Tính đến cuối tháng 12/2006, các KCN đã thu hút được 2433 dự án có vốn ĐTNN còn hiệu lực với tổng vốn đầu tư đăng ký đạt 21.790 triệu USD.
Thực tế đã chứng tỏ, nguồn vốn nước ngoài đầu tư xây dựng và phát triển KCN 16 năm qua là hết sức quan trọng. Cùng với dòng vốn ĐTNN đầu tư vào các dự án sản suất kinh doanh trong KCN các nhà đầu tư còn đưa vào Việt Nam những dây chuyền sản xuất với công nghệ tiên tiến, hiện đại. Trong đó, đặc biệt phải kể đến những dự án công nghiệp kỹ thuật cao với 11 doanh nghiệp đều tập trung ở KCN với tổng vốn đầu tư hơn 1 tỷ USD (phần lớn của Nhật Bản) như Công ty TNHH Canon Việt Nam, Mabuchi Motor, Orion Hanel,. Các dự án ĐTNN vào KCN không những góp phần nâng cao hàm lượng công nghệ trong sản phẩm của các doanh nghiệp KCN mà còn mở rộng quan hệ hợp tác đầu tư từng bước nâng cao vị thế và sức hấp dẫn đầu tư của Việt Nam trên trường quốc tế, góp phần đẩy mạnh quan hệ hợp tác quốc tế và khu vực.
61 trang |
Chia sẻ: oanh_nt | Lượt xem: 1342 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Giải pháp đẩy mạnh thu hút vốn đầu tư vào các khu công nghiệp việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
®é t¨ng v«n ®Çu t vµo lÜnh vùc nµy gi¶m chØ cßn 115%. Do ®©y lµ lÜnh vùc ®Çu t mang l¹i lîi nhuËn Ýt nªn c¸c nhµ ®Çu t t nh©n Ýt quan t©m. Sè v«n ®Çu t vµo c¬ së h¹ tÇng chñ yÕu do ng©n s¸ch Nhµ níc cÊp.
tèc ®é t¨ng vèn ®Çu t níc ngoµi t¨ng kh«ng ®ång ®Òu ®îc thÓ hiÖn ë biÓu ®å sè 2 díi ®©y :
BiÓu ®å 2: tèc ®é t¨ng V§T c¬ së h¹ tÇng níc ngoµi vµo KCN
Nguån: Vô qu¶n lý KCN, KCX- Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t
XÐt vÒ m¾t sè l¬ng: Cho ®Õn nay c¶ níc míi thu hót ®îc 19 dù ¸n ®Çu t níc ngoµi vµo x©y dùng c¬ së h¹ tÇng. Trong ®ã cã 17 dù ¸n ®i vµo ho¹t ®éng. Qua biÓu ®å 2 cho thÊy trong giai ®o¹n 2001-2006 tèc ®é t¨ng vèn ®Çu t kh«ng ®Òu. N¨m 2002 lµ n¨m cã tèc ®é t¨ng vèn lín nhÊt ®¹t 110%. N¨m 2006 vÉn cha thu hót thªm ®îc dù ¸n míi nµo ®Çu t vµo c¬ së h¹ tÇng, sè vèn t¨ng thªm trong n¨m chØ ®¹t 56,2 triÖu USD vµ tèc ®é t¨ng ®¹t 105% gi¶m 1% so víi n¨m 2005. Trong c¶ giai ®o¹n tèc ®é t¨ng vèn cßn rÊt h¹n chÕ do vËy ®ßi hái trong thêi gian tíi Nhµ níc vµ c¸c ban qu¶n lý c¸c KCN cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch u ®·i h¬n vµ ®Èy m¹nh h¬n n÷a c«ng t¸c xóc tiªn ®Çu t vµo c¸c dù ¸n x©y dùng c¬ së h¹ tÇng KCN
XÐt vÒ chÊt lîng c¸c c«ng tr×nh h¹ tÇng kü thuËt th×: §èi víi nh÷ng khu c«ng nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi ®îc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng kü thuËt hoµn chØnh vµ hiÖn ®¹i nh khu c«ng nghiÖp Nomura- H¶i Phßng, khu c«ng nghiÖp T©n ThuËn, khu c«ng nghiÖp ViÖt Nam- Singapore, khu c«ng nghiÖp Th¨ng Long... Thu hót chñ yÕu c¸c dù ¸n ®Çu t níc ngoµi. NhiÒu khu c«ng nghiÖp kh¸c do c¸c c«ng ty ph¸t triÓn h¹ tÇng trong níc lµm chñ ®Çu t, phÇn lín tr×nh ®é kÕt cÊu h¹ tÇng khu c«ng nghiÖp kÐm hoµn chØnh h¬n, chÊt lîng c«ng tr×nh thÊp, tiÕn ®é x©y dùng vµ kh¶ n¨ng thu hót vèn ®Çu t ®Òu chËm so víi yªu cÇu.
Trong nh÷ng n¨m qua vèn ®Çu t x©y dùng c¬ së h¹ tÇng chñ yÕu tËp trung ë c¸c vïng nh §ång b¨ng s«ng hång, Duyªn h¶i miÒn trung vµ §«ng nam bé.
Riªng vïng trung du miÒn nói phÝa B¾c, vµ vïng T©y nguyªn lµ nh÷ng ®Þa bµn cã ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi khã kh¨n cho nªn khã thu hót ®Çu t níc ngoµi. Trong giai ®o¹n 2000- 2005, 2 vïng nµy ®· kh«ng thu hót ®îc vèn ®Çu t níc ngoµi vµo c¬ së h¹ tÇng vµ n¨m 2006 còng khã kh¨n trong viÖc thu hót vèn vµo c¬ së h¹ tÇng. Trong thêi gian qua ®Çu t vµo c¬ së h¹ tÇng trong 2 vïng nµy chñ yÕu lµ vèn ®Çu t trong níc nhng lîng vèn ®Çu t còng kh«ng ®¸ng lµ bao so víi nhu cÇu ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp. §©y sÏ thùc sù lµ mét vÊn ®Ò khã kh¨n trong viÖc ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp ë hai vïng nµy. V× vËy trong thêi gian tíi cÇn ph¶i ®Èy m¹nh xóc tiÕn ®Çu t níc ngoµi vµo nh÷ng vïng nµy.
§Õn cuèi th¸ng 12/2006 , trong sè 139 dù ¸n ®Çu t c¬ së h¹ tÇng vµ kinh doanh h¹ tÇng khu c«ng nghiÖp, 19 dù ¸n cã vèn ®Çu t níc ngoµi vµ 73 dù ¸n ®Çu t trong níc ®· c¬ b¶n hoµn thµnh x©y dùng c¬ së h¹ tÇng vµ ®i vµo vËn hµnh, mét sè khu c«ng nghiÖp ®· c¬ b¶n x©y dùng xong c¬ së h¹ tÇng kü thuËt nh khu chÕ xuÊt T©n ThuËn, khu chÕ xuÊt Linh Chung, c¸c khu c«ng nghiÖp Nomura, §µ N½ng, Amata Biªn Hoµ, ViÖt Nam- Singapore, Néi Bµi, Nh¬n Tr¹ch.... C¸c khu c«ng nghiÖp cßn l¹i ®ang trong qu¸ tr×nh ®Òn bï, gi¶i phãng mÆt b»ng, x©y dùng c¸c c«ng tr×nh kÕt cÊu h¹ tÇng khu c«ng nghiÖp.
VÊn ®Ò næi cém trong viÖc ph¸t triÓn khu c«ng nghiÖp trong thêi gian qua lµ khã kh¨n trong viÖc ®Òn bï gi¶i phãng mÆt b»ng khu c«ng nghiÖp ®©y lµ c«ng viÖc tèn kÐm thêi gian vµ tiÒn b¹c cña nhµ ®Çu t. RÊt nhiÒu khu c«ng nghiÖp ®· cã nhµ ®Çu t ®Õn thuª ®Êt nhng khã kh¨n trong viÖc gi¶i phãng mÆt b»ng nªn kh«ng x©y dùng ®îc c¸c c«ng tr×nh h¹ tÇng bµn giao mÆt b»ng s¶n xuÊt cho c¸c nhµ ®Çu t
Nh»m th¸o gì khã kh¨n cho c¸c khu c«ng nghiÖp vµ thùc hiÖn chØ ®¹o cña chÝnh phñ vµ Thñ tíng chÝnh phñ, Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t ®· tiÕn hµnh rµ so¸t t×nh h×nh triÓn khai cña c¸c khu c«ng nghiÖp ®· thµnh lËp ®Ó kiÕn nghÞ mét sè c¸c gi¶i ph¸p xö lý cô thÓ ®èi víi c¸c khu c«ng nghiÖp ®ang gÆp khã kh¨n
2.2.1.2.- X©y dùng c¬ së h¹ tÇng ngoµi hµng rµo.
C¬ së h¹ tÇng ngoµi hµng rµo khu c«ng nghiÖp lµ yÕu tè quan träng ®Ó hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t. Nh×n chung viÖc ph¸t triÓn c¸c c«ng tr×nh h¹ tÇng h¹ tÇng ngoµi hµng rµo khu c«ng nghiÖp vµ ®Çu nèi víi c¸c c«ng tr×nh bªn ngoµi hµng rµo khu c«ng nghiÖp trong thêi gian qua gÆp nhiÒu khã kh¨n do thiÕu vèn vµ cha thùc sù ®îc quan t©m mét c¸ch ®óng møc. NhiÒu c«ng tr×nh ®ßi hái lîng vèn ®Çu t lín nªn cha ®îc thùc hiÖn. Chóng ta míi chØ quan t©m tíi viÖc ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng trong hµng rµo khu c«ng nghiÖp cha chó ý ®Õn viÖc ph¸t triÓn c¬ së h¹ t©ng ngoµi hµng rµo. §iÒu nµy ®· h¹n chÕ tÝnh hÊp dÉn cña khu c«ng nghiÖp vµ khã kh¨n trong viÖc thu hót ®Çu t. Trong viÖc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng ngoµi hµng rµo còng gÆp ph¶i nh÷ng khã kh¨n nh: khã kh¨n vÒ vèn, ®Òn bï, gi¶i to¶ vµ t×nh thu hót ®Çu t cßn chËm, còng nh viÖc ®Çu nèi c¸c c«ng tr×nh h¹ tÇng khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt víi c¸c c«ng tr×nh h¹ tÇng ngoµi hµng rµo vµ sù chËm trÔ trong viÖc x©y dùng c«ng tr×nh h¹ tÇng ngoµi hµng rµo.
Trong thêi gian qua, c¬ së h¹ tÇng chung cña c¶ níc ®· ®îc c¶i thiÖn râ rÖt. Tuy nhiªn c¬ së h¹ tÇng bªn ngoµi khu c«ng nghiÖp cha ®¸p øng ®îc nhu cÇu ph¸t triÓn hiÖn t¹i vµ trong t¬ng lai cña s¶n xuÊt kinh doanh trong c¸c khu c«ng nghiÖp, thÓ hiÖn ë mét sè ®iÓm sau:
- Mét sè gi¸ dÞch vô c¬ së h¹ tÇng trong vµ ngoµi khu c«ng nghiÖp cña ViÖt Nam cao h¬n møc trung b×nh cña c¸c níc trong khu vùc.
- ChÕ ®é qu¶n lý gi¸ cña nhµ níc: gi¸ cíc c¸c dÞch vô c«ng Ých c¬ b¶n nh ®iÖn, níc, viÔn th«ng, vËn t¶i ®Òu ro nhµ níc quy ®Þnh. B¶n th©n doanh nghiÖp kh«ng cã quyÒn ®Þnh gi¸ cíc mµ chØ x©y dùng møc gi¸ tr×nh c¬ quan nhµ níc vµ chÝnh phñ phª duyÖt. Trªn thùc tÕ, do ho¹t ®éng kh«ng cã ®èi thñ c¹nh tranh ®a ra møc gi¸ so víi gi¸ so s¸nh nªn doanh nghiÖp cã thÓ ®Ò nghÞ møc gÝa mua vµ b¸n kh«ng hîp lý.
- ChÊt lîng dÞch vô cßn thÊp so víi møc ®é c¸c níc trong khu vùc vµ cha ®a d¹ng.
Thùc tÕ trong thêi gian qua, chóng ta rÊt chËm ®ång bé ho¸ gi÷a ph¸t triÓn khu c«ng nghiÖp víi ph¸t triÓn c¸c c«ng tr×nh x· héi (nhµ ë, c¸c c«ng tr×nh gi¸o dôc, y tÕ...) phôc vô ®êi sèng cho ngêi lao ®éng vµ gia ®×nh hä lµm viÖc trong khu c«ng nghiÖp.
2.2.2. Thu hót vèn vµo ®Çu t s¶n xuÊt kinh doanh
2.2.2.1. Dù ¸n ®Çu t thu hót vèn níc ngoµi.
Sau 16 n¨m x©y dùng vµ ph¸t triÓn, víi nh÷ng chÝnh s¸ch u ®·i vÒ khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt c¸c khu c«ng nghiÖp ViÖt Nam ®· thùc sù thu hót ®îc c¸c nhµ ®Çu t trong vµ ngoµi níc. C¸c dù ¸n ®Çu t vµo khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt thuéc ®ñ mäi thµnh phÇn kinh tÕ do c¸c c¸ nh©n, tæ chøc lµ ngêi ViÖt Nam, ngêi níc ngoµi thùc hiÖn bao gåm nh÷ng lÜnh vùc nh: x©y dùng c¬ së h¹ t©ng, s¶n xuÊt kinh doanh vµ dÞch vô...
Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn chñ tr¬ng ®æi míi cña §¶ng vµ nhµ níc, viÖc thu hót vµ sö dông nguån vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi (FDI) ®îc coi lµ c«ng cô, ®ßn bÈy quan träng thóc ®Èy sù ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi, thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. Thêi gian qua, khu vùc cã vèn FDI ®· gãp phÇn quan träng vµo t¨ng trëng, ph¸t triÓn kinh tÕ vµ æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m« cña ®Êt níc.
Sau mét thêi gian x©y dùng vµ ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt ë ViÖt Nam trë thµnh ®Çu mèi quan träng trong viÖc thu hót nguån vèn FDI. Chñ tr¬ng cña §¶ng vµ nhµ níc ta lµ ph¸t triÓn c¸c h×nh thøc s¶n xuÊt kinh doanh míi, gãp phÇn quan träng ®Ó ngµnh c«ng nghiÖp ViÖt Nam ph¸t triÓn hiÖu qu¶ t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ s¶n lîng c«ng nghiÖp ®Ó xuÊt khÈu vµ phôc vô nhu cÇu trong níc t¹o ra nhiÒu viÖc lµm míi cho ng¬i lao ®éng, n©ng cao ®êi sèng cho ngêi d©n. Lîi Ých to lín cña viÖc ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp lµ thu hót ®îc nhiÒu nguån vèn ®Çu t cÇn thiÕt tõ bªn ngoµi ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt, t¨ng gi¸ trÞ s¶n xuÊt hµng c«ng nghiÖp. Nhê ¸p dông nguyªn lý tËp trung theo chiÒu däc trong x©y dùng c¸c nhµ m¸y ë khu c«ng nghiÖp nªn nguån nguyªn liÖu t¹i chç cã thÓ ®îc sö dông t«i ®a vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm gi¶m ®¸ng kÓ. H¬n n÷a, do c¬ së h¹ tÇng ®îc chuÈn bÞ s½n cïng víi nh÷ng u ®·i ®Æc biÖt nªn khi ®Õn c¸c khu c«ng nghiÖp c¸c nhµ ®Çu t ®îc gi¶m rÊt nhiÒu chi phÝ doanh nghiÖp.
B¶ng 3: thu hót ®Çu t níc ngoµi vµo c¸c khu c«ng nghiÖp giai ®o¹n 2001- 2006
ChØ tiªu
§¬n vÞ tÝnh
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
1.§Çu t míi
Tæng sè dù ¸n
Dù ¸n
161
210
291
252
277
304
356
Tæng vèn ®Çu t ®¨ng ký
TriÖu USD
462
1011
761
914
1274
1593
4336
2. §Çu t më réng
Tæng sè dù ¸n
Dù ¸n
86
114
189
323
450
400
337
Tæng vèn ®Çu t ®¨ng ký t¨ng thªm
TriÖu USD
262
250
529
676
886
1152
1347
3. Tæng vèn ®Çu t míi vµ ®Çu t më réng
TriÖu USD
724
1261
1290
1589
2160
2745
5682
4. §Çu t níc ngoµi(luü kÕ)
Tæng sè dù ¸n
Dù ¸n
743
953
1244
1496
1773
2077
2433
Tæng vèn ®Çu t ®¨ng ký
TriÖu USD
8763
10024
11314
12904
15064
17809
21790
Tèc ®é t¨ng V§T (liªn hoµn)
%
100
114
113
114
117
118
122
Nguån: Vô qu¶n lý KCN, KCX- Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t
BiÓu ®å 3: t¨ng V§T níc ngoµi vµo c¸c dù ¸n KCN
Qua b¶ng 3 ta thÊy: sè lîng c¸c dù ¸n ®Çu t níc ngoµi vµ tæng vèn ®Çu t ®¨ng ký t¨ng m¹nh qua c¸c n¨m. VÒ ®Çu t míi: n¨m 2000 cã tæng sè 161 dù ¸n níc ngoµi ®Çu t míi víi tæng sè vèn ®Çu t lµ 462 triÖu USD chiÕm tû träng 22.9% trong tæng vèn FDI ®¨ng ký, n¨m 2001 t¨ng lªn 210 dù ¸n (t¨ng 30% so víi n¨m 2000), tæng vèn ®Çu t ®¨ng ký lµ 1011 triÖu USD t¨ng 119% so víi n¨m 2000. Nh vËy chØ trong 2 n¨m vèn ®Çu t níc ngoµi ®· t¨ng rÊt nhanh. Sang ®Õn n¨m 2004 tæng sè dù ¸n ®Çu t míi vµo khu c«ng nghiÖp ®· t¨ng lªn 277 dù ¸n víi tæng vèn ®Çu t ®¨ng ký lµ 1274 triÖu USD.Sang ®Õn n¨m 2006 ®· thu hót ®îc 2433 dù ¸n víi tæng vèn ®¨ng ký lµ 21,79 tû ®ång. N¨m 2000th× sè lîng c¸c dù ¸n ®Çu t míi chØ cã 86 dù ¸n víi tæng vèn ®Çu t lµ 262 triÖu USD nhng ®Õn cuèi n¨m 2006 ®· t¨ng lªn 356 dù ¸n víi tæng vèn ®Çu t ®¨ng ký lµ 4336 triÖu USD. Tû träng cña hai lo¹i vèn ®Çu t cÊp míi vµ vèn ®©ï t më réng lµ 76% vµ 24%. Nh vËy ta thÊy xu híng dù ¸n ®Çu t gi¶m ®i song quy m« vèn ®Çu t l¹i t¨ng lªn cña sù ®Çu t vµo c¸c khu c«ng nghiÖp
VÒ tèc ®é t¨ng vèn §TNN vµo c¸c KCN n¨m sau lín h¬n n¨m tríc vµ t¨ng ®Òu qua c¸c n¨m ®îc thÓ hiÖn ë biÓu ®å sè 3
VÒ c¬ cÊu ®Çu t theo ngµnh, lÜnh vùc c«ng nghiÖp, c¸c dù ¸n ®Çu t vµo khu c«ng nghiÖp tËp trung chñ yÕu vµo c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ (dÖt, sîi, may mÆc...) vµ c«ng nghiÖp chÕ biÕn thùc phÈm lµ c¸c dù ¸n thu hót nhiÒu lao ®éng vµ cã tû lÖ xuÊt khÈu cao. C¸c dù ¸n c«ng nghiÖp nÆng chñ yÕu tËp trung trong lÜnh vùc l¾p r¸p c¸c s¶n phÈm ®iÖn, ®iÖn tö vµ s¶n xuÊt hµng tiªu dïng, cßn c¸c ngµnh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp nÆng kh¸c nh vËt liÖu x©y dùng, ho¸ chÊt, ®iÖn, c¬ khÝ... cßn kh¸ khiªm tèn.
KÓ t khi thµnh lËp khu c«ng nghiÖp ®Çu tiªn ®Õn nay, c¸c khu c«ng nghiÖp ViÖt Nam ®· thu hót ®Çu t tõ gÇn 50 quèc gia trªn thÕ giíi. Trong sè gÇn 50 quèc gia, vïng l·nh thæ cã ®Çu t trùc tiÕp vµo c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt c¸c quèc gia Ch©u ¸ cã vÞ trÝ hÕt søc quan träng.
2.2.2.2. C¸c dù ¸n ®Çu t trong níc.
Víi nhiÒu c¬ chÕ chÝnh s¸ch thu hót ®Çu t “cëi më” nhiÒu u ®·i cho c¸c nhµ ®Çu t cho nªn c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt ViÖt Nam ®· thu hót ®îc rÊt nhiÒu c¸c dù ¸n ®Çu t kh«ng chØ cña c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi mµ cßn cã c¶ c¸c nhµ ®Çu t trong níc.
NÕu kh«ng tÝnh ®Õn c¸c doanh nghiÖp trong níc ®îc thµnh lËp tríc khi khu c«ng nghiÖp ®îc h×nh thµnh, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi ®· quan t©m ®Õn viÖc ®Çu t vµo c¸c khu c«ng nghiÖp. C¸c tØnh nh thµnh phè Hå ChÝ M×nh, B×nh D¬ng vµ mét sè tØnh miÒn trung nh Qu¶ng Nam, §µ N½ng, Phó Yªn... lµ n¬i thu hót nhiÒu doanh nghiÖp níc ngoµi vµo khu c«ng nghiÖp. C¸c doanh nghiÖp níc ngoµi ®îc thµnh lËp míi trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y chñ yÕu lµ c¸c doanh nghiÖp t nh©n míi trong di chuyÓn khái néi c¸c ®« thÞ. §ång thêi khu c«ng nghiÖp cµng trë nªn hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t trong níc, ®Æc biÖt sau khi cã LuËt doanh nghiÖp ra ®êi, v× khu c«ng nghiÖp ®îc quy ho¹ch ®Ó ph¸t triÓn c«ng nghiÖp l©u dµi, viÖc thuÕ ®Êt trong khu c«ng nghiÖp thuËn lîi h¬n nhiÒu víi thuÕ ®Êt ngoµi khu c«ng nghiÖp do ph¶i ®Òn bï, gi¶i to¶ vµ thu ®îc ®Êt nhanh chãng, c¬ së h¹ tÇng tèt, thñ tôc ®¬n gi¶n, thuËn tiÖn h¬n.
B¶ng4: Thu hót ®Çu t trong níc vµo c¸c khu c«ng nghiÖp giai ®o¹n 2001- 2006
ChØ tiªu
§¬n vÞ tÝnh
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
1.Tæng sè dù ¸n ®Çu t míi
Dù ¸n
308
199
271
353
544
494
300
2.Tæng vèn ®Çu t ®¨ng ký míi
Tû ®ång
7712
14178
8995
26186
24167
6065
15000
3.§Çu t trong níc(luü kÕ)
Tæng sè dù ¸n
Dù ¸n
472
671
942
1295
1839
2333
2633
Tæng vèn ®Çu t ®¨ng ký
Tèc ®é t¨ng V§T(liªn hoµn)
Tû ®ång
%
36434
100
50611
139
59606
118
85792
143
109959
128
116024
124
135690
117
Nguån:Vô qu¶n KCN, KCX- Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t.
Qua sè liÖu tæng kÕt (b¶ng 4) ta thÊy: tæng sè dù ¸n ®Çu t míi t¨ng kh«ng ®Òu qua c¸c n¨m 2000 cã tæng sè 308 dù ¸n víi tæng vèn ®Çu t ®¨ng ký lµ 7712 tû ®ång, ®Õn n¨m 2001 tæng sè ®Çu t míi gi¶m xuèng cßn 199 Dù ¸n nhng tæng sè vèn ®Çu t ®¨ng ký míi t¨ng m¹nh 14178 tû ®ång t¨ng gÇn 50% so víi n¨m 2000 song ®Õn n¨m 2004 ®· thu hót ®îc 544 tû ®ång ®Çu t míi víi sè vèn ®Çu t ®¨ng ký lµ 24167 tû ®ång. §Õn n¨m 2006 sÏ thu hót ®îc trªn 300 dù ¸n míi vµ thu hót ®îc 15.000 tû ®ång. Nh vËy, tæng vèn ®Çu t trong níc ®¨ng ký míi vµo khu c«ng nghiÖp t¨ng m¹nh qua c¸c n¨m. Tõ ®ã lµm tæng vèn ®Çu t vµo khu c«ng nghiÖp t¨ng, n¨m 2000 míi chØ cã 36434 tû ®ång nhng ®Õn n¨m 200 t¨ng 135,69 ngh×n tû ®ång tæng sè dù ¸n ®Çu t trong níc vµo khu c«ng nghiÖp luü kÕ: n¨m 2000 lµ 472 dù ¸n, n¨m 2002 t¨ng lªn 942 dù ¸n vµ n¨m 2006 lµ 2633 dù ¸n.
§Çu t trong níc vµ c¬ cÊu vèn trong níc ®Çu t vµo khu c«ng nghiÖp t¨ng kh¸ nhanh so víi ®Çu t níc ngoµi. Tû lÖ so s¸nh gi÷a hai nguån vèn nµy lµ 0,41 thÓ hiÖn nguån vèn trong níc cã vai trß quan träng nhÊt ®Þnh trong ph¸t triÓn c¸c KCN nh÷ng n¨m qua.
2.3. §¸nh gi¸ t×nh h×nh thu hót vèn ®Çu t vµo c¸c khu c«ng nghiÖp
2.3.1. Nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®îc trong thu hót ®Çu t
C¸c KCN đã huy động được lượng vốn đầu tư lớn của các thành phần kinh tế trong và ngoài nước, phục vụ cho CNH, HĐH đất nước.
Việc áp dụng các chính sách ưu đãi và những điều kiện thuận lợi về hạ tầng kinh tế - kỹ thuật, các KCN ngày càng hấp dẫn các nhà đầu tư. Số dự án ĐTNN và tổng vốn đăng ký vào KCN ngày càng được mở rộng. Giai đoạn 5 năm 1991-1995, số dự án ĐTNN có 155 dự án, đến 5 năm 2001-2005 là 1.377 dự án với tổng vốn đầu tư tăng thêm đạt 8.080 triệu USD, tăng gấp 2,34 lần về số dự án và 12% về tổng vốn đầu tư so với kế hoạch 5 năm 1996 - 2001.
Tính đến cuối tháng 12/2006, các KCN đã thu hút được 2433 dự án có vốn ĐTNN còn hiệu lực với tổng vốn đầu tư đăng ký đạt 21.790 triệu USD.
Thực tế đã chứng tỏ, nguồn vốn nước ngoài đầu tư xây dựng và phát triển KCN 16 năm qua là hết sức quan trọng. Cùng với dòng vốn ĐTNN đầu tư vào các dự án sản suất kinh doanh trong KCN các nhà đầu tư còn đưa vào Việt Nam những dây chuyền sản xuất với công nghệ tiên tiến, hiện đại. Trong đó, đặc biệt phải kể đến những dự án công nghiệp kỹ thuật cao với 11 doanh nghiệp đều tập trung ở KCN với tổng vốn đầu tư hơn 1 tỷ USD (phần lớn của Nhật Bản) như Công ty TNHH Canon Việt Nam, Mabuchi Motor, Orion Hanel,... Các dự án ĐTNN vào KCN không những góp phần nâng cao hàm lượng công nghệ trong sản phẩm của các doanh nghiệp KCN mà còn mở rộng quan hệ hợp tác đầu tư từng bước nâng cao vị thế và sức hấp dẫn đầu tư của Việt Nam trên trường quốc tế, góp phần đẩy mạnh quan hệ hợp tác quốc tế và khu vực.
Bªn c¹nh nguồn lực từ bên ngoài, chúng ta còn đặc biệt coi trọng phát huy nội lực của các thành phần kinh tế trong nước. Nếu như trong 5 năm 1991 - 1995, chỉ có gần 50 dự án trong nước đầu tư vào các KCN, thì đến 5 năm 2001 - 2005 thu hút được 1870 dự án, tăng gấp 4,16 lần so với kế hoạch 5 năm trước. Đến cuối tháng 12/2006, tổng số có 2633 dự án trong nước còn hiệu lực với tổng vốn đầu tư trên 135,69 nghìn tỷ đồng.
Trong thời kỳ 2001 - 2006, các KCN đã cho thuê thêm được khoảng 10.758 ha đất công nghiệp đạt tỷ lệ diện tích đất cho thuê 54,5% trong tổng diện tích công nghiệp có thể cho thuê của các KCN đã thành lập (gồm cả diện tích của những KCN mới thành lập chưa khởi công xây dựng). tỷ lệ lấp đầy các KCN đã vận hành được nâng lên hàng năm từ 40% năm 1996 lên 50% năm 2000 và từ 55% năm 2001 lên 72.2% năm 2006 thể hiện tốc độ thu hút đầu tư tăng nhanh, tiến độ xây dựng cơ sở hạ tầng có khả năng được đẩy nhanh hơn và sớm thực hiện nhiều dự án đầu tư.
- Tính đến cuối tháng 12/2006, bình quân 1 ha đất công nghiệp của các KCN đã vận hành thu hút được hơn 2 triệu USD tăng 60% so với năm 2001 (1,2 triệu USD/ha).
2.3.2. Nh÷ng h¹n chÕ cÇn kh¾c phôc
Trong thêi gian qua, c¸c KCN bíc ®Çu ®· thÓ hiÖn ®îc vai trß kh«ng thÓ thay thÕ cña m×nh trong qu¸ tr×nh CNH, H§H. Tuy vËy, bªn c¹nh nh÷ng u thÕ, nh÷ng thµnh tùu næi bËt, c¸c khu c«ng nghiÖp còng béc lé nh÷ng bÊt cËp, thiÕu bÒn v÷ng, lµm c¶n trë ph¸t triÓn kinh tÕ cña níc ta trong thêi gian tíi. §iÒu nµy thÓ hiÖn ë mét sè mÆt sau:
+ Quy ho¹ch ph¸t triÓn khu c«ng nghiÖp cha thùc sù g¾n liÒn víi quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ngµnh cña vïng l·nh thæ. Tõ viÖc x©y dùng quy ho¹ch tæng thÓ ®Õn viÖc thµnh lËp khu c«ng nghiÖp t¹i c¸c vïng ®· phÇn nµo ph¶n ¸nh ®îc tiÒm n¨ng ph¸t triÓn s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cña vïng. Tæng céng c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt ph©n bè kh«ng ®Òu theo l·nh thæ, tËp trung chñ yÕu c¶ vÒ sè lîng vµ quy m« diÖn tÝch t¹i 3 vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa B¾c, miÒn Trung vµ phÝa Nam. Trong khi ®ã, t¹i vïng T©y nguyªn vµ miÒn nói phÝa B¾c th× viÖc thµnh lËp vµ ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp cßn ë møc h¹n chÕ. Mét sè ®Þa ph¬ng, nhiÒu khu c«ng nghiÖp ®îc thµnh lËp trong cïng mét thêi kú vµ nhiÒu ®ia ph¬ng cã ®iÒu kiÖn kinh tÕ –x· héi, vÞ trÝ ®Þa lý gÇn gièng nhau l¹i thµnh lËp nhiÒu khu c«ng nghiÖp, trong khi cha ®¶m b¶o kÕt cÊu h¹ tÇng kü thuËt vµ h¹ tÇng x· héi cho ho¹t ®éng cña c¸c khu c«ng nghiÖp vµ cha tÝnh ®Õn ¶nh hëng cña tèc ®é ®« thÞ ho¸. §iÒu ®ã võa lµm cho hiÖu qu¶n sö dông vèn x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng kü thuËt bÞ h¹n chÕ, võa t¹o nªn sù c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh trong thu hót ®Çu t.
+ ViÖc ph¸t triÓn khu c«ng nghiÖp chuyªn s¶n xuÊt æn ®Þnh mét sè hµng ho¸ qu¸ Ýt do ®ã kh«ng h×nh thµnh ®îc khu c«ng nghiÖp mòi nhän, lµm ®éng lùc trong viÖc ph¸t triÓn c¸c mÆt hµng cã tÝnh c¹nh tranh cao trªn thÞ trêng, khu vùc vµ thÕ giíi. Trong khi ®ã khu c«ng nghiÖp s¶n xuÊt ®a ngµnh nghÒ lµm cho mèi liªn kÕt ngµnh ch¼ng nh÷ng kh«ng ph¸t huy ®îc mµ thËm chÝ nhiÒu khu c«ng nghiÖp cßn song song tån t¹i c¶ nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp vèn ®èi lËp nhau vÒ ph¬ng thøc s¶n xuÊt, vÖ sinh an toµn, xö lý m«i trêng...
+ Ngµng nghÒ ®Çu t chñ yÕu lµ c¸c dù ¸n c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng l©m s¶n, dÖt da, may mÆc, x©y dùng... Ýt dù ¸n c«ng nghÖ kü thuËt cao. Nhµ ®Çu t níc ngoµi chñ yÕu tõ nhãm níc c«ng nghiÖp míi NICS, Ýt c¸c nhµ ®Çu t tõ Mü, EU. §Þa bµn tËp trung chñ yÕu ë nh÷ng n¬i thuËn lîi nh c¸c thµnh phè lín, gÇn c¶ng biÓn vµ s©n bay quèc tÕ. Cha h×nh thµnh hÖ thèng c¸c khu c«ng nghiÖp g¾n víi ®Þa bµn nhµ níc, réng thªm.
+ C«ng t¸c vËn ®éng xóc tiÕn ®Çu t trong bèi c¶nh héi nhËp vµ ra t¨ng c¹nh tranh tõ c¸c níc trong khu vùc gÆp nhiÒu khã kh¨n. Trong nh÷ng n¨m ®Çu, c¸c khu c«ng nghiÖp chñ yÕu tËp trung vµo viÖc thu hót ®Çu t trùc tiÕp tõ níc ngoµi, nhng thùc tÕ, thu hót ®Çu t t¹i mét sè ®Þa ph¬ng ®· cho thÊy ®Çu t trong níc ngµy cµng ®ãng vai trß quan träng, nhÊt lµ trong bèi c¶nh thu hót ®Çu t níc ngoµi gÆp mét sè khã kh¨n do khñng ho¶ng kinh tÕ thÕ giíi võa qua
+ HÖ thèng c¬ së h¹ tÇng kinh tÕ x· héi bªn ngoµi c¸c khu c«ng nghiÖp vÉn kÐm ph¸t triÓn vµ thiÕu ®ång bé, cha chó träng ®Õn viÖc x©y dùng nhµ ë phôc vô cho ngêi lao ®éng.
+ VÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch:
Nh»m thu hót ®©u t trùc tiÕp t níc ngoµi vµ khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong níc ®Çu t vµo s¶n xuÊt, nhµ nøoc kh«ng ngõng nghiªn cøu hoµn thiÖn c¸c chÝnh s¸ch u ®·i. HiÖn nay trong c¸c khu c«ng nghiÖp vÉn ¸p dông ®ång thêi hai hÖ thèng ph¸p luËt: Ph¸p luËt vÒ ®Çu t trong níc vµ ph¸p luËt vÒ ®Çu t níc ngoµi, trong khi c¸c doanh nghiÖp cïng ®iÒu kiÖn kinh doanh nh nhau( gi¸ thuª ®Êt, gi¸ thuª c¬ së h¹ tÇng, chi phÝ nh©nc«ng...). §iÒu ®ã t¹o nªn sù ph©n biÖt t¬ng ®èi râ rÖt gi÷a ®Çu t trong níc vµ ®Çu t níc ngoµi, g©y th¾c m¾c cho c¸c nhµ ®Çu t, ®ång thêi cònglµ trë ng¹i khi ta tham gia vµo qu¸ tr×nh héi nhËp nÒn kinh tÕ thÕ giíi vµ khu vùc.
+ T×nh tr¹ng c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh gi÷a c¸c tØnh c¸c vïng trong c¶ níc vµ ngay c¶ c¸c khu c«ng nghiÖp trong cïng mét tØnh diÔn ra phæ biÕn. Thùc tÕ n¨m 1999, 2000 cho thÊy, nhiÒu nhµ ®Çu t ë §ång Nai vµ TPHCM ®· chuyÓn dù ¸n cña hä vÒ khu c«ng nghiÖp ë B×nh D¬ng, lµ n¬i cã ®iÒu kiÖn lµm ¨n dÔ dµng h¬n, dï cã khã kh¨n vÒ thñ tôc chuyÓn ®æi ®Þa ®iÓm. Trong cïng mét tØnh, còng cã sù c¹nh tranh gi÷a nh÷ng c¬ quan cÊp phÐp cho c¸c dù ¸n trong vµ ngoµi khu c«ng nghiÖp. BÖnh quan liªu, thñ tôc rêm rµ cña c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng tuy cã gi¶m so víi tríc nhng vÉn cha ®¸p øng ®îc nhu cÇu chÝnh ®¸ng cña c¸c nhµ ®Çu t vµo khu c«ng nghiÖp.
+ §Ó khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong vµ ngoµi níc ®Çu t vµo c¸c KCN, c¸c ®Þa ph¬ng ®ang ra søc “ ganh ®ua, c¹nh tranh” ®Ó thu hót c¸c nguån ®Çu t vÒ c¸c KCN ë ®Þa ph¬ng m×nh. NhiÒu ®Þa ph¬ng ®· ban hµnh nh÷ng u ®·i riªng “ xÐ rµo” ®Ó thu hót ®Çu t, chÊp nhËn dïng ng©n s¸ch ®Þa ph¬ng bï lç. §iÒu nµy kh«ng chØ lµm ¶nh hëng tíi ng©n s¸ch nhµ níc mµ cßn dÉn ®Õn t×nh tr¹ng chen lÊn, ng¸ng ch©n nhau trong viÖc thu hót ®Çu t, lµm gi¶m hiÖu qu¶ cña c¸c khu c«ng nghiÖp kh«ng tËn dông ®îc lîi thÕ so s¸nh cña c¸c ®Þa ph¬ng, c¸c doanh nghiÖp
+ Nguån vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vµo c¸c KCN ®ang cã xu híng gi¶m sut
Quy m« vèn b×nh qu©n mét dù ¸n cã chiÒu híng n¨m sau thÊp h¬n n¨m tríc. Thùc tÕ cho thÊy KCN ë níc ta vÉn cha ®ñ søc hÊp dÉn nh÷ng nhµ ®Çu t tõ c¸c c«ng ty lín xuyªn quèc gia, n¾m gi÷ nh÷ng c«ng nghÖ gèc, s¶n xuÊt nh÷ng s¶n phÈm cã hµm lîng chÊt x¸m cao. H¬n na, mÆc dï cã trªn 40 quèc gia vµ vïng l·nh thæ cã vèn ®Çu t vµo KCN ViÖt Nam, nhng phÇn lín lµ c¸c níc tõ ch©u ¸( chiÕm gÇn 80%), cßn nh÷ng quèc gia ch©u ¢u, B¾c Mü – nh÷ng níc cã kü thuËt c«ng nghÖ cao, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i l¹i chiÕm mét vÞ trÝ kh¸ khiªm tèn trong c¬ cÊu ®Çu t vµo KCN. Do ®ã c¸c doanh nghiÖp trong KCN Ýt cã c¬ héi tiÕp nhËn nh÷ng c«ng nghÖ tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i tõ c¸c quèc gia cã tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ cao, mµ chñ yÕu chØ lµ tiÕp nhËn nh÷ng c«ng nghÖ lo¹i 2 theo m« h×nh “ ®µn nh¹n bay”. Nguyªn nh©n bao gåm c¶ yÕu tè chñ quan vµ kh¸ch quan dÉn ®Õn nay kÕt qu¶ thu hót vµo c¸c doanh nghiÖp nµy cßn h¹n chÕ.
+ Nguån nh©n lùc cha ®¸p øng ®îc yªu cÇu ph¸t triÓn khu c«ng nghiÖp
Nh×n chung lùc lîng lao ®«ng tr×nh ®é chuyªn m«n thÊp, kh«ng quen víi m«i trêng lao ®éng c«ng nghiÖp, cha ®¸p øng ®îc yªu cÇu qu¶n lý, s¶n xuÊt hiÖn ®¹i cña c¸c doanh nghiÖp trong khu c«ng nghiÖp. Theo sè liÖu ®iÒu tra, tr×nh ®é ®¹i häc vµ trªn ®¹i häc trong c¸c khu c«ng nghiÖp chØ chiÕm 4,5% tæng sè lao ®éng, trong khi ®ã lao ®éng gi¶n ®¬n chiÕm tíi 60%. ChÝnh v× vËy, mÆc dï c¸c doanh nghiÖp trong KCN ®ang rÊt thiÕu lao ®éng, ®Æc biÖt lµ lao ®éng cã tr×nh ®é cao, nhng lùc lîng lao ®éng níc ta l¹i kh«ng ®¸p øng ®îc.
Ch¬ng III: Gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh thu hót vèn vµo c¸c khu c«ng nghiÖp ®Õn n¨m 2010
3.1. Quan ®iÓm cña §¶ng vµ Nhµ níc vÒ thu hót vèn vµo c¸c khu c«ng nghiÖp
3.1.1. Môc tiªu ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp ®Õn 2010.
Môc tiªu tæng qu¸t:
- Ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp ®¶m b¶o h×nh thµnh hÖ thèng c¸c khu c«ng nghiÖp nßng cèt cã vai trß dÉn d¾t sù ph¸t triÓn c«ng nghiÖp quèc gia. H×nh thµnh hÖ thèng c¸c khu c«ng nghiÖp võa vµ nhá t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn khu vùc n«ng th«n, lµm thay ®æi bé mÆt kinh tÕ- x· héi n«ng th«n.
- N©ng cao tû lÖ lÊp ®Çy c¸c khu c«ng nghiÖp tËp trung ®· ®îc thµnh lËp vµ ®ang tiÕn hµnh ®Çu t x©y dùng h¹ tÇng. PhÊn ®Êu ®Õn n¨m 2010 vÒ c¬ b¶n lÊp ®Çy diÖn tÝch c¸c khu c«ng nghiÖp ®· ®îc thµnh lËp; thµnh lËp míi vµ më réng mét c¸ch cã chän läc c¸c khu c«ng nghiÖp tËp trung trªn c¸c vïng l·nh thæ, c¸c ®Þa ph¬ng t¨ng lªn kho¶ng 25.000 ha. §ã lµ :
b¶ng 5 : quy ho¹ch ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp theo vïng l·nh thæ ®Õn 2010
TT
Vùng
Tổng số KCN
Trong đó
Tổng diện tích (ha)
Thành lập mới
Mở rộng
1
Trung du miền núi phía Bắc
16
15
1
2.058
2
Đồng bằng sông Hồng
31
25
6
6.084
3
Duyên hải Trung bộ
30
22
8
4.834
4
Tây Nguyên
3
3
0
354
5
Đông Nam bộ
23
18
5
4.381
6
Đồng bằng sông Cửu Long
25
18
7
5.102
Cả nước
128
101
27
22.813
Nguån: Bé C«ng Th¬ng
- §a tû lÖ ®ãng gãp cña c¸c khu c«ng nghiÖp vµo tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp tõ møc 26% hiÖn nay lªn kho¶ng 35% vµo n¨m 2010. T¨ng tû lÖ xuÊt khÈu c«ng nghiÖp tõ 19% gi¸ trÞ xuÊt khÈu toµn quèc hiÖn nay lªn kho¶ng 32% vµo n¨m 2010.
Môc tiªu cô thÓ giai ®o¹n 2006- 2010.
- X©y dùng khu vùc xö lý r¸c th¶i c«ng nghiÖp tËp trung quy m« lín ë nh÷ng khu vùc bè trÝ tËp trung c¸c khu c«ng nghiÖp nh t¹i c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa Nam; vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa B¾c vµ kinh tÕ träng ®iÓm miÒn Trung... Hoµn chØnh c¸c c«ng tr×nh kÕt cÊu h¹ tÇng trong c¸c khu c«ng nghiÖp hiÖn ®ang ho¹t ®éng, ®Æc biÖt lµ c¸c c«ng tr×nh xö lý níc th¶i.
- TiÕp tôc ®Çu t ®ång bé thµnh lËp míi mét c¸ch cã chän läc kho¶ng 25.000 ha ®Êt khu c«ng nghiÖp; phÊn ®Êu ®¹t tû lÖ lÊp ®Çy b×nh qu©n trªn toµn quèc kho¶ng trªn 60%;
- TiÕp tôc ®æi míi thÓ chÕ chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t vµo c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt phÊn ®Êu thu hót thªm kho¶ng 4.000 dù ¸n (bao gåm c¶ dù ¸n ®Çu t trong níc vµ ®Çu t níc ngoµi) ®¨ng ký ®Çu t vµ triÓn khai thùc hiÖn s¶n xuÊt kinh doanh trong c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt víi tæng lîng vèn ®Çu t kho¶ng 19- 20 tû USD (vèn ®¨ng ký ) trong kÕ ho¹ch 5 n¨m 2006- 2010; phÊn ®Êu ®Èy nhanh tèc ®é gi¶i ng©n thùc hiÖn ®Çu t kho¶ng 2 tû USD/n¨m (c¶ vèn ®Çu t trong níc vµ ®Çu t níc ngoµi).
- Sau thêi kú 2010 qu¶n lý tèt vµ cã quy ho¹ch sö dông hîp lý dù tr÷ diÖn tÝch ®Êt c«ng nghiÖp; hoµn thiÖn vÒ c¬ b¶n m¹ng líi khu c«ng nghiÖp trªn toµn quèc; qu¶n lý, chuyÓn ®æi c¬ cÊu ®Çu t ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp ®· ®îc thµnh lËp tríc ®©y theo híng ®ång ho¸, h×nh thµnh nh÷ng “c«ng viªn c«ng nghiÖp” nh»m ®æi míi vµ n©ng cao c¸c khu c«ng nghiÖp.
3.2.1. TriÓn väng thu hót vèn vµo c¸c khu c«ng nghiÖp ViÖt Nam.
_ Thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi míi vµ më réng t¨ng vèn dù kiÕn kho¶ng 12 tû USD ( trong ®ã thu hót míi kho¶ng 1.550 dù ¸n) víi ®Æc ®iÓm lµ sÏ t¨ng trong giai ®o¹n 2005- 2007 phï hîp víi xu thÕ phôc håi kinh tÕ thÕ giíi, nh÷ng c¶i c¸ch vÒ m«i trêng ®Çu t níc ngoµi cña ViÖt Nam, nh÷ng ngµnh vµ lÜnh vùc cã kh¶ n¨ng thu hót thªm vèn ®Çu t vµ viÖc gia nhËp WTO cña ViÖt Nam.
- Thu hót ®Çu t trong níc dù kiÕn ®¹t 7 tû USD ( trong ®ã thu hót míi 2.450 dù ¸n) víi ®Æc ®iÓm lµ sÏ t¨ng trong giai ®o¹n tõ 2005- 2008 phï hîp víi nh÷ng c¶i c¸ch vÒ m«i trêng ®Çu t vµ kinh doanh trong níc trong thêi gian qua, mét sè dù ¸n trong níc cã kh¶ n¨ng triÓn khai nh khÝ hãa láng, ®iÖn, ph©n ®¹m, thÐp. Dù kiÕn trong thêi kú 2009- 2010 sÏ gi¶m xuèng khi c¸c dù ¸n lín ®· triÓn khai.
3.2. Mét sè gi¶i ph¸p c¬ b¶n nh»m t¨ng cêng kh¶ n¨ng thu hót vèn vµo c¸c khu c«ng nghiÖp.
3.2.1 N©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c quy ho¹ch c¸c khu c«ng nghiÖp trªn c¶ níc.
Quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ nãi chung vµ KCN nãi riªng lµ mét khoa häc tæng hîp vµ lµ nghÖ thuËt. Trong ®iÒu kiÖn chuyÓn sang m« h×nh kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa, më cöa héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, quy ho¹ch KCN chÝnh lµ sù kÕt hîp hai mÆt cña qu¸ tr×nh trong thùc hiÖn nhiÖm vô CNN, H§H: mét mÆt lµ ®Þnh híng ph¸t triÓn. Sau ®©y lµ mét sè quan ®iÓm c¬ b¶n cã tÝnh ®Þnh híng nh»m n©ng cao chÊt lîng khu quy ho¹ch c¸c KCN.
- Quy ho¹ch KCN ®Æt trong quy ho¹ch tæng thÓ cña c¶ níc, phï hîp ®Þnh híng chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi, nh»m môc tiªu CNH, H§H. Dùa trªn c¬ së ph©n vïng kinh tÕ, quy ho¹ch ph¸t triÓn KCN lµ sù cô thÓ ho¸ nhiÖm vô ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi, lµ c¸ch thøc, biÖn ph¸p thùc hiÖn CNH, H§H ë mçi ®Þa ph¬ng. §¶m b¶o tÝnh nhÊt qu¸n trong quy ho¹ch ph¸t triÓn KCN; thèng nhÊt trong qu¸ tr×nh gi÷a môc tiªu chiÕn lîc cña c¶ qu¸ tr×nh; ®ång nhÊt gi÷a tÝnh ®a d¹ng c¸c lo¹i h×nh ph¸t triÓn KCN víi néi dung c¬ b¶n cña CNH, H§H.
- Trong ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ trêng, quy ho¹ch ph¸t triÓn KCN kh«ng thÓ kh«ng tÝnh ®Õn c¸c quy luËt cña thÞ trêng. Thùc chÊt lµ gi¶i quyÕt mèi quan hÖ gi÷a kÕ ho¹ch ho¸ vµ thÞ trêng trong x©y dùng c¸c KCN. VÊn ®Ò quan träng lµ ph©n ®Þnh râ thÞ trêng ®iÒu tiÕt nh÷ng g× vµ møc ®é nh thÕ nµo? Cßn chÝnh phñ can thiÖp vµo nh÷ng ®©u?
- Dùa trªn ®Æc ®iÓm ®iÒu kiÖn cô thÓ cña tõng ®Þa ph¬ng vÒ vÞ trÝ ®Þa lý, tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ, d©n trÝ d©n c, truyÒn thèng lÞch sö v¨n ho¸,… ViÖc x¸c ®Þnh vÞ trÝ, quy m«, lo¹i h×nh KCN nh»m khai th¸c tiÒm n¨ng thu hót c¸c nhµ ®Çu t, b¶o vÖ m«i trêng vµ b¶o tån gi¸ trÞ v¨n ho¸ cña ®Þa ph¬ng. Nh vËy chÊt lîng quy ho¹ch KCN ®îc ®¸nh gi¸ ë hiÖu qu¶ kinh tÕ – x· héi cña nã mang l¹i.
- Quy ho¹ch KCN ®¶m b¶o tÝnh ®ång bé cña hÖ thèng h¹ tÇng kü thuËt – x· héi, hÖ thèng giao th«ng, n¨ng lîng, th«ng tin, cÊp tho¸t níc, c©y xanh, chiÕu s¸ng,… khu d©n c, c¸c dÞch vô phôc vô nhu cÇu cuéc sèng. §Æc biÖt ®èi víi KCN tËp trung ph¶i cã hÖ thèng xö lý níc th¶i, chÊt th¶i, ®¶m b¶o tiªu chuÈn níc th¶i sau xö lý.
- Quy ho¹ch KCN theo híng ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh nh: KCN chuyªn ngµnh; khu liªn hîp c«ng nghiÖp – th¬ng m¹i – dÞch vô; KCN c«ng nghÖ cao, côm c«ng nghiÖp võa, nhá. TÝnh ®a d¹ng võa khai th¸c tiÒm n¨ng võa ®¸p øng nhu cÇu c¸c nhµ ®Çu t. §ång thêi quy ho¹ch KCN ®Ó thùc hiÖn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo híng CNH-H§H, sö dông c«ng nghÖ cao, thu hót c¸c tËp ®oµn kinh tÕ lín. Quy ho¹ch KCN chuyÓn dÇn tõ ph¸t triÓn vÒ lîng sang thay ®æi vÒ chÊt ®ã lµ sö dông c«ng nghÖ nguån, gi¸ trÞ gia t¨ng cao, hµm lîng c«ng nghÖ, chÊt x¸m chiÕm tû träng lín.
- Tr×nh ®é, n¨ng lùc, phÈm chÊt cña ®éi ngò c¸n bé lµm quy ho¹ch vµ bé m¸y cïng víi c¬ chÕ ho¹t ®éng gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh trong c«ng t¸c quy ho¹ch nãi chung vµ n©ng cao chÊt lîng quy ho¹ch KCN nãi riªng. V× con ngêi lµ chñ thÓ gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh trong c«ng t¸c quy ho¹ch nãi chung vµ n©ng cao chÊt lîng quy ho¹ch KCN nãi riªng. V× con ngêi lµ chñ thÓ gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh ®èi víi mäi qu¸ tr×nh. ViÖc ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cho ngêi lµm quy ho¹ch ®ã lµ mét mÆt, mÆt kh¸c cÇn cã bé m¸y ®îc tæ chøc khoa häc phèi hîp ho¹t ®éng cña tõng ngêi theo ph¬ng thøc nhÊt ®Þnh. Cho nªn ®Ó n©ng cao chÊt lîng quy ho¹ch KCN, tõ phÝa chñ thÓ cÇn n©ng cao chÝnh chÊt lîng nguån nh©n lùc vµ ®æi míi bé m¸y qu¶n lý quy ho¹ch.
3.2.2. Hoµn thiÖn bé m¸y qu¶n lý nhµ níc ®èi víi KCN.
- §æi míi hÖ thèng tæ chøc qu¶n lý nhµ níc ë c¸c KCN
CÇn thùc hiÖn tiÕp tôc c¶i c¸ch hÖ thèng ban qu¶n lý c¸c KCN cÊp tØnh vµ thùc hiÖn mét ®Çu mèi trong qu¶n lý KCN ë cÊp trung ¬ng. Trong ®iÒu kiÖn hoµn c¶nh cô thÓ ë níc ta, nªn ¸p dông m« h×nh qu¶n lý KCN dùa trªn c¬ së ñy quyÒn m¹nh cho c¸c ®¬n vÞ c¬ së ®Þa ph¬ng trong viÖc thùc hiÖn chøc n¨ng nhiÖm vô nhiÖm vô qu¶n lý Nhµ níc ®èi víi KCN g¾n chÆt h¬n n÷a sù chØ ®¹o cña chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng víi ban qu¶n lý KCN cÊp tØnh nhÊt lµ giai ®o¹n míi thµnh lËp.
§µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i ®éi ngò c¸n bé, c«ng chøc lµm viÖc trong ban qu¶n lý KCN cã ®ñ tr×nh ®é, n¨ng lùc vµ phong c¸ch ®¹o ®øc ®Ó qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh c¸c c«ng viÖc trong KCN tèt nhÊt
- Hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý Nhµ níc c¸c KCN
ViÖc hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý Nhµ níc ë c¸c khu c«ng nghiÖp cÇn thùc hiÖn theo híng sau
TiÕp tôc t¨ng cêng vµ hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý “mét cöa, t¹i chç” trong qu¶n lý KCN cho phï hîp víi yªu cÇu thùc tÕ. Thø nhÊt, cÇn nhanh chãng söa ®æi NghÞ §Þnh 36/CP cho phï hîp víi ®Æc thï cña Ban qu¶n lý KCN theo m« h×nh “mét cöa, t¹i chç” t¹i Ch¬ng 4- tæ chøc qu¶n lý KCN cña quy chÕ
Thø 2 Ban hµnh c¬ chÕ tù ®¶m b¶o tæ chøc c¸c KCN theo híng kho¸n kinh t¹i chç, tù chÞu tr¸ch nhiÖm, võa khuyÕn khÝch sù n¨ng ®éng s¸ng t¹o cña c¸c Ban qu¶n lý trong KCN vÒ viÖc më réng ho¹t ®éng xóc tiÕn ®Çu t ®Ó thu hót vèn, võa t¹o thªm nguån thu hîp lý. Thay v× c¸c kho¶n thu ®îc nép ng©n s¸ch Nhµ níc vµ kho¶n chi do Nhµ ®µi thä nh hiÖn nay. C¬ chÕ nµy sÏ gióp Ban qu¶n lý KCN sÏ chñ ®éng h¬n trong ho¹t ®éng qu¶n lý.
Hoµn thiÖn c¬ chÕ ph©n cÊp ñy quyÒn cho UBND cÊp tØnh vµ c¸c Ban qu¶n lý KCN cÊp tØnh theo híng ph©n cÊp m¹nh cho UBND cÊp tØnh vµ ñy quyÒn nhiÒu h¬n n÷a cho c¸c Ban qu¶n lý KCNcÊp tØnh trong ho¹t ®éng qu¶n lý khu c«ng
3.2.3. §Èy m¹nh ho¹t ®éng xóc tiÕn thu hót ®Çu t vµo c¸c khu c«ng nghiÖp.
§æi míi m¹nh mÏ vÒ néi dung vµ ph¬ng ph¸p vËn ®éng, xóc tiÕn ®Çu t; chó träng xóc tiÕn ®Çu t theo lÜnh vùc, ®Þa bµn vµ ®èi t¸c cô thÓ, chó träng thu hót ®Çu t cña c¸c tËp ®oµn xuyªn quèc gia vµ cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá.
X©y dùng Quü xóc tiÕn ®Çu t trªn c¬ së ng©n s¸ch nhµ níc cÊp hç trî kÕt hîp víi huy ®éng ®ãng gãp cña c¸c tæ chøc vµ c¸c doanh nghiÖp.
Gi¶i quyÕt, xö lý vµ th¸o gì khã kh¨n cho c¸c doanh nghiÖp ®ang x©y dùng hoÆc ®ang s¶n xuÊt kinh doanh.
Thùc hiÖn thèng nhÊt, chñ ®éng c«ng t¸c vËn ®éng, xóc tiÕn ®Çu t vµo khu c«ng nghiÖp víi sù tham gia tÝch cùc, ®ång bé cña c¸c ngµnh, bé vµ chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng. CÇn thµnh lËp mét c¬ quan chuyªn m«n lµm c«ng t¸c vËn ®éng, xóc tiÕn ®Çu t vµo khu c«ng nghiÖp vµ c¸c khu vùc kh¸c.
Nhµ níc cÇn dµnh kinh phÝ tháa ®¸ng tõ ng©n s¸ch nhµ níc cho c«ng t¸c vËn ®éng vµ xóc tiÕn ®Çu t; tæ chøc c«ng bè réng r·i quy ho¹ch chi tiÕt, danh môc c¸c dù ¸n u tiªn ®Çu t vµ chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t vµo khu c«ng nghiÖp ®Ó c¸c nhµ ®Çu t vµ ngêi d©n ®îc biÕt; cung cÊp miÔn phÝ th«ng tin cÇn thiÕt cho c¸c nhµ ®Çu t ®Õn t×m hiÓu c¬ héi ®Çu t, hç trî kinh phÝ cho c¸c doanh nghiÖp, ®¬n vÞ, c¸ nh©n cã c«ng thu hót c¸c nhµ ®Çu t vµo trong khu c«ng nghiÖp.
T¨ng cêng bé phËn xóc tiÕn ®Çu t t¹i c¸c c¬ quan ®¹i diÖn cña nhµ níc ta ë mét sè níc vµ ®Þa bµn träng ®iÓm ®Ó chñ ®éng vËn ®éng, xóc tiÕn ®Çu t ®èi víi tõng dù ¸n, tõng tËp ®oµn, tõng nhµ ®Çu t cã tiÒm n¨ng, nhÊt lµ tËp ®oµn xuyªn quèc gia.
3.2.4. Hoµn thiÖn m«i trêng ®Çu t trong c¸c khu c«ng nghiÖp.
- §Ó thu hót ®Çu t trong níc vµo khu c«ng nghiÖp, cÇn: ®Èy m¹nh viÖc thi hµnh luËt doanh nghiÖp, tiÕp tôc thùc hiÖn NghÞ ®Þnh 90 vÒ hç trî doanh nghiÖp võa vµ nhá; thùc hiÖn ®Çy ®ñ vµ ®óng c¸c quy ®Þnh cña luËt doanh nghiÖp vÒ ®¨ng ký kinh doanh. ChÊm døt c¸c hiÖn tîng lµm tr¸i quy ®Þnh cña luËt, ®Æt ra nh÷ng yÕu cÇu vÒ hå s¬, thñ tôc vµ ®iÒu kiÖn kinh doanh mµ luËt kh«ng quy ®Þnh; nghiªn cøu hîp nhÊt m· sè ®¨ng ký kinh doanh, m· sè thuÕ vµ m· sè h¶i quan. ¸p dông ®¨ng ký kinh doanh qua m¹ng ®iÖn tö; c«ng bè c«ng khai c¸c dù ¸n kªu gäi ®Çu t vµo khu c«ng nghiÖp. X©y dùng quy tr×nh vµ ®iÒu kiÖn cho thuª ®Êt râ rµng, cô thÓ vÒ néi dung, tr¸ch nhiÖm, thêi gian vµ chi phÝ.
- T¨ng cêng thu hót vèn níc ngoµi, n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh trªn thÞ trêng quèc tÕ víi nh÷ng biÖn ph¸p: ®¬n gi¶n ho¸ thñ tôc cÊp phÐp ®Çu t, x©y dùng lé tr×nh thùc hiÖn hµi hoµ thñ tôc cÊp phÐp cho doanh nghiÖp trong níc vµ doanh nghiÖp níc ngoµi, tríc hÕt ë c¸c ngµnh thuéc danh môc u ®·i, më réng chÕ ®é ®¨ng ký cÊp phÐp ®Çu t cho c¸c dù ¸n kh«ng thuéc danh môc cÊm hoÆc h¹n chÕ ®Çu t; tiÕp tôc ký kÕt c¸c hiÖp ®Þnh b¶o hé ®Çu t vµ tr¸nh ®¸nh thuÕ hai lÇn víi nh÷ng ®èi t¸c chÝnh trªn c¬ së ®µm ph¸n, c¨n cø vµo c¸c hiÖp ®Þnh ®· ký kÕt (nh hiÖp ®Þnh khung vÒ khu vùc ®Çu t ASEAN, hiÖp ®Þnh ViÖt- Mü); më réng h×nh thøc thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi nh ®Çu t gi¸n tiÕp, mua l¹i, s¸t nhËp. §a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc ph¸p lý, cho phÐp thµnh lËp c«ng ty qu¶n lý, quü ®Çu t, u tiªn xo¸ bá h¹n chÕ vÒ h×nh thøc ®Çu t víi dù ¸n trong ngµnh s¶n xuÊt chÕ t¹o hoÆc cã tû lÖ xuÊt khÈu s¶n phÈm cao; xo¸ bá nh÷ng h¹n chÕ vÒ vèn gãp vµ vèn huy ®éng cña doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi: më réng quyÒn gãp vèn b»ng tiÒn ViÖt Nam cña c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi tõ nguån thu nhËp hîp ph¸p b»ng tiÒn ViÖt Nam ®Ó ®Çu t t¹i ViÖt Nam; t¨ng cêng tæ chøc ho¹t ®éng xóc tiÕn ®Çu t vµ cung cÊp dÞch vô ®Çu t. x©y dùng ch¬ng tr×nh xóc tiÕn ®Çu t theo nh÷ng ngµnh cã u thÕ cña níc ®Çu t vµ c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia.
- Ph¸t triÓn dÞch vô tµi chÝnh ng©n hµng, thóc ®Èy n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh, trong ®ã: ph¸t triÓn dÞch vô tµi chÝnh ng©n hµng, t¨ng cêng c¹nh tranh trªn thÞ trêng tµi chÝnh, ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn dµi h¹n; t¨ng cêng kh¶ n¨ng sö dông lîi nhuËn sau thuÕ t¸i ®Çu t, tù huy ®éng vèn cña doanh nghiÖp b»ng c¸ch ph¸t hµnh tr¸i phiÕu vµ chøng kho¸n; níi láng quy ®Þnh h¹n chÕ ho¹t ®éng ®èi víi ng©n hµng níc ngoµi ®ang ho¹t ®éng vµ cÊp giÊy phÐp thªm cho c¸c ng©n hµng kh¸c.
- T¨ng cêng th©m nhËp thÞ trêng quèc tÕ, víi viÖc thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p sau: nghiªn cøu chiÕn lîc tiÕp thÞ, xóc tiÕn th¬ng m¹i vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c níc lµ ®èi thñ c¹nh tranh; xo¸ bá c¸c h¹n chÕ vÒ tæ chøc vµ tham dù triÓn l·m, héi chî ë trong níc vµ quèc tÕ. Ký kÕt c¸c hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i song ph¬ng
- Tõng bíc më cöa thÞ trêng trong níc, ®ång thêi n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cu¶ doanh nghiÖp trong khu c«ng nghiÖp. Thay ®æi chÕ ®é gi¸ tÝnh thuÕ tèi thiÓu b»ng gi¸ ghi trªn hîp ®ång phï hîp víi hiÖp ®Þnh vÒ gi¸ trÞ h¶i quan cña tæ chøc th¬ng m¹i thÕ giíi. C¶i c¸ch thñ tôc h¶i quan theo híng ®¬n gi¶n ho¸ vµ hµi hoµ thñ tôc víi chuÈn mùc quèc tÕ.
3.2.5. N©ng cao chÊt lîng nguån nh©n lùc
ViÖc ®µo t¹o vµ cung cÊp lao ®éng, tríc hÕt c¨n cø vµo ®Þnh híng ph¸t triÓn c¸c ngµnh trªn c¸c vïng vµ trong c¸c khu c«ng nghiÖp ®Ó cã ph¬ng ¸n bè trÝ hîp lý vµ ®¸p øng ®îc yªu cÇu. Trong thêi gian tíi, cÇn tËp trung vµo nh÷ng vÊn ®Ò sau:
- §èi víi c¸c ®Þa ph¬ng, ngay tõ giai ®o¹n ®Çu khi thµnh lËp dù ¸n x©y dùng KCN cÇn cã sù phèi hîp gi÷a c¸c ban, ngµnh liªn quan víi chñ ®Çu t h¹ tËng ®Ó n¾m c¬ cÊu ngµnh nghÒ trong KCN, tõ ®ã dù b¸o nhu cÇu lao ®éng cña c¸c doanh nghiÖp trong KCN ®Ó chñ ®éng tæ chøc c¸c khãa ®µo t¹o lao ®éng cho c¸c doanh nghiÖp.
H×nh thµnh quü ®µo t¹o nghÒ chung cho c«ng t¸c ®µo t¹o lao ®éng cho c¸c doanh nghiÖp ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp trong KCN nh»m gi¶m bít chi phÝ ®µo t¹o cho doanh nghiÖp, ®ång thêi hç trî vµo kinh phÝ ®µo t¹o nghÒ ë ®Þa ph¬ng. Quü ®µo t¹o nghÒ cã thÓ ®îc huy ®éng tõ nhiÒu nguån, trong ®ã chó träng sù ®ãng gãp cña nh÷ng ®¬n vÞ ®îc hëng lîi tõ ch¬ng tr×nh nµy
- Thµnh lËp c¸c c¬ së ®µo t¹o nghÒ t¹i nh÷ng n¬i dù kiÕn ph¸t triÓn KCN ®Ó trùc tiÖp ®©ß t¹o nghÒ cho nh÷ng lao ®éng n«ng nghiÖp vµ con em nh÷ng ngêi d©n cã ®Êt chuyÓn ®æi sang lµm KCN, gãp phÇn ®¸p øng nhu cÇu cña doanh nghiÖp trong KCN vÒ n©ng cao chÊt lîng vÒ lao ®éng. Cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch doanh nghiÖp sö dông lao ®éng ®Þa ph¬ng vµ ®µo t¹o tay nghÒ kü thuËt cho nh÷ng lao ®éng nµy; u tiªn tuyÓn dông ®èi víi nh÷ng lao ®éng n»m trong diÖn thu håi ®Êt x©y dùng KCN, ®¶m b¶o thu nhËp æn ®Þnh vµ cao h¬n so víi tríc ®©y ®Ó ngêi d©n tin tëng h¬n vµo sù ph¸t triÓn KCN t¹i ®Þa ph¬ng.
3.2.6. Ph¸t triÓn ®ång bé c¸c thÓ lo¹i tËp trung c«ng nghiÖp
X©y dùng c¶ ba thÓ lo¹i: KCN tËp trung, côm c«ng nghiÖp võa vµ nhá, lµng nghÒ c«ng nghiÖp. Kh«ng nªn x©y dùng qu¸ nhiÒu KCN trong mét thêi gian, cÇn chó träng ph¸t triÓn lµng nghÒ vµ côm c«ng nghiÖp võa, nhá
3.2.7. N©ng cao tÝnh chÊt bÒn v÷ng trong ph¸t triÓn khu c«ng nghiÖp.
Ph¸t triÓn bÒn v÷ng lµ nhu cÇu cÊp b¸ch vµ tÊt yÕu trong tiÕn tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi cña ®Êt níc. Môc tiªu ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña ®Êt níc chØ cã thÓ ®îc thùc hiÖn trªn c¬ së trªn c¬ së thùc hiÖn ph¸t triÓn bÒn v÷ng trong tõng ngµnh, nghÒ tõng ®Þa ph¬ng trong ®ã cã ph¸t triÓn bÒn v÷ng KCN. §ã lµ ®¶m b¶o kinh tÕ t¨ng trën æn ®Þnh, cã hiÖu qu¶ ngµy cµng n©ng cao trong b¶n th©n KCN, g¾n víi b¶o vÖ vµ n©ng cao chÊt lîng cuéc sèng, còng nh nh÷ng yªu cÇu vÒ æn ®Þnh x· héi, an ninh quèc phßng trong khu vùc cã KCN còng nh toµn thÓ quèc gia.
3.2.8. Ph¸t triÓn khu c«ng nghiÖp g¾n víi b¶o vÖ m«i trêng
Hoµn chØnh, n©ng cÊp, c¶i t¹o c¸c c¬ së h¹ tÇng KCN hiÖn cã, gi¶i quyÕt triÖt ®Ó nh÷ng vÊn ®Ò thu gom vµ xö lý níc th¶i tõ c¸c KCN. Mçi KCN ph¶i cã tr¹m xö lý níc th¶i, tiÕn tíi x©y dùng hÖ thèng xö lý níc th¶i theo tiªu chuÈn tiªn tiÕn, tu©n thñ luËt ph¸p b¶o vÖ m«i trêng. Thùc hiÖn cã hÖ thèng c«ng t¸c thu, gom, vËn chuyÓn vµ lu gi÷ t¹m thêi chÊt th¶i r¾n c«ng nghiÖp, chÊt th¶i nguy h¹i; nhanh chãng t×m biÖn ph¸p xö lý chÊt th¶i c«ng nghiÖp vµ chÊt th¶i nguy h¹i. Thêng xuyªn tiÕn hµnh ph©n tÝch gi¸m s¸t chÊt lîng m«i trêng t¹i c¸c KCN nh»m ®¶m b¶o xö lý kÞp thêi c¸c sù cè vÒ m«i trêng.
N©ng cao ý thøc, tr¸ch nhiÖm cña c¸c doanh nghiÖp trong KCN tríc vµ sau khi ®Çu t vµo KCN vª vÊn ®Ò m«i trêng. C¸c dù ¸n ®Çu t vµ ph¶i ®¨ng ký ®¶m b¶o vÒ m«i trêng khi ®i vµo ho¹t ®éng.
T¨ng cêng c«ng t¸c kiÓm tra, thanh tra viÖc chÊp hµnh ph¸p luËt vÒ b¶o vÖ m«i
trêng ®èi víi c¸c KCN; cã biÖn ph¸p thëng, ph¹t thÝch ®¸ng nh÷ng doanh nghiÖp vi ph¹m ph¸p luËt b¶o vÖ m«i trêng. Phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c c¬ quan chøc n¨ng víi c¸c doanh nghiÖp vµ ®Þa ph¬ng vÒ b¶o vÖ m«i trêng.
3.3. Gi¶i ph¸p thu hót vèn ®èi víi tõng nguån vèn cô thÓ.
3.3.1. §èi víi thu hót ®Çu t níc ngoµi
Mét lµ, n©ng cao chÊt lîng quy ho¹ch vµ Danh môc dù ¸n gäi vèn ®Çu t níc ngoµi lµm c¬ së thùc hiÖn ch¬ng tr×nh vËn ®éng ®Çu t.
§Ó t¨ng cêng tÝnh minh b¹ch, æn ®Þnh vµ cã thÓ dù ®o¸n tríc ®îc m«i trêng ®Çu t, t¹o thuËn lîi cho c¸c nhµ ®Çu t trong viÖc lùa chän c¬ héi ®Çu t, cÇn thùc hiÖn ®óng quy ®Þnh cña NghÞ ®Þnh 24-2000/N§ - CP, theo ®ã Danh môc dù ¸n gäi vèn §TNN vµo KCN khi ®îc c«ng bè th× ®îc coi lµ ®· thèng nhÊt vÒ chñ tr¬ng vµ phï hîp víi quy ho¹ch ngµnh, l·nh thæ. §Ó ®¶m b¶o tÝnh kh¶ thi cña quy ®Þnh nµy, Danh môc ph¶i ®îc x©y dùng phï hîp víi quy ho¹ch, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn KT-XH trong tõng thêi kú, ®ång thêi ph¶i tÝnh ®Õn nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng thùc tÕ cña nhµ ®Çu t. Nh÷ng th«ng tin vÒ môc tiªu, ®Þa ®iÓm, h×nh thøc, ®èi t¸c thùc hiÖn dù ¸n,…v v trong Danh môc ph¶i cã ®é chÝnh x¸c vµ tin cËy cao.
Hai lµ, ®æi míi, ®a d¹ng ho¸ c¸c ph¬ng thøc tæ chøc xóc tiÕn ®Çu t. Thùc hiÖn c¸c ch¬ng tr×nh vËn ®éng trùc tiÕp ®èi víi tõng lÜnh vùc, dù ¸n vµ ®èi t¸c cô thÓ theo híng: tiÕp xóc ë c¸c cÊp kh¸c nhau (kÓ c¶ ChÝnh phñ, Nhµ níc), víi c¸c c«ng ty, tËp ®oµn ®a quèc gia cã tiÒm lùc m¹nh vÒ tµi chÝnh, c«ng nghÖ ®Ó xóc tiÕn thùc hiÖn mét sè dù ¸n quan träng ®îc lùa chän, ®ång thêi cam kÕt hç trî thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ c¸c dù ¸n nµy nh»m më ®êng cho viÖc thu hót c¸c c«ng ty trùc thuéc vµ hoÆc cã quan hÖ kinh doanh víi c¸c tËp ®oµn nãi trªn ®Çu t vµo KCN; më réng kh¸ch hµng cña hä ®Çu t vµo ViÖt Nam; chuÈn bÞ th«ng tin chi tiÕt vÒ mét sè dù ¸n cã tÝnh kh¶ thi cao ®Ó ®a ra giíi thiÖu víi c¸c nhµ ®Çu t cã tiÒm n¨ng nh©n dÞp c¸c chuyÕn th¨m cña L·nh ®¹o §¶ng vµ Nhµ níc, ChÝnh phñ ®i c¸c níc. KÕt hîp vËn ®éng ®Çu t trong c¸c dÞp tæ chøc c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i, triÓn l·m, héi chî; n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng vËn ®éng ®Çu t gi¸n tiÕp trªn c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng b»ng c¸ch hîp t¸c víi c¸c c¬ quan, h·ng th«ng tÊn, b¸o chÝ, truyÒn h×nh trong vµ ngoµi níc ®Ó t¨ng tÇn suÊt th«ng tin vÒ m«i trêng vµ c¬ héi ®Çu t vµo KCN; kÞp thêi chuÈn x¸c th«ng tin, kh¾c phôc t×nh tr¹ng ®a tin sai hoÆc cè t×nh bãp mÐo sù thËt vÒ KCN ë ViÖt Nam; duy tr× vµ n©ng cao chÊt lîng c¸c cuéc ®èi tho¹i víi céng ®ång c¸c nhµ ®Çu t, ®Æc biÖt lµ trong khu«n khæ DiÔn ®µn doanh nghiÖp ViÖt Nam, HiÖp héi doanh nghiÖp cã vèn §TNN… nh»m kÞp thêi gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n, víng m¾c trong ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp, coi ®ã lµ gi¶i ph¸p h÷u hiÖu nh»m x©y dùng h×nh ¶nh, t¹o søc hÊp dÉn ®Ó thu hót c¸c nhµ ®Çu t míi, tiÕp tôc tæ chøc c¸c cuéc héi th¶o trao ®æi gi÷a doanh nghiÖp vµ c¬ quan Nhµ níc vÒ kinh nghiÖm thµnh c«ng còng nh thÊt b¹i trong ho¹t ®éng ®Çu t ë ViÖt Nam. KÞp thêi khen thëng c¸ nh©n, doanh nghiÖp cã ®ãng gãp tÝch cùc vµo sù nghiÖp ph¸t triÓn KCN ë ViÖt Nam.
Ba lµ, t©ng cêng c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ trêng, ®èi t¸c ®Çu t. §Ó thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ chñ tr¬ng më réng, ®a ph¬ng ho¸ ®èi t¸c ®Çu t, cÇn tæ chøc nghiªn cøu, ®¸nh gi¸ tiÒm n¨ng, thùc tr¹ng vµ xu híng ®Çu t cña c¸c c«ng ty, tËp ®oµn xuyªn quèc gia tõ c¸c níc vµ khu vùc quan träng nh EU, NhËt B¶n, Hoa Kú,..vv MÆt kh¸c, cÇn nghiªn cøu t×nh h×nh, xu híng §TNN trªn thÕ giíi, kinh nghiÖm thu hót ®Çu t cña mét níc trong khu vùc, ®Æc biÖt lµ c¸c c¬ chÕ ph¸p lý song ph¬ng vµ ®a ph¬ng ®iÒu chØnh quan hÖ hîp t¸c ®Çu t quèc tÕ mµ ViÖt Nam ®· vµ ®ang trong qu¸ tr×nh tham gia. §©y lµ ch¬ng tr×nh nghiªn cøu quan träng, kh«ng chØ phôc vô thiÕt thùc cho c«ng t¸c vËn ®éng, xóc tiÕn ®Çu t mµ cßn t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc x©y dùng vµ triÓn khai thùc hiÖn c¸c cam kÕt quèc tÕ vÒ ®Çu t.
Bèn lµ, t¨ng cêng hîp t¸c song ph¬ng vµ ®a ph¬ng vÒ xóc tiÕn ®Çu t. Söa ®æi HiÖp ®Þnh khuyÕn khÝch vµ b¶o hé ®Çu t ®· ký víi Hµn Quãc theo nh÷ng nguyªn t¾c vÒ ®èi xö ®· tho¶ thuËn víi Hoa Kú, xem xÐt ¸p dông nguyªn t¾c ®èi xö nãi trªn víi c¸c nhµ ®Çu t EU.
TiÕp tôc duy tr× vµ më réng quan hÖ hîp t¸c xóc tiÕn ®Çu t song ph¬ng ®· ®îc thiÕt lËp trong thêi gian qua víi JICA vµ JETRO (NhËt B¶n), Trung t©m xóc tiÕn ®Çu t vµ du lÞch ASEAN (NhËt B¶n), OPIC (Hoa Kú), GTZ (§øc), nh»m tranh thñ tèi ®a sù hç trî cña c¸c tæ chøc nµy trong viÖc thùc hiÖn c¸c ch¬ng tr×nh vËn ®éng ®Çu t trùc tiÕp víi tõng ®èi t¸c, lÜnh vùc cô thÓ. Nghiªn cøu thùc tr¹ng vµ xu híng ®Çu t ra níc ngoµi cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia, hç trî ®µo t¹o vÒ kü thuËt xóc tiÕn ®Çu t…v v Nèi l¹i quan hÖ hîp t¸c xóc tiÕn ®Çu t víi c¸c c¬ quan ChÝnh phñ ë c¸c níc trong khu vùc nh V¨n phßng Héi ®ång ®Çu t Th¸i Lan (OBOI), c¬ quan ph¸t triªn c«ng nghiÖp Malaysia (MIDA), Héi ®ång ph¸t triÓn kinh tÕ Singapore (EDB).
Tham gia tÝch cùc vµ chñ ®éng h¬n n÷a vµo c¸c ch¬ng tr×nh xóc tiÕn ®Çu t trong khu«n khæ c¸c tæ chøc, diÔn ®µn khu vùc theo híng sau: x©y dùng vµ cËp nhËt thêng xuyªn c¸c ch¬ng tr×nh hµnh ®éng quèc gia vÒ tù do ho¸, thuËn lîi ho¸ vµ xóc tiÕn ®Çu t mµ ViÖt Nam ®· cam kÕt trong khu«n khæ ASEAN, APEC, vµ ASEM; tham gia tÝch cùc vµo ch¬ng tr×nh hîp t¸c vµ tham vÊn gi÷a c¸c c¬ quan qu¶n lý ®Çu t cña c¸c níc thµnh viªn, ®ång thêi t¨ng cêng ®èi tho¹i víi céng ®ång doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc, diÔn ®µn quèc tÕ kh¸c ®Ó x¸c ®Þnh c¸c rµo c¶n ®èi víi ®Çu t vµ kiÕn nghÞ c¸c gi¶i ph¸p nh»m c¶i thiÖn m«i trêng ®Çu t cña khu vùc nãi chung vµ tõng níc thµnh viªn nãi riªng, duy tr×, më réng quan hÖ hîp t¸c xóc tiÕn ®Çu t víi c¸c tæ chøc quèc tÕ nh WB, IFC, MIGA, ESCAP theo ch¬ng tr×nh ®· tho¶ thuËn.
N¨m lµ, n©ng cao chÊt lîng th«ng tin, Ên phÈm tuyªn truyÒn ®Çu t. KhÈn tr¬ng x©y dùng trang Web cña T¹p chÝ KCN ViÖt Nam, ®ång thêi kÕt nèi m¹ng trang Web cña t¹p chÝ KCN ViÖt Nam víi c¸c C«ng ty ph¸t triÓn h¹ tÇng KCN cña c¶ níc h×nh thµnh hÖ thèng m¹ng th«ng tin chung vÒ KCN cña ViÖt Nam.
S¸u lµ, bè trÝ ng©n s¸ch phôc vô cho ho¹t ®éng vËn ®éng ®Çu t. Nhµ níc cÇn dµnh kinh phÝ tho¶ ®¸ng tõ ng©n s¸ch Nhµ níc cho c«ng t¸c nµy, kh«ng chØ dùa vµo nç lùc cña doanh nghiÖp x©y dùng c¬ së h¹ tÇng KCN hoÆc bªn níc ngoµi trong c¸c liªn doanh x©y dùng h¹ tÇng KCN.
3.3.2. §èi víi thu hót ®Çu t trong níc
Mét lµ, Nhµ níc ph¶i t¹o khung ph¸p lý nhÊt qu¸n vµ æn ®Þnh, m«i trêng ®Çu t, kinh doanh th«ng tho¸ng, thuËn lîi vµ c¹nh tranh b×nh ®¼ng cho mäi lo¹i h×nh doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ, thùc hiÖn tèi ®a c¬ chÕ mét cöa, t¹i chç”, b¶o ®¶m c¸c chÕ ®é u ®·i ®Çu t ®èi víi c¸c dù ¸n ®Çu t vµo KCN.
Hai lµ, KCN ph¶i ban hµnh Danh môc dù ¸n gäi vèn ®Çu t vµo KCN ®Ó mäi thµnh phÇn kinh tÕ trong níc cã c¬ héi ®Çu t. Nhµ níc khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, c¸c tæ chøc x· héi, c¸ nh©n trong níc ®Çu t vµo KCN.
Ba lµ, Nhµ níc cÇn ph¶i cã chÝnh s¸ch tho¶ ®¸ng ®Ó di dêi c¸c doanh nghiÖp trong c¸c thµnh phè, ®« thÞ lín vµo KCN.
Bèn lµ, ë nh÷ng KCN thuéc khu vùc khã kh¨n, hoÆc KCN g¾n víi quèc phßng, cÇn cã chÝnh s¸ch ®Þnh híng, vËn ®éng c¸c tæng c«ng ty Nhµ níc, trªn c¬ së chiÕn lîc ph¸t triÓn cña ngµnh m×nh ®Çu t vµo KCN.
§èi víi KCN võa vµ nhá ë c¸c vïng n«ng th«n, Nhµ níc ph¶i cã biÖn ph¸p, chÝnh s¸ch di chuyÓn mét phÇn doanh nghiÖp gia c«ng (may mÆc, da giÇy …vv) chÕ biÕn n«ng, l©m s¶n ë c¸c thµnh phè vµ ®« thÞ vÒ c¸c KCN nµy, ®ång thêi cã chÝnh s¸ch u ®·i ®Ó thu hót ®Çu t cña mäi thµnh phÇn kinh tÕ vµo KCN lo¹i nµy.
N¨m lµ, khi thµnh lËp KCN trªn ®Þa bµn, ®ßi hái c¸c tØnh, thµnh phè ph¶i phèi hîp chÆt chÏ víi Ban qu¶n lý KCN cÊp tØnh, doanh nghiÖp x©y dùng c¬ së h¹ tÇng KCN trong viÖc vËn ®éng ®Þnh híng ®Çu t vµo KCN tr¸nh t×nh tr¹ng ®Çu t ph©n t¸n, kh«ng tu©n thñ quy ho¹ch, g©y khã kh¨n cho viÖc kiÓm so¸t m«i trêng.
KÕt luËn
Qua nh÷ng ph©n tÝch trªn cho ta thÊy ®îc sù ph¸t triÓn cña khu c«ng nghiÖp ViÖt Nam trong thêi gian qua. C¸c khu c«ng nghiÖp ®· gãp phÇn t¹o søc hót m¹nh mÏ ®èi víi ®Çu t trong níc vµ ®Çu t níc ngoµi, du nhËp nh÷ng c«ng nghÖ vµ ph¬ng thøc qu¶n trÞ tiªn tiÕn, thóc ®Èy s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu vµ tiÕp cËn thÞ trêng quèc tÕ ®ång thêi ph¸t triÓn khu c«ng nghiÖp t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn sù thay ®æi kh«ng gian, quy ho¹ch n«ng th«n, ®« thÞ , giao th«ng vËn t¶i , ph¸t triÓn ngµnh dÞch vô vµ thay ®æi lèi sèng cña mét bé phËn d©n c theo híng v¨n minh, c«ng nghiÖp vµ hiÖn ®¹i. Ph¸t triÓn khu c«ng nghiÖp ®· t¹o tiÒn ®Ò v÷ng ch¾c cho ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Víi nh÷ng thµnh tùu vµ h¹n chÕ cña thu hót ®Çu t vµo c¸c khu c«ng nghiÖp em ®· nghiªn cøu, tham kh¶o tµi liÖu vµ ®a ra mét sè gi¶i ph¸p nh»m kh¾c phôc c¸c h¹n chÕ ®ã ®Ó ph¸t triÓn vµ ®Èy m¹nh thu hót vèn ®Çu t vµo c¸c khu c«ng nghiÖp trong thêi gian tíi.
Tµi liÖu tham kh¶o
1.Trang Web WWW. MPI.GOV.VN
2.Trang WebWWW. VNEconomy.com
3. Trang Web WWW. ThoibaoViet.com
4. Trang Web WWW. MOI.gov.vn
5. Trang Web WWW. Vinanet.com
6. T¹p chÝ th«ng tin khu c«ng nghiÖp ngµy 14/7/2006- 1/03/2007
7. T¹p chÝ kinh tÕ vµ dù b¸o th¸ng 5/2006 – 7/2007
8. T¹p chÝ nh÷ng vÊn ®Ò kinh tÕ vµ chÝnh trÞ thÕ giíi th¸ng 12/2006
9. T¹p chÝ céng s¶n th¸ng 6/2006
10. T¹p chÝ ph¸t triÓn kinh tÕ th¸ng 2/2004- 5/2007- 12/2006
11. T¹p chÝ thêi b¸o kinh tÕ ViÖt Nam th¸ng 3/2007
12. T¹p chÝ nghiªn cøu kinh tÕ th¸ng 10/2006
13. Gi¸o tr×nh kinh tÕ ®Çu t – NXB §H kinh tÕ quèc d©n 2007
14. Gi¸o tr×nh tµi chÝnh tiÒn tÖ- NXB Thèng kª 2002
15. LuËn v¨n th¹c sÜ m· sè 2016
16. LuËn v¨n th¹c sÜ m· sè 2060
môc lôc
Tµi liÖu tham kh¶o
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- B0087.doc