lập Bảng cân đối số phát sinh. Sau khi đã kiểm tra đối chiếu khớp đúng, số liệu ghi trên sổ Cái và Bảng tổng hợp chi tiết (được lập từ sổ kế toán chi tiết) được dùng để lập báo cáo tài chính. 2. Cơ cấu bộ máy kế toán và chức năng của từng bộ phận Bộ máy kế toán của Công ty được tổ chức theo mô hình tập trung. Tại phòng Tài vụ của công ty gồm 9 nhân viên, mỗi nhân viên phụ trách một khâu kế toán với các nhiệm vụ sau: - Kế toán trưởng : Chịu trách nhiệm chỉ đạo, hướng dẫn toàn bộ công tác kế toán, thống kê thông tin kinh tế trong toàn bộ Công ty. - Kế toán tổng hợp : giúp kế toán trưởng công tác chỉ đạo , làm công tác tổng hợp ghi sổ cái, lập báo cáo kế toán, phân tích kinh tế, bảo quản lưu trữ hồ sơ. - Kế toán NVL: có nhiệm vụ theo dõi chi tiết ,tổng hợp tình hình nhập, xuất từng loại vật tư. - Kế toán tiền mặt : hạch toán chi tiết và tổng hợp tình hình thu chi tồn quỹ, TGNH của công ty. Tổng hợp tình hình thanh toán nội bộ bên ngoài, hạch toán chi tiết và tổng hợp tình hình thanh toán nội bộ và bên ngoài, hạch toán tổng hợp và chi tiết tình hình vay vốn lưu động và quá trình thanh toán tiền vay. - Kế toán TGNH: có chức năng tập hợp các chứng từ thu, chi tiền gửi, tiền vay ngân hàng, làm thủ tục cho vay, theo dõi việc trả nợ đúng hạn, đúng cam kết trên khế ước vay ngân hàng. - Kế toán XDCB và TSCĐ: hạch toán tăng giảm TSCĐ phát sinh và khấu hao, các khoản chi phí sửa chữa lớn và sửa chữa thường xuyên của tài sản. - Thủ quỹ: có chức năng quản lý thu, chi tiền mặt - Kế toán tiêu thụ: tổ chức hạch toán chi tiết và tổng hợp tình hình biến động của thành phẩm, theo dõi quá trình tiêu thụ, tình hình thanh toán công nợ với khách hàng. Kế toán giá thành & tiền lương:. Tổng hợp chi phí và tiến hành tính giá sản phẩm, mở sổ hạch toán chi tiết và tổng hợp cho CPSX, giá thành sản phẩm và tiêu thụ. Tổ chức hạch toán chi tiết và tổng hợp sản phẩm hoàn thành và tiêu thụ của Công ty, xác định bán hàng, tổ chức ghi sổ chi tiết. Tổ chức hạch toán bảo hiểm xã hội, các quỹ của công ty, theo dõi tình hình lập quỹ và sử dụng quỹ. - Bộ máy kế toán ở các cửa hàng và trung tâm: Các cửa hàng và trung tâm không tổ chức bộ máy kế toán đầy đủ như ở công ty. Tổ chức kế toán ở các cửa hàng và trung tâm gồm 2 - 3 người dưới sự điều hành của giám đốc cửa hàng và trung tâm và sự chỉ đạo chuyên môn của kế toán trưởng công ty như thu thập chứng từ, thực hiện ghi chép ban đầu… và có trách nhiệm cung cấp đầy đủ số liệu kinh tế theo định kỳ và đột xuất của công ty. Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán Kế toán trưởng Thủ Quỹ KT Tiền mặt KT TG NH KT NVL KT XDCB & TS CĐ KT Giá Thành lương KT TP Tiêu Thụ KT Tổng Hợp Kế toán các cửa hàng và trung tâm 3.3. Tình hình thực hiện các phần hành kế toán ở doanh nghiệp. 3.3.1.Kế toán tiền mặt: Khi hạch toán các nghiệp vụ phát sinh có liên quan đến tiền mặt, kế toán sử dụng tài khoản 111. Căn cứ để ghi bao gồm một số chứng từ sau: - Phiếu thu - Phiếu chi - Các chứng từ gốc khác Tại Công ty Điện tử công nghiệp thủ quỹ là người chịu trách nhiệm quản lý, nhập, xuất tiền mặt. Hàng ngày thủ quỹ phải kiểm kê số tồn quỹ thực tế, so sánh đối chiếu với sổ quỹ thực tế, so sánh đối chiếu với sổ quỹ và sổ kế toán tiền mặt. Sơ đồ hạch toán tiền mặt(VNĐ) TK 511,512 TK 111 TK 112 Doanh thu bán hàng ( chưa VAT) Nộp tiền vào NH TK151,152 TK 721, 711 Chi mua sắm vật Thu nhập HĐTC Tài sản( chưa VAT) Và HĐBT TK 311, 331,341.. TK 131, 136, 141… Thu từ khách hàng Chi thanh toán nội bộ, … TK 112 TK 241 Rút TGNH nhập quỹ Chi cho sửa chữa lớn Hoặc ĐTXD CB TK 311,341 Vay ngắn hạn, dài hạn bằng tiền mặt 3.3.2- Kế toán nguyên vật liệu - Là một Công ty sản xuất kinh doanh lắp đặt thiết bị điện nên Công ty cũng phải mua, nhập khẩu những linh kiện điện tử... Khi phát sinh các nghiệp vụ này, kế toán NVL sẽ hạch toán vào TK 152 căn cứ vào các loại chứng từ sau: - Phiếu nhập kho NVL - Phiếu xuất kho NVL - Biên bản kiểm nhận vật tư, hàng hoá - Phiếu báo vật tư còn lại cuối kỳ. - Phiếu thu, phiếu chi… Sơ đồ hạch toán tổng quát nguyên vật liệu TK 111,112,331, 141… TK 152 TK 621 Thanh toán tiền mua Xuất để chế tạo Sp bằng TM, TGNH, TƯ hoặc chưa thanhh toán TK 151 TK 627, 641, 642… Hàng đi đường kỳ trước Xuất cho chi phí SXC Quản lý, XDCB TK 642, 3381… TK 154 Thừa phát hiện khi kiểm kê Xuất thuê ngoài gia công chế biến TK 711 TK 821 Chiết khấu thanh toán được Giá vốn bán vật tư hưởng TK1381,642… Thiếu phát hiện khi kiểm kê 3.3.3- Kế toán tiền lương và các khoản bảo hiểm a. Kế toán tiền lương cho công nhân sản xuất trực tiếp. -Về chi phí tiền lương của công nhân sản xuất trực tiếp bao gồm: . Tiền lương khoán . Các khoản phải trích theo lương của công nhân sản xuất Cụ thể: a.1- Tiền lương khoán Lương khoán theo sản phẩm được tính cả cho một nhóm người thực hiện các công đoạn sản xuất và lắp đặt thiết bị điện. a.2- Các khoản trích theo lương: Ngoài tiền lương, để đảm bảo tái tạo sức lao động, theo chế độ tài chính hiện hành, Công ty còn tính vào chi phí sản xuất kinh doanh một bộ phận chi phí gồm các khoản trích BHXH, BHYT, KPCĐ. Việc tính và trích các khoản bảo hiểm được tiến hành như sau: - BHXH trích 15 % tổng tiền lương cơ bản của công nhân sản xuất vào chi phí sản xuất trong kỳ. - BHYT được trích 2 % tổng tiền lương cơ bản của công nhân sản xuất vào chi phí sản xuất. - KPCĐ trích 2% theo tổng tiền lương thực tế của công nhân sản xuất. Khoản này hàng tháng phải nộp một phần cho công đoàn cấp trên. Tiền lương cơ bản tính cho từng xí nghiệp dựa trên mức lương thiểu do Nhà nước qui định và hệ thống cấp bậc của công nhân sản xuất trong xí nghiệp. b. Kế toán tiền lương cho nhân viên quản lý, bán hàng,quản lý xí nghiệp: Công ty Điện tử công nghiệp áp dụng hình thức trả lương theo thời gian để trả lương cho lao động làm gián tiếp làm công tác văn phòng và quản lý như ban giám đốc, các phòng ban nghiệp vụ,nhân viên bán hàng và nhân viên quản lý xí nghiệp.Tiền lương trả cho nhân viên quản lý cũng bao gồm 2 phần: - Tiền lương theo thời gian - Các khoản trích theo lương. Tỷ lệ được trích cũng giống như đối với công nhân sản xuất trực tiếp. Khi phát sinh các nghiệp vụ chi phí tiền lương đối với người lao động,kế toán tiền lương sử dụng TK622 cho công nhân sản xuất trực tiếp và TK 641, 642, 627 cho nhân viên quản lý, căn cứ trên một số chứng từ sau: - Bảng phân bổ tiền lương và bảo hiểm. - Chứng từ tính số bảo hiểm ,KPCĐ phải thu ở người lao động. - Hợp đồng thuê khoán lao động - Chứng từ kết chuyển chi phí nhân công - Chứng từ để đánh giá chất lượng, kết quả lao động - Chứng từ tính các khoản phải trả về BHXH cho người lao động - Phiếu thu, báo có - Phiếu chi, báo nợ Sơ đồ hạch toán các khoản thanh toán với công nhân viên chức TK 111,112 TK334 TK 622 Thanh toán lương, Nhân viên trực tiếp sản thưởng cho CNV xuất TK 627, 641, 642 Nhân viên phân xưởng, TK141, 138 bán hàng, quản lý DN Các khoản khấu trừ TK4311 Vào thu nhập CBCNV Tiền thưởng TK 338( 3,4) TK 3383 Phần đóng góp cho quỹ Trợ cấp BHXH phải trả BHXH, BHYT cho người lao động TK 335 Tiền lương phép phải trả 3.4- Kế toán tiền gửi ngân hàng Hàng ngày khi nhận được chứng từ của ngân hàng,kế toán sẽ phản ánh vào TK 112 và các TK liên quan các nghiệp vụ kinh tế phát sinh. Cơ sở để ghi chép gồm có một số chứng từ sau: - Giấy báo nợ, báo có. - Bản sao kê của ngân hàng kèm theo các chứng từ gốc như: . Uỷ nhiệm thu, uỷ nhiệm chi . Séc chuyển khoản, séc bảo chi… Sơ đồ hạch toán kế toán TGNH TK111 TK112 TK 111 Chuyển TM vào TGNH Rút TGNH bằng TM TK 333, 338(2,3,4) Thanh toán với Ngân sách TK 131, 136, 138 Thu hồi các khoản nợ TK331, 311, 341 Thanh toán các khoản phải trả khác TK642 TK 811 Lãi tiền gửi Phí NH 3.3.5 -Kế toán TSCĐ Đặc điểm của Công ty Điện tử Công nghiệp là vốn cố định chiếm tới 80% nên TSCĐ chiếm một tỷ trọng rất lớn . Vì vậy, tình hình biến động tăng, giảm tài sản có ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động sản xuất của Công ty.Khi phát sinh các nghiệp vụ liên quan đến TSCĐ, kế toán hạch toán vào TK 211, cơ sở ghi chép căn cứ vào một số chứng từ sau: - Hợp đồng thuê TSCĐ - Biên bản bàn giao TSCĐ - Hoá đơn thanh toán tiền thuê - Bảng tính trích khấu hao TSCĐ - Biên bản thanh lý nhượng bán TSCĐ - Phiếu thu,phiếu chi - Báo có, báo nợ Sơ đồ hạch toán tổng quát TSCĐ TK111, 112, 341… TK 211 TK 214 Mua thanh toán ngay Giá trị hao mòn TK 331 Trả tiền cho Phải trả người bán người bán TK441 TK 821 Nhận cấp phát, tặng thưởng, liên doanh Giá trị còn lại TK 414,431,441… TK 111,112,331 Chi phí liên quan đến Đầu tư bằng vốn chủ sở hữu nhượng bán, thanh lý TK111,152,131.. TK721 Các khoản thu về nhượng bán, thanh lý - Kế toán chi phí khấu hao TSCĐ Hiện nay, Công ty đang tiến hành trích khấu hao theo phương pháp khấu hao theo đường thẳng. Theo phương pháp này, mức khấu hao phải trích hàng năm của từng TSCĐ trong Công ty được tính như sau: Mức khấu hao Nguyên giá của TSCĐ(i) phải trích hàng = __________________________ năm của TSCĐ ( i) Thời gian sử dụng của TSCĐ (i) Sơ đồ hạch toán khấu hao và hao mòn TSCĐ TK 211, 213 TK 214 TK 627,641, 642 Giá trị hao mòn của TSCĐ Trích khấu hao TSCĐ tính Thanh lý, nhượng bán, mất mát vào chi phí KD từng kỳ TK 2141 TK 4313, 466 Kết chuyển tăng giá trị hao mòn Xác định hao mòn của Của TSCĐ tự có khi được nhận TSCĐ hình thành từ quỹ quyền sở hữu TSCĐ thuê ngoài phúc lợi và nguồn kinh phí vào cuối niên độ 3. 3.6. Kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm Trong công tác quản lý tại Công ty Điện tử công nghiệp, chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm là những chỉ tiêu quan trọng luôn được Công ty quan tâm vì chúng gắn liền với kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh . Thông qua số liệu do bộ phận kế toán tập hợp chi phí và giá thành thực tế của từng sản phẩm để phân tích, đánh giá tình hình thực hiện các định mức, dự toán chi phí, tình hình sử dụng lao động, vật tư, tiền vốn có hiệu quả, tiết kiệm hay lãng phí, tình hình thực hiện kế hoạch giá thành sản phẩm từ đó có những biện pháp phù hợp với sự phát triển sản xuất kinh doanh và yêu cầu quản lý DN. Để tập hợp toàn bộ chi phí sản xuất kinh doanh trong tháng, Công ty mở TK 154- Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang. Căn cứ vào các số liệu đã tập hợp được trên các TK 621, TK 622, TK 627, kế toán thực hiện các bút toán kết chuyển sang TK 154. Đối tượng tính giá thành là theo từng sản phẩm Do sản phẩm của Công ty được sản xuất theo một quy trình công nghệ cao gồm nhiều bộ phận sản xuất, nhiều giai đoạn công nghệ. Đối tượng tập hợp chi phí sản suất là giai đoạn công nghệ hay bộ phận sản xuất. Giá thành được xác định cộng chi phí sản xuất của các giai đoạn, bộ phận sản xuất tạo nên sản phẩm. Giá thành sản phẩm = Z1 + Z2 + ... +ZN. Sơ đồ tập hợp chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm TK 152,153… TK 621 TK 154 TK 152 Chi phí NVL trực tiếp Kết chuyển, phân bổ Nhập kho vật liệu, phế CP NVL trực tiếp liệu thu hồi TK 334, 338 TK 622 TK 155 TK632 Chi phí nhân Kết chuyển, phân bổ Giá thành thực tế Xuất kho công trực tiếp CP NC trực tiếp SPHT nhập kho tiêu thụ TK 627 CP nhân viên Kết chuyển,phân bổ Chi phí vật liệu, dụng cụ chi phí SXC TK 214 Chi phí khấu hao Giá thành thực tế SPHT bán ngay TK111, 112, 142, 335 CP dịch vụ mua ngoài bằng tiền khác 3.3.7- Kế toán tiêu thụ thành phẩm và xác định kết quả Kế toán sử dụng các TK 155, 632, 511, 911,131 để phản ánh các nghiệp vụ tiêu thụ thành phẩm. Sổ sách chứng từ sử dụng: - Nhật ký đặc biệt - Hoá đơn GTGT Nhật ký chung Sổ chi tiết tài khoản 156, 157. Hoá đơn GTGT được lập thành 3 liên: - Liên 1: Lưu tại cuống hoá đơn - Liên 2: Liên giao cho khách hàng Liên 3: Liên dùng trong thanh toán Liên 2 sẽ được người trực tiếp chi những khoản chi phí đó sẽ cầm lại và chuyển về phòng kế toán Sơ đồ kế tiêu thụ và xác định kết quả TK 154 TK 632 TK911 TK 511 TK 131,111,112 Giá vốn SPHT Kết chuyển giá vốn Kết chuyển Doanh thu SPHT SPHT doanh thu thuần TK 641, 642 TK531 Kết chuyển chi phí bán hàng, chi Kết chuyển phí quản lý doanh nghiệp hàng bị trả lại TK 421 TK 333 Kết chuyển lãi về tiêu thụ Thuế GTGT phải nộp Kết chuyển lỗ về tiêu thụ 3.3.8. Kế toán các quỹ doanh nghiệp Các quỹ của Công ty Điện tử công nghiệp bao gồm Quỹ đầu tư phát triển, Quỹ dự phòng trợ cấp mất việc làm, Quỹ dự phòng tài chính, Quỹ khen thưởng và phúc lợi. Các quỹ này được Công ty hình thành bằng cách trích một tỷ lệ nhất định từ phần lợi nhuận sau thuế theo quy định của chế độ tài chính và từ một số nguồn khác. Để hạch toán các nghiệp vụ này kế toán căn cứ vào một số chứng từ sau: - Chứng từ tạm trích lập quỹ doanh nghiệp - Chứng từ điều chỉnh: trích thêm, hoàn lại quỹ doanh nghiệp - Các khoản thu thuộc quỹ doanh nghiệp - Các chứng từ về sử dụng quỹ doanh nghiệp - Phiếu thu, phiếu chi - Báo nợ, báo có Sơ đồ hạch toán các quỹ doanh nghiệp TK 421 TK 414, 415, 416, 431 TK 421 Số quỹ đã sử dụng để bù đắp Trích quỹ DN từ lợi nhuận quỹ DPTC ( TK 415) TK 111, 112, 334, ... TK 1368, 111, 112 Số quỹ DN do XN thành viên nộp Chi tiêu quỹ DN trong kỳ lên hay cấp trên cấp bổ sung TK 411, 4313 TK 152, 153, 111,112,... Kết chuyển giảm quỹ DN khi Nhận viện trợ, nhận tặng thưởng mua sắm, XDCB TSCĐ hoàn nhận vốn góp,… dùng để bổ thành bàn giao đưa vào sử dụng sung quỹ doanh nghiệp Phần 4 Công tác phân tích hoạt động kinh tế tại Công ty bánh kẹo hải hà 4.1. Tình hình tổ chức công tác phân tích hoạt động kinh tế tại Công ty Điện tử công nghiệp Phân tích hoạt động kinh tế là một phương pháp quản lý có hiệu quả và là một công cụ rất quan trọng trong quá trình thu thập, xử lý thông tin để đưa ra những quyết định trong kinh doanh và quản lý. Công tác phân tích hoạt động kinh tế tại Công ty Điện tử công nghiệp được tiến hành vào cuối mỗi quý hoặc mỗi năm thông qua một số chỉ tiêu như: Tình hình thực hiện doanh thu, chi phí, lợi nhuận, chi phí tiền lương, khả năng sinh lợi … Công tác phân tích hoạt động kinh tế của Công ty thực hiện một số công việc sau: - Kiểm tra, đánh giá một cách chính xác , toàn diện và khách quan tình hình thực hiện các chỉ tiêu kế hoạch sản xuất kinh doanh của Công ty bao gồm các chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật. - Phát hiện và khai thác những khả năng tiềm tàng nhằm thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh, mang lại hiệu quả kinh tế . 4.2. Phân tích kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty Điện tử công nghiệp Theo Báo cáo " kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh" năm 2001 và năm 2002 của Công ty bánh kẹo Hải Hà có bảng sau đây: (Trang sau) Bảng 4.1: Báo cáo kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh Đơn vị: 1000đồng Chỉ tiêu Mã số Năm 2001 Năm 2002 Tổng doanh thu Trong đó: - Doanh thu hàng xuất khẩu - Các khoản giảm trừ . Giảm giá . Giá trị hàng bị trả lại .Thuế TTĐB, thuế XK phải nộp 1. Doanh thu thuần( 10= 01 - 03) 2. Giá vốn hàng bán 3. Lợi nhuận gộp (20 = 10 - 11) 4. Chi phí bán hàng 5. Chi phí quản lý doanh nghiệp 6. Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh {30 = 20 - (21 + 22) } 7. Thu nhập hoạt động tài chính 8. Chi phí hoạt động tài chính 9. Lợi nhuận thuần từ hoạt động tài chính (40 = 31- 32) 10. Các khoản thu nhập bất thường 11.Chi phí bất thường 12. Lợi nhuận bất thường (50 = 41- 42) 13. Tổng lợi nhuận trước thuế (60 = 30+40+50) 14. Thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp 15. Lợi nhuận sau thuế (80 = 60 - 70) 01 02 03 05 06 07 10 11 20 21 22 30 31 32 40 41 42 50 60 70 80 163.993.665 150.467 150.467 163.843.198 152.476.232 11.366.966 4.684.596 4.096.079 2.586.291 3.198.700 3.633.430 -434.729 5.543.594 5.143.267 400.327 2.551.889 816.604 1.735.285 209.041.322 215.690 215.690 208.825.632 195.673.168 13.152.464 5.533.879 4.304.327 3.314.258 3.258.302 3.651.048 -392.746 6.338.459 5.973.766 364.693 3.286.205 1.051.586 2.234.619 Qua bảng số liệu trên ta có bảng phân tích tổng hợp các chỉ tiêu phản ánh tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty Điện tử công nghiệp: Bảng 4.2: Phân tích hoạt động kinh tế doanh nghiệp ( Đơn vị tính: 1000đ) TT Các chỉ tiêu Năm 2001 Năm2002 So sánh tăng giảm Số tiền Tỷ lệ(%) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Doanh thu thuần Chi phí kinh doanh Tỷ suất CPKD (%) Mức độ tăng giảm TS CPKD Lợi nhuận trước thuế Tỷ suất LN / DTT(%) Mức độ tăng giảm TS LN Tổng quỹ lương Tỷ suất chi phí tiền lương (%) Mức độ tăng giảm TS CPTL 163.843.198 8.780.675 5,36 2.551.889 1,56 8.974.840 5,48 208.825.632 9.838.206 4,71 3.286.205 1,57 10.530.780 5,04 44.982.434 1.057.531 734.316 1.555.940 27,45 12,04 - 0,65 28,78 0,01 17,34 - 0,44 Qua bảng 4.2 ta có nhận xét về tình hình hoạt động kinh tế của Công ty như sau: - Doanh thu thuần năm 2002 so với năm 2001 tăng 27,45% tương đương 44.982.434.000 đồng - Chi phí kinh doanh tăng 12,04% nhỏ hơn tốc độ tăng của doanh thu làm cho tỷ suất CPKD giảm 0,65% và Công ty đạt được mức tiết kiệm chi phí là 1.357.366.601 đồng. - Lợi nhuận trước thuế tăng 734.316.000 đồng, tỉ lệ tăng 28,78% và tỉ suất tăng là 0,01%. Như vậy tuy tỉ lệ tăng cao nhưng tỉ suất lợi nhuận/ DTT lại tăng không đáng kể là vì tốc độ tăng của giá vốn (28,33%) lớn hơn tốc độ tăng của doanh thu (27,45%) - Tổng quỹ lương tăng 17,34% nhỏ hơn tốc độ tăng của doanh thu thuần làm cho tỉ suất CP tiền lương giảm 0,44% cho nên Công ty đã tiết kiệm được một khoản chi phí là 46.335.432 đồng. Điều này hoàn toàn có lợi cho Công ty nhưng không có lợi cho người lao động. Ngoài ra chỉ tiêu quan trọng nữa đánh giá được hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp là lợi nhuận thuần sau thuế/ Vốn sản xuất kinh doanh Tỷ suất lợi nhuận thuần trên vốn = Lợi nhuận thuần sau thuế Vốn sản xuất bình quân ´ 100 Căn cứ vào số liệu ở bảng cân đối kế toán của Công ty, ta tính được tỷ suất này là: - Năm 2001: 1.735.285.800 (110.758.325.230 + 108.267.845.570)/2 ´ 100 = 1,59% - Năm 2002: 2.234.619.300 (114.847.170.540 + 113.351.320.640)/2 ´ 100 = 1,96% Chỉ tiêu trên cho thấy một đồng vốn bỏ ra doanh nghiệp thu được 1,59 đồng lợi nhuận (2001) và 1,96 đồng (2002). Như vậy hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp có hiệu quả. Tóm lại, tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty Điện tử công nghiệp tương đối tốt nhưng Công ty cần chú ý giảm bớt chi phí sản xuất để hạ giá thành sản phẩm nhằm thu được lợi nhuận cao hơn. Kết luận Qua thời gian tìm hiểu thực tế tại Công ty Điện tử công nghiệp đã giúp em tiếp cận được thực tế công tác hạch toán kế toán và hoạt động kinh doanh của Công ty. Là một Công ty sản xuất, lắp đặt kinh doanh thiết bị điện, Công ty đã khẳng định vị trí của mình và có chỗ đứng vững chắc trên thị trường. Hoạt động sản xuất, kinh doanh, lắp đặt của Công ty ngày càng hiệu quả. Công tác quản lý nói chung và công tác tài chính kế toán nói riêng không ngừng được củng cố hoàn thiện. Phòng kế toán đã đáp ứng được yêu cầu hạch toán, góp phần quan trọng vào quá trình phát triển của Công ty. Do thời gian thực tập không nhiều và trình độ chuyên môn còn nhiều hạn chế nên báo cáo tổng hợp của em không tránh khỏi những sai sót, khiếm khuyết. Em rất mong nhận được sự chỉ bảo của các thầy cô để báo cáo thực tập tổng hợp của em được hoàn thiện hơn Em xin chân thành cảm ơn sự hướng dẫn nhiệt tình của các cán bộ phòng tài vụ và các phòng ban khác của Công ty Điện tử công nghiệp đã giúp đỡ em hoàn thành báo cáo thực tập tổng hợp này. Nhận xét của đơn vị thực tập