Lời mở đầu
Một thời gian khá dài trước đây, Việt Nam đã từng duy trì một nền kinh tế tập trung bao cấp với sự điều tiết trực tiếp những hoạt động kinh tế thông qua quá trình đưa ra những quyết định mang tính pháp lệnh từ trung ương. Các hoạt động kinh tế của các cấp địa phương đều tiến hành theo những chỉ tiêu cụ thể do nhà nước giao. Trong thời kỳ này có thể nói rằng KHH nền kinh tế quốc dân là đặc trưng và là tính ưu việt riêng của cơ chế tập trung, nó đã giúp nước ta huy động được các nguồn lực phục vụ cho công cuộc kháng chiến thành công.
Tuy nhiên, việc duy trì quá lâu cơ chế tập trung đã thủ tiêu tính năng động và hiệu quả của các hoạt động kinh tế. Đặc biệt là trong cơ chế thị trường hiện nay thì một nền kinh tế mang tính cấp phát với hệ thống chỉ tiêu chằng chịt không còn phù hợp nữa. Ngày nay, trước xu thế hội nhập quốc tế diễn ra mạnh mẽ và sự biến động khôn lường của cơ chế thị trường thì Nhà nước chỉ nên giữ vai trò điều tiết vĩ mô và định hướng phát triển cho nền kinh tế, tạo một môi trường vĩ mô thuận lợi cho các hoạt động kinh tế. Vì vậy, KHH với vai trò là một trong những công cụ quản lý vĩ mô của Nhà nước cũng cần phải có sự đổi mới phù hợp với yêu cầu thực tế.
Tại Đại hội IX, Đảng ta cũng đã khẳng định “ cần tiếp tục tạo lập đồng bộ các yếu tố thị trường, đổi mới và nâng cao hiệu lực quản lý kinh tế của nhà nước”, đồng thời “ Tiếp tục đổi mới các công cụ quản lý vĩ mô của Nhà nước đối với nền kinh tế. Đổi mới hơn nữa công tác kế hoạch hoá, nâng cao chất lượng xây dựng các chiến lược, quy hoạch và kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội”.
Chính vì những lý do trên, bài nghiên cứu này không có mục đích gì khác là nhằm giúp người đọc hiểu rõ hơn vì sao cần phải đổi mới công tác KHH ở Việt Nam, thấy được những bước tiến trong công tác KHH ở nước ta, kinh nghiệm về làm KHH ở một số nước, và từ đó đưa ra những ý kiến về phương hướng đổi mới công tác KHH và từ đó đưa ra những ý kiến về phương hướng đổi mới công tác KHH ở Việt Nam.
Bài viết kết cấu gồm ba phần:
Phần I: Lời mở đầu
Phần II: Những đổi mới trong công tác KHH ở Việt Nam và những phương hướng tiếp tục đổi mới công tác KHH ở Việt Nam.
Phần II gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở của vấn đề đổi mới công tác KHH ở Việt Nam.
Chương 2: Những đổi trong công tác KHH ở Việt Nam trong thời gian qua.
Chương 3: Phương hướng tiếp tục đổi mới công tác KHH ở nước ta trong thời gia tới.
Phần III: Kết luận
Nhóm tác giả xin chân thành cảm ơn sự hướng dẫn của thầy giáo Ngô Thắng Lợi, đồng cảm ơn thầy Phạm Thanh Hưng đã giúp đỡ nhóm tác giả trong quá trình viết bài. Mặc dù đã có nhiều cố gắng xong không tránh khỏi những thiếu sót, nhóm tác giả rất mong có được sự đóng góp ý kiến từ phía bạn đọc. Nhóm tác giả xin chân thành cảm ơn.
30 trang |
Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1786 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Những đổi mới trong công tác kế hoạch hóa ở Việt Nam và những phương hướng tiếp tục đổi mới công tác kế hoạch hóa ở Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
p phÇn quan träng cho t¨ng trëng cña toµn nÒn kinh tÕ, t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy c¸c vïng l©n cËn ph¸t triÓn thµnh vÖ tinh cña nh÷ng cùc ph¸t triÓn trªn.
Nh×n chung c«ng t¸c quy ho¹ch ®· cã nh÷ng cè g¾ng vµ chuyÓn biÕn bíc ®Çu, ®· g¾n ®îc môc tiªu chiÕn lîc vµo néi dung quy ho¹ch, x¸c ®Þnh ®îc tiÒm n¨ng, ®Þnh híng ph¸t triÓn cho tõng vïng, tõng ®Þa ph¬ng. Tµi liÖu quy ho¹ch ®· bíc ®Çu gióp cho c¸c cÊp l·nh ®¹o ë trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng x¸c ®Þnh môc tiªu, nhiÖm vô vµ t¨ng cêng sù chØ ®¹o ph¸t triÓn KT-XH ë tõng ®Þa ph¬ng còng nh c¶ níc.
C«ng t¸c ph©n vïng quy ho¹ch ®· cã sù ®æi míi vµ ph¸t triÓn tõ thÊp ®Õn cao. Lóc ®Çu, chóng ta chia c¶ níc thµnh bèn vïng vµ sau ®ã ®· ®îc thay ®æi vµ chia c¶ níc thµnh bÈy vïng.
Sù ®æi míi trong c«ng t¸c quy ho¹ch lµ mét trong nh÷ng ®iÓm ®æi míi trong c«ng t¸c lµm kÕ ho¹ch ë níc ta. Tõ ®ã gãp phÇn kh«ng nhá vµo sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt níc, còng nh sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña chÝnh vïng ®ã th«ng qua thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi.
2.1.3. VÒ c«ng t¸c kÕ ho¹ch ph¸t triÓn.
KÕ ho¹ch ph¸t triÓn lµ sù cô thÓ ho¸ cña chiÕn lîc vµ quy ho¹ch ph¸t triÓn, lµ mét c«ng cô ®Þnh híng ®îc thÓ hiÖn b»ng hÖ th«ngs c¸c chØ tiªu môc tiªu, c¸c chØ biÖn ph¸p vµ c¸c gi¶i ph¸p chÝnh s¸ch c¬ b¶n ¸p dông trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh.
2.1.3.1. ChuyÓn dÇn träng t©m sang KHH ®Þnh híng ph¸t triÓn n¨m n¨m.
Trªn c¬ së chiÕn lîc ph¸t triÓn KT-XH vµ quy ho¹ch ph¸t triÓn, c¸c kÕ ho¹ch n¨m:1991-1995 vµ 1996-2000 ®· ®îc x©y dùng v¬Ý nh÷ng thay ®æi lín vÒ néi dung nh: t¨ng cêng KHH vÜ m«; Tõng bíc xo¸ bá KHH mÖnh lÖnh vµ gi¶m ®Õn møc tèi thiÓu c¸c chØ tiªu ph¸p lÖnh, chuyÓn sang KHH ®Þnh híng, chó ý h¬n ®Õn c¸c chØ tiªu trªn c¸c lÜnh vùc x· héi, khoa häc vµ c«ng nghÖ; §· cã nhiÒu cè g¾ng x©y dùng vµ ®iÒu hµnh ®¶m b¶o c¸c c©n ®èi lín trong KHH gi¸ trÞ; X©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c ch¬ng tr×nh dù ¸n quèc gia; Chó trong x©y dùng c¬ së h¹ tÇng KT-XH; Më réng quan hÖ ®èi ngo¹i vµ hîp t¸c quèc tÕ.
Ph¬ng ph¸p x©y dùng vµ qu¶n lý kÕ ho¹ch n¨m n¨m bíc ®Çu cã sù ®æi míi trong lÜnh vùc ng©n s¸ch, chuyÓn tõ ph¬ng ph¸p truyÒn thèng hay ph¬ng ph¸p x©y dùng vµ qu¶n lý kÕ ho¹ch n¨m n¨m thêi kú cè ®Þnh sang ph¬ng ph¸p ®æi míi hay ph¬ng ph¸p x©y dùng vµ qu¶n lý kÕ ho¹ch n¨m n¨m theo m« h×nh cuèn chiÕu. Cô thÓ:
ChuyÓn tõ viÖc thêi kú cña n¨m n¨m lµ cè ®Þnh sang thêi gian cña kú kÕ ho¹ch lµ n¨m n¨m nhng thêi kú kÕ ho¹ch cã sù thay ®æi tøc lµ lu©n chuyÓn theo kiÓu cuèn chiÕu.
ChuyÓn tõ viÖc c¸c chØ tiªu ®ù¬c x©y dùng lµ c¸c chØ tiªu ®îc tÝnh b×nh qu©n cho mét n¨m cña c¶ kú kÕ ho¹ch hoÆc lµ tÝnh cô thÓ ®Ých ®¹t ®îc cho n¨m cuèi cïng sang x©y dùng chØ tiªu cô thÓ cho n¨m ®Çu tiªn, sau ®ã dù tÝnh chØ tiªu cho n¨m tiÕp theo vµ dù b¸o c¸o chØ tiªu c¬ b¶n cho ba n¨m cßn l¹i; Sau mét n¨m, trªn c¬ së kÕt qu¶ thùc hiÖn c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch cña n¨m ®ã kÕt hîp víi nh÷ng t×nh h×nh cô thÓ cña thÞ trêng mµ chóng ta dù kiÕn ®îc; Tõ ®ã c¸c nhµ kÕ ho¹ch sÏ x©y dùng kÕ ho¹ch cô thÓ cho n¨m thø hai vµ n¨m thø hai sÏ lµ n¨m ®Çu cña thêi kú míi vµ x©y dùng chØ tiªu cho n¨m th ba tøc lµ n¨m thø hai cña thêi kú míi vµ dù b¸o c¸c chØ tiªu c¬ b¶n cho n¨m cuèi míi.
2.1.3.2. VÒ kÕ ho¹ch hµng n¨m.
KÕ ho¹ch hµng n¨m còng ®· chó träng ®Õn nh÷ng c©n ®èi lín, ®Æc biÖt lµ c©n ®èi tµi chÝnh- tiÒn tÖ, c©n ®èi c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ, c©n ®èi vèn ®Çu t toµn x· héi. ChÝnh s¸ch tµi kho¸, tiÒn tÖ vµ chinh s¸ch tû gi¸ ®· ®îc nghiªn cøu ho¹ch ®Þnh vµ ®îc sö dông t¬ng ®èi hîp lý trë thµnh nh©n tè quan träng ®èi víi viÖc duy tr× æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m«. Thùc tÕ nãi trªn ®· chøng tá ý tëng chuyÓn dÇn viÖc ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch tõ can thiÖp vi m« sang chó träng c¸c vÊn ®Ò vÜ m«, c¸c c©n ®èi lín h¬n ngµy cµng thÓ hiÖn râ vµ ph¸t huy hiÖu lùc thùc tÕ.
VÒ tr×nh tù cña viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch mét n¨m còng ®· cã sù ®æi míi. NÕu tríc kia lµ quy tr×nh ba xuèng hai lªn th× hiÖn nay quy tr×nh nµy ®îc c¶i tiÕn nh sau:
Tõ th¸ng 4 tíi th¸ng 6: h×nh thµnh khung ®Þnh híng.
Th¸ng 7: tæ chøc héi nghÞ híng dÉn lµm kÕ ho¹ch trªn c¬ së khung ®Þnh híng x©y dùng kÕ ho¹ch.
Th¸ng 8 tíi th¸ng 9: c¸c bé ngµnh ®Þa ph¬ng x©y dùng kÕ ho¹ch vµ Bé KH & §T tiÕn hµnh tæng hîp b¶n kÕ ho¹ch KTQD.
Th¸ng 10 tíi th¸ng 11: b¶n kÕ ho¹ch tæng hîp KTQD ®îc tr×nh, duyÖt qua chÝnh phñ, ban chÊp hµnh trung ¬ng §¶ng vµ Quèc héi duyÖt.
Th¸ng 12: hoµn chØnh vµ ®a kÕ ho¹ch xuèng c¸c cÊp thùc hiÖn.
2.1.3.2: §æi míi hÖ thèng chØ tiªu kÕ ho¹ch.
HÖ thèng chØ tiªu ph¸p lÖnh ®· ®îc rót gän ®¸ng kÓ chØ cßn chØ tiªu thu, chi ng©n s¸ch nhµ níc, ph©n bæ vèn ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n thuéc vÒ nguån vèn ng©n s¸ch nhµ níc. Xo¸ bá viÖc giao chØ tiªu ph¸p lÖnh vÒ s¶n xuÊt vµ chØ duy tõ mét sè chØ tiªu vÒ lu th«ng vËt t, hµng ho¸ quan träng nh»m æn ®Þnh cung cÇu.
PhÇn lín c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch hiÖn nay lµ chØ tiªu gi¸ trÞ, c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch hiÖn vËt nãi chung ®· ®îc gi¶m bít ®¸ng kÓ ®ång thêi duy tr× mét sè c©n ®èi hiÖn vËt thiÕt yÕu. HÖ thèng c©n ®èi hiÖn vËt thiÕt yÕu nh x¨ng dÇu, l¬ng thùc ®· tá ra lµ cÇn thiÕt cho æn ®Þnh kinh tÕ x· héi, c¸c b¶ng c©n ®èi gi¸ trÞ ngµy cµng ®îc më réng vµ n©ng cao.
Ngoµi xu hø¬ng "gi¸ trÞ ho¸ ", träng t©m cña c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch ®ang chuyÓn dÇn sang ®iÒu tiÕt kinh tÕ vÜ m« vµ c¸c chØ tiªu x· héi .
2.1.3.3. §æi míi quy tr×nh lËp kÕ ho¹ch:
Trong thêi gian qua, quy tr×nh lËp kÕ ho¹ch ®· cã nhiÒu thay ®æi c¨n b¶n. H×nh thøc giao sè kiÓm tra ®· ®îc thay thÕ b»ng viÖc cung cÊp th«ng tin cÇn thiÕt nh»m híng c¸c ngµnh, ®Þa ph¬ng vµ ®¬n vÞ c¬ së x©y dùng, tæng hîp kÕ ho¹ch theo híng môc tiªu chung cña nhµ níc. Bªn c¹nh viÖc cung cÊp nh÷ng th«ng tin híng dÉn, Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t cßn cö c¸c ®oµn ®Õn c¸c ®Þa ph¬ng ®Ó hç trî, gióp ®ì vµ gi¶i quyÕt c¸c víng m¾c mµ c¸c ®Þa ph¬ng gÆp ph¶i trong khi x©y dùng kÕ ho¹ch. Quy tr×nh lËp kÕ ho¹ch míi ®· h¹n chÕ sù ¸p ®Æt hµnh chÝnh chñ quan cña cÊp trªn víi cÊp díi, ph¸t huy ®îc tÝnh chñ ®éng s¸ng t¹o cña c¸c ngµnh, c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng còng nh doanh nghiÖp trong viÖc lËp vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch .
Trong khi x©y dùng vµ tæng hîp kÕ ho¹ch ®· chó ý nhiÒu h¬n ®Õn c¸c kÕ ho¹ch KH-CN, GD-§T, v¨n ho¸- th«ng tin, y tÕ, x· héi, thÓ dôc thÓ thao, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo… mµ tríc ®©y thêng bÞ xem nhÑ vµ cha g¾n víi c¸c kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ. C«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ë c¸c lÜnh vùc nµy sau mét thêi gian dµi xuèng cÊp, tr× trÖ th× nay ®· cã nhiÒu thay ®æi, ®ãng vai trß quan träng trong viÖc thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ.
C«ng t¸c dù b¸o, th«ng tin ®· bíc ®Çu ®îc t¨ng cêng, ph¬ng ph¸p tÝnh to¸n kÕ ho¹ch ®îc söa ®æi phï hîp dÇn víi th«ng lÖ quèc tÕ.
2.1.3.4. §æi míi ph¬ng thøc ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch:
§æi míi c«ng t¸c ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch trong thêi gian qua kh«ng chØ ®îc thÓ hiÖn ë tÝnh kÞp thêi, mµ cßn ®îc thÓ hiÖn râ nÐt ë viÖc sö dông c¸c c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ vÜ m« gi¸n tiÕp nh l·i suÊt, tØ gi¸, thuÕ suÊt, ®Þnh híng ®Çu t cña nhµ níc … Do ®ã, mét mÆt sù cã thÓ thiÖp trùc tiÕp cña c¸c c¬ quan nhµ níc vµo c«ng viÖc kinh doanh cña c¸c c¬ së kinh tÕ ®· gi¶m bít; mÆt kh¸c c¸c c¬ së kinh tÕ ®· cã nhiÒu cè g¾ng trong viÖc ph¸t huy kh¶ n¨ng tù chñ, x¸c ®Þnh nh÷ng lîi thÕ c¹nh tranh phï hîp víi ®iÒu kiÖn thay ®æi cña thÞ trêng .
Qu¸ tr×nh ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch ho¸ (KHH) còng ®· chó ý nhiÒu h¬n ®Õn viÖc dù b¸o ng¾n h¹n, ®iÒu chØnh kÞp thêi c¸c môc tiªu còng nh c¸c biÖn ph¸p kinh tÕ, sö dông c¸c c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ vÜ m« còng nh sö dông c¸c c¬ chÕ, chÝnh s¸ch vµ lùc lîng vËt chÊt ®Ó ®¶m b¶o c¸c c©n ®èi lín trong nÒn kinh tÕ, ®Þnh híng vµ thóc ®Èy thùc hiÖn kÕ ho¹ch. NÕu tríc ®©y kÕ ho¹ch chñ yÕu tËp trung vµo kinh tÕ quèc doanh víi kÕ ho¹ch ho¸ trùc tiÕp lµ chÝnh, th× nay ®· bíc ®Çu më réng kÕ ho¹ch ®Þnh híng ph¸t triÓn toµn bé nÒn kinh tÕ vµ x· héi, chñ yÕu th«ng qua c¸c KHH gi¸n tiÕp.
C«ng t¸c ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn râ rÖt tõng bíc ®¸p øng yªu cÇu ®Æt ra, c¸c c«ng cô ph¸p luËt vµ chÝnh s¸ch kinh tÕ ®îc phèi hîp ®Ó t¹o ra hµnh lang cho c¸c doanh nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ chñ ®éng ho¹t ®éng vµ ho¹t ®éng mét c¸ch cã trËt tù, ®óng ph¸p luËt gãp phÇn æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m«.
ViÖc ®iÒu hµnh cña chÝnh phñ trong qóa tr×nh thùc hiÖn môc tiªu kÕ ho¹ch hµng n¨m ®· cã hiÖu qu¶ vµ t¸c dông thiÕt thùc, kÞp thêi xö lý nh÷ng diÔn biÕn bÊt thêng ë trong níc vµ quèc tÕ, gãp phÇn quan träng cho sù æn ®Þnh kinh tÕ ®Êt níc .
2.2. Nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i trong qu¸ tr×nh ®æi míi c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ë ViÖt Nam:
MÆc dï viÖc ®æi míi KHH trong thêi gian qua cã tiÕn bé ®¸ng kÓ nhng do nhiÒu lý do, kÕt qu¶ cña ®æi míi KHH cßn h¹n chÕ, thËm chÝ c¶ ë trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng xu híng gi÷ l¹i hoÆc trë l¹i KHH kiÓu cò vÉn cßn kh¸ m¹nh, ngay trong mét bé phËn cña nhµ níc vµ mét phÇn d luËn cña c«ng chóng kh«ng khÝ bao cÊp cßn nÆng.
Nh÷ng h¹n chÕ chñ yÕu lµ:
2.2.1. VÒ nh÷ng c¬ së lý luËn vµ ph¬ng ph¸p luËn cho viÖc ®æi míi c«ng t¸c KHH:
Trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ, chóng ta cha x©y dùng ®îc mét c¬ së lý luËn vµ ph¬ng ph¸p luËn vÒ KHH phï hîp víi thùc tÕ ®æi míi cña ®Êt níc, do vËy kh«ng khái lóng tóng khi thiÕt kÕ néi dung kÕ ho¹ch còng nh ph¬ng thøc ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch .
Vai trß cña nhµ níc víi t c¸ch lµ ngêi ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn kinh tÕ nhiÒu khi bÞ nhÇm lÉn víi vai trß nhµ níc lµ chñ ®Çu t ®· dÉn tíi kÕt qu¶ ®ã lµ néi dung kÕ ho¹ch cßn nÆng vÒ ph©n bæ ®Çu t nhµ níc mµ cha coi träng ®óng møc viÖc vËn dông chÝnh s¸ch ®Ó huy ®éng c¸c nguån lùc tõ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c còng nh nguån lùc tõ níc ngoµi. V× thÕ, KHH cha bao qu¸t, cha ph¸t huy hiÖu lùc ®Çy ®ñ ®víi tæng thÓ nÒn kinh tÕ .
C«ng t¸c kÕ ho¹ch chØ ®îc quan t©m ®Õn nhiÒu ë cÊp trung ¬ng, trong khi bé m¸y kÕ ho¹ch kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng cã ®îc hÖ thèng th«ng tin gi¸m s¸t ë mäi cÊp tõ c¬ së, do vËy viÖc thùc hiÖn nhiÒu khi diÔn ra sai lÖch víi ý ®å cña kÕ ho¹ch .
Mèi quan hÖ gi÷a bé KH&§T víi c¸c bé kh¸c cha ®îc t¨ng cêng vµ ®æi míi kÞp thêi ®Ó ®¸p øng yªu cÇu ®æi míi chung cña nÒn kinh tÕ .
2.2.2. VÒ néi dung ph¬ng ph¸p KHH:
ViÖc x©y dùng chiÕn lîc ph¸t triÓn vµ kÕ ho¹ch 5 n¨m thêng ®îc thùc hiÖn nh»m phôc vô mçi kú ®¹i héi §¶ng; Sau ®ã viÖc thùc hiÖn triÓn khai c¸c môc tiªu chiÕn lîc vµ kÕ ho¹ch 5 n¨m thêng bÞ ph©n cÊp, ph©n t¸n vµ chia c¾t theo tõng ngµnh, ®Þa ph¬ng, cha cã kh©u nèi ®ång bé chung. C¸c cÊp c¸c ngµnh quan t©m nhiÒu nhÊt ®Õn chØ tiªu vèn, c¸c chØ tiªu kh¸c thêng bÞ coi nhÑ.
Môc tiªu kÕ ho¹ch võa nhiÒu võa cao h¬n kh¶ n¨ng ®¶m ®¬ng c¶ vÒ n¨ng lùc thùc hiÖn lÉn lùc lîng vËt chÊt. Nguån lùc h¹n chÕ cña nhµ níc bÞ dµn máng ra, qu¸ nhiÒu môc tiªu mang nÆng dÊu Ên bao cÊp vµ v× vËy ®îc sö dông kÐm hiÖu qu¶.
NhiÒu néi dung cña kÕ ho¹ch, ®Æc biÖt lµ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn theo vïng , l·nh thæ cßn cha tÝnh ®Õn ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè héi nhËp, quèc tÕ ho¸, còng nh cha ph©n tÝch kü lìng ®Õn thÞ trêng tiªu thô trong níc, ngßai níc vµ n¨ng lùc c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp. PhÇn nghiªn cøu vµ vËn dông c¬ chÕ chÝnh s¸ch cßn cha thËt t¬ng xøng, cha cô thÓ ho¸ ®îc chiÕn lîc, cha bao qu¸t ®îc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, cha chó ý ®óng møc tíi ®Æc thï cña c¸c vïng, ®Þa ph¬ng. NhiÒu vÊn ®Ò trong chÝnh s¸ch vÜ m« cßn cha ®îc x¸c ®Þnh râ vµ nhÊt qu¸n, c¸c chÝnh s¸ch ®ßn bÈy cßn nhiÒu lóng tóng. C¸ch thøc thùc hiÖn chÝnh s¸ch vÉn mang nÆng tÝnh can thiÖp hµnh chÝnh, ¸p ®Æt mµ cha chó träng ®Õn c¬ chÕ thÞ trêng ®Ó thiÕt kÕ vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch.
Vµ mét h¹n chÕ lín n÷a ®ã lµ sù tham gia qu¸ Ýt cña céng ®ång vµo c«ng t¸c lËp kÕ ho¹ch. Do ®ã cha ph¸t huy ®îc hÕt nh÷ng kh¶ n¨ng vèn cã trong d©n chóng.
2.2.3. VÒ phèi hîp vµ ®iÒu hoµ kÕ ho¹ch:
HÖ thèng kÕ ho¹ch theo ngµnh, theo ®Þa ph¬ng vµ vïng l·nh thæ vÉn cha liªn kÕt vµ phèi hîp chÆt chÏ víi nhau ®îc trë thµnh hÖ thèng kÕ ho¹ch tæng thÓ kinh tÕ quèc d©n. Sù ph©n cÊp gi÷a trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng còng nh ph©n c«ng gi÷a c¸c ngµnh víi nhau lµ cha râ rµng dÉn ®Õn hËu qu¶ khi gÆp ph¶i diÔn biÕn bÊt thêng th× hÇu hÕt lµ ®Òu ®a lªn chÝnh phñ, v× vËy chÝnh phñ lu«n ph¶i xö lý c«ng viÖc trong thÕ bÞ ®éng do ®ã lµ kh«ng cã lîi cho nÒn kinh tÕ nãi chung.
Sù can thiÖp trùc tiÕp thêng xuyªn cña c¸c c¬ quan nhµ níc nhiÒu khi l¹i lµm gi¶m tÝnh æn ®Þnh cña c¸c chÝnh s¸ch vµ g©y khã kh¨n cho c¸c nhµ kinh doanh.
ViÖc x©y dùng quy ho¹ch ë nhiÒu ®Þa ph¬ng ®¹t chÊt lîng cha cao, tÝnh thùc tÕ thÓ hiÖn cha râ nÐt. Sù phèi hîp gi÷a trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng trong c«ng t¸c quy ho¹ch cßn kÐm ®· lµm cho nhiÒu ®Þa ph¬ng lµm l¹i quy ho¹ch mÆt b»ng cña m×nh.
NhiÒu ch¬ng tr×nh quèc gia cha ®îc x©y dùng chu ®¸o, kh«ng x¸c ®Þnh râ môc tiªu, ®èi tîng cô thÓ ®îc hëng lîi; Cha cã c¬ chÕ phï hîp cho viÖc tæ chøc thùc hiÖn, kiÓm tra, gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸ cô thÓ. Sè lîng ch¬ng tr×nh qu¸ nhiÒu, chång chÐo c¶ vÒ ®èi tîng hëng lîi vµ ®Þa bµn thùc hiÖn. Trong khi tÝnh “lång ghÐp” cña c¸c ch¬ng tr×nh cha cao th× xu híng “chia ®Òu” ®· lµm gi¶m ®¸ng kÓ hiÖu qu¶ cña c¸c ch¬ng tr×nh.
2.2.4. VÒ c¬ chÕ ®iÒu hµnh x· héi :
Mäi viÖc trong c«ng t¸c x©y dùng, tæ chøc thùc hiÖn, kiÓm tra, gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch hÇu nh n»m trong tay chÝnh phñ vµ mét sè c¬ quan tæng hîp, v× vËy kh¶ n¨ng ®iÒu hµnh cÇn ®îc t¨ng cêng thÝch ®¸ng, nÕu kh«ng th× tÝnh kh¶ thi mét sè môc tiªu sÏ bÞ h¹n chÕ.
C¬ chÕ ®iÒu hµnh c©n ®èi mét sè s¶n phÈm chñ yÕu, mµ thùc chÊt lµ c©n ®èi hiÖn vËt ®· tá ra cã giíi h¹n râ rÖt nhÊt lµ trong xuÊt khÈu vµ kinh tÕ ®èi ngo¹i.
T×nh h×nh thÕ giíi vµ khu vùc ®ang vµ sÏ diÔn biÕn phøc t¹p h¬n nhiÒu trong thêi gian tíi ®ßi hái c«ng t¸c KHH, ®Æc biÖt lµ kh©u ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch ph¶i linh ho¹t h¬n, ®a ra c¸c quyÕt s¸ch kÞp thêi, phï hîp trªn c¬ së nh÷ng luËn cø khoa häc vµ thùc tiÔn x¸c ®¸ng.
2.2.5. VÒ th«ng tin vµ dù b¸o:
Thùc tÕ ®· chøng minh ®ã lµ cã ®îc th«ng tin kÞp thêi vµ chÝnh x¸c lµ mét yÕu tè quyÕt ®Þnh lín ®Õn thµnh c«ng.
Tuy vËy nhng hÖ th«ng th«ng tin hiÖn nay cña ta cßn rÊt nhiÒu h¹n chÕ . §ã lµ:Thø nhÊt, c¸c th«ng tin lµ kh«ng thèng nhÊt. Do mçi n¬i ®Òu cã mét c¬ quan thu thËp, xö lý vµ cung cÊp th«ng tin riªng do ®ã dÉn tíi viÖc tæng hîp th«ng tin nµy gÆp nhiÒu khã kh¨n.Thø hai, c¸c th«ng tin lµ kh«ng ®Çy ®ñ. V× hÖ thèng biÓu mÉu b¸o c¸o cßn cha thay ®æi kÞp thêi vµ phï hîp víi c¬ chÕ míi dÉn tíi viÖc thiÕu th«ng tin. Thø ba, ®é chÝnh x¸c cña c¸c th«ng tin lµ cha cao. Do luång th«ng tin ®îc thu thËp ë nhiÒu cÊp vµ mçi cÊp cã mét c¸ch xö lý riªng nªn khi tæng hîp l¹i ®· cã sù kh¸c nhau.
HiÖn nay, hÖ thèng th«ng tin ®îc h×nh thµnh tõ c¸c th«ng tin côc bé nªn cha cã sù phèi hîp ¨n khíp víi nhau do ®ã cha n¾m b¾t ®îc c¸c diÔn biÕn trªn thÞ trêng trong vµ ngoµi níc. Do c¬ së th«ng tin cßn qu¸ yÕu ®ång thêi còng cha t×m ®îc nh÷ng m« h×nh phï hîp nªn kÕt qu¶ ph©n tÝch vµ dù b¸o cha cao, møc ®é tin cËy thÊp. MÆc dï c«ng t¸c ph©n tÝch vµ dù b¸o ®· vµ ®ang ®îc nhiÒu tæ chøc quan t©m, song sù phèi hîp gi÷a c¸c tæ chøc cßn cha tèt.
2.2.6. VÒ bé m¸y tæ chøc vµ c¸n bé:
Nh×n chung lµ tr×nh ®é c¸n bé vµ bé m¸y tæ chøc vÉn cha ®¸p øng ®îc nh÷ng ®ßi hái cña c«ng t¸c KHH trong t×nh h×nh míi. C¸c phßng kÕ ho¹ch huyÖn còng nh c¸c së kÕ ho¹ch tØnh ë nhiÒu n¬i vÉn ®ang gÆp lóng tóng trong viÖc x¸c ®Þnh chøc n¨ng cña m×nh . KiÕn thøc vÒ c«ng t¸c kÕ ho¹ch trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng cña c¸n bé nãi chung lµ cha ®¸p øng ®îc ®ßi hái míi.
ViÖc chuyÓn ®æi ®iÒu hµnh nÒn kinh tÕ theo khiÓu mÖnh lÖnh sang ®iÒu hµnh kiÓu gi¸n tiÕp lµ mét sù thay ®æi rÊt lín, ®ßi hái ph¶i sö dông nhiÒu ph¬ng tiÖn kü thuËt vµ kiÕn thøc míi. Do vËy, lùc lîng c¸n bé cÇn ®îc n©ng cao h¬n c¶ vÒ sè lîng vµ chÊt lîng, bé m¸y tæ chøc cÇn ®îc s¾p xÕp l¹i ®Ó cã thÓ t¹o ra sù phèi hîp hµi hoµ gi÷a c¸c ngµnh c¸c cÊp. Bé m¸y tæ chøc trong ngµnh kÕ ho¹ch cha ®a ra ®îc mét hÖ thèng ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ c«ng viÖc cña mçi bé phËn còng nh cña mçi thµnh viªn phï hîp víi c¬ chÕ qu¶n lý míi. C¬ chÕ xö ph¹t cßn cã xu híng b×nh qu©n, tr¸ch nhiÖm cha râ rµng.
2.3. Nguyªn nh©n cña nh÷ng h¹n chÕ trong ®æi míi c«ng t¸c KHH trong nh÷ng n¨m qua ë ViÖt Nam:
2.3.1. Nguyªn nh©n:
Thø nhÊt, nh÷ng sai lÇm cña c¬ chÕ qu¶n lý s¬ cøng cò ®· kÐo dµi trong nhiÒu n¨m, lµm ®øt mèi liªn hÖ kh¸ch quan gi÷a s¶n xuÊt kinh doanh víi thÞ trêng.
Bé m¸y qu¶n lý vÉn rÊt cång kÒnh, nhiÒu tÇng, nÊc. §©y lµ “miÕng ®Êt ” n¶y sinh lèi qu¶n lý hµnh chÝnh quan liªu tham nhòng vµ lµ g¸nh nÆng ®èi víi c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ c¬ së. Trong nh÷ng n¨m võa qua, ViÖt Nam ®· tÝch cùc thùc hiÖn tinh gi¶m biªn chÕ gi¸n tiÕp, ®æi míi bé m¸y tæ chøc, thùc hiÖn c¶i c¸ch hµnh chÝnh nhng kÕt qu¶ cha ®îc lµ bao.
Thø hai, §éi ngò c¸n bé lËp kÕ ho¹ch cã tr×nh ®é cha cao vµ cha nh¹y bÐn víi t×nh h×nh thùc tÕ. §éi ngò c¸n bé ®«ng ®¶o hiÖn nay ë c¸c cÊp , c¸c ngµnh cã nhiÒu ngêi tíi nay kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng ®æi míi t duy vµ ph¬ng ph¸p c«ng t¸c cho dï cã ®îc ®µo t¹o l¹i. Hä kh«ng nhËn thÊy ®îc sù l¹c hËu cña m×nh trong tiÕn tr×nh ®æi míi vµ x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch míi. Cßn mét bé phËn kh¸c gi÷ c¬ng vÞ quan träng trong qu¶n lý nhng do cha ®îc ®µo t¹o nªn kÐm thÝch øng víi c¬ chÕ qu¶n lý míi.
Thø ba, mét trong nh÷ng c«ng cô qu¶n lý nÒn kinh tÕ vÜ m« lµ x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch ®Þnh híng. Nhng cho tíi nay, c¸c kÕ ho¹ch ng¾n h¹n , trung han vµ dµi h¹n v¹ch ra vÉn cßn mang nÆng tÝnh hiÖn vËt. Mét sè chØ tiªu vÒ nguån lùc , nhÊt lµ nguån lùc tõ bªn ngoµi cßn ®îc x©y dùng trªn t duy chñ quan. ViÖc ph©n bæ vèn ng©n s¸ch vµ vèn tÝn dông ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n vÉn theo bµi b¶n chia phÇn, “xin” vµ “cho”, ham quy m« lín, Ýt chó ý ®Õn viÖc lùa chän ph¬ng ¸n ®Çu t, ph¬ng ¸n kü thuËt sao cho cã hiÖu qu¶ nhÊt.
Thø t, trong x©y dùng c¸c chiÕn lîc ph¸t triÓn KT-XH 10 n¨m cã néi dung bao gåm qu¸ nhiÒu c¸c ch¬ng tr×nh, nhiÒu khi c¸c ch¬ng tr×nh lµ chång chÐo lªn nhau, sù lång ghÐp gi÷a c¸c ch¬ng tr×nh cßn h¹n chÕ, ®èi tîng thô hëng cha ®îc x¸c ®Þnh cô thÓ ®· dÉn tíi viÖc thùc hiÖn chiÕn lîc ph¸t triÓn ®¹t hiÖu qu¶ cha cao.
Thø n¨m, Do nÒn kinh tÕ cã xuÊt ph¸t ®iÓm thÊp tõ mét níc n«ng nghiÖp l¹c hËu, s¶n xuÊt nhá lµ phæ biÕn ®· dÉn tíi c¬ chÕ ®iÒu tiÕt cha theo kÞp tiÕn tr×nh ®æi míi, cïng víi nh÷ng n¨m dµi ¸p dông KHH tËp trung cao ®é, ph©n phèi hiÖn vËt , quan liªu bao cÊp nªn ®· ®Ó l¹i mét hËu qu¶ nÆng nÒ ®ã lµ vÒ ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý, ®iÒu hµnh còng nh ®éi ngò lao ®éng.
Tãm l¹i, mÆc dï vÉn tån t¹i nhiÒu h¹n chÕ xong nh÷ng g× chóng ta ®· ®¹t ®îc trong ®æi míi c«ng t¸c KHH vÒ c¬ b¶n ®îc ®¸nh gi¸ lµ thµnh c«ng. Bëi kÕt qu¶ thÊy râ sau nh÷ng c¶i c¸ch ®ã lµ níc ta ®· tho¸t khái cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ vµ bíc ®Çu ®¹t ®îc nh÷ng thµnh c«ng trong ph¸t triÓn kinh tÕ trong thêi gian qua.
Ch¬ng 3
®Þnh híng vµ gi¶i ph¸p ®æi míi kÕ ho¹ch ho¸ trong nh÷ng n¨m tiÕp theo
3.1.§Þnh híng ®æi míi kÕ ho¹ch ho¸ trong nh÷ng n¨m tiÕp theo
3.1.1.KÕ ho¹ch ho¸ trong c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa
Trong nÒn kinh tÕ ®ang chuyÓn ®æi ë ViÖt Nam, thÞ trêng võa lµ c¨n cø, võa lµ ®èi tîng cña kÕ ho¹ch ho¸. Nhµ níc mét mÆt ph¶i xo¸ bá c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp, mÆt kh¸c ph¶i h×nh thµnh ®ång bé c¸c yÕu tè thÞ trêng, x©y dùng vµ hoµn thiÖn c¸c c«ng cô ph¸p luËt, kÕ ho¹ch, c¸c thiÕt chÕ tµi chÝnh, tiÒn tÖ vµ nh÷ng ph¬ng tiÖn vÒ vËt chÊt vµ tæ chøc cÇn thiÕt cho sù qu¶n lý cña m×nh, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¬ chÕ thÞ trêng ho¹t ®éng h÷u hiÖu.
KÕ ho¹ch ho¸ chñ yÕu mang tÝnh ®Þnh híng vµ ®Æc biÖt quan träng trªn b×nh diÖn vÜ m«. ThÞ trêng cã vai trß trùc tiÕp híng dÉn c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ lùa chän lÜnh vùc ho¹t ®éng vµ ph¬ng ¸n tæ chøc kinh doanh. KÕ ho¹ch ho¸ kinh tÕ vÜ m« cña nhµ níc cÇn x¸c ®Þnh môc tiªu, gi¶i thÝch râ ý nghÜa cña môc tiªu ®ã ®èi víi sù ph¸t triÓn trong t¬ng lai, x¸c ®Þnh râ møc ®é vµ c¸ch thøc mµ khu vùc kinh tÕ nhµ níc thùc hiÖn môc tiªu ®· ®Þnh, nªu lªn nh÷ng lîi Ých vµ ph¸t triÓn dù ®Þnh ®èi víi khu vùc kinh tÕ t nh©n vµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c ®Ó hä hµnh ®éng theo ®Þnh híng nhµ níc mong muèn. §èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c, th× kÕ ho¹ch kh«ng cã tÝnh ¸p ®Æt, mµ th«ng qua c¸c biÖn ph¸p chÝnh s¸ch thèng nhÊt víi lîi Ých ®Ó khuyÕn khÝch hä tù nguyÖn hµnh ®éng theo híng môc tiªu kÕ ho¹ch ®· ®Æt ra. Nh vËy, muèn c¸c doanh nghiÖp øng xö theo kÕ ho¹ch cña nhµ níc th× kÕ ho¹ch ho¸ vµ chÝnh s¸ch ph¶i phï hîp víi lîi Ých cña doanh nghiÖp.
Nh vËy, ®æi míi kÕ ho¹ch ho¸ ph¶i ¨n khíp víi ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ nãi chung, phï hîp víi qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa. ViÖc sö dông c«ng cô kÕ ho¹ch ho¸ ph¶i phï hîp víi c¬ chÕ thÞ trêng, ph¶i ®¶m b¶o ph©n ®Þnh gi÷a qu¶n lý nhµ níc vµ qu¶n lý kinh doanh ë c¸c doanh nghiÖp nhµ níc. C«ng t¸c ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch ph¶i ®îc thùc hiÖn th«ng qua nh÷ng c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ vÜ m« lµ chñ yÕu, phèi hîp sö dông nh÷ng biÖn ph¸p gi¸n tiÕp vµ biªn ph¸p trùc tiÕp.
3.1.2. KÕ ho¹ch ho¸ trong ®iÒu kiÖn ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ vµ héi nhËp quèc tÕ
Nh©n tè quyÕt ®Þnh thµnh c«ng vµ hiÖu qu¶ cña c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ lµ khoa häc vµ c«ng nghÖ. Tèc ®é ph¸t triÓn c«ng nghÖ cµng cao, sè lîng s¶n phÈm míi, c«ng nghÖ míi ngµy cµng nhiÒu ®· ®Æt ra mét nhiÖm vô quan träng cho c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ la ph¶i x©y dùng nh÷ng chÝnh s¸ch chuyÓn giao c«ng nghÖ thuËn lîi, t×m ra ®îc híng “®i t¾t, ®ãn ®Çu” gióp cho nÒn kinh tÕ cã tèc ®é t¨ng trëng cao, æn ®Þnh, rót ng¾n kho¶ng c¸ch víi c¸c níc tiªn tiÕn.
KÕ ho¹ch ho¸ ph¶i ®ãng vai trß quan träng trong viÖc ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ phï hîp víi xu thÕ héi nhËp, toµn cÇu ho¸ ®ang ngµy cµng gia t¨ng ®èi víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. Trong thêi gian tríc m¾t, viÖc h×nh thµnh nh÷ng chÝnh s¸ch kinh tÕ ®Ó øng phã víi cuéc khñng ho¶ng trong khu vùc lµ mét nhiÖm vô cÊp b¸ch cña c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸.
C©n b»ng c¸n c©n thanh to¸n lµ mét trong bèn môc tiªu quan träng nhÊt cña chinh s¸ch kinh tÕ. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn trong nh÷ng n¨m qua ®· ®Ó l¹i mét sè vÊn ®Ò cÇn ph¶i gi¶i quyÕt ngay nh: c¸c kho¶n nî níc ngoµi, tû lÖ th©m hôt c¸n c©n v·ng lai t¬ng ®èi cao… TiÕn tr×nh héi nhËp khu vùc vµ quèc tÕ cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam diÔn ra trong bèi c¶nh khñng ho¶ng tµi chÝnh khu vùc ®· lµm cho nh÷ng vÊn ®Ò khã kh¨n cña kinh tÕ ®èi ngo¹i ngµy cµng thªm phøc t¹p. §ã lµ nh÷ng th¸ch thøc to lín ®èi víi ®iÒu tiÕt tæng thÓ nÒn kinh tÕ nãi chung vµ ®æi míi kÕ ho¹ch ho¸ nãi riªng. Nã ®ßi hái ph¶i nhanh chãng h×nh thµnh nh÷ng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t trong níc vµ níc ngoµi theo híng ph¸t huy néi lùc, n©ng cao hiÖu qu¶ hîp t¸c quèc tÕ, hç trî cho qu¸ tr×nh héi nhËp cña nÒn kinh tÕ níc ta.
3.1.3. KÕ ho¹ch ho¸ ph¶i ®¶m b¶o mèi t¬ng quan hîp lý gi÷a ph¸t triÓn kinh tÕ víi tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi
ChiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi ph¶i lÊy viÖc ph¸t huy nguån lùc con ngêi lµm yÕu tè c¬ b¶n cho sù ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng. §éng viªn toµn d©n cÇn kiÖm x©y dùng ®Êt níc, kh«ng ngõng t¨ng tÝch luü cho ®Çu t ph¸t triÓn. T¨ng trëng kinh tÕ g¾n víi c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n, ph¸t triÓn v¨n ho¸, gi¸o dôc, thùc hiÖn tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi, b¶o vÖ m«i trêng.
C«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ph¶i ®¶m b¶o sù thèng nhÊt gi÷a yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ ®¶m b¶o chÝnh s¸ch x· héi theo tinh thÇn:
- T¨ng trëng kinh tÕ ph¶i g¾n liÒn víi tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi ngay trong tõng bíc vµ trong suèt qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. C«ng b»ng x· héi ph¶i thÓ hiÖn ë kh©u ph©n bæ hîp lý t liÖu s¶n xuÊt lÉn ë kh©u ph©n phèi kÕt qu¶ s¶n xuÊt, ë viÖc t¹o ®iÒu kiÖn cho mäi ngêi ®Òu cã c¬ héi ph¸t triÓn vµ sö dông tèt n¨ng lùc cña m×nh.
- Thùc hiÖn nhiÒu h×nh thøc ph©n phèi, lÊy ph©n phèi theo kÕt qu¶ lao ®éng vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ lµ chñ yÕu, ®ång thêi ph©n phèi dùa trªn møc ®ãng gãp c¸c nguån lùc kh¸c vµo kÕt qu¶ kinh doanh vµ ph©n phèi th«ng qua phóc lîi x· héi, ®i ®«i víi chÝnh s¸ch ®iÒu tiÕt hîp lý, b¶o hé quyÒn lîi cña ngêi lao ®éng.
- C¸c vÊn ®Ò chÝnh s¸ch x· héi ®Òu ph¶i gi¶i quyÕt theo tinh thÇn x· héi ho¸. Nhµ níc gi÷ vai trß nßng cèt ®ång thêi ®éng viªn cho mçi ngêi d©n, c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc trong x· héi, c¸c c¸ nh©n vµ tæ chøc níc ngoµi cïng tham gia gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò x· héi.
Trong nh÷ng n¨m tríc m¾t, c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ph¶i gãp phÇn thiÕt thùc gi¶i quyÕt mét sè vÊn ®Ò x· héi cÊp b¸ch nh:
- TËp trung søc t¹o viÖc lµm: Ph¬ng híng quan träng nhÊt lµ nhµ níc cïng toµn d©n ra søc ®Çu t ph¸t triÓn, thùc hiÖn tèt kÕ ho¹ch vµ c¸c ch¬ng tr×nh kinh tÕ – x· héi. KhuyÕn khÝch mäi thµnh phÇn kinh tÕ, mäi c«ng d©n, mäi nhµ ®Çu t më mang ngµnh nghÒ, t¹o nhiÒu viÖc lµm cho ngêi lao ®éng. Mäi c«ng d©n ®Òu ®îc tù do hµnh nghÒ, thuª mín nh©n c«ng theo ph¸p luËt. TiÕp tôc ph©n bè l¹i d©n c trªn ®Þa bµn cã tÝnh chiÕn lîc vÒ kinh tÕ , an ninh – quèc phßng. Më réng kinh tÕ ®èi ngo¹i, ®Èy m¹nh xuÊt khÈu lao ®éng. Gi¶m ®¸ng kÓ tØ lÖ thÊt nghiÖp ë thµnh thÞ vµ thiÕu viÖc lµm ë n«ng th«n.
- Thùc hiÖn xãa ®ãi, gi¶m nghÌo: Thùc hiÖn tèt ch¬ng tr×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, nhÊt lµ ®èi víi vïng c¨n cø c¸ch m¹ng, vïng ®ång bµo d©n téc thiÓu sè. X©y dùng vµ ph¸t triÓn quü xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo b»ng nhiÒu nguån vèn trong vµ ngoµi níc; qu¶n lý chÆt chÏ, ®Çu t ®óng ®èi tîng vµ cã hiÖu qu¶. Tæ chøc tèt ®êi sèng x· héi trªn tõng ®Þa bµn ®Ó trong ®iÒu kiÖn thu thËp b×nh qu©n ®Çu ngêi cßn thÊp vÉn t¹o ®îc mét cuéc sèng kh¸ h¬n cho nh©n d©n.
3.1.4. KÕt hîp kÕ ho¹ch ho¸ theo ngµnh víi kÕ ho¹ch ho¸ theo ®Þa ph¬ng vµ vïng l·nh thæ
KÕ ho¹ch ho¸ ®Þnh híng ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cã mét néi dung rÊt c¬ b¶n lµ sù thay ®æi vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, kÓ c¶ c¬ cÊu ngµnh vµ c¬ cÊu vïng l·nh thæ. Tõ kinh nghiÖm ph¸t triÓn, cã thÓ rót ra mét sè kÕt luËn sau ®©y vÒ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ:
Mét lµ, sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ nãi chung vµ c¬ cÊu ngµnh c«ng nghiÖp nãi riªng, lµ mét qu¸ tr×nh tiÕn ho¸ tuÇn tù mang tÝnh néi tai ph¶i tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n. Nh÷ng t¸c ®éng cña kÕ ho¹ch ho¸ chØ cã thÓ ®Èy nhanh hoÆc rót ng¾n qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu, chø kh«ng thÓ bá qua mét giai ®o¹n nµo.
Hai lµ, trong thêi kú toµn cÇu ho¸, kÕ ho¹ch ho¸ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cña quèc gia chñ yÕu vÉn ph¶i c¨n cø vµo ®iÒu kiÖn, tiÒm n¨ng, kü n¨ng vµ lîi thÕ hiÖn t¹i. Víi c¸ch nh×n nh trªn, nhµ níc cÇn ®Æc biÖt lu ý vµ u tiªn hç trî nh÷ng ngµnh träng ®iÓm cña nÒn kinh tÕ nh÷ng ngµnh cã tû träng lín vµ tèc ®é ph¸t triÓn cao trong GDP, trong tæng sè lao ®éng sö dông vµ trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu. §ång thêi cÇn chó träng khuyÕn khÝch mét sè ngµnh c«ng nghÖ cao, cã søc lan to¶ lín vµ t¹o ®éng lùc ph¸t triÓn bÒn v÷ng trong t¬ng lai.
Nguyªn t¾c ph¸t triÓn kinh tÕ ®ång ®Òu gi÷a c¸c vïng lµ nguyªn t¾c chñ ®¹o trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi. §©y lµ nhiÖm vô tríc hÕt cña nhµ níc trung ¬ng. Nhµ níc trung ¬ng thùc hiÖn nhiÖm vô nµy theo hai c¸ch. Mét lµ, u tiªn ®Çu t cña nhµ níc cho c¸c vïng kÐm ph¸t triÓn. Hai lµ, dµnh chÝnh s¸ch u ®·i ë møc cao h¬n ®èi víi khu vùc kÐm ph¸t triÓn ®Ó thu hót ®Çu t t nh©n vµo ®ã. VÒ ®Çu t cña nhµ níc, do nguån vèn cã h¹n nªn kinh phÝ thùc hiÖn ph¸t triÓn vïng trong mét giai ®o¹n cÇn tËp trung vµo mét ho¹ch mét sè Ýt môc tiªu nhÊt ®Þnh.
ViÖc ph©n cÊp kÕ ho¹ch gi÷a trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng cÇn ®îc x¸c ®Þnh hîp lý vµ râ rµng. KÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña ®Þa ph¬ng tríc hÕt do chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng quyÕt ®Þnh. Nhµ níc trung ¬ng chØ tËp trung thùc hiÖn nh÷ng môc tiªu cã tÝnh hÖ thèng, c©n ®èi, mµ c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng kh«ng thÓ thùc hiÖn ®îc. Nguyªn t¾c cña viÖc ph©n cÊp nªn lµ: ViÖc g× chÝnh quyÒn cÊp díi, do tÝnh chÊt cña c«ng viÖc, kh«ng thÓ thùc hiÖn ®îc th× míi chuyÓn lªn trªn, thay cho nguyªn t¾c ph©n cÊp hiÖn nay trong kÕ ho¹ch chñ yÕu dùa vµo tÝnh chÊt c«ng viÖc. ViÖc ph©n cÊp lu«n ph¶i ®i kÌm víi nh÷ng biÖn ph¸p kiÓm tra gi¸m s¸t thÝch hîp; v× thÕ viÖc giao quyÒn h¹n cho c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng trong kÕ ho¹ch ho¸, ®Æc biÖt lµ kÕ ho¹ch sö dông nh÷ng kho¶n chi tõ ng©n s¸ch cÊp trªn, lu«n lu«n ®i kÌm víi sù gi¸m s¸t chÆt chÏ h¬n, theo nguyªn t¾c: quyÒn h¹n cµng lín, tr¸ch nhiÖm cµng cao.
3.1.5. §æi míi toµn diÖn hÖ thèng kÕ ho¹ch kinh tÕ vÜ m«:
§Ó cho kÕ ho¹ch ho¸ thËt sù trë thµnh c«ng cô c¬ b¶n trong viÖc ®Þnh híng thÞ trêng, b¶o ®¶m cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cã hiÖu qu¶ vµ bÒn v÷ng, thóc ®Èy nhanh c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ph¶i ®îc tiÕp tôc ®æi míi vµ hoµn thiÖn trªn c¸c mÆt chñ yÕu sau ®©y:
Tríc hÕt, ph¶i coi träng c«ng t¸c dù b¸o, nhÊt lµ dù b¸o trung h¹n vµ ng¾n h¹n vÒ kinh tÕ – x· héi vµ xu thÕ ph¸t triÓn trong vµ ngoµi níc ®Ó cã c¬ së v÷ng ch¾c cho viÖc ho¹ch ®Þnh c¸c chiÕn lîc ph¸t triÓn, còng nh cho c«ng t¸c ®iÒu hµnh tÇm vÜ m«.
Hai lµ, tiÕp tôc x©y dùng chiÕn lîc 10 n¨m 2001-2010 vµ rµ so¸t l¹i c¸c quy ho¹ch ph¸t triÓn tæng thÓ nÒn kinh tÕ, quy ho¹ch c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm ®· ®îc th«ng qua cho phï hîp víi yªu cÇu míi, xu thÕ ph¸t triÓn vµ héi nhËp kinh tÕ trong vïng vµ c¸c níc.
Ba lµ, tæ chøc x©y dùng c¸c ch¬ng tr×nh , dù ¸n ph¸t triÓn, cã hiÖu qu¶ ®Ó cã thÓ khai th¸c, sö dung cã hiÖu qu¶ nguån tµi nguyªn, nh©n lùc vµ c¸c lîi thÕ so s¸nh cña níc ta, sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c nguån vèn bªn ngoµi theo ®Þnh híng cña kÕ ho¹ch.
Bèn lµ, ®Ó thùc hiÖn chøc n¨ng chñ yÕu cña kÕ ho¹ch ho¸ lµ thóc ®Èy sù h×nh thµnh c¬ cÊu hîp lý, ®¶m b¶o cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng, ph¶i c¶i tiÕn néi dung x©y dùng kÕ ho¹ch hµng n¨m mét c¸ch thiÕt thùc, gi¶m nh÷ng kh©u trung gian, gi÷ v÷ng c©n ®èi chñ yÕu, nhÊt lµ c©n ®èi gi¸ trÞ, ®ång thêi tõng bíc chuyÓn dÇn träng t©m sang kÕ ho¹ch ho¸ ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi 5 n¨m víi néi dung bao qu¸t toµn bé ho¹t ®éng cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, x¸c ®Þnh hÖ thèng c¸c môc tiªu kinh tÕ vÜ m«, c¸c yªu cÇu t¨ng trëng kinh tÕ, c¸c c¬ cÊu vµ mèi quan hÖ hîp lý cña nÒn kinh tÕ.
N¨m lµ, gãp phÇn vµo viÖc x©y dùng vµ hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt nh»m t¹o ra m«i trêng kinh tÕ vÜ m« æn ®Þnh vµ kÝch thÝch tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ph¸t triÓn víi môc tiªu d©n giµu, níc m¹nh, x· héi c«ng b»ng v¨n minh.
3.2. Mét sè gi¶i ph¸p ®æi míi kÕ ho¹ch ho¸ kinh tÕ trong thêi gian tiÕp theo:
3.2.1.§æi míi c«ng t¸c x©y dùng chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi:
KÕ ho¹ch ho¸ lµ mét qu¸ tr×nh liªn tôc, bao gåm chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi, quy ho¹ch ph¸t triÓn, kÕ ho¹ch ®Þnh híng ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi 5 n¨m, kÕ ho¹ch hµng n¨m vµ chØ ®¹o, ®iÒu hµnh thùc hiÖn.
ChiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cã nhiÖm vô ho¹ch ®Þnh ®êng híng ph¸t triÓn c¬ b¶n cña ®Êt níc trong kho¶ng thêi gian 10 n¨m, lµ cam kÕt chÝnh trÞ cña §¶ng vµ nhµ níc ®îc c«ng bè tríc toµn d©n vµ céng ®ång quèc tÕ vÒ ®êng lèi vµ c¸ch thøc l·nh ®¹o ph¸t triÓn ®Êt níc. Néi dung cña chiÕn lîc bao gåm viÖc x¸c ®Þnh môc tiªu ®Þnh tÝnh trªn c¸c lÜnh vùc nh: t¨ng trëng kinh tÕ, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo ngµnh, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo vïng, xu híng biÕn ®æi chÊt lîng cuéc sèng cña d©n c trªn c¸c vïng cña ®Êt níc, xu híng biÕn ®æi kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña quèc gia trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi, tr×nh ®é ph¸t triÓn khoa häc vµ c«ng nghÖ cña ®Êt níc, kh¶ n¨ng b¶o ®¶m an ninh quèc gia; X¸c ®Þnh c¸c quan ®iÓm vµ nguyªn t¾c c¬ b¶n nh»m thóc ®Èy ®Êt níc ph¸t triÓn theo c¸c ®Þnh híng nãi trªn.
ChiÕn lîc cã thêi h¹n 10 n¨m, nhng theo chu kú 5 n¨m sÏ ®îc xem xÐt, söa ®æi vµ ®iÒu chØnh cho phï hîp. Nh vËy, mçi kú §¹i héi §¶ng sÏ lµ mét lÇn th«ng qua chiÕn lîc míi hoÆc ®iÒu chØnh chiÕn lîc. Cô thÓ lµ, x©y dùng chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cho thêi kú 2001 – 2010; §Õn n¨m 2003 b¾t ®Çu xem xÐt ®¸nh gi¸ l¹i, vµ x©y dùng chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cho thêi kú 2006 – 2015. Cø tiÕp tôc nh vËy vµo kho¶ng n¨m 2008 sÏ xem xÐt, ®¸nh gi¸ l¹i t×nh h×nh vµ x©y dùng chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cho thêi kú tiÕp theo.
3.2.2. N©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c quy ho¹ch ph¸t triÓn:
Quy ho¹ch lµ mét ®Ò ¸n khoa häc luËn chøng c¸c ph¬ng ¸n ph¸t triÓn theo ngµnh vµ l·nh thæ c¸c vïng, c¸c tØnh vµ thµnh phè, c¸c quËn vµ huyÖn nh»m ®¹t c¸c môc tiªu chiÕn lîc ®· ®Ò ra, cô thÓ ho¸ chiÕn lîc víi nh÷ng dù tÝnh cÇn thiÕt cho sù ph¸t triÓn cña ngµnh, cña ®Þa ph¬ng ®ã.
C«ng viÖc x©y dùng quy ho¹ch l·nh thæ do chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng chñ tr×, phèi hîp c¸c ngµnh h÷u quan vµ c¸c ®Þa ph¬ng l©n cËn. Trªn c¬ së ph©n tÝch nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi, khã kh¨n vµ dù b¸o xu thÕ ph¸t triÓn cña ®Þa ph¬ng trong tæng thÓ kinh tÕ, quy ho¹ch vïng ph¶i ®a ra ®îc nhòng quyÕt s¸ch phï hîp. Trªn c¬ së ®ã cã thÓ s¾p xÕp theo kh«ng gian sù ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña ®Þa ph¬ng.
Quy ho¹ch kh«ng gian chØ quy ®Þnh khu vùc cho môc tiªu chung (vÝ dô khu c«ng nghiÖp), chø kh«ng Ðp buéc c¸c nhµ ®Çu t ph¶i ®Çu t vµo mét ngµnh cô thÓ nµo ®ã. C«ng cô ®Ó ®¹t ®îc nh÷ng môc tiªu trong quy ho¹ch l·nh thæ chñ yÕu lµ nguån tµi chÝnh cña ®Þa ph¬ng ®ã vµ c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ trong ph¹m vi thÈm quyÒn cña chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng; chÝnh quyÒn cÊp trªn chØ nªn hç trî ph¸t triÓn nh÷ng lÜnh vùc cã t¸c dông lan to¶ ra ph¹m vi lín h¬n. §Ó ®¶m b¶o nguyªn t¾c nµy, cÇn ph¶i x¸c ®Þnh râ rµng nhiÖm vô cña tõng cÊp lµm c¬ së cho viÖc ph©n bæ c¸c nguån thu ng©n s¸ch.
Quy ho¹ch ngµnh ®îc x©y dùng díi sù chñ tr× cña bé qu¶n lý ngµnh phèi hîp víi nh÷ng bé cã liªn quan nh Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t, Bé Tµi chÝnh, … cïng c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng. Quy ho¹ch ngµnh cã thÓ ®îc cô thÓ ho¸ theo kh«ng gian vµ thêi gian. Víi quan ®iÓm lµ nhµ níc chØ hç trî gi¸n tiÕp chø kh«ng can thiÖp trùc tiÕp vµo c«ng viÖc kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp, chØ nªn x©y dùng quy ho¹ch tæng thÓ cho nh÷ng ngµnh co tÝnh chÊt hÖ thèng trong toµn quèc, nh n¨ng lîng, viÔn th«ng, giao th«ng vËn t¶i. Quy ho¹ch ph¸t triÓn nh÷ng ngµnh kh¸c chñ yÕu mang tÝnh ®Þnh híng, dù b¸o. Quy ho¹ch ngµnh ®îc thùc hiÖn th«ng qua nh÷ng ch¬ng tr×nh träng ®iÓm quèc gia vµ b»ng nguån lùc cña c¶ trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng. Sè liÖu rót ra tõ quy ho¹ch sÏ lµ nh÷ng c¬ së quan träng cho c¸c doanh nghiÖp trong viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch kinh doanh cña hä.
3.2.3. Chó träng kÕ ho¹ch ho¸ ®Þnh híng ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi 5 n¨m
3.2.3.1. NghÞ quyÕt §¹i héi VIII ®· ®Ò ra yªu cÇu:
“ChuyÓn dÇn sang kÕ ho¹ch 5 n¨m lµ chÝnh, cã ph©n ra tõng n¨m”. Nh vËy, kÕ ho¹ch 5 n¨m sÏ lµ träng t©m trong hÖ thèng kÕ ho¹ch, lµ c«ng cô qu¶n lý vÜ m« qu¸ tr×nh ph¸t triÓn trong thêi h¹n 5 n¨m. KÕ ho¹ch 5 n¨m x¸c ®Þnh mét sè chØ tiªu c¬ b¶n ®Þnh híng cho sù ph¸t triÓn cña ®Êt níc, x¸c ®Þnh nh÷ng lÜnh vùc mµ kinh tÕ nhµ níc sÏ u tiªn tËp trung ph¸t triÓn, x¸c ®Þnh nguyªn t¾c ho¹ch ®Þnh vµ x©y dùng chÝnh s¸ch cô thÓ ®Ó híng toµn bé nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn theo ®Þnh híng ®· chän.
C¸c chØ tiªu cña kÕ ho¹ch 5 n¨m chñ yÕu mang tÝnh ®Þnh híng ph¸t triÓn. KÕ ho¹ch 5 n¨m ë cÊp trung ¬ng nªn ®Æc biÖt chó ý nh÷ng chØ tiªu nh: (1) møc thu nhËp b×nh qu©n dÇu ngêi t¹i n¨m cuèi cña kú kÕ ho¹ch, (2) tû träng c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp vµ dÞch vô trong GDP, (3) tû träng lùc lîng lao ®éng x· héi lµm viÖc trong c¸c lÜnh vùc nãi trªn…
3.2.3.2. §Ó ®¶m b¶o tÝnh liªn tôc vµ hÖ thèng cña kÕ ho¹ch ho¸, cã thÓ thö nghiÖm ph¬ng ph¸p “cuèn chiÕu” trong viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch 5 n¨m.
Ph¬ng ph¸p x©y dùng kÕ ho¹ch theo kiÓu “cuèn chiÕu” nµy ®· ®îc ¸p dông thµnh c«ng ë mét sè níc nh Ph¸p, x©y dùng kÕ ho¹ch ho¸ ph¸t triÓn ë NhËt, x©y dùng kÕ ho¹ch tµi chinh ë Céng hoµ Liªn bang §øc. Theo ph¬ng ph¸p nµy, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn 5 n¨m sÏ x¸c ®Þnh nh÷ng môc tiªu tæng thÓ, bao gåm kÕ ho¹ch chÝnh thøc cña n¨m hiÖn hµnh, kÕ ho¹ch dù tÝnh cho n¨m tiÕp ®ã vµ dù b¸o kÕ ho¹ch cho 3 n¨m cßn l¹i. Møc ®é chi tiÕt, cô thÓ vµ chÝnh x¸c cña néi dung kÕ ho¹ch cña c¸c n¨m sau phô thuéc vµo sè lîng vµ ®é tin cËy cña th«ng tin cã ®îc. Ph¬ng ph¸p nµy gióp kh¾c phôc ®îc tÝnh nhÊt thêi, sù kh«ng phï hîp gi÷a môc tiªu kÕ ho¹ch ®Ò ra víi ®iÒu kiÖn thay ®æi thêng xuyªn cña m«i trêng.
3.2.3.3. Néi dung nghiªn cøu, x©y dùng vµ tæng hîp kÕ ho¹ch 5 n¨m ë cÊp trung ¬ng bao gåm c¸c c«ng viÖc sau:
-Tæng kÕt, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch 5 n¨m tríc
- Dù b¸o kh¶ n¨ng ph¸t triÓn trong thêi kú kÕ ho¹ch 5 n¨m sau, bao gåm c¶ t×nh h×nh kinh tÕ, chÝnh trÞ c¸c níc trªn thÕ giíi vµ trong khu vùc.
- X¸c ®Þnh vµ tÝnh to¸n c¸c c©n ®èi vÜ m«, cã ph©n chia ra tõng n¨m.
- X¸c ®Þnh c¸c môc tiªu vµ chØ tiªu ph¸t triÓn, cã ph©n chia ra tõng n¨m.
- X©y dùng ®Þnh híng ph¸t triÓn c¸c ngµnh, c¸c lÜnh vùc.
- X©y dùng hÖ thèng c¸c ch¬ng tr×nh môc tiªu ph¸t triÓn.
- X©y dùng danh môc c¸c dù ¸n ®Çu t, c¸c c«ng tr×nh x©y dùng c¬ b¶n b»ng tÊt c¶ c¸c nguån vèn.
- X©y dùng ®Þnh híng c¸c c¬ chÕ, chÝnh s¸ch, c¸c biÖn ph¸p b¶o ®¶m thùc hiÖn c¸c môc tiªu kÕ ho¹ch.
3.2.4. Hoµn thiÖn kÕ ho¹ch ho¸ hµng n¨m:
3.2.4.1. KÕ ho¹ch hµng n¨m kh«ng chØ tËp trung vµo c¸c môc tiªu t¨ng trëng, mµ cßn nh»m vµo môc tiªu æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m« nh»m b¶o ®¶m sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña nÒn kinh tÕ. Theo tinh thÇn ®ã th× hÖ thèng kÕ ho¹ch hµng n¨m bao gåm:
- KÕ ho¹ch ®Þnh híng ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi hµng n¨m nh»m æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m« vµ thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn cña n¨m ®ã. Mét néi dung quan träng cña kÕ ho¹ch hµng n¨m lµ c©n ®èi vèn ®Çu t toµn x· héi. C©n ®èi nµy gåm 3 phÇn: mét lµ, kÕ ho¹ch ®Çu t cña nhµ níc trung ¬ng; hai lµ, kÕ ho¹ch ®Çu t cña c¸c tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung ¬ng; Ba lµ, c¸c biÖn ph¸p chÝnh s¸ch huy ®éng thªm vèn cña khu vùc kinh tÕ d©n doanh vµ vèn ®Çu t níc ngoµi.
- KÕ ho¹ch ®Çu t cña nhµ níc: Quèc héi quyÕt ®Þnh tæng møc ®Çu t cô thÓ hµng n¨m, gåm c¶ tÝn dông nhµ níc vµ c«ng tr×nh träng ®iÓm khëi c«ng trong n¨m kÕ ho¹ch; Thñ tíng ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh dù ¸n ®Çu t vµ ph©n bæ ®Çu t cô thÓ hµng n¨m. Nh vËy, vÒ c¬ b¶n ®Çu t nhµ níc trung ¬ng sÏ tËp trung chñ yÕu vµo c¸c dù ¸n quy m« lín ph¸t huy t¸c dông trªn ph¹m vi liªn tØnh.
- KÕ ho¹ch ng©n s¸ch nhµ níc bao gåm kÕ ho¹ch thu chi ng©n s¸ch vµ c©n ®èi ng©n s¸ch hµng n¨m. Nªn nghiªn cøu thùc hiÖn ph¬ng ph¸p “cuèn chiÕu” cho viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch ng©n s¸ch trung h¹n. Do thu vµ chi ng©n s¸ch thêng kh«ng ¨n khíp nhau vÒ thêi ®iÓm, nªn ChÝnh phñ vµ chÝnh quyÒn c¸c cÊp ®îc phÐp vay tÝn dung ®Ó cã thÓ b¶o ®¶m kÕ ho¹ch chi tiªu.
- KÕ ho¹ch cung øng tiÒn tÖ lµ mét kÕ ho¹ch linh ho¹t, vµ kÕ ho¹ch tõng quý sÏ lµ c«ng cô chñ yÕu ®iÒu hµnh cung øng tiÒn tÖ cña nÒn kinh tÕ, b¶o ®¶m môc tiªu kiÒm chÕ l¹m ph¸t æn ®Þnh ë møc ®é chÊp nhËn ®îc. KÕ ho¹ch xuÊt – nhËp khÈu vµ qu¶n lý c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ, qu¶n lý vay vµ tr¶ nî níc ngoµi; h¹n chÕ sè lîng c¸c mÆt hµng qu¶n b»ng h¹n ng¹ch ë møc tèi thiÓu cÇn thiÕt.
3.2.4.2. KÕ ho¹ch hµng n¨m ë cÊp trung ¬ng bao gåm mét sè chØ tiªu dù b¸o vµ mét sè chØ tiªu ph¸p lÖnh.
Sù kh¸c biÖt cña c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch ë cÊp trung ¬ng, ë cÊp tØnh vµ huyÖn, ®Æc biÖt lµ nh÷ng chØ tiªu vÒ x· héi, phô thuéc chñ yÕu vµo viÖc ph©n cÊp nhiÖm vô gi÷a nh÷ng cÊp nµy. Tríc t×nh h×nh nh÷ng vÊn ®Ò x· héi vµ c«ng nghÖ ngµy cµng trë nªn bøc xóc, trong thêi gian tíi cÇn sím nghiªn cøu ®Ó ®a vµo kÕ ho¹ch nh÷ng chØ tiªu h÷u dông cho viÖc gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò nµy.
Trong m«i trêng thêng xuyªn biÕn ®éng, môc tiªu kÕ ho¹ch lµ nh÷ng ®Ých cÇn phÊn ®Êu ®Ó v¬n tíi. V× vËy, kÕ ho¹ch ho¸ chñ yÕu mang tÝnh ®Þnh híng, kh«ng nªn x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi mét c¸ch cøng nh¾c, mµ nªn lµ mét kho¶ng íc ®Þnh.
3.2.4.3. §èi víi kÕ ho¹ch hµng n¨m th× c«ng t¸c ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch cã mét vÞ trÝ rÊt quan träng.
Môc tiªu cña viÖc ®iÒu hµnh lµ kÞp thêi can thiÖp gi¸n tiÕp hoÆc trùc tiÕp vµo nÒn kinh tÕ khi cã xuÊt hiÖn biÕn ®éng m«i trêng lµm ¶nh hëng ®Õn viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu kÕ ho¹ch; song sù can thiÖp nµy cung kh«ng nªn diÔn ra thêng xuyªn lµm ¶nh hëng ®Õn tÝnh æn ®Þnh cña hÖ thèng chÝnh s¸ch kinh tÕ. §iÒu hµnh kÕ ho¹ch lu«n ph¶i tÝnh ®Õn sù ¶nh hëng tæng thÓ vµo nÒn kinh tÕ vµ nh÷ng hÖ qu¶ mµ nã ®a l¹i. ChÝnh v× vËy, ®Ó n©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch, tríc hÕt cÇn cñng cè hÖ thèng th«ng tin vµ x©y dùng nh÷ng m« h×nh ph©n tÝch vµ dù b¸o kinh tÕ cã ®é tin cËy cao.
3.2.5. T¨ng cêng c«ng t¸c nghiªn cøu vµ x©y dùng chÝnh s¸ch
VÊn ®Ò rÊt quan träng trong qu¸ tr×nh ®æi míi c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸lµ ph¶i n©ng cao chÊt lîng ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, trong ®ã cÇn chó ý ®Õn c¸c c«ng cô chÝnh s¸ch gi¸n tiÕp. VÒ vÊn ®Ò nµy, nh÷ng c«ng viÖc cÇn thùc hiÖn ngay lµ:
- N©ng cao n¨ng lùc ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch cña c¸c c¬ quan nhµ níc, ®Æc biÖt lµ c¸c c¬ qua nh Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t, Bé Tµi chÝnh, ng©n hµng nhµ níc ViÖt Nam, V¨n phßng chÝnh phñ, V¨n phßng Quèc héi.
- T¨ng cêng ®èi tho¹i gi÷a doanh nghiÖp vµ c¸c quan chøc ChÝnh phñ b»ng c¸ch thµnh lËp diÔn ®µn ®èi tho¹i chÝnh s¸ch sinh ho¹t ®Þnh kú ®Ó th¶o luËn vµ trao ®æi vÒ chÝnh s¸ch, kÕ ho¹ch vµ ®iÒu hµnh thùc hiÖn chÝnh s¸ch, kÕ ho¹ch.
- Më diÔn ®µn trao ®æi chÝnh s¸ch trªn c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, ®Æc biÖt lµ trªn c¸c kªnh truyÒn h×nh trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng, ®Ó thu hót sù tham gia réng r·i cña c¸c tÇng líp d©n c vµo viÖc trao ®æi vµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch cña ChÝnh phñ.
§Ó ®¶m b¶o sù ¨n khíp, ®ång bé vµ linh ho¹t cña hÖ thèng chÝnh s¸ch, cÇn t¨ng cêng phèi hîp gi÷a c¸c bé, gi÷a trung ¬ng vµ c¸c ®Þa ph¬ng trong viÖc x©y dùng vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch.
3.2.6. X©y dùng vµ ph¸t triÓn c«ng t¸c dù b¸o vµ ph©n tÝch kinh tÕ
Cho ®Õn nay, c«ng t¸c dù b¸o vµ ph©n tÝch kinh tÕ vÉn lµ kh©u yÕu nhÊt trong toµn bé qu¸ tr×nh kÕ ho¹ch ho¸. V× vËy, ®Ó n©ng cao ®é tin cËy cña kÕ ho¹ch ho¸ nh c«ng cô ®Þnh híng ph¸t triÓn, cÇn ph¶i n©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c dù b¸o vµ ph©n tÝch kinh tÕ.
§Ó cã ®îc mét m« h×nh dù b¸o h÷u dông trong thêi gian tíi, viÖc lùa chän m« h×nh dù b¸o ng¾n h¹n nªn chó ý c¸c yªu cÇu sau:
- Ph¶i ®a ra ®îc nh÷ng sè liÖu dù b¸o, ph©n tÝch theo quý.
- Ph¶i bao gåm nh÷ng th«ng tin kÞp thêi ph¶n ¸nh ®îc nh÷ng nÐt chÝnh t×nh h×nh kinh tÕ trong thêi gian ng¾n h¹n, møc ®é yªu cÇu vÒ chÊt lîng th«ng tin kh«ng cÇn qu¸ nghiªm ngÆt.
- Kh«ng cÇn ph©n ngµnh ë møc ®é qu¸ chi tiÕt nh ph©n ngµnh cña hÖ thèng kª, nhng ®ång thêi viÖc nhãm gép vÉn ph¶i ®¶m b¶o thÓ hiÖn nh÷ng nÐt quan träng nhÊt cña c¬ cÊu kinh tÕ.
- Kh«ng cÇn qu¸ nhiÒu ph¬ng tr×nh, nhng ph¶i ph¶n ¸nh ®îc nh÷ng mèi quan hÖ chÝnh trong nÒn kinh tÕ.
- Phèi hîp ®îc víi ph¬ng ph¸p dù b¸o kh¸c nhau ®Ó thêng xuyªn phèi hîp vµ c¶i tiÕn m« h×nh.
3.2.7. §æi míi hÖ thèng thu thËp, xö lý vµ sö dông th«ng tin
ChÊt lîng vµ hiÖu lùc cña kÕ ho¹ch còng nh hÖ thèng chÝnh s¸ch kinh tÕ phô thuéc rÊt nhiÒu vµo chÊt lîng, tÝnh kÞp thêi vµ ®Çy ®ñ cña th«ng tin. Kinh nghiÖm tõ cuéc khñng ho¶ng hiÖn nay ë c¸c níc trong khu vùc cho thÊy hÖ thèng th«ng tin vµ ®¸nh gi¸ kinh tÕ yÕu kÐm vµ kh«ng chÝnh x¸c lµ mét trong c¸c nguyªn nh©n quan träng lµm cho chÝnh phñ c¸c níc kh«ng ®a ra ®îc c¸c ®èi s¸ch kÞp thêi nh»m ng¨n chÆn khñng ho¶ng.
V× vËy c«ng viÖc cÊp b¸ch cÇn ph¶i lµm lµ ®æi míi hÖ thèng b¸o c¸o vµ thu thËp th«ng tin, n©ng cao chÊt lîng th«ng tin. Mét néi dung chÝnh cña c«ng viÖc nµy lµ:
- §¸nh gi¸ l¹i hÖ thèng b¸o c¸o vµ th«ng tin hiÖn hµnh, rót ra ®îc nh÷ng ®iÓm yÕu vµ ®iÓm m¹nh, sù phï phï hîp vµ kh«ng phï hîp víi yªu cÇu míi cña qu¶n lý vÜ m«.
- X¸c ®Þnh nh÷ng th«ng tin b¸o c¸o cÇn thu thËp ®Ó ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ nãi chung vµ phôc vô ®æi míi c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ noi riªng.
- Thèng nhÊt biÓu mÉu c¸c lo¹i b¸o c¸o thùc hiÖn trªn quy m« c¶ níc, quy ®Þnh ®Þnh kú b¸o c¸o ®èi víi tõng lo¹i th«ng tin cô thÓ.
- X¸c ®Þnh hÖ thèng tæ chøc bé m¸y thu thËp cµ xö lý th«ng tin phï hîp víi yªu cÇu ®æi míi c«ng t¸c kÕ ho¹ch vµ ®iÒu hµnh kinh tÕ vÜ m«.
- Nhanh chãng ®a vµo ¸p dông nh÷ng thµnh tùu cña c«ng nghÖ th«ng tin phôc vô cho viÖc xö lý th«ng tin kÕ ho¹ch.
- Quy ®Þnh quy chÕ cung cÊp vµ sö dông th«ng tin, kh¾c phôc t×nh tr¹ng “Th¬ng m¹i ho¸” th«ng tin phôc vô lîi Ých côc bé cña mét sè tæ chøc hoÆcnhãm ngêi; §¶m b¶o cho th«ng tin ®îc cung cÊp nhanh, Ýt tèn kÐm vµ kÞp thêi.
- Tõng bíc h×nh thµnh hÖ thèng thu thËp, xö lý, ph©n tÝch th«ng tin theo tiªu chuÈn quèc tÕ.
- X¸c ®Þnh râ nh÷ng th«ng tin mËt, kh«ng ®îc c«ng bè. Ngoµi ph¹m vi ®ã, th«ng tin kinh tÕ ph¶i ®îc phæ biÕn vµ sö dông mét c¸ch réng r·i.
3.2.8. Cñng cè bé m¸y tæ chøc, n©ng cao tr×nh ®é c¸n bé kÕ ho¹ch
ViÖc thùc hiÖn nh÷ng ®Þnh híng vµ gi¶i ph¸p ®æi míi trªn ®©y chØ ®¹t ®îc kÕt qu¶ mong muèn khi bé m¸y tæ chøc kÕ ho¹ch ®îc thay ®æi phï hîp vµ n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cña ®éi ngò c¸n bé lµm c«ng t¸c kÕ ho¹ch. Nh÷ng viÖc cÇn thùc hiÖn trong thêi gian tíi ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy lµ:
- Hoµn thiÖn bé m¸y kÕ ho¹ch ë trung ¬ng còng nh ë ®Þa ph¬ng theo híng liªn kÕt, phèi hîp chÆt chÏ víi nhau h¬n ®Ó cã thÓ thêng xuyªn n¾m b¾t t×nh h×nh, phôc vô kÞp thêi cho viÖc ®iÒu hµnh thùc hiÖn kÕ ho¹ch, còng nh gióp cho ChÝnh phñ vµ chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng phèi hîp x©y dùng chÝnh s¸ch kinh tÕ ë cÊp cña m×nh mét c¸c cã hiÖu qu¶.
- X©y dùng mét hÖ thèng tæ chøc kÕ ho¹ch cã “Ch©n rÕt” gän nhÑ, cã n¨ng lùc ë c¸c ngµnh vµ c¸c ®Þa ph¬ng phôc vô tèt h¬n cho c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ vµ cung cÊp th«ng tin theo chiÒu däc vµ theo chiÒu ngang; Tæ chøc thùc hiÖn mét ch¬ng tr×nh ®µo t¹o, båi dìng c¸n bé kÕ ho¹ch mét c¸ch c¬ b¶n nh»m n©ng cao tr×nh ®é cña c¸n bé Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t, c¸n bé Vô KÕ ho¹ch c¸c Bé vµ c¸n bé c¸c Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t ®Þa ph¬ng.
PhÇn kÕt luËn
Tõ thùc tiÔn ph¸t triÓn KT-XH ë nø¬c ta ®· cho thÊy vai trß quan träng cña c«ng t¸c KHH vµ viÖc cÇn thiÕt ph¶i ®æi míi c«ng t¸c KHH. Trong b¸o c¸o chÝnh trÞ t¹i §¹i héi VI cña ®· lÇn ®Çu tiªn ®Ò cËp tíi ®êng lèi ®æi míi. B¶n chÊt cña KHH hoµn toµn phô thuéc vµo vai trß cña Nhµ níc trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. KHH trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng XHCN nh ngµy nay ®· kh¸c víi KHH tríc ®©y rÊt nhiÒu. NÕu nh tríc ®©y, kÕ ho¹ch chØ giíi h¹n trong ph¹m vi kinh tÕ nhµ níc, th× b©y giê kÕ ho¹ch ph¶i bao hµm tæng thÓ nÒn kinh tÕ quèc d©n víi nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ vµ ph¶i nhÊn m¹nh ®Õn vÊn ®Ò quy ho¹ch, chiÕn lîc ph¸t triÓn KT-XH…T¨ng trëng vµ ®¶m b¶o ®Þnh híng XHCN. V× thÕ ®æi míi c«ng t¸c KHH tõ t duy, quan ®iÓm ®Þnh híng, néi dung, quy tr×nh lËp vµ ®iÒu hµnh cho ®Õn c¬ cÊu tæ chøc vµ c¸ch thøc chØ ®¹o kÕ ho¹ch lµ mét néi dung c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh ®æi míi c«ng t¸c KHH.
Ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, do vËy néi dung kÕ ho¹ch kh«ng ®îc phÐp chØ giíi h¹n trong ph¹m vi khu vùc kinh tÕ nhµ níc mµ ph¶i mang tÝnh tæng thÓ nÒn kinh tÕ. ViÖc ®æi míi nµy sÏ t¸c ®éng mét c¸ch s©u s¾c ®Õn tÝnh d©n chñ vµ c«ng khai cña kÕ ho¹ch. Ngay tõ lóc dù th¶o néi dung kÕ ho¹ch, c¸c môc tiªu vµ biÖn ph¸p kh«ng nªn vµ kh«ng cÇn ph¶i gi÷ bÝ mËt. Nh÷ng c«ng cô thêng ®îc ¸p dông trong nÒn kinh tÕ KHH tríc ®©y ph¶i ®îc thay thÕ b»ng nh÷ng c«ng cô, chÝnh s¸ch phï hîp víi nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng XHCN. Liªn quan chÆt chÏ víi nh÷ng ®iÓm trªn lµ nh÷ng vÊn ®Ò quy ho¹ch. Nhng ë níc ta vÊn ®Ò quy ho¹ch vÉn cßn h¹n chÕ, bÊt cËp. Do do, c«ng t¸c quy ho¹ch cÇn ph¶i ®îc ®æi míi vµ phaØ n©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c quy ho¹ch.
C«ng t¸c KHH nÒn kinh tÕ quèc d©n ®ßi hái ph¶i n©ng cao vai trß cña Bé KH & §T – lµ c¬ quan tham mu tæng hîp cña nÒn kinh tÕ quèc d©n, ph¶i ph¸t huy vai trß cña c¸c bé vµ tæng c«ng ty theo mét ph¬ng ph¸p luËn thèng nhÊt.
Danh s¸ch tµi liÖu tham kh¶o
Adam Fforde – Stefan De Vyldes: Tõ KÕ ho¹ch ®Õn thÞ trêng – Sù chuyÓn ®æi kinh tÕ ë ViÖt Nam; NXB ChÝnh trÞ Quèc gia.
TrÇn §×nh Bót (chñ biªn): KÕt hîp kÕ ho¹ch víi thÞ trêng; NXB §¹i häc vµ trung häc chuyªn nghiÖp.
§Æng §øc §¹m: KÕ ho¹ch ho¸ vÜ m«; NXB ChÝnh trÞ Quèc gia; Hµ Néi 2000.
PGS.TS. Vò V¨n Phóc(chñ biªn): Quan hÖ thÞ trêng vµ kÕ ho¹ch trong ph¸t triÓn kinh tÕ níc ta hiÖn nay; NXB ChÝnh trÞ Quèc gia; Hµ Néi 2000.
Cao ViÕt Sinh: Mét sè suy nghÜ vÒ KÕ ho¹ch ho¸ nÒn kinh tÕ quèc d©n trong c¬ chÕ thÞ trêng, Kû yÕu Héi th¶o khoa häc vÒ ®æi míi kÕ ho¹ch ho¸; Hµ Néi 1995.
T¹p chÝ nghiªn cøu kinh tÕ, sè 299, th¸ng 4/2003.
§¶ng Céng S¶n ViÖtNam: V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VIII; NXB ChÝnh trÞ Quèc gia; Hµ Néi 1996.
§¶ng Céng S¶n ViÖtNam: V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX; NXB ChÝnh trÞ Quèc gia; Hµ Néi 2001.
Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t (Héi th¶o): TiÕp tôc ®æi míi vµ n©ng cao chÊt lîng cña c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ phôc vô sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc; Hµ Néi 1997.
ToDaRo: Kinh tÕ häc cho thÕ giíi thø 3, ch¬ng 24; NXB Gi¸o dôc 1998.
11. Khoa kÕ ho¹ch vµ ph¸t triÓn trêng ®¹i häc Kinh tÕ Kinh tÕ Quèc d©n: Gi¸o tr×nh KÕ ho¹ch ho¸ ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi; NXB Thèng Kª 2002.
Môc lôc
Lêi më ®Çu 1
Ch¬ng 1: C¬ së cña vÊn ®Ò ®æi míi c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ë ViÖt Nam 3
1.1. KÕ ho¹ch ho¸ ë c¸c níc trªn thÕ giíi 3
1.2. C¬ së thùc tiÔn cña vÊn ®Ò ®æi míi c«ng t¸c KHH ë ViÖt Nam 4
Ch¬ng 2: Qu¸ tr×nh ®æi míi kÕ ho¹ch ho¸ ë ViÖt Nam 6
2.1. Thùc tr¹ng ®æi míi c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ë ViÖt Nam 6
2.1.1. X©y dùng chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi 6
2.1.2. VÒ c«ng t¸c quy ho¹ch ph¸t triÓn 8
2.1.3. VÒ c«ng t¸c kÕ ho¹ch ph¸t triÓn 9
2.2. Nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i trong qu¸ tr×nh ®æi míi c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ë ViÖt Nam 11
2.2.1. VÒ nh÷ng c¬ së lý luËn vµ ph¬ng ph¸p luËn cho viÖc ®æi míi c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ 12
2.2.2. VÒ néi dung ph¬ng ph¸p KHH 12
2.2.3. VÒ phèi hîp vµ ®iÒu hoµ kÕ ho¹ch 13
2.2.4. VÒ c¬ chÕ ®iÒu hµnh x· héi 13
2.2.5. VÒ th«ng tin vµ dù b¸o 14
2.2.6. VÒ bé m¸y tæ chøc vµ c¸n bé 14
2.3. Nguyªn nh©n cña nh÷ng h¹n chÕ trong ®æi míi c«ng t¸c KHH trong nh÷ng n¨m qua ë ViÖt Nam 14
2.3.1. Nguyªn nh©n 14
Ch¬ng 3: §Þnh híng vµ nh÷ng gi¶i ph¸p ®æi míi kÕ ho¹ch ho¸ trong nh÷ng n¨m tiÕp theo 16
3.1. §Þnh híng ®æi míi kÕ ho¹ch ho¸ trong nh÷ng n¨m tiÕp theo 16
3.1.1. KÕ ho¹ch ho¸ trong c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc theo ®Þnh híng XHCN 16
3.1.2. KÕ ho¹ch ho¸ trong ®iÒu kiÖn ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ vµ héi nhËp quèc tÕ 16
3.1.3. KÕ ho¹ch ho¸ ph¶i ®¶m b¶o mèi t¬ng quan hîop lý gi÷a ph¸t triÓn kinh tÕ víi tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi 17
3.1.4. KÕt hîp kÕ ho¹ch ho¸ theo ngµnh víi kÕ ho¹ch ho¸ theo ®Þa ph¬ng vµ vïng l·nh thæ 18
3.1.5. §æi míi toµn diÖn hÖ thèng kÕ ho¹ch kinh tÕ vÜ m« 19
3.2. Mét sè gi¶i ph¸p ®æi míi kÕ ho¹ch ho¸ kinh tÕ trong thêi gian tiÕp theo 20
3.2.1. §æi míi c«ng t¸c x©y dùng chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi 20
3.2.2. N©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c quy ho¹ch ph¸t triÓn 20
3.2.3. Chó träng kÕ ho¹ch ho¸ ®Þnh híng ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi 5 n¨m 21
3.2.4.Hoµn thiÖn kÕ ho¹ch ho¸ hµng n¨m 22
3.2.5. T¨ng cêng c«ng t¸c nghiªn cøu vµ x©y dùng chÝnh s¸ch 24
3.2.6. X©y dùng vµ ph¸t triÓn c«ng t¸c dù b¸o vµ ph©n tÝch kinh tÕ 24
3.2.7. §æi míi hÖ thèng thu thËp, xö lý vµ sö dông th«ng tin 25
3.2.8. Cñng cè bé m¸y tæ chøc, n©ng cao tr×nh ®é c¸n bé kÕ ho¹ch 25
PhÇn kÕt luËn 27
Tµi liÖu tham kh¶o.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- DA268.doc