Đề tài Một số biện pháp chủ yếu nhằm khai thác và bảo vệ quyền sở hữu công nghệ liên quan đến thương mại Việt Nam trong quá trình hội nhập quốc tế

o¸ ®­îc lµm thñ tôc theo ®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Thø hai, lµ viÖc kiÓm tra, gi¸m s¸t, kiÓm so¸t h¶i quan trong ®ã bao gåm c¶ c¸c biÖn ph¸p trinh s¸t, ®iÒu tra bÝ mËt nh»m chèng c¸c hµnh vi bu«n lËu, vËn chuyªn tr¸i phÐp hµng ho¸ qua biªn giíi, hµnh vi trèn tr¸nh viÖc khai b¸o vµ lµm thñ tôc h¶i quan t¹i c¸c ®Þa ®iÓm quy ®Þnh (C¸c ®iÒu tõ 63 ®Õn 656 LuËt H¶i quan). Khi lµm thñ tôc h¶i quan vµ tiÕn hµnh kiÓm tra h¶i quan ®èi víi hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i xuÊt nhËp c¶nh, c¬ quan H¶i quan cã thÓ chñ ®éng kiÓm tra ph¸t hiÖn hµng gi¶ ®Ó tiÕn hµnh xö lý theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh hoÆc h×nh sù, hoÆc tiÕn hµnh kiÓm tra theo thñ tôc vµ tr×nh tù ®­îc quy ®Þnh t¹i c¸c §iÒu tõ 57 ®Õn 59 LuËt H¶i quan vµ §iÒu 14 NghÞ ®Þnh 101/2001/N§-CP ngµy 31/12/2001 cña ChÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh mét sè ®iÒu cña LuËt h¶i quan vÒ thñ tôc h¶i quan, chÕ ®é kiÓm tra, gi¸m s¸t h¶i quan, cô thÓ nh­ sau: Khi ®Ò nghÞ t¹m dõng lµm thñ tôc h¶i quan, chñ së h÷u quyÒn SHCN hoÆc ng­êi ®­îc uû quyÒn (sau ®©y gäi lµ ng­êi yªu cÇu t¹m dõng) ph¶i: Cã ®¬n ®Ò nghÞ t¹m dõng lµm thñ tôc h¶i quan göi C¬ quan H¶i quan. Nép mét kho¶n tiÒn t¹m øng vµo tµi kho¶n t¹m göi cña H¶i quan ®Ó ®¶m b¶o viÖc båi th­êng thiÖt h¹i cho ng­êi nhËp khÈu, xuÊt khÈu vµ thanh to¸n c¸c chi phÝ ph¸t sinh cho c¸c tæ chøc vµ c¬ quan liªn quan do viÖc ®Ò nghÞ t¹m dõng lµm thñ tôc h¶i quan kh«ng ®óng g©y ra. XuÊt tr×nh v¨n b»ng b¶o hé hoÆc tµi liÖu chøng minh chñ së h÷u quyÒn SHCN (nÕu lµ b¶n sao ph¶i cã c«ng chøng). §­a ra chøng cø ban ®Çu vÒ hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu bÞ nghi ngê x©m ph¹m quyÒn SHCN. GiÊy uû quyÒn nép ®¬n yªu cÇu t¹m dõng (tr­êng hîp ®­îc uû quyÒn). Thñ tôc t¹m dõng: Khi ng­êi yªu cÇu t¹m dõng ®· ®¸p øng ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn ®Ò nghÞ t¹m dõng quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 §iÒu nµy th× Chi côc tr­ëng Chi côc H¶i quan quyÕt ®Þnh t¹m dõng lµm thñ tôc h¶i quan ®èi víi l« hµng. QuyÕt ®Þnh t¹m dõng ®­îc göi cho ng­êi nhËp khÈu, ng­êi xuÊt khÈu vµ ng­êi yªu cÇu t¹m dõng. QuyÕt ®Þnh t¹m dõng ph¶i ghi râ lý do vµ thêi h¹n t¹m dõng ®Ó c¸c bªn liªn quan ®Õn l« hµng thùc hiÖn c¸c thñ tôc cÇn thiÕt. Thêi h¹n t¹m dõng lµ 10 ngµy kÓ tõ ngµy ra quyÕt ®Þnh t¹m dõng. HÕt 10 ngµy nÕu ng­êi yªu cÇu t¹m dõng kh«ng ®­a ra ®­îc c¸c b»ng chøng chøng minh l« hµng vi ph¹m quyÒn SHCN hoÆc kh«ng cã yªu cÇu cña c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc cã thÈm quyÒn, cña Toµ ¸n yªu cÇu kÐo dµi thªm thêi gian t¹m dõng ®Ó xem xÐt, gi¶i quyÕt vô viÖc th× Chi côc tr­ëng H¶i quan sÏ quyÕt ®Þnh cho l« hµng ®­îc th«ng quan. Tr­êng hîp ng­êi yªu cÇu t¹m dõng ®Ò nghÞ kÐo dµi thªm thêi h¹n t¹m dõng th× ph¶i cã ®¬n göi Chi côc tr­ëng H¶i quan tr­íc khi hÕt thêi h¹n 10 ngµy cña quyÕt ®Þnh t¹m dõng vµ ph¶i nép bæ sung mét kho¶n tiÒn t¹m øng theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 §iÒu nµy. Trong tr­êng hîp ®ã, Chi côc tr­ëng H¶i quan quyÕt ®Þnh kÐo dµi thêi h¹n t¹m dõng thªm 10 ngµy kÓ tõ ngµy kÕt thóc quyÒn t¹m dõng. KÕt thóc thêi h¹n t¹m dõng nÕu ng­êi yªu cÇu t¹m dõng kh«ng ®­a ra ®­îc b»ng chøng hay kÕt luËn cña c¸c c¬ quan, tæ chøc cã thÈm quyÒn chøng minh l« hµng vi ph¹m quyÒn SHCN hoÆc kh«ng cã c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc cã thÈm quyÒn hoÆc Toµ ¸n nµo cã v¨n b¶n yªu cÇu H¶i quan chuyÓn giao l« hµng ®ang bÞ t¹m dõng ®Ó xem xÐt gi¶i quyÕt th× Chi côc tr­ëng Chi côc H¶i quan quyÕt ®Þnh: Lµm thñ tôc th«ng quan cho hµng. Buéc ng­êi yªu cÇu t¹m dõng ph¶i båi hoµn cho ng­êi xuÊt khÈu, nhËp khÈu mäi thiÖt h¹i trùc tiÕp do yªu cÇu t¹m dõng kh«ng ®óng g©y ra, thanh to¸n c¸c chi phÝ l­u kho l­u b·i, b¶o qu¶n hµng ho¸ vµ c¸c chi phÝ ph¸t sinh cho c¬ quan H¶i quan theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Trong tr­êng hîp hai bªn tho¶ tuËn sÏ tù gi¶i quyÕt vÊn ®Ò båi th­êng thiÖt h¹i th× hµng ho¸ ®­îc th«ng quan sau khi ng­êi yªu cÇu t¹m dõng ®· thanh to¸n c¸c chi phÝ nãi trªn. Hoµn tr¶ cho ng­êi yªu cÇu t¹m dõng kho¶n tiÒn t¹m øng cßn l¹i sau khi ng­êi yªu cÇu t¹m dõng ®· båi th­êng cho ng­êi xuÊt khÈu, nhËp khÈu vµ thanh to¸n c¸c chi phÝ ph¸t sinh nªu trªn. Tr­êng hîp tiÒn t¹m øng ch­a ®ñ ®Ó thanh to¸n th× ng­êi yªu cÇu t¹m dõng ph¶i cã tr¸ch nhiÖm bæ sung. Trong tr­êng hîp x¸c ®Þnh ®­îc ng­êi xuÊt nhËp khÈu vi ph¹m quyÒn SHCN th× hµng ho¸ ®­îc xö lý theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Ng­êi xuÊt nhËp khÈu ph¶i thùc hiÖn c¸c quyÕt ®Þnh cña c¸c c¬ quan Nhµ n­íc cã thÈm quyÒn, båi th­êng thiÖt h¹i cho chñ së h÷u quyÒn SHCN vµ thanh to¸n c¸c chÝ phÝ ph¸t sinh do t¹m dõng g©y ra. Trong tr­êng hîp nµy, H¶i quan ®­îc ¸p dông c¸c biÖn ph¸p xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh theo Ph¸p lÖnh xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh, ®­îc cô thÓ ho¸ b»ng c¸c nghÞ ®Þnh: NghÞ ®Þnh 57 CP ngµy 3/5/1997 quy ®Þnh vÒ xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh trong lÜnh vùc ®o l­êng vµ chÊt l­îng hµng ho¸ trong ®ã §iÒu 18 cña NghÞ ®Þnh quy ®Þnh vÒ thÈm quyÒn xö lý vi ph¹m hµnh chÝnh trong lÜnh vùc ®o l­êng vµ chÊt l­îng hµng ho¸ cña mét sè c¬ quan Nhµ n­íc trong ®ã cã H¶i quan. NghÞ ®Þnh 12/1999/N§-CP ngµy 6/3/1999 quy ®Þnh chi tiÕt vÒ xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh trong lÜnh vùc SHCN vµ c¬ quan cã thÈm quyÒn trong lÜnh vùc xö ph¹t. NghÞ ®Þnh 31/2001/N§-CP ngµy 26/6/2001 vÒ xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh trong lÜnh vùc v¨n ho¸ th«ng tin. Trong tr­êng hîp ng­êi bÞ xö lý vi ph¹m kh«ng ®ång ý víi h×nh thøc xö ph¹t do c¬ quan H¶i quan ¸p dông th× cã thÓ khiÕu n¹i lªn c¬ quan H¶i quan cÊp trªn, ®Õn Tæng thanh tra Nhµ n­íc hoÆc cã thÓ khëi kiÖn ra toµ. Nh÷ng vÊn ®Ò ph¸t sinh: Thùc tÕ trong thêi gian qua, c¶ tr­íc vµ sau khi LuËt H¶i quan ®­îc ban hµnh, H¶i quan ViÖt Nam ®· tham gia t­¬ng ®èi tÝch cùc viÖc b¶o hé quyÒn SHCN trªn c¬ s¬ thÈm quyÒn ®­îc ph¸p luËt quy ®Þnh trong c¸c v¨n b¶n nh­ ®· nªu trªn. §· cã nhiÒu vô vi ph¹m ®­îc xö lý hoÆc cã biÖn ph¸p ng¨n chÆn tr­íc ®­îc ®­a ra (nh­ th«ng b¸o cho H¶i quan c¸c ®Þa ph­¬ng biÕt vÒ nh·n hiÖu hµng ho¸ ®· ®­îc ®¨ng ký b¶o hé vµ cã yªu cÇu c¬ quan H¶i quan b¶o hé). Trong tæng sè kho¶ng 8.000 ®Õn 10.000 c¸c vô vi ph¹m ph¸p luËt mµ c¬ quan H¶i quan ph¸t hiÖn vµ xö lý mçi n¨m trong thêi kú tõ 1999 ®Õn nay cã kh¸ nhiÒu vô liªn quan ®Õn quyÒn SHCN. Tuy nhiªn, c¸c biÖn ph¸p kiÓm so¸t biªn giíi cña H¶i quan vÉn ch­a mang l¹i kÕt qu¶ nh­ mong muèn do mét sè nguyªn nh©n sau: NhËn thøc chung cña toµn x· héi, trong ®ã cã c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu vµ c¶ ng­êi tiªu dïng ®èi víi vÊn ®Ò b¶o hé quyÒn SHCN ch­a cao. NhËn thøc cña c¸c c¸n bé, c«ng chøc H¶i quan vÒ vÊn ®Ò b¶o hé quyÒn SHCN ch­a th«ng suèt. Hä vÉn cho r»ng ®©y kh«ng ph¶i lµ nhiÖm vô truyÒn thèng cña H¶i quan mµ H¶i quan chØ tiÕn hµnh c¸c biÖn ph¸p ng¨n chÆn theo yªu cÇu cña chñ së h÷u quyÒn vµ v× lîi Ých cña chñ së h÷u quyÒn SHCN. H¶i quan ch­a cã c¸c bé phËn chuyªn tr¸ch vµ ch­a cã c¸n bé chuyªn tr¸ch vÒ SHCN t¹i c¸c c¬ quan trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng, do ®ã vÊn ®Ò chØ ®¹o vµ thùc hiÖn ch­a tËp trung. Còng chÝnh v× thÕ mµ c¬ quan H¶i quan ch­a x©y dùng ®­îc c¬ së d÷ liÖu cã liªn quan ®Õn quyÒn SHCN ®Ó chØ ®¹o thèng nhÊt trªn toµn quèc. Ch­a cã sù hîp t¸c gi÷a chñ së h÷u quyÒn SHCN vµ c¬ quan H¶i quan trong vÊn ®Ò chèng vi ph¹m quyÒn SHCN. §ång thêi viÖc phèi hîp gi÷a c¸c c¬ quan, lùc l­îng chuyªn ngµnh ch­a ®­îc chÆt chÏ. Mét sè quy ®Þnh trong c¸c v¨n b¶n ph¸p quy còng ch­a thùc sù t¹o thuËn lîi cho c¸c chñ së h÷u quyÒn SHCN b¶o vÖ quyÒn lîi cña m×nh §Êu tranh chèng hµng gi¶ vµ vi ph¹m quyÒn SHCN trong nh÷ng n¨m qua: Côc qu¶n lý thÞ tr­êng lµ c¬ quan gióp Bé tr­ëng Bé th­¬ng m¹i thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý Nhµ n­íc vÒ th­¬ng m¹i, trong ®ã cã lÜnh vùc chèng s¶n xuÊt vµ bu«n b¸n hµng gi¶, hµng vi ph¹m SHCN. Theo ®ã, C¬ quan qu¶n lý thÞ tr­êng lµ lùc l­îng chuyªn tr¸ch ®­îc tæ chøc thµnh hÖ thèng tõ Trung ­¬ng ®Õn 61 tØnh, thµnh phè gåm h¬n 500 ®éi víi gÇn 5000 KiÓm so¸t viªn ®ãng t¹i ®Þa bµn c¸c quËn, huyÖn cã chøc n¨ng kiÓm tra, kiÓm so¸t thÞ tr­êng, ®Êu tranh chèng c¸c vi ph¹m ph¸p luËt trong ho¹t ®éng th­¬ng m¹i nãi chung vµ ®Êu tranh chèng s¶n xuÊt vµ bu«n b¸n hµng gi¶ nãi riªng. Chèng hµng gi¶ lµ nhiÖm vô quan träng, th­êng xuyªn, l©u dµi cña lùc l­îng Qu¶n lý thÞ tr­êng c¶ n­íc. Trong c«ng t¸c ®Êu tranh chèng s¶n xuÊt, bu«n b¸n hµng gi¶, lùc l­îng qu¶n lý thÞ tr­êng ®· tiÕn hµnh c¸c c«ng viÖc sau: + KiÓm tra, kiÓm so¸t vµ xö lý c¸c vi ph¹m nh÷ng vi ph¹m vÒ s¶n xuÊt vµ bu«n b¸n hµng gi¶, hµng vi ph¹m quyÒn SHCN. + H­íng dÉn nghiÖp vô vÒ c«ng t¸c ®Êu tranh chèng s¶n xuÊt vµ bu«n b¸n hµng gi¶, trong ®ã cã ph¹m trï SHCN. + Tæ chøc, phèi hîp víi c¸c c¬ quan chøc n¨ng tæ chøc c¸c Héi nghÞ, Héi th¶o chuyªn ®Ò vÒ c«ng t¸c ®Êu tranh chèng s¶n xuÊt vµ bu«n b¸n hµng gi¶. + Cö c¸n bé häc tËp nghiªn cøu ë n­íc ngoµi vÒ nh÷ng vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn SHCN. + Hîp t¸c quèc tÕ víi c¸c quèc gia kh¸c trong viÖc chèng hµng gi¶, ®Æc biÖt hîp t¸c víi Ph¸p trong ch­¬ng tr×nh hîp t¸c Ph¸p-ViÖt vÒ ®Êu tranh chèng hµng gi¶ vµ b¶o vÖ tªn gäi nguån gèc xuÊt xø trong nhiÒu n¨m qua. Trong n¨m 2001 vµ 4 th¸ng ®Çu n¨m 2002, lùc l­îng qu¶n lý thÞ tr­êng ®· kiÓm tra, xö lý 5928 vô s¶n xuÊt, bu«n b¸n hµng gi¶, hµng kÐm chÊt l­îng, ng¨n chÆn, tÞch thu mét khèi l­îng lín c¸c mÆt hµng tiªu dïng, l­¬ng thùc, thùc phÈm, vËt t­ phôc vô s¶n xuÊt, trong ®ã ®¸ng chó ý lµ c¸c mÆt hµng cã liªn quan ®Õn vÖ sinh an toµn thùc phÈm, ¶nh h­ëng xÊu ®Õn søc khoÎ ng­êi tiªu dïng. C«ng t¸c ®Êu tranh chèng hµng gi¶ lµ mét c«ng t¸c khã kh¨n vµ phøc t¹p, tr­íc ®©y nÆng vÒ kiÓm tra vµ xö lý, ®Õn nay, lùc l­îng qu¶n lý thÞ tr­êng ®· chó träng viÖc tæ chøc, h­íng dÉn thÞ tr­êng, th«ng qua tuyªn truyÒn, phæ biÕn gi¸o dôc ý thøc ph¸p luËt ®Ó c¸c c¬ së kinh doanh nhËn thøc t¸c h¹i cña viÖc lµm hµng gi¶ vµ ký cam kÕt kh«ng s¶n xuÊt vµ bu«n b¸n hµng gi¶ còng nh­ tiÕp tay cho nh÷ng ng­êi lµm hµng gi¶. Ho¹t ®éng cña mét sè c«ng ty trong lÜnh vùc SHCN: HiÖn nay, kinh doanh trong lÜnh vùc SHCN cßn kh¸ míi mÎ ®ång thêi thÞ tr­êng SHCN ë ViÖt Nam ch­a thùc sù ph¸t triÓn. TÝnh ®Õn nay sè c«ng ty ho¹t ®éng trong lÜnh vùc nµy ë n­íc ta còng ch­a nhiÒu, kho¶ng gÇn 100 c«ng ty vµ v¨n phßng t­ vÊn. MÆt kh¸c, kh«ng ph¶i c«ng ty vµ v¨n phßng nµo còng ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. Trong khu«n khæ cña luËn v¨n nµy, xin ®­îc nh¾c tíi hai trong sè kh«ng nhiÒu c¸c c«ng ty ho¹t ®éng kh¸ hiÖu qu¶ vµ t­¬ng ®èi cã uy tÝn trªn thÞ tr­êng ViÖt Nam, ®ã lµ C«ng ty së h÷u trÝ tuÖ INVENCO vµ Pham & Associates. C«ng ty Së h÷u trÝ tuÖ INVENCO: C«ng ty INVENCO ®­îc thµnh lËp ngµy 29/4/1997, chÝnh thøc ®i vµo ho¹t ®éng kÓ tõ ngµy 1/6/1997. C«ng ty INVENCO ®­îc kÕ thõa c¸c c«ng viÖc liªn quan ®Õn ho¹t ®éng SHCN. §©y lµ ®Æc ®iÓm thuËn lîi cho c¸c ho¹t ®éng cña c«ng ty, gióp c«ng ty ho¹t ®éng liªn tôc, æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn trong viÖc hç trî ®µo t¹o n©ng cao kiÕn thøc SHCN. §Ó phôc vô cung cÊp th«ng tin SHCN cho c¸c doanh nghiÖp, hiÖn t¹i, c«ng ty INVENCO cã gÇn 60 c¸n bé c«ng nh©n viªn, bao gåm c¶ V¨n phßng chÝnh ë Hµ Néi vµ Chi nh¸nh ë TP Hå ChÝ Minh, trong ®ã cã: tiÕn sü, th¹c sü khoa häc kü thuËt, kü s­, luËt gia, cö nh©n vµ ®¹i diÖn SHCN, hÇu hÕt biÕt mét ngo¹i ng÷ cã thÓ sö dông hµng ngµy. NhiÒu ng­êi tèt nghiÖp 2-3 b»ng ®¹i häc hoÆc cao häc trë lªn. C«ng ty cßn cã mét ®éi ngò t­ vÊn Khoa häc c«ng nghÖ gåm 20 nhµ khoa häc ®Çu ngµnh vÒ KHTN, KHXH; khi cÇn thiÕt c«ng ty cã thÓ phèi hîp céng t¸c. Ngoµi ra, c«ng ty th­êng xuyªn cã quan hÖ chÆt chÏ víi Côc SHCN vµ c¸c c¬ quan thùc thi b¶o hé quyÒn SHCN nh­: Toµ ¸n nh©n d©n, Bé c«ng an, Côc qu¶n lý thÞ tr­êng, Bé th­¬ng m¹i, Së KH-CN-MT ë c¸c ®Þa ph­¬ng, Héi luËt gia ViÖt Nam nh»m hç trî cho c¸c tæ chøc, c¸ nh©n trong thu thËp th«ng tin vÒ SHCN. C«ng ty ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ. Riªng trong n¨m 2001, sè ®¬n ®¨ng ký c¸c ®èi t­îng SHCN th«ng qua ®¹i diÖn SHCN INVENCO ngµy cµng t¨ng, bao gåm NHHH, KDCN, SC, GPHI. Trong n¨m qua, INVENCO ®· t­ vÊn cho hµng tr¨m tæ chøc, c¸ nh©n trong vµ ngoµi n­íc theo yªu cÇu cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n ®ã vÒ viÖc ®¨ng ký b¶n quyÒn, s¸ng chÕ, nh·n hiÖu hµng ho¸, kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp vµ c¸c khiÕu n¹i vÒ viÖc vi ph¹m c¸c ®èi t­îng nªu trªn. Th«ng qua ®ã, INVENCO ®· n©ng cao hÖ thèng th«ng tin SHCN cung cÊp cho c¸c tæ chøc, c¸ nh©n ®ã. §Ó t­ vÊn tèt, INVENCO th­êng xuyªn thu thËp c¸c th«ng tin, l­u tr÷ tèt vµ hoµ m¹ng Internet ®Ó thu thËp nhiÒu th«ng tin trong n­íc vµ quèc tÕ. Cô thÓ, INVENCO ®· x©y dùng xong phÇn mÒm tra cøu th«ng tin SHCN dïng cho INVENCO. HÖ thèng nµy ®¶m b¶o cËp nhËt, chÝnh x¸c, nhanh chãng cho kÕt qu¶. V× vËy trong n¨m 2001, sè kh¸ch hµng xin tra cøu t¨ng lªn nhanh chãng, ®· cã trªn 2000 ®¬n xin tra cøu trong ®ã phÇn lín xin cung cÊp th«ng tin vÒ t×nh tr¹ng nh·n hiÖu, s¸ng chÕ. Ph¹m vµ Liªn doanh (Pham and Associates): §­îc thµnh lËp tõ n¨m 1991, hiÖn nay Ph¹m vµ Liªn doanh (tªn giao dÞch lµ Pham & Associates) lµ mét v¨n phßng luËt s­ lín nhÊt vµ cã danh tiÕng vÒ lÜnh vùc së h÷u trÝ tuÖ ë ViÖt Nam. Ph¹m & Associates ®· më thªm c¸c chi nh¸nh v¨n phßng luËt s­ ë nh÷ng trung t©m kinh tÕ lín vµ quan träng cña ViÖt Nam nh­ TP Hå ChÝ Minh, §µ N½ng vµ H¶i Phßng. Pham & Associates cã mét ®éi ngò h¬n 100 c¸n bé cã tr×nh ®é vµ kinh nghiÖm chuyªn s©u vÒ luËt së h÷u trÝ tuÖ còng nh­ vÒ ho¹t ®éng ph¸p lý cña c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn ë ViÖt Nam vµ c¸c n­íc kh¸c, ®Æc biÖt lµ Lµo, Campuchia vµ Myanmar. NhiÒu c¸n bé cña c«ng ty, ngoµi kiÕn thøc vÒ ph¸p luËt vµ së h÷u trÝ tuÖ, cßn ®­îc ®µo t¹o ®¹i häc vµ trªn ®¹i häc chuyªn ngµnh vÒ c¸c lÜnh vùc kh¸c nhau nh­ ho¸ häc, c«ng nghÖ sinh häc, vËt lý, ®iÖn vµ ®iÖn tö, c¬ khÝ. Pham & Associates ®· vµ ®ang tÝch cùc t­ vÊn cho c¸c kh¸ch hµng trong vµ ngoµi n­íc vÒ mäi khÝa c¹nh cña së h÷u trÝ tuÖ nh­ nh·n hiÖu hµng ho¸, s¸ng chÕ, kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp, b¶n quyÒn, bÝ mËt kinh doanh, tªn miÒn...C«ng ty cung cÊp c¸c dÞch vô t­ vÊn ph¸p lý trong qu¸ tr×nh giao dÞch, chuÈn bÞ vµ ®¨ng ký, vµ tranh tông cho nhiÒu lo¹i ®èi t­îng kh¸ch hµng khi hä thiÕt lËp, mua b¸n, tõ bá vµ khëi kiÖn x©m ph¹m quyÒn së h÷u trÝ tuÖ ë Viªt Nam. HiÖn nay, Pham & Associates ®ang ®¹i diÖn cho h¬n 1200 kh¸ch hµng n­íc ngoµi ë h¬n 80 n­íc trªn thÕ giíi trong viÖc thiÕt lËp vµ thùc thi quyÒn SHCN ë ViÖt Nam, Lµo, Campuchia vµ Myanmar. Kh¸ch hµng tiªu biÓu lµ Honda Motor Corporation, E.I. Dupont de Nemours, Sony Corporation, Matsuchita Corporation, Imperial Chemical Industries Company (ICI), vµ Bristish-American Tobacco Company. §èi víi c¸c kh¸ch hµng trong n­íc, Pham & Associates cung cÊp c¸c dÞch vô t­ vÊn vµ hç trî cho hµng tr¨m doanh nghiÖp ViÖt Nam trong viÖc b¶o hé quyÒn SHCN kh«ng chØ ë ViÖt Nam mµ cßn ë c¸c thÞ tr­êng tiÒm n¨ng. C¸c kh¸ch hµng tiªu biÓu lµ C«ng ty kü nghÖ thùc phÈm ViÖt Nam, C«ng ty cæ phÇn mü phÈm Sµi Gßn, C«ng ty bia Sµi Gßn vµ Tæng c«ng ty gèm sø ViÖt Nam. Pham & Associates lµ mét v¨n phßng luËt s­ thµnh c«ng nhÊt ë ViÖt Nam trong viÖc phèi hîp cã hiÖu qu¶ víi c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn ViÖt Nam tiÕn hµnh c¸c biÖn ph¸p thùc thi chèng l¹i vi ph¹m quyÒn nh·n hiÖu hµng ho¸, b¶n quyÒn t¸c gi¶ vµ s¸ng chÕ ®Ó ®¶m b¶o r»ng quyÒn së h÷u trÝ tuÖ cña kh¸ch hµng ®­îc b¶o hé phï hîp víi môc tiªu vµ chiÕn l­îc cña hä trªn thÞ tr­êng. Thµnh c«ng gÇn ®©y cña Pham & Associates trong viÖc tiÕn hµnh c¸c biÖn ph¸p luËt ®Þnh chèng l¹i hµnh vi x©m ph¹m quyÒn nh·n hiÖu hµng ho¸ cña Matsushita, BIC vµ Nestle, x©m ph¹m kiÓu d¸ng vµ patent cña C«ng ty Honda ë ViÖt Nam. Pham & Associates võa ®­îc c¸c chuyªn gia vÒ së h÷u trÝ tuÖ trªn thÕ giíi b×nh chän lµ c«ng ty së h÷u trÝ tuÖ cã uy tÝn nhÊt ViÖt Nam vÒ Patent vµ Nh·n hiÖu hµng ho¸ trong n¨m 2000, theo kÕt qu¶ ®iÒu tra cña t¹p chÝ Managing Intellectual Property. ch­¬ng iii mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ viÖc khai th¸c vµ b¶o vÖ quyÒn SHCN C¸c gi¶i ph¸p nh»m khai th¸c cã hiÖu qu¶ quyÒn SHCN §Ó khai th¸c quyÒn SHCN mét c¸ch cã hiÖu qu¶ th× c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i hiÓu râ vµ n¾m v÷ng nh÷ng ®iÒu kiÖn c¬ b¶n sau: Thø nhÊt, c¸c s¸ng chÕ, gi¶i ph¸p h÷u Ých, kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp vµ tªn gäi xuÊt xø hµng ho¸ ph¶i thùc sù cã gi¸ trÞ ë thÞ tr­êng ®Ó cã thÓ khai th¸c d­íi h×nh thøc mua vµ b¸n. Thø hai, quyÒn SHCN ®èi víi s¸ng chÕ, gi¶i ph¸p h÷u Ých, kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp, tªn gäi xuÊt xø hay nh·n hiÖu hµng ho¸ chØ cã thÓ khai th¸c ®­îc khi nã cã tiÕng t¨m nhÊt ®Þnh trªn thÞ tr­êng. Thø ba, ®Ó khai th¸c cã hiÖu qu¶ quyÒn SHCN th× Nhµ n­íc ph¶i b¶o hé kh«ng chØ trªn ph­¬ng diÖn x©y dùng vµ ban hµnh luËt ph¸p mµ cßn ph¶i cã nh÷ng chÕ tµi ®ñ m¹nh ®Ó ng¨n ngõa sù vi ph¹m cña ng­êi kh¸c. Víi c¸c ®iÒu kiÖn c¬ b¶n trªn, chóng ta cã mét sè gi¶i ph¸p ®Ó khai th¸c quyÒn SHCN hiÖu qu¶ h¬n nh­ sau: Sö dông tr­íc s¸ng chÕ, gi¶i ph¸p h÷u Ých vµ kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp: Ph¸p luËt quèc tÕ vµ ph¸p luËt ViÖt Nam cho phÐp “QuyÒn sö dông tr­íc”. NÕu tr­íc ngµy nép ®¬n yªu cÇu cÊp v¨n b»ng b¶o hé s¸ng chÕ, gi¶i ph¸p h÷u Ých, kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp mµ cã c¸ nh©n, ph¸p nh©n hoÆc chñ thÓ nµo kh¸c ®· tiÕn hµnh viÖc sö dông s¸ng chÕ, gi¶i ph¸p h÷u Ých vµ kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp mét c¸ch ®éc lËp víi chñ së h÷u ®èi t­îng SHCN th× c¸ nh©n, ph¸p nh©n hoÆc chñ thÓ kh¸c ®ã cã quyÒn tiÕp tôc sö dông trong ph¹m vi vµ khèi l­îng ®· sö dông tr­íc ngµy nép ®¬n. Do ®ã, c¸c doanh nghiÖp ph¶i tËn dông lîi thÕ cña ng­êi ®i tr­íc, vµ nhanh chãng nép ®¬n yªu cÇu b¶o hé quyÒn së h÷u SHCN cña m×nh. Ph¸t triÓn c¸c lo¹i nh·n hiÖu liªn kÕt Nh·n hiÖu liªn kÕt lµ c¸c nh·n hiÖu hµng ho¸ t­¬ng tù víi nhau do cïng mét chñ thÓ ®¨ng ký ®Ó dïng cho c¸c s¶n phÈm, dÞch vô cïng lo¹i, t­¬ng tù víi nhau hoÆc cã liªn quan tíi nhau. Nã còng bao gåm nh÷ng nh·n hiÖu hµng ho¸ trïng nhau cho cïng mét chñ ®Ò ®¨ng ký ®Ó dïng cho c¸c s¶n phÈm, dÞch vô t­¬ng tù víinhau hoÆc cã liªn quan tíi nhau. Nh·n hiÖu liªn kÕt cã thÓ lµ mét lo¹i nh·n hiÖu dïng chung cña mét héi hay hiÖp héi c¸c nhµ doanh nghiÖp, c¸c th­¬ng nh©n. Nh·n hiÖu liªn kÕt th­êng ®­îc sö dông trong tr­êng hîp s¶n phÈm hoÆc dÞch vô cã chung mét ®Æc tÝnh hoÆc cïng tõ mét ®Þa ®iÓm xuÊt xø. Khai th¸c quyÒn SHCN th«ng qua h×nh thøc hîp t¸c ®Çu t­ chuyÓn giao c«ng nghÖ §©y lµ h×nh thøc khai th¸c quyÒn SHCN cã lîi nhÊt cho c¶ hai bªn th«ng qua viÖc mua b¸n vµ chuyÓn nh­îng quyÒn SHCN. Trong thùc tÕ toµn cÇu ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ thÕ giíi diÔn ra hÕt søc nhanh chãng hiÖn nay, viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ gi÷a c¸c n­íc ®· thùc sù trë nªn phæ biÕn. §Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, vÝ dô nh­ ViÖt Nam, kh«ng cã nhiÒu thêi gian ®Ó nghiªn cøu vµ theo kÞp c«ng nghÖ cña c¸c n­íc tiªn tiÕn. Do ®ã viÖc ®i t¾t ®ãn ®Çu ®­îc c¸c n­íc nghÌo ®Æt ra nh­ lµ mét gi¶i ph¸p ®Ó tù trang bÞ cho m×nh nh÷ng c«ng nghÖ míi, sö dông nh÷ng ph¸t minh s¸ng chÕ cña n­íc ngoµi. Trong qu¸ tr×nh chuyÓn giao c«ng nghÖ nµy, c¶ n­íc nhËn chuyÓn giao vµ n­íc chuyÓn giao ®Òu cã lîi, chÝnh v× thÕ mµ h×nh thøc khai th¸c quyÒn SHCN nµy rÊt phæ biÕn hiÖn nay. §Èy m¹nh c¸c ho¹t ®éng hç trî chuyÓn giao quyÒn SHCN trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i Còng nh­ c¸c hµng ho¸ kh¸c, quyÒn SHCN chØ cã thÓ khai th¸c ®­îc d­íi h×nh thøc b¸n, chuyÓn nh­îng mét khi nã cã gi¸ trÞ thùc sù. Bªn c¹nh ®ã, cÇn ph¶i cã sù tuyªn truyÒn, qu¶ng c¸o, giíi thiÖu cho c¸c ®èi t¸c biÕt ®­îc lîi Ých cña nã th× míi cã thÓ chuyÓn nh­îng ®­îc. Do vËy, c¸c doanh nghiÖp hay tæ chøc, c¸ nh©n cã thÓ th«ng qua c¸c C«ng ty së h÷u trÝ tuÖ (vÝ dô nh­ INVENCO hay Pham&Associates nh­ ®· nªu trªn) ®Ó tiÕn hµnh thuª c¸c dÞch vô hç trî chuyÓn giao quyÒn SHCN mét c¸ch cã hiÖu qu¶ h¬n nh­: t×m ra c¸c doanh nghiÖp kh¸c muèn sö dông s¶n phÈm hoÆc c«ng nghÖ cña doanh nghiÖp vµ ®µm ph¸n chuyÓn giao li-x¨ng víi hä. T×m ra nh÷ng s¶n phÈm hoÆc c«ng nghÖ do nh÷ng doanh nghiÖp kh¸c së h÷u cã lîi cho doanh nghiÖp vµ ®µm ph¸n chuyÓn giao li-x¨ng ®Ó giµnh quyÒn ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ®ã, vµ t×m ra nh÷ng doanh nghiÖp kh¸c muèn trao ®æi c«ng nghÖ víi doanh nghiÖp vµ ®µm ph¸n ®Ó chuyÓn giao c«ng nghÖ ®ã. C¸c gi¶i ph¸p t¨ng c­êng vai trß cña chñ v¨n b»ng b¶o hé Sù tham gia tÝch cùc cña chñ v¨n b»ng b¶o hé trong viÖc b¶o hé quyÒn SHCN lµ nhu cÇu kh¸ch quan Nãi chung trong viÖc b¶o hé quyÒn SHCN, chñ SHCN ®ãng vai trß quan träng kh«ng kÐm c¸c C¬ quan cã thÈm quyÒn, thËm chÝ cã thÓ nãi r»ng viÖc b¶o hé quyÒn SHCN ph¶i ®­îc b¾t ®Çu tõ chÝnh c¸c Doanh nghiÖp-chñ v¨n b»ng b¶o hé. §ã lµ v× quyÒn SHCN lµ quyÒn d©n sù, c¸c ®èi t­îng SHCN rÊt ®a d¹ng víi v« sè chi tiÕt ®Æc biÖt dï chØ ®Ó x¸c ®Þnh ph¹m vi hiÖu lùc cña quyÒn t­¬ng øng (chØ riªng nh·n hiÖu hµng ho¸ ®· cã kho¶ng h¬n 80.000 nh·n hiÖu ®­îc b¶o hé), do vËy h¬n ai hÕt chØ cã chñ v¨n b»ng b¶o hé míi lµ ng­êi “c¶m nhËn” râ nhÊt vi ph¹m quyÒn ®­îc b¶o hé cña m×nh tõ ®ã mµ ph¸t hiÖn ra c¸c hµnh vi vi ph¹m, ngoµi ra chÝnh chñ v¨n b»ng b¶o hé lµ ng­êi trùc tiÕp bÞ thiÖt h¹i nÆng nÒ nhÊt khi cã hµnh vi x©m ph¹m. §ång thêi viÖc truy t×m, x¸c ®Þnh c¸c hµnh vi vi ph¹m còng ®ßi hái c¸c chi phÝ kh«ng nhá vÒ tµi chÝnh còng nh­ vÒ thêi gian, nh©n lùc thËm chÝ cßn ®ßi hái ng­êi cã nh÷ng chuyªn m«n nhÊt ®Þnh (nhiÒu doanh nghiÖp ®· trao gi¶i th­ëng cho c¸c nh©n viªn cña m×nh nÕu t×m ra ng­êi vi ph¹m). §ã còng chÝnh lµ lý do ®Ó kh«ng thÓ ®ßi hái c¸c C¬ quan cã thÈm quyÒn chñ ®éng thùc hiÖn toµn bé c¸c hµnh ®éng liªn quan ®Õn viÖc b¶o hé quyÒn SHCN mµ chØ cã sù tham gia tÝch cùc cña chñ së h÷u ®èi t­îng SHCN míi lµ tiÒn ®Ò quan träng ®Ó ®¶m b¶o cho viÖc xö lý c¸c hµnh vi x©m ph¹m quyÒn cã thÓ ®­îc thùc hiÖn kÞp thêi, chÝnh x¸c. Sù tham gia ®ã thÓ hiÖn ë c¸c h×nh thøc sau: Theo dâi, ph¸t hiÖn c¸c chñ thÓ thùc hiÖn hµnh vi x©m ph¹m, nép ®¬n khiÕu n¹i vµ cung cÊp c¸c chøng cø x¸c thùc vÒ hµnh vi x©m ph¹m cho c¸c C¬ quan cã thÈm quyÒn. QuyÒn SHCN cña mét sè chñ thÓ b­íc ®Çu ®­îc b¶o hé mét c¸ch h÷u hiÖu chÝnh lµ nhê sù céng t¸c chÆt chÏ cña chñ V¨n b»ng b¶o hé vµ c¸c C¬ quan cã thÈm quyÒn. Giíi thiÖu, ®Æc biÖt lµ víi c¸c C¬ quan cã thÈm quyÒn, vÒ c¸c ®èi t­îng SHCN ®· ®­îc b¶o hé, gi¸ trÞ cña c¸c ®èi t­îng ®ã ®èi víi doanh nghiÖp, còng nh­ c¸c s¶n phÈm x©m ph¹m quyÒn vµ c¸c ph­¬ng thøc lµm hµng gi¶. ChØ khi nµo x· héi cã sù ®ång c¶m ®èi víi c¸c gi¸ trÞ SHCN cô thÓ cña doanh nghiÖp th× viÖc b¶o hé quyÒn SHCN míi cã sù thay ®æi vÒ chÊt. Chñ ®éng gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp vÒ SHCN (§iÒu 36 NghÞ ®Þnh 63/CP). Còng ph¶i nãi thªm r»ng sù tham gia cña chñ v¨n b»ng b¶o hé kh«ng ph¶i lµ ®iÒu kiÖn b¾t buéc ®Ó cã thÓ thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p chèng l¹i c¸c hµnh vi x©m ph¹m quyÒn SHCN. Trong tr­êng hîp sù vi ph¹m lµ râ rµng vµ g©y hËu qu¶ nghiªm träng cho x· héi, c¸c C¬ quan cã thÈm quyÒn cã ®ñ c¬ së ph¸p lý ®Ó x¸c ®Þnh hµnh vi x©m ph¹m th× hä cã thÓ tù thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt mµ kh«ng cÇn ®Õn khiÕu n¹i cña chñ v¨n b»ng b¶o hé, ®iÒu ®ã phï hîp víi quy ®Þnh vÒ xö ph¹t hµnh chÝnh, chèng hµng gi¶, tuy nhiªn trong tr­êng hîp nµy còng nªn hiÓu r»ng c¸c C¬ quan cã thÈm quyÒn ®· ho¹t ®éng chñ yÕu trªn c¬ së lîi Ých x· héi. ViÖc xö lý c¸c x©m ph¹m quyÒn th«ng qua khiÕu n¹i cña chñ v¨n b»ng b¶o hé phï hîp víi b¶n chÊt d©n sù cña quyÒn SHCN, ®ång thêi ®©y còng lµ xu thÕ cña t­¬ng lai khi mµ vai trß cña C¬ quan t­ ph¸p trong viÖc xö lý c¸c tranh chÊp vÒ SHCN sÏ ngµy cµng ®­îc kh¼ng ®Þnh. Thùc hiÖn viÖc khiÕu n¹i, lËp ®¬n khiÕu n¹i ChØ cã chñ v¨n b»ng b¶o hé hoÆc ng­êi ®­îc uû quyÒn míi cã quyÒn nép ®¬n khiÕu n¹i vÒ c¸c hµnh vi vi ph¹m quyÒn. Ng­êi ®­îc chñ v¨n b»ng b¶o hé cho phÐp sö dông ®èi t­îng SHCN (cÊp li-x¨ng) còng chØ ®­îc khiÕu n¹i nÕu ®­îc chñ v¨n b»ng b¶o hé uû quyÒn thùc hiÖn khiÕu n¹i ®ã. Trong tr­êng hîp V¨n b»ng b¶o hé cã nhiÒu chñ (®ång së h÷u chñ) th× viÖc khiÕu n¹i ph¶i ®­îc tÊt c¶ c¸c ®ång së h÷u chñ cïng thùc hiÖn hoÆc ®­îc sù ®ång ý cña nh÷ng ng­êi ®ã, c¸c ®ång së h÷u chñ cã thÓ cö mét ng­êi trong sè hä thùc hiÖn viÖc khiÕu n¹i th«ng quan tho¶ thuËn. Tr­íc khi thùc hiÖn viÖc yªu cÇu xö lý hoÆc khëi kiÖn, chñ së h÷u ®èi t­îng SHCN cã quyÒn th«ng b¸o cho ng­êi vi ph¹m vÒ ®èi t­îng SHCN ®· thuéc vÒ quyÒn cña m×nh vµ yªu cÇu ng­êi x©m ph¹m chÊm døt hµnh vi x©m ph¹m. ViÖc khiÕu n¹i ®ã cã thÓ thùc hiÖn th«ng qua c¸c tæ chøc dÞch vô ®¹i diÖn së h÷u c«ng nghiÖp, ®©y lµ c¸c tæ chøc ®· ®¨ng ký víi Côc SHCN ®Ó thùc hiÖn c¸c dÞch vô liªn quan ®Õn viÖc b¶o hé quyÒn SHCN, nãi chung c¸c tæ chøc nµy cã kinh nghiÖm h¬n chñ v¨n b»ng b¶o hé khi xö lý c¸c vô viÖc liªn quan ®Õn viÖc x©m ph¹m quyÒn ®ã lµ c«ng viÖc th­êng xuyªn cña hä. Trong thùc tÕ ®· cã nhiÒu Doanh nghiÖp uû quyÒn cho c¸c Tæ chøc ®¹i diÖn SHCN chuyªn theo dâi, thùc hiÖn c¸c thñ tôc cÇn thiÕt ®Ó chèng l¹i hµnh vi x©m ph¹m c¸c ®èi t­îng SHCN cña hä. Tuú tõng tr­êng hîp, ®¬n khiÕu n¹i ph¶i bao gåm nh÷ng néi dung sau: Ng­êi khiÕu n¹i, mèi quan hÖ gi÷a ng­êi khiÕu n¹i vµ ®èi t­îng SHCN cã liªn quan (Chñ v¨n b»ng b¶o hé, ng­êi ®­îc chuyÓn giao li-x¨ng ®éc quyÒn, hoÆc ®¹i diÖn cña c¸c chñ thÓ ®ã). §èi t­îng SHCN ®­îc b¶o hé. Chñ thÓ thùc hiÖn hµnh vi x©m ph¹m quyÒn SHCN: trô së, n¬i s¶n xuÊt, n¬i tiªu thô. Hµnh vi cô thÓ mµ chñ thÓ bÞ khiÕu n¹i ®· thùc hiÖn, c¸c ®èi t­îng bÞ coi lµ thuéc ph¹m vi b¶o hé cña ®èi t­îng SHCN cã liªn quan ®· ®­îc chñ thÓ bÞ khiÕu n¹i sö dông. Yªu cÇu cô thÓ cña ng­êi khiÕu n¹i ®èi víi c¸c C¬ quan cã thÈm quyÒn cã thÓ kh¸c nhau, theo §iÒu 12 cña BLDS th× yªu cÇu ®ã cã thÓ lµ: Buéc chÊm døt hµnh vi x©m ph¹m Buéc xin lçi, c¶i chÝnh c«ng khai Buéc båi th­êng thiÖt h¹i Ph¹t vi ph¹m Ngoµi ra, ®¬n khiÕu n¹i cÇn ®­îc göi kÌm c¸c tµi liÖu sau: V¨n b»ng b¶o hé ®ang cã hiÖu lùc (cã thÓ lµ b¶n sao) GiÊy chøng nhËn vÒ li-x¨ng (nÕu ng­êi khiÕu n¹i lµ ng­êi ®­îc chuyÓn giao li-x¨ng). V¨n b¶n cña Côc SHCN x¸c ®Þnh hiÖu lùc cña V¨n b»ng b¶o hé ®èi víi hµnh vi bÞ khiÕu n¹i (nÕu cã). GiÊy uû quyÒn cho ng­êi ®¹i diÖn (nÕu viÖc khiÕu n¹i ®­îc thùc hiÖn qua tæ chøc §¹i diÖn SHCN). C¸c chøng cø vÒ hµnh vi x©m ph¹m quyÒn. Chøng cø vÒ hµnh vi x©m ph¹m quyÒn Chøng cø lµ c¸c tµi liÖu, hiÖn vËt ®­îc sö dông ®Ó x¸c ®Þnh, chøng minh, lµm râ c¸c vÊn ®Ò cã liªn quan trong viÖc khiÕu n¹i (®Æc biÖt chØ râ c¸c hµnh vi x©m ph¹m ®· ®­îc thùc hiÖn), cung cÊp ®­îc c¸c chøng cø x¸c ®¸ng lµ ®iÒu kiÖn quan träng mang tÝnh quyÕt ®Þnh ®Ó c¸c C¬ quan cã thÈm quyÒn cã thÓ xö lý cã hiÖu qu¶ hµnh vi x©m ph¹m. §èi víi c¸c hµnh vi x©m ph¹m quyÒn cÇn ph¶i l­u ý ®Õn c¸c ®Æc ®iÓm sau khi thu thËp chøng cø: Trong c¸c vô khiÕu n¹i vÒ x©m ph¹m quyÒn SHCN ®é x¸c thùc vÒ mÆt ph¸p lý cña c¸c chøng cø cã vai trß rÊt quan träng, quyÕt ®Þnh tÝnh hiÖu qu¶ cña viÖc khiÕu n¹i. Trong nhiÒu tr­êng hîp viÖc mét chñ thÓ ®¬n thuÇn chØ sö dông ®èi t­îng SHCN ®­îc b¶o hé th× ch­a ch¾c ®· ®ñ c¬ së ®Ó coi chñ thÓ ®ã ®· thùc hiÖn hµnh vi x©m ph¹m quyÒn mµ cßn ph¶i kÕt hîp víi nhiÒu yÕu tè kh¸c (thêi gian sö dông, môc ®Ých sö dông.v.v.), vÝ dô sÏ kh«ng cã hiÖu qu¶ nÕu thùc hiÖn khiÕu n¹i ®èi víi nh÷ng tr­êng hîp ®èi t­îng bÞ coi lµ x©m ph¹m ®­îc sö dông tõ tr­íc thêi ®iÓm v¨n b»ng b¶o hé t­¬ng øng cã hiÖu lùc (®èi víi s¸ng chÕ, gi¶i ph¸p h÷u Ých, kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp) hoÆc ®èi t­îng bÞ khiÕu n¹i ®­îc sö dông vµo môc ®Ých phi th­¬ng m¹i. §èi víi c¸c vô khiÕu n¹i vÒ x©m ph¹m quyÒn liªn quan ®Õn c¸c s¸ng chÕ, gi¶i ph¸p h÷u Ých ë d¹ng c¬ cÊu th× viÖc cung cÊp c¸c hiÖn vËt mµ bªn bÞ khiÕu n¹i ®· sö dông lµ rÊt cÇn thiÕt vµ cã hiÖu qu¶ trong viÖc x¸c ®Þnh hµnh vi x©m ph¹m quyÒn ®Ó gi¶i quyÕt khiÕu n¹i. Ngoµi ra, nÕu ng­êi khiÕu n¹i c¨n cø vµo c¸c chøng cø sai sù thËt, hoÆc c¸c chøng cø ch­a ®Çy ®ñ ®Ó khiÕu n¹i vÒ hµnh vi x©m ph¹m quyÒn th× cã thÓ cßn ph¶i chÞu c¸c hËu qu¶ trÇm träng cho chÝnh hä nÕu c¸c vô khiÕu n¹i g©y ra thiÖt h¹i kh«ng ®¸ng cã cho bªn bÞ khiÕu n¹i. Trong tÊt c¶ c¸c vô khiÕu n¹i vÒ SHCN ng­êi khiÕu n¹i cã tr¸ch nhiÖm cung cÊp vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ ®é x¸c thùc cña c¸c chøng cø liªn quan ®Õn hµnh vi x©m ph¹m quyÒn SHCN. C¸c gi¶i ph¸p nh»m b¶o vÖ quyÒn SHCN N©ng cao n¨ng lùc nhËn thøc cña c¸c doanh nghiÖp §©y lµ vÊn ®Ò cèt lâi cÇn ®­îc lµm tr­íc tiªn trong mçi doanh nghiÖp. §Ó tù b¶o vÖ quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp cña m×nh, tõng doanh nghiÖp cÇn ph¶i nhËn thøc ®­îc r»ng quyÒn SHCN chÝnh lµ tµi s¶n cña doanh nghiÖp, ®ång thêi viÖc b¶o vÖ quyÒn SHCN chÝnh lµ viÖc b¶o vÖ cho quyÒn lîi vµ lîi Ých cña doanh nghiÖp nãi chung vµ cña tõng thµnh viªn trong doanh nghiÖp nãi riªng. Tõ ®ã c¸c doanh nghiÖp tù ®­a ra cho m×nh nh÷ng biÖn ph¸p phï hîp ®Ó n©ng cao n¨ng lùc nhËn thøc cña mçi ng­êi trong doanh nghiÖp, trong ®ã kh«ng thÓ thiÕu c¸c biÖn ph¸p chñ yÕu sau: Më c¸c kho¸ häc ng¾n h¹n vÒ SHCN: VÊn ®Ò ë ®©y lµ kiÕn thøc vÒ SHCN cÇn ®­îc phæ biÕn ®Õn mçi thµnh viªn trong doanh nghiÖp theo nh÷ng c¸ch dÔ tiÕp cËn nhÊt. C¸c kho¸ häc cã thÓ ®­îc tæ chøc nh»m gióp mçi ng­êi hiÓu biÕt h¬n vÒ quyÒn SHCN. Muèn c¸c kho¸ häc nµy trë nªn hiÖu qu¶ th× c¸c doanh nghiÖp kh«ng nªn chØ gi¶ng gi¶i c¸c kh¸i niÖm hay kiÕn thøc vÒ SHCN mµ còng nªn ®­a c¸c vÝ dô, h×nh ¶nh thùc tÕ ®Ó viÖc tiÕp thu nh÷ng kiÕn thøc ®ã trë nªn dÔ dµng h¬n. ChØ khi mçi thµnh viªn trong doanh nghiÖp hiÓu râ ®­îc quyÒn vµ nghÜa vô cña m×nh th× viÖc b¶o vÖ quyÒn SHCN míi thùc sù cã hiÖu qu¶. Tæ chøc c¸c cuéc trao ®æi trong néi bé doanh nghiÖp vµ tham gia c¸c cuéc héi th¶o vÒ quyÒn SHCN: C¸c cuéc trao ®æi trong néi bé doanh nghiÖp lµ hÕt søc cÇn thiÕt ®Ó kh«ng ngõng cñng cè kiÕn thøc cña mçi thµnh viªn ®ång thêi biÕn chóng thµnh nh÷ng c«ng cô ®¾c lùc trong viÖc b¶o vÖ quyÒn SHCN cña doanh nghiÖp. Ngoµi ra, doanh nghiÖp còng cÇn ph¶i cö c¸c c¸n bé cã n¨ng lùc ®i tham gia c¸c héi th¶o lín vÒ SHCN nh»m häc hái kinh nghiÖm, sau ®ã truyÒn l¹i nh÷ng kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm ®ã trong doanh nghiÖp. KhuyÕn khÝch tõng thµnh viªn tham gia vµo viÖc chèng vi ph¹m quyÒn SHCN: §©y cã lÏ lµ biÖn ph¸p thiÕt thùc nhÊt kh«ng chØ trong viÖc n©ng cao nhËn thøc cña mçi thµnh viªn trong doanh nghiÖp mµ cßn trong viÖc ng¨n chÆn hµnh vi vi ph¹m quyÒn SHCN cña doanh nghiÖp ®ã. Mçi thµnh viªn sÏ ph¶i cã tr¸ch nhiÖm trong viÖc ph¸t hiÖn vµ b¸o c¸o nh÷ng vi ph¹m ®èi víi quyÒn SHCN cña doanh nghiÖp. C¸c doanh nghiÖp cã thÓ khuyÕn khÝch nh©n viªn cña m×nh b»ng c¸ch khen th­ëng xøng ®¸ng. Tuy nhiªn, ®Ó thùc hiÖn tèt vµ hiÖu qu¶ nh÷ng biÖn ph¸p trªn th× c¸c doanh nghiÖp ph¶i n¾m v÷ng nh÷ng yÕu tè sau: Doanh nghiÖp cÇn n¾m v÷ng nh÷ng hµnh vi bÞ coi lµ vi ph¹m quyÒn SHCN: C¸c nhãm hµnh vi vi ph¹m vÒ b¶o hé quyÒn SHCN bao gåm: VÒ s¸ng chÕ, gi¶i ph¸p h÷u Ých: Kh«ng ph¶i lµ chñ SHCN, ng­êi cã quyÒn sö dông tr­íc (®èi víi s¸ng chÕ, gi¶i ph¸p h÷u Ých vµ kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp), trong tr­êng hîp kh«ng ®­îc chñ SHCN, hoÆc Bé tr­ëng Bé Khoa häc-C«ng nghÖ cÊp giÊy phÐp li-x¨ng mµ thùc hiÖn viÖc s¶n xuÊt (chÕ t¹o, gia c«ng, l¾p r¸p, chÕ biÕn, ®ãng gãi) s¶n phÈm, bé s¶n phÈm ®ang ®­îc b¶o hé lµ s¸ng chÕ, gi¶i ph¸p h­ò Ých, kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp. VÒ kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp: §­a vµo l­u th«ng (b¸n, vËn chuyÓn), qu¶ng cao (thÓ hiÖn trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin, biÓn hiÖu, ph­¬ng tiÖn kinh doanh, c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ kh¸c, ph­¬ng tiÖn dÞch vô, chµo hµng, khuyÕn m¹i, giÊy tê giao dÞch kinh doanh) nh»m b¸n, chµo b¸n, tµng tr÷ ®Ó b¸n c¸c lo¹i s¶n phÈm, bé s¶n phÈm cã h×nh d¸ng bªn ngoµi ®­îc b¶o hé lµ kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp hoÆc cã chøa mét hoÆc c¸c bé phËn lµ thµnh phÇn t¹o d¸ng c¬ b¶n cña kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp ®ang ®­îc b¶o hé. VÒ nh·n hiÖu hµng ho¸: NhËp khÈu, xuÊt khÈu, ®­a vµo l­u th«ng (b¸n, vËn chuyÓn), qu¶ng c¸o (thÓ hiÖn trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin, biÓn hiÖu, ph­¬ng tiÖn kinh doanh, c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ kh¸c, ph­¬ng tiÖn dÞch vô, chµo hµng, khuyÕn m¹i, giÊy tê giao dÞch, kinh doanh) nh»m b¸n, chµo b¸n, tµng tr÷ ®Ó b¸n c¸c lo¹i s¶n phÈm, bé s¶n phÈm mang dÊu hiÖu hoÆc cã bao b× mang dÊu hiÖu trïng hoÆc t­¬ng tù g©y nhÇm lÉn víi nh·n hiÖu hµng ho¸, tªn gäi xuÊt xø hµng ho¸ ®ang ®­îc b¶o hé cho hµng ho¸ cïng lo¹i hoÆc t­¬ng tù víi s¶n phÈm ®ã, kÓ c¶ tr­êng hîp trïng tªn gäi xuÊt xø hµng ho¸ ®­îc dÞch sang ng«n ng÷ kh¸c, hoÆc kÌm theo c¸c tõ “lo¹i”, “kiÓu”, “pháng theo” hoÆc c¸c tõ t­¬ng tù nh­ vËy. VÒ nh·n hiÖu dÞch vô: Xö ph¹t ®èi víi hµnh vi tiÕn hµnh dÞch vô d­íi tªn gäi, biÓu t­îng hoÆc g¾n lªn ph­¬ng tiÖn dÞch vô dÊu hiÖu trïng hoÆc t­¬ng tù g©y nhÇm lÉn víi nh·n hiÖu dÞch vô ®­îc b¶o hé cho dÞch vô cïng lo¹i hoÆc t­¬ng tù víi lo¹i dÞch vô ®ã. VÒ s¶n xuÊt nh·n hiÖu hµng ho¸: S¶n xuÊt, bu«n b¸n, vËn chuyÓn, tµng tr÷ ®Ó bu«n b¸n, nhËp khÈu, xuÊt khÈu ®Ò can, nh·n s¶n phÈm, mÉu nh·n hiÖu hµng ho¸, bao b× mang dÊu hiÖu trïng hoÆc t­¬ng tù g©y nhÇm lÉn víi nh·n hiÖu hµng ho¸, tªn gäi xuÊt xø hµng ho¸ hoÆc kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp ®ang ®­îc b¶o hé còng lµ hµnh vi vi ph¹m. Doanh nghiÖp th­¬ng m¹i cÇn biÕt x¸c ®Þnh yÕu tè vi ph¹m ®Ó tè c¸o hoÆc khëi kiÖn: YÕu tè vi ph¹m ®èi víi s¸ng chÕ, gi¶i ph¸p h÷u Ých: S¶n phÈm hoÆc bé phËn (mét phÇn) cña s¶n phÈm ®ång nhÊt (trïng) víi s¶n phÈm ®ang ®­îc b¶o hé lµ s¸ng chÕ, hoÆc gi¶i ph¸p h÷u Ých. Quy tr×nh hoÆc mét phÇn quy tr×nh c«ng nghÖ ®ång nhÊt (trïng) víi quy tr×nh ®ang ®­îc b¶o hé lµ s¸ng chÕ hoÆc gi¶i ph¸p h÷u Ých. S¶n phÈm hoÆc mét bé phËn cña s¶n phÈm ®­îc s¶n xuÊt theo quy tr×nh ®ång nhÊt víi quy tr×nh ®ang ®­îc b¶o hé lµ s¸ng chÕ, gi¶i ph¸p h÷u Ých. YÕu tè vi ph¹m ®èi víi kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp: S¶n phÈm mµ h×nh d¸ng bªn ngoµi cña nã, hoÆc h×nh d¸ng bªn ngoµi cña mét bé phËn cña nã trïng víi hoÆc kh«ng kh¸c biÖt c¬ b¶n víi mét kiÓu d¸ng ®ang ®­îc b¶o hé. YÕu tè vi ph¹m ®èi víi nh·n hiÖu hµng ho¸ vµ tªn gäi xuÊt xø: Bao gåm hai d¹ng: + D¹ng thø nhÊt lµ c¸c dÊu hiÖu ®ãng vai trß nh·n hiÖu hµng ho¸, bao gåm mäi dÊu hiÖu cã thÓ lµm nh·n hiÖu hµng ho¸ (ch÷, sè, h×nh ¶nh, biÓu t­îng, ký hiÖu), hoÆc ®ãng vai trß xuÊt xø hµng ho¸ (®Þa danh) ®­îc g¾n lªn hµng ho¸, ph­¬ng tiÖn dÞch vô, giÊy tê giao dÞch, biÓn hiÖu, qu¶ng c¸o, ph­¬ng tiÖn kinh doanh kh¸c kÓ c¶ ph­¬ng tiÖn ®iÖn tö trïng hoÆc t­¬ng tù ®Õn møc g©y nhÇm lÉn víi nh·n hiÖu hµng ho¸, tªn gäi xuÊt xø hµng ho¸ ®­îc b¶o hé. + D¹ng thø hai lµ dÊu hiÖu ®ãng vai trß chØ dÉn th­¬ng m¹i (th«ng tin d­íi d¹ng chØ dÉn, tr×nh bµy trªn bao b× hµng ho¸, ph­¬ng tiÖn dÞch vô, giÊy tê giao dÞch, biÓn hiÖu, vËt qu¶ng c¸o (lêi dÉn, lêi chó thÝch, ký hiÖu) lµm cho ng­êi tiªu dïng nhÇm lÉn vÒ nguån gèc, mèi liªn hÖ cña hµng ho¸, dÞch vô víi hµng ho¸, dÞch vô, nguån gèc hµng ho¸ cã nh·n hiÖu hµng ho¸ tªn gäi xuÊt xø ®· ®­îc b¶o hé). Nh÷ng tr­êng hîp ngo¹i lÖ kh«ng bÞ voi lµ x©m ph¹m quyÒn SHCN ®­îc b¶o hé: Sö dông ®èi t­îng SHCN ®­îc b¶o hé kh«ng nh»m môc ®Ých kinh doanh, môc ®Ých sö dông kh«ng ph¶i lµ môc ®Ých th­¬ng m¹i. N©ng cao n¨ng lùc hµnh vi bao gåm c¸c gi¶i ph¸p sau Doanh nghiÖp th­¬ng m¹i cÇn chñ ®éng ®¨ng ký b¶o hé quyÒn SHCN: §©y lµ viÖc lµm cÇn thiÕt ®Ó c¸c doanh nghiÖp tù b¶o vÖ quyÒn lîi cña m×nh. Trªn thùc tÕ, c¸c doanh nghiÖp nªn ®¨ng ký b¶o hé quyÒn SHCN tr­íc khi tiÕn hµnh ®­a s¶n phÈm ra thÞ tr­êng tiªu thô. Lµm nh­ vËy cã thÓ tr¸nh ®­îc nh÷ng vi ph¹m cña ng­êi kh¸c ®èi víi quyÒn SHCN cña m×nh. Sö dông quyÒn tè c¸o vµ khëi kiÖn ®Ó chèng l¹i sù vi ph¹m vÒ SHCN: C¸c doanh nghiÖp khi ph¸t hiÖn ra nh÷ng hµnh vi vi ph¹m vÒ quyÒn SHCN cã quyÒn tè c¸o lªn c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn ®Ó gi¶i quyÕt. Tr­íc ®ã doanh nghiÖp còng cã thÓ th«ng b¸o cho bªn vi ph¹m vÒ hµnh vi vi ph¹m vµ yªu cÇu bªn vi ph¹m ngõng ngay hµnh vi vi ph¹m ®ã. NÕu bªn vi ph¹m vÉn kh«ng thùc hiÖn th× bªn bÞ vi ph¹m cã quyÒn khëi kiÖn ra toµ. C¸c doanh nghiÖp vµ c¬ quan chøc n¨ng còng cã thÓ sö dông mét sè biÖn ph¸p ®Ó chèng l¹i viÖc vi ph¹m SHCN nh­: H×nh thøc ph¹t chÝnh: hµnh vi vi ph¹m hµnh chÝnh vÒ SHCN tuú theo hµnh vi, quy m«, møc ®é, hËu qu¶, tÝnh chÊt vi ph¹m, t×nh tiÕt t¨ng nÆng vµ t×nh tiÕt gi¶m nhÑ mµ bÞ xö ph¹t tõ c¶nh c¸o ®Õn 100 triÖu ®ång theo quy ®Þnh cô thÓ cho tõng hµnh vi quy ®Þnh t¹i NghÞ ®Þnh 12/N§-CP. H×nh thøc ph¹t bæ sung: ngoµi h×nh thøc ph¹t chÝnh cßn cã thÓ bÞ ¸p dông h×nh thøc ph¹t bæ sung bao gåm t­íc quyÒn sö dông giÊy phÐp kinh doanh cã thêi h¹n, tÞch thu tang vËt vµ ph­¬ng tiÖn vi ph¹m. BiÖn ph¸p kh¸c: + Tiªu huû hµng ho¸ cã yÕu tè vi ph¹m + Tr­êng hîp miÔn ¸p dông mét sè biÖn ph¸p. Tr­êng hîp chñ SHCN kh«ng yªu cÇu, miÔn nghÜa vô c¶i chÝnh th× ng­êi cã thÈm quyÒn cã thÓ cho miÔn nÕu xÐt thÊy hµnh vi ®ã chØ g©y thiÖt h¹i cho chñ SHCN, kh«ng g©y h¹i cho x· héi. + Kª biªn, niªm phong, t¹m gi÷ hµng ho¸, ph­¬ng tiÖn vi ph¹m vÒ SHCN. + Gi¸m ®Þnh vÒ SHCN. Néi dung kÕt luËn trong v¨n b¶n gi¸m ®Þnh lµ mét trong nh÷ng c¨n cø ph¸p lý ®Ó ng­êi cã thÈm quyÒn ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh xö ph¹t hµnh chÝnh còng nh­ nh÷ng biÖn ph¸p xö lý phï hîp ®èi víi tang vËt. N¾m v÷ng c¸c thñ tôc tè c¸o hµnh vi vi ph¹m vÒ SHCN: §©y lµ viÖc lµm cÇn thiÕt ®Ó doanh nghiÖp cã thÓ tè c¸o hµnh vi vi ph¹m quyÒn SHCN. Nh÷ng quy ®Þnh vÒ thñ tôc tè c¸o bao gåm: Ng­êi vµ tæ chøc cã quyÒn tè c¸o: Mét tæ chøc, c¸ nh©n, ng­êi s¶n xuÊt, ng­êi kinh doanh, ng­êi tiªu dïng, c¬ quan Nhµ n­íc, ®oµn thÓ x· héi cã quyÒn tè c¸o hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt vÒ hµng gi¶ vÒ SHCN ®Õn Thanh tra Bé hoÆc Thanh tra Së Khoa häc-C«ng nghÖ n¬i cã c¸ nh©n, tæ chøc cã hµnh vi vi ph¹m ®ãng trô së hoÆc n¬i hµng ho¸ cã yÕu tè vi ph¹m l­u th«ng. Hå s¬ tè c¸o: Hå s¬ tè c¸o göi ®Õn Thanh tra Bé hoÆc Së Khoa häc-C«ng nghÖ bao gåm: §¬n tè c¸o cã c¸c néi dung: tªn tæ chøc, c¸ nh©n tè c¸o, ®Þa chØ liªn hÖ, tªn tæ chøc, c¸ nh©n cã hµnh vi vi ph¹m bÞ tè c¸o (tr­êng hîp biÕt râ ®èi t­îng SHCN bÞ vi ph¹m, hoÆc ®Þa chØ ghi trªn hµng ho¸ cã yÕu tè vi ph¹m), néi dung vi ph¹m, c¸c tµi liÖu, v¨n b»ng vÒ SHCN lµ b¶n sao cã c«ng chøng (nÕu tæ chøc, c¸ nh©n tè c¸o lµ chñ v¨n b»ng), kh¼ng ®Þnh chñ thÓ, ®èi t­îng, ph¹m vi, néi dung quyÒn SHCN ®ang ®­îc b¶o hé vµ cã liªn quan ®Õn vô viÖc vi ph¹m, c¸c chøng cø (bao b× s¶n phÈm , hµng ho¸ chøa ®ùng yÕu tè vi ph¹m, ¶nh chôp, tê r¬i qu¶ng c¸o...) ®Ó chøng minh cã hµnh vi vi ph¹m. Tr­êng hîp tè c¸o th«ng qua tæ chøc ®¹i diÖn SHCN cÇn cã giÊy tê uû quyÒn hîp ph¸p trong ®ã cã néi dung uû quyÒn b¶o vÖ quyÒn SHCN tr­íc c¬ quan cã thÈm quyÒn, kÕt qu¶ gi¸m ®Þnh (nÕu ®· gi¸m ®Þnh), yªu cÇu, ®Ò nghÞ bao gåm ®Ò nghÞ xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh, viÖc båi th­êng thiÖt h¹i (tr­êng hîp viÖc yªu cÇu båi th­êng thiÖt h¹i sÏ t¸ch ra ®Ó gi¶i quyÕt sau b»ng thñ tôc tè tông d©n sù víi Toµ ¸n cÇn ghi râ), c¸c néi dung cÇn gi¶i tr×nh, c¸c ®Ò nghÞ vÒ c¸c biÖn ph¸p xö lý thÝch hîp kh¸c nh»m ®¶m b¶o quyÒn vµ lîi Ých cña m×nh, c¸c cam kÕt vÒ xuÊt xø hµng ho¸ khi ®Ò nghÞ tÞch thu hµng ho¸ vi ph¹m. Tr¶ l¹i ®¬n tè c¸o , kh«ng ¸p dông xö ph¹t: §¬n tè c¸o hµnh vi vi ph¹m hµnh chÝnh vÒ SHCN sÏ bÞ tr¶ l¹i trong c¸c tr­êng hîp: hµnh vi vi ph¹m thùc hiÖn t¹i thêi ®iÓm ngoµi (hÕt) thêi hiÖu xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh vÒ SHCN, chuyÓn SHCN cña ®èi t­îng SHCN bi tè c¸o vi ph¹m ngoµi thêi h¹n, ph¹m vi b¶o hé ghi trong v¨n b»ng b¶o hé hoÆc trong giÊy chøng nhËn hîp ®ång li-x¨ng, tæ chøc, c¸ nh©n tè c¸o ®ång thêi khëi kiÖn t¹i Toµ ¸n vµ vô viÖc ®· ®­îc Toµ ¸n thô lý ®Ó gi¶i quyÕt hoÆc ®· cã b¶n ¸n cña Toµ ¸n. Th«ng b¸o kÕt qu¶ gi¶i quyÕt. C¸c gi¶i ph¸p cho c¸c doanh nghiÖp nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ tù b¶o vÖ quyÒn SHCN Lµ chñ thÓ tham gia trùc tiÕp vµo quan hÖ vÒ quyÒn SHCN, h¬n ai hÕt chÝnh c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó tù b¶o vÖ quyÒn lîi cña m×nh. Chó träng n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm vµ c¶i tiÕn mÉu m·, bao b× Thùc chÊt ®©y lµ gi¶i ph¸p kü thuËt. Hµm l­îng kü thuËt cao trong s¶n phÈm vµ bao b× sÏ lµ khã kh¨n lín ®èi víi nh÷ng hµnh vi x©m ph¹m nh­ nh¸i nh·n hiÖu, sao chÐp kiÓu d¸ng. Trªn c¬ së hoµn c¶nh cô thÓ cña m×nh, doanh nghiÖp cÇn chó ý ®Õn biÖn ph¸p nµy, kh«ng nh÷ng cã t¸c dông b¶o vÖ mµ cßn cã ý nghÜa tËn dông quyÒn SHCN ®­îc b¶o hé trong kinh doanh. Ngoµi ra doanh nghiÖp cã thÓ thùc hiÖn d¸n tem chèng hµng gi¶ lªn s¶n phÈm cña m×nh. Thùc tÕ ®· cho thÊy ®©y lµ mét biÖn ph¸p kh¸ hiÖu qu¶ mÆc dï nã lµm t¨ng gi¸ thµnh s¶n phÈm. X©y dùng bé phËn nh©n lùc cho c«ng t¸c SHCN Doanh nghiÖp nªn x©y dùng cho m×nh bé phËn nh©n sù phô tr¸ch nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn SHCN. §éi ngò nµy ph¶i cã nh÷ng kiÕn thøc nhÊt ®Þnh vÒ ph¸p luËt SHCN vµ kü thuËt vÒ ®èi t­îng SHCN doanh nghiÖp ®­îc b¶o hé. Bªn c¹nh ®ã còng cÇn chó träng th­êng xuyªn viÖc n©ng cao nhËn thøc cña toµn doanh nghiÖp vÒ SHCN. Víi bé phËn nh©n sù x©y dùng ®­îc, doanh nghiÖp cÇn ®Èy m¹nh c«ng t¸c ®iÒu tra thÞ tr­êng ®Ó ph¸t hiÖn vµ yªu cÇu c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn xö lý. Tõ kÕt qu¶ ®iÒu tra, doanh nghiÖp còng cã thÓ rót ra nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó kh¾c phôc nh÷ng s¬ hë dÔ bÞ lîi dông vi ph¹m. Sö dông tæ chøc ®¹i diÖn SHCN HiÖn nay ë ViÖt Nam cã 18 tæ chøc ®¹i diÖn SHCN. Doanh nghiÖp nªn chän cho m×nh mét tæ chøc ®¹i diÖn SHCN ®Ó t­ vÊn, gióp doanh nghiÖp tiÕn hµnh c¸c thñ tôc ®¨ng ký, khiÕu kiÖn...V× ®©y lµ mét lÜnh vùc ®ßi hái tr×nh ®é hiÓu biÕt nhÊt ®Þnh vÒ c¸c lÜnh vùc kü thuËt còng nh­ ph¸p luËt vÒ SHCN. Víi nh÷ng kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm cã ®­îc, c¸c tæ chøc nµy sÏ gióp doanh nghiÖp thùc hiÖn viÖc b¶o hé quyÒn SHCN cã hiÖu qu¶. T¸c ®éng ®Õn kh¸ch hµng Doanh nghiÖp cÇn chó träng ®Õn viÖc h­íng dÉn, cung cÊp th«ng tin ®Ó hç trî tÝch cùc kh¸ch hµng trong viÖc x¸c ®Þnh hµnh chÝnh hiÖu cña m×nh, cã thÓ: + Tham gia vµo c¸c héi chî, triÓn l·m ®Ó tuyªn truyÒn, cung cÊp th«ng tin gióp kh¸ch hµng ph©n biÖt hµng thËt-hµng gi¶. + Th«ng qua c¸c h×nh thøc qu¶ng c¸o trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, ®­a nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vÒ s¶n phÈm còng nh­ vÒ doanh nghiÖp ®Ó ng­êi tiªu dïng tr¸nh nhÇm lÉn khi mua hµng cña m×nh. + Sö dông biÖn ph¸p cÊp “thÎ chøng nhËn hµng chÝnh hiÖu” khi b¸n s¶n phÈm cho kh¸ch hµng. Trªn thÎ nµy cÇn ghi nh÷ng th«ng tin vÒ tÝnh n¨ng, c¸c ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm. + Doanh nghiÖp còng cÇn ¸p dông c¸c biÖn ph¸p khuyÕn c¸o vµ khÝch lÖ kh¸ch hµng kÓ c¶ ng­êi ph©n phèi trung gian vµ ng­êi tiªu dïng cuèi cïng ®Ó gãp phÇn vµo c«ng t¸c chèng c¸c hµnh vi x©m ph¹m quyÒn SHCN. C¸c kiÕn nghÞ chñ yÕu H×nh thµnh hÖ thèng hç trî ho¹t ®éng SHCN Hoµn thiÖn hÖ thèng c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt vµ hÖ thèng c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc vÒ quyÒn SHCN ph¶i ®¶m b¶o phï hîp víi xu thÕ quèc tÕ vµ hoµn c¶nh cña ®Êt n­íc. Thùc tÕ cho thÊy trong hÖ thèng c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt cña n­íc ta, nhiÒu quy ®Þnh ®· bÞ l¹c hËu vµ trë nªn kh«ng phï hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn hiÖn nay, khiÕn xuÊt hiÖn t×nh tr¹ng th­êng xuyªn cã nh÷ng thay ®æi quy ®Þnh trong c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt. §iÒu nµy lµ do khi lµm luËt, ng­êi lµm luËt kh«ng ®ãn ®Çu ®­îc c¸c t×nh huèng cã thÓ x¶y ra trong nh÷ng ®iÒu kiÖn míi. Sù thay ®æi nµy sÏ dÉn ®Õn nh÷ng khã kh¨n rÊt lín ®èi víi c¸c c¸ nh©n, tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh, nhÊt lµ trong c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i. HÖ thèng c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc còng béc lé nhiÒu yÕu ®iÓm, hÖ thèng hµnh chÝnh cßn cång kÒnh ch­a ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Do vËy qu¸ tr×nh hoµn thiÖn ph¸p luËt vµ hÖ thèng c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc vÒ SHCN cÇn nghiªn cøu kü c¸c xu thÕ quèc tÕ trong ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng theo quan ®iÓm hiÖn ®¹i ho¸. CÇn ®¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt, tÝnh ®Çy ®ñ, ®ång bé, râ rµng vµ cô thÓ cña ph¸p luËt nh»m t¹o mét c¬ së ph¸p lý v÷ng ch¾c ®Ó thùc thi cã hiÖu qu¶ viÖc b¶o hé quyÒn SHCN. Cã thÓ nãi hÖ thèng c¸c quy ®Þnh kh«ng thÓ lµ mét c¬ së ph¸p lý v÷ng vµng nÕu kh«ng ®Çy ®ñ vµ kh«ng thèng nhÊt. C¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc kh«ng thÓ thùc thi cã hiÖu qu¶ c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt khi hÖ thèng ®ã thiÕu ®ång bé, kh«ng râ rµng vµ cô thÓ. HiÖu lùc thùc tÕ cña c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt tr­íc hÕt phô thuéc vµo tÝnh thèng nhÊt, tÝnh ®Çy ®ñ, ®ång bé, râ rµng vµ cô thÓ cña c¸c v¨n b¶n ph¸p quy. Trong nh÷ng n¨m võa qua ë n­íc ta, sù thiÕu ®ång bé vµ thèng nhÊt ®· khiÕn cho c¸c c¬ quan hµnh chÝnh cã thÈm quyÒn thùc thi quyÒn SHCN lóng tóng, bá sãt trong viÖc xö lý c¸c hµnh vi x©m ph¹m, c¸c c¬ quan xÐt xö thiÕu c¨n cø ®Ó xÐt xö chÝnh x¸c dÉn ®Õn t×nh tr¹ng c¸c toµ ¸n xÐt xö kh¸c nhau, kÐo dµi thêi gian xö lý g©y tèn kÐm cho ®­¬ng sù. Còng do ®ã mµ c¸c c¸ nh©n, tæ chøc khã kh¨n trong viÖc tù b¶o vÖ quyÒn SHCN cña m×nh. Cïng víi qu¸ tr×nh hoµn thiÖn ph¸p luËt cÇn lËp l¹i trËt tù hÖ thèng c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc vµ chØnh ®èn l¹i ®éi ngò c¸n bé tæ chøc, chØ ®¹o vµ thùc thi quyÒn SHCN ®Ó n©ng cao hiÖu lùc thùc tÕ cña ph¸p luËt vµ n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c b¶o hé quyÒn SHCN. HiÖu qu¶ ®ã kh«ng chØ phô thuéc vµo hÖ thèng c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt mµ cßn phô thuéc rÊt nhiÒu vµo ®éi ngò thùc thi ph¸p luËt. C«ng t¸c b¶o hé quyÒn SHCN ®ßi hái hÖ thèng c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc tr¶i réng nhiÒu bé, ngµnh tõ trung ­¬ng ®Õn ®Þa ph­¬ng, do vËy ®Ó b¶o hé cã hiÖu qu¶ ph¶i thùc hiÖn tèt c«ng t¸c nµy ë mçi c¬ quan h÷u quan vµ ph¶i cã sù phèi hîp chÆt chÏ, hiÖu qu¶ gi÷a c¸c c¬ quan ®ã. §Ó lµm ®­îc nh­ vËy th× chøc n¨ng, nhiÖm vô cña c¸c c¬ quan qu¶n lý ph¶i râ rµng, c¸c c¸n bé chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ qu¶n lý ho¹t ®éng quyÒn SHCN ph¶i cã nh÷ng hiÓu biÕt nhÊt ®Þnh vÒ ph¸p luËt vµ nghiÖp vô SHCN. §iÒu chØnh, bæ sung ph¸p luËt vµ c¸c quy ®Þnh cña Nhµ n­íc vÒ b¶o hé quyÒn SHCN Söa ®æi, bæ sung NghÞ ®Þnh 63-CP ngµy 24-10-1996 quy ®Þnh chi tiÕt vÒ SHCN: Söa ®æi quy ®Þnh t¹i §iÒu 50 cña NghÞ ®Þnh vÒ quyÒn sö dông tr­íc s¸ng chÕ, gi¶i ph¸p h÷u Ých cho phï hîp víi §iÒu 801 BLDS, söa kho¶n 1 §iÒu 53 NghÞ ®Þnh vÒ c¸c hµnh vi x©m ph¹m quyÒn SHCN cho phï hîp víi §iÒu 805 BLDS, bá nguyªn t¾c nép ®¬n ®Çu tiªn ®èi víi quyÒn sö dông tªn gäi xuÊt xø hµng ho¸. Söa ®æi c¸c quy ®Þnh t¹i Kho¶n 4, §iÒu 4 vÒ viÖc b¶o hé thiÕt kÕ bè trÝ m¹ch tÝch hîp, gièng ®éng thùc vËt cho phï hîp víi hiÖp ®Þnh TRIPS. Bæ sung vµo NghÞ ®Þnh quy ®Þnh vÒ SHCN ®èi víi ®èi t­îng lµ quy tr×nh s¶n xuÊt ®éng thùc vËt kh«ng ph¶i lµ c¸c quy ®Þnh vi sinh, c¸c quy ®Þnh ®Æc thï x¸c ®Þnh mét nh·n hiÖu næi tiÕng, ph©n biÖt nh·n hiÖu t­¬ng tù, nh·n hiÖu tËp thÓ, nh·n hiÖu chøng nhËn, c¸c ®iÒu kiÖn ph©n biÖt mét nh·n hiÖu ®¨ng ký víi tªn th­¬ng m¹i, quy ®Þnh râ thêi gian chñ së h÷u kh«ng sö dông c¸c ®èi t­îng SHCN lµ ®iÒu kiÖn ®Ó Nhµ n­íc buéc chuyÓn giao cho ng­êi kh¸c theo §iÒu 802 BLDS, cô thÓ ho¸ thêi h¹n chñ së h÷u kh«ng nép lÖ phÝ duy tr× hiÖu lùc v¨n b»ng b¶o hé vµ c¸c thñ tôc cÇn thiÕt tr­íc khi tuyªn bè ®×nh chØ mét v¨n b»ng b¶o hé. Ban hµnh mét sè nghÞ ®Þnh míi ®Ó quy ®Þnh vÒ c¸c ®èi t­îng ch­a ®­îc ph¸p luËt vÒ SHCN quy ®Þnh: C¸c ®èi t­îng ®ã lµ: tªn th­¬ng m¹i, biÓu t­îng doanh nghiÖp, th«ng tin bÝ mËt, chØ dÉn ®Þa lý hµng ho¸. Quy ®Þnh vÒ viÖc b¶o hé quyÒn chèng c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh trong c¸c quan hÖ ph¸p luËt vÒ SHCN. Do c¸c ®Æc tr­ng cña c¸c ®èi t­îng nµy, th«ng th­êng viÖc b¶o hé chØ xuÊt hiÖn khi cã hµnh vi x©m ph¹m tøc lµ chñ së h÷u ®èi t­îng SHCN ph¶i cã tr¸ch nhiÖm chøng minh lçi vµ viÖc b¶o hé kh«ng theo nguyªn t¾c c Êp v¨n b»ng b¶o hé. §©y còng lµ lý do ®Ó ban hµnh mét NghÞ ®Þnh riªng. Quy ®Þnh c¸c chÕ tµi xö ph¹t vi ph¹m quyÒn SHCN: Thùc tÕ cho thÊy vµ theo ý kiÕn cña nhiÒu doanh nghiÖp, cÇn thiÕt ph¶i quy ®Þnh c¸c chÕ tµi ph¹t nÆng h¬n nhiÒu so víi c¸c chÕ tµi hiÖn hµnh nh»m ng¨n chÆn c¸c hµnh vi vi ph¹m vµ t¸i vi ph¹m. Bªn c¹nh ®ã cÇn cã quy ®Þnh cô thÓ c¸ch tÝnh h×nh thøc, møc ph¹t cã thÓ theo c¶ hµnh vi, ®èi t­îng, nguån gèc ®Ó kh¾c phôc kÞp thêi vµ hîp lý c¸c hËu qu¶ do c¸c hµnh vi vi ph¹m g©y ra, ®ång thêi tr¸nh lóng tóng trong xö lý vµ xÐt xö. CÇn quy ®Þnh viÖc kÕt qu¶ xö lý vµ xÐt xö c¸c vô vi ph¹m quyÒn SHCN ph¶i ®­îc c«ng cè trªn b¸o chÝ hay c¸c ph­¬ng tiÖn truyÒn th«ng kh¸c mµ bªn vi ph¹m ph¶i chÞu chi phÝ. BiÖn ph¸p nµy kh«ng nh÷ng cã t¸c dông chèng hµnh vi t¸i diÔn mµ cßn cã t¸c dông tuyªn truyÒn, phæ biÕn vµ n©ng cao nhËn thøc cho c«ng chóng. Söa ®æi vµ bæ sung mét sè quy ®Þnh kh¸c: Quy ®Þnh vÒ thêi h¹n c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc vÒ SHCN cho ý kiÕn ®¸nh gi¸, kÕt luËn, tr¶ lêi ng­êi cã thÈm quyÒn xö lý ®· quy ®Þnh ë §iÒu 14 NghÞ ®Þnh 12, bæ sung vµo NghÞ ®Þnh nµy c¸c h×nh thøc vµ møc ph¹t cã sù ph©n lo¹i vÒ mÆt hµng còng nh­ møc ®é nguy hiÓm cña tõng mÆt hµng vi ph¹m quyÒn SHCN, söa ®æi §iÓm 2 vµ 3 Môc II cña Th«ng t­ 23/TC/TCT: bá sù ph©n biÖt møc phÝ, lÖ phÝ gi÷a ng­êi Viªt Nam vµ ng­êi n­íc ngoµi, ng­êi ViÖt Nam ®Þnh c­ ë n­íc ngoµi. T¨ng c­êng c«ng t¸c gi¸o dôc, phæ biÕn ph¸p luËt Côc SHCN cÇn phèi hîp víi c¸c c¬ quan t¨ng c­êng c«ng t¸c båi d­ìng, tËp huÊn kiÕn thøc ph¸p luËt vµ nghiÖp vô vÒ SHCN cho c¸c c¸n bé trong hÖ thèng c¸c c¬ quan tæ chøc chØ ®¹o vµ thùc thi quyÒn SHCN, kÓ c¶ c¸c c¸n bé ë c¸c c¬ quan xÐt xö vµ thi hµnh ¸n. C«ng t¸c nµy ph¶i ®­îc tæ chøc th­êng xuyªn cã ®Þnh kú. C¸c c¬ quan chøc n¨ng cÇn ®Èy m¹nh h¬n n÷a c«ng t¸c tuyªn truyÒn, phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt vÒ SHCN trong nhµ tr­êng, c¸c tæ chøc kinh tÕ, x· héi vµ c¸c tÇng líp nh©n d©n. Cã h×nh thøc khuyÕn khÝch mäi c«ng d©n tham gia vµo c«ng t¸c chèng vi ph¹m quyÒn SHCN. Nªn ch¨ng Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o phèi hîp víi Bé T­ ph¸p vµ Bé Khoa häc-C«ng nghÖ-M«i tr­êng nghiªn cøu ®Ó sím ®­a m«n häc vÒ së h÷u trÝ tuÖ vµo néi dung gi¶ng d¹y t¹i c¸c tr­êng cao ®¼ng vµ ®¹i häc? KÕt luËn Thùc tÕ ®· cho thÊy vÊn ®Ò SHCN ®ang ®­îc §¶ng vµ Nhµ n­íc ta rÊt quan t©m. Tõ nh÷ng n¨m 80 chóng ta ®· cã nh÷ng quy ®Þnh ®Çu tiªn ®iÒu chØnh c¸c quan hÖ trong lÜnh vùc SHCN vµ kh«ng ngõng bæ sung vµ hoµn thiÖn nh÷ng quy ®Þnh ®ã ®Ó h×nh thµnh nªn mét hÖ thèng ph¸p luËt vÒ SHCN. Theo ®ã, quyÒn SHCN lµ quyÒn t­ h÷u, nã g¾n liÒn víi ho¹t ®éng trÝ tuÖ cña con ng­êi. Do ®ã thùc hiÖn b¶o hé quyÒn SHCN lµ viÖc lµm cÇn thiÕt trong giai ®o¹n hiÖn nay. N­íc ta ®ang trong giai ®o¹n thùc hiÖn ®æi míi chÝnh s¸ch ph¸t triÓn, hoµn thiÖn ph¸p luËt vµ tiÕn hµnh sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc nªn vai trß cña b¶o hé quyÒn SHCN cµng trë nªn quan träng. §Ó thùc hiÖn tèt viÖc b¶o hé nµy, chóng ta kh«ng chØ cã nguån luËt quèc gia (hÖ thèng luËt ph¸p quèc gia) mµ cßn cã nguån luËt quèc tÕ, ®ã lµ c¸c §iÒu ­íc quèc tÕ mµ ViÖt Nam ®· tham gia nh­: C«ng ­íc Paris vÒ b¶o hé quyÒn SHCN, HiÖp ­íc hîp t¸c Patent, Tho¶ ­íc Madrid vÒ ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ quèc tÕ vµ nhiÒu C«ng ­íc, hiÖp ­íc kh¸c. §iÒu ®ã thÓ hiÖn r»ng, trong nç lùc ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc vµ hoµn thiÖn hÖ thèng luËt ph¸p quèc gia, ViÖt Nam rÊt quan t©m ®Õn vÊn ®Ò hîp t¸c quèc tÕ, t¨ng c­êng c¸c mèi quan hÖ song ph­¬ng vµ ®a ph­¬ng, thÓ hiÖn ý chÝ muèn lµm b¹n víi tÊt c¶ c¸c n­íc trªn thÕ giíi. Song ®Ó c«ng t¸c b¶o hé quyÒn SHCN ®­îc thùc hiÖn cã hiÖu qu¶, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn mau chãng, chñ ®éng ®¨ng ký b¶o hé quyÒn SHCN, n¾m ch¾c luËt c¹nh tranh, m¹nh d¹n sö dông quyÒn tè c¸o vµ khëi kiÖn ®Ó chèng l¹i hµnh vi vi ph¹m vÒ quyÒn SHCN. ¦u tiªn cho viÖc sö dông tr­íc s¸ng chÕ, gi¶i ph¸p h÷u Ých vµ kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp ®Ó mau chãng t¹o nªn th­¬ng hiÖu ®¹t chuÈn mùc trªn thÞ tr­êng. Song song víi qu¸ tr×nh ®ã c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¸t triÓn m¹nh c¸c lo¹i nh·n hiÖu liªn kÕt nh»m mau chãng khai th¸c quyÒn SHCN th«ng qua h×nh thøc hîp t¸c ®Çu t­ còng nh­ chuyÓn giao c«ng nghÖ. Héi nhËp víi tèc ®é nhanh sÏ lµ c¬ héi cho c¸c doanh nghiÖp tr­ëng thµnh, lín m¹nh nh­ng còng lµ rñi ro cho nh÷ng doanh nghiÖp chËm ®æi míi, ®Çu t­ thÊp, ®©y lµ quy luËt ®µo th¶i trªn con ®­êng ph¸t triÓn chung cña thÕ giíi. Tãm l¹i, ®Ó mau chãng héi nhËp kinh tÕ thÕ giíi, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn m¹nh d¹n ®Çu t­, ®Çu t­ ®óng møc cho viÖc khai th¸c vµ b¶o vÖ quyÒn SHCN cña doanh nghiÖp m×nh. ChØ cã lµm tèt viÖc nµy míi t¹o dùng ®­îc h×nh ¶nh, t¹o dùng ®­îc th­¬ng hiÖu trªn th­¬ng tr­êng quèc tÕ. §©y lµ vò khÝ, lµ ®éng lùc c¹nh tranh lµnh m¹nh nhÊt trªn thÞ tr­êng.