Đề tài Hướng mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng tại các ngân hàng thương mại Việt Nam (Nghiên cứu tại Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn chi nhánh Thăng Long)

gµy thÈm tra hå s¬ vay vèn. Cßn nÕu ch­a ®Çy ®ñ hay hîp lÖ th× ®Ò nghÞ ng­êi vay tiÕp tôc bæ sung c¸c giÊy tê cßn thiÕu. + ThÈm ®Þnh vµ ®Ò xuÊt ý kiÕn : Nh©n viªn tÝn dông t×m hiÓu t×nh h×nh ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan, ®¬n vÞ cã CBCNV vay vèn, ®ång thêi x¸c ®Þnh møc l­¬ng vµ c¸c nguån thu nhËp kh¸c cña CBCNV vay vèn. Sau khi x¸c minh thùc tÕ, nh©n viªn tÝn dông ®Ò xuÊt víi Ban tÝn dông : §Ò nghÞ møc tiÒn cho vay, thêi h¹n cho vay (nÕu ®ång ý cho vay), hoÆc ®Ò xuÊt kh«ng ®ång ý cho vay vµ nªu lý do tõ chèi cho vay. + XÐt duyÖt cho vay : Ban tÝn dông häp vµ phª duyÖt møc cho vay, sau ®ã nh©n viªn tÝn dông th«ng b¸o vµ hÑn lÞch gi¶i ng©n. + Nh©n viªn tÝn dông lËp hå s¬ tÝn dông vµ gi¶i ng©n. + Theo dâi nî vay tr¶ gãp vµ sö lý nî vay tr¶ gãp trÔ h¹n: Bé phËn tÝn dông cã tr¸ch nhiÖm theo dâi t×nh h×nh tr¶ nî cña kh¸ch hµng; liÖt kª, theo dâi vµ th«ng b¸o c¸c kho¶n nî trÔ h¹n. + Møc cho vay: phï hîp víi nhu cÇu vay vèn vµ kh¶ n¨ng tr¶ nî cña kh¸ch hµng mµ ng©n hµng ®Þnh ra møc vay. Tuy nhiªn, ®èi víi c¸c kho¶n vay kh«ng cã tµi s¶n thÕ chÊp, ng©n hµng cã thÓ cho vay tíi 70% l­¬ng nh­ng møc vay tèi ®a lµ 50 triÖu ®ång. Ng©n hµng kh«ng quy ®Þnh møc vay tèi thiÓu ®èi víi mçi kho¶n vay. + Thêi h¹n cho vay : theo quy ®Þnh cña ng©n hµng, thêi h¹n vay tèi thiÓu lµ 12 th¸ng, tèi ®a lµ 36 th¸ng. Nh­ng trong qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh, tuú vµo quyÕt ®Þnh cña c¸n bé tÝn dông mµ thêi h¹n vay cã thÓ lªn tíi 60 th¸ng. + L·i suÊt ¸p dông: ®­îc ¸p dông theo biÓu l·i suÊt cho vay tr¶ gãp do NHNo&PTNT chi nh¸nh Th¨ng Long ban hµnh trong tõng thêi kú. Cô thÓ, hiÖn nay, l·i suÊt cho vay tr¶ gãp lµ 0.85%/th¸ng. 2.3.2.2 Cho vay tiªu dïng tr¶ gãp cã tµi s¶n thÕ chÊp. | §èi t­îng vay vèn : lµ c«ng d©n ViÖt Nam , cã n¨ng lùc ph¸p luËt vµ n¨ng lùc hµnh vi d©n sù. | Hå s¬ vay vèn bao gåm : §¬n vay vèn vµ tù khai t×nh h×nh tµi chÝnh, nguån tr¶ nî vay. §¬n xin x¸c nhËn t×nh tr¹ng nhµ. Hå s¬ nh©n th©n ng­êi vay, chñ së h÷u tµi s¶n thÕ chÊp: chøng minh nh©n d©n, hé khÈu. Hå s¬ tµi s¶n thÕ chÊp. GiÊy tê chøng minh nghÒ nghiÖp, thu nhËp. | Thñ tôc cho vay. + TiÕp nhËn hå s¬ : Nh©n viªn tÝn dông kiÓm tra vµ tiÕp nhËn hå s¬ vay cña ng­êi vay nÕu hîp lÖ. Sau ®ã, nh©n viªn tÝn dông lËp biªn b¶n nhËn hå s¬ vµ hÑn ngµy thÈm ®Þnh. + ThÈm ®Þnh: Nh©n viªn tÝn dông tiÕn hµnh x¸c minh vµ lËp phiÕu x¸c minh kh¸ch hµng vay sinh ho¹t tiªu dïng; thÈm ®Þnh vµ lËp tê tr×nh thÈm ®Þnh tµi s¶n thÕ chÊp. + XÐt duyÖt cho vay : Ban tÝn dông häp vµ phª duyÖt møc cho vay, sau ®ã nh©n viªn tÝn dông th«ng b¸o vµ hÑn lÞch gi¶i ng©n. + Nh©n viªn tÝn dông lËp hå s¬ tÝn dông vµ gi¶i ng©n. + Theo dâi nî vay tr¶ gãp vµ xö lý nî vay tr¶ gãp trÔ h¹n. Bé phËn tÝn dông cã tr¸ch nhiÖm theo dâi t×nh h×nh tr¶ nî cña kh¸ch hµng: liÖt kª, theo dâi vµ th«ng b¸o c¸c kho¶n nî trÔ h¹n. | C¸c th«ng tin kh¸ch vÒ kho¶n vay + Møc cho vay: phï hîp víi nhu cÇu vay vèn vµ kh¶ n¨ng tr¶ nî cña kh¸ch hµng nh­ng kh«ng v­ît qu¸ 70% gi¸ trÞ tµi s¶n thÕ chÊp do ng©n hµng ®Þnh gi¸. Trªn thùc tÕ, ng©n hµng chØ cho vay tèi ®a 50% gi¸ trÞ tµi s¶n. Mét sè tr­êng hîp th©n quen, cã uy tÝn th× ng©n hµng míi cho vay ®Õn 70% gi¸ trÞ tµi s¶n thÕ chÊp. + Thêi h¹n cho vay: Theo quy ®Þnh chung cña NHNo&PTNT , thêi h¹n cho vay tõ 12 ®Õn 36 th¸ng, nh­ng tuú thuéc vµo quyÕt ®Þnh cña c¸n bé tÝn dông mµ thêi h¹n cã thÓ lµ 60 th¸ng. + L·i suÊt cho vay : Møc l·i suÊt b×nh qu©n trong cho vay tr¶ gãp lµ 085% th¸ng. Nh­ng tuú thuéc vµo sè tiÒn, thêi h¹n mµ l·i suÊt cã thÓ ®­îc xem xÐt gi¶m xuèng cho phï hîp. 2.3.3 T×nh h×nh chung vÒ quy m«, c¬ cÊu cña ho¹t ®éng CVTD t¹i NHNo&PTNT chi nh¸nh Th¨ng Long. Kho¶ng vµi n¨m tr­íc ®©y, CVTD cßn xa l¹ ®èi víi ng­êi d©n vµ c¶ víi c¸n bé ng©n hµng. Nguyªn nh©n nµy mét phÇn lµ do cã sù trë ng¹i cña c¸c ban ngµnh kh¸c (C«ng v¨n 938/CV-CSTT3, phÇn 2.3.1). Tõ khi cã NghÞ ®Þnh sè 178/1999/N§-CP cña ChÝnh phñ, ho¹t ®éng CVTD míi në ré vµ ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh c«ng b­íc ®Çu. Thùc hiÖn ®óng chñ tr­¬ng cña ChÝnh phñ vµ NHNN th«ng qua c¸c v¨n b¶n ph¸p quy ®· ban hµnh, NHNo&PTNT chi nh¸nh Th¨ng Long ®· xóc tiÕn kÞp thêi ho¹t ®éng CVTD. B¶ng 5 sÏ cho ta thÊy t×nh h×nh CVTD thêi gian qua cña ng©n hµng. B¶ng 5 : Doanh sè cho vay, d­ nî, thu nî, nî qu¸ h¹n cña CVTD. (§¬n vÞ: triÖu ®ång) ChØ tiªu Quý IV/ 2000 Quý I/ 2001 Quý I/2002 Doanh sè cho vay 1345 1074 3592 Doanh sè thu nî 114 267 1327 Tæng d­ nî 1312 2121 7889 Nî qu¸ h¹n 0,5 0 0 Tû träng CVTD/ DS 0,444% 0,340% 0,680% (Nguån NHNo&PTNT chi nh¸nh Th¨ng Long ) Ta thÊy, doanh sè CVTD cña ng©n hµng t¨ng ®¸ng kÓ. Doanh sè CVTD quý I/2002 gÇn gÊp ®«i doanh sè CVTD quý I/2001. ViÖc thu nî ®¹t kÕt qu¶ cao, v× kho¶n môc CVTD cã møc l·i suÊt lín.Trong 2 n¨m qua, ho¹t ®éng CVTD ®· chøng minh cho ta thÊy lµ mét ho¹t ®éng rÊt an toµn. Quý I/2001 vµ quý I/2002 kh«ng hÒ cã nî qu¸ h¹n (NQH). Riªng quý IV/2000, NQH lµ 500.000®ång, con sè rÊt nhá vµ ®· ®­îc kh¸ch hµng thanh to¸n kÞp thêi vµo th¸ng sau. QuýI/2001, doanh sè CVTD gi¶m xuèng so víi quý tr­íc. Nguyªn nh©n hoµn toµn kh¸ch quan do thãi quen cña ng­êi tiªu dïng : hä th­êng mua s¾m ®å, söa ch÷a nhµ vµo cuèi n¨m ®Ó ®ãn tÕt, cßn ®Çu n¨m hä Ýt lµm viÖc nµy h¬n. MÆc dï doanh sè CVTD t¨ng lªn nhiÒu nh­ng vÉn chØ chiÕm mét tû träng nhá trong doanh sè cho vay cña ng©n hµng. Quý IV/2000 tû träng doanh sè CVTD chØ chiÕm 0.444%, quýI/2001 chiÕm 0.340%, quýI/2002 lµ 0.68%, ®Òu d­íi 1%/ tæng doanh sè cho vay. §ã lµ do Ban l·nh ®¹o vµ CBCNV ng©n hµng cßn e ng¹i tr­íc ho¹t ®éng míi mÎ nµy. Thø nhÊt, nh­ chóng ta ®· ®Ò cËp ®Õn lµ gi¸ trÞ mãn vay qu¸ nhá, kh«ng ®¸ng kÓ g× so víi cho vay c¸c dn s¶n xuÊt kinh doanh, t¹o nªn chi phÝ thÈm ®Þnh qu¸ cao. MÆt kh¸c, thu nhËp cña c¸c gia ®×nh th­êng kh«ng lín, nÕu gÆp khã kh¨n tµi chÝnh th× c¸c c¸ nh©n vµ hé gia ®×nh khã lßng v­ît qua nh­ c¸c nhµ s¶n xuÊt kinh doanh. V× vËy, sù ®¶m b¶o tõ phÝa ng­êi vay kh«ng lµm cho ng©n hµng yªn t©m. §ã lµ nguyªn nh©n chÝnh khiÕn ng©n hµng ch­a thùc sù quan t©m tíi lÜnh vùc CVTD. §Ó n¾m b¾t ®­îc nhu cÇu chñ yÕu vÒ vay tiªu dïng cña kh¸ch hµng trong thêi gian qua, chóng ta h·y xem b¶ng sau. B¶ng 6: C¬ cÊu CVTD t¹i NHNo&PTNT chi nh¸nh Th¨ng Long (§¬n vÞ: triÖu ®ång) §èi t­îng cho vay Quý I/2001 Quya I/2002 DS CV Sè kh¸ch Møc TB DSCV Sè kh¸ch Møc TB Vay x©y nhµ 438 23 19 1140 19 Vay söa nhµ 541 27 20 1806 40 45,15 Vay mua xe 46 4 11,5 293 18 21,8 Vay s¾m ®å 59 6 10 257 30 8,57 Tæng sè 1074 61 3595 107 (Nguån NHNo&PTNT chi nh¸nh Th¨ng Long ) Nh×n vµo b¶ng trªn, ®iÒu ta thÊy tr­íc tiªn lµ nhu cÇu cña ng­êi vay chñ yÕu lµ cho môc ®Ých x©y, söa nhµ cöa; thø hai lµ mua xe m¸y (ph­¬ng tiÖn ®i l¹i quan träng); vµ cuèi cïng míi lµ mua s¾m ®å dïng kh¸c (nh­ mua m¸y vi tÝnh, ti vi, tñ t­êng..). Trong 9 th¸ng, doanh sè CVTD cña quýI/2002 ®· t¨ng h¬n 3 lÇn so víi quýI/2001, trong khi sè kh¸ch hµng t¨ng 1,75 lÇn. Nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do chÝnh s¸ch cho vay cña ng©n hµng ®· ®ù¬c thay ®æi ®Ó phï hîp víi yªu cÇu cña kh¸ch hµng. NÕu quýI/2001, ng©n hµng chØ cho vay møc tèi ®a lµ 20 triÖu th× n¨m 2002, møc cho vay ®· ®­îc níi réng. H¹n møc cho vay ®èi víi kh¸ch hµng kh«ng cã tµi s¶n b¶o ®¶m lµ 50 triÖu ®ång. Cßn cho vay cã tµi s¶n b¶o ®¶m ®­îc vay tíi 50% gi¸ trÞ tµi s¶n thÕ chÊp. §iÒu nµy ta thÊy râ rµng trong b¶ng trªn (cét møc vay trung b×nh). Nhu cÇu cña kh¸ch hµng ®· phÇn nµo ®­îc tho¶ m·n. ViÖc x©y, söa nhµ cÇn mét kho¶n tiÒn kh¸ lín, trªn d­íi 100 triÖu ®ång. Víi kho¶n vay 50 trd, cïng víi sù tÝch cãp cña b¶n th©n, kh¸ch hµng hoµn toµn thùc hiÖn ®­îc môc ®Ých cña m×nh. Cßn nÕu chØ ®­îc vay 20 trd, kh¸ch hµng sÏ khã mµ thùc hiÖn ®­îc ý muèn cña m×nh. §©y lµ mét ph­¬ng h­íng cho vay rÊt tèt cña ng©n hµng. KÕt qu¶ tr­íc nhÊt mµ ta thÊy ®­îc lµ doanh sè CVTD t¨ng. NÕu ng©n hµng tiÕp tôc më réng thªm ho¹t ®éng CVTD, ch¾c ch¾n ng©n hµng sÏ chiÕm ®­îc thÞ phÇn lín trong d©n c­, t¹o hiÖu qu¶ trong viÖc sö dông vèn vay cña m×nh. 2.4 §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng CVTD t¹i NHNo&PTNT chi nh¸nh Th¨ng Long 2.4.1 Doanh thu. Cïng víi quy m« ho¹t ®éng cña CVTD t¹i NHNo&PTNT chi nh¸nh Th¨ng Long trong thêi gian qua, doanh thu tõ ho¹t ®éng CVTD còng cã nh÷ng kÕt qu¶ t­¬ng øng. Doanh thu tõ ho¹t ®éng CVTD chñ yÕu lµ l·i thu ®­îc tõ c¸c kho¶n cho vay. Víi nç lùc cña Ban l·nh ®¹o cïng toµn thÓ CBCNV ng©n hµng, 2 thêi kú ho¹t ®éng võa qua (quýI/2001,quýI/2002 ), doanh thu tõ ho¹t ®éng CVTD cña chi nh¸nh Th¨ng Long ®· thÓ hiÖn sù t¨ng tr­ëng ®¸ng kÓ qua c¸c n¨m, víi tèc ®é t¨ng tr­ëng ë møc cao. B¶ng 7 : Doanh thu tõ ho¹t ®éng CVTD cña NHNo&PTNT chi nh¸nh Th¨ng Long. (§¬n vÞ : triÖu ®ång) ChØ tiªu Quý I/2001 Quý I/2002 Doanh thu tõ CVTD 48,33 199,152 Doanh thu tõ ho¹t ®éng tÝn dông 25.059,28 47.650,67 Tû träng 0,193% 0,418% (Nguån NHNo&PTNT chi nh¸nh Th¨ng Long ) QuýI/2001, doanh thu tõ ho¹t ®éng CVTD cña ng©n hµng lµ 48,33 trd. Quý I/2002, doanh thu lµ 199,152 trd, t¨ng 4,12% so víi quýI/2001. KÕt qu¶ vµy høa hÑn doanh thu cña ng©n hµng sÏ tiÕp tôc t¨ng tr­ëng trong c¸c n¨m tiÕp theo. Tuy vËy, còng t­¬ng øng víi doanh sè CVTD, doanh thu tõ ho¹t ®éng CVTD chØ chiÕm mét tû träng khiªm tèn trong tæng doanh thu tõ ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng. QuýI/2002, tû träng nµy cã t¨ng lªn, nh­ng vÉn chØ chiÕm 0,193% trong tæng doanh thu. Tíi quýI/2002, tû träng nµy cã t¨ng lªn, nh­ng vÉn chØ chiÕm 0,418%/tæng doanh thu tõ ho¹t ®éng cho vay cña ng©n hµng. Nh­ng ®iÒu quan träng ®èi víi ng©n hµng lµ th«ng qua viÖc t¨ng tr­ëng m¹nh mÏ cña ho¹t ®éng CVTD trong nh÷ng n¨m qua, ta thÊy r»ng tiÒm n¨ng ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng nµy trong t­¬ng lai lµ rÊt lín, víi mét thÞ tr­êng kh¸ míi mÎ vµ l­îng kh¸ch hµng ®«ng ®¶o, høa hÑn ®©y sÏ lµ m«tk nguån thu quan träng cña ng©n hµng. 2.4.2 L·i suÊt. C¸c kho¶n vay tiªu dïng cã thÓ ®­îc thùc hiÖn theo nhiÒu ph­¬ng thøc cho vay, tuú thuéc vµo nhiÒu ®iÒu kiÖn vµ hoµn c¶nh. Nh­ng hiÖn nay, ®èi víi NHNo&PTNT chi nh¸nh Th¨ng Long, ho¹t ®éng CVTD chñ yÕu ®­îc thùc hiÖn theo ph­¬ng thøc tr¶ gãp. §©y còng lµ ph­¬ng thøc phæ biÕn vµ phï hîp nhÊt trong hoµn c¶nh hiÖn nay. Theo ph­¬ng thøc nµy, chóng ta quan t©m nhiÒu nhÊt ®Õn l·i suÊt cho vay tr¶ gãp - ®©y lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh t¹o nªn nguån thu cña ng©n hµng tõ ho¹t ®éng CVTD. HiÖn nay, viÖc ¸p dông c¸c møc l·i suÊt cho vay tr¶ gãp ®èi víi c¸c kho¶n vay tiªu dïng t¹i ng©n hµng lµ 0,85%/th¸ng, trong mét sè tr­êng hîp, l·i suÊt sÏ ®­îc thay ®æi cho phï hîp. §©y lµ l·i suÊt danh nghÜa. NÕu xÐt theo l·i suÊt nµy, l·i suÊt cho vay tr¶ gãp cßn thÊp h¬n so víi c¸c lo¹i h×nh cho vay kh¸c cña ng©n hµng, ch¼ng h¹n cho vay ng¾n h¹n l·i suÊt 0,95%, cho vay trung h¹n l·i suÊt 1,15%. Tuy nhiªn, l·i suÊt cho vay tr¶ gãp thùc tÕ cao h¬n nhiÒu so víi l·i suÊt danh nghÜa trªn. Cô thÓ, l·i suÊt cho vay tr¶ gãp thùc tÕ cña NHNo&PTNT chi nh¸nh Th¨ng Long lµ : §èi víi thêi h¹n 6 th¸ng : l·i suÊt thùc tÕ lµ 1,46% th¸ng §èi víi thêi h¹n 12 th¸ng : l·i suÊt thùc tÕ lµ 1,57%/ th¸ng §èi víi thêi h¹n 24 th¸ng : l·i suÊt thùc tÕ lµ 1,63%/ th¸ng §èi víi thêi h¹n 36 th¸ng : l·i suÊt thùc tÕ lµ 1,65%/ th¸ng Th«ng qua viÖc so s¸nh l·i suÊt cho vay, ta thÊy r»ng trªn thùc tÕ, l·i suÊt cho vay tiªu dïng tr¶ gãp lµ rÊt cao. §©y chÝnh lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn doanh thu cña ho¹t ®éng CVTD. NÕu ta më réng ho¹t ®éng CVTD víi quy m« lín th× tæng doanh thu tõ ho¹t ®éng CVTD lµ rÊt cao, mang l¹i kho¶n lîi nhuËn kh«ng nhá cho ng©n hµng. 2.4.3 Rñi ro trong ho¹t ®éng CVTD. Do lîi nhuËn ®em l¹i tõ ho¹t ®éng CVTD cña ng©n hµng lµ rÊt lín cho nªn lo¹i h×nh CVTD nµy còng chøa ®ùng nh÷ng nguy c¬ rñi ro cao. Trªn thùc tÕ, rñi ro trong ho¹t ®éng CVTD lµ kh¸ cao, cao h¬n cho vay tµi trî s¶n xuÊt kinh doanh d­íi c¶ hai gãc ®é : rñi ro kh¸ch quan nh­ suy tho¸i kt, mÊt mïa, thÊt nghiÖp…vµ rñi ro chñ quan nh­ t×nh tr¹ng søc khoÎ, viÖc lµm, kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña kh¸ch hµng hay rñi ro th«ng qua mét sè kh©u trung gian (c¸c dn, c¸c ®¬n vÞ cã CBCNV vay vèn; c¸c héi n«ng d©n, c¸c ®¬n vÞ chñ qu¶n…). Khi rñi ro ph¸t sinh, c¸c kho¶n vay nµy sÏ trë nªn khã kh¨n cho ng©n hµng trong viÖc gi¶i quyÕt xö lý nî, nhÊt lµ ®èi víi c¸c kho¶n vay kh«ng cã tµi s¶n b¶o ®¶m. NHNo&PTNT chi nh¸nh Th¨ng Long trong thêi gian qua ®· cã nh÷ng biÖn ph¸p cô thÓ nh»m h¹n chÕ rñi ro trong ho¹t ®éng CVTD nh­ : theo dâi, dù ®o¸n c¸c chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc, t×nh h×nh biÕn ®éng gi¸ c¶, l­u th«ng hµng ho¸…®Ó cã thÓ h¹n chÕ rñi ro kh¸ch quan cã thÓ x¶y ra. B»ng viÖc chñ ®éng h¹n chÕ tèi ®a c¸c rñi ro cã kh¶ n¨ng ph¸t sinh, tÝnh ®Õn thêi ®iÓm hiÖn nay t¹i ng©n hµng ch­a cã kho¶n vay tiªu dïng nµo ph¸t sinh nî qu¸ h¹n. §iÒu nµy chøng tá tÝnh hiÖu qu¶ cao cña ng©n hµng trong viÖc qu¶n lý rñi ro tõ ho¹t ®éng CVTD. 2.4.4 Nh÷ng thuËn lîi cña NHNo&PTNT chi nh¸nh Th¨ng Long §­îc sù quan t©m chØ ®¹o, hç trî kÞp thêi cña TØnh uû, H§ND,UBND TØnh, NHNN vµ c¸c Së ban ngµnh cã liªn quan, cïng sù chØ ®¹o s¸t sao cña NHNo&PTNT ViÖt Nam lu«n t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ng©n hµng cã thÓ cung øng c¸c s¶n phÈm tÝn dông tèt nhÊt còng nh­ c«ng t¸c thu håi nî su«n sÎ. Bªn c¹nh ®ã, nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc (®Æc biÖt lµ ®Þa bµn Tp. Hµ Néi) ®ang trªn ®µ ph¸t triÓn m¹nh. Trong khi nÒn kinh tÕ thÕ giíi ®ang cã h­íng sôt gi¶m do thiªn tai, bÖnh dÞch, chiÕn tranh nh­ng kinh tÕ thñ ®« vÉn ph¸t triÓn æn ®Þnh (kinh tÕ n­íc ta cã tèc ®é ph¸t triÓn ®øng thø hai trªn thÕ giíi). Tæng s¶n phÈm trong n­íc (GDP) cña Hµ Néi n¨m 2002 ®¹t møc t¨ng tr­ëng 10,3% so víi n¨m 2001. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp t¨ng 24,3%. Tæng ®Çu t­ x· héi t¨ng 16,8%, thu ng©n s¸ch v­ît 9.5%. C¸c ho¹t ®éng ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt ®· t¹o mét c¬ së thuËn lîi cho ho¹t ®éng CVTD c¶u ng©n hµng, v× trong thêi kú kinh tÕ ph¸t triÓn, ng­êi tiªu dïng cã niÒm tin vµo kh¶ n¨ng tr¶ nî trong t­¬ng lai nªn sÏ tiÕn hµnh CVTD nhiÒu h¬n. NHNo&PTNT chi nh¸nh Th¨ng Long ho¹t ®éng trªn ®Þa bµn HN nªn ®­îc t¨ng thªm nh÷ng thuËn lîi. §ã lµ tr×nh ®é d©n trÝ cao t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc më réng kh¶ n¨ng tiÕp cËn thñ tôc hå s¬ vay vèn, ý thøc tr¶ nî cña kh¸ch hµng. C¸c ®iÒu kiÖn vÒ giao th«ng, b­u ®iÖn vµ hÖ thèng h¹ tÇng c¬ së ph¸t triÓn t­¬ng ®èi cao. Nªn mét mÆt t¹o ®iÒu kiÖn gi¶m thiÓu chi phÝ cho vay vµ thu nî, gi¸m s¸t mãn vay chÆt chÏ, th«ng tin nhanh chãng, tæ chøc giao dÞch t¹i ng©n hµng thu hót ®­îc kh¸ch hµng. Mét yÕu tè quan träng ph¶i kÓ tíi lµ c¬ chÕ chÝnh s¸ch cña ngµnh ng©n hµng ®­îc hoµn thiÖn theo h­íng ®ång bé. C¸c quy chÕ cho vay, b¶o ®¶m tiÒn vay, giao dÞch ®¶m b¶o, ®iÒu hµnh l·i suÊt (NghÞ ®Þnh 178/1999/N§-CP, c«ng v¨n sè 34/CVTD-NHNN1..) còng tõng b­íc ®­îc hoµn thiÖn theo h­íng th«ng tho¸ng, phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ vµ t×nh h×nh th­c tÕ cña ®Êt n­íc ®· t¹o ®iÒu kiÖn tèt cho kh¸ch hµng më réng ho¹t ®éng CVTD. 2.4.5 Nh÷ng h¹n chÕ trong CVTD t¹i NHNo&PTNT chi nh¸nh Th¨ng Long 2.4.5.1 XÐt d­íi gãc ®é kh¸ch quan. §Þa bµn ho¹t ®éng cña NHNo&PTNT chi nh¸nh Th¨ng Long t¹i HN cã nh÷ng thuËn lîi nh­ng còng cã sù h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. V× ®©y lµ ®Þa bµn cã mËt ®é ng©n hµng cao vµ møc ®é c¹nh tranh lín. Ngay b¶n th©n NHNo&PTNT còng cã tíi hµng chôc chi nh¸nh trùc htuéc trung t©m ®iÒu hµnh (chi nh¸nh cÊp 1) nh­: SGD, chi nh¸nh NHNo&PTNT B¾c HN, Nam HN, Thanh Tr×, L¸ng H¹, Th¨ng Long, Tõ Liªm, Gia L©m, §«ng Anh, Sãc S¬n, C«ng ty cho thuª tµi chÝnh, vµ c¸c chi nh¸nh NHNo&PTNT cña c¸c TØnh l©n cËn nãi trªn. B¶n th©n c¸c ®¬n vÞ vµ chi nh¸nh nµy còng cã sù c¹nh tranh nhÊt ®Þnh trªn ®Þa bµn trong ho¹t ®éng CVTD. Bªn c¹nh ®ã lµ sù c¹nh tranh cña c¸c chi nh¸nh NHTM cæ phÇn ®« thÞ còng v­¬n ra cho vay. Sù c¹nh tranh ®ã cã nh÷ng mÆt tÝch cùc lµ t¨ng c­êng c¸c guån vèn ®Çu t­ cho vay; nh­ng còng cã nh÷ng khã kh¨n trong qu¶n lý chÊt l­îng tÝn dông, dÔ n¶y sinh t×nh tr¹ng ®¶o nî, hay bá qua mét sè thñ tôc cho vay cña mét sè c¸n bé ng©n hµng khi c¹nh tranh thu hót kh¸ch hµng. Nh×n vµo t×nh h×nh thu nhËp cña ng­êi d©n n­íc ta, th× ®ã còng lµ mét khã kh¨n cho ho¹t ®éng CVTD. Thø nhÊt lµ thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi thÊp, thÊt nghiÖp cao (c¶ cö nh©n ®¹i häc vµ thî). 20% d©n sè sèng ë thµnh thÞ cã thu nhËp cao, cßn 80% d©n sè sèng ë n«ng th«ncã møc sèng thÊp. §iÒu nµy lµ nguyªn nh©n cña møc cÇu tiªu dïng thÊp, g©y t¸c ®éng xÊu ®Õn cÇu vay tiªu dïng.Tuy nhiªn ®©y lµ nguyªn nh©n cã thÓ kh¾c phôc ®­îc mét phÇn. B¶n chÊt cña CVTD lµ cho phÐp sö dông tr­íc thu nhËp cã trong t­¬ng lai. ChÝnh v× vËy, dï thÕ nµo trong x· héi còng cã nh÷ng nhãm phÇn tö cã thu nhËp æn ®Þnh, cã kh¶ n¨ng hoµn tr¶ kho¶n vay, vµ ng©n hµng cÇn ph¶i kh¬i gîi nh÷ng ng­êi nh­ thÕ t×m ®Õn ng©n hµng ®Ó vay khi ph¸t sinh nhu cÇu tµi trî . Khã kh¨n trùc tiÕp cho ng­êi ®i vay tiªu dïng hiÖn nay lµ viÖc cÊp giÊy tê vÒ nhµ ®Êt cßn chËm ®· g©y khã kh¨n trong viÖc thÕ chÊp tµi s¶n ®Ó vay ng©n hµng. 2.4.5.2 XÐt d­íi gãc ®é chñ quan. Sù ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng CVTD t¹i NHNo&PTNT chi nh¸nh Th¨ng Long ch­a ®¹t quy m« cao lµ do ng©n hµng ch­a cã mét ®Þnh h­íng toµn bé nµo vÒ ho¹t ®éng CVTD. Víi gi¶ thiÕt mäi sù chuÈn bÞ cho ho¹t ®éng CVTD ®· ®Çy ®ñ, ho¹t ®éng nµy chØ cã kÕt qu¶ khi cã sù nç lùc cña chÝnh ng©n hµng. NÕu thiÕu yÕu tè nµy, mäi thuËn lîi ®Òu trë nªn v« nghÜa, vµ ng­îc l¹i ng©n hµng sÏ v­ît qua ®­îc nh÷ng khã kh¨n. Thùc sù c¸c mãn vay tiªu dïng cã gi¸ trÞ rÊt nhá. Mét mãn vay cña c¸c doanh nghiÖp cã thÓ gÊp hµng tr¨m, chôc ngh×n mãn vay tiªu dïng. ChÝnh v× thÕ, NHNo&PTNT chi nh¸nh Th¨ng Long ch­a cã sù quan t©m ®óng møc tíi ho¹t ®éng nµy. VÒ mÆt nh©n sù, c¸n bé lµm c«ng t¸c tÝn dông phÇn lín lµ trÎ, ch­a cã kinh nghiÖm, sè ®­îc ®µo t¹o kh«ng theo nghiÖp vô ng©n hµng chiÕm sè l­îng kh«ng nhá, c¸n bé ®­îc bè trÝ lµm c«ng t¸c tÝn dông cßn thÊp (chiÕm 20%/ tæng sè CBCNV) nªn c«ng viÖc tËp trung vµo mét sè c¸n bé qu¸ vÊt v¶. Bªn c¹nh ®ã h¹n chÕ vÒ c«ng ghÖ t¹o ra giíi h¹n kh¶ n¨ng cña ng©n hµng trong viÖc qu¶n lý thu nhËp cña ng­êi tiªu dïng nh»m n¾m b¾t t×nh tr¹ng tµi chÝnh, ®ång thêi viÖc xóc tiÕn thùc hiÖn nghiÖp vô thÊu chi vµ cho vay tr¶ gãp, ph¸t triÓn thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt trong nÒn kinh tÕ. LiÖu r»ng NHNo&PTNT chi nh¸nh Th¨ng Long nãi riªng vµ toµn bé hÖ thèng nãi chung cã ®ñ kh¶ n¨ng më vµ theo dâi tµi kho¶n cña hµng ngh×n, hµng chôc ngh×n CBCNV t¹i c¸c doanh nghiÖp, c¬ quan hay kh«ng nÕu nh­ ng©n hµng ®øng ra tr¶ l­¬ng thay c¸c ®¬n vÞ nµy. NÕu lµm ®­îc ®iÒu nµy, ho¹t ®éng CVTD sÏ cã mét nÒn t¶ng hÕt søc v÷ng ch¾c. Víi nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n riªng trong m«i tr­êng ho¹t ®éng CVTD cña NHNo&PTNT chi nh¸nh Th¨ng Long ë khu vùc HN, t«i xin ®Ò xuÊt mét sè ý kiÕn víi mong muèn më réng ho¹t ®éng CVTD, nh»m ®­a ho¹t ®éng cho vay cña ng©n hµng ngµy cµng ®a d¹ng phong phó vµ hiÖu qu¶. ch­¬ng iii nh÷ng ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m më réng ho¹t ®éng CVTD t¹i NHNO&PTNT CHI NH¸NH TH¨NG LONG 3.1 §Þnh h­íng ph¸t triÓn ho¹t ®éng CVTD cña NHNo&PTNT chi nh¸nh Th¨ng Long trong thêi gian tíi. 3.1.1 §Þnh h­íng ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh cña NHNo&PTNT trong thêi gian tíi. Mét sù kiÖn quan träng ®èi víi NHNo&PTNT ViÖt Nam lµ ®· lËp ®­îc “§Ò ¸n t¸i c¬ cÊu NHNo&PTNT 10 n¨m 2001-2010” trªn c¬ së nh÷ng thµnh tùu qua h¬n 10 n¨m ®æi míi vµ nh÷ng vÊn ®Ò tån t¹i. §Ò ¸n ®· ®­îc ChÝnh phñ phª duyÖt th¸ng 10/2001 gåm c¸c néi dung chÝnh lµ : §¸nh gi¸ thùc tr¹ng NHNo&PTNT ViÖt Nam, tÇm nh×n 10 n¨m tíi, lé tr×nh c¬ cÊu l¹i nî vµ lµnh m¹nh ho¸ tµi chÝnh, c¬ cÊu l¹i tæ chøc vµ ho¹t ®éng NHNo&PTNT (cã phÇn ®Ò xuÊt m« h×nh ng©n hµng chÝnh s¸ch), x¸c ®Þnh tiÕn ®é vµ kinh phÝ thùc hiÖn. TriÓn khai ®Ò ¸n, trong giai ®o¹n 2002-2005 tËp trung thùc hiÖn 10 ch­¬ng tr×nh lín: Š C¬ cÊu l¹i nî : lµm trong s¹ch b¶ng tæng kÕt tµi s¶n, ph¶n ¸nh thùc tr¹ng ho¹t ®éng vµ t×nh h×nh tµi chÝnh cña NHNo&PTNT. Š C¶i thiÖn kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ thanh kho¶n. Th¸ng 9/2002, ChÝnh phñ ®· cÊp thªm 1500 tû ®ång vèn tù cã cho NHNo&PTNT, n©ng tæng sè vèn tù cã lªn 3770 tû ®ång. Theo QuyÕt ®Þnh 36/CP-KTTH ngµy 15/7/2002, kÕ ho¹ch bæ sung vèn tù cã cho NHNo trong n¨m 2003 vµ 2004 (n¨m 2003 bæ sung 1400 tû ®ång, ®¹t 5170 tû ®ång; n¨m 2004 bæ sung 690 tû ®ång, ®¹t 5860 tû ®ång; n¨m 2005 bæ sung 1640 tû ®ång, ®¹t 7500 tû ®ång). Š C¶i thiÖn chÊt l­îng danh môc cho vay. Duy tr× tû lÖ nî qu¸ h¹n d­íi 4%, tû lÖ NQH rßng/ tæng d­ nî d­íi 10%, tû lÖ NQH rßng/ vèn tù cã d­íi 25%. TiÕn hµnh ph©n laäi d­ nî h÷u hiÖu th­o møc ®é rñi ro víi c¸c h¹ng môc sau : chÊt l­îng cao, chÊt l­îng t­¬ng ®èi, kÐm chÊt l­îng vµ trÝch lËp dù phßng ë c¸c møc t­¬ng øng 0%, 0%,2%,5%. Š Ph¸t triÓn c¸c dÞch vô ng©n hµng. Nh»m ®¸p øng nhu cÇu ®a d¹ng cña kh¸ch hµng, t¨ng tû träng nguån vèn thu tõ dÞch vô, ng©n hµng ®Ò ra c¸c h­íng: + Ph¸t triÓn c¸c dÞch vô tiÒn göi cã ¸p dông l·i suÊt tiÕt kiÖm thay ®æi, tiÒn göi cã tham dù th­ëng, tiÒn göi tiÕt kiÖm h­u trÝ, ®­a ra l·i suÊt biÕn ®æi cho c¸c kho¶n tiÒn göi cã kú h¹n… + Ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm cho vay : hoµn thiÖn c¸c s¶n phÈm hiÖn thêi vµ giíi thiÖu s¶n phÈm cho vay míi nh­ : thÊu chi, ¸p dông l·i suÊt cho vay trung vµ dµi h¹n; giíi thiÖu s¶n phÈm cho vay mua nhµ, cho vay gi¸o dôc… + Ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm dÞch vô vµ hÖ thèng cung cÊp dÞch vô, më réng m¹ng l­íi cung cÊp nh­ : më réng ph­¬ng tiÖn thanh to¸n, ATM kÕt nèi víi c¸c tµi kho¶n kh¸ch hµng, ph¸t hµnh thÎ ghi nî trªn ATM, thö nghiÖm c¸c dÞch vô ng©n hµng trªn m¹ng, cung cÊp c¸c dÞch vô b¶o hiÓm… Š T¨ng c­êng hÖ thèng qu¶n lý rñi ro. X©y dùng chÝnh s¸ch vÒ møc tÝn dông cho kh¸ch hµng, thiÕt kÕ l¹i hÖ thèng thang ®iÓm ®¸nh gi¸ kh¸ch hµng, th­êng xuyªn ®¸nh gi¸ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña kh¸ch hµng, ph©n lo¹i kho¶n vay vµ trÝch lËp dù phong theo c¸c quy ®Þnh cña NHNN. Š X©y dùng hÖ thèng MIS vµ kÕ to¸n hiÖn ®¹i, phôc vô kÞp thêi cho c«ng t¸c qu¶n lý ®iÒu hµnh, tõng b­íc tu©n thñ c¸c chuÈn mùc kÕ to¸n quèc tÕ. Š C¶i tæ bé m¸y tæ chøc. ChuyÓn dÇn NHNo&PTNT sang ho¹t ®éng 2 cÊp : cÊp qu¶n trÞ diÒu hµnh vµ cÊp trùc tiÕp kinh doanh. Š Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc Tiªu chuÈn ho¸ quy tr×nh tuyÓn chän, ®¸nh gi¸, ®Ò b¹t c¸n bé, tiÕn hµnh ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i c¸n bé ®¸p øng nhu cÇu kinh doanh cña mét ng©n hµng hiÖn ®¹i. X·c ®Þnh c¸c chøc danh cô thÓ cho tõng vÞ trÝ chuyªn m«n vµ qu¶n lý, quy ®Þnh nh÷ng yªu cÇu vÒ n¨ng lùc, tr×nh ®é häc vÊn, nhËn thøc cho tõng vÞ trÝ, hoµn thiÖn quy tr×nh tuyÓn c¸n bé, hÖ thèng thï lao c¸n bé. Mçi n¨m ®µo t¹o kho¶ng 100.000 ®Õn 150.000 l­ît ng­êi. Š Ph¸t triÓn c«ng nghÖ tin häc. TËp trung ho¸ d÷ liÖu ë møc cao, chó träng 2 lÜnh vùc chÝnh gåm hÖ thèng th«ng tin kh¸ch hµng vµ hÖ thèng sæ c¸i, xö lý c¸c giao dÞch thanh to¸n theo ph­¬ng thøc trùc tuyÕn. X©y dùng chiÕn l­îc c«ng nghÖ th«ng tin : nh©n lùc, m¸y mãc thiÕt bÞ. X©y dùng hÖ thèng ng©n hµng b¸n lÎ : triÓn khai më réng vµ thùc hiÖn kÕt nèi víi hÖ htèng WB :31/12/2002. TriÓn khai dù ¸n hiÖn ®¹i ho¸ hÖ htèng thanh to¸n néi bé ng©n hµng vµ kÕ to¸n kh¸ch hµng do WB tµi trî : triÓn khai hÖ thèng 31/08/2002, më réng hÖ thèng 31/12/2005. | T¨ng c­êng huy ®éng vèn. §a d¹ng ho¸ c¸c s¶n phÈm tiÕt kiÖm, huy ®éng tiÕt kiÖm t¹i c¸c vïng n«ng th«n t¨ng Ýt nhÊt 25%, t¨ng c­êng huy tiÕt kiÖm trung dµi h¹n. Më réng ch­¬ng tr×nh ng©n hµng l­u ®éng. Dù kiÕn, ®Õn cuèi n¨m 2005, mçi chi nh¸nh NHNo ®­îc trang bÞ Ýt nhÊt 1 xe « t« ng©n hµng l­u ®éng. Thµnh lËp thªm c¸c chi nh¸nh ng©n hµng lo¹i 4 t¹i c¸c lµng, x· cã ®iÒu kiÖn; thÝ ®iÓm vµ më réng ch­¬ng tr×nh cho vay th«ng qua c¸c tæ nhãm tÝn dông vµ tiÕt kiÖm. G¾n huy ®éng vèn víi ho¹t ®éng cho vay. Víi nh÷ng néi dung trªn, thùc hiÖn “§Ò ¸n t¸i c¬ cÊu” còng chÝnh lµ mét cuéc c¸ch m¹ng trong tæ chøc bé m¸y vµ ho¹t ®éng cña NHNo&PTNT, c¶ t­ duy vµ ho¹t ®éng. Thùc hiÖn tèt ®Ò ¸n cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh tíi sù tån t¹i, ph¸t triÓn cña NHNo&PTNT trong bèi c¶nh héi nhËp quèc tÕ vµ ®¸p øng yªu cÇu cña sù nghiÖp CNH-H§H ®Êt n­íc. 3.1.2 §Þnh h­íng ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh nãi chung vµ CVTD nãi riªng cña NHNo&PTNT chi nh¸nh Th¨ng Long. NHNo&PTNT chi nh¸nh Th¨ng Long, víi ®Þnh h­íng ph¸t triÓn phï hîp víi sù ph¸t triÓn chung cña toµn hÖ htèng ng©n hµng, trong thêi gian tíi còng sÏ tiÕp tôc chiÕn l­îc ph¸t triÓn khèi kh¸ch hµng míi. Ng©n hµng trong t­¬ng lai sÏ ®Þnh h­íng chiÕn l­îc ph¸t triÓn kh¸ch hµng nh»m vµo khèi kh¸ch hµng cã nhu cÇu vay nh÷ng kho¶n nhá, ®ång thêi còng chó träng ph¸t triÓn vÒ m¶ng dÞch vô c¸ nh©n. Ng©n hµng cã xu h­íng ph¸t triÓn theo h­íng liªn kÕt víi c¸c tæ chøc, doanh nghiÖp, võa thùc hiÖn cho vay th­¬ng m¹i ®ång thêi cã nh÷ng hç trî nh­ tµi trî cho CBCNV theo h×nh thøc s¶n phÈm dÞch vô ng©n hµng trän gãi : më tµi kh¶on c¸ nh©n, tr¶ l­¬ng qua tµi kho¶n cho CBCNV, göi tiÕt kiÖm, cÊp thÎ tÝn dông, cho vay tiªu dïng. §èi víi ho¹t ®éng CVTD nãi riªng, do ng©n hµng còng ®Þnh h­íng ph¸t triÓn vÒ s¶n phÈm dÞch vô c¸ nh©n, ho¹t ®éng nµy cña ng©n hµng trong t­¬ng lai sÏ ®­îc më réng, ph¸t triÓn nh»m n©ng cao hiÖu qu¶, t¹o nguån thu lín h¬n cho ng©n hµng, ®­a ng©n hµng trë thµnh ng©n hµng hµng ®Çu vÒ cung øng s¶n phÈm dÞch vô c¸ nh©n. NHNo&PTNT chi nh¸nh Th¨ng Long trong thêi gian tíi sÏ chó träng ph¸t triÓn, më réng ®èi t­îng kh¸ch hµng CVTD, khai th¸c c¸c thÞ tr­êng kh¸ch hµng tiÒm n¨ng trªn ®Þa bµn Hµ Néi vµ c¸c khu vùc phô c©n, më réng quy m« ho¹t ®éng ng©n hµng vµ t¹o nguån thu cho ng©n hµng. Bªn c¹nh ®ã, nh»m ®¸p øng nhu cÇu ®a d¹ng, phong phó cña c¸c nhãm kh¸ch hµng nµy, ng©n hµng còng sÏ quan t©m tíi viÖc n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm dÞch vô cung øng, ®ång thêi ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn c¸c lo¹i h×nh s¶n phÈm CVTD, t¹o nªn hÖ htèng s¶n phÈm dÞch vô cung øng liªn kÕt cho c¸c kh¸ch hµng c¸ nh©n, gióp cho c¸c kh¸ch hµng cã thÓ h­ëng nh÷ng lîi Ých ®Çy ®ñ tõ c¸c s¶n phÈm dÞch vô cñ ng©n hµng. TÊt c¶ nh÷ng chiÕn l­îc ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh nµy cña ng©n hµng ®Òu còng nh»m tíi ph­¬ng ch©m, ®ã lµ “h­íng tíi kh¸ch hµng ” 3.2 Nh÷ng ý kiÕn ®Ò xuÊt më réng ho¹t ®éng CVTD. Dùa vµo thùc tiÕn ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng vµ ®Ò ¸n t¸i c¬ cÊu NHNo&PTNT ViÖt Nam míi ra ®êi, t«i xin ®­a vµi ®Ò xuÊt ®Ó thùc hiÖn më réng ho¹t ®éng CVTD cña NHNo&PTNT. Ho¹t ®éng CVTD kh«ng thÓ tèt ®­îc nÕu thiÕu ®i c¸c yÕu tè ®ång bé trong ho¹t ®éng cña ng©n hµng. Bëi vËy, ®Ó thùc hiÖn ng©n hµng cÇn ph¶i thay ®æi vµ hoµn thiÖn mét sè ho¹t ®éng cña m×nh. Thø nhÊt, NHNo&PTNT cÇn ph¶i bæ sung thªm vèn cho chi nh¸nh Th¨ng Long. Theo §Ò ¸n t¸i c¬ cÊu l¹i hÖ thèng NHNo&PTNT th× hÖ thèng sÏ ®­îc ChÝnh phñ bæ sung thªm vèn tù cã. V× vèn cã vai trß rÊt lín ®èi víi viÞec më réng quy m« cho vay, më thªm m¹ng l­íi chi nh¸nh vµ ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng thanh to¸n. Chi nh¸nh Th¨ng Long cÇn ph¶i cã vèn ®Ó thóc ®Èy c¸c ho¹t ®éng theo ®Þnh h­íng ®· ®Ò ra. NÕu vèn kh«ng t¨ng, c¸c ho¹t ®éng tiÕp theo cña ng©n hµng sÏ khã thùc hiÖn cho ®­îc. Thø hai, ng©n hµng ph¶i ®Çu t­ trang thiÕt bÞ, ®æi míi c«ng nghÖ. C«ng nghÖ cao sÏ gióp ng©n hµng gi¶m ®­îc sè l­îng CBCNV trong mét sè c«ng viÖc, viÖc qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng cho vay, thu nî vµ ®iÒu hµnh sÏ dÔ dµng h¬n. §©y lµ mét viÖc rÊt cÇn thiÕt ®Ó ®¸p øng nhu cÇu trong t­¬ng lai, khi c¸c C«ng ty giao tr¸ch nhiÖm thanh to¸n tiÒn l­¬ng hé cho nh©n viªn cña hä. C«ng nghÖ th«ng tin ph¸t triÓn, ng©n hµng míi cã thÓ cho ra ®êi c¸c lo¹i h×nh s¶n phÈm dÞch vô míi nh­ : cho vay thÊu chi, thÎ tÝn dông, ATM…®­îc. Thø ba, ng©n hµng cÇn më thªm chi nh¸nh t¹i c¸c ®Þa ®iÓm kh¸c trong d©n c­, nhiÖm vô võa huy ®éng vèn võa cho vay. KÕt hîp víi c¸c biÖn ph¸p Marketing qu¶ng c¸o tiÕp thÞ, ®æi míi phong c¸ch phôc vô cña c¸n bé ng©n hµng, trang hoµng l¹i trô së ®Ó lµm næi bËt bé mÆt ng©n hµng, lµm cho kh¸ch hµng biÕt tíi ng©n hµng, tin t­ëng vµo kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña ng©n hµng vµ hµi lßng kh¸ch hµng bëi th¸i ®é phôc vô cña c¸c nh©n viªn giao dÞch. Thø t­, ng©n hµng cÇn ph¶i phèi hîp tèt víi chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng, c¸c c¬ quan ban ngµnh ë thµnh phè Hµ Néi. V× ®©y lµ nh÷ng c¬ quan cung cÊp th«ng tin tèt nhÊt cho ng©n hµng trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc, vµ còng lµ c¬ quan phèi hîp tèt nhÊt cho ng©n hµng trong viÖc xö lý gi¶i quyÕ trong thu håi, xö lý nî. §ång thêi ®©y lµ c¸c tæ chøc cã ®«ng ®¶o CBCNV cã thu nhËp æn ®Þnh, lµ nguån kh¸ch hµng tiÒm n¨ng tèt nhÊt cña ng©n hµng. Th«ng qua ban l·nh ®¹o c¸c c¬ quan, ng©n hµng kh¬i gîi vµ t¹o ra nhu cÇu vay tiªu dïng cña hä. Thø n¨m, ng©n hµng cÇn quan t©m ch¨m lo ®íi sèng vËt chÊt tinh thÇn cña ng­êi lao ®éng, gi÷ g×n ®oµn kÕt. Nguån lùc khiÕn cho ng©n hµng ho¹t ®éng ®­îc kh«ng g× kh¸c chÝnh lµ toµn thÓ CBCNV cña ng©n hµng, nh÷ng con ng­êi sèng vµ lµm viÖc víi ng©n hµng, bëi v× hä ®­îc lµm viÖc vµ cã thu nhËp ®Ó trang tr¶i cuéc sèng. Víi chÕ ®é l­¬ng, th­ëng hîp lý sÏ kÝch thÝch ng­êi lao ®éng lµm viÖc, khi ®ã ho¹t ®éng cña ng©n hµng sÏ trë nªn tèt h¬n. C¶ ng©n hµng ®oµn kÕt sÏ t¹o thµnh søc m¹nh lín, ®­a ng©n hµng tiÕn tíi. Thùc hiÖn hteo ph­¬ng ch©m mçi ng­êi ®Òu coi ng©n hµng lµ gia ®×nh cña m×nh. Thø s¸u, ph¶i ®­a ra c¸c s¶n phÈm dÞch vô míi ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vay tiªu dïng cña kh¸ch hµng. §­a vµo sö dông hÖ thèng tÝnh ®iÓm trong viÖc thÈm ®Þnh cho vay kh¸ch hµng tiªu dïng, nh»m gi¶m chi phÝ cho c¸c kho¶n vay. Tuy nhiªn, kh«ng ph¶i ®îi mäi yÕu tè ®· ®Çy ®ñ, hoµn thiÖn ng©n hµng míi tiÕn hµnh më réng ho¹t ®éng CVTD mµ song song víi nã, ng©n hµng cÇn ®­a ra ss s¶n phÈm míi, ®Ó kh¸ch hµng quen s¶n phÈm, råi dÇn më réng theo phËm vi kh¶ n¨ng cña ng©n hµng. D­íi ®©y lµ mét sè lo¹i h×nh s¶n phÈm mµ theo t«i ng©n hµng hoµn toµn cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó tiÕn hµnh më réng trong thêi gian tíi. 3.2.1 Hoµn thiÖn ®èi víi cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n. Víi ph­¬ng thøc cho vay kh«ng cÇn thÕ chÊp tµi s¶n, ng©n hµng thùc hiÖn cho vay ®èi víi CBCNV nhµ n­íc (phÇn 2.3.2), møc vay tèi ®a 70% l­¬ng nh­ng kh«ng qu¸ 50 triÖu ®ång. Thêi h¹n tõ 12 th¸ng ®Õn 60 th¸ng. Nh­ng trong kh¶ n¨ng cña m×nh, ng©n hµng cÇn më réng thªm c¸c ®èi t­îng kh¸ch hµng kh¸c : nh÷ng ng­êi cã hîp ®ång dµi h¹n t¹i c¸c c«ng ty t­ nh©n, c«ng ty liªn doanh, c«ng ty n­íc ngoµi cã uy tÝn, ho¹t ®éng hiÖu qu¶. §©y lµ c¸c kh¸ch hµng cã thu nhËp æn ®Þnh vµ t­¬ng ®èi cao trªn ®Þa bµn Hµ Néi. §a sè sinh viªn ra tr­¬ng ®Òu muèn ë l¹i thñ ®« vµ lµm viÖc t¹i c¸c c«ng ty ngoµi quèc doanh, møc l­¬ng trung b×nh tõ 1 ®Õn 2 triÖu ®ång, phÇn lín cßn ®éc th©n nªn nhu cÇu mua s¾m nhiÒu, d©n trÝ cao nªn thÝch ®­îc h­ëng thô tr­íc sè tiÒn sÏ cã trong t­¬ng lai vµ ý th­c tr¸ch nhiÖm tr¶ nî còng cao. §©y lµ t©ng líp biÕt nhiÒu, l¹i hay quan t©m tíi lÜnh vùc kinh tÕ, nªn rÊt dÔ tiÕp xóc víi ng©n hµng. MÆt kh¸c, khi ®· cã hîp ®ång dµi h¹n th× møc ®é æn ®Þnh cña kh¸ch hµng lµ kh¸ cao, ®é rñi ro thÊp. Cßn ®èi víi nh÷ng ng­êi ®­îc h­ëng trî cÊp nh­ h­u trÝ, ng©n hµng còng nªn xem xÐt më réng cho vay. §a sè ng­êi vÒ h­u cã con lín nªn phÇn cho tiªu kh«ng nhiÒu, cã thÓ dµnh dôm ®­îc sè tiÒn ®¸ng kÓ. Nh­ng bªn c¹nh ®ã cßn cã nhiÒu tr­êng hîp kh¸c khiÕn ng©n hµng kh«ng thÓ cho vay ®­îc. Nh­ ng­êi vÒ h­u cã tuæi cao, vÊn ph¶i nu«i con, nu«i ch¸u. HoÆc ng­êi vÒ h­u cã bÖnh träng, èm yÕu, tiÒn l­¬ng kh«ng ®ñ trang tr¶i cho cuéc sèng. C¸c con sèng ë xa, kh«ng cã ®iÒu kiÖn ch¨m sãc bè mÑ. Trong c¸c tr­êng hîp nµy, kh¶ n¨ng ®æ vì tµi chÝnh cña ng­êi vay lµ rÊt cao, nÕu kh«ng còng ¶nh h­ëng ®Õn møc sèng tèi thiÓu cña hä. Trong nh÷ng tr­êng hîp nh­ vËy, cÇn ph¶i cã con c¸i (cã ®ñ ®iÒu kiÖn vÒ tµi chÝnh, viÖc lµm æm ®Þnh, ë gÇn) ký vµo hîp ®ång b¶o ®¶m tr¶ nî khi ba mÑ kh«ng cã kh¶ n¨ng, còng nh­ cam kÕt ch¨m nom cha mÑ giµ; lóc ®ã ng©n hµng míi cã thÓ yªn t©m cho vay mµ kh«ng ph¶i lo nghÜ vÒ ng­êi vay kh«ng tr¶ ®­îc nî hoÆc hä r¬i vaß t×nh tr¹ng tóng quÉn. Bëi v× sù rñi ro cã thÓ ®Õn bÊt cø lóc nµo nªn ng©n hµng cÇn ph¶i cã sù sµng läc tr­íc khi quyÕt ®Þnh c¸c kho¶n cho vay ®èi víi 2 lo¹i kh¸ch hµng trªn. + §èi víi ng­êi lµm viÖc t¹i c¬quan ngoµi quèc doanh : ph¶i lµ nh÷ng c¬ quan lµm viÖc tèt, cã uy tÝn. Kh¸ch hµng ®­îc ký hîp ®ång dµi h¹n, cã sù b¶o ®¶m cña c¬ quan trong viÖc hoµn tr¶ nÕu kh¸ch hµng kh«ng tr¶ ®­îc. + §èi víi ng­êi ®­îc h­ëng trî cÊp (l­¬ng h­u), ngoµi viÖc xÐt tíi nguån thu nhËp, hé khÈu, c­ tró, sè ng­êi sèng d­a, ng­êi thõa kÕ… ra th× cÇn xÐt tíi tuæi t¸c, t×nh tr¹nh søc khoÎ, ®ãng gãp b¶o hiÓm. Trong tr­¬ng hîp ng­êi vay kh«ng cã sù b¶o ®¶m tõ con c¸i (nh÷ng yÕu tè kh¸c ®· ®¸p øng ®ñ), ng©n hµng cÇn lµm viÖc víi quü hç trî ph­êng ®Ó khi cã x¶y ra rñi ro, ng©n hµng cã thÓ thu håi ®­îc vèn tõ quü hç trî nµy. §Ó gi¶m bít chi phÝ thÈm ®Þnh, ng©n hµng nªn lËp hÖ thèng tÝnh ®iÓm ®Ó ng©n hµng gi¶m chi phÝ vµ còng t¹o sù nhanh chãng ®èi víi kh¸ch hµng. VÒ thêi h¹n, ng©n hµng ®ang ¸p dông trung h¹n tõ 12 ®Õn 60 thµng. Møc vay cña ng©n hµng tèi ®a lµ 50 triÖu, kh«ng quy ®Þnh møc tèi thiÓu. Nh­ vËy còng ®· phï hîp trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay. C¸c c¸ nh©n cã thu nhËp thÊp cã thÓ vay ®­îc c¸c kho¶n vay nhá khi cÇn thiÕt nh­ mong muèn. Tuy nhiªn thêi h¹n vay ng©n hµng nªn më réng sang c¶ ng¾n h¹n, ®¸p øng nhu cÇu vay t¹m htêi cña mét sè bé phËn d©n c­ khi hä cÇn tiÒn gÊp trong kho¶n thêi gian ng¾n (s¾p cã thu nhËp kh¸c). Cßn vÒ l·i suÊt, tõ tr­íc tíi nay ng©n hµng th­êng sö dông l·i suÊt cè ®Þnh víi lý do ng©n hµng dÔ qu¶n lý vµ ng­êi vay kÐm nh¹y c¶m víi l·i suÊt. Nh­ng hiÖn nay víi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, ng©n hµng hoµn toµn cã kh¶ n¨ng qu¶n lý kho¶n vay víi l·i suÊt thay ®æi phï hîp h¬n víi nhu cÇu cña kh¸ch hµng. Ph­¬ng thøc cho vay cã thÓ ¸p dông cÊp mét lÇn hoÆc gi¶i ng©n nhiÒu lÇn ®èi víi c¸c kho¶n vay lín. Quy tr×nh cho vay ng©n hµng ®· hoµn thiÖn, ®­îc tr×nh bµy ë phÇn 2.3.2. 3.2.2 Hoµn thiÖn ®èi víi cho vay cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n. §©y lµ ph­¬ng thøc CVTD cã ®é rñi ro thÊp, bëi vËy ¸p dông cho mäi ®èi t­îng lµ c«ng d©n ViÖt Nam, cã n¨ng lùc hµnh vi vµ n¨ng lùc d©n sù. Nh­ng ®Ó hoµn thiÖn thªm ph­¬ng thøc nµy, t«i cã mét sè ý kiÕn: VÒ thêi h¹n vay, nªn ¸p dông c¶ 3 h×nh thøc ng¾n, trung, dµi h¹n. Bëi mét sè ng­êi cã thu nhËp bÊt th­êng (bµ con ViÖt kiÒu, ®­îc h­ëng cña thõa kÕ, nh÷ng nhµ giµu cã) sÏ cã kh¶ n¨ng tr¶ nî sím. VÒ ph­¬ng thøc tr¶, thèng nhÊt h×nh thøc tr¶ gãp. Bëi v× mãn vay th­êng lín, b¶n th©n ng­êi vay khã cã kh¶ n¨ng tr¶ mét lÇn ®­îc. VÒ møc vay, nªn tuú thuéc vµo gi¸ trÞ tµi s¶n thÕ chÊp mµ ®Þnh ra møc vay tèi ®a, kh«ng nªn cè ®Þnh ë 70% gi¸ trÞ tµi s¶n thÕ chÊp. Tµi s¶n ng­êi vay thÕ chÊp th­êng lµ nh÷ng tµi s¶n cã gi¸ trÞ : nhµ cöa, ®Êt ®ai, xe cé, tÝn phiÕu kho b¹c, tr¸i phiÕu kho b¹c, sæ tiÕt kiÖm, cã kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi sang tiÒn mÆt bÊt kú lóc nµo. Sau ®ã, dùa sù æn ®Þnh gi¸ trÞ cña tµi s¶n vµ xu h­íng biÕn ®éng cña thÞ tr­êng ®Ó ®­a ra tû lÖ cho vay phï hîp. §èi víi nhµ ë, ®Êt ®ai ë Hµ Néi ngµy cµng t¨ng, nªn ta cã thÓ cho vay tíi 90% gi¸ trÞ cña tµi s¶n. C¸c lo¹i giÊy tê ®Òu cã kh¶ n¨ng thanh kho¶n cao, chuyÓn thµnh tiÒn ngay lËp tøc ®­îc. Xe cé th× cã nhiÒu lo¹i, khÊu hao nhanh, biÕn ®éng gi¸ lín, tû lÖ cho vay cÇn xem xÐt l¹i dùa vµo xu h­íng cña thÞ tr­êng. VÒ l·i suÊt, ®Ò xuÊt ¸p dông l·i suÊt thay ®æi. V× viÖc thÕ chÊp b»ng tµi s¶n cã liªn quan ®Õn mét sè ban ngµnh, ®Æc biÖt vÊn ®Ò nhµ cöa liªn quan ®Õn chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng, nªn ng©n hµng cÇn kÕt hîp víi Së ®Þa chÝnh trong viÖc cÊp giÊy tê chøng nhËn, phèi hîp víi chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng, c¸c c¬ quan thi hµnh ¸n trong viÖc tr¶ nî. Trªn thùc tÕ, viÖc cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn së h÷u nhµ ë vµ quyÒn sö dông ®Êt t¹i ®Þa bµn Hµ Néi cßn rÊt yÕu kÐm. HiÖn míi chØ cÊp ®­îc 94.416 trªn 191.304 tæng sè giÊy chøng nhËn cÇn ph¶i cÊp (theo NghÞ ®Þnh sè 60/1994/N§-CP) cña c¸c quËn huyÖn ®Õn 1/11/2002, ®¹t 49,35% (Nguån Së ®Þa chÝnh nhµ ®Êt HN). §iÒu nµy g©y nhiÒu khã kh¨n cho kh¸ch hµng trong viÖc thÕ chÊp tµi s¶n vµ còng lµ ®iÒu bÊt lîi lín ®èi víi ng©n hµng. 3.2.3 Më réng h×nh thøc CVTD cã thÕ chÊp b»ng tµi s¶n h×nh thµnh tõ tiÒn vay. §iÒu 15 ®Õn ®iÒu 19 trong QuyÕt ®Þnh167/H§QT-03 cña Héi ®ång qu¶n trÞ NHNo&PTNT ngµy 7/thÕ chÊp/2001 vÒ viÖc “Ban hµnh quy ®Þnh viÖc thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p b¶o ®¶m tiÒn vay trong hÖ thèng NHNo&PTNT ” cã quy ®Þnh ®èi víi cho vay cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay. NHNo&PTNT ¸p dông cho c¸c ®èi t­îng lµ chñ trang tr¹i vay vèn trªn 10 tr®, HTX,doanh nghiÖp. Tû lÖ møc vèn tù cã tham gia vµo dù ¸n ¸p dông tèi thiÓu 30% vèn ®Çu t­ cña dù ¸n. Nh­ vËy lµ kh«ng tÝnh ®Õn c¸c ®èi t­îng lµ c¸ nh©n, hé gia ®×nh, kh¸ch hµng vay tiªu dïng. Bëi trong mét vµi tr­êng hîp vay ®Ó x©y nhµ kh«ng cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n (ë trªn), nhu cÇu cña kh¸ch hµng th­êng qu¸ lín so víi møc l­¬ng cã thÓ cã nªn ng©n hµng ng¹i cho vay, cßn cã tµi s¶n ®Ó thÕ chÊp vay kh¸ch hµng ch­a cã. Råi c¸c c«ng tr×nh x©y dùng (nh­ khu tËp thÓ §Þnh C«ng, Linh §µm) vèn vay cÇn lín vµ thêi h¹n dµi, kh¸ch hµng kh«ng thÓ cã ®ñ tµi s¶n ®Ó thÕ chÊp. Trong hai tr­êng hîp trªn, viÖc thÕ chÊp tµi s¶n h×nh thµnh tõ tiÒn vay lµ hoµn toµn hîp lý. Ng©n hµng cã thÓ më réng ®­îc ®èi t­îng vay, chÊp nhËn thêi h¹n dµi (cho vay dµi h¹n). NÕu cã rñi ro th× tµi s¶n ®ã thuéc vÒ ng©n hµng. Nhµ ë lµ nh÷ng tµi s¶n gi¸ trÞ cao, Ýt biÕn ®éng, sÏ kh«ng g©y rñi ro lín cho ng©n hµng. §©y lµ mét h×nh thøc ®­îc coi lµ m¹o hiÓm ®èi víi c¸c NHTM ViÖt Nam, v× ng©n hµng x¸c ®Þnh thêi h¹n qu¸ dµi (5-10 n¨m) nªn nhiÒu rñi ro, thu håi vèn chËm. Bëi vËy, sÏ ph¶i cã quy ®Þnh chÆt chÏ trong viÖc sµng läc ®èi víi c¸c ®èi t­îng cho vay. §èi t­îng : ng­êi cã thu nhËp cao, æn ®Þnh: c¸c ca sÜ, kiÕn tróc s­, b¸c, nh÷ng ng­êi cã chøc vô cao hoÆc nh÷ng ng­êi lµm viÖc ë c¸c c«ng ty n­íc ngoµi, l­¬ng lín h¬n 500 USD/th¸ng. Møc vay : tuú vµo nguån tµi chÝnh (thu nhËp- chi tiªu) mµ kh¸ch hµng s½n sµng tr¶ ®Ó tiÕn hµnh cho vay. L·i suÊt ¸p dông thay ®æi theo thÞ tr­êng, bëi v× thêi h¹n vay th­êng lµ trung, dµi h¹n. Quy tr×nh cho vay: + Hå s¬ vay vèn ngoµi c¸c giÊy tê th«ng th­êng, ®ßi hái cÇn ph¶i cã: Hîp ®ång cÇm cè thÕ chÊp tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay . Phô lôc hîp ®ång thÕ chÊp, c©m cè tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay sau khi tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay ®· h×nh thµnh. B¸o c¸o- kÕ ho¹ch h×nh thµnhvµ t×nh tr¹ng tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay do kh¸ch hµng lËp. B¸o c¸o kiÓm tra tiÕn ®é h×nh thµnh cña tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay. Biªn b¶n häp héi ®ång tÝn dông quyÕt ®Þnh cho vay cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay. C¸c giÊy tê së h÷u tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay sau khi tµi s¶n ®· h×nh thµnh. Mäi thñ tôc thÈm ®Þnh, ký hîp ®ång (thêi h¹n, møc vay, l·i suÊt, ph­¬ng thøc tr¶, tiÕn ®é gi¶i ng©n...) theo dâi gi¸m s¸t, xö lý thu håi nî, thùc hiÖn t­¬ng tù cho vay cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n. 3.2.4 Thùc hiÖn CVTD th«ng qua c¸c tæ chøc trung gian. H×nh thøc cho vay th«ng qua c¸c tæ chøc trung gian ®· ®­îc c¸c NHTM thùc hiÖn. Th­êng lµ do c¸c chi nh¸nh cña NHNo&PTNT ë n«ng th«n liªn hÖ víi ®oµn thÓ héi phu n÷, quü b¶o trî, quü khuyÕn n«ng, HTX... ®Ó thùc hiÖn cho vay ®èi víi c¸c thµnh viªn cña tæ chøc. Th«ng qua c¸c tæ chøc trung gian, ng©n hµng dÔ dµng tiÕp cËn víi kh¸ch hµng v× ng­êi vay tin t­ëng tæ chøc m×nh,c¶m thÊy thuËn tiÖn trong thñ tôc khi nhËn tiÒn tr¶ nî cho tæ chøc mµ m×nh lµ thµnh viªn. H×nh thøc nµy còng t¹o nhiÒu thuËn lîi cho ng©n hµng v× kh«ng mÊt chi phÝ thÈm ®Þnh, gi¶i ng©n, ký hîp ®ång, lËp ph­¬ng ¸n kiÓm so¸t, thu nî. V× c¸c viÖc nµy sÏ do tæ chøc trung gian ®¶m nhiÖm, vµ ®­¬ng nhiªn hä ®­îc h­ëng hoa hång. TÝnh ra chi phÝ tr¶ cho tæ chøc l¹i nhá h¬n nÕu ng©n hµng trùc tiÕp thùc hiÖn. §©y còng lµ ph­¬ng ¸n tèt nhÊt ®Ó tiÕp xóc víi c¸c tÇng líp cã tr×nh ®é vµ thu nhËp thÊp. Nh÷ng ®èi t­îng mµ t«i ®Ò xuÊt cho vµo lo¹i h×nh cho vay nµy gåm cã: + CBCNV c¸c c¬ quan nhµ n­íc, tæ chøc cã uy tÝn. Ng©n hµng cÇn thiÕt lËp quan hÖ tèt ®Ñp víi ban l·nh ®¹o c«ng ty, qu¶ng c¸o vÒ h×nh ¶nh cña m×nh ®Ó khi cã nhu cÇu vay tiªu dïng, hä sÏ tíi ng©n hµng hoÆc th«ng qua ban l·nh ®¹o c¬ quan m×nh. HiÖn nay ch­a cã NHTM nµo ë ViÖt Nam thùc hiÖn c«ng viÖc Marketing nµy v× hä ch­a chó ý vµo CVTD, thÞ tr­êng cßn bá ngá. §i b­íc nµy, ng©n hµng sÏ dÔ dµng x©m nhËp thÞ tr­êng vµ t×m kiÕm kh¸ch hµng. §©y còng lµ nh÷ng kh¸ch hµng chñ yÕi, cã ®é an toµn cao nhÊt, dÔ thùc hiÖn cho vay nhÊt. + §èi t­îng lµ nh÷ng ng­êi bu«n b¸n t¹i c¸c chî lín vµ võa trªn ®Þa bµn Hµ Néi. Nh÷ng ng­êi bu«n b¸n v¶i, ®å ®iÖn tö, gia dông th­êng cã vèn rÊt lín, hiÕm khi vay ng©n hµng. Cßn nh÷ng ng­êi bu«n b¸n nhá lÎ th­êng Ýt vèn. Hä bu«n b¸n t¹m ®Ó kiÕm b÷a ¨n hµng ngµy. VÝ dô, mét ng­êi më hµng bón, hä cÇn 200.000® buæi s¸ng ®Ó mua nguyªn liÖu, b¸n trong ngµy, ®Õn chiÒu thu håi ®ñ vèn vµ cã l·i. Víi mãn vay nhá ®ã sÏ rÊt khã vay th­êng xuyªn ®­îc. Theo g­¬ng cña ng©n hµng C«ng th­¬ng BÕn Thuû (TP.HCM) ®· phèi hîp víi ban qu¶n lý chî BÕn Thµnh, thùc hiÖn c¸c mãn vay nhá trong ngµy ®èi víi ng­êi b¸n hµng nhá, l·i suÊt 1%/ngµy. §Çu ngµy, ng­êi vay nhËn ®­îc sè tiÒn muèn vay, hä thùc hiÖn buèn b¸n trong ngµy, ®Õn cuèi chiÒu tr¶ cho ng©n hµng. L·i suÊt 1%/ngµy lµ rÊt cao, nh­ng v× chØ vay trong 1 ngµy nªn sè tiÒn l·i sÏ rÊt nhá. Vay 200.000®, l·i lµ 2.000®, ng­êi vay s½n lßng tr¶. MÆc dï, chî vµ nh÷ng ng­êi b¸n hµng rong t¹i Hµ Néi ch­a sÇm uÊt vµ lín l¾m, nh­ng còng ®ñ nÕu ng©n hµng quan t©m thùc sù trong viÖc më réng CVTD. + Nh÷ng n«ng d©n ven ngo¹i thµnh Hn, tham gia vµo quü khuyÕn n«ng. Rau xanh, s¹ch ®ang lµ vÊn ®Ò quan t©m hµng ®Çu cña x· héi v× sù an toµn thùc phÈm. §· cã kh¸ nhiÒu ch­¬ng tr×nh trång rau xanh ®­îc thùc hiÖn, c¸c NHTM còng ®· tham gia voµ ch­¬ng tr×nh nµy. Rau xanh, s¹ch rÊt cã gi¸ t¹i HN, trõ c¸c yÕu tè vÒ thiªn tai ra cßn lîi nhuËn thu ®­îc lµ kh¸ cao. Ng©n hµng cÇn më réng thªm c¸c chi nh¸nh tíi c¸c ®Þa bµn nµy hoÆc cho c¸n bé trùc tiÕp tíi liªn hÖ víi c¸c quü khuyÕn n«ng. Mçi ®èi t­îng vay cã mét ®Æc ®iÓm riªng, ®ßi hái ph¶i cã biÖn ph¸p cô htÓ khi tiÕn hµnh cho vay. Quan träng nhÊt lµ n¾m b¾t ®­îc nhu cÇu ng­êi vay vµ liªn hÖ víi c¸c tæ chøc trung gian. Sau ®ã míi lËp ra c¸c yªu cÇu vÒ møc vay, l·i suÊt, ph­¬ng thøc tr¶, thêi h¹n. T«i còng thùc sù hi väng ®Þa bµn HN cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn h×nh thøc nµy, nã sÏ gãp phÇn ®¸ng kÓ trong viÖc gióp ®ì nh÷ng ng­êi cã thu nhËp thÊp, n©ng cao møc sèng ng­êi d©n. Quy tr×nh thùc hiÖn, gåm c¸c b­íc : B­íc 1: Ng©n hµng tæ chøc häp héi nghÞ kh¸ch hµng gåm thñ tr­ëng, chñ tÞch c«ng ®oµn, thñ quü cña c¸c c¬ quan, ®¬n vÞ ®Ó phæ biÕn h­íng dÉn thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh cho vay th«ng qua ng­êi ®¹i diÖn. B­íc 2 : Gi¸m ®èc ng©n hµng cïng víi thñ tr­ëng ®¬n vÞ, chñ tÞch c«ng ®oµn ký biªn b¶n tho¶ thuËn CVTD, trong ®ã x¸c ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm cña mçi bªn vµ cña ng­êi ®¹i diÖn cña bªn vay trùc tiÕp giao dÞch víi ng©n hµng. B­íc 3 : §¹i diÖn bªn vay tæ chøc häp CBCNV phæ biÕn cho CBCNV biÕt chñ tr­¬ng cho vay vµ c¸c quy ®Þnh CVTD th«ng qua ng­êi ®¹i diÖn. B­íc 4 : CBCNV cã nhu cÇu vay, viÕt giÊy ®Ò nghÞ vay vèn kÌm theo ph­¬ng ¸n tr¶ nî theo mÉu in s½n cña ng©n hµng. Trong ®ã cã ch÷ ký cam kÕt cña vî hoÆc chång nÕu cã, ý kiÕn x¸c nhËn cña thñ tr­ëng ®¬n vÞ vµ nép cho ng­êi ®¹i diÖn. Trong giÊy ®Ò nghÞ vay vèn, ng­êi vay ph¶i uû quyÒn cho ng­êi ®¹i diÖn ®Ó tr¶ ®ñ nî gèc l·i vay cho ng©n hµng. B­íc 5 : Ng­êi ®¹i diÖn tËp hîp c¸c giÊy ®Ò nghÞ vay vèn vµ b¸o cho ng©n hµng ®Ó cö CBTD xuèng ®¬n vÞ cïng víi ng­êi ®¹i diÖn thÈm tr¶ khae n¨ng vay vµ tr¶ nî cña tõng ng­êi vay. Sau khi thÈm tra xong, CBTD vµ ng­êi ®¹i diÖn lËp danh s¸ch CBCNV cã ®ñ ®iÒu kiÖn vay, cã ý kiÕn x¸c nhËn cña thñ tr­ëng ®¬n vÞ ®Ó tr×nh l·nh ®¹o ng©n hµng xÐt duyÖt vay. B­íc 6 : Sau khi cã kÕt qu¶ xÐt duyÖt cho vay, ng­êi ®¹i diÖn ký H§tÝn dông víi ng©n hµng. B­íc 7 : Trªn c¬ së H§tÝn dông ®· ký, ng©n hµng phèi hîp víi ng­êi ®¹i diÖn ph¸t vèn vay trùc tiÕp cho ng­êi vay t¹i ®¬n vÞ (sau ng­êi vay lËp khÕ ­íc nhËn nî). B­íc 8 : §Þnh kú hµng th¸ng c¨n cø vµo lÞch tr¶ nî mµ ng­êi vay ®· cam kÕt, ng©n hµng lËp b¶ng kª danh s¸ch thu nî gèc vµ l·i cña tõng ng­êi vay ®Ó göi cho ng­êi ®¹i diÖn tiÕn hµnh thu nî (b»ng c¸ch trÝch thu nhËp cña ng­êi vay t¹i thñ quü ®¬n vÞ). §Ó ®¶m b¶o quyÒn lîi cña ng­êi ®¹i diÖn, nh»m khuyÕn khÝch ng­êi ®¹i diÖn hoµn thµnh tèt tr¸ch nhiÖm ®­îc giao, ng©n hµng cã chÝnh s¸ch hµng th¸ng trÝch 3% sè l·i thùc thu vf hç trî tiÒn tµu xe trong c¸c kú tr¶ nî. Nhu cÇu vay tiªu dïng trong CBCNV ngµy cµng t¨ng vµ lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ng©n hµng më réng cho vay. Víi ph­¬ng thøc nµy sÏ gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n c¶ ng©n hµng lÉn ng­êi vay, thóc ®Èy CVTD cµng ph¸t triÓn. 3.2.5 CVTD th«ng qua ng­êi b¸n hµng. Mét trong nh÷ng môc ®Ých chÝnh cña ng­êi ®i vay tiªu dïng lµ tho¶ m·n c¸c nhu cÇu vÒ sinh ho¹t, n©ng cao chÊt l­îng cuéc sèng b»ng c¸ch mua s¾m c¸c ph­¬ng tiÖn sinh ho¹t nh­: nhµ cöa, « t«, xe m¸y, gi­êng tñ… Thu nhËp b×nh qu©n cña 1 CBCNV kho¶ng tõ 1-2 tr®/th¸ng. Sau khi trõ ®i c¸c kho¶n chi tiªu nh­ ¨n uèng, sinh ho¹t c¸ nh©n, häc tËp, mçi gia ®×nh cã thÓ tiÕt kiÖm ®­îc 300.000-500.000®/ th¸ng. §©y chØ lµ ­íc tÝnh, cßn tuú thuéc vµo møc ®é sinh ho¹t, thu nhËp cña tõng hé gia ®×nh. Sau ®©y lµ mét sè mÆt hµng tiªu dïng chñ yÕu: Néi thÊt: gi­êng, tñ kÝnh, bé ghÕ phßng kh¸ch… Víi nh÷ng ®å trang trÝ néi thÊt sè tiÒn kh«ng nhiÒu. Víi gi­êng cao nhÊt lµ 2 tr®/ chiÕc, bµn kho¶n 1,5 tr®. RÊt Ýt hé gia ®×nh vay ng©n hµng ®Ó s¾m söa nh÷ng vËt dông nµy. Víi sè tiÒn 2-3 tr® hä cã thÓ dµnh dôm ®­îc trong mét thêi gian ng¾n. §å ®iÖn tö, ®iÖn l¹nh: ti vi, ®Çu video, ®µi, tñ l¹nh, m¸y ®iÒu hoµ, bÕp ga… §©y lµ c¸c ph­¬ng tiÖn gi¶i trÝ hoÆc gióp ng­êi néi trî gi¶m bít c«ng viÖc nÆng nhäc. Gi¸ cña mçi lo¹i còng rÊt kh¸c nhau, tuú vµo tõng h·ng. Gi¸ tõ 2-10 tr®. Víi c¸c ®å ®¾t tiÒn, ng­êi tiªu dïng ch­a cã ®ñ hoÆc hä cßn muèn ®Ó dµnh tiÒn lµm viÖc kh¸c, nªn hä thÝch chän h×nh thøc mua tr¶ gãp. Xe m¸y: ®©y lµ ph­¬ng tiÖn ®i l¹i quan träng, mäi nhµ ®Òu cè g¾ng s¾m trong nhµ mét chiÕc xe m¸y, nÕu cã th× mua cho con. Nhu cÇu vÒ xe m¸y ®Æc biÖt t¨ng cao trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. Cã rÊt nhiÒu h·ng kh¸c nhau víi gi¸ c¶ ®a d¹ng. RÎ nhÊt lµ xe Trung Quèc kho¶ng trªn d­íi 10 triÖu, cao lµ xe @ 60 triÖu. Nh­ng nh×n chung xe m¸y lµ tµi s¶n cã gi¸ trÞ lín, trung b×nh 20-30 tr®. Sè tiÒn nµy nhiÕu gia ®×nh kh«ng thÓ cã ngay, v× vËy mua tr¶ gãp lµ mong muèn vµ lµ sù lùa chän ®Çu tiªn khi hä mua s¾m. §øng tr­íc thùc tÕ trªn, ng©n hµng kh«ng nªn chÇn chõ mµ bá qua mÊt c¬ héi më réng ho¹t ®éng CVTD cña m×nh. §iÒu lµm cho ng©n hµng lo l¾ng ë ®©y lµ biÖn ph¸p qu¶n lý kiÓm so¸t vµ thu håi nî. Bëi vËy cÇn ph¶i sµng läc ®èi t­îng cho vay, ®¶m b¶o an toµn cho ng©n hµng. VÒ ®èi t­îng : nh÷ng ng­êi h­ëng l­¬ng, trî cÊp x· héi, cã tµi s¶n b¶o ®¶m. Ph­¬ng thøc hoµn tr¶: tr¶ gãp hoÆc tr¶ mét lÇn. L·i suÊt : thay ®æi, tuú theo ®iÒu kiÖn cña ng©n hµng vµ nhu cÇu cña kh¸ch hµng. Thêi h¹n: ng¾n hoÆc trung h¹n. Quy tr×nh cho vay: ®· tr×nh bµy ë phÇn 1.2.3.4. §©y lµ h×nh thøc ®ang ®­îc ng­êi tiªu dïng rÊt quan t©m vµ h­ëng øng. Thùc hiÖn ph­¬ng thøc nµy, ng©n hµng sÏ thu hót ®­îc nhiÒu kh¸ch hµng, më réng ho¹t ®éng CVTD. 3.2.6 Ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm kh¸c. T¹i c¸c n­íc ph¸t triÓn, CVTD th«ng qua thÎ tÝn dông, m¸y rót tiÒn tù ®éng ATM, thÊu chi ®· ph¸t triÓn m¹nh. Song c¸c ph­¬ng thøc nµy ®ßi hái ph¶i cã hÖ thèng th«ng tin ph¸t triÓn cïng víi ®éi nghò c¸n bé giái, tr×nh ®é chuyªn m«n cao (tr×nh bµy ë phÇn 1.2.4). HiÖn t¹i, ng©n hµng ch­a thÓ ph¸t triÓn c¸c ph­¬ng thøc nµy ®­îc, Nh­ng ban l·nh ®¹o nªn ®Ò ra kÕ ho¹ch cho c¸c s¶n phÈm míi, khi ®iÒu kiÖn cho phÐp (mµ theo §Ò ¸n t¸i c¬ cÊu l¹i NHNo&PTNT dù ®Þnh n¨m 2003, toµn hÖ thèng NHNo th«ng qua mét cöa ngâ giao dÞch, trang bÞ m¸y mãc c«ng nghÖ vµ n©ng cÊp ch­¬ng tr×nh tin häc) ng©n hµng sÏ tiÕn hµnh nhanh chãng kÞp thêi, chiÕm lÜnh thÞ tr­êng, ®¸p øng yªu cÇu cña ng­êi vay. Kh«ng cã ho¹t ®éng nµo thµnh c«ng nÕu thiÕu ®i sù hµi hoµ gi÷a c¸c yÕu tè bªn trong vµ bªn ngoµi ng©n hµng. B¶n th©n NHNo&PTNT chi nh¸nh Th¨ng Long ph¶i cã ®Þnh h­íng cô thÓ, sù quan t©m ®Æc biÖt ®Õn CVTD nh­ lµ ph­¬ng thøc cho vay chñ chèt, mang tÝnh chiÕn l­îc dµi h¹n trong t­¬ng lai. Kh«ng cã ho¹t ®éng nµo lµ hoµn toµn an toµn. NÕu ng©n hµng qua thËn träng sÏ bá lì mÊt c¬ héi giµnh ®­îc thÞ tr­êng kh¸ch hµng tiÒm n¨ng. “ChÊp nhËn rñi ro ®Ó hi väng cã ®­îc lîi nhuËn lín trong t­¬ng lai”. Lµ mét tæ chøc kinh tÕ, ng©n hµng lµ ng­êi hiÓu râ ®iÒu nµy, vµ ng©n hµng cÇn m¹nh d¹n ®­a ra c¸c chÝnh s¸ch míi, t¹o sù n¨ng ®éng trong ho¹t ®éng ng©n hµng. C¸c nh©n tè bªn ngoµi t¸c ®éng trùc tiÕp lªn ho¹t ®éng cña ng©n hµng lµ c¸c quy ®Þnh cña Nhµ n­íc vµ NHnn. Mçi quy ®Þnh kh¸c nhau cña cÊp trªn ®Òu g©y t¸c ®éng lín ®Õn viÖc tiÕn hµnh CVTD cña ng©n hµng. §Ó ho¹t ®éng CVTD cña ng©n hµng ®­îc tiÕn hµnh su«n sÎ, tèi còng nªu mét sè ®Ò xuÊt víi c¸c c¬ quan cÊp trªn: ChÝnh phñ nªn giao quyÒn quyÕt ®Þnh trªn thÞ tr­êng CVTD cho NHNN ®¶m nhiÖm. Bëi trong lÜnh vùc tiÒn tÖ, ng©n hµng míi thùc sù lµ c¸c chuyªn gia. Ph­¬ng thøc CVTD kh«ng cã ¶nh h­ëng qu¸ lín tíi c¸c ngµnh nghÒ còng nh­ ®Þnh h­íng ®Çu t­, ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc. VÒ phÝa NHNN, cÇn t¹o kh¶ n¨ng cho c¸c NHTM tù chñ vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm trong kinh doanh. §Ó ho¹t ®éng CVTD ph¸t triÓn, NHNN cÇn cã chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch râ rµng th«ng qua c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn cô thÓ ®Õn c¸c NHTM. Bªn c¹nh c¸c chñ tr­¬ng nªu trªn, NHNN cÇn cã sù hç trî vÒ nhiÒu mÆt cho NHNo&PTNT chi nh¸nh Th¨ng Long nh­: cö c¸n bé ®i nghiªn cøu vÒ CVTD ë c¸c n­íc ph¸t triÓn ®Ó häc hái kinh nghiÖm, tæ chøc héi th¶o, liªn kÕt, phèi hîp víi c¸c ng©n hµng, ban ngµnh ®oµn thÓ… VÒ phÝa NHNo&PTNT, cÇn hâ trî ®Æc biÖt vÒ vèn, c«ng nghÖ vµ ®µo t¹o c¸n bé cho chi nh¸nh Th¨ng Long. §iÒu nµy sÏ t¸c ®éng ®Õn c¸ch nh×nh nhËn vµ th¸i ®é lµm viÖc cña CBTD, mÆt kh¸c sÏ t¸c ®éng ®Õn chÊt l­îng cho vay nãi chung, CVTD nãi riªng. Khi ®iÒu kiÖn cho phÐp, NHNo&PTNT cÇn t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì chi nh¸nh Th¨ng Long cã thÓ lËp mét phßng chuyªn m«n nghiªn cøu vÒ c¸c lo¹i h×nh CVTD, biÖn ph¸p xö lý vµ c¸c biÖn ph¸p b¶o ®¶m. KÕt luËn Ho¹t ®éng CVTD vÉn cßn míi mÎ kh«ng chØ ®èi víi ng­êi tiªu dïng mµ cßn ®èi víi chÝnh c¸c NHTM ViÖt Nam, còng nh­ c¸c c¸n bé, nh©n viªn ng©n hµng. Nh­ng mÊy n¨m gÇn ®©y, triÓn väng ph¸t triÓn CVTD lµ tÊt yÕu râ rµng. Ng­êi d©n ®· biÕt ®Õn CVTD vµ sè l­îng ng­êi vay CVTD ngµy cµng t¨ng lªn. C¸c NHTM còng ®ang tÝch cùc triÓn khai lo¹i h×nh CVTD nµy còng nh­ lµ nh÷ng thµnh c«ng ®· ®­îc kiÓm chøng cña c¸c ng©n hµng c¸c n­íc, ®Æc biÖt ë c¸c n­íc ph¸t triÓn. NHNo&PTNT chi nh¸nh Th¨ng Long lµ mét chi nh¸nh cã ®Çy ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn CVTD nh»m ®a d¹ng ho¸ ho¹t ®éng ng©n hµng. Sè l­îng kh¸ch hµng ®Õn vay tiªu dïng ngµy cµng t¨ng, tû lÖ thu nhËp cao, rñi ro thÊp. Tuy nhiªn, chi nh¸nh Th¨ng Long ch­a cã chñ tr­¬ng ph¸t triÓn ho¹t ®éng nµy thµnh mét nghiÖp vô lín. Trong thêi gian tíi, ng©n hµng nªn ®Çu t­ h¬n n÷a vµo viÖc nghiªn cøu ®èi t­îng kh¸ch hµng, t¹o b­íc tiÕn thuËn lîi cho ng©n hµng chiÕm lÜnh thÞ tr­êng CVTD, gióp ng©n hµng n©ng cao hiÖu qu¶ vµ ®¹t ®­îc môc tiªu ®Ò ra. Do cßn h¹n chÕ vÒ mÆt kiÕn thøc lý luËn còng nh­ thùc tiÔn, ®ång thêi do h¹n chÕ vÒ mÆt tµi liÖu vµ thêi gian nghiªn cøu, nhiÒu vÊn ®Ò cÇn ®i s©u ph©n tÝch vµ xem xÐt l¹i còng nh­ nh÷ng vÊn ®Ò míi ch­a ®­îc ®Ò cËp ®Õn trong bµi viÕt nµy. Em rÊt mong cã thÓ nghiªn cøu tiÕp vµ hoµn thiÖn ®Ò tµi nµy vµo mét ngµy gÇn ®©y. Cuèi cïng, em rÊt mong sù gãp ý , nhËn xÐt cña c¸c ThÇy C«, c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn ng©n hµng, nh÷ng ng­êi cã cïng mèi quan t©m vÒ ho¹t ®éng CVTD vµ c¸c b¹n. Xin ch©n thµnh c¶m ¬n!