Đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm đối với các doanh nghiệp công nghiệp ở nước ta hiện nay

íi ho¹t ®éng tiªu thô. 2.5. C¸c ®èi thñ c¹nh tranh §èi thñ c¹nh tranh cã thÓ bao gåm nhiÒu c¸ nh©n vµ tæ chøc, tr­íc hÕt lµ c¸c tæ chøc kinh doanh. Ho¹t ®éng c¹nh tranh rÊt ®a d¹ng tõ viÖc giµnh nhau thÞ tr­êng kh¸ch hµng ®Õn nh÷ng ph©n tÝch, nghiªn cøu vÒ c¸c ®Æc ®iÓm, vÒ c¸c lîi thÕ còng nh­ c¸c ®iÓm yÕu cña tõng ®èi thñ c¹nh tranh trªn th­¬ng tr­êng. V× vËy, kinh doanh trong ®iªu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i quan t©m ®Õn yÕu tè c¹nh tranh, nã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn khai th¸c c¬ héi kinh doanh cña doanh nghiÖp IV. Mét sè kinh nghiÖm vÒ tiªu thô s¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng víi ®Çy dÉy nh÷ng biÕn ®éng, nã diÔn ra liªn tôc vµ ®iÒu ®ã ®· t¹o ra nh÷ng c¬ héi míi nh­ng ®ång thêi nã còng lµm xuÊt hiÖn nh÷ng nguy c¬ vµ th¸ch thøc míi ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. Mét doanh nghiÖp cã thÓ tån t¹i vµ ®øng v÷ng ®­îc trªn thÞ tr­êng hay kh«ng, ®iÒu nµy tïy thuéc vµo viÖc doanh nghiÖp cã thÓ thÝch øng ®ù¬c víi nh÷ng thay ®æi liªn tôc cña thÞ tr­êng ®ã hay kh«ng. §Ó n©ng cao kh¶ n¨ng thÝch øng m×nh th× c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã c¸c chiÕn l­îc cô thÓ ®Ó n¾m b¾t ®­îc thêi c¬, c¬ héi nh­ng ®ång th× lÐ tr¸nh ®­îc c¸c nguy c¬ th¸ch thøc. Mét doanh nghiÖp thµnh c«ng hay thÊt b¹i trªn th­¬ng tr­êng th× ®Òu ®Ó l¹i cho b¶n th©n doanh nghiÖp còng nh­ c¸c doanh nghiÖp kh¸c nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm quý b¸u. Sau ®©y lµ mét vµi kinh nghiÖm vÒ tiªu thô s¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp trong vµ ngoµi n­íc. 1. C¸c doanh nghiÖp trong n­íc Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y khi nÒn kinh tÕ cña chóng ta chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng th× ®· cã kh«ng Ýt c¸c doanh nghiÖp ¨n lªn lµm ra, t¹o ®­îc chç ®øng cho m×nh kh«ng chØ ë thÞ tr­êng trong n­íc mµ cßn v­¬n ra thÞ tr­êng khu vùc vµ thÕ giíi nh­ c«ng ty Hoµng Anh Gia Lai: ®­îc thµnh lËp bëi «ng §oµn Nguyªn §øc, khi míi thµnh lËp c«ng ty chØ cã sè vèn ph¸p ®Þnh gÇn 2,1tØ ®ång, ®Õn nay doanh thu hµng n¨m cña c«ng ty ®¹t kho¶ng 200 tØ ®ång. S¶n phÈm cña c«ng ty chñ yÕu lµ c¸c s¶n phÈm tõ gç nh­ bµn ghÕ, tñ, gi­êng...Bµi häc kinh nghiÖm ë ®©y lµ gi¸m ®èc c«ng ty ®· biÕt khai th¸c trÞªt ®Ó nguån nguyªn liÖu t¹i chç tõ c©y cao su vèn ®­îc trång rÊt nhiÒu ë Gia Lai ®Ó lÊy mñ, kÕt hîp víi c«ng nghÖ phï hîp do chÝnh tay gi¸m ®èc lùa chän ë n­íc ngoµi mang vÒ, ®èi víi nh÷ng s¶n phÈm cao cÊp ¤ng ph¶i nhËp nguyªn liÖu ngo¹i vÒ ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng s¶n phÈm, ®èi víi kü thuËt Ðp gç vµ t¹o v©n ¤ng ph¶i mêi chuyªn gia tõ §µi Loan sang h­íng dÉn. MÆt kh¸c c«ng ty còng tæ chøc tèt ho¹t ®éng b¸n hµng th«ng qua c¸c v¨n phßng giao dÞch c¶ trong vµ ngoµi n­íc. Nh­ vËy víi viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng ph¸t hiÖn nhu cÇu vµ t×m c¸ch tháa m·n nã b»ng chÊt l­îng s¶n phÈm cao cïng víi viÖc tæ chøc b¸n hµng tèt, Hoµng Anh Gia Lai ®· trë thµnh doanh nghiÖp trÎ ®Çy triÓn väng cña viÖt nam. Mét vÝ dô n÷a, ®ã lµ c«ng ty Sapuwa ®©y lµ tªn viÕt t¾t cña Nhµ m¸y n­íc uèng tinh khiÕt Sµi gßn(Saigon pure water private factory), c«ng ty ®­îc thµnh lËp vµ ®i vµo ho¹t ®éng tõ th¸ng 9/1992. s¶n phÈm cña c«ng ty lµ n­íc uèng tinh khiÕt, phôc vô cho ®èi t­îng lµ c¸c c«ng ty lín, ng­êi n­íc ngoµi vµ nh÷ng ng­êi cã thu nhËp cao. ChiÕn l­îc cña c«ng ty lµ chµo hµng trùc tiÕp ®Õn ng­êi tiªu dïng, c«ng ty kh«ng tiÕn hµnh qu¶ng c¸o rÇm ré v× ®iÒu nµy sÏ lµm cho gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c«ng ty t¨ng lªn dÉn ®Õn viÖc gi¶m søc m¹nh c¹nh tranh vÒ gi¸. C«ng ty tiÕn hµnh ®­a kh¸ch hµng ®Õn trùc tiÔp xem quy tr×nh s¶n xuÊt n­íc cña c«ng ty, tõ ®ã hä tËn m¾t thÊy chÊt l­îng s¶n phÈm cña doanh nghiÖp vµ quyÕt dÞnh mua hµng cña doanh nghiÖp, víi chiÕn l­îc tiÕp thÞ trùc tiÕp nµy th× Sapuwa ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh c«ng ®¸nh khÝch lÖ, c«ng ty ®· l«i kÐo ®­îc nh÷ng kh¸ch hµng th­êng xuyªn, ®ã lµ c¸c h·ng hµng kh«ng(Vietnam Airlines, Pacific Airlines, Sigapore Airlines... ), c¸c ng©n hµng trong vµ ngoµi n­íc(Hongkong Bank, Deutsche Bank...), c¸c bÖnh viÖn, tr­êng häc, khu chÕ xuÊt, khu vui ch¬i gi¶i trÝ... Thµnh c«ng cña Sapura cho ta thÊy yÕu tè chÊt l­îng s¶n phÈm, gi¸ c¶,c¸ch tiÕp thÞ, phô vô sÏ quyÕt ®Þnh ®Õn viÖc tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp. 2. C¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi. C¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi, hä rÊt cã kinh nghiÖm trong viÖc tiªu thô s¶n phÈm, viÖc nghiªn cøu kinh nghiÖm cña hä sÏ gióp c¸c doanh nghiÖp cña chóng ta cã nh÷ng bµi häc quý b¸u vÒ tiªu thô s¶n phÈm: sau ®©y lµ mét vµi ghi nhËn vÒ viÖc th©m nhËp thÞ tr­êng Trung Quèc cña c«ng ty s¶n xuÊt m¸y tÝnh c¸ nh©n Dell cña Mü. C«ng ty Dell ra ®êi ngµy 3/5/1984, do Michael Dell s¸ng lËp (lóc ®ã ¤ng míi trßn 19 tuæi) vµ ®Õn nay th× c«ng ty Dell ®· trë thµnh c«ng ty dÉn ®Çu thÕ giíi vÒ s¶n xuÊt m¸y tÝnh c¸ nh©n (mçi n¨m s¶n xuÊt kho¶ng h¬n 4tr chiÕc vµ chiÕm kho¶ng 13% thÞ phÇn m¸y tÝnh c¸ nh©n toµn cÇu). Mét nÒn kinh tÕ khæng lå, Trung Quèc ®· lµ thÞ tr­êng m¸y tÝnh c¸ nh©n ®øng thø 5 thÕ giíi (sau Mü, NhËt, §øc, Anh) ®Çu thÕ kû 21. Cïng c¸c ®èi thñ c¹nh tranh nh­ Compaq, IBM, vµ Hewlet Packard, Dell kÕt luËn r»ng thÞ tr­êng m¸y tÝnh c¸ nh©n Trung Quèc chØ ®¬n gi¶n lµ qu¸ lín ®Ó cã thÓ bá qua. Tr¸nh thÞ tr­êng b¸n lÎ tiªu dïng (mét c¸ nh©n gÇn 2 n¨m dµnh dôm míi mua ®­îc mét m¸y tÝnh c¸ nh©n ë Trung Quèc), Dell quyÕt ®Þnh b¸n trùc tiÕp cho c¸c tËp ®oµn. Ng­îc l¹i, c¸c ®èi thñ c¹nh tranh c¬ së Mü dùa vµo c¸c trung gian. Tr¸nh chi phÝ ë m­íc trung b×nh, Dell tin r»ng h·ng cã thÓ ®­a s¶n phÈm ®Õn tay ng­êi tiªu dïng cuèi cïng ë møc gi¸i thÊp h¬n vµ c¹nh tranh h¬n. Thùc tÕ lµ thÞ phÇn Trung Quèc cña Dell ®· gÊp 3 lÇn so víi n¨m 1999 vµ ®¹t 1,2%, trong khi thÞ phÇn cña Compaq gi¶m tõ 3,5 xuèng 2,7% vµ kh¶ n¨ng mµ h·ng trë thµnh h·ng b¸n m¸y tÝnh c¸ nh©n lín thø 8 ë Trung Quèc trong vßng 8 th¸ng lµ b»ng chøng cho niÒm tin nµy. Lµm c¸c ®èi thñ c¹nh tranh vµ c¸c nhµ ph©n tÝch kinh ng¹c, Dell häc rÊt nhanh c¸ch thøc b¸n cho c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc ë Trung Quèc. §ãng gãp vµo thµnh c«ng nµy lµ kh¶ n¨ng cña Dell ®Ó cã ®­îc sù hç trî cña ng­êi ®øng ®Çu bé phËn th«ng tin cña c¸c doanh nghiÖp nµy-®©y lµ c¸c viªn chøc cña doanh nghiÖp, ng­êi t×m ra vµ ®­a vµo doanh nghiÖp c¸c gi¸ trÞ cña tèc ®é, sù thuËn tiÖn vÒ dÞch vô g¾n víi s¶n phÈm cña Dell. Thªm vµo ®ã, lùc l­îng b¸n hµng cña Dell nhËn thøc ®­îc r»ng c¸c nhµ qu¶n trÞ th«ng tin trong c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc lµ nh÷ng ng­êi hiÓu biÕt vÒ c«ng nghÖ. V× kh¶ n¨ng ngµy cµng t¨ng trong viÖc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò kü thuËt cña hä, c¸c nhµ qu¶n trÞ nµy vµ c¸c nh©n viªn cña hä kh«ng cÇn ®Õn nh÷ng dÞch vô kü thuËt lín (vµ ®¾t tiÒn) cung cÊp bëi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh cña Dell. Nãi vÒ sù thuËn tiÖn cña Dell, mét gi¸m ®èc cña mét c«ng ty Trung Quèc cho biÕt “Dell cung cÊp chÝnh x¸c nh÷ng c¸i chóng t«i cÇn, vµ víi Dell chóng t«i cã thÓ chän ®­îc chÝnh x¸c c¸i chóng t«i muèn.’’ Nh­ vËy víi m« h×nh kinh doanh trùc tiÕp, kh«ng qua c¸c kh©u trung gian Dell ®· ®¸nh b¹i ®­îc c¸c ®èi thñ c¹nh tranh cña m×nh nhê cã gi¸i b¸n thÊp h¬n vµ ®¸p øng ®­îc chÝnh x¸c ®­îc nh÷ng mong muèn cña kh¸ch hµng. §©y còng lµ mét kinh nghiÖm tèt cho c¸c doanh nghiÖp cña chóng ta häc tËp vÒ tiªu thô s¶n phÈm ë nh÷ng thÞ tr­êng míi. PhÇn II Thùc tr¹ng tiªu thô s¶n phÈm ë c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp viÖt nam trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. I. T×nh h×nh tiªu thô s¶n phÈm ë c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp n­íc ta hiÖn nay 1.Kh¸i qu¸t t×nh h×nh kinh tÕ- x· héi ë n­íc ta trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y Sau h¬n 15 n¨m ®æi míi, chóng ta ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu hÕt søc to lín trªn tÊt c¶ c¸c mÆt kinh tÕ, v¨n hãa, chÝnh trÞ x· héi, ®ång thêi ®· t¹o ra b­íc ph¸t triÓn míi vÒ lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt, héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn cña nh©n d©n kh«ng ngõng ®­îc n©ng cao, t¹o ra thÕ vµ lùc míi còng nh­ kh¶ n¨ng ®éc lËp tù chñ cña ®Êt n­íc ®­îc c¶i thiÖn, t¹o ®iÒu kiÖn ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n­íc. Tèc ®é t¨ng tr­ëng GDP kh«ng ngõng t¨ng lªn, n¨m 2001 t¨ng 7,3%, cßn n¨m 2002 dù kiÕn t¨ng 7%. TÝch lòy néi bé kh«ng ngõng t¨ng ®¹t 27,2% n¨m 2000. Tõ mét nÒn kinh tÕ khñng ho¶ng thiÕu nghiªm träng, s¶n xuÊt kh«ng ®¸p øng ®­îc cÇu cña nÒn kinh tÕ, nay ®· ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ë trong n­íc vµ h­íng ra xuÊt khÈu. KÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ- x· héi cã b­íc ph¸t triÓn nhanh, c¬ cÊu kinh tÕ cã sù chuyÓn biÕn tÝch cùc. Quan hÖ kinh tÕ ®­îc thiÕt lËp víi nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi, chñ ®éng tõng b­íc héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi: ®· kÝ kÕt nhiÒu hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i song ph­¬ng víi nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi, kim ng¹ch xuÊt khÈu kh«ng ngõng t¨ng lªn, nÕu nh­ kim ng¹ch xuÊt khÈu c¶ n­íc n¨m 1990 chØ lµ h¬n 2,4 tØ USD th× ®Õn n¨m 1995 con sè nµy ®· lµ trªn 5,449 tØ USD, ®Õn n¨m 1999 kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c¶ n­íc lµ trªn 11,5 tØ USD, n¨m 2000 con sè nµy lµ 14,3 tØ USD vµ tÝnh ®Õn th¸ng 8/2002 kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c¶ n­íc ®¹t 8tû USD. §êi sèng vËt chÊt tinh thÇn cña nh©n d©n kh«ng ngõng ®­îc c¶i thiÖn, thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi hiÖn nay lµ h¬n 400 USD so víi ®Çu nh÷ng n¨m 90 lµ kho¶ng h¬n 200 USD. Tr×nh ®é khoa häc, gi¸o dôc, y tÕ kh«ng ngõng ®­îc n©ng cao, chÊt l­îng nguån nh©n lùc ®­îc n©ng lªn ®¸ng kÓ. Tuy ®· cã nh÷ng ph¸t triÓn nh­ vËy, nh­ng n­íc ta vÉn lµ mét n­íc n«ng nghiÖp nghÌo nµn, l¹c hËu, kÐm ph¸t triÓn. NhiÒu tiÒm n¨ng cña ®Êt n­íc ch­a ®­îc khai th¸c vµ chóng ta vÉn lµ mét trong nh÷ng n­íc nghÌo trªn thÕ giíi. Mét sè mÆt yÕu kÐm cña nÒn kinh tÕ- x· héi cÇn kh¾c phôc: NÒn kinh tÕ míi chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ tËp trung bao cÊp sang kinh tÕ thÞ tr­êng nªn søc c¹nh tranh cßn yÕu. TÝch lòy néi bé vµ søc mua cßn thÊp, c¬ cÊu kinh tÕ chuyÓn dÞch chËm theo h­íng c«ng nghiÖp hãa hiÖn ®¹i hãa g¾n víi thÞ tr­êng, c¬ cÊu ®Çu t­ cßn nhiÒu bÊt hîp lÝ. T×nh tr¹ng bao cÊp cßn diÔn ra phæ biÕn, ®Çu t­ nhµ n­íc ch­a hiÖu qu¶ dÉn ®Õn thÊt tho¸t vµ l·ng phÝ. Ch­a cã chuyÓn biÕn ®¸ng kÓ trong viÖc c¬ cÊu l¹i vµ ®æi míi doanh nghiÖp nhµ n­íc, mÆc dï ®· cã chñ tr­¬ng cæ phÇn h¸o doanh nghiÖp nhµ n­íc nh­ng tiÕn tr×nh cña nã cßn diÔn ra qu¸ chËm. ViÖc thùc hiÖn luËt ë nhiÒu n¬i, nhiÒu doanh nghiÖp cßn ch­a nghiªm tóc, nÆng tÝnh h×nh thøc, c¬ chÕ qu¶n lÝ, chÝnh s¸ch ph©n phèi ch­a hîp lÝ, ch­a cã sù tiÕt kiÖm cÇn thiÕt, n¨ng suÊt lao ®éng ch­a cao, ch­a kÝch thÝch ®­îc ®Çu t­ ph¸t triÓn, chªnh lÖch giµu nghÌo cã xu h­íng t¨ng lªn. HÖ thèng tµi chÝnh ng©n hµng ho¹t ®éng cßn nhiÒu bÊt cËp do thiÕu mét c¬ chÕ thèng nhÊt, cã hiÖu qu¶ v× vËy nã ch­a t¹o ®iÒu kiÖn vµ hç trî cho c¸c doanh nghiÖp trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Khoa häc- c«ng nghÖ cña chóng ta cßn l¹c hËu, ch­a b¾t kÞp ®­îc tr×nh ®é cña thÕ giíi, v× vËy nã ch­a trë thµnh ®éng lùc cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Tr×nh ®é tay nghÒ ®éi ngò lao ®éng cña chóng ta cßn nhiÒu h¹n chÕ, ®iÒu nµy lµ do c«ng t¸c ®µo t¹o nghÒ cña chóng ta cßn qu¸ kÐm, kh«ng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña thÞ tr­êng lao ®éng. T×nh h×nh kinh tÕ- x· héi ®· t¸c ®éng m¹nh tíi c¸c ho¹t ®éng tiªu thô cña doanh nghiÖp. Mét nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn ®ång víi nhu cÇu tiªu dïng cña nã t¨ng lªn, ®iÒu nµy sÏ kÝch thÝch s¶n xuÊt ph¸t triÓn vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp n©ng cao kh¶ n¨ng s¶n xuÊt cña m×nh, sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ-x· héi còng ®ång nghÜa víi m«i tr­êng kinh doanh thay ®æi, do ®ã nã còng g©y c¶n trë ®èi víi c¸c doanh nghiÖp kh«ng thÝch øng ®­îc, thËm chÝ nã cßn ®¸nh bËt c¸c doanh nghiÖp nµy ra khái thÞ tr­êng. 2. Thùc tr¹ng tiªu thô s¶n phÈm ë c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp hiÖn nay. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, nÒn kinh tÕ n­íc ta ®· cã b­íc ph¸t triÓn ®¸ng kÓ mÆc dï t×nh h×nh thÕ giíi cã nhiÒu biÕn ®éng. §Çu tiªn lµ sù sôp ®æ cña Liªn x« vµ ®«ng ¢u lµm cho thÞ tr­êng xuÊt khÈu chÝnh cña chóng ta bÞ thu hÑp l¹i, gÇn ®©y lµ cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ ë §«ng ¸ vµ §«ng Nam ¸, gÇn ®©y nhÊt lµ vô khñng bè 11/9/2001 ë Mü, nã ®· t¸c ®éng ®Õn nÒn kinh tÕ toµn cÇu. §ãng gãp b­íc ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ n­íc nhµ, c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp ®· ®¹t ®­îc nh÷ng hµnh tùu lín gãp phÇn quyÕt ®Þnh tèc ®é t¨ng tr­ëng vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ chung cña toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. S¶n xuÊt liªn tôc t¨ng tr­ëng ë møc cao, b×nh qu©n ngµnh n¨m (1996- 2000) t¨ng 13,5% n¨m. Nh÷ng x¶n phÈm quan träng chiÕm tû träng lín trong tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, so víi n¨m 95 n¨m 2000 c¸c s¶n phÈm s¶n xuÊt t¨ng cao: DÇu th« khai th¸c gÊp 2,2 lÇn t¨ng 16,4% n¨m, thÐp c¸n t¨ng gÊp 3,6 lÇn, ®éng c¬ §iªzen gÊp 3,6 lÇn, t¨ng28,9% n¨m, xi m¨ng gÊp 2,3 lÇn, t¨ng18,2% n¨m,GiÇy da t¨ng 2,0 lÇn t¨ng 14,9% n¨m, GiÇy v¶i gÊp 1,8 lÇn t¨ng 12,5% n¨m, QuÇn ¸o may s½n t¨ng 1,9 lÇn t¨ng 14,2% n¨m... Do kh«ng ngõng t¨ng lªn trong s¶n xuÊt, c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp gãp phÇn c¶i thiÖn ®¸ng kÓ nhu cÇu tiªu dïng ngµy cµng cao vµ ®a d¹ng cña toµn x· héi, t¨ng khèi l­îng vµ chñng lo¹i x¶n phÈm xuÊt khÈu, ®· mét sè cã mÆt hµng c¹nh tranh víi hµng ngo¹i nhËp, cã nhiÒu s¶n phÈm míi cã chÊt l­îng cao ®­îc cÊp chøng chØ ISO bæ xung vµ thay thÕ hµng ngo¹i nhËp nh­, «t«, xe m¸y, tñ l¹nh, m¸y giÆt, m¸y v¨n phßng, m¹ch in ®iÖn tö, thiÕt bÞ chuyÒn th«ng, nh÷ng s¶n phÈm ngµnh tin häc.... NhiÒu s¶n phÈm xuÊt khÈu cã chÊt l­îng gi¸ trÞ lín nh­: DÇu th«, thuû h¶i s¶n chÕ biÕn, giÇy dÐp, quÇn ¸o may s½n. T¨ng tr­ëng liªn tôc ë møc cao cña c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp gãp phÇn t¸c ®éng ®Õn chuyÓn dÞch c¬ cÊu chung cña nÒn kinh tÕ, c¸c c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho s¶n xuÊt ®­îc t¨ng c­êng, nhiªu c«ng nghÖ míi ®uîc ¸p dông mang l¹i hiÖu qu¶ kinh doanh cao cao cho c¸c doanh nghiÖp. Tuy nhiªn còng cã mét sè c¸c doanh nghiÖp ch­a ®æi míi c«ng nghÖ vÉn sö dung nh÷ng c«ng nghÖ cña nh÷ng n¨m 60, c«ng suÊt sö dung thÊp vèn ®Çu t­ trong c¸c doanh nghiÖp t¨ng nhanh, tuy nhiªn chØ cã c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp lín lµ ®¶m b¶o ®­îc møc vèn cÇn thiÕt. HÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp võa vµ nhá møc vèn cßn qu¸ thÊp, kh«ng ®ñ tiÒn n¨ng ®Ó ph¸t triÓn nhanh . Cã thÓ nãi s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®· ®¹t hiªu qu¶ cao c¶ vÒ mÆt kinh tÕ vµ x· héi, gãp phÇn thóc ®Èy l­u th«ng, th«ng suèt hµng ho¸ tõ thµnh thÞ ®Õn n«ng th«n, t­ miÒn xu«i ®Õn miÒn ng­îc, ®¶m b¶o quy luËt c¬ b¶n cña kinh tÕ thÞ tr­êng lµ ë ®©u cã cÇu lµ ë ®ã cã cung. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn râ ë nhiªï doanh nghiÖp c«ng nghiÖp trªn thÞ tr­êng trong n­íc vµ xuÊt khÈu. Trong n­íc c¸c doanh nghiÖp ®· dÇn kh¾c phôc t×nh tr¹ng nhËp khÈu s¶n phÈm c«ng nghiÖp tõ n­íc ngoµi, c¸c s¶n phÈm ®· cã søc canh tranh trªn thÞ tr­êng, mét sè s¶n phÈm cã thÓ ®¸nh b¹i hµng ngo¹i trªn thÞ tr­êng trong n­íc t¹o ®­îc uy tÝn víi kh¸ch hµng. C«ng ty Tribeco lµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt n­íc gi¶i kh¸t t¹i thµnh phè HCM, ®· cã lóc c«ng ty ph¶i ®iu ®øng do kh«ng c¹nh tranh næi víi hai ®¹i gia ®Õn tõ Mü, ®ã lµ Pepsi vµ Coca Cola, hai c«ng ty nµy ®· ®¸nh bËt Tribeco ra khái thÞ tr­êng cña chÝnh m×nh trong cuéc chiÕn gi¶m gi¸. Nh­ng chØ sau hai n¨m, n¨m 2001 Tribeco ®· phôc håi vµ nay ®ang chuÈn bÞ trë thµnh c«ng ty cæ phÇn 100% vèn t­ nh©n s¶n xuÊt n­íc gi¶i kh¸t ®Çu tiªn niªm yÕt cæ phiÕu trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n. “Cuéc chiÕn gi¶m gi¸ n­íc ngät nh÷ng n¨m 1998- 1999 cña Pepsi vµ Coca Cola’’ ®· ®Èy c¸c chai n­íc gi¶i kh¸t cã ga cña Tribeco vÒ miÒn §«ng. S¶n l­îng thêi hoµng kim cña c«ng ty (1993- 1994) lµ 30 triÖu lÝt/n¨m, ®Õn n¨m 1999 chØ cßn 4 triÖu lÝt. Lîi nhuËn sau thuÕ cña c«ng ty ë møc 6,8 tØ ®ång n¨m 1995 rít xuèng cßn 200 triÖu ®ång n¨m 1999. Tuy bÞ thÊt ®iªn b¸t ®¶o trªn thÞ tr­êng nh­ vËy nh­ng Tribeco cÇm cù ®­îc lµ nhê cã sù chuÈn bÞ cña nh÷ng ng­êi ®iÒu hµnh c«ng ty thêi tr­íc ®ã. N¨m 1995 hä ®· liÖu r»ng n­íc ngät cã ga cña m×nh sÏ gi¶m thÞ phÇn tring t­¬ng lai, c«ng ty ®· khai th¸c mét thÞ tr­êng míi, ®ã lµ n­íc gi¶i kh¸t kh«ng ga: s÷a ®Ëu nµnh ®ãng chai. S¶n phÈm nµy ch­a cã ®èi thñ quèc tÕ c¹nh tranh. N¨m 2000 cuéc chiÕn gi¶m gi¸ kÕt thóc, Tribeco l¹i cã c¬ héi ph¸t triÓn. Tõ cuéc c¹nh tranh nµy Tribeco ®· nhËn ra r»ng hä ph¶i c¶i tæ l¹i toµn bé míi mong cã c¬ héi ph¸t triÓn, c«ng ty ®· duy tr× chiÕn l­îc gi¸ thÊp h¬n c¸c ®èi thñ c¹nh tranh ®Ó kh«ng mÊt thÞ phÇn ë c¸c tØnh. C«ng ty còng ®ang cã chiÕn l­îc s¶n xuÊt n­íc uèng “xanh’’, ®ã lµ n­íc uèng lµm tõ tr¸i c©y. Lîi nhuËn sau thuÕ cña c«ng ty t¨ng nhanh: n¨m 2000 ®¹t 6,6 tØ ®ång, n¨m 2001 ®¹t 8,3 tØ ®ång, n¨m 2002 dù kiÕn ®¹t 29,4 tØ ®ång. ViÖc Tribeco tham gia thÞ tr­êng chøng kho¸n sÏ më ra mét thêi kú ph¸t triÓn míi cho c«ng ty. Cïng víi sù t¨ng lªn cña thu nhËp, ®êi sèng vËt chÊt t¨ng lªn th× nhu cÇu vÒ may mÆc còng t¨ng theo. §©y lµ c¬ héi tèt cho ngµnh dÖt may viÖt nam ph¸t triÓn, cã rÊt nhiÒu c«ng ty ®· l¾m b¾t ®­îc c¬ héi nµy vµ tæ chøc kinh doanh cã hiÖu qu¶ trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn nh­ c«ng ty may ChiÕn Th¾ng, c«ng ty may Nhµ BÌ, cong ty may Nam Ph­¬ng…, c¸c c«ng ty nµy ®· kh«ng ngõng ®Çu t­, c¶i tiÕn c«ng nghÖ, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm cho ra thÞ tr­êng nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao kh«ng thua kÐm g× hµng ngo¹i nhËp nh­ng cã gi¸ thÊp h¬n nhiÒu so víi hµng ngo¹i, do ®ã hµng hãa cña c¸c c«ng ty nµy ®· chiÕn lÜnh ®­îc thÞ tr­êng trong n­íc vµ g©y ®­îc thiÖn c¶m ®èi víi kh¸ch hµng. S¶n phÈm cña c¸c c«ng ty nµy ®­îc tiªu thô tõ B¾c vµo Nam, nhê ®ã mµ ng­êi lao ®éng cña c«ng ty cã viÖc lµm æn ®Þnh víi thu nhËp b×nh qu©n trªn d­íi 1 triÖu ®ång. Bªn c¹nh sù thµnh c«ng cña c¸c c«ng ty dÖt may, c¸c c«ng ty da giÇy còng rÊt thµnh c«ng trong viÖc chiÕm lÜnh thÞ tr­êng néi ®Þa vµ v­¬n ra thÞ tr­êng thÕ giíi, kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ngµnh ­íc tÝnh ®¹t 1,25 tØ USD, trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn s¶n phÈm cña Biti’s, Bitas. Hai c«ng ty nµy ®· l¾m b¾t ®­îc nhu cÇu, thÞ hiÕu vÒ giÇy dÐp ë trong n­íc, tõ ®ã tung ra thÞ tr­êng nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao phï hîp víi thu nhËp cña ng­êi tiªu dïng. S¶n phÈm cña c¸c c«ng ty nµy ®· nhanh chãng chiÕm lÜnh ®­îc thÞ tr­êng trong n­íc bµng chÊt l­îng vµ gi¸ c¶, s¶n phÈm cña Bitis hiÖn ®ang th©m nhËp thÞ tr­êng Mü vµcòng cã ®­îc nh÷ng thµnh c«ng b­íc ®Çu. Hy väng cïng víi c¸c chiÕn l­îc hîp lÝ trong t­¬ng lai hai c«ng ty nµy cßn thµnh c«ng h¬n n÷a. Thêi b¸o th­¬ng m¹i sè 4/ 98 c«ng ty Thiªn Long thµnh lËp n¨m 81 ®· tr¶i qua nh÷ng th¨ng chÇm cña nÒn kinh tÕ cña thËp kû 80, h¬n ai hÕt c«ng ty hiÓu r»ng ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng kh«ng thÓ dùa vµo ai kh¸c mµ ph¶i b»ng chÝnh nç lùc cña toµn thÓ c«ng nh©n viªn trong c«ng ty. Hiªn nay c«ng ty ®ang cñng cè vµ ph¸t triÓn chÊt l­îng s¶n phÈm, uy tÝn cña m×nh, c«ng ty ®· tung ra thÞ tr­êng 12 läai s¶n phÈm bót bi vµ mùc viÕt c¸c lo¹i nh­: Bót d¹, bót kim, d¹ ®ái mµu, but d¹ quang, mùc viÕt .. vµ ®· chiÕm lÜnh thÞ tr­êng víi m¹ng l­íi ph©n phèi réng kh¾p. §­îc cÊp giÊy phÐp ®Çu t­ 9/ 1990 xÝ nghiÖp liªn doanh Sµi Gßn vewong lµ ®¬n vÞ ®­îc h×nh thµnh trªn liªn doanh gi÷a c«ng ty l­¬ng thùc TP.HCM vµ tËp ®ßan vewong ( §µi Loan) s¶n phÈm ®Çu tiªn c«ng ty tung ra thÞ tr­êng lµ mú ¨n liÒn cao cÊp mang nh·n hiÖu A-ONE Lóc ®Çu do s¶n phÈm ch­a ®­îc ng­êi tiªu dïng biÕt ®Õn, chi phÝ cao... nªn s¶n l­îng tiªu thô thÊp.C«ng ty cho nghiªn cø thÞ tr­êng vµ biÕt r»ng muèn chinh phôc ®­îc kh¸ch hµng th× s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ph¶i cã chÊt l­¬ng cao, gi¸ c¶ hîp lý, nhËn thøc ®­îc diÒu nµy c«ng ty ®· thùc hiÖn mét sè nh÷ng thay ®æi vÒ chiÕn l­îc s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh lµ qu¶ng c¸o tiÕp thÞ ®Ó A- ONE ®­îc ng­êi tiªu dïng biÕt ®Õn, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm. Víi nh÷ng thay ®æi ®ã c«ng ty ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh c«ng lín s¶n phÈm ®­îc ng­êi tiªu dïng biÕt ®Õn víi chÊt l­îng cao, gi¸ c¶ hîp lý vµ ®­îc b×nh chän lµ hµng viÖt nam chÊt l­îng cao n¨m 2000. Nh×n chung trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ho¹t ®éng tiªu thô cña c¸c doanh nghiÖp trong n­íc ®· cã nhiÒu chuyÓn dÞch tÝch cùc. Tõ chç mäi s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ®Òu ®­îc tiªu thô theo h×nh thøc ph©n phèi theo chØ tiªu nhµ n­íc giao. §Õn nay, trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, c¸c doanh nghiÖp ®­îc chñ ®éng tõ kh©u thiÕt kÕ ®Õn lªn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm. Doanh nghiÖp ph¶i t×m c¸ch ®­a s¶n phÈm cña m×nh ®Õn víi ng­êi tiªu dïng, doanh nghiÖp tù t¹o lËp hÖ thèng m¹ng l­íi tiªu thô ®Ó ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng, t¹o ra lîi thÕ so víi hµng ngo¹i nhËp vµ tõng b­íc thay thÕ nã. Tuy nhiªn trong thêi gian tíi, ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi hµng hãa ngo¹i nhËp th× c¸c doanh nghiÖp cña chóng ta ph¶i ®Æc biÖt tró träng ®Õn viÖc n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, c¶i tiÕn mÉu m·, kiÓu d¸ng, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt qua ®ã gi¶m gi¸ thµnh, ®æi míi c«ng nghÖ, ¸p dông c¸c tiªu chuÈn vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm cña quèc gia còng nh­ cña quèc tÕ… Ngµnh thÐp cña ViÖt Nam, søc c¹nh tranh cßn rÊt kÐm, nÕu kh«ng cã sù b¶o hé cña nhµ n­íc th× sÏ kh«ng thÓ c¹nh tranh næi víi hµng thÐp ngo¹i nhËp. HÇu hÕt c¸c doanh ngiÖp s¶n xuÊt thÐp cña chóng ta ®· hÕt khÊu hao hoÆc gÇn hÕt kh©u hao tµi s¶n cè ®Þnh, do ®ã gi¸ thÐp cña chóng ta ®¾t h¬n nhiÒu so víi gi¸ thÐp nhËp. MÆt kh¸c do ®­îc Nhµ n­íc b¶o hé nªn c«ng nghÖ, kü thuËt, tay nghÒ cßn nhiÒu yÕu kÐm. Mét sè c«ng ty liªn doanh s¶n xuÊt thÐp, tuy chÊt l­îng tèt nh­ng gi¸ c¶ cßn qu¸ cao so víi thÐp nhËp. V× vËy ®Ó héi nhËp vµo khu vùc, nhÊt thiÕt ngµnh thÐp cña chóng ta ph¶i ®æi míi cung c¸ch lµm ¨n, tõ ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc ®Õn s¶n xuÊt, kh«ng ngõng ®Çu t­ ®æi míi c«ng nghÖ, t¨ng c­êng ®µo t¹o c¸n bé, c«ng nh©n ®Ó n©ng cao tay nghÒ cña hä. ChØ cã nh­ vËy th× ngµnh thÐp cña chóng ta míi b¾t kÞp c¸c n­íc trong khu vùc. Bªn c¹nh ngµnh thÐp, ngµnh giÊy ViÖt Nam còng gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n khi mµ gi¸ giÊy s¶n xuÊt ra ®¾t h¬n gi¸ giÊy nhËp khÈu kho¶ng 11%, do ®ã l­îng giÊy tån kho lµ rÊt lín mµ nguyªn nh©n chñ yÕu lµ ®Çu t­ kh«ng hiÖu qu¶ vµ qu¸ tr×nh ®æi míi cßn chËm, kh«ng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu thùc tÕ ®Æt ra. §©y lµ ®iÒu ®¸ng b¸o ®éng cho ngµnh giÊy ViÖt Nam v× ch¼ng cßn bao l©u n÷a ViÖt Nam sÏ chÝnh thøc ra nhËp AFTA, lóc ®ã thuÕ nhËp khÈu giÊy cßn rÊt thÊp, thËm chÝ lµ b»ng kh«ng. NÕu kh«ng cã sù ®æi míi kÞp thêi th× ngµnh giÊy ViÖt Nam khã cã thÓ tån t¹i ®­îc trong nh÷ng n¨m s¾p tíi. Trong thêi gian gÇn ®©y, víi sù ®Çu t­ ®óng ®¾n cïng víi nh÷ng nç lùc trong s¶n xuÊt còng nh­ tiªu thô c¸c doanh nghiÖp cña chóng ta ®· kh«ng nh÷ng chiÕm lÜnh ®­îc thÞ tr­êng trong n­íc mµ cßn v­¬n ra thÞ tr­êng thÕ giíi nh­ EU, Mü, NhËt, B¾c Mü…vµ kÕt qu¶ lµ tæng kim ng¹ch xuÊt liªn tôc t¨ng víi tèc ®é t¨ng xuÊt khÈu 26%/n¨m(thêi kú 91-95), n¨m 96 tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu ®¹t 18,4 tû USD chiÕm 46,4% tæng kim ng¹ch cña 5 n¨m 91-95(39,14 tû USD), tuy nhiªn do cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh khu vùc n¨m 97-98 ®· lµm cho hµng xuÊt khÈu cña viÖt nam cã xu h­íng gi¶m. c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ yÕu cña chóng ta lµ dÖt may, giÇy dÐp, b¸nh kÑo vµ trong thêi gian tíi sÏ cã c¶ tªn mÆt hµng nhùa. Tuy vËy hµng xuÊt khÈu cña chóng ta vÉn chñ yÕu lµ nh÷ng hµng hãa th« hoÆc míi qua s¬ chÕ hoÆc lµ gia c«ng cho n­íc ngoµi, nªn gi¸ trÞ xuÊt khÈu kh«ng cao. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, cao su vµ cµ phª lu«n ®­îc mïa nh­ng gi¸ c¶ l¹i lu«n lªn xuèng thÊt th­êng, do ®ã nã t¸c ®éng sÊu ®Õn c¸c doanh nghiÖp chÕ biÕn xuÊt khÈu hai mÆt hµng nµy, mÆt kh¸c c¸c doanh nghiÖp cña ta míi chñ yÕu lµ chÕ biÕn vµ xuÊt ë r¹ng th« nªn gi¸ trÞ lµ rÊt thÊp vµ hay bÞ Ðp gi¸: C«ng ty xuÊt nhËp khÈu §ång Nai(DONIMEX) víi hai mÆt hµng xuÊtkhÈu chÝnh lµ cao xu vµ cµ phª. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y mçi n¨m c«ng ty xuÊt khÈu kho¶ng 10 ngh×n tÊn cao su chñ yÕu sang thÞ tr­êng Trung Quèc. Tõ cuèi n¨m 96 ®Õn nay viÖc xuÊt khÈu cao su gÆp nhiÒu kho kh¨n do gi¸ cao su phÝa Trung Quèc mua víi gi¸ thÊp h¬n so víi gi¸ tæng c«ng ty cao su ViÖt Nam b¸n cho c¸c doanh nghiÖp. Nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do thÞ tr­êng xuÊt khÈu cao su cña ta h¹n chÕ dÉn ®Õn viÖc bÞ Ðp gi¸ mµ vÉn ph¶i chÞu, ®©y lµ tr­êng hîp phæ biÕn cña c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu cña ViÖt Nam trong thêi gian qua, ®iÒu ®ã thÓ hiÖn sù h¹n chÕ vÒ thÞ tr­êng, søc m¹nh cña s¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. §iÒu nµy cÇn tËp chung gi¶i quyÕt trong thêi gian tíi. Ngµnh dÖt may ®· lín m¹nh cïng víi sù ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc, nã chiÕm tû träng lín trong kim ng¹ch xuÊt khÈu cña viÖt nam. Hµng n¨m tèc ®é t¨ng tr­ëng cña ngµnh ®¹t 20-30%, n¨m 2001 c¸c doanh nghiÖp may ®· xuÊt khÈu hµng hãa víi tæng gi¸ trÞ gÇn 3 tØ USD, chØ ®øng sau ngµnh dÇu khÝ. ChØ tÝnh ®Õn th¸ng 9 n¨m 2002 c¸c doanh nghiÖp may viÖt nam ®· xuÊt khÈu ®­îc 1,4 tØ USD, trong ®ã xuÊt vµo thÞ tr­êng EU ®¹t 450 tØ cßn thÞ tr­êng Mü ®¹t 420 tØ USD. C«ng ty may thµnh c«ng ph¶i kÓ ®Õn ®ã lµ c«ng ty xuÊt khÈu T©n Ch©u trùc thuéc tæng c«ng ty dÖt may ViÖt Nam, tuy míi thµnh lËp n¨m 92 nh­ng ®· nhanh chãng ®¹t ®­îc kÕt qu¶ tèt trong s¶n xuÊt kinh doanh. Kim ng¹ch xuÊt khÈu t¨ng tõ 386000 USD n¨m 92 lªn 8,1 triÖu n¨m 98. n¨m 1999 c«ng ty ®¹t doanh thu trªn 25 tØ ®ång trong ®ã s¶n xuÊt hµng FOB lµ 3,2 tØ ®ång. ®¹t ®­îc thµnh tÝch nµy lµ do nguån hµng t­¬ng ®èi æn ®Þnh, t×nh h×nh xuÊt khÈu gÆp thuËn lîi, tr×nh ®é tay nghÒ cña c«ng nh©n cao ®¶m b¶o chÊt l­îng hµng hãa xuÊt khÈu. Ngoµi ra còng ph¶i kÓ ®Õn C«ng ty may ChiÕn Th¾ng, C«ng ty may Nhµ BÌ, C«ng Ty May 10, DÖt kim Th¨ng Long…tuy c¸c c«ng ty may ®· cã b­íc ph¸t triÓn rÊt ®¸ng kÓ, nh­ng ®Ó ph¸t triÓn trong t­¬ng lai th× vÉn cßn nhiÒu viÖc ph¶i lµm, rµo c¶n tr­íc m¾t ®ã lµ viÖu liªn minh ch©u ¢u dïng h¹n ng¹ch nhËp khÈu ®èi víi hµng may cña ViÖt Nam, cßn Mü còng ®¸ng thuÕ hµng may cña ViÖt Nam cao h¬n c¸c n­íc kh¸c. H¬n n÷a hµng may xuÊt khÈu cña ViÖt Nam chñ yÕu lµ gia c«ng cho c¸c c«ng ty n­íc ngoµi nªn lîi nhuËn thu ®­îc kh«ng ®¸ng kÓ. V× vËy trong thêi gian tíi c¸c doanh ngiÖp cña chóng ta ph¶i chñ ®éng ®Çu t­, ®æi míi c«ng nghÖ,¸p dông c¸c tiªu chuÈn ISO, SA8000 vµo s¶n xuÊt ®Ó n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm ®Ó tõ ®ã sÏ xuÊt khÈu trùc tiÕp s¶n phÈm sang n­íc ngoµi. GÇn ®©y mÆt hµng nhùa ®· trë thµnh mÆt hµng xuÊt khÈu cã gi¸ trÞ cña ViÖt Nam. Sau hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt- Mü, ngµnh nhùa thµnh phè HCM ®· kÝ tháa thuËn xuÊt khÈu sang Mü s¶n phÈm nhùa trÞ gi¸ 20tr USD. §Çu th¸ng 11/2002 c¸c doanh ngiÖp nhùa ®· tháa thuËn víi c¸c n­íc ch©u Phi ®Ó më réng thÞ tr­êng ë ®©y, do chi phÝ vËn chyÓn cao nªn c¸c doanh ngiÖp nhùa cña chóng ta ®· quyÕt ®Þnh ®Çu t­ 14tr USD ®Ó x©y dùng hai nhµ m¸y s¶n xuÊt nhùa ngay t¹i ch©u Phi, ®©y lµ mét h­íng ®i ®óng cña ngµnh nhùa ViÖt Nam v× thÞ tr­êng ch©u Phi lµ mét thÞ tr­êng lín vµ ®Çy tiÒm n¨ng, nã høa hÑn sÏ më ra mét trang ph¸t triÓn míi cho ngµnh nhùa ViÖt Nam. Ngoµi thÞ tr­êng ch©u Phi, c¸c doanh ngiÖp nhùa cßn cã kÕ ho¹ch th©m nhËp thÞ tr­êng Trung §«ng vµ T©y ¸ . ngµnh nhùa thµnh phè HCM ®· cã hîp ®ång 1tr USD víi cac c«ng ty hµng kh«ng cña Iran, ®©y sÏ lµ có hÝch cho ngµnh nhùa ViÖt Nam ph¸t triÓn ë thÞ tr­êng Trung §«ng. C¸c c«ng ty s¶n xuÊt nhùa cña chóng ta ®ang tÝch cùc ®Çu t­ ®æi míi c«ng nghÖ, tõng b­íc n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm víi chiÕn l­îc h­íng ra thÞ tr­êng thÕ giíi. Trong t­¬ng lai kh«ng xa, s¶n phÈm nhùa sÏ lµ mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc cña ViÖt Nam. Nh­ vËy trong nh÷ng n¨m qua s¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp n­íc ta ®· phÇn nµo ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña c¶ thÞ tr­êng trong n­íc còng nh­ thÞ tr­êng xuÊt khÈu vµ dÇn ®­îc më réng nhÊt lµ sau hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt – Mü ®­îc ký kÕt mét thÞ tr­êng míi cho c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp ®­îc më ra t¹o nhiÒu c¬ héi lín cho c¸c doanh nghiÖp. Tuy nhiªn c¸c doanh nghiÖp cßn cÇn ph¶i kh¾c phôc nhiÒu h¹n chÕ trong qu¸ tr×nh th©m nhËp thÞ tr­êng míi ®¶m b¶o ®­îc th¨ng lîi, c¬ b¶n nhÊt lµ ph¶i b¶o ®¶m vÒ sè l­îng, chÊt l­îng vµ chñng lo¹i cña s¶n phÈm xuÊt khÈu c¸c doanh nghiÖp ph¶i nghiªn cøu kü thÞ tr­êng vÒ luËt ph¸p ®Ó tr¸nh t×nh tr¹nh vi ph¹m ph¸p luËt mµ kh«ng biÕt. II. §¸nh gi¸ chung vÒ ho¹t ®éng tiªu thô cña c¸c doanh ngiÖp c«ng nghiÖp trong thêi gian qua. Sau h¬n 15 n¨m ®æi míi, nÒn kinh tÕ n­íc ta ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu hÕt søc to lín, gãp phÇn lµm æn ®Þnh ®êi sèng cña nh©n d©n, tõng b­íc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, c¬ së h¹ tÇng ngµy cµng ®­îc c¶i thiÖn. Tuy nhiªn vÉn cßn nh÷ng tån t¹i cÇn kh¾c phôc trong thêi gian tíi. 1. Nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®­îc C¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp ®· phÇn nµo ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng trong n­ícvµ dÇn dÇn thay thÕ hµng nhËp khÈu, c¸c doanh nghiÖp chó träng ph¸t triÓn nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao, gi¸ thµnh h¹. S¶n ph¶m cña nhiÒu doanh nghiÖp ®· ®­îc b×nh chän lµ hµng ViÖt Nam chÊt l­îng cao nh­ s¶n phÈm giÇy dÐp Biti’s, r­îu vang Th¨ng Long, bót bi, mùc viÕt Thiªn Long... NhiÒu doanh nghiÖp ®­îc cÊp ch­íng chØ ISO 9000. ë mét sè lÜnh vùc hµng ViÖt Nam chiÕm ­u thÕ h¬n h¼n so víi hµng ngo¹i nhËp nh­ chÕ biÕn ®å hép, b¸nh kÑo, n­íc gi¶i kh¸t... Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ c¬ së vËt chÊt, kü thuËt h¹ tÇng ®­îc n©ng cao dóp cho m¹ng l­íi l­u th«ng hµng hãa ®­îc më réng vµ th«ng suèthÞ tr­êngíi tõng ngâ ng¸ch cña thÞ tr­êng nh÷ng vïng n«ng th«n, vïng s©u, vïng sa, ngµy cµng trµn ngËp hµng hãa phôc vô tèt nhu cÇu mua s¾m cña ng­êi d©n, gã phÇn lµm kingh tÕ ph¸t triÓn, n©ng cao tr×ng ®é d©n chÝ ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn cho ng­êi d©n. Víi thÞ tr­êng trong n­«c cã thÓ nãi ®©y lµ n¬i tiªu thô, ®¹i ®a sè c¸c s¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp dÖt may, ng¸nh sø, thñy tinh, thuèc l¸, t¹p phÈm, nhùa,chÕ biÕn thùc phÈm, chÕ biÕn gç,chÊt tÈy röa. §©y lµ c¸c lo¹i s¶n phÈm ®· ®­îc sù giao l­u lu©n chuyÓn trong n­íc, cã dung l­îng tiªu thô trong n­íc lín. Tuy nhiªn nh÷ng mÆt hµng nµy nhiÒu khi bÞ hµng ngo¹i theo nhiÒu h­íng nhËp vµo c¹nh tranh gay g¾t ®Æc biÖt lµ s¶n phÈm dÖt,hµng d©n dông, thuèc l¸, song do biÕt lùa chon chiÕn l­îc s¶n xuÊt kinh doanh ®óng ®¾n, tiªu thô phï hîp, céng víic¸c yÕu tèvÒ chÊt l­îng, gi¸ c¶... mµ c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt hµng c«ng nghiÖp tiªu dïng võa vµ nhá vÉn ®ang ®øng v÷ng vµ cã triÓn väng ®i lªn, ®iÓn h×ng lµ c¸c doanh nghiÖp lµm giÊy, thùc phÈm... VÝ dô, nhµ m¸y giÊy Hoµng V¨n Thô ®· phèi hîp liªn doanh víi c¸c doanh nghiÖp trong tæng c«ng ty giÊy ViÖt Nam nghiªn cøu thµnh c«ng vµ ®­a vµo s¶n xuÊt mÆt hµng giÊy Kraft lµm v¸ch ngoµi cña carton lµn sãng. So s¸nh víi nÆt hµng cïng lo¹i cña c¸c nhµ m¸y giÊy trong n­íc, giÊy cña Hoµng V¨t Thô lµ tèt nhÊtnã cã ®é bÒn vµ ®é chÆt cao h¬n h¼n, ®é chèng Èm tèt, sö dông cho c¶ bao b× thñy h¶i s¶n ®«ng l¹nh, chÝnh v× vËy sau khi ®­a vµo s¶n xuÊt ®¹i chµ, nhµ m¸y ®· cã nhiÒu kh¸ch hµng æn ®Þnh tõ mäi miÒn cña ®Êt n­íc tõ Hµ Néi, H¶i Phßng, TPHCM, ngoµi ra nhµ m¸y cßn s¶n xuÊt ®­îc 500 tÊn giÊy chÊt l­îng cao thay thÕ ®­îc mét sè giÊy bao b× tr­íc ®©y nhËp ngo¹i ®ã lµ giÊy gãi thuèc s¸t trïng. Thµnh c«ng trong viÖc lùa chän s¶n phÈm, kÏ hë cña thÞ tr­êng nµy, cïng víi c¸c mÆt hµng truyÒn thèng l©u ®êi nh­ giÊy gãi kiÖn diªm... §· t¹o c¬ së cho nhµ m¸y cã quy m« võa vµ nhá Hoµng V¨n Thô ®øng v÷ng trong c¬ chÕ thÞ tr­êng. Mét ®iÒu dÔ nhËn thÊy trong n¨m võa qua ®ã lµ sù c¹nh tranhm¹nh mÏ cña c¸c c«ng ty b¸nh kÑo trong vµ ngoµi n­íc b»ng c¸c h×nh thøc nh­ lµ ®Çu t­ vµo viÖc n©ng cao c«ng nghÖ s¶n xuÊt nh»m ®­a ra nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao, in bao b× víi nhiÒu kiÓu d¸ng vµ mÉu m· ®Ñp, sö dông c¸c h×nh thøc khuyÕn m¹i, gi¸ c¶ hîp lý vÝ dô nh­ c«ng ty H¶i Hµ ®· gi¶m gi¸ tõ 28000® ®Õn 10000® / 1gãi, b¸nh cña c«ng ty Kinh §« ... tÊt c¶ ®Òu phï hîp víi tói tiÒn cña ng­êi tiªu dïng cã thÓ thÊy b¸nh kÑo trong n­íc ®· ®Çn chiÕm ®­îc thÞ tr­êng tr­íc c¸c lo¹i b¸nh kÑo cña Trung Quèc mÊy n¨m gÇn ®©y tiªu thô rÊt chËmmÆc dï gi¸ rÏ h¬n hµng ViÖt Nam tõ 5000 – 1000® ®iÒu nµy thÓ hiÖn quÈn l­îng tiªu thô cña c¸c doanh nghiÖp qua hai mïa trung thu võa qua n¨m 2000 vµ n¨m2001. ThÞ tr­êng ngoµi n­íc, n¨m 2001 më ®Çu thùc hiÖn nghÞ quyÕt cña §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø IX, thùc hiÖn kÕ ho¹ch 5 n¨m 2001-2005 vµ chiÕn l­îc 10 n¨m ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, x©y dùng nÒn t¶ng kinh tÕ ®Õn n¨m 2020 n­íc ta c¬ b¶n trë thµnh n­íc c«ng nghiÖp, n¨m 2001 còng lµ n¨m thùc hiÖn chiÕn l­îc xuÊt nhËp khÈu ®· ®­îc chÝnh phñ phª duyÖt n¨m 2000 víi chñ tr­¬ng ®ã tÝnh ®Õn cuèi th¸ng 8 n¨m 2001, kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c¶ n­íc ­íc tÝnh ®¹t1,45 tû USD t¨ng 12% cïng kú n¨m 2000 trong ®ã xuÊt khÈu hµng tiªu dïng t¨ng 13% cßn xuÊt khÈu dÞch vô t¨ng 15,2%. Cô thÓ hµng thñy h¶i s¶n ­íc tÝnh ®¹t 360 tr USD t¨ng 5,5% g¹o xuÊt khÈu hai th¸ng ®Çu n¨m ®¹t 439tr tÊn trÞ gi¸ 73 triÖu t¨ng 16% vÒ l­îng, cao su quý mét ­íc tÝnh xuÊt khÈu70000 tÊn ®¹t 49tr USD t¨ng 15%, mÆt hµng l¹c nh©n nh÷ng th¸ng ®Çu n¨m 2001 xuÊt khÈu ®· khëi s¾c do kh«i phôc vµ më réng thÞ tr­êng ë vung miÒn ®«ng Liªn bang nga. Dù b¸o nÕu xóc tiÕn th­¬ng m¹i tèt vµ gi¶i quyÕt tèt nh÷ng khã kh¨n trong kh©u thanh to¸n víi Nga mÆt hµng nµy cã kh¶ n¨ng tang tr­ëng m¹nh. Mét sè mÆt hµng chñ chèt cã tèc ®é t¨ng kim ng¹ch xuÊt hÈu thÊp h¬n møc t¨ng chung nh­ng cao h¬n cïng kú n¨m 2000 gåm cã h¹t ®iÒu, chÌ, hµng ®iÖn tö, vµ linh kiÖn m¸y, hµng thñ c«ng mü nghÖ . Tõ nh÷ng sè liÖu kÓ trªn cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng do nhËn thøc ®óng t×nh h×nh c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ næi bËt, ®Æc biÖt kh«ng thÎ kh«ng kÓ ®Õn c¸c doanh nghiÖp trong ngµnh may vµ da giµy ®· ®ãng gãp kh«ng nhá vµo vao viÖc n©ng cao tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng n¨m cña n­íc ta. 2. Nh÷ng khã kh¨n, h¹n chÕ cÇn kh¾c phôc Bªn c¹nh nh÷ng thµnh c«ng cña nhiÒu doanh nghiÖp còng kh«ng Ýt c¸c doanh nghiÖp ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña thÞ tr­êng vµ m¾c ph¶i nh÷ng sai lÇm nghiªm träng dÉn ®Õn nh÷ng khã kh¨n trong c¹nh tranh. Kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp trªn trÞ tr­êng trong n­íc vµ n­íc ngoµi thÊp chØ cã mét sè doanh nghiÖp c¹nh tranh ®­îc víi hµng ngo¹i nhËp cßn l¹i hÇu hÕt c¸c mÆt hµng c«ng nghiÖp ch­a ®ñ søc c¹nh tranh víi hµng ngo¹i nhËp nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá s¶n xuÊt ra do kh«ng sö dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, kü thuËt cao, chñ yÕu cung cÊp cho c¸c ®èi t­îng b×nh d©n ë ®Þa ph­¬ng, tiªu thô ë c¸c ®Þa ph­¬ng kh¸c kh«ng ®¸ng kÓ. C¸c s¶n phÈm c¹nh tranh víi hµng n­íc ngoµi kh¸ hiÕm chñ yÕu tËp chung vµo ngµnh may, giÇy dÐp, gia c«ng, xuÊt khÈu gèm, sø, mü nghÖ. C¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp võa vµ nhá vµ ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp ngoµi quèc doanh rÊt thiÕu th«ng tin vÒ thÞ tr­¬ng c«ng nghÖ, nguyªn vËt liÖu, tiªu thô s¶n phÈm, xu h­íng ph¸t triÓn ngµnh khoa häc kü thuËt vµ mÆt hµng do thiÕu hÖ thèng cung cÊp chuyªn m«n. Mét kÕt qu¶ ®iÒu tra cho thÊy mét tØnh 90% doanh nghiÖp võa vµ nhá kh«ng biÕt vÒ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh, kh«ng n¾m ®­îc nh÷ng thay ®æi, ®æi míi vÒ c«ng nghÖ trong vµ ngoµi n­íc ngay trong lÜnh vùc m×nh ho¹t ®éng. Quan hÖ qua l¹i vÒ mÆt cung cÊp th«ng tin cho s¶n xuÊt kinh doanh vµ ph¸t triÓn gi÷a c¸c doanh nghiÖp quy m« lín cã tiÒn n¨ng nghiªn cøu ph¸t triÓn n¾m b¾t thÞ tr­êng c¬ héi ®Çu t­ ... víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt c«ng nghiÖp võa vµ nhá ch­a cã nÒ nÕp, thiÕu g¾n bã vµ nhiÒu khi thiÕu b×nh ®¼ng, ch­a trªn c¬ së g¾n bã lîi Ých víi nhau vµ nÆng vÒ “gióp ®ì”, “ nhê v¶”, “lÖ thuéc”. Lao ®éng trong c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp th­êng lµ c¸c lao ®éng cã tay nghÒ kÐm, tr×nh ®é qu¶n lý thÊp, n¨ng suÊt ch­a cao. Ngo¹i trõ c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp quèc doanh vµ trung ­¬ng cßn l¹i c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp võa vµ nhá ë ®Þa ph­¬ng ng­êi lao ®éng ch­a ®­îc ®µo t¹o c¬ b¶n. RÊt Ýt c¸c lao ®éng ®­îc qua c¸c tr­êng d¹y nghÒ chuyªn ngµnh mµ chñ yÕu lµ võa häc, võa lµm ngay t¹i c¬ së s¶n xuÊt. NhiÒu doanh nghiÖp c«ng nghiÖp hoµn toµn thô ®éng trong viÖc tiÕp cËn thÞ tr­êng vµ ®Þnh h­íng kh¸ch hµng. HiÖn nay nhiÒu doanh nghiÖp vÉn s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm víi gi¸ trÞ gia t¨ng thÊp trong khi nhu cÇu thÞ tr­êng thÕ giíi ®· cã sù chuyÓn ®æi. Tõ ®ã hiÖu qu¶ ho¹t ®«ng thÊp, l¹i chÞu ¶nh h­ëng cña c¸c nhµ s¶n xuÊt, tËp ®oµn quèc tÕ hïng m¹nh VÞ thÕ c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp trªn thÞ tr­êng khu vùc vµ trªn thÕ giíi ch­a ®­îc kh¼ng ®Þnh phÇn nhiÒu c¸c doanh ph¶i dùa vµo ®èi t¸c n­íc ngoµi vÒ biÓu tr­ng, thiÕt kÕ s¶n phÈm, quy tr×nh c«ng nghÖ, tiÕp thÞ vµ ph©n phèi s¶n phÈm. Cã thÓ nãi th¸ch thøc lín nhÊt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp trong lóc nµy lµ: lµm sao t¹o ®­îc biÓu tr­ng, nh·n hiÖu rªng cho s¶n phÈm cña m×nh, giao dÞch trùc tiÕp víi kh¸ch hµng vµ kiÓm so¸t ®­îc kªnh ph©n phèi. Ch¼ng h¹n nh­ kÑo dõa BÕn Tre – së dÜ th¾ng ®­îc kiÖn vÒ quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp, t×m l¹i vµ më réng ®­îc thÞ tr­êng cña m×nh ë Trung Quèc, Ma Cao, Hång C«ng, chÝnh lµ nhê kh¼ng ®Þnh ®­îc uy tÝn vÒ chÊt l­îng vµ gi¸ c¶ hîp lý. Sù phèi hîp cña nhµ n­íc vµ c¸c doanh nghiÖp ch­a ®¹t hiÖu qu¶ cao. Trong vai chß lµ ng­êi hç trî cho c¸c doanh nghiÖp, nhµ n­íc ch­a cã chÝnh s¸ch, c¬ chÕ hîp lý thóc ®Èy ho¹t ®éng tiªu thô cho c¸c doanh nghiÖp nhÊt lµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu. §Ò xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp th­êng ph¶i tr¶i qua mét hÖ thèng c¸c quy t¾c hµnh chÝnh rÊt phøc t¹p ®«i khi lµm lì mÊt c¸c c¬ héi kinh doanh cña doanh nghiÖp. NhiÒu c¬ quan nhµ n­íc can thiÖp qu¸ s©u vµo ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp, nh­ng khi m¾c ph¶i sai lÇm th­êng kh«ng ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vËt chÊt Mét sè nh÷ng tån t¹i nh­ng kh«ng thÓ phñ nhËn lµ tiÒm n¨ng cña c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp lµ rÊt lín mµ l¹i thiÕu c¸c biÖn ph¸p ®ång bé, ®ñ m¹nh ®Ó khai th¸c tÇm vÜ m« lÉn vi m«. Minh chøng cho nhËn ®Þnh nµy cã thÓ lÊy miÒn nói, trung du lµm vÝ dô, ®©y lµ vïng cã lîi thÕ vÒ tµi nguyªn thiªn nhiªn cña rõng vµ trong lßng ®Êt, lµ vïng nguyªn liÖu lý t­ëng, nh­ng l¹i chËm ph¸t triÓn vµ nhiÒu m¶ng thÞ tr­êng cßn bá trèng vµ lu«n ®­îc coi lµ h­ëng ­u ®·i trong ®Çu t­, nh­ng cô thÓ sù ­u ®·i ®ã ra sao th× chóng ta ch­a lµm ®­îc cho nªn c«ng nghiÖp hµng tiªu dïng ë ®©y vÉn cßn Ìo ät, chñ yÕu lµ c¸c c¬ së cò ®Ó l¹i. Trªn ®©y lµ mét vµi khã kh¨n tån ®äng, ®ßi hái c¸c doanh ngiÖp, chÝnh phñ cÇn lç lùc h¬n n÷a trong viÖc c¶i thiÖn m«i tr­êng kinh doanh. ChÝnh phñ ph¶i cè g¾ng t¹o ra c¬ chÕ, chÝnh s¸ch b×nh ®¼ng, hç trî, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Cßn vÒ phÝa c¸c doanh nghiÖp ph¶i tËp trung x©y dùng cho m×nh mét chiÕn l­îc kinh doanh ®óng ®¾n, phï hîp víi n¨ng lùc cña doanh ngiÖp vµ víi ®iÒu kiÖn m«i tr­êng kinh doanh lu«n biÕn ®éng. ChØ cã nh­ vËy th× ngµnh c«ng nghiÖp cña chóng ta míi cã thÓ ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êng néi ®Þa, tõng b­íc ph¸t triÓn, v­¬n ra thÞ tr­êng khu vùc vµ thÞ tr­êng quèc tÕ. PhÇn III Ph­¬ng h­íng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èy ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm trong c¸c doanh ngiÖp c«ng nghiÖp I.§Þnh h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ trong giai ®o¹n 2001- 2010 1. Môc tiªu. B­íc vµo n¨m 2001 n¨m ®Çu cña thÕ kû 21, ®ång thêi còng lµ n¨m ®¸nh dÊu b­íc ®Çu tiªn thùc hiÖn nghÞ quyÕt trung ­¬ngcña ®¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø ix Víi môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi 10 n¨m 2001-2010 lµ: §­a ®Êt n­íc ta khái t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn, n©ng cao rÖt ®êi sèng cña nh©n d©n c¶ vÒ vËt chÊt vµ tinh thÇn, t¹o nÒn t¶ng ®Ó ®Õn n¨m 2020 n­íc ta c¬ b¶n trë thµnh n­íc c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i ... ph¸t triÓn kinh tÕ, c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa lµ nhiÖm vô trung t©m, cô thÓ lµ. Ph¸t triÓn nhanh c¸c ngµnh c«ng nghiÖp cã kh¶ n¨ng ph¸t huy tètlîi thÕ c¹nh tranh, chiÕm lÜnh thÞ tr­êng trong n­íc vµ ®Èy m¹nh xuÊt khÈu nh­ hµng thñ c«ng mü nghÖ , may mÆc, da giÇy, giÊy vµ mét sè ngµnh tiªu dïng kh¸c Ph¸t triÓn réng kh¾p c¬ së s¶n xuÊt c«ng nghiÖp võa vµ nhá víi ngµnh nghÒ ®a d¹ng. §æi míi n©ng, n©ng cÊp c¸c c«ng nghÖ c¸c c¬ së s¶n xuÊt hiÖn cã ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt l­îng, hiÖu qu¶, ph¸t triÓn nhiÒu h×nh thøc liªn kÕt gi÷a c¸c doanh nghiÖp nhá võa vµ lín gi÷a s¶n xuÊt nguyªn liÖu vµ chÕ biÕn, tiªu thô s¶n phÈm trªn c¬ së ®¶m b¶o hµi hßa vÒ lîi Ých kinh tÕ. T¨ng tØ lÖ néi ®Þa trong c«ng nghiÖp s¶n xuÊt hµng tiªu dïng vµ c¸c mÆt hµng c«ng nghiÖp kh¸c cña n­íc ta trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. 2. Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ. Tr­íc c¸c môc tiªu trªn ®¹i héi IX còng ®· ®Ò ra c¸c ph­¬ng h­íng cho c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp. Ph¸t triÓn víi nhÞp ®é cao, cã hiÖu qu¶, coi träng ®Çu t­ theo chiÒu s©u, ®æi míi c«ng nghÖ, thiÕt bÞ tiªn tiÕn vµ tiÕn tíi hiÖn ®¹i hãa tõng phÇn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp. C«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng, l©m, thñy s¶n ph¸t triÓn m¹nh theo h­íng ®Çu t­ hiÖn ®¹i, s¶n xuÊt ra c¸c mÆt hµng, s¶n phÈm ®ñ søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng trong n­íc vµ n­íc ngoµi, chó träng c¸c mÆt hµng nh­ chÕ biÕn thñy h¶i s¶n, chÕ biÕn l­¬ng thùc thÞt, s÷a, ®­êng, n­íc gi¶i kh¸t, dÇu thùc vËt, phÊn ®Êu ®Õn n¨m 2005 ®¹t 8 – 10 lÝt s÷a/ng­êi /n¨m vµ ®­a kim ng¹ch xuÊt khÈu s¶n phÈm s÷a gÊp hai lÇn so víi n¨m 2000, n©ng tØ lÖ sö dông nguyªn liÖu trong n­íc lªn 20%… Ngµnh giÊy, ®Çu t­ më réng c¸c c¬ së s¶n xuÊt giÊy hiÖn cã, nghiªn cøu x©y dùng thªm mét sè c¸c c¬ së s¶n xuÊt bét giÊy vµ giÊy ®Ó cã thÓ t¨ng c«ng suÊt lªn 20 v¹n tÊn ®­a tæng n¨ng lùc s¶n xuÊt lªn 60 v¹n tÊn vµ ®¹t s¶n l­îng 50 v¹n tÊn vµo n¨m 2005 Ngµnh dÖt may vµ da giÇy, chó träng t×m kiÕm vµ më réng thÞ tr­êng trong n­íc vµ n­íc ngoµi, t¨ng c­êng hiÖn ®¹i hãa mét sè kh©u s¶n xuÊt, tËp chung ®©ï t­ s¶n xuÊt dÖt, sîi, thuéc da, chó träng ph¸t triÓn nguån b«ng vµ khai th¸c nguån da c¸c lo¹i, t¨ng phÇn s¶n xuÊt trong n­íc vÒ c¸c nguyªn liÖu vµ phô liÖu trong ngµnh dÖt may vµ da giÇy ®Ó n©ng cao gi¸ trÞ gia t¨ng c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu. §Õn n¨m 2005 ®¹t s¶n l­îng 2,5- 3 v¹n tÊn b«ng s¬ 750 triÖu mÐt v¶i, n©ng s¶n l­îng giµy dÐp lªn 410 triÖu ®«i. Ngµnh c«ng nghiÖp ®iÖn tö vµ c«ng nghÖ th«ng tin, viÔn th«ng thùc hiÖn ®Çu t­ theo chiÒu s©u, gi¶m dÇn nhËp khÈu t¨ng dÇn xuÊt khÈu, t¨ng nhanh tØ lÖ néi ®Þa hãa s¶n phÈm cã c«ng nghÖ cao. §èi víi mét sè ®Êt n­íc th× héi nhËp lµ con ®­êng duy nhÊt ®Ó ph¸t triÓn cßn ®èi víi tõng doanh nghiÖp th× kh«ng ph¶i hoµn toµn nh­ vËy. ChØ cã doanh nghiÖp nµo chuÈn bÞ tèt ®Ó h«Þ nhËp th× míi cã c¬ may tån t¹i nÕu kh«ng th× nguy c¬ bÞ ®µo th¶i, bÞ lo¹i khái cuéc ch¬i lµ hoµn toµn hiÖn thùc. ViÖt Nam ®· chë thµnh thµnh viªn cña ASEAN, APEC, vµ kh«ng bao l©u n÷a gia nhËp AFTA(2006), WTO, thùc hiÖn lé tr×nh c¾t gi¶m thuÕ 4230 nhãm mÆt hµng. Tuy nhiªn c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp ViÖt Nam vÉn ch­a ý thøc ®­îc viÖc héi nhËp lµ viÖc cña doanh nghiÖp m×nh vÉn quen víi “vßng tay b¶o hé” cña nhµ n­íc. Søc c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp cßn yÕu, mét phÇn do c¸c doanh nghiÖp mét phÇn do c¸c yÕu tè kh¸ch quan. Muèn hµng hãa cña ViÖt Nam cã ®ñ søc c¹nh tranh khi gia nhËp AFTA vµ WTO, th× cÇn ph¶i thiÕt lËp, n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cho c¸c doanh nghiÖp. II. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm trong c¸c doanh ngiÖp c«ng nghiÖp §Ó thùc hiÖn môc tiªu, chiÕn l­îc vµ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø IX ®Ò ra th× trong thêi gian tíi ho¹t ®éng tiªu thô cña c¸c doanh ngiÖp c«ng nghiÖp cÇn thùc hiÖn mét sè gi¶i ph¸p sau: 1.VÒ phÝa doanh nghiÖp §Ó ®Èy m¹nh ho¹t ®éng tiªu thô cña m×nh, c¸c doanh ngiÖp cÇn thùc hiÖn mét sè gi¶i ph¸p sau: Thø nhÊt, doanh nghiÖp ph¶i cã chÝnh s¸ch ph¸t triÓn, ®æi míi, c¶i tiÕn vµ lùa chän c«ng nghÖ phï hîp, tõ ®ã s¶n xuÊt ra nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao víi chi phÝ thÊp do t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, do ®ã sÏ n©ng cao d­îc kh¶ n¨ng c¹nh tranh ®èi víi c¸c ®èi thñ cña m×nh. Thø hai, cã chÝnh s¸ch tuyÓn dông, ®µo t¹o, sö dông lao ®éng hîp lÝ, tõ ®ã n©ng cao tr×nh ®é, chuyªn m«n cña ng­êi lao ®éng. Cã chÕ ®é ®·i ngé tèt ®èi víi ng­êi lao ®éng, thùc hiÖn chÝnh s¸ch th­ëng ph¹t nghiªm minh vµ c«ng b»ng, ®¸nh gi¸ ng­êi lao ®éng ph¶i dùa trªn kÕt qu¶ thùc hiÖn c«ng viÖc cña hä. Doanh nghiÖp ph¶i t¹o m«i tr­êng lµm tèt nhÊt cho ng­êi lao ®éng, tõ ®ã hä sÏ ph¸t huy tèi ®a kh¶ n¨ng s¸ng t¹o còng nh­ lµm viÖc cña m×nh, v× nÕu ®­îc ®èi sö tèt th× ng­êi lao ®éng sÏ lu«n coi m×nh còng lµ méy thµnh viªn cña doanh nghiÖp vµ nh­ thÕ hä sÏ cÊu hiÕn hÕt m×nh cho doanh nghiÖp. Thø ba, kh«ng ngõng ®æi míi, c¶i tiÕn hÖ thèng s¶n xuÊt còng nh­ c¬ cÊu tæ chøc cña doanh nghiÖp. X©y dùng chÝnh s¸ch qu¶n lÝ ®iÒu hµnh ph¶i mÒm dÎo, linh ho¹t ®Ó b¾t kÞp víi m«i tr­êng kinh doanh lu«n thay ®æi. Thø t­, ph¶i x©y dùng ®­îc kÕ ho¹ch s¶n xuÊt thèng nhÊt tõ kh©u nghiªn cøu, thiÕt kÕ, s¶n xuÊt ®Õn tiªu thô. KÕ ho¹ch ph¶i nµy ph¶i dùa trªn kÕt qu¶ nghiªn cøu cung, cÇu vµ kh¶ n¨ng s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. Thø n¨m, t¹o hiÖu qu¶ trong viÖc kÕt hîp c¸c yÕu tè ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm ®Çu ra, tõ ®ã sÏ tiÕt kÞªm ®­îc chi phÝ do ®ã h¹ ®­îc gi¸ thµnh vµ t¹o ra ®­îc lîi thÕ c¹nh tranh vÒ gi¸. Thø s¸u, ph¶i dùng kÕ ho¹ch b¸n hµng vµ tæ chøc m¹ng l­íi b¸n hµng cã hiÖu qu¶. Doanh nghiÖp cã thÓ b¸n hµng th«ng qua c¸c héi trî th­¬ng m¹i trong n­íc vµ quèc tÕ. C¸c doanh nghiÖp cña chóng ta th­êng hay nhÇm lÉn, hä nghÜ héi trî lµ n¬i ®Ó b¸n c¸c s¶n phÈm tån ®äng hoÆc chØ ®¬n thuÇn lµ n¬i b¸n hµng nh­ng thùc chÊt héi chî lµ n¬i qu¶ng b¸, lµ n¬i tiÕp xóc trùc tiÕp gi÷a ng­êi s¶n xuÊt víi ng­êi tiªu dung, qua ®ã doanh nghiÖp sÏ nhËn ®­îc th«ng tin ph¶n håi chÝnh x¸c nhÊt tõ kh¸ch hµng. Th«ng qua héi chî th× kh¸ch hµng cã thÓ hiÓu biÕt thªm vÒ s¶n phÈm cña doanh nghiÖp tõ ®ã hai bªn sÏ ®i ®Õn kÝ kÕt c¸c hîp ®ång mua b¸n cã gi¸ trÞ. Ngay nay, víi sù ph¸ triÓn nh­ vò b·o cña c«ng nghÖ th«ng tin, do ®ã doanh nghiÖp cã thÓ b¸n hµng th«ng qua m¹ng Internet. §©y lµ ph­¬ng thøc b¸n hµng kh¸ hiÖu qu¶, nã ®· ®­îc ¸p dông phæ biÕn ë c¸c n­íc ph¸t triÓn nh­ng ë n­íc ta nã cßn kh¸ xa n¹ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. Trong t­¬ng lai kh«ng xa ®©y sÏ lµ ph­¬ng thøc b¸n hµng chñ yÕu cña c¸c doanh nghiÖp. Ngoµi ra, vÊn ®Ò th­¬ng hiÖu còng trë nªn v« cïng quan träng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp, thùc tÕ ®· cho thÊy th­¬ng hiÖu cã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn kÕt qu¶ tiªu thô. Mét th­¬ng hiÖu tèt, cã uy tÝn, ®· quen thuéc víi kh¸ch hµng tiªu dïng th× sÏ t¹o ra mét lîi thÕ so s¸nh v« cïng lín cho doanh nghiÖp tr­íc c¸c ®èi thñ c¹nh tranh. Còng bëi vËy mµ mét c«ng ty n­íc ngoµi ®· mua l¹i th­¬ng hiÖu kem ®¸nh r¨ng P/S cña ViÖt Nam víi gi¸ 1 triÖu USD. ThËt ®¸ng buån, mét sè doanh nghiÖp cña chóng ta do m¶i mª víi thÞ tr­êng trong n­íc ®· quªn kh«ng ®¨ng kÝ th­¬ng hiÖu ë n­íc ngoµi, v× vËy ®· bÞ ng­êi kh¸c ®¨ng kÝ mÊt th­¬ng hiÖu cña m×nh ë c¸c n­íc ®ã. Ch¼ng h¹n nh­ th­¬ng hiÖu cµ phª Trung Nguyªn cña ViÖt Nam ®· bÞ ®· bÞ ng­êi kh¸c ®¨ng kÝ mÊt th­¬ng hiÖu t¹i Mü, NhËt. §iÒu nµy khiÕn c«ng ty cµ phª Trung Nguyªn gÆp nhiÒu khã kh¨n khi kinh doanh trªn hai thÞ tr­êng nµy. mét c«ng ty kh¸c còng r¬i vµo t×nh tr¹ng nh­ c«ng ty cµ phª trung nguyªn ®ã chÝnh lµ c«ng ty may ChiÕn Th¾ng cña ViÖt Nam ®· bÞ ng­êi kh¸c ®¨ng kÝ mÊt th­¬ng hiÖu ë thÞ tr­êng Mü, ®iÒu nµy lµm c«ng ty kh«ng thÓ xuÊt hµng trùc tiÕp mang nh·n hiÖu cña chÝnh m×nh sang thÞ tr­êng Mü. Mét vÊn ®Ò n÷a còng rÊt quan träng ®èi víi viÖc tiªu thô s¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp ®ã chÝnh lµ ®¹o ®øc kinh doanh, mét doanh nghiÖp kinh doanh cã ®¹o ®øc th× sÏ chiÕm ®­îc lßng tin cña kh¸ch hµng, tõ ®ã sÏ n©ng cao ®­îc h×nh ¶nh cña doanh nghiÖp trong lßng kh¸ch hµng. §iÒu nµy sÏ thóc ®Èy kh¶ n¨ng tiªu thô s¶n phÈm cho doanh nghiÖp. 2. VÒ phÝa Nhµ n­íc Nhµ n­íc lµ ng­êi ®Ò ra c¸c chÝnh s¸ch, ph¸p luËt do ®ã nã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp, nã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng tiªu thô cña c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp. Víi c¸c chÝnh s¸ch ®óng ®¾n, nhµ n­íc sÏ hç trî, khuyÕn khÝch c¸c doanh ngiÖp ph¸t triÓn nh­ luËt ®Çu t­, luËt doanh ngiÖp, luËt lao ®éng….Nhµ n­íc t¹o ra c¸c khung ph¸p lÝ cho c¸c doanh ngiÖp ho¹t ®éng, ®ång thêi còng lµ träng tµi cho c¸c doanh nghiÖp. Nhµ n­íc, th«ng qua c¸c ng©n hµng sÏ hç trî tµi chÝnh cho c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp tiªu thô s¶n phÈm, nh­ cung cÊp c¸c kho¶n tÝn dông ­u ®·i cho c¸c doanh nghiÖp. GÇn ®©y chÝnh phñ ®· chØ ®¹o ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam cung cÊp mét kho¶n tÝn dông ­u ®·i trÞ gi¸ 20 triÖu USD cho c¸c doanh ngiÖp cña Nga ®Ó c¸c doanh nghiÖp nµy mua hµng cña ViÖt Nam, c¸c mÆt hµng mµ ë Nga cã cÇu rÊt lín nh­ng hä l¹i kh«ng cã ®ñ tµi chÝnh ®Ó nhËp hµng tõ ViÖt Nam. ®©y lµ mét h­íng ®i ®óng cña chÝnh phñ ta, nã gióp ®ì c¸c doanh ngiÖp cña chóng ta tiªu thô ®­íc s¶n phÈm. Nhµ n­íc cßn cã vai trß, tæ chøc c¸c héi nghÞ, triÓn l·m ë trong n­íc vµ quèc tÕ ®Ó qu¶ng b¸ cho s¶n phÈm cña ViÖt Nam. Qua c¸c héi nghÞ, triÓn l·m nµy sÏ kÝch thÝch ®­îc ng­êi tiªu dïng mua hµng hãa cña doanh ngiÖp. Nhµ n­íc, th«ng qua c¸c c¬ quan chuyªn tr¸ch cña m×nh sÏ hç trî, cung cÊp th«ng tin, t­ vÊn ®Ó c¸c doanh ngiÖp cã thÓ më réng thÞ tr­êng trong n­íc còng nh­ thÞ tr­êng thÕ giíi. Chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cã hiÖu qu¶, më réng quan hÖ ®èi ngo¹i : tiÕp tôc chÝnh s¸ch më cöa vµ chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®Ó ph¸t triÓn, tÝch cùc chuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ thÓ chÕ chÝnh s¸ch… Thùc hÞªn c¸c cam kÕt ®èi víi c¸c c¬ chÕ hîp t¸c song ph­¬ng vµ ®a ph­¬ng mµ n­íc ta ®· tham gia, ®Æc biÖt lµ c¸c cam kÕt trong khu«n khæ ASEAN, AFTA, APEC, ASEM, xóc tiÕn ®µm ph¸n ®Ó ra nhËp WTO. §æi míi hÖ thèng hµnh chÝnh, ®¬n gi¶n hãa c¸c thñ tôc ph¸p lÝ cho c¸c doanh nghiÖp. KÕt luËn Tiªu thô s¶n phÈm lu«n lµ mét m¾t xÝch quan träng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Tiªu thô kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ viÖc b¸n ®­îc hµng hãa mµ cßn bao gåm nhiÒu ho¹t ®éng phøc t¹p kh¸c, nh­: nghiªn cøu thÞ tr­êng, Marketinh, thiÕt kÕ s¶n phÈm …ViÖc thùc hiÖn tèt ho¹t ®éng tiªu thô sÏ quyÕt ®Þnh sù thµnh b¹i cña mét doanh nghiÖp trªn th­¬ng tr­êng. NÒn kinh tÕ ViÖt Nam míi chØ ®ang trong qu¸ tr×nh héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi nªn kh¶ n¨ng c¹nh tranh lµ ch­a cao. V× vËy c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c c¬ quan h÷u quan cÇn cã nhiÒu cè g¾ng, quan t©m h¬n n÷a tíi ho¹t ®éng s¶n phÈm. Chóng ta cïng hy väng r»ng trong t­¬ng lai kh«ng xa hµng hãa ViÖt Nam sÏ cã mÆt kh¾p n¬i trªn thÕ giíi vµ cã thÓ c¹nh tranh ®­îc ®èi víi bÊt kú hµng hãa nµo. Mét lÇn n÷a, em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o, TS Ph¹m V¨n Minh ®· gióp ®ì em hoµn thµnh ®Ò ¸n nµy. Hµ néi, th¸ng 11/2002 Sinh viªn NguyÔn Danh Dô Tµi liÖu tham kh¶o Gi¸o tr×nh Qu¶n trÞ kinh doanh tæng hîp Gi¸o tr×nh ChiÕn l­îc kinh doanh vµ ph¸t triÓn doanh nghiÖp Gi¸o tr×nh Kinh tÕ qu¶n lý Gi¸o tr×nh Marketinh T¹p chÝ C«ng nghiÖp Sè 9, 14, 23/00 Sè 1+2, 3, 6, 7, 8/01 Con sè vµ sù kiÖn Sè 3, 9, 12/00 Sè 3/01 T¹p chÝ Kinh tÕ vµ ph¸t triÓn Sè 43, 45, 47/01 T¹p chÝ Th­¬ng m¹i Sè 4/98 9. Thêi b¸o Kinh tÕ Sµi gßn Sè 39/99 Sè 52/01 Sè 6, 12, 48/02 10. V¨n kiÖn ®¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø IX Môc lôc Trang Lêi nãi ®Çu 1 PhÇn I – Lý luËn chung vÒ tiªu thô s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp 3 Kh¸i niÖm, vai trß vµ nhiÖm vô cña ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm 3 Nh÷ng néi dung cña ho¹t ®éng tiªu thô trong c¸c doanh nhgiÖp 4 Nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng tiªu thô cña c¸c doanh nghiÖp 14 IV. Mét sè kinh nghiÖm vÒ tiªu thô s¶n phÈm cñac¸c doanh nhgiÖp 18 PhÇn II- Ph­¬ng h­íng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èy ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp 21 T×nh h×nh tiªu thô s¶n phÈm ë c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp n­íc ta hiÖn nay 21 §¸nh gi¸ chung vÒ ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp trong thêi gian qua 29 PhÇn III- Ph­¬ng h­íng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èy ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp 34 I. §Þnh h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ trong thêi gian tíi 34 Mét sè gi¶i ph¸p nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp 35 KÕt luËn 39 Tµi liÖu tham kh¶o 40