Đề tài Thực tiễn áp dụng luật thuế giá trị gia tăng ở Việt Nam và một số kiến nghị nhằm hoàn thiện luật thuế giá trị gia tăng ở nước ta

MỤC LỤC Lời mở đầu Chương I: Một số nội dung chung về thuế GTGT I./ Khái niệm thuế GTGT II./ Quá trình ra đời và phát triển của thuế GTGT trên thế giới III./ Những điểm giống nhau và khác nhau giữa thuế GTGT và thuế doanh thu a. Điểm giống b. Điểm khác IV./ Ưu nhược điểm chủ yếu của thuế GTGT a. Ưu điểm b. Nhược điểm Chương II: Nội dung cơ bản của luật thuế GTGT ở nước ta I. Đối tượng đánh thuế và đối tượng nộp thuế 1/ Đối tượng đánh thuế 2/ Đối tượng nộp thuế II. Căn cứ tính thuế 1/ Giá tính thuế 2/ Thuế suất III/ Phương pháp tính thuế 1. Phương pháp khấu trừ thuế a/ Đối tượng áp dụng b/ Xác định thuế GTGT phải nộp 2. Phương pháp tính trực tiếp trên GTGT a/ Đối tượng áp dụng b/ Xác định thuế GTGT phải nộp c/ Phương pháp xác định gtgt làm căn cứ tính thuế gtgt phải nộp đối với từng cơ sở kinh doanh. IV. Quy định về hoá đơn, chứng từ mua bán hàng hoá, dịch vụ. V. Hoàn thuế GTGT 1. Đối tượng và các trường hợp được hoàn thuế GTGT 2. Thẩm quyền giải quyết hoàn thuế 3. Thời hạn xét giải quyết hoàn thuế VI. Đăng ký, kê khai nộp thuế, quyết toán thuế 1. Đăng ký nộp thuế 2. Kê khai thuế GTGT phải nộp NSNN 3. Nộp thuế GTGT 4. Quyết toán thuế GTGT 5. Xử lý các vi phạm về thuế GTGT 6. Tổ chức quản lý thu thuế. Chương III: Thực tiễn áp dụng luật thuế GTGT ở Việt Nam và một số kiến nghị nhằm hoàn thiện luật thuế GTGT ở nước ta. I/ Tình hình áp dụng luật thuế GTGT ở nước ta 1. Những kết quả bước đầu. 2. Những tồn tại trong quá trình thực hiện. II/ Kiến nghị một số giải pháp nhằm hoàn thiện luật thuế GTGT ở nước ta hiện nay. 1. Đối tượng chịu thuế. 2. Thuế suất. 3. Phương pháp tính thuế. 4. Hoàn thuế. 5. Cải cách hành chính thuế. 6. Hình thành và phát triển nhóm tư vấn thuế. 7. Tổ chức thực hiện thuế GTGT. Kết luận. Danh mục tài liệu tham khảo.

doc49 trang | Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1544 | Lượt tải: 2download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Thực tiễn áp dụng luật thuế giá trị gia tăng ở Việt Nam và một số kiến nghị nhằm hoàn thiện luật thuế giá trị gia tăng ở nước ta, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
nh doanh ®éc lËp, hé gia ®×nh, c¸c c¸ nh©n hîp t¸c víi nhau s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng h×nh thµnh ph¸p nh©n). Tæ chøc, c¸ nh©n n­íc ngoµi kinh doanh ë ViÖt Nam kh«ng theo luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam ch­a thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ kÕ to¸n, ho¸ ®¬n, chøng tõ lµm c¨n cø tÝnh thuÕ theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ. C¬ së kinh doanh mua, b¸n vµng, b¹c, ®¸ quý, ngo¹i tÖ. b/ X¸c ®Þnh thuÕ GTGT ph¶i nép Gi¸ thanh to¸n cña hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra lµ gi¸ b¸n thùc tÕ bªn mua ph¶i thanh to¸n cho bªn b¸n bao gåm c¶ thuÕ GTGT vµ c¸c kho¶n phô thu, phÝ thu thªm mµ bªn mua ph¶i tr¶. Gi¸ thanh to¸n cña hµng ho¸, dÞch vô mua vµo t­¬ng øng víi hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra ®­îc x¸c ®Þnh b»ng gi¸ trÞ hµng ho¸, dÞch vô mua vµo (gi¸ mua bao gåm c¶ thuÕ GTGT) mµ c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh ®· dïng vµo s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT b¸n ra. C¬ së kinh doanh thuéc ®èi t­îng nép thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp trªn GTGT kh«ng ®­îc tÝnh gi¸ trÞ tµi s¶n mua ngoµi, ®Çu t­ x©y dùng lµm tµi s¶n cè ®Þnh vµo doanh sè hµng ho¸, dÞch vô mua vµo ®Ó tÝnh GTGT. GTGT x¸c ®Þnh ®èi víi mét sè ngµnh nghÒ nh­ sau: §èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh b¸n hµng, GTGT lµ sè chªnh lÖch gi÷a doanh sè b¸n víi doanh sè vËt t­ hµng ho¸, dÞch vô mua vµo dïng cho s¶n xuÊt, kinh doanh. §èi víi ho¹t ®éng x©y dùng, l¾p ®Æt, GTGT lµ sè chªnh lÖch giøa tiÒn thu vÒ x©y dùng, l¾p ®Æt c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh trõ (-) chi phÝ vËt t­ nguyªn liÖu, chi phÝ ®éng lùc, vËn t¶i, dÞch vô vµ chi phÝ kh¸c mua ngoµi ®Ó phôc vô cho ho¹t ®éng x©y dùng, l¾p ®Æt c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. §èi víi ho¹t ®éng vËn t¶i, GTGT lµ sè chªnh lÖch gi÷a tiÒn thu c­íc vËn t¶i, bèc xÕp trõ chi phÝ x¨ng dÇu, phô tïng thay thÕ vµ chi phÝ kh¸c mua ngoµi dïng cho ho¹t ®éng vËn t¶i. §èi víi ho¹t ®éng kinh doanh ¨n uèng, GTGT lµ sè chªnh lÖch gi÷a tiÒn thu vÒ b¸n hµng ¨n uèng, tiÒn phôc vô vµ c¸c kho¶n thu kh¸c trõ doanh sè hµng ho¸, dÞch vô mua ngoµi dïng cho kinh doanh ¨n uèng. §èi víi c¸c ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c, GTGT lµ sè chªnh lÖch gi÷a tiÒn thu vÒ ho¹t ®éng kinh doanh trõ doanh sè hµng ho¸, dÞch vô mua ngoµi ®Ó thùc hiÖn ho¹t ®éng kinh doanh ®ã. Doanh sè hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra bao gåm c¶ c¸c kho¶n phô thu, phÝ thu thªm ngoµi gi¸ b¸n mµ c¬ së kinh doanh ®­îc h­ëng, kh«ng ph©n biÖt ®· thu tiÒn hay ch­a thu ®­îc tiÒn. Doanh sè hµng ho¸, dÞch vô mua vµo bao gåm c¶ c¸c kho¶n thuÕ vµ phÝ ®· tr¶ tÝnh trong gi¸ thanh to¸n hµng ho¸, dÞch vô mua vµo hoÆc hµng ho¸ nhËp khÈu. c/ Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh GTGT lµm c¨n cø tÝnh thuÕ GTGT ph¶i nép ®èi víi tõng c¬ së kinh doanh nh­ sau: §èi víi tõng c¬ së kinh doanh ®· thùc hiÖn ®Çy ®ñ viÖc mua, b¸n hµng ho¸, dÞch vô cã ho¸ ®¬n, chøng tõ, ghi chÐp sæ s¸ch kÕ to¸n th× GTGT ®­îc x¸c ®Þnh c¨n cø vµo gi¸ mua, b¸n ghi trªn chøng tõ. §èi víi c¬ së kinh doanh ®· thùc hiÖn ®Çy ®ñ ho¸ ®¬n, chøng tõ b¸n hµng ho¸, dÞch vô, x¸c ®Þnh ®­îc ®óng doanh thu b¸n hµng ho¸, dÞch vô theo ®¬n b¸n hµng ho¸, dÞch vô nh­ng kh«ng cã ®ñ ho¸ ®¬n mua hµng ho¸, dÞch vô th× GTGT ®­îc x¸c ®Þnh b»ng doanh thu nh©n víi tû lÖ (%) GTGT tÝnh trªn doanh thu. §èi víi c¸ nh©n (hé) kinh doanh ch­a thùc hiÖn hoÆc thùc hiÖn ch­a ®Çy ®ñ ho¸ ®¬n mua, b¸n hµng ho¸, dÞch vô th× c¬ quan thuÕ c¨n cø vµo t×nh h×nh kinh doanh cña tõng hé Ên ®Þnh møc doanh thu tÝnh thuÕ GTGT ®­îc x¸c ®Þnh b»ng doanh thu Ên ®Þnh nh©n víi tû lÖ (%) GTGT tÝnh trªn doanh thu. Tû lÖ (%) GTGT tÝnh trªn doanh thu sÏ ®­îc tæng côc thuÕ h­íng dÉn c¸c côc thuÕ x¸c ®Þnh phï hîp tõng nghµnh nghÒ kinh doanh vµ hîp lý gi÷a c¸c ®Þa ph­¬ng. IV/ Quy ®Þnh vÒ ho¸ ®¬n, chøng tõ mua b¸n hµng ho¸, dÞch vô. 1. C¬ së kinh doanh thuéc ®èi t­îng nép thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ ph¶i sö dông ho¸ ®¬n GTGT (trõ tr­êng hîp ®­îc dïng chøng tõ ghi gi¸ thanh to¸n lµ gi¸ ®· cã thuÕ GTGT) 2. C¸c c¬ së kinh doanh thuéc ®èi t­îng nép thuÕ trùc tiÕp trªn GTGT vµ c¸c c¬ së kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô kh«ng thuéc ®èi t­îng chÞu thuÕ GTGT sö dông ho¸ ®¬n th«ng th­êng. Gi¸ b¸n hµng ho¸, dÞch vô ghi trªn ho¸ ®¬n lµ gi¸ thùc thanh to¸n ®· cã thuÕ GTGT (®èi víi hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT). 3. C¬ së kinh doanh muèn sö dông ho¸ ®¬n, chøng tõ kh¸c víi mÉu quy ®Þnh chung (kÓ c¶ lo¹i ho¸ ®¬n tù ph¸t hµnh) ph¶i ®¨ng ký víi Bé Tµi chÝnh (Tæng côc thuÕ) vµ chØ ®­îc sö dông khi ®· ®­îc th«ng b¸o b»ng v¨n b¶n cho sö dông. 4. C¬ së kinh doanh trùc tiÕp b¸n lÎ hµng ho¸, cung øng dÞch vô cho ng­êi tiªu dïng hµng ho¸, dÞch vô cã gi¸ trÞ thÊp d­íi møc quy ®Þnh ph¶i lËp ho¸ ®¬n th× cã thÓ kh«ng ph¶i lËp ho¸ ®¬n. NÕu c¬ së kh«ng lËp ho¸ ®¬n th× ph¶i lËp b¶ng kª b¸n lÎ theo mÉu sè 05/GTGT ®Ó lµm c¨n cø tÝnh thuÕ GTGT; tr­êng hîp ng­êi mua yªu cÇu lËp ho¸ ®¬n b¸n hµng th× ph¶i lËp ho¸ ®¬n theo ®óng quy ®Þnh. 5. C¬ së kinh doanh mua c¸c mÆt hµng lµ n«ng s¶n, l©m s¶n, thuû s¶n cña ng­êi s¶n xuÊt trùc tiÕp b¸n ra hoÆc ng­ßi kh«ng kinh doanh b¸n, nÕu kh«ng cã ho¸ ®¬n theo chÕ ®é quy ®Þnh th× ph¶i lËp b¶ng kª hµng ho¸ mau vµo theo mÉu sè 04/GTGT. C¬ së kinh doanh ph¶i thùc hiÖn viÖc qu¶n lý , sö dông ho¸ ®¬n, chøng tõ theo quy ®Þnh vÒ chÕ ®é ho¸ ®¬n, chøng tõ do Bé tµi chÝnh ban hµnh. V. Hoµn thuÕ GTGT 1. §èi t­îng vµ c¸c tr­êng hîp ®­îc hoµn thuÕ GTGT C¬ së kinh doanh thuéc ®èi t­îng nép thuÕ theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ ®ù¬c xÐt hoµn thuÕ nÕu cã sè thuÕ ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ cña 3 th¸ng liªn tôc lín h¬n sè thuÕ ®Çu ra. Nh÷ng c¬ së kinh doanh xuÊt khÈu mÆt hµng theo thêi vô hoÆc theo tõng thêi kú víi sè l­îng lín, nÕu ph¸t sinh sè thuÕ GTGT ®Çu vµo cña hµng ho¸ xuÊt khÈu lín h¬n so víi thuÕ ®Çu ra th× ®ù¬c xÐt hoµn thuÕ GTGT tõng kú. C¬ së kinh doanh thuéc ®èi t­îng nîp thuÕ theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ, cã ®Çu t­ mua s¾m TSC§, cã sè thuÕ GTGT ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ lín: §èi víi c¬ së ®Çu t­ míi ®· ®¨ng ký nép thuÕ nh­ng ch­a cã doanh thu b¸n hµng ph¸t sinh ®Ó tÝnh thuÕ GTGT ®Çu ra, nÕu thêi gian ®Çu t­ tõ 1 n¨m trë lªn ®ù¬c xÐt hoµn thuÕ ®Çu vµo theo tõng n¨m. Tr­êng hîp sè thuÕ ®­îc hoµn lín th× ®­îc xÐt hoµn thuÕ tõng quý. Tr­êng hîp c¬ së míi ®Çu t­ nh­ng ch­a thµnh lËp doanh nghiÖp hoÆc ch­a ®¨ng ký nép thuÕ th× kh«ng thuéc ®èi t­îng ®­îc hoµn thuÕ. §èi víi c¬ së kinh doanh ®Çu t­ më réng, ®Çu t­ chiÒu s©u, nÕu sè thuÕ GTGT ®Çu vµo cña tµi s¶n ®Çu t­ ®· khÊu trõ sau 3 th¸ng mµ ch­a ®­îc khÊu trõ hÕt th× ®­îc hoµn l¹i sè thuÕ ch­a ®­îc khÊu trõ nµy. C¬ së thuéc ®èi t­îng quy ®Þnh ®­îc hoµn thuÕ trªn ®©y ph¶i lËp hå s¬ theo quy ®Þnh chung, c¬ së ph¶i göi kÌm theo luËn chøng hay dù ¸n ®Çu t­. C¬ së kinh doanh quyÕt to¸n thuÕ khi s¸p nhËp, hîp nhÊt, chia t¸ch, gi¶i thÕ, ph¸ s¶n cã thuÕ GTGT nép thõa. C¬ së kinh doanh ®­îc hoµn thuÕ trong tr­êng hîp cã quyÕt ®Þnh cña c¬ quan cã thÈm quyÒn theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. QuyÕt ®Þnh cña bé tr­ëng bé tµi chÝnh yªu cÇu ph¶i hoµn l¹i thuÕ cho c¬ së kinh doanh. 2. ThÈm quyÒn gi¶i quyÕt hoµn thuÕ. Chi côc thuÕ gi¶i quyÕt hoµn thuÕ ®èi víi c¸c c¸ nh©n kinh doanh do chi côc qu¶n lý; Côc thuÕ gi¶i quyÕt hoµn thuÕ ®èi víi c¸c ®èi t­îng do côc thuÕ qu¶n lý; Bé tr­ëng Bé Tµi chÝnh gi¶i quyÕt ®èi víi c¸c tr­êng hîp ®Æc biÖt vµ c¸c Tæng c«ng ty 90/TTg, 91/TTg. 3. Thêi h¹n gi¶i quyÕt hoµn thuÕ. Thêi h¹n xÐt gi¶i quyÕt hoµn thuÕ cho c¬ së ®èi víi c¬ quan thuÕ lµ 15 ngµy, kÓ tõ nµy nhËn ®­îc ®Çy ®ñ hå s¬, tr­êng hîp ®Æc biÖt còng kh«ng ®­îc kÐo dµi qu¸ 30 ngµy. NÕu cÇn bæ sung hå s¬ hoÆc xÐt thÊy kh«ng ®­îc hoµn thuÕ th× c¬ quan thuÕ ph¶i th«ng b¸o cho c¬ së biÕt trong thêi h¹n lµ 10 ngµy, kÓ tõ ngµy nhËn ®ù¬c hå s¬. Kho b¹c cã tr¸ch nhiÖm lµm thñ tôc hoµn tr¶ tiÒn thuÕ cho c¬ së trong thêi h¹n lµ 5 ngµy, kÓ tõ ngµy nhËn ®ù¬c quyÕt ®Þnh hoµn thuÕ cña c¬ quan thuÕ. VI. §¨ng ký, kª khai nép thuÕ, quyÕt to¸n thuÕ 1. §¨ng ký nép thuÕ. C¸c c¬ së kinh doanh, kÓ c¶ c¸c ®¬n vÞ, chi nh¸nh cöa hµng trùc thuéc c¸c c¬ së kinh doanh chÝnh ph¶i ®¨ng ký nép thuÕ víi côc thuÕ (hoÆc chi côc thuÕ nÕu lµ c¸ nh©n kinh doanh) vÒ ®Þa ®iÓm kinh doanh, ngµnh nghÒ kinh doanh, lao ®éng, tiÒn vèn, n¬i nép thuÕ vµ c¸c chØ tiªu liªn quan kh¸c theo mÉu quy ®Þnh. §èi víi c¬ së míi thµnh lËp, thêi gian ®¨ng ký chËm nhÊt lµ 10 ngµy kÓ tõ ngµy c¬ së ®­îc cÊp giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh. C¬ së ho¹t ®éng ë mét sè ®Þa ph­¬ng nh­ng cã trô së, v¨n phßng giao dÞch lµm thñ tôc b¸n hµng ë mét ®Þa ph­¬ng kh¸c th× c¬ së b¸n hµng còng ph¶i ®¨ng ký nép thuÕ GTGT víi c¬ quan thuÕ ®Þa ph­¬ng n¬i b¸n hµng (®Þa ph­¬ng ®­îc x¸c ®Þnh lµ tØnh, thµnh phè trùc thuéc Trung ­¬ng). Nh÷ng c¬ së kinh doanh th­¬ng nghiÖp, dÞch vô cã chi nh¸nh cöa hµng ë c¸c ®Þa ph­¬ng kh¸c nhau th× tõng chi nh¸nh cöa hµng ph¶i ®¨ng ký nép thuÕ víi c¬ quan thuÕ ®Þa ph­¬ng n¬i ®Æt chi nh¸nh, cöa hµng. C¸c tæ chøc, c¸ nh©n thùc hiªn dÞch vô t­ vÊn, kh¶o s¸t, thiÕt kÕ ®¨ng ký, kª khai nép thuÕ víi c¬ quan thuÕ ®Þa ph­¬ng n¬i x©y dùng c«ng tr×nh. C¬ së thùc hiÖn c¬ chÕ kho¸n cho tËp thÓ, c¸ nh©n kinh doanh theo ph­¬ng thøc tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ kÕt qu¶ kinh doanh th× tËp thÓ, c¸ nh©n kho¸n ph¶i trùc tiÕp ®¨ng ký, kª khai, nép thuÕ GTGT víi c¬ quan thuÕ n¬i kinh doanh. C¬ së kinh doanh thuéc ®èi t­îng ¸p dông ph­¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp trªn GTGT, nÕu thùc hiÖn ®óng, ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn mua, b¸n hµng ho¸, dÞch vô cã ®Çy ®ñ ho¸ ®¬n, chøng tõ, ghi chÕp h¹ch to¸n sæ kÕ to¸n ®óng chÕ ®é, kª khai nép thuÕ GTGT ®óng chÕ ®é vµ tù nguyÖn ®¨ng ký thùc hiÖn h×nh thøc nép thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ th× cã thÓ ®­îc ¸p dông tÝnh thuÕ theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ. 2. Kª khai thuÕ GTGT ph¶i nép NSNN. C¸c c¬ së kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT ph¶i lËp vµ göi tê khai tÝnh thuÕ GTGT tõng th¸ng kÌm theo b¶ng kª hµng ho¸, dÞch vô mua vµo, b¸n ra theo c¸c mÉu quy ®Þnh (mÉu 01/GTGT, 02/GTGT, 03/GTGT, 04/GTGT, 05/GTGT, 06/GTGT). Thêi gian göi tê khai cña th¸ng cho c¬ quan thuÕ chËm nhÊt lµ trong 10 ngµy ®Çu cña th¸ng tiÕp theo. Tr­êng hîp kh«ng ph¸t sinh doanh sè b¸n hµng ho¸, dÞch vô, thuÕ ®Çu vµo, thuÕ ®Çu ra, c¬ së kinh doanh vÉn ph¶i kª khai vµ nép tê khai cho c¬ quan thuÕ. C¬ së nhËn thÇu x©y dùng mµ thêi gian x©y dùng kÐo dµi, viÖc thanh to¸n tiÒn thùc hiÖn theo tiÕn ®é hoÆc theo khèi l­îng c«ng viÖc hoµn thµnh bµn giao th× ph¶i kª khai vµ x¸c ®Þnh thuÕ t¹m nép ph¸t sinh hµng th¸ng tÝnh theo sè tiÒn t¹m thanh to¸n. Khi lËp hãa ®¬n thanh to¸n khèi l­îng x©y l¾p bµn giao còng ph¶i x¸c ®Þnh râ phÇn doanh thu ch­a cã thuÕ vµ thuÕ GTGT. NÕu kh«ng x¸c ®Þnh râ th× thuÕ GTGT ®Çu ra tÝnh trªn tæng doanh thu ®· thanh to¸n. C¬ së xuÊt hµng b¸n th«ng qua c¸c ®¹i lý, ký göi ph¶i lËp ho¸ ®¬n ghi râ gi¸ giao vµ thuÕ GTGT hµng giao cho c¸c ®¹i lý, ký göi lµm c¬ së tÝnh thuÕ ®Çu ra vµ thuÕ ph¶i nép cña th¸ng (coi lµ t¹m nép). Khi kÕt thóc hîp ®ång hoÆc kÕt thóc n¨m tµi chÝnh, c¬ së thùc hiÖn kª khai quyÕt to¸n hµng thùc tÕ ®· b¸n ®Ó x¸c ®Þnh thuÕ GTGT ph¶i nép theo thùc tÕ. C¬ së b¸n hµng ®¹i lý, ký göi kª khai thuÕ GTGT ph¶i nép tÝnh trªn doanh thu cña ho¹t ®éng ®¹i lý, ký göi theo ph­¬ng ph¸p ¸p dông ®èi víi c¬ së. §èi víi ®¹i lý b¸n vÐ xæ sè kiÕn thiÕt h­ëng hoa hång, thuÕ GTGT do c¸c c«ng ty xæ sè kiÕn thiÕt kª khai nép tËp trung t¹i c«ng ty. §èi víi c¸c Tæng c«ng ty, c«ng ty cã c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc: C¸c ®¬n vÞ h¹ch to¸n ®éc lËp vµ c¸c ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc x¸c ®Þnh ®­îc thuÕ GTGT ®Çu ra vµ thuÕ GTGT ®Çu vµo ph¶i kª khai, nép thuÕ t¹i ®Þa ph­¬ng n¬i c¬ së kinh doanh. C¸c ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc, thùc hiÖn h¹ch to¸n gi¸ mua, b¸n hµng ho¸, dÞch vô theo gi¸ ®iÒu chuyÓn néi bé, kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc doanh thu, thuÕ GTGT ph¶i nép th× C«ng ty hoÆc Tæng c«ng ty kª khai, nép thuÕ tËp trung thay cho c¸c ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc. C¸c ®¬n vÞ trùc thuéc nh­: bÖnh viÖn, tr¹m x¸, nhµ nghØ ®iÒu d­ìng, viÖn, tr­êng .. kh«ng trùc tiÕp kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT kh«ng ph¶i kª khai, nép thuÕ vµ kh«ng ®­îc khÊu trõ hay hoµn tr¶ thuÕ GTGT cña hµng ho¸, dÞch vô do c¬ së mua ®Ó dïng cho ho¹ ®éng cña c¬ së. NÕu ®¬n vÞ cã ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT th× ph¶i h¹ch to¸n riªng vµ kª khai, nép thuÕ GTGT ®èi víi hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ. 2. C¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸ nh©n n­íc ngoµi ho¹t ®éng s¶n xuÊt, cung øng hµng ho¸ dÞch vô chÞu thuÕ t¹i ViÖt Nam nh­ng kh«ng cã v¨n phßng hay trô së ®iÒu hµnh t¹i ViÖt Nam th× tæ chøc, c¸ nh©n ë ViÖt Nam trùc tiÕp ký hîp ®ång tiªu thô hµng ho¸, dÞch vô víi tæ chøc, c¸ nh©n n­íc ngoµi ph¶i thùc hiÖn kª khai, nép thuÕ GTGT thay cho phÝa n­íc ngoµi tr­íc khi thanh to¸n tiÒn tr¶ cho phÝa n­íc ngoµi. 3. C¬ së nhËp khÈu cã hµng ho¸ chÞu thuÕ GTGT ph¶i kª khai vµ nép tê khai thuÕ GTGT theo tõng lÇn nhËp khÈu víi c¬ quan thu thuÕ nhËp khÈu. 4. C¬ së kinh doanh bu«n chuyÕn kª khai vµ nép thuÕ theo tõng chuyÕn hµng víi c¬ quan thuÕ n¬i mua hµng, tr­íc khi chuyÓn hµng ®i. Sè thuÕ ph¶i nép ®èi víi kinh doanh bu«n chuyÕn tÝnh theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp trªn GTGT. Trong tr­êng hîp c¬ së kinh doanh vµ ng­êi nhËp khÈu kh«ng göi tê khai thuÕ hoÆc kª khai kh«ng ®óngquy ®inh, c¬ quan thuÕ cã quyÒn c¨n cø vµo t×nh h×nh kinh doanh cña c¬ së vµ c¸c sè liÖu ®iÒu tra ®Ó Ên ®Þnh doanh thu vµ tiÒn thuÕ GTGT ph¶i nép, th«ng b¸o cho c¬ së thùc hiÖn. 3. Nép thuÕ GTGT. §èi víi c¬ së kinh doanh thùc hiÖn nép thuÕ hµng th¸ng theo th«ng b¸o nép thuÕ cña c¬ quan thuÕ, thêi h¹n nép thuÕ chËm nhÊt cña th¸ng kh«ng qu¸ ngµy 25 cña th¸ng tiÕp theo. §èi víi nh÷ng c¬ së cã sè thuÕ nép hµng th¸ng lín th× thùc hiÖn t¹m nép thuÕ ph¸t sinh trong th¸ng theo ®Þnh kú 10 ngµy hoÆc 15 ngµy 1 lÇn. Khi kª khai sè thuÕ ph¶i nép cña c¶ th¸ng, trõ sè thuÕ ®· t¹m nép, c¬ së sÏ nép sè thuÕ cßn thiÕu. Kú nép do c¬ quan thuÕ x¸c ®Þnh vµ th«ng b¸o cho c¬ së. C¬ së kinh doanh vµ ng­êi nhËp khÈu hµng ho¸ ph¶i nép thuÕ GTGT theo tõng lÇn nhËp khÈu. Thêi h¹n th«ng b¸o vµ thêi h¹n nép thuÕ GTGT hµng ho¸ nhËp khÈu thùc hiÖn theo thêi h¹n th«ng b¸o nép thuÕ nhËp khÈu. §èi víi hµng ho¸ kh«ng ph¶i nép thuÕ nhËp khÈu hoÆc cã thuÕ suÊt thuÕ nhËp khÈu b»ng 0% th× thêi h¹n nép thuÕ GTGT thùc hiÖn nh­ quy ®Þnh ®èi víi hµng ho¸ ph¶i nép thuÕ nhËp khÈu. §èi víi hµng ho¸ nhËp khÈu thuéc diÖn kh«ng ph¶i nép thuÕ GTGT khi nhËp khÈu nh­: Nguyªn liÖu nhËp khÈu ®Ó s¶n xuÊt, gia c«ng hµng xuÊt khÈu, quµ biÕu, quµ tÆng, hµng viÖn trî nh©n ®¹o... nÕu ®em b¸n hoÆc xuÊt dïng vµo môc ®Ých kh¸c th× ph¶i kª khai, nép thuÕ GTGT víi c¬ quan thuÕ trùc tiÕp qu¶n lý c¬ së nh­ quy ®Þnh ®èi víi hµng hãa do c¬ së kinh doanh. C¬ së kinh doanh cè ®Þnh ®i mua nguyªn liÖu, hµng ho¸, vËn chuyÓn hµng cña c¬ së ®i b¸n hoÆc trao ®æi víi c¬ së kh¸c, vËn chuyÓn trong néi bé c¬ së ph¶i cã ®ñ ho¸ ®¬n, chøng tõ theo quy ®Þnh, nÕu kh«ng sÏ ph¶i nép thuÕ GTGT tÝnh trªn gi¸ trÞ hµng ho¸; hµng nhËp khÈu cßn bÞ truy thu thuÕ nhËp khÈu vµ thuÕ GTGT kh©u nhËp khÈu. Trong mét kú tÝnh thuÕ, nÕu c¬ së kinh doanh cã sè thuÕ nép thõa kú tr­íc ®­îc trõ vµo sè thuÕ ph¶i nép cña kú tiÕp theo, nÕu kú tr­íc nép thiÕu th× ph¶i nép ®ñ sè thiÕu ®ã. ThuÕ GTGT nép vµo NSNN b»ng ®ång ViÖt nam. Tr­êng hîp c¬ së kinh doanh cã doanh thu hoÆc mua hµng ho¸, dÞch vô thanh to¸n b»ng ngo¹i tÖ th× ph¶i quy ®æi ngo¹i tÖ ra ®ång ViÖt nam theo tû gi¸ mua, b¸n thùc tÕ b×nh qu©n trªn thÞ tr­êng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng do Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt nam c«ng bè t¹i thêi ®iÓm ph¸t sinh ho¹t ®éng mua, b¸n hµng ho¸, dÞch vô b»ng ngo¹i tÖ ®Ó x¸c ®Þnh sè thuÕ GTGT ph¶i nép. 4. QuyÕt to¸n thuÕ GTGT. C¸c c¬ së (trõ hé kinh doanh võa vµ nhá nép thuÕ theo møc Ên ®Þnh doanh thu, hé kinh doanh bu«n chuyÕn) ®Òu ph¶i thùc hiÖn quyÕt to¸n thuÕ GTGT Thêi h¹n c¬ së kinh doanh ph¶i nép quyÕt to¸n thuÕ chËm nhÊt kh«ng qu¸ 60 ngµy, kÓ tõ ngµy 31 th¸ng 12 cña n¨m quyÕt to¸n thuÕ. C¬ së kinh doanh ph¶i thùc hiÖn quyÕt to¸n tµi chÝnh theo chÕ ®é Nhµ n­íc quy ®Þnh; trªn c¬ së quyÕt to¸n tµi chÝnh, c¬ së kinh doanh cã tr¸ch nhiÖm kª khai toµn bé sè thuÕ ph¶i nép, sè ®· nép cña n¨m hoÆc thêi h¹n quyÕt to¸n, sè cßn thiÕu hay nép thõa tÝnh ®Õn thêi ®iÓm quyÕt to¸n thuÕ. MÉu quyÕt to¸n thuÕ lµ mÉu sè 10/GTGT. 5. Xö lý c¸c vi ph¹m vÒ thuÕ GTGT C¶nh c¸o hoÆc ph¹t tiÒn nÕu kh«ng thùc hiÖn ®óng nh÷ng quy ®Þnh vÒ thñ tôc ®¨ng ký kinh doanh, ®¨ng ký kª khai, nép thuÕ, kª khai lËp sæ kÕ to¸n vµ gi÷ chøng tõ, ho¸ ®¬n liªn quan ®Õn viÖc tÝnh vµ nép thuÕ. Ph¹t chËm nép thuÕ: Nép tiÒn thuÕ hoÆc tiÒn ph¹t ghi trong th«ng b¸o thu thuÕ, lÖnh thu thuÕ hoÆc quyÕt ®Þnh xö ph¹t th× ngoµi viÖc nép ®ñ sè thuÕ hoÆc tiÒn ph¹t theo luËt ®Þnh, mçi ngµy nép chËm cßn ph¶i nép ph¹t b»ng 0,1% sè tiÒn chËm nép. Thêi h¹n tÝnh ph¹t chËm nép thuÕ hµng th¸ng kÓ tõ ngµy 26 cña th¸ng tiÕp theo; ®èi víi hµng ho¸ nhËp khÈu vµ c¸c tr­êng hîp kh¸c lµ sau ngµy quy ®Þnh ph¶i nép theo luËt ®Þnh. Ph¹t tiÒn tõ 1 ®Õn 5 lÇn sè thuÕ gian lËn, truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù nÕu trèn thuÕ víi sè l­îng lín hoÆc cã hµnh vi vi ph¹m nghiªm träng. Kh«ng nép thuÕ hoÆc nép ph¹t sÏ bÞ xö lý nh­ sau: TrÝch tiÒn göi cña ®èi t­îng nép thuÕ t¹i NH, kho b¹c, tæ chøc tÝn dông ®Ó nép thuÕ, nép ph¹t. Gi÷ hµng ho¸, tang vËt ®Ó b¶o ®¶m thu ®ñ sè thuÕ, sè tiÒn ph¹t. Kª biªn tµi s¶n theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. 6. Tæ chøc qu¶n lý thu thuÕ. Tæng côc thuÕ chÞu tr¸ch nhiÖm tæ chøc thu thuÕ GTGT vµ hoµn thuÕ GTGT ®èi víi c¬ së kinh doanh. Tæng côc h¶i quan chÞu tr¸ch nhiÖm thu thuÕ GTGT ®èi víi hµng ho¸ nhËp khÈu. Ch­¬ng III: Thùc tiÔn ¸p dông luËt thuÕ GTGT ë ViÖt Nam vµ kiÕn nghÞ mét sè vÊn ®Ò cÇn xem xÐt. I/ T×nh h×nh ¸p dông luËt thuÕ GTGT ë n­íc ta trong thêi gian võa qua. Nh÷ng kÕt qu¶ b­íc ®Çu. ThuÕ GTGT ®­îc ¸p dông ë n­íc ta tõ n¨m 1999, trong thêi ®iÓm cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh khu vùc §«ng Nam ¸ t¸c ®éng m¹nh ®Õn nÒn kinh tÕ n­íc ta, g©y ra nh÷ng bÊt lîi, nh­ng tÝnh ®Õn nay ®· ®¹t ®­îc nhiÒu kÕt qu¶ tèt vµ ®ang ph¸t huy vai trß cña m×nh trong nÒn kinh tÕ. Thø nhÊt, thuÕ GTGT ®· kh¾c phôc ®­îc nh­îc ®iÓm cña thuÕ doanh thu lµ kh«ng thu trïng l¾p thuÕ nªn ®· cã t¸c ®éng tÝch cùc ®èi víi s¶n xuÊt, dÞch vô. Cã mét sè ngµnh nghÒ, mÆt hµng trong thêi gian ®Çu ¸p dông LuËt thuÕ GTGT ®· kh«ng tr¸nh khái gÆp khã kh¨n, lóng tóng ban ®Çu do chËm chuyÓn ®æi phï hîp víi møc thuÕ míi nh­ than, c¬ khÝ (trõ c¬ khÝ tiªu dïng), luyÖn c¸n - kÐo kim lo¹i, m¸y vi tÝnh, ho¸ chÊt c¬ b¶n, vËn t¶i, bèc xÕp, x©y dùng, kh¸ch s¹n, ¨n uèng, du lÞch... Uû ban Th­êng vô Quèc héi vµ ChÝnh phñ ®· kÞp thêi ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p quy th¸o gì khã kh¨n nh­: cho bæ xung mét sè hµng ho¸, dÞch vô kh«ng chÞu thuÕ, më réng viÖc khÊu trõ thuÕ... §Õn cuèi n¨m 1999, c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh c¸c mÆt hµng trªn ®· ®i vµo æn ®Þnh, s¶n phÈm t¨ng, nép ®­îc thuÕ vµ cã l·i. Cã nhiÒu s¶n phÈm, tÝnh chung c¶ n¨m 1999, t¨ng cao h¬n so víi n¨m 1998 nh­ ph©n ho¸ häc t¨ng 14%, sø vÖ sinh t¨ng 52,9%, g¹ch l¸t t¨ng 25%, thÐp c¸n t¨ng 12,9%, m¸y biÕn thÕ t¨ng 23,2%, ®éng c¬ ®i-ª-zen gÊp h¬n 2,5 lÇn. §èi víi mét sè doanh nghiÖp ®· bÞ thua lç lín tõ tr­íc, qua h¬n mét n¨m ¸p dông c¸c luËt thuÕ míi, ch­a kÞp chuyÓn biÕn nªn s¶n xuÊt kinh doanh vÉn tr× trÖ vµ ch­a hÕt lç. C¸c ho¹t ®éng dÞch vô cã kh¸ h¬n, gi¸ trÞ s¶n xuÊt c¸c ngµnh dÞch vô t¨ng 3,5% so víi n¨m 1998. ViÖc thùc hiÖn thuÕ GTGT vµ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp cßn ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp cña tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ph¶i t¨ng c­êng qu¶n lý, thùc hiÖn tèt c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n nh­: ghi chÐp ban ®Çu, më sæ s¸ch kÕ to¸n vµ mua b¸n hµng ho¸ cã ho¸ ®¬n, chøng tõ; ®æi míi c«ng nghÖ, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm ®Ó ®ñ søc c¹nh tranh trong t×nh h×nh míi. VÒ l­u th«ng hµng ho¸, tuy trong bèi c¶nh nÒn kinh tÕ gi¶m ph¸t kÐo dµi, nh­ng v× thuÕ GTGT chØ ®iÒu tiÕt trªn phÇn gi¸ trÞ t¨ng thªm cña hµng ho¸, dÞch vô nªn ®· thóc ®Èy viÖc l­u th«ng hµng ho¸ thuËn lîi. TÝnh chung c¶ n¨m 1999, tæng møc l­u chuyÓn hµng ho¸ b¸n lÎ t¨ng 5,1% (bao gåm c¶ yÕu tè tr­ît gi¸ 4,7%). Thø hai, LuËt thuÕ GTGT vµ c¸c LuËt thuÕ míi ®· khuyÕn khÝch ®Çu t­ trong n­íc, më réng quy m« s¶n xuÊt kinh doanh, ®æi míi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. ThuÕ GTGT kh«ng ®¸nh vµo ho¹t ®éng ®Çu t­ tµi s¶n cè ®Þnh, toµn bé sè thuÕ GTGT ph¶i tr¶ khi mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh sÏ ®­îc nhµ n­íc cho khÊu trõ hoÆc hoµn l¹i cho doanh nghiÖp. §ång thêi, trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn, ChÝnh phñ cßn cã nh÷ng biÖn ph¸p khuyÕn khÝch thªm nh­: ®èi víi nh÷ng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®· hoµn thµnh bµn giao trong n¨m 1998 sang n¨m 1999 míi thanh to¸n th× ®­îc nép thuÕ theo møc thuÕ doanh thu cò; tõ 01/09/1999 ®· gi¶m 50% møc thuÕ GTGT cho x©y dùng, l¾p ®Æt. Nhê ®ã, trong n¨m 1999, tuy vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi thùc hiÖn chØ b»ng 77,7% so víi thùc hiÖn n¨m 1998 nh­ng vèn ®Çu t­ x· héi vÉn t¨ng kho¶ng 9% so víi n¨m tr­íc. Thø ba, thuÕ GTGT ®· gãp phÇn khuyÕn khÝch xuÊt khÈu, më réng thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸, kÝch thÝch ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸ xuÊt khÈu, gi¶i quyÕt nhu cÇu ngµy cµng t¨ng cña x· héi. LuËt thuÕ GTGT quy ®Þnh hµng ho¸ xuÊt khÈu ®­îc h­ëng thuÕ suÊt 0% vµ ®­îc hoµn thuÕ GTGT ®Çu vµo, gióp cho doanh nghiÖp xuÊt khÈu tËp trung ®­îc nguån hµng trong n­íc ®Ó xuÊt khÈu nªn ®· khuyÕn khÝch xuÊt khÈu, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó hµng ho¸ ViÖt Nam cã thÓ c¹nh tranh vÒ gi¸ víi hµng ho¸ t­¬ng tù cña c¸c n­íc trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. Sè tiÒn hoµn thuÕ gÇn 1800 tû ®ång trong n¨m 1999 cho hµng xuÊt khÈu ®· gãp phÇn quan träng ®Ó thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp më réng xuÊt khÈu. Mét sè mÆt hµng xuÊt khÈu ®­îc hoµn thuÕ ®Çu vµo t¨ng cao nh­: g¹o t¨ng 12%; hµng dÖt may t¨ng 14%; giµy dÐp t¨ng 31%; thuû h¶i s¶n t¨ng 11%; hµng ®iÖn tö t¨ng 16%; rau qu¶ t¨ng 31%; hµng thñ c«ng mü nghÖ t¨ng 33%. KÕt qu¶ cho thÊy n¨m 1999 lµ n¨m ®Çu tiªn kim ng¹ch xuÊt khÈu cña n­íc ta võa ®¹t tèc ®é t¨ng tr­ëng cao, võa vù¬t møc kÕ ho¹ch. Trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÕ giíi l©m vµo t×nh tr¹ng gi¶m ph¸t, hµng ho¸ ø ®äng, thÞ tr­êng tiªu thô hµng ho¸ bÞ co l¹i, nhiÒu mÆt hµng liªn tôc gi¶m gi¸, nh­ng tÝnh chung c¶ n¨m 1999, kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam l¹i ®¹t 115,2% kÕ ho¹ch n¨m vµ t¨ng 23,1% so víi n¨m 1998 (n¨m 1998 t¨ng 1,9%). ThuÕ GTGT cã t¸c dông b¶o hé s¶n xuÊt trong n­íc th«ng qua viÖc ®¸nh thuÕ vµo hµng ho¸ nhËp khÈu. §iÒu nµy lµm t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh trong n­íc, b¶o hé ®­îc thÞ tr­êng tiªu thô hµng ho¸ néi ®Þa, kÝch thÝch s¶n xuÊt trong n­íc ph¸t triÓn, t¹o ®iÒu kiÖn héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi khi n­íc ta ph¶i c¾t gi¶m thuÕ nhËp khÈu, thùc hiÖn thuÕ suÊt ­u ®·i khi tham gia c¸c hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ®a ph­¬ng, t¹o m«i tr­êng ®Çu t­ thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi còng nh­ c¸c doanh nghiÖp trong n­íc. KÕt hîp víi c¬ chÕ ®iÒu hµnh xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ n¨m 1999, thuÕ GTGT ®· gãp phÇn h¹n chÕ hµng tiªu dïng, nhÊt lµ hµng tiªu dïng cao cÊp tõ n­íc ngoµi, thùc hiÖn tiÕt kiÖm cho s¶n xuÊt. §èi víi vËt t­, nguyªn liÖu nhËp khÈu vÉn thùc hiÖn thu thuÕ GTGT khi hµng nhËp vÒ, nh­ng ®· cã xem xÐt, ®iÒu chØnh gi¶m thuÕ nhËp khÈu ®Ó æn ®Þnh s¶n xuÊt trong n­íc. Do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau, trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn t¸c ®éng cña thuÕ GTGT, mµ tæng kim ng¹ch nhËp khÈu n¨m 1999 chØ t¨ng 1% so víi n¨m 1998. ThuÕ GTGT cßn gãp phÇn c¬ cÊu l¹i nÒn kinh tÕ tõ s¶n xuÊt thay thÕ nhËp khÈu chuyÓn m¹nh sang s¶n xuÊt h­íng nhËp khÈu. ThuÕ GTGT khuyÕn khÝch viÖc s¶n xuÊt, xuÊt khÈu nh÷ng mÆt hµng n­íc ta cã thÕ m¹nh nh­ n«ng s¶n, l©m s¶n, thuû s¶n... b»ng c¸c quy ®Þnh cô thÓ nh­: kh«ng thu thuÕ GTGT ®èi víi hµng do ng­êi s¶n xuÊt b¸n ra; cho khÊu trõ thuÕ GTGT ®Çu vµo ®èi víi c¸c c¬ së chÕ biÕn, th­¬ng m¹i mua c¸c mÆt hµng trªn; hoµn thuÕ ®Çu vµo cho c¸c c¬ së xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng nµy nÕu cã ho¸ ®¬n GTGT ®Çu vµo... Nhê vËy, trong n¨m 1999, l­îng g¹o xuÊt khÈu ®¹t 4,55 triÖu tÊn, t¨ng h¬n 80 v¹n tÊn so víi n¨m tr­íc; l­îng thuû s¶n xuÊt khÈu c¶ n¨m ®¹t gi¸ trÞ 979 triÖu USD, b»ng 11,4% so víi n¨m 1998. HÇu hÕt c¸c n«ng s¶n xuÊt khÈu chñ yÕu t¨ng vÒ khèi l­îng nh­ chÌ t¨ng 13,0%; cµ phª t¨ng 27,6%; cao su 37,2%; h¹t tiªu t¨ng 2,3 lÇn. Thø t­, thuÕ GTGT kh«ng lµm t¨ng gi¸ c¶ hµng ho¸. B¶n chÊt cña thuÕ GTGT lµ kh«ng lµm t¨ng gi¸ v× nã thay thÕ thuÕ doanh thu ®· ®­îc kÕt cÊu vµo trong gi¸. Mét vµi th¸ng ®Çu thùc hiÖn LuËt thuÕ GTGT, mét sè doanh nghiÖp vµ hé kinh doanh ®· céng thªm thuÕ vµo gi¸ cò ®Ó b¸n lµm gi¸ c¶ hµng ho¸ ®· nhÝch lªn chót Ýt. ChÝnh phñ vµ c¸c bé, ngµnh, ®Þa ph­¬ng ®· cã biÖn ph¸p qu¶n lý kÞp thêi; mÆt kh¸c, hµng ho¸ dåi dµo, cßn søc mua h¹n chÕ nªn gi¸ c¶ sím æn ®Þnh trë l¹i. Theo tµi liÖu cña Tæng côc Thèng kª th× chØ sè gi¸ tiªu dïng c¶ n¨m 1999 chØ t¨ng 0,1% so víi th¸ng 12 n¨m 1998, trong ®ã gi¸ l­¬ng thùc vµ thùc phÈm gi¶m (thùc phÈm gi¶m 7,8%). NÕu trõ nhãm l­¬ng thùc vµ thùc phÈm th× gi¸ c¸c nhãm hµng c«ng nghÖ phÈm vµ dÞch vô trong n¨m t¨ng 3% lµ møc b×nh th­êng vµ phæ biÕn cña nhiÒu nÒn kinh tÕ trong khu vùc vµ thÕ giíi. VÒ c¬ b¶n, gi¸ c¶ hµng ho¸ trong n¨m 1999 vÉn dõng ë møc cuèi n¨m 1998 mÆc dï trong ®ã cã c¶ thuÕ GTGT. N¨m 1999 lµ n¨m chØ sè gi¸ tiªu dïng cã tèc ®é t¨ng thÊp nhÊt tõ 1990 ®Õn nay. Thø n¨m, vÒ sè thu ng©n s¸ch, thuÕ GTGT thu ®­îc tõ 1999 ®Õn nay ®¹t kÕt qu¶ nh­ sau: §¬n vÞ tÝnh: Ngh×n tû ®ång N¨m 1999 2000 2001 2002 (dù tÝnh) Tæng sè thu ng©n s¸ch 76,128 88,721 95,600 103,200 Tæng thu vÒ thuÕ 63,942 72,787 80,305 102,530 Thu thuÕ GTGT 17,239 17,072 18,916 23,015 Tû lÖ % thuÕ GTGT trong tæng thu NS 22,64 19,24 18,196 23,015 Tû lÖ % thuÕ GTGT trong tæng thu vÒ thuÕ 26,96 23,45 23,55 26,30 Theo sè liÖu ë trªn ta thÊy r»ng thuÕ GTGT lµ mét nguån thu lín cho ng©n s¸ch nhµ n­íc, tõ khi ban hµnh ®Õn nay thuÕ GTGT lu«n chiÕm kho¶ng 20% tæng sè thu cho ng©n s¸ch nhµ n­íc vµ kho¶ng 25% trong tæng sè thu tõ thuÕ. N¨m 1999, tæng thu ng©n s¸ch nhµ n­íc c¶ n¨m ®¹t 95,9% so víi dù to¸n n¨m, thu thuÕ GTGT t­¬ng ®­¬ng víi thu thuÕ doanh thu tr­íc ®©y; trong ®ã, thu thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu ®¹t 113,1% so víi dù to¸n n¨m. Cã ®­îc kÕt qu¶ nµy cßn nhê vµo sù tÝch cùc, chñ ®éng vµ phèi hîp chÆt chÏ cña c¸c ngµnh, ®¬n vÞ chøc n¨ng nh­ ngµnh thuÕ, h¶i quan, qu¶n lý thÞ tr­êng, bé ®éi biªn phßng, c«ng an... víi c¸c ®Þa ph­¬ng trong viÖc tÝnh thuÕ vµ thu thuÕ hµng ho¸, gi¸m s¸t kiÓm tra hµng ho¸, chèng bu«n lËu vµ gian lËn th­¬ng m¹i. C¸c sè liÖu minh ho¹ trªn phÇn lín ®Òu lµ c¸c sè liÖu cña n¨m 1999, n¨m ®Çu tiªn n­íc ta triÓn khai ¸p dông LuËt thuÕ GTGT, nh­ng nh×n chung tõ ®ã ®Õn nay, qua h¬n ba n¨m thùc hiÖn LuËt thuÕ GTGT ®· ®¶m b¶o ®­îc yªu cÇu cña Nhµ n­íc ®Ò ra lµ gãp phÇn thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn, më réng l­u th«ng hµng ho¸, ®Èy m¹nh xuÊt khÈu, khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­, t¨ng c­êng c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n vµ thóc ®Èy viÖc thùc hiÖn mua, b¸n hµng ho¸ cã ho¸ ®¬n, chøng tõ t¹o ®iÒu kiÖn chèng thÊt thu thuÕ, b¶o ®¶m nguån thu æn ®Þnh, l©u dµi vµ ngµy cµng t¨ng cho ng©n s¸ch nhµ n­íc. §ång thêi, nã gãp phÇn hoµn thiÖn hÖ thèng chÝnh s¸ch thuÕ ë n­íc ta, phï hîp víi sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, t¹o ®iÒu kiÖn më réng hîp t¸c kinh tÕ víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Nh÷ng tån t¹i trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn. Bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ b­íc ®Çu ®¹t ®­îc, trong thêi gian triÓn khai thùc hiÖn LuËt thuÕ GTGT ®· næi lªn nh÷ng khã kh¨n, tån t¹i, v­íng m¾c sau ®©y: Mét lµ, vÒ thuÕ suÊt thuÕ GTGT: ®ang tõ thuÕ doanh thu cã 11 møc thuÕ suÊt ®Õn ¸p dông thuÕ GTGT cã 4 møc thuÕ suÊt kh«ng thÓ tr¸nh khái sù chªnh lÖch sè thuÕ gi¸n thu ph¶i nép gi÷a hai lo¹i thuÕ nµy. Nh÷ng s¶n phÈm tr­íc ®©y chÞu thuÕ doanh thu víi møc thÊp 0,5%, 1%, 2% nay lªn 10% trªn gi¸ ch­a cã thuÕ, mÆc dï ®­îc khÊu trõ thuÕ ®Çu vµo nh­ng sè thuÕ GTGT ph¶i nép vÉn cao h¬n thuÕ doanh thu ph¶i nép tr­íc kia rÊt nhiÒu. V× vËy, khi ¸p dông thuÕ GTGT, mét sè ngµnh, mét sè doanh nghiÖp ®ang lµm ¨n cã l·i, nÕu nép ®ñ thuÕ GTGT th× bÞ lç. Ch¼ng h¹n, c¸c doanh nghiÖp ngµnh chÕ t¹o c¬ khÝ tr­íc ®©y ®ang nép thuÕ doanh thu tõ 1% - 2% (trõ nhãm hµng ®iÖn d©n dông vµ l¾p r¸p « t« d­íi 24 chç cã møc thuÕ suÊt 4%) nay ¸p dông thuÕ suÊt thuÕ GTGT 10% ®· gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. Víi 4 møc thuÕ suÊt nh­ hiÖn nay, ngµnh thuÕ liªn tôc nhËn ®­îc ®¬n xin gi¶m thuÕ vµ ®· ®iÒu chØnh gi¶m thuÕ ®èi víi nhiÒu nhãm hµng. Nh­ng ®iÒu chØnh gi¶m thuÕ t¹o ra nh÷ng ph¶n øng d©y chuyÒn, lan réng, g©y nhiÒu tiªu cùc. Hai lµ, vÒ viÖc khÊu trõ thuÕ, hoµn thuÕ. NghÞ ®Þnh 102/1998/N§-CP ngµy 21/12/1998 vµ NghÞ ®Þnh sè 78/1999/N§-CP ngµy 20/08/1999 cña ChÝnh phñ ®· cho phÐp më réng ®iÒu kiÖn khÊu trõ thuÕ cho c¸c hµng ho¸ lµ n«ng, l©m, thuû s¶n, phÕ liÖu, hµng ho¸ chÞu thuÕ TT§B cña c¬ së th­¬ng m¹i mua trùc tiÕp cña ng­êi s¶n xuÊt... thùc chÊt lµ khuyÕn khÝch s¶n xuÊt, chÕ biÕn hµng n«ng, l©m, thuû s¶n, hç trî c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt, kinh doanh, ®Ó c¸c doanh nghiÖp kh«ng ph¶i nép thuÕ GTGT cao h¬n thuÕ doanh thu. Tuy nhiªn, trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®· n¶y sinh c¸c m©u thuÉn míi: Cã qu¸ nhiÒu tØ lÖ khÊu trõ, g©y phøc t¹p cho qu¸ tr×nh thùc hiÖn vµ kh«ng khuyÕn khÝch thùc hiÖn ho¸ ®¬n, chøng tõ. ViÖc cho phÐp khÊu trõ khèng, dùa vµo b¶ng kª ®· t¹o khe hë cho viÖc kª khai kh«ng trung thùc ®Ó ®­îc khÊu trõ hoÆc hoµn thuÕ, g©y thÊt thu cho NSNN. ChÝnh s¸ch thuÕ ch­a thèng nhÊt, ch­a c«ng b»ng gi÷a c¸c ®èi t­îng nép thuÕ nh­ ch­a cho khÊu trõ thuÕ ®èi víi dÞch vô chÞu thuÕ GTGT cã ho¸ ®¬n b¸n hµng th«ng th­êng nh­: vËn t¶i, bèc xÕp, söa ch÷a... trong khi c¸c hµng ho¸ dÞch vô kh¸c ®­îc khÊu trõ hoÆc hoµn thuÕ. Qu¸ tr×nh xÐt hoµn thuÕ chËm, g©y khã kh¨n ¸ch t¾c vèn s¶n xuÊt kinh doanh cho nhiÒu doanh nghiÖp ®Æc biÖt lµ nh÷ng doanh nghiÖp ®Çu t­, mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh víi khèi l­îng lín. Nguyªn nh©n cña t×nh h×nh trªn mét phÇn do doanh nghiÖp ch­a lµm ®óng thñ tôc, mét phÇn do c¬ quan thuÕ ch­a quen, v¨n b¶n h­íng dÉn l¹i ch­a râ rµng. ViÖc x¸c ®Þnh sè thuÕ ®­îc khÊu trõ vµ sè thuÕ hoµn l¹i khiÕn ngµnh thuÕ ph¶i mÊt mét thêi gian ®Ó x¸c minh. N¨m 2000, theo kÕ ho¹ch, ngµnh thuÕ sÏ tiÕn hµnh hoµn thuÕ kho¶ng 3.260 tû ®ång cho c¸c doanh nghiÖp. Tuy nhiªn, ®Õn hÕt n¨m 2000, thùc tÕ sè thuÕ ®­îc hoµn lªn tíi 4.000 tû ®ång t¨ng 740 tû ®ång so víi kÕ ho¹ch. Ba lµ, vÒ hai ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ vµ hai lo¹i ho¸ ®¬n. Thùc tÕ nÒn kinh tÕ n­íc ta cã kho¶ng 4 v¹n doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng tæ chøc h¹ch to¸n vµ gÇn 1,6 triÖu hé chñ yÕu s¶n xuÊt, kinh doanh nhá, cho nªn khi thùc hiÖn thuÕ GTGT ®· ¸p dông hai ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ vµ hai lo¹i ho¸ ®¬n. ¸p dông ph­¬ng ph¸p khÊu trõ vµ ho¸ ®¬n GTGT ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ®ñ ®iÒu kiÖn h¹ch to¸n kÕ to¸n vµ ¸p dông ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp trªn gi¸ trÞ gia t¨ng vµ sö dông ho¸ ®¬n th«ng th­êng ®èi víi c¸c hé kinh doanh nhá. ViÖc ¸p dông ®ång thêi 2 c¸ch tÝnh thuÕ GTGT vµ 2 lo¹i ho¸ ®¬n trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ n­íc ta hiÖn nay lµ cÇn thiÕt, song trªn thùc tÕ l¹i n¶y sinh nh÷ng ®iÒu bÊt cËp, g©y trë ng¹i cho c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c hé kinh doanh. ViÖc tån t¹i hai ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ GTGT t¹o ra s©n ch¬i kh«ng b×nh ®¼ng, c«ng b»ng gi÷a c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh. Theo sè liÖu cña ngµnh thuÕ hiÖn nay, riªng TP HCM cã trªn 120.000 ®¬n vÞ thùc hiÖn thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp vµ 10.000 ®¬n vÞ thùc hiÖn theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ. Sè ®¬n vÞ thùc hiÖn theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ chØ chiÕm kho¶ng 8% trong tæng sè c¸c ®¬n vÞ ®­îc cÊp m· sè thuÕ, song hiÖn ®ang thùc hiÖn c¸c giao dÞch vÒ hµng ho¸, dÞch vô ®Çu vµo víi c¸c ®¬n vÞ, c¸ nh©n thùc hiÖn theo ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ trùc tiÕp trªn GTGT kh¸ lín nªn nhiÒu doanh nghiÖp cã ho¸ ®¬n b¸n hµng (®· cã thuÕ GTGT) mµ kh«ng ®­îc khÊu trõ thuÕ. Do ®ã, trong c¸c kho¶n chi phÝ vµ viÖc h×nh thµnh gi¸ b¸n cã mét phÇn thuÕ kh«ng ®­îc khÊu trõ, nh­ng khi ®¬n vÞ tiªu thô s¶n phÈm vÉn ph¶i nép 10% trªn tæng gi¸ trÞ hµng ho¸. Nh­ vËy lµ thuÕ ®¸nh chång lªn thuÕ, c¸c ®¬n vÞ thùc hiÖn theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ sÏ mÊt ®i mét kho¶n lîi nhuËn ®¸ng kÓ. Ng­îc l¹i, khi c¸c ®¬n vÞ thùc hiÖn theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp cã quan hÖ giao dÞch, cung øng dÞch vô, hµng ho¸ víi c¸c ®¬n vÞ hiÖn theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ th× hµng ho¸ kh«ng ®­îc khÊu trõ thuÕ GTGT, thùc chÊt c¸c ®¬n vÞ ph¶i tr¶ phÇn thuÕ GTGT ch×m trong gi¸ b¸n mµ c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp ®· nép. Tõ c¸ch thùc hiÖn nh­ trªn ta thÊy hiÖn ®ang tån t¹i hai s©n ch¬i kh¸c nhau mµ mçi bªn chØ ch¬i theo mét lo¹i h×nh, chÝnh v× vËy ®ang h×nh thµnh 2 xu h­íng lµ mét sè ®¬n vÞ ®ang nép thuÕ theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ chuyÓn sang nép theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp vµ ng­îc l¹i, tuú thuéc vµo chiÕn l­îc kh¸ch hµng cña hä vµ dÜ nhiªn lµ ngµnh thuÕ sÏ khã lßng gi¶i quyÕt ngay ®­îc. H¬n n÷a trong thùc tÕ, tiÕn hµnh thu thuÕ tÝnh theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp rÊt khã chÝnh x¸c, vÉn chñ yÕu tÝnh theo ph­¬ng ph¸p kho¸n (®èi víi hé nhá) nh­ thuÕ doanh thu tr­íc ®©y, chÝnh ®iÒu nµy ®· g©y kh«ng Ýt lóng tóng, khã kh¨n cho th­¬ng nghiÖp quèc doanh mét khi hä ph¶i c¹nh tranh trùc tiÕp víi c¸c hé bu«n b¸n thuÕ theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp. Ngoµi ra, ®Ó qu¶n lý c¬ së ¸p dông ph­¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp ph¶i huy ®éng gÇn mét nöa sè c¸n bé thuÕ víi chi phÝ t­¬ng øng, nh­ng thu cho ng©n s¸ch Nhµ n­íc chØ chiÕm gÇn 10% trong tæng thuÕ GTGT. Bèn lµ, t×nh tr¹ng trèn thuÕ ngµy cµng trë nªn phæ biÕn, nghiªm träng vµ ngµy cµng tinh vi. ChÕ ®é ho¸ ®¬n chøng tõ lµ c¬ së x¸c ®Þnh sè thuÕ s¸t ®óng víi thùc tÕ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, b¶o ®¶m sù c¹nh tranh lµnh m¹nh gi÷a c¸c doanh nghiÖp. ViÖc kh«ng Ýt ®¬n vÞ lËp hai hÖ thèng sæ s¸ch kÕ to¸n chøng tõ, ho¸ ®¬n, hîp ®ång kinh tÕ: mét ®Ó sö dông néi bé, mét ®Ó kª khai thuÕ kh«ng cßn lµ chuyÖn l¹. Kinh doanh kh«ng giÊy phÐp hoÆc ngoµi néi dung giÊy phÐp, kh«ng kª khai doanh sè ph¸t sinh ... còng th­êng xuyªn x¶y ra. Ngµnh thuÕ ®ang lªn tiÕng b¸o ®éng lµ viÖc xuÊt hiÖn ho¸ ®¬n gi¶, khèng vÒ t×nh tr¹ng c¸c doanh nghiÖp khi mua hµng kh«ng cã ho¸ ®¬n, ®· mua ho¸ ®¬n ngoµi, tù ghi sè l­îng, gi¸ c¶ ®Ó tr¸nh thuÕ ®Çu vµo, ®ång thêi hîp thøc ho¸ hµng ho¸ ®Çu vµo ®Ó ®­îc khÊu trõ thuÕ GTGT kÕt hîp víi viÖc k×m h·m thuÕ GTGT ®Çu ra thÊp h¬n ®Ó kh«ng ph¶i nép thuÕ, kh«ng nh÷ng thÕ cã nh÷ng tr­êng hîp cßn ®­îc hoµn l¹i thuÕ. ViÖc sö dông ho¸ ®¬n gi¶ kh¸ phæ biÕn, hÇu nh­ khu vùc kinh tÕ nµo còng cã sö dông ho¸ ®¬n gi¶. Ngoµi ra, c¸c doanh nghiÖp cßn lîi dông sù láng lÎo trong qu¶n lý cña c¸n bé thuÕ, lµm ®¬n xin t¹m ng­ng kinh doanh, hoÆc xin gi¶i thÓ, dïng ho¸ ®¬n GTGT mua ®­îc b¸n cho c¸c doanh nghiÖp kh¸c, thùc chÊt vÉn ho¹t ®éng th«ng ®ång víi c¸n bé thuÕ ®Ó kinh doanh trèn thuÕ. N¨m lµ, vÒ viÖc ban hµnh hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p lý: qua h¬n ba n¨m thùc hiÖn luËt thuÕ GTGT, Bé Tµi chÝnh ®· cã hµng tr¨m v¨n b¶n h­íng dÉn thi hµnh luËt thuÕ, phÇn lín c¸c v¨n b¶n ban hµnh sau chØ ®iÒu chØnh bæ xung hoÆc söa ®æi mét sè néi dung cña v¨n b¶n tr­íc. Do vËy, hµng tr¨m v¨n b¶n ®Òu cã hiÖu lùc thi hµnh. ViÖc lµm nµy g©y nhiÒu khã kh¨n, phøc t¹p trong ®iÒu hµnh, tæ chøc vµ qu¶n lý thu thuÕ, ch­a nãi ®Õn gi÷a c¸c v¨n b¶n l¹i ph¸t sinh m©u thuÉn, kh«ng nhÊt qu¸n. Nguyªn nh©n s©u xa cña nh÷ng khã kh¨n, v­íng m¾c chÝnh nªu trªn lµ do n­íc ta míi chuyÓn sang nÒn kinh tÕ vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng tõ mét nÒn kinh tÕ s¶n xuÊt nhá, hÖ thèng tµi chÝnh vµ ng©n hµng ch­a ph¸t triÓn kÞp víi ®µ t¨ng tr­ëng kinh tÕ, nªn viÖc thanh to¸n tiÒn hµng trong mua b¸n trao ®æi hµng ho¸ chñ yÕu lµ ngoµi luång ng©n hµng, rÊt khã kiÓm so¸t. Theo sè liÖu thèng kª, tiÒn mÆt l­u th«ng ngoµi hÖ thèng ng©n hµng trong n¨m 1999 t¨ng 17% so víi n¨m 1998. MÆt kh¸c, ng­êi d©n ch­a cã thãi quen sö dông ho¸ ®¬n, chøng tõ trong mua b¸n. Thªm vµo ®ã, thuÕ GTGT ë n­íc ta cßn chøa ®ùng nhiÒu quy ®Þnh bÊt cËp, kh«ng hîp lý so víi thùc tiÔn nÒn kinh tÕ - x· héi n­íc ta hiÖn nay. III/ KiÕn nghÞ mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn LuËt thuÕ GTGT ë n­íc ta hiÖn nay. VÒ mÆt lý thuyÕt còng nh­ thùc tiÔn, thuÕ GTGT ®· chøng tá nh÷ng ­u viÖt h¬n h¼n so víi h×nh thøc thu cò cña nã lµ thuÕ doanh thu. Thùc tÕ cho thÊy ngay c¶ c¸c n­íc tõ l©u ®· ¸p dông thuÕ GTGT vµ cã nhiÒu kinh nghiÖm thùc tiÔn còng ®Òu ph¶i tr¶i qua nh÷ng giai ®o¹n nhÊt ®Þnh ®Ó hoµn thiÖn dÇn nh÷ng quy ®Þnh ph¸p lý vÒ lo¹i thuÕ nµy. Trong ®iÒu kiÖn ViÖt Nam, ¸p dông thuÕ GTGT lµ viÖc lµm cã tÝnh chÊt ®ét ph¸ trong tiÕn tr×nh c¶i c¸ch c¨n b¶n vµ l©u dµi hÖ thèng thuÕ nªn kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng bÊt cËp ban ®Çu. Trong h¬n ba n¨m thùc hiÖn LuËt thuÕ GTGT, Ban chØ ®¹o c¸c luËt thuÕ míi cña ChÝnh phñ cïng c¸c bé, c¸c ngµnh vµ c¸c ®Þa ph­¬ng ®· b¸m s¸t t×nh h×nh thùc tÕ, ®Ò xuÊt vµ triÓn khai c¸c biÖn ph¸p th¸o gì kÞp thêi nh÷ng khã kh¨n, v­íng m¾c trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn thuÕ GTGT vµ c¸c luËt thuÕ míi kh¸c. ChÝnh phñ vµ Thñ t­íng ChÝnh phñ ®· ban hµnh nhiÒu nghÞ ®Þnh vµ quyÕt ®Þnh vÒ thùc hiÖn thuÕ GTGT vµ c¸c luËt thuÕ míi. Trong ®ã, NghÞ quyÕt sè 90/1999/NQ-UBTVQH10 ngµy 03/09/1999; nghÞ quyÕt sè 240/2000/NQ-UBTVQH10 ngµy 27/10/2000 cña Uû ban Th­êng vô Quèc héi kho¸ X ®· bæ xung thªm mét sè danh môc hµng ho¸, dÞch vô thuéc ®èi t­îng kh«ng chÞu thuÕ GTGT vµ thuÕ suÊt thuÕ GTGT ®èi víi mét sè hµng ho¸, dÞch vô. §Ó gi¶m bít khã kh¨n cho c¸c doanh nghiÖp, chØ tÝnh riªng 10 th¸ng ®Çu n¨m 1999, c¬ quan chøc n¨ng ®· ®iÒu chØnh gi¶m thuÕ nhËp khÈu cho 850 mÆt hµng lµ vËt t­, nguyªn liÖu vµ cho kÐo dµi thêi gian nép thuÕ nhËp khÈu, thuÕ GTGT thªm 30 ngµy ®èi víi hµng lµ nguyªn vËt liÖu nhËp khÈu. Bé Tµi chÝnh còng cã c¸c th«ng t­ h­íng dÉn viÖc ¸p dông thuÕ GTGT cho c¸c ngµnh ®Æc thï nh­: ®iÖn, b­u chÝnh viÔn th«ng, hµng kh«ng, hµng h¶i; c¸c lÜnh vùc nh­: cho thuª tµi chÝnh, tÝn dông, ng©n hµng, kinh doanh b¶o hiÓm, xæ sè kiÕn thiÕt, ®Çu t­ n­íc ngoµi, gia c«ng xuÊt khÈu... §Ó ph¸t huy nh÷ng mÆt tÝch cùc cña LuËt thuÕ GTGT trong thêi gian tíi cÇn tiÕp tôc nghiªn cøu, bæ xung, hoµn thiÖn chÝnh s¸ch thuÕ GTGT vµ thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ mét sè gi¶i ph¸p mang tÝnh chÊt kiÕn nghÞ sau ®©y: VÒ ®èi t­îng chÞu thuÕ: Më réng c¸c ®èi t­îng chÞu thuÕ GTGT, gi¶m bít tèi ®a hµng ho¸, dÞch vô kh«ng chÞu thuÕ. ¸p dông thuÕ GTGT ®èi víi hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ TT§B cho phï hîp nguyªn t¾c chung cña thuÕ GTGT (thuÕ ®¸nh trªn tÊt c¶ c¸c lo¹i hµng ho¸, dÞch vô). VÒ thuÕ suÊt thuÕ GTGT: Møc thuÕ suÊt lµ bao nhiªu phô thuéc vµo yªu cÇu ®iÒu tiÕt cña tõng quèc gia trong tõng thêi kú nhÊt ®Þnh. MÆt kh¸c nã phô thuéc vµo c¬ cÊu ®iÒu tiÕt cña hÖ thèng thuÕ. ThuÕ GTGT chiÕm phÇn chñ yÕu trong c¬ cÊu thuÕ ®¸nh vµo tiªu dïng x· héi. ViÖc ®iÒu tiÕt nµy chØ ®¶m b¶o ®­îc yªu cÇu c«ng b»ng theo chiÒu ngang song l¹i dÔ thu, Ýt gÆp ph¶n øng. Cho nªn nÕu mét quèc gia coi träng ®iÒu tiÕt vµo tiªu dïng x· héi, sÏ quy ®Þnh møc thuÕ suÊt thuÕ GTGT cao. Ng­îc l¹i, nÕu coi träng ®iÒu tiÕt vµo thu nhËp, b¶o ®¶m yªu cÇu c«ng b»ng theo chiÒu däc th× cã thÓ gi¶m nhÑ møc thuÕ suÊt thuÕ GTGT ®Ó n©ng tæng thu vÒ thuÕ thu nhËp lªn. Sè l­îng thuÕ suÊt: Sè l­îng thuÕ suÊt cµng Ýt cµng ®¬n gi¶n ho¸ qu¸ tr×nh tÝnh vµ thu thuÕ, thÓ hiÖn tÝnh chÝnh x¸c b¶n chÊt cña thuÕ GTGT vµ ®¶m b¶o tÝnh trung lËp cña lo¹i thuÕ nµy. Kinh nghiÖm c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi chØ ¸p dông hai møc thuÕ suÊt thuÕ GTGT (bao gåm c¶ møc thuÕ suÊt 0%). Gi¶i ph¸p cho vÊn ®Ò nµy ë n­íc ta trong thêi gian tíi lµ: gi¶m sè l­îng thuÕ suÊt tèi ®a cßn 2 møc (trong ®ã thuÕ suÊt 0% ¸p dông ®èi víi hµng hãa xuÊt khÈu; 10% ¸p dông cho tÊt c¶ ). Tuy nhiªn ®Ó thùc hiÖn ®­îc ®iÒu nµy th× ph¶i ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu sau: X¸c ®Þnh møc thuÕ suÊt ph¶i ®¶m b¶o kh«ng lµm ¶nh h­ëng lín ®Õn nguån thu cña ng©n s¸ch Nhµ n­íc, ®ång thêi ph¶i nu«i d­ìng nguån thu cho ng©n s¸ch Nhµ n­íc. Møc thuÕ suÊt ph¶i b¶o hé ®­îc s¶n xuÊt trong n­íc do ph¶i gi¶m thuÕ nhËp khÈu vµo n¨m 2006 theo hiÖp ®Þnh AFTA. Møc thuÕ suÊt ph¶i ®¶m b¶o c«ng b»ng quyÒn lîi vµ nghÜa vô gi÷a c¸c doanh nghiÖp, ®¶m b¶o æn ®Þnh thÞ tr­êng trong n­íc, kh«ng cã biÕn ®éng lín vÒ gi¸ c¶ vµ kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn ®êi sèng nh©n d©n. Møc thuÕ suÊt dù kiÕn lµ 8% vµ 10% (vµo n¨m 2005). Trong ®ã, s¾p xÕp l¹i ®Ó h¹n chÕ c¸c s¶n phÈm, dÞch vô, thuéc nhãm thuÕ suÊt 8%, cßn l¹i lµ nhãm thuÕ suÊt 10%, tiÕn tíi ¸p dông mét møc thuÕ suÊt lµ 10%. VÒ ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ: HiÖn nay, luËt thuÕ cho phÐp sö dông hai ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ tïy theo ®Æc ®iÓm trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ tr×nh ®é h¹ch to¸n kÕ to¸n cña c¸c c¬ së kinh tÕ. §iÒu nµy tuy phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn ch­a cao cña nÒn kinh tÕ n­íc ta hiÖn nay, nh­ng l¹i t¹o nhiÒu bÊt cËp, nhiÒu khe hë cho viÖc gian thuÕ, lËu thuÕ...nh­ ®· ®Ò cËp ë trªn. Gi¶i ph¸p kiÕn nghÞ lµ: Thùc hiÖn thèng nhÊt mét ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ lµ ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ v× nã cã nhiÒu ­u ®iÓm; Ýt nhÊt nã còng tr¸nh ®­îc sù vËn ®éng kh«ng cÇn thiÕt cña tiÒn thuÕ tõ ®èi t­îng nép thuÕ vµo kho b¹c Nhµ n­íc vµ ng­îc l¹i. Ph©n lo¹i c¸c hé kinh doanh cã quy m« nhá, thu nhËp thÊp ra khái diÖn ph¶i nép thuÕ GTGT do chi phÝ qu¶n lý cao so víi l­îng thuÕ thu ®­îc. Quy ®Þnh møc doanh sè x¸c ®Þnh ®èi t­îng lµ hé kinh doanh nhá ®Ó chuyÓn sang ¸p dông nép thuÕ theo møc tû lÖ % Ên ®Þnh trªn doanh thu. §Èy m¹nh thùc hiÖn chÕ ®é kÕ to¸n ®èi víi c¸c hé kinh doanh cã quy m« lín ®Ó chuyÓn nh÷ng ®èi t­îng nµy sang ¸p dông thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ. Trªn c¬ së ®ã, më réng diÖn tÝnh theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc sö dông mét ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ GTGT duy nhÊt lµ ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ. §èi víi c¸c ®èi t­îng kh¸c nh­ HTX, c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n... b¾t buéc thùc hiÖn chÕ ®é kÕ to¸n, ho¸ ®¬n chøng tõ lµ c¨n cø tÝnh thuÕ theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ. VÒ hoµn thuÕ GTGT. §Èy nhanh h¬n n÷a tèc ®é hoµn thuÕ cho c¸c doanh nghiÖp, gãp phÇn th¸o gì khã kh¨n vÒ vèn cho c¸c doanh nghiÖp trong s¶n xuÊt kinh doanh. §Ó rót ng¾n thêi gian hoµn thuÕ vµ h¹n chÕ gian lËn thuÕ, ngµnh thuÕ cÇn ph¶i nhanh chãng vi tÝnh ho¸ trong c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ. §iÒu nµy cã thÓ thùc hiÖn ®­îc khi cÊp ho¸ ®¬n cho mÆt hµng hoÆc lÜnh vùc kinh doanh vµ m· sè thuÕ. TÊt c¶ c¸c d÷ liÖu nµy sÏ ®­îc nèi m¹ng cho tÊt c¶ c¸c côc thuÕ vµ mçi côc thuÕ sÏ cã bé phËn kiÓm tra nguån gèc cña ho¸ ®¬n, gi¸ trÞ cña ho¸ ®¬n trªn m¹ng m¸y tÝnh. CÇn ®Ò cao h¬n n÷a tr¸ch nhiÖm cña c¬ së tr­íc nh÷ng hå s¬ xin ®­îc hoµn thuÕ, ®ång thêi ®¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc xin ®­îc hoµn thuÕ vµ t¨ng c­êng kiÓm tra, thanh tra cña c¬ quan thuÕ. C¶i c¸ch hµnh chÝnh thuÕ. Môc tiªu cña c¶i c¸ch hµnh chÝnh thuÕ ph¶i ®¶m b¶o yªu cÇu ®¬n gi¶n, dÔ hiÓu, dÔ lµm, dÔ kiÓm tra. §Ó ®Èy m¹nh c«ng t¸c c¶i c¸ch hµnh chÝnh thuÕ cÇn thùc hiÖn: Hoµn thiÖn c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ thuÕ, ®Æc biÖt lµ thuÕ GTGT. HÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt sÏ ®­îc t¸ch riªng ra thµnh hÖ thèng v¨n b¶n thuÕ vµ hÖ thèng v¨n b¶n hµnh chÝnh ®¶m b¶o c¸c môc tiªu ®¬n gi¶n, c«ng b»ng vµ kh«ng lµm thiÖt hai cho c¸c doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp tù tÝnh, tù kª khai vµ nép thuÕ t¹i kho b¹c nhµ n­íc. C¬ quan thuÕ chØ cã chøc n¨ng kiÓm tra, gi¸m s¸t viÖc chÊp hµnh nghÜa vô thuÕ cña c¸c ®èi t­îng nép thuÕ. Hoµn chØnh chÕ ®é xö ph¹t hµnh chÝnh trong lÜnh vùc thuÕ, ®¶m b¶o tÝnh nghiªm minh trong thùc hiÖn nghÜa vô thuÕ. C¶i c¸ch hÖ thèng kÕ to¸n thuÕ GTGT cho ®¬n gi¶n, dÔ hiÓu, dÔ thùc hiÖn. N©ng cao tÝnh hiÖu qu¶ trong c«ng t¸c qu¶n lý, sö dông ho¸ ®¬n chøng tõ. HiÖn nay, cho phÐp c¸c ®èi t­îng nép thuÕ theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ sö dông ho¸ ®¬n thuÕ GTGT. §èi víi hé kinh doanh lín tÝnh thuÕ theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp, hé kinh doanh nhá nép thuÕ theo ph­¬ng ph¸p kho¸n, sö dông ho¸ ®¬n b¸n hµng kh«ng ghi thuÕ GTGT. Trong thêi gian tíi Bé Tµi chÝnh cÇn nghiªn cøu lo¹i giÊy in ho¸ ®¬n, chøng tõ vµ ký hiÖu, m· hiÖu ®Ó chèng in gi¶. H¹n chÕ tèi ®a thiÖt h¹i do t×nh tr¹ng sö dông ho¸ ®¬n gi¶ g©y ra. ¸p dông mÉu ho¸ ®¬n thèng nhÊt trªn toµn quèc vµ h¹n chÕ cho ®¨ng ký sö dông ho¸ ®¬n ®Æc thï. Cã ®ñ sè l­îng chøng tõ, ho¸ ®¬n thèng nhÊt trªn toµn quèc ®Ó ¸p dông cho c¸c ngµnh nghÒ, c¸c khu vùc kinh tÕ kh¸c nhau. Nhanh chãng nèi m¹ng vÒ qu¶n lý sö dông ho¸ ®¬n cña ®èi t­îng nép thuÕ trªn m¸y vi tÝnh trong toµn quèc nh»m qu¶n lý chÆt chÏ h¬n viÖc ph¸t hµnh vµ sö dông ho¸ ®¬n chøng tõ cña c¸c ®èi t­îng nép thuÕ. Ngµnh thuÕ phèi hîp víi c¸c c¬ quan ph¸p luËt kh¸c kiÓm tra, ph¸t hiÖn vµ xö lý nghiªm h¬n n÷a c¸c tr­êng hîp vi ph¹m. H×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c¸c nhãm t­ vÊn thuÕ H×nh thµnh nhãm t­ vÊn thuÕ lµ mét nhu cÇu cÇn thiÕt ®èi víi c¸c ®èi t­îng chÞu thuÕ, nép thuÕ trong n­íc vµ c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam. NhiÒu n­íc trªn thÕ giíi coi dÞch vô t­ vÊn thuÕ lµ mét nghÒ, ®©y lµ dÞch vô cung cÊp c¸c th«ng tin, kiÕn thøc, kinh nghiÖm vµ sù hiÓu biÕt vÒ lÜnh vùc thuÕ. Bé phËn nµy cã tÝnh ®éc lËp t­¬ng ®èi víi bé phËn trùc tiÕp qu¶n lý thu thuÕ. §ång thêi, ®Ó khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp sö dông dÞch vô t­ vÊn thuÕ, nªn cã quy ®Þnh chÊp nhËn chi phÝ t­ vÊn thuÕ lµ mét lo¹i chi phÝ hîp lý, hîp lÖ ®Ó tÝnh thu nhËp chÞu thuÕ. VÒ tæ chøc thùc hiÖn thuÕ GTGT. C«ng t¸c tæ chøc thùc hiÖn LuËt thuÕ GTGT ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh ®Ó cho chÝnh s¸ch thuÕ GTGT thËt sù ®i vµo ®êi sèng kinh tÕ-x· héi mét c¸ch h÷u hiÖu. V× vËy cÇn thùc hiÖn ®ång bé, nghiªm tóc c¸c biÖn ph¸p sau: Chó träng th­êng xuyªn n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô chuyªn m«n cho ®éi ngò c¸n bé thuÕ vµ trang bÞ ph­¬ng tiÖn hiÖn ®¹i cÇn thiÕt ®¸p øng yªu cÇu cña d«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ GTGT. §©y lµ kh©u quan träng quyÕt ®Þnh tÝnh thùc thi, tÝnh hiÖu qu¶ cña chÝnh s¸ch thuÕ GTGT, bëi viÖc qu¶n lý thu thuÕ GTGT rÊt phøc t¹p nªn nÕu tr×nh ®é nghiÖp vô chuyªn m«n cña c¸n bé thuÕ yÕu hay thiÕt bÞ ph­¬ng tiÖn qu¶n lý l¹c hËu sÏ kh«ng thÓ qu¶n lý tèt thuÕ GTGT, lµm gia t¨ng hiÖn t­îng trèn thuÕ, g©y thÊt thu cho ng©n s¸ch nhµ n­íc. NÕu thuÕ GTGT ®­îc qu¶n lý tèt sÏ cã t¸c dông thóc ®Èy thùc hiÖn nghiªm tóc c«ng t¸c sæ s¸ch, chøng tõ ho¸ ®¬n, gióp kh¾c phôc ®­îc t×nh tr¹ng thÊt thu thuÕ. Cã chÝnh s¸ch ®éng viªn hîp lý ®éi ngò c¸n bé ngµnh thuÕ, nhÊt lµ ë c¬ së, kÕt hîp c«ng t¸c gi¸o dôc th­êng xuyªn vµ qu¶n lý chÆt chÏ ®éi ngò nµy ®Ó chèng tiªu cùc lÖch l¹c. T¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra, thanh tra thuÕ, thùc hiÖn ®ång bé, nghiªm tóc c¸c biÖn ph¸p kinh tÕ, nghiÖp vô vµ hµnh chÝnh trong c«ng t¸c hµnh thu thuÕ GTGT; phèi hîp chÆt chÏ c¸c c¬ quan thuÕ víi c¸c c¬ quan qu¶n lý thÞ tr­êng, c¸c c¬ quan thùc thi ph¸p luËt nh»m ng¨n chÆn, h¹n chÕ t×nh tr¹ng ho¸ ®¬n chøng tõ, hîp ®ång gi¶, khèng, thiÕu ®é tin cËy ®Ó trèn thuÕ, g©y thÊt thu thuÕ cho ng©n s¸ch Nhµ n­íc, thÞ tr­êng biÕn ®éng, c¬ cÊu lao ®éng bÞ x¸o trén. TiÕp tôc ®Èy m¹nh h¬n n÷a c«ng t¸c th«ng tin, tuyªn truyÒn vÒ chÝnh s¸ch thuÕ GTGT b»ng nhiÒu h×nh thøc sinh ®éng, thiÕt thùc ®Õn mäi tÇng líp nh©n d©n trong x· héi. CÇn tuyªn truyÒn, h­íng dÉn, gi¶i thÝch thËt cô thÓ vÒ néi dung chÝnh s¸ch thuÕ, c¸ch ghi chÐp ho¸ ®¬n chøng tõ, c¸ch kª khai thuÕ, c«ng khai quy tr×nh hoµn thuÕ tíi tõng c¬ së tÝnh, nép thuÕ. §iÒu nµy nh»m gióp cho mäi ng­êi hiÓu râ bÈn chÊt vµ n¾m ®­îc nh÷ng ­u ®iÓm cña thuÕ GTGT, tr¸nh nh÷ng hiÓu lÇm, nhËn thøc kh«ng ®óng, g©y ngé nhËn do kh«ng hiÓu biÕt vÒ thuÕ GTGT t¹o nªn khe hë cho kÎ kh¸c lîi dông, g©y bÊt an trong nh©n d©n, qua ®ã khuyÕn khÝch mäi ng­êi an t©m, m¹nh d¹n ®Çu t­ vèn ®Ó gióp nÒn kinh tÕ cã thªm l­îng vèn cÇn thiÕt cho nhu cÇu ph¸t triÓn. VÒ l©u dµi, cÇn kÕt hîp víi ngµnh gi¸o dôc nghiªn cøu ®­a c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ c¸c luËt thuÕ vµo ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc c«ng d©n trong tr­êng phæ th«ng ®Ó gi¸o dôc cho c¸c c«ng d©n t­¬ng lai ý thøc, tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn lîi trong viÖc tù gi¸c ®ãng thuÕ. KÕt luËn ThuÕ GTGT nh×n tõ vÜ m« ®Õn vi m« ®· thùc sù ®i vµo cuéc sèng. Tõ trong §¶ng, ra ngoµi x· héi, ®Õn c¸c doanh nghiÖp, c¸c hé s¶n xuÊt kinh doanh ®Òu ñng hé nh÷ng ­u ®iÓm, nh÷ng tiÕn bé h¬n vÒ nhiÒu mÆt cña thuÕ GTGT so víi thuÕ doanh thu. Thùc tÕ h¬n ba n¨m qua ®· kh¼ng ®Þnh viÖc thi hµnh LuËt thuÕ GTGT vµ c¸c luËt thuÕ míi lµ mét b­íc tiÕn míi trong chÝnh s¸ch kinh tÕ cña §¶ng vµ Nhµ níc ®Ó héi nhËp víi khu vùc vµ quèc tÕ. Thùc tÕ cho thÊy ngay c¶ c¸c n­íc tõ l©u ®· ¸p dông thuÕ GTGT vµ cã nhiÒu kinh nghiÖm thùc tiÔn còng ®Òu ph¶i tr¶i qua nh÷ng giai ®o¹n nhÊt ®Þnh ®Ó hoµn thiÖn dÇn nh÷ng quy ®Þnh ph¸p lý vÒ lo¹i thuÕ nµy. Trong ®iÒu kiÖn ViÖt nam, ¸p dông thuÕ GTGT lµ viÖc lµm cã tÝnh chÊt ®ét ph¸ trong tiÕn tr×nh c¶i c¸ch c¨n b¶n vµ l©u dµi hÖ thèng thuÕ nªn kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng bÊt cËp ban ®Çu. CÇn biÕt n¾m b¾t vµ kÕ thõa nh÷ng nguyªn t¾c chung còng nh­ nh÷ng kinh nghiÖm vµ xu h­íng hoµn thiÖn thuÕ GTGT cña thÕ giíi ®Ó vËn dông vµo t×nh h×nh cô thÓ cña ®Êt n­íc. Nh÷ng gi¶i ph¸p ®­îc ®­a ra trong ch­¬ng III cña ®Ò tµi nµy còng chØ lµ nh÷ng ý kiÕn ®­îc gãp nhÆt th«ng qua qu¸ tr×nh häc tËp vµ s¸ch b¸o nh»m ph¸t huy nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc vµ kh¾c phôc nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc vÒ kinh tÕ - x· héi cña thuÕ GTGT ®ång thêi gãp phÇn cñng cè, hoµn thiÖn chÝnh s¸ch thuÕ GTGT ë n­íc ta. Trong thêi gian tíi, hy väng nh÷ng bÊt hîp lý sÏ ®­îc nhanh chãng ph¸t hiÖn vµ söa ch÷a ®Ó cho thuÕ GTGT vµ c¸c luËt thuÕ míi gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc ®­a ®Êt n­íc tiÕn nhanh, tiÕn m¹nh trªn con ®­êng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ mµ §¶ng ®· ®Ò ra. Danh môc tµi liÖu tham kh¶o. Gi¸o tr×nh ThuÕ, Lª V¨n ¸i, Häc ViÖn Tµi ChÝnh - KÕ to¸n Hµ Néi, 2000. LuËt thuÕ GTGT vµ v¨n b¶n h­íng dÉn ¸p dông, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, 2001. ThuÕ VAT vµ m« h×nh ¸p dông t¹i ViÖt Nam, NguyÔn Xu©n Nh¹t, 1997. T¹p chÝ Kinh tÕ ph¸t triÓn T¹p chÝ ThÞ tr­êng tµi chÝnh T¹p chÝ Tµi chÝnh ng©n hµng T¹p chÝ Th­¬ng m¹i T¹p chÝ Tµi chÝnh Website bé Tµi chÝnh: Môc lôc Lêi më ®Çu Ch­¬ng I: Mét sè néi dung chung vÒ thuÕ GTGT I./ Kh¸i niÖm thuÕ GTGT II./ Qu¸ tr×nh ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña thuÕ GTGT trªn thÕ giíi III./ Nh÷ng ®iÓm gièng nhau vµ kh¸c nhau gi÷a thuÕ GTGT vµ thuÕ doanh thu §iÓm gièng §iÓm kh¸c IV./ ¦u nh­îc ®iÓm chñ yÕu cña thuÕ GTGT ¦u ®iÓm Nh­îc ®iÓm Ch­¬ng II: Néi dung c¬ b¶n cña luËt thuÕ GTGT ë n­íc ta I. §èi t­îng ®¸nh thuÕ vµ ®èi t­îng nép thuÕ 1/ §èi t­îng ®¸nh thuÕ 2/ §èi t­îng nép thuÕ II. C¨n cø tÝnh thuÕ 1/ Gi¸ tÝnh thuÕ 2/ ThuÕ suÊt III/ Ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ 1. Ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ a/ §èi t­îng ¸p dông b/ X¸c ®Þnh thuÕ GTGT ph¶i nép 2. Ph­¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp trªn GTGT a/ §èi t­îng ¸p dông b/ X¸c ®Þnh thuÕ GTGT ph¶i nép c/ Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gtgt lµm c¨n cø tÝnh thuÕ gtgt ph¶i nép ®èi víi tõng c¬ së kinh doanh. IV. Quy ®Þnh vÒ ho¸ ®¬n, chøng tõ mua b¸n hµng ho¸, dÞch vô. V. Hoµn thuÕ GTGT 1. §èi t­îng vµ c¸c tr­êng hîp ®­îc hoµn thuÕ GTGT 2. ThÈm quyÒn gi¶i quyÕt hoµn thuÕ 3. Thêi h¹n xÐt gi¶i quyÕt hoµn thuÕ VI. §¨ng ký, kª khai nép thuÕ, quyÕt to¸n thuÕ 1. §¨ng ký nép thuÕ 2. Kª khai thuÕ GTGT ph¶i nép NSNN 3. Nép thuÕ GTGT 4. QuyÕt to¸n thuÕ GTGT 5. Xö lý c¸c vi ph¹m vÒ thuÕ GTGT 6. Tæ chøc qu¶n lý thu thuÕ. Ch­¬ng III: Thùc tiÔn ¸p dông luËt thuÕ GTGT ë ViÖt Nam vµ mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn luËt thuÕ GTGT ë n­íc ta. I/ T×nh h×nh ¸p dông luËt thuÕ GTGT ë n­íc ta Nh÷ng kÕt qu¶ b­íc ®Çu. Nh÷ng tån t¹i trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn. II/ KiÕn nghÞ mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn luËt thuÕ GTGT ë n­íc ta hiÖn nay. §èi t­îng chÞu thuÕ. ThuÕ suÊt. Ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ. Hoµn thuÕ. C¶i c¸ch hµnh chÝnh thuÕ. H×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nhãm t­ vÊn thuÕ. Tæ chøc thùc hiÖn thuÕ GTGT. KÕt luËn. Danh môc tµi liÖu tham kh¶o.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • doc68646.DOC