Đề án Hoàn thiện một số điều kiện cơ bản để đa dạng hóa và nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch Việt Nam

Lêi nãi ®Çu Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, thÕ giíi ®· ®­îc chøng kiÕn mét sù bïng næ cña ho¹t ®éng du lÞch trªn ph¹m vi toµn cÇu. Du lÞch ®· trë thµnh mét hiÖn t­îng phæ biÕn, mét nhu cÇu kh«ng thÓ thiÕu trong ®êi sèng kinh tÕ - x· héi. Du lÞch ®· trë thµnh mét ngµnh kinh tÕ mòi nhän cña nhiÒu quèc gia vµ ®· ®ãng gãp mét phÇn kh«ng nhá vµo sù ph¸t triÓn kinh tÕ thÕ giíi, kh«ng nh÷ng thÕ du lÞch ®· trë thµnh mét h×nh thøc quan träng trong viÖc sö dông thêi gian nhµn rçi cña con ng­êi, ®ång thêi lµ ph­¬ng tiÖn giao l­u trong mèi quan hÖ gi÷a con ng­êi víi con ng­êi. Cßn ®èi víi ViÖt Nam th× sao? NghÞ quyÕt 45/CP ngµy 22/6/1993 ®· kh¼ng ®Þnh: “Du lÞch lµ ngµnh kinh tÕ quan träng trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ®Êt n­íc”. Nh÷ng n¨m võa qua §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· cã nhiÒu chÝnh s¸ch ®Ó ph¸t triÓn ngµnh du lÞch, do ®ã l­îng kh¸ch du lÞch néi ®Þa vµ quèc tÕ ®Õn ViÖt Nam còng nh­ doanh thu du lÞch t¨ng lªn mét c¸ch ®¸ng kÓ. NÕu n¨m 1990 l­îng kh¸ch du lÞch ®Õn ViÖt Nam lµ 0,25 triÖu ng­êi th× n¨m 1991 lµ 0,3 triÖu ng­êi, n¨m 1992 lµ 0,44 triÖu ng­êi, n¨m 1993 lµ 0,7 triÖu ng­êi vµ n¨m 1994 lµ 1 triÖu ng­êi gÊp 4 lÇn n¨m 1990. Sè kh¸ch du lÞch néi ®Þa n¨m 1994 lµ 3,5 triÖu ng­êi. Dù kiÕn ®Õn n¨m 2000 l­îng kh¸ch du lÞch quèc tÕ vµo ViÖt Nam lµ 3,5 triÖu ®Õn 3,8 triÖu ng­êi vµ n¨m 2010 lµ 9 triÖu ng­êi. Do vËy ngµnh du lÞch ViÖt Nam ®ang ®øng tr­íc mét triÓn väng lín vÒ ph¸t triÓn du lÞch. H¬n n÷a, vÞ trÝ ®Þa lý cña ViÖt Nam lµ kh¸ thuËn lîi víi nhiÒu phong c¶nh thiªn nhiªn kú vÜ, nhiÒu di tÝch lÞch sö cã gi¸ trÞ v¨n hãa vµ TNDL còng rÊt phong phó. §øng tr­íc thùc tÕ vµ nh÷ng th¸ch thøc nh­ vËy ngµnh du lÞch ViÖt Nam muèn ph¸t huy ®­îc nh÷ng tiÒm n¨ng ®ã chóng ta cßn rÊt nhiÒu vÊn ®Ò cÇn ®­îc gi¶i quyÕt vµ ®ã còng chÝnh lµ lý do mµ t«i muèn tr×nh bµy trong ®Ò ¸n cña m×nh: “Hoµn thiÖn mét sè ®iÒu kiÖn c¬ b¶n ®Ó ®a d¹ng hãa vµ n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm du lÞch ViÖt Nam” Do lÜnh vùc mµ em tr×nh bµy kh¸ réng vµ tr×nh ®é lý luËn cßn h¹n chÕ nªn thiÕu sãt x¶y ra lµ ®iÒu kh«ng tr¸nh khái. V× vËy em rÊt mong ®­îc sù gãp ý cña thÇy gi¸o ®Ó ®Ò ¸n cña em ®­îc hoµn thiÖn h¬n. PhÇn II c¬ së lý luËn Trong mét vµi n¨m gÇn ®©y, kh¸ch du lÞch quèc tÕ vµo n­íc ta ®· gi¶m ®i mét c¸ch ®¸ng kÓ. Nãi ®Õn nguyªn nh©n cña hiÖn t­îng nµy th× ph¶i kÓ ®Õn rÊt nhiÒu nguyªn nh©n nh­ng mét nguyªn nh©n kh¸ quan träng ®ã lµ cuéc khñng ho¶ng tiÒn tÖ ë §«ng Nam ¸, mÆc dï khñng ho¶ng kh«ng x¶y ra t¹i ViÖt Nam nh­ng chóng ta l¹i chÞu ¶nh h­ëng kh¸ m¹nh cña cuéc khñng ho¶ng nµy, vµ luång kh¸ch du lÞch quèc tÕ cã xu h­íng t¨ng m¹nh t¹i nh÷ng n­íc x¶y ra khñng ho¶ng v× ®ång tiÒn néi ®Þa mÊt gi¸ m¹nh. Nh­ng ®ã chØ lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n lµm ¶nh h­ëng tíi l­îng kh¸ch du lÞch quèc tÕ vµo ViÖt Nam vµ mét nguyªn nh©n n÷a mµ t«i cho r»ng còng kh«ng kÐm phÇn quan träng mµ chóng ta cÇn ®¸ng l­u t©m ®ã lµ ph¶i ch¨ng do s¶n phÈm du lÞch cña chóng ta ch­a ®¸p øng ®­îc mong muèn cña kh¸ch du lÞch. §Ó cã ®­îc mét c¸ch nh×n nhËn ®óng ®¾n vµ kh¸ch quan vÒ vÊn ®Ò nµy, tr­íc hÕt chóng ta h·y xem xÐt nh÷ng c¬ së lý luËn c¨n b¶n vÒ s¶n xuÊt du lÞch nãi chung vµ s¶n phÈm du lÞch - ViÖt Nam nãi riªng. 1. Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm du lÞch a) Kh¸i niÖm S¶n phÈm du lÞch lµ tæng thÓ tÊt c¶ nh÷ng c¸i nh»m ®¸p øng nhu cÇu vµ mong muèn cña kh¸ch du lÞch. Nã bao hµm c¸c dÞch vô du lÞch, c¸c hµng hãa, tiÖn nghi cung cÊp cho du kh¸ch, ®­îc t¹o nªn do c¸c yÕu tè tù nhiªn vµ trªn c¬ së vËt chÊt kü thuËt, lao ®éng du lÞch t¹i mét vïng hay t¹i mét c¬ së kinh doanh nµo ®ã. Theo nghÜa réng, s¶n phÈm du lÞch bao gåm toµn bé nh÷ng thø mµ ng­êi ta phôc vô cho kh¸ch vµ kh¸ch ph¶i tr¶ tiÒn, cã nghÜa lµ tõ c¸c ph­¬ng tiÖn ®i l¹i, kh¸ch s¹n, nhµ hµng ¨n uèng c¸c dÞch vô sinh sèng, vui ch¬i gi¶i trÝ, hµng l­u niÖm, n¬i kh¸ch ®Õn tham quan... ®Òu lµ s¶n phÈm du lÞch. Theo nghÜa hÑp th× ngoµi nh÷ng c¸i chung ë ®©u còng gièng nhau nh­ ph­¬ng tiÖn ®i l¹i, kh¸ch s¹n... ng­êi ta th­êng nhÊn m¹nh nh÷ng hµng hãa ®Æc biÖt cña mçi vïng du lÞch, hay nãi c¸ch kh¸c lµ sù giµu cã cña mçi vïng, sù phong phó hÊp dÉn cña mçi vïng, vµ c¶ nh÷ng thø cã thÓ mua mang ®i ®­îc nhÊt lµ nh÷ng thø mang gi¸ trÞ v¨n hãa tiªu biÓu cña vïng ®ã cã vµ næi tiÕng. b) §Æc ®iÓm s¶n phÈm du lÞch: S¶n phÈm du lÞch lµ mét lo¹i s¶n phÈm ®Æc biÖt. Nã cã nhiÒu ®Æc ®iÓm kh¸c víi s¶n phÈm th«ng th­êng kh¸c, thÓ hiÖn ë mét sè mÆt sau: - S¶n phÈm du lÞch lµ mét lo¹i s¶n phÈm tháa m·n nhu cÇu thø yÕu cao cÊp cña con ng­êi. - Trong s¶n phÈm du lÞch th× tû träng dÞch vô chiÕm nhiÒu h¬n, th«ng th­êng 80%-90% lµ dÞch vô. - S¶n phÈm du lÞch kh«ng thÓ dÞch chuyÓn, nã g¾n liÒn víi tµi nguyªn du lÞch nªn thêi gian s¶n xuÊt vµ tiªu dïng lµ trïng nhau, vµ kh¸ch hµng ph¶i ®Õn víi nhµ s¶n xuÊt. - S¶n phÈm du lÞch kh«ng thÓ ®ãng gãi hay tån kho. - S¶n phÈm du lÞch mang tÝnh thêi vô. 2. TiÒm n¨ng vµ thùc tr¹ng khai th¸c tiÒm n¨ng du lÞch ViÖt Nam a) TiÒm n¨ng du lÞch - tiÒn ®Ò cho sù ph¸t triÓn du lÞch ViÖt Nam §Êt n­íc ViÖt Nam cã tiÒm n¨ng du lÞch rÊt phong phó vµ ®a d¹ng, cã søc hÊp dÉn lín ch¼ng nh÷ng ®èi víi kh¸ch du lÞch trong n­íc mµ cßn víi kh¸ch du lÞch quèc tÕ vµ bµ con ViÖt kiÒu ë xa Tæ quèc. Chóng ta cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó ®a d¹ng hãa c¸c lo¹i h×nh du lÞch tõ tham quan, nghØ m¸t ®iÒu d­ìng, t¾m biÓn, leo nói, thÓ thao ®Õn nghiªn cøu khoa häc ... vµ cã kh¶ n¨ng tiÕp nhËn mét sè l­îng lín du kh¸ch. VÒ mÆt tù nhiªn, ViÖt Nam cã nhiÒu c¶nh ®Ñp, c¶nh thiªn nhiªn cã nh÷ng nÐt hïng vÜ nªn th¬ cña nói rõng nh­ Sapa mê ¶o trong s­¬ng, nh­ §µ L¹t - thµnh phè th«ng reo.., còng cã khi ån µo s«i ®éng nh­ th¸c B¶n Gièc, DÇu §¼ng (Cao B»ng), th¸c B¹c (Tam §¶o)... hoÆc c¶nh tÜnh mÞch trong c¸c c¸nh rõng giµ nguyªn sinh nh­ v­ên quèc gia Cóc Ph­¬ng (Ninh B×nh), Bµ V× (Hµ T©y), ®¶o C¸t Bµ (H¶i Phßng), B¹ch M· (Thõa Thiªn HuÕ), rõng ngËp mÆn Cµ Mau... víi hÖ sinh th¸i rõng rËm nhiÖt ®íi rÊt ®iÓn h×nh, hoµn toµn lµm tháa m·n trÝ tß mß cña c¸c du kh¸ch vµ lßng say mª nghiªn cøu cña c¸c nhµ khoa häc; cã nh÷ng nÐt bÝ hiÓm l¹ m¾t cña c¸c hang ®éng nh­ H­¬ng S¬n (Hµ T©y), ®éng Phong Nha (Qu¶ng B×nh) v.v... cã nh÷ng b·i biÓn c¸t tr¾ng ph¼ng mÞn, chan hßa ¸nh n¾ng vµ quanh n¨m léng giã nh­ Trµ Cæ (Qu¶ng Ninh), §å S¬n (H¶i Phßng), SÇm S¬n (Thanh Hãa), Nha Trang, Vòng Tµu... cã søc thu hót kh¸ch ®Æc biÖt. Kh¸ch du lÞch ®Õn ViÖt Nam ph¶i s÷ng sê tr­íc vÎ ®Ñp t¹o hãa ban tÆng chóng ta. Thiªn nhiªn ViÖt Nam thËt hµo phãng, ­u ¸i cho du kh¸ch ®­îc th­ëng thøc nhiÒu cña ngon vËt lµ tõ nh÷ng ®Æc s¶n d­íi n­íc nh­ c¸c lo¹i c¸ ngon, t«m hïm, sß huyÕt, cua biÓn, bµo ng­... ®Õn c¸c ®Æc s¶n cña nói rõng nh­ m¨ng, nÊm h­¬ng, thÞt chim, thó ®­îc phÐp s¨n b¾n, ®Õn c¸c lo¹i d­îc liÖu quý nh­ s©m, nhung, tam thÊt... ë ViÖt Nam cßn khai th¸c ®­îc nguån n­íc kho¸ng theo c¸c m¹ch suèi tù nhiªn hay n»m s©u trong lßng ®Êt, ®­îc chÕ biÕn lµm n­íc gi¶i kh¸t hoÆc ®Ó ch÷a bÖnh, ®ñ søc tháa m·n mäi nhu cÇu cña kh¸ch du lÞch nh­ n­íc kho¸ng Kim B«i (Hßa B×nh), Quang Hanh (Qu¶ng Ninh), TiÒn H¶i (Th¸i B×nh)... ®¹t tiªu chuÈn chÊt l­îng cao vµ cã kh¶ n¨ng khai th¸c tèt. Bªn c¹nh tiÒm n¨ng vÒ mÆt tù nhiªn, ViÖt Nam cßn cã mét kho tµng v¨n hãa - lÞch sö phong phó. §ã lµ nh÷ng di tÝch kh¶o cæ häc minh chøng cho nÒn v¨n hãa §«ng S¬n, Hßa B×nh... næi tiÕng tõ håi tiÒn sö, nh÷ng di tÝch lÞch sö cßn ®­îc bá tån nguyªn hiÖn tr¹ng hoÆc s­u tÇm ®­îc qua c¸c triÒu ®¹i lÞch sö n­íc ta, rÊt cã gi¸ trÞ vÒ mÆt khoa häc vµ gi¸o dôc truyÒn thèng, truyÒn b¸ kiÕn thøc nh­ §Òn Hïng, Hoa L­, chïa T©y Ph­¬ng, HuÕ, Th¸nh §Þa Mü S¬n, phè cæ Héi An... Nh÷ng lÔ héi truyÒn thèng nh­ héi §Òn Hïng (VÜnh Phó), héi Dãng (Hµ Néi), nh÷ng nÒn v¨n nghÖ d©n gian víi c¸c nh¹c cô ®éc ®¸o (t’r­ng, Kr«ng put...) víi c¸c ®iÖu móa ®Æc s¾c cña céng ®ång d©n téc ViÖt Nam... mang ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc thÝch hîp víi lo¹i h×nh du lÞch v¨n hãa. Ngoµi ra, chóng ta còng cã rÊt nhiÒu c¸c mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ truyÒn thèng nh­ m©y tre ®an, s¬n mµi, gèm sø, thªu ®an, ch¹m kh¾c, c¸c s¶n phÈm tõ cãi v.v... ®¹t tr×nh ®é thÈm mü cao, hoµn toµn cã thÓ tháa m·n nhu cÇu c¸c lo¹i kh¸ch du lÞch. D­êng nh­ nãi vÒ tiÒm n¨ng du lÞch - ViÖt Nam th× cã lÏ kh«ng bao giê nãi hÕt. Bëi l·nh thæ n­íc ta kÐo dµi trªn 15 vÜ ®é víi diÖn tÝch ®åi nói chiÕm tíi 3/4 l·nh thæ, t¹o nªn kiÓu ®Þa h×nh Kasst¬ víi nhiÒu hang ®éng hÊp dÉn cho du lÞch. Vïng ®ång b»ng cña ViÖt Nam - n¬i thuËn lîi cho canh t¸c n«ng nghiÖp tõ l©u ®êi - tuy kh«ng cã kiÓu ®Þa h×nh hÊp dÉn, nh­ng l¹i lµ n¬i quÇn tô ®«ng ®óc tõ xa x­a nªn cã nhiÒu di tÝch lÞch sö, lÔ héi cæ truyÒn, phong tôc tËp qu¸n, hµng mü nghÖ... do ®ã còng hÊp dÉn du kh¸ch. Bªn c¹nh ®ã, n­íc ta l¹i cã ®­êng bê biÓn dµi h¬n 3000km nªn cã thÓ ph¸t triÓn nhiÒu lo¹i h×nh du lÞch biÓn. Ngoµi ra ViÖt Nam cßn cã nhiÒu mãn ¨n ®Æc s¾c lµm cho nghÖ thuËt Èm thùc ViÖt Nam thªm hÊp dÉn. TiÒm n¨ng du lÞch - ViÖt Nam lín lao lµ nh­ thÕ ®Êy. Nh­ng nã míi chØ lµ ®iÒu kiÖn cÇn, nÕu thiÕu nã th× kh«ng thÓ tån t¹i ngµnh du lÞch, nh­ng nÕu chØ cã nã th× ch­a ch¾c ngµnh du lÞch ®· ph¸t triÓn. §iÒu ®ã ®­îc chøng minh qua thùc tr¹ng khai th¸c tiÒm n¨ng du lÞch ViÖt Nam nh÷ng n¨m qua. b) Thùc tr¹ng khai th¸c tiÒm n¨ng du lÞch ViÖt Nam Nh×n nhËn mét c¸ch kh¸ch quan, nh÷ng n¨m qua viÖc sö dông vµ khai th¸c nh÷ng tiÒm n¨ng du lÞch ViÖt Nam lµ ch­a hîp lý nÕu kh«ng muèn nãi lµ kÐm hiÖu qu¶. Chóng ta h·y xem xÐt tõng khÝa c¹nh cña vÊn ®Ò mét c¸ch cô thÓ. Thø nhÊt, h·y nãi vÒ vÊn ®Ò khai th¸c tiÒm n¨ng du lÞch. Cã thÓ nãi r»ng viÖc sö dông tiÒm n¨ng du lÞch míi chØ dõng l¹i ë viÖc khai th¸c nh÷ng tiÒm n¨ng du lÞch tù nhiªn s½n cã vµ nh÷ng s¶n phÈm v¨n hãa cña lÞch sö ®Ó l¹i mµ ch­a cã h­íng duy tr× vµ t«n t¹o nh÷ng tiÒm n¨ng du lÞch ®ã mét c¸ch hîp lý ®Ó cã thÓ khai th¸c l©u dµi víi hiÖu qu¶ cao. ViÖc khai th¸c kh«ng hîp lý ®· ®e däa nghiªm träng ®èi víi qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt tù nhiªn. ViÖc khai th¸c mét c¸ch bõa b·i, thiÕu khoa häc còng nh­ nh÷ng ph­¬ng tiÖn phôc vô cho viÖc khai th¸c cßn thiÕu nh­ viÖc xö lý r¸c, nhµ vÖ sinh c«ng céng... ®· g©y ra hËu qu¶ nghiªm träng ®ã lµ « nhiÔm m«i tr­êng n­íc còng nh­ kh«ng khÝ t¹i c¸c ®iÓm du lÞch. ViÖc khai th¸c kh«ng hîp lý ®i ®«i víi nã lµ ch­a cã nh÷ng biÖn ph¸p b¶o vÖ vµ t«n t¹o ®· lµm cho nh÷ng tiÒm n¨ng du lÞch xuèng cÊp mét c¸ch nghiªm träng ®iÒu ®ã ®· ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm du lÞch. Cã thÓ ®¬n cö ra ®©y vÒ viÖc khai th¸c di tÝch lÞch sö cè ®« HuÕ. §©y lµ mét di tÝch lÞch sö ®­îc UNESSCO c«ng nhËn lµ di s¶n cña thÕ giíi. NÕu chØ ®­îc biÕt cè ®« HuÕ qua nh÷ng c©u chuyÖn kÓ mµ b¹n ch­a mét lÇn ®­îc thÊy th× trong t©m trÝ b¹n ®ã lµ mét ®iÓm du lÞch tuyÖt vêi víi nh÷ng c«ng tr×nh nghÖ thuËt hÊp dÉn. VËy mµ khi ®Õn råi th× cã lÏ trong lßng b¹n sÏ cã nh÷ng c¶m gi¸c vui buån lÉn lén. Vui v× ®©y lµ mét di s¶n thÕ giíi, niÒm tõ hµo d©n téc, mét khu di tÝch lÞch sö víi nh÷ng kiÕn tróc ®éc ®¸o vµ hÊp dÉn. Vµ buån v× sù xuèng cÊp ngµy mét nghiªm träng cña di tÝch nµy. D­êng nh­ ng­êi ta chØ chó träng ®Õn viÖc lµm sao thu ®­îc nhiÒu tiÒn tõ di tÝch nµy mµ kh«ng hÒ ®Ó ý ®Õn viÖc duy tr× vµ t«n t¹o nã, cã nh÷ng bé phËn cña di tÝch d­êng nh­ mÊt h¼n nh­ Tö CÊm Thµnh. Thø hai, lµ viÖc tæ chøc qu¶n lý t¹i c¸c ®iÓm du lÞch. Cã thÓ nhËn thÊy r»ng viÖc qu¶n lý t¹i c¸c ®iÓm du lÞch hiÖn nay lµ lén xén, ch­a cã mét quy t¾c, mét biÖn ph¸p hîp lý. ViÖc nµy ®· g©y ra t©m tr¹ng kh«ng vui cho nh÷ng du kh¸ch ®Õn ®©y tham quan. Cã thÓ h×nh dung vÒ ph­¬ng thøc qu¶n lý t¹i c¸c ®iÓm du lÞch hiÖn nay nh­ sau: Nhµ n­íc giao cho ®Þa ph­¬ng qu¶n lý, cßn ®Þa ph­¬ng l¹i tæ chøc ®Êu thÇu ®Ó cho c¸c tæ chøc hay c¸ nh©n khai th¸c vµ sau ®ã ®Þa ph­¬ng thu mét kho¶n tiÒn nhÊt ®Þnh tõ viÖc khai th¸c cña c¸c chñ thÇu. Du kh¸ch ®Õn tham quan ®· mÊt ®i sù nhiÖt t×nh vµ lßng hiÕu kh¸ch cña ®Þa ph­¬ng ®ång thêi ph¶i chÞu nh÷ng chi phÝ, lÖ phÝ chång chÐo c¸c lo¹i. MÆt kh¸c sù khai th¸c cña c¸c chñ thÇu hÇu nh­ kh«ng cã chuyªn m«n mµ chØ t×m mäi c¸ch ®Ó “moi” ®­îc nhiÒu nhÊt tiÒn cña du kh¸ch dÉn ®Õn t×nh tr¹ng kh¸ch quay l¹i ®iÓm du lÞch lÇn thø hai hÇu nh­ kh«ng cã. Ngoµi ra cßn ph¶i kÓ ®Õn nh÷ng tÖ n¹n x· héi t¹i ®iÓm du lÞch, ®· t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn du kh¸ch nh­ tÖ n¹n mãc tói, c­íp giËt... råi ®Õn hiÖn t­îng ¨n xin, ¨n mµy... kh«ng nh÷ng thÕ cßn cã nh÷ng hiÖn t­îng nÝu kÐo kh¸ch du lÞch mét c¸ch thiÕu v¨n minh trong viÖc b¸n s¶n phÈm t¹i ®iÓm du lÞch. Thø ba, lµ ®iÒu kiÖn s½n sµng ®ãn tiÕp kh¸ch t¹i c¸c ®iÓm du lÞch cßn yÕu kÐm, thô ®éng. Tr­íc hÕt cã thÓ nãi ®Õn ®ã lµ c¬ së h¹ tÇng du lÞch nãi chung cßn nhiÒu h¹n chÕ nh­ giao th«ng, ph­¬ng tiÖn ®ãn tiÕp, c¸c c¬ së dÞch vô ¨n uèng, l­u tró, vui ch¬i, gi¶i trÝ. MÆt kh¸c kh¶ n¨ng ®ãn tiÕp c¸c ®oµn kh¸ch lín còng cßn nhiÒu h¹n chÕ, ph­¬ng thøc phôc vô cßn chËm ch¹p, kh«ng khoa häc dÉn ®Õn viÖc lµm c¸c thñ tôc cho kh¸ch vµo tham quan còng nh­ l­u tró cßn nhiÒu vÊn ®Ò ph¶i quan t©m. Nãi tãm l¹i, nh÷ng yÕu kÐm trªn ®©y phÇn nµo còng lµ do ngµnh du lÞch ViÖt Nam cßn kh¸ non trÎ, ®ang trong tiÕn tr×nh héi nhËp vµo du lÞch khu vùc còng nh­ thÕ giíi do ®ã ch¾c ch¾n sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng h¹n chÕ. VÊn ®Ò quan träng lµ ë chç ph¸t hiÖn nh÷ng h¹n chÕ vµ nh×n th¼ng vµo sù thËt ®Ó t×m con oêng ph¸t triÓn phï hîp. 3. §a d¹ng hãa vµ n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm du lÞch ViÖt Nam - mét yªu cÇu tÊt yÕu Nh­ trªn ®· ph©n tÝch, tiÒm n¨ng du lÞch cña ViÖt Nam c¶ vÒ tù nhiªn vµ v¨n hãa lµ rÊt phong phó. Song thùc tr¹ng lµ sù ®Çu t­ cña con ng­êi cßn rÊt h¹n chÕ. NÕu ®Æt trong bèi c¶nh du lÞch toµn cÇu vµ khu vùc mµ xÐt th× ph¶i thõa nhËn r»ng s¶n phÈm du lÞch cña ta chÊt l­îng cßn thÊp, ch­a hÊp dÉn du kh¸ch. V× vËy l­îng kh¸ch trë l¹i th¨m ViÖt Nam ch­a cao, thêi gian l­u tró t¹i ViÖt Nam cßn ng¾n vµ chi tiªu cña kh¸ch du lÞch ë ViÖt Nam cßn thÊp so víi c¸c n­íc trong khu vùc. ChÝnh lý do nµy lµm cho thÞ phÇn du lÞch ViÖt Nam cã nguy c¬ bÞ thu hÑp, g©y nªn hiÖn t­îng c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh nh­ hiÖn nay. §Ó ®¹t ®­îc l­îng kh¸ch du lÞch quèc tÕ nh­ dù kiÕn lµ 3,8 triÖu l­ît kh¸ch (n¨m 2000) th× tèc ®é gia t¨ng kh¸ch hµng n¨m ph¶i lµ kho¶ng 25%. Nh­ng thùc tÕ tõ n¨m 1995 ®Õn n¨m 1997 võa qua, tèc ®é gia t¨ng l­îng kh¸ch liªn tôc gi¶m. B¶ng 1: Tèc ®é t¨ng tr­ëng kh¸ch du lÞch quèc tÕ N¨m ChØ tiªu 1995 1996 1997 Sè l­ît kh¸ch 1,35 1,6 1,72 Tèc ®é gia t¨ng so víi n¨m 1991 35% 18,5% 7% Nguån: Tæng côc Du lÞch Lµm thÕ nµo ®Ó kh¾c phôc nh÷ng yÕu kÐm th¸o gì nh÷ng khã kh¨n hiÖn nay cã lÏ lµ vÊn ®Ò kh«ng cña riªng ai, bëi ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm du lÞch mang tÝnh chÊt tæng hîp rÊt cao. Mét trong nh÷ng yÕu tè mang tÝnh quyÕt ®Þnh tíi sù hÊp dÉn, thu hót kh¸ch quèc tÕ ®Õn ViÖt Nam lµ s¶n phÈm du lÞch. Kinh nghiÖm cña c¸c n­íc cã bÒ dµy ph¸t triÓn du lÞch cho thÊy, hä lu«n t¹o nªn nh÷ng s¶n phÈm du lÞch ®éc ®¸o, ®a d¹ng, hÊp dÉn b»ng chÝnh nh÷ng tµi nguyªn du lÞch vµ nÒn v¨n hãa mang b¶n s¾c v¨n hãa d©n téc cña m×nh. Ch¼ng h¹n nh­ Trung Quèc tiÕn hµnh ®a d¹ng hãa c¸c s¶n phÈm du lÞch b»ng c¸ch cñng cè c¸c khu du lÞch truyÒn thèng nh­ c¶nh ®Ñp, di tÝch v¨n hãa, lÞch sö... trong khi vÉn chó ý c¸c ch­¬ng tr×nh ®Æc biÖt trong ®ã ch­¬ng tr×nh s¨n b¾n. HoÆc nh­ T©y Ban Nha - xø së “xuÊt khÈu ¸nh n¾ng vµ b·i t¾m” - ®Ó thu hót kh¸ch ngµnh du lÞch ®· më ra nhiÒu h×nh thøc vui ch¬i gi¶i trÝ vµ c¸c ho¹t ®éng ®¸p øng c¸c së thÝch cña du kh¸ch c¸c n­íc vµ c¸c løa tuæi kh¸c nhau: Thanh niªn cã thÓ leo nói, tr­ît tuyÕt, tr­ît b¨ng, ng­êi giµ thÝch yªn tÜnh th× t×m ®Õn vïng th«n xãm, phè x¸ cæ kÝnh x©y dùng tõ h¬n 300 n¨m. §­êng phè ë ®©y ®­îc l¸t b»ng nh÷ng viªn ®¸ cuéi, nhµ thê ®­îc x©y dùng tõ thÕ kû 12 vÉn léng lÉy nguy nga. VÒ ®©y, ng­êi giµ cã c¶m gi¸c nh­ t×m vÒ céi nguån v.v... Cã lÏ kh«ng ph¶i nãi nhiÒu n÷a mµ viÖc ®a d¹ng hãa vµ n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm du lÞch - ViÖt Nam lµ mét ®ßi hái cÊp thiÕt phï hîp víi quy luËt vËn ®éng vµ ph¸t triÓn, ®Ó t¨ng h¬n n÷a sè l­îng l­ît kh¸ch ®Õn ViÖt Nam. Hay nãi mét c¸ch kh¸c, vÉn ®Ò ®a d¹ng hãa vµ n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm du lÞch - lµ mét yªu cÇu tÊt yÕu. PhÇn II Hoµn thiÖn mét sè ®iÒu kiÖn c¬ b¶n ®Ó ®a d¹ng hãa vµ n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm du lÞch ViÖt Nam I/ C¬ së h¹ tÇng Cã thÓ nãi c¬ së h¹ tÇng nãi chung cã vai trß ®Æc biÖt ®èi víi viÖc ®Èy m¹nh ph¸t triÓn du lÞch vÒ ph­¬ng diÖn nµy cã nhiÒu yÕu tè, song trong ®Ò tµi cña m×nh, t«i xin tr×nh bµy mét sè nh©n tè c¬ b¶n sau: 1. Giao th«ng vËn t¶i: Nãi ®Õn du lÞch lµ nãi ®Õn sù di chuyÓn cña con ng­êi trªn mét kho¶ng c¸ch nhÊt ®Þnh th× ph¶i rêi khái n¬i c­ tró th­êng xuyªn cña m×nh tíi tíi ®iÓm du lÞch. V× vËy ng­êi ta th­êng nãi giao th«ng vËn t¶i lµ nh÷ng nh©n tè quan träng hµng ®Çu ®Ó ph¸t triÓn du lÞch. Mét tµi nguyªn du lÞch cã thÓ cã søc hÊp dÉn ®èi víi kh¸ch du lÞch nh­ng vÉn kh«ng thÓ khai th¸c ®­îc nÕu thiÕu nh©n tè giao th«ng. ViÖc ph¸t triÓn giao th«ng, ch¼ng nh÷ng cho phÐp khai th¸c mau chãng c¸c nguån tµi nguyªn du lÞch míi mµ cßn cã t¸c ®éng ®Õn nhiÒu lÜnh vùc kh¸c trong ®êi sèng kinh tÕ x· héi. ChØ th«ng qua m¹ng l­íi giao th«ng thuËn tiÖn, nhanh chãng th× du lÞch míi trë thµnh ngµnh kinh tÕ mòi nhän mµ chóng ta h»ng mong muèn. V× vËy, t«i thiÕt nghÜ r»ng Nhµ n­íc cÇn m¹nh d¹n h¬n n÷a, ®Çu t­ vµo lÜnh vùc giao th«ng vËn t¶i. Bëi nã kh«ng nh÷ng t¹o ra c¬ së h¹ tÇng thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn du lÞch mµ cßn cho rÊt nhiÒu ngµnh kh¸c. §©y lµ nh÷ng vÊn ®Ò ngoµi tÇm kiÓm so¸t cña ngµnh, cña doanh nghiÖp, nªn chØ cã Nhµ n­íc míi cã thÓ thùc hiÖn ®­îc. Cßn vÒ phÝa ngµnh du lÞch, theo t«i cÇn cã sù phèi hîp víi Bé giao th«ng vËn t¶i vµ c¸c ngµnh liªn quan ®Ó nghiªn cøu x©y dùng cac ®Ò ¸n, ®Ò tµi më réng n©ng cÊp mét sè s©n bay, bÕn c¶ng, hÖ thèng ®­êng bé, ®­êng s¾t, ®­êng thñy võa phôc vô cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, võa phôc vô cho sù ph¸t triÓn du lÞch nãi chung vµ viÖc n©ng cao chÊt l­îng phôc vô du lÞch. Sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a hai ngµnh sÏ tr¸nh ®­îc t×nh tr¹ng chÖch cho¹ng nh­ ®· tõng x¶y ra tr­íc ®©y ch¼ng h¹n nh­ viÖc khai th¸c ®¸ ®Ó lµm cÇu ®­êng. Nh­ng ®©u ph¶i v× vËy mµ bu«ng láng qu¶n lý c¸c d·y nói ®¸ thuéc vïng danh lam th¾ng c¶nh ®Õn nçi nói C¸nh DiÒu (Ngäc Mü Nh©n) ë thÞ x· Ninh B×nh trë thµnh nói “C¸nh DiÒu... côt” hoÆc nh­ hßn lÌn Hai Vai (DiÔn Ch©u - NghÖ An) b©y giê chØ cßn l¹i mét vai. Thêi gian sÏ lµm cho ng­êi sùc tØnh vÒ nh÷ng viÖc lµm v« ý thøc g©y nªn nh÷ng thiÖt h¹i cho c¸c tµi nguyªn du lÞch. Nh­ng ®õng nªn phã mÆc thêi gian mµ h·y lu«n lu«n ¸p dông nh÷ng biÖn ph¸p kiªn quyÕt ®Ó b¶o vÖ c¶nh quan thiªn nhiªn cña ®Êt n­íc, còng lµ “vèn liÕng” cña ngµnh du lÞch. Do vËy sù phèi hîp gi÷a du lÞch vµ giao th«ng vËn t¶i sÏ lµ rÊt cÇn thiÕt h¬n bao giê hÕt. 2. HÖ thèng c«ng tr×nh cÊp tho¸t ®iÖn n­íc ViÖc cung cÊp ®iÖn, n­íc t¹i c¸c khu du lÞch vµ trong c¸c c¬ së l­u tró lµ hÕt søc quan träng; bëi nã ®¸p øng mét nhu cÇu thiÕt yÕu, hÕt søc quen thuéc trong ®êi sèng th­êng ngµy cña kh¸ch. ThÕ nh­ng t¹i ViÖt Nam, hÖ thèng c¸c c«ng tr×nh nµy vÉn cßn h¹n chÕ ®ang ®øng tr­íc nhiÒu th¸ch thøc. Tr­íc hÕt h·y nãi vÒ ngµnh ®iÖn ViÖt Nam. §iÖn trong kh¸ch s¹n ch­a ®­îc cung øng ®Çy ®ñ theo nhu cÇu. HÖ thèng ®­êng d©y ®iÖn cao thÕ ch¹y qua c¸c trung t©m chÝnh, c¸c khu du lÞch ®ang ®­îc x©y cÊt hiÖn ®¹i, vÉn ch­a ph¸t huy hÕt c«ng suÊt ho¹t ®éng do bÞ c©u mãc trém, bÞ ®¸nh c¾p bõa b·i vµ ph¸ hñy ngµy cµng trÇm träng. T¹i nhiÒu ®iÓm du lÞch cã tiÒm n¨ng lín cßn ch­a cã m¹ng ®iÖn quèc gia, phÇn lín lµ dïng m¸y ph¸t. Mét th¸ch thøc ®ã lµ nh÷ng ®iÓm du lÞch cã gi¸ trÞ th× th­êng ë xa c¸c khu ®« thÞ nªn viÖc cung cÊp ®iÖn lµ khã kh¨n. Tuy nhiªn ®Ó khai th¸c ®­îc tµi nguyªn du lÞch ®ã cã hiÖu qu¶ th× kh«ng thÓ xem nhÑ yÕu tè nµy. T«i cho r»ng, nhµ n­íc còng cÇn ph¶i xem xÐt dù ¸n c¶i t¹o hÖ thèng ®iÖn t¹i n¬i ®ã bëi mét mÆt nã n©ng cao ®êi sèng kinh tÕ - x· héi cña nh©n d©n, mÆt kh¸c nã t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn du lÞch. Vµ khi du lÞch cã thÓ ph¸t triÓn t¹i ®ã th× sÏ n©ng cao hiÓu biÕt cña nh©n d©n, t¹o thªm viÖc lµm vµ thu nhËp cña d©n c­ quanh vïng. VÒ vÊn ®Ò n­íc còng cÇn ®­îc ®Çu t­ tháa ®¸ng, bëi t¹i c¸c ®« thÞ, n­íc s¹ch cung cÊp cho sinh ho¹t cña nh©n d©n còng cßn thiÕu thèn, th× kh«ng thÓ nãi cÊp n­íc s¹ch cho kinh doanh du lÞch lµ thuËn tiÖn ®­îc. Theo t«i, bªn c¹nh viÖc sö dông n­íc s¹ch mua ngoµi, t¹i c¸c ®¬n vÞ kinh doanh du lÞch còng cÇn chñ ®éng trong viÖc xö lý n­íc, t¹o ra n­íc s¹ch trong ®¬n vÞ m×nh. VÊn ®Ò tho¸t n­íc còng cÇn ph¶i xem xÐt mét c¸ch nghiªm tóc. Bëi n­íc th¶i nÕu kh«ng ®­îc xö lý, th«ng tho¸t dÔ dµng sÏ g©y nªn hiÖn t­îng « nhiÔm m«i tr­êng lµm ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh, vµ t¸c ®éng ®Õn t©m lý cña kh¸ch ®Æc biÖt lµ kh¸ch du lÞch nghØ ng¬i. V× vËy t¹i c¸c ®iÓm du lÞch, cÇn ®­îc nhanh chãng ®¸nh gi¸ l¹i vµ c¶i tiÕn hÖ thèng tho¸t n­íc cho phï hîp víi ®Þa h×nh vµ kÕ ho¹ch n­íc th¶i ®Ó n­íc tho¸t ra nhanh chãng vµ kh«ng g©y « nhiÔm m«i tr­êng. 3. N©ng cao sù hiÓu biÕt cña c¸c ngµnh c¸c cÊp vµ nh©n d©n vÒ du lÞch Trong hai phÇn trªn, t«i ®· tr×nh bµy vai trß vµ t¸c dông cña viÖc hoµn thiÖn vµ n©ng cÊp m¹ng l­íi giao th«ng vËn t¶i, hÖ thèng c«ng tr×nh cÊp tho¸t ®iÖn n­íc. §ã lµ, hai yÕu tè c¬ së h¹ tÇng cßn yÕu kÐm nªn cÇn ®­îc c¶i t¹o. Tuy nhiªn trong phÇn c¬ së h¹ tÇng vËt chÊt cßn mét sè nh©n tè kh¸c n÷a nh­ th«ng tin liªn l¹c, hË thèng tµi chÝnh - ng©n hµng, v.v... VÒ nh÷ng nh©n tè nµy, t«i nghÜ r»ng, chóng ®· ph¸t huy kh¸ tèt, v× vËy t«i kh«ng cã ý ®Þnh tr×nh bµy trong ®Ò tµi cña m×nh. Mét phÇn tiÕp theo, còng kh«ng kÐm phÇn quan träng, ®ã lµ vÊn ®Ò ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng vÒ mÆt x· héi, mµ biÓu hiÖn cô thÓ cña nã lµ viÖc n©ng cao nhËn thøc cña c¸c ngµnh, c¸c cÊp vµ nh©n d©n vÒ du lÞch. C«ng viÖc ®ã sÏ lµm cho hä hiÓu râ vai trß, vÞ trÝ vµ hiÖu qu¶ nhiÒu mÆt cña du lÞch, còng nh­ c¸c mÆt tr¸i, nh÷ng hiÖn t­îng tiªu cùc ®i liÒn víi ho¹t ®éng du lÞch ®Ó gi¶i quyÕt ®ång bé c¸c vÊn ®Ò. Do s¶n phÈm du lÞch mang tÝnh tæng hîp nªn chÊt l­îng phôc vô du lÞch kh«ng chØ phô thuéc vµo nhËn thøc cña ngµnh kh¸c vµ cña tÇng líp nh©n d©n vÒ ph¸t triÓn du lÞch. V× vËy ®Ó n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm du lÞch, ngµnh du lÞch cÇn phèi hîp liªn ngµnh chÆt chÏ ®Ó t¨ng c­êng sù hiÓu biÕt víi c¸c ngµnh kh¸c ch¼ng h¹n nh­: - Phèi hîp chÆt chÏ víi ngµnh giao th«ng vËn t¶i mµ t«i ®· tr×nh bµy ë trªn. - Phèi hîp víi Bé Ngo¹i giao vµ Bé Néi vô ®Ó tr×nh Nhµ n­íc söa ®æi c¸c thñ tôc xuÊt c¶nh, qu¸ c¶nh cña kh¸ch du lÞch cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn ViÖt Nam, phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ, khu vùc, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó kh¸ch cã thÓ dÔ dµng, tho¶i m¸i vµ nhanh chãng vµo du lÞch n­íc ta mµ vÉn ®¶m b¶o ®­îc an ninh quèc phßng, trËt tù an toµn x· héi. - Phèi hîp víi Bé X©y dùng trong viÖc x©y dùng quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña c¶ n­íc còng nh­ tõng ®Þa bµn ®Ó x©y dùng quy ho¹ch ph¸t triÓn du lÞch. Sao cho hµi hßa víi tµi nguyªn du lÞch, lµm cho tµi nguyªn du lÞch thªm ®Ñp, thªm hÊp dÉn, chø kh«ng hñy ho¹i tµi nguyªn do x©y dùng lén xén nh­ thùc tr¹ng ë mét sè n¬i hiÖn nay. - Phèi hîp víi Bé V¨n hãa - Th«ng tin vµ UBND c¸c tØnh, thµnh phè tiÕn hµnh x©y dùng, t«n t¹o c¸c danh lam th¾ng c¶nh, di tÝch lÞch sö, x©y dùng c¸c khu vui ch¬i gi¶i trÝ hÊp dÉn du kh¸ch trong vµ ngoµi n­íc, ®Ó t¨ng sù ®a d¹ng cña s¶n phÈm du lÞch vµ lo¹i bá nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc trong du lÞch ®Õn ®êi sèng kinh tÕ - x· héi. Cïng víi viÖc n©ng cao nhËn thøc cña c¸c ngµnh c¸c cÊp lµ viÖc n©ng cao nhËn thøc cña c¸c ngµnh du lÞch. Sù hÊp dÉn cña c¸c s¶n phÈm du lÞch kh«ng thÓ bá qua, yÕu tè v¨n hãa vµ b¶n s¾c d©n téc bëi v¨n hãa lµ c¬ së, lµ céi nguån ®Ó ph¸t triÓn du lÞch. YÕu tè v¨n hãa ®ã n»m trong tÇng líp nh©n d©n. V× vËy n©ng cao nhËn thøc cña nh©n d©n ch¼ng nh÷ng t¹o nªn sù hÊp dÉn cña s¶n phÈm du lÞch, mµ cßn gi÷ g×n vµ ph¸t huy b¶n s¾c tèt ®Ñp cña d©n téc ViÖt Nam t¨ng lßng tù hµo d©n téc yªu n­íc cña ng­êi d©n phï hîp víi môc tiªu mµ §¶ng ta ®Ò ra. MÆt kh¸c, khi nhËn thøc cña nh©n d©n ®­îc n©ng cao, hä sÏ cã ý thøc gi÷ g×n, b¶o vÖ tµi nguyªn du lÞch, t¹o ra t×nh c¶m l­u luyÕn cña lßng mÕn kh¸ch v.v.. Nh÷ng yÕu tè nµy sÏ t¹o cho du kh¸ch mét t©m tr¹ng tho¶i m¸i, khi vÒ n­íc hä cã thÓ quªn nh÷ng tiÖn nghi sang träng trong kh¸ch s¹n nh­ng hä kh«ng thÓ quªn hä ®· ®­îc phôc vô tËn t×nh tõ nh©n viªn trong ngµnh cho ®Õn nh©n d©n ®Þa ph­¬ng. ë c¸c n­íc trong khu vùc §«ng Nam ¸, ng­êi ta rÊt chó träng c«ng viÖc nµy. Ch¼ng h¹n ë Th¸i Lan, hä tuyªn truyÒn gi¸o dôc ý thøc nh©n d©n rÊt tèt. Kh¸ch du lÞch ë Th¸i Lan ®i suèt c¶ tuÇn kh«ng cã ¨n xin, mãc tói, giËt ®å. V× vËy, ë n­íc ta còng cÇn tham kh¶o n­íc b¹n vÒ tuyªn truyÒn, gi¸o dôc nh©n d©n, cã chÝnh s¸ch th­ëng ph¹t nghiªm minh ®Ó n©ng cao nhËn thøc cña hä. §Ó kÕt thóc phÇn nµy, t«i xin trÝch lêi vua Th¸i Lan c¨n dÆn d©n chóng nh­ sau: “§Êt n­íc m×nh kh«ng cã quÆng má, chØ tr«ng chê vµo du lÞch. VËy bÊt cø ai cã khã kh¨n, tham lam mµ kh«ng d»n lßng ®­îc th× mãc tói dËt däc ng­êi b¶n xø. LÊy cña kh¸ch, hä kh«ng ®Õn n÷a mµ cßn ®ån thæi phång lµ cho mäi ng­êi kh«ng ®Õn. Lóc ®ã n­íc chóng ta sÏ nghÌo”. II/ Hoµn thiÖn c¬ së vËt chÊt kü thuËt Du lÞch C¬ së vËt chÊt kü thuËt Du lÞch ®ãng mét vai trß hÕt søc quan träng trong qu¸ tr×nh t¹o ra vµ thùc hiÖn s¶n phÈm Du lÞch còng nh­ quyÕt ®Þnh møc ®é khai th¸c c¸c tiÒm n¨ng Du lÞch nh»m tho¶ m·n c¸c nhu cÇu c¶u kh¸ch Du lÞch chÝnh v× cã vai trß quan träng nh­ vËy nªn sù ph¸t triÓn ngµnh Du lÞch bao g׬ còng g¾n liÒn víi viÖc x©y dùng vµ hoµn thiÖn c¬ së vËt chÊt kü thuËt. 1. Hoµn thiÖn c¬ së l­u tró vµ ¨n uèng. Tõ gi÷a n¨m 1997 cho ®Õn nay, nhiÒu kh¸ch s¹n cao cÊp trong c¶ n­íc liªn tôc ®­îc ®­a vµo sö dungô vµ khai th¸c. Song ®èi víi c¸c nhµ kinh doanh kh¸ch s¹n nãi riªng vµ ngµnh Du lÞch - ViÖt Nam nãi chung, ®iÒu nµy mang l¹i nhiÒu nçi lo ©u h¬n lµ mõng vui, Thùc tÕ trong nh÷ng n¨m qua, sè l­îng kh¸ch s¹n t¨ng vïn vôt, nÕu lÊy n¨m 1993 lµm mèc th× mçi n¨m b×nh qu©n l­îng buång phßng t¨ng 16% . Nh­ng ®iÒu ®¸ng buån lµ c«ng suÊt sö dông buång phßng l¹i tû lÖ nghÞch víi tèc ®é ph¸t triÓn khachs s¹n. N¨m 1993 c«ng suÊt sö dông phßng ®¹t 90%, n¨m 1995 cßn 75% , n¨m 1996 chØ ®¹t 55%, n¨m 1997 kho¶ng 48%. Theo sù ®¸nh gi¸ cña mét sè chuyªn gia, ng­êi ta cho r»ng c«ng suÊt sö dông buång phßng cña mét kh¸ch s¹n ph¶i kho¶ng 60% th× míi ®ñ chi phÝ vµ cã mét chót l·i, bëi trong vèn x©y dùng kh¸ch s¹n th× tû lÖ vèn vay rÊt cao, V× vËy gi÷a c¸c kh¸ch s¹n x¶y ra t×nh tr¹ng c¹nh tranh gay g¾t, b»ng c¸ch liªn tôc h¹ gi¸ phßng. Mét sè ®· gi¶m tíi 50% phæ biÕn ë møc 20-30%. Nh»m thu hót kh¸ch vÒ phÝa m×nh, Nh­ng cã lÏ ®ã chØ lµ sù c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh, lµm cho t×nh h×nh cµng c¨ng th¼ng h¬n chø kh«ng lµm t¨ng l­îng kh¸ch vµo ViÖt Nam. Theo «ng Fritz Schenzel tæng gi¸m ®èc kh¸ch s¹n Hµ Néi Daewoo ®· khuyÕn c¸o " cã qu¸ nhiÒu c¸c kh¸ch s¹n sang träng ®ang ®­îc x©y dùng hoÆc ®· më ra còng nh­ cã qu¸ nhiÒu nhµ hµng qu¸n Bar ë thµnh phè Hµ néi vµ Thµnh phè Hå ChÝ Minh . T×nh tr¹ng c¹nh tranh gay g¾t dÉn ®Õn chÝnh s¸ch gi¶m gi¸ cña hÇu hÕt cña c¸c kh¸ch s¹n vµ ®ã lµ ®iÒu v« cïng nguy hiÓm. HiÖn nay c¸c kh¸ch s¹n cÇn gi¶m gi¸ ®Ó thu hót kh¸ch hµng, nh­ng còng cÇn ph¶i nhËn thøc r»ng cuéc chiÕn tranh vÒ gi¸ sÏ kh«ng cã ng­êi chiÕn th¾ng". Do ®ã vÇn ®Ò tr­íc m¾t quy ®Þnh khung gi¸ sµn, ®¸nh thuÕ ®Æc biÖt cho nh÷ng kh¸ch s¹n cã nhiÒu ­u tiªn. Lµ cÇn ph¶i n©ng cao chÊt l­îng phôc vô trong c¸c kh¸ch s¹n ®Ó t¹o ra sù gi¶m gi¸ t­¬ng ®èi do chÊt l­îng phôc vô ®­îc n©ng lªn, th× tèt h¬n lµ viÖc gi÷ nguyªn chÊt l­îng phôc vô vµ gi¶m gi¸ tuyÖt ®èi xuèng . VÒ l©u dµi, t«i cho r»ng nhµ n­íc cÇn ®¸nh gi¸ l¹i cho chÝnh x¸c h¬n nh÷ng yÕu tè t¸c ®éng ®Õn luång kh¸ch quèc tÕ ®Ó x¸c ®Þnh tèc ®é t¨ng kh¸ch vµ tèc ®é t¨ng buång phßng cho phï hîp. §ång thêi x¸c ®Þnh c¬ cÊu x©y dùng kh¸ch s¹n cho hµi hoµ víi gi¸ trÞ tiÒm n¨ng Du lÞch t¹i c¸c khu Du lÞch, tr¸nh t×nh tr¹ng tËp trung qu¸ møc t¹i c¸c thµnh phè lín. X©y dùng nhiÒu kh¸ch s¹n cao cÊp, thiÕu kh¸ch s¹n lo¹i th­êng... §¸nh gi¸ qu¸ cao gi¸ trÞ tµi nguyªn nªn x©y dùng kh¸ch s¹n quy m« lín - thõa kÐm hiÖu qu¶. 2. X©y dùng vµ b¶o tån tµi nguyªn Du lÞch Tµi nguyªn Du lÞch lµ vèn liÕng c¬ b¶n quyÕt ®Þnh tÝnh hÊp dÉn cña s¶n phÈm Du lÞch. Tuy nhiªn hiÖn nay ë ViÖt nam chóng ta míi chØ khai th¸c ë møc ®é th« s¬, sö dông c¸i s½n cã, b¸n c¸i m×nh cã. Cßn viÖc lµm cho nã thªm ®Ñp, thªm hÊp dÉn th× cßn rÊt Ýt chó träng, b¸n c¸i kh«ng cÇn. Ch¼ng h¹n, chóng ta cã rÊt nhiÒu hang ®éng Kast¬ víi nh÷ng nh÷ ®¸ kú vÜ nhiÒu mµu s¾c, nhiÒu h×nh d¸ng song trong hang th× tèi om, kh«ng nh×n râ mét thø g× c¶ do kh«ng cã ®iÖn th¾p s¸ng. Kinh nghiÖm ë mét sè n­íc cho thÊy, khi cã mét hang ®éng ®Ñp, ng­êi ta th¾p vµo trong nã rÊt nhiÒu ®Ìn mµu chiÕu s¸ng t¹o nªn mét khung c¶nh lung linh huyÒn ¶o v« cïng quyÕn rò vµ hÊp dÉn. Tµi nguyªn v¨n ho¸, lÞch sö cña ViÖt nam còng rÊt nhiÒu. Nã lµ nh©n chøng sèng ®¸nh gi¸ mét b­íc ®i cña lÞch sö ViÖt nam: nªn rÊt thu hót nhiÒu du kh¸ch tham quan t×m hiÓu. Song phÇn lín cã di tÝch ®ang trong t×nh tr¹ng xuèng cÊp kªu cøu. NÕu chóng ta kh«ng cã biÖn ph¸p kÞp thêi tu bæ vµo t«n t¹o th× nh÷ng di tÝch nµy sÏ mÊt ®i vÜnh viÔn. V× vËy, t«i thiÕt nghÜ r»ng, chóng ta cÇn t¨ng c­êng c«ng t¸c b¶o vÖ tµi nguyªn du lÞch, cã kÕ ho¹ch t«n t¹o tu söa lµm cho tµi nguyªn du lÞch thªm ®Ñp, thªm hÊp dÉn mµ vÉn gi÷ tÝnh hoang s¬, tÝnh thiªn nhiªn vµ sù cæ kÝnh thÇn bÝ tõ xa x­a ®Ó l¹i. Ch¼ng h¹n nh­ viÖc t¹o ra con ®­êng dÔ ®i h¬n, trång hoa, c©y c¶nh, ®Ìn chiÕu s¸ng, ®Ìn trang trÝ .v.v... Tuy nhiªn cÇn tr¸nh sù can thiÖp th« b¹o vµo tµi nguyªn, lµm cho tµi nguyªn nöa hiÖn ®¹i nöa nh­ cò kü. Bªn c¹nh viÖc b¶o tån, t«n t¹o nh÷ng tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ tµi nguyªn nh©n v¨n cã trong qu¸ khø, lµ viÖc x©y dùng c¸c khu vui ch¬i gi¶i trÝ, ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh du lÞch ®Ó t¨ng thªm sù hÊp dÉn, kÐo dµi thêi gian l­u tró cña kh¸ch . VÒ vÊn ®Ò ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh Du lÞch, t«i cho r»ng chóng ta cÇn nhanh chãng lËp dù ¸n, nghiªn cøu t×m vÞ trÝ ®Ó ph¸t triÓn mét sè lo¹i h×nh gi¶i trÝ nh­: nh¶y dï, thuyÒn buåm, m« t« n­íc, lÆn biÓn, c©u c¸, s¨n b¾n, leo nói... VÊn ®Ò x©y dùng khu vui ch¬i gi¶i trÝ hiÖn nay còng hÕt søc cÇn thiÕt. HiÖn nay chóng ta rÊt thiÕu c¸c khu vui ch¬i gi¶i trÝ ngay c¶ t¹i c¸c thµnh phè lín. Du kh¸ch ®Õn ViÖt Nam kh«ng biÕt vui ch¬i ë ®©u. Tuy nhiªn khi x©y dùng c¸c khu vui ch¬i nµy, chóng ta còng cÇn l­u ý t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm ®Æc s¾c riªng cã cña ViÖt nam, tr¸nh t×nh tr¹ng nhËp nguyªn xi s¶n phÈm gi¶i trÝ ë n­íc ngoµi dÔ g©y t©m lý nhµm ch¸n. Bëi hä sö dông ®· qu¸ nhiÒu lÇn. III/ ChiÕn l­îc qu¶n lý cña nhµ n­íc vÒ Du lÞch Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, vai trß cña nhµ n­íc cã ý nghÜa rÊt quan träng. Th«ng qua c¸c c«ng cô vÜ m« cña m×nh, nhµ n­íc t¹o ra nh÷ng hµnh lang ®Ó ®iÒu chØnh c¸c c¸ thÓ vËn ®éng phï hîp víi môc tiªu ph¸t triÓn cña hÖ thèng. Trong ngµnh Du lÞch còng vËy, cã nh÷ng vÊn ®Ò ®Ó ®Èy ngµnh ph¸t triÓn mµ chØ cã Nhµ n­íc míi lµm ®­îc. §ã lµ mét sè vÊn ®Ò sau: 1. VÊn ®Ò xuÊt nhËp c¶nh: Thùc tÕ hiÖn nay cho thÊy: vÊn ®Ò xuÊt nhËp c¶nh ë ViÖt Nam lµ rÊt phiÒn hµ: - Thêi gian xÐt duyÖt nh©n sù vµ cÊp hé chiÕu, visa dµi. - §Þa ®iÓm lÊy hé chiÕu, visa kh«ng thuËn lîi. ë nh÷ng n­íc kh«ng cã c¬ quan ®¹i diÖn, du kh¸ch muèn lÊy visa vµo ViÖt nam rÊt khã kh¨n. VÝ dô : kh¸ch Hµ Lan ph¶i sang BØ hoÆc §øc. Kh¸ch NhËt tõ c¸c ®¶o xa vÒ Tokyo lÊy thÞ thùc ®«i khi phiÒn phøc vµ l©u h¬n ®i th¨m c¸c n­íc l©n cËn. Kh¸ch ë V©n Nam (Trung Quèc) cÇn cã Visa ph¶i ®Õn ®¹i sø qu¸n ViÖt Nam ë B¾c kinh. Nh­ vËy giao th«ng cã thuËn tiÖn th× chÆng ®­êng ®Õn B¾c kinh còng gÊp 3 lÇn ®Õn Thµnh phè - Hå ChÝ Minh. VÒ vÊn ®Ò nµy, t«i xin cã mét sè kiÕn nghÞ nh­ sau: - §¬n gi¶n ho¸ thñ tôc xuÊt nhËp c¶nh, tËn dông triÖt ®Ó c¸c tiÕn bé cña th«ng tin ®Ó thñ tôc ®ã thuËn tiÖn vµ nhanh gän h¬n. - TiÕn tíi miÔn thÞ thùc xuÊt nhËp c¶nh cho du kh¸ch thuéc c¸c n­íc ASEAN. - Víi du kh¸ch l­u l¹i ViÖt nam kh«ng qu¸ 72 giê mµ cã ®ñ giÊy tê vµ c¸c vÐ khø håi hay vÐ ®i mét n­íc thø ba th× kh«ng cÇn thÞ thùc nhËp c¶nh 2. Qu¶ng c¸o Du lÞch- ViÖt nam ViÖt nam lµ mét quèc gia giµu tiÒm n¨ng Du lÞch, kh«ng chØ vÒ tµi nguyªn thiªn nhiªn mµ cßn c¶ vÒ tµi nguyªn v¨n ho¸, ®Æc biÖt lµ giµu b¶n s¾c d©n téc. Víi tiÒm n¨ng ®ã, ViÖt nam, ®­îc ®¸nh gi¸ lµ mét ®èi thñ c¹nh tranh cã tÇm cì cña thÞ tr­êng Du lÞch thÕ giíi mµ tr­íc hÕt lµ c¸c n­íc trong khu vùc. Tuy nhiªn, hiÖn nay ViÖt Nam vÉn ch­a ®­îc biÕt lµ c¸c gi¸ trÞ ®Ých thùc vèn cã, hoÆc c¸c gi¸ trÞ ®ã bÞ ¶nh h­ëng bëi sù ch­a s½n sµng ®ãn tiÕp cña chóng ta vÒ c¬ së h¹ tÇng, c¬ së vËt chÊt kü thuËt... §Æc biÖt sù chËm ch¹p vµ thiÕu ®ång bé trong chØ ®¹o h­ëng to lín ®Õn thÞ tr­êng thu gom kh¸ch cña chóng ta, nhÊt lµ du kh¸ch ®Õn ch©u ¢u. NhiÒu kh¸ch quèc tÕ ®Õn ViÖt nam lÇn ®Çu tiªn, hä thËt sù ngì ngµng tr­íc tµi nguyªn du lÞch bëi hä hÇu nh­ kh«ng biÕt mét chót th«ng tin nµo vÒ ViÖt Nam. Cã du kh¸ch cho biÕt, hä cã biÕt mét chót th«ng tin vÒ ViÖt Nam. Song kh«ng ph¶i ViÖt Nam qu¶ng c¸o mµ lµ do h·ng Du lÞch cña quèc gia kh¸c qu¶ng c¸o s¶n phÈm Du lÞch cña m×nh cã v« t×nh ®¶ ®éng ®Õn ViÖt nam. Sù chËm trÔ trong c«ng t¸c qu¶ng c¸o g©y nªn nh÷ng thiÖt h¹i sau: Thø nhÊt, kh¸ch thiÕu th«ng tin cÇn thiÕt vÒ tuyÕn Du lÞch, ®Þa danh Du lÞch, gi¸ c¶, chÊt l­îng..., ®· lµm cho dukh¸ch hoµn toµn bÞ ®éng trong suèt chuyÕn hµnh tr×nh cña m×nh. Vµ phÇn lín hä ph¶i thùc hiÖn chuyÕn ®i trong ®iÒu kiÖn kÐm hiÖu qu¶ vÒ môc, tiÒn b¹c vµ thêi gian. Do ®ã sau mét chuyÕn ®i du kh¸ch th­êng cã Ên t­îng vÒ sù phôc vô thiÕu chu ®¸o cña chóng ta. H¹n chÕ nµy trë thµnh nghiªm träng vµ ¶nh h­ëng xÊu ®Õn thÞ tr­êng c¹nh tranh cña ViÖt nam mµ ®Æc biÖt lµ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh trùc tiÕp trong khu vùc nh­: Th¸i lan, Maylaysia, Trung Quèc....v.v... Thø hai, do thiÕu th«ng tin vµ thiÕu sù phèi hîp ®ång bé trong c«ng t¸c nµy mµ th­êng xuyªn x¶y ra hiÖn t­îng mét sè kh¸ch s¹n kh«ng cã kh¸ch, cïng chÝnh sù phèi hîp kh«ng ®ång bé ®ã mµ ngay b¶n th©n tõng kh¸ch s¹n l­îng kh¸ch ®Õn còng kh«ng ®Òu ®Æn, x¶y ra sù bÞ ®éng trong kinh doanh rÊt phæ biÕn. Thø ba, do c¸c ®iÓm Du lÞch kh«ng ®­îc liªn kÕt mµ chñ yÕu lµ ho¹t ®éng tù ph¸t, còng do sù thiÕu kÕt hîp gi÷a c¸c h·ng l÷ hµnh víi c¸c kh¸ch s¹n ch­a chÆt chÏ, ch­a thùc sù dùa trªn c¬ së hai bªn cïng cã lîi mµ chñ yÕu giíi thiÖu kh¸ch ®Ó h­ëng hoa hång, v× vËy ®Èy chi phÝ gi¸ thµnh cho c¶ Tour Du lÞch vµ gi¸ ë kh¸ch s¹n lªn cao. Thùc tr¹ng trªn kh«ng nh÷ng lµm mÊt tÝnh chÊt thùc cña qu¶ng c¸o mµ trong khi phÝ tæn do qu¶ng caã kh«ng tèt l¹i t¨ng lªn nhiÒu lÇn. XuÊt ph¸t tõ thùc tiÔn ®ã t«i cho r»ng: - Ngµnh Du lÞch nªn chñ ®éng, xóc tiÕn ho¹t ®éng qu¶ng c¸o trªn quy m« toµn ngµnh b»ng c¸ch: + T¨ng c­êng ph¸t hµnh c¸c Ên phÈm qu¶ng c¸o vÒ tiÒm n¨ng Du lÞch - ViÖt nam b»ng tiÕng n­íc ngoµi, sao cho t¹o ra tÝnh hÊp dÉn vÒ s¶n phÈm ®éc ®¸o riªng cã cña ViÖt nam. Sau ®ã ph¸t tÆng c¸c du kh¸ch ®Õn ViÖt nam. + Tham gia tÝch cùc vµ cã hiÖu qu¶ c¸c ho¹t ®éng héi chî, héi nghÞ cña c¸c tæ chøc du lÞch trªn thÕ giíi. Th«ng qua ®ã t×m hiÓu kinh nghiÖm cña bÌ b¹n, x¸c ®Þnh th«ng tin cña c¸c luång kh¸ch vÒ nhu cÇu, môc ®Ých ®i Du lÞch ®Ó cã chiÕn l­îc qu¶ng c¸o phï hîp + TiÕn tíi më c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn ë n­íc ngoµi ®Ó thu gom kh¸ch. - Nªn thµnh lËp c¸c hiÖp héi kh¸ch s¹n, hiÖp héi l÷ hµnh ®Ó ngoµi c¸c môc ®Ých liªn kÕt trao ®æi kinh nghiªm... cßn nh»m môc ®Ých phèi hîp lËp c¸c quü qu¶ng c¸o ®Ó qu¶ng c¸o trªn thÞ tr­êng môc tiªu ë n­íc ngoµi. 3. §µo t¹o nh©n lùc: Do ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm Du lÞch lµ yÕu tè phôc vô chiÕm tû träng cao lªn nguån nh©n lùc trong Du lÞch lµ rÊt quan träng. Kh¸ch ®i Du lÞch lµ muèn t×m ®Õn n¬i cã c¶nh ®Ñp, cã con ng­êi giµu lßng mÕn kh¸ch ®Ó nghØ ng¬i th­ gi·n. Hä muèn giao tiÕp trùc tiÕp víi con ng­êi, ®Ó gi¶i to¶ nh÷ng c¨ng th¼ng. N©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm Du lÞch cã nghÜa lµ n©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng giao tiÕp cña ng­êi phôc vô. Lµ mét sinh viªn ®ang ®­îc ®µo t¹o trong khoa Du lÞch vµ kh¸ch s¹n tr­êng §H-KTQD. V× vËy t«i muèn tr×nh bµy ý kiÕn cña m×nh dùa trªn t×nh h×nh thùc tÕ mµ t«i ®ang häc tËp. Theo t«i lç hæng chÝnh cña nguån nh©n lùc hiÖn nay lµ: - ThiÕu ®¸ng kÓ c¸c kü n¨ng mµ sinh viªn - nh÷ng ng­êi ®ang chuÈn bÞ gia nhËp vµo ngµnh kinh doanh Du lÞch - cÇn cã khi rêi ghÕ nhµ tr­êng. Trong qu¸ tr×nh häc tËp, sinh viªn chØ ®­îc trang bÞ nh÷ng kiÕn thøc lý luËn chung chung cßn thùc tÕ nµo th× hÇu nh­ kh«ng ®­îc cung cÊp. Muèn biÕt ®­îc nh÷ng ®iÒu ®ã, sinh viªn ph¶i tù t×m hiÓu trong ®iÒu kiÖn gi¸o tr×nh vµ tµi liÖu tham kh¶o cßn rÊt h¹n chÕ. - Cã sù hôt hÉng râ rµng trong viÖc d¹y ngo¹i ng÷. Thùc tÕ ®èi víi lao ®éng trong ngµnh Du lÞch. ngoµi tr×nh ®é chuyªn m«n th«ng th¹o ph¶i cã nh­ bÊt cø ngµnh nµo kh¸c, th× x· héi cßn ®ßi hái cã tr×nh ®é ngo¹i ng÷ cao. ThÕ nh­ng trong tr­êng, sinh viªn du lÞch ®­îc ®µo t¹o ngo¹i ng÷ rÊt hêi hît. Ai c¶m thÊy lo l¾ng cho c«ng viÖc cña m×nh th× ph¶i tù ®i häc thªm, nh­ng kh«ng ph¶i ai còng cã ®iÒu kiÖn ®i häc. - Ch­a ®­îc chó ý ®Õn c¸c kü n¨ng giao tiÕp v¨n ho¸, nh÷ng sinh viªn nµy kh«ng ®­îc trang bÞ ®ñ ý niÖm vÒ c¸ch thøc ®èi xö víi nh÷ng ng­êi ngo¹i quèc theo tËp qu¸n x· giao quèc tÕ. Nãi cô thÓ h¬n lµ sinh viªn chØ ®­îc trang bÞ lý thuyÕt cßn viÖc thùc hµnh lµ rÊt h¹n chÕ. V× vËy khi lµm viÖc lµ rÊt lóng tóng bëi nã ch­a t¹o thµnh ph¶n x¹ cã ®iÒu kiÖn cña sinh viªn. Tõ thùc tr¹ng trªn t«i thiÕt nghÜ r»ng, chóng cÇn cã sù thay ®æi trong chÝnh s¸ch ®µo t¹o. Thø nhÊt: trong qu¸ tr×nh ®µo t¹o nªn t¨ng c­êng c¸c ho¹t ®éng ngo¹i kho¸, mêi c¸c nhµ qu¶n lý vÒ Du lÞch, c¸c nhµ kinh doanh Du lÞch göi ®Õn nãi chuyÖn víi sinh viªn, tr¶ lêi nh÷ng c©u hái mµ sinh viªn ®Æt ra... Thø hai: thµnh lËp c¸c c©u l¹c bé Du lÞch, c©u l¹c bé tiÕng Anh ®Ó trao ®æi häc tËp vÒ chuyªn ngµnh , vÒ ngo¹i ng÷. Thø ba: t¹o ®iÒu kiÖn cho sinh viªn ®­îc tiÕp xóc thùc tÕ, t×m hiÓu thùc tÕ qua c¸c ho¹t ®éng thùc tËp, ®i xuèng c¬ së ... kh«ng ph¶i chØ ë n¨m cuèi mµ ngay c¶ nh÷ng dÞp nghØ cña n¨m tr­íc ®ã. KÕt luËn Du lÞch cã nhiÒu t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn nÒn kinh tÕ cña ®Êt n­íc vµ cña mét vïng th«ng qua tiªu dïng cña kh¸ch Du lÞch. Do nhËn thøc râ vai trß cña Du lÞch trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi, §¶ng ta ®· cã nhiÒu chÝnh s¸ch phï hîp ®Ó mau chãng biÕn n­íc ta thµnh trung t©m Du lÞch - Th­¬ng m¹i cã tÇm cì trªn ThÕ giíi. Song ®èi víi n­íc ta, Du lÞch cßn lµ mét ngµnh non trÎ, nªn trong qu¸ tr×nh cña m×nh kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng sai lÇm, thiÕu sãt. Nh­ng chóng ta ph¶i thõa nhËn r»ng ë c¸c quèc gia cã bÒ dµy vÒ ph¸t triÓn du lÞch, ng­êi ta lu«n quan t©m ®Õn vÊn ®Ò ®a d¹ng c¸c lo¹i h×nh Du lÞch n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm. Do ®ã ®èi víi ViÖt nam, ®Ó ngµnh Du lÞch cã thÓ héi nhËp víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi th× vÊn ®Ò nªu trªn lµ mét ®ßi hái cÊp thiÕt, sèng cßn. VËy lµm thÕ nµo ®Ó ®a d¹ng hoµ vµ n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm du lÞch. §ã chÝnh lµ viÖc hoµn thiÖn CSHT vµ CSVCKTDL; hoµn thiÖn chÝnh s¸ch qu¶n lý vÜ m« cña nhµ n­íc mµ t«i ®· tr×nh bµy trong ®Ò tµi. Tõ sù ph©n tÝch trªn t«i tin t­ëng r»ng d­íi ¸nh s¸ng cña §¶ng, víi c¬ chÕ chÝnh s¸ch ®óng ®¾n nhÊt ®Þnh ngµnh du lÞch sÏ ph¸t triÓn bÒn v÷ng, lµnh m¹nh theo h­íng CNH - H§H vµ v­¬n tíi chç ®øng vèn cã vµ ph¶i cã cña nã. §Ó ®Ò tµi ®­îc hoµn thiÖn nh­ hiÖn nay t«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n: ThÇy gi¸o NguyÔn V¨n M¹nh vµ c« gi¸o NguyÔn ThÞ Minh Hßa ®· tËn t×nh h­íng dÉn vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong viÖc t×m kiÕm tµi liÖu. C¶m ¬n c¸c b¹n sinh viªn líp Du lÞch 37B ®· gãp ý kiÕn ®Ó ®Ò tµi ®­îc trän vÑn h¬n. Tµi liÖu tham kh¶o 1. T¹p chÝ Du lÞch th¸ng 8,9/95; 11/97; 2,4/98 2. Thêi b¸o Kinh tÕ 5,6,7/98, 10/94. 3. T¹p chÝ Th­¬ng m¹i sè 3, 5 n¨m 98 4. B¸o tuÇn Du lÞch sè 12, 18, 19 n¨m 98 5. Gi¸o tr×nh ®Þa lý du lÞch - Nxb TP Hå ChÝ Minh n¨m 1997 6. Gi¸o tr×nh t©m lý vµ nghÖ thuËt giao tiÕp trong du lÞch - Nxb Thèng kª - Hµ néi n¨m 1995. Môc lôc Trang Lêi nãi ®Çu 1 PhÇn I: C¬ së lý luËn 2 1. Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm du lÞch 2 a) Kh¸i niÖm 2 b) §Æc ®iÓm s¶n phÈm du lÞch 3 2. TiÒm n¨ng vµ thùc tr¹ng khai th¸c tiÒm n¨ng du lÞch ViÖt Nam 3 a) TiÒm n¨ng du lÞch - tiÒn ®Ò cho sù ph¸t triÓn du lÞch ViÖt Nam 3 b) Thùc tr¹ng khai th¸c tiÒm n¨ng du lÞch ViÖt Nam 5 3. §a d¹ng hãa vµ n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm du lÞch ViÖt Nam - mét yªu cÇu tÊt yÕu 7 PhÇn II: Hoµn thiÖn mét sè ®iÒu kiÖn c¬ b¶n ®Ó ®a d¹ng hãa vµ n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm du lÞch ViÖt Nam 9 I/ C¬ së h¹ tÇng 9 1. Giao th«ng vËn t¶i 9 2. HÖ thèng c«ng tr×nh cÊp tho¸t ®iÖn n­íc 10 3. N©ng cao sù hiÓu biÕt cña c¸c ngµnh c¸c cÊp vµ nh©n d©n vÒ du lÞch 11 II/ Hoµn thiÖn c¬ së vËt chÊt kü thuËt du lÞch 13 1. Hoµn thiÖn c¬ së l­u tró vµ ¨n uèng 13 2. X©y dùng vµ b¶o tån tµi nguyªn du lÞch 14 III/ ChiÕn l­îc qu¶n lý cña nhµ n­íc vÒ du lÞch 15 1. VÊn ®Ò xuÊt nhËp c¶nh 15 2. Qu¶ng c¸o du lÞch ViÖt Nam 16 3. §µo t¹o nh©n lùc 18 KÕt luËn 20 Tµi liÖu tham kh¶o 21