Đề tài Tổ chức thương mại thế giới WTO và các giải pháp đẩy nhanh tiến trình gia nhập của Việt Nam

c¬ cÊu kinh tÕ, ®æi míi trang thiÕt bÞ kü thuËt kh«ng nh÷ng n©ng cao søc c¹nh tranh vÒ l­îng vµ gi¸ c¶ hµng ho¸ ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng thÕ giíi N¨m lµ, c¬ chÕ chÝnh s¸ch kinh tÕ th­¬ng m¹i hiÖn hµnh ch­a phï hîp víi c¸c quy ®Þnh cña WTO. VÒ mÆt ph¸p lý ViÖt Nam cßn thiÕu c¸c thñ tôc hÖ thèng ®èi víi th«ng b¸o vµ tham vÊn viÖc x©y dùng míi hoÆc söa ®æi luËt ph¸p hiÖn hµnh, ch­a c«ng bè kÞp thêi. HÖ thèng luËt ph¸p cña ViÖt Nam nãi chung ch­a râ rµng minh b¹ch lµm cho c¸c thµnh viªn WTO quan t©m kh«ng hiÓu râ hÖ thèng luËt ph¸p cña ViÖt Nam vµ hä nghi ng¹i vÒ viÖc gia nhËp WTO cña ViÖt Nam. VÒ mÆt h¹n chÕ ®Þnh l­îng vµ thñ tôc cÊp giÊy phÐp: hiÖn nay, ViÖt Nam ®ang duy tr× mét ssè h¹n chÕ ®Þnh l­îng víi nhËp khÈu. RÊt nhiÒu s¶n phÈm yªu cÇu ViÖt Nam ph¶i cã giÊy phÐp nhËp kh¶u cña c¸c bé phËn qu¶n lý chuyªn ngµnh nh­ nhËp khÈu thuû s¶n, thiÕt bÞ ©m thanh, c¸c s¶n phÈm v¨n ho¸ nghÖ thuËt vµ phim ¶nh. Trong xuÊt khÈu còng chÞu c¸c h¹n chÕ vÒ ®Þnh l­îng vµ gi¸ tèi thiÓu ®èi víi c¸c mÆt hµng g¹o, h¹t ®iÒu,cµ phª, dÇu th«. Lý do chÝnh ®Ó ViÖt Nam duy tr× mét h¹n chÕ sè l­îng nh­ trªn lµ ®Ó b¶o hé sù ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp néi ®Þa tr­íc khi cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh ®Çy ®ñ víi n­íc ngoµi vµ ch­a s½n sµng ®èi phã víi hµng nhËp khÈu. VÊn ®Ò ®ã ho¸ th­¬ng m¹i dÞch vô sau vßng ®µm ph¸n Uruqoay, tù dã ho¸ th­¬ng m¹i ®· lan sang c¶ lÜnh vùc dÞch vô. HiÖn nay, thÞ tr­êng dÞch vô cña ViÖt Nam cßn cã mét vµi h¹n chÕ nh­: c¸c c«ng ty dÞch vô n­íc ngoµi chØ cho phÐp ho¹t ®éng t¹i ViÖt Nam trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp ®· chän ë mét møc ®é giíi h¹n, ph¶i ®èi mÆt víi nh÷ng h¹n chÕ héi nhËp chÝnh ®¸ng kÓ trong khi ho¹t ®éng t¹i ViÖt Nam. Trong qu¸ tr×nh ®µm ph¸n gia nhËp WTO, ViÖt Nam sÏ ph¶i ®­a ra c¸c biÖn ph¸p tham nhËp thÞ tr­êng dÞch vô , ®Æc biÖt lµ thÞ tr­êng tµi chÝnh, b¶o hiÓm. ChÝnh phñ ViÖt Nam sÏ ph¶i nghiªn cøu nh÷ng ¶nh h­ëng cña viÖc tù do ho¸ c¸c ngµnh c«ng nghiÖp dÞch vô tíi nÒn kinh tÕ vµ quyÕt ®Þnh c¸c ngµnh c«ng nghiÖp dÞch vô nµo sÏ ph¶i më cöa cho c¸c ®èi thñ c¹nh tranh n­íc ngoµi vµ møc ®é b¶o vÖ cÇn thiÕt cho c¸c ngµnh c«ng nghiÖp kh¸c. VÊn ®Ò liªn quan ®Õn b¶o vÖ quyÒn së h÷u trÝ tuÖ: t¹i ViÖt Nam b¶o vÖ quyÒn së h÷u trÝ tuÖ (TRIPS) lµ mét kh¸i niÖm rÊt míi mÎ. Sù b¶o vÖ quyÒn sá h÷u trÝ tuÖ ®Çu tiªn lµ vÒ nh·n hiÖu th­¬ng m¹i cã hiÖu lùc tõ th¸ng 12/1982, luËt b¶n quyÒn t¸c gi¶ ®­îc th«ng qua vµo th¸ng 11/1986 vµ c¸c thiÕt kÕ c«ng nghiÖp ®­îc b¶o hé tõ th¸ng 5/1988. Tuy nhiªn viÖc thùc hiÖn cßn kÐm hiÖu qu¶ mµ c¸c quyÒn së h÷u trÝ tuÖ ®· trë thµnh mét bé phËn kh«ng thÓ t¸ch rêi cña WTO, do dã c¸c thµnh viªn WTO nh©n c¬ héi c¸c cuéc th­¬ng l­îng víi t­ c¸ch h«i viªn cña ViÖt Nam vµ c¸ca cuéc ®µm ph¸n song ph­¬ng kh¸c sÏ yªu c©ï ViÖt Nam ph¶i c¶i c¸h hÖ thèng vÒ luËt së h÷u trÝ tuÖ, ®ång thêi gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn c¸c luËt nµy t¹i ViÖt Nam. Trªn thùc tÕ, TRIPS còng ®Æt ra nh÷ng th¸ch thøc to lín cho c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn nh­ ViÖt Nam . hÇu hÕt c¸c ph¸t minh s¸ng chÕ trªn thÕ giíi ®Òu tËp trung t¹i c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn. C¸c c«ng ty ®a quèc gia v× lîi Ých riªng kh«ng bao giê muèn chuyÓn giao kü thuËt vµ c«ng nghÖ míi nhÊt sang c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. Th­êng c¸c c«ng ty nµy chØ chuyÓn giao c¸c c«ng nghÖ cò l¹c hËu sang c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. Nh­ vËy, viÖc t¨ng c­êng b¶o vÖ quyÒn së h÷u trÝ tuÖ vµ së h÷u c«ng nghiÖp cã nguy c¬ t¹o ®iÒu kiÖn cho sù ®éc quyÒn cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia trªn. §iÒu nµy lµm cho ViÖt Nam c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn gÆp khã kh¨n trong viÖc tiÕp cËn víi c¸c c«ng nghÖ, kü thuËt hiÖn ®¹i, ¶nh h­ëng tíi kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. S¸u lµ: tr×nh ®é ®µm ph¸n gia nhËp WTO cña ViÖt Nam cßn yÕu kÐm. ®µm ph¸n lµ mét c«ng viÖc hÕt søc khã kh¨n ®ßi hái ph¶i cã sù chuÈn bÞ chu ®¸o vÒ mäi mÆt víi sù tham gia cao nhÊt cña c¸c bé ngµnh, c¸c c¬ quan vµ c¸c doanh nghiÖp trong n­íc, ®ång thêi c¸c c¸n bé ®µm ph¸n ph¶i lµ nh÷ng ngußi cã n¨ng lùc thùc sù míi cã thÓ ®¹t ®­îc môc ®Ých mong muèn. Tuy nhiªn, bé m¸y chÝnh quyÒn cña ViÖt Nam ch­a thùc sù cã hiÖu qu¶ ®Ó trî gióp cho qu¸ tr×nh ®µm ph¸n, viÖc chuÈn bÞ gia nhËp WTO yªu cÇu ch­a ®Çy ®ñ râ rµng vµ cßn g©y nhiÒu r¾c rèi cho c¸c thnµh viªn WTO. MÆt kh¸c, c¸c quy chÕ quy t¾c chÆt chÏ cña WTO lµm cho qu¸ tr×nh ®µm ph¸n gia nhËp trë nªn phøc t¹p ®èi víi ViÖt Nam. V× vËy nhu cÇu t¨ng c­êng kiÕn thøc cho c¸c c¸n bé n­íc ta vÒ kü thuËt vµ chiÕn thuËt ®µm ph¸n th­¬ng m¹i ®a ph­¬ng lµ hÕt søc cÊp b¸ch cho viÖc n©ng cao n¨ng lùc ®µm ph¸n gia nhËp WTO Ch­¬ng III: C¸c gi¶i ph¸p nh»m ®Èy nhanh tiÕn tr×nh gia nhËp Tæ chøc Th­¬ng m¹i thÕ giíi §Ó ®Èy nhanh tiÕn tr×nh gia nhËp vµo WTO, ViÖt Nam cÇn ph¶i tiÕp tôc ®Èy m¹nh c«ng cuéc c¶i c¸ch nh»m tèi ®a ho¸ kh¶ n¨ng ®¸p øng yªu cÇu cña WTO th«ng qua viÖc c¶i c¸ch c¸c lÜnh vùc sau. 1 C¶i c¸ch tõ phÝa ChÝnh phñ 1.1. C¶i c¸ch hµnh chÝnh 1.1.1. Trong lÜnh vùc tæ chøc bé m¸y Nhµ n­íc: §èi víi c¬ quan Trung ¦¬ng: kiÖn toµn c¬ chÕ x¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm thÈm quyÒn cña toµn thÓ chÝnh phñ víi c¸ nh©n Thñ t­íng, vµ tr¸ch nhiÖm, thÈm quyÒn cña c¸c Phã thñ t­íng trong lÜnh vùc ®­îc Thñ t­íng ph©n c«ng phô tr¸ch. Nªu cao tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n cña Bé tr­ëng, Thñ t­íng ph¶i chuyÓn giao bít th¶m quyÒn gi¶i quyÕt vô viÖc cho c¸c Bé tr­ëng víi chÕ ®é b¸o c¸o kÕt qu¶ lªn Thñ t­íng §iÒu chØnh tæ chøc vµ ®æi míi quan hÖ lµm viÖc cña c¸c Bé vµ c¬ quan thuéc chÝnh phñ, chuyÓn mét sè c¬ quan thuéc chÝnh phñ vÒ cho c¸c Bé X¸c ®Þnh râ sù ph©n cÊp tr¸ch nhiÖm vµ thÈm quyÒn gi÷a c¬ quan tæ chøc Trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng. Trªn lÜnh vùc cÇn qu¶n lý tËp trung th× tæ chøc Bé hoÆc c¬ quan qu¶n lý theo ngµnh däc tõ Trung ¦¬ng ®Õn c¬ së cña ngµnh ®ã. Trªn lÜnh vùc hµnh chÝnh kinh tÕ vµ hµnh chÝnh sù nghiÖp kh¸c th× kh«ng tæ chøc theo ngµnh däc mµ thùc hiÖn ph©n cÊp m¹nh mÏ vµ thùc sù gi÷a trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng vÒ nhiÖm vô vµ thÈm quyÒn còng nh­ vÒ vµ tæ chøc c¸n bé §èi víi c¬ quan ®Þa ph­¬ng: viÖc tiÕp nhËn ®¨ng kÝ kinh doanh, tæ chøc kiÓm tra xö ph¹t, rót giÊy phÐp kinh doanh, giÊy phÐp x©y dùng… trªn ®Þa bµn sÏ ®­îc ph©n cÊp m¹nh cho c¬ quan hµnh chÝnh ®Þa ph­¬ng, Bé vµ ChÝnh phñ xem xÐt, gi¶i quyÕt nh÷ng tr­êng hîp cã quy m« t­¬ng ®èi lín hoÆc cã quan hÖ ®Õn an ninh Quèc phßng. 1.1.2. Trong lÜnh vùc kinh tÕ: §Èy m¹nh tiÕn ®é dù th¶o vµ ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ kinh tÕ theo h­íng ®¶m b¶o quyÒn tù do kinh doanh vµ b×nh ®¼ng tr­íc ph¸p luËt cña mäi c«ng d©n. §¬n gi¶n ho¸ thñ tôc xin phÐp ®Çu t­, ®Çu t­ kinh doanh, xo¸ bá viÖc ph©n biÖt ®¨ng kÝ lo¹i h×nh kinh doanh trªn c¬ së quy m« vèn, lµm râ ph¹m vi c¸c tµi s¶n ®­îc ®em c«ng chøng khi x¸c ®Þnh vèn; gi¶m bít chi phÝ hµnh chÝnh trong qu¸ tr×nh thµnh lËp vµ ®¨ng kÝ kinh doanh. Nhµ n­íc qu¶n lý c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh chñ yÕu th«ng qua viÖc qu¶n lý ®¨ng kÝ kinh doanh, thuÕ, kiÓm to¸n, xö lý vi ph¹m b»ng tµi ph¸n hµnh chÝnh vµ tµi ph¸n t­ ph¸p. Hoµn chØnh thÓ chÕ vµ doanh nghiÖp Nhµ n­íc vµ qu¶n lý doanh nghiÖp Nhµ n­íc. §Èy m¹nh viÖc thÓ chÕ ho¸ c¸c thÞ tr­êng vèn trung h¹n, dµi h¹n, thÞ tr­êng lao ®éng, chøng kho¸n, bÊt ®éng s¶n… Hoµn chØnh c¸c quy chÕ vÒ c¸c lo¹i dÞch vô t­ vÊn phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ vµ nh÷ng ®ßi hái cña qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ khu vùc vµ quèc tÕ. X©y dùng luËt vÒ c¹nh tranh, t×m kiÕm c¸c m« h×nh kiÓm so¸t Nhµ n­íc hoÆc b»ng c¸c ph­¬ng thøc giao dÞch d©n sù ®Ó h¹n chÕ ®éc quyÒn cña c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc trong mét sè lÜnh vùc ch­a thÓ xo¸ bá ®éc quyÒn. ThÓ chÕ ho¸ quyÒn ®­îc th«ng tin cña d©n vÒ ho¹t ®éng vµ quyÕt ®Þnh cña c¬ quan Nhµ n­íc. Cô thÓ ho¸ c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh cña hiÕn ph¸p vÒ tr¸ch nhiÖm th«ng tin th­êng xuyªn vµ ®Þnh kú cña chÝnh phñ tr­íc nh©n d©n. X©y dùng quy chÕ tiÕp xóc cña ®¹i diÖn c¸c c¬ quan Nhµ n­íc víi b¸o chÝ.. T¨ng c­êng c¸c rµ so¸t, hoµn thiÖn vµ ®¬n gi¶n ho¸ thñ tôc hµnh chÝnh Ph©n ®Þnh thÈm quyÒn cña c¸c c¬ quan qu¶n lý hµnh chÝnh Nhµ n­íc, ban hµnh c¸c v¨n b¶n vµ c¸c quyÕt ®Þnh vÒ thñ tôc hµnh chÝnh thùc hiÖn quyÒn vµ nghÜa vô c«ng d©n N©ng cao n¨ng lùc vµ quyÒn h¹n cña c¸n bé, c«ng chøc trùc tiÕp thùc hiÖn thñ tôc hµnh chÝnh trong viÖc gi¶i quyÕt c«ng viÖc cña c«ng d©n N©ng cao tr¸ch nhiÖm, nghÜa vô cña c¬ quan qu¶n lý hµnh chÝnh Nhµ n­íc trong viÖc thùc hiÖn quyÒn vµ nghÜa vô c«ng d©n Thùc hiÖn nghiªm chØnh quy chÕ tæ chøc tiÕp c«ng d©n, t¨ng c­êng sù kiÓm tra, gi¸m s¸t cña c¸c c¬ quan Nhµ n­íc trong viÖc gi¶i quyÕt c¸c c«ng viÖc cña c«ng d©n Trong c«ng cuéc c¶i c¸ch thñ tôc hµnh chÝnh nh»m b¶o ®¶m c¸c quyÒn vµ nghÜa vô cña c«ng d©n cã hiÖu qu¶ cao h¬n cÇn cã c¸c biÖn ph¸p n©ng cao vai trß cña toµ ¸n hµnh chÝnh Tuyªn truyÒn phæ biÕn ph¸p luËt vÒ thñ tôc hµnh chÝnh liªn quan ®Õn quyÒn vµ nghÜa vô c«ng d©n, c¸c c¬ quan th«ng tin ®¹i chóng dïng chuyªn môc ®­a tin vÒ c¶i c¸ch hµnh chÝnh lµm diÔn ®µn ®Ó c«ng d©n t×m hiÓu, trao ®æi, kiÕn nghÞ, gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn thñ tôc hµnh chÝnh C¸c c¬ quan Nhµ n­íc tõ Trung ¦¬ng ®Õn c¬ së cÇn ph¶i niªm yÕt c«ng khai c¸c thñ tôc hµnh chÝnh liªn quan ®Õn c¸c vô viÖc mµ c¬ quan m×nh cã thÈm quyÒn gi¶i quyÕt X©y dùng hÖ thèng c«ng nghÖ th«ng tin vµ tin häc ¸p dông vµo c«ng t¸c qu¶n lý Nhµ n­íc trong viÖc x©y dùng, ban hµnh, vµ thùc hiÖn c¸c thñ tôc hµnh chÝnh ë c¸c c¬ quan hµnh chÝnh Nhµ n­íc TiÕn hµnh rµ so¸t, lµm thËt râ chøc n¨ng, nhiÖm vô, thÈm quyÒn, tr¸ch nhiÖm cña chÝnh phñ, Thñ t­íng chÝnh phñ, c¸c Bé, c¬ quan ngang Bé, c¬ quan thuéc chÝnh phñ vµ c¬ quan ®Þa ph­¬ng ®Ó lo¹i bá nh÷ng chång chÐo, trïng lÆp gi÷a c¸c c¬ quan víi nhau vµ cã sù ph©n cÊp râ rµng, cô thÓ h¬n vÒ thÈm quyÒn vµ tr¸ch nhiÖm gi÷a c¸c cÊp trong hÖ thèng chÝnh trÞ, tiÕn hµnh rµ so¸t, ®iÒu chØnh chøc n¨ng nhiÖm vô cña bé m¸y Nhµ n­íc, s¾p xÕp l¹i tæ chøc bé m¸y hµnh chÝnh Nhµ n­íc, ViÖc x¸c ®Þnh ®­îc ®óng chøc n¨ng, nhiÖm vô lµ c¬ së quyÕt ®Þnh ®Ó thiÕt lËp tæ chøc. V× vËy, ®©y lµ vÊn ®Ò c¬ b¶n vµ cÊp thiÕt nªn cÇn ph¶i tiÕn hµnh mét c¸ch khoa häc, kiªn quyÕt, chÆt chÏ trong toµn bé hÖ thèng hµnh chÝnh. TiÕn hµnh rµ so¸t l¹i c¸c thÓ chÕ ®· ban hµnh, söa ®æi c¸c ®iÒu bÊt hîp lý, bæ sung c¸c ®iÒu cßn thiÕu, hoµn chØnh thÓ chÕ ph¸p lý qu¶n lý c«ng chøc. Xem xÐt l¹i ph¹m vi ¸p dông kh¸i niÖm c«ng chøc. TiÕn hµnh quy ho¹ch vµ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn ®éi ngò c¸n bé, c«ng chøc, söa ®æi vµ hoµn thiÖn hÖ thèng tiªu chuÈn chøc danh c¸n bé c«ng chøc, ®Èy m¹nh ®µo t¹o, båi d­ìng c¸n bé – c«ng chøc. KiÖn toµn hÖ thèng c¸c c¬ quan qu¶n lý c«ng chøc. Hoµn thµnh hÖ thèng c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn, söa ®æi ph¸p lÖnh thanh tra, thiÕt lËp c¬ chÕ thanh tra c«ng vô tËp trung thèng nhÊt. 1.2. C¶i c¸ch n«ng nghiÖp n«ng th«n T¨ng c­êng c«ng t¸c quy ho¹ch tæ chøc vµ qu¶n lý ph¸t triÓn lµ nhiÖm vô hµng ®Çu cÇn quan t©m. §Èy m¹nh h¬n n÷a c«ng t¸c ®iÒu tra, nghiªn cøu, quy ho¹ch vµ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn n«ng, l©m nghiÖp vµ thuû s¶n theo tõng vïng, tiÓu vïng kinh tÕ - sinh th¸i theo nhãm s¶n phÈm hµng ho¸. Tr­íc hÕt quy ho¹ch vµ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn (c¶ trung vµ dµi h¹n) cho c¸c vïng n«ng nghiÖp träng ®iÓm, cã ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt hµng ho¸ tËp trung quy m« lín vµ c¸c lo¹i c©y trång, vËt nu«i t¹o ra s¶n phÈm hµng ho¸ chñ lùc cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao, cã lîi thÕ xuÊt khÈu vµ phï hîp víi ®iÒu kiÖn cô thÓ tõng vïng tõng ®Þa ph­¬ng. ViÖc quy ho¹ch vµ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn s¶n xuÊt ph¶i dùa trªn c¬ së ph©n tÝch, dù b¸o vµ ®¸nh gi¸ ®­îc c¸c yÕu tè, ®iÒu kiÖn vµ nhu cÇu thÞ tr­êng (®èi víi tõng khu vùc ngµnh hµng vµ tõng lo¹i s¶n phÈm) g¾n víi ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn, kÕt cÊu h¹ tÇng, ph¸t triÒn nguån nh©n lùc vµ c¸c thÓ chÕ luËt ph¸p vÒ b¶o vÖ tµi nguyªn m«i tr­êng sinh th¸i. C«ng t¸c quy ho¹ch ph¶i ®­îc c¶i t¹o mét b­íc, ®Æt trong tæng thÓ quy ho¹ch kinh tÕ x· héi cña c¶ n­íc, héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, tiÕn bé khoa häc, c«ng nghÖ vµ thÞ tr­êng; x©y dùng, qu¶n lý, cËp nhËt th«ng tin vµ kÞp thêi ®iÒu chØnh quy ho¹ch (tøc lµ ph¶i thùc hiÖn quy ho¹ch “®éng”) §Èy m¹nh c«ng t¸c nghiªn cøu khoa häc, øng dông vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ kü thuËt trong n«ng nghiÖp, h×nh thµnh c¸c trung t©m nghiªn cøu quèc gia ®ång thêi víi viÖc ph¸t triÓn m¹ng l­íi ë c¸c vïng vµ khu vùc, t¨ng c­êng ®Çu t­ ®æi míi vµ hiÖn ®¹i ho¸ trang thiÕt bÞ phôc vô nghiªn cøu. X©y dùng chiÕn l­îc ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ trong n«ng nghiÖp mµ tr­íc hÕt lµ c«ng nghÖ sinh häc ®Ó t¹o ra c¸c tËp ®oµn gièng c©y trång vËt nu«i cã n¨ng suÊt cao thÝch hîp ®iÒu kiÖn sinh th¸i cña tõng vïng tõng theo h­íng h×nh thµnh nÒn n«ng nghiÖp hµng ho¸ lín. Bªn c¹nh ®ã còng cÇn chó ý ph¸t triÓn c«ng nghÖ s¶n xuÊt, chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n thùc phÈm, c«ng nghÖ qu¶n lý chÊt l­îng s¶n phÈm... §ång thêi víi ph¸t triÓn khoa häc vµ c«ng nghÖ, ChÝnh phñ vµ c¸c cÊp c¸c ngµnh ë ®Þa ph­¬ng phèi hîp víi c¸c tæ chøc kinh tÕ x· héi ë n«ng th«n ®Ó tæ chøc vµ më réng ho¹t ®éng cña hÖ thèng khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m khuyÕn ng­ ®Õn tõng céng ®ång, ®¬n vÞ s¶n xuÊt vµ hé n«ng d©n. MÆt kh¸c, ph¶i cã sù phèi hîp ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc khuyÕn n«ng víi c¸c tæ chøc kinh tÕ hîp t¸c vµ hç trî ph¸t triÓn ë n«ng th«n, tõng buíc x· héi ho¸ c«ng t¸c khuyÕn n«ng, thu hót sù tham gia cña ®«ng ®¶o n«ng d©n vµ nh÷ng ng­êi s¶n xuÊt kinh doanh n«ng nghiÖp vµo ho¹t ®éng nµy. 1.3. C¶i c¸ch DNNN §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ s¾p xÕp vµ ®æi míi DNNN, ®­a NghÞ quyÕt TW 3 (kho¸ IX) vµo cuéc sèng, cÇn tËp trung vµo mét sè gi¶i ph¸p sau ®©y: Mét lµ, thùc hiÖn nhÊt qu¸n chñ tr­¬ng s¾p xÕp l¹i c¨n b¶n khu vùc DNNN trªn c¬ së lÊy tiªu chuÈn hiÖu qña lµm th­íc ®o chñ yÕu. Nhµ n­íc cÇn ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp (nh­ c«ng ty cæ phÇn, c«ng ty liªn doanh, c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n mét thµnh viªn...). ChÊn chØnh l¹i kÕ ho¹ch s½p xÕp DNNN, thùc hiÖn chuyÓn ®æi h×nh thøc së h÷u th«ng qua biÖn ph¸p cæ phÇn ho¸ ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp ®ñ ®iÒu kiÖn cæ phÇn ho¸: ¸p dông luËt ph¸ s¶n ®èi víi nh÷ng DNNN thua lç kÐo dµi kh«ng cã kh¶ n¨ng phô håi vµ kh«ng cã tÇm quan träng ®Æc biÖt; ®ång thêi, ¸p dông phæ biÕn c¬ chÕ giao, b¸n, kho¸n kinh doanh, cho thuª, s¸p nhËp phÇn lín DNNN cã quy m« nhá. CÇn thèng nhÊt vÒ tiªu thøc ph©n lo¹i, lùa chän doanh nghiÖp thùc hiÖn s¾p xÕp; lµm râ tiªu chÝ x¸c ®Þnh nh÷ng lÜnh vùc cã tÇm chiÕn l­îc cÇn cã sù cã mÆt cña c¸c DNNN vµ nh÷ng DNNN cã vai trß ®Æc biÖt quan träng cÇn duy tr× trong qu¸ tr×nh s¾p xÕp vµ ®æi míi DNNN. §ång thêi, Nhµ n­íc cÇn ban hµnh hÖ thèng c¬ chÕ, chÝnh s¸ch ®ång bé, t¹o lËp m«i tr­êng kinh doanh b×nh ®¼ng lµm cho c¸c doanh nghiÖp chèng gian lËn th­¬ng m¹i. Víi t­ c¸ch lµ “bµ ®ì” cho c¸c doanh nghiÖp khi míi ra ®êi hoÆc chuyÓn ®æi së h÷u, cæ phÇn ho¸, Nhµ n­íc cã c¬ chÕ tµi chÝnh, tÝn dông th«ng tho¸ng vµ ­u ®·i ®Ó hç trî doanh nghiÖp thùc hiÖn ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh míi hoÆc cñng cè æn ®Þnh s¶n xuÊt, ®Çu t­ chiÒu s©u, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm. Hai lµ, c¸c doanh nghiÖp cÇn cã ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt doanh nghiÖp hîp lý, ¸p dông khoa häc kü thuËt ®Ó c¶i tiÕn mÉu m·, kiÓu d¸ng s¶n phÈm; ®Çu t­ ®æi míi c«ng nghÖ ®Ó n©ng n¨ng suÊt lao ®éng, chÊt l­îng s¶n phÈm theo tiªu chuÈn ISO. §iÒu quan träng lµ ph¶i nèi m¹ng th«ng tin doanh nghiÖp ®Ó ®­a s¶n phÈm lªn m¹ng Internet nh»m t¨ng kh¶ n¨ng tiÕp thÞ, qu¶ng c¸o, më réng thÞ tr­êng tiªu thô, chñ ®éng c¾t gi¶m vµ xo¸ bá c¸c kho¶n chi phÝ bÊt hîp lý vµ cã kÕ ho¹ch s¾p xÕp l¹i s¶n xuÊt, lao ®éng cho phï hîp víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh; sö dông hîp lý c¸c nguån vèn, gi¶m bít vèn vay, gi¶m chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh. Trong bèi c¶nh héi nhËp kinh tÕ Quèc tÕ diÔn ra nhanh chãng, thêi gian thùc hiÖn cam kÕt ASEAN n¨m 2006 ®ang ®Õn gÇn vµ HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt Nam- Hoa kú ®· ®­îc ký, c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã kÕ ho¹ch v­¬n lªn, c¹nh tranh, chiÕm lÜnh thÞ phÇn kh«ng chØ ë thÞ tr­êng Quèc tÕ mµ ngay c¶ ë thÞ tr­êng trong n­íc. MÆt kh¸c, DNNN ph¶i cã kÕ ho¹ch n©ng cao n¨ng lùc ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý, c¸n bé kü thuËt cña doanh nghiÖp vµ c«ng nh©n lµnh nghÒ, bËc cao, chó träng ®µo t¹o kiÕn thùc míi vµ kü n¨ng hiÖn ®¹i, kÕt hîp båi d­ìng trong n­íc vµ n­íc ngoµi, kÕt h¬p gi÷a lý luËn vµ thùc tiÔn. Ba lµ, Nhµ n­íc cÇn nhanh chãng hoµn thiÖn mét sè chÝnh s¸ch sau: Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch cæ phÇn ho¸ DNNN: b·i bá quy ®Þnh h¹n chÕ møc mua cæ phÇn lÇn ®Çu, kh¾c phô xu h­íng b¸n cæ phÇn lÇn ®Çu trong néi bé doanh nghiÖp; ®iÒu chØnh møc mua cæ phÇn ­u ®·i cña c¸n bé qu¶n lý doanh nghiÖp ®Ó ph¸t huy vai trß tÝch cùc cña ng­êi qu¶n lü doanh nghiÖp; cho phÐp Nhµ ®Çu t­ mua cæ phÇn lÇn ®Çu ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸ mµ Nhµ n­íc kh«ng cÇn gi÷ cæ phÇn chi phèi theo quy ®Þnh cña LuËt Doanh nghiÖp vµ LuËt khuyÕn khÝch ®Çu t­ trong n­íc; c¶i tiÕn ph­¬ng ph¸p ®Þnh gi¸ doanh nghiÖp, ¸p dông c¬ chÕ ®Êu gi¸ trªn c¬ së cung cÇu, ph¶n ¸nh ®óng gi¸ trÞ cña doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸; n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña quü hç trî s¾p xÕp vµ cæ phÇn ho¸, miÔn lÖ phÝ tr­íc b¹ ®èi víi tµi s¶n chuyÓn tõ DNNN sang c«ng ty cæ phÇn; bè trÝ nguån kinh phÝ trong dù to¸n ng©n s¸ch hµng n¨m (kh«ng n»m trong môc chi th­êng xuyªn) bªn c¹nh nguån vèn thu ®­îc trong qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ ®Ó thóc ®Èy nhanh viÖc s¾p xÕp, ®æi míi vµ ph¸t triÓn DNNN. Hoµn thiÖn c¬ chÕ giao, b¸n, kho¸n kinh doanh c¸c DNNN quy m« nhá, thua lç kÐo dµi, kh«ng cæ phÇn ho¸ ®­îc vµ Nhµ n­íc kh«ng cÇn n¾m gi÷ ®Ó sö dông cã hiÖu qu¶ tµi s¶n cña Nhµ n­íc, b¶o ®¶m viÖc lµm, thu nhËp, quyÒn lîi hîp ph¸p cña ng­êi lao ®éng. Môc ®Ých lµ lµm cho khu vùc DNNN kh«ng cßn c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng kinh doanh cã quy m« nhá, c«ng nghÖ l¹c hËu, lµm ¨n kh«ng hiÖu qu¶ , thua lç kÐo dµi ph¶i bao cÊp th­êng xuyªn. ViÖc giao, b¸n, kho¸n kinh doanh tr­íc hÕt ­u tiªn cho tËp thÓ ng­êi lao ®éng, b¶o ®¶m cho ng­êi lao ®éng lµ ng­êi ®ång së h÷u doanh nghiÖp, tham gia lµm chñ trong qu¸ tr×nh qu¶n lý doanh nghiªp. KhuyÕn khÝch tæ chøc vµ c¸ nh©n tiÕp cËn c¸c DNNN thuéc lo¹i nµy ®Ó tiÕp tôc ®Çu t­ ph¸t triÓn nh»m b¶o toµn vèn vµ gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, n©ng cao hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n Nhµ n­íc t¹i doanh nghiÖp. KhÈn tr­¬ng chuyÓn ®æi c¸c DNNN cña c¸c tæ chøc chÝnh trÞ , chÝnh trÞ - x· héi sang ho¹t ®éng theo m« h×nh c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n mét thµnh viªn theo tinh thÇn NghÞ ®Þnh 63/2001/N§ CP, ngµy 29/9/2001 cña ChÝnh phñ. Thùc hiÖn ®Þnh møc l¹i vèn ®iÒu lÖ cña DNNN trªn c¬ së ¸p dông c¸c c¬ chÕ nh­ kh«ng thu tiÒn sö dông vèn, khÊu hao nhanh, t¨ng tû lÖ tÝch luü ®Çu t­ tõ lîi nhuËn sau thuÕ, hç trî sau ®Çu t­...) ®Ó ®Õn n¨m 2005 c¬ b¶n t¹o ®ñ vèn ®iÒu lÖ cho DNNN gi÷ 100% vèn vµ DNNN gi÷ cæ phÇn chi phèi. §èi víi mét sè tæng c«ng ty, doanh nghiÖp lín, cã uy tÝn cho phÐp ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, cæ phiÕu huy ®éng ®Çu t­ th«ng qua thÞ tr­êng chøng kho¸n ®Ó ph¸t triÓn vµ më réng s¶n xuÊt kinh doanh. §Çu t­ x©y dùng mét sè tËp ®oµn kinh tÕ m¹nh cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong qu¸ tr×nh héi nhËp. ThÝ ®iÓm thùc hiÖn ph­¬ng thøc Nhµ n­íc ®Çu t­ vµ qu¶n lý doanh nghiÖp th«ng qua C«ng ty tµi chÝnh Nhµ n­íc. §©y lµ mét tæ chøc tµi chÝnh cña Nhµ n­íc cã chøc n¨ng kinh doanh vèn cña Nhµ n­íc nh»m môc ®Ých: chuyÓn tõ c¬ chÕ Nhµ n­íc cÊp ph¸t vèn sang c¬ chÕ Nhµ n­íc ®Çu t­ vèn vµo doanh nghiÖp, chuyÓn ph­¬ng thøc qu¶n lý tµi chÝnh mang tÝnh hµnh chÝnh sang ph­¬ng thøc kinh doanh vèn theo c¬ chÕ thÞ tr­êng, gãp phÇn thùc hiÖn nhanh qu¸ tr×nh c«ng ty ho¸ DNNN vµ xo¸ bá chÕ ®é chñ qu¶n cña c¬ quan hµnh chÝnh cÊp trªn trùc tiÕp. Kiªn quyÕt xö lý døt ®iÓm nî kh«ng thanh to¸n ®­îc cña c¸c DNNN trªn c¬ së lµm râ nguyªn nh©n ph¸t sinh vµ tr¸ch nhiÖm cña Héi ®ång qu¶n trÞ, tæng gi¸m ®èc, gi¸m ®èc ®èi víi tõng kho¶n nî cô thÓ. Nguyªn t¾c lµ ph©n lo¹i nî ®Ó xö lý theo tõng ®èi t­îng kh¸c nhau. Võa chØ ®¹o tËp trung thèng nhÊt. võa hoµn thiÖn c¬ chÕ, chÝnh s¸ch vµ cã biÖn ph¸p lµnh m¹nh ho¸ tµi chÝnh doanh nghiÖp. Xóc tiÕn thµnh lËp c«ng ty mua b¸n nî vµ tµi s¶n cña doanh nghiÖp ®Ó xö lý nh÷ng kho¶n nî khã ®ßi vµ thùc hiÖn mét sè chøc n¨ng trong qu¸ tr×nh c¶i c¸ch doanh nghiÖp. Gi¶i quyÕt døt ®iÓm t×nh tr¹ng nî tån ®äng, nî d©y d­a, chiÕm dông vèn lÉn nhau trong khu vùc doanh nghiÖp, nh»m x¸c lËp l¹i hÖ thèng quan hÖ tµi chÝnh lµnh m¹nh gi÷a c¸c doanh nghiÖp, doanh nghiÖp vµ ng©n hµng. Trªn c¬ së ph©n lo¹i vµ x¸c ®Þnh tÝnh chÊt, nguyªn nh©n c¸c kho¶n nî, ®Ó cã biÖn ph¸p xö lý thÝch hîp nh­ xo¸ nî, chuyÓn ®æi nî thµnh cæ phÇn doanh nghiÖp. Quy ®Þnh chÕ ®é khÊu hao g¾n víi khuyÕn khÝch ®æi míi c«ng nghÖ, kü thuËt: ­u ®·i tµi chÝnh ®Æc biÖt cho c¸c doanh nghiÖp cã trang bÞ c«ng nghÖ , kü thuËt cao: thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp t¨ng c­êng ®ãng gãp vèn x©y dùng vµ tÝch cùc sö dông c¸c quü ph¸t triÓn s¶n phÈm míi, quü hç trî Quèc gia vÒ khoa häc c«ng nghÖ; ®©û m¹nh c¸c ho¹t ®éng nghiªn cøu thÞ tr­êng, ph¸t triÓn s¶n phÈm míi, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh Quèc tÕ trong qu¸ tr×nh héi nhËp. §Þnh h­íng ph¸t triÓn vµ chÊn chØnh l¹i mét b­íc viÖc ph©n lo¹i DNNN ho¹t ®éng c«ng Ých vµ ho¹t ®éng kinh doanh DNNN ho¹t ®éng c«ng Ých víi h×nh thøc Nhµ n­íc së h÷u 100% vèn; Nhµ n­íc cã cæ phÇn chi phèi trong c¸c lÜnh vùc c«ng Ých thiÕt yÕu lÊy kÕt qu¶ thùc hiÖn nhiÖm vô ®­îc Nhµ n­íc giao lµm tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ . Còng trªn c¬ së ®ã mµ x¸c ®Þnh quy m«, c¬ cÊu tæ chøc doanh nghiÖp. Nh÷ng lÜnh vùc c«ng Ých phôc vô ®êi sèng x· héi mµ nh©n d©n vµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ th× khuyÕn khÝch ph¸t triÓn. Nhµ n­íc cã thÓ tham gia cæ phÇn ë møc thÊp. CÇn tiÕp tôc söa ®æi, bæ sung c¬ chÕ, chÝnh s¸ch ®èi víi DNNN cho phï hîp víi tõng lo¹i ®èi t­îng ho¹t ®éng c«ng Ých vµ kinh doanh trªn tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò vÒ vèn, lao ®éng, tiÒn l­¬ng, c¸n bé qu¶n lý, kiÓm tra, kiÓm so¸t... §èi víi c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng c«ng Ých nªn chuyÓn tõ c¬ chÕ cÊp vèn sang c¬ chÕ ®Æt hµng Nhµ n­íc hoÆc ®Êu thÇu thùc hiÖn s¶n phÈm, dÞch vô c«ng Ých. Nªn chuyÓn tÊt c¶ c¸c DNNN lÜnh vùc kinh doanh 100% vèn Nhµ n­íc sang ho¹t ®éng theo c¬ chÕ c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n mét thµnh viªn, hoÆc c«ng ty cæ phÇn gåm c¸c cæ ®«ng lµ DNNN. Thùc hiÖn c«ng khai ho¸ tµi chÝnh doanh nghiÖp; tæ chøc tèt c«ng t¸c kiÓm to¸n néi bé, më réng ph¹n vi kiÓm to¸n ®éc lËp ®èi víi c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp; hoµn chØnh c¬ chÕ ®Êu thÇu mua s¾m, ®Êu gi¸ nh­îng b¸n tµi s¶n, c¶i tiÕn hÖ thèng chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp phï hîp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng. Bæ sung chÝnh s¸ch ®èi víi lao ®éng trong s¾p xÕp, c¬ cÊu l¹i DNNN . C¸c DNNN cÇn rµ so¸t vµ x©y dùng ®óng ®Þnh møc, ®Þnh biªn ®Ó x¸c ®Þnh sè l­îng lao ®éng cÇn thiÕt. Thùc hiÖn nghiªm chØnh c¸c quy ®Þnh vÒ hîp ®ång lao ®éng. KhÈn tr­¬ng thµnh lËp quü b¶o hiÓm thÊt nghiÖp. KÕt hîp viÖc gi¶i quyÕt lao ®éng d«i d­ víi viÖc thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh môc tiªu Quèc gia vÒ viÖc lµm, ®Èy m¹nh xuÊt khÈu lao ®éng, tr­íc hÕt lµ lao ®éng d«i d­. Hç trî nguån kinh phÝ tõ ng©n s¸ch Nhµ n­íc vµ c¸c nguån tµi chÝnh vay ­u ®·i cña c¸c tæ chøc ta× chÝnh, tiÒn tÖ Quèc tÕ ®Ó gi¶i quyÕt lao ®éng d«i d­ vµ kh«ng cã viÖc lµm th«ng qua quü hç trî s¾p xÕp, cæ phÇn ho¸. X©y dùng chÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi thÝch hîp ®èi víi ng­êi nghØ h­u sím, ­u ®·i trî cÊp theo l­¬ng cÊp bËc, chøc vô vµ thêi gian ®ãng b¶o hiÓm x· héi; thùc hiÖn chÕ ®é trî cÊp th«i viÖc ®èi víi ng­êi lao ®éng bÞ mÊt viÖc lµm do s¾p xÕp l¹i DNNN vµ cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o nghÒ, khuyÕn khÝch tù t×m c«ng viÖc míi, b¶o ®¶m ®êi sèng cho ng­êi lao ®éng. Bèn lµ, ®æi míi vµ n©ng cao hiÖu lùc qu¶n lý Nhµ n­íc ®èi víi DNNN vµ båi d­ìng, ®µo t¹o c¸n bé qu¶n lý doanh nghiÖp Nhµ n­íc. CÇn ph©n ®Þnh râ h¬n n÷a chøc n¨ng qu¶n lý Nhµ n­íc vµ chøc n¨ng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Qu¶n lý Nhµ n­íc tËp trung vµo viÖc x©y dùng, hoµn thiÖn khung ph¸p lý vµ ban hµnh chÝnh s¸ch, c¬ chÕ qu¶n lý ®èi víi DNNN trong c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng kh¸c nhau: chØ ®¹o x©y dùng quy ho¹ch vµ chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña DNNN trong tæng thÓ quy ho¹ch vµ chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ cña x· héi, cña nghµnh vµ cña c¸c ®Þa ph­¬ng, x©y dùng quy ho¹ch vµ ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé cèt c¸n cho DNNN; tæ chøc kiÓm tra, thanh tra viÖc thùc hiÖn ph¸p luËt, chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch, chÕ ®é quy ®Þnh cña Nhµ n­íc t¹i doanh nghiÖp. C¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc ph¶i c¨n cø vµo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vµ yªu cÇu qu¶n lý trong lÜnh vùc m×nh phô tr¸ch vµ ban hµnh ®Çy ®ñ, phï hîp hÖ thèng v¨n b¶n quy ®Þnh thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý Nhµ n­íc. Kiªn quyÕt xo¸ bá chÕ ®é c¬ quan chñ qu¶n cÊp hµnh chÝnh chñ qu¶n C¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc kh«ng can thiÖp vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. X¸c ®Þnh qu¶n lý ®iÒu hµnh s¶n xuÊt kinh doanh lµ nhiÖm vô cña doanh nghiÖp. Ng­êi l·nh ®¹o doanh nghiÖp chÞu tr¸ch nhiÖm ®Çy ®ñ vÒ mäi quyÕt ®Þnh cña m×nh trong s¶n xuÊt kinh doanh. Ph©n ®Þnh râ quyÒn cña c¬ quan Nhµ n­íc víi t­ c¸ch lµ chñ së h÷u vµ tr¸ch nhiÖm cña ng­êi sö dông vèn Nhµ n­íc t¹i doanh nghiªp. C¸n bé qu¶n lý doanh nghiÖp quyÕt ®Þnh vµ chiu tr¸ch nhiÖm vÒ sù thµnh b¹i trong s¶n xuÊt, kinh doanh. N¨m lµ, n©ng cao vai trß cña c¸c tæ chøc §¶ng ë DNNN. Thùc tÕ cho thÊy DNNN nµo cã §¶ng bé v÷ng m¹nh, chÊp hµnh ph¸p luËt, ®¶ng viªn g­¬ng mÉu, l·nh ®¹o doanh nghiÖp vµ ®¶ng uû ®oµn kÕt nhÊt trÝ th× ë ®ã ph¸t huy ®­îc d©n chñ, khÝch lÖ ®­îc tinh thÇn lao ®éng, s¸ng t¹o cña c¶ tËp thÓ vµ s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn. Bëi vËy, muèn viÖc x¾p xÕp vµ ®æi míi doanh nghiÖp thu ®­îc nhiÒu kÕt qu¶, nhÊt thiÕt c¸c tæ chøc §¶ng t¹i DNNN ph¶i ®­îc kiÖn toµn phï hîp víi ®Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý cña doanh nghiÖp trong ®iÒu kiÖn míi. Còng cÇn nghiªn cøu ®Ó sím cã m« h×nh tæ chøc §¶ng phï hîp víi tõng lo¹i h×nh doanh nghiÖp kh«ng nh÷ng ®èi víi doanh nghiÖp Nhµ n­íc mµ cßn víi c¸c doanh nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c. Quèc héi cÇn sím söa ®æi LuËt Doanh nghiÖp Nhµ n­íc theo h­íng t¹o khu«n khæ ph¸p lý chung cho c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp; ban hµnh LuËt chèng ®éc quyÒn vµ khuyÕn khÝch c¹nh tranh lµnh m¹nh; söa ®æi LuËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp theo h­íng ng­êi quyÕt ®Þnh thµnh lËp doanh nghiÖp cã quyÒn ®Ò nghÞ tuyªn bè ph¸ s¶n, söa ®æi Bé luËt Lao ®éng vµ xem xÐt th«ng qua LuËt B¶o hiÓm x· héi Nghiªn cøu tr×nh Quèc héi ban hµnh LuËt sö dông vèn Nhµ n­íc ®Çu t­ vµo kinh doanh nh­ ®· ®Ò ra trong NghÞ quyÕt TW( kho¸ IX). Râ rµng, muèn n©ng cao hiÖu qu¶ s½p xÕp vµ ®æi míi DNNN ph¶i xuÊt ph¸t tõ c¶ hai chñ thÓ: doanh nghiÖp vµ Nhµ n­íc. Yªu cÇu hµng ®Çu ®Ó doanh nghiÖp trô v÷ng vµ ph¸t triÓn phô thuéc vµo chÝnh kh¶ n¨ng, sù cè g¾ng cña tõng doanh nghiÖp. Sù hiÖn diÖn cña c¸c c¬ chÕ, chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc lµ yÕu tè rÊt quan träng ®Ó t¹o ®µ cho doanh nghiÖp ph¸t triÓn v÷ng ch¾c, n©ng cao hiÖu qu¶ vµ søc c¹nh tranh trong tiÕn tr×nh héi nhËp kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi. 1.4. Më cöa thÞ tr­êng DÞch vô vµ c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô cña ViÖt Nam, ®Æc biÖt c¸c lÜnh vùc ®· cam kÕt, ph¶i ®­¬ng ®Çu víi sù c¹nh tranh gay g¾t tõ phÝa c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô vµ dÞch vô cña Hoa Kú ngay trªn ®Êt ViÖt Nam. V× vËy, ®Ó thùc hiÖn Lé tr×nh cam kÕt th­¬ng m¹i dÞch vô cña ViÖt Nam trong BTA, ph¶i tiÕn hµnh c¸c viÖc sau ®©y: TiÕn hµnh söa ®æi, bæ sung luËt lÖ ®Ó gi¶i ph¸p ®¶m b¶o lé tr×nh cam kÕt th­¬ng m¹i dÞch vô trong BTA. ViÖc ký kÕt HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa Kú (néi dung liªn quan ®Õn th­¬ng m¹i dÞch vô) ®· t¹o ra nhiÒu c¬ héi còng nh­ th¸ch thøc ®èi víi c¸c ngµnh dÞch vô ViÖt Nam. C¸c nhµ cung cÊp dÞch vô ViÖt Nam, trong hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc, ®­îc t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó th©m nhËp thÞ tr­êng Hoa Kú vµ ®­îc ®èi xö b×nh ®¼ng nh­ c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô Hoa Kú cã thÓ thùc hiÖn c¸c cam kÕt cña ViÖt Nam trong BTA vµ chuÈn bÞ cho viÖc gia nhËp WTO; theo Bé tr­ëng NguyÔn §×nh Léc, sau khi rµ so¸t, Bé T­ ph¸p ®· kiÕn nghÞ söa ®æi bæ sung 150 v¨n b¶n ph¸p luËt, trong sè ®ã nhiÒu v¨n b¶n ph¶i thay b»ng v¨n b¶n míi v× cã nhiÒu kh¸i niÖm mµ trong luËt ViÖt Nam ch­a cã; Minh b¹ch ho¸ c¸c chÝnh s¸ch, luËt lÖ; ®Èy m¹nh c¶i c¸ch hoÆc hµnh chÝnh, ®¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc, ®Æc biÖt thñ tôc cÊp visa, xuÊt, nhËp c¶nh…; C¸c ngµnh dÞch vô ph¶i t¨ng c­êng ®Çu t­ nh»m n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, gi¶m gi¸ thµnh ®Ó cã thÓ cung cÊp cho phÝa Hoa Kú (cã thÓ cung cÊp ngay trªn ®Êt ViÖt Nam theo ph­¬ng thøc 2, nh­ dÞch vô du lÞch, t­ vÊn, gi¶i trÝ, v¨n ho¸, vËn t¶i…) vµ ®Ó cã thÓ c¹nh tranh ®­îc víi c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô Hoa Kú, ®Æc biÖt lµ c¸c ngµnh ®· cam kÕt. C¸c DN dÞch vô ph¶i t¨ng c­êng c«ng t¸c marketing, th©m nhËp thÞ tr­êng, t×m hiÓu, n¾m b¾t c¸c luËt lÖ cña Hoa Kú, nghiªn cøu thÞ tr­êng dÞch vô ®Ó t×m ra c¸c s¶n phÈm thÝch hîp cã thÓ XK. C¸c gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh xuÊt khÈu. Theo b¸o c¸o cña tæng côc thèng kª, kim ngh¹ch xuÊt khÈu 3 th¸ng ®Çu n¨m 2002 ®¹t thÊp v×, vËy ®Ó thùc hiÖn ®­îc kÕ ho¹ch c¶ n¨m, b×nh qu©n mçi th¸ng cßn l¹i ph¶i xuÊt khÈu ®­îc 1,5 tû USD. §©y lµ møc rÊt cao trong bèi c¶nh hiÖn nay. Míi ®©y, thñ t­íng chÝnh phñ ®· giao cho Bé th­¬ng m¹i chñ tr× thµnh lËp tæ c«ng t¸c ®Ó nghiªn cøu, ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu. Tr­íc hÕt, cÇn triÓn khai cô thÓ c¸c kÕ ho¹ch xuÊt khÈu ®Õn c¸c doanh nghiÖp nh»m t¨ng c­êng xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng ®ang cã lîi thÕ c¹nh tranh nh­ dÇu th«, hµng thuû s¶n, g¹o, cµ phª, hµng dÖt may, giµy dÐp…Thµnh lËp trung t©m ph©n tÝch ph©n lo¹i hµng ho¸ XNK cã nhiÖm vô tæ chøc thùc hiÖn ho¹t ®éng ph©n tÝch ph©n lo¹i hµng ho¸ XNK trong nghµnh h¶i quan. Tæ chøc bé m¸y cña Trung t©m gåm 3 c¬ së: C¬ së 1 t¹i Hµ Néi thùc hiÖn ph©n tÝch ph©n lo¹i theo yªu cÇu cña h¶i quan c¸c tØnh phÝa B¾c( Tõ H¶i quan Qu¶ng B×nh trë ra) vµ gi¶i quyÕt c¸c yªu cÇu ph©n tÝch ph©n lo¹i v­ît qu¸ kh¶ n¨ng cña c¬ së 2 vµ c¬ së 3. C¬ së 2 t¹i tp HCM chÞu tr¸ch nhiÖm ph©n tÝch, ph©n lo¹i theo yªu cÇu cña h¶i quan c¸c tØnh phÜa Nam(tõ h¶i quan Kh¸nh hoµ trë vµo). C¬ së 3 t¹i §µ N½m ph©n tich, ph©n lo¹i theo yªu cÇu cña h¶i quan c¸c tØnh miÒn Trung(tõ h¶i quan Qu¶ng trÞ ®Õn B×nh §Þnh) vµ h¶i quan khu vùc T©y Nguyªn. Nhanh chãng thùc hiÖn c«ng t¸c xóc tiÕn th­¬ng mai vµo c¸c thÞ tr­êng tiÒm n¨ng, nhÊt lµ Mü,Nga,Trung Quèc , NhËt b¶n, EU vµ Ch©u Phi. LËp Quü hç trî xóc tiÕn th­¬ng m¹i ë c¸c tØnh, thµnh phè ®Ó hç trî ph¸t triÓn thÞ tr­êng vµ th­ëng xuÊt khÈu cho c¸c mÆt hµng kh«ng thuéc diÖn ng©n s¸ch Trung ­¬ng hç trî. Nguån lËp quü bao gåm ng©n s¸ch ®Þa ph­ong vµ mét sè nguån tµi chÝnh kh¸c nh­ th­ëng v­ît thu…§ång thêi, cho phÐp c¸c tØnh, thµnh phè ®­îc sö dông ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng vµ huy ®éng nguån lùc cña c¸c doanh nghiÖp còng nh­ c¬ chÕ, chÝnh s¸ch tho¶ ®¸ng x©y dùng c¸c trung t©m th­¬ng m¹i giíi thiÖu s¶n phÈm, t­ vÊn th­¬ng m¹i, ®Çu t­ vµ phæ cËp th«ng tin thÞ tr­êng. LËp trung t©m xóc tiÕn th­¬ng m¹i t¹i Mü. HiÖn Bé Th­¬ng m¹i ®ang chØ ®¹o thµnh lËp 3 trung t©m xóc tiÕn th­¬ng m¹i, giíi thiÖu s¶n phÈm cña ViÖt Nam t¹i Mü, Nga, Dubai. V× vËy, x©y dùng sím mét trung t©m th­¬ng m¹i t¹i Mü sÏ ®¶m b¶o c¶ viÖc qu¶ng b¸ s¶n phÈm vµ tæ chøc b¸n bu«n, b¸n lÎ. §Ó thùc hiÖn dù ¸n nµy th× cÇn cã mét doanh nghiÖp ®øng ra thµnh lËp trung t©m. HiÖn nay, dÖt may ®ang lµ mÆt hµng xuÊt khÈu chñ ®¹o sang thÞ tr­êng Mü, v× thÕ, Tæng c«ng ty dÖt may sÏ lµ ®Çu mèi ®øng ra thµnh lËp trung t©m nµy. §ång thêi, tiÕp thu thùc hiÖn c¬ chÕ miÔn thu lÖ phÝ h¹n ngh¹ch xuÊt khÈu hµng ho¸ vµ lÖ phÝ h¶i quan ®èi víi hµng xuÊt khÈu ®Õn hÕt n¨m 2002; giao Ng©n hµng ngo¹i th­¬ng lËp quü Hç trî tÝn dông xuÊt khÈu vµ tiÕn tíi lËp Ng©n hµng xu¸t khÈu ®Ó hç trî cho vay s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu, hµng b¸n chiu, tr¶ chËm, söa ®æi, bæ xung quy chÕ c¸c khu kinh tÕ cöa khÈu, ¸p dông gi¸ trÞ gia t¨ng 0% ®èi víi c¸c mÆt hµng n«ng s¶n xuÊ khÈu qua khu kinh tÕ cöa khÈu. Gi¶i ph¸p thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. Theo bé KH&§T, chØ trong 1 th¸ng, c¶ n­íc ®· cã 22 dù ¸n ®Çu t­ n­íc ngoµi(§TNN) ®­îc cÊp phÐp víi tæng vèn ®Çu t­ ®¨ng ký 32,4 triÖu USD. Nh­ v©y, víi tæng vèn ®Çu t­ ®¨ng ký 32,4 triÖu USD. Nh­ vËy, tõ ®Çu n¨m ®Õn 20/6 ®· cã 263 dù ¸n §TNN míi ®­îc cÊp giÊu phÐp víi tæng sè vèn ®¨ng ký ®¹t h¬n 473,5 triÖu USD, t¨ng 12,8% vÒ sè dù ¸n vµ b»ng 44,4% vÒ vèn ®Çu t­ so víi cïng kú n¨m 2001. M«i tr­êng §TNN ®ang tiÕp tôc ®­îc më réng. Dù kiÕn cã kh¶ n¨m sÏ thu hót thªm ®­îc nhiÒu dù ¸n míi, nhiÒu dù ¸n cã thÓ t¨ng thªm vèn. g cÇn tËp trung xö lý v­íng m¾c vÒ gi¶i phãng mÆt b»ng nh»m ®Èy nhanh tiÕn ®é triªnr khai dù ¸n. Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l­îng ®Çu t­ Trong héi nghÞ ®æi míi c«ng t¸c xóc tiÕn ®Çu t­ n­íc ngoµi do bé KH vµ §T phèi hîp víi ®¹i diÖn Bé th­¬ng m¹i, mét sè UBNH c¸c tØnh, thµnh, mét sè c¬ quan tham t¸n kinh tÕ ViÖt Nam ë n­íc ngoµi tæ chøc t¹i Hµ Néi ngµy 7/5/2002. Bé KH vµ §T còng ®· thõa nh©n, trong thêi gian qua, “ néi dung còng nh­ ph­¬ng thøc tæ thøc tæ chøc tæ chøc vËn ®éng ®Çu t­ cßn qu¸ ®¬n gi¶n, nÆng nÒ vÒ tuyªn truyÒn luËt ph¸p, chÝnh s¸ch, ch­a tËp trung vµo ch­¬ng tr×nh vËn ®éng theo tõng ®èi t¸c, lÜnh vùc hoÆc dù ¸n cô thÓ…”. Ch­a cã c«ng t¸c vËn ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi trong nh÷ng n¨m tíi cßn ®èi mÆt víi hµng lo¹t th¸ch thøc kh¸c nh­, tõ mét thÞ tr­êng ®Çu t­ míi mÎ, ®­îc ®¸nh gi¸ lµ cã nhiÒu tiÒm n¨ng, ph¸t triÓn trong nh÷ng n¨m ®Çu 1990, ®Õn nay nhu cÇu tiªu dïng mét sè s¶n phÈm trªn thÞ tr­êng ViÖt Nam ®­îc coi lµ t¹m thêi b·o hoµ, søc mua trong n­íc chËm…Thªm vµo ®ã, nh÷ng h¹n chÕ chËm ®­îc kh¾c phôc cña m«i tr­êng ®Çu t­, ®Æc biÖt lµ sù thiÕu hoµn thiÖn cña hÖ thèng luËt ph¸p, chÝnh s¸ch, thñ tôc hµnh chÝnh, kÕt cÇu h¹ tÇng…®· vµ ®ang lµm mÊt dÇn mét sè lîi thÕ so s¸nh cña ViÖt Nam trong thu hót vèn §TNN. ChÝnh v× vËy, ®Ó thùc hiÖn ®­îc môc tiªu thu hót kho¶ng 12 tû USD vèn ®¨ng ký cÊp míi vµ 11 tû USD vèn thùc hiÖn trong thêi kú 2001-2005, cÇn ®Èy m¹nh c¶i tiÕn tõ h×nh thøc, néi dung ®Õn ph­¬ng thøc tæ chøc vËn ®éng ®Çu t­ nh»m t¹o sù chuyÓn biÕn m¹nh mÏ trong ho¹t ®éng xóc tiÕn ®Çu t­ n­íc ngoµi Theo quan ®iÓm cña bé KH& §T, cÇn tiÕp thu vËn ®éng c¸c nhµ ®Çu t­ ®· ho¹t ®éng ë ViÖt Nam ®Çu t­ thªm dù ¸n míi hoÆc më réng quy m« dù ¸n ®· ®­îc cÊp phÐp. §Æc biÖt “ coi nh÷ng tiÕn bé trong viÖc c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­ vµ nh÷ng m« h×nh thµnh c«ng trong ho¹t ®éng §TNN t¹i ViÖt Nam lµ nh©n tè quan träng, cã søc thuyÕt phôc ®Ó thu hót c¸c nhµ ®Çu t­ míi. 2. Nh÷ng gi¶i ph¸p tõ phÝa doanh nghiÖp 2.1 C¸c c¶i c¸ch tõ phÝa doanh nghiÖp Cã nhiÒu c¸ch ®Ó doanh nghiÖp ViÖt Nam tham gia thÞ tr­êng thÕ giíi vµ mét trong nh÷ng c¸ch phæ biÕn hiÖn nay lµ doanh nghiÖp tham gia vµo lÜnh vùc xuÊt khÈu. Tuy nhiªn nhiÒu doanh nghiÖp ViÖt Nam gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n khi tham gia vµo lÜnh vùc míi nµy. VËy mét doanh nghiÖp khi b­íc vµo lÜnh vùc xuÊt khÈu cÇn ph¶i lµm nh÷ng g×? §©y còng chÝnh lµ ®iÒu b¨n kho¨n vµ lo nghÜ cña nhiÒu doanh nghiÖp ViÖt Nam. Còng nh­ nh÷ng c«ng viÖc kh¸c, c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i b¾t ®Çu víi víi nh÷ng kü n¨ng ®Çu tiªn mét c¸ch bµi b¶n. Khi mét doanh nghiÖp quyÕt dÞnh cã nh÷ng s¶n phÈm cã thÓ xuÊt khÈu, doanh nghiÖp ph¶i xÐt ®Õn c¸c vÊn ®Ò nh­: sÏ thu lîi Ých g× qua xuÊt khÈu; xuÊt khÈu cã phï hîp víi nh÷ng môc ®Ých kh¸c cña doanh nghiÖp hay kh«ng. Thø nhÊt, doanh nghiÖp cÇn ph¶i c©n nh¾c tiÒm lùc vµ x¸c ®Þnh ph­¬ng h­íng xuÊt khÈu. C«ng t¸c xuÊt khÈu ®Æt ra nh÷ng yªu cÇu lín vÒ tiÒm lùc then chèt cña c«ng ty nh­ qu¶n trÞ, nh©n viªn, kh¶ n¨ng s¶n xuÊt, tµi chÝnh vµ nh÷ng yªu cÇu nµy ®­îc ®¸p øng nh­ thÕ nµo. C¸c doanh nghiÖp còng ph¶i c©n nh¾c xem lîi nhuËn dù kiÕn cã ®¸ng gi¸ víi nh÷ng chi phÝ ph¶i tr¶ kh«ng? LiÖu tiÒm lùc cña doanh nghiÖp cã thÓ ®­îc sö dông tèt h¬n cho vÖc ph¸t triÓn kinh doanh trong n­íc hay kh«ng? CÇn ph¶i tr¶ lêi hµng lo¹t c©u hái nµy tr­íc khi quyÕt ®Þnh cã xuÊt khÈu hay kh«ng. ThËm chÝ c¶ viÖc quyÕt ®Þnh nh÷ng ph­¬ng ph¸p xuÊt khÈu nµo sÏ ®­îc sö dông lóc khëi ®Çu. ViÖc ho¹ch ®Þnh c¸c kÕ ho¹ch rÊt quan träng víi mét doanh nghiÖp khi b¾t tay vµo xuÊt khÈu. Doanh nghiÖp cÇn tr¶ lêi tèi thiÓu c¸c c©u hái sau ®©y. Mét lµ, nh÷ng n­íc nµo sÏ ®­îc ®Æt thµnh môc tiªu ®Ó ph¸t triÓn viÖc b¸n hµng. Hai lµ, chiÕn l­îc nµo sÏ ®­îc khai th¸c t¹i thÞ tr­êng ®­îc chän. Ba lµ, nh÷ng b­íc ho¹t ®éng ®Æc tr­ng nµo cÇn ®­îc tiÕn hµnh vµ thù hiÖn. Bèn lµ, doanh nghiÖp sÏ ®Çu t­ bao nhiªu tiÒn vµ thêi gian qu¶n lý cho mçi thµnh tè cña kÕ ho¹ch xuÊt khÈu. N¨m lµ, viÖc thùc hiÖn c¸c thµnh tè cña kÕ ho¹ch sÏ ®­îc tiÕn hµnh trong khu«n khæ nµo. Mét ®iÒu cÇn l­u ý: ch×a kho¸ ®Ó ph¸t triÓn mét kÕ ho¹ch thµnh c«ng chÝnh lµ sù tham gia cña tÊt c¶ c¸c nh©n viªn sÏ ®­îc bæ nhiÖm vµ tham dù vµo tiÕn tr×nh xuÊt khÈu. TÊt c¶ mäi khÝa c¹nh cña kÕ ho¹ch xuÊt khÈu ph¶i ®­îc sù ®ång ý hoµnh toµn cña ng­êi ®¶m tr¸ch phÇn thùc hiÖn cuèi cïng. Khi ®­a kÕ ho¹ch thµnh v¨n b¶n sÏ ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp mét sù rµng buéc vµo c«ng t¸c xuÊt khÈu. C¸c kÕ ho¹ch thµnh v¨n còng cho thÊy thÕ m¹nh vµ thÕ yÕu mét c¸ch ch¾c ch¾n h¬n. §iÒu nµy gióp Ých cho viÖc ®Ò ra chiÕn l­îc vµ hoµn chØnh chiÕn l­îc xuÊt khÈu. C¸c kÕ ho¹ch thµnh v¨n còng kh«ng thÓ dÔ dµng bá quªn hoÆc kh«ng quan t©m bëi nh÷ng ng­êi ®­îc chØ ®Þnh thùc hiÖn. NÕu cã sù ®æi h­íng x¶y ra so víi kÕ ho¹ch ®Çu tiªn th× ®ã còng lµ mét sù lùa chän cã suy tÝnh. C¸c kÕ ho¹ch thµnh v¨n dÔ truyÒn ®¹t cho ng­êi kh¸c vµ hÇu nh­ Ýt bÞ hiÓu nhÇm. Chóng còng ph©n bè tr¸ch nhiÖm vµ dù liÖu kÕt qu¶. Tuy nhiªn, b­íc tiÕp theo ë ®©y lµ ph¶i cã sù qu¶n trÞ tèt cã thÓ lµm cho c¸c kÕ ho¹ch so¹n th¶o trë thµnh hiÖn thùc. Thø hai, kÕt thóc giai ®o¹n x¸c ®Þnh ph­¬ng h­íng xuÊt khÈu, c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù chän ph­¬ng thøc xuÊt khÈu. Theo thèng kª th× cã 4 ph­¬ng thøc kh¸c nhau. Mét lµ. ®¸p øng ®Çy ®ñ ®¬n hµng néi dÞa vµ hä cã thÓ xuÊt khÈu ra n­íc ngoµi. Nh÷ng th­¬ng vô nµy th­êng khã ph©n biÖt víi c¸c th­¬ng vô néi ®Þa. Cã thÓ kh¸ch hµng cña doanh nghiÖp sÏ kh¸m ph¸ ra r»ng s¶n phÈm ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña n­íc ngoµi. Hä chÊp nhËn mäi rñi ro vµ qu¸n xuyÕn mäi quy tr×nh xuÊt khÈu. Trong mét vµi tr­êng hîp, hä còng kh«ng cÇn quan t©m ®Õn ng­êi b¸n lóc ®Çu. C¸c doanh nghiÖp cã thÓ quan t©m nhiÒu h¬n ®Õn xuÊt khÈu khi hä kh¸m ph¸ ra r»ng s¶n phÈm cña hä ®· ®­îc b¸n ë n­íc ngoµi. Hai lµ, cã thÓ t×m ra nh÷ng kh¸ch mua néi ®Þa. Cã nhiÒu kh¸ch hµng trong n­íc mua ®Ó xuÊt khÈu ra n­íc ngoµi. §©y cã thÓ lµ mét thÞ tr­êng réng lín cho nhiÒu lo¹i hµng ho¸ vµ dÞch vô. Tuy nhiªn, sau khi b¸n s¶n phÈm th× nh÷ng c«ng viÖc tiÕp theo n»m ngoµi vßng kiÓm so¸t cña doanh nghiÖp cã hµng b¸n ra lóc ®Çu. C¸ch thø ba, xuÊt khÈu gi¸n tiÕp qua c¸c trung gian. Víi ph­¬ng thøc nµy, mét doanh nghiÖp th«ng qua dÞch vô cña c¸c Nhµ bu«n trung gian cã kh¶ n¨ng t×m kiÕm thÞ tr­êng vµ ng­êi mua n­íc ngoµi ®Ó t×m kiÕm s¶n phÈm. Trong tr­êng hîp nµy, c¸c Nhµ xuÊt khÈu vÉn cã thÓ gi÷ ®­îc sù kiÓm so¸t ®¸ng kÓ trong viÖc xuÊt khÈu. ®ång thêi cßn häc ®­îc kinh nghiÖm tõ c¸c Nhµ c¹nh tranh n­íc ngoµi, c«ng nghÖ míi vµ c¸c c¬ héi thÞ tr­êng kh¸c. Víi sù lùa chän nµy, rñi ro t¨ng lªn cïng víi lîi nhuËn tiÒm Èn. Ph­¬ng thøc cuèi cïng lµ xuÊt khÈu trùc tiÕp. §iÒu nµy cã ý nghÜa lµ dÝnh lÝu gÇn nh­ hoµn toµn vµo c¶ tiÕn tr×nh. §ã lµ sù kiÓm so¸t gÇn nh­ hoµn toµn ®­îc thù hiÖn tõ kh©u nghiªn cøu thÞ tr­êng, thiÕt lËp kÕ ho¹ch cho ®Õn c«ng viÖc ph©n phèi ë n­ícngoµi. §©y cã thÓ lµ mét ph­¬ng thøc hiÖu qu¶ ®èi víi mét sè doanh nghiÖp ®Ó ®¹t ®­îc lîi nhuËn tèi ®a vµ kÕt qu¶ ph¸t triÓn l©u dµi. Khi môc ®Ých vµ tiÒm lùc cña doanh nghiÖp cho thÊy ph­¬ng thøc xuÊt khÈu gi¸n tiÕp lµ sù lùa chän tèt nhÊt th× viÖc ho¹ch ®Þnh ph¶i thay ®æi. Trong tr­êng hîp nµy, nhiÖm vô chñ yÕu cña doanh nghiÖp lµ t×m kiÕm vµ lùa chän mét doanh nghiÖp trung gian thÝch hîp ®Ó cã thÓ qu¸n xuyÕn hÇu hÕt hoÆc toµn bé c¸c c«ng ®o¹n. §èi víi nh÷ng doanh nghiÖp cßn xa l¹, míi lµm quen víi c«ng viÖc xuÊt khÈu hoÆc ch­a cã kh¶ n¨ng sö dông nh©n viªn vµ vèn cho xuÊt khÈu, th× ph­¬ng thøc xuÊt khÈu gi¸n tiÕp cã thÓ thÝch hîp h¬n. Mét doanh nghiÖp khi ®· tÝch luü ®­îc kinh nghiªm vµ l­îng hµng b¸n ra chøng minh ®­îc viÖc t¨ng ®µu t­ lµ ®óng th× cã thÓ t¨ng dÇn ph­¬ng thøc xuÊt khÈu trùc tiÕp. NÕu mét doanh nghiÖp ®· chuÈn bÞ s½n sµng thùc hiÖn ph­¬ng thøc ph©n phèi trùc tiÕp th× ph¶i lµm cho ph­¬ng thùc nµy mang l¹i nhiÒu lîi Ých h¬n. 2.2. Gi¶i ph¸p n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña Doanh nghiÖp ViÖt Nam C¸nh cöa héi nhËp WTO ®ang më réng cho tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam vµ ®i liÒn víi nã lµ møc ®é c¹nh tranh t¨ng lªn kh«ng chØ trong thÞ tr­êng néi ®Þa mµ c¶ trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. C¸c mÆt hµng chñ lùc cña doanh nghiÖp, nh÷ng mÆt hµng cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh hiÖn nay, ®Òu lµ nh÷ng s¶n phÈm n«ng s¶n hay kho¸ng s¶n ch­a qua chÕ biÕn nh­: v¶i thiÒu, xoµi, b­ëi, me, m¨ng kh«, ®iÒu, tiªu, g¹o, cµ phª... Nh÷ng mÆt hµng nµy cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh v× chóng cã ®­îc lîi thÕ thiªn nhiªn. Cßn nh÷ng mÆt hµng c«ng nghiÖp chÕ biÕn cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh nh­ m¸y mãc, da giµy, ®å uèng, giÊy viÕt, bãng ®iÖn... th× dùa vµo lîi thÕ lao ®éng, ng­êi lao ®éng khÐo lÐo, tiÕp thu nhanh, chi phÝ tiÒn c«ng lao ®éng thÊp... Nh­ng trong thêi gian tíi, nh÷ng lîi thÕ nµy sÏ thay ®æi, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ph¶i ®èi mÆt c¹nh tranh gay g¾t h¬n. Kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña nh÷ng mÆt hµng chñ lùc cña ViÖt Nam ch­a v÷ng ch¾c, lu«n bÞ th¸ch thøc bëi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh míi, bëi c¸c s¶n phÈm thay thÕ vµ th­êng xuyªn ®­îc n©ng cao. Kinh nghiÖm cña c¸ ba sa ViÖt Nam t¹i Mü vµ t«m ë NhËt B¶n sÏ kh«ng ph¶i lµ c¸ biÖt khi hµng ViÖt Nam chiÕm ®­îc thÞ phÇn ®¸ng kÓ ë n­íc ngoµi. PhÇn lín c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®Òu kh«ng tËp trung vµo thiÕt kÕ kiÓu d¸ng, tæ chøc ph©n phèi vµ tiÕp thÞ mµ chØ tËp trung vµo gia c«ng, l¾p r¸p th«ng th­êng. Hä ch­a ý thøc ®­îc r»ng, trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, b¸n hµng nhiÒu khi khã h¬n lµ s¶n xuÊt ra s¶n phÈm ®ã. NhiÒu doanh nghiÖp thiÕu nghiªm träng th«ng tin vÒ thÞ tr­êng, vÒ nh÷ng s¶n phÈm thÝch hîp cã thÓ ®­a ra thÞ tr­êng thÕ giíi, doanh nghiÖp thiÕu kh¶ n¨ng tµi chÝnh ®Ó tiÕp cËn víi Internet ë møc gi¸ qu¸ cao nh­ hiÖn nay… Sè website cña c¸c doanh nghiÖp cßn Ýt h¬n vµ chËm ®­îc cËp nhËt. NhiÒu doanh nghiÖp ch­a cã thãi quen phóc ®¸p kÞp thêi (theo th«ng lÖ Quèc tÕ lµ 24 giê) c¸c giao dÞch qua e-mail lµm b¹n hµng Quèc tÕ thiÕu tin t­ëng. §Ó n¨ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng Quèc tÕ, tr­íc m¾t, c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i gi¶i quyÕt 5 vÊn ®Ò sau: Thø nhÊt, ph¶i xuÊt ph¸t tõ thÞ tr­êng, tr¸nh t×nh tr¹ng s¶n xuÊt trµn lan råi kh«ng biÕt b¸n cho ai. V× vËy, hä ph¶i nghiªn cøu thÞ tr­êng, ®µm ph¸n víi kh¸ch hµng ®Ó t×m ra mÆt hµng phï hîp; Thø hai, ®Çu t­ cho nghiªn cøu, triÓn khai th­¬ng hiÖu, kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp, trõ mét sè Tæng c«ng ty cã quy m« lín th× nhiÒu doanh nghiÖp chi qu¸ Ýt - d­íi 0,2% doanh thu - cho kh©u nµy. NhiÒu doanh nghiÖp ®ang t¹m an t©m víi c¸ch lµm gia c«ng cho c¸c h·ng n­íc ngoµi dÉn ®Õn t×nh tr¹ng kh«ng cã th­¬ng hiÖu, kiÓu d¸ng riªng. C¸c doanh nghiÖp còng nªn ®¨ng ký th­¬ng hiÖu vµ t«n träng luËt ph¸p vÒ së h÷u trÝ tuÖ ®Ó tr¸nh nh÷ng thua thiÖt kh«ng ®¸ng cã khi lµm ¨n víi n­íc ngoµi; Thø ba, tËp trung ®Çu t­ nguån nh©n lùc. Ng­êi lao ®éng ViÖt Nam rÊt khÐo lÐo, th«ng minh. NÕu ®­îc tr¶ l­¬ng tèt th× hä lµm viÖc rÊt cã chÊt l­îng. §©y lµ lîi thÕ rÊt lín; Thø t­, ®Ò ra chiÕn l­îc s¶n xuÊt kinh doanh tèi ­u dùa trªn nh÷ng ®¸nh gi¸, ph©n tÝch thÞ tr­êng nh»m t×m ra c«ng nghÖ thÝch hîp ®Ó gi÷ v÷ng vµ më réng thÞ phÇn cña doanh nghiÖp; Thø n¨m, ®Èy m¹nh tiÕp thÞ, qu¶ng c¸o. Ngµy nay, mét s¶n phÈm míi ra ®êi, ®Ó th©m nhËp ®­îc vµo mét thÞ tr­êng th× cÇn rÊt nhiÒu thêi gian vµ tiÒn b¹c cho c«ng viÖc tiÕp thÞ vµ qu¶ng c¸o. C¸c doanh nghiÖp nªn chó träng kh©u nµy ®Ó cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o, n©ng cao n¨ng lùc cho nh©n viªn tiÕp thÞ qu¶ng c¸o; Thø s¸u, c¸c doanh nghiÖp cÇn liªn kÕt hay thµnh lËp c¸c hiÖp héi xuÊt khÈu chuyªn ngµnh ®Ó ®¸p øng c¸c ®¬n ®Æt hµng lín. HiÖn nay, nhiÒu b¹n hµng trªn thÕ giíi th­êng ®Æt hµng víi khèi l­îng lín trong khi ®ã c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam víi quy m« võa vµ nhá, kh¶ n¨ng tµi chÝnh vµ n¨ng lùc s¶n xuÊt cã h¹n, khã lßng ®¸p øng c¸c ®¬n ®Æt hµng cã quy m« lín. Do vËy, nÕu nhËn ®­îc ®¬n hµng v­ît qu¸ kh¶ n¨ng cña m×nh, c¸c doanh nghiÖp nªn liªn kÕt víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c cïng ngµnh ®Ó ®¶m b¶o quy m« vµ thêi h¹n giao hµng. CÇn c¶i tiÕn mÉu m·, chñng lo¹i vµ chÊt l­îng s¶n phÈm xuÊt khÈu th«ng qua c¸c hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng ®­îc thÕ giíi chÊp nhËn nh­ ISO, HACCP, GMP... HiÖn nay, nhãm hµng xuÊt khÈu chñ yÕu cña ViÖt Nam lµ l­¬ng thùc, thùc phÈm vµ hµng tiªu dïng...§©y lµ nh÷ng mÆt hµng mµ thÕ giíi ®ßi hái chÊt l­îng rÊt cao vµ ph¶i ®¸p øng c¸c yªu cÇu hÕt sùc kh¾t khe. §Ó n©ng cao chÊt l­îng hµng ho¸ th× doanh nghiÖp ViÖt Nam ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao ®æi míi c«ng nghÖ, d©y chuyÒn s¶n xuÊt, ¸p dông c¸ hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng theo tiªu chuÈn quèc tÕ. PhÇn lín c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®Òu kh«ng tËp trung vµo thiÕt kÕ kiÓu d¸ng, tæ chøc ph©n phèi vµ tiÕp thÞ mµ chØ tËp trung vµo gia c«ng, l¾p r¸p th«ng th­êng. Hä ch­a ý thøc ®­îc r»ng, trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, b¸n hµng nhiÒu khi khã h¬n lµ s¶n xuÊt ra s¶n phÈm ®ã. NhiÒu doanh nghiÖp thiÕu nghiªm träng th«ng tin vÒ thÞ tr­êng, vÒ nh÷ng s¶n phÈm thÝch hîp cã thÓ ®­a ra thÞ tr­êng thÕ giíi, doanh nghiÖp thiÕu kh¶ n¨ng tµi chÝnh ®Ó tiÕp cËn víi Internet ë møc gi¸ qu¸ cao nh­ hiÖn nay… Sè website cña c¸c doanh nghiÖp cßn Ýt h¬n vµ chËm ®­îc cËp nhËt. NhiÒu doanh nghiÖp ch­a cã thãi quen phóc ®¸p kÞp thêi (theo th«ng lÖ quèc tÕ lµ 24 giê) c¸c giao dÞch qua e.mail lµm b¹n hµng quèc tÕ thiÕu tin t­ëng. §Ó n¨ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng Quèc tÕ, tr­íc m¾t, c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i gi¶i quyÕt 5 vÊn ®Ò sau: thø nhÊt, ph¶i xuÊt ph¸t tõ thÞ tr­êng, tr¸nh t×nh tr¹ng s¶n xuÊt trµn lan råi kh«ng biÕt b¸n cho ai. V× vËy, hä ph¶i nghiªn cøu thÞ tr­êng, ®µm ph¸n víi kh¸ch hµng ®Ó t×m ra mÆt hµng phï hîp. Thø hai, ®Çu t­ cho nghiªn cøu, triÓn khai th­¬ng hiÖu, kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp, trõ mét sè Tæng c«ng ty cã quy m« lín th× nhiÒu doanh nghiÖp chi qu¸ Ýt - d­íi 0,2% doanh thu - cho kh©u nµy. NhiÒu doanh nghiÖp ®ang t¹m an t©m víi c¸ch lµm gia c«ng cho c¸c h·ng n­íc ngoµi dÉn ®Õn t×nh tr¹ng kh«ng cã th­¬ng hiÖu, kiÓu d¸ng riªng. C¸c doanh nghiÖp còng nªn ®¨ng ký th­¬ng hiÖu vµ t«n träng luËt ph¸p vÒ së h÷u trÝ tuÖ ®Ó tr¸nh nh÷ng thua thiÖt kh«ng ®¸ng cã khi lµm ¨n víi n­íc ngoµi; Thø ba, tËp trung ®Çu t­ nguån nh©n lùc. Ng­êi lao ®éng ViÖt Nam rÊt khÐo lÐo, th«ng minh. NÕu ®­îc tr¶ l­¬ng tèt th× hä lµm viÖc rÊt cã chÊt l­îng. §©y lµ lîi thÕ rÊt lín; Thø t­, ®Ò ra chiÕn l­îc s¶n xuÊt kinh doanh tèi ­u dùa trªn nh÷ng ®¸nh gi¸, ph©n tÝch thÞ tr­êng nh»m t×m ra c«ng nghÖ thÝch hîp ®Ó gi÷ v÷ng vµ më réng thÞ phÇn cña doanh nghiÖp; Thø n¨m, ®Èy m¹nh tiÕp thÞ, qu¶ng c¸o. Ngµy nay, mét s¶n phÈm míi ra ®êi, ®Ó th©m nhËp ®­îc vµo mét thÞ tr­êng th× cÇn rÊt nhiÒu thêi gian vµ tiÒn b¹c cho c«ng viÖc tiÕp thÞ vµ qu¶ng c¸o. C¸c doanh nghiÖp nªn chó träng kh©u nµy ®Ó cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o, n©ng cao n¨ng lùc cho nh©n viªn tiÕp thÞ qu¶ng c¸o. Thø s¸u ,C¸c doanh nghiÖp cÇn liªn kÕt hay thµnh lËp c¸c hiÖp héi xuÊt khÈu chuyªn ngµnh ®Ó ®¸p øng c¸c ®¬n ®Æt hµng lín. HiÖn nay, nhiÒu b¹n hµng trªn thÕ giíi th­êng ®Æt hµng víi khèi l­îng lín trong khi ®ã c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam víi quy m« võa vµ nhá, kh¶ n¨ng tµi chÝnh vµ n¨ng lùc s¶n xuÊt cã h¹n, khã lßng ®¸p øng c¸c ®¬n ®Æt hµng cã quy m« lín. Do vËy, nÕu nhËn ®­îc ®¬n hµng v­ît qu¸ kh¶ n¨ng cña m×nh, c¸c doanh nghiÖp nªn liªn kÕt víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c cïng ngµnh ®Ó ®¶m b¶o quy m« vµ thêi h¹n giao hµng. CÇn c¶i tiÕn mÉu m·, chñng lo¹i vµ chÊt l­îng s¶n phÈm xuÊt khÈu th«ng qua c¸c hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng ®­îc thÕ giíi chÊp nhËn nh­ ISO, HACCP, GMP... HiÖn nay, nhãm hµng xuÊt khÈu chñ yÕu cña ViÖt Nam lµ l­¬ng thùc, thùc phÈm vµ hµng tiªu dïng...§©y lµ nh÷ng mÆt hµng mµ thÕ giíi ®ßi hái chÊt l­îng rÊt cao vµ ph¶i ®¸p øng c¸c yªu cÇu hÕt sùc kh¾t khe. §Ó n©ng cao chÊt l­îng hµng ho¸ th× doanh nghiÖp ViÖt Nam ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao ®æi míi c«ng nghÖ, d©y chuyÒn s¶n xuÊt, ¸p dông c¸ hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng theo tiªu chuÈn quèc tÕ. KÕt luËn Tr­íc xu h­íng toµn cÇu ho¸ ngµy cµng gia t¨ng m¹nh mÏ, chÝnh s¸ch më cña cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam héi nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi, më réng quan hÖ víi c¸c n­íc lµ chÝnh s¸ch ®· vµ ®ang gãp phÇn t¹o nªn nh÷ng thµnh c«ng ®¸ng kÓ cho nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. NghÞ quyÕt §¹i Héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VIII “ nhiÖm vô ®èi ngo¹i quan träng trong thêi gian tíi lµ cñng cè m«i tr­êng hoµ b×nh vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n n÷a ®Ó ®Èy m¹nh kinh tÕ x· héi, CNH - H§H ®Êt n­íc vµ ®Èy nhanh qu¸ tr×nh héi nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi’’. Do vËy, gia nhËp WTO lµ qu¸ tr×nh tÊt yÕu ®èi víi ViÖt Nam, ®ång thêi kh¼ng ®Þnh ®­êng lèi ®óng ®¾n vÒ chñ tr­¬ng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ta. Gia nhËp vµo WTO sÏ lµ sù kiÖn quan träng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam. Ch¾c ch¾n nã sÏ t¹o ra nh÷ng ®éng lùc gióp ViÖt Nam kh¾c phôc hËu qu¶ cña t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn nh­ hiÖn nayvµ thu hÑp dÇn kho¶ng c¸ch víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. WTO lµ mét tæ chøc kinh tÕ th­¬ng m¹i quèc tÕ võa réng vÒ ph¹m vi ho¹t ®éng, võa s©u vÒ chuyªn m«n, ®ång thêi mang l¹i nh÷ng néi dung ph¸p lý cô thÓ vµ phøc t¹p. nªn viÖc t×m hiÓu cô thÓ vÒ WTO lµ rÊt cÇn thiÕt cho ViÖt Nam trong viÖc ho¹ch ®Þnh chÝnh sc¸h phï hîp víi hoµn c¶nh hiÖn t¹i cña ViÖt Nam, võa ®apas øng ®Çy ®ñ c¸c yªu cÇu cña WTO. Bªn c¹nh ®ã, ®Ó ®Èy nhanh tiÕn tr×nh gia nhËp WTO cña ViÖt Nam, chóng ta ph¶i lµm tèt viÖc phæ biÕn kiÕn thøc vÒ WTO, ®Æc biÖt lµ c¸c quy ®Þnh cu¶ WTO v× nÕu kh«ng hiÓu ®­îc c¸c nguyªn t¾c cña WTO, ViÖt Nam kh«ng thÓ lµm viÖc trong tæ chøc nµy. Ngoµi ra, ViÖt Nam ph¸i chó träng vµo viÖc ®µo t¹o c¸n bé, sö dông c¸cn bé hîp lý ®Ó ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu c¨n b¶n trong qu¸ tr×nh lµm viÖc t¹i WTO. ViÖt Nam cÇn ®­a nh÷ng c¸n bé cã ®ñ n¨ng lùc ®i ®µo t¹o chuyªn s©u vÒ kinh tÕ ë c¸c n­íc ph¸t triÓn. Trªn ®©y lµ c¸c gi¶i ph¸p nh»m ®Èy nhanh tiÕn tr×nh gia nhËp vµo WTO cña ViÖt Nam. Hy väng r»ng víi viÖcthùc hiÖn tèt c¸c gi¶i ph¸p nµy tth× ViÖt Nam sÏ sím gia nhËp vµo WTO vµo n¨m 2005 Tµi liÖu tham kh¶o Paul R.Krucman - Maurice Obstfeld; Kinh tÕ häc quèc tÕ - lý thuyÕt vµ chÝnh s¸ch tËp I,II; NXB ChÝnh trÞ quèc gia; Hµ Néi - 1996. PGS.TS §ç §øc B×nh - TS NguyÔn Th­êng L¹ng (chñ biªn); gi¸o tr×nh Kinh tÕ häc quèc tÕ; NXB Thèng kª; Hµ néi 2002. Vô hîp t¸c kinh tÕ ®a ph­¬ng, Bé Ngo¹i giao; Tæ chøc th­¬ng m¹i thÕ giíi (WTO); NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi - 2000. Tr­¬ng V¨n B©n; Bµn vÒ c¶i c¸ch toµn diÖn DNNN; NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi - 1996. TS. NguyÔn Kh¾c Thanh(chñ biªn); Tæ chøc Th­¬ng m¹i thÕ giíi (WTO) vµ triÓn väng gia nhËp cña ViÖt Nam; Trung t©m ICTC; NXB ChÝnh trÞ quèc gia; Hµ Néi - 1997. HiÖp §Þnh th­¬ng m¹i ViÖt - Mü; NXB Thèng kª; Hµ Néi 2001. Uû ban Quèc gia vÒ hîp t¸c kinh tÕ quèc tÕ; tµi liÖu héi nghÞ toµn quèc qu¸n triÖt vµ thùc hiÖn nghÞ quyÕt sè 07 - NQ/TW cña bé chÝnh trÞ vÒ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ; NXB ChÝnh trÞ quèc gia; Hµ Néi 2002. §¶ng Céng S¶n ViÖt Nam; V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng lÇn thø VIII; NXB chÝnh trÞ quèc gia; Hµ néi 1996. §¶ng Céng S¶n ViÖt Nam; V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng lÇn thø IX; NXB chÝnh trÞ quèc gia; Hµ néi 2001. Nh÷ng trang web tham kh¶o www.dei.gov.vn www.vcci.com www.vneconomy.com.vn www.mofa.gov.vn www.vistock.com www.vnagency.com.vn www.mot.gov.vn www.moste.gov.vn www.fpt.vn www.vov.org.vn www.vnexpress.com Môc lôc