Đề tài Thực trạng và giải pháp đẩy mạnh hoạt động thanh toán bằng tín dụng chứng từ tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Kỹ thương Việt Nam – Chi nhánh Thăng Long

đích trở thành một trung gian tài chính, nối liền nhà tiết kiệm và nhà đầu tư cần vốn để kinh doanh, phát triển nền kinh tế trong thời kỳ mở cửa. Trụ sở ban đầu đặt ở số 24 Lý Thường Kiệt sau đó chuyển sang số 15 Đào Duy Từ và hiện nay thì Techcombank đặt tại 90-92 Bà Triệu. Sau 15 năm hoạt động thì Techcombank không ngừng phát triển lớn mạnh, thể hiện là số lượng chi nhánh được mở rộng ở khắp các tỉnh thành phố lớn của cả nước và vốn điều lệ liên tục tăng trưởng. Cụ thể đến nay vốn điều lệ của Techcombank là 2500 tỷ đồng (so với 20 tỷ đồng lúc mới thành lập). Techcombank Thăng Long là chi nhánh đầu tiên của Techcombank được thành lập theo nghị quyết số 00149/NH-GP của NHNN ngày 24 tháng 4 năm 1996, nhằm mở rộng mạng lưới Techcombank và bắt kịp với nhu cầu khách hàng. Techcombank Thăng Long chịu sự quản lý trực tiếp của Techcombank, có trụ sở hiện nay tại 181 Nguyễn Lương Bằng, Hà Nội. Hiện nay thì Techcombank đã thành lập được 18 phòng giao dịch và quản lý gần 200 nhân viên. Techcombank Thăng Long ngày càng lớn mạnh và có cơ sở vật chất kỹ thuật hiện đại, đội ngũ cán bộ nhân viên năng động và chuyên nghiệp đủ thỏa mãn tốt nhất nhu cầu của khách hàng. Techcombank Thăng Long là một trong số chi nhánh đầu tiên của Ngân hàng thương mại cổ phần Kỹ thương Việt Nam. Chi nhánh nằm trong khu vực trung tâm, đông dân cư, phù hợp với mục tiêu phát triển ngân hàng đô thị, có tiềm năng phát triển mạnh mẽ và thực tế đã chứng minh được điều đó với lượng khách hàng đông đảo. Khách hàng của chi nhánh chủ yếu là doanh nghiệp ngoài quốc doanh, cá nhân là những người trẻ, thu nhập khá trở lên, có nhu cầu lớn về gửi tiền, tín dụng thanh toán… Chi nhánh đang ngày càng phát triển nhiều dịch vụ để có thể thu hút được lượng khách hàng đông đảo nhất và đáp ứng được những nhu cầu mới nhất của khách hàng. 2. Một số hoạt động của Techcombank Thăng Long Mua bán, trao đổi ngoại tệ, chiết khấu giấy tờ có giá. Huy động vốn bằng VND, USD và EUR gồm tiền gửi không kỳ han, có kỳ hạn Thanh toán trong nước với các phương thức chuyển tiền điện tử, nhờ thu, lệnh chi Cho vay ngắn, trung và dài hạn từ dân cư và các tổ chức kinh tế dưới các hình thức hợp pháp. Bảo lãnh, tư vấn, ủy thác đầu tư cho khách hàng. Thanh toán quốc tế với các phương thức chuyển tiền, nhờ thu, tín dụng thư. Tổ chức hoạt động của chi nhánh theo sự chỉ đạo của Ngân hàng Thương mại cổ phần Kỹ thương Việt Nam, lập kế hoạch kinh doanh và thực hiện báo cáo, kiểm tra, kiểm soát theo quy định. Phát triển các dịch vụ mới, tìm kiếm khách hàng mới: thẻ, tài trợ ngoại thương, bao thanh toán. Trong sự cạnh tranh gay gắt với các ngân hàng khác cùng địa bàn, Techcombank Thăng Long vẫn đã và đang thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình và trở thành một đơn vị mạnh trong cuộc cạnh tranh đó. Trong thời gian tới còn nhiều mục tiêu để Techcombank Thăng Long vươn tới và chi nhánh đang nỗ lực, sáng tạo rất nhiều. 3. Cơ cấu tổ chức của Techcombank Thăng Long GIÁM ĐỐC Phó Giám đốc Phụ trách kinh doanh Ban hỗ trợ và kiểm soát Phòng kế toán giao dịch và kho quỹ Phòng dịch vụ khách hàng doanh nghiệp Phòng dịch vụ ngân hàng cá nhân Phòng dịch vụ ngân hàng cá nhân Phó Giám đốc Phụ trách Kế toán và kho quỹ và TTQT Phó Giám đốc Phụ trách Phòng giao dịch Phòng giao dịch Trong đó thanh toán quốc tế là một bộ phận của phòng doanh nghiệp thực hiện các nghiệp vụ: Nhận, ký phát điện từ Techcombank đi nước ngoài và ngược lại. Kiểm soát trong và sau khi thực hiện các giao dịch thanh toán quốc tế. Hạch toán và quản lý tài khoản liên quan đến hoạt động thanh toán quốc tế và ngân hàng đại lý. Tổng hợp, phân tích, đánh giá các hoạt động thanh toán đối ngoại. Nhìn chung, chi nhánh có cơ cấu tổ chức khá rõ ràng, mỗi phòng ban đều có nhiệm vụ, chức năng riêng. Qua thực tế thấy rằng các phòng ban này hoạt động khá hiệu quả và luôn hỗ trợ, giúp đỡ nhau hoàn thành công việc được giao. Trong trường hợp cần thiết có thể điều chuyển nhân viên giữa các phòng ban với nhau. Chính điều này là một trong các yếu tố quan trọng giúp cho chi nhánh hoạt động hiệu quả. II. QUY TRÌNH NGHIỆP VỤ Thanh toán bằng tín dụng chứng từ cho hoạt động xuất khẩu hay nhập khẩu thì được chi nhánh Techcombank Thăng Long thực hiện theo đúng quy định và quy trình mà Techcombank Việt Nam quy định. 1. Quy định chung Trong quy trình thanh toán xuất khẩu bằng phương thức tín dụng chứng từ, Ngân hàng thương mại cổ phần Kỹ thương Việt Nam là ngân hàng thông báo, giữ vai trò là người thay mặt người xuất khẩu đòi tiền người nhập khẩu ở nước ngoài. Còn trong quy trình thanh toán nhập khẩu thì ngược lại. Trong hoạt động này Techcombank có một số quy định chung như sau: Một là, Techcombank tiến hành thanh toán quốc tế bằng hình thức tập trung tại hội sở. Các đơn vị trong hệ thống sử dụng thương hiệu Techcombank và thông qua hệ thống tài khoản Nostro duy nhất của Techcombank để thực hiện thanh toán với bên ngoài. Hai là, trung tâm thanh toán là bộ phận có nhiệm vụ tham mưu và tổ chức thực hiện các hoạt động thanh toán trên toàn hệ thống Techcombank. Trung tâm thanh toán được ủy quyền quản lý tài khoản Nostro của Techcombank, chịu trách nhiệm phối hợp với các bộ phận liên quan đảm bảo đủ nguồn ngoại tệ thanh toán cho toàn hệ thống theo yêu cầu của các đơn vị. Ba là, trưởng đơn vị hoặc người ủy quyền phê duyệt giao dịch thanh toán L/C xuất khẩu gửi đi đòi tiền sau khi đã thẩm định bộ chứng từ L/C và chịu hoàn toàn trách nhiệm về kết quả thẩm định. Bốn là, chuyên viên thanh toán quốc tế tại đơn vị nhận, xử lý L/C và bộ chứng từ L/C, gửi bộ chứng từ L/C đòi tiền ngân hàng nước ngoài và nhập dữ liệu giao dịch L/C trên Globus tại đơn vị, chịu trách nhiệm về tính chính xác của giao dịch so với bộ chứng từ L/C và yêu cầu thanh toán L/C của khách hàng. Nếu đơn vị không có bộ phận/chuyên viên thanh toán quốc tế thì trách nhiêm này sẽ thuộc về trung tâm thanh toán. Năm là, trong các trường hợp khẩn cấp trưởng trung tâm có thể tổ chức chỉnh sửa các giao dịch thanh toán quốc tế tại trung tâm nhưng hoàn toàn phải chịu trách nhiệm về chỉnh sửa. Sáu là, trưởng trung tâm thanh toán chịu trách nhiệm với phòng thông tin điện toán để chuyển điện giao dịch sang SWIFT và tổ chức việc kiểm tra, phê duyệt và phát điện đi ra bên ngoài. Bảy là, trung tâm thanh toán chịu trách nhiệm cuối cùng về kỹ thuật và nội dung điện đòi tiền, điện tra soát liên quan đến nghiệp vụ L/C gửi đi đòi tiền nước ngoài. Trong trường hợp các đơn vị không rõ về các công việc trong thanh toán quốc tế thì đều phải liên hệ với trung tâm để được giải đáp và phối hợp. Tám là, phòng thông tin điện toán chịu trách nhiệm đảm bảo cơ sở hạ tầng về phần cứng và phần mềm vi tính, các giao diện tương thích… để phục vụ hoạt động thanh toán quốc tế. Các đơn vị có trách nhiệm đối chiếu với trung tâm thanh toán về tất cả các giao dịch thanh toán quốc tế theo định kỳ và bất thường. 2. Quy trình thực hiện hoạt động thanh toán Xuất khẩu 2.1. Thông báo thư tín dụng hàng xuất Bộ phận thanh toán quốc tế khi tiếp nhận thư, điện phát hành hoặc phần điều chỉnh từ L/C từ ngân hàng nước ngoài gửi đến cần phải thông báo và phối hợp với bộ phận kinh toanh trực tiếp quản lý khách hàng tiến hành việc thông báo L/C xuất khẩu cho khách hàng bao gồm các công việc như sau: Kiểm tra: Chuyên viên tín dụng tiếp nhận thư, điện phát hành hoặc điều chỉnh L/C từ ngân hàng nước ngoài gửi đến phải tiến hành kiểm tra, xác định tính chân thực của điện, thư phát hành hoặc điều chỉnh L/C, gồm: Xác định được sự tồn tại của ngân hàng phát hành. Xác định được điện, thư đúng là do ngân hàng đó phát hành. Xác định được người hưởng lợi của L/C. Kiểm tra và xác định tính chân thực của chữ ký được ủy quyền của ngân hàng phát hành/thông báo theo danh sách chữ ký được ủy quyền của ngân hàng đó. Đồng thời chuyên viên thanh toán quốc tế phải kiểm tra xem các nội dung thư, điện phát hành hoặc điều chỉnh L/C có gì mâu thuẫn, không rõ ràng thì phải điện hỏi lại ngay ngân hàng phát hành. Việc kiểm tra cụ thể tuân thủ theo quy định hiện hành tại Techcombank Thông báo cho khách hàng và hạnh toán thu phí: Chuyên viên thanh toán quốc tế tại đơn vị tiến hành nhập dữ liệu của L/C và hạch toán thu phí thông báo L/C trên Globus theo quy định trong biểu phí hiện hành tại Techcombank, lập thông báo L/C hoặc điều chỉnh L/C và trình bày lãnh đạo cấp có thẩm quyền phê duyệt và thư tín dụng gốc/điều chỉnh L/C cho chuyên viên khách hàng. Chuyên viên khách hàng tiến hành thông báo cùng L/C gốc/điều chỉnh L/C gốc cho khách hàng và yêu cầu khách hàng xem xét, chuẩn bị các nội dung cần thiết được nêu trong thông báo, đồng thời yêu cầu khách hàng ký nhận việc đã nhận các giấy tờ trên. Tuy nhiên cũng cần lưu ý một số điểm sau: Trong trường hợp Techcombank là ngân hàng thông báo thứ nhất thì chuyên viên khách hàng phải liên hệ trực tiếp với khách hàng trước để xem khách hàng muốn lấy L/C/điều chỉnh L/C tại Techcombank hay ngân hàng thông báo thứ hai. Nếu khách hàng yêu cầu nhận L/C/điều chỉnh L/C tại Ngân hàng thông báo thứ hai thì chuyên viên khách hàng phải chuyển tiếp điều chỉnh L/C/điều chỉnh L/C đến Ngân hàng đó, đồng thời yêu cầu Ngân hàng thông báo thứ 2 chuyển tiền trả phí thông báo. Chuyên viên thanh toán quốc tế lưu hồ sơ theo quy định quản lý hồ sơ tại bộ phận thanh toán quốc tế. 2.2. Tiếp nhận và kiểm tra hồ sơ, chứng từ Tiếp nhận hồ sơ, chứng từ: Chuyên viên khách hàng hướng dẫn khách hàng lập 02 bản chính yêu cầu thanh toán L/C, chuẩn bị các chứng từ theo đúng yêu cầu của L/C/điều chỉnh L/C do ngân hàng nước ngoài phát hành kèm theo bản gốc L/C xuất khẩu/điều chỉnh L/C xuất khẩu xuất trình tại Techcombank. Chuyên viên khách hàng ký nhận yêu cầu thanh toán L/C xuất và bộ chứng từ kèm theo, khi nhận chú ý đếm đủ loại và số lượng bản gốc chứng từ được xuất trình, ghi rõ ngày giờ nhận và ký xác nhận vào yêu cầu thanh toán L/C sau đó chuyển lại cho khách hàng 01. Yêu cầu thanh toán L/C đồng thời chuyển toàn bộ hồ sơ cho chuyên viên thanh toán quốc tế để tiến hành kiểm tra và thực hiện nghiệp vụ. Kiểm tra chứng từ: Chuyên viên thanh toán quốc tế tiếp nhận 01 bản yêu cầu thanh toán L/C và các chứng từ có liên quan từ chuyên viên khách hàng và tiến hành kiểm tra bộ chứng từ dựa theo yêu cầu của L/C/điều chỉnh L/C do ngân hàng nước ngoài phát hành. 2.3. Yêu cầu cung cấp, điều chỉnh bổ sung (nếu có) Chuyên viên thanh toán quốc tế sau khi thực hiện kiểm tra, nếu bộ chứng từ không đủ, có sai sót, chưa đáp ứng được yêu cầu của L/C/điều chỉnh L/C thì lập yêu cầu cung cấp, bổ sung hoặc điều chỉnh và chuyển chuyên viên khách hàng yêu cầu khách hàng bổ sung đầy đủ chứng từ. Khi nhận được thông báo của chuyên viên thanh toán quốc tế về việc hồ sơ chưa đáp ứng đủ các yêu cầu theo L/C của ngân hàng nước ngoài, chuyên viên khách hàng phải lập tức chuyển thông báo cho khách hàng biết để kịp thời thực hiện chỉnh sửa bổ sung trong thời hạn cho phép của L/C. 2.4. Nhập dữ liệu và lập chỉ thị thanh toán/điện Khi bộ chứng từ xuất trình đã được kiểm tra xong thì chuyên viên thanh toán quốc tế nhập các dữ liệu chi tiết của bộ chứng từ trên Globus, lập chỉ thị thanh toán theo mẫu biểu Globus để gửi kèm bộ chứng từ đòi tiền ngân hàng phát hành. Trường hợp thư tín dụng cho phép đòi tiền bằng điện, chuyên viên thanh toán lập điện MT742 đòi tiền theo hình thức L/C. 2.5. Phê duyệt Sau khi chuyên viên thanh toán hoàn tất nghiệp vụ ở các bước nói trên thì trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. Cấp có thẩm quyền xem xét bộ chứng từ, chỉ thị thanh toán/điện xác định nội dung là phù hợp thì ký phê duyệt trên chỉ thị thanh toán. 2.6. Gửi chứng từ, phát điện và giám sát Gửi chứng từ, phát điện: Chuyên viên thanh toán quốc tế gửi chỉ thị thanh toán đã lập tại bước 2.4. và bộ chứng từ cho ngân hàng phát hành hoặc ngân hàng thanh toán đồng thời phôtô lại bộ chứng từ để lưu hồ sơ. Chuyên viên thanh toán quốc tế khi gửi thì phải điền chính xác, đầy đủ địa chỉ ngân hàng phát hành, ngân hàng thanh toán để tránh việc nhầm địa chỉ gây thất lạc bộ chứng từ, đồng thời giữ lại 1 bản giấy giao nhận vận chuyển chứng từ của hãng chuyển phát nhanh/bưu điện. Trong trường hợp lập điện đòi tiền thì tiến hành phát điện để đòi tiền ngân hàng nước ngoài, bộ phận phát điện chịu trách nhiệm phát điện theo đúng yêu cầu của chương trình SWIFT. Sau khi gửi chứng từ, chuyên viên thanh toán quốc tế tiến hành lưu bộ chứng từ chờ thanh toán theo quy định kiểm soát hồ sơ đang có hiệu lực thi hành tại bộ phận thanh toán quốc tế. Đồng thời gửi bằng fax cho trung tâm thanh toán thuộc hội sở bản chỉ thị thanh toán theo L/C xuất có gắn Test trên đó liệt kê các loại phí sẽ phải thu của khách hàng. Chuyên viên thanh toán quốc tế hội sở có trách nhiệm lưu giữ bản chỉ thị thanh toán theo từng đơn vị và theo dõi việc thanh toán của ngân hàng nước ngoài. Giám sát Chuyên viên thanh toán quốc tế tại đơn vị có trách nhiệm giám sát việc thanh toán của ngân hàng nước ngoài đối với bộ chứng từ đã gửi, căn cứ vào thời hạn trả tiền quy định trong L/C và trong Hối phiếu để giám sát việc thanh toán. Nếu hết thời hạn quy định mà ngân hàng nước ngoài vẫn chưa thanh toán thì phải lập điện tra soát hỏi lý do chậm thanh toán. Trường hợp bộ chứng từ phù hợp với yêu cầu của L/C thì ngân hàng nước ngoài bắt buộc phải thanh toán trong vòng 7 ngày làm việc kể từ khi nhận được bộ chứng từ. Nếu ngân hàng nước ngoài thanh toán chậm mà không có lý do gì thì chuyên viên thanh toán quốc tế phải lập điện đòi tiền và tính lãi phạt theo quy định của ngân hàng, thời hạn được tính từ ngày thứ 8 sau ngày ngân hàng phát hành nhận được chứng từ. 2.7. Kiểm tra lệnh thanh toán L/C đến từ ngân hàng nước ngoài Khi Techcombank nhận được điện thông báo thanh toán và điện thanh toán L/C từ nước ngoài, chuyên viên thanh toán quốc tế tại trung tâm thanh toán tiến hành kiểm tra điện như sau: Kiểm tra mã khóa của điện (MAC trailer), nếu điện không có mã khóa thì cần thông báo ngay cho ngân hàng gửi điện để phát điện lại. Kiểm tra chi tiết của điện thanh toán L/C: Số Ref, số tiền, loại tiền, ngày giá trị, xem có phù hợp so với chỉ thị thanh toán L/C/điều chỉnh L/C không. Nếu phát hiện sai sót thì phải gửi điện tra soát với ngân hàng gửi điện. Sau khi kiểm tra xong và xét thấy điện thanh toán hợp lệ chuyên viên thanh toán quốc tế đóng dấu “SWIFT RECEIVED” và vào sổ theo dõi lệnh thanh toán L/C đến theo mẫu quy định đồng thời chuyển cho trưởng trung tâm thanh toán hoặc cấp có thẩm quyền phê duyệt. 2.8. Phê duyệt lệnh thanh toán L/C đến Trưởng trung tâm thanh toán hoặc người được ủy quyền thực hiện phê duyệt các lệnh thanh toán L/C xuất đã được kiểm tra, xác nhận tính chân thực và ký tên vào các lệnh này trên bản chính duy nhất. Nếu thấy không đủ các yếu tố xác nhận tính chân thực của lệnh thanh toán đến thì phê duyệt yêu cầu chuyên viên thanh toán quốc tế thực hiện tra soát với ngân hàng nước ngoài theo nội dung xử lý sai lầm sẽ được trình bày ở mục 2.12. 2.9. Hạch toán và thu phí Điện thanh toán L/C sau khi ký duyệt sẽ được chuyển lại cho chuyên viên thanh toán quốc tế tại trung tâm thanh toán để thực hiện hạch toán ghi Có cho khách hàng và thu phí. Chuyên viên thanh toán quốc tế tại trung tâm thanh toán có trách nhiệm phải thông báo cho chuyên viên thanh toán tại đơn vị về chi tiết của điện thanh toán L/C. Việc hạch toán và thu phí được thể hiện trên màn hình TF của đơn vị cụ thể như sau: Nợ: TK Nostro tương ứng: toàn bộ số tiền được ngân hàng đại lý ghi có cho Techcombank Có: TK tiền gửi của khách hàng tại đơn vị: Số tiền chuyển đến sau khi trừ các loại phí. Có: TK thu phí Trong trường hợp lệnh thanh toán L/C đến không có đủ thông tin để ghi Có vào tài khoản của khách hàng thì thực hiện xử lý được trình bày trong mục 2.12. 2.10. Phê duyệt ghi Có cho khách hàng Sau khi giao dịch ghi Có theo thanh toán L/C đến được nhập dữ liệu, chuyên viên thanh toán quốc tế chuyển trưởng trung tâm thanh toán hoặc người được ủy quyền phê duyệt căn cứ vào bản chính điện thanh toán L/C. Khi đồng ý phê duyệt, người phê duyệt ký vào bản chính điện báo Có đến. Nếu cần chỉnh sửa, người phê duyệt sẽ chuyển lại cho chuyên viên thanh toán quốc tế chỉnh sửa và ghi nhận sai sót theo quy trình khắc phục và phòng ngừa. 2.11. Báo có và Lưu hồ sơ Lệnh thanh toán L/C đến lưu tại trung tâm thanh toán hội sở. Các đơn vị có thể in ra giấy báo Có để thông báo cho khách hàng về chi tiết số tiền, số phí ngân hàng đã thu. Hồ sơ phải được lưu giữ trong “Bìa đựng L/C”. Ngoài bìa ghi rõ các thông tin: Tên khách hàng; Số và ngày L/C; Số và loại tiền bộ chứng từ L/C; Số ref của Techcombank… và các ghi chú đặc biệt khác in sẵn trên bìa. Việc lưu trữ hồ sơ L/C tại đơn vị tuân theo quy định quản lý hồ sơ của trung tâm thanh toán. 2.12. Xử lý sai (nếu có) Trong trường hợp trung tâm thanh toán nhận được báo Có từ ngân hàng đại lý mà thông tin không đầy đủ hoặc không chính xác về số Ref, số tiền, loại tiền… thì phải yêu cầu chuyên viên thanh toán phụ trách mảng tra soát tại trung tâm thanh toán tiến hành lập điện tra soát gửi cho ngân hàng đại lý/ngân hàng thanh toán. Khi nhận được điện xác nhận chính thức từ ngân hàng đại lý/ngân hàng thanh toán thì tiến hành hạch toán Có vào tài khoản cho khách hàng. Các trường hợp sai lầm, chuyên viên thanh toán quốc tế hạch toán treo vào tài khoản chuyển tiền phải trả để chờ xử lý bằng cách ghi Nợ Nostro và ghi Có tài khoản chuyển tiền phải trả. Khi nhận được đầy đủ các thư/điện tra soát, xác nhận chính xác về thông tin người hưởng, kế toán hạch toán ghi Nợ tài khoản chuyển tiền phải trả và ghi Có cho khách hàng. Trường hợp trung tâm thanh toán nhận được điện tra soát, yêu cầu sửa đổi điện thanh toán L/C đến sai lầm từ ngân hàng đại lý/ngân hàng thanh toán thì chuyên viên thanh toán sẽ lập thông báo cho khách hàng, đề nghị khách hàng ủy quyền cho Techcombank thực hiện sửa đổi lại nội dung thanh toán L/C đến sai lầm đã thực hiện trên tài khoản của khách hàng. 3. Quy trình thực hiện hoạt động thanh toán nhập khẩu 3.1. Tiếp nhận yêu cầu Chuyên viên khách hàng tiếp nhận yêu cầu của khách hàng và hướng dẫn khách hàng lập 02 bản chính yêu cầu phát hành thư tín dụng hoặc yêu cầu điều chỉnh thư tín dụng và chuẩn bị một số hồ sơ: Hồ sơ pháp lý Giấy phép thành lập, giấy đăng ký kinh doanh Quyết định bổ nhiệm đại diện theo pháp luật Văn bản ủy quyền của người đại diện theo pháp luật (nếu ký theo ủy quyền). Điều lệ doanh nghiệp Chứng minh thư nhân dân/hộ chiếu của người đại diện/người được ủy quyền giao dịch. Các giấy phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền nếu kinh doanh ngành nghề pháp luật quy định phải cấp phép. Hồ sơ về tình hình sản xuất kinh doanh, khả năng tài chính của khách hàng: Trường hợp thanh toán bằng vốn tự có, ký quỹ 100% Hợp đồng nhập khẩu hoặc các giấy tờ tương đương hợp đồng (1 bản gốc. Nếu là bản sao của công ty thì phải có dấu và chữ ký của người có thẩm quyền, yêu cầu xuất trình bản gốc để so sánh nội dung). Giấy phép hoặc hạn ngạch được cấp đối với lô hàng nhập nếu là hàng hóa quản lý bằng hạn ngạch. Hợp đồng mua bán ngoại tệ để ký quỹ và thanh toán thư tín dụng (nếu khách hàng có yêu cầu mua ngoại tệ để ký quỹ). Hợp đồng đầu ra/phương án kinh doanh và các tài liệu liên quan dến kế hoạch tiêu thụ hàng hóa theo L/C. Văn bản của NHNN xác nhận đã đăng ký vay, trả nợ nước ngoài (đối với yêu cầu mở L/C trả chậm trung, dài hạn). Các trường hợp ký quỹ dưới 100% và trường hợp thanh toán bằng vốn vay: Các giấy tờ như trên Hồ sơ tài sản đảm bảo, trừ trường hợp được cấp tín dụng không có tài sản đảm bảo thực hiện theo quy định hiện hành của Techcombank. Hồ sơ tài sản đảm bảo cho nghĩa vụ thanh toán L/C của khách hàng: Các hồ sơ chứng minh quyền sở hữu tài sản, quyền sử dụng đất, các giấy tờ liên quan đến công chứng, đăng ký giao dịch đảm bảo theo quy định của Techcombank về nhận tài sản đảm bảo hiện hành. 3.2. Kiểm tra, thẩm định và phê duyệt hồ sơ mở L/C Kiểm tra và thẩm định Chuyên viên khách hàng kiểm tra và xác định rõ tính đầy đủ, tính rõ ràng của yêu cầu phát hành hoặc điều chỉnh thư tín dụng, so sánh với hợp đồng ngoại thương để kịp thời lưu ý khách hàng khi có mâu thuẫn. Yêu cầu phát hành hoặc điều chỉnh thư tín dụng không được tẩy xóa, nếu có thay đổi dữ liệu thì phải có xác thực của người ký trên yêu cầu phát hành/điều chỉnh thư tín dụng và người ký sẽ chịu trách nhiệm hoàn toàn về việc xác thực này. Kiểm tra theo quy định tại Hướng dẫn kiểm tra yêu cầu phát hành/điều chỉnh thư tín dụng. Kiểm tra theo hướng dẫn của thẩm định phát hành/điều chỉnh thư tín dụng nhập khẩu hiện hành của Tecombank. Chuyên viên khách hàng chịu trách nhiệm thẩm định khách hàng có đủ điều kiện để phát hành, điều chỉnh thư tín dụng hay không theo các hướng dẫn hiện hành về thẩm định khách hàng tại Techcombank, cụ thể: Thẩm định pháp lý (thẩm định hồ sơ pháp nhân, giấy phép kinh doanh, xác định người đại diện theo pháp luật của pháp nhân (người có thẩm quyền ký hoặc người được ủy quyền ký trên các chứng từ giao dịch với ngân hàng), hạn ngạch, hồ sơ yêu cầu phát hành hoặc điều chỉnh thư tín dụng có phù hợp với các quy định hiện hành về quản lý xuất nhập khẩu, quản lý ngoại hối hay không, điều kiện mở L/C trả chậm theo quy định của NHNN đối với yêu cầu mở L/C trả chậm). Trưởng/phó phòng nghiệp vụ/(cán bộ phụ trách tại phòng giao dịch) chịu trách nhiệm kiểm soát nội dung đơn yêu cầu phát hành, điều chỉnh thư tín dụng, kiểm soát nội dung mà chuyên viên khách hàng đã kiểm tra, thẩm định và những vấn đề khác có liên quan. Trưởng đơn vị hoặc người có thẩm quyền kiểm soát xem xét nội dung đã kiểm tra, thẩm định và kiểm soát hồ sơ của khách hàng, nếu đồng ý thì phê duyệt chấp nhận trong phạm vi được ủy quyền; đối với những hồ sơ trình chuyên gia phê duyệt tín dụng có thẩm quyền thì trưởng đơn vị ký phê duyệt tờ trình để trình. Trường hợp không chấp nhận thì chuyển trả hồ sơ ghi rõ lý do không chấp nhận để chuyên viên khách hàng chuyển trả lại khách hàng, từ chối thực hiện giao dịch. Thẩm quyền phê duyệt phát hành/ điều chỉnh thư tín dụng nhập khẩu như sau: Thẩm định rủi ro (thẩm định báo cáo tài chính, khả năng thanh toán của khách hàng, số tiền ký quỹ, tiền phí, mặt hàng nhập, khả năng tiêu thụ hàng nhập, bên xuất khẩu và các rủi ro có thể xảy ra). Thẩm định tín dụng (thẩm định uy tín, ngành nghề kinh doanh truyền thống, kinh nghiệm xuất nhập khẩu và các thẩm định khác theo hướng dẫn thẩm định phát hành/ điều chỉnh L/C tại Techcombank). Thẩm định hồ sơ, tài sản đảm bảo (đối với trường hợp có đảm bảo bằng tài sản). Sau khi kiểm tra, thẩm định, chuyên viên khách hàng có trách nhiệm lập tờ trình về yêu cầu phát hành, điều chỉnh thư tín dụng của khách hàng và trình cấp có thẩm quyền kiểm soát, phê duyệt. Kiểm soát và phê duyệt Các chuyên gia phê duyệt tín dụng phê duyệt phát hành tư tín dụng nhập khẩu. Trị giá thư tín dụng nằm trong thẩm quyền phê duyệt của chuyên gia phê duyệt giao dịch tín dụng cấp nào, trình cấp đó phê duyệt theo đúng quy định. Trong trường hợp điều chỉnh thư tín dụng, trị giá thư tín dụng sau khi điều chỉnh (bằng trị giá thư tín dụng ban đầu). 3.3. Thông báo, ký kết hợp đồng, mở tài khoản và mua ngoại tệ Thông báo phát hành/điều chỉnh thư tín dụng Sau khi hồ sơ đã được cấp thẩm quyền phê duyệt, chuyên viên khách hàng thông báo cho khách hàng về việc đơn yêu cầu phát hành, điều chỉnh thư tín dụng đã được chấp nhận và chuyển cho khách hàng 1 bản chính yêu cầu phát hành hoặc điều chỉnh thư tín dụng đã được trưởng đơn vị hoặc người có ủy quyền ký duyệt. Trường hợp khách hàng được cung cấp hạn mức mở thư tín dụng hoặc trường hợp khách hàng thanh toán bằng vốn vay thì phải yêu cầu khách hàng ký hợp đồng hạn mức hoặc hợp đồng tín dụng tương ứng. Khi đã hoàn tất các thủ tục nói trên, chuyên viên khách hàng trình cấp có thẩm quyền ký duyệt, đóng dấu tên người có thẩm quyền, dấu của đơn vị đầy đủ và chuyển cho bộ phận thanh toán tại đơn vị hoặc trung tâm thanh toán đề nghị phát hành hoặc điều chỉnh thư tín dụng, kèm theo các hồ sơ dưới đây: Yêu cầu phát hành hoặc điều chỉnh thư tín dụng đã được phê duyệt. Hợp đồng ngoại thương hoặc giấy tờ tương đương hợp đồng Tờ trình về việc phát hành thư tín dụng/điều chỉnh thư tín dụng Phê duyệt về việc phát hành/điều chỉnh thư tín dụng của cấp có thẩm quyền phê duyệt tín dụng. Hướng dẫn mở tài khoản Chuyên viên khách hàng đã có tài khoản tại Techcombank chưa, nếu khách hàng chưa có tìa khoản thì hướng dẫn khách hàng mở tài khoản theo quy định. 3.4. Kiểm tra, soạn điện, hạch toán phát hành/điều chỉnh và hủy thư tín dụng Kiểm tra yêu cầu phát hành/điều chỉnh thư tín dụng Chuyên viên thanh toán quốc tế tại đơn vị (nếu có và được ủy quyền) hoặc chuyên viên thanh toán quốc tế tại trung tâm thanh toán tiếp nhận hồ sơ yêu cầu phát hành/điều chỉnh thư tín dụng từ chuyên viên khách hàng hoặc từ các đơn vị chi nhánh và tiến hành kiểm tra. Kiểm tra nội dung yêu cầu phát hành hoặc điều chỉnh thư tín dụng. Đề nghị phát hành, điều chỉnh thư tín dụng phải được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Kiểm tra nội dung yêu cầu phát hành hoặc điều chỉnh thư tín dụng so sánh với hợp đồng ngoại thương, phụ lục hợp đồng… Sau khi thực hiện kiểm tra nếu có mâu thuẫn, sai sót thì thông báo cho chuyên viên khách hàng và yêu cầu chuyên viên khách hàng liên hệ với khách hàng để điều chỉnh cho phù hợp. Đối với yêu cầu phát hành/điều chỉnh thư tín dụng được fax hoặc scan gửi cho trung tâm thanh toán để soạn điện phải có chữ ký của cấp có thẩm quyền của đơn vị xác nhận hồ sơ hợp lệ và đủ tiền thu ký quỹ và tiền phí hoặc mức phí cụ thể; đồng thời phải được gắn Test Key nội bộ theo quy định của Techcombank để xác thực tính chân thực của bản fax hoặc bản scan. Nhân viên bộ phận mã khóa tại trung tâm thanh toán nhận bản fax hoặc bản scan phải kiểm tra xem số Test Key đó có đúng và liên tục hay không, khi xác định số Test Key nội bộ là đúng thì đóng dấu “Test Correct”, ký xác nhận ngày giờ nhận bản fax hoặc scan như vậy mới được coi là hợp lệ. Nếu trống mã khóa thì phải lập tức đối chiếu lại với nơi gửi để tránh bị thất lạc lệnh thanh toán. Sau đó nhân viên bộ phận mã khóa sẽ chuyển lệnh cho chuyên viên thanh toán quốc tế để xử lý nghiệp vụ. Soạn điện phát hành/điều chỉnh thư tín dụng Chuyên viên thanh toán quốc tế nhập dữ liệu và soạn điện trên T24 theo đúng nội dung yêu cầu phát hành hoặc điều chỉnh thư tín dụng của khách hàng. Điện được soạn trên T24 tương ứng với các phần của SWIFT theo dạng điện như MT700, MT701, MT707, MT799 tùy theo từng trường hợp cụ thể. Hạch toán thu phí, ký quỹ Chuyên viên thanh toán quốc tế thực hiện hạch toán phát hành/điều chỉnh L/C, thu ký quỹ và thu phí liên quan đến việc phát hành, điều chỉnh thư tín. Trường hợp tài khoản của khách hàng không đủ tiền để ký quỹ và thu phí, chuyên viên thanh toán quốc tế sẽ thông báo cho chuyên viên khách hàng yêu cầu khách hàng nộp tiền, nếu khách hàng yêu cầu nợ phí thì phải được giám đốc chi nhánh phê duyệt, khi đó chuyên viên khách hàng sẽ hạch toán tiền phí vào tài khoản phải thu của chi nhánh thay vì tài khoản của khách hàng và phải ghi rõ các thông tin về công ty, L/C, nợ phí ghi ở mục diễn giải. Đối với yêu cầu điều chỉnh thư tín dụng, chuyên viên thanh toán quốc tế xác định phí điều chỉnh do ai chịu, nếu do khách hàng chịu thì sẽ trích tài khoản của khách hàng để thu phí, nếu do người hưởng lợi chịu thì ghi chú lại để khấu trừ vào tài khoản tiền sẽ thanh toán. Hủy thư tín dụng Chuyên viên thanh toán quốc tế nhập dữ liệu hủy thư tín dụng trong các trường hợp sau: Thư tín dụng đang còn hiệu lực nhưng được các bên liên quan (người đề nghị mở L/C, người thụ hưởng L/C, ngân hàng thông báo, xác nhận) đồng ý hủy. Các thao tác để hủy L/C như sau: Căn cứ vào đơn đề nghị hủy của người mở L/C, chuyên viên thanh toán quốc tế làm điện gửi tới ngân hàng thông báo để nhờ ngân hàng này kiểm tra và lấy xác nhận hủy L/C của người thụ hưởng. Khi nhận điện trả lời đồng ý hủy từ ngân hàng nước ngoài, chuyên viên thanh toán quốc tế hạch toán hủy L/C, giải tỏa ký quỹ và thu phí có liên quan sau đó chuyển cho cấp trên phê duyệt. Thư tín dụng còn số dư nhưng đã hết hạn hiệu lực. Trong trường hợp L/C quy định xuất trình Cargo Receipt có chữ ký của Techcombank mà Techcombank chư ký chứng từ này hoặc trường hợp L/C quy định hết hạn hiệu lực tại Techcombank, thì theo yêu cầu của người đề nghị mở L/C, chuyên viên thanh toán có thể giải tỏa ngay tại thời điểm hết hiệu lực của L/C. Căn cứ vào điều 35 UCP600, ngân hàng phát hành phải thanh toán cho ngân hàng chỉ định ngay cả khi chon từ đã bị mất trong quá trình chuyển giao giữa ngân hàng chỉ định và ngân hàng phát hành nếu ngân hàng chỉ định xác nhận bộ chứng từ đó hợp lệ. Vì vậy, để hủy chính thức được bộ L/C mặc dù đã hết hạn hiệu lực trong trường hợp L/C quy định nơi hết hiệu lực tại nước của người thụ hưởng thì Techcombank cần có xác nhận của người thụ hưởng hoặc ngân hàng chỉ định về việc hủy. Trong trường hợp thư tín dụng hết số dư hoặc sau 3 tháng kể từ ngày hết hiệu lực thư tín dụng sẽ được tự động đóng. 3.5. Kiểm soát và phê duyệt phát hành điện mở thư tín dụng Kiểm soát nội dung điện mở thư tín dụng là công việc quan trọng, đòi hỏi tính cẩn thận và chính xác cao. Nếu sai sót sẽ gây tổn thất phí tu sửa, xác nhận và ảnh hưởng trực tiếp tới uy tín không những của chi nhánh Techcombank Thăng Long mà còn ảnh hưởng tới uy tín của thương hiệu Techcombank. Việc kiểm soát cụ thể như sau: Khi kiểm soát và phê duyệt bước đầu, kiểm soát viên sẽ phải đặc biệt chú ý: Phần tên và địa chỉ của người hưởng, số tiền và loại tiền của L/C và các phần có thể dễ xảy ra sai sót. Sau khi kiểm soát bước đầu xong thì sẽ chuyển lại cho kiểm soát viên thanh toán quốc tế tại trung tâm thanh toán hội sở để tái kiểm soát lại điện phát hành/sửa đổi thư tín dụng đối chiếu với hồ sơ chuyển lên, nếu phát hiện lỗi thì sẽ liên hệ với chi nhánh để điều chỉnh. Khi đã kiểm soát nội dung điện phát hành, điều chỉnh thư tín dụng và kiểm tra việc đã ký quỹ, thu phí thì giám đốc sẽ phê duyệt để phát điện. 3.6. Phát điện và lưu hồ sơ Phát điện Tại trung tâm thanh toán, sau khi soạn điện, đã thực hiện thu phí, ký quỹ và được phê duyệt cuối cùng thì tiến hành phát điện vào phiên giao dịch gần nhất. Phát điện là khâu chính thức phát hành hoặc điều chỉnh L/C của Techcombank vì thế: Mọi thủ tục liên quan đến mở L/C như: Thu thập các hồ sơ có liên quan, trích thu tiền phí và hạch toán ký quỹ, soạn và kiểm soát điện phải được thực hiện đầy đủ. Bộ phận phát điện sẽ chịu trách nhiệm phát điện theo đúng hướng dẫn và yêu cầu của chương trình SWIFT. Bộ phận phát điện có trách nhiệm kiểm tra đối chiếu xem điện có được chuyển sang Swift không, nếu bị lỗi không chuyển sang Swift được thì chuyên viên thanh toán quốc tế phải copy lại điện ra Swift để phát điện đi. Chú ý: Một số loại L/C đặc biệt như L/C xác nhận, L/C giáp lưng, L/C dự phòng, L/C có điều khoản, L/C tuần hoàn, L/C chuyển nhượng thì Techcombank có quy định riêng trong việc mở các loại thư tín dụng này. III. KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN TRONG MỘT SỐ NĂM GẦN ĐÂY 1. Kết quả hoạt động Tận dụng được yếu tố công nghệ trong thanh toán quốc tế vốn là thế mạnh của Techcombank, hoạt động thanh toán quốc tế bằng phương thức tín dụng chứng từ của chi nhánh đã thu được những kết quả đáng khích lệ. Bảng: Doanh số thanh toán các phương thức XNK tại chi nhánh Techcombank Thăng Long. Đơn vị: 1000 USD Chỉ tiêu 2005 2006 2007 %06/05 %07/06 Hàng nhập khẩu Thanh toán L/C 19.810,6 40.674,7 72.912,4 205,3 177,5 Thanh toán nhờ thu 1.723,6 2.193,2 2.612,7 127,2 119,1 Hàng xuất khẩu Thanh toán L/C 6.945,2 10.452,6 18.556,2 150,5 174,5 Thanh toán nhờ thu 439,8 601,1 1.102,5 136,7 183,4 Nguồn: Báo cáo hoạt động kinh doanh Techcombank Thăng Long các năm 2005, 2006, 2007 Nhìn vào bảng số liệu trên ta thấy được doanh số thanh toán tăng đều qua các năm. Nếu như doanh số năm 2005 là 26,775.8 ngàn USD, năm 2006 là 51,127.3 ngàn USD thì năm 2007 là 91,468.6 ngàn USD tương ứng với tốc độ tăng trưởng là 90,3% và 78,9%, một tốc độ tăng trưởng rất cao. Tuy nhiên, nhìn vào cơ cấu ta thấy rõ sự chênh lệch giữa tỉ lệ thanh toán L/C nhập và L/C xuất. Tỉ trọng L/C nhập luôn ở mức cao và tăng trưởng ổn định trong khi L/C xuất chỉ chiếm một tỉ trọng khiêm tốn. 2. Các khách hàng chính Techconbank Thăng Long có đa số là các khách hàng cá nhân, khách hàng doanh nghiệp thì có một số công ty trách nhiệm hữu hạn như công ty TNHH Trần Huy, công ty TNHH Tuấn Khanh… và một số công ty cổ phần như công ty cổ phần sắt thép Tân Việt, công ty cổ phần Phương Đông… Nói chung khách hàng của Techcombank Thăng Long ngày càng phát triển và đông hơn. IV. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN BẰNG TÍN DỤNG CHỨNG TỪ TẠI CHI NHÁNH TECHCOMBANK THĂNG LONG 1. Những mặt ưu điểm Nền kinh tế Việt Nam phát triển theo hướng ngày càng vững bước đi lên. Chi nhánh Techcombank Thăng Long cũng đang từng ngày phát triển và trưởng thành hơn. Quan hệ đối ngoại và thanh toán quốc tế của chi nhánh ngày càng được mở rộng, củng cố và nâng cao về chất lượng. Thực hiện đổi mới đường lối kinh tế xã hội của Đảng và Nhà nước, chi nhánh Techcombank Thăng Long đã thực hện tốt vai trò của mình trong hoạt động ngân hàng phục vụ cho sự nghiệp phát triển của nền kinh tế quốc dân và đạt được những kết quả rất to lớn. Cùng với khẩu hiệu “chăm lo để bạn thành công”, chi nhánh Techcombank Thăng Long trong những năm qua đã luôn cố gắng đáp ứng nhu cầu đa dạng trong thanh toán xuất nhập khẩu của khách hàng. Để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các doanh nghiệp kinh doanh, chi nhánh đã cho các doanh nghiệp vay để thực hiện sản xuất khẩu, và sau đó thu nợ từ nguồn ngoại tệ quy đổi khi nước bạn thanh toán qua ngân hàng hoặc cho vay dựa trên các hợp đồng ngoại thương đã được ký kết và L/C được thông báo… 2. Những tồn tại khi sử dụng phương thức thanh toán bằng tín dụng chứng từ 2.1.Về cơ cấu hoạt động trong thanh toán Cơ cấu trong thanh toán bằng tín dụng chứng từ vẫn còn nhiều bất hợp lý. Về hàng hóa, doanh số hàng nhập khẩu là chủ yếu, hàng xuất khẩu chiếm tỷ trọng rất nhỏ dẫn đến tình trạng nguồn ngoại tệ phục vụ cho khách hàng nhiều khi bị mất cân đối. Nếu ngân hàng không thu hút được ngoại tệ từ hợp đồng xuất khẩu hàng hóa trong khi cần phải có một lượng lớn ngoại tệ để phục vụ cho hợp đồng nhập khẩu thì sự mất cân đối này sẽ ảnh hưởng tới hoạt động tài trợ và giao dịch ngoại tệ của ngân hàng. 2.2.Về cơ sở vật chất phục vụ cho hoạt động thanh toán Có thể nói Techcombank vẫn luôn lấy yếu tố công nghệ là điểm nhấn cho mọi hoạt động, các quy trình thực hiện nhanh gọn, hiệu quả. Tuy nhiên, bên cạnh đó thì vẫn còn những hạn chễ. Đó là sự chậm chễ trong việc truyền và xử lý dữ liệu, tốc độ xử lý thông tin còn chậm. Hơn nữa toàn hệ thống mới chỉ có một trang Web, do hạn chế về thông tin nên khó có thể giúp khách hàng nắm bắt được tiện ích sản phẩm do Techcombank mang lại và phong cách phục vụ của đội ngũ nhân viên. Như vậy thì việc hiệu quả trong quảng bá hình ảnh, cung cấp thông tin về chi nhánh là chưa cao. 2.3. Về đội ngũ chuyên viên thanh toán quốc tế Hiện tại chi nhánh vẫn chưa có phòng thanh toán quốc tế nói riêng mà thanh toán quốc tế chỉ là một bộ phận thuộc phòng dịch vụ khách hàng doanh nghiệp. Số lượng chuyên viên thanh toán trong chi nhánh vẫn còn ít. Hơn nữa do hạn chế về ngoại ngữ và thông tin nên trong quá trình thực hiện nghiệp vụ nhiều lúc còn gặp khó khăn và mất nhiều thời gian làm giảm hiệu quả hoạt động thanh toán quốc tế nói riêng và hoạt động kinh doanh ngân hàng nói chung. CHƯƠNG 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN BẰNG L/C CHI NHÁNH TECHCOMBANK THĂNG LONG I. ĐỊNH HƯỚNG VÀ MỤC TIÊU PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN L/C CỦA CHI NHÁNH TECHCOMBANK THĂNG LONG 1. Định hướng phát triển chung Từ khi Việt Nam gia nhập vào tổ chức thương mại thế giới WTO thì khu vực tài chính ngân hàng đã được kích thích tăng trưởng và cạnh tranh diễn ra quyết liệt hơn so với trước đây. Trong bối cảnh đó Techcombank đã xây dựng cho mình một chiến lược phát triển lâu dài, đáp ứng nhu cầu mới của thời đại, cụ thể: Sứ mệnh: Techcombank là ngân hàng thương mại đô thị đa năng ở Việt Nam, cung cấp sản phẩm dịch vụ tài chính đồng bộ, đa dạng và có tính cạnh tranh cao cho dân cư và doanh nghiệp nhằm mục đích thỏa mãn khách hàng, tạo giá trị gia tăng cho cổ đông. Techcombank phấn đấu đến năm 2010 sẽ thuộc nhóm ngân hàng đô thị hàng đầu về độ tin cậy, chất lượng và hiệu quả. Phương châm hành động: Chất lượng đi đầu, khách hàng là bạn hàng, cải tiến liên tục, tinh thần đồng đội và sự thống nhất, hoạt động trên cơ sở kiểm soát được rủi ro. Mục tiêu đến năm 2010: Hiệu quả hoạt động tốt: ROA: 1,3% và ROE:20-22% Quy mô đủ lớn với 1,5 tỷ USD tổng tài sản và 100 triệu USD vốn chủ sở hữu, hơn 1000 chi nhánh và các điểm giao dịch, 1 triệu khách hàng và 2 triệu thẻ các loại. Niêm yết trên thị trường chứng khoán trong năm nay. Giá trị cổ phiếu trong nhóm có tỉ lệ P/E cao nhất ngành. Chất lượng dịch vụ: Thuộc nhóm dẫn đầu về chất lượng dịch vụ bán lẻ tại 4 thành phố lớn nhất Việt Nam. Dịch vụ phi tín dụng: Chiếm 40% thu nhập hoạt động thuần. Huy động vốn: Sản phẩm phong phú với giá cả thu hút hợp lý, phấn đấu có chi phí thuy động vốn dân cư bằng chi phí của nhốm ngân hàng thương mại cổ phân có mức thấp nhất. 90% nhân viên hài lòng về môi trường làm việc và chế độ đãi ngộ của ngân hàng. 2. Định hướng phát triển về hoạt động thanh toán bằng tín dụng chứng từ Kinh doanh đối ngoại nói chung và hoạt động thanh toán quốc tế nói riêng là một nghiệp vụ không thể thiếu đối với bất kỳ ngân hàng thương mại hiện đại nào. Là một chi nhánh cấp 1, Techcombank Thăng Long cũng góp sức vào thực hiện các mục tiêu chung của toàn hệ thống Techcombank về thanh toán quốc tế nói chung và thanh toán tín dụng chứng từ nói riêng,đó là: Tập trung xử lý giao dịch thanh toán tín dụng chứng từ, phấn đấu trở thành đầu mối thanh toán của cả nước. Tốc độ tăng trưởng 40-50% giao dịch mở L/C. Hoạt động tín dụng thư tại Techcombank: Techcombank là một trong 3 ngân hàng có thị phần lớn nhất về thanh toán L/C và đây là hoạt động mang lại thu nhập lớn nhất đồng thời cũng có độ rủi ro thấp hơn. II. MỘT SỐ GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ THANH TOÁN BẰNG L/C TẠI CHI NHÁNH TECHCOMBANK THĂNG LONG 1. Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động thanh toán tín dụng chứng từ tại Chi nhánh Techcombank Thăng Long 1.1. Nghiên cứu thị trường, tìm hiểu nhu cầu, tìm kiếm khách hàng mới, nâng cao thị phần Ngày nay marketing đóng vai trò quan trọng trong bất kỳ lĩnh vực nào từ hoạt động kinh doanh cho tới chính trị, xã hội, văn hóa… Và lĩnh vực tài chính ngân hàng cũng không phải là ngoại lệ. Marketing trong ngân hàng là Marketing trong lĩnh vực dịch vụ và có những đặc trưng riêng. Ứng dụng Marketing trong ngân hàng cần căn cứ vào đặc thù sản phẩm ngân hàng. Trong sự cạnh tranh khốc liệt như hiện nay, việc phát triển marketing để tồn tại và phát triển được là một điều tất yếu. Nghiên cứu thị trường, tìm hiểu các đối tượng khách hàng tiềm năng, chủ động trong thực hiện sản phẩm mới để đáp ứng nhanh nhất nhu cầu của khách hàng là mục tiêu hoạt động của bất kỳ ngân hàng nào. Cụ thể hóa hơn nữa việc ứng dụng Marketing vào ngân hàng tại chi nhánh Techcombank Thăng Long. Chi nhánh cần tiến hành các hoạt động thâm nhập thị trường, xác định thị trường và khách hàng mục tiêu của mình. Với những khách hàng đó thì nhu cầu của họ như thế nào, có gì mới không, các sản phẩm hiện tại đã đáp ứng được nhu cầu nào và chưa đáp ứng được nhu cầu nào, cần phải bổ sung thay đổi điều chỉnh gì không. Việc tăng cường hình ảnh của ngân hàng trong mắt khách hàng là một cách Marketing. Sự tận tình, lịch sự, chu đáo, niềm nở và chuyên nghiệp của cán bộ nhân viên khi tiếp xúc, làm việc, hướng dẫn khách hàng là rất quan trọng. Bên cạnh đó, hình ảnh trụ sở, cách bài trí, đồng phục của ngân hàng cũng là yếu tố cần phải được quan tâm. Ngân hàng tích cực hơn trong việc truyền thông như tài trợ cho các chương trình, các đội bóng, quảng cáo trên các phương tiện thông tin đại chúng, các đợt khuyến mãi, bốc thăm trúng thưởng,… Tất nhiên những hình thức truyền thông đó chủ yếu áp dụng cho hệ thống ngân hàng còn với chi nhánh như Chi nhánh Thăng Long thì quan hệ công chúng, chăm sóc khách hàng là quan trọng nhất. 1.2. Mở rộng các hình thức thanh toán thư tín dụng Tại chi nhánh thì thư tín dụng chủ yếu là L/C không hủy ngang không xác nhận hoặc có xác nhận. Việc thực hiện thanh toán cũng còn phụ thuộc nhiều vào trung tâm thanh toán vì vậy đôi khi không đáp ứng được tất cả nhu cầu của khách hàng. Do đó chi nhánh cần đề cập đến vấn đề mở rộng số lượng các hình thức thanh toán tín dụng chứng từ. Đặc biệt hiện nay thanh toán tín dụng chứng từ đang phát triển mạnh, phù hợp với nhu cầu và đòi hỏi của khách hàng nên việc nâng cao chất lượng và có thêm các loại thư tín dụng là rất cần thiết và cấp bách. 1.3. Nâng cao trình độ chuyên môn và tăng cường số lượng cán bộ nhân viên cho bộ phận thanh toán quốc tế Trong xu thế cạnh tranh giữa các hệ thống ngân hàng diễn ra khốc liệt như hiện nay thì yếu tố con người càng đóng vai trò quan trọng, quyết định chất lượng dịch vụ và là cơ sở để thu hút, gây thiện cảm đối với khách hàng. Để nâng cao hiệu quả hoạt động thanh toán quốc tế nói chung và hoạt đông thanh toán bằng L/C nói riêng thì chi nhánh cần quan tâm đến việc nâng cao chất lượng đội ngũ nhân viên thông qua công tác đào tạo, đào tạo lại cán bộ, thường xuyên cho các cán bộ tập huấn, trang bị các nghiệp vụ ngân hàng hiện đại. Thực tế là đa số nhân viên đang làm việc tại Techcombank chi nhánh Thăng Long là các nhân viên trẻ. Ở họ có sự sôi nổi nhiệt tình năng động và những hiểu biết nhất định so với các lớp đi trước. Tuy nhiên hoạt động thanh toán bằng L/C là rất rắc rối và phức tạp vì vậy cần phải có cả kinh nghiệm lẫn trình độ chuyên môn sau về các giao dịch ngoại thương cũng như khả năng phân tích khách hàng để có thể đưa ra các quyết định chính xác. Do đó chi nhánh cần phải đào tạo các nhân viên mới một cách bài bản, kết hợp việc cập nhật các kiến thức nghiệp vụ với việc truyền đạt các kinh nghiệm của các cán bộ công tác lâu năm, tránh xảy ra những sai lầm không đáng có trong giao dịch thanh toán bằng L/C. Chi nhánh cũng cần tạo ra văn hóa kinh doanh của riêng mình, xây dựng môi trường làm việc thoải mái, khoa học để nâng cao hứng thú và hiệu quả làm việc của nhân viên. Tạo dựng được tác phong làm việc chuyên nghiệp, nâng cao thái độ phục vụ khách hàng nhằm gây thiện cảm và tăng sự yêu mến của khách hàng sau mỗi lần giao dịch. 1.4. Hướng dẫn, bổ sung kiến thức cho khách hàng về thanh toán quốc tế và hoạt động ngoại thương Phần lớn các khách hàng hiểu rõ hết về hoạt động ngoại thương (cả khách hàng cá nhân và khách hàng doanh nghiệp) do đó ngân hàng cần bổ sung kiến thực cho họ một cách nhanh chóng và dễ hiểu nhất. Thanh toán tín dụng chứng từ là rất phổ biến với nhiều ưu điểm vượt trội nhưng lại rất phức tạp đòi hỏi khách hàng phải tuân thủ rất nhiều điều kiện. Cụ thể như với doanh nghiệp có nhu cầu thư tín dụng xuất khẩu thì Chi nhánh phải hướng dẫn cho khách hàng để có được bộ hồ sơ hoàn hảo phù hợp với điều khoản trong thư tín dụng. 1.5. Chú trọng phát triển mạng lưới ngân hàng đại lý, nâng cao uy tín của ngân hàng trên trường Quốc tế Trong nghiệp vụ thanh toán quốc tế nói chung và thanh toán bằng L/C nói riêng thì hệ thống mạng lưới các ngân hàng đại lý có ý nghĩa vô cùng quan trọng, không những tạo thuận lợi cho quá trình thanh toán, nâng cao uy tín của ngân hàng trên thị trường tài chính tín dụng quốc tế mà bên cạnh đó, thông qua mối quan hệ với ngân hàng đại lý, các ngân hàng thương mại có thể thiết lập được quan hệ tài khoản, hợp tác trong việc cung cấp thông tin về tài chính và khách hàng nước ngoài, hỗ trợ các dịch vụ… Do đó, việc thiết lập và mở rộng quan hệ đại lý với ngân hàng các nước mang ý nghĩa chiến lược để phát triển nghiệp vụ thanh toán ở các ngân hàng thương mại. Trong 12 năm hoạt động chi nhánh Thăng Long đã có nhiều quan hệ đại lý với ngân hàng nước ngoài. Tuy nhiên, hầu hết các mối quan hệ đại lý với ngân hàng nước ngoài đều do các ngân hàng này có quan hệ với Techcombank Việt Nam, số lượng các ngân hàng đại lý mà chi nhánh tự thiết lập được là rất khiêm tốn. Chính vì thế, để tạo được nhiều mối quan hệ với các ngân hàng nước ngoài trong việc thiết lập quan hệ đại lý hoặc làm đòi hỏi chi nhánh phải phát triển và mở rộng quan hệ, tiếp cận với các ngân hàng ở những quốc gia mà nước ta đã và đang có quan hệ thương mại. Điều này sẽ góp phần mở rộng và nâng cao hiệu quả hoạt động thanh toán L/C và nâng cao uy tín của chi nhánh đối với khách hàng trong và ngoài nước. 2. Một số kiến nghị 2.1. Kiến nghị với các cơ quan quản lý nhà nước Để có thể nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh ngân hàng nói chung và thanh toán bằng tín dụng chứng từ nói riêng, các ngân hàng thương mại cần sự quan tâm và giúp đỡ của các cơ quan quản lý nhà nước. 2.1.1.Duy trì sự ổn định của môi trường kinh tế vĩ mô Sự ổn định của môi trường vĩ mô và tăng trưởng kinh tế bền vững có mối quan hệ mật thiết đối với sự phát triển của thị trường tài chính. Chỉ khi kinh tế phát triển ở mức lạm phát cho phép, giảm phát được khắc phục thì mới tạo ra sự tin tưởng của các nhà đầu tư và các đối tác nước ngoài khi tham gia vào lĩnh vực xuất khẩu nhập khẩu. Chỉ trong điều kiện như thế thì thanh toán tín dụng chứng từ nói riêng hay thanh toán quốc tế nói chung mới được mở rộng và an toàn trong giao dịch. Xây dựng hành lang pháp lý đồng bộ, thống nhất Hành lang pháp lý đồng bộ thống nhất tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp và ngân hàng trong quá trình hoạt động kinh doanh của mình đồng thời tiếp tục bổ sung hoàn thiện các văn bản luật, các chỉ thị thông tư hướng dẫn về hoạt động thanh toán bằng tín dụng chứng từ sao cho phù hợp với đặc thù phát triển kinh tế và tập quán đất nước. Ở Việt Nam hiện nay thì chưa có một văn bản pháp lý cụ thể nào điều chỉnh hoạt động thanh toán bằng tín dụng chứng từ, có thì cũng chỉ là hướng dẫn chung chung, các ngân hàng hiểu và hành động trên quan điểm của mình dựa trên các quy chế mang tính chất hướng dẫn. Trong khi đó, các nước khác đều có các văn bản luật và dưới luật quy định về các vấn đề liên quan đến hoạt động thanh toán quốc tế (bao gồm cả hoạt động thanh toán bằng L/C) góp phần giúp cho hoạt động này diễn ra thuận lợi, thống nhất và hiệu quả cao. Hơn thế nữa, khi xảy ra tranh chấp thì đó là văn bản pháp lý để áp dụng để giải quyết, tránh việc quy định mơ hồ, hiểu lầm, hoặc đối tác lợi dụng khe hở của pháp luật để có những quy định bất lợi cho những doanh nghiệp trong nước. Do đó, các ngân hàng của chúng ta cần một hành lang pháp lý bảo vệ mình để có thể hoạt động hiệu quả trong lĩnh vực này. Hỗ trợ hiện đại hóa công nghệ ngân hàng Hiện đại hóa công nghệ ngân hàng là một quá trình, một kế hoạch mang tính lâu dài, một chiến lược phát triển mang tính tổng quát nên chỉ riêng ngành ngân hàng thì khó có thể thực hiện được mà đòi hỏi phải có sự hỗ trợ của ngân hàng nhà nước. Nhà nước cần quản lý, giám sát chặt chẽ, thẩm định chính xác các chương trình đầu tư cũng như các hợp đồng mua bán công nghệ, trang thiết bị máy móc của nước ngoài để giúp hoạt động của các ngân hàng hiệu quả hơn. Kiến nghị đối với Ngân hàng Thương mại cổ phần Kỹ thương Việt Nam Techcombank Thăng Long là chi nhánh cấp 1 đầu tiên được thành lập đầu tiên ở Hà Nội, chi nhánh chịu sự ràng buộc nhất định về vốn, trang thiết bị, các quy trình nghiệp vụ như mức lãi suất, biểu phí… cũng như chiến lược phát triển chung và uy tín, quan hệ bạn hàng của Techcombank Việt Nam. Do đó, để mở rộng hoạt động kinh doanh đối ngoại nói chung và nâng cao hiệu quả hoạt động trong thanh toán bằng L/C nói riêng thì chi nhánh Techcombank Thăng Long cần có sự hỗ trợ của Techcombank Việt Nam. Cụ thể như: Xem xét việc tăng hạn mức mở L/C cũng như hạn mức tín dụng để tạo điều kiện cho chi nhánh có thể quan hệ trực tiếp với khách hàng lớn. Tạo điều kiện cho hoạt động thanh toán bằng L/C lớn mạnh hơn nữa thông qua việc cho phép chi nhánh mở tài khoản riêng tại ngân hàng nước ngoài. Hỗ trợ về vốn và máy móc. KẾT LUẬN Thế giới hiện nay biến đổi không ngừng làm cho khoảng cách không gian và thời gian ngày càng thu hẹp. Quan hệ kinh tế thế giới ngày càng được thắt chặt nhờ có các mối quan hệ ngoại giao, hợp tác đối thoại giữa các quốc gia trong đó không thể phủ nhận sự đóng góp vô cùng quan trọng của các hoạt động ngoại thương. Trong điều kiện như vậy, phương thức thanh toán tín dụng chứng từ được sử dụng phổ biến đã góp phần không nhỏ vào việc thúc đẩy các hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp. Hoạt động thanh toán bằng tín dụng chứng từ tại Techcombank Thăng Long vẫn còn gặp nhiều khó khăn, cản trở cho sự phát triển và hiệu quả đem lại là chưa tương xứng với tiềm năng và vị trí của chi nhánh, do đó, cần có những biện pháp khả thi để nâng cao hiệu quả hoạt động thanh toán bằng tín dụng chứng từ bởi đó là bước đệm cần thiết cho sự phát triển cân xứng, ổn định, vững chắc của Techcombank Thăng Long. Bằng những kiến thức em đã được truyền dạy ở Đại học cùng thời gian thực tập thực tế tại Techcombank Thăng Long và sự trợ giúp nhiệt tình của giáo viên hướng dẫn em đã hoàn thành Thu hoạch thực tập tốt nghiệp với đề tài: “Thực trạng và giải pháp đẩy mạnh hoạt động thanh toán bằng tín dụng chứng từ tại Ngân hàng thương mại cổ phần Kỹ thương Việt Nam – Chi nhánh Thăng Long”. Do thời gian có hạn cộng với những hạn chế về kiến thức, chắc chắn rằng bài thu hoạch của em vẫn còn những thiếu sót nhất định, em rất mong được sự góp ý của thầy cô và bạn bè để bài thu hoạch thực tập của em hoàn thiện hơn. Một lần nữa em xin chân thành cảm ơn các anh chị ở Chi nhánh Techcombank Thăng Long đã tạo điều kiện thuận lợi cho em trong quá trình thực tập tại đây và em cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành tới thầy giáo Tiến sĩ Nguyễn Quang Minh đã giúp đỡ em hoàn thành bài báo cáo này. DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 1 www.techcombank .com.vn 2. Giáo trình Thanh toán quốc tế 3. Giáo trình Marketing 4. Niên giám hàng năm của Techcombank Thăng Long 5. Một số tài liệu lưu hành nội bộ của Techcombank Thăng Long6. Và một số tài liệu liên quan khác.