Du lịch sinh thái, văn hoá sông nước miệt vườn các xã Cù Lao cần đầu tư những gì để phát triển bền vững

THAM LUẬN DU LỊCH SINH THÁI, VĂN HOÁ SÔNG NƯỚC MIỆT VƯỜN CÁC XÃ CÙ LAO CẦN ĐẦU TƯ NHỮNG GÌ ĐỂ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG NGUYỄN TRÍ NGHIỆP Kính thưa Quí Lãnh đạo, các Đại biểu và quan khách, Có nhiều Hội nghị, Hội thảo trong thời gian qua đã góp phần phát triển du lịch sinh thái văn hoá các xã cù lao nhưng nhìn lại: Thứ nhất là chưa tương xứng với tầm vóc và tiềm năng thật sự vốn có của nó, Thứ hai là áp lực cạnh tranh thị trường du lịch từ các tỉnh lân cận ngày càng lớn, nguy cơ đánh mất thương hiệu du lịch sinh thái văn hoá miệt vườn là có thật. Vậy du lịch các xã cù lao đã, đang và sẽ phải đầu tư những gì để phát triển bền vững? I.-NHỮNG ĐIỀU ĐÃ NÓI: Chúng ta đã ca ngợi quá nhiều về vùng đất được thiên nhiên ưu đãi đã ban tặng cho người ở cù lao. 1.-Thuận lợi: -Chính quyền và các ngành chức năng đã có định hướng đúng đắn và những nổ lực xây dựng và phát triển du lịch sinh thái hàng chục năm qua. Gần đây là sự ra đời và hoạt động có hiệu quả của Hiệp hội du lịch Vĩnh Long và gợi ý của Ông Bách Khoa, Bí thư Huyện Uỷ Long Hồ mở Hôi nghị: “Tìm giải pháp liên kết khai thác, phát triển du lịch sinh thái, văn hóa sông nước miệt vườn các xã Cù Lao”, trong ngày hôm nay. -Công lao dòng Cửu Long mang từng hạt phù sa vun quén bồi đắp nên những cù lao màu mở, với hệ sinh thái đa dạng phong phú, hệ thống kênh rạch chằn chịch, cảnh quan lạ đẹp, quanh năm xanh rờn, những vườn cây ăn trái đặc sản sum suê làm ngấc ngây du khách phương xa. -Nói về con người Cù lao lấy nhân cách và tình cảm làm điểm tựa cho cuộc sống. Các em bé hồn nhiên, cụ già mãn nguyện, các thiếu nữ đôi má hây hây, luôn nở nụ cười tươi mỗi khi gặp khách. Những cái vẩy tay chào thân ái, những cử chỉ mộc mạc mời mọc, nếm thử những thức ăn địa phương. Sự gần rũi, thân thiện và hiếu khách giúp quên đi mệt mõi những bước chân khám phá của du khách -Luôn khẳng định nơi đây là cái nôi của du lịch sinh thái đồng bằng sông Cửu Long và thành công bước đầu của du lịch cộng đồng. Rất tự tin về cơ sở vật chất phục vụ du lịch sinh thái, văn hoá sông nước miệt vườn gồm hệ thống đường giao thông thủy bộ, đội tàu du lịch đông đảo, kiểu dáng đẹp, đủ tải trọng, vận chuyển khách an toàn; xuồng chèo, xe máy đủ đáp ứng nhu cầu.du khách 2.-Khó khăn cũng được nói nhiều, thật vậy, -Cơ sở hạ tầng phục vụ du lịch nhiều yếu kém. Đường bộ thì nhỏ hẹp, không an toàn cho khách đi lại. Đường sông vốn là thế mạnh nổi bật khi nhắc đến du lịch các xã cù lao nhưng hàng năm cứ vào tháng giêng đến tháng năm, những ngày nước cạn kiệt là nổi ám ảnh khi phải đi tàu ngang qua Kênh Mương Lộ đoạn giáp ranh 3 xã Hoà Ninh, Đồng Phú, Bình Hoà Phước và rạch Cái Múi. -Sản phẩm đơn điệu trùng lấp là sự than phiền từ những nhà quản lý, các đơn vị lữ hành hay du khách. Sự ăn cắp, sao nguyên bản giống học trò lười đi thi chép bài của bạn, đã làm giảm chất lượng sản phẩm. Cạnh tranh không lành mạnh, cung cách phục vụ thiếu chuyên nghiệp, kém ngoại ngữ, môi trường bị huỷ hoại, an ninh trật tự cần tốt hơn, các đơn vị du lịch chưa có chiến lược kinh doanh, các nhà làm du lịch thiếu liên kết, không nắm được nhu cầu của du khách, chưa quan tâm ứng dụng tốt công nghệ thông tin,. -Với trên 80% là các nhà vườn kinh doanh du lịch nên vốn ít ỏi, có giới hạn, việc tiếp cận với những nguồn vốn phục vụ cho chiến lược đầu tư ở các tổ chức tín dụng là khó khăn và tiềm ẩn nhiều rũi ro. Không có cơ hội mời gọi đầu tư, hợp tác Vốn, kinh doanh du lịch rất cần- nhất là nguồn vốn dài hạn. -Nhà nước thu lợi từ hoạt động du lịch không đáng kể, cũng từ đó đầu tư lại cho du lịch cũng không lớn. Chính quyền mong mõi du lịch phát triển, nhưng không có tiền phải đành chịu. Kinh doanh là tìm kiếm lợi nhuận nhưng phải nhớ nghĩa vụ đóng thuế. Kinh doanh muốn thu lợi mà không muốn đóng thuế giống như ai đó muốn người khác yêu, thuỷ chung với mình nhưng mình chỉ xem người ấy là công cụ tình cảm là điều không hợp lý!.... II.-VÀ CẦN ĐẦU TƯ NHỮNG GÌ CHO DU LỊCH SINH THÁI VĂN HOÁ SÔNG NƯỚC MIỆT VƯỜN? Mấy ý suy nghĩ. -Xin khẳng định du lịch 4 xã cù lao là du lịch của Vĩnh Long chứ không chỉ riêng của các xã cù lao hay của Long Hồ. Cần phải đầu tư những gì để thu hút khách đó là chuyện của các xã cù lao, của huyện Long Hồ và của tỉnh Vĩnh Long mình. -Đặc điểm của khách du lịch là luôn luôn có tiền và muốn chi tiêu nhưng không phải họ gặp gì mua nấy. Giống như rác ai cũng chê nhưng chế biến thành phân rồi thì không nhà vườn nào chê cả! -Du khách tìm đến ta, là nhằm thoã mãn nhu cầu nào đấy. Vậy nhu cầu của du khách là gì? Tìm cái mới, cái lạ, khao khát được biết, muốn được ngắm nhìn, thụ hưởng và hơn thế nữa, đó là mơ ước được chiếm hữu! Bốn xã cù lao chúng ta quá lạ lẫm, độc đáo, có thể khẳng định điều kiện tự nhiên: Đất đai, sông lớn, rạch nhỏ, kênh đào, mương rãnh có đủ cả- xứ sở của sông nước. Nhiệt độ bao giờ cũng ấm áp, không bao giờ vượt khỏi mức gây sốc cho du khách. Quanh năm màu xanh ngút ngàn, lúc nào vườn cây cũng thấy đơm hoa kết trái, mà là những loại trái ngon nổi tiếng. Trên sông những loài thủy sản đa dạng góp phần cho những bửa ăn nhà quê mà người kén ăn cũng phải ngợi khen, nó còn quẩy đuôi vượt sang tận phương trời Âu Mỹ. Khí hậu trong lành, giúp du khách tận hưởng giấc ngủ say sưa như trong những câu chuyện cổ tích với tiếng nhạc thanh bình của hàng vạn côn trùng thi nhau diễn tấu để xua đi cái không gian tỉnh mịch miền quê. Sự đa dạng, phong phú và ngon lành của thức ăn ở cù lao, Tây ta gì ăn cũng ngợi khen. Tình cảm của cư dân trên đất cù lao vui vẽ, cỡi mở, thân ái, nụ cười tươi, yêu đời Đó là những của cải vô giá mà thiên nhiên đã ban tặng cho 4 xã Cù Lao. Những của cải ấy cần phải được nhanh chóng nhân bản, cách điệu để biến thành những sản phẩm du lịch độc đáo, đặc sắc .. và hơn thế nữa là những thương hiệu nổi tiếng trong lòng du khách gần xa. Trên thực tế nhiều quốc gia đều phải rất nhiều nỗ lực xây dựng sản phẩm dịch vụ để có thể thu hút khách du lịch. Còn cù lao mình không thiếu sản phẩm như nhiều người kêu ca. Có đều phải chọn sản phẩm nào là sản phẩm chín, đâu là điểm nhấn cho các dòng sản phẩm, để thành đặc sản của mình. Tiềm năng du lịch của các xã cù lao giống như những cô gái đẹp làng quê, chỉ cần một chúc gấm vóc, một ít lụa là, có một huấn luyện viên tài giỏi sẽ biến các cô thành người đẹp mặn mà chinh phục được nhiều giám khảo khó tính. Sản phẩm mình nhiều quá, làm sao cho khách biết, mê và hào phóng bỏ tiền ra mua? Chỉ bằng con đường ra sức đầu tư để tạo động lực thúc đẫy sự phát triển nhanh và cạnh tranh. Vậy thì du lịch sinh thái các xã cù lao cần đầu tư những gì? Thứ nhất: Hiệp Hội du lịch phải giúp các nhà kinh doanh du lịch đoàn kết nhất trí nhằm đạt mục tiêu chung: Đi tìm lợi nhuận. Sự phân công lao động, sẽ nhằm phát huy tối đa ưu thế tuyệt đối của từng đơn vị. Liên kết xây dựng tour, tuyến bán sản phẩm. Chính sách ngang giá, giá cao, giá giảm dần nhằm kích thích du khách tiêu xài nhiều hơn; có phân chia lợi nhuận lại sau mỗi tour. Giúp các doanh nghiệp nghiêng cứu thị trường tiềm năng; xây dựng và quãng bá thương hiệu “Du lịch sinh thái văn hóa sông nước miệt vườn”, quãng bá làng nghề, những hình ảnh độc đáo mang tính nhân văn, nghệ thuật Mời gọi hợp tác, liên kết đầu tư mở rộng thị trường du lịch. Giúp các doanh nghiệp phân khúc thị trường và định hướng phát triển sản phẩm dịch vụ. Trọng tâm nhất là Hiệp hội phải đại diện cho khối đoàn kết của những nhà kinh doanh du lịch và cộng đồng tham gia du lịch. Thị trường du lịch hiên nay cạnh tranh khá khốc liệt không chỉ để tiêu diệt nhau mà là để hoàn mỹ và phát triển. Hoạt động kinh doanh du lịch muốn tốt phải nằm trên một tuyến du lịch. Thời gian qua có nhiều điểm kinh doanh du lịch chết yểu vì năm lệch tuyến. Đạo đức và phát triển bền vững không bằng con đường nào khác là phải liên kết các nhà làm du lịch các xã cù lao, trong tỉnh và trong khu vực để mạnh hơn, có thương hiệu tin cậy, hấp dẫn, sẽ dễ dàng đạt mục tiêu lợi nhuận cao nhất và lâu dài. Chỉ có Hiệp hôị Du lịch Vĩnh Long mới làm được những vấn đề trên. Thứ hai: Chuyện cùa Nhà nước 1.-Các tuyến đường sau đây: -Cầu đường giao thông nối từ phà Đình Khao, vượt ngang qua đầu Vàm Kinh Mương Lộ, nối liền lộ Cây Da. -Đường từ Phà An Bình lên đầu Cồn An Bình sang Đồng Phú là hết sức cần thiết để tạo thế liên hoàn hệ thống tuyến điểm các xã Cù Lao. -Rạch Cái Múi, kinh Mương lộ đọan từ UBND xã Hoà Ninh, đến gần xã Đồng Phú. Đó là 3 vấn đề mấu chốt về cơ sở hạ tầng cần phải liên kết với các phương án phát triển giao thông nông thôn để tiết giảm chi phí khi đầu tư. Phát triển hệ thống giao thông liên hoàn đường vành đai các xã cù lao sẽ giúp nhanh chóng đạt mục tiêu: -Quốc phòng và quản lý an ninh trật tự, -Gia tăng số ngày lưu trú và tiêu thụ sản phẩm dịch vụ du lịch, -Phát triển nông thôn, kinh tế vườn và du lịch cộng đồng (Vận chuyển thuận lợi sẽ làm giảm giá thành sản phẩm và tăng chất lượng sản phẩm, kích thích dân chúng tham gia hoạt động du lịch), -Phát triển nhanh và đồng bộ văn hoá, xã hội. Đã có tiêu chí về đường nông thôn rồi thì qui hoạch, xin kinh phí đầu tư. Không có kinh phí thì xin vay dài hạn với lãi xuất thấp, sau đó trả dần hay xã hội hoá đường nông thôn bằng cách vận động dân hiến đất nhà nước hay nhà đầu tư bỏ vốn xây dựng, khai thác 2.-Bảo đảm an ninh trật tự an toàn cho du khách. Cướp giật, trộm cắp phải là không ở các xã cù lao. Chính quyền nên vào cuộc xử lý hành vi chặn khách lôi kéo bán vé số, gạ bán tour- hình ảnh gây mất trật tự, kém văn minh và xâm phạm đến quyền lợi danh dự của du khách của một số đơn vị kinh doanh ở địa phương. 3.-Quản lý các phương tiện thuỷ bộ phục vụ khách du lịch thật sự an toàn. Ngành Thuế phát hành biên lai kiểm soát việc vận chuyển khách du lịch. Chỉ có những đơn vị kinh doanh du lịch mới có chức năng vận chuyển, khi vận chuyển thì phải đóng thuế. Nguồn thuế này phải được tích luỹ đầu tư cho du lịch. 4.-Quản lý môi trường thật tốt để mọi người dân có ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường. Những hành vi huỷ hoại môi trường phải được xử lý nghiêm: Rác, gia súc gia cầm chết, những thứ gì không sử dụng được phải xử lý hợp vệ sinh, không được đổ xuống sông rạch. Tiếng ồn của ghe máy đinh tai nát óc, khói từ các phương tiện xả thoãi mái Dùng xung điện đánh bắt vô tội vạ các loài thuỷ sản. Cần phải được giáo dục và phạt thật nặng. Trước mắt chưa làm được đại trà thì xin thực hiện ở các xã cù lao. Biện pháp thực hiện: Giáo dục, kiểm tra và xử lý. Thứ ba: Nhà kinh doanh du lịch và cộng đồng -Hình thành và liên kết làng nghề: Làng nghề tỉnh Vĩnh Long có nhiều, như: làng thủ công mỹ nghệ đương đát, chiếu cói, làng gốm,..Với khái niệm rộng và thiết thực hơn, mấy xã cù lao có làng nghề chôm chôm, làng nghề nhãn, làng nghề cây giống, làng nghề cá bè, làng du lịchDựa vào Hiệp hội các nhà vườn đăng ký tự nguyện gia nhập làng nghề, trên cơ sở đó phát triển du lịch cộng đồng. -Quan tâm các loại thức ăn được nuôi trồng hoàn toàn tự nhiên được chế biến theo phương pháp truyền thống và được cách tân về hình thức sẽ dễ dàng chinh phục du khách. Thế mạnh của các xã cù lao là các loài thuỷ sản nước ngọt, nên đầu tư qui hoạch vùng ao nuôi cá không dùng thức ăn công nghiệp để phục vụ du khách và cung cấp cho các nhà hàng VIP. Nhà vườn làm du lịch, hay làng nghề trồng cây ăn trái cần hổ trợ của ngành nông nghiệp để canh tác theo hướng Việt GAP hay Global GAP, để khách tham quan an tâm thưởng thức và mua nhiều trái cây tại vườn. Trái cây phải đẹp mắt, ngon và thật sự an toàn. Ăn, với nghề du lịch, thứ nhất là dễ kiếm lời, thứ hai phảithật sự an toàn để du lịch phát triển bền vững. Hầu hết du khách Quốc tế phải sử dụng nguồn thực phẩm tại địa phương nơi mình phải đến. Ngủ,ở một nơi xa lạ với phòng ốc khang trang sạch sẽ, tiện nghi hay đơn giản trên võng lắc lư, hay ghế bố có thể di động dễ dàngđều có thể tạo cho khách cảm giác thích thú, thoả mãn, nhưng đòi hỏi phải thật sự an toàn để những giấc mơ đẹp của du khách không bị quấy rối. Những mô hình homestay, đã thành công, trên cơ sở đó sáng tạo ra những homestay cao cấp phục vụ khách VIP và chuẩn bị cho thời kỳ hậu khủng hoảng. Chơi, những gì? Du lịch của mình ít quan tâm đến cái chơi của du khách. Ban ngày chỉ đi tham quan, tối về ăn, uống rượu beer, ngắm sao trời, ca hát gì đó một chút rồi đi ngũ. Người ta muốn chi tiêu nhưng không có gì để chi tiêu. Nghiên cứu các hoạt động văn hoá, văn nghệ có tính tập thể, những trò chơi dân gian, ngắm trăng hay hò hát trên sông, sẽ giúp du khách vui vẻ về đêm. -Ngoại ngữ là khâu rất yếu của các nhà vườn làm du lịch. Vấn đề này không khó nhưng lại không được quan tâm lắm ở nhà vườn. Muốn phát triển các nhà vườn phải cho đi đào tạo, ít nhất phải đạt trình độ giao tiếp cơ bản để có thể phục vụ và giúp đỡ du khách khi có yêu cầu. Công nghệ thông tin là công cụ kinh doanh cần phải được đặc biệt quan tâm. Mỗi đơn vị kinh doanh du lịch cần phải có một Website để chủ động giới thiệu những sản phẩm dịch vụ độc đáo, thương hiệu hàng đầu của mình, chủ động bán và thanh toán các sản phẩm dịch vụ của mình. Các Website đó phải liên kết với Website của Hiệp hội và Website có uy tín ngành du lịch trong nước và nước ngoài. -Cạnh tranh là cần thiết trong hoạt đông kinh doanh nhưng phải loại trừ hành vi cạnh tranh không lành mạnh: Hạ giá bán sản phẩm dịch vụ, bắt chước sản phẩm dịch vụ của người khác một cách máy móc ngây ngô, hay cạnh tranh nhau bằng những chiêu hạ sách Mỗi nhà vườn, mỗi đơn vị kinh doanh cần phải có cái riêng, đó là các sản phẩm dịch vụ gì độc đáo của chính mình, cung cách phục vụ văn hoá và chinh phục... Chính những cái đó là sự cạnh tranh vượt trội không ai so sánh được với mình. Du lịch Cửu Long có thương hiệu lâu đời; Mekong Travel có đội tàu đẹp cơ động; Du lịch Vinh Sang nhiều trò chơi thoã thích; Du lịch Bảy Hồng quanh năm lộng gió; Du lịch Tám Hổ là cây giống chất lượng cao, sản phẩm Mít nghệ và dừa thơm tuyệt vời Mỗi nhà làm du lịch nên có nhiều thương hiệu nổi tiếng để chinh phục du khách. Đến với Du lịch bác Mười Hưởng hay Mai Quốc Nam là đi tìm cái mà nơi khác không có. III.-HY VỌNG Để du lịch các xã cù lao phát triển ngang tầm với những gì mà thiên nhiên đã hào phóng ban tặng, cần phải dựa vào sức mạnh tổng hợp các nguồn lực đầu tư xây dựng cho riêng mình những sản phẩm dịch vụ không những tốt, cạnh tranh mà còn phải thực sự an toàn, hấp dẫn, độc đáo. Nhân đây, tôi xin phép được đại diện các nhà vườn, cộng đồng những người làm du lịch, các đơn vị kinh doanh du lịch xin kiến nghị Thứ nhất Chính quyền,nhanh chóng giúp đầu tư tốt đường giao thông kết nối hệ thống tuyến điểm du lịch: Thứ hai quản lý tốt vệ sinh, môi trường và an ninh trật tự các xã cù lao. Giải quyết được 2 vấn đề này chắc chắn du lịch sinh thái văn hoá miệt vườn và nông nghiệp nông thôn các xã cù lao sẽ phát triển nhanh và bền vững. Qua Hội nghị này, Hiệp hội du lịch Vĩnh Long sẽ được chấp thêm đôi cánh để phối kết với các ngành chức năng giúp cộng đồng nhà vườn làm du lịch, các đơn vị kinh doanh du lịch ở cù lao có nhiều sản phẩm độc đáo, nhiều thương hiệu nổi tiếng, chinh phục du khách bốn phương; sẳn sàng vượt phong ba bảo táp và sự nghiệt ngã của cơ chế cạnh tranh của thị trường. Kính chúc nhà vườn, các nhà kinh doanh du lịch đoàn kết, sáng tạo nhiều sản phẩm dịch vụ độc đáo, phục vụ du khách tốt, thu hút đông khách đến với cù lao, lưu lại ngày càng lâu, bán được giá cao, lợi nhuận nhiều làm giàu cho mình và cho xã hội. Kính chúc Quí lãnh đạo, các đại biểu sức khoẻ, góp phần phát triển sự nghiệp du lịch sinh thái văn hoá Kính chúc Hội nghị thành công tốt đẹp.