Thanh Hoá cũng như một số địa phương trong cả nước luôn luôn nổi bật lên
tinh thần hiếu học, trân trọng sự đào tạo nhân tài, khuyến khích học tập và giảng
dạy. Nhiều huyện như Đông Sơn, Thiệu Hoá, Hoằng Hoá, Yên Định, Nông Cống,
Vĩnh Lộc. nhân dân các làng xã thể hiện một tinh thần trọng văn, hiếu học rất cao,
thậm chí đã trở thành phong tục tốt đẹp thành lệ làng. Về giáo dục, Thanh Hoá có
những thầy giáo nổi tiếng trong lịch sử giáo dục nước nhà như: Lương Đắc Bằng,
Trần án Triêm, Nhữ Bá Sỹ, Nguyễn Sư Lộ, Lê Huy Du.
Truyền thống học hành, chữ nghĩa của các dòng họ, hoặc là đời đời hiển
hách, hoặc là kế thừa đăng khoa cũng là một động lực giúp con em xứ Thanh lao
vào học tập. Thời Bắc thuộc, Thanh Hoá có gia đình hai anh em đỗ tiến sĩ: Khương
Công Phụ và Khương Công Phục; có vùng quê chỉ cách nhau vài chục năm có người
đỗ Bảng nhãn: Lê Văn Hưu (1247) và đỗ Trạng nguyên: Đào Tiên (1277) đều làng Phủ
Lý, xã Thiệu Trung, huyện Thiệu Hoá.
102 trang |
Chia sẻ: thanhnguyen | Lượt xem: 2626 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Giáo dục chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh cho thanh niên tỉnh Thanh Hóa trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ớc ta được hoàn toàn độc lập, dân
được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành".
Nếu không có tình yêu thương con người như vậy thì không thể nói đến cách mạng,
càng không thể nói đến chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản.
Tình yêu thương con người còn được thể hiện trong mối quan hệ bạn bè,
đồng chí, với những người bình thường trong quan hệ hàng ngày. Nó đòi hỏi người
thanh niên phải luôn chặt chẽ, nghiêm khắc với mình, rộng rãi, độ lượng với người
khác. Nó đòi hỏi thái độ tôn trọng con người, phải biết cách nâng con người lên,
chứ không phải hạ thấp, càng không phải vùi dập con người. Tình yêu thương con
người còn được thể hiện đối với những người có sai lầm khuyết điểm, nhưng đã
nhận rõ khuyết điểm sai lầm và cố gắng sửa chữa, kể cả đối với những người lầm
đường lạc lối, kể cả đối với những kẻ thù đã bị thương, bị bắt hoặc đã chịu quy
hàng. Chính tình yêu thương đó đã đánh thức những gì tốt đẹp mà Người tin rằng
trong mỗi người đều có.
Giáo dục cho thanh niên yêu nước thì phải có phẩm chất đạo đức: Cần,
kiệm, liêm, chính, chí công vô tư. Đây là phẩm chất bao trùm nhất quan trọng nhất
đối với mọi người và cũng rất cần thiết cho thanh niên ngày nay. Nó chi phối các
phẩm chất khác là điểm xuất phát mang tính cách mạng.
Hồ Chí Minh đã sử dụng những khái niệm: Cần, kiệm, liêm, chính, chí
công vô tư của đạo đức phương Đông và đạo đức truyền thống Việt Nam. Người đã
giữ lại những gì tốt đẹp nhất của quá khứ, lọc bỏ những gì không còn phù hợp và
đưa vào những nội dung mới, cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất
nước và xây dựng chủ nghĩa xã hội.
Cần: tức là lao động cần cù, siêng năng, lao động có kế hoạch, sáng tạo, có
năng suất cao, lao động với tinh thần tự lực cánh sinh, không lười biếng, không ỷ
lại, không dựa dẫm. Phải thấy rõ "lao động là nghĩa vụ thiêng liêng, là nguồn sống,
nguồn hạnh phúc của chúng ta".
Kiệm: tức là tiết kiệm sức lao động, tiết kiệm thì giờ, tiết kiệm tiền của của
dân, của Nhà nước, của bản thân mình, phải tiết kiệm từ cái to đến cái nhỏ, nhiều
cái nhỏ cộng lại thành cái to; "không xa xỉ, không hoang phí, không bừa bãi", không
phô trương hình thức, không liên hoan, chè chén lu bù.
Liêm: tức là "luôn luôn tôn trọng giữ gìn của công và của dân", "không xâm
phạm một đồng xu, hạt thóc của nhà nước, của nhân dân". Không "vì xa xỉ mà sinh
tham lam", không tham lam địa vị, không tham tiền tài, kot ham sung sướng, không
ham người tâng bốc mình. Vì vậy mà quang minh chính đại, không bao giờ hủ hoá.
Chỉ có một thứ ham là ham học, ham làm, ham tiến bộ.
Người đã chỉ ra những hành vi trái với chữ liêm như:
"... cậy quyền thế mà đục khoét dân, ăn của đút, hoặc trộm của công làm
của tư'.
"Dìm người giỏi để giữ địa vị và danh tiếng của mình là đạo vị (đạo là trộm).
Gặp việc phải, mà sợ khó nhọc nguy hiểm, không dám làm, là tham vật uý
lao.
Gặp giặc mà rút ra, không dám đánh là tham sinh uý tử".
Chính: "nghĩa là không tà, nghĩa là, thẳng thắn, đứng đắn".
Đối với mình: không tự cao, tự đại, luôn chịu khó học tập, cầu tiến bộ, luôn
tự kiểm điểm để phát triển điều hay, sửa đổi điều dở của bản thân mình.
Đối với người: không nịnh hót người trên, không xem khinh người dưới: luôn
giữ thái độ chân thành, khiêm tốn, đoàn kết, thật thà; không dối trá, lừa lọc.
Đối với việc: để việc công lên trên, lên trước việc tư, việc nhà. Đã phụ trách
việc gì thì quyết làm cho kỳ được, cho đến nơi đến chốn, không sợ khó khăn, nguy
hiểm. "Việc thiện thì dù nhỏ mấy cũng làm. Việc ác thì dù nhỏ mấy cũng tránh".
Mỗi ngày cố làm một việc lợi cho nước, cho dân.
Chí công vô tư, Người nói: "Đem lòng chí công vô tư mà đối với người, với
việc". "Khi làm bất cứ việc gì cũng đừng nghĩ đến mình trước, khi hưởng thụ thì
mình nên đi sau"; "phải lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ". Đối lập với "chí công
vô tư" là "dĩ công vi tư"; đó là điều mà đạo đức mới đòi hỏi phải chống lại. Chí
công vô tư là chăm lo việc nước như chăm lo việc nhà, chăm lo việc tập thể như
việc gia đình. Như vậy, chí công vô tư không phải là không chăm lo đến lợi ích
riêng, Bác chỉ yêu cầu trong quan hệ lợi ích chung và riêng phải hài hoà, nghĩ lợi
ích riêng nhưng cần tính toán ưu tiên đến lợi ích chung.
Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư có quan hệ mật thiết với nhau. Có
khi Người coi cần, kiệm như hai kiệm của con người, phải đi đôi với nhau. Cần mà
không kiệm thì chẳng khác nào "gió vào nhà trống", "nước đổ vào chiếc thùng
không đáy", "làm chừng nào xào chừng ấy", rốt cuộc "không lại hoàn không". Còn
kiệm mà không cần thì sản xuất được ít, không đủ dùng, không có tăng thêm, không
có phát triển. Có khi Người coi cần, kiệm, liêm, chính là bốn đức của con người:
"Thiếu một đức, thì không thành người", cũng như:
"Trời có bốn mùa...
Đất có bốn hướng
Thiếu một mùa, thì không thành trời.
Thiếu một phương thì không thành đất".
Cần, kiệm, liêm, chính sẽ dẫn đến chí công vô tư; ngược lại đã có chí công
vô tư, một lòng vì nước, vì dân, vì Đảng, thì nhất định sẽ thực hiện được cần, kiệm,
liêm, chính và có được nhiều đức tính tốt khác. Mình đã chí công vô tư thì khuyết
điểm ngày càng ít, mà những tính tốt ngày càng thêm...
Nói tóm tắt, tính tốt ấy gồm có năm điều: nhân, nghĩa, trí, dũng, liêm.
Nhân: là thật thà thương yêu, hết lòng giúp đỡ đồng chí và đồng bào. Vì thế
mà kiên quyết chống lại những người, những việc có hai đến Đảng, đến nhân dân...
Nghĩa: là ngay thẳng không có tư tâm lúc Đảng giao cho việc, thì bất kỳ to
nhro đều ra sức làm cẩn thận, thấy việc phải thì làm, thấy việc phải thì nói. Không
sợ người ta phê bình mình, mà phê bình người khác thì cũng luôn luôn đúng đắn.
Trí: là đầu óc trong sạch, sáng suốt... biết xem người, biết xét việc. Vì vậy,
mà biết làm việc có lợi, tránh việc có hại cho Đảng, biết vì Đảng mà cân nhắc người
tốt, đề phòng người gian.
Dũng: là dũng cảm, gan góc gặp việc phải có gan làm. Thấy khuyết điểm có gan
sửa chữa, cực khổ, khó khăn, có gan chịu đựng... Nếu cần, thì có gan hy sinh cả tính
mệnh cho Đảng, cho Tổ quốc, không bao giờ rụt rè, nhút nhát.
Liêm: là không tham địa vị, không tham tiền tài, không tham sung sướng,
không ham người tâng bốc mình. Vì vậy mà quang minh chính đại không bao giờ
hủ hoá.
Trên đây là những phẩm chất cơ bản trong chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí
Minh cần được tiếp tục giáo dục cho thanh niên nhằm giúp họ trở thành những
người có nhân cách, đạo đức tốt trong xã hội, góp phần làm cho đất nước ngày càng
ấm no, xã hội ngày càng tốt đẹp.
Một nội dung rất cần được quan tâm, tuyên truyền giáo dục cho thanh niên,
trong thời kỳ hội nhập ngày nay. Đó là tinh thần quốc tế trong sáng. Theo Hồ Chí
Minh, tinh thần yêu nước phải gắn liền với tinh thần quốc tế trong sáng, chân chính.
Nếu chỉ có tinh thần yêu nước mà không có tinh thần quốc tế trong sáng, chân chính
thì sẽ dẫn đến hoặc kỳ thị dân tộc, chủng tộc, nước lớn hoặc dân tộc hẹp hòi.
Tinh thần quốc tế trong sáng chân chính là tinh thần quốc tế vô sản; đoàn
kết các dân tộc bị áp bức, giai cấp vô sản toàn thế giới trong cuộc đấu tranh cho tiến
bộ, hoà bình, độc lập dân tộc, hữu nghị vì chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản.
Yêu nước Việt Nam đồng thời phải biết tôn trọng hoà bình, độc lập, chủ quyền của
các nước khác.
2.2.3. Giáo dục ý thức yêu chủ nghĩa xã hội
Sinh thời Hồ Chí Minh đã khẳng định: "Yêu Tổ quốc, yêu nhân dân phải
gắn liền với yêu chủ nghĩa xã hội, vì có tiến lên chủ nghĩa xã hội thì nhân dân mình
mới ngày một ấm no thêm, Tổ quốc mỗi ngày một giầu mạnh thêm" [42, tr.173].
Chủ nghĩa xã hội theo Hồ Chí Minh là một xã hội giầu có dân chủ, đạo đức và văn
minh, một xã hội tự do và nhân đạo phản ánh được khát vọng tha thiết của loài
người. Vì vậy, để giữ vững được độc lập, tự chủ, để đảm bảo cho nhân dân một
cuộc sống tự do, ấm no, hạnh phúc, chúng ta không có con đường nào khác là phải
tiến lên chủ nghĩa xã hội. Chủ nghĩa xã hội là "không ngừng nâng cao đời sống vật
chất và tinh thần của nhân dân, trước hết là nhân dân lao động" [43, tr.271], và "Chủ
nghĩa xã hội là làm sao cho nhân dân đủ ăn, đủ mặc, ngày càng sung sướng, ai nấy
được đi học, ốm đau có thuốc, già không lao động được thì nghỉ, những phong tục
tập quán không tốt dần được xoá bỏ" [43, tr.591].
"Chủ nghĩa xã hội trước hết nhằm làm cho nhân dân lao động thoát nạn bần
cùng, làm cho mọi người có công ăn việc làm, được ấm no và sống một đời hạnh
phúc" [43, tr.17].
Người chỉ rõ: Một trong những nhiệm vụ căn bản của chủ nghĩa xã hội là
phát huy cao độ tinh thần tự lực, tự cường gắn liền với việc xây dựng một nền kỹ
thuật công nghệ tiên tiến để không ngừng nâng cao năng suất lao động, tạo ra những
điều kiện cần thiết cho một nền độc lập vững chắc.
Thực tế đã cho chúng ta thấy độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội
là sự lựa chọn đúng đắn con đường phát triển của đất nước ta.
Chỉ có chủ nghĩa xã hội - chủ nghĩa cộng sản mới triệt để giải phóng giai
cấp, giải phóng dân tộc, giải phóng xã hội, giải phóng con người khỏi ách áp bức
bóc lột, đem lại cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, đem lại vị trí làm chủ chân
chính của người lao động. Chủ nghĩa xã hội xoá bỏ triệt để chế độ chiếm hữu tư
nhân tư bản chủ nghĩa về tư liệu sản xuất, là nguồn gốc sinh ra tình trạng người bóc
lột người, xác lập chế độ công hữu về tư liệu sản xuất chủ yếu, cơ sở kinh tế đảm
bảo cho nhân dân lao động thoát khỏi đói nghèo, hướng tới cuộc sống ấm no hạnh
phúc, xây dựng xã hội công bằng, dân chủ, văn minh, tạo điều kiện giải phóng và
phát triển con người toàn diện. Độc lập dân tộc là điều kiện tiên quyết để thực hiện
chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa xã hội là cơ sở đảm bảo vững chắc cho độc lập dân
tộc.
Sức mạnh và thành tựu của chủ nghĩa xã hội, tính ưu việt của chế độ xã hội
chủ nghĩa đã thức tỉnh nhân loại, tạo khả năng đoàn kết các dân tộc để giữ gìn hoà
bình, đẩy lùi nguy cơ chiến tranh huỷ diệt, buộc chủ nghĩa tư bản phải điều chỉnh
chính sách có lợi cho người lao động, tạo khả năng hiện thực cho các nước tiến
thẳng lên chủ nghĩa xã hội.
Ngày nay, thanh niên Thanh Hoá cũng như thanh niên cả nước đang được
sống trong một đất nước hoà bình, ổn định, đang được thừa hưởng những thành quả
của cách mạng xã hội chủ nghĩa đem lại. Thắng lợi của cách mạng Việt Nam trong
hơn 70 năm qua dưới sự lãnh đạo của Đảng đã khẳng định tính đúng đắn của công
cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Hơn lúc nào hết chúng ta cần phải giáo
dục cho thanh niên nhận thức đúng đắn về tính ưu việt của chế độ ta, để cho mỗi
thanh niên yêu nước phải gắn liền với yêu chủ nghĩa xã hội.
Khi đất nước bước vào thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá,
lòng yêu nước yêu chủ nghĩa xã hội thể hiện ở tinh thần lao động cần cù, thông
minh, năng động sáng tạo; ở ý chí phấn đấu kiên cường đưa đất nước vượt qua
nghèo nàn, lạc hậu, tranh thủ vận hội "đi tắt, đón đầu", để đến năm 2020 đưa nước
ta cơ bản thành một nước công nghiệp, đuổi kịp các nước phát triển trong khu vực
và thế giới. Đó là một sự nghiệp anh hùng và vẻ vang mà thế hệ trẻ Thanh Hoá cũng
như thế hệ trẻ cả nước phải "xung phong", "tình nguyện" để biến ước mơ thành hiện
thực trên quê hương đất nước.
2.2.4. Giáo dục yêu nước phải gắn với thi đua, học tập, xây dựng và bảo
vệ quê hương đất nước
Thanh Hoá cũng như một số địa phương trong cả nước luôn luôn nổi bật lên
tinh thần hiếu học, trân trọng sự đào tạo nhân tài, khuyến khích học tập và giảng
dạy. Nhiều huyện như Đông Sơn, Thiệu Hoá, Hoằng Hoá, Yên Định, Nông Cống,
Vĩnh Lộc... nhân dân các làng xã thể hiện một tinh thần trọng văn, hiếu học rất cao,
thậm chí đã trở thành phong tục tốt đẹp thành lệ làng. Về giáo dục, Thanh Hoá có
những thầy giáo nổi tiếng trong lịch sử giáo dục nước nhà như: Lương Đắc Bằng,
Trần án Triêm, Nhữ Bá Sỹ, Nguyễn Sư Lộ, Lê Huy Du.
Truyền thống học hành, chữ nghĩa của các dòng họ, hoặc là đời đời hiển
hách, hoặc là kế thừa đăng khoa cũng là một động lực giúp con em xứ Thanh lao
vào học tập. Thời Bắc thuộc, Thanh Hoá có gia đình hai anh em đỗ tiến sĩ: Khương
Công Phụ và Khương Công Phục; có vùng quê chỉ cách nhau vài chục năm có người
đỗ Bảng nhãn: Lê Văn Hưu (1247) và đỗ Trạng nguyên: Đào Tiên (1277) đều làng Phủ
Lý, xã Thiệu Trung, huyện Thiệu Hoá...
Quê hương xứ Thanh là nơi đã sản sinh ra nhiều anh hùng hào kiệt, các nhà
văn hoá lớn như Lê Văn Hưu, Hồ Nguyên Trừng, Đào Duy Từ, Nguyễn Mộng
Tuân, Nhữ Bá Sỹ, Tống Duy Tân, Hoàng Bất Đạt, Trần Xuân Soạn; là quê hương
của trạng Quỳnh thông minh và tinh quái. Trong số họ có những người vừa là nhà
quân sự, nhà giáo dục, nhà hoạt động văn hoá nghệ thuật. Trong cách mạng giải
phóng dân tộc, xây dựng quê hương đất nước có những tấm gương chiến đấu hy
sinh anh dũng của chiến sỹ cách mạng như Tô Vĩnh Diện, Lê Hữu Lập... Đó là
những người con ưu tú của Thanh Hoá đã góp phần làm rạng danh cho quê hương
đất nước, khích lệ tuổi trẻ Thanh Hoá thi đua, chiếm lĩnh những đỉnh cao về văn
hoá, khoa học, rèn đức luyện tài, xây dựng quê hương giầu mạnh.
Trong các cuộc kháng chiến giữ nước trước đây, lòng yêu nước được thể
hiện tập trung cao nhất ở những hành động dũng cảm, sự hy sinh cho cuộc đấu tranh
giành độc lập dân tộc. Ngày nay, trong xây dựng và phát triển đất nước theo hướng
công nghiệp hoá, hiện đại hoá, việc phát huy lòng yêu nước chính là nhằm mục
tiêu dân giầu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ và văn minh. Yêu nước phải
gắn liền với ý chí tự lực, tự cường, sự nỗ lực thi đua trong học tập, lao động, sáng
tạo trong tư duy và hành động nhằm phát huy mọi tiềm năng để chiến thắng đói
nghèo, lạc hậu, nhân dân được ấm no, hạnh phúc.
Với đặc điểm tâm sinh lý của tuổi trẻ, thanh niên dễ dàng tiếp thu cái mới
mà chóng quên đi quá khứ và khả năng chịu sự hướng dẫn, lôi cuốn cái mới, hiện
đại hơn là truyền thống. Đặc biệt có những thanh niên bị nhiễm nặng tư tưởng sùng
ngoại, chạy theo lối sống thực dụng, cá nhân theo kiểu phương Tây, các giá trị hiện
đại lấn át giá trị truyền thống, giá trị trước mắt trội hơn giá trị lâu dài, lợi ích cá
nhân coi trọng hơn lợi ích Tổ quốc, tập thể, cộng đồng. Nhiều cách sống ứng xử
trái với đạo lý truyền thống tốt đẹp, những phong tục, tập quán của quê hương,
của dân tộc. Trong bối cảnh xã hội bùng nổ thông tin hiện nay, sự đan xen giữa
giá trị thật, với các giá trị giả đang làm nhiều thanh niên mất định hướng, sống
gấp, hưởng thụ mà không có ý thức và thời gian so sánh, nhận biết giá trị truyền
thống. Vì thế càng đi vào hiện đại, càng hội nhập với khu vực và thế giới thì
càng phải giáo dục thanh niên phát huy truyền thống văn hoá dân tộc. Khơi dậy
trong thanh niên lòng tự hào dân tộc, biết gạn đục khơi trong, nâng niu, trân
trọng và giữ gìn những giá trị truyền thống, có thái độ tôn trọng và biết ơn sự hy
sinh của các thế hệ cha anh đi trước vì độc lập tự do cho dân tộc. Không ngừng
thi đua học tập làm giầu tri thức của bản thân bằng trí tuệ, tinh hoa văn hoá của
nhân loại, góp phần xứng đáng vào công cuộc xây dựng và bảo vệ quê hương đất
nước.
Thanh niên ở Thanh Hoá hiện nay chiếm 55% lực lượng lao động của tỉnh,
đây là nguồn lực dồi dào thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá quê
hương đất nước. Phần lớn thanh niên Thanh Hoá đã và đang thi đua học tập, xây
dựng và bảo vệ quê hương đất nước. Song vẫn còn một bộ phận thanh niên không
chịu rèn luyện, lười lao động, không cống hiến hết tài năng, sức lực và trí tuệ của
mình trong công tác, học tập và lao động sản xuất, chỉ quen hưởng thụ mà không
muốn làm việc. Đặc biệt, đối với đối tượng thanh niên nông thôn, họ quen làm
việc trong môi trường tự do, không phải chịu sự quản lý của tổ chức nên họ thích
thì làm không thích thì chơi, việc hôm nay không làm để ngày mai, công việc
đơn giản không yêu cầu đến trình độ, kỹ thuật. Chính vì thế khi nhập cuộc với
công việc yêu cầu về trình độ, kỷ luật, thời gian, dưới sự quản lý của tổ chức...
họ đã không đáp ứng được yêu cầu dẫn đến tình trạng đi muộn về sớm, chậm trễ
trong công việc, vô tổ chức, vô kỷ luật. Trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện
đại hoá đất nước, xu thế hội nhập quốc tế chúng ta cần phải giáo dục cho thanh
niên phải không ngừng học tập, xây dựng tác phong làm việc công nghiệp, có kỷ
cương, nguyên tắc đáp ứng yêu cầu đặt ra trong một xã hội công nghiệp hoá,
hiện đại hoá. Phấn đấu vì mục tiêu dân giầu, nước mạnh xã hội công bằng, dân
chủ, văn minh.
Thanh niên Thanh Hoá là lực lượng đông đảo trong dân cư và lực lượng lao
động chủ yếu của địa phương. Trong suốt quá trình cách mạng các thế hệ thanh niên
Thanh Hoá đã và đang có nhiều đóng góp làm nên những trang sử vẻ vang của quê
hương đất nước. Ngày nay, tuổi trẻ Thanh Hoá đang tiếp tục phát huy những truyền
thống quý báu, rèn đức, luyện tài, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng và
bảo vệ Tổ quốc, xây dựng quê hương Thanh Hoá anh hùng.
Có thể nói rằng, trong quá trình đổi mới, thanh niên ở Thanh Hoá đã nỗ lực
phấn đấu, sáng tạo, mạnh dạn, dám nghĩ, dám làm, phát huy tinh thần "đâu cần
thanh niên có, việc gì khó có thanh niên", xứng đáng là lực lượng xung kích trên
mọi lĩnh vực, nhất là lĩnh vực kinh tế, thể hiện cao độ tinh thần yêu nước, ý chí tự
lực, tự cường và niềm tự hào dân tộc. Việc giáo dục chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí
Minh cho thanh niên Thanh Hoá nói riêng và thanh niên cả nước nói chung là một
nhiệm vụ vô cùng quan trọng, cấp bách, cần được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan
tâm.
2.3. Một số giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục chủ
nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh cho thanh niên Thanh Hoá trong thời kỳ hiện
nay
Trong những năm qua được sự quan tâm chỉ đạo của các cấp uỷ đảng trong
tỉnh, các cơ quan chức năng đã bám sát đường lối, chủ trương của Đảng tập trung
chỉ đạo theo hướng đổi mới nội dung, phương thức hoạt động. Không ngừng giáo
dục và nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo trong đó có giáo dục chủ nghĩa yêu
nước Hồ Chí Minh cho thanh niên và đã mang lại hiệu quả cao.
Tình hình tư tưởng của thanh niên ổn định, đa số thanh niên tin vào sự lãnh
đạo của Đảng, gương mẫu đi đầu trong việc thực hiện các chủ trương, chính sách
của Đảng, gương mẫu đi đầu trong việc thực hiện các chủ trương, chính sách của
Đảng và pháp luật của nhà nước.
Thanh niên Thanh Hoá tự tin, lạc quan, năng động, sáng tạo và tin tưởng
vào đường lối đổi mới của Đảng. Chấp hành và thực hiện tốt các chính sách của
Đảng và Nhà nước đề ra. Gương mẫu học tập và rèn luyện, vững bước tiến vào thế
kỷ mới, thế kỷ của tri thức, khoa học và công nghệ.
Để phát huy những kết quả đã đạt được và nâng cao hiệu quả giáo dục chủ
nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh cho thanh niên trong thời kỳ mới - thời kỳ đẩy mạnh
công nghiệp hoá, hiện đại hoá, trong xu thế mở cửa hội nhập. Chúng tôi đưa ra bốn
nhóm giải pháp cơ bản như sau:
2.3.1. Nâng cao nhận thức về công tác giáo dục chủ nghĩa yêu nước Hồ
Chí Minh cho thanh niên trong giai đoạn hiện nay
Việc nâng cao nhận thức của toàn xã hội về tầm quan trọng của công tác
giáo dục chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh là hết sức cần thiết. Khi nhận thức xã hội
được nâng lên, cũng là lúc chúng ta đã tạo ra được một môi trường xã hội thuận lợi
và là động lực to lớn thúc đẩy công tác giáo dục chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh
đạt hiệu quả cao.
Công cuộc đổi mới ở nước ta trong những năm qua cho thấy, trước sự tác
động mạnh mẽ của kinh tế thị trường, của sự mở cửa hội nhập đã xuất hiện không ít
tư tưởng coi thường, xem nhẹ các giá trị truyền thống của dân tộc. Trên phạm vi
toàn xã hội, vấn đề giáo dục truyền thống, đặc biệt là giáo dục chủ nghĩa yêu nước
Hồ Chí Minh cho thanh niên chưa phải đã được nhận thức một cách hoàn toàn đúng
đắn.
Vì vậy, việc nâng cao nhận thức của các ban ngành, đoàn thể các cấp trong
tỉnh về công tác giáo dục chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh cho thanh niên là hết
sức cần thiết nhằm nâng cao chất lượng công tác này. Đây là vấn đề vừa mang tính
cấp bách vừa có tính chiến lược lâu dài. Để nâng cao nhận thức về công tác giáo
dục chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh cho thanh niên tỉnh Thanh Hoá hiện nay cần
thực hiện các giải pháp sau:
Xác định rõ trách nhiệm của các ban ngành, đoàn thể trong tỉnh, xem việc
quán triệt và thực hiện công tác giáo dục chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh là nhiệm
vụ thường xuyên và quan trọng của gia đình, nhà trường và toàn xã hội. Khẳng định
giáo dục chủ nghĩa yêu nước là một nội dung quan trọng của cuộc cách mạng tư
tưởng, đấu tranh tư tưởng, nhằm xây dựng nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc
dân tộc, xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa và xây dựng gia đình văn hoá
mới.
Tiếp tục tuyên truyền làm cho cán bộ, đảng viên, thanh niên nhận thức rõ
hơn, đầy đủ vị trí, vai trò, yêu cầu của việc giáo dục chủ nghĩa yêu nước đối với sự
nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước và trước những thách thức
của toàn cầu hoá.
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí
Minh cho thanh niên trong các nhà trường, xem đây là khâu mở đường là phương
tiện trọng yếu để tạo ra sự chuyển biến lớn về nhận thức và thói quen trong hoạt
động của các nhà trường và trong sinh hoạt của các tổ chức đoàn, hội thanh niên
trong toàn tỉnh. Xác định một cách rõ ràng, đúng đắn những nội dung của chủ nghĩa
yêu nước Hồ Chí Minh cần được tăng cường giáo dục hiện nay và trong từng thời
điểm cụ thể. Làm sao để những nội dung giáo dục phù hợp với từng lứa tuổi, từng
vùng miền trong tỉnh.
Một điều hết sức quan trọng có ảnh hưởng không nhỏ đến giáo dục chủ
nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh cho thanh niên đó là chúng ta cần phải tạo ra sự ổn
định và phát triển kinh tế - xã hội, khắc phục những tiêu cực xã hội, làm lành mạnh
môi trường xã hội. Chúng ta không thể giáo dục chủ nghĩa yêu nước, xây dựng
niềm tin, lý tưởng cho thanh niên khi mà đời sống kinh tế không từng bước được cải
thiện, khi những vấn đề xã hội không được giải quyết, khi mà tình hình chính trị
không ổn định, các hiện tượng tiêu cực ngày càng nảy sinh và phát triển. Cùng với
những thành tựu về kinh tế không ai có thể phủ nhận xã hội ta đang nổi cộm lên
nhiều vấn đề trong đó tốt - xấu, tích cực - tiêu cực đan xen. Những quan hệ tốt đẹp,
những giá trị đạo đức vốn được duy trì nay có nguy cơ bị phá huỷ do mặt trái của cơ
chế thị trường, của quá trình "mở cửa" và sự quản lý lỏng lẻo của nhà nước trong
nhiều mặt của quan hệ xã hội... chính sách "mở cửa" là hoàn toàn đúng đắn và cần
phải "mở cửa", điều này không còn là vấn đề tranh cãi. Song, cùng với máy móc,
thiết bị, công nghệ hiện đại là hàng vạn hàng triệu các loại văn hoá phẩm độc hại
đang thâm nhập đầu độc thanh niên.
Do vậy, để nâng cao hiệu quả của việc giáo dục chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí
Minh cho thanh niên phải nỗ lực đưa sự nghiệp đổi mới tiến lên từng bước vững
chắc. Trên lĩnh vực kinh tế phải từng bước tiến tới "dân giầu, nước mạnh, xã hội
công bằng, dân chủ, văn minh". Trên lĩnh vực chính trị phải khẩn trương đổi mới hệ
thống chính trị, đặc biệt là đổi mới và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, hiệu lực
quản lý của Nhà nước, giữ vững ổn định chính trị, kiên quyết đẩy lùi các tai tệ nạn
xã hội.
Tóm lại, nâng cao nhận thức về công tác giáo dục chủ nghĩa yêu nước Hồ
Chí Minh cho thanh niên và tạo lập môi trường kinh tế - văn hoá - xã hội lành mạnh
là những giải pháp cơ bản mang lại hiệu quả trong việc giáo dục chủ nghĩa yêu
nước Hồ Chí Minh cho thanh niên.
2.3.2. Kết hợp giữa giáo dục gia đình, nhà trường, đoàn thể với xã hội
Để không ngừng nâng cao chất lượng và công tác giáo dục nói chung, giáo
dục chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh nói riêng một trong những giải pháp cơ bản
không thể thiếu đó là kết hợp giữa giáo dục gia đình, nhà trường, đoàn thể và xã hội
thành một quá trình thống nhất, liên tục và hoàn chỉnh. Quá trình kết hợp này sẽ tạo
nên sự thống nhất trong tư tưởng và trong hành động đối với việc giáo dục chủ
nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh cho thanh niên.
Với vị trí chức năng riêng của mình, mỗi lực lượng mỗi môi trường (gia
đình, nhà trường, đoàn thể và xã hội) đều có vai trò, vị trí quan trọng riêng. Nếu ta
buông lỏng hay xem nhẹ bất kỳ một yếu tố nào sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến quá
trình giáo dục chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh cho thanh niên và kết quả đạt được
sẽ không cao.
Gia đình là tế bào của xã hội, mỗi gia đình tốt là những tế bào tốt của xã hội,
cần phải tạo ra một môi trường lành mạnh, có văn hoá ngay từ trong gia đình và cả
ngoài xã hội để thanh niên tự thể hiện và khẳng định mình. Gia đình là môi trường
hết sức quan trọng ảnh hưởng rất lớn tới tư tưởng, đạo đức, lối sống nhân cách của
các em. Tất cả mọi lời nói, cử chỉ, việc làm của cha mẹ và những người trong gia
đình đều có ảnh hưởng đến con cái. Hiện nay, nhiều gia đình mải làm ăn, lo kinh tế
không có thời gian để ý đến con cái dẫn đến sự thiếu thốn tình cảm, thiếu sự giáo
dục, quan tâm của cha mẹ, giao phó trách nhiệm giáo dục lại cho nhà trường mà
không nhận thức rõ được vai trò, chức năng của gia đình. Thế mạnh của gia đình là
sự gắn bó, quan tâm, chăm sóc đến từng thành viên của mình, biết được mặt mạnh
mặt yếu của từng người, có thể tìm ra được phương pháp hữu hiệu, thích hợp mang
sức mạnh cảm hoá to lớn, tác động đến đối tượng cần giáo dục mà nhà trường và xã
hội không thể có được.
Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X đã chỉ rõ: Xây dựng gia đình no ấm, bình
đẳng, tiến bộ, hạnh phúc, thật sự là tổ ấm của mỗi người là tế bào lành mạnh của xã
hội, là môi trường quan trọng hình thành nuôi dưỡng và giáo dục nhân cách con người,
bảo tồn và phát huy văn hoá truyền thống tốt đẹp, tạo nguồn nhân lực phục vụ sự
nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc [14, tr.103-104].
Giáo dục gia đình giữ vai trò tối quan trọng trong những chặng đường đầu
tiên của đời người. Sau này con người phát triển như thế nào tùy thuộc vào môi
trường và các quan hệ mà nó tham gia. Trong quan niệm ấy, giáo dục gia đình vẫn
là bước khởi đầu của chiến lược con người. Từ thực trạng về vấn đề giáo dục chủ
nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh của gia đình hiện nay, Đảng, Nhà nước cần có chiến
lược lâu dài, toàn diện về gia đình, đánh giá đúng đắn vị trí, chức năng và vai trò
của gia đình hiện nay, thật sự quan tâm đến cuộc sống của từng gia đình đặc biệt là
chức năng giáo dục truyền thống dân tộc nói chung và chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí
Minh nói riêng.
Bên cạnh gia đình, vai trò quản lý, giáo dục của nhà trường và các đoàn thể
xã hội trước hết là đoàn thanh niên đối với việc giáo dục chủ nghĩa yêu nước Hồ
Chí Minh cho thanh niên cũng không kém phần quan trọng. Bởi nhà trường là môi
trường giáo dục chuyên nghiệp, có nền nếp kỷ cương, kỷ luật, là nơi trang bị cho
sinh viên, học sinh những kiến thức cơ bản, chính thống và cũng là nơi giáo dục cho
thanh niên lý tưởng sống, rèn luyện cho thanh niên những phẩm chất đạo đức cần
thiết của công dân, tạo dựng cho họ những ước mơ hoài bão lớn lao đồng thời cũng là
cơ sở để họ biến những ước mơ đó thành hiện thực. Do vậy, môi trường giáo dục hợp
lý sẽ đem lại hiệu quả cao trong giáo dục nói chung và giáo dục chủ nghĩa yêu nước
Hồ Chí Minh nói riêng.
Để công tác giáo dục chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh trong nhà trường đạt
hiệu quả cao thì thầy giáo, cô giáo phải là những tấm gương sáng về lòng yêu nước
để sinh viên, học sinh noi theo. Hồ Chí Minh đã dạy: Một tấm gương sáng còn có
giá trị hơn trăm bài diễn văn tuyên truyền. Đồng thời, người thầy biết tìm các hình
thức dạy học phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của thanh niên. Việc giáo dục chủ
nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh cho thanh niên không chỉ bằng sách vở, câu chữ mà
phải liên kết các hình thức hoạt động khác nhau như: lao động, sinh hoạt, dã ngoại,
giao lưu văn hoá... Thông qua những hoạt động như vậy giúp thanh niên hiểu thêm
nhiều vấn đề trong cuộc sống, trong lao động và trong học tập, hiểu thêm những
truyền thống tốt đẹp của quê hương, đất nước. Trang bị cho họ một thế giới quan và
phương pháp luận khoa học để họ tự giải quyết những vấn đề đặt ra trong cuộc sống
của họ.
Quá trình giáo dục chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh không những chịu sự
chi phối của gia đình, nhà trường mà môi trường xã hội là mảnh đất không kém
phần quan trọng để nuôi dưỡng hình thành tinh thần yêu nước của mỗi người. Xã
hội giữ vai trò hết sức to lớn trong việc hình thành nhân cách, lối sống của thanh
niên, là môi trường rộng lớn mà ở đó có các cá nhân, các đoàn thể, các mối quan hệ
giao tiếp với nhau trong lao động học tập và sinh hoạt. Do vậy, đối với xã hội, trực
tiếp là Nhà nước cần có những định hướng toàn diện về mọi mặt kinh tế, tư tưởng,
văn hoá, đạo đức, pháp luật, hệ thống chính sách, chế độ đãi ngộ đối với công tác
thanh niên.
Các đoàn thể xã hội, đặc biệt là đoàn thanh niên, là tổ chức góp phần không
nhỏ vào quá trình giáo dục chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh cho thanh niên cũng
như giáo dục đạo đức, tư tưởng, lối sống... cho họ. Thông qua các hoạt động khác
nhau như tham quan, du lịch, sinh hoạt chính trị, hoạt động văn hoá, văn nghệ, thể
dục thể thao, hay các phong trào do Trung ương đoàn phát động như: Thanh niên
tình nguyện, thanh niên lập nghiệp, tuổi trẻ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc... Những
hoạt động trên sẽ giúp thanh niên thể hiện tài năng, trí tuệ và bản lĩnh của mình
cũng như giáo dục chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh một cách sâu sắc nhất.
Thanh niên ngày nay được sống trong môi trường văn hoá phong phú và đa
dạng, đang được tiếp cận với nhiều nguồn thông tin trong nước và quốc tế bằng
nhiều kênh khác nhau, được giao lưu học hỏi với nhiều nền văn hoá khác nhau.
Điều đó có tác động to lớn đến đời sống văn hoá, tinh thần và lối sống của thanh
niên, họ là những người hết sức nhạy cảm, dễ tiếp thu cái mới và quên đi những giá
trị truyền thống của dân tộc. Do vậy, gia đình, nhà trường, đặc biệt là đoàn thanh
niên cần phối hợp với chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức kinh
tế, các đơn vị vũ trang nhân dân tổ chức tìm hiểu truyền thống quê hương, đất nước,
bằng các hoạt động cụ thể... để thanh niên tham gia. Đây là những hoạt động bổ ích,
giúp thanh niên tự rèn luyện, nâng cao ý thức và nghĩa vụ của mình đối với cộng
đồng. Qua đó chúng ta có thể kết hợp giáo dục chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh
cho thanh niên một cách thiết thực nhất.
Như vậy, kết hợp giữa giáo dục gia đình, nhà trường, đoàn thể với xã hội là
một trong những giải pháp quan trọng đối với việc giáo dục chủ nghĩa yêu nước Hồ
Chí Minh cho thanh niên. Đây là giải pháp cần được đặc biệt quan tâm, nhằm nâng
cao chất lượng sự nghiệp giáo dục nói chung và giáo dục chủ nghĩa yêu nước Hồ
Chí Minh nói riêng.
2.3.3. Đổi mới nội dung, phương thức hoạt động phù hợp với từng đối
tượng thanh niên
Thực hiện đường lối đổi mới của Đảng, công tác đoàn, phong trào thanh niên
Thanh Hoá đã có sự đổi mới về nội dung, phương thức đáp ứng ngày càng tốt hơn
công tác tập hợp thanh niên, huy động thanh niên vào quá trình phát triển quê
hương đất nước.
Đoàn Thanh niên là tổ chức gần gũi và trực tiếp giáo dục thanh niên, do vậy
nội dung giáo dục của Đoàn cần đổi mới và tập trung vào những vấn đề như giáo
dục tư tưởng chính trị, giáo dục đạo đức lối sống, giáo dục truyền thống quê hương
đất nước, giáo dục pháp luật. Trong đó coi trọng việc giáo dục chủ nghĩa Mác -
Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương đường lối của Đảng, xác định cụ thể
những nội dung, yêu cầu trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá quê
hương đất nước để thanh niên học tập, rèn luyện và phát triển.
Bên cạnh việc đòi hỏi nâng cao tính giáo dục, tính định hướng của các
phương tiện thông tin báo chí, truyền hình, các sản phẩm văn hoá, nghệ thuật thì
việc định hướng, tổ chức các hoạt động thoả mãn nhu cầu văn hoá, vui chơi giải trí
cho thanh niên, tạo điều kiện cho thanh niên tham gia sáng tạo là điều rất cần thiết.
Trong những năm gần đây Đài phát thanh và truyền hình Thanh Hoá đã xây
dựng rất nhiều chương trình mang tính giáo dục cao như: Tổ chức các cuộc thi Tuổi
trẻ tài năng, Người đẹp xứ Thanh, Âm vang xứ Thanh... với những nội dung mang
tính giáo dục truyền thống cách mạng, truyền thống lịch sử của dân tộc và của địa
phương... Các cuộc thi này đã được rất nhiều bạn trẻ tham gia và nhiệt tình hưởng
ứng, mang lại những giá trị nhân văn, nhân bản sâu sắc, qua đó đã giáo dục được
những truyền thống tốt đẹp của dân tộc trong đó có chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí
Minh cho thanh niên Thanh Hoá một cách thiết thực.
Việc tổ chức tốt các phong trào, hoạt động sẽ tạo cơ hội cống hiến và trưởng
thành thuận lợi cho tất cả mọi đoàn viên thanh niên. Những phong trào lớn như tuổi
trẻ giữ nước và thanh niên lập nghiệp được phát động khắp nơi và gặt hái được
những thành quả tốt đẹp. Nổi lên là phong trào thanh niên tình nguyện đã khơi đúng
nguồn mạch, nguồn nhiệt huyết, thắp sáng các hoài bão và ước mơ của thanh niên.
Nhân rộng và phát huy phong trào này là biện pháp tốt nhất để lôi cuốn thanh niên
thi đua yêu nước điều mà Chủ tịch Hồ Chí Minh rất quan tâm lúc sinh thời.
Tập hợp đoàn kết thanh niên là hạt nhân để thanh niên gửi gắm niềm tin, là
môi trường tốt để thanh niên cống hiến và trưởng thành, đem sức lực tuổi thanh
xuân của mình đóng góp vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ
quốc. Phát hiện, bồi dưỡng, tôn vinh, tuyên truyền, giới thiệu và nhân rộng các điển
hình tiên tiến, xuất sắc trên các lĩnh vực của đời sống xã hội là một loại hình hoạt
động có hiệu quả.
Giáo dục đạo đức cho thanh niên sẽ đạt hiệu quả cao hơn khi nó được tiến
hành trong một tổ chức. Do vậy, ngoài tổ chức Đoàn Thanh niên, Hội Liên hiệp
thanh niên, Hội học sinh, sinh viên... cần có những hình thức khác sinh động hơn,
phù hợp hơn như câu lạc bộ thanh niên, Nhà văn hoá thanh niên... Sự phát triển sâu
rộng các hình thức tổ chức tập hợp thanh niên, một mặt biểu hiện trình độ văn hoá
chính trị cao, mặt khác sẽ tạo điều kiện để thanh niên tiếp thu nội dung giáo dục
được tốt hơn.
Để tổ chức các phong trào và hoạt động giáo dục chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí
Minh cho thanh niên mang lại hiệu quả cao thì việc tổ chức các hình thức hoạt động
này phải hợp lý cả về thời gian, không gian, tránh tổ chức quá nhiều hình thức,
nhiều hoạt động ảnh hưởng đến thời gian lao động và học tập của thanh niên. Việc
tổ chức các hoạt động này còn phải chú ý đến đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi của
thanh niên, không nên quá nặng nề, khô cứng nhưng cũng không nên quá hời hợt
thiếu sâu sắc... Sự đa dạng về hình thức, phong phú về nội dung, sâu sắc về ý nghĩa
của phong trào, hoạt động được tổ chức phải được coi là mục tiêu hàng đầu.
Thanh niên Thanh Hoá cũng như thanh niên cả nước hiện nay có nhu cầu cao
về hiểu biết, kế thừa các giá trị truyền thống trong đó có chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí
Minh. Nếu được giáo dục với những hình thức, phương pháp thích hợp. Để thu hút,
tập hợp được đông đảo bạn trẻ tham gia thì các đoàn thể, tổ chức quần chúng phải
có các loại hình giáo dục phong phú, hấp dẫn. Muốn vậy, các tổ chức cần có
chương trình về công tác giáo dục thanh niên của tổ chức mình sao cho phù hợp với
điều kiện của từng địa phương. Xây dựng quy chế phối hợp hành động giữa Đoàn
với các tổ chức thanh niên. Tăng cường công tác của Liên đoàn Lao động với thanh
niên công nhân và lao động trẻ, Hội Liên hiệp phụ nữ với nữ thanh niên. Hội Nông
dân với thanh niên nông thôn, các hội trí thức với thanh niên trí thức, Hội cựu chiến
binh với thanh niên trong nhà trường, thanh niên trong các lực lượng vũ trang...
Chắc chắn rằng nếu các tổ chức thanh niên thật sự quan tâm, chăm lo đến
việc giáo dục chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh cho thanh niên thì trong hoạt động
thực tiễn của mình sẽ nảy sinh nhiều hình thức giáo dục có ý nghĩa thiết thực hơn
đáp ứng được những yêu cầu mới của tuổi trẻ trong giai đoạn đẩy mạnh công
nghiệp hoá, hiện đại hoá quê hương đất nước hiện nay.
2.3.4. Chú trọng giúp thanh niên tự giáo dục, lấy gương "người tốt, việc
tốt" để giáo dục thanh niên
Giáo dục hiểu theo nghĩa rộng, đó là quá trình biện chứng tác động qua lại
giữa chủ thể giáo dục và đối tượng giáo dục. Sự tác động của chủ thể tất yếu sẽ tạo
ra phản ứng theo chiều ngược lại từ phía đối tượng sau khi tự thân nó diễn ra quá
trình tiếp nhận, chọn lọc và xử lý thông tin.
Những nội dung giáo dục có chủ đích của gia đình, nhà trường, các lực lượng
khác trong xã hội, cũng như những tác động mang tính tự phát từ môi trường không
thể tách rời quá trình tự giáo dục của bản thân đối tượng (tức thanh niên). Hệ thống
những tác động dù là tự giác hay tự phát ở các chủ thể giáo dục chỉ có ý nghĩa khi
nào đối tượng giáo dục tự nhận thức, tự lĩnh hội được chân giá trị của nội dung giáo
dục, biến nó thành những nguyên tắc chi phối trong suy nghĩ và hành động của
chính mình. Tự giáo dục, hay nói cách khác, việc "biến quá trình giáo dục thành quá
trình tự giáo dục" là khâu cực kỳ quan trọng và có tính quyết định của quá trình
giáo dục mà nếu như thiếu nó thì sự giáo dục của gia đình, nhà trường, đoàn thể với
xã hội dù có hoàn hảo đến đâu cũng sẽ không đem lại hiệu quả.
Chúng ta đã biết thanh niên là những người có khả năng tiếp thu nhanh và có
nguyện vọng vươn tới cái đẹp trong cuộc sống. Chủ tịch Hồ Chí Minh lúc sinh thời
đã nhắc nhở các chủ thể giáo dục phải biết kết hợp giữa hai mặt: giáo dục và tự giáo
dục cho thanh niên.
Ngày nay, thanh niên Thanh Hoá luôn có ý chí phấn đấu tích cực vươn lên
trong học tập, lao động và rèn luyện để lập thân, lập nghiệp, xung kích trong quá
trình phát triển kinh tế - xã hội của quê hương đất nước. Họ luôn có tinh thần vươn
tới cái đẹp, ngưỡng mộ các thần tượng. Tâm hồn họ trong sáng nên dễ tiếp cận với
chân, thiện, mỹ. Nhìn nhận rõ điều này nên Bác Hồ dạy chúng ta phải "Lấy gương
người tốt việc tốt để hàng ngày giáo dục lẫn nhau".
Chúng ta muốn giáo dục chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh cho thanh niên, vận
động họ học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh... nhưng chúng ta lại
không nêu những tấm gương yêu nước trong thời đại mới, không nhân rộng những tấm
gương đó thì ý nghĩa giáo dục sẽ không cao. Như vậy, để hiệu quả giáo dục được cao,
chúng ta cần phải chú tọng việc bình chọn các điển hình tiên tiến để khích lệ tinh thần
thi đua học tập, thường xuyên giáo dục truyền thống của Đảng, Đoàn và địa phương
cho thanh niên. Giúp thế hệ trẻ "giáo dục lẫn nhau" không chỉ bằng những tấm gương
sáng chói của các vị anh hùng qua các thời đại, mà còn phải chú ý đến gương "Người
tốt việc tốt" ở quanh ta. Gương ấy luôn có mặt ở mọi nơi, mọi lúc rất gần gũi với cuộc
sống đời thường mà ai ai cũng có thể học tập, noi theo, làm theo. Đúng như Hồ Chí
Minh đã dạy: "Một tấm gương sáng còn có giá trị hơn một trăm lần bài diễn văn tuyên
truyền".
Như vậy, để thực hiện những nội dung về giáo dục chủ nghĩa yêu nước Hồ
Chí Minh cho thanh niên tỉnh Thanh Hoá chúng ta cần có những giải pháp cụthể
như đã nêu và thực hiện các giải pháp đó một cách đồng bộ sẽ nâng cao hiệu quả
giáo dục chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh cho thanh niên cả nước nói chung và
thanh niên Thanh Hoá nói riêng trong giai đoạn hiện nay. Nhằm tạo ra một thế hệ
thanh niên đủ năng lực, phẩm chất đạo đức phục vụ sự nghiệp đẩy mạnh công
nghiệp hoá, hiện đại hoá quê hương đất nước, phấn đấu vì mục tiêu dân giầu, nước
mạnh, xã hội công bằng dân chủ văn minh.
Kết luận
Chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh là sự kết hợp nhuần nhuyễn chủ nghĩa yêu
nước Việt Nam truyền thống với chủ nghĩa Mác - Lênin, trong đó chủ nghĩa Mác -
Lênin đã chiếu ánh sáng khoa học và cách mạng cho chủ nghĩa yêu nước ấy.
Chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh là chủ nghĩa yêu nước xuất hiện trong quá
trình đấu tranh giải phóng dân tộc Việt Nam bằng con đường cách mạng vô sản và
xây dựng một nước Việt Nam hoà bình, thống nhất, độc lập, dân chủ giầu mạnh
theo con đường xã hội chủ nghĩa.
Công cuộc đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo đã và đang đem lại
những kết quả to lớn trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Hiện nay cách
mạng Việt Nam đang trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất
nước. Bên cạnh những thời cơ thuận lợi lớn thì khó khăn và thách thức cũng không
nhỏ. Chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh càng đóng một vai trò quan trọng trong thời
kỳ mới.
Phát huy chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh để giáo dục toàn Đảng, toàn dân
mà đặc biệt là thanh niên cả nước nói chung và thanh niên Thanh Hoá nói riêng là
một nhiệm vụ vô cùng quan trọng, cấp bách, vì thanh niên là một lực lượng xã hội
đặc biệt, có vai trò rất quan trọng trong lịch sử, trong các giai đoạn cách mạng cũng
như hiện tại và tương lai. Khi đánh giá về thanh niên Hồ Chí Minh đã khẳng định:
Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà, nước nhà thịnh hay suy, yếu hay
mạnh, một phần lớn là do các thanh niên.
Suốt chiều dài lịch sử, trong mọi thời kỳ cách mạng, thanh niên tỉnh Thanh
Hoá luôn có vai trò rất quan trọng và đã có nhiều đóng góp cho quê hương, đất
nước. Thế hệ trẻ Thanh Hoá hiện nay được thừa hưởng một di sản truyền thống quý
giá của cha anh, nhằm tiếp tục phát huy truyền thống yêu nước, tuổi trẻ Thanh Hoá
đã và đang tiếp tục cống hiến tài năng và sức lực của mình trong sự nghiệp xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Việc giáo dục chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh cho thanh niên Thanh Hoá
nói riêng và thanh niên cả nước nói chung trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá,
hiện đại hoá là rất quan trọng và cần thiết. Để nâng cao hiệu quả giáo dục đòi hỏi
các cấp, các ban ngành đoàn thể trong tỉnh cần phải thực hiện đồng bộ, hệ thống
và toàn diện các giải pháp nhằm giáo dục nói chung và giáo dục chủ nghĩa yêu
nước Hồ Chí Minh để đạt được kết quả tốt nhất. Tạo ra thế hệ thanh niên vừa
"hồng" vừa "chuyên" đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của xã hội, phấn đấu vì
mục tiêu dân giầu nước mạnh, xã hội công bằng dân chủ văn minh.
danh mục tài liệu tham khảo
1. Ban Chấp hành Tỉnh đoàn (2002), Những nội dung cơ bản của nghị quyết Đại
hội Tỉnh đoàn Thanh Hóa lần thứ XV.
2. Ban Chấp hành Trung ương Đoàn (2003), Những nội dung cơ bản của nghị
quyết Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ VIII, Hà Nội.
3. Lương Gia Ban (2000), Chủ nghĩa yêu nước trong sự nghiệp công nghiệp hoá,
hiện đại hoá, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
4. Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ Thanh Hóa (1998), Bác Hồ với Thanh Hóa, Thanh
Hóa làm theo lời Bác, Nxb Lao động, Hà Nội.
5. Ban Tư tưởng - Văn hóa Trung ương (2000), Tài liệu giáo dục chủ nghĩa yêu
nước Việt Nam, Nxb Giáo dục, Hà Nội.
6. Ban Tư tưởng - Văn hoá Trung ương (2004), Giáo dục đạo đức cho cán bộ
đảng viên trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất
nước, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
7. Phạm Văn Bính (2003), Vận dụng tư tưởng và phương pháp dân chủ của Hồ
Chí Minh trong quá trình thực hiện dân chủ xã hội chủ nghĩa ở Việt
Nam, Luận án tiến sĩ Triết học, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí
Minh, Hà Nội.
8. Lê Duẩn, Chủ nghĩa yêu nước và chủ nghĩa quốc tế vô sản, Nxb Sự thật, Hà
Nội, 1979.
9. Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa (2000), Văn kiện Đại hội đại biểu lần thứ XV.
10. Đảng Cộng sản Việt Nam (1987), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ
VI, Nxb Sự thật, Hà Nội.
11. Đảng Cộng sản Việt Nam (1993), Nghị quyết Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp
hành Trung ương Đảng khoá VII, Hà Nội, ngày 14/1/1993.
12. Đảng Cộng sản Việt Nam (1994), Văn kiện Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp
hành Trung ương khoá VII, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
13. Đảng Cộng sản Việt Nam (2001), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ
XI, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
14. Đảng Cộng sản Việt Nam (2006), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ
X, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
15. Đảng Cộng sản Việt Nam (2006), Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh
Thanh Hóa lần thứ XVI.
16. Nguyễn Đức Đạt (2005), Tư tưởng biện chứng Hồ Chí Minh, Nxb Chính trị
quốc gia, Hà Nội.
17. Nguyễn Khoa Điềm - Hoàng Phong Hà (2006), Việt Nam 20 năm đổi mới,
Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
18. Phạm Văn Đồng (1993), Hồ Chí Minh và con người Việt Nam trên con đường
dân giầu nước mạnh, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
19. Phạm Văn Đồng (1998), Những nhận thức cơ bản về tư tưởng Hồ Chí Minh,
Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
20. Võ Nguyên Giáp (1997), Tư tưởng Hồ Chí Minh và con đường cách mạng
Việt Nam, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
21. Trần Văn Giầu (1980), Giá trị tinh thần truyền thống của dân tộc Việt Nam,
Nxb Khoa học xã hội.
22. Trần Văn Giầu (1997), Sự hình thành về cơ bản tư tưởng Hồ Chí Minh, Nxb
Chính trị quốc gia, Hà Nội.
23. Phạm Minh Hạc (1996), Vấn đề con người trong sự nghiệp công nghiệp hoá,
hiện đại hoá, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
24. Lê Mậu Hãn (2001), Sức mạnh dân tộc của cách mạng Việt Nam dưới ánh
sáng tư tưởng Hồ Chí Minh", Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
25. Hội đồng Trung ương chỉ đạo biên soạn giáo trình quốc gia các bộ môn khoa
học Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh (2001), Giáo trình Lịch sử Đảng
Cộng sản Việt Nam, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
26. Hội đồng Trung ương chỉ đạo biên soạn giáo trình quốc gia các bộ môn khoa
học Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh (2003), Giáo trình tư tưởng Hồ
Chí Minh, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
27. Bùi Quang Huy (2004), "Bồi dưỡng phẩm chất đạo đức cho thanh niên", Tạp
chí Thanh niên, (11).
28. Đặng Xuân Kỳ (2004), Phương pháp và phong cách Hồ Chí Minh, Nxb Lý
luận Chính trị quốc gia, Hà Nội.
29. Đặng Xuân Kỳ (2005), Tư tưởng Hồ Chí Minh về phát triển văn hoá và con
người, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
30. Đinh Xuân Lâm - Bùi Đình Phong (2001), Hồ Chí Minh văn hoá và đổi mới,
Nxb Lao động, Hà Nội.
31. Đinh Xuân Lâm (2005), Góp phần tìm hiểu cuộc đời và tư tưởng Hồ Chí
Minh, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
32. V.I.Lênin (1977), Toàn tập, Tập 41, tiếng Việt, Nxb Tiến bộ, Mátxcơva.
33. Nguyễn Bá Linh (1994), Tư tưởng Hồ Chí Minh một số nội dung cơ bản, Nxb
Chính trị quốc gia, Hà Nội.
34. Hồ Chí Minh (2000), Toàn tập, Tập 1, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
35. Hồ Chí Minh (2000), Toàn tập, Tập 2, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
36. Hồ Chí Minh (2000), Toàn tập, Tập 3, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
37. Hồ Chí Minh (2000), Toàn tập, Tập 4, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
38. Hồ Chí Minh (2000), Toàn tập, Tập 5, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
39. Hồ Chí Minh (2000), Toàn tập, Tập 6, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
40. Hồ Chí Minh (2000), Toàn tập, Tập 7, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
41. Hồ Chí Minh (2000), Toàn tập, Tập 8, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
42. Hồ Chí Minh (2000), Toàn tập, Tập 9, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
43. Hồ Chí Minh (2000), Toàn tập, Tập 10, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
44. Hồ Chí Minh (2000), Toàn tập, Tập 11, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
45. Hồ Chí Minh (2000), Toàn tập, Tập 12, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
46. Đỗ Mười (1996), Lý tưởng của thanh niên trong thời kỳ mới, Nxb Thanh niên,
Hà Nội.
47. Phan Hoài Nam (1992), Kết hợp sức mạnh của dân tộc và thời đại trong đổi
mới, Nxb Sự thật.
48. Lương Ngọc (1992), Giáo dục truyền thống cho thanh niên, Nxb Thanh niên,
Hà Nội.
49. Lê Hữu Nghĩa (2000), Tư tưởng triết học Hồ Chí Minh, Nxb Lao động, Hà
Nội.
50. Trần Quý Nhơn (2004), Tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò thanh niên trong
cách mạng Việt Nam, Nxb Thanh niên.
51. Trịnh Nhu - Vũ Dương Ninh (1996), Về con đường giải phóng dân tộc, Nxb
Chính trị quốc gia, Hà Nội.
52. Trình Quang Phú (2004), Đường Bác Hồ đi cứu nước, Nxb Thanh niên, Hà
Nội.
53. Nguyễn Văn Sáu (2005), Nghiên cứu giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh trong
thời kỳ đổi mới, Nxb Lý luận chính trị, Hà Nội.
54. Song Thành (2005), Hồ Chí Minh nhà tư tưởng lỗi lạc, Nxb Lý luận chính trị.
55. Mạch Quang Thắng (1996), Một số chuyên đề về môn học tư tưởng Hồ Chí
Minh, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
56. Lê Sỹ Thắng (chủ biên) (1996), Tư tưởng Hồ Chí Minh về con người và về
chính sách xã hội, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
57. Hữu Thọ (1997), "Thanh niên với việc rèn luyện lý tưởng cách mạng", Báo
Nhân dân.
58. Tỉnh đoàn Thanh Hoá (2000), Báo cáo công tác đoàn và phong trào thanh
niên.
59. Tỉnh đoàn Thanh Hoá (2001), Báo cáo công tác đoàn và phong trào thanh
niên.
60. Tỉnh đoàn Thanh Hoá (2002), Báo cáo công tác đoàn và phong trào thanh
niên.
61. Tỉnh đoàn Thanh Hoá (2003), Báo cáo công tác đoàn và phong trào thanh
niên.
62. Tỉnh đoàn Thanh Hoá (2004), Báo cáo công tác đoàn và phong trào thanh
niên.
63. Tỉnh đoàn Thanh Hoá (2005), Báo cáo công tác đoàn và phong trào thanh
niên.
64. Tỉnh đoàn Thanh Hoá (2006), Báo cáo công tác đoàn và phong trào thanh
niên.
65. Tỉnh uỷ Thanh Hóa (2004), Đề án nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cách
mạng cho cán bộ đảng viên trong tình hình mới.
66. Hoàng Trang - Nguyễn Khánh Bật (2003) (đồng chủ biên), Tìm hiểu thân thế -
sự nghiệp và tư tưởng Hồ Chí Minh (hỏi và đáp), Nxb Chính trị quốc gia,
Hà Nội.
67. Hoàng Trang - Phạm Ngọc Anh (2004) (đồng chủ biên), Tư tưởng nhân văn
Hồ Chí Minh với việc giáo dục đội ngũ cán bộ, đảng viên hiện nay, Nxb
Chính trị quốc gia, Hà Nội.
68. Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (2004), 6 bài học lý luận
chính trị cho đoàn viên thanh niên, Nxb Thanh niên, Hà Nội.
69. Trần Xuân Trường (2001), Chủ nghĩa yêu nước Việt Nam thời đại Hồ Chí
Minh, Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội.
70. Nguyễn Mạnh Tường (2001), Chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh, Nxb Chính
trị quốc gia, Hà Nội.
71. Uỷ ban nhân dân, Hội đồng nhân dân tỉnh Thanh Hoá (2000), Dư địa chí
Thanh Hoá, tập 1, Nxb Văn hoá Thông tin, Hà Nội.
72. Hồ Kiếm Việt (2004), Góp phần tìm hiểu đặc sắc tư duy triết học Hồ Chí
Minh, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
73. Đức Vượng (1993), Quá trình hình thành tư tưởng yêu nước của Hồ Chí
Minh, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 135_8338.pdf