Đồ án Nghiên cứu mức độ ảnh hưởng của một số độc chất kim loại nặng (Cd2+, Hg2+) lên quá trình sinh trưởng và phát triển của cây rau muống trên khu vực đất đỏ bazan tỉnh Lâm Đồng

Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 52 Chöông 4 KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU VAØ THAÛO LUAÄN Qua quaù trình thí nghieäm moät soá hieän töôïng ñöôïc ghi nhaän ñoái vôùi caây rau muoáng trong quaù trình laøm thí nghieäm nhö sau: 4.1. AÛNH HÖÔÛNG CUÛA Cd2+, Hg2+ ÑEÁN TYÛ LEÄ NAÅY MAÀM CUÛA RAU MUOÁNG 4.1.1. AÛnh höôûng cuûa Hg2+ ñeán tyû leä naåy maàm cuûa caây rau muoáng (%) Baûng 12: Aûnh höôûng cuûa Hg2+ ñeán tyû leä naåy maàm cuûa rau muoáng STT Nñoä NSG DC(2.2) 5,2 12,2 32,2 102,2 300 1000 1 3 75 81,25 75 62,5 62,5 43,75 31,25 2 5 75 93,75 81,25 75 62,5 43,75 31,25 3 7 87,5 93,75 87,5 75 81,25 62,5 31,25 4 9 93,75 100 87,5 93,75 81,25 62,5 37,5 aûnh höô ûng cuûa Hg2+ de án ty û le än naûy maàm cuûa rau muo áng 0 20 40 60 80 100 120 DC 3 10 30 100 300 1000 noàng ñoä (ppm) % naûy maàm 3NSG 5NSG 7NSG 9NSG Ñoà thò 1: Aûnh höôûng cuûa Hg2+ ñeán tyû leä naåy maàm cuûa rau muoáng Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 53 Keát quaû nghieân cöùu thöïc teá cho thaáy raèng ôû noàng ñoä ñoái chöùng vaø noàng ñoä 5,2 ppm thì tyû leä naåy maàm coù xu höôùng taêng leân. Cuï theå cho ñeán 9 NSG thì ôû noàng ñoä ñoái chöùng tyû leä naåy maàm laø 93,75% vaø noàng ñoä 5,2 ppm laø 100%. Tieáp theo töø noàng ñoä 12,2 ppm trôû ñi thì noàng ñoä caøng taêng thì tyû leä naåy maàm caøng giaûm, ñaëc bieät ôû noàng ñoä 300 ppm vaø 1000 ppm thì tyû leä naåy maàm raát thaáp (ôû 9 NSG chæ ñaït 62,5% ôû noàng ñoä 300 ppm vaø 37,5% ôû noàng ñoä 1000 ppm). Nhìn chung söï naåy maàm ôû caùc noàng ñoä töø ñoái chöùng cho ñeán 32,2 ppm cuõng laø nhö nhau chöa coù söï khaùc bieät roõ reät, ôû noàng ñoä 100 ppm thì tyû leä naåy maàm giaûm ñi ñaùng keå. Noàng ñoä 300 ppm vaø 1000 ppm thì söï aûnh höôûng cuûa Hg2+ ñeán söï naåy maàm bieåu hieän khaù roõ reät, tyû leä naåy maàm ôû caùc noàng ñoä naøy raát thaáp. 4.1.2. AÛnh höôûng cuûa Cd2+ ñeán tyû leä naåy maàm cuûa caây rau muoáng (%) Baûng 13 AÛnh höôûng cuûa Cd2+ ñeán tyû leä naåy maàm cuûa rau muoáng STT Nñoä NSG DC 0.1 0.3 1 3 10 30 100 300 1000 1 3 62,5 75 75 75 62,5 62,5 62,5 43,75 37,5 0 2 5 75 75 87,5 75 75 62.5 62,5 50 37,5 25 3 7 75 87,5 87,5 87,5 93,75 87,5 75 50 43,75 25 4 9 87,5 87,5 93,75 93,75 93,75 87,5 87,5 62,5 43,75 43,75 Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 54 AÛnh höôûng cuûa Cd2+ ñeán tyû leä naûy maàm cuûa caây rau muoáng 0 20 40 60 80 100 D C 0. 1 0. 3 1 3 10 30 10 0 30 0 10 00 % naûy maàm noàng ñoä (ppm) 3NSG 5NSG 7NSG 9NSG Ñoà thò 2:AÛnh höôûng cuûa Cd2+ ñeán tyû leä naåy maàm cuûa rau muoáng Ñoái vôùi keát quaû nghieân cöùu söï aûnh höôûng cuûa Cd2+ ñoái vôùi söï naåy maàm cuûa haït caây rau muoáng cho thaáy raèng: tyû leä naåy maàm coù xu höôùng gia taêng töø noàng ñoä ñoái chöùng cho ñeán noàng ñoä 3 ppm vaø haï thaáp daàn khi noàng ñoä taêng cao. Nhìn chung tyû leä naåy maàm töø noàng ñoä ñoái chöùng ñeán noàng ñoä 30 ppm töông ñoái gioáng nhau chöa coù söï khaùc bieät, noàng ñoä 100 ppm thì söï aûnh höôûng cuûa Cd2+ ñeán söï naåy maàm cuûa haït rau nuoáng ñaõ theå hieän roõ. ÔÛ noàng ñoä 100 ppm, chæ ñaït 62,5% toång soá haït naåy maàm sau 9NSG, coøn ôû noàng ñoä 300 ppm vaø 1000 ppm thì tyû leä naåy maàm ñaõ bò aûnh höôûng roõ reät bôûi Cd2+ khi tyû leä naûy maàm ôû noàng ñoä 300 ppm chæ ñaït 43,75% vaø ôû noàng ñoä 1000 ppm cuõng chæ ñaït 43,75% toång soá haït gieo sau 9 ngaøy. Nhö vaäy khi so saùnh söï aûnh höôûng cuûa Cd2+ vaø Hg2+ ta thaáy raèng: ôû loâ thí nghieäm Cd2+ (DC, 30] ppm; Hg [DC, 102,2] ppm thì tyû leä naåy maàm vaãn coøn ñaït khaù cao (treân 80%). Tuy nhieân khi noàng ñoä kim loaïi naëng trong ñaát cao hôn möùc naøy thì tyû leä naåy maàm giaûm ñi raát nhanh, roõ nhaát laø tröôøng hôïp cuûa Hg – tyû leä naåy maàm cuûa rau muoáng sau 9NSG chæ coù 62,5% ôû noàng ñoä 300 ppm. Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 55 Vaäy: So saùnh giöõa hai kim loaïi Cd vaø Hg ôû noàng ñoä ñoái chöùng taêng daàn ñeán 100 ppm thì aûnh höôûng cuûa caùc kim loaïi naëng ñeán tyû leä naåy maàm cuûa caây rau muoáng treân ñaáât ñoû bazan theo thöù töï: Hg > Cd. 4.2. AÛNH HÖÔÛNG CUÛA Cd2+, Hg2+ ÑEÁN CHIEÀU CAO CAÂY RAU MUOÁNG Baûng 14: AÛnh höôûng cuûa Cd2+ ñeán chieàu cao caây rau muoáng qua caùc thôøi ñieåm Thôøi gian Noàng Ñoä(ppm) 3NSG 5NSG 9NSG 16NSG 23NSG 31NSG DC 4,3a 5,6ab 8,5ab 16,8ab 21,4ab 26,8ab 0,1 3,7a 6,8a 9,4a 18,9a 24,2a 29,7a 0,3 3,2ab 6,2a 8,4ab 18,3a 22,5ab 28,1a 1 3,8a 6,4a 8,6ab 18,6a 21,9ab 26,0ab 3 4,0a 6,3a 8,8ab 17,1ab 21,4ab 25,2ab 10 1,7bc 3,6bc 5,6cd 10,3bc 12,8bc 16,1bc 30 1,7bc 4,4bc 6,1bc 10,0bc 10,7cd 14,2cd 100 0,2c 1,1c 3,8d 7,7c 8,2d 11,3d Möùc yù nghóa 0,015 0,012 0,002 0,012 0,002 0,142 Baûng 15: AÛnh höôûng cuûa Hg2+ ñeán chieàu cao caây rau muoáng qua caùc thôøi ñieåm Thôøi gian Noàng Ñoä(ppm) 3NSG 5NSG 9NSG 16NSG 23NSG 31NSG DC (2,2ppm) 5,3a 7,9a 11,2a 16,2a 21,2a 28,4a 5,2 4,2ab 7,9a 11,0a 15,2a 21,5a 28,8a 12,2 4,1ab 6,8ab 8,8ab 14,6ab 19,9ab 26,8ab 32,2 3,9ab 7,0ab 9,3ab 15,8a 19,5ab 25,8ab 102,2 3,5bc 5,5b 6,7b 9,2b 11,7b 16,7b Möùc yù nghóa 0,032 0,045 0,038 0,025 0,031 0,031 Ghi chuù: Treân cuøng moät coät, caùc chöõ gioáng nhau thì söï khaùc bieät khoâng coù yù nghóa vôùi ñoä tin caäy 95% - möùc yù nghóa (sig.level) caøng nhoû hôn 0,05 thì söï khaùc bieät caøng lôùn ; NSG: ngaøy sau gieo. Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 56 aûnh höô ûng cuûa Cd2+ ñe án söï taêng tröô ûng chie àu cao cu ûa rau muo áng qua caù c thô ø i ñie åm 0 5 10 15 20 25 30 35 3 4 5 6 7 9 11 13 16 19 21 23 27 31 NSG (ngaø y ) ch ie àu c ao c aâ y (c m ) DC 0.01 0.03 0.1 0.3 1 3 10 30 100 300 1000 Ñoà thò 3: AÛnh höôûng cuûa Cd2+ ñeán chieàu cao caây rau muoáng qua caùc thôøi ñieåm aûnh höô ûng cu ûa Hg 2 + ñe án phaùt trie ån chie àu cao cu ûa caây rau muo áng qua caùc thô øi ky ø 0 5 10 15 20 25 30 35 3 5 7 9 11 13 16 19 21 23 27 31 NSG(ngaøy) ch ie àu ca o ca ây (c m ) DC (2.2) 3 10 30 100 300 1000 Ñoà thò 4: AÛnh höôûng cuûa Hg2+ ñeán chieàu cao caây rau muoáng qua caùc thôøi ñieåm Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 57 aûnh höôûng cuûa Cd2+ ñeán chieàu cao rau muoáng thôø i ñieåm thu hoaïch (31ngaøy) 0 5 10 15 20 25 30 35 DC 0.01 0.03 0.1 0.3 1 3 10 30 100 no àng ño ä (ppm) ch ie àu c ao ( cm ) Bieåu ñoà 1: AÛnh höôûng cuûa Cd2+ ñeán chieàu cao caây rau muoáng thôøi ñieåm thu hoaïch aûnh höôûng cuûa Hg2+ ñeán chieàu cao rau nuoáng thôøi ñieåm thu hoaïch (31ngaøy) 0 5 10 15 20 25 30 35 DC 3 10 30 100noàng ñoä (ppm) ch ie àu ca o ca ây (c m ) Bieåu ñoà 2: AÛnh höôûng cuûa Hg2+ ñeán chieàu cao caây rau muoáng thôøi ñieåm thu hoaïch Quan saùt trong quaù trình thí nghieäm söï phaùt trieån cuûa caây rau muoáng cho thaáy caùc hieän töôïng xaåy ra nhö sau: Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 58 - Giai ñoaïn 3NSG Ñoái vôùi loâ thí nghieäm söû duïng Cd2+ thì ôû 3NSG caây chæ baét ñaàu nhuù leân khoûi maët ñaát, laù thaät chöa xuaát hieän nhöng chieàu cao trung bình coù noàng ñoä khaùc nhau cuï theå nhö noàng ñoä Cd2+ 0,1 ppm, 1 ppm, 3 ppm thì chöa coù söï khaùc bieät vaø chieàu cao trung bình dao ñoäng töø 3,7cm ñeán 4,3cm, coøn ñoái vôùi nghieäm thöùc 0,3 ppm thì ñaõ coù söï dao ñoäng so vôùi caùc nghieäm thöùc treân. Nghieäm thöùc gaây nhieãm ôû möùc noàng ñoä 10 ppm vaø 30 ppm thì ñaõ coù söï khaùc bieät roõ raøng, chieàu cao trung bình thaáp hôn haún so vôùi caùc noàng ñoä treân, coøn ñoái vôùi nghieäm thöùc ôû noàng ñoä 100 ppm thì caây haàu nhö môùi nhuù maàm leân khoûi maët ñaát. Ñoái vôùi loâ thí nghieäm söû duïng Hg2+ ôû 3 NSG thì söï khaùc bieät ôû caùc nghieäm thöùc ít hôn so vôùi Cd2+ cuï theå laø söï khaùc bieät chæ xaåy ra ôû nghieäm thöùc coù noàng ñoä 100 ppm so vôùi caùc nghieäm thöùc coù noàng ñoä nhoû hôn. Nhö vaäy so saùnh söï phaùt trieån cuûa rau sau 3NSG ñoái vôùi söï aûnh höôûng cuûa 2 kim loaïi thì thaáy raèng: möùc ñoä aûnh höôûng ñeán söï kìm haõm söï phaùt trieån cuûa caây rau muoáng ôû giai ñoaïn 3NSG cuûa Hg2+ ít hôn so vôùi Cd2+. - ÔÛ giai ñoaïn 5 NSG Ñoái vôùi loâ thí nghieäm gaây nhieãm bôûi Cd2+ thì söï phaùt trieån cuûa caây ñaõ lôùn hôn, caây ñaõ coù laù thaät (ôû caùc nghieäm thöùc töø ñoái chöùng ñeán 3 ppm, ôû nghieäm thöùc 10 ppm ñaõ raûi raùc moät soá caây coù laù thaät). Söï khaùc bieät xaûy ra khi noàng ñoä leân ñeán 10 ppm vaø 30 ppm coøn ñoái vôùi nghieäm thöùc coù noàng ñoä 100 ppm thì söï khaùc bieät ñaõ roõ raøng hôn khi chieàu cao trung bình cuûa caây chæ ñaït 1,1 cm, loâ thí nghieäm Cd2+ ôû 5 NSG ta coù theå nhìn thaáy coù söï khaùc Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 59 bieät giöõa 3 möùc ñoä: noàng ñoä laø töø ñoái chöùng ñeán 3 ppm, töø 10 ppm ñeán 30 ppm vaø 100 ppm. Ñoái vôùi loâ thí nghieäm gaây nhieãm bôûi Hg2+ thì söï khaùc bieät giöõa caùc nghieäm thöùc ít hôn. Cuï theå chæ xaåy ra ôû noàng ñoä 100 ppm so vôùi caùc noàng ñoä nhoû hôn (caùc laù thaät haàu nhö ñaõ xuaát hieän ôû caùc noàng ñoä gaây nhieãm). - ÔÛ giai ñoaïn 9 NSG ÔÛ giai ñoaïn 9 NSG söï phaùt trieån cuûa rau vaãn dieãn ra bình thöôøng. Loâ thí nghieäm gaây nhieãm ôû Cd2+ chieàu cao trung bình lôùn nhaát ñaõ ñaït ñeán 9,4 cm ôû noàng ñoä 0,1 ppm vaø chieàu cao trung bình nhoû nhaát laø 3,8 cm ôû noàng ñoä 100 ppm. ÔÛ loâ thí nghieäm Cd2+ söï khaùc bieät vaãn chöa xaûy ra ôû noàng ñoä ñoái chöùng ñeán 3 ppm, chæ coù ôû noàng ñoä 0,1 ppm laø coù aûnh höôûng moät ít. ÔÛ giai ñoaïn naøy caùc nghieäm thöùc 10 ppm vaø 30 ppm ñaõ coù söï khaùc bieät maø phaùt trieån maïnh hôn laø ôû nghieäm thöùc 30 ppm vôùi chieàu cao trung bình 6,1 cm, coøn ôû nghieäm thöùc 10 ppm chieàu cao trung bình 5,6 cm. Ñoái vôí chieàu cao trung bình ôû nghieäm thöùc 100 ppm thì chieàu cao trung bình chæ ñaït 3,8 cm ôû thôøi ñeåm 9 NSG. ÔÛ loâ thí nghieäm gaây nhieãm bôûi Hg2+ thì söï khaùc bieät veà chieàu cao cuõng ñaõ nhìn thaáy roõ hôn ôû ba möùc ñoä khaùc nhau. ÔÛ noàng ñoä töø ñoái chöùng ñeán 3 ppm thì chieàu cao xaáp xæ baèng nhau, sang ñeán noàng ñoä 10 ppm vaø 30 ppm thì chieàu cao coù giaûm ñi moät phaàn, chæ khi ñeán noàng ñoä 100 ppm thì söï khaùc bieät môùi xaûy ra roõ reät vôùi cheàu cao thaáp hôn haún chieàu cao trung bình cuûa caùc noàng ñoä nhoû hôn. ÔÛ giai ñoaïn naøy rau troàng ôû caùc noàng ñoä lôùn hôn 100 ppm baét ñaàu heùo vaø cheát. Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 60 - ÔÛ giai ñoaïn 16 NSG - ÔÛ giai ñoaïn 16 NSG thì loâ thí nghieäm gaây nhieãm bôûi Cd2+ söï khaùc bieät giöõa caùc nghieäm thöùc so vôùi giai ñoaïn 9 NSG haàu nhö khoâng coù gì thay ñoåi. ÔÛ giai ñoaïn naøy chieàu cao trung bình lôùn nhaát laø 18,9 cm ôû noàng ñoä 0,1 ppm. AÛnh höôûng cuûa Cd2+ ñeán söï phaùt trieån cuûa rau muoáng ñaõ chia ra laøm 3 möùc ñoä khaùc nhau. ÔÛ noàng ñoä ñoái chöùng ñeán 3 ppm coù chieàu cao caây vöôït troäi hôn ôû caùc noàng ñoä khaùc vôùi chieàu cao trung bình dao ñoäng töø 16,8 – 18,6 cm, caùc noàng ñoä töø 10 ppm ñeán 30 ppm coù chieàu cao trung bình dao ñoäng töø 10 – 10,3 cm coøn rieâng ôû noàng ñoä 100 ppm chieàu cao trung bình thaáp nhaát vaø chæ ñaït laø 7,7 cm. ÔÛ thôøi ñeåm naøy taát caû caùc caây gieo ôû noàng ñoä lôùn hôn 100 ppm laø 300 ppm vaø 1000 ppm haàu nhö ñaõ cheát heát. Ñoái vôùi loâ thí nghieäm gaây nhieãm bôûi Hg2+ ôû thôøi ñieåm 16 NSG thì coù tính ñoàng ñeàu veà chieàu cao hôn laø ôû loâ thí nghieäm gaây nhieãm bôûi Cd2+ ôû cuøng thôøi ñieåm vaø chæ phaân chia bôûi 2 möùc ñoä khaùc nhau bao goàm caùc noàng ñoä töø ñoái chöùng ñeán 30 ppm chöa coù söï khaùc bieät, khi ôû noàng ñoä 100 ppm môùi coù söï khaùc bieät vôùi caùc nghieäm thöùc khaùc. ÔÛ thôøi ñieåm naøy caùc caây gieo ôû noàng ñoä 300 ppm vaãn coøn soáng nhöng thaân vaø laù raát nhoû vaø yeáu, coøn caùc caây gieo ôû noàng ñoä 1000 ppm thì ñaõ cheát. - Giai ñoaïn 23 NSG vaø giai ñoaïn thu hoaïch (31 NSG) Ñoái vôùi caùc nghieäm thöùc gaây nhieãm Cd2+ thì moät soá caây ñaõ baét ñaàu xuaát hieän laù vaøng ôû goác. Nhö vaäy cho thaáy caây ñaõ giaø vaø saép ñeán thôøi kì thu hoaïch, ôû giai ñoaïn naøy caây coù xu höôùng chaäm phaùt trieån hôn caùc giai ñoaïn ñaàu. Söï khaùc bieät veà chieàu cao cuõng ñöôïc phaân chia ôû 3 möùc ñoä gioáng nhö giai ñoaïn 16 NSG. Nhìn vaøo bieåu ñoà aûnh höôûng cuûa Cd2+ ñeán chieàu cao rau muoáng thôøi ñieåm thu hoaïch chuùng ta coù Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 61 theå keát luaän raèng: ôû noàng ñoä 0,1 ppm coù taùc duïng kích thích söï phaùt trieån cuûa caây rau muoáng nhaát vôùi chieàu cao trung bình lôùn nhaát laø 29,7 cm, chieàu cao trung bình taêng daàn töø noàng ñoä ñoái chöùng vaø cao nhaát ôû noàng ñoä 0,1 ppm vaø sau ñoù thì haï thaáp daàn ñeán noàng ñoä gaây nhieãm lôùn nhaát laø 100 ppm. Nhìn vaøo bieåu ñoà aûnh höôûng cuûa Cd2+ ñeán söï taêng tröôûng chieàu cao rau muoáng qua caùc thôøi ñieåm chuùng ta cuõng coù theå thaáy raèng söï taêng tröôûng chieàu cao cuûa rau muoáng ñöôïc phaân chia laøm 3 möùc ñoä. Caùc noàng ñoä töø ñoái chöùng ñeán 3 ppm coù xu höôùng phaùt trieån chieàu cao gioáng nhau vaø ñi theo moät chieàu höôùng khaù töông ñoàng nhau, caùc noàng ñoä 10 ppm vaø 30 ppm coù xu höôùng phaùt trieån khaù gioáng nhau vaø coù chieàu cao thaáp hôn so vôùi söï phaùt trieån cuûa caây gaây nhieãm bôûi noàng ñoä thaáp hôn, caùc noàng ñoä 100 ppm, 300 ppm vaø 1000 ppm thì aûnh höôûng roõ reät ñeán söï phaùt trieån cuûa caây laøm cho caây phaùt trieån chaäm hôn, ôû noàng ñoâ 1000 ppm ñaõ laøm cho caây khoâng theå phaùt trieån reã vaø cheát ôû thôøi ñieåm 7 NSG coøn ôû noàng ñoä 300 ppm thì laøm cho caây cheát ôû thôøi ñieåm 9 NSG. Baûng 16: Quan heä giöõa Lg (C) Cd2+ vaø chieàu daøi trung bình thaân caây rau muoáng sau thu hoaïch Noàng ñoä(C)(ppm) DC (0,1) 0,2 0,4 1,1 3,1 10 30 100 Lg ( C ) -1 -0,69 -0,39 0,04 0,49 1 1,47 2 Daøi thaân (cm) 26,8 29,7 28,1 26 25,2 16,1 14,2 11,3 Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 62 quan heä Lg (C) Cd2+ vôùi chieàu daøi thaân thôøi ñieåm thu hoaïch y = -5.8888x + 23.885 R2 = 0.8717 0 5 10 15 20 25 30 35 -2 -1 0 1 2 3 Lg (C) ca o th aân (c m ) Daøi thaân Linear (Daøi thaân) Ñoà thò 5: Quan heä giöõa Lg (C) Cd2+ vaø chieàu daøi trung bình thaân caây rau muoáng sau thu hoaïch Döôùi taùc duïng cuûa Cd2+, chieàu daøi thaân trung bình cuûa rau muoáng taêng daàn töø nghieäm thöùc ñoái chöùng tôùi nghieäm thöùc coù noàng ñoä 0,1ppm sau ñoù giaûm daàn tôùi nghieäm thöùc coù noàng ñoä lôùn nhaát. Quan heä trong nghieân cöùu chieàu daøi thaân tuaân theo quy luaät: noàng ñoä ñoäc chaát cadmium trong ñaát caøng taêng thì chieàu daøi thaân giaûm vaø quan heä giöõa Lg(noàng ñoä) vaø chieàu daøi thaân trung bình ñöôïc cho bôûi phöông trình [9]: Y(daøi TB thaân) = -5,8888*lg(noàng ñoä) + 23,885 (R2 = 0,8717). Vôùi caùc nghieäm thöùc gaây nhieãm bôûi Hg2+ ôû giai ñoaïn 23 NSG vaø giai ñoaïn thu hoaïch (31 NSG) thì söï khaùc bieät veà chieàu cao ôû caùc nghieäm thöùc ít hôn so vôùi Cd2+, chuùng haàu nhö chæ phaân chia laøm 2 möùc ñoä ñoù laø caùc noàng ñoä töø ñoái chöùng ñeán 30 ppm khaù töông ñoàng veà chieàu cao, chæ coù noàng ñoä 100 ppm laø coù söï khaùc bieät. Nhìn vaøo bieåu ñoà aûnh höôûng cuûa Hg2+ ñeán söï phaùt trieån chieàu cao cuûa caây rau muoáng qua caùc thôøi kyø cuõng cho thaáy raèng caùc noàng ñoä töø ñoái chöùng ñeán 30 ppm coù xu höôùng phaùt trieån khaù gioáng nhau, ñeán noàng ñoä 100 ppm ñaõ coù söï khaùc bieät Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 63 veà chieàu cao, ôû noàng ñoä naøy ñaõ laøm cho caây phaùt trieån chaäm hôn. ÔÛ caùc noàng ñoä lôùn hôn 100 ppm ñaõ laøm cho caây cheát ôû 13 NSG ñoái vôùi nghieäm thöùc 1000 ppm vaø 21 NSG ñoái vôùi 300 ppm. ÔÛ thôøi ñieåm thu hoaïch chuùng ta thaáy raèng chieàu cao cuûa caây ôû noàng ñoä ñoái chöùng vaø 3 ppm xaáp xæ baèng nhau vaø haï thaáp daàn khi noàng ñoä caøng cao. Qua bieåu ñoà aûnh höôûng cuûa Hg2+ ñeán chieàu cao rau muoáng thôøi ñieåm thu hoaïch ñaõ phaûn aùnh raèng: ngay ôû noàng ñoä ñoái chöùng ñaõ laøm cho caây gaàn nhö laø phaùt trieån maïnh nhaát ñieàu ñoù cuõng coù theå noùi raèng ôû noàng ñoä ñoái chöùng cuõng laø noàng ñoä toát nhaát cho caây rau muoáng phaùt trieån. Baûng 17: Quan heä giöõa Lg (C) Hg2+ vaø chieàu daøi trung bình thaân caây rau muoáng sau thu hoaïch noàng ñoä( C )(ppm) DC (2,2) 5,2 12,2 32,2 102,2 Lg ( C ) 0,34 0,71 1,08 1,5 2 Daøi thaân 28,4 28,8 26,8 25,5 16.7 Quan heä Lg(C) Hg2+ vôùi chieàu daøi thaân rau muoáng sau thu hoaïch y = -6.7207x + 32.808 R2 = 0.7813 0 5 10 15 20 25 30 35 0 0.5 1 1.5 2 2.5 Lg (C) da øi t ha ân (c m ) Daøi thaân Linear (Daøi thaân ) Ñoà thò 6: Quan heä giöõa Lg (C) Hg2+ vaø chieàu daøi trung bình thaân caây rau muoáng sau thu hoaïch Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 64 Döôùi taùc duïng cuûa Hg2+, chieàu daøi thaân trung bình cuûa rau muoáng taêng daàn töø nghieäm thöùc ñoái chöùng tôùi nghieäm thöùc coù noàng ñoä 5,2 ppm sau ñoù giaûm daàn tôùi nghieäm thöùc coù noàng ñoä lôùn nhaát. Quan heä trong nghieân cöùu chieàu daøi thaân tuaân theo quy luaät: noàng ñoä chaát thuyû ngaân trong ñaát caøng taêng thì chieàu daøi thaân caøng giaûm vaø quan heä giöõa Lg(noàng ñoä) vaø chieàu daøi thaân trung bình ñöôïc cho bôûi phöông trình: Y(daøi TB thaân) = -6,7207*lg(noàng ñoä) + 32,808 (R2 = 0,7813). Nhö vaäy khi so saùnh ñeán söï phaùt trieån chieàu cao caây rau muoáng thì chuùng ta thaáy raèng Cd2+ coù taùc duïng kích thích söï phaùt trieån cuûa caây rau muoáng ôû noàng ñoä nhoû hôn so vôùi Hg2+ vaø kìm haõm söï phaùt trieån maïnh hôn so vôùi Hg2+. Khi ôû cuøng moät noàng ñoä gioáng nhau thì Cd2+ mang tính ñoäc hôn so vôùi Hg2+ vaø kìm haõm söï phaùt trieån cuûa rau muoáng maïnh hôn Hg2+. Noàng ñoä ñoäc chaát toái ña khoâng gaây haïi cho sinh vaät khaûo saùt (qua thí nghieäm quan saùt) cuûa Hg2+ laø 32,2 ppm lôùn hôn gaáp 10 laàn so vôùi Cd2+ laø 3 ppm. Noàng ñoä ñoäc chaát thaáp nhaát gaây haïi cho sinh vaät khaûo saùt (qua thí nghieäm quan saùt) cuûa Hg2+ laø 102 ppm lôùn hôn gaáp 10 laàn so vôùi Cd2+ laø 10 ppm. Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 65 4.3. AÛNH HÖÔÛNG CUÛA Cd2+, Hg2+ ÑEÁN CHIEÀU DAØI REÃ CAÂY RAU MUOÁNG Noàng ñoä (ppm) Daøi reã (cm) DC 7,2a 0,1 7,4a 0.,3 7,4a 1 7,2a 3 6,8ab 10 6,3bc aûnh höô ûng cuûa Cd2+ ñe án chie àu daø i re å rau muoáng 0 1 2 3 4 5 6 7 8 DC 0.1 0.3 1 3 10 30 100 noàng ñoä (ppm) da øi r eã (c m ) daøi reã 30 4,2c 100 3,1c Möùc yù nghóa 0,013 Baûng 18 vaø bieåu ñoà 3 Aûnh höôûng cuûa Cd2+ ñeán chieàu daøi reã rau muoáng thôøi ñieåm thu hoaïch Noàng ñoä (ppm) Daøi reã (cm) DC 6,9a 3 7,1a 10 6,5ab 30 4,2bc 100 3,2c Möùc yù nghóa 0,016 aûnh höôûng cuûa Hg2+ ñeán chieàu daø i reå rau muoáng 0 1 2 3 4 5 6 7 8 DC 3 10 30 100noàng ñoä (ppm) da øi r eã (c m ) daøi reã Baûng 19 vaø bieåu ñoà 4 Aûnh höôûng cuûa Hg2+ ñeán chieàu daøi reã rau muoáng thôøi ñieåm thu hoaïch Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 66 Ghi chuù: Treân cuøng moät coät, caùc chöõ gioáng nhau thì söï khaùc bieät khoâng coù yù nghóa vôùi ñoä tin caäy 95% - möùc yù nghóa (sig.level) caøng nhoû hôn 0,05 thì söï khaùc bieät caøng lôùn ; NSG: ngaøy sau gieo. DC: ñoái chöùng. Reã laø cô quan quan troïng nhaát cuûa thöïc vaät. Noù haáp thu, tieáp xuùc vôùi ñoäc chaát trong moâi tröôøng ñaát. Khi reã phaùt trieån vaø hoaït ñoäng thì khaûo saùt aûnh höôûng ñoäc chaát môùi coù yù nghóa. Neáu moâi tröôøng soáng coù tính tích luõy ñoäc chaát daàn daàn töø thaáp ñeán cao thì gaây bieán ñoäng sinh lyù cô theå ñeå thích nghi vôùi ñieàu kieän bieán ñoäng cô theå gaây neân nhö: reã caây ít phaùt trieån hay phaùt trieån theo höôùng khaùc ít chòu aûnh höôûng bôûi ñoäc chaát (Leâ Huy Baù, 2000) [1]. AÛnh höôûng cuûa caùc ñoäc chaát kim loaïi naëng khaûo saùt cuõng tuaân theo quy luaät naøy. Reã caøng keùm phaùt trieån thì khaû naêng haáp thu caùc chaát dinh döôõng caøng ít laøm cho caùc boä phaän khaùc cuûa caây seõ chaäm phaùt trieån. Ñoái vôùi loâ thí nghieäm gaây nhieãm Cd2+ thì döôùi taùc duïng cuûa Cd2+ chieàu daøi reã caây rau muoáng taêng daàn töø nghieäm thöùc ñoái chöùng ñeán nghieäm thöùc 0,3 ppm vaø sau ñoù giaûm daàn ñeán nghieäm thöùc coù noàng ñoä lôùn nhaát. Ñieàu naøy cuõng coù theå noùi raèng Cd2+ ôû noàng ñoä 0,3 ppm coù taùc duïng laøm taêng kích thích söï phaùt trieån reã caây rau muoáng toát nhaát. Khi lieàu löôïng Cd2+ gaây nhieãm trong ñaát taêng leân ñaõ laøm cho chieàu daøi reã coù xu höôùng ngaén daàn laïi so vôùi nghieäm thöùc 0,3 ppm, khaùc bieät naøy coù yù nghóa veà maët thoáng keâ baét ñaàu ôû nghieäm thöùc 10 ppm. ÔÛ caùc nghieäm thöùc baét ñaàu gaây aûnh höôûng coù yù nghóa veà maët thoáng keâ so vôùi nghieäm thöùc 0,3 ppm. Reã, coù xu höôùng bò ñen heát loâng huùt vaø xoaén laïi thaønh cuïc. Phaàn döôùi ñieåm xoaén reã gaàn nhö khoâng coù loâng huùt. ÔÛ caùc nghieäm thöùc coù noàng ñoä cao hôn 100 ppm thì reã khoâng phaùt trieån ñöôïc vaø caây cheát. Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 67 Baûng 20: Quan heä giöõa Lg (C) Cd2+vaøchieàu daøi reã caây rau muoáng noàng ñoä( C )(ppm) DC (0,1) 0,2 0,4 1,1 3,1 10 30 100 Lg ( C ) -1 -0,69 -0,39 0,04 0,49 1 1,47 2 Daøi reã 7,2 7,4 7,4 7,2 6,8 6,3 4,2 3,1 Quan heä Lg(C) Cd2+ vôùi chieàu daøi reã rau muoáng sau thu hoaïch y = -1.3628x + 6.673 R2 = 0.789 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 -2 -1 0 1 2 3 Lg (C) da øi r eã (c m ) daøi reã Linear (daøi reã ) Ñoà thò 7: Quan heä giöõa Lg (C) Cd2+ vaøchieàu daøi reã caây rau muoáng Quan heä trong nghieân cöùu chieàu daøi reã caây rau muoáng tuaân theo quy luaät: noàng ñoä ñoäc chaát cadmium trong ñaát caøng taêng thì chieàu daøi reã caøng giaûm vaø quan heä giöõa Lg (noàng ñoä) vaø chieàu daøi reã ñöôïc cho bôûi phöông trình: Y(daøi reã) = -1,3628*lg(noàng ñoä) + 6,673 (R2 = 0,789) Ñoái vôùi loâ thí nghieäm gaây nhieãm Hg2+ thì chieàu daøi reã taêng daàn töø nghieäm thöùc ñoái chöùng ñeán nghieäâm thöùc gaây nhieãm ôû 3 ppm (trong thöïc teá 5,2 ppm do noàng ñoä neàn trong ñaát laø 2,2 ppm) sau ñoù chieàu daøi reã giaûm daàn ñeán noàng ñoä lôùn nhaát. Nhö vaäy ñoái vôùi ñaát gaây nhieãm Hg2+ thì ôû noàng ñoä 5,2 ppm laïi coù khaû naêng kích thích reã caây rau muoáng phaùt trieån toâùt nhaát. Khi lieàu löôïng Hg2+ gaây nhieãm trong ñaát taêng leân quaù 5,2 ppm ñaõ laøm cho chieàu daøi reã coù xu höôùng ngaén daàn laïi so vôùi nghieäm Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 68 thöùc 5,2 ppm, khaùc bieät naøy coù yù nghóa veà maët thoáng keâ baét ñaàu ôû nghieäm thöùc 30 ppm. ÔÛ caùc nghieäm thöùc baét ñaàu gaây aûnh höôûng coù yù nghóa veà maët thoáng keâ so vôùi nghieäm thöùc 5,2 ppm, reã cuõng coù xu höôùng bò ñen heát loâng huùt vaø xoaén laïi thaønh cuïc. Phaàn döôùi ñieåm xoaén reã gaàn nhö khoâng coù loâng huùt. ÔÛ caùc nghieäm thöùc coù noàng ñoä cao hôn 100 ppm thì reã khoâng phaùt trieån ñöôïc vaø cheát. Baûng 21: Quan heä giöõa Lg (C) Hg2+ vaø chieàu daøi reã caây rau muoáng Noàng ñoä( C )(ppm) DC (2,2) 5,2 12,2 32,2 102,2 Lg ( C ) 0,34 0,71 1,08 1,5 2 Daøi reã 6,9 7,1 6,5 4,2 3,2 quan heä Lg(C) Hg2+ vôùi chieàu daøi reã rau muoáng y = -2.5393x + 8.4392 R2 = 0.8775 0 1 2 3 4 5 6 7 8 0 1 2 3 Lg (C) da øi r eã (c m ) Daøi reã Linear (Daøi reã ) Ñoà thò 8: Quan heä giöõa Lg (C) Hg2+ vaø chieàu daøi reã caây rau muoáng Quan heä trong nghieân cöùu chieàu daøi reã caây rau muoáng tuaân theo quy luaät: noàng ñoä ñoäc chaát thuyû ngaân trong ñaát caøng taêng thì chieàu daøi reã caøng giaûm vaø quan heä giöõa Lg (noàng ñoä) vaø chieàu daøi reã ñöôïc cho bôûi phöông trình [9]: Y(daøi reã) = -2,5393*lg(noàng ñoä) + 8,4392 (R2 = 0,8775). Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 69 Nhö vaäy khi so saùnh ñeán söï phaùt trieån chieàu daøi reã caây rau muoáng thì chuùng ta thaáy raèng Cd2+ coù taùc duïng kích thích söï phaùt trieån cuûa chieàu daøi reã caây rau muoáng ôû noàng ñoä nhoû hôn so vôùi Hg2+ vaø kìm haõm söï phaùt trieån maïnh hôn so vôùi Hg2+. Khi ôû cuøng moät noàng ñoä gioáng nhau thì Cd2+ mang tính ñoäc hôn so vôùi Hg2+ vaø kìm haõm söï phaùt trieån cuûa rau muoáng maïnh hôn Hg2+. Ñaëc bieät noàng ñoä kích thích söï phaùt trieån reã maïnh nhaát cuûa Hg2+ lôùn hôn gaáp 13 laàn so vôùi Cd2+. Noàng ñoä ñoäc chaát toái ña khoâng gaây haïi cho sinh vaät khaûo saùt (qua thí nghieäm quan saùt) cuûa Hg2+ laø 12,2 ppm lôùn hôn gaáp 4 laàn so vôùi Cd2+ laø 3 ppm. Noàng ñoä ñoäc chaát thaáp nhaát gaây haïi cho sinh vaät khaûo saùt (qua thí nghieäm quan saùt) cuûa Hg2+ laø 32,2 ppm lôùn hôn gaáp 3 laàn so vôùi Cd2+ laø 10 ppm. 4.4. AÛNH HÖÔÛNG CUÛA Cd2+, Hg2+ ÑEÁN ÑOÄ AÅM THAÂN-LAÙ VAØ REÃ CUÛA CAÂY RAU MUOÁNG THÔØI KYØ THU HOAÏCH 4.4.1. AÛnh höôûng cuûa Cd2+, Hg2+ ñeán ñoä aåm thaân-laù cuûa caây rau muoáng Baûng 22: AÛnh höôûng cuûa Cd2+ ñeán ñoä aåm thaân-laù cuûa rau muoáng sau thu hoaïch Noàng ñoä( C ) (ppm) DC (0,1) 0,2 0,4 1,1 3,1 10 30 100 Ñoä aåm (thaân) (%) 92,28 93 92 91 91,6 91 91 87 Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 70 AÛnh höôûng cuûa Cd2+ ñeán ñoä aåm thaân-laù caây rau muoáng thôøi kyø thu hoaïch 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 DC 0.2 0.4 1.1 3.1 10.1 30.1 100.1 Noàng ñoä (ppm) %H2O Bieåu ñoà 5 AÛnh höôûng cuûa Cd2+ ñeán ñoä aåm thaân-laù cuûa rau muoáng sau thu hoaïch  Ñoái vôùi loâ thí nghieäm gaây nhieãm Cd2+ thì ñoä aåm khoâng theå hieän roõ raøng töø nghieäm thöùc ñoái chöùng ñeán 30 ppm. Ñoä aåm trong thaân-laù dao ñoäng trong khoaûng 91% ñeán 93% vaø cao nhaát laø 93% ôû ngnhieäm thöùc 0,2 ppm. Sang ñeán nghieäâm thöùc 100 ppm thì Cd2+ ñaõ aûnh höôûng roõ reät laøm giaûm khoái löôïng nöôùc trong thaân-laù xuoáng chæ coøn 87%. Nhö vaây khi noàng ñoä cuûa Cd2+ trong ñaát cao noù seõ kìm haõm khaû naêng giöõ nöôùc trong thaân-laù rau muoáng ôû moät möùc ñoä naøo ñoù maø khoâng cho caây phaùt trieån ôû caùc nghieäm thöùc ñoái chöùng. Baûng 23: AÛnh höôûng cuûa Hg2+ ñeán ñoä aåm thaân-laù cuûa rau muoáng sau thu hoaïch Noàng ñoä( C ) (ppm) DC (2,2) 5,2 12,2 32,2 102 Ñoä aåm (thaân) (%) 92,91 93,19 92,57 92 86,2 Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 71 AÛnh höôûng cuûa Hg2+ ñeán ñoä aåm thaân-laù caây rau muoáng thôøi kyø thu hoaïch 82 84 86 88 90 92 94 DC 5.2 12.2 32.2 102.2 Noàng ñoä (ppm) %H2O Bieåu ñoà 6: AÛnh höôûng cuûa Hg2+ ñeán ñoä aåm thaân-laù cuûa rau muoáng sau thu hoaïch Ñoái vôùi loâ thí nghieäm gaây nhieãm Hg2+ thì % khoái löôïng nöôùc trong thaân-laù theå hieän roõ raøng hôn. Khoái löôïng nöôùc trong thaân-laù taêng daàn töø nghieäm thöùc ñoái chöùng ñeán nghieäm thöùc 5.2pmm nhöng khoâng ñaùng keå, sau ñoù giaûm daàn ñeán noàng ñoä lôùn nhaát. Nhö vaäy coù theå keát luaän raèng aûnh höôûng cuûa Hg2+ coù taùc duïng tæ leä nghòch ñeán % khoái löôïng nöôùc trong thaân-laù caây rau muoáng. Ñieàu naøy cuõng truøng hôïp vôùi söï kìm haõm vaø phaùt trieån chieàu daøi thaân-laù, chieàu daøi reã cuûa caây rau muoáng ôû caùc noàng ñoä gaây nhieãm töông öùng. Nhö vaäy khi so saùnh söï taùc ñoäng cuûa caùc kim loaïi naëng Cd2+, Hg2+ ñeán % khoái löôïng nöôùc trong thaân-laù rau muoáng thì khoâng coù söï khaùc bieät roõ raøng vaø cuõng töông ñoái baèng nhau trong caùc khoaûng noàng ñoä gaây nhieãm baèêng nhau. Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 72 4.4.2. AÛnh höôûng cuûa Cd2+, Hg2+ ñeán ñoä aåm cuûa reã caây rau muoáng Baûng 24: AÛnh höôûng cuûa Cd2+ ñeán ñoä aåm reã cuûa rau muoáng sau thu hoaïch Noàng ñoä( C ) (ppm) DC (0,1) 0,2 0,4 1,1 3,1 10,1 30,1 100 Ñoä aåm (reã) (%) 93,5 93 91,2 91 90 91,9 86 84 AÛnh höôûng cuûa Cd2+ ñeán ñoä aåm cuûa reã caây rau muoáng thôø i kyø thu hoaïch 78 80 82 84 86 88 90 92 94 96 DC 0.2 0.4 1.1 3.1 10.1 30.1 100.1 Noàng ñoä (ppm) %H2O Bieåu ñoà 7: AÛnh höôûng cuûa Cd2+ ñeán ñoä aåm reã cuûa rau muoáng sau thu hoaïch AÛnh höôûng cuûa Cd2+ ñeán ñoä aåm cuûa thaân-laùvaø reã caây rau muoáng thôøi kyø thu hoaïch 78 80 82 84 86 88 90 92 94 DC 0.2 0.4 1.1 3.1 10.1 30.1 100.1 Noàng ñoä (ppm) %H2O %H2O (reã) %H2O (thaân) Bieåu ñoà 8: AÛnh höôûng cuûa Cd2+ ñeán ñoä aåm cuûa thaân-laù vaø reã rau muoáng thôøi kyø thu hoaïch  Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 73 Baûng 25: AÛnh höôûng cuûa Cd2+ ñeán ñoä aåm reã cuûa rau muoáng sau thu hoaïch Ñoái vôùi loâ thí nghieäm gaây nhieãm Cd2+ thì ñoä aåm cuûa reã coù phaàn khaùc vôùi ñoä aåm trong thaân-laù. Ñoä aåm cuûa reã giaûm daàn töø nghieäm thöùc ñoái chöùng ñeán nghieäm thöùc 3,1 ppm, sau ñoù taêng leân ôû 10,1 ppm roài tieáp tuïc giaûm ñeán noàng ñoä lôùn nhaát. Nhö vaäy coù theå thaáy raèng Cd2+ töø noàng ñoä ñoái chöùng ñeán noàng ñoä 3,1 ppm coù chieàu höôùng tæ leä nghòch vôùi khaû naêng giöõ nöôùc trong reã rau muoáng. Ñeán noàng ñoä 10,1 ppm thì laïi coù khaê naêng laøm taêng khaû naêng giöõ nöôùc trong reã cao hôn, nhöng ñeán khi noàng ñoä taêng leân 30 ppm vaø 100 ppm thì laïi coù chieàu höôùng ngöôïc laïi, noàng ñoä Cd2+ caøng taêng thì ñoä aåm caøng giaûm. Nhìn vaøo bieåu ñoà 8 chuùng ta thaáy raèng ôû haàu Noàng ñoä( C )(ppm) DC (2.2) 5.2 12.2 32.2 102.2 Ñoä aåm (reã) (%) 92 91.1 92.47 90.3 87.03 AÛnh höôûng cuûa Hg2+ ñeán ñoä aåm cuûa reã caây rau muoáng thôøi kyø thu hoaïch 84 86 88 90 92 94 DC 5.2 12.2 32.2 102.2 Noàng ñoä (ppm) %H2O Bieåu ñoà 9: AÛnh höôûng cuûa Cd2+ ñeán ñoä aåm reã cuûa rau muoáng sau thu hoaïch Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 74 heát caùc noàng ñoä thì ñoä aåm trong thaân-laù haàu nhö ñeàu cao hôn trong reã. Ñieàu naøy cuõng coù theå hieåu raèng vôùi söï kích thích cuûa Cd2+ khaû naêng giöõ nöôùc trong caùc boä phaän thaân-laù toát hôn ôû caùc boä phaän reã ñoái vôùi rau muoáng. AÛnh höôûng cuûa Hg2+ ñeán ñoä aåm thaân-laù vaø reã caây rau muoáng thôøi kyø thu hoaïch 82 84 86 88 90 92 94 DC 5.2 12.2 32.2 102.2 Noàng ñoä (ppm) %H2O %H2O (reã) %H2O (thaân) Bieåu ñoà 10: AÛnh höôûng cuûa Hg2+ ñeán ñoä aåm cuûa thaân-laù vaø reã caây rau muoáng thôøi kyø thu hoaïch Ñoái vôùi thí nghieäm gaây nhieãm Hg2+ thì ñoä aåm trong reã theå hieän khoâng roõ raøng. Ñoä aåm dao ñoäng trong khoaûng 90,3% ñeán 92,47% töø nghieäm thöùc ñoái chöùng ñeán 32,2 ppm. Ñeán khi sang ñeán noàng ñoä 102,2 ppm thì ñoä aåm coù giaûm ñi moät phaàn nhöng khoâng ñaùng keå. Nhö vaäy khi so saùnh söï taùc ñoäng cuûa 2 ion kim loaïi naëng Cd2+ vaø Hg2+ ñeán ñoä aåm reã thì chuùng ta thaáy raèng: Khi ôû noàng ñoä cao thì ñoä aåm trong reã ôû loâ thí nghieäm gaây nhieãm Hg2+ cao hôn loâ thí nghieäm gaây nhieãm Cd2+. Cd2+ coù taùc ñoäng kìm haõm khaû naêng giöõ nöôùc nhieàu hôn laø Hg2+. Nhìn vaøo bieåu ñoà 10 chuùng ta thaáy raèng raèng ôû haàu heát caùc noàng ñoä thì ñoä aåm trong thaân-laù haàu nhö ñeàu cao hôn trong reã. Ñieàu naøy cuõng gioáng nhö loâ thí nghieäm gaây nhieãm Cd2+ vaø coù theå hieåu raèng vôùi söï kích Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 75 thích cuûa Hg2+ thì khaû naêng giöõ nöôùc trong caùc boä phaän thaân-laù toát hôn ôû caùc boä phaän reã. 4.5. HAØM LÖÔÏNG Cd2+, Hg2+ TÍCH LUYÕ TRONG CAÙC BOÄ PHAÄN CUÛA CAÂY RAU MUOÁNG Baûng 26 Haøm löôïng Cd2+ tích luyõ trong caùc boä phaän cuûa caây rau muoáng Noàng ñoä(ppm) DC(0.1) 0.2 0.4 1.1 3.1 10.1 30.1 Cd2+ thaân-laù (mg/Kg khoâ) 0.12 21.94 20.21 34.01 52.74 68.46 83.73 Cd2+reã (mg/Kg khoâ) 0.53 70.26 48.65 62.35 130.76 294.02 581.1 Söï tích luyõ Cd2+ trong thaân-laù vaø reã cuûa rau muoáng 0 200 400 600 800 DC 0.1 0.3 1 3 10 30 Noàng ñoä (ppm) mgHg2+/Kg Cd2+ thaân Cd2+ reã Ñoà thò 9: Haøm löôïng Cd2+ tích luyõ trong caùc boä phaän cuûa caây rau muoáng Baûng 27: Haøm löôïng Hg2+ tích luyõ trong caùc boä phaän cuûa caây rau muoáng Noàng ñoä(ppm) DC (2.2) 5.2 12.2 32.2 102.2 Hg2+ thaân-laù (mg/Kg khoâ) 8.15 20.33 27.07 39.04 82.84 Hg2+reã (mg/Kg khoâ) 12.92 30.69 120.48 352.2 1151.5 Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 76 Söï tích luyõ Hg2+ trong thaân-laù vaø reã cuûa rau muoáng 0 200 400 600 800 1000 1200 1400 DC 3 10 30 100 noàng ñoä (ppm) mgHg2+/Kg Hg2+ thaân Hg2+ reã Ñoà thò 10: Haøm löôïng Hg2+ tích luyõ trong caùc boä phaän cuûa caây rau muoáng Haøm löôïng kim loaïi naëng tích luyõ trong caùc boä phaân thaân-laù vaø reã cuûa caây rau muoáng nhìn chuùng tuaân theo moät quy luaät: noàng ñoä gaây nhieãm trong ñaát caøng cao thì söï tích luyõ trong caùc boä phaän cuûa caây rau muoáng cuõng taêng cao theo quy luaät ñoù. Haøm löôïng kim loaïi naëng tích luyõ trong reã cao hôn gaáp nhieàu laàn so vôùi haøm löôïng kim loaïi naëng tích luyõ trong thaân-laù. Ñieàu naøy raát ñuùng vôùi nhöõng nhaän xeùt veà aûnh höôûng cuûa kim loaïi naëng ñoái vôùi caây rau muoáng. Ñoái vôùi loâ thí nghieäm gaây nhieãm Cd2+ thì nhìn vaøo baûng 26 vaø ñoà thò 7 chuùng ta thaáy raèng söï tích luyõ Cd2+ trong thaân-laù bieåu dieãn treân ñoà thò gaàn nhö laø moät ñöôøng thaúng coù chieàu höôùng taêng cao khi noàng ñoä gaây nhieãm trong ñaát taêng cao. Ñieàu naøy ñaõ phaûn öùng ñuùng khaû naêng tích luyõ kim loaïi naëng trong caùc boä phaân cuûa caây troàng caøng cao khi noàng ñoä kim loaïi naëng trong ñaát caøng cao. Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 77 Quan heä göõa Lg C (Cd2+) vaø haøm löôïng Cd2+ tích luyõ trong thaân-laù rau muoáng y = 32.312x + 35.926 R2 = 0.9804 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 -2 -1 0 1 2 lgC m gC d2 +/ k g th aân k ho â Cd2+ thaân- laù Linear (Cd2+ thaân- laù) Ñoà thò 11: Quan heä LgC (Cd2+) vaø haøm löôïng Cd2+ tích luyõ trong thaân-laù rau muoáng Quan heä trong nghieân cöùu khaû naêng tích luyõ Cd2+ trong thaân-laù rau muoáng tuaân theo quy luaät veà quan heä giöõa Lg (noàng ñoä) vaø haøm löôïng tích luyõ trong thaân laù ñöôïc cho bôûi phöông trình: Y(mgCd2+/kg khoâ thaân laù) = 32,312*lg (noàng ñoä) + 35,926 (R2 = 0,9804) Haøm löôïng Cd2+ tích luyõ trong reã cao hôn nhieàu so vôùi haøm löôïng Cd2+ tích luyõ trong thaân laù (ôû noàng ñoä ñoái chöùng gaáp 4,1 laàn, töø noàng ñoä 0,3 ppm ñeán 3 ppm gaáp 2,5 laàn, noàng ñoä 10 ppm gaâùp 4,2 laàn, noàng ñoä 30 ppm gaáp 7 laàn). Taïi noàng 0,1ppm khaû naêng haáp thuï laïi taêng cao hôn so vôùi caùc noàng ñoä 0,3 vaø 1 ppm ñieàu naøy coù theå hieåu raèng taïi noàng ñoä 0,1 ppm coù khaû naêng kích thích söï haáp thuï Cd2+ cao hôn so vôùi caùc noàng ñoä 0,3 vaø 1 ppm. Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 78 Quan heä göõa Lg C (Cd2+) vaø haøm löôïng Cd2+ tích luyõ trong reã rau muoáng y = 201.78x + 143.15 R2 = 0.7968 -100 0 100 200 300 400 500 600 700 -2 -1 0 1 2 lgC m gC d2 +/ k g re ã k ho â Cd2+ thaân- laù Linear (Cd2+ thaân- laù) Ñoà thò 12: Quan heä LgC (Cd2+) vaø haøm löôïng Cd2+ tích luyõ trong reã rau muoáng Quan heä trong nghieân cöùu khaû naêng tích luyõ Cd2+ trong reã rau muoáng tuaân theo quy luaät veà quan heä giöõa Lg(noàng ñoä) vaø haøm löôïng tích luyõ trong reã ñöôïc cho bôûi phöông trình: Y (mgCd2+/kg khoâ reã) = 210,78 * lg(noàng ñoä) + 143,15 (R2 = 0,7968) Ñoái vôùi loâ thí nghieäm gaây nhieãm Hg2+ thì haøm löôïng Hg2+ tích luyõ trong thaân-laù vaø reã ñeàu coù quy luaät chung laø: haøm löôïng gaây nhieãm trong ñaát caøng cao thì khaû naêng tích luyõ trong caùc boä phaän cuûa caây rau muoáng cuõng taêng theo. Haøm löôïng Hg2+ tích luyõ trong reã cuõng cao hôn nhieàu haøm löôïng Hg2+ tích luyõ trong thaân-laù (töø noàng ñoä ñoái chöùng ñeán 5,2 ppm cao gaáp 1,6 laàn, 12,2 ppm gaáp 4,5 laàn, 32,2 ppm gaáp 9 laàn vaø 102,2 ppm gaáp 14 laàn). Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 79 Quan heä göõa Lg C (Hg2+) vaø haøm löôïng Hg2+ tích luyõ trong thaân laù rau muoáng y = 41.783x - 11.562 R2 = 0.8969 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 0 1 2 3 LgC m gH g2 +/ k g th aân k ho â Hg2+ thaân-laù Linear (Hg2+ thaân-laù) Ñoà thò 13: Quan heä LgC (Hg2+) vaø haøm löôïng Hg2+ tích luyõ trong thaân-laù rau muoáng Quan heä trong nghieân cöùu khaû naêng tích luyõ Hg2+ trong thaân-laù rau muoáng tuaân theo quy luaät veà quan heä giöõa Lg (noàng ñoä) vaø haøm löôïng Hg2+ tích luyõ trong thaân laù ñöôïc cho bôûi phöông trình: Y (mgHg2+/kg khoâ thaân-laù) = 41,783 * lg(noàng ñoä) + 11,562 (R2 = 0,8969) Quan heä göõa Lg C (Hg2+) vaø haøm löôïng Hg2+ tích luyõ trong reã rau muoáng y = 654.01x - 402.86 R2 = 0.7981 -400 -200 0 200 400 600 800 1000 1200 1400 0 1 2 3 LgC m gH g2 +/ k g re ã k ho â Hg2+ reâ Linear (Hg2+ reâ) Ñoà thò 12: Quan heä LgC (Hg2+) vaø haøm löôïng Hg2+ tích luyõ trong reã rau muoáng Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 80 Quan heä trong nghieân cöùu khaû naêng tích luyõ Hg2+ trong reã rau muoáng tuaân theo quy luaät vaø quan heä giöõa Lg (noàng ñoä) vaø haøm löôïng Hg2+ tích luyõ reã ñöôïc cho bôûi phöông trình: Y (mgHg2+/kg khoâ reã) = 654.01*lg (noàng ñoä) + 402.86 (R2 = 0.7981). Nhö vaäy khi so saùnh khaû naêng tích luyõ caùc ion kim loaïi naëng trong thaân-laù vaø reã rau muoáng thaáy raèng: - ÔÛ cuøng moät noàng ñoä gaây nhieãm nhö nhau thì khaû naêng tích luyõ caùc ion kim loaïi naëng trong reã luoân lôùn hôn trong thaân-laù. - ÔÛ cuøng moät noàng ñoä gaây nhieãm nhö nhau thì khaû naêng tích luyõ caùc ion kim loaïi naëng trong thaân-laù theo thöù töï Cd2+ > Hg2+. - ÔÛ cuøng moät noàng ñoä gaây nhieãm nhö nhau thì khaû naêng tích luyõ caùc ion kim loaïi naëng trong reã theo thöù töï Cd2+ > Hg2+. 4.6. KEÁT LUAÄN Qua coâng trình thöïc nghieäm ñaõ chöùng toû, khi moâi tröôøng ñaát bò oâ nhieãm kim loaïi naëng thì coù theå gaây ra 2 taùc duïng: kích thích hoaëc kìm haõm söï phaùt trieån cuûa thöïc vaät. Ñeà taøi ñaõ chæ roõ aûnh höôûng chi tieát cuûa caùc nguyeân toá Cd, Hg ñeán quaù trình sinh tröôûng vaø phaùt trieån cuûa caây rau muoáng treân ñaát ñoû bazan, khaû naêng taùc ñoäng cuõng nhö möùc ñoä gaây ñoäc. Caùc keát quaû nghieân cöùu quan troïng ñöôïc ghi nhaän cuoái cuøng qua coâng trình thöïc nghieäm laø: - Hg kích thích söï sinh tröôûng cuûa caây rau muoáng ôû noàng ñoä khaù cao (5,2 ppm) vaø kìm haõm söï phaùt trieån töø [30, 100] ppm. Hg aûnh höôûng maïnh ñeán quaù trình sinh tröôûng vaø phaùt trieån cuûa caây rau muoáng ôû noàng ñoä 300 ppm (sau 21 ngaøy gieo troàng caây gaàn nhö cheát hoaøn toaøn). Khaû naêng tích luõy cuûa Hg trong thaân-laù thaáp hôn trong reã, ôû noàng ñoä 100 ppm khaû naêng tích luõy laø cao nhaát. Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 81 - So vôùi Hg, Cd kích thích phaùt trieån ôû noàng ñoä khaù thaáp (0,2 ppm), khaû naêng tích luõy cuûa Cd trong reã cao cuõng hôn trong thaân-laù, ñaëc bieät laø ôû noàng ñoä 30 ppm (581,1 mg/kg khoâ). Cd kìm haõm söï phaùt trieån cuûa caây rau muoáng ôû noàng ñoä >10 ppm. Baûng 28: So saùnh giöõa giaù trò nghieân cöùu vaø giaù trò tieâu chuaån cho pheùp (ppm) Nguyeân toá Giaù trò coù aûnh höôûng tieâu cöïc Giôùi haïn cho pheùp cuûa FAO/WHO Möùc giôùi haïn cuûa Boä Y teá Löôïng kim loaïi naëng tích luõy trong thaân caây Cd > 10 0,02 1,5 0,1 Hg > 30 0,005 0,005 - (Nguoàn: Boä Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån Noâng thoân (qui ñònh taïm thôøi 04/1998)) Caùc giaù trò coù aûnh höôûng tieâu cöïc gaây aûnh höôûng ñeán quaù trình sinh tröôûng vaø phaùt trieån cuûa thöïc vaät thoâng qua khaûo saùt thöïc nghieäm töông ñoái chöa saùt vôùi tieâu chuaån kim loaïi naëng trong ñaát noâng nghieäp hieän nay cuûa Vieät Nam (chöa coù tieâu chuaån cuûa Hg). Ngoaøi ra, theo nghieân cöùu cuûa Thaùi Vaên Nam veà ñaát xaùm ôû caùc noàng ñoä giôùi haïn, haøm löôïng kim loaïi naëng tích luõy trong thaân-laù thöïc vaät laïi lôùn hôn raát nhieàu laàn so vôùi tieâu chuaån cho pheùp haøm löôïng kim loaïi naëng trong rau töôi, ñoái vôùi Cd, coøn Hg thì chöa coù tieâu chuaån. Tuy nhieân, qua thöïc nghieäm nghieân cöùu ñoái vôùi ñaát ñoû bazan keát quaû cho thaáy ôû noàng ñoä 10 ppm coù bieåu hieän cuûa aûnh höôûng veà maët hình thaùi nhöng xeùt veà haøm löôïng tích luõy trong thaân-laù caây so saùnh vôùi haøm löôïng toái ña cho pheùp cuûa Cd trong ñaát noâng nghieäp vaø trong saûn phaåm rau töôi theo möùc giôùi haïn cuûa Boä Y teá thì vaãn coøn naèm trong ngöôõng cho pheùp; coøn theo möùc giôùi haïn cuûa Boä NN & PTNT vaø toå chöùc FAO/WHO thì caøng vöôït ngöôõng cho pheùp raát nhieàu (0,02ppm). Ñaây quaû thaät laø moät vaán ñeà caàn phaûi quan taâm nhieàu hôn vì söùc khoûe cuûa con ngöôøi. Ñaây chæ laø nhöõng keát quaû böôùc ñaàu nghieân cöùu, do vaäy ñeå keát quaû thu ñöôïc chính xaùc hôn neân phaân tích caùc chæ tieâu Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 82 kim loaïi naëng nhieàu laàn vaø chia nhoû khoaûng noàng ñoä gaây aûnh höôûng tieâu cöïc. Ñaây laø moät vaán ñeà raát khoù cho ñeà taøi vì kinh phí vaø thôøi gian raát haïn cheá. Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 83 Chöông 5 KEÁT LUAÄN VAØ KIEÁN NGHÒ 5.1. KEÁT LUAÄN Qua tìm hieåu vaø phaân tích caùc chæ tieâu töø rau muoáng thu hoaïch ñöôïc, chuùng ta keát luaän raèng: caùc kim loaïi naëng khi ôû moät noàng ñoä naøo ñoù chuùng coù khaû naêng kích thích hay kìm haõm söï phaùt trieån rau muoáng. - Ñoái vôùi söï phaùt trieån chieàu cao thì Cd2+ coù taùc duïng kích thích söï phaùt trieån cuûa caây rau muoáng ôû noàng ñoä nhoû hôn so vôùi Hg2+ vaø kìm haõm söï phaùt trieån maïnh hôn so vôùi Hg2+. ÔÛ cuøng moät noàng ñoä nhö nhau thì Cd2+ mang tính ñoäc hôn so vôùi Hg2+. Noàng ñoä Hg2+ toái ña khoâng gaây haïi cho sinh vaät khaûo saùt laø 32,2 ppm lôùn hôn gaáp 10 laàn so vôùi Cd2+ laø 3,1 ppm, noàng ñoä Hg2+ nhoû nhaát gaây haïi cho thöïc vaät khaûo saùt laø 102 ppm lôùn hôn gaáp 10 laàn so vôùi Cd2+ laø 10 ppm. - Ñoái vôùi söï phaùt trieån chieàu daøi cuûa reã cuûa caây rau muoáng thì caùc ion Cd2+, Hg2+ coù taùc duïng kích thích, kìm haõm söï phaùt trieån chieàu daøi reã cuõng töông töï nhö phaùt trieån chieàu cao thaân-laù ñoù laø: khi ôû cuøng moät noàng ñoä nhö nhau Cd2+ mang tính ñoäc hôn so vôi Hg2+ vaø kìm haõm söï phaùt trieån maïnh hôn Hg2+. Ñaëc bieät noàng ñoä kích thích söï phaùt trieån reã maïnh nhaát cuûa Hg2+ laø 5,2 ppm lôùn hôn gaáp 13 laàn so vôùi Cd2+ laø 0,4 ppm. Noàng ñoä Hg2+ toái ña khoâng gaây haïi cho sinh vaät khaûo saùt laø 12,2 ppm lôùn hôn gaáp 4 laàn Cd2+ laø 3,1 ppm. Noàng ñoä nhoû nhaát gaây haïi cho sinh vaät khaûo saùt cuûa Hg2+ laø 32,2 ppm lôùn hôn gaáp 3,2 laàn so vôùi Cd2+ laø 10,1 ppm. - Ñoái vôùi ñoä aåm hay % khoái löôïng nöôùc trong thaân-laù, reã thì söï taùc ñoäng cuûa caùc ion kim loaïi naëng Cd, Hg khoâng coù söï khaùc bieät roõ reät vaø cuõng töông ñoái baèmg nhau trong caùc khoaûng noàng ñoä gaây nhieãm baèng nhau. Söï taùc ñoäng cuûa caùc ion Cd vaø Hg thì ñoä aåm trong thaân-laù cao hôn trong reã. Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 84 - Ñoái vôùi khaû naêng tích luõy kim loaïi naëng trong thaân-laù vaø reã thì: ôû cuøng moät noàng ñoä gaây nhieãm nhö nhau, khaû naêng tích luõy caùc ion kim loaïi naëng trong reã lôùn hôn trong thaân-laù. Khaû naêng tích luõy ion kim loaïi naëng trong thaân-laù vaø reã caây rau muoáng theo thöù töï Cd >Hg. Nhö vaäy qua caùc keát quaû tìm thaáy chuùng ta ñaõ xaùc ñònh ñöôïc phaàn naøo söï aûnh höôûng cuûa caùc ñoäc chaát kim loaïi naëng trong rau treân töøng boä phaän (thaân-laù, reã) cuûa caây rau muoáng trong töøng giai ñoaïn phaùt trieån vaø thu hoaïch. Chuùng coù theå xaây döïng cô sôû khoa hoïc cho caùc nghieân cöùu veà khaû naêng tích luõy cuûa caùc ñoäc chaát kim loaïi naëng trong thöïc vaät vaø giôùi haïn gaây ñoäc ñoái vôùi thöïc vaät khaûo saùt, ñoàng thôøi xaây döïng theâm cho boä tieâu chuaån veà kim loaïi naëng trong ñaát ñoû söû duïng ñeå troàng caây rau muoáng. Caùc keát quaû nghieân cöùu coù theå laøm caên cöù cho vieäc ñònh höôùng phaùt trieån vieäc troàng rau treân caùc vuøng ñaát bò oâ nhieãm, ñoàng thôøi goùp phaàn baûo veä moâi tröôøng noâng nghieäp vaø söùc khoeû coäng ñoàng. Moät vaán ñeà ñaùng löu yù nöõa laø caây rau muoáng laø moät loaïi caây aên thaân-laù nhöng laïi coù khaû naêng tích luõy caùc ion Cd, Hg trong thaân-laù raát cao maø khoâng coù baát kyø bieåu hieän truùng ñoäc naøo. Ñaây laø keát quaû raát ñaùng quan taâm vì rau muoáng laø loaïi caây duøng trong böõa aên haèng ngaøy cuûa ngöôøi daân Vieät Nam 5.2. NHÖÕNG ÑIEÅM COØN TOÀN TAÏI CUÛA COÂNG TRÌNH NGHIEÂN CÖÙU - Soá löôïng maãu phaân tích vaø soá laàn laëp laïi coøn töông ñoái ít. Do vaäy, vieäc ñaùnh giaù aûnh höôûng coøn haïn cheá. - Keát quaû chöa coù tính khaùch quan hôn vì chöa nghieân cöùu ngoaøi thöïc ñòa vaø cuõng caàn phaûi nghieân cöùu kyõ toaøn boä chu kyø sinh tröôûng thöïc vaät. - Ñeà taøi chöa nghieân cöùu aûnh höôûng cuûa nhieàu loaïi ñoäc chaát khaùc nhau ñoái vôùi cuøng 1 loaïi thöïc vaät vì trong moâi tröôøng, caùc ñoäc chaát coù theå taêng cöôøng hoaëc haïn cheá tính ñoäc laãn nhau. - Chæ môùi nghieân cöùu vôùi ñaát ñoû bazan. Trong khi ñoù coù raát nhieàu loaïi ñaát khaùc nhau tuøy thuoäc vaøo tính chaát cuõng nhö muïc ñích söû duïng. Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 85 5.3. ÖÙNG DUÏNG CUÛA COÂNG TRÌNH NGHIEÂN CÖÙU - Coâng trình nghieân cöùu goùp phaàn ñaùnh giaù veà taùc haïi cuûa oâ nhieãm kim loaïi naëng trong moâi tröôøng sinh thaùi ñaát. - Ñeà taøi coù theå duøng laøm taøi lieäu tham khaûo cho giaûng daïy moân ñoäc hoïc moâi tröôøng. - Cung caáp theâm baûn soá lieäu veà noàng ñoä kích thích cuõng nhö kìm haõm söï sinh tröôûng vaø phaùt trieån cuûa caây troàng cuûa moät vaøi kim loaïi naëng. Taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc nghieân cöùu sau naøy veà chaát löôïng kim loaïi naëng trong moâi tröôøng ñaát. 5.4. KIEÁN NGHÒ Qua coâng trình nghieân cöùu, kính mong Tröôøng Ñaïi hoïc Coâng ngheä Tp.HCM neáu ñöôïc cho pheùp môû roäng ñeà taøi nghieân cöùu theo caùc höôùng sau: - Nghieân cöùu vôùi nhieàu loaïi ñaát khaùc nhau (ñaát xaùm, ñaát phuø sa, ) vaø nhieàu loaïi caây troàng noâng nghieäp (laïc, ñaäu,vaø moät soá caây coâng nghieäp). - Nghieân cöùu aûnh höôûng cuûa moät soá kim loaïi naëng leân quaù trình sinh tröôûng vaø phaùt trieån cuûa moät soá caây troàng noâng nghieäp treân ñaát ñoû bazan ngoaøi thöïc ñòa. - Nghieân cöùu aûnh höôûng cuûa pH moâi tröôøng, thaønh phaàn moâi tröôøng ñaát, thaønh phaàn dinh döôõng, cheá ñoä nöôùc töôùi, ñeán khaû naêng gaây ñoäc cuûa moät soá kim loaïi naëng. - Nghieân cöùu, hoaøn thieän theâm tieâu chuaån kim loaïi naëng trong ñaát noâng nghieäp. Ngoaøi ra, ñieàu maø toâi mong moûi ôû ñaây laø söï quan taâm thöïc söï vaø hôn theá nöõa veà lónh vöïc naøy ñeå nhanh choùng tìm caùch loaïi boû, traùnh troàng rau treân caùc vuøng ñaát bò oâ nhieãm kim loaïi naëng nhaèm muïc ñích baûo veä söùc khoeû coäng ñoàng vaø hoaøn thieän boä tieâu chuaån veà caùc kim loaïi naëng (ñaëc bieät laø Hg chöa coù tieâu chuaån), sôùm ñöa ra caùc khuyeán caùo cho moïi ngöôøi goùp phaàn baûo veä söùc khoûe con ngöôøi. Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 86 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO [1]. Leâ Huy Baù, (2000), “Ñoäc hoïc moâi tröôøng”, NXB. Ñaïi hoïc Quoác gia Tp.HCM [2]. Leâ Vaên Khoa, (2000), “Ñaát vaø Moâi tröôøng”, NXB. Giaùo duïc. [3]. Vuõ Quang Maïnh, (2004), “Sinh thaùi hoïc ñaát”, NXB. Ñaïi hoaïc sö phaïm [4]. Leâ Huy Baù, (2000), “Sinh thaùi moâi tröôøng ñaát”, NXB. Noâng nghieäp Tp.HCM [5]. Traàn Coâng Taáu, (2005), “Taøi nguyeân ñaát”, NXB. Daïi hoïc Quoác gia Haø Noäi [6]. Phan Lieâu , (1992), “Ñaát Ñoâng Nam Boä”, NXB. Noâng nghieäp [7]. “Soå tay phaân tích ñaát-nöôùc, phaân boùn, caây troàng”, (1998), NXB. Noâng ghieäp Haø Noäi [8]. Thaùi Vaên Nam, Luaän aùn toát nghieäp, (2003), “Aûnh höôûng cuûa moät soá ñoäc chaát ion KLN (Cd2+, Hg2+, Pb2+) leân quaù trình sinh tröôûng cuûa caây luùa, rau muoáng, caûi xanh treân ñaát xaùm phuø sa coå mieàn Ñoâng Nam Boä”, Vieän TNMT. [9]. Thaùi Vaên nam (2004), “AÛnh höôûng cuûa caùc ñoäc chaát kim loaïi naëng (Cd, Hg, Pb) leân quaù trình tröôûng cuûa moät soá loaïi rau, luùa treân ñaát xaùm phuø sa coå mieàn ñoâng nam boä”, Vieän Moâi tröôøng vaø Taøi nguyeân. [10]. “OECD (Oganization for Economic Co-operation and Development)”, 1984. Guilines for testing of chemicals in soil, Paris. [11]. Nye, P.H., and Tinker, P.N, 1977. Solute movementin the Soil root system Ñoà AÙn Toát Nghieäp GVHD: Th.S Leâ Thò Vu Lan SVTH: Nguyeãn Ngoïc Huøng Trang 87 MOÄT SOÁ TRANG WEB - - - - -