Dự báo và hoạch định tổng hợp cho công ty cơ khí công nông nghiệp

CHÖÔNG 2 CÔ SÔÛ LYÙ THUYEÁT Chöông 2 goàm caùc noäi dung: Toång quan veà döï baùo Caùc phöông phaùp döï baùo Lyù thuyeát veà hoaïch ñònh toång hôïp Caùc phöông phaùp hoaïch ñònh toång hôïp thöôøng söû duïng TOÅNG QUAN VEÀ DÖÏ BAÙO Trong quaù trình saûn xuaát, kinh doanh, caùc nhaø quaûn trò thöôøng phaûi ñöa ra caùc quyeát ñònh lieân quan ñeán nhöõng söï vieäc seõ xaûy ra trong töông lai. Ñeå cho caùc quyeát ñònh naøy coù ñoä tin caäy vaø ñaït hieäu quaû cao, caàn thieát phaûi tieán haønh coâng taùc döï baùo. Ñieàu naøy seõ caøng quan troïng hôn ñoái vôùi moät neàn kinh teá thò tröôøng, mang tính chaát caïnh tranh cao. Döï baùo laø khoa hoïc vaø laøø ngheä thuaät tieân ñoaùn nhöõng söï vieäc seõ xaûy ra trong töông lai. Tính khoa hoïc cuûa döï baùo theå hieän ôû choã khi tieán haønh döï baùo ta caên cöù treân caùc soá lieäu phaûn aûnh tình hình thöïc teá ôû hieän taïi, quaù khöù, caên cöù vaøo xu theá phaùt trieån cuûa tình hình, döïa vaøo caùc moâ hình toaùn hoïc ñeå döï ñoaùn tình hình cô baûn seõ xaûy ra trong töông lai. Nhöng caùc döï ñoaùn naøy thöôøng sai leäch hoaëc thay ñoåi neáu xuaát hieäc caùc tình huoáng kinh teá, tình huoáng quaûn trò khoâng hoaøn toaøn phuø hôïp vôùi moâ hình döï baùo. Vì vaäy, caàn keát hôïp chaët cheõ giöõa caùc keát quaû döï baùo vôùi kinh nghieäm vaø taøi ngheä phaùn ñoaùn cuûa caùc chuyeân gia, caùc nhaø quaûn trò môùi coù theå ñaït ñöôïc caùc quyeát ñònh coù ñoä tin caäy cao hôn. Maët khaùc caùc kyõ thuaät döï baùo khaùc nhau thöôøng cho ta caùc keát quaû döï baùo coù khi khaùc xa nhau. Chöa coù moät kyõ thuaät naøo toång quaùt coù theå duøng cho moïi tröôøng hôïp caàn döï baùo. Vì vaäy ñoái vôùi moät soá vaán ñeà quan troïng vaø phöùc taïp, nhaát laø khi döï baùo daøi haïn ngöôøi ta thöôøng duøng moät soá kyõ thuaät döï baùo roài caên cöù vaøo ñoä leäch chuaån ñeå choïn laáy keát quaû thích hôïp. 2.1.1 Phaân loaïi döï baùo Caên cöù vaøo thôøi ñoaïn döï baùo Döï baùo ngaén haïn Thôøi ñoaïn döï baùo thöôøng khoâng quaù 3 thaùng, ít khi ñeán 1 naêm. Loaïi döï baùo naøy caàn cho vieäc mua saém, ñieàu ñoä coâng vieäc, phaân giao nhieäm vuï, caân ñoái caùc maët trong quaûn trò taùc nghieäp. Döï baùo trung haïn Thôøi ñoaïn döï baùo thöôøng töø 3 thaùng ñeán 3 naêm, loaïi döï baùo naøy caàn thieát cho vieäc laäp keá hoaïch baùn haøng, keá hoaïch saûn xuaát, döï truø taøi chính tieàn maët vaø laøm caên cöù cho caùc loaïi keá hoaïch khaùc. Döï baùo daøi haïn Thôøi ñoaïn döï baùo töø 3 naêm trôû leân. Loaïi döï baùo naøy caàn cho vieäc laäp caùc döï aùn saûn xuaát saûn phaåm môùi, caùc ñònh ñieåm cho caùc cô sôû môùi, löïa choïn caùc daây chuyeàn coâng ngheä, thieát bò môùi, môû roäng doanh nghieäp hieän coù hoaëc thaønh laäp doanh nghieäp môùi. Caên cöù vaøo noäi dung coâng vieäc caàn döï baùo Döï baùo kinh teá Döï baùo kinh teá cho caùc cô quan nghieân cöùu, cô quan dòch vuï thoâng tin, caùc boä phaän tö vaán kinh teá nhaø nöôùc thöïc hieän. Nhöõng chæ tieâu naøy coù giaù trò lôùn trong vieäc hoã trôï, taïo tieàn ñeà cho coâng taùc döï baùo trung haïn, daøi haïn cuûa caùc doanh nghieäp. Döï baùo kyõ thuaät coâng ngheä Döï baùo naøy ñeà caäp ñeán möùc ñoä phaùt trieån khoa hoïc kyõ thuaät coâng ngheä trong töông lai. Loaïi naøy raát quan troïng ñoái vôùi caùc ngaønh coù haøm löôïng kyõ thuaät cao nhö naêng löôïng nguyeân töû, taøu vuõ truï, daàu löûa, maùy tính, nghieân cöùu khoâng gian, ñieän töû… Döï baùo kyõ thuaät, coâng ngheä thöôøng do caùc chuyeân gia trong caùc lónh vöïc ñaëc bieät thöïc hieän. Döï baùo nhu caàu saûn phaåm Thöïc chaát cuûa döï baùo nhu caàu laø döï kieán, tieân ñoaùn veà doanh soá baùn ra cuûa doanh nghieäp. Loaïi döï baùo naøy raát ñöôïc caùc nhaø quaûn trò saûn xuaát quan taâm. Döï baùo nhu caàu giuùp cho caùc doanh nghieäp xaùc ñònh ñöôïc chuûng loaïi vaø soá löôïng saûn phaåm, dich vuï maø hoï caàn taïo ra trong töông lai. Thoâng qua döï baùo nhu caàu caùc doanh nghieäp seõ quyeát ñònh ñöôïc quy moâ saûn xuaát, hoaït ñoäng cuûa coâng ty, laø cô sôû ñeå döï kieán veà taøi chính, tieáp thò, nhaân söï. CAÙC PHÖÔNG PHAÙP DÖÏ BAÙO Caùc phöông phaùp döï baùo ñònh tính Laáy yù kieán cuûa ban ñieàu haønh. Laáy yù kieán cuûa nhöõng ngöôøi baùn haøng. Laáy yù kieán cuûa ngöôøi tieâu duøng. Phöông phaùp chuyeân gia (phöông phaùp Delphi). 2.2.2 Caùc phöông phaùp döï baùo ñònh löôïng Caùc phöông phaùp döï baùo ñònh löôïng ñeàu döïa treân cô sôû Toaùn hoïc, Thoáng keâ. Ñeå döï baùo nhu caàu töông lai, khoâng xeùt ñeán caùc nhaân toá aûnh höôûng khaùc ta coù theå duøng caùc phöông phaùp döï baùo theo daõy soá thôøi gian. Khi caàn xeùt ñeán caùc nhaân toá khaùc aûnh höôûng ñeán nhu caàu (ngoaøi thôøi gian) ta coù theå duøng caùc phöông phaùp xeùt ñeán moái lieân heä töông quan. 2.2.2.1 Döï baùo theo daõy soá thôøi gian Nhu caàu thò tröôøng luoân bieán ñoäng theo thôøi gian vaø trong nhöõng ñieàu kieän nhaát ñònh noù thöôøng bieán ñoäng theo moät xu höôùng naøo ñoù. Ñeå phaùt hieän ñöôïc xu höôùng phaùt trieån cuûa nhu caàu ta caàn thu thaäp caùc soá lieäu trong quaù khöù ñeå coù ñöôïc moät daõy soá thôøi gian. Thôøi gian ôû ñaây thöôøng laø thaùng, quyù, hoaëc naêm, töùc laø xem xeùt bieán ñoäng qua töøng thôøi kyø moät. Khi ñaõ coù daõy soá thôøi gian ta coù theå xaùc ñònh ñöôïc xu höôùng phaùt trieån cuûa nhu caàu. Töø ñoù ta coù theå döï baùo cho caùc thôøi kyø töông lai. Caùc bieán ñoäng cuûa nhu caàu theo thôøi gian coù theå xaûy ra moät soá tröôøng hôïp sau: Coù khuynh höôùng taêng (giaûm) roõ reät trong suoát thôøi gian nghieân cöùu (kyù hieäu T_Trend). Bieán ñoåi theo muøa(S_seasonality). Bieán ñoåi theo chu kyø (C_cycles). Bieán ñoåi ngaåu nhieân (R_random variations). 2.2.2.2 Phöông phaùp bình quaân di ñoäng Phöông phaùp naøy thöôøng duøng khi caùc soá lieäu trong daõy soá bieán ñoäng khoâng lôùn laém. Caùc soá bình quaân di ñoäng ñöôïc tính töø caùc soá lieäu cuûa daõy soá thôøi gian coù khoaûng caùch ñeàu nhau. Y1 + Y2 + Y3 3 YI = Chaúng haïn coù daõy soá thôøi gian ñöôïc tính theo thaùng bao goàm caùc soá lieäu Y1, Y2, Y3… Neáu tính soá bình quaân di ñoäng theo töøng nhoùm 3 thaùng ta coù: Y2 + Y3 + Y4 3 YII = (2-1) …………………………………………….. Muïc ñích cuûa vieäc laáy bình quaân di ñoäng laø ñeå san baèng nhöõng bieán ñoäng baát thöôøng trong daõy soá thôøi gian. Sau ñoù ñöa vaøo soá lieäu bình quaân di ñoäng ta seõ döï baùo ñöôïc nhu caàu trong thôøi kyø keá tieáp. 2.2.2.3 Phöông phaùp bình quaân di ñoäng coù troïng soá Nhöõng soá lieäu môùi xuaát hieän trong thôøi kyø cuoái coù giaù trò lôùn hôn caùc soá lieäu xuaát hieän ñaõ laâu. Ñeå xeùt ñeán vaán ñeà naøy, ta söû duïng caùc troïng soá ñeå nhaán maïnh giaù trò cuûa caùc soá lieäu gaàn nhaát, vöøa xaûy ra. Vieäc choïn caùc troïng soá döïa vaøo kinh nghieäm vaø söï nhaïy caûm cuûa ngöôøi döï baùo. Tính toaùn theo coâng thöùc: S(Troïng soá trong thôøi kyø n x Nhu caàu thôøi kyø n) S Caùc troïng soá (2-2) Soá bình quaân di ñoäng coù troïng soá = 2.2.2.4 Phöông phaùp san baèng soá muõ Noäi dung phöông phaùp Phöông phaùp naøy raát tieän duïng, nhaát laø khi duøng maùy tính. Ñaây cuõng laø kyõ thuaät tính soá bình quaân di ñoäng nhöng khoâng ñoøi hoûi coù quaù nhieàu soá lieäu trong quaù khöù. Coâng thöùc tính nhu caàu töông lai nhö sau: Ft = F(t-1) + a[A(t-1) – F(t-1)] (2-3) Trong ñoù: Ft : laø nhu caàu döï baùo ôû thôøi kyø t F(t-1): nhu caàu döï baùo ôû thôøi kyø (t-1) A(t-1) : soá lieäu nhu caàu thöïc teá ôû thôøi kyø (t-1) : heä soá san baèng ( 0 a 1 ) Löïa choïn heä soá a Heä soá a aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán keát quaû döï baùo. Ñeå choïn a ta döïa vaøo ñoä leäch tuyeät ñoái bình quaân MAD (Mean Absolute Deviation). = S Caùc sai leäch trong döï baùo Soá thôøi kyø tính toaùn (2 – 4) S F x E n MAD = MAD caøng nhoû thì trò soá a caøng hôïp lyù vì noù cho ta keát quaû döï baùo caøng ít sai leäch. 2.2.2.5 Phöông phaùp san baèng soá muõ coù ñieàu chænh xu höôùng Phöông phaùp sang baèng soá muõ ñôn giaûn khoâng theå hieän roõ xu höôùng bieán ñoäng. Do ñoù caàn phaûi xöû duïng theâm kyõ thuaät ñieàu chænh xu höôùng. Caùch laøm nhö sau: ñaàu tieân tieán haønh döï baùo theo phöông phaùp san baèng soá muõ ñôn giaûn sau ñoù seõ theâm vaøo moät löôïng ñieàu chænh ( aâm hoaëc döông). Tính toaùn theo coâng thöùc: Döï baùo nhu caàu cho thôøi kyø t Löôïng ñieàu chænh theo xu höôùng + Döï baùo nhu caàu theo xu höôùng = FITt = F t+ Tt (2 – 5) FIT : Forecart inchiding trend Ft : New forecart Tt : Trend correction Ñeå xaùc ñònh phöông trình xu höôùng duøng khi ñieàu chænh ta söû duïng heä soá san baèng soá muõ b. YÙ nghóa vaø caùch söû duïng heä soá naøy cuõng gioáng nhö a. Tt ñöôïc tính nhö sau: Tt = T(t-1) + a[Ft – F(t-1)] ät ieán seõ giôø, 3 taán/giôu'ng phaùp tìm kieám quyeát ñònh...phaùp duøng cho hoaïch ñònh nhö: phöông phaùp ñoàng thôøi, phöo(2 – 6) Trong ñoù: Tt : Löôïng ñieàu chænh theo xu höôùng trong thôøi kyø t T(t-1) : Löôïng ñieàu chænh theo xu höôùng trong thôøi kyø( t-1) b: Heä soá san baèng xu höôùng maø ta löïa choïn Ft : Löôïng dö baùo nhu caàu ôû thôøi kyø t baèng phöông phaùp san baèng soá muõ ñôn giaûn F(t-1): Löôïng döï baùo nhu caàu trong thôøi kyø (t-1) Ñeå tính toaùn FITt ta tieán haønh theo caùc böôùc sau: Böôùc 1: Tính döï baùo nhu caàu theo phöông phaùp san baèng soá muõ giaûn ñôn Ft ôû thôøi kyø t. Böôùc 2: Tính xu höôùng ( veà maët löôïng) baèng caùch xöû duïng coâng thöùc (2 – 6 ). Ñeå tieán haønh böôùc 2 cho laàn tính toaùn ñaàu tieân, giaù trò xu höôùng ban ñaàu phaûi ñöôïc xaùc ñònh vaø ñöa vaøo coâng thöùc. Giaù trò naøy coù theå ñöôïc ñeà xuaát baèng phaùn ñoaùn hoaëc soá lieäu ñaõ quan saùt trong thôøi gian qua. Sau ñoù söû duïng soá lieäu naøy ñeå tính Tt. Böôùc 3: Tính toaùn döï baùo nhu caàu theo phöông phaùp san baèng soá muõ coù ñieàu chænh xu höôùng theo coâng thöùc (2 – 5 ). 2.2.2.6 Döï baùo theo ñöôøng khuynh höôùng Phöông phaùp ñöôøng thaúng thoáng keâ Söû duïng phöông trình ñöôøng thaúng sau: Yc = aX + b Caùc heä soá a, b ñöôïc tính nhö sau: S XY S X2 a = S Y n b = (2 – 7) Trong caùc coâng thöùc treân X : Thöù töï thôøi gian Y : Soá lieäu nhu caàu thöïc teá trong quaù khöù n : Soá löôïng caùc soá lieäu coù ñöôïc trong quaù khöù Yc : Nhu caàu döï baùo trong töông lai Chuù yù: Heä soá a, b ñöôïc tính nhö treân phaûi phuø hôïp vôùi ñieàu kieän SX = 0. ÔÛ ñaây X laø thöù töï thôøi gian (chaúng haïn laø naêm) trong qua khöù. Ñeå cho SX = 0 ta ñaùnh soá thöù töï thôøi gian quaù khöù nhö sau: Neáu thöù töï thôøi gian öùng vôùi daõy soá quaù khöù laø soá leû, chaúng haïn 7 naêm (X1, X2, …, X7) ta coù theå ñaùnh soá thöù töï baèng caùch laáy thôøi gian ôû giöõa X4 = 0, caùc thôøi gian ñöùng tröôùc X4 laàn löôïc ñaùnh soá -1, -2, -3 vaø caùc thôøi gian ñöùng sau X4 laàn löôïc ñaùnh soá +1, +2, +3. Nhö vaäy coâng laïi X = 0. Neáu thöù töï thôøi gian laø moät soá chaün, chaúng haïn 8 naêm ( X1, X2, X3,…,X8) ta laáy 2 thôøi gian ôû giöõa laø X4 = -1 vaø X5 = +1. Nhö vaäy caùc thôøi gian ñöùng tröôùc X4 seõ laàn löôïc laáy thöù töï laø -3, -5, -7 vaø caùc thôøi gian ñöùng sau X5 seõ laáy thöù töï +3, +5, +7. Cuoái cuøng khi coäng laïi ta vaãn coù SX = 0. Phöông phaùp ñöôøng thaúng thoâng thöôøng Phöông phaùp naøy coøn goïi laø phöông phaùp ñöôøng thaúng bình phöông beù nhaát. Phöông trình döï baùo: YC = ax + b nSX2SY – SX x SXY nSX2 – (SX)2 b = SXY – SX x SY nSX2 – (SX)2 a = Caùc heä soá a, b ñöôïc tính theo coâng thöùc sau: (2 – 8) Trong ñoù: YC : Löôïng nhu caàu döï baùo X : Thöù töï thôøi gian (naêm) trong daõy soá, ñaùnh soá thöù töï töï nhieân töø 1 trôû leân, khoâng phaân bieät soá lieäu laø chaúng hay leû. Y : Löôïng haøng hoaù baùn ra trong quaù khöù. n : Soá löôïng soá lieäu coù ñöôïc trong quaù khöù. Phöông phaùp döï baùo theo khuynh höôùng coù xeùt ñeán bieán ñoäng thôøi vuï Ñoái vôùi moät soá maët haøng, nhu caàu thò tröôøng coù tính chaát bieán ñoäng theo thôøi vuï trong naêm. Nguyeân nhaân coù theå do ñieàu kieän thôøi tieát, ñòa lyù hoaëc do taäp quaùn cuûa ngöôøi tieâu duøng ôû töøng vuøng coù khaùc nhau (teát, hoäi, leã..). Ñeå döï baùo ñoái vôùi caùc maët haøng naøy ta caàn khaûo saùt möùc ñoä bieán ñoäng cuûa nhu caàu theo thôøi vuï baèng caùch tính chæ soá thôøi vuï treân cô sôû daõy soá thôøi gian ñaõ ñieàu tra ñöôïc. Is = Chæ soá thôøi vuï ñöôïc tính theo coâng thöùc sau: (2 – 9) Trong ñoù: Is: Laø chæ soá thôøi vuï : Soá bình quaân cuûa caùc thaùng cuøng teân : Soá bình quaân chung cuûa taát caû caùc thaùng trong daõy soá 2.2.2.7 Döï baùo theo caùc moái lieân heä töông quan Döï baùo treân cô sôû ñöôøng hoài quy töông quan tuyeán tính Xaùc ñònh heä soá co giaõn Xaùc ñònh sai chuaån Xaùc ñònh heä soá töông quan 2.2.3 Giaùm saùt vaø kieåm soaùt döï baùo Khi ñaõ coù caùc soá lieäu döï baùo ñaõ ñöôïc chaáp nhaän (tính baèng moät hoaëc vaøi phöông phaùp noùi treân) ta coù theå ñöa ra ñeå thöïc hieän. Qua töøng thôøi kyø caùc soá lieäu thöïc teá coù theå khoâng khôùp vôùi soá lieäu döï baùo. Vì vaäy caàn tieán haønh coâng taùc theo doõi, giaùm saùt vaø kieåm soaùt döï baùo. Neáu möùc ñoä cheânh leäch giöõa thöïc teá vaø döï baùo naèm trong phaïm vi cho pheùp thì khoâng caàn phaûi xeùt laïi phöông phaùp döï baùo ñaõ söû duïng. Ngöôïc laïi neáu cheânh leäch naøy quaù lôùn vöôït khoûi phaïm vi cho pheùp thì caàn nghieân cöùu söûa ñoåi phöông phaùp döï baùo cho phuø hôïp. 2.2.3.1 Tín hieäu theo doõi Vieäc theo doõi keát quaû thöïc hieän, theo caùc soá lieäu ñaõ döï baùo so vôùi soá lieäu thöïc teá ñöôïc tieán haønh döïa treân cô sôû tín hieäu theo doõi. Tín hieäu theo doõi ñöôïc tính baèng “toång sai soá döï baùo dòch chuyeån” (Running Sum of the Forecast Error – RSFE) chia cho “ñoä leäch tuyeät ñoái trung bình” (MAD). Tín hieäu theo doõi = = S(Nhu caàu thöïc teá trong thôøi kyø i – Nhu caàu döï baùo cho thôøi kyø i) MAD MAD = Trong ñoù: S | Sai soá döï baùo| (2 – 10) n Tín hieäu theo doõi döông cho bieát nhu caàu thöïc teá lôùn hôn döï baùo. Ngöôïc laïi neáu tín hieäu naøy aâm thì coù nghóa laø nhu caàu thöïc teá thaáp hôn döï baùo. Tín hieäu theo doõi ñöôïc xem laø toát neáu coù RSFE nhoû vaø coù soá sai soá döông baèng soá sai soá aâm. Luùc naøy toång sai soá döông seõ caân baèng nhau vaø vì RSFE nhoû neân tín hieäu theo doõi baèng 0. 2.2.3.2 G iôùi haïn kieåm tra Giôùi haïn kieåm tra goàm giôùi haïn treân vaø giôùi haïn döôùi, laø phaïm vi chaáp nhaän ñöôïc, hoaëc laø phaïm vi cho pheùp. Moät khi tính hieäu theo doõi baét ñaàu vöôït ra khoûi phaïm vi cho pheùp (treân hoaëc döôùi) thì caàn phaûi baùo ñoäng. Luùc naøy phöông phaùp döï baùo ñaõ khoâng coøn thích hôïp nöõa maø caàn phaûi coù söï ñieàu chænh vaø söûa ñoåi (chaúng haïn neáu ñaõ duøng phöông phaùp san baèng soá muõ thì caàn phaûi ñieàu chænh heä soá san baèng). Vieäc xaùc ñònh phaïm vi chaáp nhaän chuû yeáu döïa vaøo kinh nghieäm, sao cho khoâng quaù heïp, cuõng khoâng quaù roäng. Neáu quaù heïp thì vôùi sai soá nhoû ñaõ phaûi ñieàu chænh phöông phaùp döï baùo. Neáu roäng quaù thì yù nghóa thöïc teá cuûa caùc soá lieäu döï baùo seõ giaûm ñi raát nhieàu. Moät soá chuyeân gia döï baùo cho raèng ñoái vôùi caùc maët haøng coù soá löôïng lôùn thì phaïm vi naøy laáy baèng 4MAD, coøn ñoái vôùi caùc maët haøng coù soá löôïng nhoû thì coù theå laáy ñeán 8MAD. Moät soá chuyeân gia khaùc, döïa vaøo quan heä 1MAD 0,8 ñoä leäch chuaån, cho raèng phaïm vi chaáp nhaän ñöôïc neân laáy toái ña laø baèng 4MAD. HOAÏCH ÑÒNH TOÅNG HÔÏP Moãi heä thoáng saûn xuaát ñeàu coù muïc tieâu toái cao laø taïo ra caùc saûn phaåm hoaëc dòch vuï phuïc vuï ñaày ñuû nhu caàu. Chaát löôïng phuïc vuï nhu caàu quyeát ñònh söï thaønh coâng cuûa doanh nghieäp, ñieàu naøy theå hieän khoâng nhöõng ôû choã phaûi taïo ra saûn phaåm chaát löôïng chaáp nhaän ñöôïc maø coøn ôû choã noù luoân chuû ñoäng taïo ra khoái löôïng saûn phaåm phuø hôïp vôùi möùc ñoä yeâu caàu cuûa thò tröôøng. Doanh nghieäp phaûi chuaån bò toát caùc ñieàu kieän caàn thieát ñeå ñaùp öùng nhu caàu moät caùch hieäu quaû. 2.3.1 Ñoái töôïng, phaïm vi cuûa hoaïch ñònh Hoaïch ñònh toång hôïp laø phaùt trieån caùc keá hoaïch saûn xuaát trung haïn nhaèm bieán ñoåi möùc saûn xuaát phuø hôïp vôùi nhu caàu vaø ñaït hieäu quaû kinh teá cao. Ñoái töôïng cuûa hoaïch ñònh toång hôïp laø khaû naêng saûn xuaát, hay möùc saûn xuaát. Ñoù chính laø khaû naêng cuûa moät heä thoáng saûn xuaát ra caùc saûn phaåm hoaëc dòch vuï cho thò tröôøng trong moät khoaûng thôøi gian. Nhìn chung, khaû naêng saûn xuaát cuûa heä thoáng phuï thuoäc vaøo caùc yeáu toá sau: Khaû naêng saûn xuaát cuûa nhaø xöôûng vaø maùy moùc thieát bò. Trong nhöõng ñieàu kieän khaùc nhau heä thoáng maùy moùc thieát bò vaø nhaø xöôûng cho nhöõng khaû naêng saûn xuaát nhaát ñònh. Ngöôøi ta thöôøng goïi 2 yeáu toá treân laø naêng löïc saûn xuaát. Nhö vaäy, naêng löïc saûn xuaát ñöôïc hieåu nhö laø khaû naêng saûn xuaát toái ña cuûa heä thoáng maùy moùc thieát bò vaø nhaø xöôûng trong nhöõng ñieàu kieän kinh teá kyõ thuaät vaø toå chöùc saûn xuaát nhaát ñònh. Ñieàu kieän ñoù bao goàm: soá lao ñoäng toái ña, maùy moùc nhaø xöôûng ñöôïc vaän haønh baûo trì ñuùng qui ñònh… Khaû naêng saûn xuaát cuûa löïc löôïng lao ñoäng. Khaû naêng laøm theâm giô.ø Khaû naêng hôïp ñoàng gia coâng beân ngoaøi. Khaû naêng saün saøng cuûa nguyeân vaät lieäu… Khaû naêng saûn xuaát laø toång hôïp khaû naêng cuûa töøng yeáu toá keå treân theo moät caùch nhaát ñònh, trong nhöõng ñieàu kieän nhaát ñònh. Thoâng thöôøng, khaû naêng saûn xuaát cuûa moät heä thoáng seõ do khaû naêng saûn xuaát cuûa moät khaâu yeáu nhaát quyeát ñònh. Trong baûn thaân töøng yeáu toá, tuøy thuoäc vaøo hoaøn caûnh chuùng coù khaû naêng thay ñoåi vôùi möùc ñoä vaø caàn moät thôøi haïn nhaát ñònh khaùc nhau. Treân phaïm vi thôøi gian trung haïn, boä phaän khoù thay ñoåi nhaát laø naêng löïc saûn xuaát. Naêng löïc saûn xuaát coù thôøi haïn cam keát daøi, muoán bieán ñoåi khaû naêng naøy thöôøng nhôø vaøo caùc keá hoaïch daøi haïn. Trong phaïm vi cuûa hoaïch ñònh toång hôïp, naêng löïc saûn xuaát laø yeáu toá khoâng theå thay ñoåi. 2.3.2 Muïc tieâu cuûa hoaïch ñònh Muïc tieâu cuûa hoaïch ñònh toång hôïp laø phaùt trieån caùc keá hoaïch saûn xuaát hieän thöïc vaø toái öu. Tính hieän thöïc cuûa keá hoaïch theå hieän ôû choã caùc keá hoaïch phaûi nhaèm vaøo vieäc ñaùp öùng caùc nhu caàu maø doanh nghieäp muoán phuïc vuï vaø trong phaïm vi khaû naêng cuûa hoï. Tính toái öu laø baûo ñaûm vieäc söû duïng hieäu quaû nhaát caùc nguoàn löïc cuûa doanh nghieäp. Tính toái öu maët duø raát khoù ñaït ñöôïc, song hoaïch ñònh toång hôïp ít nhaát cuõng phaûi ñaûm baûo söû duïng hôïp lyù nhaát ñeán möùc coù theå ñöôïc töø caùc nguoàn löïc vaø giöõ cho chi phí hoaïch ñònh laø thaáp nhaát. Vaán ñeà ñaët ra ñoái vôùi hoaïch ñònh toång hôïp laø phaûi tìm ra khaû naêng saûn xuaát trong töøng thôøi kyø phuø hôïp vôùi nhu caàu vaø ñaït hieäu quaû kinh teá cao. Nhöõng chieán löôïc trong vieäc hoaïch ñònh toång hôïp 2.3.3.1 Chieán löôïc thuaàn tuùy Coù 8 chieán löôïc thuaàn tuyù ñöôïc chia laøm 2 loaïi: 5 chieán löôïc ñaàu tieân goïi laø chieán löôïc thuï ñoäng, 3 chieán löôïc cuoái cuøng laø chieán löôïc chuû ñoäng. Thay ñoåi möùc toàn kho: Nhaø quaûn trò coù theå gia taêng möùc toàn kho trong giai ñoaïn caàu thaáp ñeå taêng cöôøng cho giai ñoaïn caàu taêng trong töông lai. Neáu löïa choïn chieán löôïc naøy seõ phaûi chòu söï gia taêng cuûa chi phí döï tröõ, baûo hieåm, baûo quaûn, möùc hö hoûng vaø voán ñaàu tö. Nhöõng chi phí naøy thöôøng chieám töø 5 – 50 % giaù trò cuûa moät ñôn vò haøng naêm. Öu ñieåm cuûa chieán löôïc naøy: Nhöõng thay ñoåi veà nhu caàu nguoàn nhaân löïc ít hoaëc khoâng coù, khoâng coù nhöõng thay ñoåi ñoät ngoät trong saûn xuaát. Nhöôïc ñieåm: Chi phí toàn kho taêng. Nhaän xeùt: Chieán löôïc naøy thöôøng ñöôïc aùp duïng cho caùc ñôn vò saûn xuaát vaø khoâng thích öùng cho hoaït ñoäng dòch vuï. Thueâ möôùn theâm coâng nhaân hay sa thaûi theo möùc caàu: Moät trong nhöõng caùch tieáp caän caàu laø sa thaûi hoaëc thueâ möôùn theâm coâng nhaân tuøy theo möùc ñoä saûn xuaát cuûa töøng giai ñoaïn. Öu ñieåm: traùnh ñöôïc caùc chi phí cuûa söï ñieàu chænh khaùc. Nhöôïc ñieåm: chi phí thueâ möôùn vaø sa thaûi coù theå khaù lôùn. Ngoaøi ra coâng nhaân môùi tuyeån vaøo caàn phaûi ñöôïc huaán luyeän vaø coù naêng suaát lao ñoäng thaáp trong giai ñoaïn ñaàu. Ngöôïc laïi, khi sa thaûi cuõng laøm aûnh höôûng ñeán tinh thaàn cuûa coâng nhaân vaø coù theå seõ laøm giaûm naêng suaát cuûa soá ñoâng coâng nhaân saûn xuaát trong xí nghieäp. Nhaän xeùt: chieán löôïc seõ thaønh coâng neáu coâng vieäc khoâng ñoøi hoûi kyõ naêng hoaëc ôû khu vöïc maø nhieàu ngöôøi muoán taêng thu nhaäp phuï. Toå chöùc laøm vöôït giôø hoaëc khaéc phuïc thôøi gian nhaøn roãi: Ñoâi khi ta coù theå coá ñònh soá lao ñoäng hieän taïi nhöng thay ñoåi giôø lao ñoäng. Khi caàu taêng ta coù theå toå chöùc laøm theâm giôø. Tuy nhieân, phaûi ôû moät giôùi haïn cho pheùp vì neáu taêng quaù nhieàu seõ daãn ñeán söï giaûm suùt veà naêng suaát lao ñoäng. Ngöôïc laïi, khi caàn giaûm trong moät giai ñoaïn naøo ñoù thì xí nghieäp phaûi tìm caùch khaéc phuïc thôøi gian nhaøn roãi, ñaây laø vieäc heát söùc khoù khaên. Öu ñieåm: cho pheùp chuùng ta ñöông ñaàu vôùi söï thay ñoåi thôøi vuï hoaëc xu höôùng thay ñoåi ñoät xuaát maø khoâng caàn toán chi phí thueâ möôùn vaø huaán luyeän. Nhöôïc ñieåm: tieàn thöôûng vöôït giôø, naêng suaát bieân teá thaáp, coâng nhaân meät moûi coù theå khoâng ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu. Nhaän xeùt : phöông phaùp naøy taïo ñieàu kieän xöû lyù linh hoaït trong hoaïch ñònh toång hôïp. Hôïp ñoàng phuï: Trong nhöõng giai ñoaïn caàu cao voït, ñoái vôùi moät xí nghieäp coù theå ñaët ôû ngoaøi laøm ñeå ñaûm baûo coâng suaát taïm thôøi. Tuy nhieân, hôïp ñoàng phuï cuõng thöôøng keøm theo nhieàu caïm baãy. Thöù nhaát, caùc hôïp ñoàng phuï chòu nhöõng chi phí cao. Thöù hai, laø taïo dòp cho khaùch haøng cuûa mình tieáp xuùc vôùi ñoái thuû caïnh tranh cuûa chuùng ta. Thöù ba, laø raát khoù tìm thaáy moät hôïp ñoàng phuï hoaøn haûo nhö cung caáp saûn phaåm ñaït chaát löôïng, ñuùng thôøi haïn… Öu ñieåm: taïo söï linh hoaït vaø nhòp nhaøng ôû ñaàu ra cuûa xí nghieäp trong giai ñoaïn coù nhu caàu cao, coù theå aùp duïng ñoái vôùi caùc boä phaän sau khi phaân tích lôïi theá giöõa mua vaø töï laøm. Nhöôïc ñieåm: Khoâng kieåm soaùt ñöôïc chaát löôïng vaø thôøi gian, giaûm lôïi nhuaän vaø maát khaùch haøng. Nhaän xeùt : Chuû yeáu ñöôïc duøng cho khu vöïc saûn xuaát, maëc duø moät vaøi ngaønh coâng nghieäp dòch vuï nhö: sôn, hay söûa chöõa cuõng coù theå laøm hôïp ñoàng phuï. Söû duïng coâng nhaân taïm thôøi (baùn phaàn): Ñaëc bieät trong lónh vöïc dòch vuï ngöôøi ta thöôøng duøng coâng nhaân laøm vieäc baùn thôøi gian ñeå boå xung cho nguoàn lao ñoäng khoâng caàn kyõ naêng, thí duï nhö ôû caùc cöûa haøng baùn thöïc phaåm cheá saün, cöûa haøng baùn leû, cöûa haøng baùch hoùa, sieâu thò… Öu ñieåm: Giaûm chi phí vaø taêng ñoä linh hoaït hôn laø duøng coâng nhaân coù hôïp ñoàng daøi haïn, khoâng phaûi traû baûo hieåm lao ñoäng. Nhöôïc ñieåm: taïo neân söï bieán ñoäng veà lao ñoäng, chi phí ñaøo taïo cao, chaát löôïng saûn phaåm giaûm suùt, saép xeáp lòch trình laøm vieäc khoù khaên. Nhaän xeùt : Thích hôïp vôùi nhöõng coâng vieäc khoâng ñoøi hoûi tay ngheà, coù theå choïn trong caùc löïc löôïng lao ñoäng taïm thôøi nhö sinh vieân, hoïc sinh, caùc baø noäi trôï, caùc ngöôøi ñaõ veà höu hay caùc “cöûu vaïn” töø caùc mieàn khaùc ñoã veà. Naêm chieán löôïc treân laø chieán löôïc thuï ñoäng, 3 chieán löôïc tieáp theo döôùi ñaây laø chieán löôïc chuû ñoäng. Taùc ñoäng ñeán caàu thoâng qua thoâng qua quaûng caùo, khuyeán maõi, giaûm giaù: Khi caàu thaáp coâng ty coù theå gia taêng caàu thoâng qua quaûng caùo, chieâu thò, khuyeán maõi…Tuy nhieân, caùc coâng vieäc treân khoâng phaûi luùc naøo cuõng coù theå thöïc hieän ñöôïc ñeå caân baèng giöõa nhu caàu vôùi khaû naêng saûn xuaát. Öu ñieåm: Taän duïng ñöôïc naêng löïc saûn xuaát dö thöøa vaø coù theå taïo ra khaùch haøng môùi. Nhöôïc ñieåm: Coù nhu caàu khoâng chaéc chaén, khoâng xaùc ñònh ñöôïc nhu caàu seõ taêng bao nhieâu. Giaûm giaù coù theå laøm phaät loøng khaùch haøng mua cuûa chuùng ta thöôøng xuyeân. Khoù thoûa maõn chính xaùc ñöôïc nhu caàu. Nhaän xeùt: Khaùi nieäm naøy giuùp ta coù moät yù nieäm saùng taïo trong marketing. Moät vaøi doanh nghieäp nhö khaùch saïn vaø haøng coù theå aùp duïng ñeå ñaåy soá löôïng khaùch haøng ñaëc choã tröôùc leân cao hôn. Thöïc hieän caùc ñôn haøng chòu: Ñaëc coïc tröôùc, trong giai ñoaïn coù nhu caàu cao. Ñaëc coïc tröôùc laø caùch ñaëc haøng ñoái vôùi caùc xí nghieäp hoaëc dòch vuï maø chöa theå thoûa maõn ñöôïc nhu caàu cuûa khaøch haøng luùc baáy giôø. Neáu khaùch haøng baèng loøng chôø ñôïi maø khoâng thay ñoåi thaùi ñoä vaø ta khoâng bò maát ñôn haøng vaø söï tín nhieäm thì “ñaëc coïc tröôùc” cuõng laø moät chính saùch khaû quan. Öu ñieåm: Coù theå traùnh ñöôïc vieäc laøm phuï troäi vaø giöõ cho coâng suaát ôû möùc coá ñònh. Nhöôïc ñieåm: Khaùch haøng coù theå boû ta ñeå tìm nôi khaùc, thí duï nhö khi khaùch haøng muoán may moät boä quaàn aùo, choïn moät baùc só giaûi phaåu hay söûa chöõa xe. Cuõng coù theå laø hoï vaãn trung thaønh vôùi ta nhöng phaät loøng ñoâi chuùt. Nhaän xeùt: Nhieàu coâng ty khoâng ñuû khaû naêng ñaùp öùng ñöôïc caùc ñôn haøng vaø khaùch haøng ñoàng yù chôø trong thôøi gian bieát ñieàu naøo ñoù, tuy nhieân thôøi gian cuõng laø moät phöôïng tieän caïnh tranh höõu hieäu khieán ta caàn löu yù. Toå chöùc saûn phaåm hoãn hôïp theo muøa: Nhieàu nhaø saûn xuaát ñaõ toå chöùc saûn xuaát vôùi chieán löôïc ñieàu chænh nhöõng loaïi saûn phaåm ñoái nghòch theo muøa. Öu ñieåm: taän duïng ñöôc naêng löïc saûn xuaát vaø taøi nguyeân hieän coù. Taïo ñöôïc söï oån ñònh cho ñoäi nguõ lao ñoäng, luoân coù coâng aên vieäc laøm vaø ñôøi soáng oån ñònh. Nhöôïc ñieåm: yeâu caàu nhöõng kyõ naêng vaø thieát bò ngoaøi lónh vöïc chuyeân moân chính cuûa mình neân daãn ñeán thay ñoåi chieán löôïc hoaëc thò tröôøng. Nhaän xeùt: chieán löôïc naøy khoù aùp duïng vì khoù tìm ñöôïc nhöõng saûn phaåm hay dòch vuï ñoái nghòch vôùi nhau vaø coù möùc ruûi ro cao. Ngöôøi ta döï kieán laø 12 -> 13% soá thu hoài treân voán ñaàu tö khoâng ñaùp öùng ñöôïc ruûi ro coù theå xaûy ra. 2.3.3.2 Chieán löôïc keát hôïp Moãi chieán löôïc ñôn thuaàn neâu treân ñeàu coù nhöõng öu ñieåm vaø nhöôïc ñieåm cuûa noù vaø coù theå phaùt sinh nhöõng chi phí aûnh höôûng ñeán hoaïch ñònh toång hôïp. Do ñoù ñeå ñaït keát quaû toát nhaát laø ta keát hôïp caùc chieán löôïc neâu treân goïi laø chieán löôïc hoãn hôïp. Thöôøng ta seõ keát hôïp 2 hay nhieàu chieán löôïc ñôn thuaàn coù khaû naêng kieåm soaùt ñöôïc. Ví duï: moät coâng ty coù theå keát hôïp toå chöùc saûn xuaát vöôït giôø vôùi toå chöùc caùc hôïp ñoàng phuï vaø döï tröõ toàn kho. Vì coù nhieàu caùch keát hôïp trong nhöõng chieán löôïc hoãn hôïp khaùc nhau, do ñoù vieäc tìm ra moät phöông phaùp hoaïch ñònh toát nhaát khoâng phaûi luùc naøo cuõng coù theå thöïc hieän ñöôïc. CAÙC PHÖÔNG PHAÙP HOAÏCH ÑÒNH 2.4.1 Phöông phaùp tröïc quan Ñaây laø phöông phaùp phi ñònh löôïng, duøng tröïc giaùc ñeå hoaïch ñònh. Trong caùc toå chöùc lôùn, xung ñoät giöõa caùc phoøng ban chöùc naêng xaûy ra laø vieäc thöôøng xuyeân. Thí duï ngöôøi laøm marketing muoán coù nhieàu loaïi saûn phaåm ñeå baùn vaø coù moät löôïng toàn kho ñuû lôùn ñeå ñaùp öùng nhu caàu khaùch haøng, ngöôïc laïi ngöôøi quaûn trò taøi chính laïi muoán giaûm thieåu möùc toàn kho ñeå haï ñöôïc chi phí tröõ haøng. Caùc quaûn ñoác phaân xöôûng laïi muoán caøng coù ít chuûng loaïi saûn phaåm caøng toát ñeå deã ñieàu haøng saûn xuaát. Bôûi vì xung ñoät xaûy ra quanh caùc coâng vieäc nhö vaäy neân keát luaän veà caùc keá hoaïch vaø saùch löôïc thöôøng ngaõ theo yù kieán cuûa caù nhaân maïnh nhaát hôn laø theo keá hoaoch toát nhaát. Coù nhieàu coâng ty khaùc laïi khoâng tieán haønh quaù trình hoaïch ñònh toång hôïp, ban quaûn trò thöôøng duøng moät keá hoaïch söû duïng heát naêm naøy sang naêm khaùc, coù ñieàu chænh leân xuoáng moät chuùt cho phuø hôïp vôùi nhu caàu môùi. 2.4.2 Phöông phaùp bieåu ñoà vaø ñoà thò Kyõ thuaät bieåu ñoà vaø ñoà thò thöôøng phoå bieán vì chuùng deã hieåu vaø deã söû duïng. Veà caên baûn trong caùc baûng keá hoaïch loaïi naøy laø coù ít bieán soá trong cuøng moät thôøi gian ñeå cho ngöôøi laëp keá hoaïch coù theå so saùnh giöõa nhu caàu döï baùo vôùi coâng suaát hieän coù. Phöông phaùp naøy duøng caùch thöû ñuùng sai neân khoâng baûo ñaûm cho ta moät keá hoaïch saûn xuaát toái öu, nhöng vì khoâng ñoøi hoûi phaûi tính toaùn nhieàu neân caùc nhaân vieân vaên phoøng cuõng coù theå tính toaùn ñöôïc. Vieäc thöïc hieän keá hoaïch seõ coù söï thay doåi cuûa töøng yeáu toá trong moät giai ñoaïn. Ñieàu ñoù cho pheùp ngöôøi laëp keá hoaïch so saùnh döï ñoaùn veà nhu caàu vôùi khaû naêng saûn xuaát. Vieäc hoaïch ñònh ñöôïc thöïc hieän theo 5 böôùc sau: Quyeát ñònh nhu caàu trong töøng giai ñoaïn. Quyeát ñònh khaû naêng naøo laø oån ñònh, thôøi gian phuï troäi vaø hôïp ñoàng phuï ôû moãi giai ñoaïn. Tính toaùn chi phí lao ñoäng, thueâ möôùn, sa thaûi vaø chi phí döï tröõ saûn phaåm. Xem xeùt chính saùch coâng ty coù theå aùp duïng cho möùc döï tröõ toàn kho vaø ñoái vôùi coâng nhaân hay khoâng. Phaùt trieån caùc keá hoaïch thay ñoåi vaø xaùc ñònh chi phí cuûa chuùng. Löïa choïn keá hoaïch vôùi möùc chi phí toái öu nhaát. 2.4.3 Hoaïch ñònh toång hôïp cho nhieàu maët haøng Hoaïch ñònh toång hôïp cho nhieàu maët haøng trong saûn xuaát seõ khoù hôn nhieàu so vôùi moät maët haøng, vì chuùng chia seû cuøng moät nguoàn taøi nguyeân duøng trong saûn xuaát. Trong keá hoaïch naøy chuùng ta phaûi laäp lòch trình saûn xuaát cho hai hay nhieàu maët haøng ñöôïc saûn xuaát cuøng moät luùc. 2.4.4 Phöông phaùp döïa vaøo soá phaàn traêm ñaõ thöïc hieän Khi laäp keá hoaïch thöïc hieän moät hay nhieàu saûn phaåm saûn xuaát theo nhu caàu thay ñoåi theo muøa, baøi toaùn laäp keá hoaïch seõ gaén lieàn vôùi baøi toaùn döï baùo; vaø khung thôøi gian cuõng thuoäc vaøo loaïi ngaén haïn. Phöông phaùp döïa vaøo soá phaàn traêm ñaõ thöïc hieän duøng ñeå ñaùnh giaù möùc taêng giaûm cuûa keá hoaïch saûn xuaát cho caùc muøa tieáp theo. Phöông phaùp naøy thöôøng giaû duï coù nhieàu maët haøng trong cuøng moät chuûng loaïi saûn phaåm, neáu nhu caàu cuûa moät maët haøng taêng leân seõ keùo theo söï gia taêng cuûa caùc loaïi maët haøng khaùc. Phöông phaùp naøy giaû thuyeát laø ta seõ gaëp laïi cuøng moät soá phaàn traêm nhu caàu theo muøa ôû baát kyø thôøi ñieåm naøo trong muøa, vaø soá phaàn traêm naøy bieát ñöôïc nhôø tham khaûo soá nhu caàu cuûa caùc muøa tröôùc nay. Quaù trình bao goàm 3 böôùc sau: Böôùc 1: Döïa vaøo soá lieäu ñaõ qua ñeå xaùc ñònh soá phaàn traêm cuûa nhu caàu tích luyõ ôû moãi thôøi ñieåm, laáy soá trung bình cho moãi nhoùm. Böôùc 2: Ñoái vôùi baát kyø thôøi ñieåm naøo trong muøa, söû duïng nhu caàu caàn ñaït ñeán ñieåm ñoù vaø nhu caàu mong ñôïi cho ñieåm ñoù ( ñaùnh giaù theo soá % ñaõ qua) ñeå döï ñoaùn nhu caàu cho thôøi gian coøn laïi trong naêm. Böôùc 3: Ñieàu chænh keá hoaïch saûn xuaát ñeå ñaùp öùng nhu caàu vöøa xeùt laïi. 2.4.5 Phöông phaùp toaùn aùp duïng cho keá hoaïch toång hôïp Phöông phaùp baøi toaùn vaän taûi: phöông phaùp naøy khoâng cho ta moät keát quaû ñuùng hay sai maø phöông phaùp seõ giuùp ta xaây döïng moät keá hoaïch khaû thi vôùi chi phí cöïc tieåu. Phöông phaùp quyeát ñònh tuyeán tính: Phöông phaùp naøy chæ roõ möùc saûn xuaát toát nhaát vaø möùc coâng vieäc trong nhöõng giai ñoaïn ñaëc bieät. Phöông phaùp naøy cho pheùp ta coù theå cöïc tieåu hoùa chi phí veà traû löông, thueâ möôùn, sa thaûi, toå chöùc laøm vöôït giôø vaø döï tröõ toàn kho thoâng qua moät nhoùm ñöôøng cong chi phí baäc 2, söû duïng caùc pheùp tính veà haøm soá 2 bieán. Nhöõng haøm chi phí ñöôïc thieát laäp töø caùc soá lieäu thu thaäp ñöôïc vaø phaûi phuø hôïp vôùi ñöôøng cong treân nhöõng soá lieäu ñoù. Tuy nhieân, phöông phaùp naøy raát khoù thöïc hieän vaø toán nhieàu thôøi gian, ñoàng thôøi caàn phaûi coù caùc chuyeân gia coù kyõ naêng môùi coù khaû naêng thöïc hieän. Phöông phaùp moâ hình heä soá quaûn lyù: laø phöông phaùp döïa vaøo kinh nghieäm quaûn lyù cuûa caùc quaûn trò gia trong quaù trình giaûi quyeát caùc khoù khaên xaûy ra trong saûn xuaát vaø öùng duïng kyõ thuaät phaân tích töông quan ñeå xaùc ñònh tyû leä giöõa caùc yeáu toá ñeå ra quyeát ñònh. Beân caïnh caùc phöông phaùp neâu treân, coøn raát nhieàu phöông phaùp duøng cho hoaïch ñònh nhö: phöông phaùp ñoàng thôøi, phöông phaùp tìm kieám quyeát ñònh…